wikipedia_article
stringlengths 1
59k
|
|---|
एउटा सरल रेखा AB को माथितिर बनेका आसन्न कोणहरु x 0 {\displaystyle x^{0}}, y 0 {\displaystyle y^{0}} र z 0 {\displaystyle z^{0}} छन् जसको योग 180 0 {\displaystyle 180^{0}} हुन्छ । जसलाई सरल कोण भनिन्छ ।
|
भेनेजुयला प्रिमियर डिभिजन भेनेजुयलाको राष्ट्रिय फुटबल लिग हो।जसको स्थापना सन् 1958 मा भएको थियो।यो लिगमा जम्मा 18 टिमहरूले सहभागीता जनाउने गर्दछन्।
|
लमजुङ्ग एक नेपाली भाषाको पत्रिका हो। यो पत्रिकाको सम्पादन कार्य लेखनाथ अधिकारीद्वारा भएको छ। यो पत्रिकाको प्रकाशक जिल्ला पञ्चायत लमजुङ्ग हो। यसको प्रकाशन लमजुङ्गमा द्वैमासिक अवधिमा हुन्छ। यसको पहिलो प्रति 2025 वैशाखमा प्रकाशित भएको थियो।
|
गगलफेदी नेपालको बागमती अञ्चलको काठमाडौं जिल्ला जिल्लाको एक गाँउ विकास समिति हो। यो ठाउँमा लगभग 1166 वटा घरहरु छन्। यस गाँउ विकास समितिमा धार्मिक स्थल कागेश्वरी पनि अवस्थित छ । गागलफेदी काठमाडौं जिल्लाकै सबैभन्दा ठुलो गाविस रहेता पनि हाल नगर क्षेत्रमा परिणत भएको छ। पूर्ववत रुपमा यसले पूर्वमा साॅखु पश्चिममा सुन्दरीजल उत्तरमा शिवपुरी राष्ट्रिय निकुञ्ज र दक्षिणमा आलापोट गाविस रहेको थियो।
नेपालको सन् 2011को जनगणना अनुसार गगलफेदीमा 1166 घरहरू र जनसङ्ख्या 5533 छ ।
|
यदि यो प्रमुख पृष्ठ चाँडै मेटाउने आधारको मापदण्ड भित्र नपरेको खण्डमा, अथवा तपाईँ यसमा पर्याप्त सुधार गर्न सक्नुहुन्छ भने यो सूचना हटाउनुहोला तर यदि यो तपाईँले सृजना गरेको लेख हो भने तपाईँ आफैले यो सूचना नहटाउनुहोला । यदि यो तपाईँले पृष्ठ बनाउनु भएको हो र तपाईँ यसलाई मेटाउनु पर्ने कुरामा सहमत हुनुहुन्न भने तल रहेको मेटाउन सहमत छैन बटन थिच्नुहोला र वार्तालापमा आफ्नो विचार व्यक्त गर्नुहोला । अथवा तपाईँ सिधै वार्तालापमा गई आफ्नो कुरा राख्न वा आफ्नो कुराको प्रतिक्रिया हेर्न सक्नुहुनेछ ।
एकपटक यो सूचना राखिसकेपछि यदि यो लेख अनुपयुक्त छ वा निश्चित रूपमा चाँडै मेटाउनु पर्ने पृष्ठको मापदण्डमा पर्न आउँछ भने कुनै पनि समयमा प्रबन्धक वा प्रशासकद्वारा यो पृष्ठ मेटाउन सकिनेछ ।
प्रबन्धकहरूको लागि सूचना: कृपया यो पृष्ठ मेटाउनुभन्दा पहिले लिङ्कहरू, इतिहास, र लगहरू हेर्नुहोला । साथै गुगल: वेब तथा समाचार पनि हेर्नुहोला ।यस पष्ठलाई अन्तिम सम्पादन हिमाल सुबेदी ले 14:06 युटिसीमा गर्नु भएको हो ।
गृहमन्त्री कृष्णप्रसाद सिटौलालाई हराएर सभासद् बन्नुभएका राजबंशी माओवादी राज्य समिति सदस्य तथा कोचिला राष्ट्रिय मुक्तिमोर्चा अध्यक्ष हुनुहुन्छ। अन्तरिम व्यवस्थापिकामा विधायकसमेत भइसक्नुभएका सभासद् सूर्य संविधानसभामा प्रतिनिधित्व गर्ने 5 जना सभासद्मध्ये प्रत्यक्षबाट चुनिनुभएका सूर्य एक मात्र हुनुहुन्छ। 047 देखि राजनीतिमा सक्रिय रहनुभएका सूर्य 054 देखि भूमिगत राजनीतिमा होमिनुभएको थियो। उहाँ 054 मै माओवादी जिल्ला समितिम पुग्नुभएको थियो।
जातीय स्वशासन र आत्मनिर्णयको अधिकारसहितको सङ्घीय राज्यको चित्र सविधानमै उतार्ने उहाँको मुख्य एजेण्डा छ। माओवादीले लिएको कार्यदिशा र झापाका आदिवासीका प्रतिनीधि, जनमुक्तिको लागि त्याग गरेकाले पनि आफूलाई जिताएको हुनुपर्ने सूर्यको दाबी छ।
|
मूलकाजी नेपाल अधिराज्यको प्राचिन सरकार प्रमुखको पद्वी हो । 4 काजी नियुक्त भएका मध्ये एक व्यक्ति मूलकाजी हुने गर्दथे । मूलकाजीको शक्ति संचालनको अन्त्य सन् 1806 मा मुख्तियारद्वारा भयो ।
|
माओवादीको तर्फबाट समानुपातिक प्रणालीबाट प्रतिनिधित्व गर्ने सभासद् संघप्रसाद थारु 'सुनील' माओवादी कपिलवस्तु सचिवालय सदस्य पनि हुनुहुन्छ। गजेहडा -5 सिउटीमा गरीब थारु परिवारमा जन्मनुभएका 38 वर्षीय थारु 046 देखि विद्यार्थी आन्दोलनबाट राजनीतिमा छिर्नुभएको थियो। 056 देखि माओवादीमा पूर्णकालीन हुनुभएका थारु 046 देखि 050 सम्म नेकपा मशाल कपिलवस्तुको जिल्ला समितिमा हुनुहुन्थ्यो। उहाँ 052 देखि 056 सम्म साउदी अरबको रियादमा काम गर्नसमेत जानुभएको थियो।
माओवादीको जनमुखी नैतिकै कारण आफ्नो दल र आफूलाई विजयी गराएको दाबी गर्ने थारु प्रमाणपत्र तहसम्मको औपचारिक अध्ययन गर्नुभएको छ। थारु जातिको अधिकारलाई पनि अन्य जातिको सरह संविधानमै सुनिश्चित गराउनु उहाँले उठाउने मूल एजेण्डा हो।
|
नेपालमाको इतिहासमा भएका विभिन्न राजनीतिक निर्वाचन तथा चुनावहरू
|
चापगाईँ नेपाल, भारत तथा अन्य स्थानहरूमा बसोबास गर्ने हिन्दू धर्मावलम्बी विशेषतया नेपालीहरूको थर हो।
|
ठिंगेढुंगा सुनसरी जिल्लामा रहेको ऐतिहासिक तथा पुरातत्विक महत्वको स्थान हो। धरानदेखि पूर्वपट्टि रहेको पाँचकन्या गाविस वडा नम्बर 5 ठिंगाबारीमा किराँत वा सेन राजाहरूको ऐतिहासिक प्रमाणको रूपमा ठिंगेढुंगा भेटिन्छ। यही खडा भएको ठिंगेढुंगाबाट यो गाउँको नाम पनि ठिंगाबारी रहेको छ।
|
कोका-कोला वा कोक विश्वकै प्रख्यात पेय पदार्थ। यो पेय पदार्थ चिसो रूपमा सेवन गरिन्छ।नेपालमा कोका-कोलाका उत्पादक बोटलर्स नेपालको दोस्रो तथा सबभन्दा ठूलो कारखाना भरतपुरको गोन्द्राङमा सञ्चालित छ। यो कारखानाबाट उत्पादित कोका-कोला बाग्मती अञ्चल र जनकपुर अञ्चलको पाहाडी क्षेत्र बाहेक देशका तेह्र अञ्चलमा पठाइन्छ।
यो अमेरिकामा सबैभन्दा पहिले बन्न थालेको हो।
यसमा चिनी, रङ्ग, पानी र कार्बन डायक्साइड हुन्छ।
|
तान्द्राङ्ग गोर्खा जिल्लामा पर्ने एउटा गाउँ विकास समिति हो।
|
स्वरवर्ण र व्यञ्जनवर्णको साझा समुहलाई वर्णमाला भनिन्छ।
नेपाली वर्णमालामा 36 वटा व्यन्जनवर्ण र 12 वटा स्वरवर्ण गरी जम्मा 48 वटा अक्षरहरू छन्।
अङ्ग्रेजी वर्णमालामा जम्मा 26 वटा अक्षरहरू छन् जसमध्ये 5 वटा अक्षर स्वरवर्णका मानिन्छन्।
|
शेखर ढुंगेल नेपाली साहित्यकार हुन्। उनी अमेरिकाको न्यु ह्याम्सरमा बस्छन्।
ढुंगेलको जन्म भक्तपुरको कटुन्जेमा भएको हो।
विभिन्न पत्र-पत्रिका एवम् वेबसाइटमा लेख-रचना लेख्दै आएका ढुंगेलका कृति यसप्रकार छन्ः1) शेखरका सय कविता2) आंकाक्षा 3) सम्झना 3) कहाँ छ मेरो देश ? 4) क्षितिज पारिका सपनाहरू "5) कुनै दिन ... 5) A Beautiful journey of struggle उनले अमेरिकामा बनेको नेपाली चलचित्र भुल्ने पो हो की ? का लागि दुई गीत लेखेका छन्।
ढुंगेलले जापान, अस्ट्रेलिया, हंगकंग, सिंगापुर, बेलायत, फ्रान्स, नर्वे र जर्मनीको यात्रा गरेका छन्।
|
ई.पू. 623 ईसा मसीहको जन्म देखि पूर्वका वर्षहरूलाई दर्शाउँदछ। ईसाको जन्मलाई अधार मानेर त्यसको जन्मदेखि ई.पू. 623 वा वर्ष पूर्वका वर्षलाई यस प्रकार प्रदर्शित गरिन्छ। यो जूलियन कलेण्डरमा अधारित एक सामूहिक वर्ष मानिन्छ। अधिकांश विश्वमा यसै पद्धतिका आधारमा पुराना वर्षहरूको गणना गरिन्छ। भारतमा यसका अतिरिक्त धेरै पञ्चाग प्रसिद्ध छन् जस्तै विक्रम संवत् जो ईसाका जन्मदेखि 57 वा 58 वर्ष पूर्व शुरु हुन्छ र यो नेपाल राष्ट्रिय क्यालेण्डर हो। यसका अतिरिक्त शक संवत् पनि प्रसिद्ध छ। शक संवत् भारतको प्राचीन संवत् हो जो ईसाको जन्मको 78 वर्ष पछिदेखि आरम्भ हुन्छ। शक संवत् भारतको राष्ट्रिय क्यालेण्डर हो।
भारतमा प्रचलित केही अन्य प्राचीन संवत् यस प्रकार छन्-
उपर्युक्त अन्तरका आधारमा ई.पू. 623का अनुसार विक्रम संवत्, सप्तर्षि संवत्, कलियुग संवत् र प्राचीन सप्तर्षि आदिमा वर्ष निकाल्न सकिन्छ।
|
हिन्दी साहित्य सम्मेलन विश्वविद्यालय भारतीय राज्य उत्तर प्रदेशको इलाहाबादमा स्थित एउटा विश्वविद्यालय हो।
|
लरेन निकोल चेने अमेरिकन राष्ट्रिय महिला फुटबल टिमकी फुटबल खेलाडी हुन। हाल उनी बोस्टन ब्रेकर्सको लागि अग्रपंक्तिमा खेल्ने गर्छिन।
|
लिभ फ्लेस अङ्ग्रेजी उपन्यासकार रथ रेन्डेलद्वारा लिखित उपन्यास हो ।
|
रण शमशेर जङ्गबहादुर राणा नेपाली सेनाका प्रधानसेनापति थिए। उनको जन्म कमाण्डर धीर शमशेर राणाको तेश्रो पुत्रको रुपमा भयो। वि.सं. 1943 मा जनरल कमाण्डर इन्चीफ खड्ग शमशेर पाल्पा लाघारिए पश्चात उनी प्रधानसेनापति भए साथै प्रधानमन्त्रीको मर्यादामा दाजु वीर शमशेरपछिको दोस्रो थिए।
उनी मदिराले नुहाउने हुदाँ वि.सं. 1944 वैशाखको अन्त्यतिर मरे र देवशमशेर त्यो पदमा पदोन्नती हुन् गए।
|
अस्पताल हरूको विकास संगै नेपालका मेडीकल कलेज हरूले श्वास्थ क्षेत्रमा कामगर्ने थुप्रै शक्ति पनि उत्पादन गर्ने गरेका छन तर अझै पनि नेपालमा सबै अस्पताल हरूमा सुलभ तरिकाले चिकीत्सक तथा श्वास्थकर्मी पुग्न सकेका छैनन।
नेपालमा हाल थुप्रै निजी, सामुदायीक तथा सरकारी अस्पताल रहेपनी यो पेजमा सरकारी, सामुदायीक तथा मिसन अस्पतालको नामावली संकलन गरिएको छ।
• वीर अस्पताल काठमाडौं
• शहिद सुक्रराज सरूवा रोग अस्पताल काठमाडौं
• नेपाल आँखा अस्पताल काठामाण्डौ
• शहिद गंगालाल राष्ट्रिय ह्रिदय रोग केन्द्र काठमाडौं
• इन्द्रराज्य लक्ष्मी प्रसुती गृह काठमाडौं
• कान्ती वाल अस्पताल काठमाडौं
• आयुर्बेद अस्पताल काठमाडौं
• पाटन अस्पताल पाटन ललितपुर
• मानसिक अस्पताल पाटन
• भक्तपुर अस्पताल भक्तपुर
• सार्क क्षयरोग केन्द्र भक्तपुर
• वि.पी कोइराला श्वास्थ बिज्ञान प्रतिश्ठान धरान
• वि.पी. कोइराला क्यान्सर अस्पताल भरतपुर
• पस्चीमान्चल क्षेत्रीय अस्पताल पोखरा
• मध्यपस्चीमान्चल क्षेत्रीय अस्पताल वीरेन्द्रनगर
• पूर्वाञ्चल क्षेत्रीय अस्पताल धरान
• मेची अञ्चल अस्पताल भद्रपुर
• मेची अञ्चल आयुर्वेद औषधालय ईलाम
• कोसी अञ्चल अस्पताल विराटनगर
• कोसी अञ्चल आयुर्वेद औषधालय धनकुटा
• सगरमाथा अञ्चल अस्पताल राजविराज
• सगरमाथा अञ्चल आयुर्वेद औषधालय गाईघाट
• जनकपुर अञ्चल अस्पताल जनकपुर
• जनकपुर अञ्चल आयुर्वेद औषधालय धनुषा
• नरायणी उपक्षेत्रीय अस्पताल वीरगंज
• नारायणी अञ्चल आयुर्वेद औषधालय हेटौडा
• बाग्मती अञ्चल आयुर्वेद औषधालय काठमाडौं
• लुम्वीनी अञ्चल अस्पताल बुटवल
• लुम्वीनी अञ्चल आयुर्वेद औषधालय भैरहवा
• धवलागीरी अञ्चल अस्पताल बाग्लुगं
• धवलागीरी अञ्चल आयुर्वेद औषधालय बाग्लुगं
• गण्डकी अञ्चल आयुर्वेद औषधालय पोखरा
• राप्ती अञ्चल अस्पताल तुल्सीपुर
• राप्ती अञ्चल आयुर्वेद औषधालय घोराही त्रिभुवननगर
• कर्णाली अञ्चल अस्पताल जुम्ला
•कर्णाली अञ्चल आयुर्वेद औषधालय जुम्ला
• भेरी अञ्चल अस्पताल नेपालगंज
• भेरी अञ्चल आयुर्वेद औषधालय वीरेन्द्रनगर
• सेती अञ्चल अस्पताल धनगढी
• सेती अञ्चल आयुर्वेद औषधालय धनगढी
• माहाकाली अञ्चल अस्पताल महेन्द्रनगर
• माहाकाली अञ्चल आयुर्वेद औषधालय महेन्द्रनगर
मेची अञ्चल
• ताप्लेजुंग अस्पताल ताप्लेजुंग
• पांचथर अस्पताल फिदिम
• ईलाम अस्पताल ईलाम
• आम्दा अस्पताल दमक
कोसी अञ्चल
• मोरंग जिल्ला अस्पताल रंगेली• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र कंचनवारी मोरंग• रामलाल गोल्छा आँखा अस्पताल विराटनगर
• सुनसरी जिल्ला अस्पताल इनरूवा• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र इनरूवा• धरान आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र धरान• इटहरी आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र इटहरी
• धनकुटा अस्पताल धनकुटा
• तेह्रथुम जिल्ला अस्पताल म्यांगलुंग
• भोजपुर जिल्ला अस्पताल भोजपुर• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र भोजपुर
• संखुवा सभा जिल्ला अस्पताल खांदवारी• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र खांदवारी
सगरमाथा अञ्चल
• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र राजविराज
• सिरहा जिल्ला अस्पताल सिरहा• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र सिरहा• सगरमाथा चौधरी आँखा अस्पताल लाहान
• उदयपुर अस्पताल गाईघाट
• खोटाङ जिल्ला अस्पताल दिक्तेल• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र दिक्तेल
• सोलुखुम्वु जिल्ला अस्पताल सल्लेरी• कुन्दे अस्पताल सोलुखुम्वु
• मिसन अस्पताल वखलढुंगा• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र वखलढुंगा
जनकपुर अञ्चल
• जानकी आँखा अस्पताल जनकपुर
• सिन्धुली अस्पताल सिन्धुली• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र सिन्धुली
• महोतरी जिल्ला अस्पताल जलेस्वर
• सर्लाही जिल्ला अस्पताल मलंगवा
• रामेछाप जिल्ला अस्पताल रामेछाप बजार• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र मन्थली• मन्थली सामुदायीक अस्पताल मन्थली
• दोलखा जिल्ला अस्पताल चरीकोट• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र चरीकोट• जिरी अस्पताल जिरी
बागमती अञ्चल
• सुस्मा कोइराला मोमोरीयल प्लास्टीक सर्जरी अस्पताल साँखु काठमाडौं• छातीरोग अस्पताल कालीमाटी काठमाडौं• मनमोहन स्मृती अस्पताल काठमाडौं• अर्बुद रोग निवारण सँस्था काठमाडौं• क्षेत्रपाटी निशुल्क अस्पताल काठमाडौं• केन्द्रीय कारागार अस्पताल काठमाडौं• त्रि.वि शिक्षण अस्पताल काठमाडौं• नेपाल मेडीकल कलेज शिक्षण अस्पताल काठमाडौं• फ्रेन्डसअफ शान्ताभवन अस्पताल काठमाडौं• सिँह दरवार बैध खाना• लायन्स आँखा उपचार केन्द्र काठमाडौं• राष्ट्रिय दन्त अस्पताल काठमाडौं• क्षयरोग अस्पताल काठमाडौं• अर्थोपेडीक अस्पताल काठमाडौं• टोखा अस्पताल काठमाडौं• तिलगंगा आँखा केन्द्र काठमाडौं• वि.पी स्मृती अस्पताल काठमाडौं
• इवामुरा अस्पताल भक्तपुर• भक्तपुर क्यान्सर अस्पताल भक्तपुर• ख्वाप मेडीकल कलेज शिक्षण अस्पताल भक्तपुर• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र भक्तपुर
• होमियोप्याथीक अस्पताल ललितपुर• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र पाटन ललितपुर• आन्नदबन कुष्ठरोग निवारण अस्पताल ललितपुर
• सिन्धुपाल्चोक जिल्ला अस्पताल चौतारा• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र चौतारा
• धुलीखेल अस्पताल धुलीखेल• शिरमेमोरीयल अस्पताल बनेपा• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र बनेपा• वाल अपाङग अस्पताल बनेपा
• रसुवा जिल्ला अस्पताल धुन्छे• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र धुन्छे
• त्रिसुली अस्पताल त्रिसुली नुवाकोट• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र ढीकुरे नुवाकोट
• धादिङ जिल्ला अस्पताल धादिङ बेँसी• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र धादीङ• राजमार्ग आपतकालीन अस्पताल मलेखु
नारायणी अञ्चल
• महेन्द्र आदर्श चिकीत्सालय भरतपुर• श्री 5 महेन्द्र स्मारक आंखा अस्पताल भरतपुर• भरतपुर कलेज अफ मेडीकलसाइन्स शिक्षण अस्पताल भरतपुर• चितवन मेडीकल कलेज शिक्षण अस्पताल भरतपुर• नारायणी सामुदायीक अस्पताल भरतपुर• रत्ननगर सामुदायीक अस्पताल रत्ननगर• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र रत्ननगर• राजमार्ग आकास्मीक उपचार केन्द्र मुगलीगं
• मकवानपुर जिल्ला अस्पताल हेटौडा
• केडीया आँखा अस्पताल वीरगंज• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र वीरगंज
• बारा जिल्ला अस्पताल कलैया• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र कलैया
• रौतहट जिल्ला अस्पताल गौर• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र चन्द्रनिगाहपुर
लुम्वीनी अञ्चल
• पाल्पा जिल्ला अस्पताल तानसेन• मिसन अस्पताल तानसेन• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र तानसेन• लुम्विनी मेडीकल कलेज शिक्षण अस्पताल तानसेन
• भिम अस्पताल भैरहवा• रण अम्वीका आँखा अस्पताल भैरहवा• सिदार्थ बाल अस्पताल बुटवल• युनीभर्सल मेडीकल कलेज शिक्षण अस्पताल भैरहवा• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र बुटवल
• पृथ्वीचन्द्र अस्पताल परासी• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र अरूणखोला नवलपरासी
• पि चन्द्र अस्पताल तौलीहवा• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र तौलीहवा
• अर्घाखाँची जिल्ला अस्पताल सन्धीखर्क• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र सन्धीखर्क
• गुल्मी जिल्ला अस्पताल तम्घाँस• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र तम्घाँस
गण्डकी अञ्चल
• लेखनाथ सामुदायीक अस्पताल लेखनाथ• हिमालय आँखा अस्पताल पोखरा• कुष्ठरोग निवारण अस्पताल पोखरा• मणीपाल मेडिकल कलेज शिक्षण अस्पताल पोखरा• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र कास्की पोखरा
• तनँहु जिल्ला अस्पताल बन्दीपुर• सामुदायीक उपचार केन्द्र दमौली• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र दमौली
• आँपपिपल मिसन अस्पताल गोरखा• गोरखा अस्पताल गोरखा• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र गोरखा गोरखा• गोरखा आँखा अस्पताल गोरखा
