review
stringlengths 272
20.6k
| review_length
int64 41
2.99k
|
|---|---|
बिहार मुकेश पाठक सहित आधा दर्जन कुख्यात अपराधिहरुमाथि बिहार सरकारले एक–एक लाख रुपैयाँ पुरस्कार घोषणा गरेको छ बिहार सरकारले राज्यका आधा दर्जन कुख्यात अपराधिहरुमाथि एक–एक लाख रुपैयाँ पुरस्कार घोषणा गरेको हो उनीहरुमाथि दरभङ्गामा दुई जना इञ्जिनियरको हत्या गर्ने मुख्य आरोपी भनिएका मुकेश पाठक उर्फ चुटुल पाठकको नाम समेत रहेको छ मुकेश वाहेक विभिन्न घटनामा फरार रहेका निकेश दुबे शिवहरका कुख्यात अपराधी र दुई ओटा घटनामा फरार अभिशेक झा सीतामढ़ीका विकास झा उर्फ कालियामाथि समेत एक–एक लाख रुपैयाँ पुरस्कार घोषणा गरिएको छ राज्य सरकारका गृह विभागले गया मोतिहारी शिवहर एवम् सीतामढ़ी जिल्लाका फरार उग्रवादी तथा अपराधीहरुको गिरफ्तारीका लागि पुरस्कार घोषणा गरेको छ इञ्जिनियर हत्याकाण्डका मुख्य आरोपी मुकेश मोतिहारीका जना अपराधिक घटनामा प्रहरीहरुले खोजतलास जारी राखेको छ गया जिल्लाका भारतीय कम्युनिष्ट पार्टी माओवादीका केन्द्रीय कमिटीका सदस्य कालिका यादव उर्फ पुन यादव नक्सली काण्डमा फरार रहँदै आएको छ यस अतिरिक्त जोनल सदस्य इन्दलजी उर्फ उमा भोक्ता उर्फ ललन भोक्तालाई पनि नक्सली काण्डमा फरार रहँदै आएका कारण एक–एक लाख रुपैयाँको पुरस्कार घोषणा गरि वारेन्ट जारी गरिएको आरटिआइ न्यूजले जनाएको छ | 166 |
भदौ काठमाडौं प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषदको कार्यालयले युएइमा अलपत्र परेका नेपाली सुरक्षा गार्डहरुलाई छिटो उद्धार गर्न परराष्ट्र मन्त्रालयलाई निर्देशन दिएको छ सारजहास्थित सनैया लेबर क्याम्पमा बस्दै आएका जना नेपालीहरुले कम्पनिले तीन महिनादेखि तलब नदिएको र आफूहरु बिचल्लीमा परेको भन्दै उद्धारको अपिल गरेका थिए शुक्रबार प्रधानमन्त्री कार्यालयले परराष्ट्र मन्त्रालयलाई पत्र लेखेर ति सुरक्षा गार्डहरुलाई छिटो उद्धार गर्न भनेको हो प्रधानमन्त्री कार्यालयका शाखा अधिकृत अर्जुन भण्डारीले हस्ताक्षर गरेको पत्रमा लेखिएको छ ‘विदेशमा अलपत्र परेका नेपाली कामदारहरुलाई उद्धार गरी नेपाल ल्याउने व्यवस्था हुन र सोको जानकारी यस कार्यालयमा उपलब्ध गराइदिनु हुन आदेशानुसार अनुरोध छ ’यसअघि प्रधानमन्त्री प्रचण्डले विदेशमा दुःख पाएका र अलपत्र परेका नेपालीहरुलाई तत्काल उद्धार गर्न परराष्ट्र मन्त्रालयका सचिवलाई टेलिफोन गरी निर्देशन दिएका थिए | 111 |
