|
label_requirement,lesson,context,grade
|
|
|
|
Access Point, cáp mạng",Bài 2: Thiết bị mạng,"- **Cáp mạng** là một loại dây dẫn được sử dụng để truyền tải dữ liệu giữa các thiết bị (máy tính, Switch, Router, Modem và các thiết bị khác) trong mạng máy tính. |
|
|
|
- **Các loại cáp mạng phổ biến** bao gồm: cáp đồng trục, cáp xoắn đôi và cáp quang. |
|
|
|
Nêu được khái niệm và ứng dụng của một số loại đường truyền hữu tuyến và vô tuyến thông dụng.,Bài 1: Môi trường truyền dẫn, |
|
|
|
- Trong đường truyền hữu tuyến, **các thiết bị kết nối trao đổi dữ liệu với nhau** bằng cách sử dụng dây cáp đồng hoặc cáp quang để truyền tín hiệu từ điểm này sang điểm khác.
|
|
Nêu được khái niệm và ứng dụng của một số loại đường truyền hữu tuyến và vô tuyến thông dụng.,Bài 1: Môi trường truyền dẫn, |
|
|
|
+ Độ bền cao. |
|
|
|
+ Có khả năng chống nhiễu và thất thoát năng lượng. |
|
|
|
+ Có thể chịu được các yếu tố khắc nghiệt của môi trường xung quanh. |
|
|
|
|
|
- **Hạn chế của cáp đồng trục**: |
|
|
|
+ Tốc độ truyền dữ liệu thấp hơn so với cáp quang. |
|
|
|
+ khoảng cách truyền tải hạn chế và khó cấu hình.
|
|
Nêu được khái niệm và ứng dụng của một số loại đường truyền hữu tuyến và vô tuyến thông dụng.,Bài 1: Môi trường truyền dẫn, |
|
|
|
+ **Lõi dẫn tín hiệu**: là một sợi dây đồng được đặt ở trung tâm của cáp dùng để truyền tải tín hiệu. |
|
|
|
+ **Lớp điện môi**: là lớp vật liệu cách điện được bọc quanh lõi dẫn tín hiệu nhằm cách li giữa lối dẫn tín hiệu và vỏ bảo vệ bên ngoài. |
|
|
|
+ **Lớp lưới chống nhiễu**: là lớp vỏ bọc bên ngoài lớp điện môi dạng lưới bện bằng kim loại giúp ngăn chặn nhiễu điện từ cho lõi dẫn tín hiệu. |
|
|
|
+ **Lớp vỏ bảo vệ**: là lớp vỏ bọc bên ngoài của cáp, được làm bằng vật liệu chống cháy, không dẫn điện, ví dụ như nhựa PVC để tránh những tác động của môi trường.
|
|
Nêu được khái niệm và ứng dụng của một số loại đường truyền hữu tuyến và vô tuyến thông dụng.,Bài 1: Môi trường truyền dẫn, |
|
|
|
- Các mạng truyền hình cáp thường sử dụng **cáp đồng trục** cho truyền hình ti vi chất lượng cao. |
|
|
|
- **Cáp đồng trục** còn được ứng dụng rộng rãi trong mạng truyền thông liên lạc đòi hỏi nhiều liên kết đồng thời, được ứng dụng trong hệ thống camera an ninh, truyền phát thanh. |
|
|
|
Nêu được khái niệm và ứng dụng của một số loại đường truyền hữu tuyến và vô tuyến thông dụng.,Bài 1: Môi trường truyền dẫn, |
|
|
|
- **Việc xoắn các cặp dây lại với nhau** nhằm giảm nhiễu điện từ từ các nguồn bên ngoài, giúp cho chất lượng tín hiệu truyền đi được đảm bảo. |
|
|
|
- **Cáp xoắn đôi có một số hạn chế** như tốc độ truyền tải không cao bằng một số loại cáp khác, không thích hợp cho các ứng dụng yêu cầu tốc độ cao (ví dụ như video, âm thanh chất lượng cao).
|
|
Nêu được khái niệm và ứng dụng của một số loại đường truyền hữu tuyến và vô tuyến thông dụng.,Bài 1: Môi trường truyền dẫn, |
|
|
|
- **Cáp xoắn đôi có cấu trúc** bao gồm hai hoặc nhiều sợi dây đồng xoắn lại với nhau, được bọc trong một lớp vỏ bảo vệ bên ngoài . |
|
|
|
- **cáp xoắn đôi thường được dùng** để truyền tải dữ liệu ở khoảng cách gần, ví dụ: kết nối các thiết bị trong mạng LAN. |
|
|
|
- **Hai đầu cáp sử dụng** hai hạt mạng RJ45 để kết nối máy tính với Switch, Switch với Switch hoặc Switch với Router. |
|
|
|
Nêu được khái niệm và ứng dụng của một số loại đường truyền hữu tuyến và vô tuyến thông dụng.,Bài 1: Môi trường truyền dẫn, |
|
|
|
- Các lõi này cũng được bọc lại bởi các lớp bảo vệ giúp tăng độ bền và chống nhiễu điện từ từ môi trường bên ngoài.
|
|
Nêu được khái niệm và ứng dụng của một số loại đường truyền hữu tuyến và vô tuyến thông dụng.,Bài 1: Môi trường truyền dẫn, |
|
|
|
- Tuy nhiên, **chi phí** cho sản xuất, lắp đặt và bảo dưỡng loại cáp này tương đối cao.
