text
stringlengths
2
31k
Басагаханай унтаhан оронойнь газааhаа харагдажа байхын тула Ж еня сонхынгоо хүшэгые hэхээд, террасынгаа үүдэ хаажархиба, тиигээд наадан бүриин hүүлээр тэрэ басагаханай ямараар унтажа бай- hыень ээлжээгээр хаража байха гэжэ хэлсээд, Женя Таня хоёр волейболоор наадахаа гүйлдэжэ ябаша- бад.Тэдэнэй гүйжэ ариламсаар крыльцо дээрэнь почтальон гаража ерэбэ.
Тэрэ хадаа үүдыень удаан тон-72 шобо, тэрээндэ харюу үгтөөгүй туладань хаалгада бу~ сажа ерээд, дачы нэзэд город ябашоогүй гү гэжэ хүр- шэhөөнь асууба.— Үгы, ошоогүй, — гэжэ хүршэнь харюусаба, — баахан басагыень мүнөө hаяхая эндэ хараа hэм.
Аса наашань, телеграммыень би абаhуу.Хүршэнь гараа табяад, телеграммыень кармандаа хэжэрхибэ, тиигээд скамейкэ дээрэ hуужа, тамхяа та- таба.
Ж евиие удаан хүлеэбэ.Нэгэ час хахад тухай үнгэрбэ.
Хүршэдэнь баhа почтальон ерэбэ.— Энэ, — гэжэ тэрэ почтальон хэлэбэ.
— Юун иимэ яаралтай хэрэг байгаа юм?
Абал даа, нүхэр, хоёрдо- хи телеграммыень.Хүршэнь гараа табиба.
Харанхы болошоhон байба.
Хаалгаарнь ороод, террасынь гэшхүүр өөдэ гаража, сонхоорнь ш агаахадань бишыхан басаган унтаж а хэб- тэбэ.
Тэрээнэй толгойн хажууда дэрэ дээрэнь шара хүбүүн миисгэй хэбтэбэ.
Тиимэ хадаа, эзэдынь эндэ гэр тойроноо байгаа ха юм даа.
Хүршэнь форточко нээгээд, тэрээгээрнь үнөөхи хоёр телеграммаяа таби- жархиба.
Тэдэнь сонхын колодо дээрэ зохидоор уна- шаба, бусажа ерэhэн Ж еня тэдэниие гансата обёорхо ёhотой байгаа.Теэд Женя тэдэниие обёорбогүй.
Гэртээ ерээд, hа- рын толоор дэрэ дээрэhээн hолжоршоhон басагаханиие ;?аhажа хэбтүүлбэ, хүбүүн миисгэйгээ абажа хаяад, хубсаhаа тайлажа, унтахаа хэбтэшэбэ.
Удаан хэбтэжэ. ажабайдал гээшэ иимэ байдаг байгаа ха юм! гэжэ бо- добо.
Теэд тэрэ өөрө« зэмэтэй бэшэ, мүн Ольгошы тиимэшүү хэбэртэй.
Тиигэжэл тэдэнэр Ольгогоёо тү- рүүшынхеэ сохом хэрэлдэhэн байнад.Тон гомдолтой байба.
Унтаха гэхэдээ унтажа яда- ба, вареньетэй булка эдихэ дураниинь хүрэбэ.
Тиигээд hүрэжэ буугаад, шкафай хажууда ошожо, галаа носообо, тиихэдээ сонхо дээрэхи телеграммануудые харажархиба.Женидэ аймш агта (1 болобо.
Шэшэржэ байhан гараа- раа няабарииень хуулаад, уншаба.Түрүүшынь телеграмма соо иимэ юумэ байба:„Мүнөө hүни арбан хоёрhоо үглөөнэй гурбан боло73 тор таанартай байхаб тчк Городтохи байрадаа хүлеэ- хэт аба“.Хоёрдохи соонь иигэжэ бэшээтэй байба:„Дары түргэн ерэ hүни абагородто байха Ольга".Ж еня ухаа алдан часы тээшээ хараба.
