mga gaano na katagal ang mga sintomas na ito?
at lahat ng pananakit sa dibdib ay dapat na tratuhin sa ganitong paraan lalo na sa iyong edad
at kasabay ng lagnat
at kailangan ding suriin ang iyong kolesterol presyon ng dugo
at may lagnat ka ba ngayon?
at mayroon ka bang alinman sa mga sumusunod na sintomas kasama ng pananakit ng iyong dibdib
at mayroon ka bang tumutulong sipon?
at mayroon ka ba nitong pananakit sa dibdib ngayon?
at bukod dito ay nahihirapan ka bang huminga
at maaari mo bang sabihin sa akin kung ano pang ibang sintomas ang mayroon ka na kasabay nito?
at lumipat ba ang sakit na ito mula sa iyong dibdib?
at uminom ng maraming likido
at gaano kataas ang iyong lagnat
at may ubo rin ako
at mayroon akong kaunting sipon at ubo
at talagang mayroon akong masamang pananakit sa dibdib ngayon
at ito ba ang tamang panahon para sa iyong hay fever
at nakuha nito ang pananakit sa dibdib
at sa tingin ko ay medyo may lagnat ako
at nais kong ilarawan mo kung nasaan ang pananakit sa dibdib
at tila siya ay may parehong mga sintomas
at sabihin mo sa akin kung anu-anong mga sintomas ang mayroon ka ngayon?
at nagkakaroon din sila ng mga lagnat
at sa iyong kasaysayan ng diabetes
at alam mo parang guguho ang dibdib ko
at alam mo palagi akong nauubuhan ng mga tao
at nagkakaroon ka ng pananakit sa dibdib
at hindi nawawala ang iyong mga sintomas sa loob ng limang araw
at sinabi mong ito ay presyon sa iyong dibdib
may sinuman ba sa pamilya na nagkaroon ng problema sa puso sakit sa puso atake sa puso mataas na kolesterol mataas na presyon ng dugo
may anumang iba pang sintomas o problema ba na napansin mong kasama ng mga pananakit ng kalamnan?
may anumang matinding pananakit ba sa kaliwang bahagi ng iyong dibdib?
may iba pa bang mga taong may sakit na tulad mo sa bahay na may mga sintomas na pareho ng sa iyo?
may anumang hirap sa paghinga ka bang nararanasan ngayon
mayroon ka bang anumang iba pang sintomas?
mayroon ka bang anumang pangangapos ng hininga?
mayroon ka pa rin bang pananakit sa dibdib
dahil panahon ngayon ng trangkaso
bukod sa diabetes mayroon ka bang iba pang problema o mahahalagang sakit?
ngunit hindi rin natin dapat isantabi ang sakit sa dibdib mula sa cardiac ng puso
ngunit ang isang mas importanteng problema ngayon ay ang pananakit sa dibdib na ito
ngunit kung mayroon kang ubo
pero nahihirapan akong huminga
ngunit alam kong maraming tao ang umubo sa akin
ngunit kailangan nating tratuhin ang bawat pananakit sa dibdib nang may sukdulang pagkaseryoso
pero ayos na ang paghinga mo ngayon, tama?
dahil sa pananakit sa dibdib na ito ay lubos kong nakalimutan
dahil mayroon silang ubo
ang pakiramdam ba ay parang may taong pumipiga sa iyong dibdib
pakiramdam pa rin ay kinakapos ng hininga
nagrereklamo ba sila na mayroon silang sakit na may katulad na mga sintomas?
mayroon ka bang anumang problema sa presyon ng dugo sa abot ng alam mo?
mayroon ka bang anumang iba pang chronic o matagalang sakit, tulad ng mataas na presyon ng dugo o anumang tulad noon?
mayroon ka bang anumang iba na mga sakit na talamak na mga problemang medikal tulad ng diyabetis?
mayroon ka bang anumang pangangapos ng hininga kasama ng pananakit sa dibdib na iyan?
mayroon ka bang mataas na presyon ng dugo?
mayroon ka bang pangangapos ng hininga na kasabay nyan?
alam mo ba kung anong mga sintomas ang mayroon siya?
mayroon bang parehong mga sintomas ang iyong mga kamag-anak
nakikita mo ba ang larawan?
uminom ka ng maraming likido ngayon
may tuyong ubo sipon at tumutulong sipon pagsusuka pagtatae
subalit kumuha ako ng mga test para sa diabetes
gayunpaman mayroon siyang mga sintomas na katulad ng sa akin
gaano kataas ang lagnat mo?
kumusta ang iyong presyon ng dugo?
sa palagay ko ay wala akong mataas na presyon ng dugo
nakakaramdam ako ng pananakit sa dibdib dito sa harap na bahagi ng dibdib
kung patuloy kang magkakaroon ng matataas na mga lagnat
kung mayroon kang lagnat na isandaan at dalawa o mas mataas
kung sa tingin mo na ang iyong mga sintomas o problema ay nangangailangan ng mas masusing pagtingin
may lagnat ako kahapon
nagkaroon din ako ng kaunting lagnat
nagkaroon ako ng lagnat kahapon
nagkaroon ako ng isang panandaliang matinding pananakit sa aking dibdib
mayroon akong matinding pananakit dito sa dibdib
pero mayroon din akong hay fever
ginawa ko sa katawan sa paligid ng dibdib?
nahihirapan din akong huminga
padadalhan kita ng isang larawan
mayroon akong pananakit sa dibdib ngayon
nagkakaroon lang ako ng kaunting pananakit ng ulo at lagnat ngayon
sa palagay ko ito ay trangkaso
sa palagay ko ito ay isang bahagyang trangkaso
nakikita kong ito ay nagmumula sa gitna ng iyong dibdib at umaakyat pataas sa iyong leeg
para bang may mabigat, mabigat na taong nakaupo sa iyong dibdib?
nagsimula ang lahat sa mga pananakit ng ulo at sa lagnat na halos kasabay
masakit sa dibdib
masakit sa gitna ng aking dibdib
isa itong pananakit ng dibdib na parang may presyon
nasa dibdib ko ito
ito ay sa gitna ng aking dibdib
nasa gitna ito ng dibdib
nangyayari ito mismo sa gitna ng aking dibdib
nasa mismong gitna ito ng aking dibdib
parang maaaring mayroon ka lang na ordinaryong sipon o trangkaso
mayroong pananakit sa dibdib ko
sobrang nag-aalala ako sa pananakit sa dibdib na ito
nais kong sabihin mo sa akin sa paglalarawan ng pananakit ng dibdib na ito
magpapadala ako sa iyo ng isang larawan
magpapadala ako sa iyo ng isang larawan sa iyong screen
tulad ng mataas na presyon ng dugo o diabetes
parang sa mismong gitna ng dibdib
sa karamihan ng pagkakataon ay ang ganitong uri ng pananakit sa dibdib
ang aking kapatid na babae ay may katulad na mga sintomas
ngayon para sa lagnat maaari kang uminom ng tachipirina sweet
magpapadala ako ngayon sa iyo ng isang larawan
ngayon mary ilang araw ka nang mayroon ng mga sintomas
ngayon sinabi mo na may pananakit ka sa dibdib
paminsan-minsan mayroon akong pananakit sa dibdib
okay mayroon ka bang anumang iba pang sintomas na kasama nito bukod sa pananakit lang
o kung mayroon kang mataas na presyon ng dugo
o may nakaupo sa iyong dibdib?
halos ganoon din na may lagnat at ubo pananakit ng ulo at mga pananakit ng kalamnan
sa gitna mismo ng aking dibdib
ipakita mo sa akin sa larawang ito kung saan mo nararamdaman ang sakit
dahil may lagnat ka
sa palagay mo ba ay ang ilan sa mga sintomas na ito ay maaaring nauugnay sa pagiging buntis?
nagsimula ang pananakit ng iyong dibdib kaninang umaga
mayroong ilang kaparehong sintomas ang iyong mga anak?
sabihin mo sa akin ang tungkol sa pananakit sa dibdib mo
tumataas ang lagnat sa gabi
ang lagnat na dalawang araw na akong mayroon
nagsimulang tumaas ang lagnat kagabi
nagsimula ang lagnat dalawang araw na ang nakalilipas
ang mga pananakit ng kalamnan kasama ng hay fever
ito ay si doctor porter sa emergency room triage center
maaari mo ba akong sabihan pa nang kaunti tungkol sa iyong pananakit sa dibdib?
sa aking pananaw ito ay bahagyang trangkaso
nakakaramdam ako ng pananakit sa harap ng aking katawan dito sa aking dibdib
nagkakaroon ako ng matinding pananakit sa aking dibdib
madam sa pakikinig sa iyong mga sintomas tila mayroon kang isa sa mga virus ng trangkaso
kapag nagkakaroon ako ng pananakit na iyan sa aking dibdib
anong klaseng pananakit ang nararamdaman mo sa iyong dibdib?
kailan nagsimula ang pananakit ng dibdib na ito?
saang banda ang pananakit sa iyong dibdib?
kung saan nararamdaman mo ang pananakit sa dibdib na ito
malamang ay sumasakit ang iyong dibdib
nakakaramdam ka ba ng pagsikip sa iyong dibdib
alam mo mayroon akong diabetes at iba pa
sinabi mo na mayroon ka nitong pananakit ka sa dibdib
Mabilis na pinapataas ang pinagsama-samang insidente ng sakit na coronavirus (COVID-19) sa European Union/European Economic Area at United Kingdom, 1 Enero hanggang 15 Marso 2020
Ang pinagsama-samang insidente ng sakit na coronavirus (COVID-19) na mga kaso ay nagpapakita ng magkatulad na mga tunguhin sa European Union/European Economic Area na mga bansa at sa United Kingdom na nagpapatunay na, habang nasa ibang yugto depende sa bansa, mabilis na sumusulong sa lahat ng mga bansa ang pandemyang COVID-19.
Batay sa karanasan mula sa Italy, ang mga bansa, ospital at mga yunit ng masinsinang pangangalaga ay dapat magpataas ng kanilang kahandaan sa pagdagsa ng mga pasyenteng may COVID-19 na mangangailangan ng pangangalagang pangkalusugan, at masinsinang pangangalaga sa partikular.
Noong 31 Disyembre 2019, ang isang kumpol ng mga kaso ng pulmonya na hindi kilala sa larangan ng aetiology ay naiulat sa Wuhan, Lalawigan ng Hubei, China.
Noong 9 Enero 2020, iniulat ng China Center for Disease Control and Prevention ang causative agent bilang isang bagong coronavirus na tinutukoy na ngayon bilang severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2).
Dahil, ang sakit na nagreresulta mula sa impeksyon ng SARS-CoV-2 ay pinangalanang sakit na coronavirus (COVID-19).
Ang katibayan hanggang sa kasalukuyan ay ca 80% ng mga indibidwal na may COVID-19 ang may banayad na sakit, ibig sabihin, isang impeksyon sa respiratory tract na mayroon o walang pulmonya, at karamihan sa mga ito ay gumagaling.
Sa ca 14% ng mga kaso, ang COVID-19 ay nagiging isang mas malubhang sakit na nangangailangan ng pagpapa-ospital habang ang natitirang 6% ng mga kaso ay nakakaranas ng kritikal na sakit na nangangailangan ng masinsinang pangangalaga.
Ang pagkamatay ng naospital na mga pasyente dahil sa COVID-19 ay ca 4%.
Sa pag-aaral na ito, tinatasa namin ang mga trend sa pinagsama-samang kaganapan ng COVID-19 sa bawat European Union/European Economic Area (EU/EEA) na bansa at sa United Kingdom (UK) at ihahambing ang mga ito sa nasa Lalawigan ng Hubei, China.
Ihahambing din natin ang kasalukuyang bilang ng mga kaso ng COVID-19 sa mga bansa ng EU/EEA sa Italy noong 31 Enero--15 Marso 2020.
Mga kaso ng COVID-19 sa mga bansa ng EU/EEA at UK
Kasunod ng China, sumailalim ang COVID-19 sa karagdagang heograpikal na pagkalat at ang dinamiko ng pandemyang COVID-19 sa ibang bahagi ng mundo ay kasalukuyang sumusunod sa nasa bansang ito.
Noong 11 Marso 2020, idineklara ng Director General ng World Health Organization (WHO) na isang pandemya ang COVID-19.
Sa isyu ng Eurosurveillance 2020 noong 5 Marso, nag-ulat sina Spiteri et al. sa unang mga kaso ng COVID-19 na nakumpirma Europe ayon sa depinisyon ng WHO sa kaso.
Sa EU/EEA, ang unang tatlong nakumpirmang mga kaso ay iniulat ng France noong 24 Enero 2020 sa mga taong bumalik mula sa Wuhan, Probinsya ng Hubei, China.
Hanggang sa 15 Marso 2020, ang mga kaso ng COVID-19 ay natukoy sa lahat ng 30 bansa sa EU/EEA at United Kingdom (UK), kung saan sa pagitan ng 31 Disyembre 2019 at kasama ang petsang iyon, 39,768 na kaso at 1,727 na pagkamatay ang naiulat, na may 17,750 kaso at 1,441 na pagkamatay mula sa Italy lang.
Pagkuha ng pinagsama-samang bilang at pinagsama-samang insidente ng mga kasong COVID-19
Sa European Center for Disease Prevention and Control (ECDC), ang ipinahayag na kaso ng COVID-19 sa bawat bansa sa buong mundo, na nakuha mula lang sa mga opisyal na mapagkukunan tulad ng Ministeryo ng Kalusugan ng mga bansa, pambansa at pang-rehiyon na awtoridad sa kalusugan at ang WHO, ay isinasapanahon bawat araw nang alas 8:00 ng umaga.
Ginamit ang mga datos na ito para sa pagtatasa ng mga tunguhin ng COVID-19 sa EU/EEA at UK, at paghambing sa mga ito sa Italy.
Bilang kinatawan ng paglaganap ng mga aktibong kaso ng COVID-19, kinalkula namin ang 14 na araw ng putol-putol na pinagsama-samang insidente ng mga kaso ng COVID-19, kaya isinasaalang-alang sa gayon ang likas na kurso ng COVID-19, sa bawat bansa ng EU/EEA at UK, sa panahon ng 1 Enero – 15 Marso 2020.
Ipinakita rin namin ang pinagsama-samang bilang ng ipinaalam na mga kaso ng bawat bansa noong 15 Marso 2020 8:00 a.m. kumpara sa nasa Italy sa panahong 31 Enero–15 Marso 2020.
Mga Trend ng COVID-19 sa mga bansa ng EU/EEA at UK
Ang mga kalakaran sa 14 na araw na hindi magkakasunod na pinagsama-samang insidente ng mga kasong COVID-19 sa mga bansang EU/EEA at sa UK ay kasunod sa pangkalahatan ng nasa Probinsiya ng Hubei (China) (Larawan 1).
Para sa EU/EEA at sa UK sa kalahatan, ang pinagsama-samang kaganapan ng COVID-19 ay nagsimulang tumaas sa bandang 21 Pebrero at pagkatapos ay tumaas nang mabilis bandang 28 Pebrero 2020 (Pandagdag na materyal).
Karamihang bunsod ito ng mabilis na pagtaas ng bilang ng mga naiulat na mga kaso mula sa Italy, ngunit ang lahat ng iba pang bansa sa EU/EEA at UK ay nagpakita ng parehong tumataas na direksiyon ng pinagsama-samang insidente ng COVID-19 (Karagdagang materyal).
Ipinapakita ng Figure 2 ang pinagsama-samang bilang ng mga kaso ng COVID-19, sa mga bansa ng EU/EEA at UK kumpara sa Italy sa panahong 31 Enero – 15 Marso 2020.
Itinatampok nito na, noong Marso 15 8:00 a.m, 15 iba pang mga bansa sa EU/EEA at UK ang nakapag-ulat ng kabuuang bilang ng mga kaso na maihahambing sa Italy sa naunang 3 linggo o mas mababa pa.
Ipinapahiwatig ng aming mga resulta na ang bilang ng mga ipinahayag na kaso ng COVID-19 ay mabilis na tumataas sa EU/EEA at UK.
Ang napansing mga tunguhin sa pinagsama-samang insidente ng COVID-19 ay nagmumungkahi na ang pandemya ay sumusulong sa isang maihahambing na bilis sa lahat ng bansa.
Ito ay kahit nasa iba't ibang yugto ang mga bansa, may mga pagkakaiba-iba sa mga pambansang tugon sa kalusugan ng publiko, at posibleng magkakaibang mga kahulugan ng kaso sa mga bansa at iba't ibang mga protokol sa pagpili ng mga pasyente na dapat masuri para sa kumpirmasyon ng COVID-19, kabilang ang panghabol na pagsusuri.
Noong unang bahagi ng Marso 2020, inilarawan ng mga doktor sa mga apektadong rehiyon ng Italy ang isang sitwasyon kung saan ang ca 10% ng mga pasyente na may COVID-19 ay nangailangan ng masinsinang pangangalaga at iniulat ng media na naabot na ng mga ospital at mga yunit ng masinsinang pangangalaga sa mga rehiyon na ito ang kanilang pinakamataas na kapasidad.
Ang datos sa pagpasok ng mga kaso ng COVID-19 sa isang ospital at/o yunit ng masinsinang pangangalaga ay kasalukuyang magagamit sa antas ng EU/EEA para lang sa 6% at 1% na mga kaso, ayon sa pagkakabanggit (hindi ipinakita ang datos).
Gayunpaman, dapat silang makolekta sa isang sistematikong pamamaraan upang makadagdag sa kasalukuyang datos ng pagmamatyag na nakatuon sa bilang ng naitalang mga kaso at bilang ng mga kamatayan.
Ipinakita ng isang pag-aaral na isinagawa noong 2010–11 ang malaking pagkakaiba-iba sa pagiging magagamit ng masinsinang pangangalaga at mga kama sa panggitnang pangangalaga sa Europe, mula 29.2 sa Germany hanggang sa 4.2 mga kama bawat 100,000 na populasyon sa Portugal.
Nangangahulugan ito na ang mga bansa ay maaaring mayroong mas marami o mas kaunting resources kaysa sa Italy (12.5 na kama ng intensibong pangangalaga at intermediate na pangangalaga sa bawat 100,000 na populasyon noong 2010–11).
Modelling scenarios related to healthcare capacity saturation, with estimates for each EU/EEA country and the UK of the prevalence of hospitalised COVID-19 cases associated with a & gt; 90% risk of exceeding intensive care bed capacity, are provided in the sixth update of the ECDC rapid risk assessment on COVID-19.
Dahil pinagsama-sama ang mga kaso sa ngayon ng ilang mga rehiyon sa mga bansa ng EU/EEA at UK, at ang mga ospital at mga yunit ng masinsinang pangangalaga (intensive care units) ay karaniwang nagsisilbi sa isang tukoy na kinuhang populasyon, ang impormasyon tungkol sa mga kaso at mga kama sa masinsinang pangangalaga ay dapat na mas nakahanda na magamit sa antas na Nomenclature of territorial units for statistics 2 (NUTS-2).
Ang karanasan sa Italy at ang kasalukuyang mga trend sa iba pang bansa ay nagpapakita na ang COVID-19 na pandemya ay mabilis na sumusulong sa EU/EEA at UK.
Ang mga bansa, ospital at mga yunit ng masinsinang pangangalaga ay dapat maghanda ng kanilang sarili para sa senaryo ng matagal na transmisyon ng SARS-CoV-2 sa komunidad at ang pagtaas ng bilang ng mga pasyente na may COVID-19 na nangangailangan ng pangangalagang pangkalusugan, at sa partikular na masinsinang pangangalaga, tulad ng nagaganap sa mga apektadong rehiyon ng Italy.
Tulad ng sinabi sa mabilis na pagtatasa sa panganib ng ECDC kamakailan, ang isang mabilis, proactive at komprehensibong lapit ay mahalaga para maantala ang pagkalat ng SARS-COV-2, nang may paglipat mula sa lapit na panglunas (containment) tungo sa lapit na paglaban (mitigation), dahil ang inaasahang mabilis na pagtaas ng bilang ng mga kaso ay maaaring hindi makapagbigay sa mga nagpapasya at mga ospital ng sapat na oras upang unawain, tanggapin at bagayan ang kanilang tugon nang naaayon kung hindi naipatupad nang maaga.
Ang mabilis na pagtatasa ng peligro ay naglilista rin ng mga hakbang sa kalusugan ng publiko upang mabawasan ang malakas na epekto ng pandemya.
May isang maikling puwang ng pagkakataon kung saan ang mga bansa ay may posibilidad na higit na madagdagan ang kanilang mga pagsisikap na pagkontrol upang mapabagal ang pagkalat ng SARS-CoV-2 at mabawasan ang presyon sa pangangalagang pangkalusugan.
Sa pagkabigo dito, malamang na ang mga sistema ng pangangalagang pangkalusugan ng ibang mga bansa sa EU/EEA ay haharap sa pagdagsa ng mga pasyente na nangangailangan ng masinsinang pangangalaga sa loob ng darating na mga araw o linggo.
Ang pagkalat ng sakit na Coronavirus 2019 (COVID-19), na dulot ng severe acute respiratory syndrome (SARS) coronavirus 2 (SARS-CoV-2), sa ngayon ay pumatay na ng mahigit 3,000 katao at nahawahan ang higit sa 80,000 sa China at sa ibang lugar sa mundo, na nagreresulta sa sakuna para sa mga tao.
Katulad ng virus na kahawig nito, ang SARS-CoV, na naging sanhi ng SARS sa libo-libong mga tao noong 2003, maaari ring mailipat ang SARS-CoV-2 mula sa mga paniki at magdudulot ng katulad na mga sintomas sa pamamagitan ng katulad na mekanismo.
Gayunpaman, ang COVID-19 ay may mas mababang kalubhaan at mortalidad kaysa sa SARS ngunit mas madaling kumalat at nakakaapekto sa mas maraming matandang indibidwal kaysa sa kabataan at mas maraming kalalakihan kaysa kababaihan.
Bilang tugon sa mabilis na pagdami ng bilang ng mga paglathala tungkol sa umuusbong na sakit, sinusubukan ng artikulong ito na magbigay ng isang napapanahon at komprehensibong pagsusuri sa mabilis na umuusbong na paksa ng pananaliksik.
Sasaklawin namin ang mga pangunahing kaalaman tungkol sa epidemiology, etiology, virology, diagnosis, paggamot, prognosis, at pag-iwas sa sakit.
Bagaman maraming katanungan ang nangangailangan pa rin ng mga sagot, inaasahan namin na makatutulong ang rebyung ito sa pag-unawa at pagtanggal ng nagbabantang sakit.
Ang Pista ng Tagsibol noong Enero 25, 2020 ay naging walang katulad at hindi malilimutang alaala sa lahat ng Chinese na hinikayat na manatili sa loob ng bahay sa buong bakasyon at sa loob ng maraming linggo pagkaraan dahil sa pagkalat ng isang bagong sakit mula sa virus.
Ang virus ay malaki ang pagkakatulad sa coronavirus (CoV) na nagdulot ng paglaganap ng severe acute respiratory syndrome (SARS) noong 2003; sa gayon, tinawag itong SARS-CoV-2 ng World Health Organization (WHO) noong Pebrero 11, 2020, at ang nauugnay na sakit ay pinangalanan na CoV Disease-19 (COVID-19).
Nagsimula ang epidemya sa Wuhan, China, at mabilis na kumalat sa buong bansa at sa halos 50 iba pa sa buong mundo.
Noong Marso 2, 2020, nagresulta ang virus sa higit 80,000 na kumpirmadong mga kaso ng COVID-19, na may higit sa 40,000 pasyenteng pinauwi at higit sa 3,000 pasyenteng namatay.
"Ipinaalaala ng WHO na ang COVID-19 ay ""numero 1 na kaaway ng publiko"" at posibleng mas malakas kaysa terorismo."
Ayon sa PubMed (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/), sa mas mababa sa dalawang buwan, mahigit sa 200 mga papeles ang nailathala sa COVID-19 kasama ang agham sa pag-aaral ng mikrobiyo, aral ukol sa epidemya, pinagmulan, dyagnosis, at paggamot nito mula noong unang ulat noong Enero 7, 2020 na tumukoy sa pagkakasunud-sunod ng mikrobiyo na nakahiwalay sa maraming mga pasyente.
Sinusubukan ng rebyung ito na ibuod ang pagsulong ng pananaliksik sa bago at mabilis na nabubuong lugar ng paksa.
Kailanman posible, susubukan naming ihambing ang COVID-19 sa SARS at isa pang sakit na dulot ng CoV, Middle East respiratory syndrome (MERS, isang paglaganap noong 2012).
Tatalakayin din natin kung ano ang natutunan natin tungkol sa pag-iwas at pagsusuri sa sakit pati na rin ang ilang natitira ngunit kagyat na mga katanungan.
Ang mga CoV ay tradisyonal na itinuturing na mga hindi nakamamatay na pathogen sa mga tao, na pangunahing nagdudulot ng humigit-kumulang na 15% ng karaniwang sipon 4.
Gayunpaman, sa siglong ito, dalawang beses nating nakatagpo ang mataas na pathogenic na mga pantaong CoV, ibig sabihin, ang SARS-CoV at MERS-CoV, na nagdulot ng isang paglaganap na nagsimula sa China noong 2003 at Saudi Arabia noong 2012, ayon sa pagkakabanggit, at sa hindi katagalan ay kumalat sa maraming iba pang bansa nang may kakila-kilabot na morbidity at mortalidad.
Samakatuwid, ang kasalukuyang COVID-19 ay ang ikatlong paglaganap ng CoV sa naitalang kasaysayan ng mga tao.
As shown in Fig. ​Tulad ng ipinapakita sa Fig. Fig.1,1, ang mga kumpol ng pulmonya na hindi alam ang pinagmulan ay unang naiulat mula sa Wuhan noong Disyembre 31, 2019 sa Pambansang Komisyon sa Kalusugan (National Health Commission) ng China.
Pagkalipas ng pitong araw, pinalabas ang sequence ng CoV.
Noong Enero 15, 2020 naiulat ang unang nakamamatay na kaso mula sa Wuhan.
Samantala, mabilis na kumalat ang epidemya sa kalapit na mga lungsod, lalawigan, at bansa.
Noong Enero 20, iniulat ang impeksyon ng mga tagapagbigay ng pangangalaga sa kalusugan, na nagmumungkahing posible ang paglilipat ng tao-sa-tao.
Noong Enero 23, ang lungsod ng Wuhan ay na-lockdown kasama ang pagtigil ng lahat ng pampublikong transportasyon nito.
Noong Enero 24 iniulat ng unang klinikal na pag-aaral sa sakit na, sa 41 na pasyente na may nakumpirmang mga kaso, 21 lang ang nagkaroon ng direktang kontak sa pamilihan ng laman-dagat sa Wuhan na itinuturing na pinagmulang lugar ng impeksiyon mula sa hindi kilalang pinagmulan na hayop.
Noong Enero 30, idineklara ng WHO ang pagkalat ng isang pandaigdigang emerhensiya sa kalusugan.
Sa oras ng ulat na ito, kumalat na ang sakit sa buong China at halos 50 iba pang mga bansa sa buong mundo (Fig. (Fig. 2) .2). ​(Fig.2).2).
Habang mabilis na sumusulong ang sitwasyon, ang pinal na saklaw at kalubhaan ng pagkalat ay nananatiling titiyakin pa.
Noong Pebrero 11, 2020, isang maramihang sentro na pag-aaral sa 8,866 na mga pasyente kabilang ang 4,021 na nakumpirmang mga pasyente ng COVID-19 ang nagpakita ng mas naisapanahong paglalarawan ng epidemya tulad ng sumusunod (https://mp.weixin.qq.com/s/UlBi-HX_rHPXa1qHA2bhdA).
Hinawahan ng SARS-CoV-2 ang mga tao sa lahat ng edad, ngunit higit sa lahat sa edad na 30-65.
Halos kalahati (47.7%) ng mga nahawahang indibidwal ay higit sa 50 taong gulang, kakaunti ang mas bata sa 20, at 14 lamang na mga nahawahang indibidwal ang mas bata sa 10 taon.
Mas maraming kalalakihan (0.31/100,000) kaysa sa mga kababaihan (0.27/100,000) ang nahawahan ng SARS-CoV-2.
Lumawak ang COVID-19 nang kumpol-kumpol pangunahin at sa paligid ng Hubei.
Ang COVID-19 ay tumatagal nang average na 5 (2-9) araw mula sa simula hanggang sa diagnosis.
Ang average na panahon ng inkubasyon ay 4.8 (3.0-7.2) na araw.
Ang average na tagal mula sa simula hanggang sa pagkamatay ay 9.5 (4.8-13) na araw.
The basic reproductive number (R0) was 3.77 (95% CI: 3.51-4.05), and the adjusted R0 was 2.23-4.82.
Ang bilang ng mga nahawahang tao ay mabilis na eksponensyal na tumaas bago ang 23 Enero 2020, na tumutugma sa oras ng maramihang pagbiyahe bago ang Pista ng Tagsibol sa China.
The mortality of patients with confirmed cases was 1.44% (95% CI: 1.10-1.86%), and the adjusted mortality of all the patients was 3.06% (95% CI: 2.02-4.59%).
Ang tatlong pangunahing mga kadahilanan ng peligro para sa COVID-19 ay kasarian (lalaki), edad (≥60), at malubhang pulmonya.
Ang mga CoV ay subfamily ng malaki at nakabalot na mga virus na naglalaman ng single strand of sense RNA.
Maaari silang mahati sa apat na kategorya, hal., alpha, beta, gamma, at delta, kung saan ang alpha- at beta-CoVs ay kilala na nakakahawa sa mga tao.
Ang envelope spike (S) glycoprotein ay nagbubuklod sa mga cellular receptor na angiotensin-converting enzyme 2 (ACE2) at dipeptidyl peptidase 4 (DPP4) para sa SARS-CoV at MERS-CoV, ayon sa pagkakabanggit, at pagkatapos ay nagaganap ang membrane fusion.
Ang viral RNA genome ay pinakawalan sa cytoplasm; pagkatapos ng pagkopya ng viral genome, ang genomic RNA na sinamahan ng nakabalot na glycoproteins at nucleocapsid proteins ay bumubuo ng mga besikulong naglalaman ng virion, na pagkatapos ay sumasanib sa plasma membrane upang pakawalan ang virus.
Ang unang genomic sequence ng SARS-CoV-2 ay naiulat noong Enero 10, 2020.
Ang SARS-CoV-2 ay napag-alaman na isang bagong uri ng beta-CoV na may higit sa 99.98% genetic na pagkakakilanlan sa 10 sunod-sunod na mga sampol na nakolekta mula sa orihinal na lugar ng paglaganap, ang Huanan Seafood Market sa Wuhan.
Ang SARS-CoV-2 ay henetikong mas katulad ng SARS-CoV kaysa MERS-CoV.
Sa pamamagitan ng transmission electron microscopy, natagpuan ang mga partikulo ng SARS-CoV-2 sa sobrang nipis na mga seksyon ng epithelium sa daanan ng hangin ng tao.
Ang Human ACE2 ay natagpuan na isang receptor para sa SARS-CoV-2 pati na rin sa SARS-CoV.
Gayunpaman, ang S protein ng SARS-CoV-2 ay bumibigkis sa ACE2 ng tao nang mas mahina kaysa sa SARS-CoV, na kasabay ng katotohanan na ang SARS-CoV-2 ay nagdudulot ng hindi gaanong matinding impeksyon sa mga pasyente kaysa sa SARS-CoV.
Ang SARS-CoV-2 ay puwede ring bumuo ng isang bagong maikling protinang na-encode ng orf3b at isang secreted na protinang na-encode ng orf8.
Ang orf3b ng SARS-CoV-2 ay maaaring may papel sa viral pathogenicity at hadlangan ang paglabas ng IFNβ; gayunpaman, ang orf8 ay hindi nagtataglay ng anumang kilalang functional domain o motif.
Noong Pebrero 18, 2020, iniulat nina Zhou, et al., ang cryo-EM na istruktura ng buong pantao na ACE2 sa 2.9 A na resolusyon kasama ng amino acid transporter B0AT 1.
Natuklasan nila na ang complex, na may bukas at saradong mga pagkumporme, ay natipon bilang isang dimer at ang ACE2-B0AT1 complex ay puwedeng magbigkis ng dalawang S protina, na nagbibigay ng katibayan para sa pagkilala at impeksyon ng CoV.
Ang B0AT1 ay maaaring maging isang puntirya ng paggamot para sa pagsasala ng gamot upang sugpuin ang impeksiyon ng SARS-CoV-2.
Ang pinagmulan at intermediate host
Napag-alaman na ang parehong SARS-CoV at MERS-CoV ay nagmula sa mga paniki at inilipat sa mga tao sa pamamagitan ng mga musang at kamelyo, ayon sa pagkakabanggit.
Sa pamamagitan ng phylogenetic na paghahambing ng SARS-CoV-2 sa iba pang mga CoV, itinuturing na mga paniki ang katutubong host ng SARS-CoV-2 dahil ang bagong virus ay 96% na identikal sa dalawang mala-SARS na mga CoV mula sa mga paniki na tinatawag na bat-SL-CoVZX45 at bat -SL-CoVZX21.
Gayunpaman, nananatiling hindi alam kung anong intermediate host ang tumulong sa virus na tawirin ang mga harang ng species para mahawahan ang mga tao, at dapat pa ring maliwanagan ang ruta ng transmisyon.
Iminungkahi nina Ji, et al., ang mga ahas bilang tagadala ng virus mula sa mga paniki sa mga taong nagsasangkot sa muling paglalangkap ng magkakatulad sa loob ng S protein.
Ayon sa pag-aaral, iminungkahi ng mga mananaliksik sa Guangzhou, China, na ang mga pangolin - mahabang-nguso, mga mammal na kumakain ng langgam na kadalasang ginagamit sa tradisyunal na gamot ng Chinese - ay ang potensyal na intermediate host ng SARS-CoV-2 batay sa 99% genetic homology sa isang CoV na natuklasan sa mga pangolin at SARS-CoV-2.
Gayunpaman, ang 1% na pagkakaiba na nakakalat sa dalawang genome ay malaki pa rin na pagkakaiba; sa gayon, ang mga konklusibong resulta para sa kongkretong ebidensya ay hinihintay (Fig. (Fig. 33). ​(Fig.33).
Ang mga bahaging physicochemical ng SARS-CoV-2 ay hindi pa natutukoy sa kalahatan.
Ang SARS-CoV at MERS-CoV ay maaaring mabuhay sa vitro sa loob ng 48 na oras sa isang tuyong kapaligiran at hanggang sa 5 araw sa ilalim ng 20 °C at 40%-50% na humidity.
Maaaring magkaroon ng magkatulad na mga katangian ang SARS-CoV-2.
Naiulat na ang SARS-CoV-2 ay sensitibo sa mga ultraviolet na sinag at nag-iinit sa 56°C sa loob ng 30 minuto; ang ether, 75% ethanol, pang-disimpekta na naglalaman ng chlorine, asidong peracetic, chloroform, at iba pang mataba na mga solvent, ngunit hindi chlorhexidine, ay puwedeng epektibong mapatigil ang virus.
Ang buong populasyon ng tao sa pangkalahatan ay walang immunity sa SARS-CoV-2 at samakatwid ay madaling kapitan ng bagong virus.
Sa kasalukuyan, walang detalyadong pag-aaral ang naiulat tungkol sa immunological na tugon sa SARS-CoV-2.
Kaya, maaari lang kaming sumangguni sa mga naunang pag-aaral sa iba pang mga CoV, lalo na ang SARS-CoV at MERS-CoV (Fig. (Fig.4) .4). ​(Fig.4).4).
Sa pangkalahatan, pagkatapos na salakayin ng isang virus ang host, nakikilala muna ito ng host innate immune system sa pamamagitan ng pattern recognition receptors (PRRs) kasama ang C-type lectin-like receptors, Toll-like receptor (TLR), NOD-like receptor (NLR) ), at RIG-I-like receptor (RLR).
Sa pamamagitan ng iba't ibang mga daanan, ang virus ay nagpapasimula ng paglitaw ng mga kadahilanan ng pamamaga, pagkahinog ng dendritic na mga selyula, at synthesis ng type I interferons (IFNs) na naglilimita sa pagkalat ng virus at nagpapabilis sa macrophage phagocytosis ng mga viral antigen.
Gayunpaman, ang N protein ng SARS-CoV ay makakatulong sa virus na kumawala mula sa immune responses.
Sa lalong madaling panahon, sumali sa paglaban sa virus ang adaptive immune response.
Ang mga T lymphocytes kasama ang CD4 + at CD8+ T cells ay may mahalagang papel sa depensa.
Pinapasigla ng mga CD4+ T cells ang B cells na gumawa ng antibodies na partikular sa virus, at pinapatay ng CD8 + T cells ang mga selyula na nahawahan ng virus.
Ang mga selyulang T helper ay gumagawa ng mga proinflammatory cytokine upang tulungan ang nagdedepensang mga selyula.
Gayunpaman, maaaring mapigilan ng CoV ang mga paggana ng T cell sa pamamagitan ng pagpapasimula sa pagkamatay ng T cells.
Ang humoral immunity kabilang ang mga pandagdag tulad ng C3a at C5a at antibodies ay mahalaga rin sa paglaban sa impeksyon ng virus.
Halimbawa, ang antibodies na ihiniwalay mula sa gumaling ay nag-neutralisa sa MERS-CoV.
Sa kabilang banda, ang sobrang reaksyon ng immune system ay lumilikha ng malaking bilang ng free radicals sa lugar na iyon kaya puwedeng magdulot ng matinding pinsala sa mga baga at iba pang mga organo, at, sa pinakamasamang senaryo, pagpalya ng maraming organo at maging kamatayan.
Ang impeksyon ng SARS-CoV-2, na itinampok ng pagkukumpol sa simula, ay mas malamang na makaapekto sa mga matatanda na may comorbidities at mga buntis.
Karaniwan nang ang mga taong nalantad sa malaking bilang ng mga virus o nakumpromiso ang immune functions, ay mayroong mas mataas na tsansang mahawahan kaysa sa iba.
Ang tinantyang mean incubation period SARS-CoV-2 ay 1-14 araw, kadalasan ay 3-7 araw batay sa isang pag-aaral sa unang 425 kaso sa Wuhan.
Gayunpaman, ipinapakita ng isang pag-aaral sa 1,099 na mga kaso na ang panahon ng inkubasyon ay 3 araw sa average at mula sa 0 hanggang 24 araw.
Isang mas bagong pag-aaral, tulad ng inilarawan sa itaas, ang nagpapakita na ang panahon ng inkubasyon ay 4.8 (3.0-7.2) na araw batay sa demograpiya ng 8,866 na mga kaso.
Napakahalaga para sa mga awtoridad ng kalusugan na ayusin ang mabisang panahon ng pag-quarantine batay sa pinakatumpak na panahon ng o incubation, para mapigilan ang mga nahawahan ngunit walang sintomas na mga tao na mailipat ang virus sa iba.
Bilang pangkaraniwang gawain, ang mga indibidwal na nalantad sa, o nahawahan ng, virus ay karaniwang kailangang ma-quarantine sa loob ng 14 na araw.
Dapat bang palawigin ang panahon ng pag-quarantine sa 24 araw?
Madalas na pangunahin at paunang sintomas ng COVID-19 ang lagnat, na maaaring samahan ng walang sintomas o iba pang mga sintomas tulad ng tuyong ubo, paghingal, kirot ng kalamnan, pagkahilo, sakit ng ulo, namamagang lalamunan, pagkaipon ng likido sa ilong, pananakit ng dibdib, pagtatae, pagduduwal , at pagsusuka.
Ang ilang mga pasyente ay nakaranas ng paghingal at/o hypoxemia isang linggo pagkatapos ng pagsisimula ng sakit.
Sa mga malubhang kaso, ang mga pasyente ay mabilis na sumulong sa pagkakaroon ng acute respiratory syndrome, septic shock, metabolic acidosis, at coagulopathy.
Ang mga pasyente na may lagnat at/o mga sintomas na respiratoryo at talamak na lagnat, kahit na walang mga abnormalidad sa imahe ng baga, ay dapat na ma-screen para sa virus para sa maagang diagnosis.
Ang isang demograpikong pag-aaral noong huling bahagi ng Disyembre 2019 ay nagpakita na ang porsyento ng mga sintomas ay 98% para sa lagnat, 76% para sa tuyong ubo, 55% para sa paghingal, at 3% para sa pagtatae; 8% ng mga pasyente ang nangangailangan ng suporta sa bentilasyon.
Ang mga katulad na napag-alaman ay naiulat sa dalawang pag-aaral kamakailan sa isang kumpol ng pamilya at isang kumpol na dulot ng pagpapasa mula sa isang indibidwal na asymptomatic.
Sa paghahambing, ipinakita sa isang demograpikong pag-aaral noong 2012 na ang mga pasyente ng MERS-CoV ay nagkaroon din ng lagnat (98%), tuyong ubo (47%), at paghingal (55%) bilang kanilang pangunahing mga sintomas.
Gayunpaman, 80% sa mga ito ay nangangailangan ng suporta sa bentilasyon, higit pa sa mga pasyente ng COVID-19 at naaayon sa mas mataas na pagkamatay ng MERS kaysa sa COVID-19.
Ang pagtatae (26%) at namamagang lalamunan (21%) ay napansin din sa mga pasyente ng MERS.
Sa mga pasyente ng SARS, naipakita na ang lagnat (99%-100%), tuyong ubo (29%-75%), paghingal (40%-42%), pagtatae (20-25%), at namamagang lalamunan (13-25%) ang mga pangunahing sintomas at kinailangan ang suportang bentilasyon para sa humigit-kumulang 14%-20% ng mga pasyente.
Pagsapit ng Pebrero 14, ang namamatay sa COVID-19 ay 2% nang umabot ang kumpirmadong kaso sa 66,576 sa buong mundo.
Sa paghahambing, ang dami ng namamatay sa SARS noong Nobyembre 2002 ay 10% ng 8,096 na kumpirmadong kaso.
Para sa MERS, batay sa isang demograpikong pag-aaral noong Hunyo 2012, ang pagkamatay ay 37% ng 2,494 na kumpirmadong mga kaso.
Iniulat ng isang naunang pag-aaral na ang R0 ng SARS-CoV-2 ay kasingtaas ng 6.47 na may 95% na agwat ng tiwala (CI) na 5.71-7.23, samantalang ang R0 ng SARS-CoV ay umabot lamang mula 2 hanggang 4.
Ang paghahambing ng SARS-CoV-2 sa MERS-CoV at SARA-CoV kaugnay sa kanilang mga sintomas, pagkamatay, at R0 ay ipinakita sa Talahanayan ng Talahanayan1.1.Table1.1.
Iminumungkahi ng mga numero sa itaas na ang SARS-CoV-2 ay may mas mataas na kakayahang kumalat kaysa sa MERS-CoV at SARS-CoV, pero mas hindi ito nakamamatay kaysa sa huling dalawa.
Kaya, mas nakapanghahamon kontrolin ang epidemya ng SARS-CoV-2 kaysa sa MERS-CoV at SARS-CoV.
Ang nakakumpol na simula ay madalas na nangyayari sa parehong pamilya o mula sa parehong pagtitipon o sasakyan tulad ng isang cruise ship.
Ang mga pasyente ay madalas na may kasaysayan ng paglalakbay o paninirahan sa Wuhan o iba pang mga apektadong lugar o pakikipag-ugnayan sa mga nahawahang indibidwal o mga pasyente sa nagdaang dalawang linggo bago ang simula.
Gayunpaman, naiulat na maaaring mataglay ng virus ang mga tao nang walang mga sintomas nang mas matagal sa dalawang linggo at ang napagaling na mga pasyente na pinalabas sa mga ospital ay maaaring magtaglay muli ng virus, na nagbibigay ng alarma para habaan ang panahon sa pag-quarantine.
Ang mga pasyente ay may normal o nabawasan na bilang ng peripheral na puting mga selyula ng dugo (lalo na ang mga lymphocytes) sa maagang yugto.
Bilang halimbawa, ang lymphopenia na may bilang ng puting selyula ng dugo na & lt; 4×109/L kasama ang bilang ng lymphocyte na & lt; 1×109/L, at ang nakataas na antas ng aspartate aminotransferase at viremia ay natagpuan sa 1,099 na pasyente ng COVID-19.
Ang mga antas ng mga enzyme ng atay at kalamnan at myoglobin ay nadagdagan sa dugo ng ilang mga pasyente, at ang C-reactive protein at erythrocyte sedimentation ay nadagdagan sa dugo ng karamihan ng mga pasyente.
Sa mga pasyenteng may malubhang mga kaso, ang antas ng D-dimer, isang produktong fibrin degradation na naroroon sa dugo, ay nakataas, at unti-unting nabawasan ang bilang ng lymphocyte.
Ang mga abnormalidad sa radiography ng dibdib ay natatagpuan sa karamihan ng mga pasyente ng COVID-19 at itinatampok ng bilateral patchy shadows o ground glass opacity sa mga baga.
Ang mga pasyente ay madalas na nagkakaroon ng isang atypical na pulmonya, talamak na pinsala sa baga, at acute respiratory distress syndrome (ARDS).
Kapag nangyari ang ARDS, hindi mapigil na pamamaga, pagkaipon ng likido, at progresibong fibrosis ang malubhang nagkokompromiso sa palitan ng gas.
Ang maling paggana ng type-I at type-II pneumocytes ay pinapababa ang antas ng surfactant at pinatataas ang tensiyon sa ibabaw, binabawasan kung gayon ang kakayahan ng mga baga na lumapad at pinatataas ang panganib ng pagbigay ng baga.
Samakatuwid, ang pinakamasamang napag-alaman na radiographic sa dibdib ay madalas na kahanay ng pinakamatinding hangganan ng sakit.
Noong Pebrero 18, 2020, ipinakita ng unang pagsusuri sa sanhi ng sakit na COVID-19 ang pagbabalat ng pneumocytes, pagkabuo ng bubog na lamad, at interstitial lymphocyte infiltration, at multinucleated syncytial na mga selyula sa mga baga ng isang pasyente na namatay sa sakit, na naaayon sa patolohiya ng impeksiyong dulot ng virus at ARDS at katulad ng sa mga pasyente ng SARS at MERS.
Ang pagkatuklas sa SARS-CoV-2 RNA sa pamamagitan ng reverse-transcriptase polymerase chain reaction (RT-PCR) ay ginamit bilang pangunahing pamantayan para sa pagdayagnos ng COVID-19.
Gayunpaman, dahil sa mataas na antas ng false-negative rate, na maaaring magpabilis sa epidemya, sinimulang gamitin ang mga klinikal na manipestasyon para sa diagnosis (na hindi na nakasalalay lamang sa RT-PCR) sa China noong Pebrero 13, 2020.
Ang isang katulad na sitwasyon ay naganap din sa pagdayagnos ng SARS.
Samakatuwid, ang isang kumbinasyon ng kasaysayan ng sakit, klinikal na mga manipestasyon, mga pagsubok sa laboratoryo, at mga radiological na napag-alaman ay mahalaga at kailangan sa paggawa ng isang epektibong diagnosis.
Noong Pebrero 14, 2020, inilarawan ng grupong Feng Zhang ang isang protokol na paggamit ng teknik na SHERLOCK na nakabase sa CRISPR upang makita ang SARS-CoV-2, na tumututop sa mga sintetikong SARS-CoV-2 RNA fragments sa 20 × 10-18 mol/L hanggang 200 × 10-18 mol/L (10-100 kopya bawat microliter ng input) gamit ang isang dipstick nang mas mababa sa isang oras nang hindi nangangailangan ng masalimuot na instrumento.
Inaasahang ang bagong pamamaraan aykapansin-pansing makapag sa pagka-sensitibo at kaginhawahan kung maberepika sa klinikal na mga sampol.
Dahil sa kakulangan ng karanasan sa bagong CoV, maaaring magbigay ng pangunahing suporta na pangangalaga ang mga manggagamot sa mga pasyente ng COVID-19; habang sinusubukan ang iba't ibang therapy na ginamit o dating iminungkahi para sa paggamot ng iba pang mga CoV tulad ng SARS-CoV at MERS- CoV at iba pang sakit na dulot ng virus (Hanayan (Hanayan2).2).(Table2).2).
Kasama sa mga paggamot na ito ang kasalukuyan at potensyal na mga paggamot ng mga antiviral na gamot, immunosuppressants, steroids, plasma mula sa mga gumaling na pasyente, gamot ng Chinese, at sikolohikal na suporta.
Kahit ang plasma mula sa gumaling na mga pasyente ay iminungkahi na gamitin sa paggamot.
Nag-uunahan ang mga kumpanya ng parmasyutiko upang makabuo ng mga antibody at bakuna laban sa mikrobiyo.
Pangunahing inaatake ng SARS-CoV-2 ang mga baga sa umpisa at malamang na atakehin din, sa mas mababang antas, ang iba pang mga organo na nagpapahayag ng ACE2, tulad ng sistema ng bituka at mga bato.
Gayunpaman, ang maling paggana at pagpalya ng hingahan ang pangunahing banta sa mga pasyente at pangunahing sanhi ng kamatayan.
Kaya, kritikal ang suporta sa paghinga upang mapawi ang mga sintomas at mailigtas ang mga buhay at kasama ang pangkalahatang paggamot ng oxygen, mataas ang daloy na oxygen, hindi mapanakop na bentilasyon, at mapanakop na de-makinang bentilasyon depende sa kalubhaan ng sakit.
Ang mga pasyente na may malubhang mga sintomas na respiratoryo ay kailangang suportahan ng extracorporeal membrane oxygenation (ECMO), isang binagong teknik ng cardiopulmonary bypass na ginagamit sa paggamot ng banta sa buhay na pagpalya ng puso o hingahan.
Bilang dagdag, ang pagpapanatili ng balanse ng electrolyte, ang pagpigil at paggamot sa pangalawang impeksyon at septic shock, at ang proteksyon ng mga paggana ng mahalagang mga organo ay mahalaga rin para sa mga pasyente ng SARS-CoV-2.
Napag-alaman na ang isang cytokine storm ay nagreresulta mula sa sobrang reaksiyon ng immune system sa mga pasyente ng SARS at MERS.
Ang cytokine storm ay isang anyo ng sistemikong tugon sa pamamaga response na itinatampok sa pamamagitan ng pagpapalabas ng isang serye ng mga cytokine kabilang ang TNFα, IL-1β, IL-2, IL-6, IFNα, IFNβ, IFNγ, at MCP-1.
Ang cytokines na ito ay nagdudulot sa immune cells na maglabas ng maraming free radicals na siyang pangunahing sanhi ng ARDS at pagpalya ng maraming organo.
Mahalaga sa paggamot ng mga bagyo ng cytokine ang immunosuppression, lalo na sa mga malubhang pasyente.
Ang mga corticosteroids at tocilizumab, isang anti-IL6 monoclonal antibody, ay ginamit sa paggamot ng cytokine storm.
Ang iba pang immunosuppression na paggamot para sa cytokine storm ay kinabibilangan ng modulasyon ng T cell-directed immune response; ang pagharang ng IFN-γ, IL-1, at TNF; JAK inhibition; blinatumomab; suppressor of cytokine signaling 4; at HDAC inhibitors.
Ang mga steroid, bilang mga immunosuppressant, ay malawakang ginamit sa paggamot ng SARS upang mabawasan ang kalubhaan ng pinsala ng pamamaga.
Gayunpaman, hindi kapaki-pakinabang ang mga steroid na mataas ang dosis sa malubhang pinsala sa baga sa SARS at COVID-19 na mga pasyente.
Sa halip, maaari silang maging sanhi ng malubhang side effects, lalo na ang avascular osteonecrosis, na kapansin-pansing nakakaapekto sa prognosis.
Gayunpaman, ang mga maikling kurso ng corticosteroids na nasa mababa hanggang katamtamang mga dosis ay inirekomendang gamitin nang maingat para sa mga pasyente ng COVID-19 na may sakit na kritikal.
Sa panahon ng pagsulat, walang epektibong paggamot kontra sa virus ang nakumpirma.
Gayunpaman, ang pagbibigay sa pamamagitan ng ugat na may remdesivir, isang nucleotide analog, ay natagpuang mabisa sa isang pasyenteng Amerikano na may COVID-19.
Isang bagong gamot na antiviral ang Remdesivir na unang binuo ng Gilead para sa paggamot ng mga sakit na dulot ng mga virus na Ebola at Marlburg.
Sa kalaunan, ipinakita din ng remdesivir ang posibleng pagsugpo sa iba pang mga single stranded RNA viruses kasama ang MERS at SARS na mga virus.
Batay sa mga ito, ibinigay ni Gilead ang compound sa China upang maisagawa ang isang pares ng mga pagsubok sa mga indibidwal na nahawahan ng SARS-CoV-2, at ang mga resulta ay inaasahan sa karamihan.
Bukod dito, ang baricitinb, interferon-α, lopinavir/ritonavir, at ribavirin ay naimungkahi bilang mga potensyal na therapy para sa mga pasyente na may mga talamak na sintomas na respiratoryo.
Ang pagtatae, pagduduwal, pagsusuka, pinsala sa atay, at iba pang masasamang reaksyon ay maaaring mangyari kasunod ng pinaglangkap na paggamot ng lopinavir/ritonavir.
Ang interaksyon ng mga paggamot na ito sa iba pang mga gamot na ginagamit sa mga pasyente ay dapat na subaybayan nang mabuti.
Plasma mula sa gumaling na mga pasyente at paglikha ng antibody
Ang pagkolekta ng dugo mula sa mga pasyente na gumaling mula sa isang nakakahawang sakit para gamutin ang iba pang mga pasyente na nagdurusa mula sa parehong sakit o upang maprotektahan ang malusog na mga indibidwal mula sa pagkahawa sa sakit ay may mahabang kasaysayan.
Tunay, ang mga gumaling na pasyente ay madalas na may medyo mataas na antas ng mga antibody laban sa sanhi ng sakit sa kanilang dugo.
Ang mga antibody ay isang immunoglobulin (Ig) na ginawa ng B lymphocytes upang labanan ang mga sanhi ng sakit at iba pang mga dayuhang bagay at kinikilala ng mga ito ang mga natatanging mga molekula sa mga sanhi ng sakit at direktang neutralisahin ang mga ito.
Batay dito, nakolekta ang plasma mula sa dugo ng isang grupo ng mga pasyente na gumaling sa COVID-19 at naiturok sa 10 pasyenteng malubha ang sakit.
Bumuti ang kanilang mga sintomas sa loob ng 24 na oras, na sinamahan ng nabawasang pamamaga at kargang virus at pinahusay na oxygen saturation sa dugo.
Gayunpaman, kinakailangan ang beripikasyon at paglilinaw upang maimungkahi ang pamaraan para sa malakihang paggamit bago pa mapaunlad ang mga partikular na therapy.
Bilang dagdag, dahil sa therapeutic na mga epekto, ang ilang mga disbentahe na nauugnay sa plasma ay dapat na isaalang-alang nang maingat.
Halimbawa, maaaring labis na mapasigla ng mga antibody ang immune response at magdulot ng cytokine release syndrome, na isang potensyal na pagkakalasong banta sa buhay.
Karaniwang mababa ang konsentrasyon ng mga antibody sa dugo, at malaki ang pangangailangan para sa plasma upang gamutin ang mga pasyenteng kritikal ang sakit.
Mahirap ang bumuo at gumawa ng partikular na mga antibody nang sapat ang bilis upang lumaban sa pandaigdigang epidemya.
Kaya, mas kritikal at praktikal na ibukod ang mga selyulang B mula sa mga gumaling na pasyente at makilala ang pag-encode ng mga genetic code ng mga epektibong antibody o mag-screen para sa mga epektibong antibody laban sa mga mahahalagang protina ng virus.
Sa ganitong paraan, maaari nating madaling masukat ang paggawa ng antibodies.
Ginamit ang TCM upang gamutin ang iba't ibang mga sakit sa China sa libo-libong taon.
Gayunpaman, ang mga epekto nito ay nakasalalay pangunahin sa isang kumbinasyon ng maraming mga sangkap sa isang pormula na nag-iiba depende sa diagnosis ng isang sakit na batay sa mga teorya ng TCM.
Karamihan sa mga epektibong sangkap ay nananatiling hindi tukoy o malabo dahil mahirap kunin at beripikahin ang nasabing mga sangkap o ang kanilang pinakamainam na mga kumbinasyon.
Sa kasalukuyan, dahil sa kakulangan ng epektibo at partikular na therapy para sa COVID-19, ang TCM ay naging isa sa mga pangunahing alternatibong paggamot para sa mga pasyente na may banayad hanggang katamtamang mga sintomas o para sa mga gumaling na mula sa malubhang mga yugto.
Halimbawa, ang mga kapsulang Shu Feng Jie Du at Lian Hua Qing Wen ay natagpuang epektibo para sa paggamot ng COVID-19.
Ang nangungunang mga rata ng lunas sa paggamot ng mga pasyente ng COVID-19 ay naobserbahan sa ilang mga lalawigan sa China na gumamit ng TCM sa 87% ng kanilang mga pasyente, kabilang ang Gansu (63.7%), Ningxia (50%), at Hunan (50%), samantalang ang lalawigan ng Hubei, na gumamit ng TCM sa tinatayang 30% lang ng mga pasyente ng COVID-19, ay may pinakamababang rata ng paggaling (13%).
Gayunpaman, medyo magaspang na paghahambing ito dahil ang maraming iba pang mga dahilan ng malakas na epekto tulad ng bilang at kalubhaan ng mga pasyente ay dapat na kasama sa ebalwasyon.
Noong Pebrero 18, 2020, naglathala sina Boli Zhang at mga katrabaho niya ng pag-aaral na naghahambing sa paggamot ng kanluraning medisina (WM) lamang sa pinaglangkap na paggamot ng WM at TCM.
Napag-alaman nila na ang mga oras na kinakailangan para sa pagbawi ng temperatura ng katawan, pagkawala ng sintomas, at pagka-ospital ay kapansin-pansing mas maikli sa grupo ng WM+TCM kaysa sa pangkat na WM lamang.
Ang pinakakahanga-hanga, ang bilang ng sintomatikong paglubha (mula sa magaan hanggang sa malubha) ay kapansin-pansin na mas mababa para sa grupo ng WM+TCM kaysa sa grupong WM lamang (7.4% kontra sa 46.2%) at ang pagkamatay ay mas mababa sa grupo ng WM+TCM kaysa sa WM lamang na grupo (8.8% kontra sa 39%).
Gayunpaman, ang bisa at kaligtasan ng TCM ay naghihintay pa ng mga pagsubok na kontroladong mabuti at mas malawak na iskala at sa mas maraming sentro.
Nakakaintriga rin na bigyan ng katangian ang mekanismo ng mga aksyon at linawin ang mabisang mga sangkap ng mga paggamot na TCM o ang kanilang mga kombinasyon kung maaari.
Ang mga pasyente na may pinaghihinalaan o nakumpirma na COVID-19 ay nakakaranas sa karamihan ng malaking takot sa labis na nakakahawa at nakamamatay na sakit, at ang mga taong na-quarantine ay nakakaranas din ng pagkabagot, kalungkutan, at galit.
Higit pa, ang mga sintomas ng impeksiyon tulad ng lagnat, kakulangan ng oxygen na umaabot sa mga tisyu o hypoxia, at ubo pati na rin ang masamang mga epekto ng mga paggamot tulad ng insomnia na dulot ng corticosteroids ay puwedeng humantong sa higit na pagkabalisa at pagkabahala ng isipan.
Sa maagang yugto ng paglaganap ng SARS, naiulat ang isang hanay ng psychiatric morbidities kabilang ang tuloy-tuloy na depresyon, pagkabalisa, panic attacks, psychomotor excitement, psychotic na mga sintomas, pagdedeliryo, at maging pagpapakamatay.
Ang sapilitang pagbakas sa kontak at pag-quarantine, bilang bahagi ng mga pagtugon ng mga pampublikong kalusugan sa paglaganap ng COVID-19, ay maaaring magdulot sa mga tao na mas mabahala at makonsensiya kaugnay ng mga epekto ng pagkahawa, pag-quarantine, at stigma sa kanilang mga pamilya at kaibigan.
Kaya, dapat ibigay ang pangangalaga sa kalusugan ng kaisipan sa mga pasyente ng COVID-19, mga hinihinalang indibidwal, at mga taong nakikipag-ugnayan sa kanila pati na rin sa pangkalahatang publiko na nangangailangan.
Dapat isama ng sikolohikal na suporta ang pagtatatag ng mga pangkat ng multidisciplinary mental health, malinaw na mga komunikasyon nang may regular at tumpak na mga pagsapanahon tungkol sa pagkalat ng SARS-CoV-2 at ang mga plano sa paggamot at ang paggamit ng propesyonal na elektronikong devices at mga aplikasyon upang maiwasan ang malapit na kontak sa bawat isa.
Ang epektibong mga bakuna ay mahalaga para patigilin ang kadena ng transmisyon mula sa mga nagdadalang hayop at nahawahang mga tao tungo sa madaling mahawahang mga host at madalas na pantulong sa paggamot na kontra virus sa pagkontrol ng mga epidemyang sanhi ng umuusbong na mga virus.
Ginawa ang mga pagsisikap upang makabuo ng mga bakunang S protein-based upang makalikha ng pangmatagalan at mabisang pangneutralisa na mga antibody at/o pananggalang na immunity laban sa SARS-CoV.
Ang mga live-attenuated na bakuna ay nasuri sa mga modelong hayop para sa SARS.
Gayunpaman, ang pagiging epektibo ng mga kandidatong bakuna na ito sa mga matatandang indibidwal at mga modelo ng nakamamatay na hamon at ang kanilang proteksyon laban sa impeksyon ng zoonotic na virus ay hindi pa natutukoy bago magsimula ang isang klinikal na pag-aaral.
Ito ay marahil dahil namatay ang SARS 17 taon na ang nakararaan at walang bagong kaso na naiulat mula noon.
Sa kaibahan, ang mga sporadic na kaso at mga kumpol ng MERS ay patuloy na nagaganap sa Gitnang Silangan at kumakalat sa iba pang mga rehiyon dahil sa patuloy na mga zoonotic na pinagmumulan sa mga endemikong lugar.
Ang mga estratehiya sa pagbabakuna ay binuo para sa MERS sa pamamagitan ng paggamit ng inactivated virus, DNA plasmids, viral vectors, nanoparticles, mga partikulong mala-virus at recombinant protein subunits at nasuri ang ilan sa mga modelong hayop.
Ang pagbuo ng isang ligtas at epektibong bakuna laban sa SARS-CoV-2 para sa hindi immune na mga indibidwal ay isang kagyat at kritikal na gawain para sa pagkontrol ng kasalukuyang epidemya.
Gayunpaman, isang hamon na malampasan ang kahirapan dahil sa mahabang panahon (na umaabot nang 18 buwan) na kailangan para makagawa ng bakuna at ang mga dinamikong pagkakaiba-iba ng mga CoV.
Bilang isang bagong sakit, ang COVID-19 ay kakasimula pa lamang na magpakita ng ganap nitong klinikal na kurso sa libo-libong pasyente.
Sa karamihan ng mga kaso, ang mga pasyente ay maaaring gumaling nang paunti-unti nang walang sequelae.
Gayunpaman, katulad ng SARS at MERS, ang COVID-19 ay nauugnay din sa mataas na pagkakasakit at pagkamatay sa mga pasyente na may matinding kaso.
Samakatwid, ang pagbuo ng modelo ng prognosis para sa sakit ay mahalaga para sa mga ahensiya ng pangangalagang pangkalusugan upang unahin ang kanilang mga serbisyo, lalo na sa mga lugar na limitado ang mapagkukunan.
Batay sa mga klinikal na pag-aaral na naiulat hanggang ngayon, ang sumusunod na kadahilanan ay maaaring makaapekto o maiugnay sa prognosis ng mga pasyente ng COVID-19 (Talahanayan (Talahanayan33):(Table33):
Age: Edad: Edad ang pinakamahalagang kadahilanan para sa prognosis ng SARS, na totoo rin para sa COVID-19.
Pangunahing nangyari ang COVID-19 sa edad na 30-65 na may 47.7% ng mga pasyente na higit sa 50 sa isang pag-aaral ng 8,866 kaso tulad ng inilarawan sa itaas.
Ang mga pasyenteng nangangailangan ng masinsinang pangangalaga ay mas malamang na magkaroon ng nakatagong comorbidities at mga komplikasyon at makabuluhang mas matanda kaysa sa mga hindi (sa median na edad na 66 kontra sa 51), na nagmumungkahi sa edad bilang isang prognostic factor para sa kalalabasan ng mga pasyente ng COVID-19.
Sex: Kasarian: Ang SARS-CoV-2 ay nakahawa ng mas maraming lalaki kaysa sa mga kababaihan (0.31/100,000 kontra sa 0.27/100,000), tulad ng nakalarawan sa itaas.
Comorbidities and complications: Comorbidities at mga komplikasyon: Ang mga pasyente na may COVID-19 na nangangailangan ng masinsinang pangangalaga ay mas malamang na magdusa mula sa talamak na pinsala sa puso at arrhythmia.
Ang mga pangyayari sa puso ang pangunahing dahilan din ng pagkamatay sa mga pasyente ng SARS.
Naiulat na ang SARS-CoV-2 ay maaari ring bumigkis sa ACE2-positive cholangiocytes, na maaaring humantong sa mga maling paggana ng atay sa mga pasyente ng COVID-19.
Napakahalagang tandaan na ang edad at nakatagong sakit ay malakas na nakaugnay at maaaring makagambala sa bawat isa.
Abnormal laboratory findings: Mga hindi normal na napag-alaman sa laboratoryo: Ang antas ng C-reactive protein (CRP) sa dugo ay sumasalamin sa kalubhaan ng pamamaga o pinsala sa tisyu at iminungkahi na isang potensyal na prognostic factor para sa sakit, tugon sa therapy, at ganap na paggaling.
Ang korelasyon ng antas ng CRP sa kalubhaan at prognosis ng COVID-19 ay naimungkahi na rin.
Bilang dagdag, ang elevated lactate dehydrogenase (LDH), aspartate aminotransferase (AST), alanine aminotransferase (ALT), at creatine kinase (CK) ay maaari ring makatulong sa paghula ng kalalabasan.
Ang enzymes na ito ay malawakang ipinapakita sa maraming organo, lalo na sa puso at atay, at pinakakawalan sa panahon ng pagkasira ng tisyu.
Kaya, ang mga ito ay tradisyonal na pananda ng maling paggana ng puso o atay.
Major clinical symptoms: Mayor na klinikal na mga sintomas: Ang radiography ng dibdib at temporal na pagsulong ng klinikal na mga sintomas ay dapat isaalang-alang kasama ang iba pang isyu para sa paghula ng mga kalalabasan at mga komplikasyon ng COVID-19.
Use of steroids: Paggamit ng mga steroid: Tulad ng inilarawan sa itaas, ang mga steroid ay immunosuppressant na karaniwang ginagamit bilang isang adjunctive therapy para sa mga nakakahawang sakit upang mabawasan ang kalubhaan ng pinsala ng pamamaga.
Dahil malawakang ginagamit ang isang mataas na dosis ng mga corticosteroids sa malubhang mga pasyente ng SARS, maraming nakaligtas ang nagdusa mula sa avascular osteonecrosis na may kapansanang panghabang-buhay at hindi magandang kalidad ng buhay.
Kaya, kung kinakailangan, dapat gamitin ang mga steroid sa mababang dosis at sa maikling panahon sa mga pasyente ng COVID-19.
Mental stress: Stress sa kaisipan: Tulad ng inilarawan sa itaas, sa pagkalat ng COVID-19 maraming mga pasyente ang nagdusa mula sa pambihirang stress dahil madalas nilang tinitiis ang mahabang panahon ng pag-quarantine at matinding kawalan ng katiyakan at nasaksihan ang pagkamatay ng malapit na mga miyembro ng pamilya at kapwa pasyente.
Mahalagang magbigay ng sikolohikal na payo at pangmatagalang suporta upang matulungang gumaling ang mga pasyenteng ito mula sa stress at makabalik sa normal na buhay.
Ayon sa mga demograpikong pag-aaral hanggang ngayon, tila may iba't ibang mga katangiang epidemiolohikal ang SARS sa COVID-19.
Bilang karagdagan sa pagkopya sa mas mababang daanan ng hininga, ang SARS-CoV-2 ay maaaring epektibong dumami sa itaas na daanan ng hininga at nagdudulot ng banayad o walang mga sintomas sa maagang yugto ng impeksiyon, katulad ng iba pang mga CoV na nagdudulot ng karaniwang mga sipon.
Samakatwid, ang mga nahawahang pasyente sa maagang yugto o panahon ng inkubasyon ay maaaring makabuo ng maraming virus sa panahon ng pang-araw-araw na gawain, na nagdudulot ng malaking kahirapan sa pagkontrol ng epidemya.
Gayunpaman, ang paglipat ng SARS-CoV ay itinuring na nangyari kapag malubhang may sakit ang mga pasyente, habang hindi nangyari ang karamihan ng paglipat sa unang bahagi.
Kaya, ang kasalukuyang pagkalat ng COVID-19 ay higit na mas malubha at mahirap kontrolin kaysa sa pagkalat ng SARS.
Ang malakihang pagsisikap ay kasalukuyang isinasagawa sa China kasama na ang pag-lockdown ng Wuhan at nakapaligid na mga lungsod at patuloy na pag-quarantine ng halos buong populasyon sa pag-asang maputol ang pagkalat ng SARS-CoV-2.
Bagaman ang mga pagkilos na ito ay lubos na nakapinsala sa ekonomiya at iba pang mga sektor ng bansa, ang bilang ng mga bagong pasyente ay bumababa, na nagpapahiwatig sa paghina ng epidemya.
Ang pinaka-optimistikong tantiya ay matatapos ang pagkalat sa katapusan ng Marso at ang paghupa ay tatagal nang 3-4 na buwan.
Gayunpaman, ang ilang mga eksperto ay hindi gayon kaoptomistiko.
Tinantya nina Paul Hunter, et al., na ang COVID-19, na tila higit na nakakahawa kaysa sa SARS, ay hindi matatapos sa 2020.
Sina Ira Longini, et al., ay nagtatag ng isang modelo upang mahulaan ang kalalabasan ng epidemya at nagmungkahi na puwedeng mahawahan ng SARS-CoV-2 ang dalawang-katlo ng pandaigdigang populasyon.
Iniulat ng isang grupong taga-Canada na napansin ang SARS-CoV-2 sa parehong mid-turbinate at throat swabs ng mga pasyente na gumaling at umalis sa ospital nang 2 linggo bago nito, na nagpapahiwatig na ang bagong natukoy na virus ay maaaring maging isang cyclical episode na katulad ng trangkaso.
Gayunpaman, nangyari sa Tsina ang mga pangakong palatandaan batay sa bumababang bilang ng mga bagong kaso, na nagpapahiwatig na maaaring gumagana ang kasalukuyang mga diskarte.
Ang ebola ay orihinal na hinulaang magdudulot ng hanggang isang milyong kaso na may kalahating milyong kamatayan.
Gayunpaman, sa pamamagitan ng mahigpit na pag-quarantine at pagbubukod, napigil ang sakit sa kalaunan.
Posibleng katulad ng SARS-CoV, ang SARS-CoV-2 ay maaaring maging mas mahina sa paghawa at mamatay sa kalaunan o maging isang virus na bawas ang dulot na sakit na nabubuhay kasama ng mga tao.
Ang paghahambing ng epidemya ng COVID-19 sa SARS at MERS ay ibinibigay sa ibaba (Fig. (Fig.55). ​(Fig.55).
Ang SARS-CoV-2 ay lubos na naililipat sa pamamagitan ng pag-ubo o pagbahing, at maaari rin sa pamamagitan ng direktang kontak sa mga materyales na kontaminado ng virus.
Ang virus ay natagpuan din sa mga dumi, na nagdaragdag ng isang bagong posibilidad ng pagkahawang mula sa dumi tungo sa bibig.
Isang bagong pag-aaral sa 138 kaso ang nag-ulat na 41% ng mga kaso ay posibleng sanhi ng mga impeksyong nagmula sa ospital, kabilang ang 17 pasyente na may iba pang naunang sakit at 40 health care providers.
Sa gayon, dapat mag-ingat nang labis upang maprotektahan ang mga tao, lalo na ang mga health-care provider, mga social worker, mga miyembro ng pamilya, mga kasamahan, at maging ang mga nagmamasid na kadaupan ng mga pasyente o mga nahawahang tao.
Ang unang linya ng depensa na maaaring magamit upang mas mapababa ang panganib ng impeksyon ay sa pamamagitan ng pagsusuot ng mga maskara sa mukha; ang parehong ng paggamit ng mga maskarang pang-opera at N95 respirator mask (serye # 1860s) ay tumutulong na kontrolin ang pagkalat ng mga virus.
Pinipigilan ng mga maskara sa mukha na pang-opera ang likidong mga patak mula sa isang potensyal na nahawahang indibidwal mula sa paglalakbay sa hangin o pagdikit sa mga ibabaw ng mga materyales, kung saan maaari silang maipasa sa iba.
Gayunpaman, ang N95 (serye # 1860s) na mga maskara lamang ang maaaring magprotekta laban sa paglanghap ng mga virion na kasing liit ng 10 hanggang 80 nm, na may 5% lamang ng mga virion na maaaring tumagos nang ganap; ang SARS-CoV-2 ay katulad sa laki ng SARS-CoV at parehong humigit-kumulang na 85 nm.
Dahil maaaring tumagos ang mga partikulo kahit na sa limang pinagpatong-patong na mga surgical mask, ang health care providers na direktang nakikipag-ugnayan sa mga pasyente ay dapat na magsuot ng N95 (serye # 1860s) na mga maskara pero hindi mga maskarang pang-opera.
Bukod sa mga maskara, ang mga tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan ay dapat na magsuot ng nakalapat isolation gowns upang mas mabawasan ang pagkakalantad sa mga virus.
Maaari ring makahawa ang mga virus sa isang indibidwal sa pamamagitan ng mga mata.
Noong Enero 22, 2020, isang doktor ang nahawahan ng SARS-CoV-2 kahit nagsuot siya ng N95 na maskara; maaaring pumasok ang virus sa kanyang katawan sa pamamagitan ng namamaga niyang mga mata.
Kaya, ang health-care providers ay dapat ding magsuot ng malinaw na mga kalasag sa mukha o antipara habang nagtratrabaho sa mga pasyente.
Para sa pangkalahatang publiko sa mga apektado o potensyal na apektadong mga lugar, lubos na iminungkahi na ang lahat ng tao ay hugasan ang kanilang mga kamay ng mga sabon na pang-disimpekta nang mas madalas kaysa sa dati, subukang manatili sa loob ng bahay para sa self-quarantine at limitahan ang kontak sa mga potensyal na nahawahang indibidwal.
Ang tatlong talampakan ay itinuturing na angkop na distansya para dumistansya ang mga tao mula sa isang pasyente.
Ang mga pagkilos na ito ay mabisang mga paraan upang mabawasan ang panganib ng impeksiyon pati na rin ang pagpigil sa pagkalat ng virus.
Bagaman ang SARS-CoV-2 ay nailipat bilang isang bagong virus sa mundo ng tao, ang mataas na homology nito sa SARS-CoV tulad ng naiulat noong 7 Enero 2020 ay dapat na nagdulot ng mataas na alerto sa China batay sa kanyang malalim na memorya sa paglaganap ng SARS noong 2003.
Gayunpaman, noon lamang 19 Enero 2020 pinakalma ng direktor ng Sentro sa Pagkontrol ng Sakit ng Wuhan ang mga mamamayan sa pamamagitan ng pagsasabi na ang bagong virus ay may mababang paghawa at limitadong pagdami mula sa tao tungo sa tao at hindi problema ang pag-iwas at pagpigil ng sakit .
Ang mensaheng ito ay kapansin-pansing nagpakalma sa alarma ng publiko, lalo na habang ang buong bansa ay naghahanda para sa Pista ng Tagsibol, at napalampas ang kritikal na pagkakataon upang mapigilan ang sakit sa pinakamababang antas nito sa Wuhan.
Maaaring isaalang-alang ng mga ahensya ng pagkontrol ng sakit sa China ang mahirap na aralin na ito at gumawa ng kritikal na mga pagpapahusay sa hinaharap.
Halimbawa, ang mga ahensyang ito ay dapat na maging (1) mas maingat kapag gumagawa ng mga pampublikong anunsyo dahil ang bawat salita ay mahalaga sa mamamayan at maaaring makapagpabago sa kanilang saloobin at mga desisyon; (2) mas sensitibo at reaktibo sa hindi pangkaraniwang impormasyon mula sa mga klinika sa halip na maghintay ng pormal na mga ulat mula sa mga doktor o opisyal; (3) mas maghigpit upang mapigilan ang isang potensyal na epidemya sa maagang yugto nito sa halip na tangkaing aluin ang publiko; at (4) mas madalas na maglabas ng nakapuntirya at epektibong mga drill upang madagdagan ang kamalayan ng publiko tungkol sa mga epidemyang sakit at upang paminsan-minsan ay masubok at mapahusay ang sistema ng pagtugon ng lipunan.
Ang paglaganap ng COVID-19 na dulot ng bagong virus na SARS-CoV-2 ay nagsimula sa katapusan ng Disyembre 2019.
Sa kulang-kulang na dalawang buwan, kumalat ito sa buong China at sa malapit na 50 iba pang mga bansa sa buong mundo sa panahon ng pagsulat na ito.
Dahil halos kapareho ng SARS-CoV ang virus at magkatulad din ang mga sintomas ng COVID-19 at SARS, ang pagkalat ng COVID-19 ay lumikha ng pakiramdam na pag-ulit ng SARS.
Gayunpaman, mayroong ilang mga kamangha-manghang pagkakaiba-iba sa pagitan ng COVID-19 at SARS, na mahalaga para sa pagpigil ng epidemya at paggamot sa mga pasyente.
Ang COVID-19 ay nakakaapekto sa mas matatandang indibidwal kaysa sa kabataan at mas maraming kalalakihan kaysa kababaihan, at ang kalubhaan at bilis ng pagkamatay ay mas mataas din sa mga matatandang indibidwal kaysa sa kabataan.
Ang SARS ay mas mataas ang mortalidad kaysa sa COVID-19 (10.91% kontra sa 1.44%).
Ang mga pasyente ng COVID-19 ay nagkakalat ng virus kahit wala silang sintomas samantalang ang mga pasyente ng SARS ay karaniwan itong ginagawa kapag malubha ang sakit nila, na nagdudulot ng higit na kahirapan upang pigilan ang pagkalat ng COVID-19 kaysa sa SARS.
Bahagya nitong ipinapaliwanag kung bakit kumakalat nang mas mabilis at mas malawak kaysa sa SARS-CoV ang SARS-CoV-2.
Maaaring maging negatibo ang regular na RNA assay para sa SARS-CoV-2 sa ilang mga pasyente ng COVID-19.
Sa kabilang banda, ang napagaling na mga pasyente ay maaaring magpositibo ulit sa virus.
Ang mga napag-alamang ito ay kapansin-pansing nagdaragdag ng panganib sa pagkalat ng virus.
Dahil sa mabilis na progreso ng pananaliksik sa COVID-19, ilang kritikal na usapin ang nananatiling lulutasin, tulad ng sumusunod:
Saan nagmula ang SARS-CoV-2?
Bagaman natagpuan ang 96% genetic homolog sa pagitan ng SARS-CoV-2 at dalawang mala-SARS na paniking mga CoV, hindi pa rin natin mapagtibay na mula sa mga paniki ang SARS-CoV-2.
Sa anong hayop ililipat ng intermediate species ang virus mula sa orihinal na host, sabihin na nating mga paniki, patungo sa mga tao?
Hindi alam ang mga sagot sa #1 at 2, hindi natin episyente mapuputol ang paglilipat, at maaaring puwedeng umulit anumang oras ang pagkalat.
Bagaman naipakita ng molecular modeling at biochemical assays na ang SARS-CoV-2 ay nagbubuklod sa ACE2, paano eksaktong nakakapasok ang virus sa mga selyulang daluyan ng hangin at nagdudulot ng resultang pathological na mga pagbabago?
Binibigkis din ba ng virus ang mga selyula na naghahayag ng ACE2 sa ibang mga organo?
Kung walang malinaw na mga sagot sa mga tanong na ito, hindi namin makakamit ang mabilis at tumpak na diagnosis at epektibong paggamot.
Hanggang kailan magtatagal ang epidemya?
Paano henetikong umuusbong ang virus sa panahon ng transmisyon sa mga tao?
Magiging pandemya ba ito sa buong mundo, maglalaho tulad ng SARS o pana-panahong babalik tulad ng trangkaso?
Mahalaga ito ngunit maaaring mangailangan ng ilang panahon upang makahanap ng mga sagot sa itaas at sa marami pang iba mga katanungan.
Gayunpaman, anuman ang maaaring hilinging kapalit, wala tayong ibang pagpipilian kundi pahintuin ang epidemya sa lalong madaling panahon at ibalik sa normal ang ating buhay.
Zoonotic na pinagmulan ng mga coronavirus ng tao
Ang mutasyon at pag-angkop ay nagtulak sa magkasamang ebolusyon ng mga coronavirus (CoV) at ng kanilang mga host, kabilang ang mga tao, sa libu-libong taon.
Bago ang 2003, dalawang CoV ng tao (HCoV) ang natukoy na nagsasanhi ng banayad na karamdaman, tulad ng karaniwang sipon.
Ang mga paglaganap ng severe acute respiratory syndrome (SARS) at ang Middle East respiratory syndrome (MERS) ay nagpakita kung paano kabagsik at nakakabanta sa buhay ang impeksyon sa HCoV.
Ang paglitaw ng SARS-CoV-2 sa gitnang China sa pagtatapos ng 2019 ay naglagay sa mga CoV na muling mapansin at ikinagulat namin ang mabilis na paglipat nito ngunit nabawasan ang pathogenicity o pagiging sanhi ng sakit kumpara sa kapatid nitong SARS-CoV.
Ang impeksyon na HCoV ay isang zoonosis at ang pag-unawa sa mga zoonotic na pinagmulan ng mga HCoV ay magsisilbi nang maayos sa atin.
Karamihan sa mga HCoV ay nagmula sa mga paniki kung saan hindi nagdudulot ng sakit (pathogen) ang mga ito.
Ang mga intermediate reservoir host ng ilang HCoV ay kilala rin.
Ang pagtukoy sa mga host ng hayop ay may direktang implikasyon sa pag-iwas sa mga sakit ng tao.
Ang pagsisiyasat ng mga pakikipag-ugnayan ng CoV-host sa mga hayop ay maaari ring makakuha ng mahalagang pananaw sa CoV pathogenesis ng mga tao.
Sa rebyu na ito, ipinapakita namin ang isang pangkalahatang pananaw ng umiiral na kaalaman tungkol sa pitong HCoV, nang may pagtuon sa kasaysayan ng kanilang pagkatuklas pati na rin ang kanilang mga zoonotic na pinagmulan at paglipat-lipat sa species.
Ang mahalaga, inihahambing at pinag-iiba namin ang iba't ibang HCoV mula sa isang pananaw ng ebolusyon ng virus at muling pagkombinasyon ng genome.
Ang kasalukuyang sakit na CoV 2019 (COVID-19) na epidemya ay tinatalakay sa kontekstong ito.
Bukod dito, ang mga kinakailangan para sa matagumpay na mga paglilipat ng host at ang mga implikasyon ng ebolusyon ng virus sa kalubhaan ng sakit ay pinagtuunan din.
Ang mga Coronavirus (CoV) ay kabilang sa pamilya na Coronaviridae, na binubuo ng isang pangkat ng mga enveloped, positive-sensed, single-stranded na mga RNA virus.