• लम्जुंग सामुदायीक अस्पताल बेँसी सहर• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र बाँझाखेत लम्जुगं
• मनाङ अस्पताल चामे• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र चामे
• स्यांगजा जिल्ला अस्पताल पुतलीबजार• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र पुतली बजार
धवलागीरी अञ्चल
• आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र बाग्लुंग
• पर्बत जिल्ला अस्पताल कुस्मा बजार• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र फलेवास पर्वत
• म्याग्दी जिल्ला अस्पताल बेनी बजार• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र बेनी
• मुस्ताङ अस्पताल जोमसोम बजार• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र जोमसोम
राप्ती अञ्चल
• महेन्द्र अस्पताल घोराही त्रिभुवननगर• आयुर्वेद अस्पताल बिजोरी त्रिभुवननगर• अर्थोपेडीक अस्पताल घोराही, त्रिभुवनगर • राप्ती आँखा अस्पताल त्रिभुवननगर
• प्युठान जिल्ला अस्पताल प्युठान• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र खलंगा
• रोल्पा जिल्ला अस्पताल रेउघा लिवागं
• रूकुम अस्पताल मुसीकोट• चौरजाहारी अस्पताल चौरजाहारी बजार• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र चौरजाहारी बजार
• सल्यान जिल्ला अस्पताल सल्यान
भेरी अञ्चल
• सुर्खेत जिल्ला अस्पताल वीरेन्द्रनगर• सुर्खेत आँखा उपचार केन्द्र वीरेन्द्रनगर
•नेपालगंज मेडीकल कलेज शिक्षण अस्पताल कोहलपुर, नेपालगंज• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र नेपालगंज• फत्तेवाल आँखा अस्पताल नेपालगंज
• जाजरकोट जिल्ला अस्पताल जाजरकोट • जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र जाजरकोट
• दैलेख जिल्ला अस्पताल दैलेख• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र दैलेख• आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र दुल्लु
• बर्दीया जिल्ला अस्पताल गुलरीया• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र गुलरीया
कर्णाली अञ्चल
• जुम्ला जिल्ला अस्पताल जुम्ला
• मुगुजिल्ला अस्पताल
• हुम्ला जिल्ला अस्पताल सिमकोट • जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र सिमकोट
• डोल्पा जिल्ला अस्पताल दुनै
• कालीकोट जिल्ला अस्पताल मान्म
सेती अञ्चल
• सुदुरपस्चिमान्चल आँखा अस्पताल धनगढी• टीकापुर अस्पताल टीकापुर
• जिल्ला अस्पताल दिपायल• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र दिपायल
• आछाम जिल्ला अस्पताल मंगलसेन• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र मंगलसेन
• बझाङ अस्पताल चैनपुर• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र चैनपुर
• बाजुरा अस्पताल बाजुरा• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र बाजुरा
माहाकाली अञ्चल
• माहाकाली आँखा अस्पताल महेन्द्रनगर
• मिसन अस्पताल अमरगढी डडेलधुरा• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र अमरगढी• आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र जोगबुढा
• बैतडी जिल्ला अस्पताल दसरथचन्द बैतडी• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र दसरथचन्द
• दार्चुला अस्पताल दार्चुला• जिल्ला आयुर्वेद श्वास्थकेन्द्र दार्चुला
• त्रिभुवन-चन्द्र मिलिटरी हस्पिटल
• वीरेन्द्र सैनिक अस्पताल
• क्षेत्रीय अस्पताल इटहरी
• सर्पदंस उपचार केन्द्र झापा
• क्षेत्रीय अस्पताल पोखरा
• क्षेत्रीय अस्पताल सुर्खेत
• क्षेत्रीय अस्पताल दिपायल
• सेनाका बिभिन्न बाहीनी,गण तथा गुल्ममा स्तर अनुसारका उपचार केन्द्र समेत रहेको
• सशस्त्र प्रहरी अस्पताल काठमाण्डौ
• शसस्त्रका गण हरूमा स्तरअनुसारका उपचार केन्द्र हरू समेत अन्य ठांउमा रहेका छन्।
• वीरेन्द्र प्रहरी अस्पताल काठामाण्डौ
प्रहरीका युनीट हरूमा स्तरअनुसारका उपचार केन्द्र हरू समेत अन्य ठांउमा रहेका छन्।
Skine== निजामती ==
श्रोत नेपाल सरकार श्वास्थ मन्त्रालय, आयुर्वेद विभाग, श्वास्थ जर्नल हरू र समाचार मिडिया हरू
|
राष्ट्रिय प्राविधिक संस्थान, त्रिपुरा भारतीय राज्य त्रिपुराको राजधानी अगरतलामा स्थित एउटा विश्वविद्यालय हो।
|
जनता पार्टी पानामाको एउटा राजनीतिक दल हो | रुबेन अरोसेमेना भल्देस यो दलको अध्यक्ष हो |
|
चौतारा नेपालको बागमती अञ्चलको सिन्धुपाल्चोक जिल्लाको नगरपालिका तथा सदरमुकाम हो। यो नगरपालिकाको कुल क्षेत्रफल 41 वर्ग किलोमिटर छ।
चौतारा नगरपालिकामा नेवार, गुरुङ तथा अन्य मिश्रित जातिहरूको बसॊबास छ। नगरपालिकाका अधिकांश मानिसहरू कृषि उत्पानद, नोकरी, व्यापार तथा अन्य पेशामा व्यस्त हुन्छन्। यस नगरपालिका अन्य नगरपालिकाको तुलनामा धेरै विकसित नगरपालिका हो। चौतारा नगरपालिकाले यातायात, सञ्चार, विद्युत, खानेपानी, सुरक्षा र प्रविधिमा निकै फड्को मारिसकेको छ।
चौतारा नगरपालिका जिल्ला सदरमुकाम पनि हो। यस नगरपालिकाको कुल क्षेत्रफल 41 वर्ग किलोमिटर छ। चौतारा नगरपालिका जिल्लाभरको प्रशासनको केन्द्र हो। नगरपालिकामा नेवार गुरुङ तथा अन्य मिश्रित जातिहरूको बसॊबास छ। चौतारा नगरपालिकामा जनघनत्व बढी छ। नगरपालिकाका अधिकांश मानिसहरू कृषि उत्पानदमा नोकरीमा व्यापारमा तथा अन्या पेशामा व्यस्त हुन्छन्। वि.सं. 2058 सालको जनगणनामा चौतारामा 1114 घरपरिवार तथा कुल जनसङ्ख्या 5089 थियो जुन जिल्लामा नै सबैघन्दा बढी जनघनत्व भएको ठाउँ थियो।
चौतारा नगरपालिका 2068 साउन 1 देखि लागू हुने गरी बनाइएको हो। यसलाई नगरपालिका घोषणा गर्दा चौतारा, कुविण्डे, सानोसिरुवारी र पिपलडाँडा गाउँ विकास समितिहरू समावेश गरिएका हुन्। आर्थिक वर्ष 2068/69को बजेटमार्फत् मुलुकमा 41 नयाँ नगरपालिका थपिंदा चौतारा पनि नगरपालिका बनेको हो।
चौतारा, कुविण्डे, सानोसिरुवारी र पिपलडाँडा यी 4 गाउँ विकास समितिहरूलाई मिलाएर चौतारा नगरपालिका बनाइएको हो। त्यसैले राष्ट्रिय जनगणना 2068को जनगणना अनुसार यी 4 ठाउँहरूको जनसङ्ख्यालाई जोडेर चौतारा नगरपालिकाको जनसङ्ख्या 15,606 रहेको छ ।
|
डम्बा नेपाली बाजा हो । यो तामाङमा प्रचलित बाजा हो । यो बाजा ठोकेर बजाइन्छ । डम्बा आमुको काठबाट बनाइन्छ । यसमा गोलो घेरा बनाई घोरलको छाला टाँगी बत्तीस वटा बाँसका किला ठोकिएका हुन्छन् । यसको शिर भागमा डाँफेको मूर्ति कुँदिएको हुन्छ । तामाङहरूको ताम्बा गीतमा यो बाजा बजाउनु अनिवार्य मानिन्छ । डम्बा नबजाई तामाङ जातिको कुनै पनि साङ्गीतिक समारोह पूरा हुँदैन । डम्बा तामाङ जातिका पुर्खा पेङ दोर्जेले बनाएको विश्वास गरिन्छ ।
|
राष्ट्रिय नविकरण पार्टी पेरुमा एउटा राजनीतिक दल हो | रफएल रै रै दलको अध्यक्ष हो |
|
झोराहाट मोरङ जिल्लामा पर्ने एक गाविस हो।
नेपालको सन् 2011 को जनगणना अनुसार झोराहाटको 1,254 घर धुरीमा कुल जनसङ्ख्या 5,387 रहेको छ।
|
मांसपेशी रिल्याक्स्यान्ट अथवा पूर्ण वा आंशिक रूपमा अचेत गराउने एनेस्थेटिक रसायन।
|
आन्द्रे रसेल वेस्ट इन्डिज राष्ट्रिय क्रिकेट टिम का खेलाडी हुन।
|
अमेरिकी केन्द्रीय बैङ्क प्रणालीको गवर्नरहरूको अध्यक्ष अमेरिकाको केन्द्रीय बैङ्क प्रणालीको प्रमुख हुन्छ । सामन्य बोलचालको भाषमा यसको प्रमुखलाई "फेडको अध्यक्ष", "फेड अध्यक्ष" तथा "फेड प्रमुख" पनि भन्ने गरिन्छ । यस प्रणालीको अध्यक्ष अमेरिकी केन्द्रीय बैङ्क प्रणालीको गवर्नरहरूको "सक्रिय कार्यकारी कर्मचारी" हुन्छ । वर्तमानमा यसको प्रमुखलाई तटस्थ शीर्षकको रुपमा "अध्यक्ष" भन्ने गरिन्छ ।
हाल यसको प्रमुख जेनेट एलन हुन्, उनी पहिलो महिला हुन् जसले यस जिम्मेवारीलाई वहन गरेकी हुन् । उनले आफ्नो कार्यकाल सन् 2014 फेब्रुअरी 1 मा सुरुवात गरेकी थिइन् यस भन्दा पूर्व उनी उपाध्यक्ष भएर सन् 2010 देखि सन् 2014 सम्म कार्य गरेकी थिइन् ।
|
उचित जनसङ्ख्या अनुसार शहरहरूको सूची तयार पारिएको छ ।
|
ढाँचा:Infobox गैलियम
हाइड्रोजन • हेलियम • लिथियम • बेरिलियम • बोरोन • कार्बन • नाइट्रोजन • अक्सिजन • फ्लोरिन • नियोन • सोडियम • म्याग्नेसियम • एल्युमिनियम • सिलिकन • फोस्फरस • सल्फर • क्लोरिन • आर्गन • पोटासियम • क्याल्सियम • स्क्यान्डियम • टाइटानियम • भेनेडियम • क्रोमियम • म्याङ्गनिज • फलाम • कोबल्ट • निकेल • तामा • जस्ता • ग्यालियम • जर्मेनियम • आर्सेनिक • सेलेनियम • ब्रोमिन • क्रिप्टन • रुबिडियम • स्ट्रन्सियम • इट्रियम • जर्कोनियम • नियोबियम • मलिब्डेनम • टेक्निसियम • रुथेनियम • रोडियम • प्यालेडियम • चाँदी • क्याड्मियम • इन्डियम • राङ • एन्टिमोनी • टेलुरियम • आयोडिन • जेनन • सिजियम • बेरियम • ल्यान्थनम • सिरियम • प्रेजियोडिमियम • नियोडिमियम • प्रोमिथियम • समेरियम • युरोपियम • ग्याडोलिनियम • टर्बियम • डिस्प्रोजियम • होल्मियम • अर्बियम • थुलियम • इटर्बियम • लुटिशियम • ह्याफ्नियम • ट्यान्टलम • टङ्स्टेन • रिनियम • अज्मियम • इरिडियम • प्लेटिनम • सुन • पारो • थ्यालियम • सिसा • बिस्मथ • पलोनियम • एस्टटिन • रेडन • फ्रान्सियम • रेडियम • एक्टिनियम • थोरियम • प्रोट्याक्टिनियम • युरेनियम • नेप्ट्युनियम • प्लुटोनियम • एमरिशियम • क्युरियम • बर्क्लियम • क्यालिफोर्नियम • आइन्स्टाइनियम • फर्मियम • मेन्देलिभियम • नोबेलियम • लरेन्सियम • रदर्फोर्डियम • दुब्नियम • सिबोर्गियम • बोरियम • ह्यासियम • माइट्नेरियम • डार्मश्टाटियम • रेन्टगेनियम • उनुन्बियम • उनुन्ट्रियम • उनुन्क्वाडियम • उनुन्पेन्टियम • उनुन्हेक्सियम • उनुन्सेप्टियम • उनुनक्टियम
|
सुपा देउराली झण्डै 4,500 फिटको उचाइमा अवस्थित अर्घाखाँची जिल्लाको मध्यभागमा अवस्थित देवीस्थल हो। त्यस मार्गमा आवतजावत गर्ने धर्मात्माहरूको इच्छा पूरा गराइदिने सुपादेवी स्थानीय क्षेत्रमा आस्थाकी प्रतीक मानिन्छिन्। सन्धिखर्क गोरुसिङ्गे राजमार्गस्थित सुपाखोलाको पश्चिम पाउमा अवस्थित छ यो देवी मन्दिर। नरपानी र फलामे दुवै अग्ला महाभारतको बीच अधिक उचाइको भञ्ज्याङमा अवस्थित सुपा मन्दिर कहालीलाग्दो भीमकाय खोंचमा रहेको छ। सयौं फिटमाथिबाट मन्दिरको पूर्वमा खस्ने सुपा खोलाको आकर्षक प्राकृतिक छाँगोले प्रत्येक यात्रुको मन लोभ्याउँछ। तराइको सिरसिरे हावा यही सुपाको छेंडो भएर निरन्तर हिमालतर्फ बतासिने भएकोले सुपा देउराली सदावहार उच्च शिखर मानिन्छ। दुईटा फूल र ढुङ्गो चढाएर देउरालीप्रतिको सद्भाव दर्शाउने बटुवाहरूको सनातन परम्परा अक्षरस छ। सुपा देउरालीपारिको राष्ट्रिय योजनामा सूचीकृत सिमेण्ट उद्योगको घाउले सुपाको महिमा जिल्ला, अञ्चल, केन्द्र हुँदै भारतसम्म उजागर छ।
पश्चिम नेपालको लुम्बिनी अञ्चलमा पर्ने अर्घाखाँची जिल्लाको गोरुसिङ्गे - सन्धिखर्क मार्गको 47 किलोमिटरको दुरीमा महाभारत पर्वत श्रृङ्खलाका ठुला ठुला पहाडहरूको खोचमा सुपा देउराली मन्दिर अवस्थित छ । प्राचिन प्यागोडा शैलिबाट निर्मित यो मन्दिर धार्मिक तिर्थ स्थलको रुपमा चिनिन्छ । प्राकृतिक एवं रमणयिय स्थानमा अवस्थित यो मन्दिरको दर्शन गर्नाले मनोकाँक्षा पुरा हुने विश्वास गरिन्छ । भाकल अनुशार पूजा गरेमा मनको इच्छा पुरा हुने हुनाले यस मन्दिरको महत्व दिन प्रतिदिन बढ्दै गएको कुरा यहाँ आउने श्रद्धालु भक्तजनहरूको भिंडले थाह हुन्छ ।
यस प्रसिद्ध धार्मिक मन्दिरको स्थापना कहिले र कसरी भयो भन्ने सान्दर्भमा विभिन्न किम्वदन्तिहरूका आधार र पहरामा लाहुरे टाँसिएको, भगवान रामकी पत्नि सीताले बनाएको चुलो, जाँतो आदीका शिलाहरूबाट त्रेता युग देखि नै यहाँ शक्ति थियो भन्न सकिन्छ । पछि आएर बाइसे चौबिसे राज्यका पालामा खाँचिकोट राज्यका राजकुमार र भारतको बलरामपुरकी राजकुमारी बीच विवाह गरि घर तर्फ ल्याउँदा बाटोमा केही कुरा झुटो बोलेर अथवा ढाँट छल गरेर विवाह गरेको हल्ला दुलहीले सुनिन् । डोलिमा बोकेर ल्याएकी दुलही हाल सुपा देउराली मन्दिर रहेको स्थान भन्दा करिब पचास मिटर दक्षिणमा पुग्दा डोलिबाट रगतको थोपा झरेछ । यो रगतको थोपा देखेर हाल मन्दिर रहेको स्थानमा आएर डोलिमा हेर्दा दुलही मृत अवस्थामा थिइन् । त्यसपछि खाँचिकोट राज्यमा विभिन्न रोग व्याधी र महामारी फैलिएर विभिन्न विध्न वाधाहरू उत्पन्न हुन थाले । एक जना खनाल थरका ज्योतिषलाई बोलाएर धामी हेराउँदा त्यस ठाँमा दैविक शक्ति उत्पन्न भएको र कोलो पाठी बलि दिनु पर्छ भनेकाले त्यसै समय देखि खाँचिकोट राज्यका राजा ठकुरी राजाका रजौटा खड्का, कब्दार र नेवार थरका समुदायले कुल पूजा गर्दै हालसम्म आएको इतिहास पाइन्छ । त्यही समय देखि यस मन्दिरमा आफ्नो मनोकामना पुर्ण होस् भनेर भाकल गर्ने विभिन्न जिन्सी सुन, धजा, वस्त्र, रातो फूल, माला चढाएर पाठा पाठीको बलिपूजा गर्ने र परेवा उडाउने व्यापक प्रचलन रहेको छ ।
दैनिक गोरुसिङ्गे पत्थरकोट गर्ने पचासौँ सवारी साधनका यात्रुहरू सुपा देउरालीमा दान, भेटी चढाएर यात्रा गन्तव्य गर्नु नैसर्गिक धर्म ठान्दछन्। परापूर्वकालदेखि बटुवा, लाहुरे विद्यार्थीको चाहना पूरा गर्दै आएकी यी देवीको व्यवस्थित मन्दिर 2042 सालमा मात्र निर्माण भएको थियो। मन्दिरमा खस्ने धारोको पानी अचाएर घण्ट बजाउँदै मन्दिर परिक्रमा गर्दा शरीरमा उच्छवास सञ्चार हुने सुपा देउराली देवीको अपार दैवी शक्ति रहेको मानिन्छ। मन्दिर प्राङ्गणका विश्रामस्थल देवी देउरालीका भगिनी शृङ्गार रहेका छन्। पक्की बाटोको दुर्लभ निम्सरो डिलमा अवस्थित मन्दिर प्राङ्गणमा पहिलो पदार्पण गर्ने जुनसुकै यात्रु मन्दिरको दुर्लभ चुनौती देखेर सहजरूपमा आश्चर्य प्रकट गर्छन्। हप्ताको प्रत्येक शनिवार भाकल गरिएका बलि चढ्ने सुपा देउराली मन्दिर एकादशी, औंसी र पूर्णिमा बाहेक अरू सबै समयमा पनि भाकल चढाउन खुला रहन्छ। त्यही भाकल, भेटी सङ्कल्पलाई आयस्रोतको आधार मानिन्छ मन्दिरको लागि। मन्दिरकै आयस्रोतको आधारमा नित्य साँझ-बिहान पाठ-पूजा गर्न ब्राह्मणको व्यवस्थासमेत गरिएको सुपा देउराली मन्दिर एक मात्र जिल्लाको सदावहार मन्दिर हो। पिउने पानी, यात्रु आश्रयको लागि विश्रामको व्यवस्था भएको सुपा देउराली मन्दिर अर्घाखाँचीको सम्पदा धरोहर धार्मिक शृङ्गार हो। चाहनाअनुसार प्रत्येक यात्रुहरूको इच्छाशक्ति पूरा गराइदिने दैवी शक्तिको केन्द्र पनि हो सुपाको देवी देउराली मन्दिर।
सुपा देउराली मन्दिर
सुपा देउराली मन्दिर परिसर
सुपा देउराली मन्दिर
सुपा देउराली मन्दिर
|
लोकतान्त्रिक विकल्प '91 सुरिनाममा एउटा राजनीतिक दल हो | दल 1991मा स्थापना गरियो | भे. जेस्सेरुन दलको नेता हो |
|
सहस्राब्दी विकास लक्ष्यसम्यक्त राष्ट्र संघीय सम्मेलनको घोषणा पत्रद्बारा सन्2000को सेप्टेम्वरमा जारी गरीएको हो। यस विकास लक्ष्यमा 8 वटा उद्देश्य,18 वटा लक्ष्य र 48 वटा सूचकहरू समावेश गरिएको छ।यस सहस्रब्दी विकास घोषणापत्रमा 147 देशका सरकार प्रमुख सहित 189 देशका प्रतिनिधिले हस्ताक्षर गरेका थिए। यस घोषण पत्र मार्फत विकास, शान्ति तथा सुरक्षा,लैगिक समानता,बिभिन्न स्वरूपको गरिवी निवारण र दिगो मानव विकासका पक्षमा गहिरो प्रतिबद्धता ब्यक्त गरिएको छ।
|
सहायता विषयसूची: कुनै प्रश्न? · चिटसिट · सम्पादकद्वारा स्वागत · प्राय सोधिने प्रश्नहरू · शब्दावली · सहायता वार्ता: वेब · सहायता डेस्क · सन्दर्भ डेस्क · स्वशिक्षा
शुरुवातपरिचय | विकिपीडियाका पदहरूको सूची | अभिभावकहरूलाई केहि सल्लाहहरू
नीति तथा निर्देशनहरूपञ्च स्तम्भ | लेखन शैली मद्दत
विकिपीडिया हेर्ने तरिकालेख कसरी खोज्ने | साइटमा लेख तथा प्रकार्य कसरि भेट्टाउने
सञ्चार विधिहरूचौतारी | वार्ता पृष्ठहरू
विकिपीडिया सम्पादनसङ्क्षिप्त मद्दत | विकिपीडियामा योगदान | निर्देशन
विकिपीडिया समुदायप्रयोगकर्तालाई ग्रहण गर्नुहोस | पृष्ठ मेटाउने छलफल | विवाद समाधान
लिङ्क तथा सन्दर्भहरूलिङ्क कसरी बनाउने? | बाह्य लिङ्कहरू | स्रोत उल्लेख
स्रोत तथा सूचीहरूअपूर्ण प्रकारहरूको सूची | ध्यान आवश्यक पृष्ठहरू | ढाँचाहरू
तस्बीर तथा मिडियातस्बीर अपलोड | चित्र कपीराइट ट्याग | अन्य मिडिया
खाता सेटिङ तथा मर्मतआफ्नो प्राथमिकताहरू परिवर्तन गर्नुहोस् | आफ्नो हस्ताक्षर परिवर्तन गर्नुहोस्
परिवर्तनहरूको अवलोकनपृष्ठ इतिहास | प्रयोगकर्ताका योगदानहरू | बर्बरता
प्राविधिक जानकारीउपकरणहरू | मीडियाविकि सफ्टवेयर
प्रश्नहरू कहाँ सोध्नेसहायता स्थल – विकिपीडिया कसरी प्रयोग गर्ने भन्ने वारे प्रश्नहरू।नयाँ योगदानकर्ताहरूलाई सहायता – भर्खर शुरु गरेका प्रयोगकर्ताहरूको लागि सहायता।सन्दर्भ स्थल – सामान्य ज्ञानका प्रश्नहरू।
एक पृष्ठमा सबै मेनूको लागि साइट नक्शा हेर्नुहोस् ।
यी पनि हेर्नुहोस्: विभाग निर्देशिका, सम्पादकको सूचकाङ्क, र द्रुत निर्देशिका
आजको सुझाव...
