|
GENUA - Kloosterorden en congregaties zullen in juli meedoen aan de protesten |
|
tegen de globalisering van de economie tijdens de top van de zeven grootste |
|
industrielanden en Rusland (G8) in Genua. Niet door luide demonstraties, maar |
|
door vasten en bidden willen de religieuzen hun solidariteit met de armen laten |
|
zien. ,,Door te vasten laten we een typisch geweldloos geluid horen'', zegt de |
|
Italiaanse franciscaan Alberto Tosini tegen Vidimus Dominum, webmagazine van |
|
religieuzen. ,,Het is ook een manier om de dagen van de G8-top door te brengen |
|
in gemeenschap met degenen die geen brood hebben.'' De 'mobilisatie' van de |
|
religieuzen staat vooral in het teken van het pleidooi voor kwijtschelding van |
|
de schuldenlast van de armste landen. Tegelijkertijd zullen de broeders, paters |
|
en zusters 'alle grote vragen van sociale gerechtigheid, respect voor het milieu |
|
en de rechten van kinderen' aan de orde stellen, zegt de jezuïet Giovanni La |
|
Manna, een van de organisatoren. De religieuzen zullen pleiten voor een soberder |
|
levensstijl in het Westen om de economische nood in de Derde Wereld te helpen |
|
verlichten. De missionarissen onder de deelnemers kennen de levensomstandigheden |
|
in de armste landen en zijn daardoor bij uitstek in staat om zich ten overstaan |
|
van de machtigen der aarde tot de 'stem van de armen' te maken. ,,Wij weten dat |
|
regeringen van arme landen, die gedwongen worden om hun schulden en de rente op |
|
die schulden te betalen, niet in gezondheidszorg en onderwijs kunnen |
|
investeren'', zegt Patrizia Pasini van de Zusters Missionarissen Consolata. De |
|
deelnemers voelen zich volgens jezuïet La Manna gesterkt door het martelaarschap |
|
van de Canadese jezuïet Martin Royackers, die vorige week in Jamaica werd |
|
vermoord. Zijn dood heeft mogelijk te maken met bedreigingen aan zijn adres in |
|
de voorgaande weken in verband met een landhervormingsproject waaraan hij als |
|
missionaris in Jamaica werkte. Aartsbisschop Dionigi Tettamanzi van Genua prijst |
|
tegenover Vidimus Dominum de inzet van de religieuzen in het kader van de |
|
G8-top. Ze leveren volgens hem vooral een spirituele bijdrage aan de |
|
protestbeweging. Hij zegt wel te hopen dat ze dezelfde ijver aan de dag zullen |
|
leggen bij het aanpakken van het probleem van het teruglopend aantal roepingen |
|
voor het gewijde leven. Chris Sterry, priester van de anglicaanse parochie van |
|
Whalley, in het noorden van Engeland, heeft zaterdag het wereldrecord preken |
|
gebroken. Sterry wist het preken 28 uur en 45 minuten vol te houden. Het oude |
|
record stond op 27 uur en dertig minuten. De Britse preektijger hoopt nu op een |
|
plaats in het Guinness Book of Records. Met de stunt wil de priester geld |
|
binnenhalen voor zijn parochie. Oud-testamenticus Sterry begon de recordpoging |
|
op vrijdagochtend, met het boek Genesis. Hij eindigde de marathonsessie zaterdag |
|
met het verhaal van Daniël in de leeuwenkuil. De priester mocht zichzelf niet |
|
herhalen, geen onzin uitslaan of langer dan tien seconden pauzeren. Wel was hem |
|
toegestaan om eens in de acht uur een kwartier te rusten. Zo'n honderd |
|
belangstellenden zaten in de kerk op het moment dat Sterry het record brak. |
|
Acteur Benjamin de Wit heeft met zijn solovoorstelling 'Geen Kritiek' de Philip |
|
Morris Scholarshipprijs voor meest belovende afstuderende acteur gewonnen. |
|
Aankomend regisseur Olivier Provily kreeg de Ton Lutz prijs. De toekenning van |
|
de twee prijzen zaterdagavond in Amsterdam vormde de afsluiting van het |
|
Internationaal Theaterschool Festival. Benjamin de Wit van de Hogeschool voor de |
|
Kunsten in Utrecht, die speelde onder regie van Titus Muizelaar, was volgens de |
|
jury de beste acteur die tijdens het festival optrad. Hij kreeg 10.000 gulden. |
|
Olivier Provily van de Regieopleiding aan de Amsterdamse Hogeschool voor de |
|
Kunsten geldt als de meest belovende regiestudent van de lichting 2001. Hij won |
|
behalve 10.000 gulden ook 2,5 maand loonkostensubsidie en een jaar lang |
|
facilitaire ondersteuning van PodiumKunstWerk en het Fonds voor de |
|
Podiumkunsten. Als op de Balearen de bussen stoppen, strekt de file zich uit tot |
|
in Londen, Düsseldorf en Amsterdam. De website van Schiphol meldde gisteravond |
|
voor sommige ochtendvluchten naar Palma op Majorca vertragingen van elf en |
|
achttien uur. Avondvluchten gingen wel redelijk op tijd weg. De reden van al dat |
|
oponthoud was de staking op de Spaanse eilanden van de chauffeurs op de bussen |
|
tussen vliegveld en vakantieverblijf. Hun actie trof dit weekeinde enkele |
|
duizenden Nederlanders en honderdduizenden Duitsers en Engelsen. De Spaanse |
|
luchtvaartautoriteiten beperkten het aantal landingen op Majorca, Menorca en |
|
Ibiza om te voorkomen dat de menigten passagiers die op de drie luchthavens op |
|
alternatief vervoer naar hun hotel wachtten, onhoudbaar groot zouden worden. |
|
Gisteravond telde de luchthaven van Palma volgens de Spaanse media achtduizend |
|
wachtenden, en zaten op Menorca en Ibiza eveneens duizenden passagiers vast. |
|
Sommigen van hen moesten een volle dag wachten tot zijzelf of hun |
|
reisorganisatie met huurauto's en taxi's vervoer over het eiland geregeld |
|
hadden. Dat vervoer werd soms gehinderd: de politie op Majorca arresteerde een |
|
chauffeur van een busje met toeristen die zijn pistool trok tegen stakers. Voor |
|
de Nederlanders viel het mee. Een woordvoerster van reisorganisatie Travel Unie |
|
(Arke, Holland International) zei dat de Nederlandse reisorganisaties 'kennelijk |
|
wat eerder begonnen zijn alternatief vervoer te regelen', waardoor voor hun |
|
klanten de wachttijden ongeveer drie kwartier zouden zijn geweest. De |
|
buschauffeurs hielden hun staking, voor meer loon en ongebroken diensten, in het |
|
eerste drukke vakantieweekeinde. Volgens het Spaanse luchthavenbedrijf, AENA, |
|
hadden er gisteren alleen al op de luchthaven van Palma 25 vliegtuigen per uur |
|
moeten landen, 706 in totaal, die honderdduizend passagiers mee zouden brengen. |
|
Velen van hen stonden gisteravond nog in een Noordeuropese vertrekhal, of waren |
|
weer naar huis gestuurd. De staking zou afgelopen middernacht voorbij zijn. Maar |
|
als de buschauffeurs hun zin niet krijgen, nemen ze over twee weken weer een |
|
vrij weekeinde. De paus moet het gesprek over het vrouwelijk priesterschap |
|
heropenen. De ban die er nu op rust dient doorbroken te worden. Een resolutie |
|
met deze strekking is gisteren aanvaard op de eerste internationale conferentie |
|
van Women's Ordination Worldwide (WOW) in Dublin. Het verzet van de kerkelijke |
|
autoriteiten tegen de internationale bijeenkomst was ongemeen hevig. Enkele |
|
aangezochte sprekers moesten, onder druk van hun meerderen, hun toegezegde |
|
medewerking intrekken. En ten minste twee vrouwelijke religieuzen dreigen |
|
vanwege hun aanwezigheid in Dublin uit hun congregatie te worden gezet. WOW wil |
|
nu een fonds in het leven roepen dat vrouwen die hetzelfde overkomt financieel |
|
bijstaat. Een jaarlijkse gebedsdag moet het streven naar vrouwenwijding |
|
ondersteunen. Zo wil burgemeester Opstelten het graag horen. Op Plein 1940, oog |
|
in oog met Zadkine's beeld 'Verwoeste Stad', roemt hij in zijn toespraak de |
|
aanwezige homo's en lesbo's en smeekt ze haast om eens wat vaker terug te komen |
|
naar z'n stad. ,, De roze laag behoort zichtbaar aanwezig te zijn in de stad. |
|
Niet alleen vandaag, maar permanent. Iedereen moet het recht hebben te leven |
|
zoals hij of zij wil. '' Het publiek, enkele duizenden, ontvangt de woorden met |
|
een bescheiden applaus. Toch waarschuwt Lode voor al teveel optimisme. ,,Juist |
|
als het goed gaat, moet je waakzaam blijven.'' Lode (52) en Peter (51) uit |
|
Amsterdam zitten er wat matjes bij op de Rotterdamse Boompjes. Het Amsterdamse |
|
homopaar is teleurgesteld in de opkomst voor de Gay Parade, een stoet van homo's |
|
en lesbo's door de stad, bij wijze van viering van de jaarlijkse Roze Zaterdag. |
|
,,We hebben de echte strijd in Nederland misschien wel een beetje gehad, ondanks |
|
alle publiciteit rond homo's de laatste tijd'', concludeert Lode. ,, Tien jaar |
|
geleden stond ik in Groningen op Roze Zaterdag nog te breien, om het |
|
rollenpatroon aan de kaak te stellen. Nu komen we gewoon voor het feestje, om |
|
oude vrienden te zien. '' Roze Zaterdag, een herdenking van het ontstaan van de |
|
homobeweging in 1969 in New York, was vroeger een dag waarop gestreden werd voor |
|
de rechten van lesbo's en homo's. In Rotterdam, vanwege 'Culturele Hoofdstad' |
|
gastheer, is van die strijdbaarheid zaterdag nog maar weinig te merken. En dat |
|
vooral tot groot genoegen van de deelnemers zelf. Hoewel een imam |
|
homoseksualiteit onlangs nog een ziekte noemde en de plaatselijke fractie van de |
|
ChristenUnie fel protesteerde tegen een wat al te uitbundig huwelijk van twee |
|
homokunstenaars, zijn de deelnemers aan de Roze Zaterdag vooral tevreden met de |
|
plek die ze in de samenleving verworven hebben. Zo is Hans (34) uit Rotterdam, |
|
die na afloop van de Gay Parade op Plein 1940 zit uit te rusten, zelfs blij dat |
|
de optocht niet het uitbundige, provocerende karakter heeft zoals dat vroeger |
|
vaak het geval was. ,, De meeste homo's hebben het wel gehad met dat hedonisme. |
|
Het is zo'n verkeerde uitvergroting van de homogemeenschap. Ik vind het soms |
|
gewoon beledigend voor mezelf. Je schiet er ook niets mee op. Het grootste deel |
|
van de Nederlanders is al om. Door je tijdens zo'n optocht uit te sloven, trek |
|
je de homohaters echt niet over de streep. '' En homohaters zijn nauwelijks op |
|
de been in Rotterdam. Een enkeling langs de route sist nog wel iets als |
|
'flikkers', of roept hard 'teringhomo's', maar de priemende blikken van het |
|
overige publiek doen die wanklanken snel verstommen. Dat Rotterdam een |
|
homo-onvriendelijke stad zou zijn, wordt door Hans dan ook, bijna beledigd, |
|
ontkent. ,, Ik merk juist dat Rotterdam steeds meer in trek raakt. Vrienden uit |
|
Amsterdam komen hier graag naartoe, juist omdat het zo anders is dan het geijkte |
|
in hun eigen stad. '' * Een jaar geleden bood O.J. Simpson de wereld een blik in |
|
zijn innerlijk aan. Tegen betaling uiteraard - de familie van zijn vermoorde |
|
vrouw krijgt nog geld van hem - wilde hij op tv vragen beantwoorden, aangesloten |
|
op een leugendetector. Drie maanden geleden was de vernederende beurt aan de FBI |
|
zelf, nadat bleek dat een spion jarenlang geheimen had doorgespeeld aan Moskou, |
|
moesten vijfhonderd medewerkers aan het technische wondermiddel vertellen of ze |
|
deugden. Een wondermiddel lijkt het zeker, zo'n apparaat dat kan vaststellen of |
|
iemand liegt. Maar zoals de meeste wonderen bestaat de leugendetector dan ook |
|
niet. Wat wel bestaat, is de polygraaf (letterlijk: veelschrijver), een apparaat |
|
dat een flink aantal gegevens meet over het lichaam van een persoon. Het is aan |
|
degene die de geproduceerde grafiekjes interpreteert om de stap te maken van |
|
transpiratie, hartslag, elektrische weerstand van de huid en nog zo het een en |
|
ander, naar de innerlijke geestestoestand van degene die de vragen beantwoordde. |
|
Meestal wil je weten of de onderzochte persoon liegt. De onderzoeksvraag van |
|
forensisch psycholoog F.J.G. Buschman van het psychiatrisch centrum Veldzicht in |
|
Balkbrug is subtieler: kun je met behulp van de techniek zien of een |
|
zedendelinquent alweer bezig is te denken over zijn volgende misdaad? De kans |
|
daarop lijkt klein, gezien de voorgeschiedenis. In 1923 oordeelde het |
|
Amerikaanse hooggerechtshof dat het apparaat geen bruikbaar bewijsmiddel was. En |
|
ondanks het feit dat de psychologie driekwart eeuw de tijd heeft gehad om met |
|
overtuigende resultaten te komen, luidde een uitspraak in 1998 nog precies zo. |
|
Een jaar daarvoor had de Amerikaanse vereniging van psychologen het aan de leden |
|
gevraagd. Nog geen kwart vond dat rechtbanken naar polygraafgegevens moesten |
|
kijken. Een enquête onder gewone Amerikanen zou een ander beeld hebben |
|
opgeleverd. Iedereen kan nu eenmaal begrijpen hoe een leugendetector werkt, en |
|
kan zich dus ook voorstellen dat hij werkt. Dat telt voor O.J. en de FBI. Ook |
|
het hart van een onbekeerde Nederlandse zedendelinquent zal bij de aanblik van |
|
al die snoertjes een keer extra slaan. Met die laatste opmerking is docente |
|
Mildred, op het Kerkplein wachtend tot de start van de optocht, het van harte |
|
eens. ,, Surinamers hebben een lange weg moeten afleggen voordat we hier |
|
geaccepteerd werden. Er is niemand in Nederland die weet wat de Surinamers is |
|
aangedaan, hoe Nederland met zijn slaven is omgegaan. Terwijl Surinamers uit den |
|
treure alles hebben geleerd over Nederland. Ik weet zeker: als men het wel had |
|
geweten, was er anders en respectvoller met ons omgegaan. '' Mildred Clark, haar |
|
zus Verginia en haar nicht Alliston van Dans hebben geen van allen de slaventijd |
|
meegemaakt. Maar de gevolgen ervan zijn nog levensgroot aanwezig, zeggen ze. ,, |
|
Je moet je altijd bewijzen. Je blijft zwart, een minderwaardige kleur '', zegt |
|
Clark. Je met kennis daartegen verweren is het enige redmiddel, weet zij. Je |
|
moet trots zijn op je afkomst, fier de vlag van Suriname blijven dragen. Daarom |
|
staat Mildred Clark met haar familie in traditionele Surinaamse gewaden al uren |
|
te wachten tot voor de St. Laurenskerk in Rotterdam de 'Bigi Spikri' begint, de |
|
grote optocht van trots tijdens het Surinaams-Antilliaanse feest ter ere van het |
|
einde van de slaventijd: Keti Koti, oftewel 'het verbreken van de ketenen'. |
|
Zelfs de pasgeboren dochter van Alliston gaat mee;,,Ze moet weten wat er met |
|
haar voorvaderen is gebeurd, en op school zal ze het misschien niet leren'', |
|
zegt de moeder. De herdenkingsdag werd ook in Amsterdam en Den Haag gevierd, |
|
maar de bijeenkomst in Rotterdam was dit keer de belangrijkste, omdat minister |
|
van Boxtel (integratiezaken) er bekend maakte welke kunstenaar de opdracht in de |
|
wacht had gesleept voor het maken van een Nationaal Monument Slavernijverleden. |
|
Het werd de 71-jarige Surinaamse kunstenaar Erwin de Vries. ,,Een beeld dat |
|
heden, verleden en toekomst bijeen brengt'', zo legde van Boxtel het ontwerp |
|
uit. De Vries, al sinds de jaren zestig een gevierd kunstenaar in binnen- en |
|
buitenland, geldt als de grondlegger van de hedendaagse Surinaamse kunst. Het |
|
bronzen beeld zal twaalf meter breed en vier meter hoog worden. ,,Jullie hebben |
|
geluk dat ik snel werk'', zei De Vries, wiens abstracte werk niet door alle |
|
aanwezigen wordt gewaardeerd. Het monument zal spoedig te zien zijn in het |
|
Amsterdamse Oosterpark. Voor De Vries is de slaventijd een inspiratiebron |
|
geweest voor veel van zijn werk, legt hij uit. ,, Er zijn nog steeds momenten |
|
waarop ik eraan herinnerd word dat ik anders ben. Dan verwachten mensen een |
|
blanke Erwin de Vries en schrikken ze van een zwarte. Niemand weet hoe de |
|
Nederlanders zich hebben gedragen voor 1863, toen ze tientallen jaren na alle |
|
andere Europese landen de slavernij afschaften. Er zijn mensen die het |
|
ontkennen. Ik ben er trots op dat ik dit monument mag maken, zodat de erkenning |
|
er in ieder geval is. '' Op Koti Keti was van die ontkenning weinig te merken. |
|
Burgemeester Opstelten van Rotterdam zei zelfs dat hij het jammer vindt dat het |
|
monument in Amsterdam komt te staan. Hij beloofde, nog eens te kijken of er niet |
|
iets gedaan kan worden aan de Rotterdamse straatnamen. ,,Daarin komt geen enkele |
|
verwijzing naar Suriname of de Antillen voor, laat staan dat er wordt |
|
gerefereerd aan verzetshelden uit de slaventijd.'' Opstelten beloofde ook |
|
geld:,,We zullen moeten onderzoeken of het onderwijs in Rotterdam ondersteuning |
|
nodig heeft bij het aanpassen van het lesprogramma.'' Het veel geplaagde |
|
supermarktconcern Laurus heeft de ombouw van al zijn 800 winkels naar de nieuwe |
|
Konmarformule stilgelegd. Dat meldt Het Financieele Dagblad van zaterdag. De |
|
krant baseert zich op bronnen rond de onderneming. De top van Laurus beraadt |
|
zich op de nieuwe situatie. Al eerder werd bekend dat directielid P. Stuyts ziek |
|
thuis zit. Het concern bevestigt dat Stuyts thuis is, maar wil verder niet |
|
ingaan op de reden daarvan. In supermarktkringen wordt gesteld dat hij op een |
|
zijspoor is gezet. Stuyts heeft leiding gegeven aan de ombouwactiviteiten die |
|
het noodlijdende concern uit het slop moesten halen. Vorig jaar zat er |
|
nauwelijks nog groei in het concern en kelderde de winst met tientallen |
|
procenten. Dat noopte tot een harde ingreep. De acht Laurusformules zouden |
|
worden omgebouwd tot een: Konmar, maar dan nieuwe stijl. Konmar oude stijl was |
|
slechts een klein onderdeel van het Laurusconcern, maar wel de meest |
|
succesvolle. Edah en Super De Boer waren de meest bekende onderdelen van Laurus, |
|
maar die zouden in de - nu stilgelegde - plannen uit het straatbeeld verdwijnen. |
|
In Almere opende op 15 mei het eerste omgebouwde filiaal zijn poorten. Toen was |
|
Stuyts nog vol vertrouwen en kondigde zonder dralen aan dat de vernieuwde Konmar |
|
Albert Heijn het nakijken zou geven. Eind 2003 zouden alle 800 Lauruswinkels |
|
zijn omgebouwd. Half juli, als 100 nieuwe Konmarwinkels zouden zijn gelanceerd, |
|
zou de eerste evaluatie plaatsvinden. Zes weken later blijkt de nieuwe formule, |
|
die zich zou kenmerken door een on-Nederlandse service, niet goed aan te slaan. |
|