|
|
Nêu được khái niệm và ứng dụng của một số loại đường truyền hữu tuyến và vô tuyến thông dụng.,Bài 1: Môi trường truyền dẫn, |
|
|
|
- Ngày nay, **cáp quang** được sử dụng phổ biến để đảm bảo đường truyền được sử dụng phổ biến để đảm bảo đường truyền Internet quốc tế, cũng như cung cấp dịch vụ truyền tải Internet tốc độ cao, không bị gián đoạn. |
|
|
|
- **Khác với cáp xoắn đôi**, cáp quang sử dụng các đầu nối đặc biệt để kết nối với Switch, Router hoặc Modem. |
|
|
|
|
|
",Bài 2: Thiết bị mạng,"- **Để chuyển tiếp dữ liệu qua các cổng kết nối**, Switch xây dựng một bảng chuyển mạch, hay còn gọi là bảng địa chỉ **MAC**, để lưu trữ thông tin địa chỉ MAC của các thiết bị kết nối trực tiếp tới Switch. |
|
|
|
- **Khi nhận được một gói tin**, Switch sẽ kiểm tra địa chỉ **MAC** của gói tin và tìm kiếm trong bảng địa chỉ MAC để xác định cổng đích mà gói tin cần được gửi đến. |
|
|
|
- **Nếu địa chỉ MAC của gói tin không có trong bảng địa chỉ MAC**, Switch sẽ chuyển tiếp gói tin qua tất cả các cổng ngoại trừ cổng mà nó đã nhận được gói tin.
|
|
|
|
",Bài 2: Thiết bị mạng,"Các **thông số kỹ thuật chính khi lựa chọn Switch** bao gồm: |
|
|
|
- **Số lượng cổng kết nối**: có thể là 4, 8, 16, 24, 48 cổng. |
|
|
|
- **Công nghệ kết nối và tốc độ truyền tải dữ liệu**: Fast Ethernet (lên tới 100 Mbps), Gigabit Ethernet (lên tới 1.000 Mbps), Ten Gigabit Ethernet (lên tới 10.000 Mbps). |
|
|
|
- Còn **một số thông số kỹ thuật** của Switch như: bộ nhớ RAM, bộ nhớ Flash, kích thước, trọng lượng,...
|
|
|
|
",Bài 2: Thiết bị mạng,"- **Switch hay còn gọi là bộ chuyển mạch** được sử dụng để kết nối nhiều thiết bị khác nhau trong một mạng LAN. Switch có thể được sử dụng trong các mạng gia đình, mạng văn phòng hoặc mạng trong cùng một tòa nhà. |
|
|
|
|
|
- Trong thiết kế mạng LAN, **Switch** được lựa chọn để phù hợp với yêu cầu về tốc độ và số lượng thiết bị người dùng: |
|
|
|
+ Ví dụ, để thiết kế mạng LAN cho một văn phòng có 10 chiếc máy tính sử dụng cổng kết nối có dây thì có thể chọn Switch có ít nhất 12 cổng kết nối. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
",Bài 2: Thiết bị mạng,"- Ngoài hỗ trợ kết nối không dây, một số **Access Point** còn có các cổng kết nối có dây như cổng kết nối LAN và cổng kết nối WAN. |
|
|
|
- Các cổng kết nối LAN được dùng để chia sẻ mạng với các thiết bị đầu cuối kết nối tới **Access Point****. Trong trường hợp này, **Access Point** đóng vai trò như một Switch. |
|
|
|
- Ngoài ra, **Access Point** có thêm cổng kết nối WAN được dùng để kết nối tới mạng khác, ví dụ như Internet. Do đó, một **Access Point** cũng có chức năng của một bộ định tuyến và được gọi là Router Wi-Fi.
|
|
|
|
",Bài 2: Thiết bị mạng,"- Trong điều kiện bình thường và ít vật cản, trung bình **Access Point** có phạm vi phủ sóng Wifi tối đa trong khoảng từ 30 m đến 50 m. |
|
|
|
- **Phạm vi này** phụ thuộc rất lớn vào các yếu tố khách quan khác như: chuẩn Wi-Fi, số lượng anten, công suất phát sóng, vật cản xung quanh thiết bị.
|
|
|
|
",Bài 2: Thiết bị mạng,"- Access Point (AP hay còn gọi là điểm truy cập không dây) là một thiết bị mạng được trang bị các bộ giao tiếp mạng có dây và không dây. |
|
|
|
- **Bộ giao tiếp mạng không dây của Access Point** được trang bị anten để thu phát sóng vô tuyến. |
|
|
|
- Do thiết kế của nhà sản xuất mà ăng-ten có thể được giấu bên trong hộp hoặc để bên ngoài.
|
|
|
|
Access Point, cáp mạng.",Bài 2: Thiết bị mạng,"- Để có thể sử dụng Internet, cần phải đăng kí gói cước với nhà mạng hay còn gọi là nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP). |
|
|
|
- Để kết nối tới nhà cung cấp dịch vụ Internet, cần có một thiết bị không thể thiếu là **Modem**. |
|
|
|
- **Modem** thực hiện chức năng truyền và nhận dữ liệu từ ISP, sau đó Router sẽ nhận và truyền dữ liệu từ Modem đến các thiết bị sử dụng Internet thông qua dây cáp hoặc sóng Wi-Fi. |
|
|
|
- **Sự khác biệt giữa vai trò của Modem và Router** là: Modem có vai trò kết nối Internet từ ISP, còn Router giúp truyền Internet từ Modem sang các thiết bị người dùng như: máy tính, điện thoại, laptop,...