"Ang mga virus na ito ay sumasaklaw sa pinakamalaking genome na 26 hanggang 32 kilobases sa gitna ng mga RNA virus ay tinawag na ""mga CoV"" dahil sa kanilang morpolohiya na parang korona sa ilalim ng mikroskopyong elektron."
Sa istruktura, ang mga CoV ay may mga genome na hindi segmented na nagbabahagi ng katulad na ayos.
Tinatayang dalawang-katlo ng genome ay naglalaman ng dalawang malaking magkasanib na bukas na mga frame ng pagbasa (ORF1a at ORF1b), na isinalin sa pp1a at pp1ab replicase polyproteins.
Ang mga polyprotein ay higit na naproseso upang makabuo ng 16 na hindi istruktural na protina, na pinangalanang nsp1~16.
Ang natitirang bahagi ng genome ay naglalaman ng mga ORF para sa mga istruktural na protina, kabilang ang spike (S), envelope (E), membrane (M) at nucleoprotein (N).
Ilang bilang ng mga partikular na linya ng mga protina ng accessory ay na-encode din ng iba't ibang mga linya ng CoV.
Batay sa pagkakaiba sa mga pagkakasunud-sunod ng protina, ang mga CoV ay naiuri sa apat na genera (alpha-CoV, beta-CoV, gamma-CoV at delta-CoV), na kung saan ang beta-CoV genera ay naglalaman ng pinakamaraming mga HCoV at nahahati sa apat na mga linya (A , B, C at D).
Ipinakita ng phylogenetic na ebidensya na nagsisilbi ang mga paniki at rodent na pinagmulan ng gene ng karamihan sa mga alpha-CoV at beta-CoV, habang ang mga ibon ang pangunahing imbakan ng mga gamma-CoV at mga delta-CoV.
Sa libo-libong taon, ang mga CoV ay patuloy na tumatawid sa mga hangganan ng mga species at ang ilan ay lumitaw na mahalagang mga pathogen ng tao.
Sa ngayon, pitong CoV ng tao (HCoV) ang kilala.
Sa mga ito ang HCoV-229E at HCoV-NL63 ay mga alpha-CoV.
Ang iba pang limang mga beta-CoV ay kinabibilangan ng HCoV-OC43, HCoV-HKU1, severe acute respiratory syndrome coronavirus (SARS-CoV), Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV) at SARS-CoV-2.
Ang HCoV-229E, HCoV-OC43, HCoV-HKU1 at HCoV-NL63 ay karaniwang nagsasanhi ng banayad na mga sintomas, tulad ng karaniwang sipon at/o pagtatae.
Sa kabaliktaran, ang SARS-CoV, MERS-CoV at ang bagong natukoy na SARS-CoV-2 ay lubos na pathogenic, na nagsasanhi ng malubhang impeksyon sa ibabang respiratory tract sa medyo mas maraming mga pasyente na may mas mataas na posibilidad na magkaroon ng acute respiratory distress syndrome (ARDS) at mga extrapulmonary na mga sintomas.
Ang unang strain ng HCoV-229E, B814, ay naibukod mula sa sipon ng mga pasyente na may karaniwang sipon noong kalagitnaan ng 1960.
Simula noon, mas marami nang kaalaman ang naipon sa pamamagitan ng malawak na mga pag-aaral sa HCoV-229E at HCoV-OC43, na parehong nagdudulot ng mga sintomas na naglilimita sa sarili.
Sa katunayan, malawak na tinanggap ang konsepto na karaniwang hindi nakakapinsala ang impeksyon sa mga HCoV hanggang sa pagsiklab ng SARS.
Ang paglaganap ng SARS na naganap noong 2003 ay isa sa mga pinakamalagim sa kasalukuyang kasaysayan, na nakahawa sa higit sa 8,000 mga tao na may isang pasimulang kaso ng pagkamatay na humigit-kumulang na 10%.
Sampung taon ang lumipas, ang paglaganap ng Middle East respiratory syndrome (MERS) ay nagresulta sa isang patuloy na epidemya sa Arabian Peninsula na may manaka-nakang pagkalat sa buong mundo.
Ang 2019 na bagong HCoV (2019-nCoV), na pagkatapos ay pinalitan ang pangalan sa SARS-CoV-2, ay ang sanhi ng agent ng patuloy na epidemya ng coronavirus disease 2019 (COVID-19), na umangkin ng higit sa 3,120 buhay at nanghawa sa higit sa 91,000 katao noong Marso 3, 2020.
Ang alarma ay tumutunog na at kailangang maghanda ang mundo para sa darating na pandemya ng SARS-CoV-2.
Ang lahat ng pitong HCoV ay may zoonotic na pinagmulan mula sa mga paniki, mga daga o mga alagang hayop.
Ang maraming linya ng katibayan ay sumusuporta sa isang ebolusyon na pinagmulan ng lahat ng mga HCoV mula sa mga paniki, kung saan ang mga virus ay mahusay na umaangkop at hindi pathogen ngunit nagpapakita ng mahusay na genetic na pagkakaiba-iba.
Ang epidemya ng COVID-19 ay nagpakita ng malaking hamon sa medikal, agham, lipunan at moral sa China at sa buong mundo.
Ang pagsubaybay sa zoonotic na pinagmulan ng mga HCoV ay nagbibigay ng isang balangkas upang maunawaan ang likas na kasaysayan, sanhi at mga salik ng paghihigpit sa paglipat sa mga uri.
Maaari rin itong gumabay o magpadali sa paghahanap ng imbakan, panggitna at pampalakas na (mga) host na hayop ng SARS-CoV-2, na may mahahalagang implikasyon sa pag-iwas sa hinaharap na mga pagkalat.
Sa rebyu na ito ipinapakita namin ang isang pangkalahatang pananaw sa mga zoonotic na pinagmulan, paglilipat sa pagitan ng species at pathogenesis ng mga HCoV.
Sa partikular, pinagtutuunan at tinatalakay namin ang karaniwang tema na ang mga magulang na mga virus ng mga HCoV ay karaniwang hindi-pathogenic sa kanilang mga likas na reservoir host ngunit nagiging pathogenic pagkatapos ng paghawa sa pagitan ng mga uri sa isang bagong host.
Sinusuri din namin ang takbo ng ebolusyon ng HCoV kung saan ang bilis ng paglipat (transmissibility) ay madalas na kasabay ng pagbaba ng pathogenicity o pagiging sanhi ng sakit.
Ang kinalabasan ng patuloy na paglaganap ng SARS-CoV-2 ay tinalakay din sa kontekstong ito.
Ang mga CoV ng hayop ay kilala na mula pa noong mga taong 1930.
Bago ang unang paghihiwalay ng HCoV-229E strain B814 mula sa katas ng ilong ng mga pasyente na nagkaroon ng karaniwang sipon, iba't ibang mga CoV ang naibukod sa iba't ibang naimpeksiyong hayop, kabilang ang pabo, daga, baka, baboy, pusa at aso.
Sa mga nakaraang dekada, pitong HCoV ang natukoy.
A brief summary of the history of HCoV discovery in chronological order (Table ​1) would be informative and instructive.
Ang unang strain ng HCoV-229E ay naihiwalay mula sa respiratory tract ng mga pasyente na may impeksyon sa itaas na respiratory tract sa taong 1966, at kalaunan ay umangkop upang lumago sa mga linya ng selula ng baga na WI-38.
Ang mga pasyente na nahawahan ng HCoV-229E ay nagpakita ng karaniwang mga sintomas ng sipon, kabilang ang pananakit ng ulo, pagbahing, masamang pakiramdam at pamamaga ng lalamunan, na may lagnat at ubo na nakita sa 10~20% na mga kaso.
Kalaunan noong 1967, ang HCoV-OC43 ay naibukod mula sa organ culture at kasunod na serial na paglipat sa utak ng mga sanggol na daga.
Ang mga klinikal na tampok ng impeksyong HCoV-OC43 ay lumilitaw na katulad sa mga sanhi ng HCoV-229E, na ang sintomas ay hindi matukoy mula sa impeksyon ng ibang pathogen ng respiratory tract tulad ng mga virus at rhinovirus ng trangkaso A.
Ang parehong HCoV-229E at HCoV-OC43 ay naikakalat sa buong mundo, at malamang na naililipat ang mga ito sa panahon ng taglamig sa klimang katamtaman.
Kadalasan, ang panahon ng inkubasyon ng dalawang virus na ito ay mas mababa sa isang linggo, na sinusundan ng humigit-kumulang na 2-linggong sakit.
Ayon sa isang pag-aaral sa boluntaryong tao, ang mga malulusog na indibidwal na nahawahan sa HCoV-229E ay nagkaroon ng banayad na karaniwang sipon.
Ilan lamang sa mga pasyente na immunocompromised ang nagpakita ng malubhang impeksyon sa mas mababang respiratory tract.
"Ang SARS, na kilala rin bilang ""atypical pneumonia"", ay ang unang mahusay ang pagka-dokumentong sanhi ng HCoV na pandemya sa kasaysayan ng tao at ang etiological agent ay SARS-CoV, ang ikatlong HCoV na natuklasan."
Ang unang kaso ng SARS ay maaaring matunton noong huling bahagi ng 2002 sa Guangdong Lalawigan ng Tsina.
Ang epidemyang SARS ay nagresulta ng 8,096 na iniulat na mga kaso na may 774 na namatay, na kumalat sa maraming bansa at mga kontinente.
Bukod sa mga matinding nagpapakalat, tinantiya na ang bawat kaso ay maaaring magpasulpot sa humigit-kumulang na dalawang pangalawang kaso, na may panahon ng pagpisa o incubation na 4 hanggang 7 araw at ang rurok ng viral load ay lumilitaw sa ika-10 na araw ng sakit.
Ang mga pasyenteng nahawahan ng SARS-CoV sa una ay nakitaan na may myalgia, pananakit ng ulo, lagnat, malaise at panginginig, na sinundan ng dyspnea, ubo at respiratory distress bilang mga huling sintomas.
Ang lymphopenia, mga pagsubok sa paggana ng may sirang atay, at pag-angat ng creatine kinase ay karaniwang mga abnormalidad sa laboratoryo ng SARS.
Ang pagkasira ng diffuse alveolar, paglaganap ng epithelial cell at pagtaas ng mga macrophage ay naobserbahan din sa mga pasyente ng SARS.
Humigit-kumulang na 20-30% ng mga pasyente kalaunan ay nangangailangan ng masinsinang pag-aalaga at mekanikal na bentilasyon.
Bukod sa ibabang bahagi ng respiratory tract, maraming organ kabilang ang gastrointestinal tract, atay at kidney ang maaari ring maimpeksyon sa mas malulubhang kaso na ito, karaniwang may kasamang cytokine storm, na maaaring nakamamatay lalo na sa mga pasyenteng mahina ang panlaban sa sakit.
Ang virus ay unang naihiwalay mula sa bukas na biopsy ng baga ng isang kamag-anak ng panandang pasyente na naglakbay patungong Hong Kong mula sa Guangzhou.
Simula noon, ang matinding pagsisikap ay nakatuon sa pananaliksik ng HCoV.
Ang HCoV-NL63 ay naibukod mula sa isang 7 buwang gulang na bata mula sa Netherlands noong huling bahagi ng 2004.
Una itong natagpuan na laganap sa mga bata, sa mga matatanda at mga pasyente na mahina ang panlaban sa sakit na may mga sakit sa respiratoryo.
Ang pagkakaroon ng coryza, conjunctivitis, lagnat, at bronchiolitis ay pangkaraniwan sa sakit na dulot ng HCoV-NL63.
Inilarawan ng isa pang independiyenteng pag-aaral ang pagbubukod sa parehong virus mula sa isang ispesimen ng ilong mula sa isang 8-buwang gulang na batang lalaki na dumaranas ng pulmonya sa Netherlands.
Bagaman natukoy ito sa Netherlands, sa katunayan ay nakakalat ito sa buong mundo.
Tinatantiya na binubuo ng HCoV-NL63 ang humigit- kumulang na 4.7% ng mga karaniwang sakit na respiratoryo, at ang rurok ng saklaw nito ay nangyayari sa unang bahagi ng tag-araw, tagsibol at taglamig.
Ang HCoV-NL63 ay nauugnay sa bumabarang sakit sa lalamunan, na kilala rin bilang croup.
Sa parehong taon, ang HCoV-HKU1 ay naihiwalay mula sa isang 71 taong gulang na lalaking naospital na may pulmonya at bronchiolitis sa Hong Kong.
Bukod sa pagkakaroon ng pulmonya at bronchiolitis na nakukuha sa komunidad, ang HCoV-HKU1 ay naiulat na may kaugnayan sa talamak na paglubha ng hika.
Katulad sa HCoV-NL63, HCoV-229E at HCoV-OC43, ang HCoV-HKU1 ay natagpuan sa buong mundo, na nagdudulot ng banayad na mga sakit na respiratoryo.
Ang lahat ng apat na mga HCoV na nakukuha sa komunidad ay mahusay na umangkop sa mga tao at sa pangkalahatan ay mas malamang na hindi magmutasyon upang maging sanhi ng mataas na mga pathogenic na sakit, kahit na nangyayari ang mga aksidente sa hindi kilalang mga kadahilanan tulad ng sa bihirang kaso ng isang mas virulent na subtype ng HCoV-NL63, na kamakailan lamang ay naiulat na magdudulot ng malubhang impeksiyon sa mas mababang respiratory tract sa Tsina.
Kadalasan, kapag nagkaroon ang mga HCoV na ito ng kakayahang kumalat nang mabilis at manatili nang tuloy-tuloy sa loob ng mga tao, nababawasan ang pagiging virulent o pathogenic ng mga ito.
Ang MERS-CoV ay unang naihiwalay noong 2012 mula sa baga ng isang 60 taong gulang na pasyente na nagkaroon ng talamak na pulmonya at pagpalya ng bato sa Saudi Arabia.
Samantalang ang karamihan sa mga kaso na nakumpirma sa laboratoryo ay nagmula sa Gitnang Silangan, ang mga import na kaso na may paminsan-minsang pangalawang pagkalat sa malapit na mga kaugnayan ay naiulat sa iba't ibang mga bansa sa Europa at Tunisia.
Ang isa pang pangalawang paglaganap ay naganap sa South Korea noong 2015 na may 186 na kumpirmadong kaso.
Ang mga klinikal na pagpapakita ng MERS ay kahawig ng mga SARS, na nailalarawan sa pamamagitan ng progresibong talamak na pulmonya.
Hindi tulad ng SARS, maraming mga pasyente na may MERS ang nagkakaroon din ng talamak na pagpalya ng bato, na sa ngayon ay natatangi para sa MERS sa mga sakit na sanhi ng HCoV.
Mahigit 30% ng mga pasyente ang may mga sintomas sa bituka, tulad ng pagtatae at pagsusuka.
Noong Pebrero 14, 2020, mahigit sa 2500 na nakumpirma ng mga laboratoryo na kaso ang naiulat na may mataas na kaso ng pagkamatay na 34.4%, na gumagawa sa MERS-CoV na isa sa mga pinakamapangwasak na virus na nakilala ng mga tao.
Noong kalagitnaan hanggang sa huling bahagi ng Disyembre 2019, ang mga hanay ng mga pasyente ng pulmonya na kung gugunitain ay kilala na naugnay sa impeksyon ng SARS-CoV-2 ay natukoy sa Wuhan, Lalawigan ng Hubei, China.
Ipinahayag ng World Health Organization ang patuloy na paglaganap ng impeksyon sa mas mababang respiratory tract na dulot ng SARS-CoV-2 isang Pampublikong Emerhensiya sa Kalusugan na Suliranin ng Buong Mundo (Public Health Emergency of International Concern) at tinawag din ang sakit na COVID-19.
Hanggang sa Marso 3, 2020, 90,053 kaso ang nakumpirma sa buong mundo, na may kaso ng tinatayang pagkamatay na 3.4%.
Kapansin-pansin, ang kaso ng pagkamatay sa Hubei, China ay 4.2%, samantalang ang sa labas nito ay 1.2%.
Ang SARS-CoV-2 ay nagdudulot ng matinding impeksyong respiratoryo tulad ng SARS-CoV at MERS-CoV, na nakikita bilang lagnat, ubo at kahirapan sa paghinga.
Ang pagtatae ay nakita rin sa ilang pasyente.
Ang pulmonya ay isa sa mga pinakamalubhang sintomas at maaaring mabilis na umunlad sa acute respiratory distress syndrome.
Bagaman ang SARS-CoV at SARS-CoV-2 ay halos magkapareho dahil sa mataas na nucleotide sequence homology na 82%, nahahanay ang mga ito sa iba't ibang sanga sa punong phylogenetic.
Ang SARS-CoV-2 ay tila hindi gaanong pathogenic ngunit mas naililipat kumpara sa SARS-CoV at MERS-CoV.
Ang mga asymptomatic subject o subject na hindi nagpapakita ng mga sintomas na nahawahan ng SARS-CoV-2 ay naiulat at maaaring makaambag sa mabilis na pagkalat nito sa buong mundo.
Ang paghahambing at pagparis sa SARS-CoV-2 sa iba pang anim na mga HCoV ay naghahayag ng mga pagkakapareho at pagkakaiba na nakakaagaw-pansin.
Una, ang panahon ng incubation o pagpisa ng itlog at ang tagal ng kurso ng sakit na HCoV ay halos pareho.
Kaugnay nito, ang SARS-CoV-2 ay sumusunod sa pangkalahatang kalakaran ng iba pang anim na HCoV.
Pangalawa, ang kalubhaan ng mga sintomas ng COVID-19 ay namamalagi sa pagitan ng SARS-CoV at ng apat na nakukuha sa komunidad na mga HCoV (ie HCoV-229E, HCoV-OC43, HCoV-HKU1 at HCoV-NL63).
Sa isang banda, ang impeksyon ng SARS-CoV-2 ay nagpapakita ng mga katangian na mas madalas na nakikita sa panahon ng impeksyon sa mga nakuha sa komunidad na mga HCoV, kabilang ang paglalahad ng hindi partikular, banayad o kahit walang mga sintomas.
Sa kabilang banda, ang isang maliit na subset ng mga malubhang kaso ng COVID-19 ay maaari ring makita tulad ng sa kaso ng impeksiyon sa SARS-CoV, bagaman ang ratio ay medyo mas mababa.
Pangatlo, ang paglipat ng SARS-CoV-2 ay nagpapakita rin ng mga nakakatawag-pansin na mga pattern ng katangian ng parehong mga HCoV at SARS-CoV na nakukuha sa komunidad.
Sa isang banda, ang kakayanang lumipat ng SARS-CoV-2 ay kapantay ng mga nakukuhang HCoV sa komunidad.
Sa kabilang banda, nananatiling kailangang beripikahin kung ang kakayahang mailipat ng SARS-CoV-2 ay bumababa pagkatapos ng mga pagpasa sa mga tao tulad ng sa mga kaso ng SARS-CoV at MERS-CoV.
Panghuli, katulad ng iba pang mga HCoV, ang SARS-CoV-2 ay maaaring natukoy sa mga sampol ng dumi.
Kung ang paghawa mula sa dumi patungo sa bibig (fecal-oral transmission) na SARS-CoV-2 ay may mahalagang papel tulad ng sa kaso ng SARS-CoV kahit papaano sa ilalim ng ilang pangyayari ay nananatiling lilinawin ng mga pag-aaral sa hinaharap.
Nakakatawag-pansin din na makita kung ang SARS-CoV-2 ay maaaring magpakita ng pagkapana-panahon tulad ng sa mga kaso ng nakuhang mga HCoV sa komunidad.
Gayunpaman, ang mga tampok ng SARS-CoV-2 kasama na ang kakayahan nito sa paglipat, pathogenicity at napapanatiling pagkalat pagkatapos ng mga paglipat sa mga tao ay makaka-impluwensya sa panghuling kapalaran ng patuloy na paglaganap ng COVID-19.
Ang lahat ng apat na mga HCoV na nakuha sa komunidad na nagdudulot ng banayad na mga sintomas ay mahusay na umangkop sa mga tao.
Mula sa isa pang pananaw, maaari ring maging totoo na ang mga tao ay maayos na nakaangkop sa apat na mga HCoV na ito.
Sa madaling salita, ang dalawa ay maaaring nagmula sa mga sinaunang pandemya ng HCoV.
Ang mga HCoV na nagdudulot ng malulubhang sakit sa mga tao at ang tao na nagkaroon ng malubhang sakit na HCoV ay natanggal na.
Upang mangyari ito, ang mga HCoV ay kailangang kopyahin sa mga tao nang may sapat na lawak upang maganap ang pagkaipon ng adaptive mutations na kumokontra sa host restriction factors..
Sa kahulugan na ito, habang mas matagal ang paglaganap ng SARS-CoV-2 at patuloy na dumarami ang mga tao na nahahawahan nito, mas malaki ang tsansa na ganap itong umangkop sa mga tao.
Kung aangkop ito nang maayos, ang paglipat nito sa mga tao ay magiging mahirap na pigilan ng quarantine o iba pang mga hakbang sa pagkontrol ng impeksyon.
Sa loob ng maraming taon, ang apat na CoV na nakukuha sa komunidad ay nagpapalipat-lipat sa mga populasyon ng tao, na nagpapasimula sa karaniwang sipon sa mga pasyenteng normal ang tugon sa sakit.
Ang mga virus na ito ay hindi nangangailangan ng isang imbakan na hayop.
Sa kaibahan, ang sobrang pathogenic na SARS-CoV at MERS-CoV ay hindi umangkop nang maayos sa mga tao at ang kanilang paghawa sa loob ng mga tao ay hindi mapanatili.
Kailangan nilang mapanatili at mapalaganap ang kanilang mga zoonotic reservoir at hahanapin ang pagkakataon na lumipat sa madaling mahawaan na mga target na tao, marahil ay sa pamamagitan ng isa o higit pang mga tagapamagitan at nagpapalakas na host.
Ang SARS-CoV-2 ay may mga tampok na katulad sa parehong SARS-CoV/MERS-CoV at sa apat na HCoV na nakukuha sa komunidad.
Ito ay lubos na nakakahawa tulad ng mga HCoV na nakakuha sa komunidad, sa kasalukuyan.
Gayunpaman, ito ay mas nagdudulot ng sakit o mas pathogenic kaysa sa mga nakuhang HCoV sa komunidad at hindi gaanong pathogenic kaysa sa SARS-CoV o MERS-CoV.
Nananatiling titingnan pa lamang kung ito ay ganap na aangkop sa mga tao at magpalipat-lipat sa loob ng mga tao nang walang reservoir o tagapamagitan na host na hayop.
Bago pag-usapan ang mga pinagmulang hayop ng HCoV, makakatulong sa atin na talakayin ang mga kahulugan at katangian ng ebolusyon, likas na reservoir, tagapamagitan at mga nagpapalakas na host ng mga HCoV.
Ang isang hayop ay nagsisilbing isang pang-ebolusyong host ng isang HCoV kung ito ay magkakaroon ng malapit na nauugnay na ninuno na nagbabahagi ng mataas na homology sa antas ng pagkakasunod-sunod ng nucleotide.
Ang ninunong virus ay karaniwang maayos na umaangkop at hindi pathogenic sa host na ito.
Gayundin, ang isang reservoir host ay nagtataglay ng HCoV nang patuloy at para sa pangmatagalan.
Sa parehong mga kaso, ang mga host ay natural na nahawahan at ang mga natural na host ng HCoV o ang magulang nitong virus.
Sa kaibahan, kung ang HCoV ay bagong ipinakilala sa isang tagapamagitan na host bago o sa pagpapakilala nito sa mga tao, hindi ito maayos na umangkop sa bagong host at madalas na pathogenic.
Ang intermediate host ay maaaring magsilbing zoonotic na pagmumulan ng impeksyon ng tao at ginagampanan ang papel ng isang nagpapatinding host sa pamamagitan ng pagpapahintulot sa virus na makopya nang palipat-lipat at pagkatapos ay ililipat ito sa mga tao upang palakihin ang saklaw ng impeksyon ng tao.
Ang isang HCoV ay maaaring sumailalim sa isang dead-end na impeksyon kung hindi nito mapapanatili ang paghawa nito sa loob ng tagapamagitan na host.
Sa kabaligtaran, ang mga HCoV ay maaari ring umangkop sa panggitnang host at nagtatatag pa ng pangmatagalang endemicity.
Sa kasong ito, ang tagapamagitan na host ay nagiging natural na reservoir host.
Sa pagbabalik-tanaw, ipinakita ng epidemiological na data na ang index na kaso ng SARS ay may kasaysayan ng pakikipag-ugnayan sa mga panlarong hayop.
Ang kasunod na mga seroprevalence na pagsisiyasat ay nagpahiwatig na ang mga mangangalakal ng hayop ay may mas mataas na pagkalat ng mga anti-SARS-CoV IgG kumpara sa pangkalahatang populasyon.
Ang mga masked palm civet (Paguma larvata) at racoon dog sa mga live market ng hayop ang unang nakilala may SARS-CoV-like na mga virus na halos kapareho sa SARS-CoV.
Ito ay hindi tuwirang sinusuportahan ng katotohanan na walang karagdagang SARS ang naiulat matapos patayin ang lahat ng mga musang sa merkado.
Gayunpaman, naiulat na ang mga masked palm civet na mula sa gubat o bukid na walang pagkakalantad sa mga buhay na hayop sa merkado ay malinaw na negatibo para sa SARS-CoV, na nagmumungkahi na ang mga masked palm civet ay maaaring nagsisilbi lamang bilang tagapamagitan na nagpapalakas na host ngunit hindi natural na reservoir ng SARS -CoV.
Kapansin-pansin, dahil ang 80% ng iba't ibang mga hayop sa merkado sa Guangzhou ay may anti-SARS-CoV antibodies, ang mga posibilidad na maaari ring magsilbi ang maraming mga uri ng maliliit na mammal bilang tagapamagitan na nagpapalakas na host ng SARS-CoV ay hindi maibubukod.
Ang lahat ng ito ay lumilitaw na mga dead-end host ng SARS-CoV.
Ang kasunod na paghahanap para sa likas na host na hayop ng SARS-CoV ay nagbukas ng isang malapit na kaugnayan sa CoV ng paniki, na tinawag na SARS-related Rhinolophus bat CoV HKU3 (SARSr-Rh-BatCoV HKU3), na umiiral sa mga Chinese horseshoe.
Ang mga paniki na ito ay positibo para sa mga anti-SARS-CoV antibodies at genome na pagkakasunud-sunod ng SARSr-Rh-BatCoV HKU3.
Ito at ang iba pang mga CoV ng paniki ay katulad ng 88-92% na nucleotide sequence homology sa SARS-CoV.
Inilatag ng mga pag-aaral na ito ang pundasyon para sa bagong konsepto na ang mga paniki ay host ng mga umuusbong na mga pathogen ng tao.
Maraming mga tulad ng SARS na mga CoV (mga SL-CoV) ang natukoy din na mula sa mga paniki, ngunit wala maliban sa isang pinangalanang WIV1 ang maaaring ihiwalay bilang buhay na virus.
Ang pantaong angiotensin converting enzyme 2 (ACE2) ay kilala bilang receptor ng SARS-CoV.
Ang WIV1 na nagmula sa sampol na dumi ng mga paniki ay ipinakita na gumamit ng paniki, musang at human ACE2 bilang receptor para sa pagpasok ng cell.
Nakakaintriga na ang sera ng mga pasyente ng convalescent SARS ay may kakayahang neutralisahin ang WIV1.
Sa ngayon, ang WIV1 ay kumakatawan sa pinakamalapit na nauugnay na ninuno ng SARS-CoV sa mga paniki, na nagbabahagi ng 95% na nucleotide sequence homology.
Kahit na mataas ang pagkakatulad sa pagitan ng dalawang mga virus na ito, sa pangkalahatan ay pinaniniwalaan na ang WIV1 ay hindi ang kagyat na magulang na virus ng SARS-CoV at ang mga paniki ay hindi kagyat na reservoir host ng SARS-CoV.
Ang pagtatasang phylogenetic ay isinasama ang MERS-CoV sa parehong pangkat tulad ng CoV-HKU4 ng paniki at CoV-HKU5 ng paniki.
Ang CoV-HKU4 ng paniki at MERS-CoV ay gumagamit ng parehong host receptor, dipeptidyl peptidase 4 (DPP4), para sa pagpasok ng virus.
Ang mga RNA-dependent RNA polymerase na pagkakasunud-sunod ng MERS-CoV ay phylogenetical na mas malapit sa mga katapat sa mga beta-CoV ng paniki na natukoy mula sa Europa at Africa.
Hanggang ngayon, walang live na MERS-CoV na matatagpuan sa mga ligaw na paniki.
Ang MERS-CoV at ang pinakamalapit na kamag-anak na CoV-HKU25 ng paniki ay nagbabahagi lang ng 87% na nucleotide sequence homology.
Kaya, ang mga paniki ay maaaring hindi ang pinakamalapit na reservoir host ng MERS-CoV.
Sa kabilang banda, ipinakita ng mga pag-aaral sa Gitnang Silangan na ang mga dromedary na kamelyo ay seropositive para sa mga MERS-CoV-specific neutralizing antibodies, katulad ng mga kamelyo na nagmula ng Gitnang Silangan sa maraming mga bansa sa Africa.
Ang buhay na MERS-CoV na kapareho ng virus na natagpuan sa mga tao ay ihiniwalay mula sa mga swab sa ilong ng dromedary na mga kamelyo, na higit na nagpapahiwatig na ang mga kamelyo ay nagsisilbing tiyak na reservoir host ng MERS-CoV.
Kapansin-pansin din na ang pangkalahatang mga banayad na sintomas ngunit malakihang pagkalat ng virus ay naobserbahan sa mga kamelyo na eksperimentong nahawahan ng MERS-CoV.
Kapansin-pansin, ang mga nahawaang kamelyo ay naglabas ng mga virus hindi lamang sa pamamagitan ng ruta ng respiratoryo kundi pati na rin sa pamamagitan ng dumi-bibig na ruta, na siya ding pangunahing ruta para sa mga paglabas ng virus mula sa mga paniki.
Gayunpaman, nananatili pa rin ang mga katanungan dahil maraming nakumpirmang mga kaso ng MERS ang walang kasaysayan ng pakikipag-ugnayan sa mga kamelyo bago nagsimula ang sintomas, na maaaring naisalin sa pagitan ng mga tao o hindi kilalang mga ruta ng paglipat na kinasasangkutan ng hindi kilalang mga species ng hayop na may MERS-CoV.
Ang SARS-CoV-2 ay nagbabahagi ng 96.2% na nucleotide homology na may CoV RaTG13 ng paniki na nakahiwalay mula sa Rhinolophus affinis na mga paniki.
Tulad ng sa mga kaso ng SARS-CoV at MERS-CoV, ang pagkakasunud-sunod ng pagkakaiba-iba sa pagitan ng SARS-CoV-2 at RaTG13 ay masyadong mataas upang italaga ang ugnayang magulang.
Ibig sabihin, maaaring hindi ang mga paniki ang agarang (mga) reservoir host ng SARS-CoV-2 maliban kung makahanap sa hinaharap ng halos kapareho ng CoV ng paniki.
Siguro, ang mga namamagitan na host na hayop ng SARS-CoV-2 ay dapat na kabilang sa mga uri ng ligaw na hayop na nabili at pinatay sa Huanan Seafood Wholesale Market, na kung saan marami sa mga unang kaso ng COVID-19 ay nauugnay, na nagpapahiwatig ng isang posibleng kaganapan ng paglipat na hayop-patungo-sa-tao.
Ilang kamakailan lang na pag-aaral na batay sa metagenomic na pagkakasunud-sunod ay nagmungkahi na ang isang pangkat ng mga nanganganib na maliliit na mammal na kilala bilang mga pangolin (Manis javanica) ay maaari ring harbor beta ancestral beta-CoVs na nauugnay sa SARS-CoV-2.
Ang mga bagong pangolin CoV genome ay nagbabahagi ng 85-92% na pagkakasunud-sunod ng homology sa SARS-CoV-2.
Gayunpaman, pantay silang malapit na nauugnay sa RaTG13 na may halos 90% na pagkakakilanlan sa antas ng pagkakasunud-sunod ng nucleotide.
Nagsama-sama ang mga ito sa dalawang sub-lineage ng mga SARS-CoV-2-like na virus sa phylogenetic na puno, na ang isa sa mga ito ay nagbabahagi ng mas katulad na receptor binding domain (RBD) sa SARS-CoV-2, na may 97.4% amino acid sequence na pagkakakilanlan.
Sa malinaw na pag-iiba, ang mga RBD ng SARS-CoV-2 at RaTG13 ay higit na magkaiba, kahit na mas mataas ang antas ng pagkakasunod-sunod ng homology sa mga genome.
Ang isang mas maagang pag-aaral sa mga may sakit na pangolin ay nag-ulat din ng pagkatuklas ng mga viral contigs mula sa mga sampol ng baga, na kung saan ay magkatulad na nauugnay sa SARS-CoV-2.
Pinagtibay ng pag-aaral na ito ang iba't ibang mga paraan ng pagsasama-sama at manu-manong pag-curation upang makabuo ng isang bahagyang pagkakasunud-sunod ng genome na binubuo ng tinatayang 86.3% ng buong haba na viral genome.
Hindi natin maaaring ibukod ang posibilidad na ang pangolin ay isa sa mga tagapamagitan na host na hayop ng SARS-CoV-2.
Gayunpaman, sa kasalukuyan ay walang katibayan na sumusuporta sa isang direktang pangolin na pinagmulan ng SARS-CoV-2 dahil sa pagkakasunud-sunod ng paghiwalay sa pagitan ng SARS-CoV-2 at pangolin SARS-CoV-2-related beta-CoVs.
Bukod dito, ang distansya sa pagitan ng SARS-CoV-2 at RaTG13 ay mas maikli pa kaysa sa pagitan ng mga SARS-CoV-2 at pangolin SARS-CoV-2-kaugnay na mga beta-CoV.
Ang landas ng ebolusyon ng SARS-CoV-2 sa mga paniki, pangolin at iba pang mga mammal ay nananatiling nakatatag.
Samantalang nahanap ang pinakamataas na sequence homology sa mga RBD sa pagitan ng SARS-CoV-2 at pangolin, mga SARS-CoV-2-related beta-CoV, SARS-CoV-2 at RaTG13 ay nagbabahagi ng pinakamataas na sequence homology sa buong genome.
Matinding haka-haka na ang mataas na antas ng pagkakapareho sa pagitan ng mga RBD ng pangolin SARS-CoV-2-related beta-CoVs at SARS-CoV-2 ay sanhi ng ebolusyong selectivity-mediated convergent.
Ang isang salungat na panukala ay pabor sa isang muling pagkumbinasyon sa pagitan ng isang pangolin SARS-CoV-2-related beta-CoV at RaTG13 sa ikatlong ligaw na uri ng hayop.
Bilang nagtutulak na puwersa ng ebolusyon, ang muling pagkumbinasyon ay laganap sa mga beta-CoV.
Ang hurado ay wala pa sa agarang zoonotic na pinagmulan ng SARS-CoV-2.
Bukod sa mataas na pathogenic na mga HCoV, ang zoonotic na pinagmulan ng HCoV-229E, HCoV-OC43, HCoV-NL63 at HCoV-HKU1 ay napag-aralan din.
Ang ebidensyang phylogenetic ay nagpahiwatig na ang parehong HCoV-NL63 at HCoV-229E ay maaaring nagmula sa mga CoV ng paniki, habang ang mga magulang na virus ng HCoV-OC43 at HCoV-HKU1 ay natagpuan sa mga rodent.
Naiulat na ang isang CoV ng paniki na tinatawag na ARCoV.2 (ang Appalachian Ridge CoV) na natukoy sa North American tricolored na paniki ang nagpakita ng malapit na kaugnayan sa HCoV-NL63.
Sa kabilang banda, ang HCoV-229E ay genetical na nauugnay sa isa pang CoV ng paniki, na tinawag na Hipposideros/GhanaKwam/19/2008, na napansin sa Ghana, habang ang mga kamelyo ay pinaghinalaan din bilang intermediate host nito.
Para sa kalinawan, ang kasalukuyang kaalaman sa mga pinagmulang hayop ng kilalang mga HCoV ay naibuod sa Larawan 1 at Talahanayan 2.1 and Table 2.
Ang Phylogenetic na pagsusuri ay nagbigay ng katibayan para sa mga kaganapan ng paglipat sa pagitan ng mga species ng HCoV sa kasaysayan.
Noong tumawid ang HCoV-OC43 sa mga uri na nakahawa sa mga tao mula sa mga alagang hayop noong 1890, naitala ang isang pandemya ng impeksyon sa respiratoryo.
Hindi gaanong malinaw ang kasaysayan ng transmisyon ng interspecies ng HCoV-229E.
Ang mga alpha-CoV ng paniki na malapit na nauugnay sa HCoV-229E ay natagpuan.
Sa pagitan ng mga ito ay mayroong isang alpaca alpha-CoV.
Ilang linya ng katibayan ang sumusuporta sa tuwirang paglipat ng virus mula sa mga paniki tungo sa mga tao.
Una, ang mga tao ngunit hindi ang mga alpacas ay maaaring nagkaroon ng pakikipag-ugnayan sa mga paniki sa isang pinagbabahaginang ekolohiyang lugar.
Sa halip, ang mga tao ay may malapit na pakikipag-ugnayan sa mga alpacas.
Pangalawa, ang HCoV-229E na may kaugnayan sa alpha-CoV ng paniki ay magkaiba at hindi pathogenic sa mga paniki, samantalang ang alpaca alpha-CoV ay nagdulot ng paglaganap ng sakit sa respiratoryo sa mga nahawaang hayop.
Panghuli, ang alpaca alpha-CoV ay hindi natagpuan sa ligaw na mga hayop.
Kaya, ang posibilidad ay hindi maitatanggi na nakuha ng mga alpacas ang HCoV-229E-related alpha-CoV mula sa mga tao.
Sa katunayan, ang mga paniki ang direktang pinagmulan ng mga pathogenic virus ng tao kabilang ang rabies na virus, Ebola na virus, Nipah na virus at Hendra na virus.
Samakatuwid hindi masyadong nakakagulat na ang mga paniki ay maaaring makapasa ng HCoV-229E sa mga tao nang direkta.
Bilang alternatibo, kahit ang paniki na mga alpha-CoV ay magsisilbi bilang gene pool ng HCoV-229E, ang mga alpaca at dromedary na kamelyo ay maaaring magsilbing mga intermediate host na maglilipat ng mga virus sa mga tao, eksaktong katulad sa kaso ng MERS-CoV.
Ang MERS-CoV ay nagsisilbing isang mahusay na halimbawa ng paglipat sa pagitan ng mga species mula sa mga paniki patungo sa dromedary na mga kamelyo at mula sa dromedary na mga kamelyo patungo sa mga tao.
Ang ebolusyon na pinagmulan ng MERS-CoV mula sa mga paniki ay natukoy sa paunang pagkakakilala dito at pinalakas din ng mga kasunod na natuklasan.
Malinaw na ang mga paniki ay nagbibigay ng isang masaganang pagmumulang ng species ng virus para sa pagpapalitan sa pagitan ng species ng genetic fragment at paglilipat sa pagitan ng species.
Ang kahabaan ng buhay, mga maramihang kolonya, malapit na pakikipag-ugnayan sa lipunan at malakas na kakayahang lumipad ay kanais-nais lahat na mga umaayong kondisyon para sa mga paniki na maging isang perpektong 'tagapalaganap ng virus'.
Sa kabilang banda, ang MERS-CoV ay ipinakilala sa mga dromedary na kamelyo sa maraming dekada.
Mahusay itong umangkop sa mga kamelyo na ito na lumipat mula sa isang intermediate na host sa isang matatag at natural na reservoir host.
Ang MERS-CoV ay nagdudulot ng napaka-banayad na sakit at nagpapanatili ng medyo mababang rate ng mutasyon sa mga hayop na ito.
Ang manaka-nakang paghawa nito sa mga tao ay isang aksidente at ang mga tao ay nananatiling isang dead-end na host ng MERS-CoV dahil hindi mapanatili ang paghawa nito.
Kabaligtaran sa papel ng mga kamelyo sa paglipat ng MERS-CoV, ang papel ng mga pangolin, kung mayroon man, ay naiiba sa paglipat ng SARS-CoV-2.
Lalo na, ang pangolin beta-CoVs ay lubos na pathogenic sa mga pangolin.
Maaari silang maging isang dead-end host para sa mga SARS-CoV-2-related beta-CoV, na katulad ng mga civet sa kaso ng SARS-CoV.
Ang ilang posibilidad para sa paglipat ng SARS-CoV-2 sa pagitan ng mga uri mula sa mga hayop patungo sa mga tao ay dapat na isaalang-alang o hindi isaalang-alang sa mga pag-aaral sa hinaharap.
Una, ang mga paniki ay maaaring reservoir host ng isang SARS-CoV-2-related virus na halos kapareho ng SARS-CoV-2.
Maaaring naibahagi ng tao ang ekolohikal na angkop na lugar sa mga paniki sa pamamagitan ng pagpatay o pagmimina ng uling.
Pangalawa, ang mga pangolin ay maaaring isa sa mga panggitnang nagpapalakas na host kung saan bagong ipinakilala ang isang virus na may kaugnayan sa SARS-CoV-2.
Nakukuha ng mga tao ang virus sa pamamagitan ng pagkatay at pagkain ng karne ng panlaro.
Posible na maraming mga mammal kung saan kabilang ang mga alagang hayop ang madaling kapitan ng SARS-CoV-2.
Ang isang survey ng mga alaga at ligaw na hayop para sa mga antibodies ay kinakailangan.
Pangatlo, tulad ng nabanggit sa itaas, ang muling pagkumbinasyon at pag-angkop ng SARS-CoV-2 ay maaaring nangyari sa isang pangatlong uri na may kaugnayan sa parehong mga paniki at pangolin.
Ang paghahanap para sa mga pinagmulang hayop ng SARS-CoV-2 ay patuloy pa rin.
Bukod sa iba't ibang uri ng mga host na hayop, mahalaga rin ang tatlong pangunahing mga kadahilanan sa panig ng viral sa pagpapadali sa mga CoV na tumawid sa mga hangganan ng mga uri.
Una sa lahat, ang kanilang medyo mataas na mutation rate sa pagkopya ng RNA.
"Kung ihahambing sa iba pang mga single-stranded na RNA virus, ang tinantiyang mga bilang ng mutasyon ng mga CoV ay maaaring ituring na ""katamtaman"" hanggang ""mataas"" na may average na bilang ng substitusyon na ~ 10-4 na substitusyon bawat taon sa bawat site 2, depende sa yugto ng pag-angkop ng CoV sa mga bagong host."
Ang mga CoV ay mayroong isang proof-reading na exoribonuclease, ang pagtanggal ay nagreresulta sa labis na mataas na kakayanang magmutasyon at mapahina o maging mawalan ng saysay.
Kapansin-pansin, ang nucleotide analogue na Remdesivir ay kilala na sumusugpo sa pagkopya ng CoV sa pamamagitan ng pagpigil sa exoribonuclease na ito at sa RNA-dependent RNA polymerase.
Ang remdesivir ay isa sa pinaka-inaasahang mga agent na panlaban-sa-SARS-CoV-2 na susubukan sa mga klinikal na pagsubok.
Gayunpaman, ang mga rate ng mutasyon ng CoV ay halos isang milyong beses na mas mataas kaysa sa kanilang mga host.
Bukod dito, ang mutation rate ay madalas na mataas kapag ang mga CoV ay hindi maayos na umaangkop sa host.
Kung ikukumpara sa SARS-CoV na may mataas na rate ng mutasyon, ang rate ng mutasyon ng SARS-CoV-2 ay tila mas mababa, nagmumungkahi ng isang mas mataas na antas ng pag-angkop sa mga tao.
Siguro, naangkop na ito sa ibang host na malapit sa mga tao.
Bukod sa SARS-CoV-2, nalalapat din ito sa MERS-CoV, na mahusay na nakaangkop sa mga dromedary na kamelyo.
Sa teorya, hindi malamang na ang genetic drift ay mabilis na magpapawalang-bisa sa mga bakuna at kontra virus laban sa SARS-CoV-2.
Pangalawa, ang malaking RNA genome sa mga CoV ay nagsasagawa ng ekstrang plasticity sa pagbabago ng genome para sa mga mutasyon at muling pagkukumbinasyon, sa gayon ay pinapataas ang posibilidad para sa magkasamang ebolusyon sa pagitan ng magkakaibang uri, na kapaki-pakinabang para sa paglitaw ng mga bagong CoV kapag ang mga kondisyon ay naging angkop.
Sinusuportahan ito ng paulit-ulit na natatanging open reading frame at mga papel ng protina na naka-encode patungo sa 3′ dulo ng genome.
"Pangatlo, ang mga CoV ay random at madalas na lumipat ng mga template sa panahon ng pagreplika ng RNA sa pamamagitan ng isang natatanging ""copy-choice"" na mekanismo."
Sa isang host na nagsisilbing paghahaluang sisidlan, ang pagpapalit ng strand ay madalas na nangyayari sa panahon ng transkripsyon ng CoV RNA.
Ang malaki ang pagkakatulad na buo at subgenomic na mga RNA ay maaaring muling pagsamahin upang makabuo ng mga bagong CoV.
Ang phylogenetic na katibayan ng likas na muling pagkumbinasyon ay natagpuan sa parehong HCoV-HKU1 at HCoV-OC43, pati rin ang mga CoV ng hayop tulad ng bat SL-CoV at batCoV-HKU9.
Interaksyong virus-host na kaugnay sa paghawa
Bukod sa tatlong salik ng virus na nabanggit sa itaas, ang interaksyon ng virus sa host receptor ay isa pang pangunahing salik na nakakaimpluwensya sa paglipat sa pagitan ng species.
Dito, ang muling pagkumbinasyon ng SARS-CoV ay tiningnan bilang isang karaniwang halimbawa, na nagpakita din ng katibayan ng positibong pagpili habang lumilipat pagitan ng species.
Batay sa pahambing na pagsusuri sa pagitan ng mga nakahiwalay na mula sa mga tao at SARS-CoV ng musang, ang SARS-CoV ay ipinagpalagay na sumasailalim sa mabilis na pag-angkop sa iba't ibang host, lalo na sa mga mutasyon sa RBD ng S na protina.
Kadalasan, ang RBD sa S na protina ng isang CoV ay may interaksyon sa cellular receptor at mahigpit na pinili ng tugon ng antibody ng host.
Sa SARS-CoV, ang RBD ay nasa ika-318 hanggang ika-510 na amino acid sa fragment ng S1, na nagbubuklod sa ACE2 ng tao pati na rin ang mga coreceptor para sa pagpasok ng virus.
Ang RBD ng SARS-CoV ay may kakayahang kilalanin ang mga receptor ng ACE2 sa iba't ibang hayop, kabilang ang paniki, musang, daga at raccoon dog, na nagbibigay-daan sa paglipat ng virus sa pagitan ng mga species.
Sa katunayan, 6 lamang na residue ng amino acid ang naobserbahan na naiiba sa mga tao at civet na mga pagbubukod ng virus sa RBD at 4 sa mga ito ang nakita sa receptor-binding motif para sa interaksyon sa ACE2 receptor.
Ang Civet SARS-CoV ay mayroong K479N at S487T na mga mutatasyon sa RBD nito, na maaaring magpaangat sa pagkakaugnay ng interaksyon ng spike protein sa tao na ACE2 receptor.
Sa madaling salita, ang dalawang mga substitusyon ng amino acid ay maaaring maging mahalaga sa viral na pag-angkop sa mga tao.
Kapansin-pansin na magkatulad ang cellular receptor ng SARS-CoV-2 at SARS-CoV.
Ipinapahiwatig ng 30% pagkakaiba sa pagitan ng SARS-CoV-2 at SARS-CoV sa S1 na yunit ng S na protina na ang nagbubuklod na pagkakaugnay ng S na protina nito sa tao na ACE2 ay maaaring napalitan.
Sa katunayan, ipinapahiwatig ng isang pag-aaral sa cryo-EM ang isang 10- hanggang 20-tiklop na mas mataas na kaakibat ng pagbubuklod na ito kaysa sa pagitan ng ACE2 ng tao at SARSCoV S na protina.
Magiging interes din na matukoy kung ang anumang iba pang coreceptor ay kinakailangan para sa paghawa ng SARS-CoV-2.
Ang nakakaintriga, ang HCoV-NL63 ay nagbubuklod din sa ACE2 ngunit may ibang bahagi ng S.
Mayroong maraming iba pang mga receptor ng HCoV, tulad ng aminopeptidase N para sa HCoV-229E, at 9-O-acetylated sialic acid para sa HCoV-OC43.
Maaari din silang mag-ulat para sa matagumpay na pag-angkop ng mga CoV na ito sa mga tao pagkatapos ng paghawa sa pagitan ng mga uri mula sa kanilang mga hayop na host.
Karagdagan sa mga cellular receptor, ang kinalabasan ng paglipat ng mga HCoV sa pagitan ng mga uri ng hayop ay pinamamahalaan din ng iba pang mga pagsalalay ng host at mga salik ng paghihigpit.
Ang pagkakaiba-iba ng mga host na protina na ito sa pagitan ng mga tao at likas na mga reservoir host ng mga HCoV tulad ng mga paniki, dromedary na mga kamelyo at mga pesteng hayop ay maaaring maging isang hadlang sa paglipat sa pagitan ng species.
Ang mga HCoV ay kailangang agawin ang mga host dependency factor at ang subvert host restriction ay nagsasanhi ng matagumpay na paghawa sa pagitan ng mga uri.
Kaugnay nito, ang mga molekular na determinant sa mahalagang lugar na ito ng interaksyon sa virus-host ay mananatiling tutukuyin at ilalarawan.
Ang isang walang kinikilingang screening ng pagsalalay sa host sa lahat ng genome at mga salik ng paghihigpit para sa SARS-CoV-2 gamit ang makabagong teknolohiya ng CRISPR ay maaaring maging kapaki-pakinabang.
Ang paglitaw ng mga bagong HCoV: pagbalik sa ground zero
Ang pagkakaiba-iba ng mga CoV ng paniki ay nagbibigay ng maraming mga pagkakataon para sa paglitaw ng mga bagong HCoV.
Sa kahulugang ito, ang mga CoV ng paniki ay nagsisilbi bilang gene pool ng mga HCoV.
Bukod dito, ang mabilis na mutasyon at genetic na muling pagkumbinasyon ay nagtutulak din sa ebolusyon ng HCoV at nagsisilbing dalawang mahalagang hakbang sa prosesong ito.
Halimbawa, ang pagkuha o pagkawala ng bagong protein-coding na mga gene ay may potensyal na baguhin nang malaki ang mga viral na phenotype.
Kabilang sa mga protinang accessory ng SARS-CoV, ang ORF8 ay ipinalagay na mahalaga sa pag-angkop sa mga tao, dahil ang mga virus ng paniki na may kaugnayan sa SARS-CoV ay nahihiwalay ngunit natagpuan na nag-encode ng mga divergent na ORF8 na protina.
Ang katangiang pagtanggal ng 29-nucleotide ng mga SARS-CoV ay natagpuan sa mga strain na nakabukod sa simula ng epidemya ng tao.
Ang pagtanggal na ito ay naghahati sa ORF8 sa ORF8a at ORF8b at inakalang isang adaptive mutation na nagtataguyod sa pagpapalit ng mga host.
Bukod dito, ang SARS-CoV ay may isang posibleng kasaysayan ng muling pagkombinasyon sa mga pinagmulan ng mga alpha- at gamma-CoV, kung saan ang isang malaking bilang ng mas maliit na muling nagkokombinasyon na mga rehiyon ay nakilala sa RNA-dependent RNA polymerase.
Ang mga lokasyon ng muling pagkombinasyon ay nakilala din sa nsp9, karamihan ng nsp10, at mga bahagi ng nsp14.
Gayundin, ipinakita na ang epidemya ng MERS-CoV ay nakaranas ng mga pangyayari ng muling pagkumbinasyon sa pagitan ng iba't ibang angkan, na naganap sa dromedary na mga kamelyo sa Saudi Arabia.
Bukod sa SARS-CoV at MERS-CoV, ang mga kaganapan muling pagkumbinasyon ay naobserbahan din sa iba pang mga HCoV, kung saan ang mga HCoV ay muling nagsama sa iba pang mga CoV ng hayop sa kanilang mga hindi-istruktural na genes.
Dapat ding bigyang pansin na ang artipisyal na pagpili ay maaaring maka-ambag sa mga hindi sinasadyang mga pagbabago sa mga viral genome, malamang na nagreresulta mula sa pagpahupa sa mga virus mula sa mga pagpilit sa pagpili, tulad ng immune system ng host.
Ang isang halimbawa ng mga epekto na ito ay ang pagkawala ng isang buong-haba na ORF4 sa HCoV-229E prototype strain, dahil sa isang pagtanggal ng dalawang-nucleotide.
Habang ang intact na ORF4 ay maaaring maobserbahan sa mga virus ng paniki at kamelyo na may kaugnayan sa HCoV-229E, ang alpaca alpha-CoV ay nagpapakita ng isang solong pagpasok ng nucleotide, na nagreresulta sa isang frameshift.
Huli ngunit mahalaga, ang ebolusyon ng mga bagong HCoV ay dulot din ng kagipitan sa pagpili ng kanilang mga reservoir host.
Walang sintomas o banayad na mga sintomas lang ang napansin nang nahawahan ang mga paniki ng mga CoV, na nagpapahiwatig ng magkaparehong pag-angkop sa pagitan ng mga CoV at paniki.
Lumitaw na ang mga paniki ay mahusay na nakaangkop sa CoVs may kaugnayan sa anatomika at pisyolohika.
Halimbawa, ang mga depekto sa pagsaaktibo ng pro-inflammatory na tugon sa mga paniki ay mahusay na nakabawas sa pagiging sanhi na sakit na pinasimulan ng CoV.
Bukod dito, ang likas na pamatay sa aktibidad ng selyula sa mga paniki ay napigilan dahil sa upregulation ng inhibitory natural killer cell receptor na NKG2/CD94 at mababang antas ng pagpapahayag ng mga pangunahing histocompatibility complex class I ng mga molekula.
Bukod dito, ang mataas na antas ng reactive oxygen species (ROS) na nabuo mula sa mataas na metabolic na aktibidad ng mga paniki ay maaaring kapwa susupil sa pagreplika ng CoV at makakaapekto sa proofreading sa pamamagitan ng exoribonuclease, sa gayon ay magbibigay ng selection pressure para sa henerasyon ng mga virus strain na labis na pathogenic kapag ipinakilala sa isang bagong host.
Ang higit pang mga pathogenic na CoV strain ay maaari ring mag-evolve sa pamamagitan ng muling pagkumbinasyon, na humahantong sa pagkuha ng mga bagong protina o mga tampok ng protina para sa pagbagay sa host.
Sa gayon, hindi sinasadya na ang tatlong bagong HCoV ay lumitaw sa nakaraang dalawang dekada.
Ang mga coV ay hindi pathogenic o nagiging sanhi ng banayad na mga sintomas sa kanilang mga reservoir host tulad ng mga paniki at kamelyo.
Mabilis na nagrereplika ang mga ito nang hindi kumukuha ng isang malakas na host immune response.
Dito nakasalalay ang mga lihim kung bakit may nakikitang mga asymptomatic carrier at kung ano ang nagsasanhi sa matinding kaso ng impeksyon ng tao.
Ang mga malubhang sintomas ay pangunahing dulot ng hyperactivation ng immune response at ang cytokine storm kung saan habang mas malakas ang immune response, mas matindi ang pinsala sa baga.
Sa kabaligtaran, sa mga tagapagdala na walang sintomas, ang immune response ay napigilan ang pagdoble sa pagkopya ng CoV.
Ang parehong diskarte sa pagtanggal ng pagtugon ng resistensya ay maaaring magkaroon ng mga kapaki-pakinabang na epekto sa anti-SARS-CoV-2 therapy.
Ang tugon ng interferon ay partikular na malakas sa mga paniki.
Sa gayon, ang pangangasiwa ng uri I na interferon sa maagang yugto ng impeksyon ng SARS-CoV-2 sa mga tao ay kapaki-pakinabang.
Bilang karagdagan, ang NLRP3 inflammasome activation sa mga paniki ay may depekto.
Sa pamamagitan ng pangangatwirang ito, ang pagpigil sa NLRP3 inflammasome gamit ang MCC950 ay maaaring maging kapaki-pakinabang sa paggamot ng COVID-19.
Ang paglitaw ng SARS-CoV-2 ay sumusunod sa pangkalahatang tema kung saan nagmula ang SARS-CoV at MERS-CoV.
Samantalang natukoy ang isang beta-CoV ng paniki na nagbabahagi ng 95% ng nucleotide homology sa SARS-CoV, mayroon ding isang CoV ng paniki na nagbabahagi ng 96% na nucleotide homology sa SARS-CoV-2.
Sapagkat ang mga civet at ang iba pang mga hayop sa merkado ay natagpuang may mga virus na kapareho sa SARS-CoV, ang mga agarang tagapamagitan na host para sa SARS-CoV-2 ay hindi natukoy.
Ang Pangolin beta-CoVs na kapansin-pansing kahawig o homologous sa SARS-CoV-2 ay natagpuan, na nagpapahiwatig na ang mga pangolins ay maaaring magsilbi bilang isa sa mga intermediate host o ang mga pangolin beta-CoV ay maaaring mag-ambag ng mga fragment ng gene sa panghuling bersyon ng SARS-CoV-2.
Bagaman nananatili ang mga katanungan, walang katibayan na ang SARS-CoV-2 ay gawa ng tao alinman sa sadya o hindi sinasadya.
Ang mga CoV ay bumalik sa limelight dahil sa kamakailan na paglaganap ng SARS-CoV-2.
Ang pag-aaral sa mga CoV sa mga paniki at iba pang mga hayop ay mabilis na nagbago sa aming pang-unawa sa kahalagahan ng mga zoonotic na pinagmulan at mga reservoir na hayop ng mga HCoV sa paghawa sa tao.
Ipinakita ng malawak na ebidensya na ang SARS-CoV, MERS-CoV at SARS-CoV-2 ay nagmula sa paniki at nailipat sa mga tao sa pamamagitan ng mga intermediate na host.
Dahil sa impeksyon ng SARS-CoV ay nagmula sa pakikipag-ugnayan sa pagitan ng mga tao at ng mga civet sa mga merkado, ang pagsasara ng mga wet market at pagpatay sa mga civet doon ay maaaring epektibong tumapos sa epidemya ng SARS.
Sa pamamagitan ng parehong pangangatwiran, ang mga pangolin ay dapat na alisin mula sa mga merkado upang maiwasan ang zoonotic na pagkahawa, dahil sa natuklasang maraming mga linya ng pangolin beta-CoV na malapit na nauugnay sa SARS-CoV-2.
Gayunpaman, kung maililipat man at kung paano maililipat ang SARS-CoV-2 sa mga tao sa pamamagitan ng pangolins at iba pang mga mammal ay nananatiling lilinawin sa mga pagsisiyasat sa hinaharap.
Sa kabilang banda, ang MERS-CoV ay umiiral na sa mga dromedary na kamelyo nang mahabang panahon.
Ang mga kamelyo na ito ay nagsisilbi bilang isang mahalagang kasangkapan para sa transportasyon pati na rin ang pangunahing mapagkukunan ng mga produktong karne, gatas, katad at lana para sa mga lokal na tao.
Malawakang naikakalat ang mga ito sa Gitnang Silangan at Africa.
Kaya imposibleng isakripisyo kung gayon ang lahat ng mga kamelyo para makontrol ang MERS, tulad ng ginawa sa mga merkado ng ligaw na hayop sa China upang maiwasan ang pagkalat ng SARS-CoV at SARS-CoV-2.
Upang matigil ang paulit-ulit na paglaganap ng MERS, dapat gawin ang isang komprehensibong pamamaraan upang makabuo ng mga epektibong bakuna laban sa MERS-CoV para sa mga kamelyo, kasabay ng iba pang mga hakbang sa pagkontrol ng impeksyon.
Dahil hindi natin maalis ang mga virus na ito, maaaring lumitaw ang mga bagong genotype na magdudulot ng mga paglaganap.
May iba't ibang mga zoonotic CoV ang nagpapalipat-lipat sa gubat.
Sa partikular, ang mga CoV ng paniki na may zoonotic na potensyal ay magkakaiba.
Mayroong maraming mga pagkakataon na ang mga zoonotic CoV na ito ay nagbabago at muling nagsasama, na nagreresulta sa paglitaw ng mga bagong CoV na mas nakakahawa at/o nakamamatay sa mga tao sa hinaharap.
Ang kultura ng pagkain ng mga ligaw na hayop sa ilang mga lugar ng China ay dapat nang iwanan upang mabawasan ang hindi kinakailangang kontak sa pagitan ng mga tao at hayop.
Sa mga pahirap ng SARS, MERS at COVID-19, dapat na maipatupad ang isang mas mahusay na plano sa paghahanda at pagtugon.
Sa katunayan, maraming mga virus ang umiiral sa planeta sa loob ng mahabang panahon.
Nananatili sila sa kanilang sariling likas na mga sisidlan hanggang sa magkaroon ng pagkakataon para umapaw.
Kahit na ang mga paniki ay may maraming mga tampok na pumapabor sa pagkalat ng mga virus, ang pagkakataon na maugnay ang mga tao sa mga paniki at iba pang mga uri ng ligaw na hayop ay maaaring pababain kung ang mga tao ay maturuan na layuan ang mga ito.
Ang patuloy na pagsubaybay sa mga mammal ay kinakailangan para sa mas mahusay na pag-unawa sa ekolohiya ng mga CoV at ang kanilang mga likas na host, na magpapatunay na kapaki-pakinabang sa pagpigil sa paghawa na hayop-patungo-sa-tao at mga paglaganap sa hinaharap.
Pangwakas, ang pinaka-epektibong paraan upang maiwasan ang viral zoonosis ay ang paglayo ng mga tao mula sa mga ekolohikal na lugar ng likas na mga reservoir ng mga zoonotic virus.
Ang ilang piraso sa palaisipan ng zoonotic na pinagmulan ng SARS-CoV-2 ay nawawala pa rin.
Una, kung nagdulot ang mga paniki ng isang ninunong virus na SARS-CoV-2 sa mga pangolin, nakaka-interes na makita sa kung anong mga pangyayari na maaaring magbahaginan ang mga paniki at pangolin ng parehong ekolohikal na angkop na lugar.
Pangalawa, kung ang mga paniki ay may mas direktang papel sa paghawa sa tao, ang pagkahawa ng mga tao mula sa mga paniki ay dapat na matukoy.
Pangatlo, kung ang ikatlong mammal ay magiging isang tunay na intermediate na host, kailangang linawin kung paano ito nakikipag-ugnayan sa iba't ibang species kabilang ang mga tao, paniki at pangolin.
Panghuli, dahil maraming mga mammal kabilang ang mga alagang hayop na maaaring madaling kapitan ng SARS-CoV-2, ang parehong pagsubaybay at eksperimental na impeksyon ay dapat gawin.
Kung ito man ay isang paniki, pangolin o iba pang mammal, inaasahan na ang SARS-CoV-2 o ang mga magulang na virus nito na halos magkapareho ay makikilala sa mga likas na host sa hinaharap.
Ang patuloy na mga pagsisiyasat sa bahaging ito ay magpapaliwanag sa landas ng ebolusyon ng SARS-CoV-2 sa mga hayop, na may mahalagang mga implikasyon sa pag-iwas at pagkontrol ng COVID-19 sa mga tao.
Mga Paunang Pagtantya ng Laganap ng Napiling Nakapaloob na Mga Kundisyon sa Kalusugan sa mga Pasyente na may Coronavirus Disease 2019 - United States, Pebrero 12 – Marso 28, 2020
Noong Marso 11, 2020, idineklara ng World Health Organization ang Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) na isang pandemya.
Hanggang Marso 28, 2020, isang kabuuang 571,678 ang nagkumpirma sa COVID-19 na kaso at 26,494 na pagkamatay ang naiulat sa buong mundo.
Ang mga ulat mula sa China at Italy ay nagpapahiwatig na ang mga kadahilanang peligro para sa malubhang sakit ay kasama ang mas matandang edad at ang pagkakaroon ng hindi bababa sa isa sa ilang nakapaloob na mga kondisyon sa kalusugan.
Ang mga mas matatandang may edad sa U.S., kabilang iyong mga may edad na ≥65 taon at lalo na sa mga may edad na ≥85 taon, ay lumilitaw ding nasa mas mataas na peligro para sa malulubhang resultang nauugnay sa COVID-19; gayunpaman, ang datos na naglalarawan ng mga nakapaloob na kondisyon ng kalusugan sa mga pasyente ng COVID-19 sa U.S. ay hindi pa naiulat. COVID-19 patients have not yet been reported.
As of March 28, 2020, U.S. states and territories have reported 122,653 U.S. COVID-19 cases to CDC, including 7,162 (5.8%) for whom data on underlying health conditions and other known risk factors for severe outcomes from respiratory infections were reported.
Kabilang sa 7,162 kasong ito, 2,692 (37.6%) na mga pasyente ang mayroong isa o higit pang nakapaloob na kondisyon sa kalusugan o kadahilanan sa panganib, at 4470 (62.4%) ay wala ng mga kondisyong iniulat.
Ang porsyento ng mga pasyente ng COVID-19 na may hindi bababa sa isang nakapaloob na kondisyon sa kalusugan o kadahilanan sa panganib ay mas mataas sa mga nangangailangan ng pagpasok sa intensive care unit (ICU) (358 ng 457, 78%) at ang mga nangangailangang maospital nang walang admisyon sa ICU (732 ng 1,037, 71%) kaysa sa mga hindi na naospital (1,388 ng 5,143, 27%).
Ang pinakakaraniwang naiulat na mga kondisyon ay ang diabetes mellitus, talamak na sakit sa baga, at sakit sa cardiovascular.
Ang mga paunang natuklasang ito ay nagmumungkahi na sa United States, ang mga taong may nakapaloob na mga kondisyon ng kalusugan o iba pang kinikilalang mga kadahilanan ng panganib para sa malubhang kinalabasan mula sa mga impeksyon sa paghinga ay nasa mas mataas na peligro para sa malubhang sakit mula sa COVID-19 kaysa sa mga taong walang mga kondisyong ito.
Ang mga datos mula sa mga nakumpirma ng laboratoryo na mga kaso ng COVID-19 na iniulat sa CDC mula sa 50 estado, apat na teritoryo ng Estados Unidos at mga kaakibat na isla, ang Distrito ng Columbia, at New York City na may mga petsang pagsisimula na Pebrero 12 – Marso 28, 2020 ay inaalisa.
Ang mga kaso sa mga taong naiuwi na sa United States mula sa Wuhan, China, at sa barkong pang-cruise na Diamond Princess ay hindi kasama.
Para sa mga kaso na may nawawalang mga petsa ng pagsisimula, ang petsa ng pagsisimula ay tinatantya sa pamamagitan ng pagbabawas ng 4 na araw (agwat ng median mula sa pagsisimula ng sintomas hanggang sa petsa ng pakolekta ng ispesimen sa mga kaso na may kilalang mga petsa sa mga datos na ito) mula sa pinakaunang koleksyon ng ispesimen.
Iniuulat ng mga kagawaran ng pampublikong kalusugan ang mga kaso sa CDC gamit ang isang pamantayang form ng ulat ng kaso na kumukuha ng impormasyon (oo, hindi, o hindi alam) sa mga sumusunod na kondisyon at potensyal na mga salik ng panganib: talamak na sakit sa baga (kabilang ang hika, talamak na nakakasagabal na sakit sa baga [COPD], at emphysema); Diabetes mellitus; cardiovascular na sakit; talamak na sakit sa bato; talamak na sakit sa atay; immunocompromised na kondisyon; neurologic na sakit, neurodevelopmental, o kapansanan sa intelektwal; pagbubuntis; kasalukuyang katayuan sa paninigarilyo; dating katayuan sa paninigarilyo; o iba pang mga talamak na sakit.
Ang mga data na naiulat sa CDC ay pauna at maaaring i-update ng mga kagawaran ng kalusugan sa paglipas ng panahon; ang mga kritikal na elemento ng data ay maaaring wala sa oras ng paunang ulat; sa gayon, ang pagsusuri na ito ay naglalarawan, at walang maaaring paghahambing sa istatistika.
Ang porsyento ng mga pasyente ng lahat ng edad na may umiiral na mga kalagayan sa kalusugan na hindi naospital, naospital nang walang pagpasok sa ICU, at naospital na pumasok ng ICU ay kinakalkula.
Ang mga porsyento ng mga pagkaka-ospital na mayroon at walang pagpasok sa ICU ay tinatantya para sa mga taong may edad na ≥19 taong gulang na mayroon at walang umiiral na mga kondisyon sa kalusugan.
Ang bahaging ito ng pagsusuri ay limitado sa mga taong may edad na ≥19 taon dahil sa maliit na sukat ng sampol ng mga kaso sa mga bata na may naiulat na mga nakapaloob na kondisyon ng kalusugan (N = 32).
Upang mapaliwanag para sa nawawalang datos sa mga paunang ulat na ito, ang mga saklaw ay tinantya na may isang mas mababang gapos kabilang ang mga kaso na may parehong kilala at hindi kilalang katayuan para sa pag-ospital na mayroon at walang admisyon sa ICU bilang denominador at isang mataas na saklaw gamit lamang ang mga kaso na may kilalang katayuan sa kinalabasan bilang denominador.
Dahil sa maliit na laki ng sample at nawawalang datos sa nakapaloob na mga kondisyon sa kalusugan sa mga pasyente ng COVID-19 na namatay, ang mga tantya ng pagkamatay ng mga kaso para sa mga taong mayroon at walang nakapaloob na mga kondisyon ay hindi kinalkyula.
Noong Marso 28, 2020, isang kabuuang 122,653 na nakumpirma ng laboratoryo na mga kaso ng COVID-19 (Larawan) at 2,112 pagkamatay ang naiulat sa CDC.
Ang mga form ng pag-uulat ng kaso ay isinumite sa CDC para sa 74,439 (60.7%) na kaso.
Ang data sa pagkakaroon o kawalan ng umiiral na mga kondisyon ng kalusugan at iba pang kinikilalang mga salik ng panganib para sa malubhang kinalabasan mula sa mga impeksyon sa respiratoryo (ibig sabihin, paninigarilyo at pagbubuntis) ay available para sa 7,162 (5.8%) mga pasyente (Talahanayan 1).
Humigit-kumulang isang-katlo ng mga pasyente na ito (2,692, 37.6%), nagkaroon ng hindi bababa sa isang nakapaloob na kondisyon o kadahilanan sa peligro.
Ang diabetes mellitus (784, 10.9%), talamak na sakit sa baga (656, 9.2%), at sakit sa cardiovascular (647, 9.0%) ay ang pinakamadalas na naiulat na mga kondisyon sa lahat ng mga kaso.
Kabilang sa 457 na mga pumasok sa ICU at 1,037 na hindi ICU na mga pagpapa-ospital, 358 (78%) at 732 (71%), ayon sa pagkakabanggit ay naganap sa mga taong may isa o higit pang naiulat na umiiral na kondisyon sa kalusugan.
Sa kaibahan, 1,388 ng 5,143 (27%) ng mga pasyente ng COVID-19 na hindi na-ospital ay naiulat na may hindi bababa sa isang napapailalim na kalagayan sa kalusugan.
Sa mga pasyente na may edad na ≥19 taon, ang porsyento ng mga di-ICU na pagkakaospital ay mas mataas sa mga may nakapaloob na mga kondisyon sa kalusugan (27.3%–29.8%) kaysa sa mga walang nakapaloob na kondisyon sa kalusugan (7.2%–7.8%); ang porsyento ng mga kaso na nagresulta sa isang pagpasok sa ICU ay mas mataas din para sa mga may nakapaloob na mga kondisyon sa kalusugan (13.3%–14.5%) kaysa sa iyong mga walang mga kalagayang ito (2.2%–2.4%) (Talahanayan 2).
Small numbers of COVID-19 patients aged & lt; 19 years were reported to be hospitalized (48) or admitted to an ICU (eight).
In contrast, 335 patients aged & lt; 19 years were not hospitalized and 1,342 had missing data on hospitalization.
Kabilang sa lahat ng mga pasyente ng COVID-19 na may kumpletong impormasyon sa mga nakapaloob na kondisyon o mga kadahilanan sa peligro, 184 pagkamatay ang naganap (sa lahat ng mga pasyente na may edad na ≥19 taon); 173 pagkamatay (94%) ang iniulat sa mga pasyente na may hindi bababa sa isang nakapaloob na kondisyon.
Among 122,653 U.S. Kabilang sa 19 U.S. COVID-28, 2020, 7,162 na mga kaso na iniulat sa CDC hanggang Marso 5, 8, ang 7,162 (5.8%) mga pasyente ay mayroong nagagamit na datos na nauukol sa nakapaloob na kalagayan ng kalusugan o mga potensyal na peligro; sa mga pasyenteng ito, ang mas mataas na porsyento ng mga pasyente na may mga nakapaloob na mga kondisyon ay pinasok sa ospital at sa isang ICU kaysa sa mga pasyente nang walang iniulat na nakapaloob na mga kondisyon.
Ang mga resulta na ito ay naaayon sa mga natuklasan mula sa China at Italya, na nagmumungkahi na ang mga pasyente na may nakapaloob na mga kalagayan sa kalusugan at mga kadahilanan sa panganib, kabilang, pero hindi limitado sa, diyabetis mellitus, altapresyon, COPD, sakit sa coronary artery, cerebrovascular na sakit, talamak na sakit sa bato, at paninigarilyo, ay maaaring nasa mas mataas na peligro para sa malubhang sakit o kamatayan mula sa COVID-19.
Ang pagtatasa na ito ay limitado sa pamamagitan ng maliliit na numero at nawawalang datos dahil sa pasanin na inilagay sa pag-uulat ng mga kagawaran ng kalusugan na may mabilis na pagtaas ng kaso, at maaaring magbago ang mga natuklasan na ito habang magagamit ang karagdagang datos.
Hindi pa nalalaman kung ang kalubhaan o antas ng kontrol ng umiiral na mga kondisyon ng kalusugan ay nakakaapekto sa panganib para sa malubhang sakit na nauugnay sa COVID-19.
Marami sa mga nakapaloob na kondisyon ng kalusugan na ito ay karaniwang sa United States: batay sa datos sa sarili na naiulat na 2018, ang paglaganap ng diagnosis ng diyabetis sa mga may edad sa U.S. ay 10.1%, at ang lagay na nababagay sa edad ng lahat ng mga uri ng sakit sa puso (hindi kasama ang hypertension nang walang iba pang sakit sa puso) ay 10.6% noong 2017.
Ang iniayon-sa-edad na kalaganapan ng COPD sa mga may edad sa U.S. ay 5.9%, at sa 2018, ang U.S. na tantya ng kalaganapan kasalukuyang hika sa mga tao sa lahat ng edad ay 7.9%.
Ang CDC ay patuloy na nakabuo at nag-update ng mga mapagkukunan para sa mga taong may nakapaloob na mga kondisyon sa kalusugan upang mabawasan ang panganib na makuha ang COVID-19.
The estimated higher prevalence of these conditions among those in this early group of U.S. COVID-19 patients and the potentially higher risk for more severe disease from COVID-19 associated with the presence of underlying conditions highlight the importance of COVID-19 prevention in persons with underlying conditions.
Ang mga natuklasan sa ulat na ito ay napapailalim sa hindi bababa sa anim na mga limitasyon.
Una, ang mga datos na ito ay panimula, at ang pagsusuri ay limitado ng kulang na datos na may kaugnayan sa pag-uulat ng departamento ng kalusugan ng pasaning nauugnay sa mabilis na pagtaas ng mga bilang ng kaso at mga pagkaantala sa pagkumpleto ng impormasyon na nangangailangan ng pagsusuri sa tsart na medikal; maaaring magbago ang mga natuklasang ito habang nagkakaroon ng karagdagang datos.
Ang impormasyon sa mga umiiral na kondisyon ay available lamang para sa 7,162 (5.8%) ng 122,653 na mga kaso na iniulat sa CDC.
Hindi maipapalagay na ang mga may nawawalang impormasyon ay katulad sa mga may data sa alinman sa mga pagpapa-ospital o nakapailalim na mga kondisyon sa kalusugan.
Pangalawa, ang mga datos na ito ay napapailalim sa pagkiling sa pagtitiyak ng kinalabasan dahil sa maigsing oras ng pag-asikaso.
Ang ilang kinalabasan ay maaaring minaliit, at ang mga resultang pangmatagalan ay hindi masusuri sa pagsusuri na ito.
Pangatlo, dahil sa limitadong pagkakaroon ng pagsubok sa maraming mga nasasakupan sa panahong ito, ang pagsusuri na ito ay malamang na may kiling sa mga mas malubhang kaso, at ang mga natuklasan ay maaaring magbago habang ang pagsubok ay nagiging laganap.
Pang-apat, dahil sa naglalarawan na katangian ng mga datos na ito, ang mga rate ng pag-atake sa mga taong mayroon at walang umiiral na mga kalagayan sa kalusugan ay hindi maihahambing, at sa gayon ang kaibahan ng panganib ng malubhang sakit sa COVID-19 sa pagitan ng mga pangkat na ito ay hindi matantya.
Ikalima, walang mga konklusyon na maaaring makuha tungkol sa mga nakapaloob na mga kondisyon na hindi kasama sa form ng naulat na kaso o tungkol sa iba't ibang mga kondisyon na naiulat sa nag-iisang sumasaklaw na kategorya.
Halimbawa, ang hika at COPD ay isinama sa isang malala na kategorya ng sakit sa baga.
Panghuli, para sa ilang mga napapailalim na mga kondisyon ng kalusugan at mga salik ng panganib, kabilang ang mga sakit na neurologic, talamak na sakit sa atay, pagiging isang kasalukuyang naninigarilyo, at pagbubuntis, ang ilang mga malubhang kinalabasan ay naiulat; samakatuwid, hindi maaaring makakuha ng mga konklusyon tungkol sa panganib para sa malubhang COVID-19 sa mga tao sa mga pangkat na ito.
Ang mga tao sa United States na may mga kondisyon sa kalusugan ay lumilitaw na nasa mas mataas na peligro para sa mas matinding COVID-19, naaayon sa mga natuklasan mula sa ibang bansa.
Ang mga taong may nakapaloob na mga kondisyon ng kalusugan na may mga sintomas ng COVID-19, kabilang ang lagnat, ubo, o igsi ng paghinga, dapat agad na makipag-ugnay sa kanilang tagapagbigay ng pangangalaga sa kalusugan.
Ang mga taong ito ay dapat gumawa ng mga hakbang upang maprotektahan ang kanilang sarili mula sa COVID-19, sa pamamagitan ng paghuhugas ng kanilang mga kamay; paglilinis at pagdidisimpekta ng mga palaging nahahawakan na ibabaw; at pagdistansiya sa mga tao, kabilang ang pananatili sa bahay, pag-iwas sa mga madaming tao, pagtitipon, at paglalakbay, at pag-iwas sa pakikipag-ugnayan sa mga taong may sakit.
Inirerekomenda ang pagpapanatili ng hindi bababa sa isang 30-araw na supply ng gamot, isang 2-linggong supply ng pagkain at iba pang mga pangangailangan, at kaalaman sa mga sintomas ng COVID-19 para sa mga may umiiral na mga kondisyon sa kalusugan.
Lahat ng tao ay dapat gumawa ng mga hakbang upang maprotektahan ang kanilang sarili mula sa COVID-19 at upang maprotektahan ang iba.
Ang lahat ng mga taong may sakit ay dapat manatili sa bahay, maliban sa kukuha ng pangangalagang medikal; hindi dapat pumunta sa trabaho; at dapat lumayo sa iba.
Mahalaga ito lalo na para sa mga nagtatrabaho sa mga taong may nakapaloob na mga kondisyon o kung hindi man ay nasa mataas na peligro para sa malubhang resulta mula sa COVID-19.
Mga diskarte sa pagpapagaan ng komunidad, na naglalayong mapabagal ang pagkalat ng COVID-19, ay mahalaga na protektahan ang lahat ng tao mula sa COVID-19, lalo na ang mga taong may nakapaloob na kondisyon sa kalusugan at iba pang mga tao na may panganib para sa malubhang sakit na nauugnay sa COVID-19 (https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/downloads/community-mitigation-strategy.pdf).
Ano ang nalalaman tungkol sa paksang ito?
Ang mga nailathala na ulat mula sa Tsina at Italya ay nagmumungkahi na ang mga kadahilanan ng peligro para sa malubhang sakit na COVID-19 ay kinabibilangan ng umiiral na mga kondisyon ng kalusugan, ngunit ang data na naglalarawan sa umiiral na mga kondisyon ng kalusugan sa mga pasyente ng COVID-19 sa U.S. ay hindi pa naiulat. COVID-19 patients have not yet been reported.
Ano ang idinagdag ng ulat na ito?
Batay sa paunang datos ng U.S., mga taong may nakapaloob na mga kondisyon sa kalusugan tulad ng diyabetis mellitus, matagal na sakit sa baga, at sakit sa cardiovascular, lumilitaw na nasa mas mataas na peligro para sa malubhang sakit na nauugnay sa COVID-19 kaysa sa mga taong wala ng mga kalagayang ito.
Ano ang mga implikasyon para sa kasanayan sa pampublikong kalusugan?
Ang mga estratehiya upang maprotektahan ang lahat ng mga tao at lalo na ang mga may umiiral na mga kalagayan sa kalusugan, kabilang ang pagdistansya sa lipunan at paghugas ng kamay, ay dapat na ipatupad ng lahat ng mga komunidad at lahat ng tao upang makatulong na mapabagal ang pagkalat ng COVID-19.
Emergence of a Novel Coronavirus (COVID-19): Ang paglitaw ng isang Novel Coronavirus (COVID-19): Protokol para sa Pagpapalawak ng Pagsubaybay na Ginagamit ng Royal College of General Practitioners Research and Surveillance Center at Public Health England
Ang Royal College of General Practitioners (RCGP) Research and Surveillance Centre (RSC) at Public Health England (PHE) ay matagumpay na nagtatrabaho nang sama-sama sa pagsubaybay ng trangkaso at iba pang mga nakakahawang sakit sa loob ng higit sa 50 taon, kabilang ang tatlong naunang pandemya.
Sa paglitaw ng pang-internasyonal na pagsiklab ng impeksyon ng coronavirus (COVID-19), isang pambansang diskarte sa pagontrol saUK ay itinatag upang subukan ang mga taong pinaghihinalaang may pagkakalantad sa COVID-19.
Kasabay nito at nang hiwalay, ang pagsubaybay ng RCGP RSC ay pinalawak upang masubaybayan ang temporal at geograpikal na pagkalat ng impeksyon ng COVID-19 sa komunidad at masuri rin ang pagiging epektibo ng diskarte ng pagkontrol.
Ang mga layunin ng pag-aaral na ito ay upang suriin ang COVID-19 sa parehong asymptomatic na populasyon at mga kaso ng ambisyon na may impeksyon sa paghinga, na alamin ang parehong uri at huwaran ng pagkalat ng COVID-19, at masuri ang pagiging epektibo ng patakaran sa pagkontrol.
Ang RCGP RSC, isang network ng higit sa 500 mga pangkalahatang gawain sa Inglatera, ay lingguhang nagkukuha ng nai-pseudonymized na datos.
This extended surveillance comprises of five components: (1) Recording in medical records of anyone suspected to have or who has been exposed to COVID-19.
Ang mga nagsu-supply ng nakakompyuter na medikal na rekord ay mayroong nasa loob ng isang linggong kahilingan na lumikha ng mga bagong code upang suportahan ito.