Klanten klagen dat er veel minder te krijgen is dan in de 'oude' Konmar. Ook zou |
|
er geen sprake zijn van de beloofde lage prijzen. Winkelmanagers en - personeel |
|
klaagden dat er veel goederen niet bezorgd werden en dat sommige wel geleverde |
|
goederen niet door kassa's werden herkend, hetgeen veel irritatie opleverde. |
|
Volgens een onderzoek van het bureau Gfk besteden de klanten van de nieuwe |
|
Konmar per bezoek guldens minder dan in de Konmar oude stijl. Dat terwijl de |
|
Laurus-directie er vanuit ging dat de Konmars nieuwe stijl een omzetstijging van |
|
twintig procent zouden boeken. Die omzetstijging was hard nodig om in ieder |
|
geval een deel van de ombouwkosten van twee miljard gulden terug te verdienen. |
|
Nu dat kennelijk niet lukt is het verantwoordelijke directielid Stuyts naar huis |
|
gestuurd. Topman O. van der Straaten neemt zijn taken waar. Volgens het vakblad |
|
Distrifood wordt er gewerkt aan een nieuw actieplan waarbij de winkels 'voller, |
|
verser en voordeliger' moeten worden. NS-topman H. Huisinga erkent dat het |
|
groeiend aantal uitvallende en vertraagde treinen onacceptabel is. Dat zegt |
|
Huisinga in het personeelsblad De Koppeling. Hij erkent dat er fouten zijn |
|
gemaakt bij de uitvoering van het plan Bestemming Klant, waarvan het gewraakte |
|
'rondje om de kerk' onderdeel is. ,, Die veranderingen kosten bij elkaar meer |
|
energie dan ik vooraf had ingeschat. Ze hebben een zware wissel getrokken op |
|
onze medewerkers en onze basiskwaliteit is op een onacceptabel laag niveau |
|
gekomen '', zegt Huisinga. De NS werken inmiddels aan een nieuw plan van aanpak, |
|
onder de werktitel Bestemming Klant Nu. Dit moet ertoe leiden dat knelpunten |
|
snel worden opgelost. Het personeel wordt nadrukkelijk betrokken bij de |
|
maatregelen die,,zo snel mogelijk merkbare verbeteringen'' moeten opleveren. De |
|
communicatie over te nemen maatregelen liet tot nu toe te wensen over, erkent |
|
Huisinga tevens. ,, Daarom trekken we nu vanaf het eerste begin bedrijfsbreed |
|
met elkaar op. Gezamenlijk, zoals dat ook eigenlijk moet. Dat hebben we tot nu |
|
toe te weinig gedaan en dat moet beter. '' Er zijn teams gevormd die mogelijke |
|
maatregelen op een rijtje gaan zetten. A. van den Berg van FNV-Bondgenoten vindt |
|
het op zich verheugend dat de NS-top het boetekleed aantrekt. ,, Dit moet ik |
|
even verwerken. Het erkennen van fouten door de NS-directie is geen alledaags |
|
verschijnsel. Ik ben blij dat Huisinga dat nu wel doet '', zei hij in een |
|
reactie. De vakbondsbestuurder stelt dat de arbeidsverhoudingen bij het |
|
spoorbedrijf nog altijd verziekt zijn. Herstel van vertrouwen tussen leiding en |
|
personeel is absoluut noodzakelijk. ,,Op dat vlak moet er nog heel wat |
|
gebeuren'', aldus Van den Berg. Minister Netelenbos van verkeer wordt met het |
|
plan op haar wenken bediend. Vorige week eiste zij in een brief aan de Tweede |
|
Kamer dat de NS-directie binnen 'zeer afzienbare termijn' de vertragingen gaat |
|
aanpakken. Zij is ervan overtuigd dat de NS in het tweede kwartaal niet beter is |
|
gaan werken ten opzichte van het eerste kwartaal. Toen lag de punctualiteit van |
|
de dienstverlening al ruim beneden de norm die in het prestatiecontract tussen |
|
de NS en de overheid is vastgelegd. In dat contract staat dat 88 procent van de |
|
treinen op tijd moeten rijden. Als dat meer dan drie procent naar beneden |
|
afwijkt moet de NS aan het eind van het jaar met een verbeterplan komen. Maar de |
|
bewindsvrouw wilde daarop niet wachten. In het eerste kwartaal reed 83,3 procent |
|
van de treinen op tijd. Netelenbos denkt dat het in het tweede kwartaal niet |
|
beter wordt. Tijdens de competitiewedstrijd tussen Zenit Sint Petersburg en |
|
Spartak Moskou liep het uit de hand. Nadat de ploeg uit Moskou op voorsprong was |
|
gekomen, begonnen fans van de thuisclub allerlei projectielen op het veld te |
|
gooien. Door de afwezigheid van Jorge Zorreguieta op de trouwdag van zijn |
|
dochter zal morgen de overgrote meerderheid van de Staten-Generaal tamelijk |
|
onbekommerd kunnen instemmen met het voorgenomen huwelijk tussen kroonprins |
|
Willem-Alexander en Máxima. Het handjevol tegenstemmers kampte vorige week nog |
|
met een aantal praktische problemen. Zo wist het republikeinse |
|
GroenLinks-kamerlid Ineke van Gent, dat tegen het huwelijk gaat stemmen, nog |
|
niet of ze naar de receptie zou gaan, die na de gezamenlijke vergadering van de |
|
Eerste en Tweede Kamer wordt gehouden. Hillie Molenaar, tot nu toe het enige |
|
PvdA-Tweede-Kamerlid dat niet akkoord gaat met het huwelijk, zat te dubben of ze |
|
überhaupt wel bij de vergadering in de Ridderzaal zou zijn. ,,Ik schuif dat voor |
|
me uit, ik moet er nog over converseren'', zei ze, doelend op de procedures. In |
|
een vorig debat, over de manier waarop premier Kok de politiek lastige kwestie |
|
had opgelost, bleek hoe ingewikkeld die procedures zijn. De SP-fractie kondigde |
|
toen aan niet te zullen verschijnen bij de verenigde vergadering die morgen |
|
wordt gehouden. De socialisten wensen zich niet te mengen in het liefdesleven |
|
van twee mensen, ook niet als ze onder de ministeriële verantwoordelijkheid |
|
vallen, zo motiveerde SP-kamerlid Kant het wegblijven. ,,Jullie vluchten weg |
|
voor het debat'', riepen andere fracties boos. Los van die politieke verwijten |
|
probeerden de andere fracties Kant te pakken op de procedures. De regels zijn |
|
zo, dat wie niet komt, geacht wordt te hebben vóór gestemd. De SP moet vooraf |
|
aan de voorzitter van de vergadering doorgeven dat ze er niet is. Hij kan dat |
|
bij de stemming melden, en officieus wordt dat dan uitgelegd als een tegenstem - |
|
hoewel de SP liever blanco zou willen stemmen, maar dat kan niet. Onmiddellijk |
|
nadat de regering de toestemmingswet aan de Tweede Kamer had gestuurd, brak een |
|
debat los over de vraag of Máxima koningin wordt of prinses. Premier Kok suste |
|
de opwinding met de opmerking dat een volgend kabinet dat maar moet beslissen. |
|
Zolang kroonprins Willem-Alexander geen koning is, is de vraag 'niet aan de |
|
orde', aldus Kok in de memorie van antwoord op vragen van CDA en ChristenUnie en |
|
GroenLinks. Die fracties zijn het onderling niet eens: CDA en ChristenUnie |
|
vinden het logisch dat ze koningin wordt, ook omdat het in sommige buitenlanden |
|
normaal is dat de vrouw van een koning koningin is. GroenLinks pleit juist voor |
|
prinses: prins Claus is immers ook prins. Vragen zijn er verder over de titels |
|
die Máxima krijgt: prinses der Nederlanden, prinses van Oranje-Nassau. Ze wordt |
|
'koninklijke hoogheid prinses Máxima der Nederlanden, prinses van Oranje-Nassau, |
|
mevrouw van Amsberg' genoemd. De vrouw van Willem-Alexander krijgt dus de |
|
familienaam Oranje-Nassau, maar ze wordt geen prinses van Oranje. Die titel is |
|
gereserveerd voor de 'vermoedelijke troonopvolger of opvolgster'. Dat kan er |
|
maar een zijn en dat is nu Willem-Alexander. Dat de regering eraan toevoegt er |
|
geen bezwaar tegen te hebben dat Máxima in het maatschappelijk verkeer wél |
|
prinses van Oranje wordt genoemd, heeft bij diverse fracties verwarring gezaaid. |
|
GroenLinks en D66 verwonderen zich erover dat de meisjesnaam Zorreguieta |
|
kennelijk geheel uit beeld is verdwenen. Is dat een bewuste keuze van de |
|
regering? Het is, schrijft de premier, in overleg met haar vastgesteld. Bij de |
|
PvdA is ook geen detail onopgemerkt gebleven: de grootste regeringsfractie wil |
|
weten of is overwogen het accent op de a van Máxima bij naturalisatie te laten |
|
vervallen. Volgens Kok is het bij naturalisatie gebruik dat de namen zo weinig |
|
mogelijk worden veranderd. Ook dat is met Máxima besproken: het streepje blijft. |
|
Kameroen en Zuid-Afrika hebben zich gisteren als eerste landen op het veld |
|
geplaatst voor het eindtoernooi van het WK voetbal, volgend jaar in Japan en |
|
Zuid-Korea. Kameroen won met 2 - 0 van Togo, Zuid-Afrika had genoeg aan |
|
gelijkspel tegen Burkina Faso (1 - 1). De gastlanden Japan en Zuid-Korea en |
|
titelverdediger Frankrijk hebben ook al een startbewijs op zak. 1860 München |
|
heeft de eerste wedstrijd in de tweede ronde van de Intertotocompetitie tegen FK |
|
Sartid Smederevo met 3 - 1 gewonnen. De return is zaterdag in Joegoslavië. De |
|
uiteindelijke winnaar komt in actie tegen RKC Waalwijk. De Duitse doelpunten |
|
kwamen op naam van Martin Max (2) en Vidar Riseth. Boris Vascovic hield de hoop |
|
voor Smederevo levend. Joegoslavië moet meer besteden aan onderwijs, aldus de |
|
Wereldbank, die echter ook mogelijkheden ziet voor - opmerkelijke - |
|
bezuinigingen. Onder andere het onderwijs voor minderheden kan wel met minder |
|
toe. Joegoslavië blijkt koploper te zijn in het onderwijs in minderheidstalen. |
|
Volgens de Joegoslavische grondwet hebben alle minderheden recht op onderwijs in |
|
hun eigen taal. Zo zijn er in Servië 284 lagere en middelbare scholen waar |
|
leerlingen bij de meeste vakken les krijgen in het Albanees, Hongaars, Roemeens, |
|
Slovaaks, Rutheens of Bulgaars. Servisch is op deze scholen de tweede taal. |
|
Dergelijk uitgebreide voorzieningen zie je vrijwel nergens, aldus de Wereldbank, |
|
en ze gaan veel verder dan wat het Europese Handvest voor Regionale en |
|
Minderheidstalen vereist. Dat is heel mooi, maar ook kostbaar. De klassen zijn |
|
heel klein (soms niet meer dan vier of vijf leerlingen), de oplage van |
|
studieboeken is soms minimaal. De Wereldbank gaat niet zover te bepleiten dat |
|
het wel wat minder kan, maar stelt wel maatregelen voor om de efficiëntie te |
|
verhogen. Ze denkt aan het samenvoegen van scholen. Dat bespaart kosten, maar |
|
als de maatregelen worden doorgevoerd betekent het dat de leerlingen die kiezen |
|
voor onderwijs in hun eigen taal veel verder moeten reizen. Rui Costa heeft zijn |
|
transfer naar Parma tegengesproken. Het zint de Portugese international helemaal |
|
niet dat Fiorentina, dat grote schulden heeft, hem op deze manier met doelman |
|
Francesco Toldo op de markt heeft gegooid. ,, Ik ben geen lap vlees. Ik bepaal |
|
zelf wel waar ik ga spelen. Ik heb het recht de beste optie te kiezen voor |
|
mezelf en mijn familie. De aanbieding van Parma is heel mooi, maar niet de |
|
enige. '' Uruguay heeft in de WK-kwalificatiestrijd met 1 - 0 gewonnen van |
|
Brazilië. Het doelpunt viel in de 32ste minuut uit een strafschop, benut door |
|
Magallanes. Het was de eerste interland van de nieuwe Braziliaanse bondscoach |
|
Luiz Felipe Scolari. Door het verlies komt Brazilië, verliezend finalist van het |
|
laatste WK, steeds dieper in de zorgen. De ploeg staat nog vierde, maar |
|
inmiddels staat Uruguay (vijfde) in punten gelijk. Alleen de eerste vier ploegen |
|
uit de Zuid-Amerikaanse poule plaatsen zich voor de eindronde. De |
|
identiteitscrisis van de unie wordt nog versterkt door een groeiend verzet van |
|
radicale groepen en vakbonden, die ook de komende maanden gezamenlijk optrekken |
|
om tegen het Europa van de macht en het geld te protesteren. Of er naar hen |
|
wordt geluisterd, moet worden afgewacht. België houdt, in tegenstelling tot de |
|
Zweedse politie vorige maand, wél traangas en waterkanon achter de hand. |
|
Verhofstadt en zijn topministers willen het feestje niet laten verpesten door |
|
rellen. Voor hen is het voorzitterschap een grote pr-campagne voor het herboren |
|
België. Een ballonvaarder toert met die boodschap door Europa. 'It's great to be |
|
a Belgian', roept een enthousiaste Amerikaan in een televisiespotje. De |
|
verpakking deugt wel. Het komt de Belgische premier Guy Verhofstadt niet slecht |
|
uit dat zijn land de komende zes maanden voorzitter is van de Europese Unie. Hij |
|
ontkent het weliswaar, maar beweerd wordt dat hij Europa zal gebruiken om in |
|
eigen land politieke munt uit te slaan en in 2002 vervroegde verkiezingen te |
|
houden. Zaterdag werden in het Brusselse park Mini-Europa de Zweedse vlag |
|
gestreken en de Belgische driekleur gehesen. Een symbolische handeling om de |
|
overdracht van de Europese voorzitterschap in de verf te zetten. De liberaal |
|
Verhofstadt heeft in de eerste helft van dit jaar al duizenden kilometers |
|
afgelegd om de kandidaat-lidstaten in Oost-Europa te bezoeken. Tot eind december |
|
zal hij samen met zijn minister van buitenlandse zaken Louis Michel en minister |
|
van financiën Didier Reynders de trojka van het voorzitterschap vormen. Ook |
|
verschillende regionale ministers uit Vlaanderen, Wallonië en Brussel mogen |
|
meedraaien in het circus. België heeft maar liefst 16 prioriteiten voor Europa, |
|
voor elke minister één. Zij kunnen niet meer dan accenten leggen op enkele |
|
beleidsterreinen. België is gebonden aan de lopende agenda van de EU. Pas |
|
volgend jaar worden op het gebied van de uitbreiding belangrijke beslissingen |
|
genomen. Daarom zet Brussel alles op de 'Verklaring van Laken'. Een tekst die |
|
half december tijdens de Europese top in Laken moet worden goedgekeurd, maar |
|
eigenlijk niet meer is dan een agenda en werkmethode voor de toekomst van |
|
Europa. Om de verklaring meer uitstraling te geven, heeft Verhofstadt enkele |
|
bekende Europeanen aan het werk gezet. Onder hen Jacques Delors, oud-voorzitter |
|
van de Europese Commissie, de Italiaans ex-premier Giuliano Amato en de vroegere |
|
Belgische regeringsleider Jean-Luc Dehaene. Veel belangrijker lijkt de komende |
|
maanden de vraag hoe Europa met zijn burgers communiceert. Die krijgen vanaf 1 |
|
januari niet alleen te maken met de euro - de belangrijkste monetaire operatie |
|
ooit - ook de uitbreiding met nieuwe, minder welvarende, landen is slechts een |
|
kwestie van enkele jaren. In een interview met de krant De Standaard zei |
|
minister Michel dat de afwijzing door de Ieren van het Verdrag van Nice |
|
duidelijk heeft gemaakt dat er nog veel werk moet worden verzet om Europa uit te |
|
leggen. De Europese Unie wordt volgens hem teveel gezien als een economisch, en |
|
te weinig als een politiek en sociaal project. Dat komt, zegt Michel, omdat de |
|
ministers van financiën in de Europese Unie teveel invloed hebben. Sparta stelt |
|
pogingen in het werk om Frank Rijkaard als nieuwe trainer vast te leggen. De |
|
voormalige bondscoach van Oranje kan bij de Kasteelclub een langdurige |
|
verbintenis tekenen. Betrouwbare bronnen binnen de Rotterdamse eredivisieclub |
|
bevestigden gisteravond dat Rijkaard de belangrijkste kandidaat is om Willem van |
|
Hanegem op te volgen. De verwachting is dat beide partijen er binnen enkele |
|
dagen uit zijn. Van Hanegem liet het Sparta-bestuur vorige week weten af te zien |
|
van een langer verblijf. Hij stelde dat de club zich onvoldoende heeft versterkt |
|
en daardoor komend seizoen opnieuw degradatievoetbal zal moeten spelen. Van |
|
Hanegem nam het in februari over van Dolf Roks. Sparta handhaafde zich via de |
|
nacompetitie ternauwernood in de eredivisie. Zowel algemeen directeur Beijer van |
|
Sparta als technisch manager Roks weigerde gisteren commentaar te geven. |
|
Rijkaard was twee jaar bondscoach van Oranje, waarmee hij tijdens Euro 2000 in |
|
de halve finale strandde. Sindsdien werd zijn naam vrijwel uitsluitend in |
|
verband gebracht met buitenlandse clubteams, vooral Italiaanse. ROTTERDAM - Voor |
|
het eerst is er op Roze Zaterdag een multireligieuze viering gehouden. |
|
Christenen, moslims, joden en boeddhisten deden afgelopen zaterdag mee aan de |
|
bijeenkomst in de St. Laurenskerk in Rotterdam. Ongeveer zeshonderd homoseksuele |
|
mannen en vrouwen waren op de viering afgekomen. De vier religies gaven elk een |
|
eigen invulling aan het thema 'Bevrijding, bitter en zoet'. Hans van Warmerdam |
|
van Sjalhomo hield een voordracht over Pesach, homochristenen zongen liederen. |
|
Omar Nahas van de Stichting Yoesuf, club voor homoseksuele moslims, las een |
|
gedicht voor. De viering werd besloten met een boeddhistische meditatie. |
|
Algemeen Hoewel het product 'screeningen' heet, voldoet vrijwel geen van de |
|
activiteiten volledig aan de criteria van Wilson en Jungner en zijn zij in |
|
strikte zin geen screeningen. Wel is voor de genoemde activiteiten een min of |
|
meer gestandaardiseerde onderzoeksmethodiek beschikbaar. Ad U3.1.1.1 t / m |
|
U3.1.1.3 PKU, CHT en AGS Per 1 juli 2000 omvat het landelijke |
|
screeningsprogramma op stofwisselingsziekten de screeningen op PKU, CHT en AGS. |
|
Ad U3.1.1.4 Oogpathologie Gestandaardiseerd onderzoek van de ogen gebeurt op de |
|
zuigelingen- en peuterleeftijd volgens de zogenaamde VOV-methode (met name |
|
gericht op vroege onderkenning van amblyopie). Gestandaardiseerd onderzoek naar |
|
de gezichtsscherpte vindt op de kleuter- en schoolleeftijd plaats. De |
|
gestandaardiseerde registratie van de resultaten van deze onderzoeken is |
|
opgenomen in het Integraal Dossier JGZ. Ad U3.1.1.5 Maldescensus testis Bij |
|
jongens vindt gestandaardiseerd onderzoek plaats naar de lokalisatie van de |
|
testes. Ad U3.1.1.6 Congenitale hartafwijkingen Bepaalde congenitale |
|
hartafwijkingen kunnen in het eerste levensjaar op het consultatiebureau worden |
|
ontdekt door systematisch onderzoek. Ad U3.1.1.7 Spraak- en taalstoornissen Voor |
|
peuters is een screeningsmethode voor de opsporing van spraak- en |
|
taalstoornissen ontwikkeld, maar het ziet er niet naar uit dat deze op korte |
|
termijn landelijk zal worden geïmplementeerd. Vooralsnog moet dus gebruik worden |
|
gemaakt van het Van Wiechenonderzoek, waarvan het registratieformulier is |
|
opgenomen in het Integraal Dossier JGZ. Ad U3.1.1.8 Perceptief gehoorverlies |
|