|
|
Nêu được khái niệm và ứng dụng của một số loại đường truyền hữu tuyến và vô tuyến thông dụng.,Bài 1: Môi trường truyền dẫn, |
|
|
|
- Việc **sử dụng đường truyền vô tuyến** giúp giảm bớt khó khăn khi lắp đặt và triển khai hệ thống đường truyền hữu tuyến. |
|
|
|
- Một **ưu điểm của đường truyền vô tuyến** (ví dụ như mạng Wi-Fi tại nhà) là điện thoại thông minh, máy tính xách tay,... có thể kết nối Internet không dây, di chuyển tự do, không cần kéo theo dây cáp. |
|
|
|
Nêu được khái niệm và ứng dụng của một số loại đường truyền hữu tuyến và vô tuyến thông dụng., |
|
","- Các **ứng dụng của đường truyền vô tuyến** bao gồm: |
|
|
|
|
|
+ Các hệ thống mạng không dây sử dụng đường truyền vô tuyến để truyền tải dữ liệu giữa các thiết bị trong mạng không dây. |
|
|
|
+ Điện thoại di động sử dụng đường truyền vô tuyến để truyền tải dữ liệu giữa các điện thoại di động, ví dụ dữ liệu cuộc gọi giữa hai điện thoại. |
|
|
|
+ Truyền hình và phát thanh sử dụng đường truyền vô tuyến để truyền tải tín hiệu hình ảnh và âm thanh qua sóng vô tuyến. |
|
|
|
+ Các thiết bị định vị và định hướng sử dụng đường truyền vô tuyến để định vị và định hướng các thiết bị, ví dụ như GPS. |
|
|
|
|
|
- **Hạn chế của đường truyền vô tuyến** bao gồm: |
|
|
|
+ Gặp giới hạn trong tốc độ và khoảng cách truyền tải so với một số phương pháp truyền tải có dây khác. |
|
|
|
+ Tín hiệu vô tuyến cũng dễ dàng bị nhiễu dẫn tới mất dữ liệu trong quá trình trao đổi dữ liệu giữa các thiết bị.
|
|
" Nêu được sơ lược về mục tiêu và một số thành tựu của Khoa học dữ liệu, nêu được ví dụ minh hoạ.",Bài 2: Giới thiệu về khoa học dữ liệu, |
|
|
|
|
|
1. **Phân tích và trực quan hoa dữ liệu**: xem xét các mẫu, xu hướng trong tập dữ liệu để hiểu dữ liệu và biểu diễn dữ liệu một cách trực quan, giúp người dùng có cái nhìn tổng quan và nhận biết được những yếu tố quan trọng, từ đó phát hiện vấn đề cần giải quyết. |
|
|
|
2. **Xây dựng mô hình dự đoán, dự báo**: Sử dụng dữ liệu để xây dựng mô hình có khả năng dự đoán sự kiện tương lai như: sự thay đổi doanh số, xuất hiện rủi ro, biến động về khách hàng,... |
|
|
|
3. **Tối ưu hoá quyết định**: điều chỉnh quyết định dựa trên dữ liệu, sử dụng các thuật toán tối ưu hoá để đưa ra quyết định tốt nhất. |
|
|
|
4. **Phát hiện tri thức**: tìm ra các mối quan hệ, quy luật ẩn trong dữ liệu, xác định rõ nguyên nhân và kết quả, phát triển kiến thức mới.
|
|
" Nêu được sơ lược về mục tiêu và một số thành tựu của Khoa học dữ liệu, nêu được ví dụ minh hoạ.",Bài 2: Giới thiệu về khoa học dữ liệu, |
|
|
|
|
|
- **Trong tài chính ngân hàng**: khoa học dữ liệu giúp đánh giá rủi ro, phát hiện gian lận, lập mô hình đầu tư, phân khúc khách hàng. |
|
|
|
- **Trong chăm sóc sức khoẻ**: khoa học dữ liệu giúp dự đoán dịch bệnh, cải thiện chất lượng chăm sóc bệnh nhân, quản lí dịch vụ y tế, chế tạo thuốc chữa bệnh. |
|
|
|
- **Trong sản xuất kinh doanh**: khoa học dữ liệu giúp đưa ra các quyết định tầm chiến lược, tối ưu hoá quy trình để sản xuất kinh doanh, cá nhân hoá trải nghiệm của khách hàng và đưa ra khuyến nghị cho khách hàng. |
|
|
|
- **Trong dịch vụ công nghệ thông tin**: khoa học dữ liệu giúp tối ưu hoá hệ thống thông tin, đảm bảo an ninh mạng,... |
|
|
|
- **Các hệ thống trí tuệ nhân tạo như trợ lí ảo**: được phát triển đều có phần đóng góp của những dự án khoa học dữ liệu. Những tập dữ liệu lớn được thu thập, phân tích để hiểu rõ các thách thức, xây dựng các mô hình và huấn luyện đạt hiệu quả cho phép sử dụng trong thực tế.