(2) Pagpapalawig ng kasalukuyang virological na pagsubaybay at pagsubok sa mga taong may sakit na tulad ng trangkaso o lower respiratory tract infections (LRTI)— kasama ang paunawa na ang pinaghihinalaang mga taong mayroon o nalantad sa COVID-19 ay dapat na irekomenda sa pambansang daanan ng pagkontrol at hindi aasikasuhin sa pangunahing pangangalaga.
(3) Koleksyon ng sampol ng serology sa lahat ng mga pangkat ng edad.
Ito ay magiging isang karagdagang sampol ng dugo na kukunin sa mga taong pumapasok sa kanilang pangkalahatang gawain para sa isang nakatakdang pagsusuri sa dugo.
Ang 100 pangkalahatang gawaing kasalukuyang nagsasagawa ng taunang pagsubaybay sa trangkasong virology ay mapapaloob sa pinalawak na virolohikal at serolohikal na pagsubaybay.
(4) Pagkolekta ng mga sampol ng suwero ng napagaling.
May pagkakataon kami na mapataas ang pagkuha ng data sa dalawang beses bawat linggo kung kinakailangan.
Ang mga swab at sera ay susuriin sa mga laboratoryong sanggunian ng PHE.
Ang mga tagapagbigay ng pangkalahatang kasanayan sa klinikal na sistema ay nagpakilala ng isang emergency na bagong hanay ng mga klinikal na code upang suportahan ang pagsubaybay sa COVID-19.
Bilang karagdagan, ang mga gawaing nakikilahok sa kasalukuyang pagsubaybay sa virology ay kumukuha ngayon ng mga halimbawa para sa COVID-19 na pagsubaybay mula sa mga pasyente na may mababang panganib na nagpapakita sa LRTIs.
Within the first 2 weeks of setup of this surveillance, we have identified 3 cases: 1 through the new coding system, the other 2 through the extended virology sampling.
Mabilis naming pinalitan ang itinatag na pambansang RCGP RSC na sistema ng pagsubaybay ng trangkaso sa isa na maaaring subukan ang pagiging epektibo ng patakaran ng pagkontrol ng COVID-19.
Nakita na ng pinalawak na pagsubaybay ang gamit ng mga bagong code sa 3 kaso na iniulat.
Ang mabilis na pagbabahagi ng protokol na ito ay dapat paganahin ang pang-agham na kritika at pinagsasaluhang pagkatuto.
Ang Royal College of General Practitioners (RCGP) Research and Surveillance Centre (RSC) ay isang network ng mga general practice (GPs) na may isang pambansang kinatawang populasyon na nagbibigay ng datos na may alyas para sa lingguhang pagsubaybay sa mga nakakahawang sakit.
Ang programa sa pagsubaybay sa sakit ay iniatas ng Public Health England (PHE) at sumasaklaw sa 37 mga nakakahawang sakit, kabilang ang trangkaso.
Ang RCGP RSC at PHE ay may itinatag na pagtutulungan ng higit sa 50 taon na pagbabantay sa trangkaso at sakit sa respiratoryo at ngayon ay nasa ika-53 na silang season ng pagsubaybay at pagsusuri.
Kumukuha ang RCGP RSC ng natanggalan ng pagkakakilanlan na data mula sa isang sampol na kumakatawan sa bansa sa higit sa 500 mga urban at hindi urban na mga GP bawat linggo na sumasakop sa isang populasyon na mahigit sa 4 milyon.
Ang mga data mula sa mga kasanayan na ito ay iniuulat online sa isang lingguhang pagbabalik, na kinabibilangan ng pagsubaybay sa lingguhang mga rate ng sakit na tulad ng trangkaso (ILI) at iba pang mga nakakahawa at mga sakit sa respiratoryo sa England.
Gumagawa din kami ng isang taunang ulat.
Kasama sa set ng data ng RCGP RSC ang lahat ng mga naka-code na data at lahat ng mga iniresetang item kabilang ang pagkakalantad sa bakuna.
Ang RCGP RSC ay nagsasagawa ng pagsubaybay sa virology sa bawat panahon ng trangkaso, na may 100 GP na lumahok sa panahong 2019-2020 (Larawan 1).
Ang mga gawaing sampling na ito ng virology ay hinikayat din na maging pambansang kinatawan (Larawan 1).
Kumukuha ang mga GP ng mga nasopharyngeal swab mula sa mga taong nagpapakita ng malubhang sakit sa paghinga sa loob ng 7 araw simula ng mga sintomas.
Ang mga swabs ng nasopharyngeal ay kinuha mula sa mga batang mas bata sa 5 taon na pagpapakita ng mga sintomas ng malubhang brongkitis o bronchiolitis.
Bilang karagdagan, ang mga sampol ng nasopharyngeal ay kinuha mula sa sinumang 5 taon at mas matanda na nagpapakita ng talamak na pagsisimula ng ILI at virus ng respiratory synctial.
Sinusuri ang mga swab sa PHE Respiratory Virus Unit para sa trangkaso upang masubaybayan ang mga rate ng pagiging positibo at umiikot na mga strain, pati na rin ang pagsukat sa pagiging epektibo ng bakuna.
Matagumpay na isinagawa ng RCGP RSC ang isang pangunahing pangongolekta ng mga serolohiko na sampol mula sa mga may edad at iniugnay ang mga ito sa mga talaang medikal ng isang pasyente sa panahon ng 2018-2019 na panahon ng trangkaso.
Ang pilotong ito ay may pakikipagtulungan sa PHE Seroepidemiology Unit at idinagdag sa mga natitirang mga sampol ng dugo na isinumite sa PHE ng mga laboratoryo ng National Health Service (NHS).
Ang serolohiya ay maaaring magbigay ng mahalagang impormasyon tungkol sa karanasan sa kaligtasan ng populasyon, at ang mga nakabatay na network ay maaaring magbigay ng isang mekanismo para sa sistematikong koleksyon ng datos at pag-uugnay sa mga talaang medikal at kinalabasan sa kalusugan.
Ang pangunahang serolohiya ay nagpakita ng kakayahan ng network upang mangolekta ng mga sampol ng serolohiya sa mga may edad.
Sa pagsiklab ng COVID-19, ang PHE at RCGP RSC ay inaangkop ang umiiral na pagsubaybay sa trangkaso upang masubaybayan ang pagkalat ng COVID-19 sa komunidad, at ang protokol na ito ay nagtatakda ng batayan para sa pakikipagtulungan.
Ang pangunahing pambansang diskarte para sa pagkontrol sa impeksyong COVID-19, sa mga pasyente na nasa mataas na peligro na pinamamahalaan sa pamamagitan ng sistemang NHS111 ng tulong gamit ang telepono at ang mga pangkat ng proteksyon sa kalusugan ng PHE, ngunit ang pagsubaybay ng RCGP RSC ay ganap na hiwalay.
Ang RCGP RSC, sa pamamagitan ng pagpapalawak ng itinatag na gawain, ay magbibigay ng virological at serological na pagsubaybay upang masubaybayan ang temporal at heyograpiyang pamamahagi ng impeksyon ng COVID-19 sa komunidad, at masuri ang pagiging epektibo ng diskarte sa pagkontrol.
Hindi kami magtatrabaho na magkahiwalay sa pananaliksik na ito.
"Ibabahagi namin ang protokol sa mga kasamahan sa UK at I-MOVE consortium na kamakailan ay nakakuha ng pondo ng EU Horizon 2020 mula sa stream na ""Pagsulong sa kaalaman para sa klinikal at pampublikong tugon sa kalusugan sa nobelang coronavirus epidemya""."
Inaasahan na ang mahusay na kahusayan sa pamamahala ng proyekto ay magreresulta sa pamamagitan ng pakikipagtulungan kaysa sa nakuha mula sa mga bansa na kumikilos nang nag-iisa.
Ang layunin ng pag-aaral na ito ay upang matukoy kung mayroong hindi natukoy na transmisyon sa komunidad ng COVID-19, tantiyahin ang kahinaan ng populasyon, at subaybayan ang temporal at heyograpiyang distribusyon ng impeksyon ng COVID-19 sa komunidad.
Ang mga layunin ng pag-aaral na ito ay ang mga sumusunod:
Upang masubaybayan ang pasanin ng pinaghihinalaang aktibidad ng COVID-19 sa komunidad sa pamamagitan ng pangunahing pagsubaybay sa pangangalaga at klinikal na pag-kowd ng mga posibleng kaso ng COVID-19 na tinukoy sa landas ng pagkontrol
Upang magbigay ng virological na katibayan sa pagkakaroon at lawak ng hindi natukoy na transmisyon sa komunidad ng COVID-19 at subaybayan ang mga bilis ng nagpopositibo sa mga indibidwal na nagpapakita ng ILI o malubhang impeksyon sa respiratory tract sa pangunahing pangangalaga
Upang matantya ang basehang dali ng pagkakahawa sa COVID-19 sa komunidad at tantiyahin ang pagkakalantad ng hanay sa parehong mga simtomatiko at asimtomatikong bilis ng pagkakalantad sa populasyon sa pamamagitan ng pagsubaybay sa seroprevalence
Upang mapangasiwaan ang pagpapatupad ng isang pamamaraan para sa koleksyon ng mga convalescent sera na may mga profile ng antibody sa mga narekober na kaso ng COVID-19 na pinalabas sa komunidad
Balak naming makuha ang mga sumusunod.
Ang mga gawaing pangklinikal na may kaugnayan sa mga ulat ng COVID-19 gamit ang mga kowd na nilikha upang maghudyat ng mga kaso, ang mga nasuri at kung saan matatagpuan ang impeksiyon ay hindi kasama (Larawan 2--44)-44)
Mga banyagang bansa na binisita sa huling 28 araw
Mga umiiral na mga kowd na maaaring magkaroon ng utility (Tables 1--3) .3).-3).3).
Maraming mga GP at mga koponan ng pangunahing pangangalaga ay maaaring hindi mapagtanto na ang mahahalagang may-kaugnayang datos ay maaaring i-kowd.
Mayroon ding potensyal sa panahon ng anumang pandemya na masubaybayan ang pagiging epektibo ng anumang mga hakbang sa pagkontrol sa paghawa.
Ang maaasahang coding ng mga titik at mga resulta ng pagsubok na magpapakita ng isang impeksyon ay alinman sa nakumpirma o naibukod
The methods will follow the approach used in the current influenza surveillance system and recent serology study, and includes five components: (1) primary care clinical surveillance; (2) virological surveillance; (3) population serological surveillance; (4) convalescent sera in cases; and (5) data curation.
Ginagamit ng NHS ang Systematized Nomenclature of Medicine Clinical Terms (SNOMED CT) sistema ng pag-kowd, na karaniwang na-update dalawang beses lamang taun-taon.
May idinagdag na pagiging kumplikado tulad ng ilang computerized medical record (CMR) supplier gumagamit ng Read na sistema ng pag-kowd (Basahin ang mga klinikal na termino ng bersyon 3 - CTv3), na hindi na update.
Bilang karagdagan, walang mga klinikal na kowd na maitalaowd ang COVID-19 noong unang bahagi ng Pebrero 2020.
Samakatuwid, ang dalawang pangunahing tagapagtustos ng sistema ng GP ay nagdagdag ng limang termino na ipinakita sa Talahanayan 4 bilang mga system-wide na lokal na mga kowd.
Ang isang emergency na paglabas ng UK ng mga SNOMED CT na konsepto para sa COVID-19 ay kasunod din na magagamit sa lahat ng mga sistema ng CMR (Talahanayan 4).
Ang hangarin ay ang mga ito sa huli ay mai-mapa sa mga bagong konsepto ng SNOMED CT kapag magagamit na sila, na nagpapahintulot sa pagtala ng may-kinalamang datos (Multimedia Apendise 1).
Ang mga pangunahing kinakailangan para sa lathalang ito ay ang kakayahang mag-code (Talahanayan 4) ng isang kaso ng COVID-19, pagkakalantad sa panganib ng impeksyon (paglalakbay sa isang lugar kung saan ay maaaring may mas mataas na peligro), pakikipag-ugnayan sa sinumang nahawaan ng COVID-19, isang ulat na ang isang tao ay nasubok para sa COVID-19, at na ang sakit ay naibukod (malamang isang negatibong pagsubok).
Bilang karagdagan, ang mga gawain ay kaya na ngayong mag-kowd ng anumang isinagawang paglalakbay sa ibang bansa, kabilang ang kakayahang magtala ng mga pagbisita sa maraming bansa (naipatupad noong Pebrero 8, 2020).
Figures 2-​Ipinapakita ng Larawan 44--44 ang pagpapatupad ng EMIS web.
Sa kasalukuyan, ang mga halimbawa ng virolohiya para sa pagsubaybay sa trangkaso ay sinamahan ng isang karaniwang form ng pamanhik.
Para sa COVID-19, gagawa kami ng isang bagong form ng kahilingan na magre-record ng:
Petsa ng simula ng mga sintomas
Pagsusuri ng anuman sa mga sumusunod:
Talamak na brongkitis/brongkolitis sa mga mas bata kaysa sa limang taon
Impeksyon sa Mas Mababang Respiratory Tract (LRTI)
Kasaysayan ng lagnat (Y / N); sinusukat (Y / N); kung oo, antas
Igsi ng paghinga (Y / N), kung susukatin: katigmakan ng oksiheno at bilis ng paghinga
Kamakailang paglalakbay (Y/N); kung oo, ang mga bansang binisita sa huling 14 araw
Makipag-ugnay sa isang pinangalanan na may nakumpirma na COVID-19 (Y / N) na may isang libreng komento ng teksto tungkol sa antas ng katiyakan
"Ang mga kowd na ito ay ipapangkat sa ontolohikal na pagkakasunud-sunod bilang ""tiyak"", ""malamang"", ""posible"", at ""hindi isang kaso"" gamit ang ating karaniwang diskarte sa mga pagpangkat ng mga kowd (Talahayanan 5), na ginamit dati sa mga lugar ng sakit."
Ang kahulugan ng RCGP RSC para sa ILI ay ipinapakita sa Multimedia Apendise 2.
Pampublikong Pagtatanghal ng Data Gamit ang isang Observatory at mga Dashboard
Kami ay bubuo ng isang obserbatoryo upang ipakita ang datos sa buong bansa at isang dashbord para sa feedback sa mga paggawa tungkol sa kanilang kalidad ng datos at koleksyon ng mga sampol ng virology at serolohiya.
Ito ay batay sa pag-kowd na inilarawan sa Talahanayan 4.
"Ang natatanging kaso ay ipapakita sa aming dashbord bilang ""mga kaso"" ng COVID-19."
"Ang mga posibleng kaso ay ilalahad bilang ""Sinisiyasat"" (nagsisiyasat)."
"Ang ""Hindi isang kaso"" ay ihaharap bilang ""Hindi kasama""."
Ang online na data ay naitatag sa loob ng unang ilang linggo sa COVID-19 Observatory (Larawan 5), na nagpapahiwatig sa pangkalahatang bilang ng mga pasyente at rate bawat 10,000 mga pasyente ng mga kaso na nakumpirma o nasa ilalim ng pagsisiyasat, pati na rin kung saan ang virus ay ibinukod.
Mayroon kaming opsiyon na lumipat sa dalawang beses-sa-isang-linggong mga ulat sa pagsubaybay na may saklaw upang baguhin ito sa pang-araw-araw na pag-uulat.
Ipagpapatuloy namin ang sampling ng virology mula sa aming mga kasanayan sa sentinel, sa halip na itigil habang bumababa ang pana-panahong trangkaso.
Bilang karagdagan, kukuha kami ng mas maraming kasanayan sa pagsubaybay.
Ang mga kasanayan sa virology ng RCGP RSC ay naglalayong magsagawa ng 200-300 na nasopharyngeal swab bawat linggo sa buong RCGP RSC sentinel network, nangangalap ng mga ispesimen sa lahat ng mga banda ng edad.
Bilang karagdagan sa mga pamantayan ng pagsasama para sa pagsubaybay ng virology sa trangkaso (ILI, talamak na brongkitis/bronchiolitis), ang mga nakikilahok na kasanayan ay kukuha ng mga sampol ng nasopharyngeal swab mula sa sinumang mga tao na nagpapakita ng mga talamak na sintomas ng LRTI kung ang pagsisimula ng mga sintomas ay nasa loob ng 7 araw.
Ang mga opisyal ng pananaliksik ng RCGP RSC at mga kawaning tagapag-ugnay sa gawain ay mamamahala ng mga gawain upang makamit ang isang kabuuang pambansang sampol ng 200-300 na swab bawat linggo.
Maaari itong madagdagan kung ang mga modelo ng PHE ay nangangailangan ng karagdagang mga sampol.
Samples from each practice would be spread across the following age groups: & lt; 5 years, 5-17 years, 18-64 years, and 65 years and older
Ang mga sampol (mga swab o suwero) na nakolekta ay ipapadala sa pamamagitan ng may paunang bayad na mga sobre na ipadadala sa naaangkop na laboratoryo ng PHE para sa pagsusuri.
Ang lahat ng mga sampol na nakolekta ay susuriin para sa pagkakaroon ng trangkaso at COVID-19.
Bilang karagdagan, magbabalik-suri ang PHE ng anumang mga sampol ng virology ng trangkaso na nakolekta sa pagitan ng maaga at kalagitnaan ng Pebrero 2020 para sa COVID-19.
Susunod pa rin ang mga gawain sa PHE protokol para sa COVID-19 na may pagtukoy sa mga taong nasa peligro ng impeksyon na dapat na ma-signpost pababa sa daanan ng pagkontrol, sa halip na pisikal na dumalo sa kanilang gawain.
Ang direktang pagsubok sa mga sumasailalim sa operasyon ay nananatiling pinapayagan, ngunit naglabas din kami ng pag-swab sa sarili sa bahay.
Ang buod ng mga proseso ay detalyado sa Multimedia Apendise 3.
Ang bawat isa na may ILI o isang sakit sa respiratoryo na nakakahawak ng isang GP (halimbawa, mga telepono para sa isang appointment) ay dapat na tanungin partikular tungkol sa kamakailang paglalakbay sa Tsina at iba pang mga bansang na-flag sa kasalukuyang payo ng PHE, o kung nakipag-ugnayan sila sa ibang mga tao na may COVID- 19.
Kung ang mga pagtatanong sa screening ay positibo, bibigyan ng payo ang pasyente na huwag pumunta sa tanggapang medikal ngunit sa halip na sundin ang daloy ng PHE flow sheet.
Maaari itong maging sa pamamagitan ng isang resepsyon o kawani ng klinika, depende sa indibidwal na protokol ng pagsasanay.
Ang mga tawag na ito ay dapat na naka-kowd sa sistema ng GP CMR at maaaring maiulat bilang bahagi ng lingguhang pagbabalik ng RCGP RSC.
Bumuo kami ng materyal sa pagsasanay upang suportahan ang pag-kowd na ito (Multimedia Apendise 4).
Kasama dito ang mga prompt card para sa:
Pagsasanay sa pagtanggap o kawani ng pag-uuri: para sa pag-kowd ng anumang mga pasyente tawag sa pagsasanay na may mga sintomas ng malubhang impeksyon sa panghinga
Mga kawaning administratibo o mga manggagamot na nagko-kowd: upang hikayatin ang pare-parehong pag-kowd ng mga resulta para sa anumang mga hinihinalang kaso, kasama ang pag-kowd ng mga negatibong resulta para sa pagbubukod
Ang mga paggawang lumalahok sa pagsubaybay sa virology ay may kusang mangolekta ng mga sampol ng dugo mula sa mga pasyente na pumapasok sa medikal na tanggapan para sa isang karaniwang pagsusuri sa dugo.
Ang mga pasyente na dumalo sa kanilang gawain para sa isang nakagawiang pagsusuri sa dugo ay hihilingin na magbigay ng isang karagdagang sampol para sa serolohiya.
Nagsagawa kami ng paunang mga paghahanap sa loob ng database ng RCGP RSC upang tingnan ang bilang ng mga resulta ng full blood count (FBC) at pangkalahatang mga pagpalagay sa mga may edad at bata (Larawan 6--9).9).-9).9).
Ang isang FBC ay isa sa mga pinaka-karaniwang pagsusuri na isinagawa, at inaasahan namin na magbibigay ito ng isang tinatayang indikasyon ng pangkalahatang bilang ng mga pagsusuri sa dugo na isinagawa.
Ang rate ng sampling, bawat 100,000 pasyente ay pinakamataas para sa mga batang 15-17 taong gulang at 60 taong gulang o mas matanda sa mga may edad, na may pinakamababang rate sa mga bata 0-4 taong gulang at 18-29 taong gulang sa mga may edad (Larawan 6--99).-99).
Magbibigay kami ng 1000 batayang sampol ng serolohiya sa lahat ng edad na sumasalamin sa iba't ibang antas ng pagdalo ayon sa edad.
Bilang karagdagan, susubukan namin kung makukuha namin ang lahat ng ito mula sa mga gawaing virology upang mapahusay ang ani.
Ang isang mahusay na heograpikal na pagkalat ay mahalaga, upang makapagpayo ang PHE sa mga lugar na kung saan ang serolohiya ay pinaka-kapaki-pakinabang na makokolekta.
Susundan ito ng 800 sampol bawat buwan.
The sample will be stratified with 200 specimens for prepandemic survey (100 for monthly) in the following age groups: & lt; 5 years, 5-17 years, 18-64 years, and 65 years or older.
Ang mga mas batang pasyente, sa maraming mga gawaing medikal na mas bata kaysa sa 14 taon, at sa halos lahat para sa mga batang mas bata sa 8 taon ay mangangailangan ng pagbabantay ng serolohiya ng bata.
Magbubuo kami ng isang bagong form ng kahilingan para sa mga kasanayan upang makuha ang kamakailang paglalakbay at pagkakalantad sa COVID-19.
Uumpisahan namin ang isang pamamaraan para sa pagkolekta ng serolohiya ng napagaling mula sa mga taong may kumpirmadong kaso at iyong mga nagkaroon ng malalang sampol ng virology sa oras ng kanilang impeksyon.
Ito ay upang makilala ang isang estado ng tagadala sa mga pasyente na nakabawi mula sa virus ngunit maaaring patuloy na nagpapadanak sa virus.
Kung mayroong isang maliit na bilang ng mga kaso, maaaring makatulong ito sa pagbuo ng isang test kit upang dalhin ng mga pasyente a kanilang sariling GP at galugarin ang pagiging katanggap-tanggap nito sa mga pasyente.
Kung mayroong isang malaking bilang ng mga kaso ng COVID-19 sa buong bansa, ang mga halimbawa ng mga mapag-galing ay maaaring makolekta mula sa mga gawain sa RCGP RSC kung saan may mga kumpirmadong kaso, na may kakayahang mag-ugnay sa buong talaang medikal.
Maaaring isama sa prosesong ito ang pagsuri ng mga may alyas na numero ng NHS para sa mga positibong indibidwal sa mga gawain sa RCGP RSC, pagsuri ng kasalukuyang patnubay ng PHE patungkol sa mga pagsasaalang-alang ng pagka-nakahahawa ng mga kumpirmadong kaso, at pag-alok sa pasyente ng appointment kasunod ng naunang nabanggit na proseso.
Ito ay kailangang maingat na maitugma sa buong bansa sa buong network at maaaring mangailangan ng PHE upang matiyak na ang mga indibidwal ay hindi makipag-ugnay sa maraming mga ahensya.
Ang RCGP RSC ay maaaring magbigay ng isang kapaki-pakinabang na istraktura upang itawid ang unang pakikipag-ugnay sa sandaling gumawa ng kahilingan ang PHE.
Ang mga RCGP RSC na gawain na kasali sa taunang pagsubaybay sa virology ng trangkaso ay nagsimula ng pagsasampol mula sa mga pasyenteng nagpapakita ng mga sintomas ng isang LRTI.
Lahat ng mga sampol na natatanggap ay sinusubok para sa trangkaso at COVID-19.
Ang RCGP RSC ay galugarin ang mga paraan upang mangolekta ng mga mapag-galing na halimbawa mula sa anumang mga pasyente na nasubok na positibo para sa COVID-19 sa pamamagitan ng pagpapalawak ng virological na pagsubaybay.
Mula sa simula, maingat kaming nangagasiwa ng datos upang matiyak na maaari itong magamit para sa mga pag-aaral sa hinaharap.
Ang aming klinikal na datos ay maiugnay sa virology.
Susukat namin ang aming datos gamit ang Mahahanap, Magagamit, Mapag-ugnay, Maaring magamit na mga prinsipyo.
Upang mapadali ito ang aming pangkat ng datos ay nakalista sa Health Data Research UK at ang European Health Data Evidence Network.
Ang pamamaraan ng istatistika ay sumusuporta sa isang pampatakarang pagtalakay sa laganap na pagsiklab ng sakit, kung saan ang tinatawag na nonpharmaceutical interventions (NPIs) ay ginagamit upang tumugon sa isang umuusbong na pandemya upang makagawa ng pagsugpo sa sakit.
Ang patakarang ito ay naglalayong bawasan ang dami ng kontak sa populasyon at sa gayon ay mabawasan ang transmisyon ng virus.
Upang maipatupad ito, ang gobyerno ng UK ay kamakailan lamang na ipinahayag ang pagnanais upang ipatupad ang mga hakbang sa paghihiwalay sa sarili sa populasyon.
Sa pamamagitan ng pagtutudla ng reproduktibong bilang (R) (ang balasak na bilang ng mga pangalawang kaso na umuusbong sa bawat kaso) at naglalayong bawasan ang R sa mas mababa sa 1, ang patakaran ay naglalayong bawasan ang mga numero ng kaso sa mababang antas o (tulad ng nakita sa mga nakaraang paglaganap na may matinding talamak na respiratory syndrome at Ebola) upang maalis ang transmisyon ng tao-sa-tao.
Tulad ng ipinamalas ng karanasan mula sa 2009 H1N1 pandemya, ang mga NPI ay maaaring maging isang mahalagang bahagi ng pagkontrol sa pandemya.
Ang susi sa pokus ng aming pag-aaral ay ang pagtatantya sa mga kaso ng rurok sa populasyon at patuloy na pagsubaybay sa pamamagitan ng pagkolekta ng data at pagmomolde ng potensyal na paglaki at paglitaw ng kasunod na mga rurok sa mga bagong kaso habang ang mga panuntunan sa pagdistansya sa lipunan ay nakaluwag.
Mayroon nang paglalathala ng mga mahahalagang epidemiyolohikal na hakbang sa sakit tungkol sa pagsiklab ng COVID-19 sa mainland China.
Ang isang karagdagang pangunahing hakbang sa dynamics ng pandemya ay ang haba ng panahon mula sa impeksyon hanggang sa ang isang tao ay nakakahawa sa iba at ang tagal ng kakayanang makahawa.
Ang mga salik na ito, kung tinatantya nang tumpak, ay magbibigay ng mahusay na mga hula para sa malamang na haba ng pandemya, ang pangwakas na bilang ng mga kaso ng nahawaan.
Nilalayon naming mag-aplay ng tinatayang Bayesian inference (ABC) sa (posibleng pang-espasyong pagkakaiba-iba) Susceptible-Exposed- Infectious-Removed (SEIR) na mga stokastikong epidemyang modelo.
Ang ganitong mga pamamaraan ay lubos na kahanay at matagumpay na inilapat sa maraming larangan kabilang ang pagmomodelo ng transmisyon ng sakit.
Partikular na angkop ang mga ito sa mga sitwasyon kung saan ang mga pag-andar sa posibilidad ay wala at kung saan ang higit pang tradisyonal na mga diskarte tulad ng Markov chain Monte Carlo ay hindi praktikal.
Ang ganitong pagtalakay ay naipakitang epektibong gumana sa datos ng pagsubaybay ng ASPREN, isang network ng mga nagbabantay na GP at mga dalubhasang nars na nag-uulat ng hindi kilalang impormasyon sa mga ILI at iba pang mga kondisyon, kung saan ang mga isyu tulad ng nawawalang datos at ang pangangailangan na imodelo ang proseso ng pagmamasid mismo ay matagumpay na natugunan.
Bukod dito, ang mga rurok sa mga bagong kaso ay tinantya sa pamamagitan ng mga pamamaraang pamamahagi.
Ang mga pagtatantya ng mga parametro ng modelong SEIR ay maaaring mailagay sa malalaking pangkat ng datos dahil sa pagkakatulad, at ang mga pamamaraang ito ay naipatupad sa maraming mga aklatang R; nilalayon naming gamitin ang mga aklatan na ABSEIR (idineposito sa GitHub: https://tinyurl.com/vqu35cj) at mga abctools (https://tinyurl.com/tfjavz4) upang matantya ang mga hakbang sa epidemya sa lingguhang batayan.
Dahil naglalagay kami ng isang SIR-epidemikong modelo sa nakagawiang ABC, inaasahan namin na ang aming mga resulta ay magiging matatag laban sa lingguhang datos ng kaso na naglalaman ng kung ipaparis ay maliit na bilang.
Halimbawa, tingnan ang pamamaraan ng ABC na inilalapat sa data ng Tristan da Cunha na karaniwang sipon mula 1967, kung saan ang bilang ng I (bilang ng mga nakakahawang kaso) at R (ang bilang ng mga narekober na kaso) ay nasa sampu-sampu at sa karamihan.
Sa wakas, bilang karagdagan sa pamamaraan sa itaas ay gagamitin namin ang paraan ng Kaplan-Meier na may dalawang kinalabasan (kamatayan at paggaling) upang matantya ang dami ng proporsyon ng namamatay.
Ang pamamaraang ito ay independiyenteng pamamaraan ng ABC at magpapahintulot sa mga paghahambing sa pagitan ng mga pagtatantya mula sa dalawang pamamaraan ng pagmomolde upang husgahan ang katatagan ng mga resulta.
Ang pagsubaybay ng RCGP RSC sa PHE ay tinukoy bilang Proteksyon sa Kalusugan sa ilalim ng Regulasyon 3 ng Mga Serbisyong Pangkalusugan (Kontrol ng Impormasyon ng Pasyente) Regulasyon 2002.
Ito ay nakumpirma ng tanggapan ng Caldicott Guardian ng PHE.
Wala kaming nakikitang tumaas na panganib sa mga kasanayan o practitioner na nakikilahok sa pagsubaybay na ito.
Ang pag-iwas at payong pagkontrol sa impeksyon ay susunod sa kasalukuyang pambansang patnubay.
Ang anumang mga kaso na natukoy ay pamamahalaan ayon sa ipinapatupad na gabay ng PHE/NHS sa panahon na iyon, kasama ang payo para sa mga natukoy na contact.
Gayunpaman, ang aming pagsasanay ay kabibilangan ng mga paalala tungkol sa ligtas na paghawak ng mga ispesimen at pagbabago ng mga hakbang sa pagkontrol ng impeksyon na inaasahan na maging mataas sa aming mga kasanayan.
Ito ay isang pangunahing bahagi ng Regulasyon 12 tungkol sa ligtas na pangangalaga at paggamot, pana-panahong ininspeksyon ng Komisyon sa Kalidad ng Pangangalaga.
Kasaysayan sa Paglalakbay at Mga Klinikal na Deskriptor ng mga Impeksyong COVID-19
Ang mga kasanayan sa RCGP RSC ay pinapayuhan sa klinikal na pag-kowd na ginawang magagamit para sa COVID-19 sa lahat ng mga sistema ng CMR.
Kasama dito ang impormasyon tungkol sa pag-kowd ng mga klinikal na descriptors (Talahanayan 4) at anumang kasaysayan ng paglalakbay.
Pagtatatag ng Pinalawak na Pagsampol ng Virology
Ang mga kasanayan sa RCGP RSC na lumalahok sa taunang pagsubaybay sa virology ng trangkaso ay nagsimula nang kumuha ng sampol mula sa mga pasyente na nagpapakita ng mga sintomas ng LRTI.
Lahat ng mga sampol na natatanggap ay sinusubok para sa trangkaso at COVID-19.
Ito ay humantong sa paunang maagang pagkakakilanlan ng panlikurang pagkalat sa mga pasyente na may mababang panganib.
Noong Marso 7, 2020, nakita ng sistema ng pagsubaybay ang 2 kaso ng COVID-19 sa mga pasyente na may mababang panganib na walang kasaysayan ng paglalakbay sa pamamagitan ng pinalawak na virological na pag-sampol.
Inilalarawan ng protokol na ito kung paano namin inangkop ang isang pambansang sistema ng pagsubaybay sa trangkaso upang masubaybayan ang pagkalat sa komunidad ng isang hindi inaasahang impeksyon ng COVID-19.
Mabilis naming nilikha at isinama ang mga bagong kowd upang payagan ang pagtatala ng datos, at nangongolekta ng datos upang masubaybayan ang pagiging epektibo ng mga diskarte sa pagkontrol.
Sa pamamagitan ng pagsubaybay na ito, nilalayon naming malaman ang higit pa tungkol sa epidemiology ng COVID-19 sa ambulatoryong pangangalaga.
Sa partikular, ang klase ng pagkalat nito, parehong temporal at heograpikal.
Ang aming pagsubok sa mga pasyente na may mababang panganib ay magbibigay-alam din kung ang diskarte sa pagkontrol na batay sa pagsubok ng virolohiya ng mga pasyente na may mataas na peligro at ang kanilang mga kontak kasama ang paghiwalay sa sarili ay epektibo.
Ang pagkokontrol ay dapat mapabagal ang pagkalat, at maaaring may mga benepisyo sa pamamahala ng pagkalat mula sa matinding pagsubaybay.
Gayunpaman, maaaring magkaroon ng isang punto kung saan ang virus ay mas malawak na kumakalat sa populasyon, tulad ng nangyari sa Italya.
Ang pagsubaybay sa mga pasyente na may mababang panganib ay dapat ipaalam kapag naabot namin ang tipping point na ito at kapag ang dami ng impeksyon ay nagsimula nang mabawasan.
Ang epidemiology ng COVID-19 ay nananatiling lumilitaw.
Ang nakabatay sa rehistrasyon na kalikasan ng pangunahing pangangalaga sa UK ay nangangahulugan na makakagawa kami ng isang kumpletong larawan ng pinagsama-samang saklaw at tagal.
Ang sistema ng pagsubaybay ay dapat makilala ang mga lugar kung saan nagaganap ang pagkalat ng COVID-19 na maaaring maging angkop para sa mga pagsubok ng antiviral therapy.
Maaari rin naming sundin ang pagiging epektibo o anumang masamang reaksyon sa mga gamot o pagbabakuna.
Sa wakas, ang maagang pagtuklas sa isang nakumpirmang kaso ng COVID-19 ay nagpakita ng mabilis na pagpapatupad sa pinahusay na pagsubaybay na ito sa pambansang network.
Ang kaligtasan ng mga kasanayan ang aming pangunahing isinasaalang-alang.
Ang RCGP RSC ay pinatatakbo sa loob ng higit sa 50 taon at sangkot sa pagkolekta ng mga sampol upang masubaybayan ang sakit at pagiging epektibo ng bakuna sa panahon ng pandemyong trangkaso ng Hong Kong noong 1968/69, ang trangkasong Ruso noong 1977/78, at ang 2009 pandemya sa Swine flu.
Hindi namin alam ang anumang tumaas na panganib sa kawani ng pagsasanay o iba pang mga pasyente mula sa paglahok sa pagsubaybay.
Ang kahandaan sa pandemya ay bahagi ng papel ng RCGP RSC.
Posible na ang pinahusay na pag-kowd ng impormasyon mula sa mga kontak na may mga gawain sa RCGP RSC ay mababawasan ang posibilidad ng mga tao na maaaring pinaghihinalaang mga kaso ng COVID-19 na dinadala sa operasyon nang hindi sinasadya.
Kung ang mga kaso ay natukoy nang hindi inaasahan, marahil ay kapaki-pakinabang para sa pasyente na iyon, sa kanilang mga contact, at ang kasanayan na malaman.
Ang epekto sa mga gawain ay ang magsara nang isang araw, kung may mahanap na kaso, para sa masidhing paglilinis at pagkatapos ay muling magbukas.
Ang pangunahing mga limitasyon ng ating sistema ay ang bilang ng mga puntos ng datos.
Nangongolekta kami ng data ng serology at virology mula sa 100 mga site, na sumasaklaw sa isang maliit na grupo ng populasyon.
Ito ay kasiya-siya para sa pagsubaybay sa trangkaso, ngunit hindi namin tiyak kung ito ay isang sapat na malaking sampol para sa pagsiklab ng COVID-19.
Ang aming mga lokasyon (mga gawaing pagsubaybay) ay kasalukuyang naayos, at maaaring makatulong ito upang mabilis na mag-onboard na mga gawain sa mga rehiyon kung saan mas maraming kaso.
Sa kasalukuyan, mag-uulat kami nang lingguhan.
Ang aming umiiral na sistema ay maaaring mapahusay sa dalawang beses lingguhan, ngunit marahil araw-araw o oras-oras na datos ang dapat na aming kasalukuyang diskarte.
Ang naaangko na sampling para sa serolohiya sa mga bata na mas mababa sa 10 taon ay maaaring limitado dahil sa pangkalahatang nabawasan na halaga ng mga pagsusuri sa dugo sa mga bata.
Ang pinalawak na pagsubaybay gamit ang RCGP RSC-PHE network para sa biglaang pagkalat ng COVID-19 ay mabilis na naitatag.
Ang modelo ng pagkuha ng naaangkop na impormasyong nagbibigay-daan sa pagkuha ng kinakailangang data ay naging matagumpay na, na may pagrekord ng data na simula sa linggo na ang mga code ay nilikha.
Bilang karagdagan, ang pagbabago ng umiiral na sistema ng pagsubaybay upang mangolekta ng datos ng populasyon nang magkatulad na paraan ay naging epektibo rin.
Gayunpaman, hindi kami sigurado sa kasalukuyan kung ang sukat ng pagsubaybay na ito ay nagbibigay ng sapat na datos upang himukin ang mga diskarte sa lokal na pagkontrol o kung ang pag-uulat ay di madalas na natutugunan ang mga pangangailangan ng ating panahon ng impormasyon.
"Ang pag-update ng mga pamantayan sa diagnostic ng COVID-19 ""hinihinalang kaso"" at ""kumpirmadong kaso"" ay kinakailangan"
Noong ika-6 ng Pebrero 2020, naglathala ang aming koponan ng isang mabilis na gabay sa payo para sa pagsusuri at paggamot ng 2019 nobelang coronavirus (2019-nCoV) na impeksyon, at ang gabay na ito ay nagbigay ng aming karanasan at gumawa ng mahusay na sanggunian para sa labanan laban sa pandemya sa buong mundo.
Gayunpaman, ang sakit na coronavirus 2019 (COVID-19) ay isang bagong sakit, ang aming kamalayan at kaalaman ay unti-unting nadaragdagan batay sa mga natuklasan sa patuloy na pananaliksik at karanasan sa klinikal na paggawa; samakatuwid, ang mga diskarte ng pagsusuri at paggamot ay patuloy ding nag-uupdate.
"Sa liham na ito, sinagot namin ang isang puna sa aming gabay at ibinigay ang pinakabagong diagnostic na pamantayan ng ""hinihinalang kaso"" at ""nakumpirma na kaso"" na ayon sa pinakabagong Mga Patnubay sa Diagnosis at Paggamot para sa COVID-19 (ikapitong bersyon) na inilabas ng National Health Committee ng People’s Republic of China."
Noong Disyembre 2019, ang 2019 novel coronavirus (2019-nCoV) ay nagdulot ng isang paglaganap, naopisyal na ngayong pinangalanan bilang coronavirus disease 2019 (COVID-19) at ang virus ay pinangalanan na severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV- 2).
Noong ika-11 ng Marso 2020, ang COVID-19 ay ipinakilala ng WHO bilang isang pandemya.
Upang malabanan ang impeksyon na SARS-CoV-2, ang aming koponan ay nakabuo ng isang mabilis na gabay sa pagpapayo at nailathala online sa Military Medical Research noong 06 Pebrero 2020.
Nakakaakit ito ng matinding pansin mula nang mailathala.
Subalit tandaan na ang COVID-19 ay isang bagong sakit, ang aming kamalayan at kaalaman ay unti-unting tumataas batay sa patuloy na mga natutuklasan sa mga pagsasaliksik at karanasan sa klinikal na pagsasanay; samakatuwid, ang mga diskarte ng diagnosis at paggamot ay patuloy ding ina-update.
Halimbawa ang Mga Patnubay sa Diagnosis at Paggamot para sa COVID-19 na inilabas ng National Health Committee ng People's Republic of China (http://www.nhc.gov.cn/), sa 16 Enero 2020 hanggang 3 Marso 2020, ay naglabas ng kabuuang pitong edisyon na may ilang mga konteksto na malaki ang pagbabago.
Ngayon ang aming gabay ay nakatanggap ng isang puna ng Zhou et al., ipinakilala nila ang isang panukala sa simpleng pagmamarka batay sa kanilang klinikal na karanasan.
Ang kanilang trabaho ay nagdagdag ng mga bagong katibayan para sa aming gabay at gumawa din ng mahalagang sanggunian para sa pandemanda sa buong mundo.
Sinusuportahan namin ang kanilang makabuluhang gawain at ipinahayag ang aming pasasalamat.
Gayunpaman, ang kanilang trabaho ay nangangailangan din ng pag-update alinsunod sa pinakabagong Pagsusuri at mga Gabay sa Paggamot para sa COVID-19 (Pagsubok sa ikapitong bersyon) at mga kamakailang pag-aaral.
Ayon sa ikapitong edisyon (3 Marso 2020), upang kumpirmahin ang hinihinalang kaso kailangang pagsamahin ang anumang isang aytem ng mga tampok ng kasaysayang epidemiyolohikal at dalawang aytem ng mga klinikal na pagpapahiwatig upang makagawa ng isang komprehensibong pagsusuri, o kailangang matugunan ang tatlong aytem ng mga klinikal na pagpapahiwatig kung walang malinaw na kasaysayang epidemiyolohikal:
Epidemiological history: Kasaysayan ng epidemiolohiko: (1) isang kasaysayan ng paglalakbay o tirahan sa lungsod ng Wuhan at mga nakapalibot na lugar, o iba pang mga pamayanan kung saan ang mga kaso ng COVID-19 ay naiulat sa huling 14 na araw bago nagsimula ang sintomas; (2) isang kasaysayan ng pakikipag-ugnay sa nakakahawang kasong SARS-CoV-2 (na may positibong pagsubok sa asidong nucleic); (3) isang kasaysayan ng pakikipag-ugnay sa mga pasyente na may lagnat o sintomas ng paghinga mula sa lungsod ng Wuhan at mga nakapalibot na lugar, o iba pang mga komunidad kung saan ang COVID-19 ay naiulat sa huling 14 na araw bago nagsimula ang sintomas; (4) isang kasaysayan ng pakikipag-ugnay sa kumpol ng kumpirmadong mga kaso (≥ 2 kaso na may lagnat at / o mga sintomas ng paghinga na naganap sa loob ng 2 linggo sa mga maliliit na lugar, tulad ng bahay, opisina, klase ng paaralan, atbp.).
Clinical manifestations: Mga klinikal na pagpapakita: (1) lagnat at/o mga sintomas sa respiratoryo; (2) na may mga tampok na imaging ng impeksyon ng COVID-19; (3) kabuuang bilang ng mga puting selula ng dugo na nagpapakita ng normal, nabawasan, o bumabang bilang ng mga lymphocyte sa unang yugto ng pagsisimula.
Diagnosing the confirmed case should base on suspected case with any one item of pathogenic or serological evidence as following: (1) real-time PCR test positive for SARS-CoV-2; (2) viral whole genome sequencing showing high homogeneity to the known novel coronaviruses; (3) positive for the specific IgM antibody and IgG antibody to SARS-CoV-2 in serum test; or a change of the SARS-CoV-2-specific IgG antibody from negative to positive, or titer rising ≥4 times in the recovery phase above that in the acute phase.
Makikita natin na ang totoong-oras na PCR na pagsubok para sa asidong nucleic sa respiratory tract o mga sampol ng dugo ay idinagdag sa pangalawa (18 Enero 2020) at pangatlo (22 Enero 2020) na edisyon.
Ang pagtuklas ng pathogen sa sample ng dugo ay idinagdag sa ika-apat (27 Enero 2020) at ikalima (8 Pebrero 2020) na edisyon; at pagkatapos ang katibayang serolohical ay idinagdag sa ikapitong edisyon.
Ang mga pagbabagong ito batay sa patuloy na trabaho ng mga mananaliksik na maghanap para sa isang pinakamainam na kit ng asidong nucleic detection para sa mabilis na pagsusuri, pati na rin ang mga sampol mula sa respiratory tract kabilang ang sampling ng dugo, na nadagdagan ang pagkakaroon ng iba't ibang mga specimens, at suportado na nagdadala ng tiyak na positibong resulta ng antibody sa nakumpirma na pamantayan.
Bukod dito, parami nang parami ang ebidensya na nagpapaalala sa atin na mag-ingat sa mga pasyente na di-pangkaraniwang simtomatiko at asimtomatiko.
"Samakatuwid, ang tsart ng daloy ng Zhou et al. ay dapat na mai-update, dahil inuri nila ang tao nang walang mga klinikal na sintomas bilang ""mababa ang peligro""."
Ang sistema ng puntos ay kinakailangan ding mapatunayan sa karagdagang klinikal na gawain at pag-aaral.
Bilang pagtatapos, inaasahan naming darating ang mas direktang ebidensya at nananawagan sa mga mambabasa na magbigay ng kanilang mga puna.
"Para sa pagsusuri ng ""hinihinalang kaso"" at ""nakumpirmang kaso"", iminumungkahi namin na subaybayan at sundin ang pinakabagong mga alituntunin ng kanilang mga tinitirhang bansa."
Napapanahon ding mag-update ang aming pangkat sa mga gabay upang magbigay ng tulong.
Ang Bangladesh ay nag-uulat ng limang bagong pagkamatay dahil sa COVID-19, pinakamarami sa isang araw
Kahapon, kinumpirma ng Bangladesh na may limang bagong pagkamatay dahil sa COVID-19 sa araw na iyon.
Ito ang pinakamataas na bilang ng mga namatay sa isang araw dahil sa mikrobyo.
Hanggang kahapon, ang Institute of Epidemiology, Disease Control and Research (IEDCR) ng Bangladesh ay umulat ng bilang ng natalang nahawahang mga kaso na naglakip ng 114 aktibong mga kaso at 33 mga kaso na gumaling kung saan nanatili sa bahay.
Kabuuan ng 17 pagkamatay ang naitala.
Sa isang online na pagtatagubilin ng balita, ang direktor ng IEDCR, Dr. Meerjady Sabrina Flora, binanggit na kasama sa mga nangamatay ay apat na mga lalaki at isang babae.
Ayon kay Dr Meerjady, dalawang kaso ang may edad na 60 pataas, dalawa ang nasa pagitan ng 51 at 60, at isang 41-50 taong gulang.
Sinabi rin niya na dalawa sa mga biktima ay mula sa Dhaka.
Idineklara ng World Health Organization (WHO) na isang pandemya ang COVID-19 noong Marso 11.
Isang opisyal ng ospital ay naglahad sa Anadolu Agency, isang lokal na news outlet, na isa sa namatay ay si Jalal Saifur Rahman, isang direktor ng Bengali Anti-Corruption Commission, sino ay inalagaan sa Kuwait Maitree Hospital.
Noong Sabado, sa isang online video na pamahayag, sinabi ng Bangladeshi Road Transport and Bridges Minister Obaidul Quader na ang pampublikong sasakyan ay ititigil ang trabaho ng mas mahaba kaysa naunang naiplano, hanggang itong darating na Sabado.
Ang pagsasara ng pampublikong transportasyon ay unang sinimulan noong Marso 26 at planong tapusin noong Sabado, Abril 4.
Ang pagbibiyahe ng mahahalagang kalakal -- medikal, panggatong at pagkain -- ay pinayagan pa rin.
Ang unang natala na mga pangyayari ng COVID-19 na impeksiyon sa Bangladesh ay noong Marso 8, sa dalawang tao na umuwi mula sa Italya at ganun din ang asawang babae ng isa sa kanila.
Noong Marso 19, ang tatlong ito ay gumaling na.
Sinuspinde ng National Basketball Association ang mga laro dahil sa mga alalahanin ng COVID-19
Noong Miyerkules, sinuspinde ng National Basketball Association (NBA) ng Estados Unidos ang kanyang propesyonal na panahon ng basketball dahil sa mga alalahanin tungkol sa COVID-19.
Sumunod ang desisyon ng NBA sa isang Utah Jazz player na nasuring positibo sa COVID-19 na mikrobiyo.
Hindi binanggit ng NBA ang pagkakakilanlan ng manlalaro na pinag-uusapan sa anunsyo nito.
Sinabi nila na hindi siya naroroon sa Chesapeake Energy Arena sa Oklahoma City, kung saan dapat maglaro ang Utah Jazz laban sa Oklahoma City Thunder.
"Ayon sa press release nito, ang NBA ay ""nagsuspinde sa game play pagkatapos ng naka-iskedyul na laro noong [Miyerkules] hanggang sa susunod na abiso."""
Kinansela ang laro ng Jazz, pati na rin ang ibang laro ng NBA noong Miyerkules sa pagitan ng Sacramento Kings at ang New Orleans Pelicans.
Ginanap pa rin ang ibang mga laro na itinakda para sa Miyerkules, ayon sa NBC News.
Ang ibang pangunahing organisasyon sa basketball ng Estados Unidos, ang National Collegiate Athletic Association, na nagpapatakbo ng pangkolehiyong basketball, ay kinansela ang sarili nitong paligsahan, Kabaliwan ng Marso, para sa kapwa panlalaki at pambabaeng mga liga.
Ayon sa Pamantasan ng Johns Hopkins, hanggang sa Miyerkules, may nakumpirmang hindi bababa sa 1,279 na mga kaso ng COVID-19 sa Estados Unidos.
Iniulat ng CNBC na nagkaroon ng hindi bababa sa 118,381 na mga kaso sa buong mundo.
Nalampasan na ng SARS-CoV-2 ang isang milyong impeksiyon sa buong mundo
Noong Huwebes, ang kabuuang bilang ng mga kaso ng SARS-CoV-2 coronavirus na mga impeksiyon ay lumampas na isang milyon sa buong mundo, ayon sa datos ng Johns Hopkins University.
Hindi bababa sa 52 libong mga pagkamatay ang inuugnay sa COVID-19, ang sakit na hatid ng coronavirus.
Ang makahulugang pangyayari ay dumating sa parehong araw na kinompirma ng Malawi ang kaniyang unang mga impeksiyon ng coronavirus at ang Zambia ay nagtamo ng kaniyang unang pagkamatay na may kinalaman sa coronavirus.
Inangkin ng Hilagang Korea, noong araw ng Huwebes, na ito ay isa sa iilang mga bansa na nanatiling malaya sa mga pagkahawa ng coronavirus.
Hanggang kahapon, iniulat ng World Health Organization ang 1,051,635 na kumpirmadong mga kaso, kabilang ang 79,332 kaso sa dalawampu't apat na oras bago ang 10 a.m. Central European Time (0800 UTC) noong Abril 4. Central European Time (0800 UTC) on April 4.
Sa United States, mahigit 244 libong kaso ng coronavirus ang naitala, karugtong nito sa hindi bababa na 5,900 mga patay.
Binalita ng CBS News, na tumutukoy sa datos ng Johns Hopkins University, mayroong mahigit 1,000 US na pagkamatay noong Miyerkoles hatid ng mga pagkahawa ng coronavirus.
Sa buong mundo, ang mga bansa ay nag-anunsiyo ng mas mahigpit na mga pamamaraan para pigilin ang sakit sa pagkalat.
Noong Huwebes, pinalawig ng mayor ng Moscow na si Sergei Sobyanin ang lockdown ng lungsod hanggang Mayo 1.
Sa buong bansa, dineklara ni Presidente Vladimir Putin na ang mga mamamayang Ruso ay magpapatuloy na babayaran kahit hindi pumasok ng trabaho hanggang Abril 30.
Ang parlyamento ng Portugal ay bomoto para habaan ang nasyonal na pambansang emerhensiya ng 15 araw; ang pumasang boto ay may 215 boto na pabor, sampu ang mga hindi lumahok, at isang kontra na boto.
Pinahaba ng Saudi Arabi ang mga curfew sa mga banal na lungsod ng Mecca at Medina na tumatagal nang buong araw; dati, ang curfew ay may bisa lang sa pagitan ng 3 p.m. at 6 a.m.
Nagplano ang Thailand na magpatupad ng curfew sa pagitan ng 10 p.m. at 4 a.m.
Ang gobernador ng Ohio na si Mike DeWine ay nag-anunsiyo na pinalawig ng estado ang utos na stay-at-home hanggang Mayo 1.
Binabaan ng mga tindahan sa Australia ang mga limitasyon sa toilet paper sa bawat transaksiyon
Noong Linggo at Sabado ng gabi, ibinaba ng mga store chain ng Australia na Woolworths at Coles ang kanilang mga paghihigpit sa pagbili ng papel sa banyo sa dalawa at isang pakete bawat transaksyon sa lahat ng mga tindahan sa buong bansa, nang bawat isa.
Inumpisahan din ng ALDI ang isang-pakete na limitasyon, sa Lunes.
Ang mga limitasyong ito ay naipaskel bilang mga mensahe sa mga checkout, at sa mga pahina ng Facebook ng chain.
Ang mga mamimili ay naiulat na nag-iimbak dahil sa takot sa COVID-19 kung sakaling ang mga tao ay kailangang maghiwalay ng sarili.
Noong Miyerkules, nilimitahan din ng Woolworths ang maaaring bilhin na toilet paper para sa ihahatid sa tahanan sa isang pakete bawat pag-order.
Sumunod ang mga pagbabagong ito sa nakaraang apat-na-pakete bawat transaksyog paghihigpit na ipinakilala ng Woolworths at Coles noong Marso 4 at 5.
"Si Coles, sa inilabas ng media noong Marso 8, ay nag-ulat na sa inilagay na apat na paketeng paghihigpit, ""maraming mga tindahan ang nagbebenta pa rin sa loob ng isang oras ng paghahatid"", at tinawag ang demand na ""hindi pa nangyayari"", habang ang ALDI, sa isang post sa Facebook noong Martes, ay tinawag itong ""hindi inaasahan""."
"Ang benta ay tumaas nang ""matalas na pagtaas"" noong nakaraang linggo, ayon sa isang tagapagsalita ng Woolworths."
Ang tindahan ng Costco sa Canberra ay nilimitahan din ang pinapayagang dami sa dalawang pakete noong nakaraang linggo.
Para maibsan pa ang kakapusan, umorder si Coles ng mas malaking mga pakete mula sa mga tagasuplay at dinalasan ang paghahatid, umorder si Woolworths ng karagdagang stock, habang ang ALDI ay nag-stock para sa nakaplanong Miyerkoles na espesyal na makukuha nang maaga.
Sinabi ni Russell Zimmerman, ehekutibong direktor ng Samahan ng mga australyanong Nagtitingi, na nagsisikap na itaas ang paninda ang mga tagatingi, ngunit mahirap gawin ang mga paghihigpit ng lokal na konseho sa tiyempo ng mga paghahatid ng trak.
Inaasahan niya ang tumataas na mga gastos sa produksiyon, dahil sinusubukan ng mga tagatustos na matugunan ang pangangailangan, at mas kaunting mga espesyal.
Noong Martes, ipinahayag ng ALDI na kasunod ng maagang pagbitiw ng paninda, may ibang mga tindahan na hindi mapapatakbo ang pang Miyerkules na espesyal.
Sa ulat ng News.com.au, si Dr Gary Mortimer, eksperto ng pagtitingi mula sa Queensland University of Technology, ay nagsabing nagpupuno ng estante ang mga tindahan tuwing gabi.
Nabanggit niya na ang toilet paper ay isang malaking item, na humahantong sa mababang kantidad ng stocks, at, kapag nabili lahat, nag-iiwan ng malawak na espasyo sa mga estante, na nagdadagdag sa pakiramdam ng kakulangan.
"""Sina Coles at Woolworths ay may pananaw [na] kung maraming mga bagay sa estante, kung ang produkto tulad ng mga toilet roll at sanitiser ay maaaring [mabibili] at marami, marahil ay mababawasan mo ang pagkataranta"" sabi ni Russell Zimmerman sa ABC News."
Sinabi ng tagalikha ng na-recycle na toilet paper na Who Gives a Crap na naubusan na sila ng stock sa nakaraang Miyerkules.
Ang Kimberly-Clark, na gumagawa ng Kleenex Toilet Tissue, at ang Solaris Paper na gumagawa ng Sorbent, ay nagbigyang-diin na sila’y nagtatrabaho 24/7 para mapanatili ang suplay, ayon sa ulat ng News.com.au.
Ang Domain.com, isang site real estate, ay nag-ulat ng ilang mga tagapagbenta na nag-alok ng libreng toilet paper sa unang bidder sa mga subasta sa Melbourne, nang mas kaunti ang mga subasta na ginanap dahil ang mga mamimili ay mayroong oras na hindi magtrabaho sa panahon ng mahabang katapusan ng linggo ng Araw ng Mga Manggagawa o Labour Day.
Ang edisyon nang Huwebes ng NT News, isang peryodikong inimprenta sa Darwin, ay nagsama ng pansingit na may walong pahina na gugupitin at gagamiting toilet paper.
Ang mga tindahan ay orihinal na nag-aatubili na magpatupad ng mga paghihigpit, ayon sa isang ulat mula sa ABC Australia noong Marso 3 kung saan sinabi nila na wala silang planong maglagay ng mga paghihigpit sa mga pagbili.
Dinagdag ni Russell Zimmerman na mataas din ang pangangailangan ng ibang mga produkto, kasama ang mga maskara, sanitiser, tuyong kalakal, panghugas ng kamay at harina.
Gayon din, sa labas ng Australia, naobserbahan noong Linggo ng gabi ang online British na supermarket na Ocado na naglilimita sa mga pagbili ng Andres toilet paper sa dalawang 12 rolyong pakete.
Idineklara ni Pangulong Trump ng US na ang COVID-19 ay pambansang emerhensiya
Noong Biyernes, si Pangulong Donald Trump ng Estados Unidos ay nagpahayag ng pambansang emerhensya bilang tugon sa patuloy na pagsiklab ng coronavirus.
Ang pagkilos ay dumating dalawang araw pagkatapos ipinahayag ng World Health Organization ang outbreak, na naging sanhi para ang sakit na COVID-19, ay maging isang pandemya.
Nagbigay ang pagkilos sa pag-access ng gobyernong pederal ng mga US$50 bilyon na karagdagang pondo para labanan ang pandemya, ayon sa NBC News.
"Partikular na sinabi ng proklamasyon na ""ang outbreak ng COVID-19 sa United States ay bumubuo ng pambansang emerhensiya"" at sinabi na ang pambansang emerhensiya ay nagsimula noong Marso 1, halos dalawang linggo bago ang proklamasyon mismo."
"Ang United States Department of Health and Human Services ay nagdeklara sa outbreak bilang isang ""public health emergency"" noong Enero 31."
Hindi itinalaga ni Trump ang Federal Emergency Management Agency (FEMA) bilang tugon ng pamahalaan sa COVID-19, kung saan iniulat ng Politico na nag-iwan ng ilang eksperto sa pangangasiwa ng sakuna na dismayado.
"Binanggit ni Politico si Tim Manning, dating deputy administrator sa FEMA, sa pagsasabing ""Ang FEMA ay may mahalagang tungkulin sa pag-uugnay ng mas malaking tugon sa krisis"" at ""kung mayroong isang emerhensiya, kinakailangang kasangkot ang FEMA."""
Ginawa ni Trump ang desisyon sa ilalim ng mga probisyon ng National Emergencies Act, kabilang sa iba pang namamahalang mga awtoridad.
Inianunsiyo rin ng administrasyong Trump ang iba pang mga pagsisikap bilang tugon sa COVID-19, kasama na ang pagsaisantabi ng interes na kinokolekta nito sa federal na mga pautang sa mag-aaral at pagtaas ng mga pagbili ng langis ng estratehikong reserba ng langis ng U.S.
Inihayag ng World Health Organization na pandemya ang COVID-19
Noong Miyerkules, ipinahayan ng World Health Organization (WHO) ang kasalukuyang pagsiklab ng COVID-19 — ang sakit na dulot ng coronavirus SARS-CoV-2 — na isang pandemya.
"Bagaman ang salitang ""pandemya"" ay tumutukoy lamang sa kung gaano kalawak ang pagkalat ng isang sakit, hindi tumutukoy kung gaano mapanganib ang mga tiyak na kaso, binaggit ng WHO ang pangangailangang itulak ang mga gobyerno upang kumilos:"
“Ang lahat ng mga bansa ay kaya pang baguhin ang kurso ng pandemya na ito.
Kapag nakikita, sinusuri, ginagamot, ihinihiwalay, binabakas at pinapakilos ng mga bansa ang kanilang tao bilang tugon,” ayon kay Tedros Adhanom Ghebreyesus, ang Director-General ng WHO.
"""Kami ay labis na nababahala kapwa sa mga nakababahalang antas ng pagkalat at kalubhaan at sa nakababahalang antas ng hindi pagkilos."""
"According to Dr. Ayon kay Dr. Tom Frieden, na dating direktor ng Centers for Disease Control and Prevention ng United States, ang pandemya ay ""wala pang katulad."""
"Sinabi niya, sa mga pahayag na inilathala ng CNN noong Pebrero, ""maliban sa trangkaso, walang ibang respiratory virus ang nasubaybayan mula sa paglitaw hanggang sa tuloy-tuloy na pagkalat sa mundo."""
"Ipinahayag ni Ghebreyesus ang isang katulad na pananaw, na sinabing ""hindi pa kami nakakita ng isang pandemya na pinalabas ng isang coronavirus."""
Nagpatuloy siya, “at hindi pa tayo nakakita ng isang pandemya noon na maaaring kontrolin ng sabayan.”
Ang bagong katayuan bilang isang pandemya ay sumusunod sa pagpapasya ng WHO noong Enero upang ideklara ang pagsiklab na pang-emerhensyang kalusugan sa publiko na alalahaning internasyonal.
"The United States' National Institute of Allergy and Infectious Disease's director, Dr. Anthony Fauci, said of the outbreak, ""bottom line, it's going to get worse."""
Hanggang noong Huwebes, iniulat ng Associated Press na mayroong hindi bababa sa 126,000 mga kaso ng COVID-19 sa buong mundo, na nagreresulta sa higit sa 4,600 na pagkamatay.
Ang 2019-20 na pandemyang coronavirus ay isang patuloy na pandemya ng sakit na coronavirus 2019 (COVID-19), sanhi ng matinding talamak na respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2).
Nakilala ang pagsiklab sa Wuhan, Tsina, noong Disyembre 2019, na idineklara na isang Emerhensya sa Kalusugan ng Publiko (Public Health Emergency) na Pandaigdigang Alalahanin (International Concern) noong Enero 30, 2020, at kinikilala bilang isang pandemya noong Marso 11, 2020.
Hanggang noong 10 Abril 2020, humigit-kumulang 1.61 milyong kaso ng COVID-19 ang naiulat sa 210 bansa at teritoryo, na nagresulta sa tinatayang 97,000 na pagkamatay.
Halos 364,000 ang mga taong gumaling.
Ang bagsik pumatay ng kaso ay tinatantya na 4% sa Tsina, habang sumasaklaw sa buong mundo mula 13.04% sa Algeria hanggang sa .08% sa New Zealand.
Kabilang sa mga karaniwang sintomas ang lagnat, ubo at paghingal.
Maaring kabilang sa mga komplikasyon ang pulmonya at sindrom ng talamak na sakit sa paghinga (acute respiratory distress syndrome).
Tipikal na sa loob ng limang araw ang panahon mula sa pagkalantad sa pag-umpisa ng mga sintomas, subalit maaring tatagal ito mula sa dalawa hanggang labing apat na mga araw.
Walang nalalamang bakuna o tukoy na antiviral na paggamot.
Symptomatic at suportang terapiya ang pangunahing paggamot.Kabilang sa inirekumendang hakbang sa pag-iwas ang paghuhugas ng kamay, pagtakip sa sariling bibig kapag umuubo, pagpapanatili ng distansya sa ibang tao, at pagsubaybay at sariling-pagbubukod para sa mga tao na naghihinalang sila ay nahawaan.
Tumugon ang mga awtoridad sa buong mundo sa pamamagitan ng pagpapatupad ng mga paghihigpit sa paglalakbay, quarantine, curfew, kontrol ng peligro sa lugar ng trabaho, at pagsara ng pasilidad.
Humantong ang pandemya sa malalang pagkagambala ng panlipunang pamumuhay sa buong mundo, ang pagpaliban o pagkansela ng mga palaro, relihiyoso, pangpulitika at kultural na mga kaganapan, at malawakang mga kakulangan ng mga kagamitan na pinalala ng panic buying.
Ang mga paaralan at mga pamantasan ay sarado sa alinmang pambansa o lokal na batayan sa 193 mga bansa, na nakakaapekto ng halos 99.4 porsiyento ng populasyon ng mga estudyante sa mundo.
Kumalat sa online ang maling impormasyon tungkol sa mikrobiyo, at nagkaroon ng mga insidente ng xenophobia at diskriminasyon laban sa mga mamamayang Tsino, iba pang mga tao ng Silangan at angkan ng Timog-Silangang Asya, at iba pa mula sa mga lugar na may makabuluhang mga kaso ng mikrobiyo.
Dahil sa nabawasang paglalakbay at pagsara ng mabibigat na industriya, nabawasan ang polusyon sa hangin at paglabas ng carbon.
Ang mga awtoridad sa kalusugan sa Wuhan, China (ang kabisera ng lalawigan ng Hubei) ay nag-ulat ng isang kumpol ng mga kaso ng pulmonya na hindi alam ang sanhi noong 31 Disyembre 2019, at isang pagsisiyasat ang inilunsad noong unang bahagi ng Enero 2020.
Ang mga kaso ay karaniwang may mga kawing sa Huanan Seafood Wholesale Market at kung gayon ang virus ay ipinagpapalagay na may zoonotic na pinagmulan o nagmula sa hayop at naisalin sa tao.
Ang virus na sanhi ng outbreak ay kilala bilang SARS-CoV-2, isang bagong natuklasang virus na malapit na nauugnay sa bat coronaviruses, pangolin coronaviruses, at SARS-CoV. Ang naunang kilalang tao na may mga sintomas ay kalaunang natuklasan na nagkasakit noong 1 Disyembre 2019 , at ang taong iyon ay hindi kinakitaan ng nakikitang mga koneksyon sa kumpulan sa palengke pagkaraan.
Sa maagang bilang ng mga kaso na naiulat noong Disyembre 2019, natagpuan ang dalawang-katlo na may kaugnayan sa merkado.
Noong Marso 13, 2020, isang hindi tiyak na ulat mula sa South China Morning Post ay iminungkahi na ang isang kaso na nasubaybayan noong Nobyembre 17, 2019, sa isang 55 taong gulang mula sa lalawigan ng Hubei, ay maaaring ang una.Noong Pebrero 26, 2020, iniulat ng WHO na, bilang ang mga bagong kasong naiulat na tinanggihan sa Tsina ngunit biglang nadagdagan sa Italya, Iran, at Timog Korea, ang bilang ng mga bagong kaso sa labas ng Tsina ay lumampas sa bilang ng mga bagong kaso sa loob ng China sa kauna-unahang pagkakataon.
Maaaring may mahalagang hindi sapat na pag-uulat ng mga kaso, partikular sa mga may mas banayad na sintomas.
Pagsapit ng 26 Pebrero, kakaunti ang mga kaso na naiulat sa mga kabataan, sa mga 19 pababa na bumubuo ng 2.4% ng mga kaso sa buong mundo. Ang punong tagapayo sa siyensiya ng United Kingdom na si Patrick Vallance ay tinantiya na 60% ng populasyong British ang kailangang mahawahan bago makamit ang epektibong herd immunity.
Tumutukoy ang mga kaso sa bilang ng mga tao na nasuri sa COVID-19, at nakumpirmang positibo ang kanilang pagsusuri ayon sa opisyal na mga protokol.
Hanggang noong 23 Marso, wala pang bansa ang nakapagsuri ng higit sa 3% ng populasyon nito, at maraming mga bansa ang nagkaroon ng opisyal na mga patakaran na hindi suriin ang mga may banayad na sintomas lamang, tulad ng Italy, Netherlands, Spain, at Switzerland.
Naitatag ng isang pag-aaral na nilathala noong Marso 16 na sa Tsina, hanggang Enero 23, hindi napansin isang tinatayang 86% ng COVID-19 na mga impeksyon, at na ang mga hindi naidokumentong mga impeksyon na ito ay ang pinagmulan ng impeksyon para sa 79% ng mga dokumentadong kaso.
Ang isang pagsusuring istatistika na nilathala noong Marso 30 ay tinantiya na ang bilang ng mga impeksyon sa Italya ay higit na mas malaki kaysa mga naiulat na mga kaso.
Ang panimulang mga pagtatantuya ng basic reproduction number (R0) para sa COVID-19 ay 1.4 hanggang 2.4.
Isang pag-aaral na inilathala ng US Center for Disease Control and Prevention ang nagpalagay na maaaring ito ay 5.7.
Karamihan ng mga taong may COVID-19 ay gumagaling.
Para sa mga hindi, ang panahon mula sa pagpapakita ng mga sintomas hanggang sa kamatayan ay nasa pagitan ng 6 at 41 araw, na pinakakaraniwang nabubuhay nang 14 araw.
Hanggang Abril 10 2020, humigit-kumulang 97,000 na kamatayan ang naiugnay sa COVID-19.
Sa Tsina, hanggang sa Pebrero 5 halos 80% ng pagkamatay ay nasa mahigit sa 60, at 75% ang may nauna nang mga kondisyon sa kalusugan kabilang ang mga sakit sa cardiovascular at diabetes. Ang opisyal na listahan ng pagkamatay mula sa pandemyang COVID-19 ay karaniwang tumutukoy sa mga patay na tao na nasuring positibo sa COVID ayon sa opisyal na mga protocol.
Ang bilang ng totoong mga pagkamatay mula sa COVID-19 ay maaaring mas mataas, dahil maaaring hindi binilang ang mga namatay na hindi nasuri - hal. sa bahay, sa mga bahay ng pangangalaga, atpb.
Nalaman mula sa parsiyal na datos mula sa Italy na ang bilang ng labis na kamatayan sa panahon ng pandemya ay lampas sa opisyal na tuos ng kamatayan sa COVID salik na 4-5x.
"A spokeswoman for the U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC) acknowledged ""We know that [the stated death toll] is an underestimation"", a statement corroborated by anecdotal reports of undercounting in the U.S. Such underestimation often occurs in pandemics, such as the 2009 H1N1 swine flu epidemic.The first confirmed death was in Wuhan on 9 January 2020."
Ang unang pagkamatay sa labas ng mainland China ay naganap noong 1 Pebrero sa Pilipinas, at ang unang pagkamatay sa labas ng Asya ay sa France noong 14 Pebrero.
Pagsapit ng Pebrero 28, sa labas ng mainland China, higit sa isang dosenang pagkamatay bawat isa ang naitala sa Iran, Timog Korea, at Italya.
Pagsapit ng Marso 13, higit sa apatnapung mga bansa at teritoryo ang nag-ulat ng mga pagkamatay, sa bawat kontinente maliban sa Antarctica. Ilang mga hakbang ang karaniwang ginagamit para bilangin ang pagkamatay.
Ang mga bilang na ito ay nag-iiba ayon sa rehiyon at sa paglipas ng panahon, at naiimpluwensyahan ng dami ng test, kalidad ng sistema ng pangangalaga sa kalusugan, mga pagpipilian sa paggamot, oras mula sa paunang outbreak, at mga katangian ng populasyon tulad ng edad, kasarian, at pangkalahatang kalusugan. Ang ratio ng bilang ng kamatayan sa bilang ng kaso ay sumasalamin sa bilang ng pagkamatay na hinahati sa bilang ng mga nadayagnos na kaso sa loob ng oras na pagitan.
Batay sa estadistika ng Johns Hopkins University, ang pandaigdigang ratio ng kamatayan sa kaso ay 6.0% (97,039/1,617,204) hanggang noong 10 Abril 2020.
Ang bilang ay iba’t iba ayon sa rehiyon.
Sa China, ang mga pagtatantiya para sa ratio ng bilang ng kamatayan sa bilang ng kaso ay nabawasan mula sa 17.3% (para sa mga may sintomas mula 1-10 Enero 2020) hanggang 0.7% (para sa mga may sintomas mula pagkatapos ng 1 Pebrero 2020). Ang iba pang mga hakbang ay kasama ang bilang ng kaso ng pagkamatay o case fatality rate (CFR), na sumasalamin sa porsiyento ng mga taong nasuri na namatay mula sa sakit o infection fatality rate (IFR), na sumasalamin sa porsyento ng mga nahawahan (nadayagnos at di-nadayagnos) na namamatay mula sa sakit.
Walang takdang panahon ang mga istatistikang ito at sinusundan ang tiyak na populasyon mula sa pagkahawa hanggang sa paglutas ng kaso.
Tinangka ng bilang ng mga akademiko na kalkulahin ang mga numero na ito para sa mga tiyak na populasyon.
Tinatantiya ng Center for Evidence-Based Medicine ng University of Oxford na ang bilang ng pagkamatay sa impeksyon para sa pandemya sa kabuuan ay nasa pagitan ng 0.1% at 0.39%.
Ang nasa itaas na tantiya sa hanayang ito ay naaayon sa mga resulta mula sa unang sapalarang pagsusuri o random testing para sa COVID-19 sa Germany, at sa pag-aaral sa estadistika na sumusuri sa epekto ng testing sa mga pagtatantiya ng CFR.
Naniniwala ang WHO na maaaring makontrol ang pandemya.
Ang rurok at pinakamatagal na pagsisimula ay hindi sigurado at maaaring magkakaiba sa bawat lokasyon.
Sinabi ni Maciej Boni ng Pamantasan ng Penn State, “Kung hindi masuri, tipikal na aabot sa tuktok ang mga nakakahawang pagsiklab at magsimulang bumaba pagkatapos kapag wala nang mga magagamit na host ang sakit.
Pero halos imposibleng manghula ngayon kung kailan mangyayari yan”.
"Ipinaliwanang ng sinyor na tagapayong medikal ng gobyerno ng Tsina na si Zhong Nanshan na ""maaaring matapos na sa Hunyo"" kung kikilos ang lahat ng mga bansa na sumunod sa payo ng WHO sa mga hakbang upang mapigil ang pagsiklab ng mikrobiyo."
"On 17 March, Adam Kucharski of the London School of Hygiene & amp; Tropical Medicine stated that SARS-CoV-2 ""is going to be circulating, potentially for a year or two""."
"Ayon sa pag-aaral ng Imperial College na pinamunuan ni Neil Ferguson, kinakailangan ang physical distancing at iba pang mga hakbang ""hanggang sa magkaroon ng bakuna (maaaring 18 buwan o higit pa)""."
"Sinabi ni William Schaffner ng Vanderbilt University, ""Sa palagay ko, hindi malamang na ang coronavirus na ito---sapagkat napakadali itong naililipat— ay ganap na mawawala"" at ito ay ""maaaring maging isang pana-panahong sakit, na bumabalik bawat taon""."
Nakasalalay ang bagsik ng pagbalik sa kaligtasan ng kawan at ang lawak ng pagbabago.
Ang mga simtomas ng COVID-19 ay maaaring relatibo na hindi tiyak at maaaring maging asymptomatic ang nahawaang mga tao.
Ang dalawang pinaka-karaniwang sintomas ay lagnat (88%) at tuyong ubo (68%).
Kabilang sa hindi gaanong karaniwang mga sintomas ang pagkahapo, pagkakaroon ng respiratory sputum (plema), pagkawala ng pang-amoy, paghingal, pananakit ng kalamnan at kasukasuan, namamagang lalamunan, sakit ng ulo, panginginig, pagsusuka, pagdura ng dugo, pagtatae, o pangangasul ng balat. Sinabi ng WHO na humigit-kumulang isa sa anim na tao ang nagkakasakit nang malubha at nahihirapang huminga.
The U.S. Ang U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC) ay naglilista ng mga sintomas na pang-emerhensiya tulad ng kahirapan sa paghinga, patuloy na sakit o presyon sa dibdib, biglaang pagkalito, kahirapan sa paggising, at nangangasul na mukha o mga labi; ipinapayo ang agarang medikal na atensyon kung mayroong mga sintomas na ito. Ang pagsulong pa ng sakit ay maaaring humantong sa malubhang pulmonya, acute respiratory distress syndrome, sepsis, septic shock at kamatayan.
Ang ilan sa mga nahawaan ay maaaring asymptomatic, na walang mga klinikal na sintomas ngunit sa mga resulta ng pagsubok na nagpapatunay ng impeksyon, kaya naglabas ang mga mananaliksik ng payo na ang mga may malapit na pakikipag-ugnay sa nakumpirma na nahawaang tao ay dapat na masubaybayan nang mabuti at suriin upang maiwasan ang impeksyon.
Tinantya ng mga Tsino ang asymptomatic ratio na saklaw mula sa ilan hanggang 44%.
Ang karaniwang panahon ng inkubasyon (ang panahon sa pagitan ng impeksyon at pagsimula ng sintomas) ay mula sa isa hanggang 14 araw; karaniwan itong limang araw. Bilang isang halimbawa ng kawalan ng katiyakan, ang pagtantya ng maliit na bahagi ng mga taong may COVID-19 na nawala ang kanilang pang-amoy ay inisyal na 30% at bumagsak sa kalaunan ng 15%.
Kasalukuyan pang tinutukoy ang ilang mga detalye tungkol sa kung paano naikakalat ang sakit.
Ang sakit ay pinaniniwalaang pangunahing kumakalat sa malapitang kontak at sa pamamagitan ng maliit na munting patak mula sa pag-ubo, pagbahin, o pagsasalita; na may malapitang kontak sa loob ng 1 hanggang 2 metro (3 hanggang 6 talampakan).
Nakita sa mga pag-aaral na ang pag-ubo nang walang takip ay maaaring maglabas ng mga munting patak na naglalakbay hanggang sa 4.5 metro (15 talampakan) hanggang 8.2 metro (27 talampakan).
Ang ilan ay nagpanukala na ang virus ay maaari ring maisalin sa pamamagitan ng maliliit na munting patak na nananatili nang matagal na panahon sa hangin, na maaaring mabuo sa pamamagitan ng pagsasalita. Ang mga munting patak sa hingahan ay maaari ring mabuo sa oras ng pagbuga ng hininga, kabilang ang pagsasalita, kahit na ang virus ay hindi naman talaga taglay ng hangin.
Ang maliliit na patak ay maaaring dumapo sa mga bunganga o ilong ng mga tao na malapit o maaaring malanghap papunta sa mga baga.
Ang ilang medikal na pamamaraan tulad ng intubation at cardiopulmonary resuscitation (CPR) ay maaaring magdulot sa mga katas na respiratoryo na lumutang sa hangin at magresulta kung gayon sa pagkalat sa hangin.
Maaari rin itong kumalat kapag hinawakan ng isang tao ang isang kontaminadong ibabaw, kabilang ang balat, at pagkatapos ay hahawakan ang kanilang mga mata, ilong, o bibig.
Habang may mga alalahanin na maaari itong kumalat sa pamamagitan ng mga dumi ng tao, ang panganib na ito ay pinaniniwalaan na mababa.
Itinanggi ng Gobyernong Tsina ang posibilidad ng tae-bibig na transmisyon ng SARS-CoV-2. Ang mikrobiyo ay pinakanakakahawa sa loob ng unang tatlong araw pagkatapos mag-umpisa ang mga sintomas, kahit na ang pagkalat ay maaaring bago lumabas ang mga sintomas at sa huling mga yugto ng sakit.
Ang mga tao na nasuring positibo sa sakit ng hanggang tatlong araw bago lumitaw ang mga sintomas ay iminumungkahing posible ang transmisyon bago ang pagbuo ng makabuluhang mga sintomas.
Kakaunting ulat lang ang mayroon sa mga kaso na hindi nagpapakita ng sintomas na kinumpirma ng laboratoryo, subalit ang paglilipat nang walang sintomas ay nakilala ng ilang bansa habang nag-iimbestiga ng pagbakas sa kontak.
Ang European Center for Disease Prevention and Control (ECDC) ay nagsasaad na habang hindi lubos na malinaw kung gaano kadali ang pagkalat ng sakit, ang isang tao sa pangkalahatan ay nakakahawa ng dalawa hanggang tatlong iba pa. Ang virus ay nabubuhay nang ilang oras o mga araw sa mga nahahawakang bagay.
Sa tiyakan, natagpuang nakikita ang mikrobiyo ng hanggang sa tatlong araw sa plastic (polypropylene) at 304 stainless na bakal, sa isang araw sa cardboard, at hanggang sa apat na oras sa tanso.
Ito, gayon pa man, ay pabago-bago batay sa halumigmig at temperatura. Nasuring positibo sa COVID-19 ang mga paboritong hayop at iba pang mga hayop.
Walang katibayan na maaaring maipasa ng mga hayop ang mikrobiyo sa mga tao, bagaman ipinapayo ng mga awtoridad na British na hugasan ang mga kamay pagkatapos humipo sa mga hayop, tulad ng matapos ang pagkontak sa ibang mga ibabaw na maaaring nahawakan ng nahawaang mga tao.
Ang severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) ay isang nobelang mikrobiyo, unang naibukod mula sa tatlong tao na may pulmonya kaugnay sa kumpol ng mga matinding sakit sa panghinga na mga kaso sa Wuhan.
Lahat ng katangian ng novel SARS-CoV-2 virus ay nangyayari kaugnay ng mga coronavirus sa kalikasan. Sa labas ng katawan ng tao, ang virus ay napapatay ng sabon na gamit sa bahay, na tumutunaw sa balot na pananggalang nito. Ang SARS-CoV-2 ay malapit na nauugnay sa orihinal na SARS- CoV.
Inakalang ito ay mayroong zoonotic na pinagmulan.
Isiniwalat ng genetiko na pagsusuri na ang mga coronavirus ay henetikong kakumpol sa genus Betacoronavirus, sa subgenus Sarbecovirus (lineage B) kasama ang dalawang galing-sa-paniki na mga strain.
Ito ay 96% magkapareho sa antas ng buong genome sa iba pang mga sample ng coravavirus ng paniki (BatCov RaTG13).
Noong Pebrero 2020, nalaman ng mga mananaliksik na Chinese na may isa lang na pagkakaiba sa amino acid sa ilang bahagi ng mga genome sequences sa pagitan ng mga virus mula sa mga pangolin at mula sa mga tao.
Natagpuan ng whole-genome na paghahambing hanggang ngayon ang halos 92% ng genetic material na pagkakatulad ng pangolin coronavirus at SARS-CoV-2, na hindi sapat upang patunayan na intermediate host ang mga pangolin.
Ang impeksyon sa pamamagitan ng mikrobiyo ay maaaring unang masuri batay sa mga sintomas, bagaman ang kumpirmasyon ay ultimatum na sa pamamagitan ng reverse transcription polymerase chain reaction (rRT-PCR) ng nahawaang mga sekresyon o CT imaging.
Ang isang pag-aaral na pinaghambing ang PCR sa CT sa Wuhan ay nagmungkahi na ang CT ay makabuluhang mas sensitibo kaysa sa PCR, kahit na hindi gaanong tiyak, na may maraming mga tampok ng imaging nito na magkakapatong sa iba pang mga proseso ng pulmonya at sakit.
"Hanggang Marso 2020, inirerekumenda ng American College of Radiology na ""Hindi dapat gamitin ang CT upang i-screen para o bilang first-line na pagsubok sa pagsusuri ng COVID-19""."