राजविराज भदौ प्रेस सेन्टर नेपाल सप्तरीको सोमवार छुट्टा–छुट्टै कार्य समिति गठन गरिएको छ एक पक्षले प्रेस सेन्टरको अध्यक्षमा गोपाल प्रसाद गुप्तालाई चयन गरेको छ भने अर्को पक्षले राजु विश्वकर्मालाई निरन्तरता दिएको छ नेकपा माओवादी केन्द्रका पोलिटव्यूरो सदस्य एवम् सप्तरी जिल्ला क्षेत्र नम्वर– का सांसद अशोक कुमार मण्डल ‘अमर’ नेकपा माओवादी केन्द्रका केन्द्रीय आयोजक कमिटी सदस्य तथा पूर्व नेकपा क्रान्तिकारी माओवादीका जिल्ला ईन्चार्ज देवनाथ यादव नेकपा माओवादी केन्द्रका नेता तथा पूर्वनेकपा माओवादीका जिल्ला संयोजक जयप्रकाश यादव साथै प्रेस सेन्टर नेपाल प्रदेश नम्वर का ईन्चार्ज एसबीथापा मगर संयोजक देवराम यादव र सह–संयोजक हिरालाल चौधरीको उपस्थितिमा प्रेस सेन्टर नेपाल सप्तरी शाखाको अध्यक्षमा गुप्तालाई चयन गरेको जनाईएको छ गुप्ताको नेतृत्वमा गठित समितिको बरिष्ठ उपाध्यक्षमा डम्बर राई उपाध्यक्षमा विन्दु यादव उपाध्यक्षद्वयमा अमिर नारायण यादव महेश यादव सचिवमा दिनानाथ यादव सह–सचिवमा भूपेन्द्र प्रसाद मण्डल र कोषाध्यक्षमा मञ्जु यादवलाई चयन गरेको छ सदस्यहरुमा जिवछ दास राम अवतार यादव कल्पना यादव जितेन्द्र प्रसाद गुप्ता जिवछ यादव प्रमोद यादव शुभनारायण मालाकार त्रिभुवन यादव शिवकुमार यादव प्रमेश्वर मण्डल र मनोज कुमार यादव रहेका छन् यसैगरी सल्लाहकारमा सुरेन्द्र प्रसाद गुप्ता महेन्द्र मण्डल ‘बनबारी’ र भगवती यादवलाई चयन गरिएको प्रेस सेन्टर प्रदेश नम्वर का संयोजक देवराम यादव र ईञ्चार्ज एसबी थापामगरद्वारा प्रेषित विज्ञप्तिमा जनाईएको छ प्रेस सेन्टर नेपाल प्रदेश नम्वर को लेटर प्याड अनधिकृत रुपमा प्रयोग गरी प्रदेश नं का सह–संयोजक रहेका राजु विश्वकर्माले आफ्नै अध्यक्षतामा पार्टी र संगठनको नीति विपरीत नयाँ कार्य समिति गठन गरिएको भनी विज्ञप्ति जारी गरेकाले उक्त संगठन (कार्य समिति) प्रेस सेन्टर नेपालको आधिकारिक सङ्गठन नरहेको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ यता नम्बर प्रदेशका सह–संयोजक राजु विश्वकर्माले आफ्नै अध्यक्षतामा समिति गठन गरेको जनाएका छन् नेकपा माओवादी केन्द्रका महाधिवेशन आयोजक समितिका सदस्य एवम् सप्तरी क्षेत्र नम्बर का संयोजक भागवत यादवको विशेष आतिथ्य र नेकपा माओवादी केन्द्रका नेता तथा अखिल नेपाल टे«ड युनियन महासंघका केन्द्रीय सचिव केदार देवको उपस्थितिमा नयाँ कार्यसमिति गठन गरिएको जनाईएको छ समितिको उपाध्यक्षहरुमा अरुण कुमार तिवारी दिपेन्द्र प्रसाद यादव कमानन्द माझी श्यामसुन्दर यादव सचिवमा विद्यानन्द राम सह–सचिवमा ओमप्रकाश यादव र कोषाध्यक्षमा ऋषिकेश आचार्य रहेका छन् सदस्यहरुमा रामनाथ यादव देवनारायण यादव(देबु) मो सलाउदीन सन्तोष कुमार यादव रमण कुमार देव ऋचा कुमारी र जयप्रकाश चौधरी रहेको जनाईएको छ | 338 |