|
|
" Nêu được sơ lược về mục tiêu và một số thành tựu của Khoa học dữ liệu, nêu được ví dụ minh hoạ.",Bài 2: Giới thiệu về khoa học dữ liệu, |
|
|
|
- Bộ gen người được tạo thành từ khoảng 3 tỉ cặp base. Giải trình tự một bộ gen thường sinh ra khoảng một trăm gigabyte dữ liệu. Giải trình tự nhiều bộ gen người có thể sinh ra hàng trăm petabyte dữ liệu. **Để phân tích dữ liệu hệ gen người, cần phát triển các thuật toán có tốc độ nhanh và sử dụng các máy tính mạnh**. Phân tích dữ liệu hệ gen người giúp các nhà nghiên cứu hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của gen, chức năng của gen, mối quan hệ giữa gen và đặc điểm sinh học, sức khoẻ, bệnh tật. |
|
|
|
- Trong đại dịch Covid-19, các nhà nghiên cứu đã sử dụng máy giải trình tự gen tiên tiến để nhanh chóng xác định virus SARS-CoV-2 ngay từ đầu đại dịch. Điều này đã cho phép phân tích và hiểu rõ hơn về cách virus gây ra bệnh, từ đó phát triển các phương pháp chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa hiệu quả.
|
|
" Nêu được sơ lược về mục tiêu và một số thành tựu của Khoa học dữ liệu, nêu được ví dụ minh hoạ.",Bài 2: Giới thiệu về khoa học dữ liệu, |
|
|
|
- Kính thiên văn Kepler, trong 9 năm hoạt động, đã tạo ra khoảng 678 GB dữ liệu, ghi lại độ sáng của khoảng 150 nghìn ngôi sao. |
|
|
|
- Các vệ tinh như TESS, K2, Plato thu thập các thông tin về hành tinh như khối lượng, kích thước, mật độ và quỹ đạo, tạo ra khoảng 100 GB dữ liệu mỗi ngày. |
|
|
|
- **Để phân tích lượng lớn dữ liệu như vậy, cần phát triển các thuật toán học máy chuyên biệt và phức tạp**. Những thuật toán này giúp phân loại các đặc trưng của hành tinh, phát hiện thay đổi bất thường trong ánh sáng ngôi sao và suy luận về các hành tinh khác trong hệ các ngôi sao dựa trên thay đổi quỹ đạo. |
|
|
|
- Đến nay đã phát hiện được khoảng 3 200 hệ hành tinh quay quanh các ngôi sao trong tổng số khoảng 200 tỉ ngôi sao thuộc dải Ngân Hà và có khoảng 63 hành tinh được xác định có khả năng nuôi dưỡng sự sống.
|
|
" Nêu được sơ lược về mục tiêu và một số thành tựu của Khoa học dữ liệu, nêu được ví dụ minh hoạ.",Bài 2: Giới thiệu về khoa học dữ liệu, |
|
|
|
- Một trong những LLM nổi tiếng nhất là **GPT-3**, có 175 tỉ tham số. Số lượng tham số càng lớn, mô hình càng có thể hiểu và xử lí ngôn ngữ một cách tinh vi hơn. |
|
|
|
- **GPT** đã đạt được thành tựu ấn tượng có tính cách mạng trong xử lí ngôn ngữ tự nhiên. Được đào tạo dựa trên lượng dữ liệu văn bản rất lớn, **GPT** có thể tạo ra người máy thông minh sánh ngang hoặc có thể vượt con người trong một số nhiệm vụ phức tạp.
|
|
" Nêu được sơ lược về mục tiêu và một số thành tựu của Khoa học dữ liệu, nêu được ví dụ minh hoạ.",Bài 2: Giới thiệu về khoa học dữ liệu, |
|
|
|
- Năm 2014, lần đầu tiên American Express **triển khai mô hình học máy để phát hiện gian lận** đã giúp cải thiện 30% so với các hệ thống cũ. |
|
|
|
- Năm 2017, American Express đã phát triển một công cụ xác thực nâng cao **sử dụng sinh trắc học** để xác định ai đang thực hiện giao dịch thẻ tín dụng. Công cụ này đã giúp giảm được 60% giao dịch gian lận. Theo báo cáo Nilson tháng 2 năm 2021, American Express đã duy trì tỉ lệ gian lận thấp nhất ở Mỹ trong 14 năm liên tiếp.