Naglathala ang WHO ng ilang mga protocol sa pagsubok ng RNA para sa SARS-CoV-2, na inilabas ang una noong Enero 17.
Ang pagsusuri ay gumagamit ng real-time reverse transcription polymerase chain reaction (rRT-PCR).
Ang pagsusuri ay maaaring gawin sa mga sampol na respiratoryo o dugo.
Makukuha ang mga resulta sa pangkalahatan sa loob ng ilang oras hanggang mga ilang araw.
Sa pangkalahatan, ang pagsusuri na ito ay isinasagawa sa pamamagitan ng pagkuskos sa loob ng ilong o nasopharyngeal swab kahit na ang pagkuskos sa loob ng lalamunan o throat swab ay maaari ring gamitin. Ilang laboratoryo at kumpanya ang bumubuo ng serolohikal na mga pagsusuri, na nakakakita sa antibodies.
Hanggang sa Abril 6, 2020, wala sa mga ito ang napatunayan na sapat na tumpak upang maaprubahan para sa malawakang paggamit.
Sa US isang serological test na binuo ni Cellex ang naaprubahan para sa emerhensiyang paggamit ng mga sertipikadong laboratoryo lamang.
Ang mga karakteristikong katangian ng pagsaimahe sa radiograpiya at computed tomography (CT) ng mga taong may palatandaan ay kasama ang mga asymmetric peripheral ground glass opacities at absent pleural effusions.
Ang Italian Radiological Society ay nag-iipon ng internasyonal na online database ng mga nakaimaheng mga napag-alaman sa mga nakumpirmang kaso.
Dahil sa overlap sa iba pang mga impeksyon tulad ng adenovirus, may limitadong pagiging tiyak sa pagkilala ng COVID-19 ang imaging na walang kumpirmasyon ng PCR.
Isang malaking pag-aaral sa China ang naghambing ng mga resulta ng chest CT sa PCR at ipinakita na kahit na ang pagsaimahe ay hindi gaanong partikular para sa impeksiyon, mas mabilis at mas sensitibo ito, na nagmumungkahi ng pagsasaalang-alang nito bilang isang kagamitan sa pagsasala sa mga lugar ng epidemya.
Binuo ang mga artipisyal na batay-sa-katalinuhang convolutional neural networks upang makita ang mga tampok ng paglalarawan ng mikrobiyo na may parehong mga radiograph at CT.
Kasama sa mga pamamaraan upang maiwasan ang pagkalat ng sakit ang pagpapanatili ng pangkalahatang mabuti na pansariling kalinisan, paghuhugas ng mga kamay, pag-iwas na mahawakan ang mga mata, ilong o bibig ng hindi nahugasan na mga kamay, at pag-ubo o pagbahin sa tisiyu at paglagay ng tisyu nang deretso sa lalagyan ng basura.
Pinapayuhan ang mga maaaring mayroon nang impeksyon na magsuot ng kirurhiko na maskara sa publiko.
Inirekomenda rin ang physical distancing para maiwasan ang hawahan. Maraming mga pamahalaan ang naghigpit o nagbabala laban sa hindi kinakailangang pagbiyahe papunta at pabalik sa mga bansa at mga lugar na apektado ng outbreak.
Gayunpaman, umabot ang mikrobiyo sa yugto ng paglaganap sa komunidad sa malalaking bahagi ng mundo.
Ibig sabihin nito na kumakalat ang mikrobiyo sa loob ng mga komunidad, at hindi alam kung saan o paano sila nahawaan ang ilan sa mga miyembro ng komunidad.Ang mga provider ng pangangalagang pangkalusugan na nangangalaga ng isang tao na maaaring nahawa ay nirekomendang gumamit ng pamantayang mga pag-iingat, mga pag-iingat sa pakikipag-ugnay, at proteksyon sa mata. Ang pagsubaybay sa pakikipag-ugnay ay isang mahalagang paraan para sa mga awtoridad ng kalusugan upang matukoy ang pinanggalingan ng isang impeksiyon at upang mapigilan ang dagdag na transmisyon.
Ang paggamit ng data ng lokasyon mula sa mga mobile phone ng mga gobyerno para sa hangaring ito ay nag-udyok sa mga alalahanin sa pagkapribado, kasama ang Amnesty International at higit sa 100 iba pang mga organisasyon na naglalabas ng pahayag na nanawagan ng mga limitasyon sa ganitong uri ng pagmamatyag.
Ipinatupad o iminungkahi para sa kusang paggamit ang iba't ibang mga mobile app, at hanggang Abril 7, 2020, higit sa isang dosenang mga grupo ng dalubhasa ang nagtatrabaho sa mga solusyon na magiliw-sa-pagkapribado, tulad ng paggamit ng Bluetooth upang mag-log ng kalapitan ng isang gumagamit sa iba pang mga selpon.
Makakatanggap ng isang mensahe ang mga gumagamit kung malapit silang nakipag-ugnay sa isang tao na nasuring positibo sa COVID-19.Nagpapalipat-lipat ang maling kuro-kuro tungkol sa kung paano maiwasan ang impeksyon; halimbawa, ang pag-rinse ng ilong at pagmumog ng mouthwash ay hindi epektibo.
Walang bakuna ang COVID-19, kahit na maraming mga organisasyon ang nagtratrabaho upang makabuo ng isa.
Rekomendado ang paghuhugas ng kamay upang maiwasan ang pagkalat ng sakit.
Inirekumenda ng CDC na madalas maghugas ng kamay ang mga tao gamit ang sabon at tubig sa loob ng di magkukulang sa dalawampung segundo, lalo na pagkatapos pumunta sa kubeta o kung nakikitang madumi ang mga kamay; bago kumain; at matapos magbuga ng sariling ilong, pag-ubo, o pagbahin.
Ito ay dahil sa labas ng katawan ng tao, ang virus ay pinapatay ng sabon na gamit sa bahay, na nagpapaputok sa pananggalang na bula nito.
Inirekomenda pa ng CDC ang paggamit ng hand sanitizer na nakabatay sa alkohol na may 60% man lang na alkohol ayon sa volume kapag hindi makakuha agad ng sabon at tubig.
Pinapayuhan ng WHO ang mga tao na iwasang hawakan ang mga mata, ilong, o bibig sa mga hindi nahugasang kamay.
Maaaring linisin ang mga ibabaw ng maraming mga solusyon (sa loob ng isang minuto ng pagkakalantad sa disimpektante para sa stailess steel na ibabaw), kasama ang 62–71% ethanol, 50–100% isopropanol, 0.1% sodium hypochlorite, 0.5% hydrogen peroxide, at 0.2 –7.5% povidone-iodine.
Ang iba pang mga solusyon, tulad ng benzalkonium chloride at chrohexidine gluconate, ay hindi gaanong epektibo.
Inirerekumenda ng CDC na kung pinaghihinalaang may kaso ng COVID o nakumpirma sa isang pasilidad gaya ng tanggapan o day care, lahat ng mga lugar gaya ng mga tanggapan, banyo, pangkalahatang mga lugar, mga pinagbabahaginang gamit na electroniko tulad ng mga tablet, touch screen, keyboard, remote control, at mga ATM machine na ginamit ng mga may sakit na tao, ay dapat disimpektahin.
Inirekomenda ng mga organisasyong pangkalusugan na takpan ng mga tao ang kanilang bibig at ilong ng kanilang nakatiklop na siko o tisyu kapag umuubo o bumabahing, at kaagad na pagtatapon ng anumang tisyu.
Inirerekomenda ang mga maskarang siruhiya para sa mga maaaring nahawahan, dahil maaaring limitahan ng paggamit ng maskara ang dami at distansya sa paglipat ng mga maliliit na patak habang nagsasalita, bumabahing, at umuubo.
Naglabas ang WHO ng mga tagubilin sa kung kailan at kung paano gumamit ng mga maskara.
"Ayon kay Stephen Griffin, isang virologist ng University of Leeds, ""Ang pagsusuot ng maskara ay maaaring makabawas sa nakagawian [ng] mga tao na hawakan ang kanilang mga mukha, na pangunahing pinagmumulan ng impeksiyon kung walang angkop na kalinisan sa kamay."" Ang mga maskara ay inirekomenda rin na gamitin ng mga taong nag-aalaga sa isang tao na maaaring may sakit."
Inirekomenda ng WHO na magsuot na lang ng mga maskara ang malulusog na tao kung nasa mataas silang panganib, tulad ng mga taong nag-aalaga sa isang taong may COVID-19, kahit kinikilala rin nila na ang pagsuot ng mga maskara ay maaaring makatulong sa mga tao na makaiwas na hawakan ang kanilang mukha.
Sinimulang hinihikayat ng ilang mga bansa ang paggamit ng mga maskara ng mga miyembro ng publiko.
Sa U.S., inirekumenda ng CDC ang pagsuot ng hindi-medikal na maskara sa mukha na gawa sa tela. Espesipikong inirekumenda ng Tsina ang paggamit ng mga disposabol na maskarang pang-medikal ng mga malusog na mga kasapi ng publiko, lalo na sa malapitang pagsasama-sama (1 metro o 3 talampakan o mas malapit) sa ibang tao.
Inirekomenda ng Hong Kong ang pagsusuot ng surgical mask kapag sumasakay sa mga pampublikong transportasyon o nananatili sa matataong lugar.
Hinihikayat ng mga opisyal sa kalusugan ng Thailand ang mga tao na gumawa ng mga telang facemask sa bahay at labahan ito araw-araw.
Ipinagbawal ng Czech Republic at Slovakia ang paglabas sa publiko nang walang suot na maskara o pantakip sa ilong at bibig ng isang tao.
Noong Marso 16, hiniling ng Vietnam ang lahat na magsuot ng maskara sa mukha kapag pumupunta sa mga publikong lugar upang maprotektahan ang kanilang mga sarili at mga iba.
Ipinag-utos ng gobyerno ng Austria na ang lahat na pumapasok sa isang grocery store ay dapat magsuot ng face mask.
Hiniling ng Israel sa lahat ng mga residente na magsuot ng face mask kapag nasa labas.
Ipinag-utos ng Taiwan, na nakagagawa ng sampung milyong maskara kada araw simula noong kalagitnaan ng Marso, sa mga pasareho ng mga tren at mga bus sa loob ng lungsod na magsuot ng mga maskara sa mukha noong 1 Abril.
Ginawa ng Panama na sapalitan ang pagsuot ng maskara tuwing pumupunta sa labas, habang inirerekomenda rin ang paggawa ng gawa-sa-bahay na maskara para sa mga hindi makabili ng mga maskara.
Malawakan ding ginagamit sa Japan, South Korea, Malaysia, at Singapore ang mga maskara sa mukha.
Ang social distancing (kilala rin bilang physical distancing) ay may kasamang pagkilos sa pagkontrol sa impeksyon na ang layunin ay mapabagal ang pagkalat ng sakit sa pamamagitan ng pagbawas ng malapitang kontak ng mga indibidwal.
Kasama sa mga paraan ang quarantine; mga paghihigpit sa paglalakbay; at pagsasara ng mga paaralan, lugar ng trabaho, istadyum, sinehan, o mga sentro ng pamimili.
Maaaring ilapat ng mga indibidwal ang mga paraan ng paglalayo-layo (social distancing) sa pamamagitan ng pananatili sa bahay, paglilimita sa paglalakbay, pag-iwas sa mga mataong lugar, paggamit ng mga pagbating walang kontak, at pisikal na paglayo ng kanilang sarili sa iba.
Maraming mga gobyerno ang ngayo’y nag-uutos o nagrerekumenda ng social distancing sa mga rehiyon na apektado ng pagsiklab.
Ang pinakamalaking sukat ng pagtitipon na inirekomenda ng US sa mga kinatawan ng pamahalaan at mga organisasyong pangkalusugan ay mabilis na nabawasan mula sa 250 tao (kung walang nalalaman na pagkalat ng COVID-19 sa rehiyon) hanggang sa 50 tao, at pagkaraan ay 10 tao.
Noong ika-22 ng Marso 2020, pinagbawal ng Alemanya ang mga pampublikong pagtitipon na lampas sa dalawang tao. Ang mga mas matatanda at may karamdaman tulad ng diabetes, sakit sa puso, sakit sa paghinga, abnormal na altapresyon, at mahinang sistema ng imyuno ay humaharap sa mas malaking peligro ng malalang karamdaman at mga kumplikasyon at pinagpayuhan ng CDC na manatili sa tahanan hangga’t maaari sa mga lugar ng pagsiklab sa komunidad. Sa bandang huli ng Marso 2020, ang WHO at iba pang mga kumakatawan sa kalusugan ay inumpisahang palitan ang paggamit ng terminong “social distancing” ng “physical distancing” para linawin na ang layunin ay para maibsan ang pisikal na pakikipag-ugnayan habang pinanatili ang mga sosyal na pakikipag-ugnayan, maging sa virtual na paraan o sa may kalayuan.
"Ang paggamit ng terminong ""social distancing"" ay humantong sa mga implikasyon na ang mga tao ay dapat makisali sa ganap paghiwalay sa lipunan, sa halip na hikayatin silang manatiling makipag-ugnay sa iba sa pamamagitan ng mga alternatibong paraan.Naglabas ang ilang mga awtoridad ng mga patnubay sa sekswal na kalusugan para magamit sa panahon ng pandemya."
Kasama dito ang mga rekomendasyon na makipagtalik lang sa taong kasama mo sa bahay, na walang virus o mga sintomas ng virus.
Ang paghihiwalay ng sarili sa bahay ay inirerekomenda para sa mga nasuri na may COVID-19 at sa mga pinaghihinalaang nahawahan.
Nagpalabas ng mga detalyadong tagubilin ang mga ahensya ng kalusugan para sa tamang paghihiwalay ng sarili. Maraming mga pamahalaan ang nag-utos o nagrekomenda ng self-quarantine para sa buong populasyon na nakatira sa mga apektadong lugar.
Ang pinakamahigpit na mga tagubilin sa self-quarantine ay inilabas para sa mga grupong nasa mataas na panganib.
Pinapayuhan ang mga maaaring nalantad sa isang taong may COVID-19 at ang mga kamakailan lamang na naglakbay sa isang bansa o rehiyon na may malawak na transmisyon na mag-self-quarantine sa loob ng 14 araw mula sa oras ng huling posibleng pagkakalantad.
Ang mga estratehiya sa pagkontrol ng isang outbreak ay ang pagsugpo o pagpigil, at paglunas.
Isinagawa ang pagpigil sa maagang mga yugto ng pagsiklab at naglalayong alamin at ihiwalay ang mga nahawaan at pati na rin upang umpisahan ang mga ibang paraan sa pagkontrol ng impeksyon at mga bakuna upang itigil ang pagsiklab ng sakit sa natitirang populasyon.
Kung hindi na kayang pigilan ang pagkalat ng sakit, lilipat ang mga pagsisikap sa yugto ng pagpapagaan: gagawin ang mga hakbang para pabagalin ang pagkalat at pagaanin ang mga epekto nito sa sistema ng pangangalagang pangkalusugan at lipunan.
Maaaring isagawa nang sabay ang kombinasyon ng parehong mga hakbang ng pagkontrol sa nakakapinsala at pagpapagaan.
Nangangailangan ang pagsupil ng higit na matinding hakbang upang labanan ang pandemya sa pamamagitan ng pagbawas sa batayang bilang ng pagpaparami sa mas mababa sa 1. Bahagi ng pangangasiwa sa outbreak ng isang nakakahawang sakit ang pagsubok na bawasan ang rurok ng epidemya, na kilala bilang pagpatag sa kurba ng epidemya.
Binabawasan nito ang panganib na masobrahan ang mga serbisyong pangkalusugan at nagbibigay ng higit na oras para mabuo ang mga bakuna at paggamot.
Ang mga interbensyon na di-parmasyutiko na maaaring mamahala sa pagsiklab ay kasama ang personal na mga hakbang sa pag-iwas, tulad sa kalinisan ng kamay, pagsusuot ng maskara-sa-mukha, at self-quarantine; mga hakbang sa pamayanan na naglalayon ng pisikal na disyansya (physical distancing) tulad ng pagsasara ng mga paaralan at pagkansela ng mga kaganapan sa maramihang pagtitipon; pakikipag-ugnayan sa komunidad upang hikayatin ang pagtanggap at pakikilahok sa naturang mga interbensyon; pati na rin ang mga panukalang pangkapaligiran tulad ng paglilinis sa ibabaw.Karamihan ng mga marahas na pagkilos na naglalayong mapigilan ang pagsiklab ay isinagawa sa Tsina sa sandaling maliwanag ang kalubhaan ng pagsiklab, tulad ng pag-quarantine sa buong lungsod at pagpapataw ng mahigpit na pagbabawal sa paglalakbay.
Pinagtibay din ng ibang mga bansa ang iba't ibang mga hakbang na naglalayong limitahan ang pagsiklab ng mikrobiyo.
Ipinakilala ng Timog Korea ang maramihang screening at lokalisadong mga quarantine, at nagbigay ng mga babala sa pagkilos ng naimpeksiyong mga indibidwal.
Ang Singapore ay nagbigay ng tulong na pananalapi para sa mga taong naimpeksyon at isinailalim ang kanilang sarili sa quarantine at nagpataw ng malaking multa sa mga taong hindi nagsagawa nito.
Nagdagdag ng produksyon ng face mask ang Taiwan at pinagmulta ang ilegal na pagtatago ng mga medikal na suplay. Ang mga simulation para sa Great Britain at United States ay nagpakita na ang pagpapahina (pagpapabagal ngunit hindi paghinto sa pagkalat ng epidemya) at pagsiil (binabaligtad ang epidemikong paglaki) ay mayroong mayor na mga hamon.
Ang mga patakaran sa optimal na paglunas ay maaaring makabawas sa pangangailangan sa pangangalagang pangkalusugan nang 2/3 at pagkamatay nang kalahati, ngunit magreresulta pa rin sa daan-daang libong pagkamatay at pagkapuspos ng mga sistema ng kalusugan.
Maaaring piliin ang suppression o paniniil ngunit kailangan itong mapanatili hanggang ang virus ay nakakalat sa populasyon ng tao (o hanggang sa magkaroon ng bakuna, kung mauna ito), dahil ang pagkahawa sa kabilang banda ay mabilis na magbabalik kapag ang mga hakbang ay niluwagan.
Ang pang-matagalang interbensyon upang sugpuin ang pandemya ay nagdudulot ng mga gastos sa lipunan at pang-ekonomiya.
Walang mga partikular na gamot na antiviral na aprubado para sa COVID-19, ngunit ginagawa na ang mga pagsisikap sa pagbuo, kasama ang pagsusuri ng nariyan nang mga gamot.
Ang pag-inom ng gamot sa sipon na nabibili nang walang reseta, pag-inom ng mga likido, at pagpapahinga ay maaaring makatulong sa paglunas ng mga sintomas.
Depende sa kalubhaan, maaaring kailanganin ang terapiya ng oksiheno, intravenous na mga likido, at suporta sa paghinga.
Maaaring palalain ng paggamit ng mga steroid ang mga kalalabasan.
Maraming mga compound na naaprubahan dati para sa paggamot ng iba pang mga sakit dulot ng virus ang sinisiyasat para magamit sa paggamot ng COVID-19.
"Sinabi rin ng WHO na ilang ""tradisyonal at mga remedyo sa tahanan"" ay maaaring magbigay ng ginhawa sa mga sintomas na sanhi ng SARS-CoV-19."
Ang pagtaas ng kapasidad at pag-adapt sa mga pangangalagang-pangkalusugan para sa mga kinakailangan ng mga pasyente ng COVID-19 ay inilarawan ng WHO bilang pangunahing tugon na hakbang sa pagsiklab.
Ang ECDC at ang tanggapang panrehiyon ng Europa ng WHO ay nagpalabas ng mga patnubay para sa mga ospital at mga serbisyo sa pangunahing pangangalagang pangkalusugan para sa paghahalili ng mga mapagkukunan sa maramihang mga baitang, kasama ang pagtutok ng mga serbisyo ng laboratoryo tungo sa pagsuri sa COVID-19, pagkansela sa mga elektibong pamamaraan hanggat maaari, paghiwalay at pagbukod ng mga pasyenteng positibo sa COVID-19, at pagpapalaki ng mga kakayahan sa intensibong pangangalaga ng mga tauhang tagapagsanay at pagpadami ng magagamit na mga bentilador at mga kama.
Mayroong iba't ibang mga teorya tungkol sa kung saan ang pinakaunang kaso (ang tinatawag-na pasyente zero) ay maaaring nagmula.
Ang unang napag-alamang kaso ng novel coronavirus ay maaaring mabalikan noong 1 Disyembre 2019 sa Wuhan, Hubei, China.
Sa loob ng isang buwan, unti-unting tumaas ang bilang ng mga kaso ng coronavirus sa Hubei.
Ang karamihan nito ay naka-link sa Huanan Seafood Wholesale Market, na nagbenta rin ng mga buhay na hayop, at ang isang kuru-kuro ay na ang mikrobiyo ay galing sa isa sa mga ganitong uri ng hayop; o, sa ibang salita, nagmula ito sa hayop. Ang isang kumpol ng pulmonya na hindi tukoy ang dahilan ay inobserbahan noong Disyembre 26 at ginamot ni doktor Zhang Jixian sa Hubei Provincial Hospital, na siyang nagbigay-alam sa Wuhan Jianghan CDC noong Disyembre 27.
"Noong 30 Disyembre, isang pangkat ng mga doktor sa Wuhan Central Hospital ang nagbigay ng babala sa kanilang mga kasamahan ng isang ""mala-SARS na coronavirus""."
Walo sa mga doktor na ito, kasama si Li Wenliang, ay pinagsabihan ng pulisya dahil sa pagkakalat ng mga maling alingawngaw, at isa pa, si Ai Fen, ay sinaway ng kanyang mga superyor dahil sa pagtaas ng alarma.
Ang Wuhan Municipal Health Commission pagkaraan ay naglabas ng isang abiso sa publiko noong 31 Disyembre at pinabatiran ang WHO.
Sapat na mga kaso ng di-kilalang pulmonya ang naiulat sa mga awtoridad ng kalusugan sa Wuhan para umpisahan ang pagsisiyasat sa umpisa ng Enero. Sa maagang mga yugto ng pagsiklab, halos nadoble ang bilang ng mga kaso sa bawat pito at kalahating araw.
Noong unang bahagi at kalagitnaan ng Enero 2020, kumalat ang virus sa iba pang mga lalawigan ng China, tinulungan ng lipat-bayan sa Bagong Taon ng Chinese at ng Wuhan na sentro ng transportasyon at pangunahing sakayan ng tren.
Noong Enero 20, iniulat ng Tsina ang halos 140 mga bagong kaso sa isang araw, kabilang ang dalawang tao sa Beijing at isa sa Shenzhen.
Maya-maya ipinapakita ng opisyal na data na 6,174 na mga tao ang nagkaroon ng mga sintomas pagdating ng Enero 20, 2020.Pagsapit ng Marso 26, nilampasan ng Estados Unidos ang Tsina at Italya sa pagkakaroon ng pinakamataas na bilang ng mga kumpirmadong kaso sa mundo. Hangang Abril 9, 2020, mahigit sa 1.61 na milyong mga kaso ang naiulat sa buong mundo; lampas na sa 97,000 mga tao ang namatay at lampas na sa 364,000 ang gumaling.
Nagkaroon ng hindi bababa sa isang kaso sa paligid ng 200 mga bansa at teritoryo.
Dahil sa pandemya sa Europa, maraming mga bansa sa Schengen Area ang pumigil sa malayang paggalaw at naglagay ng mga kontrol sa hangganan.
Kasama sa mga pambansang reaksyon ang mga hakbang sa pagsugpo tulad ng mga quarantine (na kilala bilang stay-at-home orders, shelter-in-place orders, o lockdown) at mga curfew. Hanggang noong 2 Abril, halos 300 milyong tao, o halos 90% ng populasyon, ang napailalim sa ilang anyo ng lockdown sa United States, mahigit 50 milyong katao ang nasa lockdown sa Pilipinas, halos 59 milyong katao ang nasa lockdown sa South Africa, at 1.3 bilyong tao ang nasa lockdown sa India.
Noong Marso 26, 1.7 bilyon katao sa buong mundo ang napailalim sa ilang anyo ng lockdown, na tumaas sa 2.6 bilyon katao makalipas ang dalawang araw—mga ikatlong bahagi ng populasyon ng mundo.
Ang unang kumpirmadong kaso ng COVID-19 ay nasubaybayan pabalik noong 1 Disyembre 2019 sa Wuhan; isang hindi kumpirmadong ulat ang nagmumungkahi na ang pinakaunang kaso ay noong 17 Nobyembre.
Naobserbahan ni Doktor Zheng Jixian ang isang kumpol ng mga kaso ng pulmonya na hindi alam ang sanhi noong Disyembre 26, sa kung saan nagbigay-alam ang kanyang ospital sa Wuhan Jianghan CDC noong Disyembre 27.
Ang paunang pagsusuri ng genetic na mga sampol ng pasyente noong 27 Disyembre 2019 ay nagpahiwatig na mayroong mala-SARS na coronavirus.
Pinakawalan ng Wuhan Municipal Health Commission noong Disyembre 31 ang isang pampublikong paunawa.
Ipinaalam sa WHO sa araw ding iyon.
"Dahil naganap ang mga pagpapabatid na ito, ang mga doktor sa Wuhan ay binantaan ng pulis para sa ""pagpapakalat ng mga sabi-sabi"" tungkol sa outbreak."
"Naunag inangkin ng Pambangsang Komisyon ng Kalusugan (National Health Commission) ng Tsina na walang ""malinaw na katibayan"" ng tao-sa-tao na transmisyon."
"Noong huling bahagi ng Enero, naglunsad ang gobyerno ng China ng isang radikal na kampanya na kalaunan ay inilarawan ng Chinese Communist Party general secretary na si Xi Jinping bilang isang ""digmaan ng sambayanan"" upang pigilan ang pagkalat ng virus."
"Sa kung ano ang inilarawan bilang ""ang pinakamalaking quarantine sa kasaysayan ng tao"", inihayag ang isang cordon sanitaire noong Enero 23 na pinahinto ang paglalakbay sa loob at labas ng Wuhan, na pinalawak sa isang kabuuang 15 lungsod sa Hubei, na nakakaapekto sa kabuuang 57 milyong mga tao."
Ang paggamit ng pribadong sasakyan ay pinagbawalan sa lungsod.
Ang mga pagdiriwang ng Chinese New Year (25 Enero) ay kinansela sa maraming lugar.
Inihayag din ng mga awtoridad ang pagtatayo ng pansamantalang ospital, Huoshenshan Hospital, na nakumpleto sa 10 araw.
Isa pang ospital ang itinayo pagkatapos, ang Leishenshan Hospital, para pangasiwaan ang mga karagdagang pasyente.
Bilang karagdagan sa mga bagong itinayo na mga ospital, na-convert din ng Tsina ang 14 iba pang mga pasilidad sa Wuhan, tulad ng mga sentro ng kombensyon at istadyum, na pansamantalang mga ospital. Sa Enero 26, nagtatag ang pamahalaan ng karagdagang mga hakbang upang pigilan ang pagsiklab ng COVID-19, kabilang ang pag-isyu ng mga pagpapahayag ng kalusugan para sa mga manlalakbay at pagpapalawig ng bakasyon sa Pista ng Tagsibol.
Nagsara din ang mga pamantasan at paaralan sa buong bansa.
Itinatag ng mga rehiyon ng Hong Kong at Macau ang ilang mga hakbang, lalo na tungkol sa mga paaralan at pamantasan.
Itinatag ang mga patakaran ng hiwalay na pagtatrabaho sa ilang mga rehiyon ng Tsina.
Ang mga paghihigpit sa pagbiyahe ay ipinatupad sa loob at labas ng Hubei.
Binago ang pampublikong transportasyon, at pansamantalang sarado ang mga museo sa buong China.
"Isinasagawa ang kontrol sa pampublikong pagkilos sa maraming mga lungsod, at tinataya na halos 760 milyong katao (higit sa kalahati ng populasyon) ang nahaharap sa ilang uri ng panlabas na paghihigpit.Pagkatapos pumasok ang pagsiklab sa pandaigdigang yugto nito noong Marso, gumawa ng mahigpit na mga hakbang ang mga awtoridad ng Tsina upang iwasan ang mikrobiyo mula sa ""pag-import"" mula sa ibang mga bansa."
Halimbawa, ang Beijing ay nagpatupad ng 14 na araw na mandatoryong batas na quarantine para sa lahat ng pandaigdigang mga manlalakbay na pumapasok sa lungsod. Noong 23 Marso, isa lang na kaso sa mainland China ang nakahawa sa lugar na iyon sa naunang limang araw, sa pagkakataong ito ay sa pamamagitan ng biyahero na bumalik sa Guangzhou mula sa Istanbul.
Noong Marso 24, 2020, iniulat ng Tsinong Premier na si Li Keqiang na ang pagkalat ng mga kaso na nailipat sa loob ng bansa ay talaga namang naharang at kontrolado ang pagsiklab sa Tsina.
Sa parehong araw pinagaan ang mga paghihigpit sa paglalakbay sa Hubei, maliban sa Wuhan, dalawang buwan matapos ipinataw ang lockdown. Inanunsyo ng Chinese Ministry of Foreign Affairs noong Marso 26, 2020 na ang pagpasok para sa visa o mga may hawak ng permiso sa paninirahan ay suspindihin mula Marso 28 pasulong, at walang mga tiyak na detalye kung kailan matatapos ang patakarang ito.
Ang mga may gustong pumasok sa Tsina ay kinakailangang mag-aplay para sa mga visa sa mga embahada o konsulado na Intsik.
Hinikayat ng pamahalaang Tsino ang mga negosyo at pabrika na magbukas muli noong Marso 30, at nagbigay ng mga pakete ng pampasiglang pera para sa mga kumpanya. Ipinahayag ng Konseho ng Estado ang isang araw ng pagdadalamhati upang magsimula sa isang pambansang tatlong minutong sandali ng katahimikan sa 10:00 Abril 4, na sumasabay sa Qingming Festival, bagaman hiniling ng sentral na pamahalaan ang mga pamilya na ibigay ang kanilang online na paggalang sa pag-obserba ng pisikal na paglalakbay upang maiwasan ang isang nabagong pagsiklab ng COVID-19.
Nakumpirma na ang COVID-19 ay kumalat sa Timog Korea noong 20 Enero 2020 mula sa China.
Nag-ulat ang ahensyang pangkalusugan ng bansa ng makabuluhang pagtaas ng mga kumpirmadong kaso noong Pebrero 20, na higit sa lahat nauugnay sa isang pagtitipon sa Daegu ng isang bagong relihiyosong kilusan na kilala sa pangalang Shincheonji Church of Jesus.
Ang mga deboto ni Shincheonji na bumibisita sa Daegu mula sa Wuhan ay pinaghihinalaang pinagmulan ng outbreak.
Noong Pebrero 22, sa 9,336 na mga tagasunod ng simbahan, 1,261 o halos 13% ang naiulat na mga sintomas. Ipinapahayag ng Timog Korea ang pinakamataas na antas ng alerto noong Pebrero 23, 2020.
Noong Pebrero 28, higit sa 2,000 na nakumpirmang mga kaso ang naiulat sa Korea, na tumaas sa 3,150 noong Pebrero 29.
Na-quarantine ang lahat ng mga base militar ng Timog Korea matapos kumpirmahin ng mga pagsusuri na naging positibo sa mikrobiyo ang tatlong sundalo.
Naapektuhan din ang mga iskedyul ng eroplano at samakatuwid nabago ang mga ito. Ipinakilala ng Timog Korea ang kung ano ang itinuturing na pinakamalaki at pinakamahusay na organisadong programa sa mundo upang i-screen ang populasyon para sa mikrobiyo, at ihiwalay ang sinumang nahawaang tao pati na rin ang pagsubaybay at pag-quarantine ng mga nakikipag-ugnay sa kanila .
Kasama sa mga paraan ng pagsasala ang mandatoryong kusang pag-uulat ng mga sintomas sa pamamagitan ng mga bagong internasyonal na dumating sa pamamagitan ng mobile application, drive-thru testing para sa virus na mayroong resulta sa susunod na araw, at tumataas na kakayahan sa pag-test upang ma-test ang hanggang 20,000 na tao araw-araw.
Tinuturing na matagumpay ang programa ng Timog Korea na isang tagumpay sa pagpigil sa pagsiklab ng sa kabila ng hindi pag-quarantine ng buong mga lungsod. Ang kalipunan ng Timog Korea ay inisyal na pinapaganda ng tugon sa krisis ng Pangulong Moon Jae-in.
Maraming mga Koreano ang pumirma ng mga petisyon alinman na nanawagan sa pag-impeach kay Moon sa kanilang inaangkin na maling paghawag ng gobyerno sa pagsiklab, o pagpuri ng kanyang tugon.
Noong Marso 23, iniulat na may pinakamababang isang-araw na kaso sa kabuuan ng apat na linggo ang Timog Korea.
Noong 29 Marso, naiulat na simula sa 1 Abril lahat ng mga bagong dating mula sa ibang bansa ay ilalagay sa quarantine sa loob ng dalawang linggo.
Ayon sa mga ulat ng media noong 1 Abril, ang Timog Korea ay nakatanggap ng mga kahilingan ng tulong sa pagsusuri ng virus mula sa 121 na iba’t ibang bansa.
Iniulat ng Iran ang una nitong kumpirmadong mga kaso ng impeksiyon ng SARS-CoV-2 noong 19 Pebrero sa Qom, kung saan, ayon sa Ministeryo ng Kalusugan at Medikal na Edukasyon, dalawang tao ang namatay pagkaraan ng araw na iyon.
Ang mga maagang hakbang na ipinahayag ng gobyerno ay kabilang ang pagkansela ng mga konsiyerto at iba pang mga kaganapang kultural, kaganapang palakasan, at pagpanalangin sa Biyernes, at pagsara ng mga pamantasan, mga institusyon ng mas mataas na edukasyon, at mga paaralan.
Naglaan ang Iran ng limang trilyon na rial upang labanan ang mikrobiyo.
Sinabi ni Pangulong Hassan Rouhani noong Pebrero 26, 2020 na walang mga plano na i-quarantine ang mga lugar na apektado ng pagsiklab, at mga indibidwal lamang ang mai-quarantin.
inihayag noong Marso ang mga planong limitahan ang paglalakbay sa pagitan ng mga lungsod, bagaman nagpatuloy ang mabigat na trapiko sa pagitan ng mga lungsod sa unahan ng Persian New Year Nowruz.
Ang mga dambana ni Shia sa Qom ay nanatiling bukas sa mga peregrino hanggang Marso 16, 2020.Naging sentro ng paglaganap ng mikrobiyo ang Iran pagkatapos ng Tsina noong Pebrero.
Sa gitna ng mga claim ng pagtatakip sa saklaw ng pagsiklab sa Iran, higit sa sampung bansa ang nasusubaybayan ang kanilang mga kaso pabalik sa Iran noong Pebrero 28, na nagpapahiwatig na ang lawak ng pagsiklab ay maaaring maging mas matindi kaysa sa 388 na mga kaso na iniulat ng gobyerno ng Iran sa petsang iyon.
Isinara ang Parliyamento ng Iran, na may 23 sa 290 mga miyembro nito ang iniulat na nasuring positibo sa mikrobiyo noong Marso 3.
Noong Marso 12, hinimok ng Pagsubaybay sa Karapatang Pantao (Human Rights Watch) ang mga awtoridad ng bilangguan ng Iran na palayain nang walang kondisyon ang mga tagapagtanggol ng karapatang pantao na nakulong dahil sa mapayapang hindi pagkakaunawaan, at pansamantalang palayain din ang lahat ng karapat-dapat na mga bilanggo.
Sinabi nito na mayroong mas malaking panganib ng mikrobiyo na kumalat sa saradong mga institusyon tulad ng mga sentrong pangdetensyon, na nagkukulang din ng sapat na pag-aalagang medikal.
Noong Marso 15, nag-ulat na may 100 na namamatay sa isang araw ang pamahalaan ng Iran, ang pinaka-narekord sa bansa mula nang mag-umpisa ang pagsiklab.
Hindi bababa sa 12 na nakaupo o dating mga pulitiko ng Iran at mga opisyal ng gobyerno ang namatay dahil sa sakit noong 17 Marso.
Noong 23 Marso, ang Iran ay nakaranas ng 50 bagong kaso kada oras at isang bagong pagkamatay kada sampung minuto dahil sa coronavirus.
Ayon sa isang opisyal ng WHO, maaaring may limang beses na mas maraming kaso sa Iran kaysa sa iniuulat.
Iminumungkahi din na ang mga parusa ng Estados Unidos sa Iran ay maaaring makaapekto sa kakayahan sa pananalapi ng bansa upang tumugon sa viral na pagsiklab.
Hiniling ng UN High Commissioner para sa Karapatang Pantao na mapaluwag ang mga parusa sa ekonomiya para sa mga bansang pinaka-apektado ng pandemya, kabilang ang Iran .
Nakumpirma ang pagsiklab na kumalat sa Italya noong Enero 31, nang nasuring positibo sa SARS-CoV-2 ang dalawang turistang Intsik sa Roma.
Ang mga kaso ay nagsimulang tumaas nang husto, na pumilit sa gobyerno ng Italy na suspindehin ang lahat ng mga paglipad papunta at mula sa China at nagdeklara ng katayuan ng emerhensiya.
Isang di-kaugnay na kumpol ng mga kaso ng COVID-19 ang natuklasan sa kalaunan, nagsimula sa 16 na kumpirmadong mga kaso sa Lombardy noong 21 Pebrero. Noong 22 Pebrero, ipinahayag ng Konseho ng mga Ministro ang isang bagong dikretong batas para pigilan ang pagkalat, kabilang ang pag-quarantine ng higit sa 50,000 katao mula sa 11 magkakaibang munisipyo sa hilagang Italy.
"Sinabi ni Punong Ministro Giuseppe Conte, ""Sa mga lugar ng pagsiklab, hindi ibibigay ang pagpasok at paglabas."
"Iniutos na sa mga lugar na iyon ang pagsuspinde ng mga aktibidad sa trabaho at mga kaganapan sa palakasan. ""Noong Marso 4, iniutos ng gobyerno ng Italya ang buong pagsasara ng lahat ng mga paaralan at pamantasan sa buong bansa dahil umabot sa 100 ang pagkamatay sa Italya."
Ang lahat ng mga kaganapan sa isport, kasama ang Serie A football matches, ay gaganapin sa mga looban hanggang Abril, ngunit noong Marso 9, ganap na nasuspinde ang lahat ng isport nang hindi bababa sa isang buwan.
Noong 11 Marso, ipinag-utos ng Punong Ministro Conte ang paghinto ng halos lahat ng komersyal na aktibidad maliban sa mga supermarket at parmasya. Noong 6 Marso, ang Italian College of Anaesthesia, Analgesia, Resuscitation and Intensive Care (SIAARTI) ay naglathala ng mga rekomendasyon sa medikal na etika tungkol sa mga triage protocols na maaaring magamit.
Noong Marso 19, nalampasan ng Italya ang Tsina bilang bansa na may pinakamaraming pagkamatay na nauugnay sa coronavirus sa mundo matapos iulat ang 3,405 na mga pagkamatay mula sa pandemya.
Noong 22 Marso, iniulat na ang Russia ay nagpadala ng siyam na eroplanong pangsundalo na lulan ang mga medikal na kagamitan sa Italy.
Hanggang Abril 5, mayroong 128,948 kumpirmadong mga kaso, 15,887 mga namatay, at 21,815 mga gumaling sa Italya, na nangyari sa rehiyon ng Lombardy ang karamihan ng mga kasong iyon.
Ipinahiwatig ng ulat ng CNN na ang kumbinasyon ng malaking populasyon ng nakatatanda sa Italy at ang kawalan ng kakayahang suriin ang lahat na may virus hanggang sa ngayon ay maaaring nag-aambag sa mataas na bilang ng pagkamatay.
Ang sagot ng United Kingdom sa mikrobiyo ay unang lumabas bilang isa sa mga pinakamaluwag sa mga apektadong bansa, at hanggang Marso 18 2020, hindi nagpataw ng kahit anong anyo ng social distancing o mga hakbang para sa pangmaramihang quarantine sa kanyang mga mamamayan ang gobyerno ng Britanya.
Bilang resulta, ang gobyerno ay tumanggap ng kritisismo para sa napansin na kakulangan ng hakbang at kasidhian sa pagtugon nito sa mga problema na kinakaharap ng publiko. Noong 16 Marso, si Prime Minister Boris Johnson ay nag-anunsyo na nagpapayo laban sa lahat ng hindi kinakailangang paglalakbay at pakikipag-ugnay sa lipunan, na nagmumungkahi sa mga tao na magtrabaho mula sa bahay kung saan posible at iwasan ang mga lugar tulad ng inuman, restawran, at sinehan.
Noong 20 Marso, inihayag ng gobyerno na magsasara sa lalong madaling panahon ang lahat ng mga establisimientong libangan tulad ng mga pub at dyim, at nangako na magbayad ng hanggang sa 80% ng sahod ng mga manggagawa sa limitasyon na £2,500 bawat buwan upang maiwasan ang kawalan ng trabaho sa krisis.Noong Marso 23, inihayag ng Punong Ministro ang mas mahigpit na mga hakbang sa social distancing, pagbabawal sa mga pagtitipon ng higit sa dalawang tao at paghihigpit sa paglalakbay at panlabas na aktibidad sa pinaka-kailangan lang.
Hindi tulad ng dating mga hakbang, ang mga pagbabawal na ito ay maaaring ipatupad ng pulisya sa pamamagitan ng pagpapataw ng multa at pagbuwag sa mga pagtitipon.
"Karamihan sa mga negosyo ay ipinasara, na may mga pagliban sa mga negosyong itinuturing na ""mahahalaga"", kabilang ang mga supermarket, botika, bangko, mga hardware, gasolinahan, at mga garahe."
Noong Enero 20, nakumpirma ang unang nalamang kaso ng COVID-19 sa Hilagang-Kanlurang Pasipiko estado ng Washington sa isang lalaki na nakabalik mula sa Wuhan noong Enero 15.
Itinatag noong Enero 29 ang White House Coronavirus Task Force.
Noong Enero 31, idineklara ng administrasyon ni Trump ang pampublikong emerhensiya sa kalusugan, at naglagay ng mga pagpigil sa pagpasok ng mga naklalakbay mula sa Tsina.
Noong Enero 28, 2020, ang Sentro para sa Pagkontrol ng Sakit (Center for Disease Control) - ang nangungunang institusyon sa kalusugan ng publiko ng gobyerno ng Estados Unidos—inihayag nabuo nila ang kanilang sariling kit sa pagsusuri.
Sa kabila ng paggawa nito, ang United States ay nagkaroon ng mabagal na pagsisimula ng testing, na nagpalabo sa totoong saklaw ng outbreak sa mga oras na iyon.
Sinira ng mga depektibong mga kit sa pagsusuri na ginawa ng pederal na gobyerno noong Pebrero ang pagsubok, isang kakulangan ng pag-apruba ng gobyernong pederal para sa mga kit ng pagsubok na hindi pang-gobyerno (sa pamamagitan ng akademya, mga kumpanya at ospital) hanggang sa katapusan ng Pebrero, at ang mga paghihigpit na pamantayan para maging kwalipikado ang mga tao para sa isang pagsubok hanggang sa unang bahagi ng Marso (kinakailangan pagkatapos ang utos ng isang doktor).
Noong 27 Pebrero, nakapag-ulat ang Washington Post ng mas kaunti sa 4,000 na mga pagsusuri na isinagawa sa United States.
Pagsapit ng 13 Marso, iniulat ng The Atlantic na mas mababa sa 14,000 na pagsusuri ang naisagawa.
"On 22 March, the Associated Press reported: Noong 29 ng Marso, iniulat ng Associated Press na: ""Maraming mga tao na may mga sintomas at ang isang utos ng doktor ay naghintay ng oras o mga araw para sa isang pagsusuri."" Matapos ang unang pagkamatay sa United States na iniulat sa estado ng Washington noong 29 Pebrero, nagdeklara si Gobernador Jay Inslee estado ng emerhensiya o state of emergency, isang pagkilos na kaagad na sinundan ng ibang mga estado."
Kinansela ng mga paaralan sa Seattle ang mga klase sa mga paaralan noong 3 Marso, at sa kalagitnaan ng Marso, ang mga paaralan sa buong bansa ay nagsasara na. Noong 6 Marso 2020, pinayuhan ng isang grupo ng epidemiologist sa Imperial College London ang United States sa nakikinitang malakas na epekto ng bagong coronavirus sa bansa.
Sa parehong araw ay nilagdaan ni Pangulong Trump ang Coronavirus Preparedness and Response Supplemental Appropriations Act, na nagbigay ng $8.3 bilyon sa emerhensiyang pagpondo para sa federal na mga ahensya upang tumugon sa outbreak.
Ang mga korporasyon ay nagpataw ng mga kahigpitan sa paglalakbay ng empleyado, kinansela ang mga kumperensya, at hinikayat ang mga empleyado na magtrabaho mula sa bahay.
Kinansela ang mga sports na kaganapan at mga panahon. Sa Marso 11, inihayag ni Trump ang mga paghihigpit sa paglalakbay sa karamihan ng Europa, maliban sa United Kingdom, sa 30 na araw, simula Marso 13.
Kinabukasan, pinalawak niya ang mga paghihigpit upang maisama ang United Kingdom at Ireland.
Noong 13 Marso, nagdeklara siya ng pambansang emerhensiya, na ginawang makukuha ang federal na mga pondo upang tugunan ang krisis.
Simula sa Marso 15, maraming mga negosyo ang nagsara o nabawasan ang oras sa buong Estados Unidos upang subukang bawasan ang pagkalat ng mikrobiyo.
Noong 17 Marso, ang epidemya ay nakumpirma sa lahat ng 50 estado at sa Distrito ng Columbia. Noong 23 Marso, iniulat na nagkaroon ang New York City ng 10,700 na kaso ng coronavirus, mahigit sa kabuuang bilang ng mga kaso sa Timog Korea.
Noong Marso 25, sinabi ng gobernador na mukhang mabisa ang social distancing, dahil ang mga pagtatantya ng kaso ay doble ang pagbagal mula sa 2.0 araw papunta sa 4.7 na araw.
Hanggang noong 28 Marso, mayroong 32,308 na kumpirmadong mga kaso sa New York City, at 672 katao ang namatay dahil sa virus. Noong 26 Marso, iniulat ang United States na may pinakamaraming kumpirmadong kaso ng impeksiyon ng coronavirus kaysa sa ibang bansa sa mundo, kabilang ang China at Italy. Hanggang noong 8 Abril, 400,335 na kaso ang nakumpirma sa United States, at 12,841 katao na ang namatay.
Per media reports on 30 March, U.S. President Trump has decided to extend social distancing guidelines until 30 April.
Noong araw din na iyon, ang USNS Comfort, isang barkong ospital na may 1,000 kama, ay dumaong sa New York.
Noong Abril 3, nagkaroon ng talaang 884 na namatay ang Estados Unidos dahil sa coronavirus sa isang 24-oras na panahon.
Sa estado ng New York lumampas sa 100,000 katao ang mga kaso noong Abril 3.Pinuna ang White House dahil sa pagmaliit ng banta at pagkontrol sa pagmemensahe sa pamamagitan ng pagdirekta sa mga opisyal ng kalusugan at siyentipiko na ayusin ang mga pahayag sa publiko at publikasyon na may kaugnayan sa mikrobiyo sa tanggapan ng Bise-Presidenteng Mike Pence.
Ang pangkalahatang pag-apruba ng pamamahala ni Trump sa krisis ay na-polarize sa mga linya ng partido
Pinuna ng ilang mga opisyal at komentarista ng Estados Unidos ang pagtitiwala ng Estados Unidos sa pag-import ng mga kritikal na materyales, kabilang ang mga mahahalagang suplay sa medisina, mula sa Tsina.
Ginamit ang pagsusuri ng mga huwaran ng paglalakbay sa hangin upang ibalangkas at mahulaan ang mga huwaran ng pagkalat at nai-lathala sa The Journal of Travel Medicine sa kalagitnaan-ng-Enero 2020.
Batay sa 2018 na impormasyon mula sa International Air Transport Association, Bangkok, Hong Kong, Tokyo, at Taipei ay may pinakamaraming mga manlalakbay mula sa Wuhan.
Iniulat din ang Dubai, Sydney, at Melbourne na mga tanyag na destinasyon ng mga taong naglalakbay mula sa Wuhan.
Naiulat na ang Bali ang pinaka-mahina sa 20 pinakatanyag na mga lungsod na destinasyon pagdating sa pagiging handa, samantalang ang mga lungsod sa Australia ay itinuturing na pinaka-may kakayahan.Inilabas ng Australia ang kanyang Plano sa Pagtugon ng Emerhensya (Emergency Response Plan) para sa Novel Coronavirus (COVID-19) noong Pebrero 7.
Sinabi nito na marami pa ang natuklasan tungkol sa COVID-19, at bibigyan ng diin ng Australia ang kontrol ng border at komunikasyon sa tugon nito sa pandemya.
Noong Marso 21, idineklara sa Australia ang emerhensyang human biosecurity.
Dahil sa epektibong quarantine ng pampublikong transportasyon sa Wuhan at Hubei, ilang mga bansa ang nagplano na ilikas ang kanilang mga mamamayan at diplomatikong kawani mula sa lugar, kadalasan sa pamamagitan ng mga arkiladong paglipad ng tahanang bansa, kasama ang mga awtoridad ng Tsina na nagbibigay ng pagpapalinaw.
Ang Canada, Estados Unidos, Japan, India, Sri Lanka, Australia, France, Argentina, Germany, at Thailand ay kabilang sa mga unang nagplano ng paglisan ng kanilang mga mamamayan.
Sinabi ng Pakistan na hindi nito ililikas sinumang mamamayan mula sa China.
Noong 7 Pebrero, pinalikas ng Brazil ang 34 na mga taga-Brazil o mga miyembro ng pamilya bilang karagdagan sa apat na mga taga-Poland, isang Chinese, at isang mamamayan ng India.
Ang mga mamamayan ng Poland, Tsina, at bumaba ang eruplano ng India sa Poland, na kung saan ang eruplano ng Brazil ay panandaliang lumapag bago umalis papuntang Brazil.
Na-quarantine ang mga mamamayan ng Brazil na pumunta sa Wuhan sa isang himpilang militar na malapit sa Brasilia.
Sa parehong araw, 215 mga taga-Canada (176 mula sa unang eroplano, at 39 mula sa pangalawang eroplano na pinaupahan ng pamahalaan ng Estados Unidos) ay inilikas mula sa Wuhan tungo sa CFB Trenton upang mai-quarantine sa loob ng dalawang linggo.
Noong Pebrero 11, lumapag sa CFB Trenton ang isa pang eroplano na may 185 mga taga-Canada mula sa Wuhan.
Pinalikas ng mga awtoridad ng Australia ang 277 mamamayan noong 3 at 4 Pebrero sa Christmas Island Detention Center, na ginawang pasilidad sa kuwarantina, kung saan sila ay nanatili nang 14 na araw.
Dumating sa Auckland noong Pebrero 5 ang isang paglipad ng paglikas ng New Zealand; ang mga pasahero (kabilang ang ilan mula sa Australia at sa Pasipiko) ay na-quarantine sa isang naval base sa Whangaparoa, hilagang Auckland.
Noong Pebrero 15, inanunsyo ng Estados Unidos na ilalabas nito ang mga Amerikanong sakay ng barko na Diamond Princess.
Noong 21 Pebrero, isang eroplano na naglalaman ng 129 na taga-Canada na mga pasahero na inilikas mula sa Diamond Princess ang nakarating sa Trenton, Ontario.
Noong unang bahagi ng Marso, sinimulan ng pamahalaan ng India na ilikas ang mga mamamayan nito mula sa Iran. Noong 14 Marso isang eroplano ng South Africa Airways na binayaran ng Gobyerno ng South Africa ang sumundo sa 112 mamamayan ng South Africa.
Nagsagawa ng medikal na screening bago ang pag-alis, at ang apat na South African na nakitaan ng mga palatandaan ng coronavirus ay naiwan upang mabawasan ang panganib.
Tanging ang mga taga Timog Aprika lang na nasuring negatibo ang pinabalik sa kanilang bayan.
Tinanggal ng mga resulta ng pagsubok ang lahat ng mga taga-Timog Aprika, kabilang ang mga tripulante sa paglipad, piloto, kawani ng hotel, pulis at sundalo na kasangkot sa makataong misyon na, bilang isang pag-iingat na panukala, nanatili ang lahat sa ilalim ng pagmamasid at sa quarantine ng 14-araw na panahon sa The Ranch Resort .
Noong Marso 20, inumpisahan ng Estados Unidos ang bahagyang pagpapaalis ng mga sundalo nito mula sa Iraq dahil sa pandemya.
Noong Pebrero 5, sinabi ministeryo sa banyaga ng Tsina na 21 mga bansa (kabilang ang Belarus, Pakistan, Trinidad at Tobago, Egypt, at Iran) ang nagpadala ng ayuda sa Tsina.
Ang ilan sa mga estudyanteng Chinese at mga unibersidad ng Amerika ay nagsanib-puwersa para magpadala ng tulong sa mga bahagi ng China na tinamaan ng virus, kasama ang pinagsamang grupo ng malalaking lugar sa Chicago na naiulat na nangangasiwa sa pagpapadala ng 50,000 N95 na mga maskara sa mga ospital sa probinsya ng Hubei noong 30 Enero. Ang organisasyong tumutulong sa tao na Direct Relief, sa pakikipagtulungan ng FedEx, ay nagpadala ng 200,000 na maskara sa mukha kasama ang iba pang personal na pamprotektang kagamitan, kasama ang mga guwantes at gown, sa pamamagitan ng eroplanong pang-emerhensiya patungo sa Wuhan Union Hospital noong 30 Enero.
"Noong 5 Pebrero, ipinahayag nina Bill at Melinda Gates ang $100 milyong donasyon sa WHO upang pondohan ang pananaliksik sa bakuna at mga pagsisikap sa paggamot kasabay ng pangangalaga sa ""nasa panganib na mga populasyon sa Afrika at Timog Asya""."
Iniulat ng Interaksyon na ang gobyerno ng China ay nagpamigay ng 200,000 maskara sa Pilipinas noong 6 Pebrero, matapos na maipadala ni Senador Richard Gordon ang 3.16 milyong maskara sa Wuhan.
Noong Pebrero 19, inihayag ng Singapore Red Cross na magpapadala ito ng $2.26 milyong halaga ng tulong sa Tsina.
Nagbigay ang Japan ng isang milyong face mask sa Wuhan, ang Turkey ay nagpadala ng mga medikal na kagamitan, nagpadala ang Russia ng higit sa 13 tonelada ng mga medikal na suplay sa Wuhan, nag-anunsiyo ang Malaysia ng donasyon na 18 milyong medikal na guwantes sa China, ang Germany ay nagpadala ng iba't ibang medikal na suplay kasama ang 10,000 Hazmat suit, at nagbigay ang United States ng 17.8 tonelada ng medikal na suplay sa China at nangako ng karagdagang $100 milyon sa suporta sa pananalapi sa mga apektadong bansa. Pagkatapos na tila pumanatag ang mga kaso sa China, ang bansa ay nagpapadala ng tulong sa iba't ibang mga bansa na tinamaan ng pandemya.
Noong Marso, ang China, Cuba at Russia ay nagpadala ng mga medikal na suplay at eksperto upang matulungan ang Italy na harapin ang outbreak ng coronavirus.
Ang negosyanteng si Jack Ma ay nagpadala ng 1.1 milyong testing kit, 6 milyong mga face mask, at 60,000 protective suit sa Addis Ababa, Ethiopia para ipamahagi ng African Union.
Nagpadala siya sa bandang huli ng 5,000 mga kit para sa pagsusuri, 100,000 mga maskara at 5 mga bentilador sa Panama.
Nagkaloob din si Ma ng mga gamit na medikal sa Canada. Ang Netherlands, Espanya, Turkey, Georgia, at ang Czech Republic ay nagpahayag ng kanilang mga pag-aalala tungkol sa mga maskara at mga gamit sa pagsusuri na gawang-Intsik.
Halimbawa, binawi ng Espanya ang 58,000 gawa-sa-Tsina na mga testing kit na may grado na 30% lamang, samantala, ibinalik ng Netherlands ang 600,000 na maskarang ginawa sa Tsina na may mga depekto.
Ibinalik ng Belgium ang 100,000 na hindi magagamit na mga maskara, na inakalang galing sa China, pero sa katunayan ay galing sa Colombia.
Sa kabilang dako, maayos na tinanggap ang ayudang-Intsik sa mga bahagi ng Latin America at Africa. Noong Abril 2, inilunsad ng World Bank ang emerhensyang suporta na mga operasyon para umuunlad na mga bansa.
Pinuri ng WHO ang mga pagsisikap ng mga awtoridad ng China sa pamamahala at pagpigil ng epidemya.
"Binigyang-pansin ng WHO ang pagkakaiba sa pagitan ng 2002–2004 na outbreak ng SARS, kung saan ang mga awtoridad na Chinese ay inakusahan ng paglilihim na humadlang sa mga pagsisikap sa pagpigil at pagsugpo, at ang kasalukuyang krisis kung saan ang sentrong pamahalaan ""ay nagbigay ng regular na mga update para maiwasan ang panic bago ang pagdiriwang ng Lunar New Year""."
Noong Enero 23, bilang reaksyon sa pasya ng pangunahing awtoridad na isakatuparan ang pagbawal ng transportasyon sa Wuhan, sinabi ng kinatawan ng WHO na si Gauden Galea na habang iyon ay “siguradong hindi rekomendasyon na ginawa ng WHO”, iyon na rin ay “isang napakahalagang palatandaan ng pangako na pigilan ang epidemya sa lugar kung saan pinakamasama ito” at tinawag itong “hindi inaasahang kasaysayan ng pampublikong kalusugan”. Noong Enero 30, matapos makumpirma ang tao-sa-tao na transmisyon sa labas ng Tsina at ang pagtaas ng bilang ng mga kaso sa ibang mga bansa, idineklara ng WHO ang pagsiklab na isang Internasyonal na Alalahanin ng Publikong Emerhensya sa Kalusuganng (Public Health Emergency of International Concern, PHEIC), ang pang-anim na PHEIC mula nang unang naipanawagan ang hakbang sa panahon ng pandemyang 2009 swine flu.
"Sinabi ng WHO Director-General na si Tedros Adhanom na ang PHEIC ay dahil sa ""ang peligro ng pandaigdigang paglaganap, lalo na sa mga bansang mababa- at katamtamang-kita na walang matatag na mga sistemang pangkalusugan."
Bilang tugon sa mga pagpapatupad ng paghihigpit sa biyahe, sinabi ni Tedros na “walang dahilan para sa mga hakbangin na sumasalungat ng di naman kinakailangan sa pandaigdigang paglalakbay at kalakalan” at na ang “hindi nagtatagubilin ang WHO sa paglimita ng kalakalan at pagkilos.”
"Noong Pebrero 5, umapela ang WHO sa pandaigdigang pamayanan para sa $675 milyon na kontribusyon upang pondohan ang estratehikong pagiging handa ng mga bansang mababa ang kita, na binabanggit ang pagkadalian upang suportahan ang mga bansang iyon na ""walang mga sistema na nakahanda upang makita ang mga taong nahawaan ng mikrobiyo, kahit na lumitaw ito""."
Gumawa ng mga dagdag na pahayag si Tedros sa pagsabi na “tayo ay kasing lakas lamang ng ating pinakamahinang dugtong” at hinimok ang pandaigdigang pamayanan na “mamuhunan ngayon o magbayad ng mas malaki sa kalaunan”. Noong Pebrero 11, pinagtibay ng WHO sa isang panayam ng mga mamamahayag ang COVID-19 bilang pangalan ng sakit.
"Sa parehong araw, sinabi ni Tedros na ang Sekretaryo-Heneral ng UN na si António Guterres ay sumang-ayon na ibigay ang ""kapangyarihan ng buong sistema ng UN sa pagtugon""."
"Naaktiba ang isang Pangkat sa Pamamahala ng Krisis (Crisis Management Team) ng UN bilang resulta, na nagpapahintulot ng koordinasyon ng tugon ng Nagkakaisang Mga Bansa (United Nations), na sinabi ng WHO na pahihintulutan silang ""tumuon sa tugon ng kalusugan habang maaaring dalhin ng ibang mga ahensya ang kanilang kadalubhasaan upang pasanin ang mas malawak na sosyal, pang-ekonomiya at mga implikasyong pag-unlad ng pagsiklab""."
"Noong 14 Pebrero, isang Joint Mission Team kasama ang China na pinapangunahan ng WHO ay binuksan upang magbigay sa mga eksperto sa mundo at ng WHO sa kalupaan ng China upang tumulong sa domestikong pangangasiwa at suriin ang ""tindi at paglilipat ng sakit"" sa pamamagitan ng pag-host sa mga palihan at pagpupulong kasama ang mga pangunahing institusyon sa antas na pambansa at magsagawa ng mga pagbisita sa larangan upang tasahin ang ""malakas na epekto ng mga aktibidad na tugon sa pamprobinsiya at county na antas, kabilang ang kapaligiran sa lungsod at nayon"". Noong 25 Pebrero, ipinahayag ng WHO na ""ang mundo ay dapat mas maghanda para sa posibleng pandemyang coronavirus,"" na nagsasabing habang maaga pa para tawagin itong pandemya, ang mga bansa gayon pa man ay dapat ""nasa yugto ng kahandaan""."
"Bilang tugon sa isang napipintong pagkalat sa Iran, ang WHO ay nagpadala ng isang Joint Mission Team doon upang masuri ang sitwasyon. Noong 28 Pebrero, sinabi ng mga opisyal ng WHO na ang pagtatasa ng banta ng coronavirus sa pandaigdigang antas ay itataas mula sa ""mataas"" hanggang sa ""napakataas"", ang pinakamataas na antas ng alerto at pagtatasa ng panganib nito."
Si Mike Ryan, ehekutibong direktor ng programa sa mga emerhensya ng kalusugan ng WHO, ay nagbabala sa isang pahayag na “Ito ay isang pagrepaso ng katotohanan para sa bawat gobyerno sa planeta. Gumising kayo. Wake up.
“Ang mikrobiyong ito ay maaaring parating na at kinakailangan niyong maging handa,” humihimok na ang mga tamang hakbanging pantugon ay maaaring matulungan ang mundo na maiwasan “ang pinakamalubha nito”.
"Sinabi pa ni Ryan na ang kasalukuyang data ay hindi ginagarantiyahan ang mga opisyal ng kalusugan sa publiko na magpahayag ng pandaigdigang pandemya, na sinasabing ang nasabing pagpapahayag ay nangangahulugang ""mahalaga naming tinatanggap na mailalantad sa mikrobiyo na iyon ang bawat tao sa planeta."""
Noong Marso 11, dineklara ng WHO ang pagsiklab ng coronavirus na pandemya.
"Sinabi ng Director-General na ang WHO ay ""labis na nag-aalala kapwa sa nakababahalang antas ng pagkalat at kalubhaan, at sa nakababahalang mga antas ng hindi pagkilos"". Ang WHO ay naharap sa matinding kritisismo sa nakikitang hindi sapat na pamamahala sa pandemya, kasama ang huling pagdeklara ng emerhensiya sa kalusugan ng publiko at klasipikasyon ng virus bilang isang pandemya."
Isinama ng backlash ang isang petisyon para kay Director-General Tedros Adhanom ng WHO na ibigay ang kanyang pagbibitiw, nilagdaan ng 733,000 katao hanggang Abril 6.
Noong Marso 26, 2020, dose-dosenang mga eksperto sa karapatang pantao ng UN ang binigyang diin ang paggalang sa mga karapatan ng bawat indibidwal sa panahon ng pandemyang COVID-19.
Sinabi ng dalubhasang pangkat na may karapatan ang lahat sa mga interbensyong pagligtas-ng-buhay at hawak ng pamahalaan ang responsibilidad na ito.
Binigyang-diin ng grupo na ang kakulangan ng mga mapagkukunan o seguro sa kalusugan ay hindi dapat magsilbing katwiran para sa diskriminasyon laban sa isang partikular na grupo.
Binigyang-diin ng mga eksperto na bawat indibidwal ay may karapatan sa kalusugan, kabilang ang mga taong may mga kapansanan, kabilang sa mga minoryang grupo, mga taong nakatatanda, mga taong pinalayas sa kanilang mga tahanan, mga taong walang tirahan, mga nabubuhay sa labis na mahirap na mga kondisyon, mga taong nakabilanggo, gayundin ang mga nagsilikas at ibang di-tinukoy na mga grupo na nangangailangan ng suporta ng gobyerno.
Tumutugon sa mga epektong pang-ekonomiya at panlipunan ng krisis na COVID-19 ang internasyonal na mga organisasyon ng gobyerno.
Naglunsad ang Organisasyon para sa Pang-ekonomiyang Kooperasyon at Pag-unlad (Organisation for Economic Co-operation and Development) ng isang platform upang magbigay ng napapanahon at komprehensibong impormasyon sa mga tugon ng patakaran sa mga bansa sa buong mundo, pati na rin ang mga pananaw at payo.
Mula sa mga patakaran upang mapalakas ang mga sistemang pangkalusugan at ang ekonomiya ng mundo hanggang pagtugon sa mga epekto ng pag-lockdown at mga paghihigpit sa paglalakbay, kasama sa digital hub ang isang Country Policy Tracker, at naglalayong tulungan ang mga bansa na matuto sa isa’t isa upang mapadali ang isang magkakaugnay na pandaigdigang tugon sa hamon ng coronavirus.
Ang gobyerno ng China ay pinupuna ng United States, Ministro para sa Opisina ng Gabinete ng UK na si Michael Gove, at anak ni Pangulong Jair Bolsonaro ng Brazil na si Eduardo Bolsonaro dahil sa paghawak nito sa pandemya, na nagsimula sa Hubei na lalawigan ng China.
Ang ilan sa mga tagapangasiwa sa antas na panlalawigan ng Communist Party of China (CPC) ay tinanggal dahil sa kanilang paghawak sa mga pagsusumikap sa quarantine sa Central China, isang palatandaan ng kawalang kasiyahan sa tugon sa outbreak ng mga establisimyentong politikal sa mga rehiyong iyon.
Naniniwala ang ilang mga komentarista na ginawa ang hakbang na ito upang protektahan ang pangkalahatang kalihim ng Partidong Komunista ng Tsina na si Xi Jinping mula sa galit ng publiko sa pagsiklab ng coronavirus.
Ilang opisyal na Chinese, hal. si Zhao Lijian ang naunang tumanggi na kilalanin ang panimulang pagkalat ng coronavirus na nagsimula sa Wuhan, na pumapabor sa mga teorya ng pagsasabwatan tungkol sa COVID-19 na nagmula sa U.S. o Italy.
"Ang administrasyon ng US ni Donald Trump ay tumukoy sa coronavirus bilang ""Virus ng China"" o ""Wuhan virus"" na nagsasabi na ang ""pag-censor ay labis na nagpalakas sa virus na naging pandaigdigang pandemya ngayon"", na binatikos din ng ilang kritiko bilang rasismo at ""nagliligaw sa kabiguan ng kanyang administrasyon na pigilan ang sakit""."
"Ang Daily Beast ay nakakuha ng U.S. government cable na nagbabalangkas ng isang stratagem ng komunikasyon na ang tila pinagmulan ay ang National Security Council, na ang siniping estratehiya ay ""Lahat ay tungkol sa China."
"Sinabihan kami na subukan at ilabas ang mensaheng ito sa anumang paraan, kasama ang mga press conference at paglitaw sa telebisyon. ""Ang mga outlet tulad ng Politico, Patakarang Banyaga, at Bloomberg ay inangkin na ang mga pagsisikap ng Tsina na magpadala ng tulong sa mga bansang tinamaan-ng-mikrobiyo ay bahagi ng isang propaganda para sa pandaigdigang impluwensya."
"Nagbabala ang hepe ng pandayuhang patakaran ng EU na si Josep Borrell na mayroong ""isang geo-political na bahagi kabilang ang pagsisikap upang makaimpluwensiya sa pamamagitan ng pagpapaikot at ang 'pulitika ng pagkabukas-palad""."
Sinabi rin ni Borrell na “Agresibong pinapalabas ng Tsina ang mensahe na, hindi katulad ng US, isa itong responsable at maaasahang kasama.”
Nanawagan din ang Tsina sa Estados Unidos na pawiin ang mga ipinataw na parusa nito mula sa Syria, Venezuela, at Iran, habang naiulat na nagpapadala ng ayuda sa dalawang huling nabanggit na bansa.
Pinigilan ng mga parusa ng US noong Abril 3 ang donasyon ni Jack Ma na 100,000 mga maskara sa Cuba.
Inakusahan din ang mga awtoridad ng US ng paglilihis sa tulong na dapat sa mga ibang bansa sa kanilang sariling bansa.
At nagkaroon ng mga alitan kaugnay ng maskara na naiulat sa pagitan ng iba pang mga bansa, tulad ng Germany, Austria at Switzerland; at ng Czech Republic at Italy.
Dagdag pa diyan, inagaw ng Turkey ang daan-daang mga bentilador na nakalaan sa Espanya.
Noong maaga pa sa Marso, pinuna ng gobyernong Italyano ang kakulangan ng pakikipag-isa ng European Union sa Italya na apektado ng coronavirus.
"Si Maurizio Massari, ang embahador ng Italya sa EU, ay nagsabi na ""Tanging ang Tsina lamang ang bilateral na tumugon."
"Tiyak, hindi ito isang mabuting palatandaan ng pagkakaisa ng Europe. """
Noong Marso 22, matapos ang isang pakikipag-usap sa telepono kay Punong Ministro ng Italya Giuseppe Conte, si Pangulong Vladimir Putin ng Rusiya ay nag-atas sa hukbo ng Rusiya na magpadala ng mga medikong militar, mga pasadyang sasakyan para sa pagdisimpekta, at iba pang mga kagamitang panggamot sa Italya.
"Ang peryodikong La Stampa ng Italy ay nagbanggit ng isang hindi nagpapakilalang ""mataas na antas ng pampulitikang mapagkukunan"" na 80 porsiyento ng tulong ng Russia ay ""walang silbi o walang gaanong gamit sa Italy""."
"Inakusahan ng pinagmulan ang Russia sa pagsisimula ng isang ""geopolitical at diplomatic"" nakakasakit na alindog."
Ang Presidente ng Lombardy, Attilio Fontana, at Italian Foreign Minister na si Luigi Di Maio ay di-pinansin ang mga ulat ng media at nagpahayag ng pagpapasalamat.
Nagpadala rin ang Russia ng isang eroplanong kargamento ng medikal na tulong sa Estados Unidos.
Sinabi ng tagapagsalita ng Kremlin na si Dmitry Peskov na “kapag nag-aalok ng tulong sa mga kasamahang US, ipinalagay [ni Putin] na kapag may sapat na pagkakataon ang mga tagagawa ng US ng medikal na kagamitan at materyales, maaari rin silang gumanti kung kinakailangan.”
"Ang nakaplanong NATO ""Defender 2020"" na pagsasanay ng militar sa Alemanya, Poland, at mga estado ng Baltic, ang pinakamalaking ehersisyo ng digmaan ng NATO mula noong pagtatapos ng Cold War, ay gaganapin sa isang nabawasan na sukat."
The Campaign for Nuclear Disarmament's general secretary Kate Hudson criticized the Defender 2020 exercise: Pinuna ng pangkalahatang kalihim ng Kampanya para sa Pag-aalis ng mga Sandatang Nuklear (Campaign for Nuclear Disarmament's) na si Kate Hudson ang pagsasanay na Defender 2020: “Sa kasalukuyang krisis sa publikong-kalusugan, inilalagay nito sa panganib hindi lamang ang mga buhay ng mga kawal na galing sa US at ng maraming mga bansang taga-Europa na kalahok kundi pati ang mga naninirahan sa mga bansa ng kanilang operasyon.“ Lubhang apektado sa mikrobiyo ang gobyerno ng Iran, na may mga dalawang dosena na mga kasapi ng parliyamento na nahawahan pati na rin ang labinlimang iba pang mga kasalukuyan o dating kinatawang pulitikal.
Ang Pangulo ng Iran na si Hassan Rouhani ay nagsulat ng pampublikong liham sa mga pinuno sa mundo na humihingi ng tulong noong Marso 14, 2020, na nagsasabing nakikibaka ang kanyang bansa upang labanan ang pagsiklab dahil sa kawalan ng pag-access sa mga internasyonal na merkado bilang resulta ng parusa ng Estados Unidos laban sa Iran. Hinimok ng pagsiklab ang mga panawagan para sa Estados Unidos na mag-adopt ng mga patakarang panlipunan na karaniwan sa ibang mga mayayamang bansa, kabilang ang unibersal na pangangalaga sa kalusugan, unibersal na pangangalaga sa mga bata, bayad na bakasyon ng pamilya, at mas mataas na antas ng pondo para sa kalusugan ng publiko.
Naniniwala ang mga pampulitika na analista na magiging negatibo ang epekto nito sa tsansa ng panalo sa 2020 halalang pangpresidente. Lumala ang diplomatikong relasyon ng Japan at Timog Korea dahil sa pandemya.
"Pinuna ng Timog Korea ang mga ""hindi maliwanag at pasibo na mga pagsusumikap sa quarantine"" ng Japan pagkatapos ipinahayag ng Japan na ang sinumang nagmumula sa Timog Korea ay ilalagay sa loob ng dalawang linggong 'quarantine sa mga site na itinalaga ng gobyerno."
Ang lipunan ng Timog Korea ay nahati sa simula sa tugon ni Pangulong Moon Jae-in sa krisis.
Maraming mga Koreano ang pumirma ng mga petisyon alinman sa nagtatawag ng pagpapatalsik kay Moon tungkol sa kanilang sinasabi na maling pagtugon ng gobyerno sa panimulang pagkalat, o pumupuri sa kanyang pagtugon. Pinahintulutan ng pandemya ang mga bansa na magpasa ng emerhensiyang pagsasabatas bilang tugon.
Ang ilan sa mga komentarista ay nagpahayag ng kanilang mga alalahanin na magpapahintulot ito sa mga pamahalaan na pagtibayin ang kanilang kapit sa kapangyarihan.
Sa Hungary, ang parliamento nito ay bumoto upang pahintulutan ang punong ministro, Viktor Orbán, na mamuno sa pamamagitan ng dekreto nang walang tiyak na pagtatapos, suspendihin ang parliamento pati na rin ang halalan at parusahan ang mga nagkakalat ng maling impormasyon tungkol sa virus at sa paghawak ng gobyerno sa krisis.
Ang paglaganap ng sakit na coronavirus ay isinisi sa ilang pagkakataon sa kakulangan ng suplay, na nagmumula sa tumaas na paggamit ng kagamitan sa buong daigdig para labanan ang outbreak, hintakot na pamimili, at pagkaantala ng mga operasyon ng pabrika at lohistika.
Ang United States Food and Drug Administration ay naglabas ng mga babala tungkol sa kakulangan ng mga gamot at medikal na kagamitan dahil sa pagtaas ng demand ng consumer at pagkagambala ng supplier.
Nasaksihan din ng maraming mga lokalidad ang panic buying na humantong sa pagkaubos ng laman ng mga talaksan ng mahahalagang groseri tulad ng pagkain, papel sa banyo, at de-boteng tubig, na nagbubuyo sa mga kakulangan sa suplay.
Nagbabala tungkol sa mga pagkaantala sa pagpapadala ng mga elektronikong kalakal ang industriya ng teknolohiya sa partikular.
Ayon kay director-general Tedros Adhanom, tumaas ng 100-beses ang pangangailangan para sa personal na kagamitan sa proteksyon.
Ang pangangailangang ito ay nagdulot ng pagtaas ng presyo nang hanggang dalawampung beses sa normal na presyo at nagpabilis din sa pagkaantala ng suplay ng medikal na mga item nang apat hanggang anim na buwan.
Nagdulot din ito ng kakulangan ng personal protective equipment sa buong mundo, kaya nagbabala ang WHO na ilalagay nito sa panganib ang mga manggagawang pangkalusugan.
Sa Australia, nagbigay ang pandemya ng isang bagong pagkakataon para sa mga mamimili ng daigou na ibenta ang mga produktong Australia sa Tsina.
Naging sanhi ang aktibidad sa kakulangan ng baby formula sa ilang mga supermarket at kasunod na pinagbawalan ng pamahalaan ng Australia.Sa kabila ng mataas na bilang ng mga kaso ng COVID-19 sa Hilagang Italya at rehiyon ng Wuhan, at ang kasunod na mataas na pangangailangan sa mga produktong pagkain, natulungan ang parehong mga lugar mula sa talamak na kakapusan sa pagkain.
Naging matagumpay ang mga pamamaraan ng China at Italy laban sa ilegal na pagtatago at ilegal na pangangalakal ng kritikal na mga produkto, na umiiwas sa malalang kakulangan ng pagkain na inaasahan sa Europe gayundin sa Hilagang Amerika.
Hindi nakita ng Hilagang Italya ang makabuluhan na malaking pagbawas sa produksiyon ng agrikultura, ngunit maaaring tumaas ang mga presyo ayon sa mga kinatawan ng industriya.
Ang mga bakanteng istante ng pagkain ay nangyari ng panandalian lamang, kahit na sa lungsod ng Wuhan, habang ang mga opisyal ng gobyernong Intsik ay nagpalabas ng mga reserbang karneng baboy para masiguro ang sapat na pagkain ng populasyon.
May umiiral na mga katulad na batas sa Italy na humihiling sa mga producer ng pagkain na magreserba para sa mga kalagayang emerhensiya.
Nadama sa Tsina ang pinsala sa pandaigdigang ekonomiya: ayon sa ulat ng media noong Marso 16, ang ekonomiya sa Tsina ay napakahirap abutin sa unang dalawang buwan ng 2020 dahil sa mga hakbang na ginawa ng gobyerno upang mabawasan ang paglaganap ng mikrobiyo, at bumagsak ng 20.5% ang mga benta ng tingihan.
Dahil ang mainland China ay isang mayor na ekonomiya at sentro ng pagmanupaktura, ang viral outbreak ay nakikita bilang mayor na nakababahalang banta sa pandaigdigang ekonomiya.
Nagpahayag si Agathe Demarais ng Economist Intelligence Unit na ang merkado ay mananatiling pabago-bago hanggang sa lumitaw ang mas malinaw na larawan ng potensiyal na mga resulta.
Noong Enero 2020, tinantya ng ilang mga analista na ang pagbagsak ng ekonomiya dahil sa epekto ng epidemya sa paglago ng mundo ay maaaring lumampas sa 2002-2004 pagsiklab ng SARS.
Ang isang tantiya mula sa isang eksperto sa Pamantasan ng Washington sa St. Louis ay nagbigay ng $300+ bilyon na epekto sa world's supply chain na maaaring magtagal ng hanggang dalawang taon.
"Ang Organisasyon ng mga Bansang Nage-export ng Petrolyo (Organization of the Petroleum Exporting Countries, OPEC) na naiulat na ""na-scramble"" matapos ang isang matarik na pagbaba sa mga presyo ng langis dahil sa mas mababang pangangailangan mula sa Tsina."
Bumagsak ang mga stock market sa buong mundo noong 24 Pebrero dahil sa dami ng bilang ng pagtaas ng mga kaso ng COVID-19 sa labas ng mainland China.
Noong 27 Pebrero, dahil sa naiipong pagkabahala tungkol sa outbreak ng coronavirus, iba't ibang U.S. stock index kasama ang NASDAQ-100, ang S & P 500 Index, at ang Dow Jones Industrial Average ang nagpakita ng kanilang pinakamalalim na pagbulusok mula noong 2008, kasama ang pagbagsak ng Dow na 1,191 puntos, ang pinakamalaking pagbagsak sa isang araw mula noong krisis sa pananalapi ng 2007-08.
Tinapos ang linggo nang higit sa 10% lahat ng tatlong mga indese.
Noong Pebrero 28, kinumpirma ng Scope Ratings GmbH ang pinakamataas na rating ng kredito ng Tsina, ngunit pinanatili ang Negative Outlook.
Bumulusok muli ang stocks batay sa takot sa coronavirus, ang pinakamalaking pagbulusok ay noong 16 Marso.
Marami ang nagturing na malamang ang ekonomikong pag-urong.
Pinuri ng ekonomista na si Mohamed El-Erian ang napapanahong mga hakbang sa emerhensiya ng mga bangko sentral at ng estado.
Mas mabilis na tumutugon ang mga bangko sentral kaysa noong naganap ang pagbulusok ng pananalapi noong 2008.
Ang turismo ay isa sa pinaka-apektadong sektor dahil sa mga pagbabawal sa paglalakbay, pagsasara ng mga pampublikong lugar kabilang ang mga atraksyon sa paglalakbay, at babala ng mga gobyerno laban sa anumang paglalakbay sa buong mundo.
Bilang resulta, maraming mga kumpanya ng eroplano ang nagkansela ng mga paglipad dahil sa mas mababang pangangailangan, kasama ang British Airways, Tsina Eastern Airlines, at Qantas, habang nalugmok ang British regional airline na Flybe.
Nasa antas na hindi pa kailanman nakikita noon ang epekto sa linya ng industriya ng paglalayag.
Isinara din ang ilang mga himpilan ng tren at mga daungan ng barko.
Kasabay ng epidemya ang Chunyun, isang pangunahing panahon ng paglalakbay na nauugnay sa bakasyon ng Bagong Taon ng Tsino.
Ang bilang ng mga kaganapan na nagsasangkot ng malalaking umpukan ng mga tao ang kinansela ng mga gobyernong pambansa at rehiyunal, kasama ang mga taunang pagdiriwang ng Bagong Taon, at kasama ang mga pribadong kumpanya na sarili ding nagsara ng kanilang mga tindahan at mga pang-akit ng turismo gaya ng Hong Kong Disneyland at Shanghai Disneyland.
Maraming mga kaganapan sa Lunar New Year at mga atraksyong panturista ang isinara upang maiwasan ang malalaking pagtitipon, kabilang ang Forbidden City sa Beijing at tradisyunal na mga tanghalan sa templo.
Sa 24 sa 31 lalawigan, munisipalidad at rehiyon ng China, pinalawig ng mga awtoridad ang pista opisyal ng Bagong Taon hanggang 10 Pebrero, tinatagubilinan ang karamihan ng mga lugar ng trabaho na huwag magbukas muli hanggang sa petsang iyon.
Ang mga rehiyon na ito ay kumakatawan sa 80% ng GDP ng bansa at 90% ng mga eksport.
Itinaas ng Hong Kong ang kanyang antas ng pagtugon sa nakakahawang sakit sa pinakamataas at nagpahayag ng emerhensya, pinasarado ang mga paaralan hanggang Marso at pinakansela ang kanyang mga pagdiriwang ng Bagong Taon. Naapektuhan sa pangkalahatan ang sektor ng tingian, sa mga pagbabawas ng mga oras sa pagtinda o pansamantalang mga pagsara.
Bumaba ng 40% ang mga pagbisita sa mga nagtitingi sa Europa at Latin America.
Nakita ng mga nagtitingi sa Hilagang Amerika at Gitnang Silangan ang 50-60% na pagbaba.
Nagresulta din ito sa isang 33–43% na pagbagsak ng mga mamimili sa mga sentro ng pamilihan noong Marso kumpara sa Pebrero.