|
चिली, आधिकारिक नाम गणातन्त्र चिली, Mapudungun: Gulumapu) दक्षिण अमेरिकामा अवस्थित राष्ट्र हो । यसको राजधानी र सबभन्दा ठूलो शहर सान्त्यागो हो। त्यसको पूर्व सिमानामा आन्देस हिमशृङखला पर्छ ।
चिलीवासीहरूले आफ्नो देशलाई "कविको देश" भन्दछन्। चिलेको सबभन्दा प्रसिद्ध कवि पाब्लो नेरुदा सन् 1971मा साहित्यको नोबेल पुरस्कार पाए ।
सन् 2007मा एक्वादोरको जनसङ्ख्या अन्दाजी 1,65,98,000 थियो ।
चिलीको बारेमा विकिपिडियाका भातृ योजनाहरूमा खोज्नुहोस:
|
श्रीकृष्ण शाह नेपाल दरबारका चौतारिया थिए। उनले नेपाल-तिब्बत युद्धमा नेतृत्व गरेका थिए। रणजीत पाण्डे, सरदार परथ भण्डारी, कप्तान श्रीहर्ष पन्त, कप्तान शिवनारायण खत्री, कप्तान नाहरसिंह बस्नेत उनका नेतृत्वभित्र खटिएका थिए। पछि अभिमान सिंह बस्नेत र रणजीत कुँवर पनि सहयोगमा आइपुगे । उनी महोद्दम कीर्ति शाहका छोरा हुन् । उनका दाजु बलभद्र शाह हुन् ।
|
राष्ट्रिय अभिलेखालय मा रहेको निस्वासत्तात्वसंहिता तन्त्र-विज्ञान सम्बन्धी 1000 वर्ष पुरानो पुरानो हस्तलिखित ग्रन्थ हो। यो पुस्तक लाई हालसालै युनेस्को को मेमोरी अफ द वर्ल्ड रजिस्टर मा सुचीकृत भएको छ |
नेपालका दुई पाण्डुलिपि युनेस्कोद्वारा सूचीकृत
|
द सब्स्पिसियन अमेरिकन लेखिका क्याथरिन एन एप्पलगेटद्वारा लिखित किताब हो ।
|
एलन न्यौपाने एक नेपाली फुटबल खेलाडी हुन्।जुन गोलरक्षकको भुमिका निर्वाह गर्ने गर्दछन्।हाल उनी थ्री स्टार क्लबबाट क्लब फुटबल खेल्ने गर्दछन्।
उनी थ्री स्टार क्लबबाट क्लब फुटबल खेल्ने गर्दछन्।उनलेे अघिल्लो संस्करणको राष्ट्रिय लिगमा समेत 1 खेल खेलेका थिए।
एलन नेपाली राष्ट्रिय टोलीका समेत सदस्य हुन्।2018 एएफसी अण्डर-23 च्याम्पियनसिप छनोट चरणमा सहभागी नेपाली टोलीका सदस्य हुन्।
|
लिङ्ग अथवा जैविक लिङ्ग मानिसको यौन अङ्ग वा प्रजनन अङ्गबाट छुट्टिने आधारलाई जैविक लिङ्ग भनिन्छ। उच्च कोटीका प्राणीहरूका कोशाणुहरूमा डि.एन.ए. र प्रोटिनको संयुक्त संरचना गुणसूत्र हुने गर्दछ। हरेक कोशाणुमा 23 जोडी गुणसुत्रहरू हुन्छन्। यी 23 जोडी गुणसुत्रहरूमा 23औँ जोडी गुणसुत्रले मानिसको जैविक लिङ्ग निर्धारण गर्दछ। यो कोशाणुमा सुक्ष रूपले रहने गर्दछ भने मानिसको प्रजनन प्रणाली र यौनाङ्गबाट बाह्य रूपमा पनि देखिने गर्दछ। यो एक व्यक्तिको शारीरिक तह हो।
|
यदि यो प्रमुख पृष्ठ चाँडै मेटाउने आधारको मापदण्ड भित्र नपरेको खण्डमा, अथवा तपाईँ यसमा पर्याप्त सुधार गर्न सक्नुहुन्छ भने यो सूचना हटाउनुहोला तर यदि यो तपाईँले सृजना गरेको लेख हो भने तपाईँ आफैले यो सूचना नहटाउनुहोला । यदि यो तपाईँले पृष्ठ बनाउनु भएको हो र तपाईँ यसलाई मेटाउनु पर्ने कुरामा सहमत हुनुहुन्न भने तल रहेको मेटाउन सहमत छैन बटन थिच्नुहोला र वार्तालापमा आफ्नो विचार व्यक्त गर्नुहोला । अथवा तपाईँ सिधै वार्तालापमा गई आफ्नो कुरा राख्न वा आफ्नो कुराको प्रतिक्रिया हेर्न सक्नुहुनेछ ।
एकपटक यो सूचना राखिसकेपछि यदि यो लेख अनुपयुक्त छ वा निश्चित रूपमा चाँडै मेटाउनु पर्ने पृष्ठको मापदण्डमा पर्न आउँछ भने कुनै पनि समयमा प्रबन्धक वा प्रशासकद्वारा यो पृष्ठ मेटाउन सकिनेछ ।
प्रबन्धकहरूको लागि सूचना: कृपया यो पृष्ठ मेटाउनुभन्दा पहिले लिङ्कहरू, इतिहास, र लगहरू हेर्नुहोला । साथै गुगल: वेब तथा समाचार पनि हेर्नुहोला ।यस पष्ठलाई अन्तिम सम्पादन हिमाल सुबेदी ले 06:30 युटिसीमा गर्नु भएको हो ।
चन्द्रसिं साउदको जन्म सुदूरपश्चिम नेपालको डोटी जिल्लामा भएको हो ।
उहाँको जन्म डोटी जिल्लामा भएको हो|
|
सराइकेला खरसावाँ जिल्ला भारतीय राज्य झारखंडको एउटा जिल्ला हो।
|
1201 ई.पू. ईसा मसीहको जन्म देखि पूर्वका वर्षहरूलाई दर्शाउँदछ। ईसाको जन्मलाई अधार मानेर त्यसको जन्मदेखि 1201 ई.पू. वा वर्ष पूर्वका वर्षलाई यस प्रकार प्रदर्शित गरिन्छ। यो जूलियन कलेण्डरमा अधारित एक सामूहिक वर्ष मानिन्छ। अधिकांश विश्वमा यसै पद्धतिका आधारमा पुराना वर्षहरूको गणना गरिन्छ। भारतमा यसका अतिरिक्त धेरै पञ्चाग प्रसिद्ध छन् जस्तै विक्रम संवत् जो ईसाका जन्मदेखि 57 वा 58 वर्ष पूर्व शुरु हुन्छ र यो नेपाल राष्ट्रिय क्यालेण्डर हो। यसका अतिरिक्त शक संवत् पनि प्रसिद्ध छ। शक संवत् भारतको प्राचीन संवत् हो जो ईसाको जन्मको 78 वर्ष पछिदेखि आरम्भ हुन्छ। शक संवत् भारतको राष्ट्रिय क्यालेण्डर हो।
भारतमा प्रचलित केही अन्य प्राचीन संवत् यस प्रकार छन्-
उपर्युक्त अन्तरका आधारमा 1201 ई.पू.का अनुसार विक्रम संवत्, सप्तर्षि संवत्, कलियुग संवत् र प्राचीन सप्तर्षि आदिमा वर्ष निकाल्न सकिन्छ।
|
बरदान राजेश हमाल, रेजिना उप्रेती, करिश्मा मानन्धर, अर्जुन कार्की, मुकेश ढकाल, शोभित बस्नेतद्वारा अभिनित नेपाली कथानक चलचित्र हो। यस चलचित्रका निर्देशक शोभित बस्नेत हुन्।
|
यो लेख हिन्दीबाट अनुवाद गरिएको हो। यहाँ क्लिक गरेर यस लेखमा रहेका त्रुटिहरु सुधार्न सक्नुहुन्छ।
मौसल पर्वमा कुनै उपपर्व छैन अध्यायहरूको सङ्ख्या पनि केवल 8 छ।
यस पर्वमा ॠषि-श्रापवश साम्बका उदरबाट मुसलको उत्पत्ति तथा समुद्र-तटमा चूर्ण गरेर फ्याँकिएका मुसलकणहरूबाट उम्रिनु सरकण्डहरूसित यादवहरूको आपसमा लडेर विनाश हुनु, बलराम र श्रीकृष्णको परमधाम-गमन र समुद्र द्वारा द्वारकापुरीलाई डुबाइदिएको दिने वर्णन छ।
|
'रोमन क्यथोलिक चर्च अथवा क्याथोलिक चर्च एक क्रिश्चियन चर्च हो जसको मुख्यालय ईटालीको रोममा छ र हाल त्यसका प्रमुख बेनेडिक्ट XVI हुन्। यस चर्चले आफ्नो सुरूवात येशु क्राइस्टले नेतृत्व गरेको मूल क्रिश्चियन समुदाय बाट भएको मान्ने गर्दछ।
|
ई.पू. 1603 ईसा मसीहको जन्म देखि पूर्वका वर्षहरूलाई दर्शाउँदछ। ईसाको जन्मलाई अधार मानेर त्यसको जन्मदेखि ई.पू. 804 वा वर्ष पूर्वका वर्षलाई यस प्रकार प्रदर्शित गरिन्छ। यो जूलियन कलेण्डरमा आधारित एक सामूहिक वर्ष मानिन्छ। अधिकांश विश्वमा यसै पद्धतिका आधारमा पुराना वर्षहरूको गणना गरिन्छ। भारतमा यसका अतिरिक्त धेरै पञ्चाग प्रसिद्ध छन् जस्तै विक्रम संवत् जो ईसाका जन्मदेखि 57 वा 58 वर्ष पूर्व शुरु हुन्छ र यो नेपाल राष्ट्रिय क्यालेण्डर हो। यसका अतिरिक्त शक संवत् पनि प्रसिद्ध छ। शक संवत् भारतको प्राचीन संवत् हो जो ईसाको जन्मको 78 वर्ष पछिदेखि आरम्भ हुन्छ। शक संवत् भारतको राष्ट्रिय क्यालेण्डर हो।
भारतमा प्रचलित केही अन्य प्राचीन संवत् यस प्रकार छन्-
उपर्युक्त अन्तरका आधारमा ई.पू. 1603 का अनुसार विक्रम संवत्, सप्तर्षि संवत्, कलियुग संवत् र प्राचीन सप्तर्षि आदिमा वर्ष निकाल्न सकिन्छ।
|
नेपाली कविता विभिन्न आयाम डा. रामदयाल राकेशद्वारा लेखिएको कृति हो। यस कृतिलाई साझा प्रकाशनले बजारमा ल्याएको हो। यो एक नेपाली भाषाको समालोचना हो।
|
नेपाली साहित्य विभिन्न आयाम डा. रामदयाल राकेशद्वारा लेखिएको कृति हो। यस कृतिलाई साझा प्रकाशनले बजारमा ल्याएको हो। यो एक नेपाली भाषाको समालोचना हो।
|
जाङ नेपालको मध्य पश्चिमाञ्च विकास क्षेत्रको राप्ती अञ्चल अन्तर्गत पर्ने रुकुम जिल्लाको एक गाविस हो ।
|
फिस्टा वीरेन्द्र सुब्बाद्वारा लेखिएको कृति हो। यस कृतिलाई साझा प्रकाशनले बजारमा ल्याएको हो। यो एक नेपाली भाषाको नाटक हो।
|
नेपाली साहित्यकाे माध्यमिक कालदेखि मात्र नेपाली समालाेचनाकाे इतिहास प्ररम्भ भएकाे देखिन्छ, अर्थात् कवि भानुभक्त अाचार्यको जीवनचरित्र नामक समालोचनात्मक कृतिबाट माेतीराम भट्टले समालोचना विधाको श्रीगणेश गरेका हुन् । नेपाली साहित्यकाे प्राथमिक कालमा नेपाली समालाेचना लेखनकाे प्रराम्भ नभर्इ माध्यमिक कालमा भएकाेले यहाँ माध्यमिक काल र अाधुनिक काल उल्लेख गरिएकाे छ । यस कालका प्रमुख समालाेचक र नेपाली समालाेचनाका प्रारम्भकर्ता माेतीराम भट्ट हुन् । भट्टपछिका अन्य समालाेचकहरूमा राममणि अादि, सूर्यविक्रम ज्ञवाली, कुलचन्द्र गाैतम, शम्भुप्रसाद ढुङ्गेल अादिकाे नाम अग्रपङ्क्तिमा रहेकाे छ ।
|
लस भेगस संयुक्त राज्य अमेरिकाको निभाडा प्रान्तको सबै भन्दा धेरै जनघनत्व भएको शहर हो । लस् भेगस शहर बिसेसगरि जुवा, कलिनेरि, र शोप्पिन्गका लागि बिश्वबिख्यात छ । यो शहरलाई मनोरञनको सहर, सिन सिटी, पर्यटकको सहर आदि उपनामले पनि चिनिन्छ । ठुलाठुला होटल, क्यासिनो, तथा मनोरञन स्थलहरू भएको यस शहर पर्यटकिय द्रिस्टिकोणबाट अमेरिकाको सबै भन्दा महत्वपुर्ण शहरहरूमा पर्दछ ।
लस भेगसको मुख्य आकर्षण भनेको 6.8 किलोमिटरमा फैलिएको लस भेगस बोलेभार्ड हो । यस स्ट्रिपमा बेलाजिओ, पेरिस, सिजर्स् प्यालेस, फ्लेमिन्गो, विन् रिसोर्ट्स्, इन्कोर्र्, नियुयोर्क्-नियुयोर्क्, भेनिसियन, बेलिज, पलाजो, कोस्मोपोलिटन्, एरिया, भिडारा, लक्जर्, मेन्डएला बेय जस्ता सन्सारका ठुला एवम् लक्जोरियस होटेल तथा क्यासिनोहरू उपस्थित छन् ।
लस भेगस नाम स्पनियारर्डहरूले एन्टोनियो अर्मिजो पार्टिमा राखेका हुन् । यिनिहरूले यस ठाऊ टेक्सस बाट उत्तरी र पस्चिमि भेगमा यात्रा गर्दा प्रयोग गर्ने गर्दथिए । यो छेत्र पहिला मेक्सिको भये पनि पछि अमेरिकाबाट अधिक्रमित भयो ।
लस भेगस क्लार्क् काउन्टि स्थित सुख्खा मरुभुमिमा अवस्थित रहेको छ । यसको पस्चिम तर्फ स्प्रिन्ग माउन्टेन अवस्थित छ । यो शहर समुद्र सतह भन्दा 2,030 फिट माथि रहेको छ । यस शहरको छेत्रफल 135.86 स्कुवार माइल्स् मा फैलिएको छ जस मध्ये 131.81 स्कुवार माइल्स् भुमि र 0.05 स्कुवार माइल्स् पानीले ओघटेको छ ।
लस भेगसको जलवायु सबट्रोपिकल मरुभुमिको जस्तो छ । यसको मौसम पनि यसैमा अवस्थित मोजाभि डेजर्टको जस्तै छ ।
लस भेगसको मुख्य आकर्षण भनेको यहा रहेका क्यासिनो र होटेलहरू हुन् । सबैजसो मुख्य होटेलहरू डाउनटाउन लस भेगसमा अवस्थित छन् ।
|
नितिन एक भारतीय चलचित्र अभिनेता हुन् जो मुख्य रूपमा तेलुगु चलचित्रमा आफ्नो योगदानको लागि चिनिन्छन् ।
|
महादेवस्थान नेपालको मध्यमाञ्चल विकास क्षेत्रको बागमती अञ्चल, धादिङ जिल्लामा अवस्थित गाँउ विकास समिति हो।
|
यो 'बोनम्यारो' भित्रको प्लाज्मामा हुने क्यान्सर हो । प्लाज्माको काम रोगप्रतिरोधात्मक श्वेत–रक्तकोष निर्माण गर्नु हो । क्यान्सर लागेपछि बोनम्यारोमा प्लाज्माको संख्या बढे पनि नयाँ श्वेत–रक्तकोष उत्पादन रोकिन्छ । यसले शरीरमा विभिन्न प्रकारका संक्रमण बढाउँछ । त्यसको असर रगतमा देखिन थाल्छ ।
माइलोमा भएपछि यसले शरीरका विभिन्न भागमा असर देखाउन थाल्छ । यसले रोगीको हड्डी, रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता, मिर्गौला र रातो रक्तकोषको संख्या घटाउँछ । चिकित्सकका अनुसार सामान्यतया माइलोमा भएका बिरामीको मृत्यु कि छातीको इन्फेक्सनका कारण हुन्छ कि मिर्गौला फेल भएर ।यो रोग पत्ता लगाउन रेडियोलोजिस्ट र प्याथेलोजिस्टको पनि उत्तिकै भूमिका हुन्छ, अन्य भागलाई असर गरेपछि मात्र यो क्यान्सर थाहा हुन्छ ।खास कारण थाहा नभए पनि कुनै किसिमको रेडियसन वा रसायनसँग लामो समय प्रत्यक्ष सम्पर्कमा रहनेलाई यस्तो रोगको सम्भावना बढी हुने चिकित्सक बताउँछन् ।
किमोथेरापी वा बोन म्यारो प्रत्यारोपणले पनि रोग पूरै निको हुँदैन । आयु लामो मात्र पार्छ ।
http://www.nagariknews.com/health/story/9438#sthash.nzUMGBah.dpuf-बढ्दैछन् माइलोमाका बिरामी]
|
लिमाको एतिहासिक केन्द्र पेरुका विश्व सम्पदा क्षेत्र हो । यो क्षेत्रलाई युनेस्कोले सन 1988 मा विश्व सम्पदा क्षेत्र घोषणा गरेको थियो ।
लिमाको एतिहासिक केन्द्र विकिभोएजबाट यात्रा गाइड
ढाँचा:World Heritage Sites in Peru
|
भिजिलान्ते ], )कानुनी वा गैरकानुनी ढंगबाट कानुनलाई आफुले संचलन गर्न खोज्ने एक व्यक्ति वा समूह हो ।
|
कृष्णकुमार कुन्नथ अगस्ट 23, 1970 ), एक भारतीय गायक हुन् । उनि हिन्दी, तेलुगु, मलयालम तथा तमिल चलचित्र क्षेत्रका एक प्रमुख गायक हुन् ।
|
बिसुन्पूर्वा मनपुर नेपालको नारायणी अञ्चलको रौतहट जिल्लाको एक गाँउ विकास समिति हो । यो ठाउँमा 482 वटा घर छन् ।
नेपालको सन् 2001को जनगणना अनुसार बिसुन्पूर्वा मनपुरको जनसङ्ख्या 3066 छ। यस मध्य पुरुष 52%, र महिला 48% छन्।
|
परिवर्तन एक नेपाली भाषाको पत्रिका हो। यो पत्रिकाको सम्पादन कार्य के.डी.प्रधान बी.ए.द्वारा भएको छ। यो पत्रिकाको प्रकाशक मदन कुमार प्रधान हो। यसको प्रकाशन दार्जीलिङमा मासिक अवधिमा हुन्छ। यसको पहिलो प्रति 1992मा प्रकाशित भएको थियो।