|
|
Biết được vai trò của máy tính đối với sự phát triển của Khoa học dữ liệu.,Bài 3: Giới thiệu về khoa học dữ liệu (tiếp), |
|
|
|
|
|
- Từ đầu thế kỉ XXI, sự phát triển của mạng xã hội, thiết bị di động, cảm biến,... đã tạo ra lượng lớn dữ liệu hằng ngày. Máy tính và thiết bị số là các công cụ thiết yếu để lưu trữ và xử lí lượng dữ liệu lớn này. |
|
|
|
- Nhu cầu phân tích dữ liệu, trích xuất các giá trị từ dữ liệu, phát hiện tri thức từ dữ liệu để ra quyết định và lập kế hoạch đã thúc đẩy sự phát triển khoa học dữ liệu. |
|
|
|
- Hiện nay, **máy tính đóng vai trò quan trọng** trong việc xử lí và phân tích dữ liệu để đạt các mục tiêu của khoa học dữ liệu. Các giai đoạn của dự án khoa học dữ liệu như thu thập dữ liệu, chuẩn bị dữ liệu, phân tích dữ liệu đều cần đến máy tính. |
|
|
|
- Máy tính mang lại khả năng lưu trữ và quản lí dữ liệu hiệu quả. Trí tuệ nhân tạo nói chung và học máy nói riêng nghiên cứu phát triển các công cụ, quy trình, thuật toán để mô hình hoá dữ liệu, tự động phát hiện tri thức trong dữ liệu. Khoa học dữ liệu đang phát triển mạnh mẽ nhờ có học máy và trí tuệ nhân tạo. |
|
|
|
- Các công ty lớn như Uber, Google, Facebook và nhiều doanh nghiệp khác đã lập các nhóm nghiên cứu về khoa học dữ liệu để tăng hiệu quả hoạt động kinh doanh. |
|
|
|
- Theo Harvard Business Review (tháng 1 năm 2012), làm nhà khoa học dữ liệu là công việc hấp dẫn nhất của thế kỉ XXI. Nhà khoa học dữ liệu xếp hạng 3 trong các nghề công nghệ theo danh sách xếp hạng việc làm năm 2022 của US News & World Report. Cục thống kê lao động Mỹ (U.S. Bureau of Labor Statistics) dự đoán từ năm 2020 – 2023 mức tăng trưởng việc làm này là 30 – 35 %. |
|
|
|
"Biết được tính ưu việt trong việc sử dụng máy tính và thuật toán hiệu quả để xử lí khối dữ liệu lớn, nêu được ví dụ minh hoạ.",Bài 3: Giới thiệu về khoa học dữ liệu (tiếp),"Máy tính chạy các phần mềm phân tích dữ liệu để. **mô hình hoá dữ liệu, phát hiện tri thức trong dữ liệu**. Các chuyên gia trong mỗi lĩnh vực ứng dụng sử dụng những phần mềm này để phát hiện vấn đề, lựa chọn và đề xuất giải pháp giải quyết vấn đề cho lãnh đạo tổ chức, doanh nghiệp.",12
|
|
"Biết được tính ưu việt trong việc sử dụng máy tính và thuật toán hiệu quả để xử lí khối dữ liệu lớn, nêu được ví dụ minh hoạ.",Bài 3: Giới thiệu về khoa học dữ liệu (tiếp), |
|
|
|
- Các thuật toán ưu việt giúp phân tích, xử lí dữ liệu lớn để phát hiện được tri thức hữu ích. |
|
|
|
- Khoa học máy tính và công nghệ thông tin đã phát triển các giải pháp ưu việt và tạo ra các công cụ hiệu quả để giải quyết những vấn đề mà dữ liệu lớn đặt ra.
|
|
"Biết được tính ưu việt trong việc sử dụng máy tính và thuật toán hiệu quả để xử lí khối dữ liệu lớn, nêu được ví dụ minh hoạ.",Bài 3: Giới thiệu về khoa học dữ liệu (tiếp), |
|
|
|
- **Lưu trữ dữ liệu lớn**: Dữ liệu lớn được lưu trữ trên đám mây cho phép người dùng truy cập và sử dụng dễ dàng ở bất kỳ đâu, bất kỳ lúc nào, chỉ cần có kết nối Internet. |
|
|
|
- **Tiết kiệm chi phí đầu tư**: Sử dụng dịch vụ điện toán đám mây, doanh nghiệp không cần phải đầu tư vào cơ sở hạ tầng phần cứng, giúp tiết kiệm chi phí một cách đáng kể. |
|
|
|
- **Linh hoạt và dễ mở rộng**: Điện toán đám mây rất linh hoạt, cho phép mở rộng hoặc thu hẹp triển khai các tài nguyên số tùy theo nhu cầu thay đổi của tổ chức hay doanh nghiệp. |
|
|
|
Một số dịch vụ điện toán đám mây phổ biến hiện nay gồm có: Amazon Web Services, Microsoft Azure,...
|
|
"Biết được tính ưu việt trong việc sử dụng máy tính và thuật toán hiệu quả để xử lí khối dữ liệu lớn, nêu được ví dụ minh hoạ.",Bài 3: Giới thiệu về khoa học dữ liệu (tiếp), |
|
|
|
- **Các thuật toán** như: sắp xếp ngoài, tìm kiếm cho phép tổ chức lưu trữ linh hoạt, dễ dàng mở rộng cho lượng dữ liệu lớn và lượng người dùng cao, phù hợp để quản lí và phân tích dữ liệu lớn. |
|
|
|
- Có thể kể tên **một số hệ quản trị cơ sở dữ liệu NoSQL** được sử dụng nhiều như: Amazon DynamoDB, Google MongoDB, IBM Cloudant hay nguồn mở như Apache Hadoop,...
|
|
"Biết được tính ưu việt trong việc sử dụng máy tính và thuật toán hiệu quả để xử lí khối dữ liệu lớn, nêu được ví dụ minh hoạ.",Bài 3: Giới thiệu về khoa học dữ liệu (tiếp), |
|
|
|
- Máy tính cụm có các **tính năng ưu việt** như: tính sẵn sàng cao, dễ mở rộng, dễ quản lí, tiết kiệm chi phí hơn so với các máy tính lớn có sức mạnh tương đương.