Nagpapataw ng karagdagang mga hakbang ang mga operator ng mall sa buong mundo, tulad ng pinataas na kalinisan, pag-install ng mga thermal scanner upang suriin ang temperatura ng mga mamimili, at pagkansela ng mga kaganapan. Ayon sa pagtatantya ng isang United Nations Economic Commission para sa Latin America, ang pag-urong na apekto-ng-pandemya ay maaaring mag-iwan sa pagitan ng 14 at 22 milyon na higit pang mga tao sa matinding kahirapan sa Latin America kaysa sa dating sitwasyong wala ang pandemya.
Noong Enero at Pebrero 2020, habang nasa rurok ng epidemya sa Wuhan, halos 5 milyong katao sa China ang nawalan ng trabaho.
Marami sa halos 300 milyong mga migranteng manggagawa sa Tsina ang na-stranded sa tahanan sa mga panloob na probinsya o na-trap sa lalawigan ng Hubei. Noong Marso 2020, mahigit sa 10 milyong Amerikano ang nawalan ng trabaho at nag-apply para sa tulong ng gobyerno.
Ang pagsiklab ng coronavirus ay maaaring nagkakahalaga ng 47 milyong mga trabaho sa Estados Unidos at ang dami ng kawalan ng trabaho ay maaaring umabot sa 32%, ayon sa mga pagtatantya ng Federal Reserve Bank ng St. Louis. Ang lockdown sa India ay naging sanhi ng kawalan ng trabaho ng sampu-sampung milyong mga migranteng manggagawa sa India (na binayaran sa pamamagitan ng pang-araw-araw na sahod). Natuklasan ng survey mula sa Instituto ng Angus Reid Institute na ang 44% ng mga sambahayan sa Canada ay nakaranas ng ilang uri ng kawalan ng trabaho.Halos 900,000 manggagawa sa Espanya ang nawalan ng kanilang mga trabaho mula nang mag-lockdown ito sa kalagitnaan-ng-Marso 2020.
Sa ikalawang kalahati ng Marso, 4 milyong manggagawa sa Pransya ang nag-apply para sa pansamantalang mga benepisyo sa kawalan ng trabaho at 1 milyong mga manggagawa sa Britanya ang nag-aplay para sa pandaigdigang iskema ng kredito.Halos kalahating milyong mga kumpanya sa Alemanya ay nagpadala ng kanilang mga manggagawa sa pansamantalang iskema sa pagtatrabaho na salaping tulong ng gobyerno na kilala bilang Kurzarbeit.
Isinagawa ng Pransiya at Bretanya ang iskemang kompensasyon sa panandaliang trabaho.
Ang mga sektor ng performing arts at cultural heritage ay lubhang naapektuhan ng pandemya, na nakakaapekto nang malakas sa mga operasyon ng mga organisasyon gayundin sa mga indibidwal—parehong naka-empleyo at malaya—sa buong daigdig.
Tinangka ng mga organisasyong sektor ng sining at kultura na itaguyod ang kanilang (madalas na pinopondohan ng publiko) misyon upang magbigay ng pag-access sa kultura na pamana sa komunidad, panatilihin ang kaligtasan ng kanilang mga empleyado at publiko, at suportahan ang mga artista kung maaari.
Pagdating ng Marso 2020, sa mundo at sa paiba-ibang saklaw, ang mga museo, aklatan, lugar ng pagganap, at iba pang mga institusyong kultural ay walang taning na pahahong pinasara ang kanilang mga pagtatanghal, kaganapan at mga pagganap na kinansela o ipinagpaliban.
Bilang tugon may masidhing pagsisikap na magbigay ng mga alternatibong serbisyo sa pamamagitan ng mga digital na platform.Ang isa pa kamakailan at mabilis na pag-alis ng sakit ay ang pagkansela ng mga serbisyong pangrelihiyon, mga pangunahing kaganapan sa palakasan, at iba pang mga panlipunang kaganapan, tulad ng mga pagdiriwang ng musika at konsiyerto, mga kumperensya ng teknolohiya, at mga palabas sa moda.
Nakaranas din ang industriya ng pelikula ng pagkagambala. Inihayag ng Vatican na ang mga pagdiriwang ng Mahal na araw sa Roma, na magaganap sa huling linggo ng panahon ng pagsisising Kristiyano sa Kuwaresma, ay kinansela.
Maraming diyosesis ang nagrekomenda sa nakatatandang mga Kristiyano na manatili sa tahanan sa halip na dumalo sa Misa tuwing Linggo; ang ilan sa mga simbahan ay nagmisa sa pamamagitan ng radyo, online live streaming o telebisyon habang ang iba ay nag-aalok ng pagsamba sa loob ng kanilang nakaparadang sasakyan.
Sa pagsasara ng Diyoses ng Katoliko Romano sa Rome sa mga simbahan at kapilya nito at sa kawalan ng mga Kristiyanong mananampalataya sa St. Peter's Square, kinansela din ng iba pang mga relihiyosong samahan ang mga serbisyo at nilimitahan ang mga pampublikong pagtitipon sa mga simbahan, moske, sinagoga, templo at gurdwaras.
Ipinahayag ng Ministeryo sa Kalusugan ng Iran ang pagkansela ng mga panalangin sa Biyernes sa mga lugar na apektado ng pagsiklab at sinarahan din sa bandang huli ang mga dambana, habang pinagbawal ng Saudi Arabia ang pagpasok ng mga dayuhang manlalakbay pati na rin ang mga residente nito sa mga banal na lugar sa Mecca at Medina.
Nagdulot ang pandemya ng pinakamakabuluhang pagkagambala sa buong mundo ng kalendaryo sa palakasan mula noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig.
Karamihan sa mga pangunahing palaro ay kinansela o pinagpaliban, kasama ang 2019-20 UEFA Champions League, 2019-20 Premier League, UEFA Euro 2020, 2019-20 NBA season, at 2019-20 NHL season.
"Ginambala ng pagsiklab ang mga plano para sa 2020 Summer Olympics, na orihinal na nakatakdang magsimula sa katapusan ng Hulyo; inihayag ng Internasyonal na Komite ng Olimpik (International Olympic Committee) noong Marso 24 na ""mai-iskedyul sa isang petsa na lampas sa 2020 ngunit hindi lalampas sa tag-init 2021"" ang kaganapan. Sarado ang mga casino at iba pang mga lugar ng pasugalan sa buong mundo at napospon o kanselado ang live na mga paligsahan sa poker."
Humantong ito sa maraming mga manunugal na lumipat sa online, kasama ng maraming mga online na pasugalan ang nag-ulat ng makabuluhang mga paglago sa dami ng bago nilang mga pag-sign up. Naapektuhan rin ang industriya ng aliwan, na sari-saring mga grupo sa musika ang nagsuspinde o nagkansela ng mga paglalakbay na konsiyerto.
Sinuspinde rin ang lahat ng mga pagtatanghal ng maraming malalaking teatro tulad ng mga nasa Broadway.
"Ginalugad ng ilang mga artista ang mga paraan upang patuloy na makabuo at magbahagi ng trabaho sa internet bilang alternatibo sa tradisyonal na live na pagganap, tulad ng live streaming na mga konsiyerto o paglikha ng batay-sa-web na ""mga kasayahan"" para sa pagtatanghal, pamamahagi, at pagpapahayag sa trabaho ng mga artista."
Sa online, maraming memes na may tema ng coronavirus ang kumalat habang maraming bumaling sa katatawanan at pangligaw sa gitna ng kawalan ng katiyakan.
Mula ng pagsiklab ng COVID-19, mas malalang kapinsalaan, xenophobia, at kapootang panlahi ay napansin sa mga taong mga Intsik at Silangang Asya, at laban sa mga tao mula sa mga hotspot sa Europa, Estados Unidos at iba pang mga bansa.
Ang mga insidente ng takot, hinala, at poot ay napansin sa maraming mga bansa, partikular sa Europe, Silangang Asia, Hilagang America, at rehiyon ng Asia-Pacific.
Ang mga ulat mula Pebrero (noong nakakulong pa sa Tsina ang karamihan ng mga kaso) ay naitala ang mga rasistang sentimento na ipinahayag sa iba't ibang mga grupo sa buong mundo ng mga taong Tsino na karapat-dapat sa mikrobiyo o pagtanggap ng sinasabing makatarungang pagbabayad.
Nakita rin ng ilang mga bansa sa Africa ang pagtaas sa sentimentong kontra-Tsino.
Maraming mga mamamayan ng Wuhan at Hubei ang nag-ulat ng pagtatangi batay sa pinanggalingan nilang rehiyon.
Nagkaroon ng suporta para sa mga Chinese, kapwa online at offline, at sa mga nasa mga lugar na tinamaan ng virus.
Kasunod ng pag-usad ng pagsiklab sa mga bagong hotspot na mga bansa, mga tao mula sa Italya, ang unang bansa sa Europa na nakaranas ng malubhang pagsiklab ng COVID-19, maaari ring isailalim sa hinala at xenophobia.Ang mga mamamayan sa mga bansa kabilang ang Malaysia, New Zealand, Singapore, at sa South Korea ay inisyal na lumagda ng mga petisyon na nanghihimok pagbawalan ang mga Intsik na pumasok sa kanilang mga bansa sa pagsisikap na patigilin ang sakit.
Sa Japan, nag-trending sa Twitter ang hashtag na #ChineseDontComeToJapan.
Ang taumbayang Chinese pati na rin ang iba pang mga Asyano sa United Kingdom at United States ay nag-ulat ng pagtaas ng bilang ng rasistang pang-aabuso, pati na rin ang mga pagdaluhong.
"Pinuna ang pangulo ng Estados Unidos na si Donald Trump para sa pagtukoy sa coronavirus bilang ""mikrobiyo ng Intsik"", isang terminong itinuturing ng mga kritiko na maging rasista at kontra-sa-Intsik."
Inatake ng mga nagprotesta sa Ukraine ang mga bus na nagdadala ng mga taga-Ukrain at dayuhang inilikas mula sa Wuhan papuntang Novi Sanzhary.
Ang mga estudyante na nagmula sa Hilagang-Silangang India, na nagbabahagi ng hangganan sa Tsina, at nag-aaral sa mga pangunahing lungsod ng India ay naiulat na nakaranas ng panliligalig na may kaugnayan sa pagsiklab ng coronavirus.
"Sinabi ng presidente ng yunit ng Bharatiya Janata Party sa West Bengal na si Dilip Ghosh na sinira ng mga Intsik ang kalikasan at ""kaya't naghiganti ang Diyos laban sa kanila."""
"Ang mga komento ay itinatwa kalaunan ng konsulado ng China sa Kolkata, na tumawag ditong ""mali"". Sa China, ang xenophobia at rasismo laban sa mga hindi residente ng China ay pinagliyab ng pandemya, ang mga dayuhan ay inilarawan bilang ""banyagang basura"" at pinuntirya para ""itapon"" ."
Maraming mga pahayagan na may mga paywall ang nag-alis sa kanila para sa ilan o lahat ng kanilang saklaw ng coronavirus.
Maraming tagapaglathalang maka-agham ang gumawa ng mga maka-agham na sanaysay na may kinalaman sa pagsiklab ang magagamit na may bukas na pag-access.
Pinili ng ilang siyentista na ibahagi ang kanilang mga resulta nang madalian sa mga preprint server tulad ng bioRxiv.
Lumilitaw na nakakahawang sakit - Nakakahawang sakit ng lumilitaw na pathogen, madalas na nobela sa saklaw ng pagsiklab nito o pamamaraan ng transmisyon
Globalisasyon at sakit - Pangkalahatang ideya ng globalisasyon at paghahawa ng sakit
Listahan ng mga epidemiko at pandemiko -- Isang listahan ng mga namatay dahil sa nakakahawang sakit
Mga kontrabandong hayop at pagkahawa ng tao mula sa hayop – Mga panganib sa kalusugan na nauugnay sa kalakalan sa kakaibang hayop
Kabilang sa pagsusuri sa laboratoryo para sa sakit sa respiratoryong coronavirus 2019 (COVID-19) at ang nauugnay na SARS-CoV-2 virus ang mga pamamaraan na nagde-detect sa presensya ng virus at sa mga taong nagde-detect ng mga antibody na nilikha bilang tugon sa impeksyon.
Ang pagkakaroon ng mga virus sa mga sample ay kinumpirma ng RT-PCR, na nakaka-detect sa RNA ng coronavirus.
Ang pagsusuri ay espesipiko at itinalaga lamang upang ma-detect ang RNA ng SARS-CoV-2 virus.
Ito ay ginagamit upang kumpirmahin ang pinaka-kamakailan o aktibong mga impeksyon.
Ang pagtuklas ng mga antibody (serolohiya) ay maaaring parehong magamit para sa pagsusuri at pagmamatyag sa populasyon.
Ipinakikita ng mga pagsusuri sa antibody kung gaano karaming tao ang nagkaroon ng sakit, kabilang ang mga tao na ang mga sintomas ay napakasimple upang ireport o mga taong hindi nagpakita ng mga sintomas.
Ang tumpak na antas ng pagkamatay at ang antas ng immunity ng grupo ng tao sa populasyon ay maaaring matukoy mula sa mga resulta ng pagsusuring ito.
Dahil sa limitadong pagsusuri, hanggang sa Marso 2020 walang mga bansa ang may maaasahang data sa paglaganap ng mikrobiyo sa kanilang populasyon.
Noong Marso 23, walang bansa ang nagsuri nang mahigit sa 3% ng kanilang populasyon, at mayroong malawakang pagpababagu-bago kung gaano karaming pagsusuri ang kailangang isagawa sa buong mga bansa.
Ang pagbagu-bago nito ay posibleng malaking nakakaapekto sa antas ng naiulat na kaso ng pagkamatay, na malamang na malawakang labis na matantiya sa ilang bansa.
Gamit ang real-time reverse transcription polymerase chain reaction (rRT-PCR) ang pagsusuri ay maaaring isagawa sa mga respiratoryong sample na nakuha mula sa iba’t ibang mga paraan, kabilang ang pagkuskos sa loob ng ilong o nasopharyngeal swab o sample ng dura o sputum sample.
Ang mga resulta ay pangkalahatang available sa loob ng ilang oras hanggang 2 araw.
Ang isinagawang pagsusuri na RT-PCR gamit ang pagkuskos sa mga lalamunan o throat swab ay maaasahan lamang sa unang linggo ng pagkakasakit.
Sa paglipas ng panahon ang virus ay maaaring maglaho sa lalamunan habang patuloy itong nagpaparami sa baga.
Para sa mga naimpeksyong tao na sinuri sa pangalawang linggo, ang alternatibong sample na materyal ay maaaring isagawa mula sa malalim na daanan ng hangin sa pamamagitan ng suction catheter o maaaring gumamit ng kagamitan sa pag-ubo (dura).
Isa sa mga unang pagsusuring PCR ay binuo sa Charité sa Berlin noong Enero 2020 gamit ang real-time reverse transcription polymerase chain reaction (rRT-PCR), at bumuo ng batayan ng 250,000 na kit para ipamahagi ng World Health Organization (WHO).
Nakabuo rin ang United Kingdom ng pagsusuri noong Enero 23, 2020. Ang kumpanyang Kogenebiotech sa Timog Korea ay bumuo rin ng gradong pangklinika, detection kit (PowerChek Coronavirus) para sa SaRS-CoV-2 batay sa PCR noong Enero 28, 2020.
"Naghahanap ito ng ""E"" gene na ibinahagi ng lahat ng beta coronavirus, at sa RdRp gene na para lang sa SARS-CoV-2.Sa China, ang BGI Group ay isa sa unang mga kumpanya na tumanggap ng pahintulot sa emegency na paggamit mula sa National Medical Products Administration ng China para sa kit ng pag-detect ng SARS-CoV-2 mula sa PCR.Sa United States, ang Centers for Disease Control and Prevention (CDC) ay namamahagi ng 2019-Novel Coronavirus (2019-nCoV) Real-Time RT-PCR Diagnostic Panel para sa mga laboratoryo ng pampublikong kalusugan sa pamamagitan ng International Reagent Resource."
Isa sa tatlong mga genetiko na pagsusuri sa mga mas lumang bersyon ng mga kit ng pagsusuri ay nagdulot ng hindi kanais-nais na mga resulta dahil sa mga maling pantauli, at isang masagabal na pagsusuri sa CDC sa Atlanta; nagbunga ito sa katampatang mas kaunti sa 100 na mga sampol sa bawat araw na matagumpay na naproseso sa kabuuan ng Pebrero 2020.
Hindi tinukoy na maaasahan hanggang sa Pebrero 28, 2020 ang mga pagsusuri na gumagamit ng dalawang sangkap, at hindi ito hanggang pinahihintulutan na magsimula sa pagsusuri ang estado at lokal na mga laboratoryo.
Ang pagsusuri ay inaprubahan ng Food and Drug Administration sa ilalim ng Emergency Use Authorization. Sinimulan ng mga laboratoryong pangkomersyo ng US ang pagsusuri noong mga unang araw ng Marso 2020.
Simula noong Marso 5, 2020 inanunsiyo ng LabCorp ang pagiging available sa buong mundo ng pagsusuri sa COVID-19 batay sa RT-PCR.
Ang Quest Diagnostics ay nagsagawa ng katulad sa buong bansa na pagsusuri sa CoVID-19 simula noong Marso 9, 2020.
Walang inanunsyong limitasyon sa dami; ang pagkolekta ng specimen at pagproseso ay dapat isagawa alinsunod sa mga kautusan ng CDC.
Sa Russia, ang pagsusuri sa COVID-19 ay binuo at ginawa ng State Research Center of Virology and Biotechnology VECTOR.
Noong Pebrero 11, 2020 ang pagsusuri ay nirehistro ng Serbisyong Pederal para sa Pagsubaybay sa Pangangalagang pangkalusugan. Noong Marso 12, 2020, iniulat ng Mayo Clinic na nakabuo ng pagusuri upang ma-detect ang impeksyon sa COVID-19. Noong Marso 13, 2020, Ang Roche Diagnostics ay tumanggap ng pahintulot ng FDA para sa pagsusuri na maaaring isagawa sa loob ng 3.5 oras sa mataas na volume, kaya pinahihintulutan ang makina na gawin ang tinatayang 4,128 na pagsusuri sa 24 oras na tagal.
Noong Marso 19, 2020, nagbigay ang FDA ng emergency use authorization (EUA) sa Abbott Laboratories para sa pagsusuri sa m2000 system ng Abbott; kamakailan ay nag-isyu ang FDA ng katulad na awtorisasyon sa Hologic, LabCorp, at Thermo Fisher Scientific.
Noong Marso 21, 2020, ang Cepheid ay nakatanggap din ng EUA mula sa FDA para sa pagsusuri na tumagal nang 45 minuto.
Inaprubahan ng FDA ang pagsusuri na gumagamit ng isothermal nucleic acid amplification technology sa halip na PCR.
Dahil hindi ito nangangailangan ng serye ng pabagu-bagong siklo ng temperatura ang pamamaraang ito ay maaaring maghatid ng positibong mga resulta sa loob lamang ng limang minuto at negatibong resulta sa loob ng 13 minuto.
Kasalukuyang mayroong halos 18,000 na mga machine na ito sa U.S. at inaasahan ng Abbott ang pagtaas ng pagmamanupaktura para maghatid ng 50,000 na pagsusuri kada araw. Ang pagsusuri na gumagamit ng monoclonal antibody na espesipikong nagdudugtong sa nucleocapsid protein (N protein) ng novel coronavirus ay nabuo sa Taiwan, sa pag-asang makapagbibigay ito ng mga resulta sa loob ng 15 hanggang 20 minuto tulad ng mabilis na pagsusuri sa trangkaso.
"Ang pagrepaso sa literatura noong Marso 2020 ay nagpatibay na ang “mga radiograph ng dibdib ay may maliit na halaga ng diyagnostik sa maagang yugto, habang ang CT [computed tomography] na resulta ay maaaring ipakita kahit na yung bago pa mag-umpisa ang sintomas."""
Kabilang sa karaniwang mga feature ng CT ang bilateral multilobar ground-glass na malabo ang kulay at may peripheral, asymmetric at posterior na distribusyon.
Ang pangingibabaw ng subpleural, labis na paghahanda at pagsasama-sama ay nalilinang habang ang sakit ay nabubuo.
Ang pag-aaral na nagkukumpara sa PCR sa CT sa Wuhan sa lugar ng pinagmulan ng kasalukuyang pandemya ay nagmungkahi na ang CT ay makabuluhang mas sensitibo kaysa sa PCR, kahit na hindi gaanong espesipiko, kung saan marami sa mga imaging feature nito ay nag-o-overlap sa ibang mga pulmonya at proseso ng sakit.
"Simula Marso 2020, inirerekomenda ng American College of Radiology na ""hindi dapat gamitin ang CT upang suriin o bilang unang hanay ng pagsusuri para tukuyin ang COVID-19"". Simula Marso 2020, nirerekomenda ng CDC ang PCR para sa paunang pagsusuri."
Bahagi ng tugon sa paglaban sa impeksyon ay ang produksyon ng mga antibody kabilang ang IgM at IgG.
Magagamit ang mga ito para ma-detect ang impeksyon ng mga indibidwal simula sa 7 araw o humigit-kumulang pagkatapos ng pagkakaroon ng sintomas, para matukoy ang immunity, at sa pagsubaybay sa populasyon. Ang mga assay ay maaaring isagawa sa mga sentrong laboratoryo (CT) o sa point-of-care testing (PoCT).
Ang mga automated system na mataas ang resulta sa maraming klinikal na laboratoryo ay makapagsasagawa ng mga assay na ito subalit ang pagiging available ng mga iyon ay depende sa antas ng produksyon para sa bawat system.
Para sa CLT, ang isahang specimen para sa buong dugo o peripheral blood ay karaniwang ginagamit, kahit na ang mga serial specimen ay maaaring gamitin upang sundan ang immune response.
Para sa PoCT ang isahang specimen ng dugo ay karaniwang kinukuha sa pamamagitan ng pagtusok sa balat.
Hindi tulad ng mga pamamaraan ng PCR ang hakbang sa pagbunot ay hindi kinakailangan bago ang assay. Noong Marso 26, 2020, pinangalanan ng FDA ang 29 na entidad na nagbigay ng abiso sa ahensiya tulad ng kahilingan at sa ngayon kung gayon ay may kakayahang mamahagi ng kanilang mga pagsusuri sa kanilang antibody.
Simula noong Abril 7, 2020, tanging mga isahang pagsusuri lamang ang inaprubahan ng FDA sa ilalim ng awtorisasyon ng emergency na paggamit. Noong mga huling araw ng Marso 2020, ang Euroimmun Medical Laboratory Diagnostics at Epitope Diagnostics ay tumanggap ng pahintulot para sa kanilang mga test kit, na maaaring maka-detect ng IgG at IgA na mga antibody laban sa virus sa mga sample ng dugo.
Ang kapasidad ng pagsusuri ay ilang daang sample sa loob ng ilang oras at kung gayon ay mas mabilis kaysa sa kumbensiyonal na PCR assay na viral RNA.
Karaniwang nakikita sa 14 araw ng mga antibody pagkatapos ng pagsimula ng impeksyon. Noong unang bahagi ng Abril, nalaman ng UK na walang sapat na mahusay na gamitin sa mga kit ng pagsusuri sa antibody na binili nito.
"Ang Hong Kong ay nag-setup ng plano kung saan ang mga pinaghihinalaang pasyente ay maaaring manatili sa tahanan, ""ang emegency department ay magbibigay ng specimen tube sa pasyente"", dudura sila rito,ibabalik ito at kukunin ang resulta pagkaraan ng ilang sandali. Ibinalita ng British NHS na pinangungunahan nito ang plano upang suriin ang pinaghihinalaang mga kaso sa tahanan, na nagtatanggal ng panganib na makahawa ang pasyente sa iba kapag nagpunta sila sa ospital o kailanganing disimpektahin ang ambulansiya kapag ginamit ito ng isang tao. Sa mga drive-through na pagsusuri para sa COVID-19 para sa mga pinaghihinalaang kaso, ang mga propesyonal sa pangangalagang pangkalusugan ay kukuha ng sample gamit ang angkop na mga pag-iingat."
Ang mga drive-through center ay nakatulong sa South Korea na gawin ang ilan sa pinakamabilis at pinakamalawakang pagsusuri ng alinmang bansa. Sa Germany, ang National Association of Statutory Health Insurance Physicians ay nagsalita noong Marso 2, na nagkaroon ito ng kapasidad na halos 12,000 pagsusuri kada araw sa ambulatoryong paraan at 10,700 ang nasuri sa unang linggo.
Ang gastos ay sisingilin sa health insurance kapag ang pagsusuri ay hiniling ng isang doktor.
Ayon sa pangulo ng Robert Koch Institute, ang Germany ay may pangkalahatang kapasidad na 160,000 na pagsusuri kada linggo.
Simula Marso 19 ang mga pagsusuri habang nasa loob ng sasakyan ay inialok sa malalaking lungsod.
Simula noong Marso 26, 2020 ang kabuuang bilang ng mga pagsusuri na isinagawa sa Germany ay hindi alam, dahil mga positibong resulta lamang ang iniuulat.
"Ang unang lab survey ay nagbunyag na simula sa linggo ng kalendaryo ng 12/2020 ang tinatayang kabuuan na 483,295 ay nasuri hanggang sa at kabilang ang linggo ng 12/2020 at 33,491 na sample (6.9%) ang nasuring positibo sa SARS-CoV-2. Sa Israel, ang mga mananaliksik ay nakabuo at nagsuri sa pamamaraan ng pagsusuri sa mga sample mula sa 64 na pasyente nang sabay-sabay, sa pamamagitan ng pagiipon ng mga sample at susuriin lamang muli kung ang pinagsamang sample ay napag-alamang positibo. Sa Wuhan ang ginawa para sa pansamantalang 2000 metro-kwadradong emergency detection laboratory na tinawag na ""Huo-Yan"" (Chinese: 火眼, o ""Fire Eye"" sa English) ay binuksan noong Pebrero 5, 2020 ng BGI, na maaaring magproseso nang mahigit 10,000 na sample kada araw."
Sa konstruksyon na sinubaybayan ng tagapagtatag ng BGI na si Wang Jian at tumagal nang 5 araw, ang modelling ay nagpakita ng mga kaso sa Hubei ay magiging 47 na mas mataas at ang katumbas na halaga ng pagsasagawa ng quarantine ay magiging doble kung ang kapasidad ng pagsusuring ito ay hindi dumating sa hanay.
Maagap na sinusundan ng mga lab ng Huo-Yan sa Shenzhen, Tianjin, Beijing, at Shanghai ang Wuhan Laboratory, sa kabuuang 12 lungsod sa buong Tsina.
By 4 March 2020 the daily throughput totals were 50,000 tests per day.Open source, multiplexed designs released by Origami Assays have been released that can test as many as 1122 patient samples for COVID19 using only 93 assays . These balanced designs can be run in small laboratories without the need for robotic liquid handlers.
Noong Marso, ang mga kakulangan at walang sapat na dami ng sangkap ay naging balakid sa maramihang pagsusuri sa EU at UK at US.
Nagdulot ito sa ilang mga awtor na siyasatin ang mga protokol ng paghahanda ng sample na sangkot ang pagpapainit ng mga sample sa 98 °C (208 °F) nang 5 minuto upang maglabas ng mga RNA genome para sa karagdagang pagsusuri. Inanunsyo noong Marso 31 na ang United Arab Emirates na ngayon ay nagsusuri na ng mas maraming populasyon nito para sa Coronavirus kada ulo kaysa sa ibang bansa, at nakakaalinsabay sa pagtaas ng antas ng pagsusuri upang maabot ang malaking populasyon.
"Ito ay sa pamamagitan ng kumbinasyon ng kakayahang drive-through, at pagbili ng population-scale mass-throughput laboratory mula sa Group 42 at BGI (batay sa kanilang ""Huo-Yan"" na mga laboratoryong pan-detect sa emergency sa China)."
Ang laboratoryo ay may kakayahang magsagawa ng sampung libong RT-PCR na pagsusuri kada araw na binuo sa loob ng 14 araw at ang nangunguna sa mundo na sukatang ito upang magpatakbo sa labas ng China.
Binuo sa China, France, Germany, Hong Kong, Japan, at Estados Unidos ang iba't ibang mga resipe sa pagsusuri na nagta-target sa iba't ibang mga bahagi ng genetikong profile ng coronavirus.
Ginamit ng World Health Organization ang German recipe para sa pagmamanupaktura ng mga kit na ipinadala sa mga bansang maliit ang kita na walang mga mapagkukunan upang bumuo ng sarili nilang kit.
Ang German recipe ay inilathala noong Enero 17, 2020; ang protokol na binuo ng mga Centers for Disease Control ng Estados Unidos para sa Pagsugpo ng Sakit ay hindi available hanggang Enero 28, na nagbinbin sa mga pagsusuring available sa U.S.China at ang Estados Unidos ay nagkaroon ng mga suliranin sa pagkamaaasahan ng mga test kit sa maagang paglaganap ng sakit, at ang mga bansang ito at ang Australia ay hindi nakapagtustos ng sapat na mga kit upang matugunan ang pangangailangan at mga rekomendasyon para sa pagsusuri ng mga eksperto sa kalusugan.
Sa kabaliktaran, sinabi ng mga eksperto na ang malawakang pagiging available ng pagsusuri sa Timog Korea ay nakatulong upang mabawasan ang pagkalat ng novel coronavirus.
Ang kapasidad ng pagsusuri na karamihan ay sa mga pribadong sektor na laboratoryo ay naitayo nang halos ilang taon sa pamamagitan ng pamahalaan ng Timog Korea.
Noong Marso 16, ang World Health Organization ay tinawag upang simulan ang mga programa ng pagsusuri bilang pinakamahusay na paraan upang pabagalin ang lumalaganap na pandemyang COVID-19. Ang mataas na panangailangan sa pagsusuri dahil sa malawakang pagkalat ng virus na nagdulot ng mga pagkabinbin ng libu-libong pagsusuri sa pribadong mga laboratoryo ng U.S., at ang mga supply ng swab at kemikal na sangkap ay nagkulang.
Noong Marso 2020 iniulat ng China ang mga problema sa katumpakan ng kanilang mga test kit.
"Sa Estados Unidos, may ""mga bahid"" ang mga kit ng pagsusuri na binuo ng CDC; kaya tinanggal ng gobyerno ang mga hadlang na burukrasya na pumigil sa pribadong pagsubok. Bumili ang Espanya ng mga kit ng pagsusuri mula sa kompanya ng Tsino na Shenzhen Bioeasy Biotechnology Co Ltd, ngunit natagpuan na hindi tumpak ang mga resulta."
Ipinaliwanag ng kumpanya na ang maling mga resulta ay maaaring resulta ng maling pagkolekta ng mga sample o maling paggamit ng mga kit.
Sinabi ng Spanish ministry na tatanggalin nito ang mga kit na nagbalik ng mga maling resulta, at papalitan iyon ng ibang mga kit sa pagsusuri na ibinigay ng Shenzhen Bioeasy.80% ng mga test kit na binili ng Czech Republic mula sa China ay nagbigay ng maling resulta. Ang Slovakia ay bumili ng 1.2 milyong test kit mula sa China na napag-alamang hindi tama.
"Iminungkahi ng Punong Ministro na si Matovič na dapat itong itapon sa Danube. Sinabi ni Ateş Kara ng Turkish Health Ministry na ang mga test kit na binili ng Turkey mula sa China ay nagkaroon ng ""mataas na antas ng pagpalya"" at hindi ""nagamit ang mga iyon.""Bumili ang UK ng 3.5 miyong test kit mula sa China subalit nitong umpisa ng Abril 2020 inanunsyo na ang mga ito ay hindi nagamit."
Pagsusuri, sinundan ng pag-quarantine ng mga nagsubok na positibo at ang pagsubaybay sa mga nakipag-ugnayan ng mga taong positibo sa SARS-CoV-2, na nagresulta sa mga positibong kinalabasan.
Ang mga mananaliksik na nagtatrabaho sa bayan ng Vò, ang lugar ng unang namatay sa COVID-19 sa Italya, ay nagsagawa ng dalawang beses na pagsusuri sa buong populasyon ng halos 3,400 tao, na may sampung araw na pagitan.
Mga kalahati ng mga taong sinuri na positibo ay walang mga sintomas, at lahat ng kasong tinuklas ay sumailalim sa quarantine.
Sa pagbiyahe sa pinaghihigpitang lugar, ganap itong nakababawas sa mga bagong impeksyon.
Sa pamamagitan ng agresibong pagsubaybay sa pakikipag-ugnayan, paghihigpit sa papasok na paglalakbay, pagsusuri, at pag-quarantine, dahan-dahang nagpatuloy kaysa sa iba pang mga mauunlad na bansa ang 2020 na pandemya ng coronavirus sa Singapore, ngunit walang matinding mga paghihigpit tulad ng sapilitang pagsasara ng mga restawran at mga establisemento ng tingi.
Maraming mga kaganapan ang nakansela, at nagsimula ang Singapore sa pagpapayo sa mga residente na manatili sa bahay noong Marso 28, ngunit muling binuksan sa takdang oras pagkatapos ng bakasyon sa Marso 23 ang mga paaralan.
Ilan sa iba pang mga bansa ay napangasiwaan ang pandemya sa pamamagitan ng masigasig na contact tracing, mga pagbabawal sa pagbiyahe papasok ng bansa, pagsusuri, at pag-quarantine, subalit may mas mababang agresibong lockdown, tulad sa Iceland at Timog Korea.
Napag-alaman ng istatistikal na pag-aaral na ang mga bansang maraming sinuri, na nauugnay sa bilang ng mga namatay, ay mayroong mas mababang antas ng kaso ng pagkamatay, marahil ay dahil sa ang mga bansang ito ay mas may kakayahang ma-detect ang mga may hindi malalang sintomas o walang sintomas.
Nirerekomenda ng WHO na ang mga bansang walang mga kakayahan sa pagsusuri at ang pambansang laboratoryo na may limitadong karanasan sa COVID-19 na magpadala ng kanilang unang limang positibo at unang sampung negatibong COVID-19 na sample sa isa sa 16 na reperensiyang laboratoryo ng WHO para sa kumpirmadong pagsusuri.
Sa 16 na reperensiyang laboratoryo, 7 ang nasa Asya, 5 ang nasa Euopa, 2 ang nasa Afrika, 1 sa Hilagang Amerika at 1 sa Australia.
Sa sumusunod na tsart, ang hanay na“Positibo bilang % ng mga pagsusuri” ay naiimpluwensiyahan ng patakaran ng pagsusuri ng bansa.
Ang bansa na nagsusuri lamang ng mga taong ipinapasok sa mga ospital ay magkakaroon ng mas mataas na positibo nang %s ng mga pagsusuri kaysa sa bansang nagsusuri ng lahat ng mamamayan, sila man ay nagpapakita ng sintomas o hindi, iba pang mga bagay na pagiging patas.
Ang paghuhugas ng kamay (o handwashing), na kilala rin bilang mga tuntunin ng pagpapanatili sa kalinisan ng kamay (hand hygiene), ay isang pagkilos sa paglilinis ng sariling mga kamay para sa hangarin na pag-aalis ng lupa, grasa, mga mikroorganismo, o ibang hindi kaibig-ibig na mga sangkap.
"Ang patuloy na paghuhugas ng kamay nang may sabon sa tiyak na ""mga mapanganib na sitwasyon"" sa araw ay pumipigil sa pagkalat ng maraming sakit, halimbawa ang pagtatae at kolera, na naipapasa sa pamamagitan ng ruta na mula sa dumi papunta sa bibig."
Mahahawahan din ang mga taong may sakit na respiratoryo tulad ng trangkaso o karaniwang sipon, halimbawa, kung hindi sila maghuhugas ng kanilang mga kamay bago hipuin ang kanilang mga mata, ilong, o bibig (iyon ang mga mucous membrane).
Kabilang sa limang kritikal na sandali sa mga araw na mahalaga ang pagsasabon ng mga kamay ang: bago at pagkatapos dumumi, matapos ang paglinis ng puwet ng bata o pagpapalit ng lampin, bago ang pagpapakain ng bata, bago kumain at bago at matapos maghanda ng pagkain o paghawak ng hilaw na karne, isda o manok.
Kapag walang tubig at sabon, ang mga kamay ay maaring linisin sa abo. Ang World Health Organization ay nagrerekomenda ng paghuhugas ng mga kamay:
Bago, habang, at pagkatapos maghanda ng pagkain.
Bago at pagkatapos pangalagaan ang isang taong may sakit.
Pagkatapos palitan ng lampin o linisan ang batang nagbanyo.
Pagkatapos mong suminga, umubo o bumahing.
Matapos hawakan ang hayop, pagkain ng hayop, o dumi ng hayop.
Ang medical hand hygiene ay tumutukoy sa mga pinagkaugalian ng pangangalaga ng kalusugan na may kaugnayan sa medikal na mga pamamaraan.
Ang paghuhugas ng kamay bago magbigay ng gamot o medikal na pangangalaga ay puwedeng pumigil o magbawas sa pagkalat ng sakit.
Ang pangunahing medikal na layunin sa paghuhugas ng mga kamay ay para linisin ang mga kamay ng mga pathogen (bakteriya, mga mikrobyo, o ibang mikroorganismo na maaring maging dahilan ng sakit) at mga kemikal kung saan maaring magdulot ng pinsala o mga sakit.
Ito ay espesyal na mahalaga sa mga taong nangangasiwa sa pagkain o nagtratrabaho sa larangan ng medisina, pero mahalaga ring kasanayan para sa pangkalahatang publiko.
Ang paghuhugas ng kamay ay maraming benepisyo sa kalusugan, kabilang ang pagbabawas ng pagkalat ng trangkaso, coronavirus, at iba pang nakahahawang sakit; pagpigil sa nakahahawang sanhi ng pagtatae; pagbawas ng mga impeksiyong respiratoryo;
at nagpapababa sa bilang ng mga namamatay na sanggol sa mga panganganak sa loob ng tahanan.
Isang pag-aaral noong 2013 ang nagpakita na ang pinahusay na paghuhugas ng kamay ay maaaring magdulot ng kaunting paghusay sa pagtangkad ng mga bata na wala pang limang taon ang edad.
Sa mauunlad na mga bansa, ang mga bilang ng dami ng namamatay na kabataan na may kinalaman sa panghinga at pagtatae na mga sakit ay maaring mabawasan ng pagsisimula ng simpleng mga pagbabago ng ugali, gaya ng paghuhugas ng kamay na may sabon.
Ang simpleng aksiyon na ito ay puwedeng makabawas sa bilang ng pagkamatay mula sa mga sakit na ito nang halos 50%.
Ang mga pamamagitan na sumusulong ng paghuhugas ng kamay ay maaring magbawas ng ikatlong bahagi sa mga pangyayari ng pagtatae, at ito ay mahahambing sa pagbibigay ng malinis na tubig sa mga lugar na may mababang sahod.
48% na pagbaba ng mga episodyo ng pagtatae ang puwedeng maiugnay sa pagsasabon ng kamay. Ang pagsasabon ng kamay ay ang nag-iisang pinaka-epektibo at murang paraan upang maiwasan ang pagtatae at acute respiratory infections (ARI), bilang awtomatikong gawi na ginagawa sa mga tahanan, paaralan, at komunidad sa buong mundo.
Ang pulmonya, isang pangunahing ARI, ay ang numero unang sanhi ng pagkamatay sa mga batang wala pang limang taon ang edad, na umaagaw sa buhay ng tinatayang 1.8 milyong bata kada taon.
Ang pagtatae at pulmonya ay sabay na dahilan para sa halos 3.5 milyong pagkamatay ng mga bata taon-taon.
Ayon sa UNICEF, kapag nakagawian nang sabunin ang mga kamay bago kumain at pagkatapos magbanyo ay makapagliligtas ito ng mas maraming buhay kaysa sa isang bakuna o medikal na interbensiyon, binabawasan ang pagkamatay mula sa pagtatae nang halos kalahati at pagkamatay mula sa malalang impeksiyong respiratoryo nang sangkapat o one quarter.
Ang paghuhugas ng kamay ay kadalasang sinasamahan ng ibang interbensiyon ng sanitasyon bilang bahagi ng tubig, sanitasyon at kalinisan o water, sanitation and hygiene (WASH) na mga programa.
Ang paghuhugas ng kamay ay nagproprotekta rin laban sa impetigo na naililipat sa pamamagitan ng direktang pisikal na kontak.
Isang maliit na nakakasamang epekto ng paghuhugas ng kamay ay ang palagiang paghuhugas ng kamay ay maaring humantong sa pagkasira ng balat dahil sa pagtutuyo ng balat.
Natuklasan ng 2012 na pag-aaral sa Denmark na ang labis na paghuhugas ng kamay ay maaaring magdulot ng nangangati, nagtutuklap na balat na kundisyon na kilala rin bilang eksema sa kamay o hand dermatitis, na lalong karaniwan sa mga health care worker.
Ang sobrang dalas na paghuhugas ng kamay ay nakita rin bilang isa sa mga sintomas ng obsessive-compulsive disorder (OCD).
Mayroong limang panunuring panahon sa araw kung saan importante ang paghuhugas ng mga kamay gamit ang sabon para mabawasan ang paghahatid ng fecal-oral na sakit; matapos gamitin ang banyo (pag-ihi, pagdumi), matapos ang paglinis ng puwet ng bata (pagpapalit ng lampin), bago ang pagpapakain ng bata, bago kumain at bago/matapos sa paghahanda ng pagkain o paghahawak ng hilaw na karne, isda o manok.
Sa ibang pagkakataon kapag ang tamang kapamaraanan ng paghuhugas ng kamay ay dapat sanayin para sa pigilin ang paghahatid ng sakit na saklawin ang bago at matapos ang paggamot ng hiwa o sugat; matapos ang pagbahin, pag-ubo, o pagsinga ng iyong ilong; matapos sa paghipo ng dumi ng hayop o paghipo ng mga hayop; at matapos ang paghipo ng basura.
Sa maraming bansa, may mababang bilang ng paghuhugas ng kamay gamit ang sabon.
Natuklasan sa isang pag-aaral ng paghuhugas ng kamay sa 54 na mga bansa noong 2015 ay na sa karaniwan, 38.7% ng mga kabahayan ay pinagkaugalian ang paghuhugas ng kamay na may sabon. Isang 2014 na pag-aaral ay nagpakita na ang Saudi Arabia ay may pinakamataas na bilang na 97 porsiyento; ang United States ay malapit sa gitna na may 77 porsiyento; at ang China ang may pinakamababang bilang na 23 porsiyento. Mga ilan na mga kapamaraanan sa pagbago ng ugali ay ngayon naririyan para palakihin ang katalinuhan sa ugali nga paghuhugas ng kamay na may sabon sa mapanganib na mga panahon. Ang grupo na paghuhugas ng kamay para sa mga kabataan sa paaralan ay isang opsiyon sa mga umuunlad na mga bansa para idiin ng malalim ang paghuhugas ng kamay sa mga ugali ng mga kabataan.
"Ang ""Essential Health Care Program"" na ipinatupad ng Departmento ng Edukasyon sa Pilipinas ay isang halimbawa ng napapanahong pagkilos para itaguyod ang kalusugan at edukasyon ng mga bata."
Ang pagpurga nang dalawang beses sa isang taon, pinunan ng paghuhugas ng mga kamay araw-araw na may sabon, pagsisipilyo ng ngipin na may fluorie, ay nasa kalagitnaan nitong nasyonal na programa.
Ito ay matagumpay din na ipinapatupad sa Indonesia.
Ang pag-alis ng mga mikroorganismo mula sa balat ay nadagdagan sa pagdagdag ng mga sabon o mga deterhente sa tubig.
Ang pangunahing aksiyon ng mga sabon at detergent ay bawasan ang mga hadlang sa solusyon, at dagdagan ang kakayahang matunaw.
Hindi epektibong panlinis ng balat ang tubig lamang dahil ang mga taba at mga protina ay hindi madaling humahalo sa tubig, kung saan ito ay mga bahagi ng organikong lupa.
Gayunman, ang paglilinis ay tinutulungan ng makatwirang daloy ng tubig..
Maaaring magtaglay ang solidong sabon ng bakteryang nakuha mula sa mga naunang paggamit, dahil sa katangian nito na nagagamit muli.
Isang maliit na bilang ng mga pag-aaral na tumingin sa pagsalin ng mikrobyo mula sa kontaminadong buo na sabon ay nagpasya na ang pagsalin ay walang katiyakan dahil ang bakterya ay nabanlawan na ng bula.
"Isinasaad pa rin ng CDC na ang ""likidong sabon na hindi kailangang hawakan para ilabas ay mas kanais-nais""."
Ang mga sabon laban sa bakterya ay naging lubhang isinusulong sa publikong mabusisi sa kalusugan.
Sa ngayon, walang ebidensiya na ang paggamit ng inirerekomendang antiseptiko o pangdisimpekta ay pinipili para sa mga organismong hindi tinatablan ng antibiotic sa kalikasan nito.
Gayunman, ang mga sabon na kontra sa bakterya ay naglalaman ng karaniwang mga ahente kontra sa bakterya tulad ng triclosan, na may malawak na listahan ng di-tinatablan na uri ng mga organismo.
Kaya, kahit na hindi napili ang antibiotic resistant strains para sa antibacterial na mga sabon, sila ay maaring hindi ganoon kaepektibo gaya ng sila ay kinakalakal.
Bukod sa surfactant at ahenteng pangprotekta sa balat, maaaring maglaman ng mga asido ang sopistikadong mga pormulasyon (acetic acid, ascorbic acid, lactic acid) bilang pH regulator, antimicrobially na aktibong benzoic acid at karagdagang mga pangkondisyon ng balat (aloe vera, bitamina, menthol, mga katas ng halaman).Ipinahiwatig ng komprehensibong pagsusuri mula sa Paaralan ng Publikong Kalusugan (School of Public Health) ng Pamantasan ng Oregon na ang simpleng mga sabon ay kasing epektibo ng mga consumer-grade anti-bacterial na mga sabon na naglalaman ng triclosan sa pagpigil ng sakit at pagtanggal ng mga bakterya mula sa mga kamay.
Ang mainit na tubig na komportable na panghugas ng mga kamay ay hindi sapat ang init para mapatay ang bakterya.
Ang baktirya ay mabilis dumadami sa temperatura ng katawan na (37 °C).
Gayunman, ang mainit, masabon na tubig ay mas epektibo kaysa malamig, masabon na tubig sa pag-aalis ng natural na mga langis na mamalagi ng mga lupa at bakterya.
Gayunman, salungat sa popular na paniniwala, ang mga siyentipikong pag-aaral ay nagpakita na ang paggamit ng maligamgam na tubig ay walang epekto sa pagbabawas ng dala-dalang mikrobyo sa mga kamay.
Ang isang hand sanitizer o antiseptiko ng kamay ay isang sangkap sa paglilinis g kamay na hindi ginagamitan ng tubig.
Sa huling bahagi ng mga taong 1990 at unang bahagi ng ika-21 siglo, nagsimulang makakuha ng katanyagan ang mga ahente sa kalinisan ng kamay na alkohol na panghugas ng kamay na hindi-nakabatay-sa-tubig (na kilala rin bilang nakabase-sa-alkohol na mga panghugas ng kamay, mga antiseptikong panghugas ng kamay, o mga hand sanitizer).
Karamihan ay nakabase sa isopropyl alcohol o ethanol na binalangkas kahalo ng nagpapakapal na agent gaya ng Carbomer (polymer ng acrylic acid) na makagawa ng gel, o isang humectant gaya ng glycerin na gawing isang likido, o foam para madaling gamitin at para bawasan ang epekto ng pagtutuyo ng alkohol.
Ang pagdaragdag ng binantuang hydrogen-peroxide ay nagdaragdag ng higit na aktibidad laban sa mikrobyo. Ang mga hand sanitizer na nagtataglay ng pinakamababang 60% hanggang 95% na alkohol ay mabisang pamatay ng mikrobyo.
Ang mga pangkuskos na sanitizer na may alkohol ay pumapatay ng bakterya, multi-drug resistant bacteria (MRSA at VRE), tuberkulosis, at ilan sa mga virus (tulad ng HIV, herpes, RSV, rhinovirus, vaccinia, influenza, at hepatitis) at fungi.
Alcohol rub sanitizers na naglalaman ng 70% alkohol na papatay ng 99.97% (3.5 log reduction, kaparehas sa pagbawas ng 35 decibel) ng bakteria sa mga kamay 30 mga segundo matapos ng paglalagay at 99.99% hanggang 99.999% (4 hanggang 5 log reduction) ng bakterya sa mga kamay 1 minuto matapos ng paglalagay. Ang mga hand sanitizer ay lubos na epektibo kontra bakterya at hindi gaano epektibo sa ilang mikrobyo.
Ang alcohol-based na mga hand sanitizer ay halos lahat hindi epektibo laban sa norovirus (o Norwalk) na uri ng mga mikrobyo, ang pinakakaraniwang dahilan ng nakakahawang gastroenteritis. Ang katamtamang dami ng hand antiseptic o panghaplos na alkohol ay kailangang gamitin para lubusang mabasa o masakop ang dalawang kamay.
Ang harap at likuran ng dalawang mga kamay at sa pagitan at ang mga dulo ng lahat ng mga daliri ay hinahadhad ng mga 30 segundo hanggang ang likido, bula, o gel ay matuyo.
Ang dulo ng mga daliri ay dapat hugasan ng mabuti din, hagurin sila sa dalawang mga palad. Ang US Center for Disease Control and Prevention ay nagrerekomenda ng paghuhugas ng kamay higit sa panghadhad ng kamay na sanitizer, lalo na kapag ang mga kamay ay kitang-kita na marumi.
Ang tumataas na paggamit ng mga agent na ito ay batay sa kanilang kadalian ng paggamit at mabilis na aktibidad ng pagpatay laban sa mga mikro-organismo; gayunman, hindi dapat magsilbing pamalit ang mga ito sa wastong paghuhugas ng kamay maliban kung walang sabon at tubig.
Ang palagiang paggamit ng mga alcohol-based hand sanitizer ay maaring magdulot ng pagkatuyo ng balat maliban kung ang mga pampalambot at/o moisturizers ng balat ay idagdag sa pormula.
Ang nakatutuyong epekto ng alkohol ay puwedeng mabawasan o maalis sa pamamagitan ng pagdaragdag ng glycerin at/o iba pang pampalambot sa formula.
Sa klinikal na mga pagsubok, ang alcohol-based na mga hand sanitizer na naglalaman ng mga pampalambot ay nagdulot sa kabuuan ng mas kaunting iritasyon ng balat at pagkatuyo kaysa sa mga sabon o mga antimicrobial detergent.
Ang allergic contact dermatitis, contact urticaria syndrome o sobrang sensitibo sa alkohol o mga additive na naririyan sa mga alcohol hand rub ay bihirang mangyari.
Ang mas mababang tendensiya upang mapabilis ang irritant contact dermatitis ay naging atraksyon kumpara sa paghuhugas ng kamay gamit ang sabon at tubig.
Sa kabila ng pagiging epektibo ng mga ito, ang hindi tubig na mga ahente ay hindi nakalilinis ng organikong materyal sa mga kamay, subalit dinidisimpekta lang ang mga iyon.
Ito ang dahilan kung bakit ang mga hand sanitizer ay hindi kasing epektibo ng sabon at tubig sa pagpigil ng pagkalat ng maraming sanhi ng sakit, dahil ang mga sanhi ng sakit ay nananatili sa mga kamay.
Ang bisa ng hand sanitizer na walang alkohol ay lubhang umaasa sa mga sangkap at pormulasyon, at sa kasaysayan ay mahalagang hindi gaanong mabisa kaysa alkohol at mga pangkuskos na alkohol.
Kamakailan lang, ang mga pormulasyon na gumagamit ng benzalkonium chloride ay ipinakita na may paulit-ulit at naiipon na aktibidad laban sa mikrobyo pagkatapos ng pagpapahid, hindi tulad ng alkohol, na nagpakita ng pagbaba ng bisa pagkatapos ng paulit-ulit na paggamit, marahil ay dahil sa progresibong masamang mga reaksiyon ng balat.
Maraming tao sa mga komunidad na may mababa ang sahod ay hindi makakabili ng sabon at sa halip gumagamit ng abo o lupa.
Ang abo o lupa ay maari mas epektibo kaysa tubig lamang, subalit ito ay maaring mas mababa ang pagkaepektibo kaysa sa sabon.
Ang isang pag-aalala ay kung nahawahan ng mga mikroorganismo ang lupa o abo maaaring dagdagan nito ang pagkalat ng sakit sa halip na bawasan ito.
Gaya ng sabon, ang abo ay isang pangdisimpekta na agent dahil sa paglapat sa tubig, ito ay nagiging isang alkalina na solusyon.
Inirekumenda ng WHO ang abo o buhangin bilang alternatibo sa sabon kapag walang sabon.
Ang tamang kapamaraanan ng paghuhugas ng kamay ay nirekomenda ng US Centers for Disease Control para sa pagpigil ng transmisyon ng sakit na sumasakop ng sumusunod na mga hakbang:
Basain ang mga kamay ng mainit o malamig na dumadaloy na tubig.
Inirerekomenda ang umaagos na tubig dahil maaaring mahawahan ang mga nakapalangganang tubig, habang tila walang magagawang pagkakaiba ang temperatura ng tubig.
Pabulain ang sabon sa mga kamay sa pagkikiskis ng mga ito na may hustong dami ng sabon, kasama ang likoran ng mga kamay, sa pagitan ng mga daliri, at sa ilalim ng mga kuko.
Iniangat ng sabon ang mga mikrobyo mula sa balat, at pinakita ng mga pag-aaral na ang mga tao ay gumagawi sa paghugas nang puspusan ng kanilang mga kamay kapag gumamit ng sabon kaysa sa tubig lamang.
Kuskusin nang di-bababa sa 20 segundo.
Ang pagkuskos ay lumilikha ng friction, na nakatutulong sa pagtanggal ng mga mikrobyo mula sa balat, at ang pagkuskos nang matagal ay nagtatanggal ng mas maraming mikrobyo.
Magbanlaw ng mabuti sa ilalim ng umaagos na tubig.
Ang pagbabanlaw sa planggana ay maaaring magkontamina muli ng mga kamay.
Patuyuin gamit ang isang malinis na tuwalya o hayaan na matuyo sa hangin.
Ang basa at nagpapawis na mga kamay ay mas madaling makontaminang muli. Ang pinakakaraniwang nakakaligtaang lugar ay ang hinlalaki, pulso, mga lugar sa pagitan ng mga daliri, at ilalim ng mga kuko.
Ang mga artipisyal na kuko at mga pangkulay ng kuko na may matigas na bagay ay maaaring magtago ng mga mikroorganismo.
Ang moisturizing lotion ay madalas na inirerekomenda para maiwasan ang panunuyo ng mga kamay; ang tuyong balat ay puwedeng humantong sa pinsala sa balat na puwedeng magpataas sa panganib ng pagpasa ng impeksiyon.
"Iba’t ibang murang opsyon ang maaaring gawin para mapadali ang paghuhugas ng kamay kung saan ang tubig sa gripo at/o sabon ay hindi magagamit hal. pagbuhos ng tubig mula sa nakasabit na jerrycan o gourd na may angkop na mga butas at/o paggamit ng abo kung kinakailangan sa mga umuunlad na bansa. Sa mga sitwasyon na may limitadong suplay ng tubig (tulad ng mga paaralan o mga kanayunan sa mga umuunlad na bansa), mayroong mga solusyon sa pagtitipid ng tubig, tulad ng ""mga tippy-tap"" at iba pang mga murang opsyon."
Ang tippy-tap ay isang simpleng teknolohiya gamit ang boteng nakasabit sa lubid, at pingga na pinagagana ng paa upang magbuhos ng kaunting tubig sa mga kamay at isang bara ng sabon.
Ang epektibong pagpapatuyo ng mga kamay ay mahalagang bahagi ng proseso ng kalinisan ng kamay, subalit may ilang debate sa pinaka-epektibong anyo ng pagpapatuyo sa mga pampublikong hugasan.
Isang lumalaking kabuuan ng pagsaliksik ay nagpapahiwatig na lalong mas malinis ang mga papel na tuwalya kaysa sa mga patuyuan ng kamay na de-koryente na nakikita sa maraming banyo.
Noong 2008, isang pag-aaral ang isinagawa ng University of Westminster, London, at inisponsoran ng industriya ng tuwalyang papel na European Tissue Symposium, para paghambingin ang antas ng kalinisan na alok ng mga paper towel, mga pampatuyo ng kamay na may mainit na hangin, at ang mas modernong mga jet-air hand dryer.
Pagkatapos maghugas at magpatuyo ng mga kamay gamit ang dryer na mainit ang hangin, ang kabuuang bilang ng bakterya ay napag-alaman na nadagdagan sa average sa ibabaw ng mga daliri nang 194% at sa mga palad nang 254%.
Ang pagpapatuyo gamit ang jet-air dryer ay nagdulot ng pagtaas ng average ng kabuuang bilang ng bakterya sa ibabaw ng mga daliri nang 42% at sa mga palad nang 15%.
Pagkatapos hugasan at tuyuin ang mga kamay gamit ang tuwalyang papel, ang kabuuang bilang ng bakterya ay nabawasan sa average sa mga ibabaw ng daliri nang hanggang 76% at sa mga palad nang hanggang 77%. Ang mga siyentista ay nagsagawa rin ng mga pagsusuri upang malaman kung nagkaroon ng potensiyal na kontaminasyon ng ibang gumagamit ng hugasan at kapaligiran ng hugasan bilang resulta ng bawat uri ng paraan ng pagpapatuyo.
Ang jet-air dryer, kung saan nagbubuga ng hangin palabas ng yunit na may angking bilis ng 180 m/s (650 km/h; 400 mph), ay kayang umihip ng mikroorganismo mula sa mga kamay at ang yunit at posibleng mahahawahan ang ibang taong gumagamit ng banyo at ang kapaligiran ng banyo hanggang 2 metro ang layo.
Ang paggamit ng warm-air hand dryer ay magkakalat ng mga mikroorganismo hanggang 0.25 metro mula sa dryer.
Ang papel na mga tuwalya ay nagpakita ng walang makahulugang pagkalat ng mga mikroorganismo. Noong 2005, sa isang pag-aaral na ginawa ng TUV Produkt und Umwelt, ibang pamaraan ng pagpapatuyo ng kamay ang hinalagahan.
Ang sumusunod na mga pagbabago sa bilang ng bakterya pagkatapos patuyuin ang mga kamay ay naobserbahan:
Maraming sari-saring mga tagagawa ng hand dryer ang umiiral, at ang mga hand dryer ay hinahambing laban sa pagpapatuyo sa mga tuwalyang papel.
Isang alternatibo habang naglalakbay na walang sabon at tubig ang paghuhugas ng kamay gamit ang mga pamunas na naglilinis ng kamay.
Kailangan mayroon sa hindi bababa sa 60% na alkohol ang isang alcohol-based hand sanitizer.
Ang medikal na paghuhugas ng kamay naging sapilitan matagal nang matapos natuklasan ito ng isang Hungarian na doktor na si Ignaz Semmelweis ang pagkakaepektibo (noong 1846) sa paghahadlang ng sakit sa isang ospital na kapaligiran.
May mga elektronikong mga kagamitan na nagbibigay ng feedback para paalalahanan ang kawani ng ospital sa paghugas ng kanilang mga kamay kung sila ay nakalimot.
Nalaman ng isang pag-aaral ang bumabang bilang ng impeksiyon sa paggamit ng mga ito.
Ang medikal na paghuhugas ng kamay ay para sa pinakamababang 15 segundo, gamit ang maraming sabon at tubig o gel para pabulain at kuskusin ang bawat parte ng mga kamay.
Dapat na pinagkukuskos ang mga kamay sa lahat ng mga bahagi nito.
Kung may dumi sa ilalim ng kuko, ang mga ngipin ng brutsa ay maaaring gamitin para matanggal ito.
Dahil ang mga mikrobyo ay maaaring manatili sa tubig sa mga kamay, mahalagang magbanlaw nang mabuti at tuyuin ng malinis na tuwalya.
Matapos sa pagpatuyo, ang papel na tuwalya ay dapat gamitin sa pagpatay ng tubig (at sa pagbukas ng kahit anong palabas na pinto kung kinailangan).
Ito ay umiiwas ng marumihan muli ang mga kamay mula sa iyang mga kalatagan.
Ang dahilan ng paghuhugas kamay sa katayuan ng pangangalagang pangkalusugan ay sa pag-alis ng pathogenic microorganisms (“mga mikrobyo”) at iwasan ang pagkakalat nila.
Iniulat ng New England Journal of Medicine na ang kakulangan sa paghugas ng kamay ay nanatili sa hindi katanggap-tanggap na mga antas sa halos lahat ng medikal na mga lugar, na ang malaking bilang ng mga doktor at nars ay madalas nakakalimot sa paghugas ng kanilang mga kamay bago humipo ng mga pasyente, sa gayon ay naikakalat ang mga mikroorganismo.
Ipinakita ng isang pag-aaral na ang wastong paghuhugas ng kamay at ibang simpleng mga pamamaraan ay maaaring magpababa sa bilang ng mga impeksyon sa daluyan ng dugo na nauugnay sa catheter nang 66 porsiyento. Ang World Health Organization ay naglathala ng papel na nagpapakita sa karaniwang paghuhugas ng kamay at pagkuskos ng kamay sa mga sektor ng pangangalagang pangkalusugan.
Ang planong pagpatnubay sa mga tuntunin sa pangangalaga ng kalusugan ng kamay ng organisasyon ay maari ring makita sa kaniyang website para sa komentaryo ng publiko.
Isang nauugnay na pagrepaso ay ginawa ni Whitby et al.
Ang komersiyal na mga kagamitan ay makapagsukat at mapatunayan ang tuntunin sa pangangalaga ng kalusugan ng kamay, kung kinakailangan ang pagpapakita sa pagtupad ng regulasyon.
"Ang World Health Organization ay may ""Limang Sandali"" para sa paghuhugas ng mga kamay:"
matapos ang pagkakalantad sa mga likido ng dugo/katawan
bago ang isang aseptic na gawain, at
matapos ng pag-alaga ng pasyente. Ang dagdag ng antiseptikong mga kemikal sa sabon (“medicated” o “antimicrobial” na mga sabon) ay nagagawad ng pumapatay na aksiyon sa isang hand-washing agent.
Ang ganoong aksyon ng pagpatay ay maaaring naisin bago magsagawa ng operasyon o sa mga lugar kung saan ang mga organismo na lumalaban sa antibyotiko ay laganap. Para kuskusin ang mga kamay ng isang tao para sa surgical na operasyon, anakailangang may gripo na maaaring buksan at siara nang hindi ito hinahawakan ng kamay, may chlorhexidine o iodine na panghugas, mga isterilisadong iskoba para sa pagkuskos at isa pang isterilisadong instrumento para sa paglilinis sa ilalim ng mga kuko ng kamay.
Lahat ng mga alahas ay dapat alisin.
Kinakailangan ng pamamaraang ito ang paghuhugas ng mga kamay at mga bisig hanggang sa siko, karaniwang 2–6 minuto.
Ang matagal na oras ng pagkuskos (10 minuto) ay hindi kinakailangan.
Kapag nagbabanlaw, ang tubig sa mga braso ay kailangang mapigilan sa pabalik na pagdadaloy sa mga kamay.
Pagkatapos makumpleto ang paghuhugas ng kamay, ang mga kamay ay tinutuyo ng malinis na tela at isinusuot ang surgical gown.
Para mabawasan ang pagkalat ng mga mikrobyo, ito ay mas mabuti na maghugas ng mga kamay o gumamit ng isang antiseptiko para sa kamay bago pa o matapos mangalaga sa isang taong may sakit.
Para sa pagkontrol ng mga impeksiyong staphylococcal sa mga ospital, napag-alaman na ang pinakamalaking benepisyo mula sa paglilinis ng kamay ay nagmula sa unang 20% ng paghuhugas, at ang napakakakaunting karagdagang benepisyo ay nakuha nang dumalas nang 35% ang paglilinis ng kamay.
Ang paghuhugas gamit ang karaniwang sabon ay nagdudulot ng higit sa tripleng antas ng nakakahawang bakterya na sakit na naililipat sa pagkain kumpara sa paghuhugas ng kamay gamit ang sabon na kontra-bakterya. Ang paghahambing sa pagkuskos ng kamay ng solusyong may alkohol sa paghuhugas ng kamay na may kontra-bakteryang sabon para sa median time na 30 segundo ay nagpakita sa bawat isa na ang pagkuskos ng kamay ng alkohol ay nakabawas sa kontaminasyon ng bakterya nang 26% higit sa kontra-bakteryang sabon.
Subalit ang sabon at tubig ay mas epektibo kaysa alcohol-based na mga pangkikiskis ng kamay para sa pagbabawas ng H1N1 influenza A na mikrobyo at Clostridium difficle spores mula sa mga kamay. Ang mga pamamagitan sa pagpabuti ng mga tuntunin ng pangangalaga ng kalusugan ng kamay sa kapaligiran ng pagaalaga ng kalusugan ay maaring kailanganin ang edukasyon para sa kawani sa paghuhugas ng kamay, sisigurohing may magagamit na alcohol-based hand rub, at paalaala sa kawani na sa nakasulat at sa salita.
May pangangailangan sa mas maraming pagsaliksik sa kung alin sa mga pamamagitan ang pinaka-epektibo sa iba’t-ibang healthcare setting.
Sa umuunlad na mga bansa, ang pagsasabon ng kamay ay kinikilala bilang matipid, mahalagang kasangkapan sa pagkamit ng mabuting kalusugan, at maging ng mabuting nutrisyon.
Gayunman, ang kawalan ng maaasahang suplay ng tubig, sabon o mga pasilidad sa paghuhugas ng kamay sa mga tahanan ng mga tao, sa mga paaralan at sa lugar ng trabaho ay ginagawang hamon ito upang makamit ang pangkalahatang ugaling maghugas ng kamay.
Halimbawa, karamihan sa bukid ng Africa ang mga gripo sa paghuhugas ng kamay na malapit sa bawat pribado o pampublikong palikuran ay hindi sapat, kahit may murang mga opsiyon para gumawa ng mga istasyon ng paghuhugas ng kamay.
Gayunman, ang mababang antas ng paghuhugas ng kamay ay maaari ring maging resulta ng nakasanayang pag-uugali kaysa dulot ng kawalan ng sabon at tubig.
Ang pagtataguyod at adbokasiya ng paghuhugas ng kamay gamit ang sabon ay maaaring makaimpluwensiya sa mga pasyang pampatakaran, mag-angat ng kamalayan tungkol sa mga benepisyo ng paghuhugas ng kamay at humantong sa pangmatagalang pagbabago ng ugali ng populasyon.
Para ito ay epektibong magtrabaho, pamamahala at ebalwasyon ang kailangan.
Natuklasan ng isang sistematikong pagrerepaso ng 70 na mga pag-aaral na ang community-based na mga pamaraan ay epektibo sa dumadaming paghuhugas ng kamay sa mga LMIC, habang ang mga kampanya ng social marketing ay hindi gaanong epektibo. Isang halimbawa para sa pagtataguyod ng paghugas ng kamay sa mga paaralan ay ang “Three Star Approach” ng UNICEF na naghihikayat sa mga paaralan na gumawa ng simpleng, hindi magastos na mga hakbang sa pagsiguro sa mga estudyante na maghuhugas ng kanilang mga kamay gamit ang sabon, kabilang sa ibang pangangailangan pangkalusugan.
Kapag naabot na ang minimum na pamantayan, ang mga paaralan ay puwedeng lumipat mula isa hanggang pinakamaraming tatlong bituin.
Ang pagtatayo ng mga estasyon ng paghuhugas ng kamay ay maaaring maging bahagi ng mga kampanyang nagtataguyod sa paghuhugas ng kamay na isinasagawa para mabawasan ang mga sakit at pagkamatay ng bata.
Ang Araw ng Pandaigdigang Paghuhugas ng Kamay ay isang halimbawa ng pagtataas ng kamalayan na kampanya na ito ay sumusubok na makamtan ang pagbago ng ugali. Bilang resulta ng 2019-20 coronavirus na pandemya, sinimulan ng UNICEF ang pag-aampon ng isang handwashing emoji.
Kakaunting pag-aaral ang pinag-isipan ang kabuuang pagkaepektibo sa gastos ng paghuhugas ng kamay sa mga umuunlad na bansa kaugnay ng mga DALY na naiwasan.
Gayunman, isang rebyu ang nagmumungkahi na ang pagtataguyod sa paghuhugas ng kamay nang may sabon ay mahalagang mas matipid kaysa sa ibang interbensiyon ng tubig at sanitasyon.
Ang kahalagahan ng paghuhugas ng kamay para sa kalusugan ng tao - partikular na para sa mga taong may mahinang kalagayan gaya ng mga nanay na bagong panganak pa lamang o sugatang sundalo sa mga ospital - ay unang nakilla noong kalagitnaan ng ika-19 na siglo ng dalawang tagabunsod ng pangangalaga ng kalusugan ng kamay: ang Hungarian na doktor na si Ignaz Semmelweis, na nagtrabaho sa Vienna, Austria at si Florence Nightingale, ang Ingles na “tagatatag ng modernong pag-aalaga”.
Nang panahong iyon karamihan ng tao ay naniniwala pa rin na ang mga impeksiyon ay dulot ng masamang amoy na tinatawag na miasmas.
Noong 1980, mga biglang paglitaw ng mga sakit mula sa pagkain at pangangalaga ng kalusugan na sinamahan ng mga impeksiyon ay nagbigay daan sa United States Centers for Disease Control and Prevention sa mas aktibong pagtaguyod ng pangangalaga ng kalusugan ng kamay bilang isang mahalagang paraan sa pagsugpo ng pagkalat ng impeksiyon.
Ang paglaganap ng swine flu noong 2009 at ang pandemyang COVID-19 noong 2020 ay humantong sa pagtaas ng kamalayan sa kahalagahan ng paghuhugas ng mga kamay nang may sabon sa maraming bansa upang protektahan ang sarili mula sa mga nakakahawang sakit na iyon.
Halimbawa, mga karatula na may “mga pamamaraan ng tamang paghuhugas ng kamay” ay nakasabit katabi ng lababo para sa paghuhugas ng kamay sa pampublikong mga palikuran at sa mga palikuran ng mga gusali ng opisina at mga paliparan sa Alemanya.
Ang katagang “paghuhugas ng sariling kamay ng” isang bagay, ibig sabihin ay ang pagpapahayag na mabigat sa kalooban ang pag-ako ng responsibilidad para sa isang bagay o pagbahagi ng pakikipagsabwatan dito.
Nagmula ito sa sipi sa bibliya sa Mateo kung saan si Pontio Pilato ay naghugas ng kanyang mga kamay sa pasyang ipako sa krus si Hesu Kristo, subalit naging pariralang may mas malawak na paggamit sa ilang komunidad na Ingles.
Sa Macbeth ni Shakespeare, inumpisahang pilitin ni Lady Macbeth na hugasana ng kanyangmga kamay sa pagtatangkang linisin ang naiisip na mantsa, na kumakatawan sa kanyang may nakukunsensiyang budhi may kinalaman sa mga krimen na kanyang nagawa at hinimok niyang gawin ng kanyang asawa.
Napag-alaman din na ang mga tao, pagkatapos malaman o pag-isipan ang mga ginawang di-etikal, ay may tendensyang maghugas ng kamay nang mas madalas kaysa sa iba, at may tendensiyang mas pahalagahan ang kagamitan sa paghuhugas.
At saka, yung mga taong pinayagang maghugas ng kanilang mga kamay matapos ng kagaya ng nabanggit na pagninilay-nilay ay hindi masyadong posible na sumali sa ibang “paglilinis” na mga aksiyong katumbas, gaya ng pagboboluntaryo.
Ipinapayo ng mga relihiyon ang paghuhugas ng kamay para sa parehong kalinisan at simbolikong mga layunin. Ang simbolikong paghuhugas ng kamay, gamit ang tubig pero walang sabon sa paghuhugas ng kamay, ay bahagi ng ritwal sa paghuhugas ng kamay na itinampok sa maraming relihiyon, kabilang ang Paniniwalang Bahá'í, Hinduism, tevilah at netilat yadayim sa Judaism, Lavabo sa Kristiyanismo, at Wudhu sa Islam. Ipinapayo rin ng mga relihiyon ang paghuhugas ng kamay para sa kalinisan, lalo na pagkatapos ng ilang pagkilos.
Ang Hinduism, Judaism at Islam ay nag-uutos ng paghuhugas ng kamay pagkatapos gumamit ng banyo.
At, Hinduismo, Buddhismo, Sikhismo, Judaismo, at Islam ay nag-uutos ng paghuhugas ng mga kamay bago o matapos bawat pagkain.
Epekto ng 2019-20 na pandemyang coronavirus sa edukasyon
Nakakaapekto sa mga sistemang pang-edukasyon sa buong mundo ang 2019-20 na pandemyang coronavirus, na naging sanhi ng malawakang pagsasara ng mga paaralan at pamantasan.
Hanggang noong 8 Abril 2020, tinatayang 1.716 bilyon na mga mag-aaral ang naapektuhan ng pagsasara ng mga klase bilang pagtugon sa COVID-19.
Ayon sa pagsubaybay ng UNESCO, 188 mga bansa ang nagpatupad ng pambansang pagsasara at 5 ang nagpatupad ng mga lokal na pagsara, na nakakaapekto sa halos 99.4% ng populasyon ng mga estudyante sa buong mundo.
On 23 March 2020, Cambridge International Examinations (CIE) released a statement announcing the cancellation of Cambridge IGCSE, Cambridge O Level, Cambridge International AS & amp; A Level, Cambridge AICE Diploma, and Cambridge Pre-U examinations for the May/June 2020 series across all countries.
Kinansela rin ang mga International Baccalaureate na eksaminasyon . Ang pagsasara ng paaralan ay hindi lamang nakaapekto sa mga mag-aaral, guro, at pamilya, kundi may malawak na pinsala sa ekonomiya at lipunan.
Ang mga pagsasara ng paaralan bilang tugon sa COVID-19 ay nagbigay pansin sa iba't ibang mga isyu sa lipunan at ekonomiya, kasama ang utang ng estudyante, pag-aaral na digital, kakulangan ng pagkain, at kawalan ng tirahan, pati na rin ang pag-access sa pangangalaga sa bata, pangangalaga sa kalusugan, pabahay, internet, at mga serbisyo sa may kapansanan.
Ang malakas na epekto ay mas matindi para sa mga mahihirap na bata at kanilang mga pamilya, na nagdudulot ng paghinto sa pag-aaral, nakompromisong nutrisyon, mga problema sa pangangalaga ng bata, at resulta ng pang-ekonomiyang gastusin sa mga pamilya na hindi makapagtrabaho. Bilang tugon sa pagsasara ng mga paaralan, inirekomenda ng UNESCO ang paggamit ng mga programa sa malayuang pag-aaral at buksan ang mga aplikasyon na pang-edukasyon at plataporma na maaaring gamitin ng mga paaralan at guro upang maabot nang malayuan ang mga mag-aaral at limitahan ang pagkahinto ng edukasyon.
Ang mga pagsisikap na sugpuin ang pagkalat ng COVID-19 sa pamamagitan ng mga hindi gamot na pamamaraan at mga pang-iwas na hakbang tulad ng social-distancing at sariling pagbubukod ay nag-udyok ng malawakang pagsasara ng primarya, sekundaryo, at tersiyaryong pag-aaral sa iskuwelahan sa mahigit 100 na mga bansa.Ang mga naunang pagsiklab ng mga nakakahawang sakit ay nakapag-udyok ng malawakang pagsasara ng mga iskuwelahan sa buong mundo, na may paiba-ibang antas ng pagiging epektibo.
Ipinakita ng mathemical modelling na ang transmisyon ng outbreak ay maaaring maantala sa pamamagitan ng pagsasara ng mga paaralan.
Guyunpaman, nakasalalay ang pagiging epektibo sa mga pakikipag-ugnayang pinapanatili ng mga bata sa labas ng paaralan.
Maaaring maging epektibo ang mga pagsara sa paaralan kung maagap na pinagtitibay.
Kapag nahuli ang pagsasara ng mga paaralan na kaugnay ng isang pagsiklab, hindi sila masyadong epektibo at maaaring walang kahit anong epekto.
Dagdag pa, sa ilang kaso, ang pagbubukas muli ng mga paaralan pagkatapos ng panahon ng pagsasara ay nagdulot ng pagtaas ng antas ng impeksiyon.
Dahil ang mga pagsara ay malamang na mangyari kasabay ng iba pang mga pamamagitan tulad ng mga pagbabawal sa publikong pagtitipon, maaaring mahirap masukat ang tiyak na epekto ng mga pagsasara ng paaralan.Sa panahon ng 1918-1919 na pandemya ng influenza sa Estados Unidos, ang mga pagsasara ng paaralan at pagbabawal ng publikong pagtitipon ay nauugnay sa mas mababang kabuuang dami ng namamatay.
Ang mga lungsod na nagpatupad ng gayong mga pamamagitan nang mas maaga ay nagkaroon ng mas malalaking mga pagpaliban sa pag-abot sa rurok ng dami ng namamatay.
Ang mga paaralan ay isinara na tatagal nang 4 na linggo ayon sa isang pag-aaral ng tugon sa 43 na lungsod ng US sa Spanish Flu.
Ang mga pagsasara ng paaralan ay ipinakitang nakabawas ng sakit mula sa Asyanong trangkaso ng 90% sa panahon ng pagsiklab ng 1957-58, at hanggang sa 50% sa pagkontrol ng influenza sa US, 2004-2008.Maraming bansa ang matagumpay na pinabagal ang pagkalat ng impeksyon sa pamamagitan ng mga pagsara ng paaralan sa panahon ng 2009 pandemyang Trangkaso na H1N1.
Nakita sa mga pagsasara ng paaralan sa lungsod ng Oita, Japan, na matagumpay na nabawasan ang bilang ng mga nahawahang mag-aaral sa rurok ng impeksiyon; gayunpaman, ang pagsasara ng mga paaralan ay hindi nakabawas sa kabuuang bilang ng mga nahawahang mag-aaral.
Ang mga sapilitang pagsasara ng paaralan at iba pang mga hakbang sa social distancing ay nauugnay sa isang 29% hanggang 37% na pagbawas sa bilang ng mga pagkahawa sa trangkaso.
Ang maagang pagsara ng mga paaralan sa United States ang umantala sa rurok ng 2009 H1N1 Flu pandemic.
"Sa kabila ng pangkalahatang tagumpay sa pagsara ng mga paaralan, natuklasan ng pag-aaral ng mga pagsasara ng paaralan sa Michigan na ""hindi epektibo ang reaktibong pagsasara ng mga paaralan sa antas ng distrito.""Sa panahon ng pagsiklab ng swine flu noong 2009 sa UK, sa isang artikulong pinamagatang ""Pagsasara ng mga paaralan sa panahon ng influenza na pandemya"" na inilathala sa Lancet Infectious Diseases, inendorso ng isang pangkat ng mga epidemiologist ang pagsasara ng mga paaralan upang maantala ang kurso ng impeksyon, pabagalin ang karagdagang pagsiklab at bumili ng oras upang magsaliksik at makabuo ng isang bakuna."
Ang pagkakaroon ng mga nakalipas na mga pandemya ng influenza kabilang ang trangkasong pandemya ng 1918, ang pandemyang influenza ng 1957 at ang trangkasong pandemya ng 1968, nag-ulat sila tungkol sa epekto sa pangkabuhayan at sa manggagawa na mangyayari dahil sa pagsara ng mga paaralan, na partikular sa malaking porsiyento ng mga doktor at nars na mga babae, na ang kalahati ay may mga anak na wala pang edad na 16.
Tiningnan din nila ang dinamika ng pagkalat ng influenza sa France sa mga bakasyon sa paaralan ng France at napansin na ang mga kaso ng trangkaso ay bumaba kapag nagsara ang mga paaralan at muling lumitaw nang muli nilang binuksan.
Nabanggit nila na nang magwelga ang mga guro sa Israel noong panahon ng trangkaso ng 1999--2000, ang mga pagbisita sa mga doktor at ang bilang ng mga impeksiyong respiratoryo ay bumaba nang higit sa ikalimang bahagi at higit sa dalawang ikalima ayon sa pagkasunod.
For schools and childcare facilities, the U.S. Para sa mga paaralan at mga pasilidad ng pangangalaga sa bata, inirerekomenda ng mga Sentro ng Kontrol at Pag-iwas ng Sakit (Centers for Disease Control and Prevention) ng Estados Unidos ang panandaliang pagsasara upang linisin o disimpektahin kung ang nahawahan na tao ay nasa isang gusali ng paaralan anuman ang pagkalat ng komunidad.
Kung mayroong napakaliit hanggang katamtamang transmisyon sa komunidad, maaaring ipatupad ang mga pamamaraang social distancing tulad ng pagkansela sa mga field trip, asembliya, at iba pang malalaking pagtitipon tulad ng mga klase pisikal na edukasyon o pagkain sa isang kapiterya, pagpapalaki ng pagitan ng mga mesa, hindi sabay-sabay ang mga oras ng pagdating at pag-uwi, paglimita sa mga hindi mahalagang bisita, at ang paggamit ng nakabukod na lugar ng tangapang pangkalusugan para sa mga batang mayroong sintomas na kagaya sa trangkaso.
Kung may malaking hawahan sa lokal na komunidad, bilang karagdagan sa estratehiya ng panglipunang paglalayo, maaaring magpasya na palawakin ang pagsasara ng paaralan.
Noong Enero 26, itinatag ng Tsina ang mga hakbang upang pigilan ang pagsiklab ng COVID-19 na kasama ang pagpapahaba ng bakasyon sa Pista ng Tagsibol (Spring Festival) upang pigilan ang pagsiklab.
Nagsara ang mga pamantasan at paaralan sa buong bansa.
Noong 23 Pebrero, ipinahayag ng Ministeryo ng Kalusugan ng Iran ang pagsasara ng mga unibersidad, mga institusyon ng mataas na edukasyon at mga paaralan sa ilang lungsod at probinsya.
Noong 3 Marso, naglabas ang UNESCO ng mga unang pandaigdigang bilang ng nagsaradong mga paaralan at apektadong mga mag-aaral.
Iniulat na 13 mga bansa ang gumawa ng mga hakbang na pampigil kasama ang pansamantalang pagsasara ng mga paaralan at unibersidad, na nakaapekto nang matindi sa 290.5 milyong mga mag-aaral sa buong mundo.
Bilang reaksyon, nanawagan ang UNESCO sa mga bansa na suportahan ang mga apektadong estudyante at pamilya at padaliin ang malawakang-saklaw na inklusibong mga programa sa distansyang pag-aaral.
Noong Marso 4, iniutos ng gobyernong Italyano ang ganap na pagsara ng lahat na mga paaralan at mga pamantasan sa buong bansa dahil umabot na sa 100 namatay ang Italya.
Sa paggawa nito, naging isa ang Italya sa 22 mga bansa sa tatlong mga kontinente na nagpahayag o nagpatupad ng mga pagsasara ng paaralan.
Noong Marso 5, ang karamihan ng mga mag-aaral na apektado ng mga COVID-19 nasa Tsina ang emerhensiyang mga hakbang, na may 233 milyong mga mag-aaral na apektado, sinundan ng Japan na may 16.5 na milyon at Iran na may 14.5 na milyon.
"Noong Marso 10, isa sa bawat limang estudyante sa buong mundo ay ""lumayo sa paaralan dahil sa krisis na COVID-19"" habang pinagbawalan ang isa sa apat mula sa mga institusyong mas mataas na edukasyon."
Noong Marso 13, inihayag o ipinatupad ng mga gobyerno sa 49 mga bansa ang mga pagsara ng paaralan, kasama ang 39 bansa na nagsara ng mga paaralan sa buong bansa at 22 mga bansa na gumawa ng pang-lokal na mga pagsara ng paaralan.