Sinds ongeveer 1960 wordt landelijk de Ewingtest en de daarvan afgeleide |
|
geautomatiseerde CAPAS-test gebruikt voor het screenen van negen maanden oude |
|
zuigelingen op de aanwezigheid van gehoorstoornissen. De gestandaardiseerde |
|
registratie van de resultaten van dit onderzoek is opgenomen in het Integraal |
|
Dossier JGZ. De verwachting is dat binnen afzienbare tijd de CAPAS-screening |
|
vervangen zal worden door een neonatale gehoorscreening. Het |
|
Rijksvaccinatieprogramma (RVP) wordt in de loop van 2001 uitgebreid met een |
|
vaccinatie tegen kinkhoest bij vierjarige kinderen. Hiervoor wordt een zogenaamd |
|
a-cellulair kinkhoestvaccin gebruikt. Het RVP voorziet daarmee dan in de |
|
volgende vaccinaties. De discussie of de vaccinatie tegen hepatitis B opgenomen |
|
moet worden in het RVP is nog niet afgerond. Evenals de BCG-vaccinatie tegen |
|
tuberculose, wordt de vaccinatie tegen hepatitis B momenteel uitsluitend aan |
|
risicogroepen gegeven. Op basis van dit laatste zou de hepatitis B vaccinatie |
|
strikt genomen in het maat-werkdeel moeten worden ondergebracht. Echter, de |
|
daaruit voortvloeiende beleidsvrijheid voor gemeenten is ongewenst, omdat die |
|
zou kunnen leiden tot onaanvaardbare gezondheidsrisico's. Voor de uitvoering van |
|
vaccinaties, zowel in het kader van het RVP als daarbuiten, geldt een door de |
|
Inspectie voor de Gezondheidszorg gesanctioneerd handboek als landelijke |
|
standaard. Toekomstige wijzigingen van het RVP moeten bij voorbaat tot het |
|
uniform deel van het Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg worden gerekend. Zie |
|
ook product U1.2.1.2 Vaccinatiegraad. 1 monitoring en signalering; In het |
|
Burgerlijk Wetboek (BW) is een hoofdstuk opgenomen over de relatie arts - |
|
patiënt, beter bekend als de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst |
|
(WGBO). Voor de medische handelingen als het uitvoeren van de hielprik en van |
|
vaccinaties betekent dit een informatieplicht voorafgaand aan de uitvoering. |
|
Verder zijn er wettelijke verplichtingen ten aanzien van het geven van |
|
informatie over dossiervorming, klachtenprocedures en privacyreglementen. Deze |
|
voorlichting gebeurt meestal door de organisatie en niet door de uitvoerende |
|
artsen en verpleegkundigen. Krachtens de Wet Geneeskundige |
|
Behandelingsovereenkomst (WGBO) is men verplicht van elk kind een medisch |
|
dossier aan te leggen. In de jeugdgezondheidszorg fungeert het overal gebruikte |
|
Integraal Dossier JGZ als zodanig. Uit deze wettelijke bepalingen vloeit ook een |
|
aantal verplichtingen voort met betrekking tot de voorlichting (zie bij product |
|
U4.1.1 op de vorige pagina). Het Integraal Dossier JGZ geeft het raamwerk aan |
|
van de activiteiten die min of meer standaard bij elk kind moeten plaatsvinden |
|
en is daarmee de meest actuele inhoudelijke uitwerking van het Basistakenpakket |
|
Jeugdgezondheidszorg. Het dossier geeft daarnaast de ruimte om in voorkomende |
|
gevallen een op het individu toegesneden zorgplan te registreren (zie bij |
|
product M6.1). Bij zorgoverdracht (bijvoorbeeld ten gevolge van verhuizing) |
|
vindt overdracht van het betreffende dossier plaats. De Werkgroep |
|
Jeugdgezondheidszorg heeft er in haar advies voor gekozen om ook zorgverlening |
|
op maat te rekenen tot de productgroep Inschatten zorgbehoefte. In ieder geval |
|
ligt zorgverlening op maat in het verlengde van het inschatten van de |
|
zorgbehoefte, want op basis van de uitkomsten van de producten U1.1.1 t / m |
|
U1.1.5 en U2.1.1 t / m U2.1.3 zal zorg worden verleend. Voor zover die zorg niet |
|
tot het uniform deel behoort, is deze altijd op maat. In sommige gevallen is |
|
daarbij het opstellen van een zorgplan (product M6.1.1) en / of zorgcoördinatie |
|
(product M6.1.2) noodzakelijk. Het inschatten van zorgbehoefte op doelgroep / |
|
populatieniveau leidt tot het onderkennen van risicogroepen (zie product |
|
U2.2.1). Vervolgens kan op de kenmerken van die groep afgestemde zorg worden |
|
verleend. 2 inschatten zorgbehoefte; Voorlichting wordt individueel afgestemd op |
|
de behoefte van de cliënt. Het inschatten van die behoefte (product U2.1.2) moet |
|
dus daaraan voorafgegaan zijn. De overgangen tussen voorlichting, advies, |
|
instructie en begeleiding zijn vloeiend, maar in alle gevallen staat het |
|
preventieve karakter van de interventie voorop. Dat betekent dat met name |
|
begeleiding van beperkte duur en intensiteit zal zijn. Naar de aard van de |
|
voorlichting kan een onderscheid worden gemaakt in: - Risicoreducerende |
|
voorlichting - Ontwikkelingsondersteunende voorlichting - Zorggerichte |
|
voorlichting Risicoreducerende voorlichting zal over het algemeen anticiperende |
|
voorlichting zijn, dat wil zeggen dat de voorlichting een primair preventief |
|
karakter heeft en vooruitloopt op risicovolle situaties die inherent zijn aan de |
|
ontwikkelingsfasen van het kind. Omdat de voorlichting over bekende risico's |
|
gaat, kan veel anticiperende voorlichting op een gestandaardiseerde wijze worden |
|
gegeven, zoals bijvoorbeeld voedingsvoorlichting (Inspectie voor de |
|
Gezondheidszorg / Voedingscentrum), veilig-heidsvoorlichting (Stichting |
|
Consument & Veiligheid en Stichting Wiegendood) en voorlichting over |
|
mondverzorging (Ivoren Kruis). Hieronder volgen enkele voorbeelden van |
|
voorlichting waarvan het effect risicoreductie kan zijn: - voeding 3 screeningen |
|
en vaccinaties; - veiligheid - SOA-preventie - anticonceptie - verslaving |
|
(roken, alcohol, drugs, gokken) Ontwikkelingsondersteunende voorlichting is |
|
vooral gericht op het bevorderen van een goede ontwikkeling van het kind en op |
|
de rol van de ouders of verzorgers bij de opvoeding. Deze voorlichting kan |
|
anticiperend van aard zijn, maar ook secundair preventief gegeven worden op |
|
basis van signalen of vragen. De overgang tussen voorlichting en advies is |
|
vloeiend. Aangezien de voorlichting op maat gebeurt, dat wil dus zeggen |
|
afgestemd op de behoefte en vragen van de cliënt, geldt voor de activiteiten dat |
|
zij zeer variabel kunnen zijn naar onderwerp, tijd en plaats. Bij wijze van |
|
voorbeeld volgt hierna een lijst met onderwerpen waarop de |
|
ontwikkelingsondersteunende voorlichting onder andere betrekking kan hebben: - |
|
verzorging 4 voorlichting, advies, instructie en begeleiding; Zorggerichte |
|
voorlichting is vooral gericht op het wegwijs maken van de ouders of verzorgers |
|
in het land van zorgvoorzieningen en op het geven van uitleg en toelichting op |
|
verwijzingen en behandelingen. Deze voorlichting wordt vrijwel altijd gegeven |
|
naar aanleiding van signalen of vragen of bij (voorgenomen) acties vanuit de |
|
jeugdgezondheidszorg. In alle gevallen gaat het om maatwerk, omdat de |
|
voorlichtingsbehoefte van elke ouder verschillend is. 5 beïnvloeden van |
|
gezondheidsbedreigingen; 6 zorgsysteem, netwerken, overleg en samenwerking. * |
|
Verder in de tekst wordt omwille van de leesbaarheid alleen gesproken over |
|
ouders. Hier worden vanzelfsprekend ook verzorgers bedoeld. Het product |
|
'lichamelijke verschijning' omvat alles wat klassiek onder 'inspectie' zou |
|
kunnen worden samengevat. Het is een standaardprocedure bij elk contact. Er is |
|
geen landelijk protocol of standaard voor het afnemen van de 'lichamelijke |
|
verschijning', maar het Integraal Dossier JGZ kan als zodanig worden opgevat. Er |
|
bestaat wel een handboek dat als leidraad kan dienen, maar dit boek is op |
|
sommige punten achterhaald. 1 Voor eindnoten zie pagina 43 * VOV = Vroegtijdige |
|
Onderkenning van Visuele stoornissen, ontwikkeld door de gelijknamige stichting |
|
te Amsterdam. * CAPAS = Compacte Amsterdamse Paedo-akoestische Screener, |
|
ontwikkeld door de Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende kind |
|
(NSDSK) te Amsterdam. * De letters representeren de naam van de ziekte waartegen |
|
de componenten van het vaccin bescherming bieden: D = difterie, K = kinkhoest, T |
|
= tetanus, P = poliomyelitis, B = bof, M = mazelen, R = rodehond, Hib = |
|
Haemophilus influenzae type B, aK = acellulair Kinkhoestvaccin. * * BCG = |
|
Bacillus Calmette Guérin. Daarvoor is gekozen omdat gemeenten bij uitstek het |
|
lokale gezondheidsbeleid kunnen toespitsen op de specifieke gezondheidssituatie |
|
en zorgbehoeften van kinderen en jongeren in de eigen gemeente. Ook kunnen |
|
gemeenten rekening houden met het aanbod dat er op lokaal of regionaal niveau al |
|
is. Daarbij is van belang dat gemeenten zorg dragen voor goede afstemming en dat |
|
overlap en hiaten worden opgelost of voorkomen. Hoe de regie precies vorm |
|
krijgt, kan per gemeente verschillen en is afhankelijk van de specifieke |
|
situatie in een regio. Bij de uitvoering zullen veel verschillende partijen |
|
regelmatig met elkaar om de tafel zitten en maatregelen nemen, bijvoorbeeld de |
|
gemeente, het buurtwerk, peuterspeelzalen, scholen, thuiszorgorganisaties en |
|
GGD-en. Het uniform deel van het Basistakenpakket moet in heel Nederland aan |
|
alle kinderen op dezelfde wijze worden aangeboden. Daarnaast moet er regionaal |
|
extra aandacht komen voor kinderen die tot een risicogroep behoren. Dit wordt |
|
eenvoudiger door de invoering van een geautomatiseerd registratiesysteem voor |
|
het monitoren en signaleren van zorgbehoeften. Op grond van de gegevens in dat |
|
systeem, kan bijvoorbeeld worden vastgesteld of een groep kinderen een bepaalde |
|
zorgbehoefte heeft en of de gezondheidssituatie van een groep kinderen speciale |
|
zorg en andere maatregelen vraagt. Mogelijkheden voor de ontwikkeling van een |
|
dergelijk systeem worden onderzocht. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en |
|
Sport De zorgverleners binnen de JGZ zullen concreet gaan ervaren dat de |
|
gemeente invloed heeft op het maatwerkdeel van het Basistakenpakket JGZ. Vooral |
|
voor de zorgverleners uit de ouder- en kindzorg zal dit een duidelijke |
|
verandering zijn. De gemeente zal beleid vaststellen en maatregelen nemen. |
|
Vanzelfsprekend zal een gemeente daarbij zo veel mogelijk samenwerken met de |
|
uitvoerders van de JGZ want ze is afhankelijk van signalen vanuit het veld. |
|
Bovendien kan de gemeente alleen samen met het veld bepalen welke maatregelen |
|
moeten worden genomen. Tenslotte betekent de invoering van het Basistakenpakket |
|
dat zorgverleners in het veld meer nog dan tot nu toe hun vaardigheden op het |
|
gebied van samenwerking en overleg moeten ontwikkelen en zich verder moeten |
|
professionaliseren. Zij zullen immers frequenter en intensiever dan tot nu toe |
|
gaan samenwerken met andere partijen. Zorgverleners moeten dan ook precies |
|
aangeven wat hun deskundigheid is en een heldere, professionele inbreng hebben |
|
in de diverse overlegvormen. Hiertoe zijn ondersteunende activiteiten gestart op |
|
het gebied van standaarden, effectonderzoek en opleiding / scholing. Het ligt in |
|
de bedoeling een permanent Platform JGZ in te stellen. In dat platform zullen |
|
alle JGZ-disciplines vertegenwoordigd zijn. Het platform zal met name de |
|
kwaliteit van de jeugdgezondheidszorg bewaken en periodiek het Basistakenpakket |
|
op activiteitenniveau actualiseren. Uitgangspunten bij het actualiseren zijn |
|
veranderingen in de gezondheidssituatie en de zorgbehoefte van kinderen en |
|
jongeren van 0 - 19 en de wetenschappelijke ontwikkelingen. De herziening wordt |
|
vervolgens direct vertaald naar het Integraal Dossier JGZ, het individuele |
|
zorgdossier van elk in Nederland wonend kind. Zo kunnen zorgverleners vastleggen |
|
dat de activiteit bij het individuele kind is uitgevoerd. De invoering van het |
|
Basistakenpakket JGZ en het versterken van de gemeentelijke regie zullen |
|
uiteindelijk leiden tot één integraal beleid voor jeugdgezondheidszorg voor |
|
kinderen en jeugdigen van 0 tot 19 jaar. Hoe het proces zal verlopen, is nu nog |
|
niet precies te zeggen. In elk geval zullen de thuiszorgorganisaties en de |
|
GGD-en in het kader van de samenhang in de JGZ en optimale zorg voor kinderen en |
|
jongeren steeds nauwer gaan samenwerken en mogelijk één geheel gaan vormen. De |
|
invoering van het Basistakenpakket JGZ is dan ook beslist geen afsluiting van |
|
een intensieve periode van overwegen, onderzoeken en besluiten. Het is vooral |
|
een belangrijke tussenstap in het totale proces richting samenhangende, |
|
integrale preventieve zorg voor kinderen en jeugdigen van 0 tot 19 jaar. Zo |
|
krijgen zij een goede basis mee voor een lang, gezond en zelfstandig leven. Het |
|
totale pakket bestaat uit 29 producten, waarvan er 18 ondergebracht zijn in het |
|
uniform deel en 11 in het maatwerkdeel. Achttien producten worden individueel |
|
aangeboden en 11 producten omvatten het doelgroep / populatiegerichte aanbod |
|
(tabel 2). Bij monitoren en signaleren gaat het om het systematisch volgen van |
|
ontwikkelingen in de gezondheidstoestand van een kind en / of groepen kinderen. |
|
Daarnaast worden de factoren gemeten die de gezondheid bevorderen of bedreigen. |
|
Het doel is tweeledig. Enerzijds op individueel niveau tijdig een niet-normaal |
|
verlopende ontwikkeling signaleren en op basis daarvan interveniëren, anderzijds |
|
op doelgroep- of populatieniveau gezondheidsprofielen opstellen zodat op grond |
|
daarvan gezondheidsbeleid kan worden ontwikkeld. Tessa de Vries (twee jaar) |
|
heeft zowel in lengte als gewicht een groeiachterstand, aldus de metingen op het |
|
consultatiebureau. Dat blijkt bij meer kinderen uit Tessa's wijk het geval te |
|
zijn. Er kan geen individuele verklaring voor deze achterstand gevonden worden. |
|
Het consultatiebureau legt de meetresultaten daarom voor aan de gemeente en |
|
vraagt om verder onderzoek naar het leefklimaat in Tessa's wijk. Bij het |
|
inschatten van de zorgbehoefte wordt onderzocht in welke mate de ouders / |
|
verzorgers en het kind worden belast en of de ouders / verzorgers de opvoeding |
|
en verzorging van hun kind aankunnen. Het kan dan bijvoorbeeld gaan over een |
|
moeilijk kind bij pedagogisch onervaren ouders, om een jongere in isolement of |
|
om een groep niet-gevaccineerde kinderen. Ook wordt ingeschat in welke mate |
|
jongeren en ouders / verzorgers * behoefte hebben aan voorlichting. Mark |
|
Versluis is zeven jaar. Hij is extreem druk en vertoont vaak dwars gedrag. Zijn |
|
ouders vertellen de JGZ-verpleegkundige dat ze het moeilijk vinden om goed met |
|
Mark om te gaan. De verpleegkundige probeert vervolgens een helder beeld te |
|
krijgen van Marks gedrag en eventuele problemen in het gezin. Op grond daarvan |
|
schat ze de draaglast van de ouders in. De draagkracht van de ouders onderzoekt |
|
ze door te vragen hoe de ouders met het gedrag van hun zoon omgaan en door de |
|
effecten die de problemen op de ouders hebben te inventariseren. Op grond |
|
daarvan doet zij een voorstel voor de begeleiding van Mark en zijn ouders. |
|
Screeningen en vaccinaties worden aan ieder kind aangeboden. Praktisch alle |
|
kinderen krijgen bijvoorbeeld de DKTP-prikken: vaccinaties tegen difterie, |
|
kinkhoest, tetanus en polio. De eerste screening is het zogenoemde hielprikje. |
|
Verder zijn er bijvoorbeeld gehoor- en visusscreeningen. Janneke Bijvoet is vier |
|
dagen oud als de wijkverpleegkundige langskomt voor de PKU-CHT-AGS screening |
|
door middel van een hielprik. Daarbij wordt een beetje bloed uit de hiel van een |
|
baby afgenomen. Dat wordt vervolgens onderzocht op de aanwezigheid van de drie |
|
verschillende ziekten. Bij Janneke blijkt daarvan geen sprake te zijn. Was dat |
|
wel het geval, dan had ze bijtijds adequate therapie kunnen krijgen. De |
|
jeugdgezondheidszorg (JGZ) is de laatste jaren sterk in beweging. Deze |
|
ontwikkelingen zijn gericht op de realisatie van een kwalitatief hoogstaande |
|
integrale jeugdgezondheidszorg, die per 1 januari 2003 onder gemeentelijke regie |
|
zal worden uitgevoerd. Het veld werkt al met een integraal dossier JGZ voor 0 - |
|
19 jarigen, waardoor de ontwikkeling van het kind longitudinaal gevolgd kan |
|
worden. De ontwikkeling van standaarden vormt een krachtige impuls voor het |
|
'evidence based' werken van de JGZ en draagt daarmee bij aan de kwaliteit. Zowel |
|
ouders als jongeren zelf kunnen individueel of in groepen begeleiding en advies |
|
krijgen. Zo wordt ouders ondersteuning aangeboden bij het opvoeden en bij het |
|
bevorderen van gezond gedrag van hun kind door bijvoorbeeld voorlichting over |
|
het voorkomen van wiegendood en over gezonde voeding. Pubers kunnen voorlichting |
|
krijgen over onderwerpen als roken, alcoholgebruik en veilig vrijen. Yen Tse |
|
Ting (9 jaar) is in de klas heel druk en onhandelbaar. Wanneer de |
|
JGZ-verpleegkundige Yen en zijn moeder thuis bezoekt, blijkt dat de kamer vol |
|
hangt met afbeeldingen en attributen die met gevechtssport te maken hebben. Ook |
|
staan er allerlei videobanden met agressieve beelden. De moeder van Yen voedt |
|
hem alleen op en geeft aan niet goed te weten hoe ze met kinderen moet omgaan. |
|
Ze wil graag informatie over geschikt speelgoed en geschikte videobanden en |
|
tv-programma's. Yens moeder leert in een paar gesprekken hoe ze gewenst gedrag |
|
van Yen kan belonen en ongewenst gedrag kan bijsturen. Ook attendeert de |
|
JGZ-verpleegkundige haar op een multiculturele vrouwengroep, zodat ze andere |
|
moeders kan leren kennen en met hen kan praten over de opvoeding van Yen. De |
|
omgevingsfactoren die de gezondheid van een kind kunnen bedreigen worden |
|
onderzocht. Dat kan bijvoorbeeld een slechte huisvesting zijn maar het kan ook |
|