|
|
"Biết được tính ưu việt trong việc sử dụng máy tính và thuật toán hiệu quả để xử lí khối dữ liệu lớn, nêu được ví dụ minh hoạ.",Bài 3: Giới thiệu về khoa học dữ liệu (tiếp), |
|
|
|
- Ví dụ thuật toán sắp xếp nhanh song song chia mảng đầu vào thành các mảng con và thực hiện song song việc sắp xếp những mảng con này. |
|
|
|
- Việc chia một bài toán lớn đòi hỏi tính toán rất nhiều thành các bài toán nhỏ hơn có thể giải đồng thời bằng các thuật toán song song làm giảm đáng kể khoảng thời gian xử lí lượng lớn dữ liệu và có kết quả kịp thời theo yêu cầu sử dụng. |
|
|
|
- Các thuật toán song song có tính ưu việt giúp tăng tốc độ tính toán nhiều lần với chi phí thấp hơn so với sử dụng hệ thống phần cứng tương đương. |
|
|
|
Giải thích được sơ lược về khái niệm Học máy., |
|
","- Học máy: huấn luyện máy tính để nó có thể tự động phát hiện ra các mối quan hệ có trong dữ liệu. |
|
|
|
- Học máy có thể giải quyết nhiều loại bài toán khác nhau, tiêu biểu là bài toán phân loại và bài toán phân cụm. |
|
|
|
- Để huấn luyện máy tính học từ dữ liệu, người ta dùng một tập dữ liệu gọi là dữ liệu huấn luyện. Máy tính thực hiện thuật toán trên tập dữ liệu huấn luyện để có khả năng tự thực hiện những nhiệm vụ tương tự trên tập dữ liệu mới. Dữ liệu huấn luyện mô tả các đối tượng trong thế giới thực. Mỗi đối tượng tương ứng với một mẫu dữ liệu.
|
|
|
|
trường, nhận dạng tiếng nói và chữ viết, dịch tự động,...","Bài 1: Giới thiệu về học máy |
|
","- Máy tính có thể nhận dạng tiếng nói nhờ học máy. |
|
|
|
- Dữ liệu đầu vào là các đoạn tiếng nói và nhờ các thuật toán học máy sẽ xây dựng được mô hình nhận dạng tiếng nói. |
|
|
|
- Nhận dạng tiếng nói được ứng dụng trong: chuyển lời nói thành văn bản; tìm kiếm bằng lời nói, điều khiển thiết bị thông minh bằng lời nói; dịch vụ trả lời tự động, chatbot trợ lí ảo hay xác thực bằng sinh trắc học tiếng nói.
|
|
|
|
trường, nhận dạng tiếng nói và chữ viết, dịch tự động,...","Bài 1: Giới thiệu về học máy |
|
","- Máy tính có thể nhận dạng chữ viết nhờ học máy. Dữ liệu đầu vào là các kí tự hoặc các câu đã được số hoá và nhờ các thuật toán học máy sẽ xây dựng được mô hình nhận dạng chữ viết. |
|
|
|
|
|
- Nhận dạng chữ viết tay có thể chia thành hai chế độ, “tĩnh” và “động”: |
|
|
|
+ Ở chế độ tĩnh, cũng gọi là ngoại tuyến (offline), hình ảnh chữ viết tay được camera thu nhận và sau đó máy tính phân tích hình dạng chữ viết tay. |
|
|
|
+ Ở chế độ động, cũng gọi là trực tuyến (online), người trực tiếp viết chữ lên tấm cảm ứng, máy tính sẽ thu nhận chữ viết cùng lúc với thao tác viết và phân tích hình dạng chữ viết kết hợp với chuyển động, áp lực,... Phân tích chữ viết tay trực tuyến có thể ứng dụng để xác thực sinh trắc học.
|
|
|
|
trường, nhận dạng tiếng nói và chữ viết, dịch tự động,...","Bài 1: Giới thiệu về học máy |
|
","- Dịch máy sử dụng học máy để phân tích văn bản và dự đoán khả năng một từ hoặc cụm từ cụ thể trong ngôn ngữ nguồn sẽ là từ hoặc cụm từ tương ứng nào trong ngôn ngữ đích. |
|
|
|
- Google Dịch là một ví dụ tiêu biểu ứng dụng dịch máy. Kết hợp nhận dạng chữ viết tay, nhận dạng tiếng nói với dịch máy cung cấp nhiều tính năng và ứng dụng đa dạng như: trợ lí ảo Google Assistant có chế độ phiên dịch cho phép trò chuyện với người đối thoại nói bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau; phiên dịch văn bản trực tiếp bằng cách hướng camera vào văn bản, người dùng có thể xem kết quả dịch ngay trên màn hình. Google Dịch có thể dịch từng từ, từng câu hay toàn bộ một trang web, người dùng Gmail cũng có thể dễ dàng dịch email sang ngôn ngữ mong muốn.