|
शम्भुनाथ नेपालको प्रदेश नं. 2 अन्तर्गत सप्तरी जिल्लामा रहेको एक नगरपालिका हो ।नेपाल सरकारले वि. सं. 2071 वैशाख 25 गते 72 वटा नयाँ नगरपालिका थप गर्दा शम्भुनाथलाई पनि नगरपालिका घोषित गरेको हो । शम्भुनाथलाई नगरपालिका घोषित गर्दा सप्तरीका खोक्सरप्रवाहा, मोहनपुर, शम्भुनाथ, भंगाहा, बसबलपुर र रामपुर जमुवा गाविसलाई समेटेको छ ।
नेपालमा वि.सं. 2073 मा 753 स्थानीय तह लागू गर्दा शम्भुनाथ नगरपालिकालाई यथावतै राखेको छ । यस नगरपालिकालाई 11 वडामा विभाजन गरिएको छ । यस नगरपालिकाको कूल जनसङ्ख्या 33,012 रहेको छ । यसको क्षेत्रफल 99.99 वर्गकिलोमिटर रहेको छ । यस नगरपालिकाको केन्द्र साविकको शम्भुनाथ नगरपालिकाको कार्यालयमा राखिएको छ ।
नेपालको सन् 2011 को जनगणना अनुसार शम्भुनाथ नगरपालिकाको जनसङ्ख्या 33,012 रहेको छ।
|
हिमाचल प्रदेश ) उत्तर-पश्चिमी भारत मा स्थित एक राज्य हो । यो 21,629 मील² भन्दा धेरै क्षेत्रमा फैलिएको छ तथा उत्तरमा जम्मू कश्मीर, पश्चिम तथा दक्षिण-पश्चिममा पञ्जाब, दक्षिणमा हरियाणा एवं उत्तर प्रदेश, दक्षिण-पूर्वमा उत्तराखण्ड तथा पूर्वमा तिब्बत बाट घेरिएको छ। हिमाचल प्रदेशको शाब्दिक अर्थ हिउले भरिएको पहाडहरुको प्रान्त हो। हिमाचल प्रदेशलाई देव भूमि पनि भनिन्छ। यस क्षेत्रमा आर्यहरुको प्रभाव ऋग्वेद भन्दा पनि पुरानो हो।
|
पर्सा वन्यजन्तु आरक्ष नारायणी अञ्चलको चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जसँग जोडिएको वन्यजन्तु आरक्षण क्षेत्र हो, जुन चितवन जिल्लाको पूर्वी भाग, मकवानपुरजिल्लाको दक्षिणी भाग, अनि पर्सा र बारा जिल्लाका उत्तरी भागहरूमा फैलिएको छ। यस आरक्षको क्षेत्रफल 499 बर्ग कि.मी. छ। बि.सं. 1984 मा जंगली हात्तीको बासस्थान संरक्षण गर्ने हेतुले यस आरक्षको स्थापना गरिएको हो। यसले 750 मिटर देखि 950 मिटर सम्मको चुरे पहाड क्षेत्र ओगटेको छ। यसको हावापानी उष्ण प्रदेशीय प्रकारको छ ।
यहाँ चुरे पहाडको माथिल्लो भागमा सल्लो र होंचो भागमा खयर, सिसौ, सालका जंगलहरू छन्। चुरे पहाडको दक्षिणपट्टिको भेकमा घाँसे मैदान छ। यहाँ हात्ती, बाघ, चितुवा, भालु, गौर, निलगाई, चित्तल, मृग, लंगुर बाँदर, हुँडार, बन बिरालो आदि जंगली जनावरहरू पाइन्छन्। त्यसका साथै यहाँ करीब 300 प्रजातिका चराहरू पाइन्छन्। ती मध्ये मयुर, धनेश, मैना आदि पर्दछन्। बिभिन्न घस्रने जनावरहरू जस्तै कोब्रा, करेत, अजिंगर आदि पनि पाइन्छन्।
http://www.geocities.com/holcomnp/AboutHetauda/Tourist/WildLife.htmपर्सा वन्यजन्तु आरक्ष नेपाल सरकार वन तथा भु-संरक्षण मन्त्रालय, राष्ट्रिय निकुञ्ज तथा वन्यजन्तु संरक्षण विभाग
|
उत्तरकाशी भारतको उत्तराखण्ड राज्य अन्तरगत पर्ने उत्तरकाशी जिल्लाको एक शहर हो । उत्तरकाशी हिमालयको सुरम्य घाँटीमा अवस्थित छ । उत्तरकाशी एक यस्तो मनोरम स्थल हो, जहाँ देवादिदेव शंकरको निवास छ। भगवती भागीरथी असी र वरुणा नदी सँग अङ्कमाल गर्छिन्। यहाँको शान्त निश्छल वातावरणमा मानव मन सर्वज्ञ अनिर्वचनीयताको अनुभव गर्छ। यसको प्रचीन नाम बाडाहाट थियो। सन्तहरू यसलाई सौम्यकाशी पनि भन्दछन् । उत्तरकाशी ऋषिकेश बाट 155 किलोमीटरको दूरीमा स्थित एक शहर हो । यो शहर उत्तरकाशी जिल्लाको सदरमुकाम हो । यो शहर भागीरथी नदीको तटमा बसेको छ । उत्तरकाशी धार्मिक तथा पर्यटन दृष्िटले महत्वपूर्ण शहर हो । यहाँ भगवान विश्वनाथको प्रसिद्ध मन्दिर छ । यो शहर प्राकृतिक सौन्दर्यले भरपूर छ । यहाँ एक तर्फ पहाडहरूको बीचमा बग्ने नदीहरू देखिन्छन् भने अर्को तर्फ पहाडमा घना जंगलहरू पनि देख्न पाइन्छ । यो स्थान पर्वतारोहीहरूका लागि पनि फाइदा जनक छ ।
उत्तरकाशीको एक अन्य आकर्षण पर्वतारोहण हो । यहाँ तपाईं पर्वतारोहणको मजा लिन सक्नु हुन्छ । हर-की-दून, दोदीतल, यमुनोत्री तथा गोमुखबाट पर्वतारोहण गर्न सकिन्छ ।
उत्तरकाशीका अधिकांश रेस्टोरेन्टहरूमा शाकाहारी खाना पाईन्छ । केही होटलहरूमा विशेष अनुरोधमा गढवाली भोजन बनाउन सकिन्छ । रोटी, भात, कोदोको रोटी आदी यहाँका प्रमुख भोजन हुन् । यसका साथै राइता तथा रोटी पनि यहाँका मान्छेहरू खान्छन् ।
प्राचीन विश्वनाथ मन्दिर भगवान शिवमा समर्पित छ । यो मन्दिर उत्तरकाशीको बस स्टैण्डबाट 300 मीटरको दूरीमा अवस्थित छ । भनिन्छ यस मन्दिरको स्थापना भगवान परशुराम द्वारा गरिएको थियो तथा महारानी कान्तिले 1857 ई.मा यस मन्दिरको मरम्मत गराइन् । महारानी कान्ति सुदर्शन शाहकी पत्नी थिइन्। यस मन्दिरमा एक शिवलिङ्ग स्थापित छ। उत्तरकाशी जाने पर्यटक यस मन्दिरलाई हेर्न अवस्य जान्छन् ।
विश्वनाथ मन्दिरको दायाँ पट्टी शक्ित मन्दिर छ। यस मन्दिरमा 6 मीटर अग्लो तथा 90 सेन्टीमीटर परिधिको एक ठुलो त्रिशूल स्थापित छ । यस त्रिशूलको माथिल्लो भाग फलामको तथा तल्लो भाग तामाको छ । पौराणिक कथा अनुसार देवी दुर्गा ले यसै त्रिशूलले दानवहरूलाई मारेकी थिइन् । पछी उनैको नाममा यहाँ यस मन्दिरको स्थापना गरियो ।
यो स्थान उत्तरकाशीबाट 13 किलोमीटरको दूरीमा अवस्थित छ । यहाँ एक ताल बनाइएको छ । ताल भएका कारण यो स्थान पर्यटकहरूको लागि आकर्षणको केन्द्र बनेको छ । यो ताल भागीरथी नदीमा बनाइएको छ । यहाँ बिजुली उत्पादन गरिन्छ ।
यो स्थान मनेरीबाट गंगोत्री जाने बाटोमा अवस्थित छ । यहाँ एक तातो पानीको झरना छ । यहाँ वास बस्ने सीमित व्यवस्था छ ।
यो ताल समुद्र सतह बाट 3307 मीटरको ऊचाईंमा अवस्थित छ । यो ताल चारै तर्फ घना जंगलहरूले घेरिएको छ । यहाँ पर्यटकहरूको सधैं भीड लागी रहन्छ । यस तालमा माछा मार्नको लागी मण्डल वन अधिकारी,उत्तरकाशी बाट अनुमति लिनु पर्छ ।
यो बुग्याल समुद्र सतह देखी 10,000 फुटको ऊचाईंमा अवस्थित छ । यहाँबाट हिमालयको अति सुन्दर नजारा देखिन्छ । यहाँ एक सानो ताल पनि छ ।
सात तालको अर्थ सातवटा तालहरू हो । यो धाराली बाट 2 किलोमीटर माथी हरसिल नजिक अवस्थित छ । यो स्थान प्राकृतिक सौन्दर्यले भरपूर छ ।
यो ताल समुद्र सतहबाट 15,000 फूटको ऊचाईंमा अवस्थित छ । थाल्यासागर चुचुराको यसमा स्पष्ट प्रतिबिम्ब देखिन्छ । केदार ताल जाने बाटोमा कुनै सुविधा छैन । यसैले यहाँ पूरा तैयारीको साथ जानुपर्छ ।
यस तालको चारै तर्फ हरियाली नै हरियाली छ । तालको तटमा एक सानो मन्दिर पनि छ । भनिन्छ जाता जो सन्त उदाकका पुत्र नचिकेता थिए उनैले नै यस तालको निर्माण गरेका थिए । यसै कारण यस तालको नाम नचिकेता ताल रहन गयो । यस तालको नजिकै वास बस्न र खानको कुनै सुविधा छैन ।
गोमुख हिमनदी नै भागीरथी नदीको मुहान हो । यो हिन्दुहरूको लागि निकै पवित्र स्थान हो । यहाँ आउने प्रत्येक यात्रीले यहाँ अवस्य स्नान गर्नु पर्छ । यो गंगोत्री बाट 18 किलोमीटरको दूरीमा अवस्थित छ । यहाँ बाट 14 किलोमीटर पहिले भोजबासामा एक पर्यटक बंगला छ । भोजबासामा पर्यटकहरूलाई बस्न र भोजनको व्यवस्था गरिन्छ ।
यो स्थान गंगोत्री हिमनदी बाट 6 किलोमीटरको दूरीमा अवस्थित छ । यहाँ बाट आसपासका पहाडहरूको निकै सुन्दर नजारा देखिन्छ।
सेममुखेम नागराज एक प्रसिद्द नागतीर्थ हो । यो स्थान श्रद्धालुहरूमा सेम नागराजाको नामले प्रसिद्ध छ । प्राकृतिक सौन्दर्य युक्त यस स्थानमा नागराजको सिद्ध मन्दिर छ ।
यस संस्थानको स्थापना 1965 ई.मा भएको हो । यस संस्थानमा पर्वतारोहण सिखाइन्छ । यहाँ एक हिमालयन संग्रहालय पनि छ । यस संग्रहालयमा पर्वतारोहण सम्बन्धित पुस्तकहरू, फिल्म्ा तथा स्लाइडस राखिएका छन् । यहाँ पसलहरू पनि छन् । यसमा पर्वतारोहण सम्बन्धित सामानहरू पाइन्छन् ।
मार्च देखी अप्रैल तथा जुलाई देखी अक्टूबर सम्म यहाँ जानको लागि सबै भन्दा उत्तम समय हो ।
यहाँको सबै भन्दा निकटतभ हवाई अड्डा देहरादूनमा जौली ग्रान्ट छ । यहाँ दिल्लीबाट एयर डक्कनका प्रतिदिन दुईवटा उडान जान्छन् ।
देहरादून यहाँको सबैभन्दा निकटतम रेल स्टेशन हो । दिल्ली, मुंबई तथा जयपुर बाट यहाँको लागि सिधै रेल सेवा छ ।
उत्तरकाशी सडक मार्ग द्वारा भारतका प्रमुख शहरहरूसँग जोडिएको छ । दिल्लीको कश्मीरी गेटबाट उत्तरकाशीको लागी बसहरू चल्छन् । यसको अलावा देहरादूनबाट पनि उत्तरकाशीको लागि सिधा बस सेवा छ । ऋषिकेशबाट पनि यहाँको लागि बसहरू चल्छन् ।
|
कोशी : मोरङ • सुनसरी • धनकुटा • तेह्रथुम • भोजपुर • सङ्खुवासभा
बागमती : काठमाडौं • ललितपुर • भक्तपुर • काभ्रेपलाञ्चोक • धादिङ • नुवाकोट • सिन्धुपाल्चोक • रसुवा
लुम्बिनी : नवलपरासी • रूपन्देही • कपिलवस्तु • पाल्पा • अर्घाखाँची • गुल्मी
कर्णाली : डोल्पा • जुम्ला • कालिकोट • मुगु • हुम्ला
पाँचगाछी नेपालको पूर्वाञ्चल विकास क्षेत्र, मेची अञ्चलको झापा जिल्लाको एक गाँउ विकास समिति हो।
|
भुमेश्वर नेपालको महाकाली अञ्चलको बैतडी जिल्लाको एक गाँउ विकास समिति हो। यो ठाउँमा 581 वटा घर छन्।
नेपालको सन् 2001को जनगणना अनुसार भुमेश्वरको जनसंख्या 3165 छ। यस मध्य पुरुष 48%, र महिला 52% छन्।
|
इतिहास शब्द को तात्पर्य हो "यो निश्चय थियो" । ग्रीसमा इतिहास लाई "हिस्ट्री" शब्दको प्रयोग गर्थे । "हिस्ट्री" को शाब्दिक अर्थ "बुन्नु" थियो । अनुमान गर्न सकिन्छ कि ज्ञात घटनाहरूलाई व्यवस्थित ढङ्गबाट बुनेर यस्तो चित्र उपस्थित गर्ने कोशिश गरिन्थ्यो जुन सार्थक र सुसम्बद्ध बन्न सकोस । यस प्रकार इतिहास शब्दको अर्थ हो - परम्परादेखि प्राप्त उपाख्यान समूह अथवा ऐतिहासिक साक्ष्य । इतिहास अन्तर्गत हामी जुन विषयको अध्ययन गर्छौ त्यसमा अहिले सम्म घटित घटनाहरू अथवा त्यो सँग सम्बन्ध राखने घटनाहरूको कालक्रमानुसार वर्णन हुन्छ । अर्को शब्दमा भन्दा अहिले सम्मको उल्लेखित विशिष्ट घटना नै इतिहास हो अथवा प्राचीनतादेखि नवीनता तर्फ आउने मानवजाति सँग सम्बन्धित घटनाहरूको वर्णन नै इतिहास हो ।
एसियाका ठूला देशहरू चीन र भारतको बीचमा हिमालयको काखमा बसेको नेपालको इतिहास यस क्षेत्रका अन्य देशहरूको भन्दा फरक छ। नेपालदेखि दक्षिणपट्टि रहेका देशहरू विदेशी अधिनमा रहँदा पनि नेपाल स्वतन्त्र राष्ट्रको रूपमा रहिरह्यो । विभिन्न धर्मशास्त्र तथा पुराणहरूमा नेपाललाई अत्यन्तै प्राचीन भूमिको रूपमा वर्णन गरिएको छ । करीब 13 करोड वर्ष अगाडि बनेका यहाँका पर्वत शृङ्खलाहरू र उपत्यकाहरूमा पछि आएर प्राणीहरूको आकर्षण विशेष रूपमा बढ्दै गएको पाइन्छ । पश्चिम नेपालको बुटवल क्षेत्रमा पाइएको रामापिथेकस मानवको अवशेषले एक करोड वर्षभन्दा अगाडिदेखि नै नेपालमा मानवको बसोबास शुरू भइसकेको तथ्य स्पष्ट हुन्छ । नेपाल नामको पहिलो उल्लेख अथर्वपरिशिष्टमा गरिएको पाइन्छ । अथर्वपरिशिष्टको समय निश्चित गर्न नसकिए तापनि इसापूर्व 500–600 को बीचमा यसको निर्माण भएको मानिन्छ । यसमा नेपाललाई कामरू, विदेह उदुम्बर, अवन्ती र कैकय देशहरूसँगै राखी चर्चा गरिएको छ । मूल सर्वास्तिवाद, विनयवस्तु नामको बौद्ध ग्रन्थमा पनि नेपालबारे चर्चा गरिएको छ । यसमा भगवान बुद्धको समयमै उनका चेलाहरू व्यापारीहरूका साथ नेपाल पसेको घटना उल्लेख गरिएको छ । महाभारत वनपर्वमा नेपाललाई विषय को रूपमा वर्णन गरिएको छ । जैन ग्रन्थ आवश्यक सूत्र तथा कौटल्यको अर्थशास्त्र ले पनि नेपालको बारेमा उल्लेख गरेका छन्।त्यस्तै भारतीय गुप्त सम्राट समुद्रगुप्तले आफ्नो इलाहाबाद अभिलेखमा आसाम र किर्तिपुर नेपालको उल्लेख छिमेकी राज्य को रूपमा गरेका छन् भने त्यसपछिका प्रायः सबै स्श्रोतहरूले नेपालको उल्लेख स्वतन्त्र राज्यको रूपमा नै गरेका छन् । नेपालका शिलालेखहरूमा भने वि.सं. 522 पछि पाइएका अभिलेखमा नेपाल शब्दको उल्लेख भएको छ । यसरी यो मुलुक अत्यन्तै प्राचीन समयदेखि नै नेपाल नामबाट परिचित रहेको स्पष्ट हुन्छ । नेपाललाई सत्य युगमा सत्यवती, त्रेता युगमा तपोवन र द्वापर युगमा मुक्तिसोपान भनिन्थ्यो र कलि युगमा नेपाल भन्ने गरिएको कुरा हाम्रा पौराणिक ग्रन्थहरूमा उल्लेख छ ।
थप...
नेपालको इतिहासका शीर्षस्थ पुरूष पृथ्वीनारायण शाहले वि.सं. 1831 माघे संक्रान्तिका दिन 52 वर्षको उमेरमा नुवाकोट जिल्लाको देवीघाटमा देहत्याग गरे पनि नेपाल एकीकरण अभियान बुहारी रानी राजेन्द्र लक्ष्मी, छोरा बहादुर शाह लगायतले अगाडि बढाइरहे ।
थप...
थप...
थप...
विकिपिडिया:इतिहासमा आज/मार्च 8
मन्दिर त्यही पुग्छ जो धन्यवाद दिन जान्छ, माग्न होइन
थप...