gaan om ouders die moeite hebben met opvoeden of hun kind structureel |
|
verwaarlozen. Ook is er in deze productgroep aandacht voor de wijdere omgeving: |
|
is er genoeg speelruimte en hoe is de verkeerssituatie in de buurt? Om problemen |
|
op dit terrein aan te pakken zal de JGZ nauw samenwerken met bijvoorbeeld de |
|
gemeente, de politie, het buurtwerk, Bureau Jeugdzorg enzovoort. De |
|
JGZ-verpleegkundige brengt een postnataal huisbezoek aan een jong gezin dat twee |
|
weken geleden de eerste dochter, Saartje, verwelkomde. De moeder toont trots de |
|
leuk ingerichte babykamer. Het valt de verpleegkundige op dat het raam dicht is |
|
- anders is het misschien te koud voor de baby, zegt de moeder - en dat er een |
|
doordringende sigarettenlucht hangt. In de asbak naast het aankleedkussen ligt |
|
een uitgedrukte sigaret. Ze kijkt nog eens goed naar de moeder en schat in dat |
|
ze straks 'Niet roken waar de kleine bij is' wel begrepen krijgt. In deze |
|
productgroep draait het om de partijen die de zorg- en hulpverlening voor |
|
kinderen organiseren. Netwerken, overleggen en samenwerken zijn belangrijk voor |
|
goede, integrale zorg voor kinderen. Op individueel niveau is er sprake van |
|
zorg-coördinatie. Bij contacten op doelgroep-/populatieniveau is |
|
beleidsontwikkeling en afstemming op instellingsniveau het doel. Harm Stienstra |
|
(drie jaar) ontwikkelt zich langzamer dan de meeste van zijn leeftijdsgenoten. |
|
Al sinds zijn eerste verjaardag worden Harm en zijn ouders begeleid door de |
|
Vroeghulp, een team dat vroegtijdige problemen in de ontwikkeling van kinderen |
|
probeert op te sporen. Het geeft daarnaast advies voor gerichte stimulering van |
|
de ontwikkeling en eventueel noodzakelijk onderzoek. Het team bestaat uit |
|
bijvoorbeeld een verpleegkundige van het consultatiebureau, een maatschappelijk |
|
werkende, een logopedist, een fysiotherapeut en een pedagoog. Dankzij de |
|
adviezen van de Vroeghulp weten de ouders van Harm hoe ze Harm kunnen begeleiden |
|
en waarvoor ze diverse hulpverleners kunnen inschakelen. Zij voelen zich door |
|
het team erg gesteund. Het advies van de Werkgroep Jeugdgezondheidszorg van 14 |
|
juli 1998 omvatte een drietal producten: Gezinssamenstelling, Erfelijke |
|
belasting en Voorgeschiedenis. Deze drie producten zijn op dit niveau te weinig |
|
onderscheidend en zijn daarom hier als activiteiten ondergebracht onder de |
|
noemer Algemene anamnese. Hoewel er geen landelijke standaard of protocol |
|
bestaat voor het afnemen van een algemene anamnese, wordt het Integraal Dossier |
|
JGZ als zodanig beschouwd. In de gebruikershandleiding wordt aangegeven c.q. zou |
|
moeten worden aangegeven welke gegevens over gezinssamenstelling, erfelijke |
|
belasting en voorgeschiedenis geregistreerd moeten worden. Bij voorgeschiedenis |
|
zou een duidelijk onderscheid gemaakt moeten worden in onveranderlijke gegevens |
|
die eenmalig bij het eerste contact geregistreerd moeten worden (bijvoorbeeld |
|
zwangerschapsduur) en gegevens die per voorliggende periode verschillend kunnen |
|
zijn (bijvoorbeeld ziekenhuisopname). Een dragende factor in de JGZ is het |
|
basistakenpakket, dat wezenlijk bijdraagt aan de verbetering van de kwaliteit |
|
van de JGZ. Het pakket is een belangrijke voorwaarde voor de realisatie van een |
|
integrale JGZ 0 - 19 jaar. Binnen het pakket is een differentiatie aangebracht |
|
in een uniform deel en een maatwerkdeel. Het maakt daarmee een einde aan |
|
ongewenste verschillen in de uitvoering van de JGZ 0 - 19 jaar, maar schept |
|
anderzijds ruimte voor een gerichte variatie op lokaal niveau. De invoering van |
|
het basistakenpakket betekent overigens niet dat de inhoud ervan voor een reeks |
|
van jaren ongewijzigd zal blijven. Nieuwe ontwikkelingen in de |
|
jeugdgezondheidszorg en de resultaten van onderzoek naar doeltreffendheid en |
|
doelmatigheid van JGZ-activiteiten zullen leiden tot een periodieke actualisatie |
|
van het pakket. De professional kan echter met het voorliggende basistakenpakket |
|
aan het werk. Het is een belangrijke bijdrage aan een verdere verbetering van de |
|
gezondheid van de jeugd in ons land. Lengte, gewicht en hun relaties tot elkaar |
|
en tot de leeftijd zijn belangrijke parameters voor de algemene |
|
gezondheidstoestand van een groeiend kind. Door meting van deze grootheden komt |
|
men onder andere afwijkende lengtegroei, onder- en overgewicht op het spoor. |
|
Door het meten van de hoofdomtrek komt men afwijkende schedelgroei op het spoor. |
|
Er is een landelijke standaard, die de frequentie aangeeft waarin genoemde |
|
metingen verricht moeten worden. Het volgen van de ontwikkeling van kinderen en |
|
jongeren behoort tot de belangrijkste standaardactiviteiten in de |
|
jeugdgezondheidszorg. Voor het screenen van spraak- en |
|
taalontwikkingsstoornissen bij kleuters bestaat een landelijk gebruikte |
|
standaard. Deze activiteit is ondergebracht bij 'Screeningen'. Voor de jongere |
|
leeftijdsgroep (zuigelingen en peuters) fungeert het Van Wiechen-onderzoek |
|
momenteel als landelijke standaard die op alle consultatiebureaus wordt |
|
gebruikt. Het Van Wiechenonderzoek bestrijkt de activiteiten U1.1.4.1 tot en met |
|
U1.1.4.4 en in geringere mate U1.1.4.5. Voor peuters is een screeningsmethode |
|
voor de opsporing van spraak- en taalontwikkelingsstoornissen ontwikkeld, maar |
|
deze is nog niet landelijk geïmplementeerd, waardoor vooralsnog moet worden |
|
teruggevallen op het Van Wiechenonderzoek. Voor kinderen en jongeren vanaf de |
|
schoolleeftijd zijn diverse al dan niet gestandaardiseerde onderzoeken / testen |
|
ontwikkeld of in ontwikkeling, zoals de Child Behaviour Check List (CBCL) 2 - 3 |
|
en 4 - 18, de Landelijke Signaleringshulp Psychosociale Problemen Kleuters |
|
(LSPPK), de Youth Self Report (YSR) en de Korte Indicatieve Vragenlijst |
|
Psychosociale problematiek Adolescenten (KIVPA). Er is nog geen consensus over |
|
het landelijk gebruik van deze onderzoeken / testen. Ervan uitgaande dat die |
|
consensus wel bereikt kan zijn op het moment waarop de AMvB van kracht wordt, is |
|
ook het ontwikkelingsonderzoek bij kinderen ouder dan 4 jaar vooralsnog in het |
|
uniform deel opgenomen. Daarmee geldt het Integraal Dossier JGZ voor dit |
|
onderdeel als standaard. Onder de term "functies" heeft de Werkgroep |
|
Jeugdgezondheidszorg in juli 1998 een aantal activiteiten van verschillende orde |
|
samengebracht, die het lichamelijk, psychisch, emotioneel en sociaal |
|
functioneren in kaart brengen. De opsomming was echter zeker niet limitatief en |
|
derhalve niet geschikt om als activiteiten wettelijk te worden vastgelegd. De |
|
meeste functies zijn onder meer dan één activiteit onder te brengen. Margo |
|
Vliegenthart Bij functies kan men ondermeer denken aan: - slapen en slaapgedrag |
|
- eten en eetgedrag, spijsvertering en uitscheiding - kijken, luisteren, ruiken, |
|
voelen, proeven - sport en spel, lichaamsbeweging, lichamelijke beheersing, |
|
zwemvaardigheid - roken, alcoholgebruik, middelengebruik, gokken - hechting, |
|
afhankelijkheid, angst De onder Functies genoemde activiteiten behoren tot de |
|
algemene anamnese en daarmee tot het uniform deel van het Basistakenpakket |
|
Jeugdgezondheidszorg. Er is geen landelijk protocol voor het navragen van deze |
|
functies. Er is wel een verpleegkundig handboek dat hierbij een leidraad kan |
|
zijn en ook hier kan het Integraal Dossier JGZ als landelijke standaard worden |
|
opgevat. Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Ad U1.2.1.1 |
|
Biometrie Het volgen van de lichamelijk groei van het individu wordt tot het |
|
uniform deel van het Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg gerekend (product |
|
U1.1.3). Dit geldt ook voor de monitoring van groei op populatieniveau. Hoewel |
|
de frequentie van deze monitoring laag is, wordt zij wel tot het uniform deel |
|
van het Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg gerekend. Voor monitoring van de |
|
individuele groei is een landelijke standaard beschikbaar en worden de |
|
groeidiagrammen, die opgenomen zijn in het Integraal Dossier JGZ op landelijke |
|
schaal gebruikt. De groeidiagrammen vormen de grafische weergave van de |
|
resultaten van de meest recente landelijke groeistudie. Hiermee vormt het |
|
Integraal Dossier JGZ de landelijke standaard voor het monitoren van de groei op |
|
individueel niveau. Voor monitoring van de groei van de totale populatie moet |
|
het protocol van de Vierde Landelijke Groeistudie de blauwdruk zijn voor de |
|
vijfde. Ad U1.2.1.2 Vaccinatiegraad De monitoring van de vaccinatiegraad gebeurt |
|
op het niveau van gemeenten door Provinciale Ent Administraties (PEA's). Zij |
|
leveren jaarlijks de gegevens geaggregeerd aan bij de Inspectie voor de |
|
Gezondheidszorg. Jaarlijkse rapportage vindt plaats op landelijk, provinciaal en |
|
gemeentelijk niveau door de Inspectie. Aan monitoring van de vaccinatiegraad op |
|
een lager niveau dan de gemeente (wijk, buurt, school) wordt veel belang gehecht |
|
ter preventie en ter bestrijding van epidemieën. Ad U1.2.1.3 Verwijzingen en |
|
U1.2.1.4 Vóórkomen van ziekten en afwijkingen Het monitoren van verwijzingen en |
|
het vóórkomen van ziekten en afwijkingen op regionaal en lokaal niveau is |
|
noodzakelijk om beleid te kunnen voeren en rechtvaardigt opneming in het uniform |
|
deel van het Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg. Zodra een elektronische vorm |
|
van het Integraal Dossier JGZ beschikbaar komt, kan deze monitoring - na |
|
uniformering en protocollering - op een efficiënte wijze worden uitgevoerd. |
|
Evenals bij het product 'medisch biologisch' (U1.2.1) is informatie die |
|
monitoring van 'Gedrag' oplevert onontbeerlijk voor het periodiek opstellen van |
|
gemeentelijke gezondheidsnota's. Hoe geven we de jeugdgezondheidszorg (JGZ) zo |
|
vorm dat kinderen de zorg krijgen die ze nodig hebben? En hoe waarborgen we de |
|
continuïteit van die zorg? Hoe geven we een kwaliteitsimpuls aan |
|
gezondheidsbevordering en - bescherming en aan preventie? Die vragen houden de |
|
partijen in het veld en de politiek al lange tijd bezig. Na veel discussies, |
|
commissiewerk en evaluaties besloten het kabinet en de Tweede Kamer in november |
|
2001 tot het herpositioneren van de JGZ. In dat kader is het Basistakenpakket |
|
JGZ vastgesteld, wordt de regierol van de gemeenten versterkt en gaan de |
|
uitvoerende organisaties op het gebied van de JGZ, thuiszorgorganisaties en |
|
GGD-en, nauwer samenwerken. Het monitoren van het sociaal milieu is |
|
onontbeerlijk voor het periodiek opstellen van gemeentelijke gezondheidsnota's. |
|
De Werkgroep Jeugdgezondheidszorg heeft in haar advies van 14 juli 1998 een niet |
|
limitatieve lijst van activiteiten bij dit product opgenomen. In feite gaat het |
|
over monitoring van gezondheidsbevorderende en - bedreigende factoren in het |
|
eerste en tweede milieu. Te denken valt onder meer aan: - huisvesting - scholen |
|
en buitenschoolse opvang (bouw en hygiëne) - speelgelegenheden en |
|
groenvoorzieningen - verkeersveiligheid Een sterkere regierol van de gemeente |
|
zou kunnen resulteren in één ongedeelde jeugdgezondheidszorg voor de hele groep |
|
kinderen en jeugdigen van 0 tot 19 jaar. Er volgden diverse actieprogramma's en |
|
projecten. Die hadden als resultaat dat de Werkgroep Jeugdgezondheidszorg in |
|
2000 - 2001 uiteindelijk de totale zorg voor 0 tot 19-jarigen kon formuleren. |
|
Die zorg is vastgelegd in het Basistakenpakket JGZ. De preventieve zorg voor |
|
kinderen van 0 tot 4 jaar wordt momenteel uitgevoerd vanuit ongeveer 1450 |
|
consultatiebureaus door 62 thuiszorgorganisaties. De preventieve zorg voor |
|
kinderen en jeugdigen van 4 tot 19 jaar is in handen van 44 (inter)gemeentelijke |
|
gezondheidsdiensten (GGD-en). Tot nu toe stemmen de beide sectoren hun beleid |
|
nauwelijks op elkaar af. Ook zijn er onvoldoende wettelijke waarborgen voor |
|
kwaliteit. Daardoor krijgen niet alle kinderen optimale zorg en worden sommige |
|
kinderen helemaal niet bereikt. Dat moet voorkomen worden. Verder pleiten |
|
diverse partijen vanuit het werkveld al jaren voor het beter op elkaar afstemmen |
|
van de JGZ voor 0 tot 4-jarigen en 4 tot 19-jarigen. De noodzaak van die betere |
|
afstemming werd vervolgens bevestigd in de evaluatie van de jeugdgezondheidszorg |
|
voor 0 tot 19-jarigen in 1996. Bovendien pleitte de commissie-Lemstra in |
|
datzelfde jaar voor het versterken van de positie van de gemeenten in het lokale |
|
gezondheids(zorg)beleid. - milieu(-vervuiling) Het monitoren van het fysieke |
|
milieu is onontbeerlijk voor het periodiek opstellen van gemeentelijke |
|
gezondheidsnota's. Een landelijke standaard over het 'hoe en wat' is nog niet |
|
voorhanden. Er zijn diverse ontwikkelingen op het gebied van (jeugd-)monitoring |
|
gaande, maar landelijke consensus over inhoud en periodiciteit daarvan ontbreekt |
|
(nog). Zodra een elektronische vorm van het Integraal Dossier JGZ beschikbaar |
|
komt, kan deze monitoring op een efficiënte wijze worden uitgevoerd. Het gaat |
|
bij dit product niet om het zorgsysteem van de jeugdgezondheidszorg zelf, maar |
|
om het netwerk van voorzieningen voor kinderen en jeugdigen, zonder welk de |
|
jeugdgezondheidszorg niet goed kan functioneren. De activiteit "sociale kaart" |
|
behelst dus het in kaart brengen van dat netwerk van voorzieningen die jeugd als |
|
doelgroep hebben. Hoewel de sociale kaart plaatselijk grote verschillen kan |
|
vertonen, behoort het product wel tot het uniform deel van het Basistakenpakket |
|
Jeugdgezondheidszorg, omdat het in beeld brengen van de sociale kaart altijd |
|
noodzakelijk is. Het inschatten van de verhouding tussen draagkracht en |
|
draaglast is een voorwaarde voor het afstemmen van de zorg op het individu. Deze |
|
afweging wordt in feite bij elk contact opnieuw gemaakt. Dit product wordt dan |
|
ook tot het uniform deel van het Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg gerekend. |
|
Het bepalen van de zorgbehoefte omvat ook het inschatten van de behoefte aan |
|
advies en voorlichting. Dit product was niet als zodanig benoemd in het advies |
|
van 14 juli 1998. Het inschatten van de voorlichtingsbehoefte behoort echter wel |
|
deel uit te maken van het uniform deel van het Basistakenpakket |
|
Jeugdgezondheidszorg. Voor het goed afstemmen van de zorg op de behoefte is het |
|
noodzakelijk bij elk contact te bepalen welke zorg is of wordt ontvangen. |
|
Daarbij moeten alle mogelijke vormen van zorg, zoals medische-, paramedische-, |
|
verpleegkundige-, huishoudelijke- en mantelzorg in ogenschouw worden genomen. |
|
Iedereen loopt een zeker risico, dat wil zeggen een kans op gezondheidsschade. |
|
Maar bij het ene kind is de kans daarop groter dan bij het andere. Het kennen |
|
van de determinanten van een verhoogd risico (de risicofactoren) is van belang |
|
om op basis van overeenkomstige risicofactoren risicogroepen te onderscheiden. |
|
Het nalaten van het identificeren van risicogroepen kan tot ongewenste |
|
gezondheidsrisico's leiden. Er zijn diverse ontwikkelingen op het gebied van het |
|
onderscheiden van risicogroepen gaande, maar een landelijke consensus over wat |
|
minimaal nodig zou zijn om te sturen, ontbreekt (nog). De door de Werkgroep |
|
Jeugdgezondheidszorg in 1998 geadviseerde activiteiten zijn niet overgenomen, |
|
omdat ernstig getwijfeld moet worden aan de geschiktheid en de toelaatbaarheid |
|
van sommige daarvan, met name als risicogroepen geïdentificeerd zouden moeten |
|
worden op basis van etniciteit geloof, levensovertuiging of seksuele geaardheid. |
|
Risicogroepen zouden in plaats daarvan gedefinieerd kunnen worden op basis van: |
|
- inhoudbepaalde kenmerken (bijvoorbeeld het hebben van een bepaalde ziekte) - |
|
achtergrondbepaalde kenmerken (bijvoorbeeld het wonen in een achterstandswijk) |
|
In het eerste geval bepaalt het hebben van een bepaalde aandoening of handicap |
|
dat een individu tot een risicogroep behoort. In het tweede geval bepalen |
|
achtergrondvariabelen dat. Dat wil zeggen dat men tot een bepaalde |
|
maatschappelijke groepering behoort waarvan bekend is dat daarin bepaalde |
|
problemen meer voorkomen. Toelichting |
|
|
|
6. Gemeentelijk niveau: Elke Belgische gemeente heeft een gemeenteraad |
|
(wetgevende macht) en schepencollege (uitvoerende macht), met als hoofd de |
|
burgemeester. Het voordeel van een dergelijke staatsstructuur is dat elke |
|
cultuur zich kan emanciperen zonder andere culturen te domineren. Op deze manier |
|
kunnen culturen in een land samenleven zonder dat nationalisme |
|
noodzakelijkerwijs de kop opsteekt en het land verscheurt. Daarom ook is België |
|
een voorbeeld voor andere naties, bijvoorbeeld voor de ex-Joegoslavische landen. |
|
Zie ook: Het Belgische vorstenhuis Eedaflegging in België Politieke bewegingen |
|
die het communautarisme problematiseren Niettegenstaande bovenstaand ideaalbeeld |
|
zijn er taalpartijen als de FDF en UF, vanuit Duitstalige hoek de PJU-PDB en |
|
vanuit de Vlaamse Beweging voortgekomen partijen als Spirit, de N-VA en Vlaams |
|
Belang, welke laatste twee separatisme van Vlaanderen voorstaan. Daarnaast zijn |
|
er Belgicistische partijen als de BUB en een drukkingsgroep als B Plus, die |
|
hernieuwd unitarisme voorstaan. Voorts zijn er kleine groepen die België willen |
|
aanhechten bij Nederland (Heel-Nederlanders) dan wel bij Frankrijk (rattachisme) |
|
dan wel Vlaanderen bij Nederland willen doen aansluiten (Groot-Nederlanders). |
|
Overheid Kenmerkend voor België is de wafelijzerpolitiek en de communautaire |