हास्य कलाकार जितु नेपाल (मुन्द्रे) नेपाल वायु सेवा निगमको दूतका रुपमा नियुक्त भएका छन् निगमले सोमबार आफ्नो तीन वर्षे सुधार कार्य योजना प्रस्तुत गर्दै मुन्द्रेलाई ब्राण्ड एम्बेस्डरमा नियुक्त गरेको हो एक कार्यक्रमकाबीच पर्यटनमन्त्री आनन्दप्रसाद पोख्रेलले मुन्द्रेलाई निगमको नियुक्ति पत्र हस्तान्तरण गरेका थिए कार्यक्रममा बोल्दै जितुले वायुसेवा निगमको प्रचारमा सक्दो सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन् सरकारको तर्फबाट अहिलेसम्मकै ठूलो जिम्मेवारी पाएकोमा खुशि व्यक्त गर्दै उनले भने ‘निगमले आफ्नो सेवालाई चुस्त दुरुस्त बनाउन आवश्यक छ ’निगमलाई यसअघि निकै व्यंग्य गरिएको सम्झना गर्दै मुन्द्रेले अब भने राष्ट्रिय ध्वजाबाहक जहाजमा यात्रा गर्न सबैलाई सिफारीस गर्ने संकल्प गरेका छन् नेपाली अर्थतन्त्र र पर्यटन क्षेत्रको विकासमा वायु सेवा निगमको ठूलो भूमीका हुने भन्दै उनले सेवा विस्तार गर्नु पर्ने आवश्यकता पनि औल्याए | 116 |
पुस काठमाडौं अर्थ मन्त्रालयले दिनमा करिब लाखको खाजा खाएको भन्दै बिल सार्वजनिक गरेको छ भदौ र असोज महिनामा मन्त्रालयभित्र भएको बैठकमा खाजा खाँदा लाख हजार खर्च भएको विल अर्थ मन्त्रालयले आफ्नो वेबसाइटबाट सार्वजनिक गरेको हो यी दुई महिनामा जम्मा दिनमात्रै सरकारी कार्यालय खुलेका थिए गत आर्थिक बर्ष निजामति पुरस्कारबाट उत्कृष्ट कर्मचारीका रुपमा सम्मानित सचिव शान्तराज सुवेदीले सम्हालेको मन्त्रालयले खाजाका नाममा यति धेरै खर्च गरेको पाइएको हो मन्त्रालयले कञ्चन चमेना गृहलाई लाख लाखको विल भुक्तानी गरेको देखाएको छ के छ खाजासम्वन्धी व्यवस्था मन्त्रालयको खाजा व्यवस्थापनबारे कुनै व्यवस्था छैन कर्मचारीले आफ्नै पैसाबाट खाजा खानुपर्ने व्यवस्था छ तर मन्त्रालयभित्र बस्ने वैठक र कार्यक्रमका बेलामा भने सरकारकै पैसाबाट खाजा वितरण हुने गरेको छ दुई महिनामा जम्मा दिन कार्यालय खुल्दा अर्थ मन्त्रालयमा कतिवटा बैठक भएका थिए उल्लेख भएको छैन यसबारेमा अर्थ मन्त्रलयका प्रवक्ताले पनि यो कुरा बताउन चाहेनन् तर प्रतिदिन हिसाब गर्दा एक दिनमा अर्थ मन्त्रालयले करिब हजारका दरले खाजा खुवाएको देखखिन्छ कति मूल्यको हुन्छ कञ्चन चमेना गृहको खाजा चमेना गृह सञ्चालकका अनुसार बैठकहरुमा