पुरातत्त्वशास्त्र
पुरातत्त्वशास्त्र त्यो विज्ञान हो जो पुरानो चीजहरूको अध्ययन एवम् विश्लेषण गरेर मानव-संस्कृतिका विकासक्रमलाई बुझ्ने एवम् त्यसको व्याख्या गर्ने कार्य गर्दछ ।— अज्ञात
विकिपिडिया:विकिपरियोजना इतिहास/गर्नुपर्ने
इतिहास
प्राचीन नेपाल • प्राचीन मिश्र• प्राचीन जर्मनी संस्कृति• प्राचीन ग्रीस• प्राचीन जापान• प्राचीन निकटपूर्व• प्राचीन रोम• पुरातत्त्व• ब्रिटिश साम्राज्य• बुल्गारिया साम्राज्य• यूनानी साम्राज्य• शास्त्रीय सभ्यता• औपनिवेशिकवाद• प्रकोप• जर्मन साम्राज्य• शौर्यशास्त्र• क्यानाडाको इतिहास• विज्ञानको इतिहास• भारतीय स्वतन्त्रता आन्दोलन• खितान• मेसोअमेरिका• मध्य युग• नाजी जर्मनी• नयाँ फ्रान्स• रूसी साम्राज्य• ससानियन साम्राज्य• सोभियत संघ• वायमर गणराज्य• युद्ध
समय
वर्षका दिनहरू • वर्ष
ढाँचा:सामाजिक विज्ञानढाँचा:मानविकीढाँचा:समय विषयहरूढाँचा:घटनाक्रम
इतिहास • अवधि • क्षेत्र • विषय • जातीय समूह • इतिहासशास्त्र • पुरातत्व • तस्बीर • नक्सा • पुस्तक • पत्र पत्रिका • संगठन • काल्पनिक • संग्रहालय • छद्मइतिहास • अपूर्ण लेखहरू • समयरेखा • घटनाक्रम • मानिस •
विकिपीडियाका इतिहासकारहरू
सबै पोर्टलहरूपरिदृश्यशब्दावलीसूचकाङ्कसूचीरूपरेखाश्रेणी
सन्दर्भसंस्कृतिभूगोलस्वास्थ्यइतिहासगणितप्रकृतिमानिसदर्शनधर्मसमाजप्रविधि
|
तामाजोर नेपालको मध्यमाञ्चल विकास क्षेत्र, जनकपुर अञ्चलको सिन्धुली जिल्लामा अवस्थित गाँउ विकास समिति हो। यस गाँउ विकास समितीका तत्कालीन गा वि स अध्यक्ष श्री लाल बहादुर स्याङतान हुनुहुन्थ्यो । हाल यो गाँउ विकास समिती सँघीय सँरचना अनुसार जिल्ला समन्वय समिती सिन्धुली अन्तर्गत घ्याङलेख गाँउपालिका वडा नं 3 पर्दछ । नेपाल सँघीय सँरचनामा जानु अघिसम्म यस गा वि स मा सचिव श्री कुलध्वज बम्जन ले प्राविधिक सहायक श्री धन बहादुर बल को यथेष्ट सहयोगमा सञ्चालक अध्यक्षको रुपमा समेत काम गर्दै आउनुभएको थियो । र केही समयपछीसम्म पनि गाँउपालिकाको वडा नं 4 को वडा सचिवको रुपमा समेत काम गर्नुभएको थियो । हाल साविकको तामाजोर गा वि स हालको घ्याङलेख गाँउपालिका वडा नं 3 का वडा अध्यक्ष श्री कृष्ण बहादुर थिङ ज्यू हुनुहुन्छ ।
|
द्यःपुखू अर्थात देव पोखरी जात्रा ललितपुर जिल्लाको चम्पापुर नगरपालिकामा अवस्थित प्राचिन वस्ती खोकनामा नेवार समुदायले मनाउने सांस्कृतिक उत्सव हो । प्रत्यक वर्ष जनैपूर्णिमापछिको द्वितीयाका दिन अर्थात गाइजात्राको भोलिपल्ट मनाइने देपुखु जात्रा अनौठो छ । यसै दिनबाट बाह्र बर्षको एकपटक मात्र लाग्ने रुद्रायणी देवीको मेला पनि सुरू हुने गर्दछ । द्योपुखु खोकनाको एक पोखरी हो जहाँ नेवार समुदायले बाख्राको बलि दिने गर्दछन । जिउँदो बाख्रालाई पोखरीमा फालेर पोखरीबाट बाख्रा लैजानका लागि युवाहरू बिच घण्टौंसम्म तछाडमछाड हुने गर्दछन । खोकनाको यो संस्कृति रुद्रायणी देवी मन्दिरको स्थापनादेखि नै चल्दै आइरहेको छ । यस स्थानका नेवार समुदायले बौद्ध धर्म मान्दै आइरहेको भएपनि रुद्रायणी देवीको मन्दिर स्थापना भएपछि हिंसा सुरूभएको र यो संस्कृतितर्फ मोडिएको छ । करिब पाँचसय वर्ष अघि नेपाल संम्वत 633 मा अमर मल्लको पालमा रुद्रायणी देवीको मन्दिर स्थापना भएपछि खोकनाका नेवार समुदायले रुद्रायणी देवीको मेला प्रत्येक बाह्र बर्षमा एकपटक मनाउने गर्दछन् । जनैपूर्णिमाको तेस्रो दिन देखि इन्द्रजात्राको दिन एक महिनासम्म मनाइने मेलामा रुद्रायणी देवीको मन्दिर राखिएको कोठामा बाह्र वर्ष पुगेका नेवार समुदायका बालिकाहरूलाई गुफा राख्ने प्रचलन पनि रहेको छ । एक महिनासम्म सूर्यको प्रकाश समेत छिर्न नदिइ बालिकाहरूलाई गुफामा राखिन्छ ।
गाइजात्राको भोलिपल्ट हरेक वर्ष ललितपुरको खोकनास्थित रूद्रायणी मन्दिरअगाडिको द्यःपोखरीमा हुने परम्परागत जिउँदो बाख्राको पाठीलाई टोकेर मार्ने जात्रा मनाइन्छ । रूद्रायणीदेवीलाई खुशी पार्ने बहानामा पशुमाथि सामूहिकरूपमा जाइलागेर गरिने उक्त जात्रामा कुमारी पाठीलाई द्यःपोखरीमा फालेर युवाहरूबीच लामो समयसम्म लुछाचुँडी हुनेगर्छ । विशेषगरी वडास्तरका युवाहरूवीच हुने उक्त लुछाचुँडीमा जुन वडाका युवाहरू मरेको पाठी लैजान सफल हुन्छन्, त्यही वडाका युवाले आगामी दशैंका लागि नाटक सिकाउनुपर्छ भन्ने मान्यता रहिआएको छ । उक्त नाटक दशैंका अवसरमा प्रदर्शन हुँदै आएको छ । उक्त जात्रा कहिले शुरू भएको हो भन्ने यकिन नभए पनि मल्लकालदेखि थालनी भएको जनश्रुति पाइन्छ । रूद्रायणीदेवीले नुहाउने उक्त पोखरीमा धेरै मानिसको नुहाउने क्रममा चिप्लिएर मृत्यु भएका कारण देवीलाई खुशी पार्ने बहानामा पाठीलाई भोग दिन उक्त जात्रा आयोजना गर्ने परम्परा छ । खोकनामा शिखली जात्रा मनाइएपछि भोलिपल्ट साँझतिर रूद्रायणीमा गाईजात्राको दिनमा चढाइएको फर्सी ल्याएर द्यःपोखरीमा बलि दिइन्छ र लगत्तै कुमारी पाठीलाई पोखरीमा फ्याँकी लुछाचुँडी गरिन्छ । हरेकपल्ट उक्त जात्रामा संलग्न युवाहरूमध्ये एक जनाले जिउँदो पाठीलाई काँधमा राखी पोखरीमा छाडेपछि टोकेर तथा तानातान गरी लैजानुपर्ने परम्परा छ । उक्त जात्रा हेर्न उपत्यकावासीहरूको ठूलो भीड लाग्छ ।
पोखरीबाट निकालिएको बाख्रा खोस्दै युवाहरू
स्थानीयहरूको भिड]]
जात्राको अवसरमा निकालिएको लाखे नाच
|
हिमालय सन्देश एक नेपाली भाषाको पत्रिका हो। यो पत्रिकाको सम्पादन कार्य -द्वारा भएको छ। यो पत्रिकाको प्रकाशक भारत सरकार सूचना विभाग हो। यसको प्रकाशन गान्तोकमा मासिक अवधिमा हुन्छ। यसको पहिलो प्रति 1960 ई.मा प्रकाशित भएको थियो।
|
नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी नेपालमा 11 वर्षे सशत्र युद्ध गरेपछि संविधानसभाको पहिलो चुनावमा पहिलो पार्टी, दोस्रो संविधानसभा पश्चात् तेस्रो ठूलो दल स्थापित भएको पार्टी हो । यसका अध्यक्ष क. पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड हुन्। यसको केन्द्रीय कार्यालय कोटेश्वर स्थित पेरिस डाँडामा रहेको छ। मार्क्सवाद, लेनिनवाद, माओवाद पार्टका सिद्धान्त मानिएका छन् ।
2040 साल मंशीरमा निर्मल लामाको नेतृत्वमा चौमको राष्ट्रिय सम्मेलन आयोजक कमिटी गठन भयो । 2041 फागुनमा सम्मेलन गरी चौमका महामन्त्री निर्मल लामा बने, यो समुह 2046 सालको जनआन्दोलनमा संयुक्त रुपमा सहभागी भई संघर्षमा होमियो ।
पार्टी विभाजन गरी निर्मल लामाले ने.क.पा. गठन गरेपश्चात 2040 कार्तिकमा राष्ट्रिय सम्मेलन भयो र मोहन विक्रम महामन्त्री बने ।
2041 मंशीर 1–16 सम्म पाँचौं महाधिवेशन भयो । महाधिवेशनले मोहन बिक्रमको सारसंग्रहवादी कार्यदिशा पास ग¥यो । तर यौन काण्डका कारण महाधिवेशनमा व्यापक बहस भई उनलाई हलबाट कार्वाही गरी बाहिर निकालियो । महाधिवेशनमा क. प्रचण्डद्घारा मोहन विक्रममा सैद्धान्तिक विचलन रहेको प्रतिवेदन प्रस्तुत भयो । महाधिवेशनले मोहन वैद्य लाई महामन्त्रीमा निर्वाचित ग¥यो । 2042 सालमा पाँचौं महाधिवेशनबाट निर्वाचित 17 जना केन्द्रीय सदस्यमध्ये 4 जनलाई लिएर मोहन बिक्रमले ने.क.पा. गठन गरे 2043 सालमा यसको सम्मेलन गरे । 2043 सालमा ने.क.पा. को तर्फबाट काठमाण्डौंका प्रहरी विटमा आक्रमण र पोष्टर टाँस्ने काम भयो, जुन घटनामा पार्टीका धेरै कार्यकर्ता गिरफ्तार परे र पार्टीलाई गम्भीर क्षति पुग्यो । जुन घटनालाई सेक्टरकाण्ड भनिन्छ । सेक्टरकाण्डमा पार्टीको योजना असफल भएपछि मोहन वैद्यले महामन्त्रीबाट राजीनामा दिए । 2045 सालमा ने.क.पा. को सम्मेलनले प्रचण्डलाई महामन्त्रीमा निर्वाचित ग¥यो र माओवाद पास ग¥यो । साथै दीर्घकालीन जनयुद्धको कार्यदिशा समेत पास ग¥यो । 2046 सालको जनआन्दोलनमा ने.क.पा., ने.क.पा., सर्वहारा श्रमिक सङ्गठन, ने.क.पा. लगायत मिलेर संयुक्त जनआन्दोलन संयोजन समिति बन्यो ।
2046 सालको जनआन्दोलनपछि एकथरी ने.क.पा. मा ध्रुविकरण भए, अर्काथरी केही शक्ति स–साना समूहमा विभाजित छन । भने कम्युनिष्ट क्रान्तिकारीहरुको मुल प्रवाह एकीकृत ने.क.पा. बनिरहेको छ ।
2047 श्रावणमा ने.क.पा., प्रचण्ड, ने.क.पा., निर्मल लामा, सर्वहारावादी श्रमिक सङ्गठन, रुपलाल विश्वकर्मा, बीचमा एकता भई पार्टी नाम ने.क.पा. राखियो । 2047 को अन्त्यतिर मोहन विक्रमको ने.क.पा. बाट विद्रोह गरी हरिवोल गजुरेल को नेतृत्वमा डा. बाबुराम भट्टराई लगायतको टिम ने.क.पा. मा प्रवेश ग¥यो ।
2048 मंशीर 4 बाट चार समूहको एकताबाट बनेको एकताकेन्द्रको एकता महाधिवेशन भयो । एकता महाधिवेशनले दीर्घकालीन जनयुद्धको कार्यदिशा पास ग¥यो । एकता महाधिवेशनमा प्रचण्डले आधार इलाका सहितको दीर्घकालीन जनयुद्ध, रुपलाल विश्वकर्माले आधार इलाकाविनाको दिर्घकालीन जनयुद्ध, निर्मल लामाले शशस्त्र शहरी विद्रोह गरी तीन लाइन प्रस्तावित भयो, तर अत्याधिक बहुमतले प्रचण्डले पेश गरेको प्रस्तावलाई पारित ग¥यो । महाधिवेशनले संसदीय निर्वाचनलाई जनवादी क्रान्तिको पक्षमा उपयोग गर्ने निर्णय ग¥यो । क.प्रचण्ड लगायत निर्मल लामा, मोहन वैद्य, चित्र बहादुर श्रेष्ठ, रुपलाल विश्वकर्मा, हरिबोल गजुरेल लगायतका 11 जना पूर्व महामन्त्रीहरुको सो महाधिवेशनमा सहभागिता थियो । महाधिवेशनले प्रचण्डलाई महामन्त्रीमा निर्वाचित ग¥यो । 2048 सालको संसदीय निर्वाचनमा पार्टीले संयुक्त जनमोर्चा नामको चुनावी मोर्चा निर्माण ग¥यो । प्रतिनिधि सभामा 9 र राष्ट्रिय सभामा 2 जना गरी 11 स्थानमा पार्टी विजयी बन्यो । जसमा ः कृष्णबहादुर महरा, खड्क बहादुर बुढा, बर्मन बुढा, छक्कबहादुर लामा, अमिक शेरचन, लिलामणि पोख्रेल, इमानसिंह लामा, विष्णु बहादुर तामाङ, कमल चौलागाई, राष्ट्रिय सभामा घनश्याम शर्मा पौडेल र सिन्धुनाथ प्याकुरेल थिए ।
2049 सालमा वर्गसंघर्षको चार तयारी गर्ने बारेमा निर्मल लामाहरुसँग व्यापक बहस भयो, तर निर्मल लामाहरु वैधानिक संघर्षलाई मूख्य माने। जनयुद्धको तयारी गर्ने कुरामा असहमति प्रकट गरे । 2051 असारमा प्रथम राष्ट्रिय सम्मेलनपछि निर्मल लामाहरु पार्टीबाट अलग भए। त्यसपछि निर्मल लामा, नारायणकाजी श्रेष्ठ, अमिक शेरचन, लिलामणि पोख्रेलहरु मिलेर 2051 सालमा छुट्टै ने.क.पा. गठन गरे । 2051 साल फागुन 2–4 मा ने.क.पा. को तेश्रो बिस्तारित बैठक बसी नयाँ जनवादी क्रान्तिको राजनितीक तथा फौजी कार्यदिशा निर्माण गरियो । समन्वयको गन्ध आउने भएकाले ने.क.पा. नाम परिवर्तन गरी ने.क.पा. राखियो । 2052 साल आषाढमा गोरखामा केन्द्रीय समितिको बैठक बसी सैद्धान्तिक प्रतिबद्धता र चार तयारी एवं उपचरणको निर्णय ग¥यो ।
समग्र प्रारम्भिक तयारी पुरा गरी 2052 फागुन 1 मा महान जनयुद्धको घोषणा गरियो । जनयुद्धको मुलनारा ः प्रतिक्रियावादी राज्यसत्तालाई ध्वस्त गर्दै नयाँ जनवादी राज्यसत्ता स्थापनार्थ जनयुद्धको बाटोमा अघि बढौं, थियो । 2053 जेठमा केन्द्रीय समितिको बैठक बसी 1 बर्षको समिक्षा, थप योजना निर्माण ग¥यो । 2055 भाद्रमा चौथो विस्तारित बैठक सम्पन्न भयो । यसको मुलनारा ः आधार इलाका निर्माणको महान दिशामा अघि बढौं, थियो । 2057 माघ–फागुनमा पार्टीको दोश्रो राष्ट्रिय सम्मेलन भयो । सम्मेलनले 5 वर्षका जनयुद्धका सजीव अनुभवसहित मालेमावादको विशिष्ट विचारश्रृंखला सहित प्रचण्डपथ शंश्लेषण ग¥यो । 2058 जेठ 19 मा दरवार हत्याकाण्डमार्फत राजा बिरेन्द्रको बंशनास गरिएपश्चात तत्काल बसेको केन्द्रीय समितिको बैठकले नेपालमा परम्परागत राजतन्त्रको अन्त्य भएको निष्कर्ष निकाल्दै गणतन्त्रको संस्थागत विकास गरौं भन्ने नारा अगाडि सा¥यो । 2058 श्रावण 8 गते युद्धविराम भई वार्ताको प्रक्रियामा पार्टी प्रवेश ग¥यो । तर, पुरानो सत्ताले कुनै पनि मागलाई सम्बोधन नगरेका कारण वार्ताको औचित्य समाप्त भएकोले 2058 मंशीर 8 गते युद्धविराम भंङ्ग भएको घोषणासहित माओवादी युद्धमा प्रवेश ग¥यो । 2059 माघ 15 गते दोश्रो पटक युद्धविराम भयो । 2060 जेठमा बसेको केन्द्रीय समितीको बैठकले इतिहासका अनुभव र 21औं शताब्दीमा जनवादको विकासबारे दस्तावेज पारित ग¥यो । 2061 असोजमा बसेको माओवादी केन्द्रीय समितिको बैठकले जनयुद्ध प्रत्याक्रमणको चरणमा प्रवेश गरेको निष्कर्ष निकाल्दै रणनीतिक प्रत्याक्रमणको पहिलो योजना निर्माण ग¥यो ।
2062 असोजमा चुनवाङ्गमा भएको केन्द्रीय समितिको बैठकले पार्टीमा व्यापक शुद्धिकरणको निर्णय ग¥यो । साथै ढाडमा टेकेर टाउकोमा हान्ने प्रत्याक्रमणको दोश्रो योजना पास ग¥यो । पार्टीले लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको कार्यनीति समेत पास ग¥यो । चुनवाङ्ग बैठकको जगमा टेकेर 2062 मंशीर 7 गते निरङ्कुश राजतन्त्र विरुद्ध 7 संसदवादी दलहरुसँग 12 बुदे समझदारी कायम भयो । सोही समझदारीका बलमा 2062 चैत्र 24 गतेबाट शशक्त जनआन्दोलन श्रृष्टि भयो । 19 दिनको लगातारको आन्दोलनपछि 2063 बैशाख 11 गते संसद पुनस्र्थापनाको शर्तमा संसदवादी दलले दरवारसँग सम्झौता गरे। 19 दिने जनआन्लोलन उत्कर्षमा त पुग्यो । तर, निष्कर्षमा पुगेन । 2063 बैशाखमा 13 गते पार्टीले र बैसाख 21 गते सरकारले युद्धविराम ग¥यो । 2063 बैसाखमा बसेको माओवादी केन्द्रीय समितिको बैठकले शहरलाई जोड गाउँलाई ध्यान दिने रणनीतिक स्थानान्तरणको कार्यदिशा पारित ग¥यो । 2063 भाद्रमा सम्पन्न के.स.को बैठकले क्रान्तिको पुनरावृत्ति होइन, विकास हुन्छ भन्ने निष्कर्षसहित नयाँ कार्यदिशाको खोजी गर्न थाल्यो । नेपाली जनक्रान्तिको सफलताको लागि शशस्त्र जनयुद्ध, शशक्त जनआन्दोलन, शान्तिवार्ता र कुटनीतिक पहलको संयोजनमार्फत नयाँ कार्यदिशा निर्माण गर्नुपर्ने मान्यता अघि सा¥यो । साथै उचित वातावरण बनाएर विद्रोहमा जाने निर्णय ग¥यो । 2064 भाद्रमा करिव 3000 प्रतिनिधिहरुसहित काठमाडौंको बालाजुमा पाँचौं विस्तारित बैठक सम्पन्न भयो । यसले काभ्रेको कामीडाँडा बैठकका निर्णयहरुलाई दृढतापूर्वक कार्यान्वयन गर्ने प्रतिबद्धता ग¥यो । साथै अन्तरिम सरकारबाट हटेर आन्दोलनमा जाने निर्णय ग¥यो ।
2064 साल चैत्र 28 गते नेपालको इतिहासमा 60 बर्षदेखी थाती संविधानसभाको निर्वाचन सम्पन्न भयो । सो निर्वाचनमा ने.क.पा. ले प्रत्यक्षतर्फ स्पष्ट बहुमत र समानुपातिकतर्फ अत्याधिक अन्तरले अग्रता कायम गर्न सफल रह्यो । जसको परिणाममा 601 स्थानमध्ये ने.क.पा. 229, कांग्रेस 114, एमाले 109, फोरम 51 र अन्य 25 साना दलहरु विजयी बने । 2065 जेठ 15 गते सम्पन्न संविधानसभाको पहिलो बैठकले मुलूकमा राजतन्त्रको विधिवत अन्त्य गरी संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको स्थापना गरियो । 2066 असार 6 गते संविधानसभाले डा. रामवरण यादवलाई नेपालको पहिलो राष्ट्रपतिमा निर्वाचित ग¥यो । 2065 श्रावण 32 गते संविधानसभाको दुईतिहाई बहुमतले क.प्रचण्डलाई गणतन्त्र नेपालको पहिलो प्रधानमन्त्रीमा निर्वाचित ग¥यो र माओवादीको नेतृत्वमा एमाले, फोरम, जनमोर्चा, संयुक्त बाममोर्चा लगायतका दलहरुको सहभागितामा संयुक्त सरकार निर्माण भयो । यसै सन्दर्भमा विगत जनयुद्धपूर्व टुक्रिएर गएको ने.क.पा. र ने.क.पा. नामाकरण गरियो, साथै पार्टीको पथप्रदर्शक सिद्धान्त माक्र्सवाद, लेनिनवाद, माओवाद÷विचारधारा बनाउने निर्णय गरियो र प्रचण्डपथलाई आन्तरिक बहसको विषय बनाउने निर्णय पनि गरियो । सरकारले काम प्रभावकारी बनाउदै जाँदा प्रतिगामीहरुले सरकारविरुद्ध घेराबन्दी गर्न थाले । प्रधानसेनापतिलाई सरकारले दिएको अवकाशलाई लिएर राष्ट्रपति यादवले असंवैधानिक कदम चालेपछि 2065 चैत्र 22 गते माओवादी नेतृत्वको सरकारले राजीनामा दियो