Pagdating ng Marso 16, tumaas ang bilang na ito mula sa 49 hanggang 73 mga bansa ayon sa UNESCO.
Pagsapit ng 19 Marso, 50% ng mga mag-aaral sa buong mundo ang naapektuhan ng mga pagsasara ng paaralan, na naaayon sa pambansang pagsasara sa 102 bansa at lokal na pagsasara sa 11 na bansa na nakaapekto sa 850 milyong mga bata at kabataan.
Sa Marso 20, naapektuhan ng pagsasara ang mahigit 70% ng mga mag-aaral sa mundo, kasama ang 124 na nasarang paaralan sa buong-bansa.
Noong Marso 23, natagpuang isinara ang lahat ng paaralan ng Nigeria ng pamahalaan ng Nigeria, isinara ang mga merkado pati na rin ang mga kumpanya at ipinagbabawal ng mga magulang ang mga bata na umalis sa kanilang mga tahanan.
Noong Marso 26, isinara sa buong bansa ang lahat ng mga paaralan at pamantasan sa New Zealand.
Iniutos ng gobyerno ang dalawang linggong bakasyon, na nagpapahintulot sa mga paaralan na lumipat sa mga anyo ng distansyang pagtuturo sa lalong madaling panahon.
Nagsara ang mga pamantasan ng isang linggo, ngunit pagkatpos, nagbukas gamit ang online na pagtuturo.
Ang iba pang mga serbisyo sa paaralan ay nananatiling bukas, pero ang pagtuturo ay nalimitahan sa distant learning.
Pagsapit ng 27 Marso, halos 90 porsiyento ng populasyon ng mag-aaral sa mundo ay wala nang klase.
Kasama sa mga rehiyon na may mga bukas pang paaralan ang Taiwan, Singapore, Australia, Sweden, at ilang estado ng United States.
Pagsapit ng 29 Marso, higit sa 1.5 bilyong mga bata at iba pang mag-aaral ang naapektuhan ng pambuong bansang pagsasara ng paaralan.
Ang iba ay nahinto dahil sa mga lokalisadong pagsasara.
Hanggang Abril 6, pinalawig ang mga bakasyon sa lahat ng mga paaralang sekondarya ng Turkmenistan.
Ang isang kautusan na nilagdaan ng Ministeryo ng Edukasyon bilang pag-iwas na hakbang ay naglalayong iwasan ang paglaganap ng mga sakit sa panghinga na may kinalaman sa pandemyang coronavirus WHO.
Sa 10 bansang nagkaroon ng lokalisadong pagsasara ng mga paaralan, tinatantiya ng UNESCO na 473,933,356 na mga nag-aaral ang potensiyal na nasa peligro (pre-primary hanggang sa pang-itaas na sekondaryang edukasyon) at 77,938,904 na mga mag-aaral ang potensiyal na nasa panganib sa tersiyaryong edukasyon.
Note: Pansinin: Ang mga numero ay tumutugma sa kabuuang bilang ng mga nag-aaral na nakalista sa pre-primary, primary, mas mababang sekondarya, at pang-itaas na sekondaryang antas ng edukasyon [Mga antas ng ISCED 0 hanggang 3], pati na rin sa tersiyaryong mga antas ng edukasyon [ISCED na mga antas 5 hanggang 8] na maaapektuhan kung ang lokalisadong mga pagsasara ay magiging pambuong bansa.
Ang mga numero ng enrollment batay sa pinakabagong data ng UNESCO Instituto ng Istatistika ng data.
Ang mga pagsasara ng paaralan bilang tugon sa pandemyang COVID-19 ay nagpatampok sa ilang usapin na umaapekto sa pagkakaroon ng edukasyon, gayon din ang mas malawak na mga usaping panlipunan at ekonomiko.
Hanggang noong Marso 12, higit sa 370 milyong mga bata at kabataan ang hindi pumapasok sa paaralan dahil sa pansamantala o di-tiyak na pagsasara ng mga paaralan na ipinag-utos ng mga gobyerno sa pagtatangkang mapabagal ang pagkalat ng COVID-19.
Hanggang sa 29 Marso, halos 90% ng mga nag-aaral sa buong mundo ang matinding naapektuhan ng mga pagsasara. Kahit na pansamantala ang mga pagsasara ng paaralan, nagdulot ito ng mataas na gastos sa lipunan at ekonomiya.
Ang mga pagkagambala na idinudulot ng mga ito ay nakaapekto sa mga tao sa buong komunidad, ngunit ang kanilang epekto ay mas matindi para sa mga bata na may kapansanan at ang kanilang pamilya kasama ang naantalang pag-aaral, nakumpromisong nutrisyon, mga problema sa pangangalaga sa bata at dulot na epekto sa ekonomikong halaga ng mga pamilya na hindi makapagtrabaho.
Mas malamang na hindi papasok sa trabaho ang nagtatrabahong mga magulang para alagaan ang kanilang mga anak kapag magsara ang mga paaralan, na mapapala ang kawalan ng sahod sa maraming mga pagkakataon at negatibong nakakaapekto sa pagiging produktibo.
Ang mga lokal na pagsasara ng paaralan ay naglalagay ng mga pasanin sa mga paaralan habang ang mga magulang at opisyal ay naglilipat ng mga bata sa mga bukas na paaralan.
Kadalasang kumakatawan ang mga babae sa malaking bahagi ng mga trabahador sa pangangalaga ng kalusugan at hindi makapunta sa trabaho ng madalas dahil sa mga pananagutan sa pangangalaga ng mga bata na bunga ng pagsara ng mga paaralan.
Nangangahulugan ito na karamihan sa mga medikal na propesyonal ay wala sa mga pasilidad kung saan mas kinakailangan sila sa oras ng krisis sa kalusugan.
Ang kakulangan ng pag-access sa teknolohiya o mabilis, ang maaasahang pag-access sa internet ay makakapigil sa mga estudyante sa mga kanayunang lugar at mula sa mga dehadong pamilyang.
Isang balakid sa patuloy na pag-aaral ang kakulangan ng pag-access sa teknolohiya o mahusay na pagkakonekta sa internet, lalo na sa mga estudyante na galing sa mga pamilyang nasa kawalan.
Bilang tugon sa mga pagsara ng paaralan dahil sa COVID-19, inirekumenda ng UNESCO ang paggamit ng mga programa sa distansyang pag-aaral at buksan ang mga aplikasyon ng pang-edukasyon at platform na maaaring magamit ng mga paaralan at guro upang maabot ang mga mag-aaral nang malayuan at limitahan ang pagkagambala ng edukasyon.Upang tumulong sa pagbagal ng transmisyon ng COVID-19, daan-daang mga aklatan ang pansamantalang isinara.
Sa United States, maraming mga pangunahing lungsod ang nag-anunsyo ng pagsasara ng pampublikong aklatan, kasama ang Los Angeles, San Francisco, Seattle, at New York City, na umaapekto sa 221 aklatan.
Para sa mga mag-aaral na walang internet sa bahay, pinapataas nito ang kahirapan na mapanatili ang distansyang pag-aaral.
Ang mga pagsara ng paaralan ay pumipilay sa mga magulang at tagapag-alaga na magbigay ng pangangalaga sa bata at pamahalaan ang distansyang pag-aaral habang wala sa paaralan ang mga bata.
Sa kawalan ng mga alternatibong opsyon, ang mga nagtatrabaho na magulang ay madalas na iniiwan ang mga bata kapag sarado ang mga paaralan at maaaring humantong ito sa mga mapanganib na pag-uugali, kabilang ang pagtaas ng impluwensyang presyur ng kapantay at pag-abuso sa sangkap.
Maraming mga bata sa buong mundo ang umaasa sa libre o bawas sa presyong mga pagkain sa mga paaralan.
Kapag sarado ang mga paaralan, ang nutrisyon ay nakokompromiso. Ang nutrisyon ay gumaganap ng kritikal na papel sa pag-unlad ng kaisipan at akademikong paggampan para sa mga bata. Sa Washington State, halos 45% ng 1.1 milyong estudyante ng estado na nakalista sa tradisyonal na pampubliko at charter na paaralan ang kuwalipikado sa mga pagkain sa paaralan na may subsidiya.
Hindi kukulang sa 520,000 na mga estudyante at ang kanilang mga pamilya ang maaaring naapektuhan ng kawalang siguro sa pagkain bilang resulta sa pagsara ng mga paaralan. Ang mga programa para sa pananghalian sa paaralan ay ang pangalawa-na-pinakamalaking pangontra-sa-gutom na inisyatiba sa Estados Unidos kasunod ng mga selyo para sa pagkain.
Bawat taon, halos 30 milyong mga bata ang umaasa sa mga paaralan upang magbigay ng libre o murang pagkain kasama ang agahan, tanghalian, meryenda, at kahit na hapunan.In Alabama, kung saan ang buong-estado na pagsara ng paaralan mula noong Marso 18 ay nakakaapekto sa mahigit 720,000 mga estudyante, Inihayag ng Tagapamahala ng estado na ang mga kawani sa mga paaralan na hindi kabagay na naaapektuhan ng kahirapan ay lilikha ng mga network ng pamamahagi ng pagkain upang magbigay ng pagkain para sa mga estudyanteng umaasa sa mga pananghalian ng paaralan.
Negatibong nakakaapekto sa mga resulta ng pagkatuto ng mag-aaral ang mga pagsara sa paaralan.
Nagbibigay ng mahahalagang pagkatuto ang pag-aaral at kapag sarado ang mga paaralan, nawawalaan ng mga pagkakataon ang mga bata at kabataan para sa paglaki at pag-unlad.
Hindi magkakapantay ang mga kapinsalaan para sa mga kulang-sa-pribilehiyo na mag-aaral na maaaring mas kaunti ang mga pagkakataong pang-edukasyon sa labas ng paaralan.May pagtaas sa dami ng paghinto sa pag-aaral ng estudyante bilang epekto ng mga pagsasara ng paaralan dahil sa hamon na masiguro ang pagbabalik ng lahat ng mga estudyante sa paaralan sa sandaling matapos ang pagsasara ng mga ito.
Ito ay totoo lalo na sa mga matagalang pagsasara. Ang mga paaralan ay sentro ng panlipunang aktibidad at interaksiyon ng mga tao.
Kapag sarado ang mga paaralan, maraming mga bata at kabataan ang mawawalaan ng pakikipag-ugnay sa lipunan na mahalaga sa pag-aaral at pag-unlad.Kapag sarado ang mga paaralan madalas hilingin ang mga magulang na asikasuhin ang pag-aaral ng mga bata sa bahay at maaaring mahihirapan sa pagganap ng gawaing ito.
Lalong totoo ito sa mga magulang na may limitadong edukasyon at mapagkukunan.
Ang potensyal na mga epekto ng pagsasara ng mga paaralan at paggamit ng distansyang pag-aaral (distance learning) ay hindi natugunan sa mga pederal na batas ng lehislasyon sa ngayon.
Ang pormal na edukasyon -- taliwas sa impormal na edukasyon o di-pormal na edukasyon -- ay may tunguhin na tumukoy sa mga paaralan, kolehiyo, unibersidad at institusyon ng pagsasanay.
Tinukoy ng isang ulat noong 1974 ng World Bank ang pormal na edukasyon bilang ang sumusunod: Pormal na edukasyon: ang hirerkiyang nakabalangkas, kronolohikal na nakagradong 'sistema ng edukasyon', na tumatakbo mula sa pangunahing paaralan hanggang sa pamantasan at kasama, bilang karagdagan sa mga pangkalahatang pag-aaral sa akademiko, iba't ibang mga dalubhasang programa at mga institusyon para sa full-time na teknikal at propesyonal na pagsasanay.Ang karamihan ng data na nakolekta sa bilang ng mga estudyante at mga mag-aaral na naapektuhan ng COVID-19 ay kinakalkula batay sa pagsasara ng mga pormal na sistema ng edukasyon.
Ang UNESCO Instituto para sa Istatistika ay nagbibigay ng mga numero sa mga mag-aaral na naapektuhan ng COVID-19 na naaayon sa bilang ng mga nag-aaral na nakatala sa pre-primary, primarya, mas-mababang-sekondarya, at mas-mataas-na-sekondaryang antas ng edukasyon [ISCED antas 0 hanggang 3], pati na rin sa antas ng tersiyaryo na edukasyon [ISCED mga antas 5 hanggang 8].
Ang mga programang pang-edukasyon sa maagang pagkabata ay karaniwang nakadisenyo para sa mga batang wala pang 3 taong gulang at maaaring tumukoy sa mga preschool, paaralan ng nursery, kindergarten, at ilang programa sa day care.
Habang maraming mga primarya at mga sekondarya na paaralan ang nagsara sa mundo dahil sa COVID-19, nagkakaiba-iba ang mga hakbang na nakakaapekto sa mga programang pang-edukasyon ng maagang kabataan.
Sa ilang mga bansa at teritoryo, itinuturing na mahahalagang serbisyo ang mga preschool at day care at hindi isinara kasabay ng pagsasara ng mga paaralan. Sa Estados Unidos, hinikayat ng Kagawaran ng Mga Bata, Kabataan, at Pamilya ng Estado ng Washington ang pangangalaga sa bata at pananatiling bukas ng mga sentro ng maagang pag-aaral.
Ang ilan sa mga distrito ng paaralan ay maaaring mag-alok ng alternatibong opsyon sa pangangalaga ng bata, na prioridad ang mga anak ng mga unang nagresponde at healthcare workers.
Ipinag-utos ng gobernador ng Maryland na mananatiling bukas ang espesipikong mga serbisyo sa pangangalaga ng bata para sa mga anak ng mga tauhang pang-emerhensya habang hinahayaan ng Estado ng Washington at California ang pagpapasya ng mga provider ng pangangalaga.
"Ipinaliwanag ng Gobernador ng California na si Gavin Newsom ang posisyon ng kanyang estado, na nagsasabing ""Kailangan natin ang ating mga pasilidad sa pangangalaga ng bata, ang ating mga daycare center, na mag-operate upang ma-absorb ang epekto ng mga pagsara ng paaralan na ito."""
"Hinikayat ng Colorado ang pagbuo ng ""mga tool kit"" para magamit ng mga magulang sa bahay upang tularan ang mga aralin na matatanggap sana ng mga bata sa kanilang mga unang programa ng pagkatuto.Sa Japan, isinara ni Punong Ministro Shinzo Abe ang lahat ng mga paaralan sa buong bansa hanggang sa Abril 8, gayunpaman, hindi kasama ang mga pasilidad ng daycare."
Sa umpisa ng Marso, nasuring positibo sa coronavirus ang limang matatanda na nauugnay sa isang pasilidad ng pang-preschool na mga bata sa Kobe.
Matapos masuri ang higit sa isang daang bata sa pasilidad, natagpuan ang isang estudyante sa preschool na nagdadala ng mikrobiyo.
Ang primarya o elementarya na edukasyon ay karaniwang binubuo ng unang apat hanggang pitong taon ng pormal na edukasyon.
Kinansela ng International Baccalaureate Organization (IBO) ang mga pagsusulit para sa mga kandidato ng Programang Diploma at Programang nauugnay-sa-Karera na naka-iskedyul sa pagitan ng Abril 30 at Mayo 22, 2020, na iniulat na nakakaapekto ng mahigit 200,000 mga estudyante sa buong mundo.
"Ipinahayag ng IBO na gagawaran ang mga kandidato ng kanilang mga diploma o sertipiko batay sa ""kanilang gawain sa kurso"" at ""ang nakatatag na pagtatasa sa kadalubhasaan, kahusayan, at pagkontrol sa kalidad na nakapaloob sa programa."""
Ang edukasyong tersiyaryo, na kilala rin bilang mas mataas na edukasyon, ay tumutukoy sa hindi kinakailangang mga antas ng pang-edukasyon na sumusunod sa pagkumpleto ng sekondaryang paaralan o mataas na paaralan.
Karaniwang tinitingnan ang tersiyaryong edukasyon nang kasama ang undergraduate at postgraduate na edukasyon, gayon din ang bokasyonal na edukasyon at pagsasanay.
Ang mga indibidwal na nakakumpleto ng tersiyaryong edukasyon sa pangkalahatan ay tumanggap ng mga sertipiko, diploma, o mga akademikong degree.
Ang undergraduate na edukasyon ay ang edukasyon na isinagawa pagkatapos ng edukasyong sekondarya at bago ang post-graduate na edukasyon, na kung saan karaniwang ginagawaran ang mag-aaral ang isang bachelor's degree.
"Ang mga mag-aaral na nakalista sa mga programa ng mataas na edukasyon sa mga kolehiyo, unibersidad, at mga kolehiyo ng komunidad ay karaniwang tinutukoy sa mga bansang tulad ng United States bilang ""mga mag-aaral sa kolehiyo."" Ang pagsasara ng mga kolehiyo at unibersidad ay may malawak na implikasyon para sa mga mag-aaral, kaguruan, tagapangasiwa, at mga institusyon mismo."
Tinawagan ang mga kolehiyo at unibersidad sa buong United States na magbigay ng refund sa mga estudyante para sa gastos sa matrikula at kuwarto at tirahan.
"Sa United States of America, ang mga Kolehiyo at unibersidad ay umiiral bilang ""maliit na siyudad"" na kumikita ng malaki para sa mga lungsod, estado, at rehiyon."
Halimbawa, nag-ambag ang Pamantasan ng Princeton ng $1.58 bilyong USD sa ekonomiya ng New Jersey at gumastos ang mga estudyante ng halos $60 milyon sa labas ng campus.
"Ang pagsasara ng mga kolehiyo at unibersidad ay may epektong tulad ng sa domino sa mga ekonomiya na may malawakang epekto. Ayon kay Linda Bilmes ng Harvard Kennedy School, ""ang mga lokal na hotel, restawran, cafe, tindahan, mga ahensiyang nagpaparenta ng sasakyan at iba pang mga lokal na negosyo ay nakakakuha ng malaking bahagi ng taunang kita mula sa linggo ng pagtatapos at mga reunion sa kolehiyo..."
"makakaranas ang mga pamayanan na ito ng maraming pinsala sa ekonomiya kung mananatiling sarado ang mga kolehiyo sa oras na iyon. ""Ang maliliit na bayan na umaasa sa mga estudyante sa kolehiyo upang suportahan ang lokal na ekonomiya at nagbibigay ng paggawa sa mga lokal na negosyo ay lalong naapektuhan sa mga pagsasara ng paaralan at ang paglabas ng mga estudyante mula sa campus ."
Sa Ithaca, New York, gumastos ang mga estudyante ng Pamantasan ng Cornell ng hindi bababa sa $4 milyon bawat linggo sa county ng Tompkins.
"Sa pagtatapos ng desisyon ni Cornell na panatilihin ang mga estudyante sa bahay sa susunod na bakasyon sa tagsibol at paglipat sa virtual na pagtuturo, nagtawag ang Alkalde ng Ithaca ng ""agaran at malakas na aksyong pederal — makikita natin ang isang kakila-kilabot na pang-ekonomiyang epekto bilang resulta ng pagsasara ng Pamantasan ng Cornell."""
Nagbabahagi ang UNESCO ng 10 mga rekomendasyon sa panahong ito:
Examine the readiness and choose the most relevant tools: Suriin ang kahandaan at piliin ang mga pinakamahusay na kasangkapan: Magpasya sa paggamit ng high-technology at low-technology na mga solusyon batay sa pagiging maaasahan ng mga lokal na mapagkukunan ng kuryente, koneksyon sa internet, at digital na kasanayan ng mga guro at mag-aaral.
Maaaring sumaklaw ito sa pamamagitan ng integrated digital learning platform, mga aralin sa video, MOOCs, hanggang sa pag-broadcast sa pamamagitan ng mga radio at TV.
Ensure inclusion of the distance learning programmes: Tiyaking isama ang mga programa sa distansyang pag-aaral: Magpatupad ng mga hakbang upang matiyak na ang mga estudyante kabilang ang mga may kapansanan o mula sa mga mababang-kita na background ay may access sa mga programa sa distansyang pag-aaral, kung ang isang limitadong bilang lamang ng mga ito ang may access sa mga digital na aparato.
Isaalalang-alang ang pansamantalang pagdesentralisa ng mga device na iyon mula sa mga laboratoryo ng computer tungo sa mga pamilya at suportahan sila ng koneksiyon sa internet.
Protect data privacy and data security: Pangalagaan ang pagkapribado at seguridad ng mga data: Tayahin ang seguridad ng mga data kung maga-upload ng mga ito o mga mapagkukunan ng pang-edukasyon papunta sa mga espasyo sa web, at gayun na rin kung binabahagi ang mga ito sa ibang mga organisasyon o mga indibidwal.
Siguruhin na hindi lumalabag sa pagkapribado ng data ng mga estudyante ang paggamit ng mga aplikasyon at mga platform.
Prioritize solutions to address psychosocial challenges before teaching: Mobilize available tools to connect schools, parents, teachers, and students with each other.
Lumikha ng mga komunidad upang matiyak ang mga regular na pakikipag-ugnayan ng tao, paganahin ang mga hakbang sa pangangalaga sa lipunan, at matugunan ang mga posibleng sikolohokal na hamon na maaaring harapin ng mga estudyante kapag naibukod sila.
Plan the study schedule of the distance learning programmes: Planuhin ang iskedyul ng pag-aaral ng mga programa sa distansyang pag-aaral (distance learning): Ayusin ang mga talakayan sa mga stakeholder upang suriin ang posibleng tagal ng mga pagsasara ng paaralan at magpasya kung ang programa sa distansyang pag-aaral ay dapat tumuon sa pagtuturo ng bagong kaalaman o pahusayin ang kaalaman ng mga estudyante sa mga naunang aralin.
Planuhin ang iskedyul depende sa sitwasyon ng mga apektadong lugar, antas ng ma pag-aaral, pangangailangan ng mga estudyante, at pagiging magagamit ng mga magulang.
Piliin ang nararapat na mga pamamaraan ng pag-aaral na batay sa kalagayan ng mga pagsara ng paaralan at nakabase-sa-tahanang mga pag-quarantine.
Iwasan ang mga pamamaraan ng pag-aaral na nangangailangan ng harapang pakikipag-usap.
Provide support to teachers and parents on the use of digital tools: Organise brief training or orientation sessions for teachers and parents as well, if monitoring and facilitation are needed.
Tulungan ang mga guro na ihanda ang mga pangunahing setting tulad ng mga solusyon sa paggamit ng data sa internet kung kinakailangan silang magbigay ng live streaming ng mga aralin.
Blend appropriate approaches and limit the number of applications and platforms: Blend tools or media that are available for most students, both for synchronous communication and lessons, and for asynchronous learning.
Iwasan ang pag-overload sa mga mag-aaral at magulang sa pamamagitan ng paghiling sa kanila na mag-download at subukan ang napakaraming mga aplikasyon o platform.
Develop distance learning rules and monitor students’ learning process: Define the rules with parents and students on distance learning.
Idisenyo ang mga formative na mga katanungan, iksamen, o ehersisyo upang masubaybayang mabuti ang proseso ng pagkatuto ng mga estudyante.
Subukang gumamit ng mga kasangkapan upang suportahan ang pagsusumite ng feedback ng mga mag-aaral at maiwasan ang labis na mapabigatan ang mga magulang sa pamamagitan ng paghiling sa kanila na i-scan at ipadala ang feedback ng mga estudyante
Define the duration of distance learning units based on students’ self-regulation skills: Keep a coherent timing according to the level of the students’ self-regulation and metacognitive abilities especially for livestreaming classes.
Mas mabuti, hindi dapat higit sa 20 minuto ang yunit para sa mga estudyante ng primaryang paaralan, at hindi hihigit sa 40 minuto para sa mga estudyante sa sekondarya.
Create communities and enhance connection: Lumikha ng mga komunidad at pahusayin ang koneksyon: Lumikha komunidad ng mga guro, magulang, at tagapamahala ng paaralan upang matugunan ang diwa ng kalungkutan o kawalang magawa, mapadali ang pagbabahagi ng karanasan at talakayan sa mga pamamaraan sa pagkayang humarap sa mga kahirapan sa pagkatuto.
290 million students out of school due to COVID-19: UNESCO releases first global numbers and mobilizes response, UNESCO.
Pagkontrol sa panganib sa lugar ng trabaho para sa COVID-19
Ang mga kontrol sa panganib sa lugar ng trabaho para sa COVID-19 ay ang aplikasyon ng mga pamamaraan sa kaligtasan sa trabaho at kalusugan para sa mga kontrol sa panganib sa pag-iwas sa sakit na coronavirus 2019 (COVID-19).
Ang angkop na pagkontrol sa panganib sa lugar ng trabaho ay depende sa worksite at tungkulin ng trabaho, batay sa pagsusuri sa panganib ng mga pinanggagalingan ng pagkahawa, kalalaan ng sakit sa komunidad, at mga salik ng panganib ng mga indibidwal na manggagawa na maaaring mahina upang mahawahaan ng COVID-19.
According to the U.S. Ayon sa Occupational Safety and Health Administration (OSHA) ng U.S., ang mga trabahong may mababang pagkalantad sa panganib ay mayroong kakaunting kontak sa pagtatrabaho sa publiko at ibang mga katrabaho, kung saan inirerekomenda ang basic na pagsugpo sa impeksyon, kabilang ang paghuhugas ng kamay, paghimok sa mga manggagawa na manatili sa tahanan kung sila ay may sakit, pamantayan sa respiratoryo, at pagmamantini ng rutina sa paglilinis at pag-disimpekta ng kapaligiran ng trabaho.
Kabilang sa mga taong may hindi gaanong mapanganib na trabaho ang nangangailangan ng madalas o malapit na kontak sa mga taong hindi nalalaman o pinaghihinalaang may COVID-19, subalit maaaring naimpeksyon dahil sa isinasagawang transmisyon ng komunidad o pandaigdig na pagbiyahe.
Kabilang dito ang mga worker na may kontak sa pangkalahatang publiko tulad ng mga paaralan, mga kapaligiran ng trabaho na may mataas na densidad ng populasyon, at ilan sa mga lugar ng retail na mataas ang volume.
Kabilang sa pagkontrol ng panganib para sa grupong ito, bilang karagdagan sa mga pamamaraan ng pangunahing pagsugpo sa impeksyon ang bentilasyon gamit ang mga pansala ng hangin na mataas ang kabisaan, mga pangharang laban sa pagbahing, at pagkakaroon ng personal na pamprotektang kagamitan na magagamit sakaling makasalamuha ang isang taong may COVID-19.
Itinuturing ng OSHA ang mga manggagawa sa tagapangalaga sa kalusugan at paglilibing na nalantad sa kilala o pinaghihinalang tao na may COVID-19 na may panganib sa mataas na pagkalantad, na nagdaragdag sa napakataas na panganib na pagkalantad kung ang mga manggagawa ay nagsasagawa ng mga pamamaraan ng paggawa ng aerosol, o nangongolekta o kumukuha ng mga specimen mula sa kilala o pinaghihinalaang tao na may COVID-19.
Kabilang sa mga pagkontrol sa panganib na angkop sa mga manggagawang ito ang mga engineering control tulad ng bentilasyon sa silid na may negatibong presyur, at personal na pamprotektang kagamitan na angkop sa tungkulin ng trabaho.
Ang paglaganap ng COVID-19 ay maaaring magkaroon ng ilan sa mga epekto sa loob ng lugar ng trabaho.
Ang mga manggagawa ay maaaring lumiban sa trabaho dahil sa pagkakasakit, na kinakailangang mag-alaga sa iba, o ang takot na posibleng mahawa.
Ang mga pattern ng negosyo ay maaaring magbago, pareho pagdating sa kung ano ang hinihinging kalakal, at ang paraan ng pagkuha ng mga kalakal na ito (tulad ng pamimili sa mga oras na matumal o sa pamamagitan ng paghahatid o sa pamamagitan ng serbisyong drive-through o pagdaan ng sasakyan para bumili).
Sa huli, ang mga pagpapadala ng item mula sa mga heograpikong lugar na malubhang naapektuhan ng COVID-19 ay maaaring mahinto. Ang kahandaan sa nakakahawang sakit at planong pagresponde ay maaaring gamitin upang gabayan ang mga pamprotektang aksyon.
Ang mga plano ay tumutugon sa mga antas ng panganib na nauugnay sa iba’t ibang worksite at tungkulin sa trabaho, kabilang ang mga pinanggagalingan ng pagkakalantad, mga salik ng panganib na nagmumula sa tahanan at lugar ng komunidad, at mga salik ng panganib ng mga indibidwal na manggagawa tulad ng pagtanda o malalang kundisyong medikal.
Binabalangkas din nito ang mga kontrol na kinakailangan upang matugunan ang mga panganib na iyon, at mga plano anuman ang mangyari para sa mga sitwasyon na maaaring lumitaw bilang resulta ng paglaganap ng sakit.
Ang kahandaan sa sakit na nakakahawa at mga plano ng pagresponde ay maaaring sumailalim sa mga rekomendasyong pambansa at subnasyonal.
Kabilang sa mga layunin ng pagresponde sa paglaganap ng sakit ang pagbawas sa paghahawahan ng mga tauhan, pagprotekta sa mga taong nasa mataas na panganib para sa masamang kumplikasyon sa kalusugan, pagpapanatili ng operasyon ng negosyo, at pagbabawas ng masamang epekto sa ibang mga entidad sa kanilang mga supply chain.
Ang kalalaan ng sakit sa komunidad kung saan naroroon ang negosyo ay nakaapekto sa mga pagrespondeng isinagawa.
Ang hirarkiya ng mga kontrol sa panganib ay ang balangkas na malawakang ginagamit sa kaligtasan sa trabaho at kalusugan upang pangkatin ang mga kontrol sa panganib ayon sa pagka-epektibo.
Kung saan ang mga panganib sa COVID-19 ay maaaring hindi matanggal, ang pinaka-epektibong mga kontrol ay mga engineering control, na sinusundan ng administratibong kontrol, at sa huli sa pamprotektang kagamitan.
Mga engineering control na sangkot ang pagbubukod sa mga empleyado mula sa mga panganib kaugnay ng trabaho nang hindi umaasa sa asal ng manggagawa, at maaaring maging pinakamatipid na solusyon upang ipatupad.
Ang mga administratibong kontrol ay binabago sa patakaran ng trabaho o pamamaraan na nangangailangan ng aksyon ng manggagawa o employer.
Ang Personal protective equipment (PPE) ay itinuturing na hindi gaanong epektibo kaysa sa engineering at administratibong kontrol, subalit makatutulong na maiwasan ang ilan sa mga pagkalantad.
Ang lahat ng uri ng PPE ay dapat piliin batay sa panganib sa manggagawa, na mahusay na iniangkop kung maaari (hal., mga respirator), na patuloy at angkop na sinusuot, na madalas na sinusuri, minamantini, at pinapalitan, kung kinakailangan, at angkop na tinanggal, nilinis,at itinago o itinapon upang maiwasan ang kontaminasyon.
According to the U.S. Ayon sa Occupational Safety and Health Administration (OSHA) ng U.S., ang mga trabahong may mababang tsansa ng pagkahawa ay may kakaunting kontak sa trabaho sa publiko at iba pang mga katrabaho.
Kabilang sa basic na mga pamamaraan ng pagsugpo sa impeksyon ay nirekomenda para sa lahat ng lugar ng trabaho ang madalas at lubusang paghuhugas ng kamay, paghimok sa mga manggagawa na manatili sa tahanan kung sila ay may sakit, kasanayan sa respiratoryo kabilang ang pagtatakip ng bibig kapag umuubo at pagbahing, pagbibigay ng lalagyan ng mga tisyu at basura, paghahanda para sa telecommuting o mga shift na may oras na pagitan kung kinakailangan, pagbabawal sa mga manggagawa na gamitin ang mga tool ng iba at kagamitan, at panatilihin ang madalas na paglilinis at pagdisimpekta sa paligid ng trabaho.
Ang mabilis na pagkilala at paghihiwalay ng mga potensiyal na makakahawang indibidwal ay mahalagang hakbang sa pagprotekta sa mga manggagawa, kustomer, bisita, at iba pa sa lugar ng trabaho.
The U.S. Inirerekomenda ng U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC) na manatili sa tahanan ang mga empleyadong may mga sintomas ng malalang sakit sa respiratoryo hanggang mawala ang kanilang lagnat, mga senyales ng lagnat, at anumang iba pang mga sintomas nang mga 24 oras man lang nang hindi gumagamit ng pampababa ng lagnat o ibang mga gamot na pampawala ng sintomas, at ang mga patakaran sa sick leave ay maaaring mabago, payagan ang mga empleyado na manatili sa tahanan upang alagaan ang miyembro ng pamilyang may sakit, at alam ng mga empleyado ang mga patakarang ito.
Ayon sa OSHA, kabilang sa mga trabahong may hindi gaanong malubhang pagkalantad sa panganib ang mga nangangailangan ng madalas o malapit na kontak sa loob ng anim na talampakan (1.8 m) ng mga taong hindi nalalaman o pinaghihinalaang mga pasyente ng COVID-19, subalit maaaring maimpeksyon ng SARS-COV-2 dahil sa isinasagawang transmisyon ng komunidad sa buong lokasyon ng negosyo, o dahil ang indibidwal ay may kamakailang pandaigdig na pagbiyahe sa lokasyon na may malawak na transmisyon ng COVID-19.
Kabilang dito ang mga manggagawa na may kontak sa pangkalahatang publiko tulad sa mga paaralan, kapaligiran ng trabaho na maraming populasyon, at ilan sa mga lugar ng retail na may mataas na volume. Kabilang sa Engineering control para rito at mga grupo ng mas mataas na panganib ang pag-install ng pansala sa hangin na may mataas na kabisaan, pagdaragdag ng antas ng bentilasyon, pag-install ng pisikal na harang tulad ng malinaw na plastik na panangga sa pagbahing, at pagkakait ng bintana ng drive-through para sa customer service. Kabilang ang administratibong kontrol para rito at mga grupo ng mataas na panganib ang paghimok sa mga manggagawang may sakit na manatili sa tahanan, palitan ang harapang mga pagpupulong ng virtual na komunikasyon, pagtatatag ng mga shift na may pagitang oras, paghinto sa hindi mahalagang pagbiyahe sa mga lugar na may laganap na COVId-19, pagbuo ng plano sa komunikasyong pang-emergency kabilang ang forum para sa pagsagot sa mga alalahanin ng mga manggagawa, pagbibigay sa mga mangggawa ng napapanahong edukasyon at pagsasanay sa mga salik na panganib ng COVID-19 at pamprotektang asal, pagsasanay sa mga manggagawang kinakailangang gumamit ng pamprotektang kasuotan at kagamitan kung paano ito gamitin, pagbibigay ng mga resource at kapaligiran ng trabaho na nagsusulong ng personal na kalinisan, nag-uutos ng madalas na paghuhugas ng kamay, paglilimita sa paggamit ng mga customer at ng publiko sa worksite, at pagpapaskil ng karatula tungkol sa paghuhugas ng kamay at iba pang pamamaraan ng pagprotekta laban sa COVID-19. Depende sa tungkulin ng trabaho, ang mga manggagawang may hindi gaanong panganib ng pagkalantad ay maaaring kailanganin na magsuot ng personal na pamprotektang kagamitan kabilang ang ilan sa kumbinasyon ng gloves, gown, pansangga sa mukha o face mask, o goggles.
Ang mga manggagawa sa grupong nanganganib na ito ay madalang mangailangan ng paggamit ng mga respirator.
Kung nagkasakit ang isang tao sa isang eroplano, kasama ang nararapat na kontrol upang maprotektahan ang mga manggagawa at iba pang mga pasahero ang paghihiwalay sa may sakit sa iba sa layo na 6 talampakan, pagtatalaga ng isang miyembro ng crew upang maglingkod sa taong may sakit, at pag-aalok ng maskara sa mukha sa taong may sakit o paghiling sa taong may sakit na takpan ang kanilang bibig at ilong ng mga tisyu kapag umuubo o bumahin.
Dapat magsuot ang cabin crew ng mga disposable medical gloves kapag nag-aasikaso ng may sakit na biyahero o humahawak ng mga likido sa katawan o potensiyal na kontaminadong ibabaw, at posibleng karagdagang personal na kagamitang pamprotekta kung ang may sakit na nagbibiyahe ay may lagnat, paulit-ulit na ubo, o nahihirapang huminga.
Ang mga guwantes at iba pang bagay na basura ay dapat itapon sa supot na biohazard, at ang kontaminadong ibabaw ay dapat linisin at disimpektahin pagkatapos. Para sa komersiyal na pagpapadala, kabilang ang mga barkong panlayag at iba pang sasakyang pampasahero, ang mga pagkontrol sa peligro kabilang ang pag-antala sa pagbiyahe kung may sakit, at pagbubukod sa sarili at pagbibigay-alam agad sa medical center sa barko kapag ang isa ay nagkaroon ng lagnat o iba pang mga sintomas habang lulan ng barko.
Mas makabubuti na ang medikal na mga follow-up ay dapat maganap sa nakabukod na silid ng tao. Para sa mga paaralan at pasilidad ng pangangalaga sa bata, inirerekomenda ng CDC ang pansamantalang pagsasara para linisin at disimpektahin kung ang naimpeksyong tao ay nanggaling sa gusali ng paaralan anuman ang lawak ng komunidad.
Kapag may maliit hanggang sa katamtaman na transmisyon sa komunidad, maaaring maipatupad ang mga diskarte sa social distancing tulad ng pagkansela ng mga field trip, asembleya, at iba pang malalaking pagtitipon tulad ng pisikal na edukasyon o mga klase ng koro o pagkain sa isang kapiterya, pagtaas ng espasyo sa pagitan ng mga mesa, hindi sabay-sabay na pagdating at pag-alis, paglimita ng hindi mahalagang bisita, at paggamit ng hiwalay na lokasyon ng tanggapan ng kalusugan para sa mga bata na may mga sintomas na tulad ng trangkaso.
Kung may malaking transmisyon sa lokal na komunidad, bilang karagdagan sa mga estratehiya ng social distancing, ang pinahabang pagsasara ng paaralan ay maaaring isaalang-alang. Para sa mga tauhan na nagpapatupad ng batas sa pang-araw-araw na rutinang aktibidad, ang agarang panganib sa kalusugan ay itinuturing na mababa ayon sa CDC.
Ang mga opisyal na tagapagpatupad ng batas na dapat makipag-ugnayan sa mga indibidwal na kumpirmado o pinaghihinalang may COVID-19 ay pinapayuhang sundin ang parehong mga tuntunin tulad ng sa mga emergency medical technician, kabilang ang angkop na kagamitang personal na pamprotekta.
Kapag naganap ang close contact o malapit na kontak sa oras ng pagkaospital, ang mga manggagawa ay dapat maglinis at magdisimpekta ng kanilang duty belt at gear bago gamiting muli gamit ang spray o pampunas na panlinis sa bahay, at sundin ang karaniwang mga pamamaraan ng pagpapatakbo para sa pagtatago at paglalaba ng mga damit.
Itinuturing ng OSHA ang ilang partikular na manggagawa sa pangangalagang pangkalusugan at punerarya na nasa mataas o napakataas na kategorya ng panganib sa pagkakalantad.
Kabilang sa mga trabahong may mataas na panganib na mahawa ang paghahatid ng pangangalagang pangkalusugan, suporta, laboratoryo, at mga manggagawang medikal na naghahatid na nalalantad sa hindi nalalaman o pinaghihinalaang mga pasyente ng COVID-19.
Ito ay nagiging napakataas na panganib ng pagkalantad kapag ang mga manggagawa ay nagsagawa ng mga paraan na ginagamitan ng aerosol, o pangongolekta o pangangasiwa ng mga specimen mula sa kilala o pinaghihinalaang mga pasyente ng COVID-19.
Kabilang sa mga pamamaraan ng paggawa ng aerosol ang intubasyon, mga pamamaraan sa pagpapabilis ng ubo, bronchoscopy, ilan sa mga operasyon ukol sa ngipin at mga pagsusuri, o pagkolekta ng nakakahawang specimen.
Kabilang sa may mataas na pagkalantad sa panganib ng trabahong paglilibing ang mga manggagawang sangkot sa pag-aasikaso ng mga katawan ng tao na napag-alaman o pinaghihinalaang kaso ng CoVID-19 sa oras ng kanilang pagkamatay; ang mga ito ay nagiging mataas na panganib kapag nagsagawa sila ng autopsiya. Kabilang sa karagdagang mga engineering control para sa mga grupong nanganganib na ito ang mga nakabukod na silid para sa mga pasyente na may kilala o pinaghihinalaang COVID-19, kabilang na ang pagsasagawa ng mga pamamaraan ng paggawa ng aerosol.
Ang espesyalisadong negatibong presyur na bentilasyon ay maaaring naaangkop sa ilang pangangalagang pangkalusugan at mga pagsasaayos ng paglilibing.
Ang mga specimen ay dapat pangasiwaan ng Level 3 na pag-iingat ng Biosafety.
Nirekomenda ng World Health Organization (WHO) na ang darating na mga pasyente ay paghiwa-hiwalayin sa mga tinukoy na mga lugar na hintayan depende kung sila ay kaso ng pinaghihinalaang COVID-19. Bilang karagdagan sa ibang PPE, nirerekomenda ng OSHA ang mga respirator para sa mga taong nagtatrabaho sa loob ng 6 na talampakan na kilalang mayroon, o pinaghihinalaang naimpeksyon ng SARS-CoV2, at mga taong nagsasagawa ng mga pamamaraan sa pagtitimpla ng aerosol.
Sa Estados Unidos, ang N95 na pansalang pantakip sa mukha na mga respirator na inaprubahan ng NIOSH o mas mabuti ay dapat gamitin sa konteksto ng komprehensibo, nasusulat na programa ng proteksiyon sa respiratoryo kabilang ang pagsusuri sa kaangkupan, pagsasanay, at mga medikal na pagsusuri.
Ang ibang mga uri ng respirator ay maaaring magbigay ng mas mataas na proteksyon at mapahusay ang kaginhawahan ng manggagawa. Hindi inirerekomenda ng WHO ang mga coverall dahil ang COVID-19 ay sakit na nalalanghap kaysa sa naililipat sa pamamagitan ng mga likido ng katawan.
Mga surgical mask lamang ang nirerekomenda ng WHO para sa mga tauhang nagsasala sa pasukan.
Para sa mga nangongolekta ng mga ispesimen sa paghinga mula sa, nangangalaga para sa, o naglilipat ng mga pasyente ng COVID-19 na walang mga pamamaraan ng pagbubuo-ng-erosol, inirerekomenda ng WHO ang kirurhikong maskara, goggles, o panangga sa mukha, toga, at mga guwantes.
Kapag isinagawa ang isang pamamaraan sa pagbuo-ng-aerosol, papalitan ng isang N95 o FFP2 respirator ang kirurhiko na maskara.
Dahil sa ang global na supply ng PPE ay hindi sapat, Inirerekumenda ng WHO na mabawasan ang pangangailangan para sa PPE sa pamamagitan ng telemedicine, mga pisikal na hadlang tulad ng mga malinaw na bintana, pinapayagan lamang ang mga kabilang sa direktang pangangalaga na pumasok sa isang silid na may isang pasyente ng COVID-19, ginagamit lamang ang PPE na kinakailangan para sa tiyak na gawain, patuloy na paggamit ng parehong respirator nang hindi inaalis ito habang inaalagaan ang maraming mga pasyente na may parehong dyagnosis, pagsubaybay at pagkoordina ng tanikala ng supply ng PPE, at pagpigil sa paggamit ng mga maskara para sa mga indibidwal na asymptomatic.
SAMANTALANG noong Marso 4, 2020, ipinahayag ko ang Kalagayan ng Emerhensya na umiiral sa California bilang resulta ng banta ng COVID-19;
at SAMANTALANG sa maikling panahon, ang COVID-19 ay mabilis na kumalat sa buong California, na nangangailangan ng updated at mas mahigpit na gabay mula sa federal, estado, at lokal na mga opisyal sa kalusugan ng publiko;
at SAMANTALA para sa pagpapanatili ng kalusugan ng publiko at kaligtasan sa buong Estado ng California, nalaman kong kinakailangan para sa lahat ng mga taga-California na sundin ang mga direktoryo sa kalusugan ng Estado mula sa Departamento ng Publikong Kalusugan (Department of Public Health).
NGAYON, SAMAKATWID, AKO, GAVIN NEWSOM, Gobernador ng Estado ng California, sang-ayon sa kapangyarihang iginawad sa akin ng Saligang Batas ng Estado at mga batas ng Estado ng California, at sa detalye, Kowd ng Gobyerno mga seksyon 8567, 8627, at 8665 ay ilalabas ko ang sumusunod na Utos upang maging epektibo kaagad:
INIUUTOS SA PAMAMAGITAN NITO NA:
1) Upang mapanatili ang pampublikong kalusugan at kaligtasan, at upang matiyak na ang sistema ng paghahatid ng pangangalaga sa kalusugan ay may kakayahang maghatid sa lahat, at uunahin ang mga nasa pinakamataas na peligro at kahinaan, ang lahat ng mga residente ay inutusan na agad na sundin ang mga kasalukuyang direktiba sa kalusugan ng Estado, na iniutos ko sa Kagawaran ng Kalusugan ng Publiko upang makabuo para sa kasalukuyang kalagayan ng COVID-19 sa buong estado.
Nasasang-ayon ang mga direktiba na iyan sa Marso 19, 2020 na Memorandum sa Pagkilala ng Mahalagang mga Manggagawa sa Kritikal na Imprastraktura sa Panahon ng Pagtugon sa COVID-19, matatagpuan sa: https://covid19.ca.gov/.
KAUTUSAN NG OPISYAL NG ESTADO SA KALUSUGANG PAMPUBLIKO O STATE PUBLIC HEALTH OFFICER
Upang maprotektahan ang kalusugan ng publiko, ako bilang State Public Health Officer at Direktor ng California Depatment of Public Health ay nag-uutos sa lahat ng indibidwal na naninirahan sa State of California na manatili sa bahay o sa kanilang lugar ng tirahan maliban kung kinakailangan upang mapanatili ang pagpapatuloy ng mga operasyon ng federal na kritikal na mga sektor ng imprastraktura, tulad ng naibalangkas sa https://www.cisa.gov/critical-infrastructure-sectors.
Bilang karagdagan, at sa pagkonsulta sa Director of the Governor’s Office of Emergency Services, maaari akong magtalaga ng karagdagang mga sektor bilang kritikal para maprotektahan ang kalusugan at kagalingan ng lahat na taga-California.
Alinsunod sa pahintulot sa ilalim ng Kowd ng Kalusugan at Kaligtasan (Health and Safety Code) 120125, 120140, 131080, 120130(c), 120135, 120145, 120175 at 120150, magkakabisa kaagad ang utos na ito at mananatiling epektibo hanggang sa karagdagang abiso.
Natukoy ng pamahalaang pederal ang 16 kritikal na sektor ng imprastraktura na ang mga asset, sistema, at network, pisikal man o virtual, ay itinuturing na napakahalaga sa Estados Unidos na ang kanilang kawalan o pagkawasak ay magkakaroon ng nakapanghinaalang epekto sa seguridad, seguridad sa ekonomiya, kalusugan ng publiko o kaligtasan , o anumang kombinasyon nito.
Iniuutos ko na ang mga taga California na nagtatrabaho dito sa 16 na napakahalagang mga sektor sa imprastraktura ay maaaring magpatuloy sa kanilang gawain dahil sa kahalagahan ng mga sektor na ito sa kalusugan at kapakanan ng mga taga California.
Inisyu ang Utos na ito upang maprotektahan ang publikong kalusugan ng mga taga-California.
Tumitingin ang Departamento ng Pampublikong Kalusugan (Department of Public Health) ng California na magtatag ng hindi pagbabago sa buong estado para masiguro na mapahupa namin ang epekto ng COVID-19.
Ang aming layunin ay simple, nais naming ipaling ang kurba, at putulin ang pagkalat ng virus.
Dapat ipagpatuloy ang chain ng suplay, at dapat magkaroon ng pag-access sa mga kinakailangang pangangailangan tulad ng pagkain, reseta, at pangangalaga sa kalusugan ang mga taga-California.
Kapag kailangan ng mga tao ang lumabas sa kanilang mga tahanan o lugar ng paninirahan, upang makakuha o isagawa ang mga tungkulin sa itaas, o para pabilisin ang pinahihintulutan na mahalagang aktibidad, dapat nilang isagawa palagi ang social distancing.
2) Ang sistema ng paghahatid ng pangangalaga sa kalusugan ay dapat unahin ang mga serbisyo sa paglilingkod sa mga pinaka may sakit at dapat unahin ang mga mapagkukunan, kasama ang personal na kagamitan sa proteksyon, para sa mga provider ng direktang nagbibigay ng pangangalaga sa kanila.
3) Inatasan ang Tanggapan ng Mga Serbisyong Pang-emerhensya na gumawa ng mga kinakailangang hakbang upang matiyak ang pagsunod sa Utos na ito.
4) Mapapatupad ang Kautusang ito alinsunod sa batas ng California, kasama, subalit hindi limitado sa, Kowd ng Gobyerno seksyon 8665.
HIGIT PANG INIAATAS na sa lalong madaling panahon, isasampa ang Utos na ito sa Tanggapan ng Kalihim ng Estado at ibigay sa Utos na ito ang malawakang publisidad at paunawa.
Ang Kautusang ito ay hindi naglalayon, at hindi, lumilikha ng anumang mga karapatan o benepisyo, mahalaga o pangpamamaraan, maipapatupad sa batas o sa pagkapantay-pantay, laban sa State of California, mga ahensiya, departamento, entidad, opisyal, empleyado nito, o sino pa mang tao.
BILANG PAGPAPATUNAY lalagda ako sa pamamagitan ng aking kamay at naging sanhi sa pagdikit ng Mahusay na Selyo (Great Seal) ng Estado ng California ngayong ika-19 na araw ng Marso 2020.
FROM: MULA KAY: Katherine Maher, Wikimedia Foundation CEO
TO: PARA SA: Lahat ng tauhan ng Wikimedia Foundation
PAKSA: [Covid-19] Pagpapagaan sa dinadala at paghahanda para sa kinabukasan
SEND DATE/TIME: 14 March, 2020, 00:24 UTC
LICENSING: CC0: No rights reserved
Nakikita natin ang ating sarili sa kapansin-pansing kalagayan sa buwang ito.
Ang epidemyang COVID-19 ay isang bagay na nagtatanggal ng ating pandaigdigang pagiging konektado sa tao at ang mga pananagutan na mayroon tayo sa isa’t isa.
Hindi namin naunahan ang mga hamon nito, ngunit alam namin na nakasalalay sa uri ng pandaigdigang pakikiramay, kooperasyon, at pagpapatayo ng komunidad na nakalagay sa gitna ng samahang ito ang aming pinakamahusay na tugon.
Ang bayanihan at pag-aalaga na nakikita namin sa lahat ng aming kasamahan sa pamamagitan ng email, tawag, at chat ay kapansin-pansing pagpapatunay ng kahanga-hangang mga tao na pinalad na makasama namin.
Hindi ako mas magiging mapagpasalamat at mapagmataas na isaalang-alang kayong lahat bilang mga kasamahan.
Noong nakaraang linggo, may isang taong nagbahagi sa akin ng pasasalamat sa aming gawain.
Ipinaalala nila sa akin kung gaano kahalaga para sa daigdig na bumaling sa Wikipedia ngayon, at anong makapangyarihang simbolo ito para manatiling online ang mahalagang pagkukunan na ito at magamit ng lahat.
Ginagawa nitong posible ang trabaho mo, ito man ay pagpapanatiling buhay ng mga lugar o binabayaran ang ating mga kasamahan o ginagawang ligtas ang ating mga komunidad.
Ang mundo ay nangangailangan ng impormasyon na inilalaan ng Wikipedia ngayon higit sa kailan pa man.
Ito ang sandali kung saan hindi lang ang ginagawa natin, kundi kung paano natin ito ginagawa ay bubuo ng makabuluhang epekto sa mundo.
Dahil sa kahalagahan ng misyong ito at ng iyong tungkulin dito, gagawa kami ng ilang mga makabuluhang pagsasaayos sa kung paano tayo magtutulungan, simula sa darating na linggo.
Pag-aangkop sa aming trabaho at mga iskedyul
Katulad ng nauna ng nabanggit ni Robyn, ang c-team ay nagpulong kagabi upang talakayin ang aming pamamaraan at iskedyul para sa darating na mga araw at buwan.
Sa pag-uusap na iyon, isinaalang-alang namin kung ano ang akala naming naaangkop na tugon sa kung ano ang kinakaharap natin at ang pinakamahusay na paraan upang patuloy na mapanatili ang organisasyon sa panahong ito.
Lubhang nais naming tanggalin ang stress at suportahan ang aming misyon nang pangmatagalan.
Kung kailangan mong tumawag muli, ayos lang yun.
Para sa lahat ng kawani, kontratista, at mga kontratang manggagawa:
Magiging 4 na oras sa isang araw ang aming pang-araw-araw na inaasahan sa pagtatrabaho, o 20 oras sa isang linggo hanggang sa karagdagang paunawa.
Hindi kami nagdedeklara ng holiday - kung kaya ninyong magtrabaho nang mas maraming normal na oras, maaari kayong gamitin ng misyon.
Gayunman, ang daigdig ay hindi matantya sa ngayon, at kung kailangan mong alagaan ang iyong mga mahal sa buhay, mamili ng mga grocery, o pumunta sa doktor, priyoridad namin ang iyong kapakanan.
Hindi namin sinusubaybayan ang oras mo.
Kung may sakit ka, huwag magtrabaho.
Dapat itong umalis nang walang sinasabi, subalit sinasabi natin ito.
Hindi kinakailangan ang mga araw ng pagliban dahil sa sakit o PTO - sabihin lang sa iyong tagapangasiwa at tulungan ang iyong team na baguhin ang kalendaryo at mga iskedyul para tiyakin na ang mga pangunahing lugar ng trabaho ay nasasakop.
(If you are diagnosed positive for COVID-19, please let Bryan within T & amp;C Ops know so T & amp;C can help with support and make sure your situation gets appropriate attention from management).
Ang mga tauhang nagtatrabaho kada oras ay babayaran nang buo.
Nasabi na namin, at muling nangangako upang parangalan ang aming mga pangako sa aming mga kontraktor at mga kasamang tauhan na binabayaran kada oras na trabaho.
Ang bawat isa ay babayaran sa kanilang karaniwang oras na trinabaho sa oras ng karaniwang kalagayan.
Kabilang dito kung ikaw ay may sakit o walang kakayahang magtrabaho.
Kung gusto mong magtrabaho, susuporhan ka namin.
Ginagamit ng mga tao ang trabaho bilang paraan ng pagtanggal ng kanilang stress sa mundong nakapaligid sa atin.
Ang mga ginagawa namin ay lubhang kasiya-siya, lalo na sa mga oras na tulad nito.
Muli, tungkol ito sa pangangalaga mo sa sarili.
Ang hilng namin ay makipag-usap ka sa iyong tagapangasiwa, upang malaman namin kung ano ang aasahan at makapag-adjust kami nang naaayon.
Ang ilan sa mga trabaho ay itinuturing na mahalaga.
May ilang bagay na dapat naming patuloy na gawin.
The SRE, HR Ops, Trust & amp; Safety, and Fundraising teams (among others) do critical work that may need additional support.
Sisimulan namin ang proseso kasama ang lahat ng departamento upang tasahin ang kasalukuyang mga layunin at ilipat ang aming pansin sa pagtulong sa kung ano ang mahalaga para sa ating misyon.
Maraming magagawa para sa ating lahat, dapat lang tayong magtuon ng pansin lahat sa pinakamamahalagang proyekto.
Hindi makakasakit sa kinalaunan ang paghinay-hinay ngayon.
Hindi namin planong “doblehin ang oras para makahabol” sa oras na matapos na ang pandemya.
Hindi ka inaasahan na magtrabaho ng dagdag na oras upang matugunan ang mga deadline na hindi ngayon makatotohanan.
Tinatanggap namin na ang mga kalagayan ay nagbago, at magtatrabaho upang magtakda ng mga bagong target at timeline kung naaangkop.
Ano ang nangyari sa APP (Annual Planning o Taunang Pagpaplano)?
Para iangkop ang aming bagong realidad at pang-araw-araw na inaasahan sa oras ng trabaho, ninais naming iangkop ang timeline para sa paghahatid ng aming Taunang Plano ng 2020-2021.
Layunin namin na magpanukala ng ekstensyon sa aming 2019-2020 na plano na nagpapahintulot sa mas maraming oras para sa pagba-badyet upang pahintulutan ang mga empleyado na unahin ang mahahalagang trabaho, pangangalaga sa sarili, at pag-aalaga sa mga mahal sa buhay habang inaasikaso ang mga taong nangangailangan o nais magtrabaho upang mabawasan ang iskedyul sa susunod na ilang linggo.
Ang pagpapahaba ng timeline na ito ay lubhang nakakabawas sa kasalukuyang pagpaplano ng dami ng trabaho at presyur sa buong organisasyon.
Ipakikilala namin ang aming panukala sa Lupon sa susunod na linggo at mag-u-update sa mga delegado at team sa susunod na mga hakbang sa oras na magkaroon kami ng kumpirmasyon.
Salamat sa APP team para sa inyong pamumuno dito.
Status ng opisina, pagkalantad, at paglilinis
Noong isang linggo, nalaman namin na ang isa sa aming mga kasamahan mula sa SF ay posibleng nalantad sa virus na COVID-19.
Gayunman, bukod sa maraming babala, kumuha kami ng manggagawa upang maglinis laban sa pagkahawa upang disimpektahin ang lahat ng ibabaw sa opisina ng San Francisco.
Gumagamit sila ng solusyon laban sa pagkalat na angkop sa antas ng ospital upang disimpektahan ang bawat ibabaw, gayundin sa pasilyo at mga lapag ng elevator na nakakarating sa aming palapag.
Gumagamit ang pagbuo ng sarili nitong tungkulin-ng-pangangalaga na protokol na gumagamit ng mga produkto na sumusuporta sa kaligtasan ng kanilang mga nangungupahan.
Nadarama namin na komportable kami na ang opisina ay magiging handa kapag nagpasya kaming bumalik.
Ang aming opisina sa DC ay matatagpuan sa WeWork, na nagbahagi na ng protokol nito sa COVID-19 sa amin at sa lahat ng mga tauhan na naka-base sa DC.
Simula noong nakaraang linggo, ang opisina namin sa DC ay binago sa ganap na remote na setup alinsunod sa patnubay na ibinahagi sa San Francisco.
Dahil alam na ng ilan sa aming mga kasamahan na naka-base sa NYC, tinalakay din namin ang tungkol sa pag-upa ng lokasyon sa Brooklyn.
Nagpapatuloy ang mga talakayang ito ngunit maaaring maantala.
Nagtatrabaho ang ilan sa aming mga kasamahan nang malayuan sa unang pagkakataon.
Alam ng aming mga kasamahan na maaari itong maging isang pag-aangkop, at nais kayong alukin ng ilan sa mga payo:
Limitahan ang haba ng mga pagpupulong sa isa o dalawang oras na pinakamataas.
Kung kinakailangan ng mas mahabang sesyon, isaalang-alang kung paano sila paghihiwa-hiwalayin sa buong kurso ng ilang araw.
Malinaw na ilarawan ang pagpupulong, magkaroon ng adyenda, at paunang magpadala ng mga materyal na babasahin.
Gawing pangkaraniwan ang video, na may mga tool tulad ng Google Docs at Zoom upang magsagawa ng live na pagtutulungan at koneksyon.
Manguna sa pangangasiwa bawat pagpupulong, isang taong susubaybay sa chat para sa mga tanong at subaybayan ang listahan ng nagsasalita, at isang taong tutulong upang magtala (o gawin ang tulong-tulong na pagtatala).
Magpadala ng email sa tech suppot kung kailangan mo ng komportableng headset.
Gamitin ang iyong wellness reimbursement para sa mga meryenda.
Sumali sa #remoties channel sa Slack para kausapin ang mga kasamahan mo tungkol sa ipinamahaging trabaho
Ang mga HR Operation ay sumasangguni sa patnubay ng ergonomics batay sa webinar para suportahan ang pagtaas ng pinamahaging trabaho sa buong Foundation.
Nitong nakaraang lingo hiniling namin sa lahat ng mga tatanggap ng kaloob sa komunidad na kanselahin ang mga kaganapan sa publiko na pinondohan-ng-Wikimedia, tulad ng mga editathon, hanggang sa idineklara ng WHO na tapos na ang pandemya.
Ipinaaalam namin sa kanila na naunawaan namin na ang aming kahilingan para sa pagkansela at iba pang mga pagbabawal ay maaaring maging dahilan upang maging imposibleng kumpletuhin ang kanilang mga aktibidad na napagkasunduang payagan at walang sinuman ang paparusahan sa pagkakaroon ng pagkaantala o pagbabago sa mga layuning iyon.
Sa darating na linggo magpa-follow-up kami para sa karagdagang patnubay sa Wikimania at iba pang panrehiyon at tematikong kumperensiya ng komunidad.
Ang pangkalahatang sentimyento sa buong daigdig na komunidad ay waring kalungkutan sa pagkawasak subalit kaginhawahan sa paglilinaw at ang kakayahang magpokus sa kanilang mga komunidad, Wikimedia at iba pa.
Sa pagpapatuloy, ang CRT ay nagtatrabaho upang gumawa ng page sa Meta-Wiki para magbigay ng espasyo para sa komunidad upang subaybayan ang epekto at sundan ang aming komunikasyon sa kanila.
Pananatili sa pakikipag-ugnay sa paligid ng mga nauugnay na isyu sa COVID-19
Magpapadala kami ng imbitasyon sa mga kalendaryo ninyo para sa susunod na Huwebes, 14:00 UTC/07:00 PT para sa espesyal na pagpupulong ng mga tauhan.
Gagamitin natin sa oras na ito upang ibahagi ang mga update, sagutan ang mga katanungan mo at gumugol ng ilang oras para kumonekta sa isa’t isa.
Narito tayo nang sama-sama at narito upang tumulong anuman ang aming makayanan.
Pansamantala, maaari kang magpatuloy na humanap ng impormasyon mula sa email na ito, at ang lahat ng iba pang mahalagang impormasyon na may kaugnayan sa COVID-19, sa Opisina ng Wiki.
Pananatilihing updated ng CRT ang mga page na ito at ilalagay ang lahat ng impormasyon sa isang lugar.
Nagtatrabaho rin kami upang panatilihin ang regular na mga komunikasyon sa mga tauhan na nakatira sa mga bansa na kasalukuyang malawakang apektado.
Kung may mga katanungan ka tungkol sa pagbiyahe, event, o malalaking daloy ng trabaho, hamon sa coverage, o anupaman baka kailangan mo ng tulong, huwag mag-atubiling abisuhan at makipagtulungan sa CRT.
Narito kami para tumulong sa pagbibigay ng suporta at makipag-ugnayan kung kinakailangan.
Kung mayroon kang kumpidensiyal o sensitibong suliranin, mangyaring mag-email kay Bryan Judan - Direktor ng HR International Global Operations.
Wala sa mga pagbabagong ito ang dapat makita bilang pag-abandona sa aming trabaho at mga obligasyon.
Sa halip, kinikilala nila na sa sandaling ito, ang aming gawain at mga obligasyon ay malamang na kinakailangang umangkop sa paraan na wala kami sa nakalipas.
Narito ang mga hakbang na sa paniniwala namin ay kinakailangan upang suportahan ito sa isa’t isa upang patuloy kaming makapagtrabaho, maglaan ng aming pagkilos sa tulong na kinakailangan nila, at sa daigdig na may serbisyong inaasahan nila.
Nandoon na naghihintay sa amin sa pagdating ng oras ang aming nakaplanong trabaho.
Sa ngayon, oras na para magtulungan sa isa’t isa at lumikha ng espasyo para sa mahalagang trabaho na darating sa susunod na mga linggo at potensiyal na mga buwang dating.
Kailangan namin kayong lahat upang gawin iyon, at sa gayon kailangan namin kayong lahat na alagaan ang inyong sarili at ang inyong mga pamilya upang nasa pinakamahusay kayo kapag magkaroon ng pangangailangan.
Kaya ngayon ay pakisuyo -- hugasan ang inyong mga kamay at huwag hipuin ang inyong mukha!
Katherine, the CRT (Amanda K, Amy V, Bryan J, Doreen D, Gregory V, Jaime V, Joel L, Lynette L, Ryan M, at Tony S), at karagdagan pa sa Pangkat ng Namumuno (Grant I, Heather W, Jaime V, Janeen U, Lisa S, Robyn A, Ryan M, at Toby N).
Ang SARS-CoV-2 virus ay ang sanhi ng COVID-19 (coronavirus disease 2019), isang nakakahawang sakit sa paghinga na unang nakilala noong Disyembre 2019, sa Wuhan, Hubei, China.
Ang sakit ay isang uri ng coronavirus, ang parehong pamilya na kinabibilangan ng SARS, MERS, at ilang mga uri ng karaniwang sipon.
Idineklara itong pandemya ng Pandaigdigang Organisasyon ng Kalusugan (World Health Organization, WHO) noong Marso 11, 2020.
Habang maraming patungkol sa COVID-19 ay hindi pa rin nalalaman, iminumungkahi ng paunang datos na ito ay mas birulente at nakakahawa kaysa sa pana-panahong trangkaso, at di kasing-birulente ngunit mas nakakahawa kaysa sa SARS at MERS.
Pinaka-nanganganib sa mga malubhang komplikasyon kabilang ang kamatayan ang mas matatandang tao at ang mga may kalakip na kondisyon.
Dahil sa pagkalat ng sakit, pinapayuhan ka na huwag maglakbay maliban kung kinakailangan, upang maiwasan ang impeksyon, pagka-quarantine, o ma-stranded sa pamamagitan ng pagbabago ng mga paghihigpit at kanseladong mga flight.
Iwasan ang mga masisikip na lugar hangga't maaari.
Ito ay hindi lamang upang maprotektahan ka, kundi pati na rin ang mga nakikipag-ugnayan sa iyo.
Sa nangyari, malamang na hindi ka masyadong nawawalan sa pamamagitan ng pananatili sa bahay, dahil maraming mga atraksyon sa buong mundo ang nagsasara ng kanilang mga pintuan upang maiwasan ang pagkalat ng sakit.
Kung kailangan mong maglakbay, gumawa ng mga pag-iingat tulad ng gagawin mo para sa iba pang mga impeksyon: hugasan ang iyong mga kamay nang madalas, iwasang hawakan ang iyong mukha, ubo at pagbahing sa iyong siko o isang tisyu, at iwasan ang pakikipag-ugnay sa mga may sakit.
Bago maglakbay, basahin ang malawak at mabilis-nagbabagong hanay ng mga paghihigpit sa paglalakbay na ipinataw sa buong mundo.
Pagkatapos bumiyahe, manmanan ang iyong kalusugan at isaalang-alang ang kusang pag-isolate nang dalawang linggo para maiwasang maipasa ang sakit sa ibang tao.
Ang transportasyon mula sa malayuan na mga flight ng pasahero patungo sa mga lokal na bus ay pinigilan o ganap na isinara sa maraming mga bansa dahil sa kahilingan ng batas o mga utos ng gobyerno.
Maraming mga internasyonal at rehiyonal na hangganan ang sarado.
Kung wala ka sa bahay, at lalo na kung ikaw ay nasa ibang bansa, isaalang-alang ang pag-uwi sa lalong madaling panahon; maari itong maging mas mahirap habang patuloy na nagbabago ang mga paghihigpit.
Sa ilang mga kaso maaaring hindi ito posible, kahit na malusog ka at nakakatugon sa mga legal na kinakailangan para sa pagpasok.
Kung hindi ka makahanap ng paraan pabalik sa iyong bansa, makipag-ugnay sa iyong pinakamalapit na embahada o konsulado para sa tulong.
Maaari silang makapag-organisa ng isang paglikas, kilalanin ang mga hindi regular na naka-iskedyul na biyaheng panghimpapawid, o bibigyan ka ng pang-emerhensiyang utang pambayad sa pamasahe.
Sakaling hindi nila kaya, maghanda sakaling kailangan mong manatili kung nasaan ka nang mahabang panahon.
Kung makakahanap ka ng paraan sa pag-uwi, maghanda na maaaring ito ay mahal, hindi kumbinyente, at mayroong hindi pangkaraniwang mga paghihigpit (tulad ng walang naka-check-in na bagahe).
Sa maagang bahagi ng Abril 2020, ang bilang ng mga nakumpirmang kaso ng COVID-19 ay papalapit sa isang milyon.
Bagaman nagsimula ang sakit sa mainland China, kumalat ito sa buong mundo at may mas kaunting kumpirmado na mga kaso at pagkamatay ang Tsina kaysa sa maraming mga bansa.
Ang Europa ang bagong sentro ng pandemya.
Lahat maliban sa ilang bansa ay nag-ulat ng hindi bababa sa isang kaso, na may pinakamataas na bilang ng mga naiulat na kaso sa United States, Spain, Italy, Germany, France, mainland China, Iran, at United Kingdom.
Ang lokal na paghawa ay naitatag sa maraming mga bansa sa lahat ng mga pangunahing naokupahang mga rehiyon ng mundo maliban sa ilang bansang isla ng Pasipiko.
(Tingnan ang mga update mula sa WHO.)
Hindi sigurado ang buong saklaw ng pagkalat, dahil sa bahagi sa limitadong pagsubok.
Maraming bansa ang nakakaranas ng matinding kakulangan ng mga test kit, at hindi pa nasubukan ng mga awtoridad ang lahat na may mataas na peligro, kaya ang tunay na bilang ng mga kaso ay marahil mas mataas kaysa sa opisyal.
Magkakaiba rin ang mga bansa sa kanilang mga gawaing pagsusuri at pag-uulat, kaya ang paghahambing sa bilang ng mga naiulat na kaso ay hindi nagsasabi ng buong kuwento sa kung paano umusad ang epidemya sa iba't ibang lugar.
Ang virus ay ipinapadala sa pamamagitan ng mga maliliit na patak ng respiratoryo sa mga bagay.
Isang medyo malaking virus ang coronavirus, nangangahulugang hindi ito tunay na tangay ng hangin: dumadapo ito bilang mga munting patak ng paghinga.
Ang pananatili sa dalawang metro (anim na talampakan) na layo sa ibang mga tao ay karaniwang sapat upang maiwasan ang pagkahawa sa pamamagitan ng rutang ito.
Ang paglilipat mula sa mga bagay ay maaaring mangyari, halimbawa, kapag may bumahing, humipo sa isang doorknob, at pagkatapos ay hinawakan ng ibang tao ang doorknob at saka hinawakan ang kanilang mga mukha.
Ang virus ng SARS-CoV-2 ay maaaring tumagal sa karton ng hanggang sa 24 na oras at sa plastic hanggang sa 3 araw.
Ang paghawa sa pamamagitan ng dumi–bibig na ruta ay maaari ring mangyari.
Ipinapahiwatig ng katibayan na ang COVID-19 ay nakakahawa kahit na walang mga sintomas, ngunit kung ano ang lawak ay iniimbestigahan pa.
Kasama sa mga karaniwang sintomas ang lagnat, tuyong ubo, at pagkapagod.
Ang iba pang mga hindi gaanong karaniwang sintomas ay kasama ang igsi ng paghinga, namamagang lalamunan, sakit ng ulo, sakit ng kalamnan, o paggawa ng plema.
Maaaring may banayad na sintomas, halintulad sa sipon ang ilang pasyente.
Kabilang sa malulubhang komplikasyon ay ang pulmonya, talamak na sindrom ng respiratoryong kahirapan, at pagpalya ng maraming organ na humahantong sa kapansanan o kamatayan.
Mga 80% ng mga reresulta ng impeksyon sa banayad na mga sintomas, habang maaaring magresulta sa pagpapa-ospital ang natitira.
Tinatantiya sa 1-3% ng mga nahawahang indibidwal ang case fatality rate, karamihan sa kanila ay nakatatandang may nakatagong mga kondisyon ng kalusugan.
Ang rate ng pagkamatay ay mas mataas para sa mga higit sa 70 ngunit makabuluhang mas mababa para sa mga wala pang 40 taong gulang.
Ang mga pinakananganganib na magkaroon ng impeksyon ng COVID-19 at malubhang mga komplikasyon ay ang mga matatanda at ang may mahinang mga immune system o umiiral na mga kondisyon ng kalusugan tulad ng cardiovascular na sakit, diabetes, altapresyon, talamak na sakit sa respiratoryo, at kanser.
Hindi maraming kaso ang naiulat sa mga bata at banayad o katamtaman ang karamihan sa mga ito, bagaman may kaunting bahagi na nagkaroon ng pulmonya.
Dahil sa trabaho nila, mas mataas ang peligro ng mga trabahador sa pangangalagang pangkalusugan kumpara sa iba pa kung saan may mga pagtitipon ng sakit sa pagitan ng mga trabahador at sa mga setting ng pangangalagang pangkalusugan.
Ang oras sa pagitan ng pagkakalantad sa mikrobiyo at ang paglitaw ng mga sintomas (panahon ng inkubasyon) ay karaniwang sa pagitan ng 2 at 14 na araw, kahit na mayroong isang naiulat na kaso sa China kung saan lumitaw ang mga sintomas 27 araw pagkatapos ng pagkakalantad.
Hanggang noong Pebrero 2020, hindi alam ang panahon ng pagiging nakakahawa, ngunit malamang na pinakamakabuluhan kung symptomatic ang mga tao.
Mayroong katibayan ng paglilipat mula sa mga taong walang mga sintomas, bagaman sinisiyasat pa ang hangganan nito.
Hindi malinaw kung posible na muling mahawahan ng mikrobiyo pagkatapos gumaling sa unang pagkakataon.
Ang mga pangmatagalang epekto para sa mga taong gumaling ay nananatiling hindi maliwanag, ngunit mayroong katibayan ng nabawasang kapasidad ng baga sa ilang mga nakarekober na pasyente.
Ang pagsusuri para sa virus ay karaniwang binubuo ng isang pamunas na ipinapasok sa ilong o isang pamunas ng lalamunan na pinag-aaralan sa isang laboratoryo para sa mga virus.
"Ang kasalukuyang ""pamantayang ginto"" na pagsubok ay nagsasangkot sa pagkuha ng genetikong materyal mula sa sampol at pag-aralan ito para sa mga kilalang genetiko na mga tanda ng mikrobiyo."
Walang itinatag na pagsubok sa pagtatasa ng mikrobiyo o mga antibody sa dugo, bagaman binubuo ang mga pagsusuri.
Walang pagsubok upang maitatag ang immunity sa virus.
Maraming mga pamahalaan sa buong mundo ang nagpayo sa kanilang mamamayan na huwag maglakbay nang hindi kinakailangan sa gitna ng pandemiko.
Ginagawa itong madali para sa iyo ng maraming airline at pakete ng bakasyon sa pamamagitan ng pagsaisantabi ng bayad sa pagkansela at pagbabago.
Lalong higit na iwasan ang paglalakbay sa cruise ship.
Ang mas matatandang manlalakbay at ang mga may nakatagong kalagayan sa kalusugan ay pinaka-nanganganib at dapat iwasan ang paglalakbay na naglalagay sa kanila sa peligro, tulad ng mahabang paglipad ng eroplano, pagbisita sa lugar na maraming tao, at lalo na sa mga paglalayag, kahit na sa labas ng mga lugar na malubhang apektado.
Sa mga apektadong lugar, inirerekumenda ng karamihan sa mga eksperto ang isang kasanayan na kilala bilang pagdistansya sa lipunan.
Nangangahulugan itong bawasan ang kontak sa iba sa pamamagitan ng pagpapanatili ng distansya na anim na talampakan o dalawang metro mula sa kanila at pag-iwas sa pagtitipon sa mga pangkat.
Pinapayagan ng ilang lugar ang maliliit na grupo; ang iba ay nagbabawal sa lahat ng mga grupong pagtitipon.
Kasama sa mga panukala na hinihikayat kang gawin ang pagtatrabaho mula sa bahay hangga't maaari, pag-iwas sa maraming tao at pag-iwas sa pag-alis ng iyong tahanan maliban kung talagang kinakailangan.
Kung kailangan mong lumabas, subukang manatiling hindi bababa sa 2 metro (6 piye) ang layo mula sa ibang mga tao.
Sa maraming lugar ay kinakailangan ang mga hakbang na ito.
Sundin ang mga kasanayan sa kalinisan tulad ng para sa pag-iwas sa trangkaso.
Madalas na hugasan ang iyong mga kamay ng sabon at maligamgam na tubig, at pagkatapos ay tuyuin ang iyong mga kamay sa isang malinis na tuwalya.
Dahil ang mga coronavirus ay nababalot na mga virus, ang paghuhugas ng iyong mga kamay gamit ang sabon ay pumapatay sa virus sa pamamagitan ng pag-abala sa halos nakabatay sa taba na balot ng virus.
Ang mabisang paghuhugas ng kamay ay nangangailangan ng pagkuskos ng iyong mga kamay nang hindi bababa sa 20 segundo.
Ang pagpapatuyo ng iyong nahugasang mga kamay ay pisikal na nag-aalis ng ilang mga mikrobyo sa iyong balat (kaya huwag laktawan ang hakbang na iyon, at huwag pagbahaginan ang mga tuwalya).
If soap and water are not available, then use a & gt;60% alcohol-based hand sanitizer.
Isang mabilis na pumapatay ng mikrobyo ang alkohol, ngunit medyo hindi ito agad-agad, kaya kinakailangan pa rin nito ang parehong 20 segundo ng pagkuskos ng iyong mga kamay nang magkakasama, sinisiguradong bawat bahagi ng balat ay nababasa, at pagkatapos ay kailangan mong maghintay nang isa pang minuto, para lubos na matuyo ang alkohol.
Iwasang hawakan ang iyong mga mata, ilong at bibig ng iyong mga kamay.
Hinahawakan ng karamihan sa mga tao ang kanilang mga mukha bawat ilang minuto, sa buong araw.
Subukang gawin ito nang hindi gaano, at subukang hugasan ang iyong mga kamay bago hawakan ang iyong mukha.
Gayundin, subukang iwasan ang paghawak sa mga ibabaw na hindi mo kailangang hawakan sa simula pa lang, lalo’t wala man lang proteksyon ang iyong mga kamay.
Umubo at bumahing sa iyong siko o isang tisyu, at pagkatapos ay agad na itapon ang tisyu at hugasan ang iyong mga kamay.
Huwag tumayo o umupo malapit sa mga taong maaaring may sakit.
Manatili nang hindi bababa sa isang metro – at perpekto na dalawang metro (anim na talampakan) - ang layo.
Bilang isang mabilis na paraan upang ma-eyeball ang layo na ito, isipin na ikaw at ang ibang tao ay parehong umabot ang inyong mga kamay sa bawat isa.
Maaari mo bang hawakan ang kamay ng ibang tao nang hindi hahakbang patungo sa taong iyon?
Kung oo ang sagot, samakatuwid ay masyado kang malapit.
Linisin ang mga bagay at ibabaw na hinahawakan ng maraming tao, tulad ng mga seradora, telepono, at mga remote ng telebisyon ng regular na panglinis sa bahay.
Disimpektahin ang mga ibabaw gamit ang angkop na disimpektante, tulad ng binantuang pambahay na kloroks.
Manatili sa bahay kapag ikaw ay may sakit, at iwasan ang pakikipag-ugnayan sa ibang mga tao hanggang sa mawala ang iyong mga sintomas.
Huwag magbahagi ng mga personal na aytem na nakikipag-ugnay sa laway, tulad ng mga sipilyo ng ngipin, mga kagamitan pagkain, inumin, bote ng tubig, at mga tuwalya.
Ang gawing pagsisilbi sa iyong sarili mula sa isang karaniwang plato gamit ang iyong sariling mga chopstick, na karaniwan sa Tsina, ay dapat iwasan.
Batiin ang mga tao nang hindi sila hinahawakan.
Iwasan ang mga yakap, halik, pagkakamayan, pag-uuntugan ng kamao, at anumang iba pang kontak.
Kung imposibleng maiwasan ang kontak, hugasan ang mga kamay mo bago at pagkaraan.
Hindi ka nito maprotektahan mula sa coronavirus, ngunit bahagyang mapoprotektahan ka nito mula sa trangkaso, na nananatiling isang mas malaking panganib kaysa sa COVID-19 sa maraming lugar.
Maiiwas ka din ito mula sa hindi kinakailangang pag-alala kung nakakuha ka ng trangkaso at iniisip na maaaring coronavirus ito.
Kung nakatatanda ka o kundi man naroroon sa grupo ng mataas na panganib at maaaring mabakunahan para sa pulmonya, kunin ang bakunang iyan.
Hindi ka nito maproprotektahan mula sa viral pneumonia mula sa COVID-19, ngunit ilang mga pasyente ng COVID-19 ang namatay dahil sa bacterial pneumonia na sumalakay sa kanilang huminang mga baga, kaya maaaring mailigtas ng bakuna sa pulmonya ang buhay mo.
Ang pagsusuot ng mask ay inirerekomenda para sa mga pinaghihinalaang nagdadala ng sakit at sa mga malapit na nakikipag-ugnay sa mga nahawahan.
Para sa mga taong asimtomatiko, hindi inirerekomenda ng WHO ang mga mask, kahit na ginagawa ito ng ilang pambansang pamahalaan.
Kinakailangan ang pagsusuot ng maskara ng ilang uri sa ilang mga bansa at lungsod sa pagsisikap na mabawasan ang transmisyon sa komunidad.
May mga kakulangan sa buong mundo ng mga surgical mask.
Kung magsusuot ka ng maskara, siguraduhing gagamitin ito nang tama.
Dapat takpan ng maskara ang iyong ilong at bibig at magkasya nang walang mga siwang.
Hugasan ang iyong mga kamay bago ilagay ang maskara at iwasang hawakan ang maskara habang nakasuot ito.
Kung nahawakan mo ito, hugasan ang iyong mga kamay kaagad pagkatapos.
Kapag naging mamasa-masa ang maskara, itapon at palitan ito.
Alisin ito mula sa likod, itapon ito, at hugasan pagkatapos ang iyong mga kamay.
Tandaan na hindi kapalit para sa mahusay na kalinisan ang mga maskara: patuloy na hugasan ang iyong mga kamay nang madalas.
Huwag mag-imbak ng mga maskara kung hindi mo kailangan ang mga ito.
Nangangahulugan ang mga kakulangan sa maskara na nahihirapang panghawakan ng mga manggagawa sa pangangalagang pangkalusugan ang mga maskara, na inilalagay sa panganib ang lahat.
Kasama rito ang mga respirator na N95, na hindi inirerekomenda para sa pangkalahatang publiko – ang mga ito ay mga kagamitan ng espesyalista na dapat ay isinusukat upang maging lubos na epektibo.
Iwanan ang mga ito para sa mga manggagawa sa pangangalagang pangkalusugan.
Iwasan ang mga masikip na lugar, lalo na ang mga nakapaloob na mga lugar nang walang labis na sirkulasyon ng hangin, tulad ng mga kumperensya, pagtatanghal, mga pamilihan, pampublikong transportasyon, at mga serbisyo sa relihiyon.
Ang mga kaganapan na nagsasangkot ng maramihang pagtitipon ng mga tao, mula sa relihiyosong mga paglalakbay hanggang sa mga konsyerto ng musika, ay kinakansela sa buong mundo, sa pagsisikap na kontrolin ang pagkalat ng virus.
Ang mga turista, negosyo, at transportasyon ay maaaring sarado, lalo na sa mga apektadong bansa.
Kinansela ng ilan ang mga kaganapan, lalo na ang mga pagtatanghal, mga kaganapan sa palakasan, at mga klase, ay inilipat sa online, na nangangahulugang maaari mong maranasan ang mga ito nang hindi naglalakbay.