कुखुराको मासु मम मिठाइ र फलफुलको सेट हुन्छ पत्रकार सम्मेलन वा धेरै संख्यामा भएको बैठकमा प्याकिङमा खाजा खुवाउने गरेको चमेना गृहले जनाएको छ यसरी खुवाउने खाजाको मूल्य एक सय देखि सय रुपैयाँसम्मको हुने चमेना गृहको भनाइ छ अधिकांश समय एक सयको हाराहारीको खाजा सेट मन्त्रालयमा पठाउने गरिएको चमेनागृहले जनाएको छ तर मन्त्रालयले भने निकै अस्वाभाविक लाग्ने खर्चको बिल सार्वजनिक गरेको छ अर्थमन्त्रीको सचिवालय भन्छ ‘एउटा कुखुराका दुईवटा फिला हुन्छन्’मन्त्रालयको खाजाका नाममा सार्वजनिक भएको अस्वाभाविक विलबारे अनलाइनखबरले अर्थमन्त्रीको सचिवालयसँग प्रश्न गरेको थियो अर्थमन्त्रीका एक सचिवालय सदस्यले भने ‘एउटा कुखुराका दुईवटा मात्रै फिला हुन्छन् सबैले फिलाको मासु मात्र खान्छु भनेर पुग्दैन कसैले फिला खान्छ कसैले घाँटी खाएर पनि चित्त बुझाउनुपर्छ कसैको भागमा खुट्टा पर्ला यस्तै हो ’उनले अर्थ मन्त्रालयका कर्मचारीले धेरै खाजा खाए भनेर रीस नगर्नसमेत आग्रह गरेका हुन् चमेनागृह भन्छमहिनामा हजारदेखि डेढ लाखको बिल जान्छकञ्चन चमेनागृह अर्थ मन्त्रालय अन्र्तगतको क्यान्टिन हो उक्त क्यान्टिनबाट ‘महिनामा हजार देखि लाख हजार’ भन्दा माथिको बिल नजाने गरेको अर्थ मन्त्रालयकै एक अधिकारीले बताए उनले दुई महिनामा अधिकतम खर्च राख्दा पनि खाजा खर्च पाँच लाखभन्दा माथि ननाघ्ने दाबी समेत गरे उनले यसलाई थप पुष्टि गर्दै कोसिस गर्दै भने मन्त्रालयमा आउने वित्तिकै मिटिङ पनि हुँदैन क्यान्टिनले मन्त्रालय बाहिर हुने मिटिङको खाजा खुवाउने पनि होइन त्यसैले यो मूल्य आकार अपत्यारिलो छ क्यान्टिन सञ्चालकले भने दुई महिनाको खाजाको बिल लाख भएको हो होइन भन्ने विषयमा कुनै प्रतिक्रिया दिन मानेनन् चमेना गृह सञ्चालक भुवन भट्टले भने ‘यसबारेमा हामीलाई केही थाहा हुँदैन बिल कति थियो कति आउनुपर्ने थियो त्यो मलाई थाहा हुँदैन मेरा भाइलाई सोध्नुपर्छ ’उनले भदौअसोज महिनाको बिलमा उठेको मूल्य भन्नसमेत अस्वीकार गरेका छन् उनले अन्तिममा भने हामीले टेण्डरमा परेको मूल्यदरमा खाजा खुवाउँछौँ यो भन्दा बाँकी अरु केही चाहिए मन्त्रालयमै सोध्नुहोला ’ | 430 |