एकीकृत माओवादीको 2066 असार–श्रावणमा बसेको केन्द्रीय समितिको बैठकले निर्णायक जनविद्रोहको तयारीको निर्णय ग¥यो, साथै पार्टी बहुपदीय निर्णयमा जाने निर्णय पनि ग¥यो । बहुपदीय निर्णयअनुसार अध्यक्ष क.प्रचण्ड, बरिष्ठ उपाध्यक्ष मोहन वैद्य, उपाध्यक्षद्घय क.डा. बावुराम भट्टराई, क.नारायणकाजी श्रेष्ठ, महासचिव क.रामबहादुर थापा, सचिवद्घय क.सि.पी. गजुरेल र पोष्टबहादुर बोगटी बने ।
संविधान निर्माण नगरी 2069 जेठ 14 गते पहिलो संविधान सभा भंग भयो। प्रधानमन्त्री बाबुराम भट्टराईले प्रधानमन्त्री पदबाट राजीनामा दिए। खिलराज रेग्मीको नेतृत्वमा चुनावी सरकार बन्यो। 2069 असारमा एकीकृत बाट मोहन वैद्यको नेतृत्वमा एक समूह अलग भई नेकपा–माओवादी गठन भयो। एकीकृत ने.क.पा. ले 2069 माघमा सातौं महाधिवेशन सम्पन्न ग¥यो । महाधिवेशनले प्रचण्डलाई पुन अध्यक्षमा निर्वाचित ग¥यो।
2070 मंसीर 4 मा संविधान सभाको दोस्रो निर्वाचन भयो।प्रत्यक्षतर्फ 26 र समानुपातिकमा 54 सिट गरी कुल 80 सिट जितेको माओवादीले प्रत्यक्षमा 17.79 र समानुपातिकमा 15.21 प्रतिशत मत ल्याएको थियो । माओवादी पार्टी तेस्रो स्थानमा खुम्चियो। विभिन्न आरोह, अवरोहका बीच 2072 असोज 3 मा नयाँ संविधान जारी भयो। संविधान निर्माणमा एमाओवादीको निर्णायक र सकारात्मक भूमिका खेल्यो।
संविधान घोषणासँगै माओवादीको फुटको श्रृंखला जारी रह्यो । 072 सालमै उपाध्यक्ष डा. बाबुराम भट्टराईले माओवादी छाडेर नयाँ शक्ति पार्टी गठन गर्नुभयो । तेस्रो पार्टी माओवादी सुशील कोइराला, केपी ओली शर्मा नेतृत्वको सरकारमा सहभागी बन्यो । आफ्नै समर्थनमा बनेको ओली नेतृत्वको सरकारकाविरुद्ध अविश्वासको प्रस्ताव लगेर माओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड कांग्रेसको समर्थनमा दोस्रो पटक प्रधानमन्त्री बन्नुभयो । स्थानीय तहको चुनावको घोषणा र पहिलो चरण चुनाव सम्पन्न गराउनु प्रचण्ड नेतृत्व सरकारको मुख्य उपलब्धी मान्न सकिन्छ ।10 महिना प्रधानमन्त्रीको पद सम्हाल्दा दाहाल नेतृत्वको सरकारले उज्यालो अभियान सुरु गरेर लोडसेडिङ मुक्त बनायो । यस अघि यो समयमा करिब 18 घण्टा विद्युत कटौति हुँदै आएको थियो । लामो समय देखि अघि बढ्न नसकेको द्रुत मार्ग निर्माणको जिम्मा नेपाली सेनालाई दिनु, ओवरमा हस्ताक्षर गर्नु पनि सरकारका उपलब्धी हुन् । तीन चरणमा भएको स्थानीय तह चुनावमा पनि माओवादी केन्द्र तेस्रो स्थानमा नै रह्यो । माओवादीले 1 सय 6 स्थानीय तहमा जित्यो । प्रदेश र प्रतिनिधिसभा चुनावमा माओवादीले नेकपा एमालेसँग चुनावी तालमेल गरेको छ ।
|
बराहक्षेत्र, महेन्द्रनगर, भरौल, प्रकाशपुर र मधुवन गरि 5 गाबिस गाभेर बराहक्षेत्र नगरपालिका बनाइएको हो । यो सुनसरी जिल्लाको पाँचौ नगरपालिका हो ।
|
विरङ्गना एउटा महिला वा स्त्रीहरूलाई चिनाउने शब्द हो ।जसको अर्थ सहासिक महिला भन्ने हुन्छ।सहासिक पुरूषलाई वीर तथा बहादुर भनिए झै सहासिक महिलालाई विरङ्गन भनिन्छ ।
विश्व युद्धका विरङ्गनाहरूको सुची
|
शेर्पा भाषा, नेपालमा बोलिने एक प्रमुख भाषा हो। विशेष गरी यो भाषा शेर्पा समुदायको बस्ती रहेका ठाँउमा बोलिन्ने भएकोले नेपालको हिमाली भेगमा यो भाषा निकै प्रचलित छ। यो शेर्पा समुदायको आफ्नो अलगै भाषा हो, जसलाई हामी शेर्पा भाषा भन्ने गर्दछौं। शेर्पा जातिहरूको आफ्नो छुट्टै भाषा विकास भएको छ। यो भाषाको शुद्ध उच्चारण गर्नु सक्ने लिपि भनेको सम्भोट लिपि हो। जुन प्रकारले संस्कृत, पाली, हिन्दी, नेपाली, भोजपुरी आदि भाषाहरूमा देवनागरी लिपिको प्रयोग गरिन्छ। त्यसै गरी तिब्बती, शेर्पा, लद्दाखी, भुटानी, भोटे आदिका भाषाहरूमा सम्भोट लिपिको प्रयोग गर्ने गर्दछ।
शेर्पा जातिको इतिहासमा समय र परीस्थितिले जतिनै हेरफेर ल्याएपनि शेर्पा भाषामा खासै परिवर्तन नभएको कारण आजसम्म शेर्पा समुदायले आफ्नै धर्म र संस्कृतिलाई जोगाउन सफल भएको देखिन्छ। मौखिकमा बोल्ने शैली फरक भएपनि लिखितमा सम्भोट लिपि र त्यसमा आधारित व्याकरणको नियम भएको हुनले लिखित भाषामा 90% प्रतिशत सामान्य तिब्बती भाषा र 10% प्रतिशत प्राचीन तिब्बती भाषा लेखेको पाईन्छ।शेर्पाको मातृभाषा भोट बर्मेली भाषा बोल्नेको समूहमा पर्छ र, नेपालमा यो भाषा प्राय सगरमाथा अञ्चलको सोलुखुम्बु र जनकपुर अञ्चलको दोलखा जिल्ला, रामेछाप जिल्ला, बागमती अञ्चलको उत्तर-पुर्व सिन्धुपाल्चोक जिल्ला आदिमा प्रचलित रहेकोछन्।
शेर्पा भाषाको लिपिहरू "यअङ्" अर्थात् स्वर वर्ण र "सलज्येद" अथवा व्यंजन वर्ण गरी दुई भागमा विभाजन गरिन्छ। तिब्बती व्याकरणमा विद्वानहरूका आफ्नो आफ्नै विशेष मत भएको कारण यस विभाजनको बारेमा पनि सक्या पण्डित, पल्खङ लोचावा र याङ्चन ड्रुब्पयी दोर्जे आदिले ཨ་ཨི་ཨུ་ཨེ་ཨོ། पाँचवटा स्वर वर्ण र ཀ་ཁ་ག་ང་། ཅ་ཆ་ཇ་ཉ། ཏ་ཐ་ད་ན། པ་ཕ་བ་མ། ཙ་ཚ་ཛ་ཝ། ཞ་ཟ་འ་ཡ། ར་ལ་ཤ་ས། ཧ། गरी उनन्तीसवटा व्यंजन वर्णमा छुटाएको अनुसार व्याकरणको नियममा सही भएपनि तिब्बती व्याकरणको मूल लेखक थोन्मि सम्भोटले रचना गर्नु भएको व्याकरण मूलत्रिंशत् नाममा ཨི་ཨུ་ཨེ་ཨོ། चारवटा स्वर वर्ण र ཀ་ཁ་ག་ང་། ཅ་ཆ་ཇ་ཉ། ཏ་ཐ་ད་ན། པ་ཕ་བ་མ། ཙ་ཚ་ཛ་ཝ། ཞ་ཟ་འ་ཡ། ར་ལ་ཤ་ས། ཧ་ཨ། गरी तीस वटा व्यंजन वर्णमा विभाजन गरिएको छ।
अक्षरको उच्चारण-स्थानलाई शेर्पा भाषामा ཡི་གེའི་སྐྱེ་གནས། यिगेयी क्येनस भनिन्छ। जुनै पनि भाषाको राम्रो बोलचाल अथवा बोलाईको शैली माथि सम्बन्धित लिपिको उच्चारणका ठुलो भरपर्ने भएको हुनले, शेर्पा भाषाको राम्रो बोलचाल हुनुको लागि सम्भोट लिपिको विशेष उच्चारण कसरी गर्नु पर्ने बारे ज्ञान हुनु पर्दछ। यहाँ सम्भोट लिपिको उच्चारणको लागि 1. उदरम् 2. कण्ठ 3. जिब्रो 4. तालु 5. मूर्धा 6. दन्त 7. नासिका 8. ओष्ठ गरी आठवटा उच्चारण-स्थानहरू रहेका छन्।
शेर्पा भाषामा गिन्ती गर्दा बीस देखि हरेक संख्याको अगाडि खल भन्ने शब्द जोडिन्छ। “खल” भनेको प्राचीन कालमा शेर्पा पुर्खाहरूले व्यापार गर्दा मापनमा प्रयोग गर्ने साधन हुन। यसमा “रु-खल” र “देग-खल” भनेर दुई प्रकारका खलहरु हुन्छन् र यी दुई खल मध्ये रु-खलको उपयोग मात्राको मापनमा गर्छ भने अर्को देग-खल को प्रयोग वजन नाप्नमा गरेको पाइन्छ। एक रु-खलमा जम्मा बीस “ड्रे” र देग-खल मा बीस “ञगा” हुन्छन्, त्यसै कारण बीस लाई शेर्पा भाषामा खल-चिग, चालीस लाई खल-ञि, साठी लाई खल-सुम, असी लाई खल-जी र सय लाई खल-ङा भनेर गिन्ती गर्दछ। तर आजकाल ज्यादातरले खलको मतलब नबुझेको हुँदा कतिपया शेर्पाहरुले यसलाई खल-ञि भन्दा बीस, खल-सुम भन्दा तीस, खल-जी भन्दा चालीस र खल-ङा भन्दा पचास आदिमा बुझ्ने गरेको गल्तीहरू प्रशस्त देख्छन्। यसै त्रुटिहरूको माध्यमबाट शेर्पाहरूले एक सय लाई “सय-चिग” र दुई सय लाई “सय-ञि” भनेर नेपाली र शेर्पा मिश्रित भाषामा गिन्ती गर्नु पर्ने बत्यता पनि खल-ङा को मतलब पचास हो भन्ने जस्ता गलत अर्थको कारण बाटै भएको भेटिन्छ। यो गल्ती सन 2006 मा छिरी तेन्डी शेर्पा द्वारा प्रकाशित SHERPA CONVERSATION AND BASIC WORDS भन्ने शीर्षक भएको किताबको पृष्ठ सं 170-171 मा पनि दोहराइएको पाइन्छ।
|
देथल नेपालको महाकाली अञ्चलको दार्चुला जिल्लाको एक गाँउ विकास समिति हो। यो ठाउँमा 600 वटा घर छन्।
नेपालको सन् 2001को जनगणना अनुसार देथलको जनसङ्ख्या 3575 छ। यस मध्य पुरुष 47%, र महिला 53% छन्।
|
यो लेख हिन्दीबाट अनुवाद गरिएको हो। यहाँ क्लिक गरेर यस लेखमा रहेका त्रुटिहरु सुधार्न सक्नुहुन्छ।
अभिज्ञान शाकुन्तलम् महाकवि कालिदासको विश्वविख्यात नाटक हो जसको अनुवाद प्राय: सबै विदेशी भाषाहरुमा भइसकेको छ। यसमा राजा दुष्यन्त तथा शकुन्तलाको प्रणय, विवाह, विरह, प्रत्याख्यान तथा पुनर्मिलनको एक सुन्दर कथा छ । पौराणिक कथामा दुष्यन्तलाई आकाशवाणी द्वारा बोध हुन्छ तर यस नाटकमा कविले मुद्रिका द्वारा यसको बोध गराएका छन्।
यसको नाटकीयता, यसका सुन्दर कथोपकथन, यसको काव्य-सौन्दर्यले भरिएका उपमाहरु र स्थान-स्थानमा प्रयुक्त भएको समयोचित सूक्तिहरु; र यी सबैभन्दा बढकर विविध प्रसंगहरुको ध्वन्यात्मकता यति अद्भुत छ कि यी दृष्टिहरुदेखि हेर्नमा संस्कृतका पनि अन्य नाटक अभिज्ञान शाकुन्तलसित टक्कर लिन सक्तैनन्; फेरि अन्य भाषाहरुको त कहना नैं के !
कालिदासले अभिज्ञान शाकुन्तलको कथावस्तु मौलिक छानेनन्। यो कथा महाभारतका आदिपर्वबाट लिइएको छ। हरु पद्मपुराणमा पनि शकुन्तलाको कथा मिल्दछ र त्यो महाभारतको अपेक्षा शकुन्तलाको कथाका अधिक निकट छ। यस कारण विन्टरनिट्जले यो मानेको छ कि शकुन्तलाको कथा पद्मपुराणबाट लिइएको छ। परन्तु विद्वानहरुको कथन छ कि पद्मपुराणको यो भाग शकुन्तलाको रचनाका पछि लेखिएको र पछि प्रक्षिप्त प्रतीत हुन्छ। महाभारतको कथामा दुर्वासाका शापको उल्लेख छैन। महाभारतको दुष्यन्तदेखि यदि ठीक उलटा छैन, त पनि धेरै अधिक भिन्न छ।
महाभारतको शकुन्तला पनि कालिदासको झैं सलज्ज छैन। त्यो दुष्यन्तलाई विश्वामित्र र मेनकाका सम्बन्धका फलस्वरुप भए आफ्नो जन्मको कथा आफ्नो मुखले नैं सुनाउँछ। महाभारतमा दुष्यन्त शकुन्तलाका रूपमा मुग्ध भएर शकुन्तलासित गान्धर्व विवाहको प्रार्थना गर्दछ; जसमा शकुन्तला भन्दछ कि म विवाह यस शर्तमा गर्न सक्छु कि राजसिंहासन मेरा पुत्रलाई नैं मिलोस्। दुष्यन्त त्यस समय त स्वीकार गर्न लिन्छ र पछि आफ्नो राजधानीमा फर्केर जानी-जानी लज्जावश शकुन्तलालाई ग्रहण गर्दैन। कालिदासले यस प्रकार अपरिष्कृत रूपमा प्राप्त भएको कथालाई आफ्नो कल्पनाले अद्भुत रूपमा निखार दिएकोछ। दुर्वासाका शापको कल्पना गरेर उनले दुष्यन्तका चरित्रलाई ऊंचा उठाया छ। कालिदासको शकुन्तला पनि आभिजात्य, सौन्दर्य र करुणाको मूर्ति छ। यसका अतिरिक्त कालिदासले सारा कथाको निर्वाह, भावहरुको चित्रण इत्यादि जस ढंगदेखि गरेकोछ, त्यो मौलिक र अपूर्व छ।
शकुन्तला राजा दुष्यन्तकी पत्नी थियो जो भारतका सुप्रसिद्ध राजा भरतको माता र मेनका अप्सराको कन्या थियो। महाभारतमा लेखेका छन् कि शकुन्तलाको जन्म विश्वामित्रका वीर्यदेखि मेनका अप्सराका गर्भदेखि भएको थियो जो यसलाई वनमा छोडेर चली गई थियो। वनमा शंकुतहरु आदिले हिंसक पशुहरुदेखि यसको रक्षाको थियो, यसैदेखि यसको नाम शकुन्तला भयो। वनमा देखि यसलाई कण्व ऋषि उठा लाए थिए र आफ्नो आश्रममा राखेर कन्याका समान पाल्थे।
एक पल्ट राजा दुष्यन्त आफ्नो साथ केही सैनिकहरुलाई लिएर शिकार खेलने निस्केका र घूम्दै फिर्दै कण्व ऋषिका आश्रममा पुगे। ऋषि त्यस समय वहाँ उपस्थित छैन थिए; यसबाट युवती शकुन्तलाले नैं राजा दुष्यन्तको आतिथ्यसत्कार गरे। त्यसै अवसरमा दुइटैमा प्रेम र फेरि गन्धर्व विवाह भयो। केही दिनहरु पछि राजा दुष्यन्त वहाँदेखि आफ्नो राज्यलाई गए। कण्व मुनि जब फर्केर आए, तब यो जानेर धेरै प्रसन्न भए कि शकुन्तलाको विवाह दुष्यन्तसित भयो। शकुन्तला त्यस समय गर्भवती भैसकेकी थिई। समय पाएर त्यसको गर्भसित धेरै नैं बलवान् र तेजस्वी पुत्र उत्पन्न भयो, जसको नाम 'भरत' राखिएको छ। भन्दछन्, 'भारत' नाम 'भरत'का नाममा नैं भयो।
केही दिनहरु पछि शकुन्तला आफ्नो पुत्रलाई लिएर दुष्यन्तका दरबारमा पुगी। परन्तु शकुन्तलालाई बीचमा दुर्वासा ऋषिको शाप मिल चुका थियो। राजाले यसलाई बिल्कुल छैन चिने, र स्पष्ट कह दिए कि न त म तिमीलाई जान्दछु र न तिमीलाई आफ्नो यहाँ आश्रय दिन सक्छु। परन्तु यसै अवसरमा एक आकाशवाणी भएको, जसदेखि राजालाई विदित भयो कि यो मेरी नैं पत्नी छ र यो पुत्र पनि मेरो नैं छ। तिनलाई कण्व मुनिका आश्रमको सब कुराहरु स्मरण हो आयों र उनले शकुन्तलालाई आफ्नो प्रधान रानी बनाएर आफ्नो यहाँ रख लिए
‘अभिज्ञान शाकुन्तलम्’मा अनेक मार्मिक प्रसंगहरुलाई उल्लेख गरिएको छ। एक त्यस समय, जब दुष्यन्त र शकुन्तलाको प्रथम मिलन हुन्छ। अर्को त्यस समय, जब कण्व शकुन्तलालाई आफ्नो आश्रमदेखि पतिगृहका लागि विदा गर्दछन्। त्यस समय त स्वयं ऋषि भन्दछन् कि मेरे जस्तै ऋषिलाई आफ्नो पालिता कन्यामा यो मोह छ भनेंजसको अनिस पुत्रीहरु पतिगृहका लागि विदा हुन्छन् त्यस समय तिनको के स्थिति होती हुनेछ।
तेस्रो प्रसंग छ, शकुन्तलाको दुष्यन्तको सभामा उपस्थित हुनु र दुष्यन्तलाई त्यसलाई पहचाननाले यिनकोर गर्नु। चौथो प्रसंग छ त्यस समय का, जब मछुआरेलाई प्राप्त दुष्यन्तका नाम वाली अंगूठी त्यसलाई देखा जान्छ। र पाँचवां प्रसंग मारीचि महर्षिका आश्रममा दुष्यन्त-शकुन्तलाका मिलन का।
शकुन्तलामा कालिदासको सबैभन्दा ठूलो चमत्कार त्यसको ध्वन्यात्मक संकेतहरुमा छ। यसमा कविलाई विलक्षण सफलता यो मिलेको छ कि त्यसले कहीं पनि कुनै पनि वस्तु निष्प्रयोजन छैन कही। कुनै पनि पात्र, कुनै पनि कथोप-कथन, कुनै पनि घटना, कुनै पनि प्राकृतिक दृश्य निष्प्रयोजन छैन। सबै घटनाहरू यो दृश्य अघि आउने घटनाहरूको संकेत चमत्कारिक रीतिभन्दा पहिला नैं दे दिन्छन्। नाटकका प्रारम्भमा नैं ग्रीष्म-वर्णन गर्दै वन-वायुका पाटलको सुगन्धिदेखि मिलेर सुगन्धित हो उठने र छायामा लेट्दै नैं नींद आउने लागे र दिवसको अन्त रमणीय हुनको द्वारा नाटकको कथा-वस्तुको मोटो तौरमा सूचना दे दिएको छ, जो क्रमशः पहिला शकुन्तला र दुष्यन्तका मिलन, त्यसको पछि नींद-प्रभावदेखि शकुन्तलालाई भूल जाने र नाटकको अन्त सुखद हुने सूचक छ। यसै प्रकार नाटकका प्रारम्भिक गीतमा भ्रमरहरु द्वारा शिरीषका फूलहरुलाई केही-केहीखाले चूमनाले यो संकेत मिल्दछ कि दुष्यन्त र शकुन्तलाको मिलन अल्पस्थायी हुनेछ। जब राजा धनुषमा बाण चढाए हरिणका पछि दौडे जा रहेका हुन्, तब केही भनें पस्वी आकर रोगर्छन्। भन्दछन्-‘महाराज’ यो आश्रमको हरिण छ, यसमातीर न चलाना।’ यहाँ हरिणका अतिरिक्त शकुन्तलातर्फ पनि संकेत छ, जो हरिणका समान नैं भोलीभाली र असहाय छ। ‘कहाँ त हरिणहरुको अत्यन्त चंचल जीवन र कहाँ तिम्रो वज्ज्रका समान कठोर बाण !’ यसबाट पनि शकुन्तलाको असहायता र सरलता तथा राजाको निष्ठुरताको मर्मस्पर्शी संकेत गरिएको छ। जब दुष्यन्त र शकुन्तलाको प्रेम केही र बढ्न लाग्दछ, तब नेपथ्यदेखि पुकार सुनाई पर्छ कि ‘तपस्वियो, आश्रमका प्राणीहरुको रक्षाका लागि तैयार हो जाओ। शिकारी राजा दुष्यन्त यहाँ आयो भएको छ।’ यसमा पनि दुष्यन्तका हाथहरुदेखि शकुन्तलाको रक्षातर्फ संकेत गरिएको प्रतीत हुन्छ, परन्तु यो संकेत कुनैका पनि कानमा सुनाई छैन दिए; शकुन्तलालाई कुनैले छैन बचाए यसबाट स्थितिको करुणाजनकता र पनि अधिक बढ्न जान्छ। चौथो अङ्कका प्रारम्भिक भागमा कण्वका शिष्यले प्रभातको वर्णन गर्दै सुख र दुःखका निरन्तर साथ लागोस् रहने तथा प्रियका वियोगमा स्त्रिहरुका असह्य दुःखको जो उल्लेख गरेकोछ, त्यो दुष्यन्त द्वारा शकुन्तलाको परित्याग गरे जानका लागि पहिलादेखि नैं पृष्ठभूमि-सी बनाए दिन्छ। पाँचवहरु अङ्कमा रानी हंसपदिका एक गीत गाउँछन्, जसमा राजालाई तिनको मधुर-वृत्तिका लागि उलाहना दिइएको छ। दुष्यन्त पनि यो स्वीकार गर्दछन् कि उनले हंसपदिकादेखि एक नैं पल्ट प्रेम गरेकोछ। यसबाट कवि यो गम्भीर संकेत दिन्छ कि चाहे शकुन्तलालाई दु्ष्यन्तले दुर्वासाका शापका कारण भूलेर छोडा, परन्तु एक पल्ट प्यार गर्नका पछि रानिहरुको उपेक्षा गर्नु तिनको लागि कुनै नयाँ कुरा थिएन। अन्य रानीहरु पनि त्यसको यस मधुकर-वृत्तिको शिकार थियों। हंसपादिकाका यस गीतको पृष्ठभूमिमा शकुन्तलाका परित्यागको घटना र पनि क्रूर र कठोर जान पर्छ। यसै प्रकारका ध्वन्यात्मक संकेतहरुदेखि कालिदासले सातवहरु अङ्कमा दुष्यन्त, शकुन्तला र त्यसको पुत्रका मिलनका लागि सुखद पृष्ठभूमि तैयार गर्न दिएकोछ। इन्द्र राजा दुष्यन्तलाई अपूर्व सम्मान प्रदान गर्दछन्। त्यसको पछि हेमकूट पर्वतमा प्रजापतिका आश्रममा पहुंच्दै नैं राजालाई अनुभव हुन लाग्दछ कि जस्तै त्यो अमृतका सरोवरमा स्नान गर्न रहेका हुन्। यस प्रकारका संकेतहरुका पछि दुष्यन्त र शकुन्तलाको मिलन र पनि अधिक मनोहर हो उठ्दछ।