|
kwesties. Politie België werd in oude tijden bevolkt door verschillende |
|
Keltische stammen, waarvan de Menapii de belangrijkste zijn. In de Romeinse tijd |
|
werden de Keltische stammen in het gebied tussen Noordzee, Rijn, Seine en Marne |
|
(Zuid-Nederland, België, Noord-Frankrijk en delen van West-Duitsland) samen |
|
aangeduid met het woord Belgae. Uit genetisch onderzoek blijkt echter dat de |
|
huidige Belgen niet afstammen van de Belgae. Het gebied maakte deel uit van de |
|
Romeinse Rijk alvorens in een aantal feodale staten tijdens de middeleeuwen werd |
|
verdeeld. Tijdens de middeleeuwen werd wat nu onder het huidige België verstaan |
|
wordt verdeeld tussen Frankrijk en het Duitse Rijk. De Schelde werd beschouwd |
|
als grens tussen de beide rijken. Het gebied van huidige België kwam in handen |
|
van de Habsburgers in de 15e eeuw (zie Habsburgse Nederlanden) en werd aan het |
|
einde van de 18e eeuw overgenomen door de Fransen. Na de nederlaag van Napoleon |
|
in 1815 ging België op in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden om zo een |
|
bufferstaat te vormen tegen Frankrijk. België werd in 1830 uitgeroepen tot een |
|
onafhankelijke constitutionele monarchie (zie ook: Omwenteling van 1830). Sedert |
|
de politiehervorming die in België werd doorgevoerd (WET 07/12/1998) bestaat er |
|
nog slechts 1 politiedienst, namelijk een "geïntegreerde politie gestructureerd |
|
op 2 niveaus". Deze 2 niveaus bestaan uit een federale politie en een lokale |
|
politie -- die onderling communiceren via welbepaalde kanalen. De vroegere |
|
politiediensten (gemeentepolitie, gerechtelijke politie, rijkswacht,...) werden |
|
alle afgeschaft. Parlement De zeven parlementen hebben in totaal 631 leden: |
|
Senaat (74 leden) Kamer van Volksvertegenwoordigers (150 leden) Vlaams parlement |
|
(124 leden) Parlement van de Franse Gemeenschap (Parlement de la Communauté |
|
française de Belgique) (94 leden, namelijk de 75 leden van het Waals Parlement |
|
en de 19 Franstalige leden van het Brussels Hoofdstedelijk Parlement) Waals |
|
Parlement (75 leden) Raad van de Duitstalige gemeenschap (25 leden) Brussels |
|
Hoofdstedelijk Parlement (89 leden) De zes regeringen zijn: Federale regering |
|
(21 ministers en staatssecretarissen) Vlaamse regering (10 ministers) Waalse |
|
regering (9 ministers) Regering van de Franse Gemeenschap (6 ministers) |
|
Brusselse Hoofdstedelijke Regering (8 ministers en staatssecretarissen) Regering |
|
van de Duitstalige Gemeenschap (4 ministers) Zie verder: Lijst van Belgische |
|
politieke partijen (partijen die in heel het land actief zijn) Lijst van Vlaamse |
|
politieke partijen (partijen die enkel in Vlaanderen actief zijn) Lijst van |
|
Franstalige politieke partijen (partijen die enkel in het Franstalige |
|
landsgedeelte actief zijn) Lijst van Belgische nationale regeringen Lijst van |
|
premiers van België Lijst van familiale verbanden tussen Belgische politici |
|
Lijst van Belgische politici die van partij wisselden Premier: Guy Verhofstadt |
|
Media België werd bezet door Duitsland tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog. |
|
De spanningen tussen Nederlandstalige Vlamingen in het noorden en de |
|
Franssprekende Walen in het zuiden hebben de laatste jaren geleid tot |
|
constitutionele amendementen. Zo werd België een federale staat met 3 gewesten |
|
en gemeenschappen. (zie Staatsstructuur) Zie ook: Communicatie in België Sport |
|
Er worden vele sporten beoefend in België. Reeds in het begin van de 20ste eeuw |
|
groeiden voetbal en wielrennen uit tot de populairste sporten, met uitgebreide |
|
verslaggeving door pers. Als hobby en spel bij jongeren is voetbal ook de meest |
|
beoefende sport. Zie ook: Voetbal in België Eten en drinken De Belgische keuken |
|
staat bekend om zijn lekkere eten. Zie ook: Belgische gerechten Cultuur |
|
Demografie Lijst van musea in België Onderwijs Er zijn universiteiten in |
|
Antwerpen, Brussel, Gent, Hasselt, Luik (Liege), Leuven, Louvain-la-Neuve, |
|
Diepenbeek, Bergen (Mons), Namen (Namur), Kortrijk, Gembloers (Gembloux) en |
|
Aarlen (Arlon). Maar in absolute aantallen zijn de universiteiten van Gent en |
|
Leuven de belangrijkste voor Vlaanderen met beide meer dan 25.000 studenten. De |
|
Université catholique de Louvain (UCL) is de grootste Franstalige universiteit. |
|
Het land heeft ook talrijke muziek-, architectuur- en kunstscholen (de |
|
zogenaamde "academies"). Zie ook: Lijst van universiteiten (onder 1.1.) Verkeer |
|
en vervoer In België is er een goed wegennet van autosnelwegen en Expresswegen. |
|
Er is ook een spoorwegnet, geëxploiteerd door de Nationale Maatschappij der |
|
Belgische Spoorwegen (NMBS). Er zijn luchthavens bij Brussel. Defensie Beroemde |
|
Belgen Bevolking Hergé Henri Lafontaine Gerardus Mercator Eddy Merckx Paul Otlet |
|
Peter Paul Rubens Adolphe Sax Georges Simenon Simon Stevin Andreas Vesalius |
|
Ambiorix Jacky Ickx Raymond Ceulemans Toots Thielemans Paul Janssen Godfried van |
|
Bouillon Leo Baekeland Peter Benoit Jacques Brel Pieter Breugel Hendrik |
|
Conscience Adolf Daens Pater Damiaan César Franck Bronnen NIS - structuur van de |
|
bevolking WESP: historical demographical data Zie ook Portaal over België |
|
Artikels over België België van A tot Z Geschiedenis van België Zoetwater in de |
|
Benelux Externe links Overheidssites Federale portaalsite Belgische grondwet |
|
Belgische premiers Officiële site van de Belgische Monarchie Nationaal Instituut |
|
voor de Statistiek België Overige Belgisch patrominium in beeld VL Belgian |
|
History Index «... meer externe links in de Open Directory » Het Nederlands is |
|
de officiële taal in het Vlaams Gewest en samen met het Frans in Brussel, |
|
terwijl het Frans in Wallonië de officiële taal is, naast het Duits in enkele |
|
oostelijke gemeenten. De hoofdstad Brussel is formeel tweetalig, maar de |
|
praktijk wijst uit dat de meerderheid van de bevolking Frans spreekt. De tussen |
|
Nederland en het Franstalige Wallonie ingeklemde Voerstreek is een enclave welke |
|
onderdeel is van Vlaanderen, en formeel derhalve Nederlandstalig. bar:Belgien |
|
Demografie . België heeft nu ruim 10,5 miljoen inwoners. Het Vlaams Gewest heeft |
|
er daarvan 6,0 miljoen, het Waals Gewest 3,4 miljoen en het Brussels |
|
Hoofdstedelijk Gewest 1,0 miljoen. In vergelijking met andere landen is de |
|
Belgische bevolking relatief traag gegroeid: 4,5 miljoen in 1850, bijna 7 |
|
miljoen in 1900, 10 miljoen in 2000. Ter vergelijking: de Nederlandse bevolking |
|
evolueerde van « de helft minder » (3 miljoen in 1850) tot meer dan « de helft |
|
meer » (16 miljoen in 2000). Taal België Gesproken talen in België zijn: |
|
Nederlands (ca. 60%) Frans (ca. 40%) Duits (<1%) Gebarentalen: Vlaamse |
|
Gebarentaal (VGT, ca. 6000 moedertaalgebruikers), Frans-Belgische Gebarentaal |
|
(LSFB, ca. 5000 moedertaalgebruikers). Religies Statistieken over de |
|
geloofsopvattingen van de Belgische bevolking zijn over het algemeen |
|
onbetrouwbaar. De overgrote meerderheid van de Belgen is katholiek: naar gelang |
|
van de bronnen 60 tot 90 %. Het wekelijkse kerkbezoek der katholieken is anno |
|
2004 gedaald tot onder 10 percent, en volgens sommige bronnen zelfs tot onder 5 |
|
procent. De rest van de belgen is grotendeels agnost of vrijzinnig (ca. 28%), |
|
islamitisch (ca. 4%), protestants (ca. 1%) en joods (minder dan 1%). |
|
Bestuurlijke indeling Achtergrond Na een gelukte poging om België los te |
|
scheuren van Nederland en een mislukte poging om aan te sluiten bij Frankrijk |
|
(zie rattachisme), werd gekozen voor onafhankelijkheid met een koning aan het |
|
hoofd. Dit werd, onder Engelse druk, een vorst die verwant was aan het Britse |
|
koningshuis, Leopold van Saksen-Coburg-Gotha. Meteen werd geopteerd voor een |
|
constitutionele monarchie, en indertijd was de grondwet de liberaalste ter |
|
wereld. In de tweede helft van de 20ste eeuw evolueerde het politieke stelsel |
|
naar een particratisch zuilenbestel. In de eerste decennia van het nieuwe land |
|
was het bestuur (onder andere wegens het cijnskiesstelsel) vrijwel volledig |
|
Franstalig en elitair. Niettemin werden de eerste taalwetten reeds gestemd op |
|
het einde van de 19e eeuw. Hiermee werden de landstalen nog niet gelijkwaardig. |
|
Zo zorgde de onderwijswet van 1876 er voor dat het middelbaar onderwijs in |
|
Vlaanderen tweetalig werd, maar niet in Wallonië. Dit gelijkwaardig stellen |
|
gebeurde pas met de taalwet van 1932, toen het middelbaar onderwijs eentalig |
|
werd: Nederlands in Vlaanderen, en Frans bleef in Wallonië. De toepassing van de |
|
gelijke rechten van taalgroepen in overheid, scholing en rechtspraak verliep |
|
echter traag, onwillig en vaak slechts na lang aandringen. Dit is mee de |
|
katalysator geweest voor een centrifugale beweging in het unitaire België. Die |
|
werd bij de oprichting van het zogenaamde Centrum Harmel (genoemd naar politicus |
|
Pierre Harmel) in 1948 voor het eerste officieus erkend. Het Belgische |
|
federalisme is ongewoon in die zin dat het tegelijk ook enkele sterke unitaire |
|
kenmerken vertoont (de openbare financiering is voor meer dan 90% unitair), en |
|
ook tweeledig-confederalistische (de politieke partijen richten zich quasi |
|
uitsluitend tot of de Vlaamse of de Franstalige gemeenschap; er bestaan slechts |
|
enkele zeer kleine nationale partijen). Langzamerhand meende men dat de |
|
tweeledige maatschappelijke structuur van België geen unitaire politieke |
|
structuur verdraagt. België werd een gedecentraliseerde staat, om in een vijftal |
|
staatshervormingen (in 1970, 1980, 1988-89, 1993 en 2001-2003) officieel in 1993 |
|
een federale staat te worden, in een soort dubbel federalisme. België (Frans: « |
|
Belgique », Duits: « Belgien »), officieel het Koninkrijk België, is een |
|
West-Europees land begrensd door de Noordzee in het westen, Nederland in het |
|
noorden en noordoosten, Duitsland in het oosten, Luxemburg in het zuidoosten en |
|
Frankrijk in het zuiden. Dit dubbel federalisme, met als architecten Wilfried |
|
Martens, Jean-Luc Dehaene, Hugo Schiltz, Guy Spitaels en Jean Gol kenmerkt zich |
|
door volgende regeringsniveaus, elk met eigen verkozen volksvertegenwoordiging |
|
en regering: 1 federale staat 3 gewesten (zie bovenste kaart) Vlaams Gewest |
|
(olijfgroen), Waals Gewest (rood), Brussels Hoofdstedelijk Gewest (blauw) 3 |
|
gemeenschappen (zie onderste kaart) Nederlandstalig (olijfgroen), Franstalig |
|
(rood), Duitstalig (blauw) Bovendien omvat België vier taalgebieden: het |
|
Nederlandse taalgebied, het Franse taalgebied, het tweetalige gebied |
|
Brussel-Hoofdstad en het Duitse taalgebied. De Vlamingen fusioneerden |
|
onmiddellijk hun gewestelijke en gemeenschapsinstellingen. Ze hebben sindsdien 1 |
|
Vlaams parlement en 1 Vlaamse deelregering, beide met zetel te Brussel. De |
|
Franstaligen beslisten om hun afzonderlijke bestuursorganen (Waals, Brussels, |
|
Duitstalig, Franstalig en de lokale Franstalige gemeenschapscommissie in |
|
Brussel) gescheiden te houden. In het Brussels Hoofdstedelijk gewest zijn de |
|
Nederlandstalige en Franstalige gemeenschappen elk bevoegd voor de eigen |
|
gemeenschapsmateries. De gewesten zijn vooral bevoegd voor territoriale materie |
|
(bijvoorbeeld economie, ruimtelijke ordening, openbare werken, milieu,...). De |
|
gemeenschappen spitsen zich toe op culturele factoren (incl. sport, onderwijs en |
|
wetenschappelijk onderzoek) en de federale staat neemt de (grote) rest voor zijn |
|
rekening (defensie, buitenlandse zaken, economische en monetaire unie, |
|
pensioenen, ziekteverzekering,...). Gewesten en gemeenschappen kunnen decreten |
|
of (in het Brussels Hoofdstedelijk gewest) ordonnanties uitvaardigen die kracht |
|
van wet hebben in het eigen gewest of de eigen gemeenschap. Een bijzonder |
|
rechtscollege, het Arbitragehof, waakt erover dat de wetgeving van de federale |
|
regering, de gemeenschappen en gewesten de bevoegdheidsverdeling tussen deze |
|
verschillende entiteiten eerbiedigt. Het Arbitragehof kan wetsbepalingen |
|
vernietigen die deze bevoegdheidsverdeling schenden. Bepaalde aspecten van dit |
|
federalisme zijn minder verregaand dan de meeste andere federale staten (zo |
|
hebben de deelstaten weinig fiscale autonomie en minder dan 20% van de globale |
|
openbare uitgaven), anderen gaan dan weer verder (ontbreken van |
|
normenhiërarchie). Heden is er in Vlaanderen een trend naar confederalisme toe. |
|
Vlaamse onafhankelijkheid geniet echter minder bijval. Een meerderheid van de |
|
Vlaamse partijen lijkt te kiezen voor hetzij een verder doorgedreven |
|
federalisme, hetzij een confederalisme. Een kleine Franstalige minderheid |
|
streeft naar aanhechting van Wallonië en Brussel bij Frankrijk. De hoofdstad van |
|
Vlaanderen is Brussel, de hoofdstad van Wallonië is Namen. Brussel is ook de |
|
hoofdstad van Franse Gemeenschap. Deze laatste noemt zichzelf sinds kort ook |
|
'Franse Gemeenschap Wallonië-Brussel'. De hoofdstad van de Duitstalige |
|
gemeenschap is Eupen. Indeling Het Vlaams Gewest (Vlaanderen) is ingedeeld in 5 |
|
provincies: Antwerpen (hoofdstad Antwerpen) Limburg (hoofdstad Hasselt) |
|
Oost-Vlaanderen (hoofdstad Gent) Vlaams-Brabant (hoofdstad Leuven) |
|
West-Vlaanderen (hoofdstad Brugge) België bestaat maatschappelijk, cultureel, |
|
politiek en sociologisch gezien vooral uit twee grote gemeenschappen, de |
|
Vlamingen en de Walen. België is een federale staat bestaande uit 3 |
|
gemeenschappen, Ook het Waals Gewest (Wallonië) telt 5 provincies: Henegouwen |
|
(met als hoofdstad Bergen) Luik (hoofdstad Luik) Luxemburg (hoofdstad Aarlen) |
|
Namen (hoofdstad Namen) Waals-Brabant (hoofdstad Waver) Het Brussels |
|
Hoofdstedelijk Gewest is provincieloos. De provincies bestaan weer uit diverse |
|
arrondissementen. Aan het hoofd van elke provincie staat een gouverneur. De |
|
provinciale besturen hebben evenwel weinig gewicht. Hun bestaan wordt soms in |
|
vraag gesteld. Een van de taken van de provinciegouverneur is het coördineren |
|
van de hulpverlening bij rampen van grote omvang (bijvoorbeeld chemische |
|
ongelukken in de havens). Ook het besturen van belangrijke milieuzaken zoals |
|
kernenergie behoort tot zijn taken. Geografie Het terrein van België is |
|
grotendeels laagland, behalve de Ardennen in het zuiden. Door het land stromen |
|
de rivieren de Maas en de Schelde en een netwerk van kanalen. België is één van |
|
de dichtstbevolkte landen in Europa. Historisch bestaat het land uit twee |
|
etnische en culturele gebieden, over het algemeen Vlaanderen en Wallonië |
|
genoemd. Vlaanderen bestrijkt de noordelijke provincies: Oost-Vlaanderen |
|
West-Vlaanderen Antwerpen Limburg, en Vlaams-Brabant Wallonië beslaat: Vlaamse |
|
gemeenschap Franse gemeenschap Duitstalige gemeenschap Waals-Brabant Henegouwen, |
|
Luik provincie Luxemburg Namen De scheidingslijn loopt van oost naar west ruwweg |
|
iets ten zuiden van Brussel. De hoofdstedelijke agglomeratie zelf wordt door |
|
zowel Nederlandstalige als Franstalige Brusselaars bewoond. De Franstalige |
|
aanwezigheid in Brussel is vooral het gevolg van inwijking en verfransing van de |
|
oorspronkelijk grotendeels Nederlandstalige bevolking, immers op basis van een |
|
studie van stadsarchieven komt Hervé Hasquin (professor aan de ULB en prominent |
|
Franstalig MR politicus) in 1979 tot de bevinding dat ongeveer 90% van de |
|
bevolking in 1785 nog Nederlandstalig is, terwijl de verhouding nu ongeveer net |
|
andersom is. Geografische statistieken Totale oppervlakte: 32.545 km² waarmee |
|
België op de 136e plaats qua grootte staat. Aantal kilometers staatsgrens: |
|
1445,5 België grenst aan Frankrijk, Luxemburg, Duitsland, Nederland en de |
|
Noordzee. Hoogste punt: Signaal van Botrange, 694 meter. Volgens het Koninklijk |
|
Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen is het Belgisch territorium 33.990 |
|
km² als men de Belgische territoriale zone, die zich tot 12 zeemijlen in de |
|
Noordzee uitstrekt, meerekent. Rivieren In België zijn de volgende rivieren en |
|
stroomgebieden: Maas Schelde IJzer Dender In het uiterste oosten ook een klein |
|
stukje stroomgebied van de Rijn en in het zuiden van de provincie Henegouwen een |
|
stukje van het stroomgebied van de Seine. Steden alsmede drie gewesten: De |
|
hoofdstad is Brussel. Enkele andere "grote" steden in België zijn: Antwerpen |
|
Gent Charleroi Luik Brugge Namen Enkele andere belangrijke steden zijn: Hasselt, |
|
Bergen, Leuven, Kortrijk, Oostende, Genk, Mechelen Zie ook: Lijst van grote |
|
Belgische steden Lijst van Belgische gemeenten Bezienswaardigheden Zie ook: |
|
Belgische monumenten op de Werelderfgoedlijst Milieu Vlaams Gewest Waals Gewest |
|
Brussels Hoofdstedelijk Gewest Met het milieu van België is het slecht gesteld. |
|
Dit komt mede doordat het een doorvoerpunt is voor de industrie in Europa (zowel |
|
op het land als op het water, door de zware industrie gebaseerd in België zelf, |
|
door de vervuilende omringende landen (Duitsland waaronder het Ruhr-gebied, |
|
Nederland, en Frankrijk), als door de zwakke aanpak van de regering. Natuur Een |
|
van de meest ongerepte stukjes natuur van België zijn ongetwijfeld De Hoge |
|
Venen. Door het strenge klimaat, de vele neerslag en de strenge, lange winters |
|
in de streek vind je daar zeldzame plantensoorten uit Noord-Europa en de |
|
bergstreken. Ondanks België een klein land is en echte natuur, vooral in |
|
Vlaanderen, eerder zeldzaam is herbergt het land een groot aantal vogels, |
|