एजेन्सी चीन र रूसले मिलेर संसारकै सबैभन्दा शक्तिशाली ड्रोन विमान डिवाइन ईगल बनाएका छन जो राडरले पनि पता लगाउन नसक्ने अमेरिकाको अदृश्य विमान स्टील्थ लाई पता लगाएर मारहान्न सक्षम रहेको छ द इंडिपेंडेंटको रिपोर्टका अनुसार मे महिनामा डिवाइन ईगल को तस्वीर बाहिर ल्याएको छ विशेषज्ञले डिवाइन ईगललाई स्टील्थ विमानको शिकार गर्न ल्याइएको शिकारीको संघया दिएको छ अमेरिकी वायुसेना डिवाइन ईगलका कारण निकै तनाबमा रहेको छ किनकी अमेरिकी वायुसेनाको सर्वोच्चता हतियार मानिएको स्टील्थ बिमानलाई पनि पता लगायर मारहान्न सक्षम भएपछि चीन र रूसका वायुसेना अमेरिकी वायुसेना माथि हाबी हुने देखिन्छ डिवाइन ईगल यति ठुलो छ कि स्टील्थ ड्रोन पता लगाउने राडर पनि त्यसमा जडान गरिएको छ यो अत्याधिक ऊंचाईमा उड्न सक्छ एक विशेष रिपोर्टका अनुसार डिवाइन ईगलले किलोमीटर टाढा रहेको दक्षिण कोरियाको समुन्द्री तटमा रहेको स्टील्थ एफ22 रॉफ्टरको सिग्नल पता लगाएको छ पछिल्लो विशेष रिपोर्टका अनुसार चीन र रूस पछिल्लो वर्ष देखि अत्याधुनिक राडर बिकसित गरेका छन् उनीहरुले एक मेगा हर्ज देखि दुइ मेगा हर्ज लो ब्याण्ड भएको वीएचएफ राडर बिकसित गरेका छन जो वर्षाको आवाज देखि स्टील्थलाई पनि पता लगाउन सक्छ डिवाइन ईगलमा त्यस्तै राडर लगाएको छ | 177 |
चैत काठमाडौं उपप्रधानमन्त्री तथा परराष्ट्रमन्त्री कमल थापाले काठमाडौंस्थिति यूरोपेली यूनियन (इयू) का राजदूतहरुसँग भेटेर हालै इयू र भारले जारी गरेको संयुक्त विज्ञप्तिका विषयमा चासो व्यक्त गरेका छन् जवाफमा इयूका राजदूतहरुले नेपालको संविधानका विषयमा आफूहरुको पहिलेेदेखि सकारात्मक धारणा नै रहेको जवाफ दिए इयू र भारतले हालै जारी गरेको संयुक्त विज्ञप्तिमा नेपालको संविधानका विषयमा चर्चा गरिएको थियो नेपालको आन्तरिक मामलालाई अनावश्यक मुछिएको भन्दै परराष्ट्र मन्त्रालयले यसमा आपत्ति जनाइसकेको छ इयूका दूत रिन्छेटेरिन्कको नेतृत्वमा बेलायत जर्मनी फ्रान्स लगायत युरोपेली देशका राजदूतहरुले परराष्ट्रमन्त्री थापालाई भेटेका हुन् यद्यपि यो नियमित भेटघाट भएको परराष्ट्रमन्त्रीका प्रेस सल्लाहकार मोहन श्रेष्ठले बताए ‘परराष्ट्रमन्त्रीले संयुक्त विज्ञप्तिका विषयमा चासो राख्दा उहाँहरुले नेपालको संविधानप्रति इयूको सकारात्मक धारणा यथावत रहेको जानकारी दिनुभएको छ’ श्रेष्ठले अनलाइनखबरसँग भने उनले यूरोपेली राजदूतहरु परराष्ट्रमन्त्रीको बोलावटमा नभएर नियमित भेटघाट अन्तरगत आएको उल्लेख गरे | 125 |
जर्मनीको एकर्नफोर्डमा भएको वादो अन्तर्राष्ट्रिय कराते च्याम्पियनसिपमा नेपाली कराते खेलाडी सिमोन खत्रीले कांस्य पदक जितेका छन् खुला तौलसमूहमा सिमोनले कांस्य जितेका थिए उक्त प्रतियोगितामा सबैभन्दा टाडाको देशबाट सहभागी हुने सिमोन एक्लो खेलाडी हुन् सिमोन फिलिपिन्सको सान्तोरोसामा भएको तेश्रो निसिमुरा कप अन्तर्राष्ट्रिय कराते प्रतियोगितामा सहभागिता जनाइ फिलिपिन्सबाटै अर्को प्रतियोगितामा सहभागी हुन जर्मनी गएका थिए अप्रिल देखि तारिखसम्म फिलिपिन्समा भएको प्रतियोगिताको खु | 60 |