|
|
|
|
trường, nhận dạng tiếng nói và chữ viết, dịch tự động,...","Bài 1: Giới thiệu về học máy |
|
","- Máy tính có thể chẩn đoán bệnh nhờ học máy. Dữ liệu để chẩn đoán bệnh là các triệu chứng hoặc kết quả xét nghiệm y tế. Các nhãn phân loại là tên bệnh. |
|
|
|
- Sử dụng học máy để phân tích dữ liệu có thể dự đoán tên bệnh giúp các bác sĩ chẩn đoán nhanh hơn, tốt hơn.
|
|
|
|
trường, nhận dạng tiếng nói và chữ viết, dịch tự động,...","Bài 1: Giới thiệu về học máy |
|
","- Trong **học có giám sát**, tập dữ liệu huấn luyện gồm các mẫu dữ liệu được liên kết với đầu ra tương ứng, gọi là nhãn. Máy tính học để phát hiện ra mối quan hệ giữa các mẫu dữ liệu với nhân. |
|
|
|
- Sau khi học xong, máy tính có thể đưa ra **dự đoán nhãn** cho dữ liệu mới. |
|
|
|
- **Học có giám sát** có thể dùng để giải quyết nhiều loại bài toán khác nhau, trong đó có bài toán phân loại. |
|
|
|
- Ví dụ: Xây dựng **mô hình phân loại thư rác**: |
|
|
|
+ Dữ liệu huấn luyện là các mẫu dữ liệu về một số email đã biết trước là thư rác và một số email khác không là thư rác. |
|
|
|
+ Sau khi được huấn luyện, mô hình có thể gán nhãn “spam” hay ""no spam"" cho thư mới nhận được.
|
|
|
|
trường, nhận dạng tiếng nói và chữ viết, dịch tự động,...","Bài 1: Giới thiệu về học máy |
|
","- Khác với học có giám sát, học không giám sát được thực hiện với **tập dữ liệu không có nhãn**. |
|
|
|
|
|
- Học không giám sát có thể dùng để huấn luyện máy tính giải quyết nhiều loại bài toán khác nhau, trong đó có **bài toán phân cụm**. |
|
|
|
|
|
- Ví dụ: Xây dựng mô hình phân cụm dữ liệu khách hàng của doanh nghiệp: |
|
|
|
+ Dữ liệu khách hàng được phân cụm theo sự tương tự về giới tính, độ tuổi, nghề nghiệp hay về nhu cầu tiêu dùng, sở thích,... |
|
|
|
+ Kết quả phân cụm là các nhóm khách hàng mục tiêu thích hợp cho từng loại sản phẩm, dịch vụ. |
|
|
|
+ Từ đó, doanh nghiệp rút ra thông tin hữu ích để xây dựng chiến lược tiếp thị, giúp tăng doanh số, tăng thị phần, nâng cao hiệu quả hoạt động sản suất kinh doanh.
|
|
Nêu được một vài lĩnh vực trong đời sống có sử dụng kĩ thuật mô phỏng.,Bài 1: Mô phỏng được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, |
|
|
|
- Thực hiện thí nghiệm là điều không thể thiếu được trong giáo dục và đào tạo. Có thể dùng phần mềm mô phỏng để làm thí nghiệm ảo thay cho thực hiện thí nghiệm thật.**Ví dụ**: |
|
|
|
+ Những thí nghiệm ảo ở trang web PhET Interactive Simulations (https://phet.colorado.edu) thay thế được cho nhiều thí nghiệm thật ở các môn Toán, Vật lí, Hoá học, Khoa học Trái đất và Sinh học |
|
|
|
+ Trang web Labster (https://abster.com) cung cấp môi trường thực tế ảo để người học có thể thực hiện các thí nghiệm về Vật lí, Hoá học và Sinh học mà không cần đến phòng thí nghiệm thực tế. |
|
|
|
- Thí nghiệm ảo đã được dùng nhiều trong những trường hợp thiết bị thí nghiệm thật đòi hỏi chi phí cao hoặc có nguy cơ gây hại cho người làm thí nghiệm. Dùng phần mềm mô phỏng làm thí nghiệm giúp giảm chi phí, an toàn mà người học vẫn tiếp nhận bài học một cách hiệu quả. Đặc biệt, người học có thể mắc lỗi khi thực hiện thí nghiệm nhưng không phải gánh chịu hậu quả nghiêm trọng như khi làm thí nghiệm thực tế. **Ví dụ**: |
|
|
|
+ Thí nghiệm về hiện tượng chập mạch điện, nếu làm thí nghiệm trên hệ thống thật có thể gây cháy nổ, hoả hoạn rất nghiêm trọng, thí nghiệm ảo sẽ giúp tránh được điều đó. |
|
|
|
- Có những phần mềm mô phỏng dưới dạng trò chơi, giúp người chơi học được những kiến thức về Lịch sử, Địa lí. **Ví dụ**: |
|
|
|
+ Sphinx là một trò chơi mô phỏng trực tuyến giúp người chơi tìm hiểu văn hoá và lịch sử Ai Cập cổ đại. |
|
|
|
+ Phần mềm Microsoft Flight Simulator cho người chơi khám phá một bản đồ số hoá của thế giới với cảnh quan và địa hình được mô tả tinh xảo.