insecten en vele planten. 20.4% van het oppervlak van het land is bedekt met |
|
bos. Dat is vrij veel als je weet dat België een van de dichtstbevolkte naties |
|
is van Europa. In Vlaanderen vind je vooral, naast de steden, velden gescheiden |
|
door grachten en rijen met bomen. In die grachten kan je vele waterplanten en |
|
insecten terug vinden. Naast die velden heb je dan hier en daar een bos die |
|
vooral in de Kempen (ten oosten van Antwerpen en Limburg), talrijker aanwezig |
|
zijn. In Wallonië is de natuur ongerepter. Dit komt mede omdat de |
|
bevolkingsdichtheid veel lager is dan in VLaanderen. 1/3 van de oppervlakte van |
|
Wallonië is bebost en dat oppervlak wordt alsmaar groter. Waterkwaliteit Vooral |
|
in Antwerpen en Brussel is het slecht gesteld, hoewel er geen signalen bekend |
|
zijn dat het drinkwater onbetrouwbaar zou zijn. Het water in Limburg is van veel |
|
betere kwaliteit en in Wallonië is de waterkwaliteit uitstekend. Luchtkwaliteit |
|
De luchtkwaliteit in Antwerpen, Brussel en omstreken, is even slecht als sommige |
|
streken in Duitsland, China, Noord-Oost-Amerika, en Zuid-Afrika. Door de hoge |
|
graad van luchtverontreiniging, bevat de lucht een grote hoeveelheid |
|
kankerverwekkende stoffen. In de rest van België, vooral in Wallonië (behalve |
|
dan de gebieden rond Luik en Charleroi), is het beter met de lucht gesteld omdat |
|
daar grotendeels bossen en landbouwvelden liggen. Bodemverontreiniging Op |
|
sommige plaatsen is de bodem verontreinigd door de industrie. Maar desondanks |
|
deze vervuiling is dit één van de betere punten in België op gebied van het |
|
milieu. Het is nog slechter gesteld in andere landen in Europa zoals |
|
bijvoorbeeld Nederland (vanwege industrie en bemesting). Economie Vlaanderen |
|
voegde zijn instellingen evenwel onmiddellijk samen, zodat er nog slechts één |
|
Vlaams Parlement en één Vlaamse regering is. Franstaligen behielden alle door |
|
hen gecontroleerde afzonderlijke verkozen volksvertegenwoordigingen en |
|
regeringen ('executieven'). De economie van België is met name gebaseerd op de |
|
diensten, vervoer, handel en de industrie. De mijnbouw, die ondertussen is |
|
stopgezet, en de productie van staal, chemische producten en cement zijn |
|
geconcentreerd in de valleien van Samber en Maas, in de Borinage rond Bergen, |
|
Charleroi, Namen en Luik en in het Kempisch steenkoolbekken. Luik is een |
|
belangrijk staalcentrum. Reeds lang worden metaalproducten zoals bruggen, zware |
|
machines, industriële en chirurgische apparatuur, motorvoertuigen, werktuigen en |
|
munitie vervaardigd. De chemische producten omvatten meststoffen, kleurstoffen, |
|
geneesmiddelen en plastieken; de petrochemische industrie is geconcentreerd |
|
dichtbij de olieraffinaderijen van Antwerpen. De textielproductie, die in de |
|
middeleeuwen begon, omvat katoen, linnen, wol en synthetische vezels; tapijten |
|
en dekens zijn belangrijke vervaardigde producten. Gent, Kortrijk, Doornik en |
|
Verviers zijn allen textielcentra; Mechelen, Brugge en Brussel zijn beroemd |
|
vanwege hun kant. Andere industrieën omvatten diamantslijperij (Antwerpen is een |
|
belangrijk diamantcentrum), cement en glasproductie, en de verwerking van leer |
|
en hout. Meer dan 75% van de elektriciteit van België wordt opgewekt uit |
|
kernenergie. De Belgische industrie is zwaar afhankelijk van de invoer voor zijn |
|
grondstoffen. Het meeste ijzer komt uit het bassin van Lotharingen in Frankrijk, |
|
terwijl de non-ferro metaalproducten van ingevoerde grondstoffen worden gemaakt, |
|
waaronder zink, koper, lood en tin. De uitvoer (handel) omvat ijzer en staal, |
|
vervoersapparatuur, tractoren, diamanten en aardolieproducten. De industriële |
|
centra zijn verbonden met elkaar en met de belangrijkste havens van Antwerpen en |
|
Gent door de rivieren de Maas en de Schelde en hun zijrivieren, door een netwerk |
|
van kanalen (in het bijzonder Albertkanaal), en door een uitgebreid |
|
spoorwegsysteem. België heeft veel vruchtbare en goed bewaterde grond, hoewel de |
|
landbouw slechts een klein percentage van het aantal arbeidskrachten |
|
vertegenwoordigt. De belangrijkste gewassen zijn tarwe, haver, rogge, gerst, |
|
suikerbieten, aardappels en vlas. Rundvee en varkens evenals de zuivelproductie |
|
(vooral in Vlaanderen) zijn ook belangrijk. Het verwerkte voedsel omvat |
|
bietsuiker, kaas en andere zuivelproducten; bier en andere dranken worden ook |
|
vervaardigd. De munteenheid is sinds 1 januari 2002 de gemeenschappelijke |
|
Europese munt euro (EUR) het enige wettelijke betaalmiddel. Voordien was dit de |
|
Belgische frank (BEF). Deze was reeds sinds 1 januari 1999 gekoppeld aan de |
|
gemeenschappelijke Europese munt. (1 euro = 40.3399 BEF) Van 1926 tot 1946 is er |
|
ook als munt de Belga geweest. Deze benaming was niet populair en werd in 1946 |
|
afgeschaft. Politiek Staatsstructuur België is een federaal land en een |
|
constitutionele monarchie met aan het hoofd een rechtstreeks afstammeling van |
|
Koning Leopold I, momenteel koning Albert II. België telt zeven parlementen en |
|
zes regeringen. Hierbij is de Vlaamse Gemeenschapscommissie te Brussel niet |
|
bijgeteld als parlement. De Heilige Jozef is de patroonheilige van België. De |
|
wapenspreuk luidt: Eendracht maakt macht. 1. Federaal niveau: Koning Albert II |
|
Federaal Parlement, met Senaat en Kamer van Volksvertegenwoordigers Federale |
|
Regering Federale Instellingen 2. Gemeenschapsniveau: België is onderverdeeld in |
|
4 verschillende gemeenschappen: de Franstalige Gemeenschap, de Duitstalige |
|
Gemeenschap, het Gemeenschappelijke Gemeenschap (Brussel), onderverdeeld in een |
|
Vlaamse Gemeenschap en Franstalige Gemeenschap. de Vlaamse Gemeenschap. De |
|
gemeenschappen staan in voor persoongebonden materies: culturele |
|
aangelegenheden, onderwijs, gezondheid, welzijn en taalgebruik. Elke gemeenschap |
|
heeft een gemeenschapsraad (d.i. de wetgevende macht) en gemeenschapsregering |
|
(uitvoerende macht). De Vlaamse gemeenschap en het Vlaams gewest hebben echter |
|
een gemeenschappelijk parlement en regering, omdat in tegenstelling met het |
|
Waals Gewest er in het Vlaams Gewest maar 1 taal gesproken wordt: het |
|
Nederlands. In het Waals Gewest is dat Frans en Duits, daarom is er nood aan een |
|
apart bestuur voor de Franstalige Gemeenschap en de Duitstalige Gemeenschap. 3. |
|
Gewestelijk niveau: België is onderverdeeld in 3 gewesten: het Waals Gewest het |
|
Brussels Hoofdstedelijk Gewest het Vlaams Gewest De gewesten staan in voor |
|
grondgebied-gerelateerde materies: ruimtelijke ordening, milieu, landbouw, |
|
huisvesting, energie, werkgelegenheid, openbare werken en vervoer, economie en |
|
buitenlands handel, toezicht gemeenten en provincies en |
|
ontwikkelingssamenwerking. Elk gewest heeft een parlement en regering. 4. |
|
Taalgebieden: België heeft 4 taalgebieden: het Franstalig taalgebied, het |
|
Duitstalig taalgebied, het Tweetalig gebied (Brussel) en het Nederlandstalig |
|
taalgebied. 5. Provinciaal niveau: België telt 10 provincies. Geschiedenis |
|
Verhofstadt! In 1982 werd de dan 29-jarige Guy Verhofstadt voorzitter van de |
|
partij. Tijdens hun deelname aan de regering werd hij tussen 1986 en 1988 zelfs |
|
vice-premier en minister van Begroting. Annemie Neyts volgde hem op als de |
|
eerste vrouwelijke partijvoorzitter. In 1989 nam Verhofstadt de |
|
voorzittersfakkel weer over. In deze periode schreef hij zijn burgermanifesten. |
|
Van PVV naar VLD In 1992 werd de partij onder impuls van Verhofstadt omgevormd |
|
naar de VLD. Naast een nieuwe naam kwamen er ook veel verruimers die toetraden |
|
tot de nieuwe partij, vooral enkele bekende figuren uit de toenmalige Volksunie |
|
maakten de overstap. Bijvoorbeeld Jaak Gabriels, toenmalige voorzitter van de VU |
|
en Hugo Coveliers. Vanaf begin jaren 90 ging de VLD er bij elke verkiezing op |
|
vooruit. Paars Na de dioxinecrisis in 1999 ging de VLD er opnieuw sterk vooruit |
|
en werd nipt de grootste partij van Vlaanderen. Guy Verhofstadt werd eerste |
|
minister van de federale regering en Patrick Dewael minister-president van de |
|
Vlaamse Regering. Beide stonden ze aan het hoofd van een paarsgroene coalitie. |
|
Na de federale verkiezingen van 2003 gingen de paarse partijen verder zonder |
|
Groen!. Dewael stapte over naar de federale regering en Bart Somers werd |
|
minister-president. De verkiezingen van 2004 De aanloop naar de Vlaamse |
|
verkiezingen van 2004 werd voor de VLD gekenmerkt door enkele zware aanvaringen |
|
tussen figuren aan de top van de partij. Zo werd Hugo Coveliers uit de partij |
|
gezet door zijn aanhoudende kritiek op het aanhouden van het cordon sanitaire. |
|
Ook moest Karel De Gucht tijdelijk aftreden als voorzitter. In 2003 onthield de |
|
partij zich bij de stemming over het toekennen van het vreemdelingenstemrecht, |
|
hoewel altijd gezegd werd dat de partij ertegen was. Dit alles zorgde voor een |
|
erg slecht resultaat in de verkiezingen. Dit was ook de periode waarin heel wat |
|
liberale scheurlijsten werden gevormd zoals het Liberaal Appèl van Ward Beysen, |
|
Veilig Blauw van Leo Govaerts en VLOTT van Hugo Coveliers. De verkiezingen van |
|
2006 De partij verloor zwaar in drie vierde van alle gemeenten waar ze deelnam |
|
aan de gemeenteraadsverkiezingen. Daags na de verkiezingen verzocht voorzitter |
|
Somers de interne tuchtcommissie om senator Jean-Marie Dedecker uit de partij te |
|
zetten, omdat hij zorgde voor te veel onrust binnen de partij. De tuchtcommissie |
|
besliste op maandag 16 oktober 2006 dat Jean-Marie Dedecker uitgesloten wordt |
|
uit de VLD. Vlaamse Liberalen en Democraten Bekende VLD-ers Enkele bekende |
|
VLD-leden zijn: Marino Keulen (minister van Binnenlandse Zaken, Wonen en |
|
Inburgering in de Vlaamse regering) Herman De Croo (voorzitter van de Kamer van |
|
Volksvertegenwoordigers) Fons Borginon (fractieleider in de Kamer van |
|
Volksvertegenwoordigers) Paul Wille (fractieleider in de Senaat) Patricia |
|
Ceysens (fractieleidster in het Vlaams Parlement) Jean-Luc Vanraes |
|
(fractieleider in het Brussels Parlement) Dirk Sterckx (Europees parlementslid) |
|
Annemie Neyts (Europees parlementslid) Bart Somers (voorzitter) Guy Verhofstadt |
|
(huidige Belgische eerste minister) Patrick Dewael (minister van Binnenlandse |
|
Zaken) Karel De Gucht (minister van Buitenlandse Zaken) Marc Verwilghen |
|
(minister van Economie) Vincent Van Quickenborne (staatssecretaris voor |
|
Administratieve Vereenvoudiging) Fientje Moerman (viceminister-president van de |
|
Vlaamse regering) Dirk Van Mechelen (minister van Financiën, Begroting en |
|
Ruimtelijke Ordening in de Vlaamse regering) Guy Vanhengel (minister van |
|
Financiën, Begroting, Informatica en Externe betrekkingen in de Brusselse |
|
regering en Collegevoorzitter van de Vlaamse Gemeenschapscommissie met als |
|
bevoegdheden Begroting, Financiën, Onderwijs, Beroepspleiding en Communicatie) |
|
Kritiek binnen en buiten de partij Als grootste regeringspartij is de partij |
|
vaak het onderwerp van kritiek in de media en het grote publiek. Zo wordt de |
|
partij een gebrek aan standvastigheid verweten in tal van politieke dossiers. In |
|
2003 onthield de partij zich bij de stemming over het toekennen van het |
|
vreemdelingenstemrecht, hoewel altijd was gezegd dat de partij ertegen was. Ook |
|
bij de splitsing van het arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde bleef de partij |
|
volgens velen in gebreke. De partij neemt, zoals alle andere Vlaamse en Waalse |
|
partijen, deel aan het "cordon sanitaire" rond het Vlaams Belang. Verschillende |
|
VLD-leden van de rechtervleugel van de partij zijn echter voor het doorbreken |
|
van dat cordon. Sinds enkele jaren worden door de partijtop maatregelen genomen |
|
tegen deze leden. Indien zij nog openlijk tegen het officiële partijstandpunt |
|
ingaan, wordt er een procedure gestart om hen uit de partij te zetten. Zo werd |
|
Hugo Coveliers, ooit door de partijtop genoemd als kandidaat voor de |
|
burgemeesterssjerp in Antwerpen, onder andere om die reden uit de partij gezet. |
|
Hij werd hierin voorgegaan door Ward Beysen (« Liberaal Appèl ») en Claudine De |
|
Schepper (« VLOTT »). Patricia De Waele werd tijdelijk geschorst als partijlid. |
|
Leo Govaerts (« Veilig Blauw »), Anke Vandermeersch (« Vlaams Blok »), Anneke |
|
Vermeiren (« VLOTT ») en Annie De Maght (« BLAUW ») verlieten de partij uit |
|
eigen beweging, soms onder zware druk vanwege de partijtop. Tijdens de zomer van |
|
2005 kwam Boudewijn Bouckaert, de voorzitter van de klassiek-liberale denktank |
|
Nova Civitas, in aanvaring met de partijvoorzitter. Bouckaert nam hierop ontslag |
|
uit het partijbestuur. Dadelijk na de verkiezingsnederlaag bij de |
|
gemeenteraadsverkiezingen van 2006, besliste de partijtop ook Jean-Marie |
|
Dedecker uit de partij te zetten. Op 16 oktober bevestigde de tuchtcommissie het |
|
besluit. Op 27 oktober besloot Bouckaert Dedecker te volgen en de partij de rug |
|
toe te keren. Volgens Bouckaert is de VLD een "links-liberale" partij geworden |
|
die "aanschurkt tegen de SP.a". Externe link VLD Vlaamse Liberalen en |
|
Democraten, afgekort als VLD, is een Vlaamse, liberale, politieke partij die |
|
85.000 leden telt (2004). Ideologie De VLD was een rechts-liberale partij. |
|
Tijdens de jaren 80 werd partijleider Verhofstadt nog vergeleken met Margaret |
|
Thatcher, maar tegenwoordig is de koers minder scherp. De huidige koers is nu |
|
eerder links-liberaal, de huidige partijtop koos resoluut voor een linkser |
|
economisch programma en een links-vrijzinnige ethiek. Geschiedenis Van Liberale |
|
partij naar PVV Voor 1960 was de liberale partij van België nauwelijks |
|
georganiseerd. Op het partijcongres van 1961 besloot men de stroming om te |
|
vormen tot PVV/PLP (Partij voor Vrijheid en Vooruitgang / Parti de la Liberté et |
|
du Progrés). De partij behartigde toen uitgesproken de belangen van de |
|
werkgevers. Van unitaire partij naar splitsing Eind jaren 60, begin jaren 70 |
|
liepen de communautaire spanningen in België hoog op. Ook binnen de liberale |
|
familie was er onenigheid over de te varen koers. In 1972 werd de unitaire |
|
partij opgesplitst in een Vlaamse en een Franstalige partij. Willy De Clercq |
|
werd de eerste voorzitter van de Vlaamse PVV. NASA-biografie van Frimout Euro |
|
Space Foundation Dirk Frimout Dirk Dries David Damiaan burggraaf Frimout |
|
(Poperinge 21 maart 1941) was de eerste Vlaams-Belgische ruimtevaarder. |
|
Biografie Opleiding en activiteiten 24 maart - 2 april 1992 - Frimout cirkelde |
|
als 1 van de 7 astronauten met de Space Shuttle Atlantis om de aarde. 1992 - |
|
eredoctoraat aan de Universiteit van Gent 1959 - diploma van het middelbaar |
|
onderwijs, behaald aan het Koninklijk Atheneum Voskenslaan te Gent 1963 - |
|
diploma van ingenieur elektronica 1970 - doctoraat in de toegepaste fysica aan |
|
de Universiteit van Gent 1972 - postdoctoraal in het laboratorium van |
|
atmosferische en ruimtelijke fysica in de Universiteit van Colorado. Hij sloot |
|
zijn opleiding af als burgerlijk elektrotechnisch ingenieur en promoveerde tot |
|
doctor in de toegepaste wetenschappen. Ondertussen werkte hij tot 1978 in het |
|
Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie (BIRA). 1977 - stelt voor het eerst |
|
zijn kandidatuur als astronaut. 1978-84 als coördinator van de bemanning voor |
|
Spacelab-1 in het European Space Agency (ESA) 1984-89 werkzaam in de |
|
Microgravity afdeling van ESTEC experimenten met EURECA en Spacelab-1. Na zijn |
|
geslaagde vlucht ontving hij de graad van Groot Officier in de Leopoldsorde en |
|
tevens de titel van burggraaf. Tussen 1993 en 1998 werkte hij bij Belgacom, de |
|
Belgische Telecom-operator. In 1994 werd hij voorzitter van de Euro Space |
|
Foundation (opgericht op 16 maart) ter bevordering van |
|
wetenschappelijk-technische studies bij de jeugd. In juli 1998 tekende hij een |
|
contract met de Stichting Flanders Language Valley. Hij stond aan het hoofd van |
|
FLV Education als verantwoordelijke voor permanente vorming. Externe links |
|
Bestuur De provincieraad van West-Vlaanderen telt 80 zetels. De zetelverdeling |
|
is als volgt: CD&V: 32 VLD: 18 sp.a: 17 Vlaams Belang: 5 Groen!: 4 N-VA: 4 Het |
|
dagelijks bestuur is in handen van de bestendige deputatie, samengesteld door |
|
CD&V en sp.a. Die telt 6 leden en wordt voorgezeten door gouverneur Paul Breyne. |
|
De uitslagen van de provincieraadsverkiezingen sinds 1994 Externe link Officiële |
|
website West-Vlaanderen De provincie West-Vlaanderen is een van de tien |
|
provincies van België. Het is de meest westelijk gelegen provincie in |
|
Vlaanderen. Als Vlaamse provincie is de gebruikte taal er Nederlands, hoewel er |
|
tegen de taalgrens de faciliteitengemeentes Spiere-Helkijn en Mesen zijn. In de |
|
provincie wordt het typisch West-Vlaams dialect echter algemeen als omgangstaal |
|
gebruikt. De parochies in de provincie vallen onder het Bisdom Brugge. Info |
|
Provinciehoofdplaats: Brugge Oppervlakte: 3125 km² Hoogste punt: Kemmelberg (156 |
|
m) Belangrijkste waterlopen: IJzer, Leie, Mandel, Waardamme Aantal inwoners: |
|
1.139.815 (op 1 juli 2005) 8 bestuurlijke arrondissementen: Brugge, Diksmuide, |
|
Ieper, Kortrijk, Oostende, Roeselare, Tielt, Veurne Dialect: West-Vlaams |
|
Patroonheilige: Sint-Donaas. Arrondissementen De West-Vlaamse gemeenten |
|
Gemeenten met een stadstitel hebben een « (stad) » achter de naam Luxemburg |
|
(provincie) De provincie Luxemburg (Frans: « Luxembourg », Waals: « Lussimbork |
|
», Luxemburgs: « Lëtzebuerg ») is een van de vijf provincies van het Waals |