Арбан хоёр- то арбаа табан минута дутаад байба.
П латьеяа үмэ- деед, унтаатай баеагаханаа тэбэреэд, hэгээгүй юм шэнги крыльцо тээшээ харайба.
Гэнтэ hэгээ оробо.
Тэрэ үхибүугээ орон дээрэнь хэбтүүлбэ.
Газаашаа гүй- жэ гараад, hү худалдааш а эхэнэрэй гэр тээшэ харайба.
Хүршэ эхэнэрэйнгээ толгойн сонхоороо бултайтар гар хүл хоёроороо үүдыень наяргажа байба.— Юундэ иитэрээ наяргаабш и? — гэжэ тэрэнь нойр- мог хоолойгоор асууба.
— Юундэ аашалжа байгаабши?— Би аашалаагүйб, — гэжэ Женя гуингяар хэлэжэ оробо.
— Намда hү худалдааш а эхэнэр, тёти Маша, хэрэгтэй.
Би тэрээндэ нэгэ үхибүү орхихо гээ хүм.— Ю у дэмырнэш? — гэжэ хүршэ эхэнэрынь сонхоо хааха зуураа харюусаба.
— Тэрэш үшөө үглөөгүүр дереввидэ дүүдээ айлшалжа ошоо hэм шуу.Вокзал тээhээ дүтэлжэ ябаа иоездын гудок дуулдаба.
Женя улпцада гүйжэ гараба. тиихэдээ буурал толгойтой джентльментэй, доктортой. дайралдашаба.— Хүлисэгты! — гэжэ Ж еня гүбэд гэбэ.
— Та мэ- дэнэгүй гут, энэ ямар поезд дуугарнаб?Джентльмен x iaci>iraa гаргаба.— Хорин гурба табин табан, — гэжэ тэрэ харюусаба.
— Энэ хадаа мүнөөдэр Москва орохо hүүлшьтн поезд.— Я агаад hүүлшын юм? — гэжэ Женя нёлбоhоо залгпн шэбэнэбэ.
— Удаадахи поезд хэзээб?— 'даадахи поезд үглөөгуүр гурба дүшэндэ.
Б а саган. ши яагаабш и? — гэжэ тэрэ убгэн тэнтэрэн най- гаhан НСениие мүрhеень шүүрэн абажа, hанаашархан- гяар асууба.
— Ши уйлажа байна гүш?
Магад, би шам- да али нэгэ юумээр туhалжа болохо ааламби?— Үгы, үгы! — гэжэ Женя орилоогоо даража. гүйн арилхалаараа харюусаба.
— Мүнөө намда хэншье ту- hалжа шадахаа болёо!Гэртээ ерээд. толгойгоо бухаад хэбтэшэбэ, теэд тэрэ дарьтдаа hуга харайжа болоод, сухалтайгаар му-74 нөөхп басагаханиие хараад абана.
Бэеэ барнжа, хүн- жэлыень доошонь болгоод, дэрэ дээрэhээнь шара зү- hэтэй хүбүүн миисгэйгээ түлхижэ буулгаба.Тиигээд терраса дээрээ. кухни, таhалга соогоо гэ- рэл носоогоод, диван дээрэ hуужа, толгойгоо hэжэр- нэ.
Тиигэжэ удаан hууба, тиихэдээ юуншье тухай бо- доногүй хэбэртэй.
Өөрөө мэдэнгүйгөөр хажуудаа хэб- тэhэн аккордеониие дайражархиба.
Тэрээнээ абажа. тобшонуудыень hэлгэн дараба.
Күртэй гое, уйдхартай аялга жэнгирбэ.
Женя наадаяа эгеээр таhалаад, сон- хын хажууда ршобо.
Тэрээнэй мүрнүүдынь татагалза- жа байба.Угы!