|
|
Nêu được một vài lĩnh vực trong đời sống có sử dụng kĩ thuật mô phỏng.,Bài 1: Mô phỏng được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, |
|
|
|
|
|
- Có loại mô phỏng giúp bác sĩ luyện tập các kĩ năng trong môi trường ảo an toàn và được kiểm soát. |
|
|
|
|
|
- Có loại được sử dụng để giả lập các kịch bản điều trị và hướng dẫn bệnh nhân sử dụng thuốc, thiết bị y tế hoặc thực hiện các công việc tự chăm sóc. |
|
|
|
|
|
- Phần mềm mô phỏng không chỉ được sử dụng để đào tạo nhân viên y tế hay hướng dẫn bệnh nhân mà còn được dùng để hỗ trợ nghiên cứu và phát triển sản phẩm y tế. |
|
|
|
|
|
- Ví dụ: |
|
|
|
+ Phần mềm SimSurgery mô phỏng chính xác các cơ quan nội tạng người, được dùng để huấn luyện phẫu thuật nội soi; |
|
|
|
+ Phần mềm ANSYS Medical Simulation mô hình hoá quá trình sinh học, mô tả tương tác giữa cơ thể người với thiết bị y tế, được dùng để nghiên cứu và phát triển các sản phẩm y tế;...
|
|
Nêu được một vài lĩnh vực trong đời sống có sử dụng kĩ thuật mô phỏng.,Bài 1: Mô phỏng được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, |
|
|
|
- Phần mềm mô phỏng là một công cụ hữu ích phục vụ đào tạo trong lĩnh vực quân sự. Các phần mềm mô phỏng tạo ra môi trường ảo huấn luyện binh sĩ trong nhiều tình huống khác nhau như huấn luyện sử dụng vũ khí, huấn luyện lái máy bay, lái ô tô ... |
|
|
|
- Có những phần mềm giúp mô phỏng vũ khí và kỹ thuật quân sự, chúng được dùng để kiểm tra hiệu quả và tính năng của các loại vũ khí, hệ thống ra-đa, hệ thống liên lạc hay các công nghệ quân sự khác. |
|
|
|
- Để phân tích, đánh giá các tình huống, các chiến lược quân sự khác nhau, phần mềm mô phỏng cũng có thể được sử dụng để tìm phương án tối ưu.
|
|
Nêu được một vài lĩnh vực trong đời sống có sử dụng kĩ thuật mô phỏng.,Bài 1: Mô phỏng được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, |
|
|
|
|
|
- Phần mềm mô phỏng đem lại nhiều **lợi ích quan trọng** như: tối ưu hoá quy trình sản xuất, giúp thiết kế sản phẩm, đào tạo nhân viên,... |
|
|
|
|
|
- Việc thử nghiệm bằng mô phỏng cho ta **kết quả nhanh hơn so với thử nghiệm trên hệ thống thực**. Ví dụ: |
|
|
|
+ phần mềm SolidWorks mô phỏng kĩ thuật cơ học, được sử dụng rộng rãi để đánh giá các thiết kế sản phẩm, cải thiện chất lượng và tính năng sản phẩm trước khi sản xuất hàng loạt. |
|
|
|
|
|
- Để **đào tạo người sản xuất**, nhiều phần mềm mô phỏng đã được sử dụng để giúp họ làm quen với các thiết bị và quy trình làm việc. Ví dụ: |
|
|
|
+ Có thể sử dụng phần mềm mô phỏng Simufact Welding để đào tạo nhân viên về quy trình hàn kim loại.
|
|
Nêu được một vài lĩnh vực trong đời sống có sử dụng kĩ thuật mô phỏng.,Bài 1: Mô phỏng được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, |
|
|
|
- **Mô phỏng trong giải trí** xuất hiện ở nhiều ngành công nghiệp lớn và phổ biến như: phim ảnh, truyền hình, trò chơi điện tử và một số trò chơi trong công viên giải trí. |
|
|
|
- **Trò chơi mô phỏng** đầu tiên được tạo ra vào năm 1947, chỉ đơn giản là mô phỏng một tên lửa bắn vào mục tiêu. Đường cong và tốc độ của tên lửa có thể được điều chỉnh bằng một số nút bấm. Ngày nay, hàng triệu người trên khắp thế giới chơi các **trò chơi mô phỏng** trên máy tính như World of Warcraft. |
|
|
|
- Năm 1993, bộ phim Công viên kỷ Jura là bộ phim nổi tiếng đầu tiên sử dụng đồ hoạ do máy tính tạo ra và tích hợp những con khủng long mô phỏng gần như hài hoà vào các cảnh hành động trực tiếp. Sự kiện này đã làm thay đổi ngành công nghiệp điện ảnh. **Kĩ thuật mô phỏng** đã dẫn đến sự ra đời của kỹ xảo điện ảnh vào đầu những năm 2000, kết quả là sự ra đời những bộ phim bom tấn với các cảnh phim mà những máy quay vật lí không thể đạt được như vậy. Ví dụ kinh điển là những hình ảnh trong các bộ phim như: Ma trận, Chúa tể của những chiếc nhẫn, Avatar,... được tạo ra từ kỹ xảo điện ảnh nhờ mô phỏng bằng máy tính. |
|
|
|
Nêu được một vài lĩnh vực trong đời sống có sử dụng kĩ thuật mô phỏng.,Bài 1: Mô phỏng được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, |
|
|
|
- Hệ thống được mô phỏng có thể là: hệ thống tự nhiên trong vật lí, hoá học, sinh học,...; hệ thống khoa học xã hội; hệ thống do con người xây dựng.... |