|
Gewest, België. De provincie heeft een oppervlakte van 4443 km² en telt (op 1 |
|
juli 2005) 257.114 inwoners. Ten noorden grenst de provincie aan de provincie |
|
Luik en ten westen aan de provincie Namen. Ten zuiden grenst Luxemburg aan |
|
Frankrijk en ten oosten aan het Groothertogdom Luxemburg. De provincie maakt |
|
deel uit van de Ardennen. Het hoogste punt vormt de 651 meter hoge Baraque de |
|
Fraiture in de gemeente Vielsalm. Rond de hoogste toppen is op beperkte schaal |
|
wintersport mogelijk. Arrondissementen Overzicht van steden en gemeenten in |
|
Luxemburg Gemeenten met een stadstitel hebben een « (stad) » achter de naam |
|
Coalitievorming 2003 In het voorjaar van 2003 besloot D66 deel te nemen aan het |
|
kabinet-Balkenende II, met de VVD en het CDA. Dit terwijl D66 deelname aan een |
|
coalitie met CDA en VVD uitdrukkelijk had uitgesloten. Nadat de onderhandelingen |
|
tussen Wouter Bos en Jan Peter Balkenende mislukt waren maakte D66 echter een |
|
coalitie met CDA en VVD mogelijk en voorkwam aldus dat de LPF opnieuw, of de |
|
ChristenUnie en de SGP voor het eerst in de regering zouden komen. Van het |
|
typische D66 speerpunt « bestuurlijke vernieuwing » kwam weinig terecht, waarop |
|
verantwoordelijk minister De Graaf uit het kabinet stapte. Hij werd tussentijds |
|
opgevolgd door Alexander Pechtold. Interne crisis van 2006 In 2006 ontstond een |
|
crisis binnen de partij, naar aanleiding van verliezen bij de |
|
gemeenteraadsverkiezingen. Sommige leden, die ontevreden waren over de als |
|
rechts ervaren koers van Balkenende-II (vooral het immigratie- en |
|
integratiebeleid van minister Verdonk), pleitten voor opheffing van de partij; |
|
enkele leden maakten bekend zich af te zullen splitsen onder de naam deZES. Op |
|
het drukbezochte D66-congres van 13 mei werd een motie om uit het kabinet te |
|
stappen evenwel door een meerderheid verworpen. De aangekondigde motie om de |
|
partij op te heffen werd niet ingediend. Kabinetscrisis 2006 Op 29 juni 2006 |
|
veroorzaakt de partij een kabinetscrisis door een motie van afkeuring tegen |
|
Minister Verdonk te steunen en haar vertrek te eisen. De motie wordt verworpen |
|
doordat de LPF de coalitie wel steunt. In een vervolgdebat blijkt dat het gehele |
|
kabinet (inclusief D66-ministers Laurens Jan Brinkhorst en Alexander Pechtold) |
|
van mening is dat aan de verworpen motie geen conclusies verbonden hoeven te |
|
worden. Daarop trekt de D66-kamerfractie de politieke steun voor het kabinet in |
|
en stappen de D66-ministers op. Vervolgens stellen de andere ministers hun |
|
portefeuille ter beschikking. Uit de Politiek Op 3 en 4 augustus hebben |
|
respectievelijk Boris Dittrich en Lousewies van der Laan aangekondigd uit de |
|
Tweede Kamer te stappen. Ze zullen pas na de verkiezingen van november aftreden. |
|
Kritiek van Hans van Mierlo Op 6 oktober 2006 sprak de D66 oprichter Hans van |
|
Mierlo openlijk zijn twijfel uit over de toekomst van de partij. Volgens Van |
|
Mierlo heeft de partij haar geloofwaardigheid verloren door als coalitiepartner |
|
in Balkenende II geen breekpunt te maken van het beleid van VVD-minister Rita |
|
Verdonk. In het tv-programma EénVandaag zei hij dat de partij zich moet afvragen |
|
'of het na veertig jaar genoeg is geweest'. Op het najaarscongres van D66, een |
|
dag later, noemde hij D66 echter nog steeds hard nodig. Democraten 66 Reden van |
|
bestaan Het eerste partijcongres omschreef haar als een radicale democratisering |
|
van de Nederlandse samenleving in het algemeen en van het Nederlandse politieke |
|
bestel in het bijzonder. Dit is een tweeslag maar de nadruk heeft lange tijd |
|
gelegen op de laatste component, de staatsrechtelijke vernieuwing. Speerpunten |
|
daarbij zijn het referendum, afschaffing van de Eerste Kamer, directe |
|
verkiezingen van de minister-president en burgemeesters, en de invoering van een |
|
gematigd districtenstelsel. Mede-oprichter Van Mierlo was dan ook een exponent |
|
van het democratisch radicalisme, een stroming die in de negentiende eeuw was |
|
vermalen tussen socialisme en liberalisme. Hij had weinig op met nadere |
|
aanduidingen omtrent de visie en maatschappijbeschouwing van D66. Ideologieën |
|
hadden immers afgedaan en D66 was vooral een pragmatische partij. Na de periode |
|
Terlouw, die de partij als 'redelijk alternatief' wel meer in een eigen traditie |
|
trachtte te plaatsen met aandacht voor milieu, sociale vraagstukken en |
|
technologie, kwam Van Mierlo midden jaren tachtig terug met zijn rede 'Een reden |
|
van bestaan'. De primaire bestaansgrond lag volgens deze rede nog steeds in de |
|
politieke vernieuwing. Aan het eind van de twintigste eeuw kwamen de kaarten wat |
|
anders te liggen. Nadat het anti-dogmatische van de partij een heel eigen dogma |
|
leek te zijn geworden, wist de groep Opschudding in 1998 dit dogma te doorbreken |
|
en slaagde ze er als eerste in de partij een ondertitel mee te geven. D66 heet |
|
vanaf dan sociaal-liberaal. Opschudding verwoordde het zo: "D66 bestaat als |
|
sociaal-liberale partij om een duurzame, democratische en open samenleving op te |
|
bouwen, waarin de mens zich ontplooit in solidariteit met anderen.". Hiermee |
|
plaatste de partij zich in de vrijzinnige internationale politieke hoofdstroom |
|
van het progressief liberalisme en in de politieke filosofie van het |
|
ontplooiingsliberalisme. Dit legde de partij vast in haar statuten alsmede in de |
|
"Uitgangspunten van D66". Met deze inbedding in het progressief liberalisme had |
|
D66 een tweede reden van bestaan. Deze tweede reden verving de eerste echter |
|
niet, de eerste ging er in wezen in op. Het ontplooiingsliberalisme stelde de |
|
vrije maar verantwoordelijke mens centraal. En het wil de mens, in |
|
gelijkwaardigheid tot elkaar, invloed geven om zelf invulling te geven aan het |
|
leven en de maatschappij. Voor dat laatste is openheid en democratie |
|
noodzakelijk en daardoor wordt de oorspronkelijke bestaansgrond ook door de |
|
tweede geïmpliceerd. Vrijzinnig Democratische Bond Met deze oriëntatie op het |
|
progressief liberalisme kan D66 beschouwd worden als de herleving van de |
|
Vrijzinnig Democratische Bond (VDB) uit de eerste helft van de 20ste eeuw. De |
|
VDB ontstond in 1901 door een afsplitsing van de Liberale Unie en ging in 1946 |
|
op in de PvdA. Europa en internationaal D66 manifesteert zich als de meest |
|
Europese partij van Nederland, zo pleit de partij voor een federaal Europa in |
|
het pamflet 'De Verenigde Staten van Europa'. D66 is lid van de Liberale |
|
Internationale (LI) en van de Partij van Europese Liberalen en Democraten |
|
(ELDR). Liberaal-Democratische samenwerking Ter onderscheiding wordt D66 wel |
|
eens ingedeeld als progressief-liberaal en de VVD als conservatief-liberaal. |
|
Democraten 66 (D66) (officiële naam: « Politieke Partij Democraten 66 »; vroeger |
|
afgekort als « D'66 ») is een Nederlandse politieke partij van |
|
progressief-liberale signatuur, opgericht op 14 oktober 1966 door 44 personen |
|
(van wie 25 in andere partijen actief waren geweest). In Europees verband wordt |
|
sinds 1984 net als de VVD het Europees verkiezingsprogramma gevolgd van de |
|
Partij van Europese Liberalen en Democraten (en Radicalen) (ELDR) en |
|
samengewerkt in één liberaal-democratische fractie in het Europees Parlement als |
|
D66-delegatie en VVD-delegatie. Bij de verkiezingen voor het Europees Parlement |
|
in 2004 was er een lijstverbinding tussen D66 en VVD, hetwelk resulteerde in 1 |
|
Parlementszetel voor de D66-delegatie (was 2) en 4 EP-zetels voor de |
|
VVD-delegatie (was 5). De fractie van Europees Liberalen en Democraten is vanaf |
|
2004 omgedoopt in Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa (ALDE; |
|
Franse afkorting ADLE), de derde fractie in het Europees Parlement, met 88 van |
|
de 732 zetels. N.B. hiervan zijn tevens zes Belgische Europarlementariërs lid: |
|
de Vlaamse Liberalen en Democraten (VLD) / Vivant (3 zetels) en de Mouvement |
|
Réformateur (MR) (3 zetels). Volksvertegenwoordigers en bestuurders Regering In |
|
het kabinet-Balkenende II was D66 tot en met 29 juni 2006 vertegenwoordigd met |
|
twee ministers en een staatssecretaris. Ministers: mr. L.J. (Laurens Jan) |
|
Brinkhorst - minister van Economische Zaken en viceminister-president drs. A. |
|
(Alexander) Pechtold - minister van Bestuurlijke Vernieuwing en |
|
Koninkrijksrelaties Staatssecretaris: mr. M.C. (Medy) van der Laan - |
|
staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen Initiatiefnemers waren |
|
de journalist van het Algemeen Handelsblad Hans van Mierlo, die partijleider |
|
werd, en Amsterdams VVD-gemeenteraadslid en fractie-voorzitter Hans Gruijters. |
|
Tweede Kamer De Tweede Kamerfractie van de D66 bestaat sinds de verkiezingen van |
|
2003 uit zes personen: mr. L.W.S.A.L.B. (Lousewies) van der Laan, |
|
fractievoorzitter A.D. (Bert) Bakker mr. B.O. (Boris) Dittrich B. (Boris) van |
|
der Ham mr. F. (Fatma) Koser Kaya drs. E.R.C.M. (Ursie) Lambrechts Eerste Kamer |
|
De Eerste Kamerfractie van de D66 bestaat sinds de verkiezingen van 2003 uit |
|
drie personen: E.H. (Eddy) Schuyer, fractievoorzitter prof. mr. J.W.M. (Hans) |
|
Engels dr. A.G. (Gerard) Schouw Europees Parlement De delegatie van D66 in het |
|
Europees Parlement maakt net als de VVD deel uit van de fractie Alliantie van |
|
Liberalen en Democraten voor Europa. D66 heeft sinds de verkiezingen van 2004 |
|
één lid in het Europees Parlement: drs. S.H. (Sophie) in 't Veld Provincies |
|
Ontstaan en geschiedenis Commissaris van de Koningin: Flevoland - mr. M.J.E.M. |
|
(Michel) Jager Utrecht - mr. B. (Boele) Staal Gedeputeerde Staten: Noord-Holland |
|
- P.J.M. (Patrick) Poelmann Provinciale Staten: Zeeland - 1 van de 47 zetels |
|
Noord-Brabant - 3 van de 79 zetels Limburg - 2 van de 63 zetels Groningen - 2 |
|
van de 55 zetels Friesland - 1 van de 55 zetels Drenthe - 2 van de 51 zetels |
|
Overijssel - 2 van de 63 zetels Flevoland - 2 van de 47 zetels Gelderland - 3 |
|
van de 75 zetels Utrecht - 4 van de 63 zetels Noord-Holland - 5 van de 83 zetels |
|
Zuid-Holland - 4 van de 83 zetels Jongerenorganisatie De jongerenorganisatie van |
|
D66 heet Jonge Democraten en draagt als ondertitel 'Vrijzinnig-democratische |
|
jongerenorganisatie'. Diverse leden van deze organisatie zijn later binnen D66 |
|
politiek actief geworden, waaronder Boris van der Ham en Jan Paternotte. |
|
Gemeenten Ongeveer 25 burgemeesters in Nederland zijn van D66-huize. De |
|
oprichting op 14 oktober 1966 werd voorafgegaan door het Appèl '66. D66 legde |
|
met name de nadruk op democratisering van de samenleving en een nieuw |
|
partijenstelsel. Daarnaast benadrukte de nieuwe partij geestelijke vrijheid en |
|
individuele ontplooiing. De partij heeft daarnaast ongeveer 30 wethouders, 144 |
|
gemeenteraads- en 16 deelgemeenteraadsleden (14 in Amsterdam, 2 in Rotterdam). |
|
Ledenverloop Bron: D66 - ledentallen (Documentatiecentrum Nederlandse Politieke |
|
Partijen) D66-bewindslieden Hans Gruijters - minister van Volkshuisvesting en |
|
Ruimtelijke Ordening, kabinet-Den Uyl Medy van der Laan - staatssecretaris van |
|
Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, kabinet-Balkenende II Ineke |
|
Lambers-Hacquebard - staatssecretaris van Volksgezondheid en Milieuhygiëne, |
|
kabinet-Van Agt II en kabinet-Van Agt III Hans van Mierlo - minister van |
|
Defensie kabinet-Van Agt II en kabinet-Van Agt III, minister van Buitenlandse |
|
Zaken en vice-premier, kabinet-Kok I Aad Nuis - staatssecretaris van Onderwijs, |
|
Cultuur en Wetenschappen, kabinet-Kok I Erwin Nypels - minister van |
|
Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, kabinet-Van Agt III Alexander Pechtold |
|
- minister van Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties, |
|
kabinet-Balkenende II Max Rood - minister van Binnenlandse Zaken, kabinet-Van |
|
Agt III Michiel Scheltema - staatssecretaris van Justitie, kabinet-Van Agt II |
|
Winnie Sorgdrager - minister van Justitie, kabinet-Kok I Haijo Apotheker - |
|
minister van Landbouw, kabinet-Kok II Jan Terlouw - minister van Economische |
|
Zaken, kabinet-Van Agt II en kabinet-Van Agt III Dick Tommel - staatssecretaris |
|
van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, kabinet-Kok I Hans |
|
Wijers - minister van Economische Zaken, kabinet-Kok I Henk Zeevalking - |
|
staatssecretaris van Justitie, kabinet-Den Uyl en minister van Verkeer en |
|
Waterstaat, kabinet-Van Agt II en kabinet-Van Agt III Els Borst - minister van |
|
Volksgezondheid en vice-premier, kabinet-Kok I en kabinet-Kok II Roger van |
|
Boxtel - minister van Grotesteden- en Integratiebeleid, kabinet-Kok II Laurens |
|
Jan Brinkhorst - staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, kabinet-Den Uyl, |
|
minister van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij, kabinet-Kok II en minister van |
|
Economische Zaken, kabinet-Balkenende II, vanaf 30 maart 2005 tevens |
|
vice-premier Wim Dik - staatssecretaris van Economische Zaken, kabinet-Van Agt |
|
II en kabinet-Van Agt III Jacob Kohnstamm - staatssecretaris van Binnenlandse |
|
Zaken, kabinet-Kok I Jan Glastra van Loon - staatssecretaris van Justitie, |
|
kabinet-Den Uyl Aar de Goede - staatssecretaris van Financiën, kabinet-Den Uyl |
|
Thom de Graaf - vice-premier en minister van Bestuurlijke vernieuwing en |
|
Koninkrijksrelaties, kabinet-Balkenende II Literatuur Menno van der Land: " |
|
Tussen ideaal en illusie. De geschiedenis van D66 1966 - 2003 " () Zie ook |
|
Progressief liberalisme Lux Voor Kandidatenlijst bij de Tweede Kamerverkiezingen |
|
2006 Externe links Bij de Kamerverkiezingen in 1967 behaalde de partij meteen 7 |
|
zetels; en bij die van 1971 11 zetels, in een alliantie met de PPR en de PvdA. |
|
Van Mierlo streefde naar een progressieve volkspartij. Deze vorming mislukte en |
|
in 1972 zakte de partij naar 6 zetels. Na de formatie van het kabinet (waaraan |
|
D66 deelnam) trad Van Mierlo af als fractievoorzitter, vanwege onvoldoende steun |
|
in de fractie, ten gunste van Jan Terlouw. Website D66 |
|
http://www.liberaal.info/Liberaal.info) D66 bleef in de regering. Dit werd door |
|
de eigen aanhang niet begrepen en de partij zakte naar 6 zetels. De nog |
|
desastreuzer verlopen Statenverkiezingen in 1974 leidden tot een grote crisis in |
|
de partij. Veel leden zegden op, en er werd getwijfeld aan het bestaansrecht van |
|
de partij. De meerderheid van de leden was voor het opheffen van de partij, maar |
|
de vereiste tweederde meerderheid werd niet gehaald. Nadat de partij een jaar |
|
lang vrijwel niet actief geweest was werd in 1975 toch besloten de partij nieuw |
|
leven in te blazen. Onder leiding van Jan Glastra van Loon en Jan Terlouw werd |
|
een nieuwe koers uitgezet, die zich minder richtte op bestuurlijke vernieuwing, |
|
Terlouw benadrukte een liberalere profilering. De partij kreeg weer nieuw élan, |
|
en wist veel nieuwe leden te werven (op het dieptepunt waren er nog maar een |
|
paar honderd leden). Onder Terlouw won de partij de verkiezingen van 1981 met 17 |
|
zetels. D66 trad toe tot een coalitie met het CDA en de PvdA. In 1982 trok de |
|
PvdA zich terug uit de regering. Lijsttrekker voor de Tweede Kamerverkiezingen |
|
van 2006 is Alexander Pechtold. Hij werd verkozen in de zesde telronde en haalde |
|
toen 2009 van de meer dan 3800 uitgebrachte stemmen. In een poging de partij uit |
|
de malaise te halen keerde Van Mierlo terug als partijleider. Hij pleitte voor |
|
een opheffing van de polarisatie tussen de PvdA en de VVD en richtte zich meer |
|
op individuele ontplooiing, en thema's als milieubehoud, technologische |
|
vernieuwing en vrouwenemancipatie. De herleving van de partij was succesvol en |
|
de partij behaalde in 1986 9 zetels en in 1989 12 zetels. Dit aantal werd bij de |
|
verkiezingen van 1994 verdubbeld tot 24 zetels. Door de electorale positie |
|
slaagde D66 er in om voor het eerst sinds de Eerste Wereldoorlog een coalitie |
|
zonder confessionele partij(en) te vormen: PvdA, VVD en D66 vormden samen de |
|
eerste paarse coalitie. Ondanks een verkiezingsnederlaag in 1998 (14 zetels) |
|
bleef de partij deel uitmaken van een paarse coalitie. De regeringsdeelname |
|
leidde onder de nieuwe partijleider Thom de Graaf in 2002 tot een tweede |
|
nederlaag (7 zetels). D66 ging de oppositie in, maar bij de verkiezingen van |
|
2003 zakte de partij verder naar 6 zetels. De Graaf trad terug en werd opgevolgd |
|
door Boris Dittrich. Actualiteit Guido Gezelle-prijs De Guido Gezelleprijs is |
|
een literatuurprijs die sinds 1941 vijfjaarlijks wordt toegekend voor een in het |
|
Nederlands geschreven verzenbundel. De prijs is opgericht door het Guido |
|
Gezelle-comité en wordt toegekend door de Koninklijke Academie voor Nederlandse |
|
Taal- en Letterkunde in Gent. Gelauwerden 1962 - Gery Helderenberg voor |
|
dichtbundels verschenen in de periode 1957 - Jos De Haes voor Gedaanten 1952 - |
|
Jozef De Belder voor Ballade der onzekerheden 1947 - Marcel Brauns voor Zangen |
|
van onmacht 2002? Peter Theunynck voor De bomen zijn paars en de hemel 1997 - |
|
Charles Ducal voor Moedertaal 1992 - Adriaan Magerman voor Mei Requiem 1987 - |
|
Fernand Florizoone voor Op de bermen van de tijd 1982 - Gwij Mandelinck voor De |
|
droefheid is in handbereik 1977 - Lieven Rens voor Leander 1972 - Gery |
|
Helderenberg voor Pentaphonium 1967 - René Verbeeck voor De zomer staat hoog en |
|
rijp Externe link Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde |
|