Эндэ гансаараа үлэжэ. иимэ зоболон тэсэжэ. байха тэрээндэ үшөө хүсэ гаадал үгы.
Дэн носоогоод, торон унан алдан ябажа сад соогуур сарай тээшэ ошобо.Энэ чердак.
Ооhср, карта, мешогууд. тугууд.
Ж еня фонарь носоогоод. штурвальна мөөртэ дүтэлжэ. өөртөө хэрэгтэй провод оложо, дэгээдэ углаhан бэеэ- рээ мөөрөө эрьюулжэрхибэ.Ритын hабараараа мүртэнь хүрэхэдэ Тимур унта- жа хэбтэhэн туладаа мэдэбэгуй.
Тиихэдэнь Рита хүн- жэлыень зуугаад. пол дээрэ шэрэжэ унагааба.Тимур hvra ха.»ай;ка бодобо.— Ш и яагаабгаи? — гэжэ ойлгожо ядан асууба.
— Юун болоо гээшэб?Нохсшнь нюдэ уруунь хараад, hүүлээ хүдэлгэн. тархяа hэжэрэн байба.
Тэрэ зуура Тимур бронзо хон- хынгоо ханхинахые дуулажархиба.Иимэ орой hүни хэндэ хэрэгтэй болообиб гэжэ гайхаhаар терраса дээрээ гаража, телефонойнгоо трубка абаба.— Аппарадай хажууда биб, Тпмурби.
Энэ хэн бэ?
Энэ ш и .. .
Ши, Женя, гүш?Түрүүшээр Тимур hанаа амар байжа шагнаба.
Тиин байтараа уралнуудынь хүдэлжэ, нюураарнь улаан тол- бонууд гүйжэ эхилээд, түргэнвөр ба таhалдаатайгаар амисхалжа забдаба.75 — Гурбахан час coo гү? — гэжэ сэдьхэлээ хүдэл- гэн асууба.
— Женя, ши иихэдээ уйлана гү ш ?
Б и д у у - лажа байнам ...
Ш и уйлажа байнаш.
Б ү уйла!
Болохогүй!
Би мэнэ гэhээр ерэхэб.Трубкаяа үлгөөд, поезднуудай ябаха расписани гаг дээрэhээн абажа хараба.— Энэ ха юм даа, hүүлшынь, хорин гурба табйн табанайхинь.
Удаадахинь аяар гурба дүшэндэ.
— Ти- мур зогсоод, уралаа хазасагаана.
— Хожомдоо!
Теэд юушье хэхэ аргагүй гээшэ гү?
А ргагүй даа!
Хожомдоо!Гэбэшье, улаан одон үдэр hүнигүй Жениин гэрэй воротаа дээрэ шатажа байдаг.
Тэрэ одые өөрөө, өөрын- гөө гараар носоогоо, тэрээнэй сэхэ хурса элшэ туяа- нууд нюдэядэнь ялалзан мэшэлзэжэ харагдана.Командирай басаган ядаралда ороо!
Командирай басаган хара мууса гэтэлгэндэ тудашоо.Тимур түргэн хубсалаад, улицада гүйжэ гараба. хэдэн минута болоод буурал толгойтой джентльменэй дачын крыльцодо ошоод байба.
Докторой кабинет соо үшөө гэрэлтэй байба.
Тимур ааляар тоншобо.
Үүдээ нээжэ үгэбэ.— Ш и хэндэ ерээбш и?— гэжэ тэрэ джентльмен хуурайгаар ба гайхангяар асууба.— Танда ерээб, — гэжэ Тимур харюусаба.— Намда? — гээд джентльмен бодожо үзэбэ, удаань гараа үргэнөөр зангажа, үүдээ нээгээд, хэлэбэ:— Тии- гээ хадатнай. . . орохые гуйнам !..76 Тэдэнэр ойро зуура хөөрэлдэбэд.— Манай хадэг юумэ иигээд лэ дүүрээ, — гэжэ Тимур июдөө ялалзуулан байжа өөрынгөө хөөрене дүүргэбэ.