जर्मन कवि गेटेले अभिज्ञान शाकुन्तलम्का बारेमा भने था-
यसै प्रकार संस्कृतका विद्वानहरुमा यो श्लोक प्रसिद्ध छ-
काव्येषु नाटकं रम्यं तत्र रम्या शकुन्तला।तत्रापि च चतुर्थोऽङ्कस्तत्र श्लोकचतुष्टयम्।।
इसका अर्थ छ - काव्यका जितने पनि प्रकार छन् उनमा नाटक विशेष सुन्दर हुन्छ। नाटकहरुमा पनि काव्य-सौन्दर्यको दृष्टिले अभिज्ञान शाकुन्तलम्को नाम सबैभन्दा माथि छ। अभिज्ञान शाकुन्तलम्को नाम सबैभन्दा माथि छ। अभिज्ञान शाकुन्तलम्मा पनि त्यसका चतुर्थ अङ्क र यस अङ्कमा पनि चौथो श्लोक त धेरै नैं रमणीय छ।
अभिज्ञान शाकुन्तलमा नाटकीयताका साथ-साथ काव्यको अंश पनि यथेष्ट मात्रामा छ। यसमा श्रृंगार मुख्य रसछ; र त्यसको संयोग तथा वियोग दुइटै नैं पक्षहरुको परिपाक सुन्दर रूपमा भएको छ। यसका अतिरिक्त हास्य, वीर तथा गरुण रसको पनि जहाँ-तहाँ राम्रो अभिव्यक्ति भएको छ। स्थान-स्थानमा सुन्दर र मनोहरिणी उतप्रेक्षाहरु न केवल पाठकलाई चमत्कृत गर्न दिन्छन्, किन्तु अहिलेष्ट भावको तीव्रतालाई बढाउनमा नैं सहायक हुन्छन्। सारे नाटकमा कालिदासले आफ्नो उपमाहरु र उत्प्रेक्षाहरुको उपयोग कहीं पनि केवल अलङ्कार-प्रदर्शनका लागि गरेनन्। प्रत्येक स्थानमा तिनको उपमा वा उत्प्रेक्षा अर्थको अभिव्यक्तिलाई रसपूर्ण बनाउनमा सहायक भएको छ। कालिदास आफ्नो उपमाहरुका लागि संस्कृत-साहित्यमा प्रसिद्ध छन्। शाकुन्तलमा पनि तिनको उपयुक्त उपमा चुनने शक्ति भली-झैं प्रकट भएको छ। शकुन्तलाका विषयमा एक जग्गा राजा दुष्यन्त भन्दछन् कि ‘वह यस्तो फूल छ, जसलाई कुनैले सूंघा छैनछ; यस्तो नवपल्लव छ, जसमा कुनैका नखहरुको खरहरुच छैन लगी; यस्तो रत्न छ, जसमा प्वाल छैन गरिएको र यस्तो मधु छ, जसको स्वाद कुनैले चखा छैन।’ यी उपमाहरुका द्वारा शकुन्तलाका सौन्दर्यको एक अनोखी झलक हाम्रो आंखहरुका सामुन्ने आउँछ। यसै प्रकार पाँचवहरु अङ्कमा दुश्यन्त शकुन्तलाको परित्याग गर्दै भन्दछन् कि ‘हे तपस्विनी, के तिमीत्यस्तो नैं आफ्नो कुललाई कलंकित गर्नु र मलाई पतित गर्नु चाहती हो, जस्तै तटलाई तो्डेर बग्ने नदी तटका वृक्षलाई त गिराती नैं छ र आफ्नो जललाई पनि मलिन गर्न लिन्छ।’ यहाँ शकुन्तलाको चटलाई तो्डेर बग्ने नदीदेखि दिएको उपमा राजाका मनोभावलाई व्यक्त गर्नमा विशेष रुपले सहायक हुन्छ। यसै प्रकार जब कण्वका शिष्य शकुन्तलालाई साथ लिएर दुष्यन्तका नजिक पहुंच्दछन् त दुष्यन्तको दृष्टि ती तपस्विहरुका बीचमा शकुन्तलाका माथि जाएर पर्छ। वहाँ शकुन्तलाका सौन्दर्यको विस्तृत वर्णन न गरेर कविले तिनको मुखदेखि केवल यति कहलवा दिएका छन् कि ‘इन तपस्विहरुका बीचमा त्यो घूंघट वाली सुन्दरी को छ, जो पीले पत्तहरुका बीचमा नयाँ कहरुपलका समान देखा पड रहेकोछ।’ यस साना-सी उपमाले पीले पत््दै र कहरुपलको सदृश्यताका द्वारा शकुन्तलाका सौन्दर्यको पूरा नैं चित्रांकन गरिदिएकोछ। यसै प्रकार सर्वदमनलाई देखेर दुष्यन्त भन्दछन् कि ‘यो प्रतापी बालक त्यस अग्निका स्फुलिंगको झैं प्रतीत हुन्छ, जो धधकती आगो बन्नका लागि ईधनको बाटो देख्दछ।’ यस उपमादेखि कालिदासले न केवल बालकको तेजस्विता प्रकट गर्न दी, तर यो पनि स्पष्ट रुपले सूचित गरिदिएका छन् कि यो बालक ठूलो भएर महाप्रतापी चक्रवर्ती सम्राट बन्नेछ। यस प्रकारको मनोहर उपमाहरुका अनेक उदाहरण शाकुन्तलमा देखि दिये जा सक्छौं किनभनें शाकुन्तलमा 180 उपमाहरु प्रयुक्त भएकहरु छन्। र उनमादेखि सबै एकदेखि एक बढकर छन्।
यो ठीक छ उपमाका चुनावमा कालिदासलाई विशेष कुशलता प्राप्त थियो र यो पनि ठीक छ कि तिनको-सी सुन्दर उपमाहरु अन्य कविहरुको रचनाहरुमा दुर्लभ छन्, र पनि कालिदासको सबैभन्दा ठूलो विशेषता उपमा-कौशल छैन। उपमा-कौशल त तिनको काव्य-कौशलको एक सामान्यखाले अंग छ। आफ्नो मनोभावलाई व्यक्त गर्न अथवा कुनै रसको परिपाक गर्न अथवा कुनै भावको तीव्र अनुभूतिलाई जगाने कालिदास अनेक विधिहरु जान्दछन्। शब्दहरुको प्रसंगोचित चयन, अहिलेष्ट भावका उपयुक्त छन्दको चुनाव र व्यञ्जना-शक्तिको प्रयोग गरेर कालिदासले आफ्नो शैलीलाई विशेष रुपले रमणीय बनाएको दिएकोछ। जहाँ कालिदास शकुन्तलाका सौन्दर्य-वर्णनमा उतरे छन्, वहाँ उनले केवल उपमाहरु र उत्प्रेक्षाहरु द्वारा शकुन्तलाको रूप चित्रण गरेर नैं सन्तोष छैन गर्न लिया छ। पहिला-पहिला त उनले केवल यति कहलाए कि ‘यदि तपोवनका निवासीहरुमा यति रूप छ, त समझो कि वन-लताहरुले उद्यानको लताहरुलाई मात गरिदिए।’ फेरि दुष्यन्तका मुखदेखि उनले कहलाए कि ‘यति सुन्दर कन्यालाई आश्रमका नियम-पालनमा लगाउनु यस्तो नैं छ जस्तै नील कमलको पंखुरीदेखि बबूलको पेड काटना।’ त्यसको पछि कालिदास भन्दछन् कि ‘शकुन्तलाको रूप यस्तो मनोहर छ कि चाहे त्यसले मोटा वल्कल वस्त्र पहना भएकोछ, फेरि त्यो भन्दा पनि त्यसका सौन्दर्य केही घटा छैन, तर बढा नैं छ। किनभनें सुन्दर व्यक्तिलाई जो पनि केही पहना दिए जाए त्यही त्यसका आभूषण हुन जान्छ।’ त्यसको पछि राजा शकुन्तलाको सुकुमार देहको तुलना हरी-भरिएको फूलहरुदेखि लदी लताका साथ गर्दछन्, जसदेखि त्यस विलक्षण सौदर्यको स्वरूप पाठकको आंखहरुका सामुन्ने चित्रितखाले हो उठ्दछ। यसका पछि त्यस सौन्दर्यको अनुभूतिलाई चरम सीमामा पुग्योनका लागि कालिदास एक भ्रमरलाई ले आए छन्; जो शकुन्तलाका मुखलाई एक सुन्दर खिला भयो फूल समझकर त्यसका रसपान गर्नका लागि त्यसको माथि मंडराने लाग्दछ। यस प्रकार कालिदासले शकुन्तलाका सौन्दर्यलाई चित्रित गर्नका लागि अंलकारहरुको सहारा उति छैन लिया, जति कि व्यञ्जनाशक्ति का; र यो व्यजना-शक्ति नैं काव्यको जान मानिन्छ।
|
जेजे लालपेक्लुआ एक भारतीय व्यवसायीक फुटबल खेलाडी हुन् । उनी हाल चेन्नाइ एफसीबाट व्यवसायीक फुटबल खेल्दैछन् । उनी वर्तमान समयका भारत राष्ट्रिय फुटबल टोलीका कप्तान सुनिल क्षेत्री पछिका चर्चित अग्रपंक्ति खेलाडी हुन् ।
जेजेको जन्म एउटा भारतको सानो गाउँमा भएको थियो । उनको परिवार फुटबलमय भएकाले उनलाई फुटबलमा आकर्षित हुन थप हौसला मिलेको थियो । उनका बुबा र दाजु स्थानीय मीरोराम फुटबल क्लब - मोडल स्पोर्टिङ क्लबबाट सन्तोष ट्रफीका खेलहरू खेल्ने गर्दथे । उनले आफ्नो दाजुले क्लब छाडेको लगभग चार महिना पछि मोडल क्लबका लागि फुटबल खेलेका थिए ।
जेजेले पहिलो खेल 2016 इन्डियन सुपर लिग सिजनमा विपक्षी टिम एथलेटिको कोल्कटाको गृह मैदानमा खेलेका थिए । उक्त खेल 2-2 गोलको बराबरीमा टुङ्गीएको थियो । साथै उनले चेन्नाइका लागि पहिलो गोल एफसी पुने सिटी विरूद्व गरेका थिए ।
2010-11 सीजनदेखि लालपेख्लुआले इन्डियन यर्रोसका लागी ऋणमा आबद्ध भएका थिए । इन्डियन यर्रोसका लागि व्यवसायीक फुटबल खेल्न उनी मात्र 19 वर्षका थियो । 2010 इन्डियन फेडेरेसन कपमा उनले यर्रोस क्लबबाट खेल्दा कपमा दुई खेल खेल्दै 1 गोल गरेका थिए । साथै 3 डिसेम्बर 2010 मा इन्डियन यर्रोसबाट आई-लिगका निम्ति प्रेइज् युनाइटेड एस.सी. विरूद्व खेलेका थिए । उक्त खेल 2-1 गोल अन्तरमा टुङ्गीएको थियो ।
जेजे लालपेख्लुआले 8 डिसेम्बर 2010 मा इन्डियन यर्रोस् फुटबल क्लबका निम्ति ओएनजीएस एफसी विरूद्व पहिलो आधिकारिक गोल गर्न सफल भएका थिए । त्यसपछि उनले निरन्तर रूपमा क्लबका निम्ति गोल गर्दै गइरहेका थिए । 23 मार्च 2011 मा जेजे लालपेख्लुआले एअर इन्डिया विरूद्व आई-लिगको एकै खेलमा चार गोल गरेका थिए । अन्ततः उक्त खेल यर्रोस् क्लबले 5-2 गोल अन्तरमा जित्न सफल भएको थियो ।
23 फेब्रुअरी 2011 मा जेजे लालपेख्लुआले भारतका निम्ति आफ्नो पहिलो खेल खेलेका थिए । उनले आफ्नो पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय फुटबल खेलमानै गोल गर्न सफल भएका थिए । उनले पहिलो खेल भारतको 23 वर्ष मुनिको टिमबाट म्यानमारको 23 वर्ष मुनिको टिम विरूद्व खेलेका थिए ।
21 मार्च 2011 मा जेजे लालपेख्लुआले पहिलो पटक भारतीय सिनियर फुटबल टिमबाट चाइनिज ताइपेइ विरूद्व 2012 एएफसी च्यालेन्ज कप छनोट चरणको पहिलो खेल खेलेका थिए, भने उनले उक्त पहिलो खेलमै गोल गर्न सफल भएका थिए । यस्तै उनले 23 मार्च 2011 मा आफ्नो दोस्रो अन्तर्राष्ट्रिय खेलमा पाकिस्तान विरूद्व 2012 एएफसी च्यालेन्ज कप छनोट चरणकै खेलमा दई गोल गरेका थिए ।
2018 जुन 10 सम्मका विवरणहरू
|
हलखोरी नेपालको मध्यमाञ्चल विकास क्षेत्र, जनकपुर अञ्चलको महोत्तरी जिल्लामा अवस्थित गाउँ विकास समिति हो।
|
यो विकिपीडियाका विषयहरूको एक सूचकाङ्क हो । तल दिइएका प्रत्येक प्रविष्टिहरू यसको सम्बन्धित विषय क्षेत्रको वर्णमाला अनुसारका सूचकाङ्क हुन् । यी विषयहरूमा संरचित सूचीहरूको लागि, ज्ञानको रूपरेखा हेर्नुहोस् । विकिपीडियामा सबै लेखहरूको वर्णमालात्मक सूचकाङ्कको लागि, क-ज्ञ सूचकाङ्क हेर्नुहोस् ।
|
सिजुवा मोरङ जिल्लामा पर्ने एक गाविस हो।
नेपालको सन् 2011 को जनगणना अनुसार सिजुवाको 2,559 घर धुरीमा कुल जनसंख्या 11,079 रहेको छ।
यो गाउ विकास् समितिमा एउटा बहुमुखी क्याम्पस "सौंठा बहुमुखी क्याम्पस", एउटा उच्च माध्यमिक बिध्यालय श्री सौंठा उच्च मा.बि., तिन वटा मा.बि. 5 वटा नि.मा.बि. र दुई वटा प्रा.बि. रहेका छन्,
|
भ्रष्टाचार नियन्त्रणको लागी नेपालको संवैधानिक निकायको रूपमा स्थापित संस्था हो । यस संस्थाको शुरूवात नेपालको संविधान 2019 को दोश्रो संशोधन 2032 को अनुरूप अख्तियार दुरुपयोग निवारण आयोगको रूपमा भएको हो । यस आयोगमा एक प्रमुख आयुक्त, पाँच आयुक्त तथा संस्थाको सचिवको रूपमा नियुक्ति हुने व्यवस्था रहेको छ । यस आयोगले कुनै सार्वजनिक पद धारण गरेको व्यक्तिले भ्रष्टाचार गरी अख्तियारको दुरुपयोग गरेको सम्बन्धमा अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले कानुन बमोजिम अनुसन्धान गर्न वा गराउन सक्नेछ तथा विशेष अदालतमा मुद्दा दायर गर्न सक्ने व्यवस्था रहेको छ ।
संवैधानिक परिषद्को अध्यक्षमा प्रधानमन्त्री र सदस्यहरूमा प्रधानन्यायधीश, प्रतिनिधि सभाका सभामुख, राष्ट्रिय सभाका अध्यक्ष र प्रतिनिधि सभामा विपक्षी दलको नेता रहने व्यवस्था छ।
नेपाल अधिराज्यको संविधान 2047को धारा 97 अनुसार सार्वजनिक पदधारण गरेको कुनै व्यक्तिले अनुचित कार्य अथवा भ्रष्टाचार गरी अख्तियारको दुरूपयोग गरेको सम्बन्धमा कानुन बमोजिम अनुसन्धान र तहकिकात गर्न संवैधानिक निकायको रूपमा तत्कालिन श्री 5 महाराजाधिराज सरकारबाट आयोगका पदाधिकारीहरूको नियुक्ति गरि मिति 2047 मंशीर 26को नेपाल राजपत्रमा प्रकाशन भएपश्चात् नेपालमा भ्रष्टाचार नियन्त्रणका लागि संवैधानिक निकायका रुपमा विक्रम सम्वत 2047 साल माघ 28 गते अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगको गठन भएको हो ।यस आयोगमा एकजना प्रमुख आयुक्त र आवश्यक सङ्ख्यामा अन्य आयुक्तहरू रहने व्यवस्था छ।
नेपालको संविधान 2072, को भाग 21 अन्तर्गत धारा 238 मा आयोगको गठन सम्वन्धि व्यवस्था गरिएको छ भने धारा 239 मा आयोगको काम कर्तब्य र अधिकार बारेको ब्यवस्था छ ।
संविधानमा व्यवस्था भएबमोजिम अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धानले कुनै पनि सार्वजनिक पद धारण गरेको व्यक्तिले भ्रष्टाचार गरी अख्तियार दुरुपयोग गरेको सम्वन्धमा कानुन बमोजिम अनुसन्धान गर्ने वा गराउन सक्ने व्यवस्था छ । यसरी भएको अनुसन्धानबाट सार्वजनिक पद धारण गरेको कुनै व्यक्तिले कानुन बमोजिम भ्रष्टाचार मानिने कुनै काम गरेको देखिएमा आयोगले त्यस्तो व्यक्ति र सो अवराधमा संलग्न अन्य व्यक्तिउपर कानुन वमोजिम अधिकार प्राप्त अदालतमा मुद्दा दायर गर्न वा गराउन सक्नेछ।
सार्वजनिक पद धारण गरेको कुनै पनि व्यक्तिले अनुचित कार्य अथवा भ्रष्टाचार गरी अख्तियारको दुरूपयोग गरेको सम्बन्धमा यस आयोगले कानुन बमोजिम अनुसन्धान र तहकिकात गर्न वा गराउन सक्दछ। तथापि निम्न पदाधिकारी र विषयको सम्बन्धमा कारवाई गर्ने अधिकार आयोगलाई प्राप्त छैन:-
अख्तियार दुरूपयोग अनुसन्धान आयोग
|
विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथाको काखैमा रहको पिरामिड प्रयोगशाला विश्वकै सबैभन्दा उच्च क्षेत्र मा रहेको विज्ञान तथा प्रविधि अनुसन्धान केन्द्र हो। समुदि् सतहबाट 5050 मिटरको उचाइमा रहेको यो अनुसन्धान केन्द्र पिरामिड इन्टरनेशनल ल्याब्रेटोरी एण्ड अब्जरभेटोरी सेन्टर को नामले चिनिन्छ। यो उच्च भू- भागिय अनुसन्धान गर्ने सुविधा सम्पन्न अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको अत्याधुनिक प्रयोगशाला हो।
सन् 1990मा इटालियन भुगोल विद्ध आर्दियो देसियो को नेतृत्वमा ईटालियन नेशनल रिसर्च काउन्सिल र तत्कालिन नेपाल राजकिय विज्ञान तथा प्रविधी प्रज्ञा प्रतिष्ठान विच भएको सम्झौता अनुरूप यो प्रयोगशालाको स्थापना भएको हो।
सन् 1990को अन्त्य तिरसम्म पुग्दा हिमालहरूको मूल्य, पर्वतारोहणको अवधारणा सँग मात्रै गाँसिएको थिएन त्यस सम्बन्धी नयाँ वैज्ञानिक सोच र मूल्य मान्यताको प्रादुर्भाव हुँदै आएको थियो। उच्च हिम श्रृंखलाहरू चुमेर नयाँ कीर्तिमान बनाउने सोच भन्दा भिन्न उद्देश्य लिएर वैज्ञानिकहरूको एउटा समिति बन्यो। र जन्म भयो एक स्वतन्त्र नाफा रहित संस्था “EV-K2-CNR Committee” जसले विश्वकै उच्च पहाडी तथा हिमाली क्षेत्रमा अनुसन्धान गर्ने नीति लियो। यस समितिले पहाडी र हिमाली दुर्गम क्षेत्रमा दिगो विकासका लागि आवश्यक विशिष्ट वैज्ञानिक सहयोग उपलब्ध गराई त्यसको माध्यमबाट पर्यावरण संरक्षण,स्थानिय जनताको जीवनस्तरको सुधार गर्दै वैज्ञानिक ज्ञानको प्रचार गरी वैज्ञानिक खोजको नतीजा,पहाडी क्षेत्रको दिगो व्यवस्थापन, क्षमता विकास सम्बन्धी क्रियाकलाप, स्थानीय संस्कृति र परम्पराको विकासका लागि आवश्यक सहयोग अभिवृद्धि गर्ने कार्यमा सहयोग गर्ने उद्देश्य राखेको छ। इटालिको राष्ट्रिय अनुसन्धान केन्द्र सिएनआर को सहयोगमा GPS LASER जस्ता अत्याधुनिक प्रविधि प्रयोग गरि 1992मा सगरमाथाको उचाई पुन: नाप्ने काम गर्यो। यहि संस्थाको सहयोगमा सगरमाथाको उचाई 8848 मिटरनै कायम गरियो। इटालियन माउण्टेनका नामले चिनिने विश्वको दोस्रो अग्लो हिमाल माउन्ट के टु को पनि सन् 1996मा पुन उचाई नापियो। यसरी निजि क्षेत्रमा स्थापित सस्थांले हिन्दुकुश, काराकोरम र हिमालय पर्वत क्षेत्रमा विशेष गरि नेपाल, पाकिस्तान, तिब्बत, भारत, भुटान र अफ्रिकाको पर्वतिय क्षेत्रमा प्रविधि विकास र वैज्ञानिक अनुसन्धान गर्दै आएको छ। बीस लाख यूरो भन्दा बढी खर्च गरि आजसम्म यस केन्द्रले 143 देशको 520 भन्दा बढी वैज्ञानिक प्रयोजनलाई आतिथ्य गरेको छ। त्यस्तै, 220 जना अनुसन्धानकर्ताका अनुसन्धान प्रयोजन पुरा गर्नुका साथै 765 वटा पुस्तकहरू प्रकाशित गरिसकेको छ।
पिरामिड अन्तर्राष्ट्रिय प्रयोगशाला तथा अनुसन्धान केन्द्रको संरचना सुविधा तथा उपकरणहरू।