Solfège Solfège is een muzikale zangoefening, waarbij de melodie gezongen wordt |
|
zonder de tekst en met gebruikmaking van alleen de namen van de noten. Het doel |
|
van deze oefening is het muzikale gehoor te vergroten en tevens door zonder |
|
voorstudie van het blad te zingen de trefzekerheid te verhogen met betrekking |
|
tot ritme en melodie. « Solfègiëren » is het hiervan afgeleide werkwoord en |
|
betekent zowel het zingen van toonladders als het zingen van een muziekstuk met |
|
benoeming van de noten. In het professioneel muziekonderwijs (conservatoria) en |
|
in de hogere graad van de muziekscholen wordt het begrip solfège inmiddels in |
|
een bredere context gebruikt. Zo bestaan er aparte lessen ritmisch solfège (het |
|
noteren van een ritme en het uitvoeren van een genoteerd ritme) en worden het |
|
muzikaal dictee en het herkennen van akkoorden in de harmonieleer tot het gebied |
|
van de solfège gerekend. Zie ook Solmisatie Als gevolg van de taalstrijd en meer |
|
bepaald de strijd om de totale vernederlandsing van de Leuvense universiteit in |
|
de jaren '60, werd de unitaire partij in 1972 opgesplitst in een Vlaamse en een |
|
Franstalige partij, de laatste onder de naam PSC (Parti Social Chrétien, sinds |
|
mei 2002 omgevormd tot CDH: Centre Démocrate Humaniste). De CVP-staat Eind jaren |
|
'60 komt er binnen de CVP een nieuwe generatie aan de macht. Wilfried Martens |
|
als partijvoorzitter, maar vooral de populaire Leo Tindemans zorgen ervoor dat |
|
de CVP de grootste partij van het land blijft. In de jaren '70 gaat de meeste |
|
aandacht uit naar de staatshervorming. Tussen 1977 en 1981 zijn er 8 |
|
verschillende regeringen onder leiding van Tindemans, Martens, Paul Vanden |
|
Boeynants en Mark Eyskens. Tijdens de verkiezingen van november 1981 lijdt de |
|
CVP een zeer zware nederlaag. In de jaren '80 zorgt de kwestie Voeren en de |
|
plaatsing van Amerikaanse kernraketten op Belgisch grondgebied voor beroering. |
|
De meningen over dit laatste zijn verdeeld, ook binnen de CVP. Vanaf 1985 blijft |
|
de CVP bij elke verkiezing verliezen. In 1990 wordt de abortuswet tegen de wil |
|
van de CVP goedgekeurd. Begin oktober 1991 valt de regering na een bijzonder |
|
hevige communautaire confrontatie over de uitvoer van wapens naar het |
|
Midden-Oosten. Bij de daaropvolgende parlementsverkiezingen in november lijden |
|
de regeringspartijen een zware nederlaag. Periode Dehaene In 1991 wordt Jean-Luc |
|
Dehaene premier. Onder zijn bewind wordt met het Sint-Michielsakkoord, België |
|
een echte federale staat. In de jaren '90 moet er flink worden bespaard om de |
|
Maastrichtnorm te halen. De verkiezingen van 13 juni 1999 Een gestage electorale |
|
achteruitgang van de CVP sinds de jaren '80 en vooral een voedselschandaal dat |
|
in mei 1999 uitbrak, de zgn. dioxinecrisis, leidden bij de nationale en |
|
deelstaatverkiezingen van 13 juni 1999 tot een historische nederlaag voor CVP. |
|
Dehaene verliet daarop de nationale politiek, ondanks een groot aantal |
|
voorkeurstemmen. De CVP bleef weliswaar de grootste fractie in het Vlaamse |
|
parlement, maar moest in het federale parlement de VLD laten voorgaan. Bij de |
|
regeringsvorming belandde de CVP voor het eerst in veertig jaar in de oppositie, |
|
zowel op federaal als op Vlaams bestuursniveau. De coalitie zonder de CVP |
|
bestond uit drie partijen: liberalen, socialisten en groenen (de zgn. |
|
paars-groene coalitie van het kabinet Verhofstadt I). Christen-Democratisch en |
|
Vlaams Nieuwe naam: CD&V Op 9 oktober 1999 werd Stefaan De Clerck gekozen tot |
|
algemeen partijvoorzitter (als opvolger van Marc Van Peel) en startte een |
|
organisatorische en ideologische hervorming. Daarbij veranderde de partijnaam in |
|
2001 in CD&V. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2000 zette enig herstel in. |
|
De verkiezingen van 18 mei 2003 De uitslag van de federale |
|
parlementsverkiezingen van 2003, waarin CD&V met de mediagenieke De Clerck als |
|
kandidaat premier naar de kiezer trok, was opnieuw teleurstellend. De Clerck nam |
|
ontslag als partijvoorzitter en werd vervangen door Yves Leterme, die voorheen |
|
fractieleider in de kamer was. De verkiezingen van 13 juni 2004 Leterme stuurde |
|
aan op een kartel met de Nieuw-Vlaamse Alliantie onder leiding van Geert |
|
Bourgeois, maar aanvankelijk mislukte dit. Uiteindelijk werden de gesprekken |
|
hervat en op 14 februari 2004 werd een akkoord voor een kartel ondertekend, het |
|
zogenaamde Valentijnskartel of Vlaams Kartel. Bij de verkiezingen van 2004 voor |
|
het Vlaamse Parlement haalde dit kartel een overwinning met zo'n 26% van de |
|
stemmen. Na korte maar moeilijke onderhandelingen onder leiding van Yves Leterme |
|
trad op 22 juli 2005 de regering Leterme I aan, die een coalitie is van het |
|
kartel CD&V/NVA, het kartel SP.A/Spirit en het kartel VLD/Vivant. Leterme werd |
|
als partijvoorzitter opgevolgd door Jo Vandeurzen. Politiek gedachtegoed Daar |
|
waar de Katholieke Partij in de 19de en begin 20ste eeuw een conservatieve |
|
partij was, heeft de CVP zich na de Tweede Wereldoorlog sociaal-economisch als |
|
centrumpartij (volkspartij) geprofileerd, met evenwel behoudsgezinde |
|
stellingnames in levensbeschouwelijke en ethische vraagstukken. De partij wil |
|
brede bevolkingsgroepen vertegenwoordigen met als overkoepelende achtergrond de |
|
christelijke oorsprong (christen-democratie). De partij verenigt in haar bestuur |
|
en structuur uiteenlopende sociale en economische bewegingen, met traditioneel |
|
een numeriek sterke vakbondsvleugel (ACW), een middenstandsvleugel, en een |
|
kleine maar invloedrijke landbouwvleugel (via de Boerenbond). Hoewel de invloed |
|
van die groeperingen sinds de laatste partijhervormingen officieel |
|
teruggedrongen is, vormen deze stromingen nog steeds de belangrijkste basis voor |
|
de partij. Christen-Democratisch en Vlaams (afgekort als « CD&V ») is een |
|
Vlaamse, christendemocratische, politieke partij. Grote christen-democratische |
|
partijen zijn er ook in Nederland (CDA, Christendemocratisch Appel) en Duitsland |
|
(CDU, Christlich Demokratische Union). In landen met sterke socialistische |
|
partijen (bijv. Zweden) of sterke conservatieve partijen (bijv. Frankrijk) is de |
|
betekenis van christen-democratische partijen gering (bijv de Kristdemokraterna |
|
in Zweden) of onbestaande. Externe links CD&V Jongerenorganisatie CD&V Tot |
|
september 2001 heette de partij Christelijke Volkspartij (CVP). Geschiedenis |
|
Oprichting na Tweede Wereldoorlog De CVP werd opgericht op 18-19 augustus 1945 |
|
onder voorzitterschap van August de Schryver en was de opvolger van de |
|
Katholieke Partij. Bij de verkiezingen van 1946 was de CVP meteen de grootste |
|
partij. In de eerste jaren na de oorlog beroerde de koningskwestie de |
|
maatschappij en politiek. Van Unitaire partij naar spitsing Vanaf maart 1947 tot |
|
aan de verkiezingen van 13 juni 1999 nam de CVP vrijwel onafgebroken deel aan de |
|
regering, met uitzondering van de periode 1954-1958 toen een coalitie van |
|
socialisten en liberalen onder leiding van Achiel Van Acker aan de macht was. In |
|
de periode 1950-1954 vormde de CVP voor het laatst in de Belgische geschiedenis |
|
homogene regeringen. De jaren vijftig staan in het teken van de schoolstrijd. De |
|
CVP verdedigt de belangen van de vrije (vaak katholieke) scholen en wil ze |
|
financieel ondersteunen. In 1958 komt onder leiding van Gaston Eyskens het |
|
schoolpact. De Eenheidswet en het grote protest bezorgen de CVP een lagere |
|
verkiezingsscore in 1961. Frans Van der Elst Frans Van der Elst (1920 - |
|
Neder-over-Heembeek, 28 augustus 1997) was een Vlaams advocaat en politicus voor |
|
de Volksunie. Van der Elst studeerde van 1939 tot 1944 rechten, thomistische |
|
wijsbegeerte en politieke en sociale wetenschappen aan de KUL. Van 1944 tot 1958 |
|
was hij advocaat bij de balie van Brussel. Hij pleitte in verschillende |
|
repressiezaken, o.a. die van VNV-leider Hendrik Elias, wiens raadsman hij zou |
|
blijven. Als legataris van Elias ' archief publiceerde hij in 1974 de eerste |
|
uitgebreide analyse van diens rol als VNV-leider. Vanaf 1948 speelde Van der |
|
Elst een aanzienlijke rol in de herleving van de Vlaamse Beweging en het |
|
Vlaams-nationalisme, waarvan hij als publicist, redenaar en als partijvoorzitter |
|
van de Volksunie de inhoud mede bepaalde. Bij de parlementsverkiezingen van 1949 |
|
stond hij in Brussel op de Vlaams-nationale lijst-Edmond van Dieren. In deze |
|
periode werd er volop gediscussieerd over de heroprichting van een autonome |
|
Vlaams-nationale partij. Vanaf 1950 was hij een der hoofdrolspelers in het |
|
Vlaams Comité voor Federalisme, een studie- en drukkingsgroep die in 1954, in |
|
samenwerking met Waalse federalisten, een voorstel van federale grondwet voor |
|
België publiceerde. In 1951 hield hij zijn eerste publieke pleidooi voor |
|
amnestie. In 1954 werd Van der Elst medeoprichter van de Christelijke Vlaamse |
|
Volksunie, die nog tijdens datzelfde jaar de Volksunie werd. Hij werd |
|
partijvoorzitter (1955-1975), Kamerlid (1958-1974) en senator (1974-1985). In |
|
1983 werd hij de allereerste Vlaams-nationalistische minister van staat. Van |
|
1958 tot het einde van de jaren 1960 was Van der Elst de woordvoerder van zijn |
|
partij in alle belangrijke parlementaire debatten. Het vertrouwen van de |
|
Vlaams-nationalisten in Van der Elst kwam voor het eerst onder zware druk toen |
|
de Volksunie de Egmont- en de Stuyvenbergakkoorden ondertekende en toetrad tot |
|
de Belgische regering (1977-1978). Na het Egmont-experiment trok hij zich |
|
systematisch terug uit het politieke leven. Astrid van Zweden Astrid Sofia |
|
Lovisa Thyra (Stockholm 17 november 1905 -- Küssnacht 29 augustus 1935), prinses |
|
van België, hertogin van Brabant, prinses van Zweden, was de dochter van prins |
|
Karel van Zweden en prinses Ingeborg van Denemarken. Door haar huwelijk in 1926 |
|
met de toenmalige Belgische kroonprins Leopold, werd zij na de dood van koning |
|
Albert I in 1934 koningin der Belgen. Zij verwierf op zeer korte tijd zeer grote |
|
populariteit bij de bevolking, maar kwam in 1935 op 29-jarige leeftijd om het |
|
leven bij een auto-ongeval in het Zwitserse Küssnacht. Zij was de moeder van de |
|
latere koningen Boudewijn en Albert II en groothertogin Josephine-Charlotte van |
|
Luxemburg (11 oktober 1927). Zie ook Het Belgische vorstenhuis Hoofdredacteurs |
|
Jan Baptist Napolitaan van Os (1891-1893), Jan van Kerckhoven (1893 - 1899) |
|
Frans Goris (1899 - 1938) Louis Kiebooms (1938 - 1949) Louis Meerts (1949 - |
|
1985) Lou de Clerck (1985 - 1991) Jos Huypens (1991 - 1996) Luc Van Loon (1996 - |
|
2004) Luc Rademakers (2004 -) Externe links Officiële site Gazet van Antwerpen |
|
Geschiedenis van de Gazet van Antwerpen Officiële site Regionale Uitgeversgroep |
|
Officiële site Concentra Is de "vrije pers" nog vrij? - 18 augustus 2004 - |
|
Opinieartikel van Rudi De Ceuster naar aanleiding van het ontslag van Luc Van |
|
Loon Gazet van Antwerpen De Gazet van Antwerpen is een Nederlandstalige Vlaamse |
|
krant met vier edities: een stadseditie metropool en daarnaast edities Kempen, |
|
Mechelen-Lier en Waasland, uitgegeven door Concentra. Hoewel de naam anders doet |
|
vermoeden, heeft de krant een bovenregionale verspreiding en wordt ze gelezen in |
|
heel Vlaanderen. GvA is een regionale kwaliteitskrant. Dagelijks rollen |
|
gemiddeld 120.000 exemplaren van de pers. Geschiedenis Gazet van Antwerpen |
|
verscheen voor het eerst op 3 november 1891 en was een initiatief van Jan |
|
Baptist Napolitaan van Os, meteen ook de eerste hoofdredacteur. De eerste krant |
|
werd gedrukt op 8000 exemplaren, telde 4 bladzijden en kostte slechts 2 |
|
Belgische centimes. In 1893 werd de NV De Vlijt opgericht die de krant uitgaf. |
|
In 1996 richtte NV De Vlijt samen met de NV Concentra, uitgever van Het Belang |
|
van Limburg, de Regionale Uitgevers Groep (RUG) op. Sinds het begin van de |
|
eenentwintigste eeuw onderging de redactionele stijl een facelift, waarbij GvA |
|
in een korte tijd evolueerde naar een moderne krant met een brede levensvisie. |
|
In augustus 2004 werd Dr. Luc Rademakers de nieuwe hoofdredacteur van de krant. |
|
Hij was voordien hoofdredacteur van de gratis krant Metro en gaf Gazet van |
|
Antwerpen een jonger, en ondertussen breed gewaardeerd, imago. In datzelfde jaar |
|
verscheen de krant, als eerste 'klassieke' Belgische krant, op tabloidformaat. |
|
Volgens het CIM (Centrum voor Informatie over de Media) is het lezersbereik van |
|
Gazet van Antwerpen de afgelopen jaren fel gestegen. De verkoop zelf volgt de |
|
tendens van de Vlaamse krantenmarkt. Boelwerf Boelwerf was het grootste |
|
Belgische scheepsbouwbedrijf. Het was gelegen in Temse aan de Schelde en in 1829 |
|
opgericht door Bernard Boel (1798-1872), oorspronkelijk timmerman op de |
|
scheepswerven in Antwerpen-Zuid, die opgevolgd werd door zijn zoon Jozef Boel. |
|
De eerste 50 jaar bouwde de scheepswerf houten schepen en werkten er slechts |
|
enkele werknemers. Het bedrijf bouwde gemiddeld één boot, voornamelijk tjalken, |
|
per jaar. Vanaf 1900 begon het aantal schepen dat gebouwd werd, langzaam te |
|
stijgen, en nam ook het aantal werknemers toe. De grootste bloei ontstond echter |
|
na de Tweede Wereldoorlog, toen het bedrijf, dat toen J. Boel & Zonen heette, |
|
internationaal doorbrak. Toen de werf in 1979 haar 150-jarig bestaan vierde, |
|
telde zij 3000 werknemers, een aanzienlijk deel van de bewoners van Temse. De |
|
privé-onderneming was uitgegroeid tot een middelgrote werf met wereldfaam. Het |
|
jubileum viel samen met de bouw van een LPG-tanker van 57.000 m3 met een zeer |
|
symbolisch bouwnummer: op de kop 1500, de « Petrogas II », die thans onder de |
|
naam « Hariette N » onder de vlag van Singapore vaart. In dezelfde periode |
|
groeide ook de syndicale delegatie uit tot een inspirerend voorbeeld voor het |
|
'strijdsyndicalisme' in België. De boegbeelden van deze stroming, Jan Cap (ACV) |
|
en Karel Heirbout (ABVV), kregen nationale bekendheid. Na een reeks |
|
afsplitsingen op 19 december 1980 van holdingsmaatschappijen en scheepsfirma's, |
|
zoals Almabo en Exmar, bleef de eigenlijke werf over onder de naam Boelwerf. Na |
|
het faillissement in 1982 van de Cockerill Yards, een werf in Hoboken aan de |
|
overkant van de Schelde, nam Boelwerf ook de werf van Cockerill over. De |
|
onderneming groeide daardoor nog tot 3500 werknemers op twee grote werven. Door |
|
de internationale crisis in de scheepsbouwsector raakte deze onderneming |
|
halverwege de jaren '80 in de problemen, en werd zij op 28 oktober 1992 failliet |
|
verklaard. De curator legde klacht neer wegens fraude, een klacht die hij later |
|
weer introk. De werf was al die tijd overeind gehouden door de overheid, die |
|
grote bedragen aan goedkope scheepkredieten toegestaan had aan de |
|
scheepseigenaren. Deze kredieten zijn later voor een groot deel kwijtgescholden |
|
of verloren gegaan. Na stakingen en een bezetting werd het bedrijf in 1993 weer |
|
opgestart, nu met deelneming van de Vlaamse overheidsholding Gimvindus en onder |
|
de naam Boelwerf Vlaanderen. Deze werkte de laatste (zeven) bestellingen af, |
|
waarna zij op 30 november 1994 ook failliet ging. De curator, een andere dan die |
|
van de oude Boelwerf, had opnieuw veel moeite om alles ordentelijk op te ruimen. |
|
De bestuurders van Boelwerf Vlaanderen werden op 12 oktober 2004 veroordeeld |
|
voor fraude met Europese opleidingssubsidies. Het bedrijventerrein in Temse is |
|
thans opgekocht om er woningen te bouwen. www.aclvb.be Algemene Centrale Der |
|
Liberale Vakbonden Van België De Algemene Centrale der Liberale Vakbonden van |
|
België (ACLVB) of Centrale Générale des Syndicats Libéraux de Belgique (CGSLB) |
|
is een van de drie representatieve vakbonden in België. De Liberale Vakbond |
|
vertegenwoordigt ongeveer 220.000 werknemers in België. De ACLVB hangt een |
|
sociaal-liberale filosofie aan en is daarmee een van de weinige vakbonden die |
|
zich dan ook ten volle steunt op de liberale ideologie. Centraal staat daarbij |
|
overleg. Stakingen worden gezien als een ultiem drukkingsmiddel, dat pas |
|
gebruikt wordt wanneer andere drukkingsmiddelen niet blijken te helpen. De ACLVB |
|
vindt net als de andere Belgische vakbonden haar oorsprong in de tweede helft |
|
van de 19e eeuw. Ze is gegroeid uit verschillende liberale vakverenigingen die |
|
overal in het land ontstonden. In 1920 leidde dat tot de oprichting van de « |
|
Nationale Centrale der Liberale Vakbonden van België ». De naam werd in 1939 |
|
veranderd in ACLVB. De Liberale Vakbond onderscheidt zich van de andere |
|
Belgische vakbonden door haar interprofessionele structuur. Arbeiders en |
|
bedienden uit verschillende sectoren maken deel uit van dezelfde organisatie. |
|
Dit in tegenstelling tot het christelijke ACV en het socialistische ABVV die |
|
bestaan uit verschillende vakgroepen. Enige uitzondering is het Vrij Syndicaat |
|
Voor Het Openbaar Ambt (« VSOA ») dat de ambtenaren vertegenwoordigt binnen de |
|
ACLVB. De ACLVB kende een gestage groei tijdens de laatste jaren. Dat vertaalde |
|
zich onder meer in een stijging van het aantal mandaten in de werknemersorganen |
|
in de bedrijven na de laatste sociale verkiezingen. Internationaal gezien maakt |
|
de ACLVB deel uit van het Internationaal Verbond Van Vrije Vakverenigingen (« |
|
IVVV ») en het Europees Vakverbond (« EVV »). Voorzitter van de ACLVB is Guy |
|
Haaze, de nationaal secretarissen zijn Luk De Vos en Bernard Noël. Externe link |
|
|