— Манай хэдэг юумэ, хайшан гэжэ наада- дагнай иимэ юумэл даа, тиимэhээл мүнөө танай Коля намда хэрэгтэй болоо юм.Тэрэ үбгэн дуугайгаар hууриhаан бодобо.
Түргэ- нөөр Тимурай үргэнhөө баряад. толгойень үргэжэ, ню- дэ уруунь хараба, тиигээд кабинедhээн гараба.Колиин унтажа хэбтэhэн таhалгада ороод, мүр- hөвнь татасагааба.— Бодо, шамайе дуудаж а байна, — гэжэ хэлэбэ.— Теэд би юушье мэдэнэгүйлби,—гэжэ Коля айн- гяар нюдөө ехээр хаража хэлэбэ.
— Би, хүгшэн аба. нээрээ юушье мэдэнэг>йлби.— Бодо, — гэжэ тэрэ джентльмен хуурайгаар даб- таба.
— Ш инии хойноhоо нүхэршни ерээ.Чердак дээрэ табэри солоомо дээрэ Ж еня үбдэгөө тэбэреэд hуужа байа.
Тэрэ хадаа Тимурые хүлеэhэн байгаа.
Теэд тэрээнэй орондо сонхын нүхөөр Коля Колокольчиковой арбагар толгой бултайба.— Энэ ши гүш? — гэжэ Женя гайхаба.
— Ш амда юун хэрэгтэйб?— Б и мэдэнэгүйб, — гэжэ Коля ааляар ба айнгяар харюусаба.
— Ви унтажа хэбтээ хүм.
Тэрнш намда ерээ.
Тиихэдэнь би бодооб.
Намайе эндэ эльгээгээ.
Тэ- рэга бидэ хоёрые буугаад, хаалгада ошоод байхат гээ.— Юундэ?— Б и мэдэнэгүйб.
Минии өөрым тархи соо түшэ- гэнөөн, няшаганаан.
Би, Женя, өөрөө юушье ойлго- ногүйб.Зүбшөөрэл асууха хүн үгы байба.
Абгань Москва- д а хоноhон байгаа.
Тимур фонаряа носоогоод, hүхэеэ абаад, Рита нохойгоо дахуулаад, сад уруу гараба.
Сарайн суургатай үүдэндэ ошожо, зогсобо.
Хараагаа hүкэhөөн суургада абаашаба.
Да!
Тэрэ хадаа тиигэжэ болохогүй гэжэ мэдэнэ, теэд ондоо арга огто үгы hэн.
Ш анга сохисоор еуургыень хобхо сохёод, сарай сооhоо мотоцикл гаргаба.77 — Рита! — гэжэ Тимур убдэглэн байгаад, нохойн- гоо хоншоорые унэhэхэ зуураа гаш уудалтайгаар хэлэбэ.
— Ш и бу уурла!
Би ондоогоор оролдохо аргагуй байгааб.Женя Коля хоёр хаалгада байжа байбад.
Холоhоо тургэн дутэлжэ ябаа гал харагдаба.
Тэрэ галынь сэ- хэ тэдээн тээшэ ялалзаhаар ерэбэ, моторой ташага- наан дуулдаба.Тэдэ хоёр hаргаад. нюдөө анижа, хашаа тээшэ су- харибад, гэнтэ галынь унтаржа, моторынь буглэршэбэ, тэрэ дары тэдэнэй урда Тимур ерээд байба.— Коля, — гэжэ тэрэ мэндэшэлэншьегуй, юумэ асууншьегуй ' хэлэбэ, — ши эндэ улэжэ, тэрэ унтажа хэбтэhэн баеагаханиие харууhалхаш.
Ш и тэрээнэй ту- лөө манай бухы командын урда харюусахаш.
Женя by у!