Sa mga istasyon ng gasolina/gas, gumamit ng mga guwantes o punasan ang hawakan gamit ang isang pang-disimpekta na pamunas kung magagawa mo.
Matapos punan, linisin ang iyong mga kamay gamit ang hand sanitizer.
Inirerekumenda ng mga gobyerno ng U.S. at Canada na iwasan ang paglalakbay sa pamamagitan ng barkong cruise.
Mabilis na kumakalat ang mga impeksyon, at limitado ang pangangalagang medikal.
Sa gitna ng paglaganap sa barkong cruise, mahirap ang mga pagbubukod at pagdaong dahil ang isang bahagi ay dulot ng malaking bilang ng mga taong sakay.
Kahit na ang mga barkong panglayag na walang nakumpirma na mga kaso ay tinanggihan ang pahintulot na dumaong dahil sa mga takot sa mikrobiyo, at sa mataas na profile na kaso ng Diamond Princess sa Japan, daan-daang mga tao ang nahawahan sa barko.
Kung naniniwala kang maaari kang nahawahan, tumawag sa isang ospital o lokal na serbisyong pang-emerhensiyang medikal sa halip na pumunta nang personal upang maiwasan ang pagkahawa sa iba.
Banggitin ang iyong mga sintomas at kasaysayan ng paglalakbay.
Magsuot ng pangmedikal na mask at sundin ang mga tagubilin ng mga awtoridad at doktor.
See also: Flight and health
Sa isang eroplano, sundin ang parehong mga kasanayan sa kalinisan tulad ng kung saan pa: madalas na hugasan ang mga kamay, o gumamit ng sanitizer ng kamay na nakabatay sa alkohol kung hindi maginhawang iwanan ang iyong upuan, at iwasang hawakan ang iyong mukha.
Napag-alaman ng mga mananaliksik na ang mga pasaherong nakaupo sa tabi ng bintana ay hindi gaanong nanganganib makakontak ng mga taong may sakit.
Subukang mag-book ng isang upuan sa bintana, at iwasan ang paglipat-lipat sa paligid ng eroplano sa panahon ng paglipad.
Matapos hugasan ang iyong mga kamay at bago umupo, gumamit ng mga disimpektante na mga pamunas upang punasan ang lugar sa paligid ng iyong upuan.
Punasan ang mga matigas na ibabaw, at kung katad ang iyong upuan maaari mo ring punasan iyon.
Huwag punasan ang isang upuang tela, dahil maaaring gawing mas madali ang transmisyon ng kahalumigmigan.
Kapag gumagamit ng mga pandisimpektang pamunas, sundin ang mga tagubilin sa balot.
At tandaan, pumapasok ang mga mikrobiyo sa iyong bibig, ilong, at mga mata – hindi masakit ang pagpupunas sa lugar, ngunit hindi ito kapalit ng tamang kalinisan.
Hugasan ang iyong mga kamay at iwasang hawakan ang iyong mukha.
At gumamit ng tisyu upang hawakan ang touch screen o iba pang mga kontrol.
Kapag gumagamit ng banyo, gumamit ng mga papel na tuwalya para isara ang gripo at buksan ang pinto, itapon ang mga ito pagkatapos.
Ang mga eroplano sa mga apektadong lugar ay nagsasagawa ng mga hakbang upang mabawasan ang paghawa at mapanatiling ligtas ang mga pasahero.
Halimbawa, maaaring kasama ang paglilinis ng mga pasilidad nang mas madalas, pagpapahintulot sa mga katulong sa paglipad na magsuot ng mga maskara, at paghahatid ng nakapakete sa halip na sariwang pinainit na pagkain.
Kung ang isang pangkat ng mga pasahero ay kumokonekta mula sa isang lugar na may matinding outbreak, maaaring maiupo sila ng mga flight attendant nang malayo mula iba pang pasahero (at kung nasa isang lugar na may mataas na peligro ka kamakailan, isaalang-alang ang pagsasabi sa flight attendant sa dahilang ito).
Maari kang pagbawalang magpalit ng upuan sa paglipad.
Ito ay upang, kung nahawahan ang isang tao sa paglipad, maaaring masubaybayan ng mga awtoridad ang mga taong nakaupo malapit sa kanila para sa pagsubok o quarantine.
Ginamot ang COVID-19 sa pamamagitan ng pagpapahupa ng mga sintomas at pag-iwas ng mga komplikasyon.
Walang bakuna o partikular na paggagamot para sa novel coronavirus.
Isinasagawa na ang pananaliksik sa isang bakuna o partikular na antiviral na gamot.
Mayroong iba't ibang mga pagsubok na gumagamit ng mga gamot sa HIV at iba pang mga bagong gamot na antiviral na paggamot ng COVID-19.
Ang mga banayad na sintomas ay maaaring mapawi sa pamamagitan ng pag-inom ng paracetamol (acetaminophen).
Kung nahawaan ka ng COVID-19, ibubukod ka ng mga bansa hanggang sa magnegatibo ang maraming magkakasunod na pagsubok para sa COVID-19.
Kung nagkaroon ka ng malapit na pakipag-ugnay sa isang taong nahawaan ng COVID-19, maraming mga bansa ang mag-quarantine sa iyo sa loob ng 14 na araw mula noong huling pagkakalantad at susubaybayan ka para sa mga palatandaan at sintomas.
Susuriin ka rin ng ilang bansa kahit na wala kang mga sintomas.
Sa maraming bansa, ang sistema ng pangangalagang pangkalusugan ay naiunat hanggang sa puntong hindi na makayanan ang dami ng mga pasyente, at mayroong pagkakataong ikaw ay maaring tanggihan sa paggamot dahil sa kakulangan ng magagamit na mga kawaning medikal, mga suplay at kagamitan.
Maraming mga bansa ang nagsara o malubhang limitado ang mga flight, barko, at paglampas sa mga border, lalo na sa at mula sa mga apektadong lugar.
Mas marami pang mga bansa ang nagpapatupad ng mga paghihigpit sa pagdating ng mga manlalakbay, alinman sa paghadlang sa pagpasok (marahil na bukod sa mga lokal na mamamayan at permanenteng residente) o pag-atas sa iyo na mag-quarantine, karaniwang 14 na araw.
"Kahit hindi ipataw ang sapilitang quarantine, maaaring hilingin kang ""mag-self-quarantine"" sa pamamagitan ng pananatili sa bahay at hindi pakikisalamuha sa ibang tao."
Ang pinakamahirap na mga paghihigpit ay sa mga manlalakbay na nagpunta sa mga naapektuhang lugar, ngunit patuloy na dumarami ang bansang nagpapatupad ng mga ito sa mga papasok na manlalakbay.
Ipinagbawal pa ng ilang mga bansa ang lahat o halos lahat ng mga dayuhan mula sa pagpasok o limitado ang kakayahan ng mga lokal na mamamayan at residente na umalis.
Ano ang mga apektadong lugar?
Sa katunayan, ito ay isang mabilis na nagbabagong sitwasyon, at ang bawat bansa/rehiyon/organisasyon ay may sariling listahan ng kung anong mga lugar ang napapailalim sa mga paghihigpit.
Nasa bawat listahan ang lungsod ng Wuhan at nasa karamihan ang ibang bahagi ng mainland China.
Other areas that are often included: Iba pang mga lugar na madalas na kasama: France, Germany, Hong Kong, Iran, Italy, Japan, Macau, Singapore, South Korea, Spain, Taiwan, United Kingdom, United States, Bahagi ng Schengen sa kabuuan, at kung minsan ay maraming iba pa.
Ang ilang bansa ay nagpataw ng mga paghihigpit batay sa pagkamamamayan o paninirahan mula sa mga lubhang naapektuhang lugar.
Ang isang detalyadong listahan ng mga paghihigpit sa pagpasok ay pinapanatili ng IATA.
Hindi nito sakop ang lahat ng paghihigpit, ngunit kapaki-pakinabang pa rin ito.
Manatiling napapanahon—mabilis na nagbabago ang outbreak at mga paghihigpit sa paglalakbay.
Para sa paglalakbay sa malapit na hinaharap, isaalang-alang ang paggawa ng refundable na reserbasyon kung sakaling mapilitan kang baguhin ang iyong mga plano ng mga nagbabagong sitwasyon.
Iwasan ang pagbili ng mga tiket na may koneksyon sa isang apektadong lugar – kahit ang pagpapalit ng mga eroplano ay maaari kang isailalim sa mga paghihigpit.
Maaaring makansela ang mga paglipad nang kaunti lang ang abiso, alinman sa dahil sa pagkalat ng sakit at patuloy na pabagu-bagong mga paghihigpit sa pagpasok, o simpleng dahil mas kakaunting tao ang lumilipad at ang mga kompanyang panghimpapawid ay nagkakaproblema sa pagpuno ng mga upuan.
Maaari ka ring maantala nang maraming oras pagdating sa paghihintay sa mga pagsusuri ng temperatura at mga kaugnay na pamamaraan at gawaing pang-dokumento, o kahit pa ang maibukod nang dalawang linggo.
Maging handa para sa posibilidad ng pagkagambala sa iyong mga plano sa paglalakbay, lalo na kung naglalakbay pang-internasyonal.
Kahit malayo ka sa mga apektadong lugar, may panganib na kailangang manatili ka sa destinasyon nang mas matagal kaysa sa binalak kung nakasama mo sa isang gusalo o barko ang isang taong nahawahan.
Halimbawa, noong huling bahagi ng Pebrero nasuri na may COVID-19 ang isang Italyanong doktor na nagbabakasyon sa Costa Adeje (Canary Islands), at bilang resulta na-quarantine ang lahat ng mga panauhin sa hotel na tinuluyan niya.
Mga lockdown at iba pang mga panloob na paghihigpit
Ang ilang mga bansa at rehiyon, lalo na ang mga malubhang naapektuhan, ay nagpapatupad ng mga emerhensyang pag-lockdown at paghihigpit sa mga paggalaw at aktibidad ng mga tao, kahit na para sa mga hindi kasalukuyang naggaling sa ibang bansa.
Kasama dito ang pansamantalang muling pagpasok ng ilang mga kontrol sa hangganan, mga paghihigpit sa paglalakbay sa loob ng bansa, pagsasara o paglilimita ng serbisyo sa mga restawran at iba pang mga establisimiyento, pagbabawal sa malalaking kaganapan sa publiko, at sa pinakamatitinding kaso ang pagbabawal sa mga tao na umalis ng bahay maliban sa mahahalagang kadahilanan.
Higit pa sa mga paghihigpit ng pamahalaan, isinasara ng mga indibidwal na establisimiyento ang kanilang mga pintuan at kinakansela ang mga kaganapan upang subukang bawasan ang pagkalat ng mikrobiyo.
Sa Tsina, may malawak na mga paghihigpit sa transportasyon at aktibidad, na magkakaiba-iba sa bawat lalawigan, lungsod, at maging ng distrito o nayon.
Maraming mga gobyerno ang nagrerekumenda laban sa paglalakbay patungo sa China sa oras na ito.
Kung wala kang pagpipilian, gawin ang iyong pananaliksik at makakuha ng napapanahong impormasyon tungkol sa lokal na sitwasyon kung saan ka man pumunta.
Nahaharap sa malubhang paghihigpit ang mga taong naglalakbay sa Hubei.
Mga halimbawa ng mga paghihigpit na maaaring makatagpo mo sa ilang mga bahagi ng China (hindi ito isang kumpletong listahan):
14 araw na quarantine, self-quarantine, o pagsusuri sa COVID-19 pagdating mula sa iba pang mga bahagi ng China o mula sa ibang mga bansa, sa iyong gastos
mga katanungan tungkol sa iyong paglalakbay at kasaysayang medikal (ang pagsisinungaling ay maaaring magdulot sa iyong makulong ng maraming taon)
sapilitang pagpaparehistro gamit ang isang form sa online o papel
pangangailangang magsuot ng face mask sa publiko
ang mga taong nasa labas ng China sa loob ng 14 na araw ay hindi pinapayagan sa mga pampublikong lugar tulad ng mga mall
ang mga tindahan ay tumatanggap lamang ng bayad sa pamamagitan ng mobile, hindi cash
mga restawran, transportasyon at iba pang mga establisimyento na tumangging magserbisyo sa mga mamamayang hindi Tsino
maraming anyo ng transportasyon ang nabawasan o isinara
sapilitang pagpaparehistro ng tunay na pangalan para sa mga pampublikong transit card
ganap na hinarangan ang pag-access sa loob at labas ng isang bayan, nayon, o lungsod
mga bisitang hindi residente ay pinagbabawalang pumasok sa mga apartment complex
pinapayagan lamang na lumabas nang isang beses bawat dalawang araw upang makakuha ng mga bagay na kailangan
sarado ang mga negosyo, aktibidad, at atraksyon
ang mga negosyo ay nangangailangan ng pahintulot ng lokal na pamahalaan upang muling magbukas
Ang mga restawran (kung bukas pa ang mga ito) ay nangangailangan ng minimum na distansya sa pagitan ng mga customer
may pinakamataas na parusang pagkabilanggo ng buong buhay ang pagbebenta ng mga substandard na maskara sa mukha
Hanggang sa kalagitnaan ng Marso 2020, ang Europa ang sentro ng epidemya, at maraming mga bansa sa Europa ang nagsara ng kanilang mga hangganan sa paglalakbay sa internasyonal - ang mga naglalakbay lamang sa hangganan at kargamento ang pinapayagang tumawid.
Gayundin, sarado ang mga negosyo maliban sa mga tindahan ng pagkain at mga parmasya, at nabawasan o huminto ang pampublikong transportasyon.
Sa pinakamasamang apektadong mga bansa kabilang ang Italy, Spain at France, ang mga lockdown tulad ng sa China noong Enero, ay ipinatupad.
Isinara na rin ng EU ang mga panlabas na hangganan nito.
Laganap din ang COVID-19 sa Hilagang America.
Ang mga hangganan sa pagitan ng Canada, U.S., at Mexico ay sarado sa di-mahahalagang biyahe, at ipinagbabawal sa maraming lugar ang malalaking pagtitipon (ibig sabihin nito sarado ang mga lugar tulad ng mga restawran, at nakansela ang mga kaganapan).
Maraming estado, county, at munisipal na mga hurisdiksyon ang naglabas ng mga utos na manatili sa bahay na nangangailangan ng pagsasara ng lahat ng mga negosyong hindi mahalaga.
Sa dami ng mga nakanselang flight, ang mga babala na inisyu, at mga paghihigpit na ipinataw, maaaring isang hamon ang paglipad sa panahon ng coronavirus.
Hindi posible ang ilang mga ruta.
Ang iba ay mangangailangan ng mas maraming mga hindi kombinyenteng koneksyon kaysa sa dati—maraming mga paghinto at mahahabang paghihintay sa pagitan ng mga paglipad.
Sa ilang mga kaso ito ay nangangahulugang mas mahal na mga tiket.
Sa kabilang banda, ang mabuting balita ay maraming mga flight ang mas mura kaysa sa dati dahil sa nabawasan na pangangailangan, at mayroong isang disenteng pagkakataon na makakakuha ka ng isang walang laman na upuan sa tabi mo.
Maglagay ng ekstrang panahon para sa iyong mga koneksyon, lalo na kung lumilipat mula sa isang pang-internasyonal na paglipad patungo sa isang domestikong paglipad at lalo na kung ang iyong itineraryo ay nagsasangkot ng isang bansa na malubhang apektado.
Mga pag-iiskrin, pagsuri ng temperatura, dagdag na gawaing papel, at ang nauugnay na paghihintay sa paligid ay maaaring makadagdag ng minuto o oras bago ka payagang magpatuloy sa iyong paglalakbay.
Maaaring mas mahihirapan ka kaysa sa dati sa pagbili ng tiket papunta o pabalik mula sa isang destinasyon na mapapasailalim ng mga babala at paghihigpit.
Ito ay tunay na nakababahala kung sinusubukan mong makalabas sa isang apektadong lugar.
Halimbawa, hindi nagbebenta ng ticket mula China papuntang United States ang karamihan ng mga aggregator (ipinapalagay na para makaiwas na pagbawalan at maging kawit para sa paglipad palabas ng pasahero).
Para makabili ng tiket para sa isang itineraryong tulad nito, maaaring kailanganin mong kontakin ang airline o gumamit ng hindi masyadong kilalang aggregator.
Isa pang posibilidad ay bumili ng dalawang magkahiwalay na tiket (halimbawa, isang tiket mula sa China patungong Cambodia at isang pangalawang tiket mula sa Cambodia patungong U.S.), ngunit mag-ingat na hindi ka ma-quarantine o mawala ang iyong maleta sa pagitan.
Ang mga pangkonektang flight ay maaaring maging problema.
Ang panganib na maantala sa koneksyong lungsod ay mas mataas ngayon kaysa sa dati, dahil sa mga pagkaantala sa pag-iiskrin at pagsubok pati na rin ang malawakan na mga pagkansela.
Ang pagpunta sa isang apektabong lugar ay maaaring humantong sa mga paghihigpit sa pagpasok pagtagal, at kung galing ka sa apektadong lugar kamakailan, hindi ka papayagan ng ilang bansa na lumipat ng eroplano.
Sa ilang mga itineraryo, may panganib na magkaroon ng quarantine habang nangyayari.
Kaya mag-book ng isang direktang paglipad kung magagawa mo, at kung hindi, pag-isiping mabuti kung saan makipag-ugnay.
Sa hindi tiyak na mga panahon, puwedeng magbago ang mga plano.
Maraming mga embahada at konsulado ang naglikas ng mga kawani na hindi kinakailangan, at ang ilan ay tuluyan na’ng nagsara ng mga operasyon.
Ang tulong sa emerhensiya ay dapat pa ring nakakamtan, kahit na posibleng maaari kang makipag-ugnayan sa isang nasa mas malayong konsulado kung nagsara ang nasa inyong lokal.
Kung nabalaho ka sa isang lugar dahil sa pandemya, maaaring makatulong sa iyo ang pinakamalapit na konsulado para makahanap ng sasakyan pauwi, magsaayos ng emerhensiyang utang para makabili ka ng tiket, o magbigay ng emerhensiyang pasaporte.
Sa pinakamababa ay maaari ka nilang bigyan ng kaalaman tungkol sa lokal na sitwasyon at abisuhan ka tungkol sa kamakailang ipinakilala na mga kinakailangan at paghihigpit sa paglalakbay.
Ang mga karaniwang serbisyo ng konsulado tulad ng pagproseso ng bisa at pasaporte ay maaaring suspindihin o limitahan sa kagyat na pangangailangan, depende sa lokasyon at konsulado.
"Bagaman tinatawag ng ilang mga tao ang sakit na ""pulmonyang Wuhan"" (武汉 (漢) 肺炎 / 武 肺), ""sakit sa Wuhan"", o ""virus na Tsino"", itinuturing na rasista sa China ang paggamit ng mga terminong ito at ng maraming tao na nagmula sa China."
"Karaniwan pa ring tinutukoy ang sakit bilang ""pulmonya ng Wuhan"" o ""virus ng Tsino"" sa mga lugar tulad ng Hong Kong at Taiwan."
"Upang maging ligtas, gumamit ng mga terminong walang kinikilingan sa lokasyon kapag tinutukoy ang sakit, tulad ng ""COVID-19"", ""novel coronavirus"", o simpleng ""ang virus"" o ""ang pandemiko""."
Lalo na sa mga paunlad na bansa kung saan ang pagpapatupad ng batas ay hindi masyadong nasanay, ang pagpapatupad ng curfew, lockdown o utos na pananatili sa bahay ay madalas na brutal, madalas na gumagamit ng mga puwersa na hindi akma laban sa karamihan ng tao.
Tumalima sa mga utos na ito, at iwasan ang maraming tao sa publiko.
Bilang resulta ng pandemya ng coronavirus, tumaas ang xenophobia sa maraming mga bansa, lalo na ngunit hindi eksklusibo na naka-target sa mga taong kinikilala na Intsik.
Nagkaroon ng isang pandaigdigang pag-angat sa mga insidenteng rasista na pumupuntirya sa mga taong nagmula sa Silangang Asya, kabilang ang mga pangunahing lungsod tulad ng New York, London at San Francisco.
Sa Hong Kong, ang Sinophobia, na mataas na upang magsimula, ay tumindi bilang resulta ng pandemya, na ang resulta na maraming mga tindahan at restawran ay tinatanggihan ngayon ang serbisyo sa mga kustomer na taga Mainland China at ipinagbawal ang mga nagsasalita ng Mandarin mula sa kanilang lugar (maliban sa mga Taiwanese).
Ang mga antas ng xenophobia ay tumaas din sa Silangang Asya, kung saan ilang mga restawran at iba pang mga negosyo sa Japan at China ang tumanggi na magserbisyo sa mga dayuhang kostumer.
Sa China, nagkaroon ng mga insidente ng mga dayuhan na tinanggihang bigyan ng kwarto ng mga kawani ng hotel, at mga dayuhang residente, lalo na ang mga itim na tao, na sinisipa palabas ng kanilang mga silid sa maikling paunawa ng kanilang mga kasero.
Ang mga sanggunian para sa karagdagang impormasyon sa paglaganap ng coronavirus ay kinabibilangan ng:
Ang Centers for Disease Control and Prevention ng pamahalaang US
European Centre for Disease Prevention and Control (araw-araw na mga update)
Pamahalaan ng United Kingdom, - Payo para sa mga Manlalakbay ng Dayuhan at Commonwealth
Isang online na mapa at dashboard mula sa Sentrong Pamantasan para sa Agham at Inhinyerya ng mga Sistema (University Center for Systems Science and Engineering) ng John Hopkins na may live na mga pag-update
Bahagyang listahan ng mga paghihigpit sa pagpasok mula sa IATA at The New York Times
Ang iba't ibang maling impormasyon at teorya ng sabwatan tungkol sa virus ay pinapalaganap sa online at maging ng ilang opisyal ng gobyerno, kaya mag-ingat kung aling mga pinagmumulan ang pinagkukunan mo ng impormasyon.
Tiyakin na pinatutunayan ng mga kagalang-galang na mga doktor at siyentista ang lahat ng impormasyon at payo na natanggap mo.
Sa isang krisis, likas na gustong patuloy na subaybayan ang mga pinakabagong pag-update, ngunit maaaring mas mabuti para sa kalusugan ng iyong kaisipan na katamtaman ang dami ng mga balita na tinitingnan mo, at manatili sa maaasahang mga mapagkukunan ng balita.
Kung karaniwan mong pinapanood ang balita nang dalawang beses bawat araw manatili sa iskedyul na ito at gumawa ng iba pa, kaysa sa patuloy na pagkakaroon ng 24 na oras na balita nang tuloy-tuloy.
Ang b’Angiotensin-converting ensimo 2 (ACE2) ay isang ensimo na nakakabit sa panlabas na ibabaw (mga lamad ng selula) ng mga selyula sa baga, arterya, puso, bato, at bituka.
Kinokontra ng ACE2 ang aktibidad ng nauugnay na angiotensin-converting enzyme (ACE) sa pamamagitan ng pagbawas ng dami ng angiotensin-II at pagtaas ng dami ng Ang(1-7) na ginagawa itong maaasahang target na gamot para sa paggamot ng mga sakit sa cardiovascular. Nagsisilbi rin ang ACE2 bilang pasukan ng mga selula para sa ilang mga coronavirus.
Madalas na tinutukoy bilang hACE2 ang pantaong bersyon ng enzyme.
Ang angiotensin-converting enzyme 2 ay isang zinc na naglalaman ng metalloenzyme na matatagpuan sa ibabaw ng endothelial at iba pang mga selyula.
Ang protina ng ACE2 ay naglalaman ng isang N-terminal peptidase M2 domain at isang C-terminal collectrin renal amino acid transporter domain.
Ang ACE2 ay isang single-pass type I na protinang lamad, kasama ang enzymatikong aktibong dominyo na nakalantad sa ibabaw ng mga selula sa baga at iba pang mga tisyu.
Ang extracellular domain ng ACE2 ay tinuklap mula sa transmembrane domain sa pamamagitan ng isa pang enzyme na kilala bilang sheddase, at ang resultang natutunaw na protina ay pinakawalan sa daluyan ng dugo at sa dulo ay ilalabas sa ihi.
ACE2 is present in most organs: Naroroon ang ACE2 sa karamihang mga organo: Nakakabit ang ACE2 sa lamad ng selula ng pangunahing lung type II alveolar na mga selula, mga enterocyte ng maliit na bituka, arteryal at venous endothelial na mga selula at arteryal na makinis na mga selula ng kalamnan sa karamihang mga organo.
Ang ekspresyon ng ACE2 mRNA ay matatagpuan din sa cerebral cortex, striatum, hypothalamus, at brainstem.
Ang pangunahing papel ng ACE2 ay upang kumilos bilang pangontrang pangbalanse sa ACE.
Hinihiwalay ng ACE ang angiotensin I na hormon sa vasoconstricting angiotensin II.
Binibiyak naman ng ACE2 ang carboxyl-terminal amino acid phenylalanine mula sa angiotensin II (Asp-Arg-Val-Tyr-Ile-His-Pro-Phe) at hina-hydrolise ito sa vasodilator angiotensin (1-7), (H-Asp-Arg-Val-Tyr-Ile-His-Pro-OH).
Ang ACE2 ay maaari ding biyakin ang ilang ibang peptide kabilang ang [des-Arg9] -bradykinin, apelin, neurotensin, dynorphin A, at ghrelin.
Kinokontrol din ng ACE2 ang pag-trapiko sa lamad ng neutral na amino acid transporter SLC6A19 at iniugnay sakit na Hartnup.
Bilang isang protinang transmembrane, ang ACE2 ay nagsisilbing pangunahing punto ng pagpasok sa mga selyula para sa ilang mga coronavirus, kabilang ang HCoV-NL63; SARS-CoV (ang virus na nagdudulot ng SARS); at SARS-CoV-2 (ang virus na nagdudulot ng COVID-19).
Higit na partikular, nagreresulta sa endocytosis at translocation ng parehong mikrobiyo at ng enzyme sa mga endosome na matatagpuan sa loob ng mga selula ang pag-iral ng spike S1 na protina ng SARS-CoV at SARS-CoV2 sa enzymatic domain ng ACE2 sa ibabaw ng mga selula.
Ang proseso ng pagpasok na ito ay nangangailangan din ng paghahanda ng protinang S sa pamamagitan ng host na serine protease TMPRSS2, ang pagsugpo sa kung saan ay nasa ilalim ng kasalukuyang pagsisiyasat bilang potensyal na terapeutika.Ito ay humantong sa pag-iisip ng ilan na ang pagbabawas ng mga antas ng ACE2, sa mga selula, ay maaaring makatulong sa paglaban ng impeksyon.
Gayunpaman, maraming mga propesyonal na lipunan at mga katawan ng regulasyon ang nagrekumenda ng pagpapatuloy ng pamantayang ACE inhibitor at ARB therapy.
"Natuklasan ng isang sistematikong pagsusuri at meta-analysis na inilathala noong Hulyo 11, 2012 na ""ang paggamit ng mga ACE inhibitor ay nauugnay sa isang makabuluhang 34% na pagbawas sa panganib ng pulmonya kumpara sa mga kontrol."""
"Higit pa, ""nabawasan din ang panganib ng pulmonya sa mga pasyente na ginagamot ng ACE inhibitors na nasa mas mataas na peligro ng pulmonya, partikular sa mga may stroke at pagpalya ng puso."
"Nauugnay din ang paggamit ng ACE inhibitors sa pagbawas ng namamatay na may kaugnayan sa pulmonya, bagaman hindi gaanong matatag ang mga resulta kaysa sa pangkalahatang panganib ng pulmonya."""
Ang recombinant human ACE2 (rhACE2) ay ipinagpalagay na isang bagong gamot para sa pinsala ng baga, at tila pinahusay ang pulmonary hemodynamics at oxygen saturation sa mga biik na may lipopolysaccharide-induced acute respiratory distress syndrome.
Ang kalahating-buhay ng rhACE2 sa mga tao ay halos 10 oras at ang simula ng pagkilos ay 30 minuto bilang karagdagan sa kurso ng epekto (tagal) na 24 na oras.
Maraming mga natuklasan ang nagpapahiwatig na ang rhACE2 ay maaring maging isang maaasahang gamot para sa mga may intoleransiya sa mga klasikong renin-angiotensin system inhibitors (RAS inhibitors) o sa mga sakit kung saan ang dumadaloy na angiotensin II ay mataas. Ang Infused rhACE2 ay nasuri sa mga klinikal na pagsubok para sa paggamot ng acute respiratory distress syndrome.
Ang mala-b’Bat SARS na coronavirus WIV1 (Bat SL-CoV-WIV1), minsa’y tinatawag na mala-SARS na coronavirus WIV1, ay isang uri ng Severe acute respiratory syndrome-related na coronavirus (SARSr-CoV) na naibukod mula sa mga Chinese rufous horseshoe na paniki (Rhinolophus sinicus).
Gaya ng lahat na coronavirus, binubuo ng single-stranded positibong-diwa na RNA na nakapaloob sa isang sobre ang mga virion.
Kinumpirma ng natuklasan na mga paniki ang likas na imbakan ng SARS-CoV.
Ipinapakita ng pagsusuri ng phylogenetic ang posibilidad ng direktang paglipat ng SARS mula sa mga paniki patungo sa mga tao nang walang tagapamagitan na mga musang ng China, tulad ng pinaniniwalaan dati.
"Ang mga app ng b'COVID-19 ay mga aplikasyon ng mobile software na idinisenyo upang tumulong sa pagsubaybay sa pakikipag-ugnay bilang tugon sa pandemyang coronavirus 2019-20, hal. ang proseso ng pagkilala sa mga tao (""mga kontak"") na maaaring nakipag-ugnay sa nahawaang indibidwal."
Maraming mga aplikasyon ang binuo o iminungkahi, na may opisyal na suporta ng pamahalaan sa ilang mga teritoryo at hurisdiksyon.
Binuo ang ilang framework para sa pagbuo ng mga app sa bumabakas sa kontak.
Tumaas ang mga alalahanin sa pagkapribado, lalo na tungkol sa mga sistema na nakabatay sa pagsubaybaya sa heograpikal na lokasyon ng mga gumagamit ng app.
Ang hindi gaanong nakakaabala na mga alternatibo ay kinabibilangan ng paggamit ng mga signal ng Bluetooth upang mai-log ang kalapitan ng isang gumagamit sa iba pang mga selpon.
Noong Abril 10, 2020, magkasanib na inihayag ng Google at Apple na pagsasamahin nila ang pag-andar upang suportahan ang naturang Bluetooth-based na apps nang direkta sa kanilang mga operating system ng Android at iOS.
Sa China, ang pamahalaan ng China, sa pakikipagtulungan sa Alipay, ay bumuo ng isang app na nagbibigay-daan sa mga mamamayan na alamin kung nakasalamuha nila ang mga taong may COVID-19.
Ginagamit ito sa mahigit sa 200 mga lungsod ng China. Sa Singapore, ginagamit ang isang app na tinatawag na TraceTogether.
"Ang app ay binuo ng lokal na komunidad ng IT, na inilabas bilang bukas na sanggunian at ibibigay sa gobyerno. Inilunsad ng North Macedonia ang ""StopKorona!"", isang application na nakabase sa Bluetooth upang matunton ang pagkakalantad ng mga potensyal na nahawaang tao at magbigay ng mabilis na pagtugon sa mga awtoridad sa pangangalagang pangkalusugan. ."
Binuo ang app ng Ministeryo ng Komunikasyon at Teknolohiya (Ministry of Communication and Technology) at Ministeryo ng Kalusugan (Ministry of Health).
Hanggang Abril 14, 2020, naghihintay ang app ng pag-apruba ng Google Play Store at Apple App Store.
"Noong Abril 12, sinabi ng gobyerno na ang pagsubaybay sa pakikipag-ugnay na app ay nasa abansadong yugto ng pagbuo, at magagamit para sa paglawak sa ilang mga linggo.Binalak ang katulad na app sa Ireland, at sa Pransya (""StopCovid"")."
Isinasaalang-alang ng parehong Australia at New Zealand ang mga app na batay sa app na TraceTogether ng Singapore at protokol na BlueTrace. Layon ng Russia na ipakilala ang isang geofencing app para sa mga pasyente na nadayagnos na may COVID-19 na naninirahan sa Moscow, na idinisenyo upang matiyak na hindi sila aalis sa bahay.
Si Ross Anderson, propesor ng security engineering sa Cambridge University, ay naglista ng isang bilang ng mga potensyal na mga praktikal na problema sa mga sistema na batay sa app, kasama ang mga maling positibo at ang potensyal na kakulangan ng pagiging epektibo kung limitado lamang ang pinagkukunan ng app sa maliit na bahagi ng populasyon.
"Pagtugon sa mga alalahanin tungkol sa pagkalat ng nakaliligaw o mga app ng nakakapinsalang ""coronavirus"", nagtatakda ng mga limitasyon ang Apple kung aling mga uri ng mga organisasyon ang maaaring magdagdag ng mga nauugnay-sa-coronavirus na mga app sa App Store nito, na nililimitahan ang mga ito sa ""opisyal"" lamang o kung hindi man kagalang-galang na mga organisasyon."
Ipinatupad ng Google at Amazon ang magkatulad na mga paghihigpit.
Nagpahayag ang mga nangangampanya sa pagkapribado ng kanilang alalahanin patungkol sa mga implikasyon ng pagsubaybay sa masa gamit ang coronavirus apps, lalo na tungkol sa kung ang nilikha na mga impormasyong pagsubaybay upang harapin ang pandemya ng coronavirus ay mawawala kapag lumipas na ang banta.
Ang Amnesty International at higit sa 100 iba pang mga organisasyon ay naglabas ng isang pahayag na nanawagan para sa mga limitasyon sa ganitong uri ng pagsubaybay.
Ipinahayag ng mga organisasyon ang walong mga kondisyon sa mga proyekto ng gobyerno:
"kailangang ""ayon sa batas, importante at proporsyonal"" ang pagmamatyag;"
kailangang magkaroon ng tiyak na petsa ng pagtatapos ang mga ekstensyon ng pagmonitor at pagsubaybay;
ang paggamit ng datos ay kailangang limitado sa mga layunin ng COVID-19;
ang seguridad ng datos at pagka-anonimo ay dapat maprotektahan at maipakita na napoprotektahan batay sa ebidensya;
ang digital na pagmamatyag ay dapat iwasan ang labis na diskriminasyon at pagsasantabi;
ang anumang pamamahagi ng datos sa mga ikatlong partido ay kailangang tukuyin sa batas;
dapat na magkakaroon ng mga pananggalang laban sa pang-aabuso at mga karapatan ng mga mamamayan na tumugon sa mga pang-aabuso;
"""meaningful participation by all """"relevant stakeholders"""" would be required, including that of public health experts and marginalised groups.The German Chaos Computer Club (CCC) and Reporters Without Borders (Reporter ohne Grenzen) (RSF) also issued checklists."""
Binabalak ng iminungkahing plano ng Google/Apple na matugunan ang problema sa patuloy na pagsubaybay sa pamamagitan ng pag-alis ng mekanismo ng pagsubaybay mula sa mga operating system ng kanilang aparato sa sandaling hindi na ito kinakailangan.
Ang ilang bansa ay gumagamit ng pagbakas sa lokasyon an nakabatay sa network sa halip na mga app, inaalis ang parehong pangangailangan na mag-download ng app at ang kakayahang maiwasan ang pagbakas.
Sa Israel, ang pagtuntong nakabase sa network ay naaprubahan.
Ang mga solusyong nakabatay sa network na may akses sa hilaw na datos sa lokasyon ay may mahalagang potensiyal na mga problema sa pagkapribado.
Gayunpaman, hindi lahat ng mga sistema na may central servers ay kailangang magkaroon ng akses sa datos ng personal na lokasyon; nilikha ang ilang sistema ng pagpapanatili ng pagkapribado na gumagamit ng central servers lamang para sa interkomunikasyon (tingnan ang seksiyon sa ibaba).
Sa Timog Korea, isang sistemang hindi-nakabatay-sa-app ang ginamit upang maisagawa ang pagsubaybay ng pakikipag-ugnay.
Sa halip na gumamit ng isang dedikadong app, tinipon ng sistema ang impormasyon sa pagbakas mula sa iba't ibang mga mapagkukunan kabilang ang pagbakas ng datos mula sa mobile device at datos mula sa kard ng transaksiyon, at pinagsama ang mga ito upang makabuo ng mga pabatid sa pamamagitan ng mga text message sa potensyal na nahawahang mga indibidwal.
Dagdag pa sa paggamit ng impormasyon na ito para alertuhin ang mga posibleng mga pakikipag-ugnay, ginawa ring magagamit ng publiko ang impormasyon ng lokasyon, isang bagay na pinahihintulot dahil sa malalaking pagbabago sa mga batas sa pagkapribado ng impormasyon pagkaraang nagkaroon ng MERS outbreak sa bansang iyon.
Magagamit ang impormasyong ito sa publiko sa pamamagitan ng ilang mga apps at website. Isinasaalang-alang ng mga bansa kabilang ang Alemanya ang paggamit ng parehong mga sentralisado at nagpapanatili-ng-pagkapribado na mga sistema.
Hanggang ng Abril 6, 2020, hindi pa nailalabas ang mga detalye.
Ang pagtunton ng kontak na nag-iingat sa pagkapribado ay isang mahusay na naitatag na konsepto, na may isang malaking katawan ng literatura sa pananaliksik na simula pa noong 2013. Noong ika-7 ng Abril 2020, higit sa isang dosenang mga grupo ng dalubhasa ang nagtatrabaho sa mga solusyon na kumikilala sa pagkapribado, tulad ng paggamit ng Bluetooth Low Energy (BLE) upang mai-log ang lapit ng isang gumagamit sa iba pang mga cellphone.
Gayunpaman, ang PEPP-PT ay isang pagsisikap na co-ordinasyon na naglalaman ng parehong sentralisado at desentralisadong mga pamamaraan, at hindi isang solong protokol. Ang mga desentralisadong mga protokol ay kinabibilangan ng Desentralisadong Pagsubaybay na Nakapagpapanatili ng Pagkapribadong Distansya (DP-PPT / DP-3T), Pansamantalang mga Numero ng Pakikipag-ugnayan (TCN, fka Mga Numerong Pakikipag-ugnayan sa Kaganapan, CEN), Mga Protokol na Sensitibo sa Pagkapribado at mga Mekanismo para sa Mobile na Pagsubaybay ng Pakikipag-ugnayan (PACT) at iba pa.
Sa mga protocol na ito, hindi kailanman aalis sa aparato ang data na nakatutukoy sa personal na pagkakakilanlan, at nagaganap sa aparato lahat ng pagtutugma.
Ang Grupo ng Pagkapribado sa MIT Media Lab ay bumubuo ng SafePaths, isang plataporma sa paggamit ng mga teknik sa pagpanatili ng pagkapribado kapag nangongolekta at gumagamit ng datos sa sangandaan ng landas o lokasyon upang sundan ang pagkalat ng COVID-19.
"It is based on research from the whitepaper ""Apps Gone Rogue: Ito ay batay sa pananaliksik mula sa whitepaper na ""Apps Gone Rogue: Maintaining Personal Privacy in an Epidemic"" na inilabas noong Marso 2020. Ang isa pang katulad na pagsisikap ay ang SafeTrace platform ng Enigma MPC, isang kumpanya na bumubuo ng mga teknolohiya sa pagkapribado na orihinal na itinatag din sa MIT Media Lab."
Gumagamit ang SafeTrace ng mga ligtas na hardware ng teknolohiya upang pahintulutan ang mga gumagamit na magbahagi ng sensitibong datos at lokasyon sa iba pang mga gumagamit at opisyal, nang walang pagkompromiso sa pagkapribado ng datos na iyon.
Noong 5 Abril 2020, ang pandaigdigang TCN Coalition ay itinatag ng mga pangkat na nagsanib para sa halos magkakaparehong pamamaraan at patong-patong na mga protocol sa kalakhan, na may layuning mabawasan ang pagkahiwa-hiwalay, at paganahin ang pandaigdigang interoperabilidad ng mga app na pambakas at pang-alerto, isang pangunahing aspeto sa pagkamit ng malawakang pag-aampon.
Noong 9 Abril 2020, inihayag ng pamahalaan ng Singapore na binuksan nito ang BlueTrace protocol na ginamit ng opisyal na app ng gobyerno nito.
Noong Abril 10, 2020, ang Google at Apple, ang mga kumpanya na kumokontrol sa mga mobile platform ng Android at iOS, ay naghayag ng inisyatibo para sa pagsubaybay sa kontak, na kanilang inaangkin na magpapanatili ng pagkapribado, batay sa kumbinasyon ng teknolohiyang Bluetooth Low Energy at cryptography sa pagpapanatili-ng-pagkapribado.
Inilathala rin nila ang mga pagtutukoy ng mga pangunahing teknolohiya na ginagamit sa sistema.
Ayon sa Apple at Google, ang sistema ay nilayong igulong sa tatlong yugto:
Pag-rollout ng mga tool upang paganahin ang mga pamahalaan upang lumikha ng opisyal na pagpapanatili ng praybet na coronavirus tracing apps
ang pagsasama ng pag-andar na ito nang direkta sa iOS at AndroidGoogle at Apple ay plano upang matugunan ang pagkuha at tuloy-tuloy na mga problema sa pagmamatyag sa pamamagitan ng unang pamamahagi ng sistema sa pamamagitan ng mga pag-update ng operating system, at pag-alis ng mga ito sa kalaunan sa parehong paraan sa sandaling lumipas na ang banta.
Ang b'COVID-19 na pagbuo ng gamot ay ang proseso ng pananaliksik upang makabuo ng pag-iwas na bakuna o terapeutika na de-resetang gamot na magpapagaan ng kalubhaan ng 2019-20 coronavirus na sakit (COVID-19).
Ang International Clinical Trials Registry Platform ng WHO ay nagtala ng 536 na klinikal na mga pag-aaral upang makabuo ng mga terapi pagkaraan ng impeksiyon ng COVID-19, na maraming establisadong antiviral compounds para sa paggamot ng iba pang mga impeksyon sa ilalim ng klinikal na pananaliksik na gagamitin muli sa ibang paraan.
"Noong Marso, sinimulan ng WHO ang ""SOLIDARITY Trial"" sa 10 mga bansa, na nagparehistro ng libu-libong mga taong nahawaan ng COVID-19 upang masuri ang mga epekto ng apat na umiiral na mga antiviral compound na may pinaka-inaasahang pagiging epektibo."
Isang dinamiko, sistematikong rebyu ang naitatag noong Abril 2020 para sundan ang progreso ng nakarehistrong mga klinikal na pagsubok para sa bakuna ng COVID-19 at mga kandidatong gamot. Ang pag-unlad ng bakuna at gamot ay isang prosesong maraming hakbang, karaniwang nangangailangan ng higit sa limang taon upang masiguro ang kaligtasan at bisa ng bagong compound.
Ang pagbuo ng droga ay isang proseso ng pagdala ng bagong bakuna sa nakakahawang sakit o panterapeutikang gamot sa pamilihan kapag ang pangunahing timplada ay natukoy sa pamamagitan ng proseso ng pagtuklas ng gamot.
Kasama dito ang pananaliksik sa laboratoryo sa mga mikroorganismo at hayop, pag-aplay para sa estadong pangangasiwa, tulad ng sa pamamagitan ng FDA, para sa isang iniimbestigahang bagong gamot na magsisimula ng mga klinikal na pagsubok sa mga tao, at maaaring isama ang hakbang ng pagkuha ng pag-apruba ng tagapangasiwa sa isang bagong aplikasyon ng gamot upang ibenta ang gamot.
Ang pag-unlad ng isang bakuna terapeutikang antiviral na gamot ng COVID-19 ay nagsisimula sa pagtutugma ng isang kemikal na konsepto sa potensyal na prophylactic na mekanismo ng hinaharap na bakuna o aktibidad na antiviral sa in vivo.
Ang mga New chemical entity (mga NCE, kilala rin bilang new molecular entity o NME) ay mga timplada na nagbubuhat sa proseso ng pagtuklas ng gamot para tukuyin ang isang bakuna o kandidatong antiviral.
Ang mga ito ay may maaasahang aktibidad laban sa isang biyolohikal na inaasinta na nauugnay sa sakit na COVID-19.
Sa simula ng pagbuo ng bakuna o gamot, kaunti ang nalalaman tungkol sa kaligtasan, pagiging nakakalason, pharmacokinetics, at metabolismo ng NCE sa mga tao.
Tungkulin at obligasyon ng pagbuo ng gamot na suriin ang lahat ng mga parametrong ito bago ang mga klinikal na pagsubok sa tao upang patunayan ang kaligtasan at pagiging epektibo.
"Ang isang karagdagang pangunahing layunin ng pagbuo ng gamot ay upang magrekomenda ng dosis at iskedyul para sa unang paggamit sa pantaong klinikal na pagsubok (""una-sa-tao"" o “first-in-human” [FIH] o Unang Dosis sa Tao o First Human Dose [FHD], na dati ring kilala rin bilang ""una-sa-tao"" o “first-in-man” [FIM])."
Dagdag pa rito, dapat itatag sa pagbuo ng gamot ang mga katangiang physicochemical ng NCE: ito ay kimiko na pagbuo, katatagan, at kakayahang matunaw.
Dapat na pahusayin ng mga tagagawa ang proseso na ginagamit nila sa paggawa ng kemikal upang mapaangat nila mula sa isang kimiko ng gamot na lumilikha ng mga miligramo, patungo sa pagmamanupaktura sa sukatang kilo at tonelada.
Karagdagan pa nilang sinusuri ang produkto para sa pagiging angkop na ipakete bilang kapsula, tableta, erosol, intramuscular injectable, subcutaneous injectable, o intravenous na mga pormulasyon.
Magkakasama, kilala ang mga prosesong ito sa preklinikal at klinikal na pag-unlad bilang kemistri, pagmanupaktura, at pagkontrol o chemistry, manufacturing, and control (CMC).Nakatuon ang maraming aspeto ng paggawa ng gamot sa pagtugon sa mga kailangang regulatoryo ng mga awtoridad sa paglisensiya ng gamot.
Karaniwang bumubuo ang mga ito ng mga pagsubok na nakadisenyo upang matukoy ang mga pangunahing toxicities ng bagong compound bago unang gamitin sa mga tao.
Inihayag ng pamahalaang Canadian ang CA$275 milyon sa pagpopondo para sa 96 na proyekto ng pananaliksik sa mga medikal na pamamaraang panghadlang laban sa COVID-19, kabilang ang maraming mga kandidato sa bakuna sa mga unibersidad sa Canada, na may mga planong magtaguyod ng “bangko ng bakuna” ng mga bagong bakuna para sa pagpapatupad kung sakaling maganap ang isa pang pagsiklab ng coronavirus.
Ang mga programang klinikal na pagsubok ay nagsasangkot ng tatlo, maramihang-taon na mga yugto patungo sa pag-apruba ng produkto, at isang ika-apat, yugto ng pag-apruba pagkatapos para sa patuloy na pagsubaybay sa kaligtasan ng bakuna o gamot na therapy:
Mga pagsubok sa Phase I, karaniwang sa malulusog na mga boluntaryo, natutukoy ang kaligtasan at dosis.
Ginagamit ang mga pagsubok sa Phase II upang maitatag ang paunang pagbasa ng bisa at mapag-aralan pa ang kaligtasan sa maliliit na bilang ng mga taong nagtataglay ng sakit na puntirya ng NCE.
Ang mga Antas III na pagsubok ay malalawak at pivotal na pagsubok upang matukoy ang kaligtasan at pagiging epektibo sa sapat na laking bilang ng mga taong may COVID-19 impeksyon.
Kung sapat na napatunayan ang kaligtasan at pagiging epektibo, maaaring tumigil sa hakbang na ito ang klinikal na pagsubok at susulong ang NCE sa bagong yugto ng applikasyon na droga (NDA) upang simulan ang pagkalakal.
Ang mga Phase IV na pagsubok ay mga pagsubok na post-approval na maaaring isang kondisyon na inilakip ng FDA, na tinatawag ding mga pag-aaral na post-market na pagmamatyag.
Bilang karagdagan sa mga pagsusuri na kinakailangan upang isulong ang isang nobela na bakuna o gamot na antiviral sa klinika sa kauna-unahang pagkakataon, dapat tiyakin ng mga tagagawa na ang anumang pangmatagalan o hindi gumagaling na pagkakalason ay mahusay na tinukoy, kabilang ang mga epekto sa mga sistemang hindi dating nasubaybayan (pagkamayabong, pag-aanak, sistema ng imyuno, bukod sa iba pa).
"Sa Estados Unidos, tinatawag ang prosesong ito na ""bagong aplikasyon ng gamot "" o new drug application (NDA)."
"Ang kasalukuyang disenyo ng klinikal na pagsubok ay maaaring mabago bilang isang ""adaptive na disenyo"" kung ang pag-iipon ng data sa pagsubok ay nagbibigay ng maagang pananaw tungkol sa positibo o negatibong kahusayan ng paggamot."
Ang pandaigdigang Solididad at Pagtuklas ng Taga-Europa na mga pagsubok sa naospital na mga taong may malubhang impeksyon sa COVID-19 ay naglapat ng adaptibong disenyo upang mabilis na baguhin ang mga parametro ng pagsubok bilang mga resulta mula sa paglabas ng apat na mga terapeutikang mga diskarte na pang-eksperimento.
Ang mga umaangkop na disenyo sa loob ng nagpapatuloy na mga klinikal na pagsubok sa Antas II-III sa mga kandidatong therapeutics ay maaaring magpaikli sa mga tagal ng pagsubok at gumamit ng mas kaunting mga pasyente, posibleng magpapabilis ng mga pagpapasya para sa maagang pagwawakas o tagumpay, at pagkoordina ng mga pagbabago sa disenyo para sa isang partikular na pagsubok sa buong mga internasyonal na lokasyon nito.
Karamihan sa mga kandidatong bagong gamot (NCE) ay nabigo sa panahon ng pagbuo ng gamot, alinman sa dahil mayroon silang hindi katanggap-tanggap na pagka-nakakalason o dahil hindi lamang nila napatunayan ang pagiging epektibo sa target na sakit, tulad ng ipinapakita sa Antas II-III na mga klinikal na pagsubok.
"Ang mataas na antas ng pagkabigo na nauugnay sa pagsulong ng parmasyutiko ay tinutukoy bilang isang ""attrition rate"", na nangangailangan ng mga pagpapasya sa mga unang yugto ng pagsulong ng gamot upang ""patayin"" ang mga proyekto nang maaga upang maiwasan ang mga magastos na kabiguan."
Sinuri ng isang pag-aaral noong 2010 ang parehong mga malaking halaga at mula-sa-bulsa na gastos para sa pagdala ng isang solong bagong gamot sa merkado na halos US$1.8 bilyon at $870 milyon, ayon sa pagkakabanggit.
Ang median na pagtantya sa halaga ng 2015-16 na mga pagsubok para sa pagbuo ng 10 mga panlaban sa kanser na gamot ay $648 milyon.
Sa isang rebyu noong 2016 ng 106 na mga kandidato ng gamot na nasuri sa pamamagitan ng mga klinikal na pagsubok, ang kabuuang gastos na puhunan para sa isang tagagawa na nagpapaapruba ng gamot sa pamamagitan ng matagumpay na Phase III na mga pagsubok ay $2.6 bilyon (sa dolyar noong 2013), isang halagang tumataas sa taunang rata na 8.5%.
Pitong mga pagsubok ang sumusuri sa mga muling nilayon na gamot na aprubadong gamutin ang malaria, kabilang ang apat na pag-aaral sa hydroxychloroquine o chloroquine phosphate.
Ang repurposed antiviral drugs ay bumubuo sa karamihan ng pananaliksik ng Tsino, kung saan ang 9 Phase III na mga pagsubok sa remdesivir sa ilang mga bansa ay nakatakdang mag-ulat sa pagtatapos ng Abril.
Pinangunahan ng Bill at Melinda Gates Foundation kasama ang mga kasosyo na namumuhunan ng US$125 milyon at nakikipag-ugnayan sa World Health Organization, nagsimula ang COVID-19 Therapeutics Accelerator noong Marso, na pinapadali ang mga pananaliksik sa pagbuo ng gamot upang mabilis na makilala, masuri, mabuo, at masukat ang mga potensyal na paggamot.
Binuo ang COVID-19 Clinical Research Coalition upang makoordina at mapabilis ang mga resulta mula sa mga internasyonal na mga klinikal na pagsubok sa mga pinaka-maaasahang paggamot pagkatapos ng impeksyon.
Noong unang bahagi ng 2020, maraming mga naitatag nang antiviral compound para sa paggamot ng iba pang mga impeksyon ang binigyan ng ibayong pakay o binuo sa mga bagong pagsusumikap sa klinikal na pananaliksik upang maibsan ang sakit ng COVID-19.
Para sa isang aprubado nang gamot (tulad ng hydroxychloroquine para sa malaria), tinitiyak ng Phase III-IV na mga pagsubok nang daan-daan hanggang libo-libong mga taong nahawahan ng COVID-19 ang posibleng pinalawig na gamit ng aprubado nang gamot sa paggamot ng impeksiyon ng COVID-19.
Noong unang bahagi ng Abril 2020, ang 103 kandidato sa therapeutics ay nasa preclinical o isang yugto ng pag-unlad sa Antas I-IV, na may mga resulta sa pagsubok para sa 29 na mga kandidatong gamot na inaasahan noong Abril.
"Noong Marso, inilunsad ng World Health Organization (WHO) ang pinagtugmang ""Solidarity trial"" sa 10 mga bansa upang mabilis na masuri sa libu-libong mga taong nahawa ng COVID-19 ang potensyal na pagiging epektibo ng umiiral na mga antiviral at anti-inflammatory agent na hindi pa nasusuri partikular para sa COVID-19 na sakit."
Mayroon ba sa mga gamot na nagbabawas sa mortalidad?
Nababawasan ba ng alinmang gamot ang oras sa ospital ng isang pasyente?
Naaapektuhan ba ng mga paggamot ang pangangailangan ng mga taong may pulmonyang sanhi ng COVID-19 na ma-ventilate o mapanatili sa masinsinang pangangalaga?
Maaari kayang gamitin ang mga naturang gamot upang mabawasan ang sakit ng impeksyon ng COVID-19 sa mga kawani sa pangangalagang pangkalusugan at mga taong may mataas na panganib na magkaroon ng malubhang karamdaman? Ang pagtatala sa mga taong may impeksyong COVID-19 ay pinasimple sa pamamagitan ng paggamit ng mga data entry, kabilang ang pahintulot na may kaalaman, sa isang website ng WHO.
Matapos matukoy ng kawani ng pagsubok ang mga gamot na maaaring makuha sa ospital, ang website ng WHO ay irarandomize ang na-ospital na pasyente sa isa sa mga gamot sa pagsubok o sa pamantayan ng pangangalaga sa ospital para sa paggamot ng COVID-19.
Itinatala at isinusumite ng doktor ng pagsubok ang pansunod na impormasyon tungkol sa katayuan at paggamot sa subject, kinukumpleto ang pagpasok ng datos sa pamamagitan ng WHO Solidarity na website.
Sinuri ng isang pandaigdigang lupon ng mga doktor ng WHO sa pagsubaybay sa kaligtasan ang pansamantalang mga resulta upang matulungan ang mga pagpapasya sa kaligtasan at pagiging epektibo ng mga gamot sa pagsubok, at baguhin ang disenyo ng pagsubok o magrekumenda ng isang epektibong therapy.
"Isang web-based na pag-aaral na katulad ng Solidarity, na tinatawag na ""Discovery"", ang sinimulan ng INSERM (Paris, France) noong Marso sa pitong bansa. Noong Marso, ang pondo para sa pagsubok ng Solidarity ay umabot nang US$108 milyon mula sa 203,000 na indibidwal, organisasyon at gobyerno, na may 45 na bansang sangkot sa pagpopondo o pamamahala sa pagsubok."
"Maraming mga gamot na kandidato sa ilalim ng pag-aaral bilang ""pangsuporta"" na mga paggamot upang mapawi ang kawalang-ginhawa sa panahon ng sakit, tulad ng mga NSAID o mga bronchodilator, ang hindi kasama sa talahanayan sa ibaba."
Ang iba pa sa maagang-yugtong Phase II na pagsubok o maraming kandidato sa paggamot sa Phase I na pagsubok, ay hindi rin kasama.
Ang mga kandidato na droga sa mga pagsubok sa Phase I-II ay may mababang grado ng tagumpay (mas mababa sa 12%) upang maipasa ang lahat ng mga yugto ng pagsubok upang makakuha ng pag-apruba sa bandang huli.
Mas karaniwang makukuha ang hydroxychloroquine kaysa sa chloroquine sa United States.
Bagama’t maraming bansa ang gumagamit ng chloroquine o hydroxychloroquine para panggamot sa mga taong may COVID-19 na na-ospital, hanggang Marso 2020 ang gamot ay hindi pa pormal na inaprubahan sa pamamagitan ng mga klinikal na pagsubok sa United States.
Inirerekomenda ng mga awtoridad sa kalusugan ng Intsik, Timog Korea at Italya ang Chloroquine para sa paggamot ng COVID-19, bagaman binanggit ng mga ahensyang ito at ang US CDC ang mga kontraindikasyon para sa mga taong may sakit sa puso o diyabetis.
May malawak na pakikipag-ugnayan ang parehong gamot sa mga de-resetang gamot, na nakakaapekto sa dosis ng terapi at paglunas ng sakit.
Ang ilang tao ay may mga reaksyong allergic sa mga gamot na ito. Noong 12 Abril, ipinahinto ang isang preliminaryong klinikal na pagsubok na isinagawa sa isang ospital sa Brazil nang magkaroon ng hindi regular na mga pagtibok ng puso, na nagdulot ng 11 pagkamatay, ang ilang tao na binigyan ng mataas na dosis ng chloroquine para sa impeksyong COVID-19.
"Sinasabing ipinakita ng klinikal na mga pagsubok na Tsino sa Wuhan at Shenzhen na ang favipiravir ay ""malinaw na epektibo""."
Sa 35 na mga pasyente sa Shenzhen na nagnegatibo sa pagsusuri sa median na 4 na araw, habang ang tagal ng sakit ay 11 araw sa 45 na mga pasyente na hindi nakatanggap nito.
Sa pag-aaral na isinagawa sa Wuhan sa 240 pasyente na may pulmonya, kalahati ang binigyan ng favipiravir at ang kalahati ay nakatanggap umifenovir.
"Ang terminong ""preklinikal na pananaliksik"" ay tinukoy ng mga pag-aaral sa laboratoryo in vitro at in vivo, na nagpapahiwatig ng isang panimulang yugto para sa pagbuo ng isang bakuna, antiviral o monoclonal na terapiyang antibody, tulad ng mga eksperimento upang matukoy ang mga epektibong dosis at toxicity, bago maisulong ang isang kandidatong compound para sa kaligtasan at ebalwasyon ng bisa sa mga tao."
Ang ilang mga antibiotics ay maaaring baguhin ang layon bilang panggamot sa COVID-19:
Noong Marso 2020, ang pangunahing protease ng SARS-CoV-2 virus ay nakilala bilang target para sa mga pagkatapos-ng-impeksyong gamot.
Ang ensaym na ito ay mahalaga sa selulang hosto upang makalikha ng ribonucleic acid ng virus.
Upang mahanap ang enzyme, ginamit ng mga siyentipiko ang genome na inilathala ng mga mananaliksik na Tsino noong Enero 2020 upang ibukod ang pangunahing protease.
Bilang isang potensyal na kombinasyong therapy, parehong ginagamit ang mga ito sa dalawang Antas III arms ng 2020 na pandaigdigang proyektong Solidaridad sa COVID-19.
Isang preliminaryong pag-aaral sa China sa pinaglangkap na lopinavir at ritonavir ang walang nakitang epekto sa mga taong nakaospital par asa COVID-19.
Ang muling pagposisyon ng gamot (kilala rin bilang paggamit ng gamot sa ibang paraan, re-profiling, re-tasking o therapeutic switching) ay ang paggamit ng isang aprubadong gamot para sa paggamot ng ibang sakit o medikal na kondisyon kaysa sa orihinal na dahilan ng pagbuo nito.
Isa itong linya ng siyentipikong pananaliksik na kasalukuyang ipinagpapatuloy upang makabuo ng ligtas at mabisang paggamot ng COVID-19.
Ang iba pang mga direksyon sa pananaliksik ay kinabibilangan ng pagbuo ng isang bakuna ng COVID-19 at pagsasalin ng convalescent na plasma. Ang SARS-CoV-2 ay may tinatayang 66 na mga nagagamot na mga protina, na ang bawat isa ay mayroong maraming bahagi na nagbubuklod ng ligand.
Nagbibigay ng makatuwirang proyekto sa pagbuo ng epektibong antiviral na gamot laban sa mga protina ng COVID-19 ang pag-aanalisa sa mga lugar ng pag-iral.
Sa pinakamahalagang SARS-CoV-2 ang target na mga protina ay ang parang-papain na protease, RNA dependent RNA polymerase, helicase, S protein, at ADP ribophosphatase.
Si Hussein AA, et al ay pinag-aralan ang ilang mga kandidatong timplada na pagkatapos ay na-optimize at sinuri para sa pagkakapareho ng mga balangkas sa pinakamataas na katulad na naaprubahang mga gamot upang mapabilis ang isang makapangyarihang pagbuo ng gamot na anti-SARS-CoV-2 sa kanyang preclinical na pag-aaral na irerekomenda sa isang klinikal na disenyo ng pag-aaral .
Isang gamot na kontra-malarya ang chloroquine na ginagamit din laban sa ilang mga sakit na auto-immune.
Noong Marso 18, inanunsiyo ng WHO na ang chloroquine at ang kaugnay na hydroxychloroquine ay makakasama sa apat na gamot na pinag-aralan bilang bahagi ng klinikal na pagsubok ng Solidarity.
Inihayag ng gobernador ng New York na si Andrew Cuomo na ang mga pagsubok sa New York State ng chloroquine at hydroxychloroquine ay magsisimula sa Marso 24. Noong Marso 28, pinahintulutan ng FDA ang paggamit ng hydroxychloroquine sulfate at chloroquine phosphate sa ilalim ng Emergency Use Authorization (EUA).
Ang paggamot ay hindi pa naaprubahan ng proseso ng mga klinikal na pagsubok ng FDA at pinahintulutan lamang sa ilalim ng EUA bilang isang pang-eksperimentong paggamot para sa emerhensiyang paggamit sa mga pasyenteng na-ospital ngunit hindi makatanggap ng paggamot sa isang klinikal na pagsubok.
"Sinabi ng CDC na ""ang paggamit, pagdosis, o tagal ng hydroxychloroquine para sa prophylaxis o paggamot ng impeksyon ng SARS-CoV-2"" ay hindi pa naitatatag."
"Sinabi ng mga doktor na ginagamit nila ang gamot kapag ""walang ibang pagpipilian""."
Nagsasagawa ng isang maliit na pag-aaral sa paggamit ng chloroquine sa pagsasama ng zinc, bitamina A, bitamina C at bitamina D ang isang pangkat ng pananaliksik ng Turko sa Istanbul.
Isinasagawa ang malalaking pag-aaral sa Pamantasan ng Duke at Pamantasan ng Oxford.
Nagsasagawa ang Medikal na Paaralan ng NYU Langone ng isang pagsubok sa kaligtasan at pagiging epektibo ng pag-iwas na paggamit ng hydroxychloroquine.
"Inangking nakita ng mga Tsinong klinikal na pagsubok sa Wuhan at Shenzhen na ""malinaw na mabisa"" ang favipiravir."
35 na mga pasyente sa Shenzhen ang nasubok na negatibo sa isang median na 4 na araw, habang ang haba ng sakit ay 11 araw sa 45 na mga pasyente na hindi nakatanggap nito.
Sa pag-aaral na isinagawa sa Wuhan sa 240 pasyente na may pulmonya, kalahati ang binigyan ng favipiravir at ang kalahati ay nakatanggap ng umifenovir.
Pinaalalahanan ng Italian Pharmaceutical Agency ang publiko na ang umiiral na ebidensya bilang suporta sa gamot ay kulang at preliminaryo.
Noong 2 Abril, inianunsiyo ng Germany na bibilhin nito ang gamot mula sa Japan para imbakan nito, at gagamitin ang militar upang maghatid ng gamot sa mga ospital ng unibersidad, kung saan gagamitin ang gamot upang gamutin ang mga pasyente ng COVID-19.
Ayon sa Paskil sa Umaga ng Timog Tsina (South China Morning Post), gumawa si Shinzo Abe ng mga mungkahi sa adminsitrasyon ni Trump tungkol sa pagbili ng gamot.Maaaring hindi gaanong epektibo ang gamot sa malulubhang kaso ng sakit kung saan dumami na ang mikrobiyo.
Maaaring hindi ito ligtas para magamit ng mga buntis o sa mga sumusubok na maglihi.
"Ang isang pag-aaral sa lopinavir/ritonavir (Kaletra), isang kombinasyon ng mga antiviral na lopinavir at ritonavir, ay may konklusyon na ""walang naobserbahan na pakinabang""."
Idinisenyo ang mga gamot upang pigilan ang HIV mula sa pagdami sa pamamagitan ng pag-iral sa protease.
Ang isang pangkat ng mga mananaliksik sa University of Colorado ay nagsisikap na baguhin ang mga gamot upang makahanap ng isang compound na magbubuklod sa protease ng SARS-CoV-2. May mga kritisismo sa loob ng siyentipikong komunidad tungkol sa pagdidirekta ng mga mapagkukunan upang muling ilayon ang mga gamot na partikular na binuo para sa HIV/AIDS.
Isinama ng WHO ang lopinavir/ritonavir sa pandaigdigang pagsubok sa Solidarity.
Remdesivir was created and developed by Gilead Sciences as a treatment for Ebola virus disease and Marburg virus infections . Gilead Sciences subsequently discovered that Remdesivir had antiviral activity in vitro against multiple filo-, pneumo-, paramyxo-, and corona- viruses .
Ang isang isyu sa paggamot ng antiviral ay ang pagbuo ng paglaban sa pamamagitan ng mga pagbabago na maaaring humantong sa mas matinding sakit at transmisyon.
Ang ilang mga naunang pre-trial na pag-aaral ay nagmumungkahi na ang remdesivir ay maaaring may mataas na genetic na hadlang sa resistensya. Mayroong ilang mga klinikal na pagsubok na isinasagawa, kasama ang dalawang isinagawa ng mga Ospital ng Cleveland University; isa para sa mga taong may katamtamang sakit at isa pa para sa mga may mas matinding sakit.
Mayroong tatlong kasalukuyang klinikal na pagsubok ng intravenous na bitamina C para sa mga taong na-ospital at malubhang may sakit na COVID-19; dalawang kontrolado ng placebo (China, Canada) at isa na walang kontrol (Italy).
Sinimulan ng Estado ng New York ang mga pagsubok para sa antibyotikong azithromycin noong Marso 24, 2020.
Ang National Center for Global Health and Medicine ng Japan (NCGM) ay nagpaplano ng isang klinikal na pagsubok para sa Teijin’s Alvesco (ciclesonide), isang nilalanghap na corticosteroid para sa hika, para sa paggagamot ng mga di-pa sintomatikong pasyente na nahawaan ng bagong coronavirus.
Isang uri ng angiotensin-converting enzyme 2, isang Phase II na pagsubok ang kasalukuyang ginagawasa 200 pasyente na marerekluta mula sa malubha, naospital na mga kaso sa Denmark, Germany, at Austria upang matiyak ang pagiging epektibo ng paggamot.
Ang mga mananaliksik mula sa Montreal Heart Institute sa Canada ay kasalukuyang pinag-aaralan ang papel ng colchicine sa pagbabawas ng pamamaga at mga komplikasyon sa baga ng mga pasyenteng nakakaranas ng banayad na mga sintomas ng COVID-19.
Ang pag-aaral, na nagngangalang COLCORONA, ay nagre-recruit ng 6000 matatanda na may edad na 40 pataas na nasuri na may COVID-19 at nakakaranas ng banayad na mga sintomas na hindi nangangailangan ng pag-ospital.
Ang mga kababaihan na buntis o nagpapasuso o walang epektibong pamamaraan ng kontrasepsiyon ay hindi kwalipikado.
Ilang mga anticoagulant ang sinusubok sa Italy.
Ang low-molecular-weight heparin ay malawakang ginagamit upang gamutin ang mga pasyente, na nagtulak sa Italian Medicines Agency na maglathala ng mga alituntunin sa paggamit nito.
Ipinahayag sa Italy noong Abril 14 ang isang multicenter na pag-aaral sa 300 pasyente na nagsasaliksik ng paggamit ng enoxaparin sodium sa prophylaxis at mga terapeutika na dosis.
Dahil ang SARS-CoV-2 ay isang virus, malaking siyentipikong pansin ang natuon sa muling paggamit ng aprubadong mga gamot na kontra-virus na binuo para sa mga naunang outbreak tulad ng MERS, SARS, at West Nile virus.
Ribavirin: inirerekomenda ang ribavirin para sa paggamot ng COVID-19 ayon sa mga alituntunin ng ika-7 na edisyon ng Tsino
Umifenovir: inirerekomenda ang umifenovir para sa paggamot ng COVID-19 alinsunod sa mga panuntunan ng ika-7 na edisyon ng Tsino
Ang ilang mga antibyotiko na nakilala bilang potensyal na muling mailalayon bilang mga paggamot ng COVID-19:
Tocilizumab (Anti-IL-6 receptor): Approved by China.
Gayundin ang mga pagsubok sa Italya at China. at tingnan ang Tocilizumab#COVID-19.
Hindi pa malinaw kung karagdagang peligro ang mga karamdamang nagbubuhat sa pagdadalang-tao kabilang ang diabetes, cardiac failure, hypercoagulability o hindi normal na taas ng presyon ng dugo para sa mga nagbubuntis tulad sa mga taong hindi nagbubuntis. Mula sa limitadong data na magagamit, malamang na hindi nangyayari ang vertical na transmisyon sa ikatlong trimester, o bihira lang na mangyari.
Wala pang data sa maagang pagbubuntis.
Mayroong maliit na katibayan na umiiral upang payagan ang anumang solidong kongklusyon tungkol sa kalikasan ng impeksyon ng COVID-19 sa pagbubuntis.
A case series of 43 women from New York who tested positive for COVID-19 showed similar patterns to non-pregnant adults: 86% had mild disease, 9.3% had severe disease and 4.7% developed critical disease.
Naiulat sa dalawa ang panganib sa pangsanggol.
Wala sa mga kababaihan ang nagkakaroon ng malubhang COVID-19 na pulmonya o namatay.
Ang lahat ng mga ito ay may mga pagbubuntis na normal ang panganganak at walang naobserbahang malubhang neonatal asphyxia.
Ang mga sampol ng gatas ng ina, tubig sa panubigan, dugo ng cord at neonatal na swab sa lalamunan ay nasubok para sa SARS-CoV-2, at ang lahat ng mga resulta ay negatibo. Sa ibang pagsusuri sa 15 buntis na babae, karamihan sa mga pasyente ay nagpakitang may lagnat at ubo, habang nagbigay ng lymphocytopenia ang mga pagsusuri sa laboratoryo sa 12 pasyente.
Ang kinalkulang tomography na mga natuklasan ng mga pasyenteng ito ay naaayon sa nakaraang mga ulat ng mga hindi-buntis na mga pasyente, na binubuo ng ground-glass opacities sa unang yugto.
Ang pansunod na mga imahe pagkaraan ng panganganak ay hindi nagpakita ng pagsulong ng pulmonya. Ipinapahiwatig ng mga ulat ng media na higit sa 100 kababaihan na may COVID-19 ang maaaring nanganak, at noong Marso 2020, walang naiulat na pagkamatay ng ina.
Ipinapayo sa makatuwid ng kanilang mga patnubay na ang sinumang buntis na naospital na may impeksyon ng COVID-19 ay dapat makatanggap ng hindi bababa sa 10 araw ng prophylactic low-molecular-weight na heparin matapos na mapalabas mula sa ospital.
Wala pang datos tungkol sa mga implikasyon ng mga impeksyon ng COVID-19 para sa paggawa.
Ang isang sanggol na babae na ipinanganak sa isang ina na may COVID-19 ay may tumaas na mga antas ng IgM dalawang oras pagkatapos ng kapanganakan, na nagmumungkahi na siya ay nahawaan sa matris at sumusuporta sa posibilidad ng patindig na paghawa sa ilang mga kaso.
Ang isang maliit na pag-aaral na kinasasangkutan ng 6 na kumpirmadong COVID-19 na ina ay nagpakita ng walang indikasyon ng SARS-COV-19 sa mga lalamunan ng kanilang mga bagong silang o suwero ngunit ang mga antibodies ay naroroon sa mga sampol ng suwero ng dugo ng bagong panganak, kabilang ang IgM sa dalawa sa mga sanggol.
Hindi ito karaniwang naipapasa mula sa ina patungo sa nabubuong sanggol kaya kinakailangan ang karagdagang pananaliksik upang malaman kung ang virus ay tumawid sa placenta o kung ang mga placenta ng mga kababaihan sa pag-aaral ay nasira o hindi normal.
Dahil nagpapakita ang COVID-19 ng pagkakapareho sa SARS-CoV at MERS-CoV, malamang na magkatulad ang epekto nila sa pagbubuntis.
Apat sa pito ang nagkaroon ng agas sa unang trimester, dalawa sa lima ang nagkaroon ng pasanggol na paghihigpit sa ikalawang trimester, at apat sa lima ang nagkaroon ng preterm na pagsilang.
Wala sa mga bagong panganak na nahawahan ng SARS-CoV.
Ang isang ulat ng sampung kaso ng impeksyong MERS- CoV sa pagbubuntis sa Saudi Arabia ay nagpakita na ang klinikal na presentasyon ay nagbabago, mula sa banayad hanggang sa malubhang impeksyon.
Ang kinalabasan ay paborable sa karamihan ng mga kaso, ngunit ang dami ng namatay na sanggol ay 27%. Iminungkahi ng isang kamakailan-lamang na rebyu na ang COVID-19 ay tila hindi gaanong nakamamatay sa mga ina at sanggol kaysa sa SARS at MERS ngunit maaaring magkaroon ng isang tumaas na panganib ng preterm birth pagkatapos ng 28 linggong pagbubuntis.
Pinapayuhan ng Pandaigdigang Organisasyon sa Kalusugan (World Health Organization) at Mga Sentro para sa Kontrol at Pag-iwas ng Sakit (Centers for Disease Control and Prevention) ng Estados Unidos ang mga buntis na kababaihan na gawin ang parehong bagay tulad ng pangkalahatang publiko upang maiwasan ang impeksyon, tulad ng pagtakip ng ubo, iwasan ang pakikisalamuha sa mga may sakit, paglilinis ng mga kamay gamit ang sabon at tubig o sanitizer.
Ang isang survey na isinagawa sa Shanghai sa mga buntis na kababaihan sa iba't ibang trimester ng pagbubuntis ay nakatukoy ng isang malakas na pangangailangan para sa online na pag-access sa impormasyon sa kalusugan at serbisyo.
Ang mga tao na inaasahan ang kanilang unang sanggol ay mas handa na magkaroon ng online na konsultasyon at gabay kaysa sa mga dati nang nanganak. Inirerekumenda ng RCOG at RCM na ang mga personal na appointment ay maipagpaliban ng 7 araw pagkatapos ng pagsisimula ng mga sintomas ng COVID-19 o 14 na araw kung may ibang tao sa sambahayan na may mga sintomas.
Ang lagnat ay nabuo dulot nito sa tatlong asymptomatic na pasyente.
Ang isang pasyenteng nasubok na negatibo na naging symptomatic postpartum sa dakong huli at nasuring positibo pagkatapos ng tatlong araw ng paunang negatibong pagsubok.
Inirekomenda ng mga doktor na nagsasagawa ng pag-screen na upang mabawasan ang impeksyon at maglaan ng PPE, dahil sa mataas na bilang ng mga pasyente na nakikita bilang asymptomatic, dapat isagawa ang pangkalahatang pag-screen ng mga buntis na pasyente.
Iminumungkahi din nila na ang mga taong pinaghihinalaan o nakumpirmang may COVID-19 ay dapat magkaroon ng patuloy na elektronikong pagsubaybay sa sanggol.
Ang paggamit ng mga birthing pool ay hindi inirerekomenda para sa mga pinaghihinalaan o nakumpirmang mga kaso ng COVID-19 dahil sa panganib ng impeksyon sa pamamagitan ng dumi.
Sa UK, isinasaad ng mga opisyal na rekomendasyon na hindi dapat isawalang-bahala ang pag-iingat na paghihiwalay ng ina at malusog na sanggol at dapat na panatilihing magkasama ang mga ito sa panahong postpartum kung saan hindi kinakailangan ang pangangalagang neonatal. Inirekomenda ng babasahing mula sa China ang paghiwalay ng mga nahawaang ina mula sa mga sanggol nang 14 na araw.
Mayroon din ang rekomendasyon sa US na dapat pansamantalang paghiwalayin ang mga ina at bagong silang na sanggol hanggang sa mahinto ang mga pag-iingat na batay sa pagkakahawa, at sa kung saan hindi ito posibleng gawin, dapat na panatilihing may layong 2 metro ang sanggol mula sa ina.
Kasama sa pagmanman sa COVID-19 ang pagmonitor sa pagkalat ng sakit na coronavirus upang maitatag ang mga pattern ng pagsulong ng sakit.
Inirerekomenda ng Organisasyon ng Pandaigdigang Kalusugan (World Health Organization, WHO) ang aktibong pagmamatyag, na may pokus sa paghahanap ng kaso, pagsubok at pagsubaybay ng pakikipag-ugnay sa lahat ng mga sitwasyong transmisyon.
Ang COVID-19 na pagmamatyag ay inaasahang subaybayan ang mga tendensiyang epidemiyolohikal, mabilis na makita ang mga bagong kaso, at batay sa inpormasyong ito, magbigay ng inpormasyong epidemiyolohikal upang magsagawa ng pagtatasa ng peligro at gabayan ang pagkahanda sa sakit.
Ang pagsubaybay sa syndromic ay ginagawa batay sa mga sintomas ng isang indibidwal na tumutugma sa COVID-19.
Hanggang noong Marso 2020, inirekomenda ng WHO ang mga sumusunod na depinisyon ng kaso:
"Probable case : Posibleng kaso: ""Isang hinihinalang kaso kung para kanino ang pagsubok para sa COVID-19 virus ay walang kongklusyon"" O ""isang hinihinalang kaso kung para kanino hindi puwedeng isagawa ang pagsubok sa anumang dahilan""."
"Confirmed case: Nakumpirmang kaso: ""Ang isang tao na may kumpirmasyon sa laboratoryo ng impeksyon sa COVID-19, anuman ang mga klinikal na palatandaan at sintomas""."
Direktang pisikal na kontak sa isang posible o nakumpirma na kaso;
Direktang pangangalaga para sa isang pasyente na may posible o kumpirmadong sakit na COVID-19 nang hindi gumagamit ng wastong kagamitan para sa personal na pananggalang;
"Iba pang mga sitwasyon tulad ng ipinahiwatig ng mga lokal na pagtatasa ng panganib "". Inirerekomenda ng WHO ang pag-uulat ng maaaring mangyari at kinumpirma ang mga kaso ng impeksyon sa COVID-19 sa loob ng 48 na oras ng pagkilala."
Dapat na mag-ulat ang mga bansa sa batayang bawat-kaso hangga’t maaari, pero sakaling limitado ang mga pinagkukunan, posible rin ang pinagsama-samang ligguhang pag-uulat.
Ang ilang organisasyon ay lumikha ng mga crowdsourced na apps para sa pagsubaybay sa sindrom, kung saan maiuulat ng mga tao ang kanilang mga sintomas upang matulungan ang mga mananaliksik na matukoy ang mga lugar na may konsentrasyon ng mga sintomas ng COVID-19.
Ginagawa ang pagmamatyag sa mikrobiyo sa pamamagitan ng paggamit ng mga molekular na pagsubok para sa COVID-19.
Naglathala ang WHO ng mga sanggunian para sa mga laboratoryo sa kung paano magsagawa ng pagsubok para sa COVID-19.
Sa European Union, ang mga kaso ng COVID-19 na kinukumpirma sa laboratoryo ay iniulat sa loob ng 24 oras pagkaraang matukoy.
Hindi bababa sa 24 na mga bansa ang nagtatag ng digital na pagsubaybay sa kanilang mga mamamayan.
Kasama sa mga digital na teknolohiya ng pagmanman ang mga app, datos ng lokasyon at elektronikong mga tag.
Sinusubaybayan ng Sentro Para Sa Kontrol At Pag-iwas Ng Sakit (Center For Disease Control and Prevention) sa USA ang impormasyon sa paglalakbay ng mga indibidwal gamit ang data ng pasahero ng eroplano.
Sa Hong Kong, kinakailangan ng mga awtoridad ang isang pulseras at isang app para sa lahat ng mga manlalakbay.
Ang GPS app ay ginagamit upang masubaybayan ang mga lokasyon ng mga indibidwal sa South Korea upang matiyak na walang lalabag sa quarantine, pagpapadala ng mga alerto sa gumagamit at sa mga awtoridad kung ang mga tao ay aalis sa mga itinalagang lugar.
Sa Singapore, dapat ireport ng mga indibidwal ang kanilang mga lokasyon na pinatutunayan ng larawan.
Gumagamit ang Thailand ng isang app at SIM cards para sa lahat ng mga manlalakbay upang maipatupad ang kanilang pag-quarantine.
Pinuna ng mga organisasyon ng karapatang pantao ang ilan sa mga hakbang na ito, hinihiling sa mga gobyerno na huwag gamitin ang pandemya bilang isang takip sa pagpapakilala ng mapansalakay na digital na pagsubaybay.
Ang bakunang b'A COVID-19 ay isang bakunang hypothetical laban sa sakit na coronavirus 2019 (COVID-19).
Kahit na walang bakuna ang nakakumpleto ng mga klinikal na pagsubok, marami ang mga pagtatangkang umuusad sa pagbuo ng naturang bakuna.
Sa huling bahagi ng Pebrero 2020, sinabi ng Organisasyon ng Pandaigdigang Kalusugan (World Health Organization, WHO) na hindi nito inaasahan ang isang bakuna laban sa SARS-COV-2, ang nagsasanhi na mikrobiyo, na maging magagamit sa kulang na 18 buwan.
Limang mga kandidato ng bakuna ang nasa Antas I na pag-aaral sa kaligtasan noong Abril.
Natukoy ang COVID-19 noong Disyembre 2019.
Ang kumalat na isang pangunahing pagsiklab sa buong mundo noong 2020, na humahantong sa malaking pamumuhunan at aktibidad ng pananaliksik upang makabuo ng isang bakuna.
Maraming organisasyon ang gumagamit ng nai-publish na mga genome upang makabuo ng mga posibleng bakuna laban sa SARS-CoV-2.
Sinabi noong Abril, ang mga kailangan para sa inisyatibang CEPI para sa pagbuo ng bakuna ay bilis, kapasidad ng paggawa, malawakang pagpapadala, at pandaigdigang akses.
Noong Abril, iniulat ng mga siyentista ng CEPI na 10 iba't ibang mga plataporma ng teknolohiya ang nasa ilalim ng pananaliksik at pagbuo sa unang bahagi ng 2020 upang lumikha ng epektibong bakuna laban sa COVID-19.