अत्यधिक गतिको हावाबाट बच्न र हिउँ सजिलै चिप्लिन सक्ने गरि स्पातको संरचनामा आल्मुनियम, सिसा र रवरको प्रयोग गरि पिरामिडको आकारमा बनाइएको छ। यो 3 तले भवनको चौडाई 3.22 वर्ग मिटर र 8.40 मिटर अग्लो छ। प्रवेश द्धारवाट भित्र प्रवेश गर्नासाथ सानो हलसँगै अत्याधुनिक power control room रहेको छ। पिरामिड, एबीसी स्टेशन र लज मा आवश्यक पर्ने शक्ति यस हल वाट उपलव्ध गराईन्छ। आपतकालिन अवस्थामा इन्टरनेटको सहायताले विश्वको कुनै पनि कुनावाट शक्ति नियन्त्रण गर्न सकिन्छ। त्यस्तै यसमा Enviroment Lab,Physical Lab, Constant Temprature maintained medicine and Scientific Sample Storage room पनि रहेको छ भने अर्को सबैभन्दा ठूलो हलवाट सम्पूर्ण व्यवस्थापकिय कार्यको निर्देशन र नियन्त्रण हुन्छ।
खुम्वु क्षेत्रमा जडान गरिएको सवै स्टेसनहरू यहाँबाट कम्प्युटरको सहायताले नियन्त्रण गर्ने हुनाले सवै भन्दा महत्वपूर्ण हलको रूपमा रहेको छ। यहाँ व्यवस्थापक लगायत 5 जना दक्ष प्राविधिकहरू हरपल दूर स्टेशन हरूको गतिविधि डाटा को निरिक्षण गरिरहेका हुन्छन्। सानो तथा आकर्षक भर्याङद्वारा दोस्रो तलामा पुग्न सकिन्छ। जहाँ Physiological Investigation Lab,Technical Lab, Doris / ABC Pyramidको केन्दि्रय नियन्त्रण कक्ष रहेको छ। भूउपग्रहसँग जोडिएकाले यो कक्ष कक्ष बाट सम्पूर्ण उपकरणहरू रिमोटद्धारा सञ्चालन गर्न सम्भव भएको हो।
90 डिग्रीको कोणमा राखिएको सानो भर्याङवाट डोरीको सहायताले तेस्रो तलामा पुग्न सकिन्छ। पिरामिडको तेस्रो तलामा चढेर हेर्दा त्यहाँको बनावट र वरिपरिको दृष्यावलोकनले मानौ हामीलाई कतै अन्तरिक्षमा प्रवेश गरेको जस्तो भान हुन सक्छ। त्यही तलावाट टेलिकम्युनिकेशनको नियन्त्रण नियन्त्रण हुन्छ। विकट भूगोल मात्र नभई समुन्द्री सतहवाट 5050 मिटरमा भएकोले यहाँ Atmospheric Pressure 1013 millibar मात्र अथवा 545 कम चाप हुन्छ। त्यहि अनुपातमा प्राणवायू पनि कम हुने भएकोले स्वभाविकरूपमा मानव शरीरमा रहेका विभिन्न अगंहरूले आफ्नो कार्यक्षमता पूर्ण रूपमा गर्न नसक्ने हुन्छ। तसर्थ तुरुन्त लेक लाग्ने हुने, होस हराउने जस्तो समस्या हुनाले व्यक्तिगत सुरक्षाको दृष्टिकोणबाट सञ्चारको महत्वपूर्ण भूमिका हुन्छ। त्यसैले सञ्चारको सवै विकल्पहरू यहाँ प्रयोग गरिएको छ।
जस्तै
v VHF Local Radio Communication
v HF Regional Radio Communication
v Satellite Telephone communication
v Fax, Email, internet आदी
पिरामिड तथा फिल्डमा कार्यरत सवै वैज्ञानिक ,प्राविधिक तथा लज कर्मचारीहरूलाई व्यवस्थापकले अनिवार्यरूपमा वाकि टाकी दिएको हुन्छ। त्यसै मार्फत सबैसँग नियमित सम्पर्क भइरहेको हुन्छ।
पिरामिड उच्च विज्ञान तथा अनुसन्धान केन्द्रमा शुद्ध सौर्य शक्तिको मात्र प्रयोग गर्दछ। त्यसो त हाइड्रो पावर र वायु शक्ति जडान नगरिएको होईन तर यो भरपर्दो नभएकोले पिरामिडको पूर्वी र दक्षिण मोहडामा जडित Solar array हुँदै जमीनमुनी राखिएको 98 व्याट्रीहरूवाट विधुत वितरण गरिएको छ। त्यहि सञ्चित विजुलीवाट पिरामिडको सम्पूर्ण उपकरण लगायत ल्यावको दक्षिण दिशामा बनाएको अतिथि गृहमा प्रयोग हुने steambath,Hotshower,kitchen लगायत कोठा न्यानो बनाउनकालागि लागि प्रयोग गरिन्छ। प्रत्येक कोठामा न्यूज च्यानल सहित 300 भन्दा बढी ल्भधक न्यूज च्यानल जोडिएको यो अतिथि गृह यूरोपको पहाडी ईलाकामा रहेको अतिथि गृह वरावर छ। एक पटकमा 25 जना सम्म अनुसन्धान कर्ता,प्राविधिक र अन्य सहयोगी कर्मचारीको आवास र खानपिनको आवश्यक्ता थेग्न सक्ने यो सुविधा सम्पन्न प्रयोगशालामा अध्ययन अनुसन्धान कार्य गर्ने गराउनको लागि कुनै पनि वैज्ञानिक संस्थाले EVK2 CNR र NAST technical committee वाट अनुमति लिनु पर्छ। यसरी अनुमति पश्चात पिरामिड व्यवस्थापकको सहयोगमा आफ्नो अध्ययन तथा अनुसन्धान कार्य सम्पन्न गर्न सकिन्छ।
ABC- PYRAMID
Atmospheric brown cloud laboratory or Nepal Climate Observatory-Pyramid
भू-विज्ञान,चिकित्सा,मानव शास्त्र र जीव विज्ञान जस्ता उच्च स्तरको अनुसन्धानको क्रमसँगै सन् 2000को शुरु देखिनै वातावरण विज्ञानले ठूलो हिस्सा लियो। द्रुत गतिमा भइरहेको जलवायु परिवर्तन र नकरात्मक असर नै यसको प्रमुख कारण थियो। यसै कुरालाई मध्यनजर गरि संयुक्त राष्ट्र सङ्घिय वातावरणिय प्रोजेक्ट संयुक्त राष्ट्र सङ्घिय वातावरणिय प्रोजेक्ट र EVK2CNRको संयुक्त प्रयासमा project Atmospheric brown cloud निर्माण गरियो। यसलाई { Nepal climate Obeservatory –p भन्ने अन्तर्राष्ट्रिय नाम दिइयो। पिरामिड अनुसन्धान केन्द्र भन्दा 0.3 किमी टाढा 5073 मिटर उचाइमा बनाइएको ABC-pyramid अथवा NCO-p प्रयोगशालामा चौवीसै घण्टा प्रदुषणकारी तत्त्व pollutants and aerosolको अनुसन्धान गरिरहेको हुन्छ। विश्वकै अत्याधुनिक वातावरण विज्ञानको अनुसन्धान गर्ने उपकरण जोडिएको यो स्टेसनवाट अत्याधिक सानो तर अति संवेदनशील तत्वहरू नजीकवाट नियालीरहेको हुन्छ। 112 वटा सौर्य पट्टीका हुँदै 120 वटा ब्याट्रीवाट सञ्चालित यस प्रयोगशाला भित्र
● Aerosol number & size distribution DMPS/SMPS
● OPC GRIMM
● Black carbon concentration.MAAP
● Total &Back scattering coefficient integrating Nephelometer TSI-3563
● Aerosol Optical Depth CIMEL
● Surface Ozone Concentration TEI 49C
● Green house gasses concentration
● Chemical Mass closure of aerosol .Filter sampling
● Solar Irridance pyranometer CMP 21
● Meteorological parameter
जस्ता वायुमण्डल अनुसन्धानको उपकरण जोडिएका छन्। यि उपकरणहरू वाहिरी वातावरणसँग सिधा सम्पर्क हुने गरि छानामा 4 वटा प्वाल वनाई त्यसवाट उपकरणहरूको टाउको वाहिर निकालिएको छ। EVK2 CNR समिति तथा pyramidको उच्च प्राविधिक औजारहरू अन्तराष्ट्रिय वैज्ञानिक समुदायका लागि महत्वपूर्ण स्रोतस्थल सावित भएको छ। कार्यस्थलहरू को सञ्जाल को आयोजनामा 4 स्टेसनहरू संलग्न छन्। हिमालय तथा काराकोरम क्षेत्रमा जलवायु तथा भौगोलिक स्थितिको अनुगमन अहिलेसम्म भएका व्यवस्था मध्ये यो उत्तम व्यवस्था हो। विश्वमा जम्मा 13 वटा मात्र यी स्टेसनहरू रहेको छन्। ज्यादै कठिन अवश्थामा पनि काम गर्न सक्ने यि स्टेसनहरूले छिट्टै जर्जिया देखि पाकिस्थान, नेपाल र भुटान सम्मका सूचना संकलन गर्छ।SHARE –asia Stationsको मुटु भनेको ABC PYRAMID हो। संसारको सवै भन्दा उच्च भागमा रहेको यस विश्व वातावरणिय प्रदुषण अनुगमन स्टेसनलाई औपचारिक रूपमा नै संयुक्त राष्ट्रसंघिय वातावरण योजना को शाखा कार्यस्थल, Project Atmospheric Brown Clouds का रूपमा मान्यता प्राप्त भए पछि यो स्टेसन हिमालयमा गरिने इटालियन अनुसन्धानको अर्को महत्वपूर्ण उपलव्धिको रूपमा लिइन्छ। ABC-Pyramidको सफल सञ्चालनको कारण पृथ्वीको उच्च भागमा रहेको वातावरणिय योगहरूको गहिरो विश्लेषण गर्न र प्रदुषणकारी तत्वहरूका संवाहन र त्यसले मनसुनि चक्रमा हुने उतार चढाव जस्ता महत्वपूर्ण पक्षहरू र यिनिहरूले वातावरणमा रहेको पानी र उर्जा वीचको सन्तुलन जस्ता विषयहरूमाथि अनुसन्धान गर्न सम्भव भएको छ। SHARE – Asia Networkको अति महत्वपूर्ण पूझ्जी भन्नु नै स्वचालित मौसमी केन्द्रहरू हुन्।
यि स्टेसनहरू निम्न ठाउँमा रहेका छन्—-
• चौंरीखर्क स्वचालित मौसम केन्द्र
• नाम्चे स्वचालित मौसम केन्द्र
• फेरिचे स्वचालित मौसम केन्द्र
• पिरामिड स्वचालित मौसम
• कालापथ्थर स्वचालित मौसम केन्द्र
• छ्याडरी नुप स्वचालित मौसम केन्द्र
• साउथकोल स्वचालित मौसम केन्द्र
यिनिहरूले सकंलन गरेका तथ्याकंको विश्लेषण गरि तयार गरिएको जलवायु तथा वातावरण सम्वन्धि मान्यताहरूले अन्तराष्ट्रिय कार्यक्रम coordinated enhanced observing period लाई ठूलो योगदान पुर्याएको छ। SHARE-Asiaले आफ्नै किसिमका भौगर्भिक तथ्याकंहरू पिरामिडको GPS Master Station वाट प्राप्त गर्दछ। French National Center for Space Slidesको रेडियो स्टेसनको रूपमा रहेको Doppler orbitography and radio postioning Integrated by satellite पृथ्वीको परिधिसगं सम्वन्धित अत्यन्त महत्वपूर्ण तथ्याकं सकंलन गर्दछ। पिरामिडले सकंलन गरेका विभिन्न सूचनाहरूबाट नेपालको सगरमाथा राष्ट्रिय निकुञ्ज र पाकिस्थानको के टु क्षेत्रमा रहेका हिमताल सम्वन्धि महत्त्वपूर्ण वैज्ञानिक उपलव्धिहरू प्राप्त भएका छन्। यूरोपेली परिषदको सहयोगमा सञ्चालित दीर्घकालिन वातावरण अनुसन्धान ले पिरामिड क्षेत्रमा संकलन गरेका तालहरूको जल रसायन र जीव विज्ञान सम्वन्धि तत्याकंवाट पनि महत्वपूर्ण उपलव्धिहरू प्राप्त भएका छन्।
SHARE – Asiaको महत्वपूर्ण पक्ष स्थानिय सङ्गठनहरू, विज्ञहरू, राष्ट्रिय निकुञ्ज व्यवस्थापन, जलवायु विज्ञान विभागको प्रत्यक्ष संलग्नता गर्नु हो। विकासोन्मुख देशमा वातावरणीय दृष्टिवाट सफा प्रविधि र वातावरण संरक्षण र विकासमा महत्वपूर्ण प्रयास थालनी गरेको छ। उच्च हिमाली क्षेत्रमा फोहोरमैलाको वातावरणीय व्यवस्थापन सम्वन्धि कार्यहरू संस्थागत हुन पुगेका छन्। औषधि र hypoxia थेग्न सक्ने गरि चिकित्सकिय विज्ञानको क्षेत्रमा गरिएका नविनतम अनुसन्धानले हिमाली क्षेत्र र ककेसस क्षेत्रमा वसोवास गर्ने जातीहरूमा गरिएको अनुसन्धानले विश्व स्वास्थ्य संघको मात्रै ध्यानाकर्षण नगरि औषधि उत्पादनको क्षेत्रमा हुन सक्ने सहकार्य समेतका सम्भावनाको ढोकाहरू खोलिदिएका छन्।
|
एकिकृत नेकपा माओवादीको तर्फबाट संविधानसभाको चुनावमा तनहु -1 बाट विजयी सभासद् सुरेश आले मगर 'मीनहाम' माओवादीको सल्लाहकार हुनुहुन्छ। 'मीनहाम' मगर भाषामा नया हो। मीनहाम आलेको उपनाम हो। 2036 सालको विद्यार्थी आन्दोलनबाट वामपन्थी राजनीतिमा आकर्षित भएर राजनीतिमा गासिएका आले 10 वर्ष जनयुद्धमा होमिनु भयको थियो।2010 चैत 1 गते तनहुको बरभञ्ज्याङ -8 मूलाबारीमा जन्मेका आलेको मातृभाषा मगर भाषा हो। निम्न मध्यम वर्गीय लाहुरे परिवारमा जन्मेका आले बाबुसगै भारत गएर प्रमाणपत्र तहसम्मको पढाइ पूरा गरेर नेपाल फर्कनुभएको हो।आलेका बुबा भारतीय लाहुरे हुनुहुन्थ्यो। उहाले अङ्ग्रेजीमा स्नातकोत्तर तथा बीएडसम्मको औपचारिक अध्ययन पूरा गर्नु भएको छ। भारतमा पढेकाले 'नेपाली राजनीतिमा आफु छुटेको' उहाले बताउनुभयो।
2042 सालमा पार्टी सदस्यता पाएका आले बिद्रोही स्वभावका हुनुहुन्थो। 17 वर्षम्म अङ्ग्रेजी विषयको प्राध्यापन गरेका आले अखिल नेपाल जनजाति सङ्घ तथा बुद्धिजीवी संघका अध्यक्ष पनि हुनुभयो। जनजाति आन्दोलनमा पनि लागेका मगर जनजाति महासङ्घ र नेपाल मगर संघका संस्थागत महासचिव पनि हुनुहुन्छ।
लामो सम्म माओवादीको वैधानिक मोर्चामा काम गरेका आले 2057 असार 26 देखि भूमिगत हुनुभयो। 2058 देखि विश्व जनप्रतिरोध आन्दोलनका दक्षिण एसियाका संयोजकसमेत हुनुभयो। भूमिगत कालमै 2060 भदौ 23 गते भारतमा हाल बनमन्त्री मातृका यादव तथा मधेसी जन अधिकार फोरमका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवसगै पक्राउ पर्नुभयो।उहाले जेलमा डेढ वर्ष र सैन्य हिरासतमा 21 महिना बिताउनुभयो। आले लोकतन्त्र आएपछि 2063 सालमा रिहा हुनुभएको हो। आले फुर्सदको बेला अध्ययन लेखन तथा फुटबल र बक्सिङ खेल्न मन पराउनुहुन्छ।
|
आशा नेगी एक भारतीय टेलिभिजन अभिनेत्री हुन् । उनी आफ्नो समकक्षी रित्विक धन्जनीसंग भारतीय डान्स वास्तविक कार्यक्रम नच बलिए 6को विजयी भएकी थिइन् । उनले पवित्रा रिश्ता नामक धारावाहिकमा पुर्वी किर्लोसकरको भुमिका निर्वाह गरेकी छिन् ।
नेगीको जन्म देहरादून, उत्तराखण्डमा भएको थियो । उनको शिक्षा त्यहीँबाट भएको थियो । सन् 2009 मा उनले मिस उत्तराखण्ड 2009 को उपलब्धि प्राप्त गरेकी थिइन् । त्यसपछि उनी आफ्नो अभिनय करियर सुरुवात मुम्बई गएकी हुन् ।
|
बेलारुस राष्ट्रिय फुटबल टिम अन्तर्राष्ट्रिय फुटबल बेलारुसलाई फुटबलमा प्रतिनिधित्व गर्दछ र बेलारुसमा फुटबलको लागि शासकिय निकाय फुटबल फेडरेशनले अफ बेलारुसको नियन्त्रण रहेको छ । बेलारूसको गृह मैदान बोरिसोभ एरीना बोरिसोभमा रहेको छ । टोली फिफा विश्वकप वा युइएफए युरोपियन च्याम्पियनसिपको लागि छनोट भएको छैन ।
|
अन्य मुख्य भाषाहरू:
अण्डमान र निकोबार द्वीप समूह /ˈændəmənandˈnɪkəbɑr/ ) भारतको एक केन्द्र शासित प्रदेश हो । यो बङ्गालको खाडीको दक्षिणमा हिन्द महासागरमा स्थित छ. अण्डमान र निकोबार लगभग 300 साना ठूला टापुहरूको समूह हो । जस मध्य केही मात्र टापुहरूमा आबादी छ । यसको राजधानी पोर्ट ब्लेयर हो ।
अण्डमान मलय भाषाको हांदुमन शब्दबाट लिईयेको छ जुन हिन्दुहरूको भगवान हनुमान शब्दको परिवर्तित रूप हो। निकोबार शब्द पनि यसै भाषा बाट लिईयेको छ जसको अर्थ हुन्छ नग्न मान्छेहरूको भूमि। बङ्गालको खाडीमा स्थित निर्मल र शान्त अण्डमान पर्यटकहरूको मनलाई असीम आनंदको अनुभूति गराउँछ जुन भारतको एक लोकप्रिय टापुहरू समूह हो। अण्डमानले आफ्नो भूमिमा मूंगा भित्ति, सफा-स्वच्छ सागर तट, पुरानो खण्डहर र अनेक प्रकारको दुर्लभ वनस्पतिहरू बोकेको छ। यहाँ सबै मिलाएर 572 टापुहरू छन्। अण्डमानको लगभग 86 प्रतिशत क्षेत्रफल जंगलले ढाकियेको छ। समुद्री जीवन, इतिहास र जलक्रीडाहरूमा रूचि राख्ने पर्यटकहरूलाई यो टापु धेरै मनपर्छ।
अण्डमान र निकोबार टापु समूहमा तीन जिल्लाहरू छन:
|
एकदिवसीय क्रिकेटमा दोहोरो शतक विभिन्न 5 जना खेलाडीहरूले 6 पल्ट बनाउन सफल भएका छन् । यी खेलाडीहरू टेस्ट खेल्ने राष्ट्रहरू मध्ये तीनवटा राष्ट्रहरू बाट छन् । अस्ट्रेलिया, बङ्गलादेश, इङ्गल्यान्ड, पाकिस्तान, दक्षिण अफ्रिका, श्रीलङ्का र जिम्बाब्वेका कुनै पनि खेलाडीले एकदिवसीय अन्तर्राष्ट्रियमा दोहोरो शतक बनाउन सकेका छैनन् ।
एकदिवसीय अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेटको पहिलो दोहोरो शतकको किर्तिमान भारतीय खेलाडी सचिन तेन्दुलकरको नाममा रह्यो । उनले 2010 को दक्षिण अफ्रिका विरुद्धको द्विपक्षीय शृङ्खलाको दोस्रो एकदिवसीयमा यो सफलता प्राप्त गरेका हुन् । एकदिवसीय अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेटमा दोहोरो शतक बनाउने ब्याट्सम्यानको संख्या ह्याट्रिक गर्ने बलरको संख्या भन्दा ज्यादै कम छ । 2015 को अक्टोबर सम्म 6 दोहोरो शतक विरुद्ध 39 ह्याट्रिकको अवस्था छ । दोहोरो शतक प्रहार सबैभन्दा बढी खेलाडी भारतका छन् । क्रिकेट विश्वकपमा 2 वटा दोहोरो शतकहरू बनेका छन् । यी दुवै दोहोरो शतकहरू 2015 को संस्करणमा बनेका हुन् ।
|
अनिंदो पहाडसँगै साहित्यकार पारिजातद्वारा रचना गरिएको उपन्यास हो। यो उपन्यास नाथ पव्लिशिङ हाउसले इसं 1982 मा प्रकाशन गरेको थियो।
|
क्रिस्टोफर कोलम्बस एक आविस्कारक तथा नाविक थिए। उनको जन्म प्राचिन इटालीको उत्तरपश्चिमी भागमा रहेको जेनोआ गणतन्त्रमा भएको थियो।
|
विद्वानहरू माझ यस रागको वादी तथा संवादी स्वर बारेमा मतभेद रहेको छ|कोहि विद्वान मारू बिहागमा वादी स्वर-गंधार र संवादी निषादलाई मान्दछन भने यसको विपरीत अन्य संगीतज्ञ यसमा वादी स्वर पञ्चम र संवादी स्वर षडजलाई मान्दछन।प्रस्तुत रागमा दुवै प्रकार का मध्यम स्वरहरू को प्रयोग भएको छ। बाकि सवै स्वर शुद्ध प्रयुक्त हुन्छ।
मारू बिहाग आधुनिक रागको श्रेणीमा आउछ। यसको रचयिता उस्ताद स्वर्गीय अल्लादिया खां साहब मानिएको छ|
मारू बिहागको आरोह,अवरोह र पकड-
-पकड-प,मग,मग रे,सा,निसा म ग,मप,ग,मग,रे सा ।
|
सोभेनिर अमेरिकन उपन्यासकार तथा लेखक फिलिप किन्ड्रेक डिकद्वारा लिखित लघुकथा हो ।
|
Subsets and Splits