Ang mga pangunahing target sa platform na sumulong sa mga pag-aaral sa kaligtasan ng Phase I ay kasama ang:
nucleic acid (DNA at RNA) (Phase I developer at kandidatong bakuna: Moderna, mRNA-1273) Moderna, mRNA-1273)
viral vector (Phase I developer and vaccine candidate: CanSino Biologics, adenovirus type 5 vector)
Tulad ng iniulat ng mga siyentipiko ng CEPI noong Abril, 115 kabuuang mga kandidato ng bakuna ay nasa maagang yugto ng pag-unlad, na may 78 na nakumpirma bilang aktibong mga proyekto (79, ayon sa Instituto ng Milken), at 37 iba pa ang inihayag, ngunit may kaunting impormasyon sa publiko na magagamit (ipinagpalagay na sa pagpaplano o dinidisenyo).
Ang isang Antas I-II na pagsubok na nagsasagawa ng paunang pagsubok sa kaligtasan at immunogenicity, ay karaniwang randomized, kinokontrol ng placebo, at sa maraming mga lugar, habang tinutukoy ang mas tumpak, epektibong mga dosis.
Ang mga pagsubok sa Phase III ay karaniwang nagsasangkot ng higit pang mga kalahok, kabilang ang isang kontrol na grupo, at pagsubok ng pagiging epektibo ng bakuna upang maiwasan ang sakit, habang sinusubaybayan ang mga masamang epekto sa pinakamainam na dosis.
"Sa 79 na mga kandidato sa bakuna na aktibong binubuo (nakumpirma noong unang bahagi ng Abril 2020), 74 ang wala pa sa ebalwasyon sa tao (nasa ""preclinical"" na pananaliksik pa)."
Noong Enero 24, 2020 sa Australia, inanunsiyo ng Pamantasan ng Queensland na iniimbestigahan nito ang posibilidad ng bakunang molecular clamp na babago sa mga genetiko na protina ng mikrobiyo para maghudyat ng reaksyon ng imyuno.
Noong bandang 24 Enero 2020 sa Canada, ang International Vaccine Center (VIDO-InterVac) sa Pamantasan ng Saskatchewan ay nag-anunsiyo ng pagsisimula ng trabaho sa isang bakuna, na naglalayong simulan ang pagsubok sa tao sa 2021.
Inihayag ang mga proyekto sa pagbuo ng bakuna sa Sentro para sa Kontrol at Pag-iwas ng Sakit (Center for Disease Control at Prevention) ng Intsik noong Enero 26, 2020, at ang Pamantasan ng Hong Kong noong Enero 28.
Noong 29 Enero 2020, ang Janssen Pharmaceutical Company, na pinangunahan ni Hanneke Schuitemaker, ay inihayag na nagsimula na ito sa paggawa ng isang bakuna.
Ang Janssen ay kasamang bumubuo ng isang oral na bakuna sa kasosyo nitong biotechnology, Vaxart.
Noong 18 Marso 2020, inianunsyo ng Emergent BioSolutions ang pakikipagtulungan sa pagmanupaktura sa Vaxart upang mabuo ang bakuna.
Noong 8 Pebrero 2020, inilathala ng laboratoryo na OncoGen sa Romania ang isang papel sa disenyo ng isang bakuna na may katulad na teknolohiya sa isang ginamit para sa cancer neoantigen vaccination therapy.
Noong ika-25 ng Marso ay inihayag ng pinuno ng institusyon ng pananaliksik na kanilang natapos ang synthesis ng bakuna at sinisimulan na ang mga pagsubok.
Noong Pebrero 27, 2020, isang kumpanyang sangay ng Generex, ang NuGenerex Immuno-Oncology, ay inihayag na nagsisimula sila ng isang proyektong bakuna upang lumikha ng isang Ii-Key peptide na bakuna laban sa COVID-19.
"Nais nilang gumawa ng isang kandidatong bakuna na maaaring masuri sa mga tao ""sa loob ng 90 araw."""
Noong Marso 5, 2020, inanunsiyo ng Pamantasan ng Washington sa St. Louis ang mga proyekto nito na bumuo ng bakuna.
Noong 5 Marso 2020, inihayag ng United States Army Medical Research and Materiel Command sa Fort Detrick at ng Walter Reed Army Institute of Research sa Silver Spring, kapwang nasa kanlurang Maryland, na nagsisikap silang gumawa ng isang bakuna.
Bandang 10 Marso 2020, inilahad ng Emergent Biosolutions na nakipagsosyo sila sa Novavax Inc.
sa pagbuo at paggawa ng isang bakuna.
Karagdagan pang inanunsiyo ng mga kasosyo ang mga plano para sa preclinical na pagsubok at isang Phase I na klinikal na pagsubok pagsapit ng Hulyo 2020.
Noong 12 Marso 2020, inianunsiyo ng Ministeryo ng Kalusugan ng India na nagtratrabaho sila sa 11 na isolates, at kahit na madaliin ay aabutin ng halos isa't kalahati hanggang dalawang taon upang makabuo ng isang bakuna.
Noong 12 Marso 2020, ang Medicago, isang kumpanya ng biotechnology sa Quebec City, Quebec, ay nag-ulat ng pagbuo ng isang mala-coronavirus na partikulo sa ilalim ng bahaging pagpondo mula sa Canadian Institutes for Health Research.
Nasa pananaliksik sa laboratoryo ang kandidatong bakuna, na may pagsubok sa tao na pinlano para sa Hulyo o Agosto 2020.
"Bago ang linggong iyon, iniulat ng The Guardian na nag-alok ng CureVac ""'malaking halaga ng pera' para sa eksklusibong pag-access sa isang bakuna ng Covid-19"" ang Pangulo ng Estados Unidos na si Donald Trump, kung saan nagprotesta ang gobyerno ng Aleman."
Noong 17 Marso 2020, inihayag ng kumpanyang parmasyutiko sa Amerika na Pfizer ang isang pakikipagtulungan sa kumpanya ng Aleman na BioNTech upang magkasanib sa makabuo ng bakuna na nakabase sa mRNA.
kandidatong bakuna na nakabase-sa-mRNA BNT162, kasalukuyang nasa pre-klinikal na pagsubok na may mga pagsubok sa klinika na inaasahang magsisimula sa Abril 2020.
Sa Italya noong Marso 17, 2020, inihayag ng Takis Biotech, isang kumpanyang biotech ng Italya na magkakaroon sila ng mga resulta ng pagsubok na pre-klinikal sa Abril 2020 at ang kanilang pinal na kandidatong bakuna ay maaaring magsimulang subukan sa tao sa pagsapit ng tag-lagas.
Sa Pransya noong ika-19 ng Marso 2020, inihayag ng Coalition for Epidemic Preparedness Innovations (CEPI) ang US$4.9 milyong pamumuhunan sa isang konsorsyum ng pananaliksik para sa bakuna ng COVID-19 na kinasasangkutan ng Institut Pasteur, Themis Bioscience (Vienna, Austria), at University of Pittsburgh, na dinadala ang kabuuang pamumuhunan ng CEPI sa ginagawang bakuna ng COVID-19 sa US$29 milyon.
Ang iba pang mga kasosyo sa pamumuhunan ng CEPI para sa pagbuo ng bakuna ng COVID-19 ay ang Moderna, Curevac, Inovio, Novavax, ang University of Hong Kong, ang University of Oxford, at ang University of Queensland.
Noong 20 Marso 2020, inianunsiyo ng mga opisyal ng kalusugan sa Russia na sinimulan na ng mga siyentista ang pagsusuri sa hayop ng anim na magkakaibang mga kandidatong bakuna.
Inihayag ng mga mananaliksik ng Imperial College London noong 20 Marso 2020 na bumubuo sila ng isang self-amplifying RNA na bakuna para sa COVID-19.
Isang kandidatong bakuna ang binuo sa loob ng 14 na araw ng pagtanggap ng pagkakasunod-sunod mula sa China.
Noong huling bahagi ng Marso, inanunsiyo ng gobyerno ng Canada ng C$275 milyon na pagpondo para sa 96 na proyekto ng pananaliksik sa mga medikal na hakbang na pangontra sa COVID-19, kasama ang maraming mga kandidato na bakuna sa mga kumpanya at unibersidad ng Canada, tulad ng mga inisyatiba ng Medicago at University of Saskatchewan.
"Sa halos parehong panahon, nag-anunsiyo ang gobyerno ng Canada ng C$192 milyon na partikular para sa paggawa ng bakuna ng COVID-19, na may mga planong magtatag ng isang pambansang ""bangko ng bakuna"" ng ilang bagong bakuna na maaaring gamitin kung mangyari ang isa pang paglaganap ng coronavirus."
"Noong Abril 2, 2020, ang mga mananaliksik sa Pamantasan ng Pittsburgh Paaralan ng Medisina (University of Pittsburgh School of Medicine) ay nag-ulat sa pagsusuri ng PittCoVacc, isang posibleng bakuna ng COVID-19 sa daga, na nagsasaad na ang ""naghatid na MNA ng SARS-CoV-2 S1 subunit na mga bakunang pinahusay na makapangyarihang tiyak-na-antigen na mga tugon ng antibody [sa daga] na maliwanag na nagsisimula sa 2 linggo pagkatapos ng pagbabakuna."""
Sa Canada noong 16 Abril 2020, inihayag ng University of Waterloo School of Pharmacy ang disenyo ng isang kandidatong bakuna na batay sa DNA bilang isang posibleng isprey ng ilong.
Gamit ang bacteriophages, ang DNA ay ididisenyo upang magreplika sa loob ng bakterya ng tao upang makabuo ng hindi nakakapinsalang mga particle na tulad ng virus, na maaaring magpasigla sa sistema ng imyunidad upang makabuo ng mga antibodies laban sa SARS-CoV-2 virus.
Noong March 2020, ang pamahalaang US, industriya, at tatlong unibersidad ay nagbakas ng mga mapagkukunan para mapasok ang supercomputers galing sa IBM, kasama ng mga mapagkukunan ng cloud computing mula sa Hewlett Packard Enterprise, Amazon, Microsoft, at Google.
May mga heterologous na mga epekto ang ilang mga bakuna, na tinatawag ding mga di-tiyak na mga epekto.
Nangangahulugan ito na maaari silang magkaroon ng mga benepisyo na lampas ng sakit na nalalabanan nila.
Ang karagdagang walang-pinipiling pagsubok sa Australia ay naghahangad na magpatala ng 4,170 mga manggagawa sa pangangalagang pangkalusugan.
Posible na ang mga bakunang ginagawa ay hindi magiging ligtas o epektibo.
Ang maagang pananaliksik upang masuri ang bisa ng bakuna gamit ang mga modelong hayop na partikular sa COVID 19, tulad ng ACE2-transgenic na daga, iba pang mga hayop na pang-laboratoryo, at mga di-tao na primate, ay nagpapahiwatig ng pangangailangan sa biosafety-level 3 mga hakbang ng pagkontrol para sa paghawak ng buhay na mga virus, at internasyonal na koordinasyon upang matiyak ang nasa pamantayang mga pamamaraan sa kaligtasan.
Sinubukan sa mga hindi taong mga modelo na hayop ang mga bakuna laban sa SARS at MERS.
Hanggang sa 2020, walang gamot o pamproteksiyon na bakuna para sa SARS na naipakitang ligtas at epektibo sa mga tao.
Ayon sa mga papeles ng pananaliksik na inilathala noong 2005 at 2006, ang pagkakakilanlan at pagbuo ng mga bagong bakuna at mga gamot upang gamutin ang SARS ay isang priyoridad para sa mga pamahalaan at mga ahensya sa kalusugan ng publiko sa buong mundo. Wala ring napatunayan na bakuna laban sa MERS.
Nang naging laganap ang MERS, pinaniniwalaan na ang umiiral na pagsasaliksik ng SARS ay maaaring magbigay ng kapaki-pakinabang na template para sa pagbuo ng mga bakuna at mga terapeutika laban sa impeksyon sa MERS-CoV.
Hanggang noong Marso 2020, mayroong isang (nakabatay sa DNA) na bakunang MERS na nakumpleto ang phase I sa klinikal na mga pagsubok sa mga tao, at tatlong iba pa na isinasagawa, pawang mga bakunang viral-vectored, dalawang adenoviral-vectored (ChAdOx1-MERS, BVRS-GamVac), at isang MVA-vectored (MVA-MERS-S).
Ang mga paskil sa social media ay nagtaguyod ng isang teorya ng pagsasabwatan na nagsasabing ang virus sa likod ng COVID-19 ay kilala na at mayroon nang makukuhang bakuna.
Ang mga patente na binanggit ng iba't ibang mga paskil sa social media ay sumangguni sa umiiral na mga patente para sa mga henetikong mga pagkakasunod-sunod at bakuna para sa iba pang mga strain ng coronavirus tulad ng SARS coronavirus.
Ang mga b'Coronavirus ay isang pangkat ng mga magkakaugnay na virus na nagdudulot ng mga sakit sa mga mammal at ibon.
Sa mga tao, ang mga coronavirus ay nagdudulot ng mga impeksyon sa respiratory tract na maaaring sumaklaw mula sa banayad hanggang sa nakakamatay.
Ang banayad na mga sakit ay may kasamang ilang mga kaso ng karaniwang sipon (na mayroong ibang posibleng mga sanhi, rhinoviruses sa kalakhan), habang maaaring maging sanhi ng SARS, MERS, at COVID-19 ang mas nakamamatay na mga uri.
Nag-iiba ang mga sintomas sa ibang mga uri: sa mga manok, nagdudulot ang mga ito ng sakit sa itaas na respiratory tract, habang nagdudulot ito ng diarrhea sa mga baka at baboy.
Mayroon pang mga bakuna o antiviral na mga gamot upang maiwasan o gamutin ang mga impeksyon ng coronavirus sa tao.
Binubuo ng mga coronavirus ang subfamily na Orthocoronavirinae, sa pamilya na Coronaviridae, order na Nidovirales, at realm na Riboviria.
Nababalot ang mga mikrobiyo na ito na may positibong-diwa na single-stranded RNA genome at isang nucleocapsid ng helical na simetrya.
Umaabot mula sa 26 hanggang 32 kilobases, isa sa pinakamalaki sa mga mikrobiyong RNA ang sukat ng genome ng mga coronavirus.
Mayroon silang mga natatanging hugis-batutang pako na umuusli mula sa kanilang balat, na sa elektron mikrograp ay lumilikha ng isang imahe na nakapagpapaalaala sa solar corona kung saan nagmula ang kanilang pangalan.
Unang natuklasan ang mga coronavirus noong mga panahon ng 1930 nang ang isang talamak na impeksyong respiratoryo ng mga inaalagaang manok ang naipakitang nagdudulot ng infectious bronchitis virus (IBV).
Noong mga taon ng 1940, dalawang iba pang mga coronavirus ng hayop ang nahiwalay: virus ng pamamaga ng atay sa daga o mouse hepatitis virus (MHV) at nakakahawang pagkasira ng tiyan dahil sa virus o transmissible gastroenteritis virus (TGEV). Ang mga coronavirus sa tao ay natuklasan noong mga taon ng 1960.
Ang pinakaunang mga pinag-aralan ay mula sa mga taong pasyente na may karaniwang sipon, na pinangalanang human coronavirus 229E at human coronavirus OC43 sa kalaunan.
Una ang mga itong nakunan ng larawan ng Eskoses na virologist na si June Almeida sa St. Thomas Hospital sa London.
Ang iba pang mga coronavirus ng tao ay natukoy na mula noon, kasama ang SARS-CoV noong 2003, ang HCoV NL63 noong 2004, HKU1 noong 2005, MERS-CoV noong 2012, at SARS-CoV-2 noong 2019.
Karamihan sa mga ito ay nagsangkot sa malubhang impeksyon sa daanan ng hininga.
Ang pangalan ay unang ginamit noong 1968 ng isang di-pormal na grupo ng mga dalubhasa sa virus sa pahayagang Nature upang italaga ang bagong pamilya ng mga virus.
Ang pangalan ay tumutukoy sa karakteristikong paglitaw ng virions (ang nakakahawang anyo ng virus) sa pamamagitan ng electron microscopy, na may palawit na malaki, maumbok sa ibabaw na lumilikha ng imahe na nakapagpapaalaala sa isang korona o ng isang solar na korona.
Ang morpolohiyang ito ay nilikha ng mga viral spike peplomer, na mga protina sa ibabaw ng virus.
Malalaking mga pleomorphic na pabilog na tinga na may galing sa ulo na mga usli sa ibabaw ang mga coronavirus.
Ang balot ng mikrobiyo sa electron micrographs ay lilitaw bilang isang natatanging pares ng mga makakapal na shell ng electron. Ang balot ng virus ay binubuo ng isang lipid bilayer kung saan ang lamad o membrane (M), balot o envelope (E) at pako o spike (S) na mga istruktural na protina ay nakaangkla.
Pinoprotektahan ng lipid bilayer na balot, mga protinang membrane, at nucleocapsid ang mikrobiyo kapag nasa labas ito ng host na selula.
Ang mga coronavirus ay naglalaman ng isang positive-sense, single-stranded RNA genome.
Mula sa 26.4 hanggang 31.7 kilobases ang laki ng genome para sa mga coronavirus.
Ang sukat ng genome ang isa sa pinakamalaking RNA na virus.
Sa mga bukas na balangkas ng pagbabasa na 1a at 1b, na sumasaklaw sa unang dalawang-ikatlo ng genome, naka-encode ang replicase/transcriptase polyprotein.
Ang replicase/transcriptase na polyprotein ay kusang nabibiyak upang makabuo ng mga di-istruturang mga protina. Ang paglaon na balangkas ng pagbabasa ay naka-encode ang apat na pangunahing mga protina na istruktura: pako, sobre, lamad, at nucleocapsid.
Nakalat sa pagitan ng mga balangkas ng pagbabasa na ito ay ang mga balangkas ng pagbabasa para sa mga protinang aksesorya.
Ang bilang ng mga protinang aksesorya at ang kanilang pag-andar ay natatangi depende sa partikular na coronavirus.
Nagsisimula ang impeksyon kapag ang viral spike (S) glycoprotein ay dumikit sa kanyang pantulong na receptor ng selulang hosto.
Pagkatapos ng pagdikit, isang protease ng host na selyula ang mauuka at gagawing aktibo ang receptor-attached spike protein.
Depende sa host cell protease na makukuha, pinapayagan ng pagbiyak at pagsaaktibo ang virus na pumasok sa host na selyula sa pamamagitan ng endocytosis o direktang pagsasanib ng balot ng mikrobiyo sa host na lamad.Sa pagpasok sa host na selyula, matatalupan ang bahagi ng virus, at papasok ang genome nito sa cytoplasm ng selyula.
Isinalin ng host ribosome ang paunang overlap na bukas na pagbabasa ng frame ng genome ng virus at bumubuo ng isang mahabang polyprotein.
May sariling mga protease ang polyprotein na bumibiyak sa polyprotein sa maraming di-istruktura na mga protina.
Ang ilang nonstructural na protina ay nagsasanib upang bumuo ng isang multi-protein replicase-transcriptase complex (RTC).
Ang pangunahing replicase-transcriptase na protina ay ang RNA-dependent RNA polymerase (RdRp).
Direkta itong kasangkot sa replikasyon at transkripsyon ng RNA mula sa strand ng RNA.
Ang iba pang mga hindi istruktural na protina sa complex ay tumutulong sa proseso ng pagreplika at transkripsyon.
Ang exoribonuclease nonstructural protein, halimbawa, ay nagbibigay ng dagdag na katumpakan sa pagkokopya sa pamamagitan ng pagbibigay ng isang gawaing pagwawasto na kulang sa RNA polymerase na nakasalalay sa RNA. Ang isa sa mga pangunahing tungkulin ng kompleks ay ang kopyahin ang viral genome.
Direktang namagitan ang RdRp sa sintesis ng negative-sense genomic RNA mula sa positive-sense genomic RNA.
Sinusundan ito ng pagkokopya ng positibong-diwa na genomic RNA mula sa negatibong-diwa na genomic RNA.
Isa pang mahalagang gawain ng complex ang pag-transcribe sa viral genome.
Direktang namamagitan ang RdRp sa sintesis ng mga negative-sense subgenomic na RNA na mga molekyul mula sa positive-sense genomic na RNA.
Sinusundan ito ng transkripsyon ng mga negative-sense subgenomic RNA molecules sa kanilang naaayong postive-sense mRNAs.
Ang nareplika na positive-sense genomic RNA ay nagiging genome ng mga virus na progeny.
Ang mga mRNA ay mga transcript ng gene sa huling ikatlo ng genome ng mikrobiyo pagkatapos ng paunang pag-overlap na balangkas ng pagbabasa.
Ang mga mRNA na ito ay isinasalin ng ribosome ng host sa mga istraktural na protina at ilang protinang accessory.
Ang pagsasalin ng RNA ay nangyayari sa loob ng endoplasmic reticulum.
Ang viral na istruktural na protina S, E, at M ay gumagalaw sa kahabaan ng secretory pathway patungo sanakapagitang kompartamentong Golgi.
Doon, idinederekta ng mga protinang M ang karamihan ng mga ugnayang protina-protina na kinakailangan para sa pagsasama-sama ng mga virus kasunod ng pagbubuklod nito sa nucleocapsid.
Pakakawalan pagkatapos ang mga supling na mga mikrobiyo mula sa host selula sa pamamagitan ng exocytosis sa pamamagitan ng mga secretory vesicle.
Ang interaksiyon ng coronavirus spike protein sa komplemento nitong host cell receptor ay sentro sa pagtiyak sa tissue tropism, infectivity, at hanay ng species ng virus.
Ang SARS coronavirus, halimbawa, ay hinahawahan ang mga selula ng tao sa pamamagitan ng pagdikit sa angiotensin-converting enzyme 2 (ACE2) na receptor.
Ang pang-agham na pangalan para sa coronavirus ay Orthocoronavirinae o Coronavirinae.
Mula sa pamilya na Coronaviridae ang mga coronavirus, order na Nidovirales, at realm na Riboviria.
Genus Betacoronavirus; type species: Murine coronavirus
Species: Mga uri: Betacoronavirus 1 (Bovine Coronavirus, Human coronavirus OC43), Human coronavirus HKU1, Murine coronavirus, Pipistrellus bat coronavirus HKU5, Rousettus bat coronavirus HKU9, Severe acute respiratory syndome-related coronavirus (SARS-CoV, SARS-CoV-2), Tylonycteris bat coronavirus HKU4, Middle East respiratory syndrome-related coronavirus, Hedgehog coronavirus 1 (EriCoV)
Species: Mga uri: Beluga whale coronavirus SW1, nakakahawang bronchitis na mikrobiyo
Ang pinakahuling karaniwang ninuno (MRCA) ng lahat ng mga coronavirus ay tinatayang umiral noong 8000 BCE, bagaman ang ilang mga modelo ay inilalagay ang karaniwang ninuno hanggang sa 55 milyong taon o higit pa sa nakaraan, na nagpapahiwatig ng pangmatagalang ebolusyon kasabay ng paniki at species ng ibon.
Ang pinakahuling karaniwang ninuno ng linya ng alphacoronavirus ay inilagay noong mga 2400 BCE, ang linya ng betacoronavirus noong 3300 BCE, ang linya ng gammacoronavirus noong 2800 BCE, at ang linya ng deltacoronavirus noong mga 3000 BCE.
Ang malaking bilang ng mga host na paniki at species ng ibon, at ang kanilang pandaigdigang saklaw, ay nagpagana ng malawak na ebolusyon at pagpapakalat ng mga coronavirus. Maraming mga coronavirus sa tao ang nagmula sa mga paniki.
Kamakailan lang, ang alpaka coronavirus at ang coronavirus ng tao na 229E ay nagkahiwalay bago ang 1960.
Ang MERS-CoV ay lumitaw sa mga tao mula sa mga paniki sa pamamagitan ng pampagitang hosto na mga kamelyo.
Ang MERS-CoV, bagaman nauugnay sa maraming mga uri ng coronavirus ng paniki, ay lumilitaw na naiiba mula sa mga ito sa nakaraang mga siglo.
Ang pinakamalapit na nauugnay na coronavirus ng paniki at SARS-CoV ay humiwalay noong 1986.
Isang posibleng landas ng ebolusyon, ng SARS coronavirus at mga coronavirus ng matalas na paniki, ang nagmumungkahi na ang mga kaugnay na mga coronavirus ng SARS ay sabay nabuo sa mga paniki sa mahabang panahon.
Noong 1790s, ang equinw coronavirus ay humiwalay mula sa bovine coronavirus pagkatapos ng isang pagtalon sa pagitan ng mga uri.
Noong huling bahagi ng 1890s, ang coronavirus OC43 ng tao ay humiwalay mula sa bovine coronavirus pagkatapos ng isa pang kaganapan ng pag-apaw sa magkaibang uri.
Ipinagpalagay na ang pandemya ng trangkaso ng 1890 ay maaaring idinulot ng pagkalat ng pangyayaring ito, at hindi ng virus ng trangkaso, dahil sa kaugnay na tiyempo, neurolohikal na mga sintomas, at di-alam na ahenteng nagdudulot ng pandemya.
Ang human coronavirus OC43 bukod sa pagiging sanhi ng mga impeksiyong respiratoryo ay pinaghihinalaan din na may kaugnayan sa neurological na mga sakit.
Noong mga panahon ng 1950, ang human coronavirus OC43 ay nagsimulang pumunta kasalukuyang genotypes nito.
Sa konseptong pilohenetiko, ang virus ng hepatitis ng daga (Murine coronavirus), na nakakaapekto sa atay ng daga at sa gitnang sistema nerbiyosa, ay nauugnay sa coronavirus OC43 ng tao at bovine coronavirus.
Ang coronavirus HKU1 sa tao, gaya ng naunang binanggit na mga mikkrobiyo, ay nagmula rin sa mga daga.
Ang mga Coronavirus ay kapuna-punang nag-iiba-iba sa kadahilanang panganib.
Ang ilan ay maaaring pumatay ng higit sa 30% ng mga naimpeksiyon, tulad ng MERS-CoV, at ang ilan ay medyo hindi nakakapinsala, tulad ng karaniwang sipon.
Ang mga coronavirus ay maaaring maging sanhi ng mga sipon na may mga mayor na sintomas, tulad ng lagnat, at namamagang lalamunan mula sa namamagang adenoids.
Maaaring maging sanhi ng pulmonya ang mga coronavirus (alinman sa direktang viral na pulmonya o sekondaryong bakteryal na pulmonya) at bronchitis (alinman sa direktang viral na bronchitis o sekondaryong bakteryal na bronchities).
Ang natuklasang coronavirus ng tao noong 2003, ang SARS-CoV, na nagsasanhi ng severe acute respiratory syndrome (SARS), ay may natatanging pathogenesis dahil nagsasanhi ito sa parehong mga pang-itaas at pang-ibabang respiratory tract ng mga impeksyon. Anim na uri ng mga coronavirus ng tao ang natukoy, na may isang uri na nahahati sa dalawang magkaibang uri, at gumagawa ng pitong uri ng coronavirus ng tao sa kabuuan.
Apat sa mga coronavirus na ito ang patuloy na kumakalat sa populasyon ng tao at gumagawa ng pangkalahatang banayad na mga sintomas ng karaniwang sipon sa mga adult at mga bata sa buong mundo: -OC43, -HKU1, HCoV-229E, -NL63.
Nagdudulot ang mga coronavirus ng halos 15% ng mga karaniwang sipon.
Ang karamihan ng mga sipon ay sanhi ng mga rhinovirus.
Ang apat na banayad na mga coronavirus ay may pana-panahong insidente na nagaganap sa mga buwan ng taglamig sa katamtamang mga klima.
Walang kagustuhan patungo sa isang partikular na panahon sa mga tropikal na klima.
Ang apat na coronavirus sa tao ay gumawa ng mga sintomas na banayad sa pangkalahatan:
Ang virus ay opisyal na pinangalanang SARS coronavirus (SARS-CoV).
Mahigit sa 8,000 katao ang nahawaan, halos sampung porsyento sa kanila ang namatay.
Noong Setyembre 2012, isang bagong uri ng coronavirus ang natukoy, na unang tinawag na Novel Coronavirus 2012, at ngayon ay opisyal nang pinangalanan na Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV).
Di nagtagal, naglabas ng isang pandaigdigang alerto ang World Health Organization.
Sinabi sa update ng WHO noong 28 Setyembre 2012 na tila hindi madaling maipasa mula sa isang tao tungo sa isa pang tao ang virus.
Gayunpaman, noong ika-12 ng Mayo 2013, isang kaso ng paglipat na tao-sa-tao sa Pransya ang nakumpirma ng French Ministry of Social Affairs and Health.
Bilang karagdagan, iniulat ng Ministeryo ng Kalusugan (Ministry of Health) sa Tunisia ang mga kaso ng pagkahawa ng tao-sa-tao.
Dalawang nakumpirma na kaso ang nagsasangkot sa mga tao na tila nakuha ang sakit mula sa kanilang yumaong ama, na nagkasakit pagkatapos ng pagbisita sa Qatar at Saudi Arabia.
Sa kabila nito, lumilitaw na ang virus ay nahirapang kumalat nang tao sa tao, bilang karamihan sa mga indibidwal na nahawahan ay hindi naililipat ang virus.
Ang pangpinal na pangalan para sa virus ay ang Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV).
Ang tanging mga kaso ng US (parehong nakaligtas) ay naitala noong Mayo 2014. Noong Mayo 2015, isang pagsiklab ng MERS-CoV ang naganap sa Republika ng Korea, noong isang lalaki na naglakbay sa Gitnang Silangan, ay bumisita sa apat na mga ospital sa lugar ng Seoul upang gamutin ang kanyang karamdaman.
Nagdulot ito ng isa sa pinakamalaking outbreak ng MERS-CoV sa labas ng Gitnang Silangan.
Noong Disyembre 2019, 2,468 kaso ng impeksyon sa MERS-CoV ang kinumpirma ng mga pagsuri sa laboratoryo, nakamamatay ang 851 sa mga ito, humigit-kumulang 34.5% ang porsiyento ng namamatay.
Noong Disyembre 2019, isang paglaganap ng pulmonya ang naiulat sa Wuhan, China.
Noong December 31, 2019, ang pagsiklab ng sakit ay naiugnay sa isang bagong uri ng coronavirus, na binigyan ng pansamantalang pangalang 2019-nCoV ng World Health Organization (WHO), kalauna’y pinalitan ang pangalan ng SARS-CoV-2 ng International Committee on Taxonomy of Viruses.
Iminungkahi ng ilang mga mananaliksik na ang Huanan Seafood Wholesale Market ay maaaring hindi siyang orihinal na pinanggalingan ng transmisyon ng virus sa mga tao. Hanggang noong 17 Abril 2020, nagkaroon ng hindi bababa sa 153,822 na kumpirmadong pagkamatay at higit sa 2,240,191 na kumpirmadong mga kaso ng pandemikong pulmonya mula sa coronavirus.
Ang Wuhan strain ay nakilala bilang isang bagong uri ng Betacoronavirus mula sa pangkat 2B na may humigit-kumulang 70% henetikong pagkakapareho sa SARS-CoV.
Ang virus ay mayroong 96% pagkakapareho sa coronavirus ng paniki, kaya malawak na pinaghihinalaang nagmula din sa mga paniki.
Ang pandemya ay nagresulta sa mga paghihigpit sa paglalakbay at mga pambansang lockdown sa ilang bansa.
Kinilala ang mga coronavirus bilang sanhi ng mga kondisyon ng sakit sa medisina ng beterinaryo mula pa noong 1930.
Maliban sa avian infectious bronchities, ang mayor na kaugnay na mga sakit ay pangunahing nasa bituka.
Pangunahing nahahawahan ng mga coronavirus ang itaas na respiratoryo at gastrointestinal tract ng mga mammal at ibon.
Nagdudulot din sila ng isang lawak ng mga sakit sa mga hayop sa sakahan at mga alagang hayop, na ang ilan ay maaaring maging seryoso at isang banta sa industriya ng pagsasaka.
Sa mga manok, ang infectious bronchitis virus (IBV), isang coronavirus, ay pumupuntirya hindi lamang sa daanan ng hininga kundi maging sa daanan ng ihi.
Ang virus ay maaaring kumalat sa iba't ibang organo sa buong manok.
Ang makabuluhang mga coronavirus ng mga hayop sa bukid ay kinabibilangan ng porcine coronavirus (transmissible gastroenteritis coronavirus, TGE) at bovine coronavirus, na parehong nagreresulta sa pagtatae sa mga batang hayop.
Feline coronavirus: dalawang anyo, ang feline enteric coronavirus ay isang pathogen na maliit ang klinikal na kahalagahan, ngunit ang patuloy na mutasyon ng virus na ito ay maaaring magresulta sa feline infectious peritonitis (FIP), isang sakit na nauugnay sa mataas na pagkamatay.
Similarly, there are two types of coronavirus that infect ferrets: Gayundin, mayroong dalawang uri ng coronavirus na nakakahawa ng mga peret: Ang peret enteric coronavirus na nagdudulot ng isang gastrointestinal syndrome na kilala bilang epizootic catarrhal enteritis (ECE), at isang mas nakamamatay na sistemikang bersyon ng virus (tulad ng FIP sa mga pusa) na kilala bilang peret systemic coronavirus (FSC).
Mayroong dalawang uri ng canine coronavirus (CCoV), isa na nagdudulot ng banayad na gastrointestinal na sakit at isa na natagpuang nagsasanhi ng sakit sa baga.
Ang Mouse hepatitis virus (MHV) ay isang coronavirus na nagdudulot ng isang epidemya na sakit na galing sa mga daga na may mataas na dami ng namamatay, lalo na sa mga kolonya ng mga daga ng laboratoryo.
Ang Sialodacryoadenitis na mikrobiyo (SDAV) ay lubos na nakakahawang coronavirus ng mga daga sa laboratoryo, na maaaring maihatid sa pagitan ng mga indibidwal sa pamamagitan ng direktang pakikipag-ugnay at hindi direkta sa pamamagitan ng aerosol.
Ang ilang mga strain ng MHV ay nagdudulot ng progresibong demyelinating encephalitis sa mga daga na ginamit bilang isang modelo ng murine para sa maramihang sklerosis.
Nakatuon ang mga makabuluhang pagsisikap sa pagsasaliksik sa pagpapalabas ng mga viral pathogenesis ng mga coronavirus na hayop na ito, lalo na ng mga virologist na interesado sa mga sakit na makabeterinaryo at nakakahawa sa tao na sakit ng hayop.
Porcine coronavirus (maaaring maipasa na gastroenteritis coronavirus ng mga baboy, TGEV).
Ang bovine coronavirus (BCV), responsable sa labis na pamamaga ng bituka sa mga batang guya.
Ang Feline coronavirus (FCoV) ay nagdudulot ng banayad na enteritis sa mga pusa pati na rin ang malubhang Feline infectious peritonitis (iba pang mga baryante ng parehong mikrobiyo).
ang dalawang uri ng canine coronavirus (CCoV) (nagsasanhi ng enteritis ang isa, natagpuan sa mga sakit sa paghinga ang iba pa).
Nagiging sanhi ng enteritis sa mga pabo ang Turkey coronavirus (TCV).
Ang Ferret enteric coronavirus ay nagiging sanhi ng epizootic catarrhal enteritis sa mga peret.
Ang Ferret systemic coronavirus ay nagdudulot ng mala-FIP na systemikong sindrom sa mga peret.
Ang rabbit enteric coronavirus ay nagdudulot ng malubhang sakit sa bituka at pagtatae sa mga batang kunehong Europeano.
Ang epidemyang mikrobiyo sa pagtatae na Porcine (porcine epidemic diarrhea virus, PED o PEDV), ay lumitaw sa buong mundo.
Ang sakit na Coronavirus 2019 (COVID-19) ay isang nakakahawang sakit na dulot ng malubhang acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2).
Mga karaniwang sintomas ay kabilang ang lagnat, ubo at pag-igsi sa paghinga.
Maaaring kasama sa iba pang mga sintomas ang pagkahapo, pananakit ng kalamnan, pagtatae, pamamaga ng lalamunan, kawalan ng pang-amoy, at pananakit ng tiyan.
Ang panahon mula sa pagkalantad sa pag-umpisa ng mga sintomas ay kadalasan sa loob ng limang araw subalit ito ay maaring tatagal mula sa dalawa hanggang labing-apat na mga araw.
Habang ang karamihan sa mga kaso ay nagdudulot ng banayad na mga sintomas, ang ilan ay sumusulong na maging virus na pulmonya at pagpalya ng maraming organo.
Hanggang ika-17 ng Abril 2020, mahigit sa 2.24 milyong mga kaso ang inuulat sa ibayo ng 210 na mga bansa at mga teritoryo, na nagreresulta ng higit sa 153,000 mga pagkamatay.
Mahigit 568,000 tao ang gumaling. Ang virus ay pangunahing kumakalat sa pagitan ng mga taong may malapitang kontak, madalas ay sa pamamagitan ng maliliit na munting patak na likha ng pag-ubo, pagbahing, o pagsasalita.
Habang ang mga munting patak na ito ay nabubuo kapag nagbubuga ng hininga, karaniwang bumabagsak ang mga ito sa lupa o sa mga ibabaw sa halip na maging nakakahawa sa malayong mga distansiya.
Ang mga tao ay maari ring mahawahan sa paghipo ng kontaminadong kalatagan at kasunod ang paghipo ng kanilang mga mata, ilong o bunganga.
Ang mikrobyo ay kayang mabuhay sa mga kalatagan hanggang 72 oras.
Ito ay lubusang nakakahawa sa panahon ng unang tatlong araw matapos ang pagsisimula ng mga sintomas, bagaman ang pagkalat ay posible bago pa magpakita ang mga sintomas at sa huling mga yugto ng sakit. Ang pamantayang paraan ng pagsuri ay sa pamagitan ng real-time reverse transcription polymerase chain reaction (rRT-PCR) mula sa isang nasopharyngeal swab.
Ang paggamit ng mga mask ay rekomendado para sa mga taong naghihinala na sila ay nagkaroon ng mikrobyo at kanilang mga tagapangalaga.
Iba’t iba ang rekomendasyon sa paggamit ng maskara sa pangkalahatang publiko, kung saan ilang awtoridad ang nagrerekomenda laban sa paggamit nito, ang ilan ay nagrerekomendang gamitin ito, at ang iba ay nag-uutos ng paggamit nito.
Sa kasalukuyan, walang bakuna o partikular na gamot laban sa virus para sa COVID-19.
Ang lokal na transmisyon ng sakit ay naitala na sa halos lahat ng bansa sa lahat ng anim na rehiyon ng WHO.
Iyon nahawahan ng mikrobyo ay maaring maging asymtomatic o sumibol ng mala-trangkaso na mga sintomas gaya ng lagnat, ubo, pagkapagod, at pag-igsi ng hininga.
Kabilang sa mga sintomas ng emerhensiya ang kahirapan sa paghinga, paulit-ulit na pananakit o paninikip ng dibdib, pagkalito, kahirapan sa pagbangon, at pangangasul ng mukha o mga labi; ipinapayo ang agarang medikal na pansin kung may ganitong mga sintomas.
Hindi karaniwan, maaaring makita ang mga sintomas sa itaas na hingahan tulad ng pagbahing, tumutulong sipon o pamamaga ng lalamunan.
Ang mga sintomas ng gastrointestine gaya ng pagkalula, pagsusuka, at pagtatae ay pinag-oobserbahan sa magkakaibang porsyento.
Iilang mga kaso sa China ay sa simula pa nagpresenta lamang ng pagsisikip ng dibdib at mga panginginig.
Sa ilan, ang sakit ay maaring lumago sa pulmonya, multi-organ failure, at kamatayan.
Tinatawag itong panahon ng incubation.
Ang tagal ng incubation para sa COVID-19 ay karaniwang lima hanggang anim na araw subalit maaaring sumaklaw mula dalawa hanggang 14 na araw.
97.5% ng mga taong nagkakaroon ng mga sintomas ay magpapatuloy sa loob ng 11.5 araw ng impeksiyon. Ipinapakita ng mga ulat na hindi lahat ng naimpeksiyon ay nagkakaroon ng mga sintomas.
Ang tungkulin nitong mga asymtomatic carriers sa transmisyon ay hindi pa lubos na nalaman; gayunman, ang paunang ebidensiya ay nagpapahiwatig na sila ay maaring maging dahilan sa paglaganap ng sakit.
Ang proporsyon ng nahawahang mga tao na hindi nagpapakita ng mga sintomas ay kasalukuyang hindi alam at pinag-aaralan pa, na iniuulat ng Korea Centers for Disease Control and Prevention (KCDC) na 20% ng lahat ng kumpirmadong kaso ay nanatiling walang sintomas sa oras ng kanilang pananatili sa ospital.
Nagsimulang isama ng National Health Commission ng China ang mga kasong walang palatandaan sa arawang mga kaso nito noong 1 Abril; sa 166 na mga impeksiyon sa araw na iyon, 130 (78%) ang walang mga palatandaan sa oras ng pagsusuri.
Ang parehong dura at laway ay maaaring magdala ng maraming virus.
Ang malakas na pagsasalita ay naglalabas ng mas maraming munting patak kaysa sa karaniwang pagsasalita.
Nakita ng isang pag-aaral sa Singapore na ang pag-ubo nang walang takip ay maaaring maglabas ng mga munting patak na naglalakbay hanggang 4.5 metro (15 talampakan).
Kahit ang virus ay hindi tangay ng hangin sa pangkalahatan, ang National Academy of Science ay nagmungkahi na ang bioaerosol na paglilipat ay maaaring posible at ang mga kolektor ng hangin na nakaposisyon sa pasilyo sa labas ng mga silid ng mga tao ay nakakuha ng mga sampol na positibo sa viral RNA.
Ilang medikal na mga pamaraan gaya ng intubation at cardiopulmonary resuscitation (CPR) ay maaring magdulot ng mga respiratory secretion na magiging mag-erosol at gayon magresulta sa pagkalat sa hangin.
Habang mayroong mga pag-aalala na maari itong kumalat sa pamamagitan ng mga dumi, itong panganib ay pinaniwalaang mababa. Ang mikrobyo ay higit sa lahat nakakahawa kapag ang mga tao ay symptomatic; habang ang pagkalat ay maaring maging posible bago pa lumabas ang mga sintomas, ang panganib ay mababa.
Sinasabi ng European Center for Disease Prevention and Control (ECDC) na habang hindi lubos na malinaw kung gaano kadali ang pagkalat ng sakit, ang isang tao sa pangkalahatan ay nakakahawa ng dalawa hanggang tatlong iba pa. Ang virus ay nabubuhay nang ilang oras o mga araw sa mga nahahawakang bagay.
Sa partikular, ang virus ay napag-alamang maaaring makita nang isang araw sa cardboard, nang hanggang tatlong araw sa plastik (polypropylene) at stainless steel (AISI 304), at hanggang apat na oras sa 99% tanso.
Ito, gayunman, ay nag-iiba depende sa kaumiduhan at temperatura.
Ang sabon at detergent ay epektibo din kung gagamitin ng tama; ang mga produktong sabon ay nagpapahina sa matabang pangharang na suson ng mikrobyo, pinapatay ito, at pinapalaya sila mula sa balat at ibang surface.
Ibang solusyon, gaya ng benzalkonium chloride at chlorhexidine gluconate (isang surgical disinfectant), ay mas bawas ang pagkaepektibo. Sa isang pag-aaral ng Hong Kong, ang mga sampol ng laway ay kinuha ng pagitan ng dalawang araw matapos ang pag-umpisa ng pagpaospital.
Sa lima ng anim na mga pasyente, ang unang sample ay nagpakita ng pinakamataas na viral load, at ang pang-anim na pasyente ay nagpakita ng pinakamataas na viral load sa ikalawang araw na nasuri.
Ang malubhang panghinga na sindrom ng coronavirus 2 (SARS-CoV-2) ay isang bagong malubhang panghinga na sindrom ng coronavirus, unang inihiwalay mula sa tatlong tao na may pulmonya na konektado sa mga kaso ng malubhang panghinga na sakit sa Wuhan.
Lahat ng mga katangian ng bagong SARS-CoV-2 na mikrobyo ay nagtaon sa may kinalaman na coronaviruses na nasa kalikasan.
Sa labas ng katawan ng tao, ang mikrobyo ay napapatay ng sabong pambahay, kung saan sumasabog ang bula na nagproprotekta nito. Ang SARS-CoV-2 ay malapit ang pagka-ugnay sa orihinal na SARS-CoV.
Mga baga ang mga organong pinakaapektado ng COVID-19 dahil inaakses ng mikrobiyo ang mga punong-abala na mga selula sa pamamagitan ng enzyme na angiotensin-nagko-convert ng enzyme 2 (ACE2), na kung saan ay pinaka-sagana sa type II alveolar na mga selula ng baga.
Ang mikrobyo ay gumagamit ng espesyal na panlabas na glycoprotein na tinatawag na “spike” (peplomer) para komonekta sa ACE2 at magpasok sa host cell.
Ang malubhang kapinsalaan sa puso ay natuklasan sa 12% ng nahawahan na mga taong naipasok ng ospital sa Wuhan, China, at ito ay mas madalas sa malubhang sakit.
Ang bilang ng mga sintomas na cardiovascular ay mataas, dulot ng systemic inflammatory response at immune system disorders habang sumusulong ang sakit, subalit ang acute myocardial injury ay maaaring kaugnay din ACE2 receptors sa puso.
Ang mga ACE2 receptors ay mataas ang presensiya sa puso at ito ay may kinalaman sa pagtrabaho ng puso.
Ang mataas na insidente ng thrombosis (31%) at venous thromboembolism (25%) ay natagpuan sa mga naka-ICU na pasyente na may mga impeksiyon ng COVID-19 at maaaring nauugnay sa mahinang prognosis o pagkilala sa sakit. Ang mga autopsiya ng mga taong namatay sa COVID-19 ay nakitaan ng diffuse alveolar damage (DAD), at lymphocyte-containing inflammatory infiltrates sa loob ng baga.
Bagaman may tropismo ang SARS-COV-2 para sa ACE2-nagpapahayag ng epithelial na mga selula ng respiratory tract, may mga sintomas ng systemic hyperinflammation ang mga pasyente na may matinding COVID-19.
Sadya, ang pathogenic GM-CSF-secreting T-cells ay pinakikita na kaugnay sa pangangalap ng namamagang IL-6-secreting monocytes at malubhang patolohiya ng baga sa COVID-19 na mga pasyente.
Ang lymphocytic infiltrates ay naiulat din sa autopsiya.
Inilathala ng WHO ang ilan sa mga protokol ng pagsusuri para sa sakit.
Ang pamantayang pamamaraan ng pagsusuri ay ang real-time reverse transcription polymerase chain reaction (rRT-PCR).
Ang pagsusuri ay kinaugaliang ginawa sa mga sampol ng panghinga na nakuhasa isang nasopharyngeal swab; gayunman, ang isang nasal swab o sampol ng plema ay maari din gamitin.
Ang mga resulta ay makukuha sa pangkalahatan sa loob ng ilang oras hanggang dalawang araw.
Ang mga pagsusuri ng dugo ay maaring gamitin, subalit ang mga ito ay nagkailangan ng dalawang sampol ng dugo na kinuha ng may dalawang linggong pagitan at ang mga resulta ay mayroong maliit na madaliang halaga.
Ang mga siyentipikong Chinese ay nakapaghiwalay ng strain ng coronavirus at naglathala ng genetic na resulta upang ang mga laboratoryo sa buong mundo ay malayang makabuo ng mga pagsusuri sa polymerase chain reaction (PCR) upang ma-detect ang impeksyon ng virus.
Wari sa ika-4 ng Abril 2020, mga pagsusuri ng antibody (kung saan maaring makakita ng aktibong mga pagkahawa at maging ang isang tao ay nahawahan ng nakaraan) ay nasa pagsusulong, subalit hindi pa nakararaming nagamit.
Ang karanasan ng Intsik sa pagsusulit ay nagpakita na ang ganap na kawastuan ay 60 hanggang 70 % lamang.
Ang FDA sa United States ay inaprobahan ang unang point-of-care na pagsusuri noong ika-21 ng Marso 2020 para gamitin sa katapusan ng nasabing buwan. Ang mga patnubay sa pagkilala ng mabuti ng mga katangian ng isang sakit na binitiwan ng Zhongnan Hospital ng Wuhan University ay nagmungkahi ng mga pamaraan sa pagmamanman ng mga impeksiyon base sa klinikal na mga katangian at epidemiological na panganib.
Ang mga bilateral multilobar ground-glass opacity na may peripheral, asymmetric at posterior na distribusyon ay karaniwan sa maagang impeksyon.
Ang subpleural dominance, crazy paving (lobular septal na pangangapal na may iba’t ibang alveolar filling), at pagsasama-sama ay maaaring lumitaw sa pagsulong ng sakit.
Kaunting datos ang magagamit tungkol sa microscopic lesions at ang pathophysiology ng COVID-19.
Ang mga pangunahing napag-alamang sanhi ng sakit sa awtopsiya ay:
Macroscopy: pleurisy, pericarditis, pagdidikit ng baga at pagtutubig ng baga
Ang apat na uri ng kalubhaan ng viral pneumonia ang maaring maobserbahan:
mahinahong pulmonya: pulmonary oedema, pneumocyte hyperplasia, large atypical pneumocytes, interstitial inflammation na may lymphocytic infiltration at multinucleated giant cell formation
malubhang pulmonya: diffuse alveolar damage (DAD) na may diffuse alveolar exudates.
Ang DAD ay siyang dahilan ng acute respiratory distress syndrome (ARDS) at malubhang hypoxemia.
paggamot sa pulmonya: pag-ayos ng exudates sa alveolar cavities at pulmonary interstitial fibrosis
Dugo: disseminated intravascular coagulation (DIC); leukoerythroblastic na reaksiyon
Kabilang sa mga hakbang na pampigil para mabawasan ang tsansa ng impeksiyon ang pananatili sa tahanan, pag-iwas sa matataong lugar, madalas na paghuhugas ng mga kamay na may sabon at tubig nang di-bababa sa 20 segundo, pagsasagawa ng mabuting kalinisang respiratoryo at pag-iwas na hawakan ang mga mata, ilong o bibig nang hindi hinugasang mga kamay.
Ang CDC ay nagrerekomenda sa pagtatkip ng bunganga at ilong gamit ang isang tisyu kapag umuubo o bumabahin at nirerekomenda na gamitin ang looban ng siko kung walang tisyu na magamit.
Hinihikayat ang wastong kalinisan ng kamay pagkatapos ng anumang pag-ubo o pagbahing.
Ang CDC ay nagrekomenda sa paggamit ng telang mga pangtakip ng mukha sa publiko, kabahagi sa paglimita ng transmisyon ng asymptomatic na mga indibidwal. Ang layon ng mga estratehiya ng social distancing ay bawasan ang maidikit ang nahawahan na mga tao sa malaking mga grupo sa pamagitan ng pagsirado ng mga paaralan at mga lugar na pagtatrabaho, paghihigpit sa paglalakbay at pagkakansela ng malaking pampublikong mga pagtitipon.
Mga patnubay sa pagdidistansiya ay naglalakip din na ang mga tao ay magpirmi ng hindi bababa ng 6 na talampakan (1.8m) ang pagitan.
"Walang alam na gamot na epektibo sa pagpigil ng COVID-19. Dahil ang bakuna ay hindi maaasahan hanggang 2021 sa pinakamaaga, ang pangunahing bahagi ng pangangasiwa ng COVID-19 ay ang pagsubok na mabawasan ang epidemikong pagrurok, na kilala bilang ""flattening the curve""."
Inirerekomenda rin ng CDC na madalas maghugas ng mga kamay ang mga indibidwal gamit ang sabon at tubig nang kahit 20 segundo man lang, lalo na pagkatapos magbanyo o kapag ang mga kamay ay nakikitang marumi, bago kumain at pagkatapos suminga, umubo o bumahing.
Nirerekomenda pa nito ang paggamit ng alcohol-based hand sanitizer na may hindi bababa ng 60% alkohol, subalit kapag lamang walang sabon at tubig na magagamit. Para sa mga lugar kung saan walang mga hand sanitizer, ang WHO ay nabibigay ng dalawang pagbabalangkas para sa lokal na produksiyon.
Sa mga pormulasyong ito, ang kontra-mikrobyong aktibidad ay nagmumula sa ethanol o isopropanol.
"Ang hydrogen peroxide ay ginagamit upang makatulong sa pagtanggal ng mga bacterial spores sa alkohol; ito ay ""hindi aktibong substance para sa antisepsis ng kamay""."
Ang glycerol ay idinaragdag bilang pampanatili ng pagkabasa o humectant.
Ang mga tao ay pinangangasiwaan nang may nakaalalay na pangangalaga, na maaaring kabilang ang fluid therapy, oxygen support, at pagsuporta sa ibang apektadong mahalagang mga organo.
Inirerekomenda ng CDC na ang mga taong hinihinalang nagtataglay ng virus ay dapat magsuot ng simpleng maskara sa mukha.
Extracorporeal membrane oxygenation (ECMO) ay ginagamit na sa pagtugon sa isyu ng pagkabagsak ng panghinga, subalit ang mga benepisyo nito ay kasalukuyang isinasaalang-alang pa rin.
Ang personal na kalinisan at malusog na estilo ng pamumuhay at pagkain ay inirekomenda para paghusayin ang immunity.
Maaring makatulong ang nagsusuportang mga paggagamot sa mga taong may mahinahong mga sintomas sa maagang yugto ng pagkahawa. Ang WHO at Chinese National Health Commission ay naglathala ng mga rekomendasyon para sa pag-aalaga ng mga tao na naospital na may COVID-19.
Ang mga Intensivist at mga pulmologist sa U.S. ay nakapagtala ng isang libreng mapagkukunan ng mga rekomendasyon sa paggamot mula sa iba’t-ibang ahensiya, ang IBCC.
Hanggang Abril 2020, walang tiyak na paggamot para sa COVID-19.
Para sa mga sintomas, inirerekomenda ng ilang medikal na propesyonal ang paracetamol (acetaminophen) kaysa sa ibuprofen para sa unang hanay na paggamit.
Ang mga pag-iingat ay dapat isagawa upang mabawasan ang panganib ng pagkalat ng virus, lalo na sa lugar ng pangangalagang pangkalusugan kapag nagsasagawa ng mga pamamaraan na maaaring makagawa ng mga aerosol, tulad ng intubation o bentilasyon sa kamay.
Para sa mga healthcare professional na nangangalaga sa mga taong may COVID-19, inirerekomenda ng CDC na ilagay ang tao sa Airborne Infection Isolation Room (AIIR) bilang karagdagan sa paggamit ng pamantayang mga pag-iingat, mga pag-iingat sa kontak at mga pag-iingat sa tangay ng hangin. Ibinabalangkas ng CDC ang mga patnubay sa paggamit ng personal protective equipment (PPE) habang may pandemya.
The recommended gear is: Ang rekomendadong kasuotan ay: PPE gown, respirator o facemask, pamprotekta sa mata, at medikal na mga guwantes. Kung may makukuha, mas pinipili ang mga respirator (sa halip na mga facemask).
Ang mga N95 respirator ay inaprubahan para sa mga lugar pang-industriya subalit ang FDA ay nagpahintulot na gamitin ang mga maskarang iyon sa ilalim ng Emergency Use Authorisation (EUA).
Ang mga iyon ay idinisenyo upang magprotekta mula sa mga partikulong tangay ng hangin tulad ng alikabok subalit ang pagiging epektibo laban sa partikular na biolohikal na ahente ay hindi ginagarantiyahan para sa mga paggamit na walang tatak.
Kapag walang makukuhang mga maskara, inirerekomenda ng CDC ang paggamit ng mga pantakip sa mukha, o bilang panghuling paraan, mga maskarang gawa sa bahay.
Ang karamihan ng mga kaso ng COVID-19 ay hindi lubos na malubha para magkailangan ng mekanikal na bentilasyon o mga alternatiba, subalit porsiyento ng mga kaso ay.
Ang uri ng suporta sa paghinga para sa mga indibidwal na kaugnay sa COVID-19 ang pagbagsak ang panghinga ay kasalukuyang aktibong pinag-aaralan para sa mga tao nasa ospital, na may ilang ebidensiya na ang intubation ay maaring maiwasan sa pamagitan ng high flow nasal cannula o bi-level positive airway pressure.
Kahit alin man sa itong dalawa na patutungo sa parehong benepisyo para sa mga taong sino ay mapapamintas na sakit ay hindi batid.
Mas gusto ng ilang doktor na manatiling may invasive mechanical ventilation kapag may magagamit dahil ang teknik na ito ay naglilimita sa pagkalat ng maliliit na partikulong aerosol kumpara sa mataas na daloy ng cannula sa ilong. Ang malulubhang kaso ay pinakakaraniwan sa nakatatandang adult (iyong mga higit 60 taon, at lalo na ang mga mas matatanda pa sa 80 taon).
Maraming umunlad na mga bansa ay walang sapat na mga higaan sa ospital sa bawat capita, kung alinman nagtatakda ng kapasidad ng isang sistema ng pangkalusugan para humawak ng isang biglang pagbulusok sa bilang ng mga kaso ng COVID-19 na higit na malubha para mangailangan ng pagpapaospital.
Natagpuan ng isang pag-aaral sa Tsina na 5% ang ipinasok sa mga masinsinang yunit ng pangangalaga, 2.3% ang nangailangan ng mekanikal na suporta ng bentilasyon, at 1.4% ang namatay.
Sa China, halos 30% ng mga tao sa ospital na may COVID-19 ay sa huli na naipasok sa ICU.
Ang mekanikal na bentilasyon ay nagiging mas kumplikado dahil ang acute respiratory distress syndrome (ARDS) ay nabubuo sa COVID-19 at nagiging mahirap ang pagbibigay ng oxygen.
Ang mga ventilator na may kakayahan ng pressure control modes at mataas na PEEP ay kinakailangan para palakihin ng labis ang paghatid ng oxygen habang bawasan ang panganib ng pinsala sa baga hatid ng ventilator at pneumothorax.
Maaring hindi magagamit ang mataas na PEEP sa lumang mga ventilator.
Umumpisa noong Enero 2020 ang pagsaliksik sa potensiyal na mga paggamot, at ilang antiviral na mga gamot ay nasa klinikal na mga pagsubok.
Ang Remdesivir ay nagmumukha na ang pinakamaasahan.
Kahit na ang mga bagong gamot ay maaaring abutin nang hanggang 2021 para mabuo, ang ilan sa mga gamot na sinusuri ay naaprubahan na para sa ibang paggamit o nasa abanteng pagsubok na.
Ang medikasyon na antiviral ay maaring subukan sa mga taong may malubhang sakit.
Inirerekomenda ng WHO sa mga nagboboluntaryo na makibahagi sa mga pagsubok ng pagiging epektibo at kaligtasan ng mga potensiyal na mga paggamot. Ang FDA ay nagbigay ng pansamantalang awtorisasyon sa convalescent plasma bilang eksperimental na paggamot sa mga kaso kung saan ang buhay ng isang tao ay malubha o agarang nanganganib.
Hindi ito sumailalim sa mga klinikal na pag-aaral upang ipakita na ito ay ligtas at epektibo para sa sakit.
Sa Pebrero 2020, inilunsad ng China ang isang mobile app para tumalakay sa biglang paglitaw ng sakit.
Ang mga user ay hiniling ipasok ang kanilang pangalan at numero ng ID.
Ang app ay kayang tumuklas ng “close contact” gamit ang datos sa pagmamatyag at samakatuwid isang potensyal na panganib ng impeksiyon.
Ang bawat gumagamit ay maari ding sumiyasat sa estado ng ibang tatlong tao na gumagamit.
Kapag nakita ang potensiyal na panganib, hindi lang nagrerekomenda ng quarantine sa sarili ang app, kundi nag-aalerto rin ito sa mga lokal na opisyal ng kalusugan. Ang malaking data analytics sa data ng cellphone, teknolohiyang nakakakilala ng mukha, pagsunod sa mobile phone at artificial intelligence ay ginagamit upang masundan ang naimpeksiyong mga tao at ang mga tao na nakontak nila sa Timog Korea, Taiwan at Singapore.
Noong Marso 2020, ang pamahalaan ng Israel ay pinakilos ang mga ahensiya ng seguridad para sundan ang datos ng mobile phone ng mga taong pakunwaring may coronavirus.
Ang hakbang ay ginawa upang ipatupad ang kuwanrentenas at pangalagaan yung mga taong maaring nagkadikit sa mga mamayanang nahawahan.
Noong Marso 2020 rin, ibinahagi ng Deutsche Telekom ang pinagsama-samang datos ng lokasyon ng telepono sa federal na ahensiya ng gobyernong German, Robert Koch Institute, upang saliksikin at sugpuin ang pagkalat ng virus.
Ang Rusiya ay nagpakalat ng teknolohiyang pagkilala ng mukha para mahuli ang lumalabag ng kuwarantenas.
"Sinabi ng rehiyonal na komisyoner ng kalusugan ng Italy na si Giulio Gallera na naabisuhan na siya ng mga mobile phone operator na ""40% ng mga tao ay patuloy na nag-iikot gayon pa man""."
Ang pamahalaang German ay nagsagawa ng 48 oras na hackathon nang weekend na mayroong mahigit 42,000 kalahok.
Gayundin ang presidente ng Estonia na si Kersti Kaljulaid ay nagsagawa ng pandaigdigang panawagan para sa malikhaing mga solusyon laban sa pagkalat ng coronavirus.
Ang mga indibidwal ay dumanas ng pagkabalisa mula sa pagkuwarentenas, mga pagbabawal ng biyahe, mga side effect ng paggamot o takot sa mismong pagkahawan.
"Sinipi ng BBC si Rory O’Connor na nagsasabi, ""Ang tumaas na paghiwalay na panlipunan, kalungkutan, pagkabalisa sa kalusugan, stress at pagbagsak ng ekonomiya ay perpektong bagyo para pinsalain ang mental na kalusugan at kagalingan ng mga tao."""
Ang sakit ay maaaring magkaroon ng banayad na kurso na mayroong kaunti o walang mga sintomas, na kahawig ng ibang karaniwang sakit sa itaas na bahagi ng hingahan tulad ng karaniwang sipon.
Ang banayad na mga kaso ay karaniwang gumagaling sa loob nang dalawang linggo, habang iyong mga may malubha o kritikal na mga sakit ay maaaring abutin nang tatlo hanggang anim na linggo para gumaling.
Ang buntis na mga babae ay maaring nasa mas mataas na panganib sa malubhang pagkahawa sa COVID-19 base sa datos mula sa ibang magkawangis na mga mikrobyo, gaya ng SARS at MERS, subalit ang datos para sa COVID-19 ay kulang. Sa ilang tao, ang COVID-19 ay maaring makasama sa mga baga na maging dahilan ng pulmonya.
Sa mga taong pinakamalalang naapektuhan, ang COVID-19 ay maaaring mabilis na kumalat sa acute respiratory distress syndrome (ARDS) na nagdudulot ng pagpalyang respiratoryo, septic shock o pagpalya ng maraming organo.
Kabilang sa mga kumplikasyong nauugnay sa COVID-19 ang sepsis, abnormal na pamumuo ng dugo at pinsala sa puso, bato at atay.
Ang hindi normal na pamumuo ng dugo, partikular ang pagtaas ng oras ng prothrombin ay nailarawan sa 6% ng mga taong ipinasok sa ospital na may COVID-19, habang ang hindi normal na paggana ng bato ay nakita sa 4% ng grupong ito.
Humigit-kumulang 20-30% ng mga taong may COVID-19 ang nagpapakita ng tumaas na mga enzyme sa atay (transaminases).
Ayon sa parehong ulat, ang panggitnang panahon sa pagitan ng pagsisimula ng mga sintomas at kamatayan ay sampung mga araw, ang lima nito ay nagamit sa pagpa-ospital.
Gayunman, ang mga pasyenteng inilipat sa ICU ay nagkaroon ng median time na pitong araw sa pagitan ng pagkakaospital at pagkamatay.
Sa isang pag-aaral ng naunang mga kaso, ang panggitnang panahon mula sa naipapalabas ang inisyal na mga sintomas hanggang kamatayan ay 14 mga araw, na may buong saklaw ng anim hanggang 41 mga araw.
Sa pag-aaral ng National Health Commission (NHC) ng China, ang mga kalalakihan ay may bilang ng pagkamatay na 2.8% habang ang mga kababaihan ay may bilang ng pagkamatay na 1.7%.
Mga histopathological na eksaminasyon ng pagsusuri pagkamatay ng mga sampol ng baga ay nagpakita ng pinsala ng diffuse alveolar na may cellular fibromyxoid exudates sa dalawang mga baga.
Naobserbahan sa mga pneumocytes ang mga pagbabagong viral cytopathic.
Ang larawan ng baga ay nagkatulad sa acute respiratory distress syndrome (ARDS).
Sa 11.8% ng pagkamatay na naiulat ng National Health Commission ng China, ang pinsala sa puso ay napansin sa pamamagitan ng tumaas na antas ng troponin o atake sa puso.
Ayon sa datos ng Marso mula sa United States, 89% ng mga naospital ay mayroon nang dating mga kondisyon. Ang pagkakaroon ng medikal na mga mapagkukunan at ang socioeconomics ng isang rehiyon ay maaari ring makaapekto sa pagkamatay.
Ang mga tantiya ng dami ng namamatay mula sa kondisyon ay magkaiba-iba dahil sa mga pagkakaiba ng mga rehiyon, subalit pati dahil sa mga kahirapan ng kapamaraanan.
Ang mababang pagbilang ng katamtaman na mga kaso ay maaring magdulot ng pagsobra ng kalkula sa bilang ng dami na namamatay.
Gayunman, ang katotohanan na ang mga pagkamatay ay resulta ng mga kasong nakuha noong nakaraan ay puwedeng mangahulugan na ang kasalukuyang bilang ng pagkamatay ay kulang sa pagtantiya.
Ang mga naninigarilyo ay 1.4 beses na mas malamang magkaroon ng malalang sintomas ng COVID-19 at humigit-kumulang 2.4 beses na mas malamang mangailangan ng puspusang pangangalaga o mamatay kumpara sa mga hindi naninigarilyo. Ang mga alalahanin ay nabanggit tungkol sa pangmatagalang pagkasunod-sunod na sakit.
Napag-alaman ng Hong Kong Hospital Authority ang pagbagsak nang 20% hanggang 30% sa kapasidad ng baga sa ilan sa mga taong gumaling mula sa sakit at ang scan ng baga ay nagmungkahi ng pinsala sa organo.
Maaari rin itong humantong sa post-intensive care syndrome kasunod ng paggaling.
Hanggang Marso 2020, hindi nabatid kung ang nakaraang impeksiyon ay nagbibigay ng epektibo at pangmatagalang kaligtasan sa sakit sa mga taong gumaling mula sa sakit.
Ang immunity ay nakikita na malamang, base sa kilos ng ibang coronavirus, subalit sa mga kaso kung saan ang paggaling mula sa COVID-19 ay sinundan ng pagpositibo sa mga test para sa coronavirus sa mas huling petsang nai-ulat.
Itong mga kaso ay pinaniwalaan na paglulubha ng isang matagal na pagkahawa higit pa kaysa muling pagkahawa.
Ang virus ay ipinagpalagay na likas at nagmula sa hayop, sa pamamagitan ng pagkalat ng impeksiyon.
Hindi alam ang aktuwal na pinagmulan, subalit noong Disyembre 2019 ang pagkalat ng impeksiyon ay halos lubos na isinulong ng pagkakahawa mula sa tao patungo sa tao.
Ang pag-aaral sa unang 41 kaso ng kumpirmadong COVID-19, na nalathala noong Enero 2020 sa The Lancet, ay nagbunyag sa pinakamaagang petsa ng pagsisimula ng mga sintomas noong 1 Disyembre 2019.
Opisyal na mga publikasyon mula sa WHO ay nagbigay-ulat na ang pinakamaagang paglabas ng mga sintomas wari 8 ng Disyembre 2019.
Mga ilang hakbang ang karaniwang ginagamit upang mabilang ang dami ng namamatay.
Itong mga numero ay nag-iiba ayon sa rehiyon at sa paglipas ng panahon, at naiimpluwensyahan ng dami ng test, kalidad ng sistema ng pangangalaga sa kalusugan, mga pagpipilian sa paggamot, oras mula nang paunang outbreak, at mga uri ng populasyon tulad ng edad, kasarian, at pangkalahatang kalusugan.
Sa huling bahagi ng 2019, ang WHO ay nagtalaga ng emergency ICD-10 disease codes U07.1 para sa mga namatay mula sa kinumpirma ng laboratoryong impeksiyon sa SARS-CoV-2 at U07.2 para sa mga namatay mula sa klinikal o epidemiolohikong nadayagnos na COVID-19 nang walang kumpirmasyon ng laboratoryong impeksyon ng SARS-CoV-2. Ang ratio kamatayan-sa-kaso ay sumasalamin sa bilang ng mga namatay na hinati sa bilang ng nadayagnos na mga kaso sa loob ng ibinigay na pagitan ng oras.
Batay sa estatistika ng Johns Hopkins University, ang proporsyon ng pandaigdigang kaso ng pagkamatay ay 6.9% (153,822/2,240,191) ayon noong ika-17 ng Abril 2020.
Ang bilang ay nagbabago bawat rehiyon. Ang ibang panukatan sumaklaw ng case fatality rate (CFR), kung saan ipinapakita ang porsiyento ng nasuring mga indibidwal sino ay namatay mula sa isang sakit, at ang infection fatality rate (IFR), kung saan ipinapakita ang porsiyento ng nahawahan na mga indibidwal (nasuri at hindi nasuri) sino namatay mula sa isang sakit.
Itong mga estatistiko ay hindi natakda ng panahon at sumusunod ng tiyak na populasyon mula ng pagkahawa sa pamamagitan ng resolusyon.
Habang hindi lahat ng mga tao ay nagbuo ng antibodies, ang presensiya ng antibodies maaring magbigay ng impormasyon tungkol sa gaano kadaming tao ang nahawahan.
Sa pinakasentro ng biglang paglitaw ng sakit sa Italya, Castiglione d’Adda, isang maliit na nayon ng 4600, 80 (1.7%) ay patay na.
Sa Gangelt, ang sakit ay ikinalat ng mga pistang Carnival, at kumalat sa nakababatang populasyon, na nagdulot ng medyo mababang pagkamatay, at hindi lahat ng COVID-19 na pagkamatay ay maaaring pormal na natukoy bilang gayon.
Dagdag pa, hindi nasapawan ang German na sistema ng kalusugan.
Sa Netherlands, mga 3% ay maaring may mga antibody, gaya ng natasahan mula sa mga donante ng dugo.
Nakumpirma na namatay mula sa COVID-19 ang 69 (0.004% ng populasyon).
Ang epekto ng pandemya at bilang ng pagkamatay nito ay magkaiba sa mga lalaki at mga babae.
Mas mataas ang dami ng namamatay sa lalaki sa ginawang mga pag-aaral sa China at Italy.
Ang pinakamataas na panganib para sa mga lalaki ay sa kanilang pag-edad ng 50, na ang patlang sa pagitan ng mga lalaki at mga babae ay sumasara lamang sa 90.
Sa China, ang bilang ng pagkamatay ay 2.8 na porsiyento para sa mga lalaki at 1.7 porsiyento para sa mga babae.
Hindi alam ang eksaktong mga dahilan para sa pagkakaiba-sa-seks na ito, ngunit maaaring maging dahilan ang mga kadahilanang genetiko at pag-uugali.
Mga pagkakaiba ng immunology na nakabase sa kasarian, mababang paglaganap ng pagsisigarilyo sa mga babae at mga lalaki na nagkakaroon ng kaparehong masamang mga kondisyon gaya ng hypertension sa mas batang edad kaysa sa mga babae ay maaring naging dahihal sa mas mataas na pagkakamatay sa mga lalaki.
Sa Europa, mga kalalakihan ang 57% ng mga nahawaang indibidwal at mga kalalakihan ang 72% ng mga namatay sa COVID-19.
Simula Abril 2020, ang gobyerno ng US ay hindi sinusundan ang datos ng mga impeksiyon ng COVID-19 na may kaugnayan sa kasarian.
Ipinakikita ng pananaliksik na ang mga nakakahawang sakit tulad ng Ebola, HIV, trangkaso at SARS ay iba’t iba ang epekto sa mga lalaki at babae.
Ang mas mataas na porsiyento ng mga health worker, lalo na sa mga nars, ay mga babae, at mayroon silang mas mataas na tsansa na malantad sa virus.
Ipinahayag ng World Health Organization noong 11 ng Pebrero 2020 na ang opisyal na pangalan ng sakit ay magiging “COVID-19”.
Ang puno ng WHO na si Tedros Adhanom Ghebreyesus ay nagpaliwanag na ang CO ay kumakatawan para sa corona, VI para sa mikrobyo, D para sa sakit, at 19 para sa kung kailan ang biglang paglitaw ng sakit ay unang nakilala: 31 Disyembre 2019. 31 December 2019.
Ang pangalan ay napagpilian para umiwas sa pagrereperensiya sa isang tiyak na heograpikong lokasyon (halimbawa, China), mga uri ng hayop o grupo ng mga tao, sang-ayon sa internasyonal na mga rekomendasyon sa pagbibigay pangalan na nilayon sa paghahadlang ng pagdudungis ng ngalan. Ang mikrobyo na nagiging sanhi ng COVID-19 ay pinangalanan ng severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2).
"Ang WHO ay karagdagang gumagamit ng ""ang COVID-19 na virus"" at ""virus na sanhi ng COVID-19"" sa mga pampublikong komunikasyon."
Pareho ang sakit at ang mikrobyo ay karaniwang tinatawag bilang “coronavirus”.
Habang sa inisyal na pagsiklab sa Wuhan, China, ang mikrobyo at sakit ay karaniwang tinukoy bilang “coronavirus” at “Wuhan coronavirus”.
Noong Enero 2020, inirekomenda ng WHO ang 2019-nCov at 2019-nCoV na malalang sakit na respiratoryo bilang pansamantalang mga pangalan para sa virus at sakit alinsunod sa patnubay ng 2015 laban sa paggamit ng mga lokasyon ng sakit at mga pangalan ng virus.
Ang mga opisyal na pangalan ng COVID-19 at SARS-CoV-2 ay inilabas noong 11 Pebrero 2020.
Dahil sa mga limitasyon ng kapasidad sa standard supply chains, ilang tagagawang digital ay naglilimbag ng materyal ukol sa pangangalaga ng kalusugan gaya ng nasal swabs at mga parte ng ventilator.
Sa isang halimbawa, kapag ang isang Italyanong ospital ay mapilit na nagkailangan ng isang balbula ng ventilator, at ang tagatustos ay hindi nagawang maghatid sa kinailangang takdang panahon, isang lokal ay nag-umpisang pabaliktad na pagbabalangkas at nilimbag ang kinailangang 100 na balbula nang magdamag.
Pagkatapos ng panimulang pagkalat ng COVID-19, ang mga teorya ng sabwatan, maling impormasyon at hindi tamang impormasyon ay lumitaw tungkol sa pinagmulan, iskala, pagpigil, paggamot at iba pang mga aspeto ng sakit at mabilis na kumalat sa online.
Ang mga tao ay lumitaw na may kakayahang magpakalat ng virus sa ilang hayop.
Nabigo ang pag-aaral na makakita ng ebidensiya ng viral na pagtitiklop sa mga baboy, mga pato, at mga manok.
Walang mga gamot o bakuna ang inaprubahan para gamutin ang sakit.
Ang internasyonal na pananaliksik sa mga bakuna at mga gamot sa COVID-19 ay isinasakatuparan ng mga organisasyon ng pamahalaan, mga grupo ng akademiya at mga tagapagsaliksik ng industriya.
Sa Marso, ang World Health Organization ay sinimulan ang “SOLIDARITY Trial” sa pagtasa sa mga epekto ng paggamot ng apat na umiiral na antiviral na mga timplada na may inaasahang bisa.
Walang bakuna na magagamit, subalit iba’t-ibang ahensiya ang aktibong nagpapalago ng mga kandidatong bakuna.
Ang dating mga ginawa sa SARS-CoV ay ginagamit dahil ang SARS-CoV at SARS-CoV-2 ay parehong gumagamit ng ACE2 receptor para pumasok sa mga selyula ng tao.
Mayroong tatlong mga diskarte sa pagbabakuna na iniimbestigahan.
Una, nilalayon ng mga mananaliksik na bumuo ng buong bakuna sa virus.
Ang paggamit ng nasabing mikrobyo, maging ito ay hindi aktibo o patay, ay naglalayon na magtamo ng isang maagap na immune response ng katawan ng tao sa isang bagong pagkahawa ng COVID-19.
Isang pangalawang estratehiya, mga bakunang subunit, ay naglalayong gumawa ng isang bakuna na nagpapadamdam ng immune system sa tiyak na mga subunit ng mikrobyo.
Sa kaso ng SARS-CoV-2, ang ganoong pananaliksik ay nakatuon sa S-spike na protina na nakatutulong sa virus upang pasukin ang ACE2 enzyme receptor.
Pangatlong estratehiya ang nucleic acid na bakuna (DNA o RNA na mga bakuna, isang bagong teknik sa paglikha ng pagbabakuna).
Ang mga bakunang ineeksperimento mula sa kahit saan nitong mga estratehiya ay susurii para sa kaligtasan at bisa. Sa ika-16 ng Marso 2020, ang unang klinikal na pagsubok ng isang bakuna ay inumpisahan sa apat na boluntaryo sa Seattle.
Ang mga bakuna ay naglalaman ng hindi nakapipinsalang genetic code na kinopya mula sa virus na nagdudulot ng sakit. Ang pagpapahusay na nakadepende sa antibody ay naimungkahi bilang potensiyal na hamon sa pagbuo ng bakuna para sa SARS-COV-2, subalit ito ay kontrobersiyal.
Mayroong mahigit sa 300 aktibong klinikal na mga pagsusuri ang kasalukuyang ginagawa wari ng Abril 2020.
Pitong mga pagsubok ang sumusuri sa naaprobahan na mga panggamot para sa malaria, kasama ang apat na mga pag-aaral sa hyroxychloroquine o chloroquine.
Ang mga gamot na kontra-virus na binigyan ng bagong gamit ay bumubuo sa karamihan ng pananaliksik ng mga Chinese, nang may siyam na phase III na mga pagsubok sa remdesivir sa ilang bansa na inaasahang mag-ulat sa katapusan ng Abril.
Isang dinamikang pagrepaso ng klinikal na pagsulong para sa COVID-19 na bakuna at gamot na mga kandidato ay natalaga, wari ng Abril 2020. Iilang naririyan nang antiviral na mga medikasyon ay sinusuri para sa paggamot ng COVID-19, kasama ang remdesivir, chloroquine, at hydroxychloroquine, lopinavir/ritonavir at lopinavir/ritonavir na pinagsamga sa interferon beta.
Ito ay pansamantalang ebidensiya para sa bisa ng remdesivir, hanggang noong Marso 2020.
Naobserbahan ang klinikal na pagbuti sa mga pasyenteng ginamot ng compassionate-use remdesivir.
Ang Phase III na mga klinikal na pagsubok ay isinasagawa sa US, China at Italy. Ang chloroquine na dating ginagamit sa paggamot ng malarya ay pinag-aralan sa China noong Pebrero 2020, nang may paunang mga resulta.
Gayonman, may mga tawag sa pagrepaso ng mga kasamahan sa pananaliksik.
Inirerekomenda ng Mga Awtoridad sa Kalusugan na Korean at Chinese ang paggamit ng chloroquine.
Gayunman, ipinapayo ng Wuhan Institute of Virology, na habang nagrerekomenda ng arawang dosis na isang gramo, pinapansin naman na ang dosis na dalawang beses niyon ay lubhang peligroso at puwedeng makamatay.
Noong 28 Marso 2020, ang FDA ay nagpalabas ng awtorisasyon sa emerhensiyang paggamit ng hydroxychloroquine at chloroquine sa kapasyahan ng mga doktor na gumagamot sa mga taong may COVID-19. Kabilang din sa Ika-7 edisyon ng mga patnubay na Chinese ang interferon, ribavirin o umifenovir para gamitin laban sa COVID-19.
Isinasaad ng preliminaryong datos na ang mataas na mga dosis ng ribavirin ay kailangan upang pigilan ang SARS-CoV-2 in vitro.
Nirerekomenda ang nitazoxanide para sa karagdagan na in vivo na pag-aaral matapos ang pagpakita ng mababang konsentrasyon ng pagpipigil ng SARS-CoV-2. Napakita ng mga pag-aaral na ang paunang paghahanda ng spike protein ng transmembrane protease serine 2 (TMPRSS2) ay makabuluhan para sa pagpasok ng SARS-CoV-2 sa pamamagitan ng interaksiyon sa ACE2 receptor.
Ang mga pag-aaral ng chloroquine at hydroxychloroquine na mayroon at walang azithromycin ay mayroong mga limitasyon na siyang nagpigil sa medikal na komunidad na saklawin itong mga terapi na walang dagdag na pag-aaral. Ang Oseltamivir ay hindi pumipigil ng SARS-CoV-2 sa vitro at ito ay walang kilalang tungkulin sa paggamot ng COVID-19.
Ang Cytokine storm ay maaaring maging kumplikasyon sa mga huling yugto ng malalang COVID-19.
May ebidensiya na ang hydroxychloroquine ay maaaring may katangian ng anti-cytokine storm. Ang tocilizumab ay naisama na sa mga patnubay ng paggamot ng National Health Commission ng China pagkatapos makumpleto ang isang maliit na pag-aaral.
Ito ay sumasailalim ng isang yugto 2 ng non randomised na pagsusuri sa nasyonal na lebel sa Italya matapos na nagpapakita ng mga positibong resulta sa mga taong may malubhang sakit.
Pinagsama sa isang serum ferritin na pagsusulit ng dugo para ituro ang cytokine storms, ito ay sinadya para tutulan ang ganoong mga kalalabasan, kung saan ay iniisip na naging dahilan ng pagkamatay ng ilang apektadong mga tao.
Ang interleukin-6 receptor antagonist ay inaprobahan ng FDA base sa nagdaang kaso ng mga pag-aaral para sa paggamot ng steriod refractory cytokine release syndrome na inulukan ng isang magkaibang dahilan, CAR T cell na terapi, noong 2017.
Sa ngayon, walang nakasapalaran, kontroladong ebidensiya na ang tocilizumab ay epektibong paggamot para sa CRS.
Ang paglilipat ng dinalisay at konsentradong mga antibody na binuo ng mga immune system ng mga taong nakaligtas mula sa COVID-19 sa mga taong nangangailangan nito ay sinisiyasat bilang pamamaraan ng walang bakunang paraan ng pasibong imunisasyon.
Itong estratehiya ay sinubukan para sa SARS na may mga resultang hindi pangwakas.
Ang pag-neutralisa sa virus ay ang inaasahang mekanismo ng pagkilos kung saan ang pasibong antibody therapy ay maaaring mamagitan sa depensa laban sa SARS-CoV-2.
Ang ibang mekanismo gayon pa man, gaya ng antibody-dependent cellular cytotoxicity at/o phagocytosis, ay maaring posible.
Ang ibang uri ng walang-tutol na terapi ng antibody, halimbawa, ang paggamit ng nilikhang monoclonal antibodies, ay nasa pagbubuo.
Ang produksyon ng dugo mula sa taong gumaling na, na binubuo ng likidong bahagi ng dugo mula sa mga pasyenteng gumaling na at naglalaman ng antibody na partikular sa virus na ito, ay puwedeng damihan para sa mas mabilis na pamamahagi.
Mga sakit na coronavirus, isang grupo ng malapit na magkakaugnay na mga syndrome
Si Li Wenliang, isang doktor sa Central Hospital ng Wuhan, na pagkaraan ay nahawahan at namatay sa COVID-19 pagkatapos magpamulat tungkol sa pagkalat ng virus.