पुस काठमाडौं अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगका निलम्बित प्रमुख लोकमान सिंह कार्कीले नेताहरूको शरीरबाट बस्त्र उतारिदिने चेतावनी दिएका छन् कार्कीको योग्यतासम्वन्धी मुद्दामा सर्वोच्च अदालतमा बहस सुरू भएको छ सम्भवत शुक्रबार फैसला आउनेछ बिहीबार नै पेशी बुझ्न अदालत पुगेका उनीमाथि सर्वोच्च परिसरमै आक्रमण भएको छ ठीक त्यही समयमा कार्कीको निजी वेबपेजबाट चेतावनीपूर्ण अपील सार्वजनिक गरिएको छ जसमा उनले आफूसँग धेरै तथ्यपूर्ण रहस्यका पोकाहरु रहेको भन्दै कुनै पनि बेला खोल्न सक्ने धम्की दिएका छन् भ्रष्टाचार बिरुध्द लड्न महाअभियोग लाग्योकार्कीले आफूमाथि नियोजित ढङ्गले आरोप र लगाइएको र त्यो हतोत्साहित गर्ने प्रयास भएको दाबी गरेका छन् आफूलार्इ नियुक्त गर्दा लोकतन्त्र कसैका प्रति पूर्वाग्रही हुँदैन योग्यता र क्षमताको उच्च मूल्याङ्कन हुन्छ भन्ने विश्वास भएको र आफ्नो कामबाट भ्रष्टाचारीहरु थर्कमान र निरुत्साहित भएको बताएका छन् उनले भनेका छन् ‘भ्रष्टाचार बिरुध्दको काम कारवाहीलाई सघन र सशक्त बनाउन खोज्दा खास दलका नेता र कतिपय माननीय सांसद के कति कारणले मेरा विरुध्द महाअभियोगको वाण हान्न अग्रसर हुनु भएको हो यो मैले बुझ्न सकेको छैन’उनले अघि भनेका छन् ‘निर्दोष हुँदा हुँदै ममिथ अहिले गैरकानूनी प्रक्रियाबाट राज्यका अति उच्च अङ्गमा पदासिन केही व्यक्तिहरुले पूर्वाग्रह राखी गरेको प्रहारको मूल्यांङ्कन गर्ने जिम्मेवारी पनि मैले इतिहासलाई नै छोडिदिएको छु ’दक्षिण कोरियाका राष्ट्रपतिलार्इ लागेको महाअभियोगको स्मरण गर्दै कार्कीले भनेका छन् ‘आश्चर्यजनक र दुःखद संयोग नै मान्नु पर्छ दक्षिण कोरियामा भ्रष्टाचार गर्ने राष्ट्रपति बिरुध्द महाअभियोग लाग्दा नेपालमा चाहिँ भ्रष्टाचार बिरुध्द निडरतापूर्वक कदम चाल्ने मैले आफ्नै बिरुध्द महाअभियोगको सामना गर्नु परिरहेको छ ’लोकमानका प्रश्नै प्रश्नआफू कुनै जिम्मेवारीमा रहनु या नरहनु मुख्य कुरा नभएको भन्दै उनले भनेका छन् मेरो प्रश्न छ अख्तियार प्रमुखको रुपमा हामीले लिएको अठोटमा खोट कहाँनेर भयो गैह्र सरकारी संस्थाका नाममा जालसाजीपूर्ण तरिकाले अर्वौ रुपैयाँ भित्र्याउने र सोही नगदको बलमा जनता बीचको एकता भाँड्ने र राज्यलाई चुनौति दिनेहरुलाई अनुसन्धान र कारवाहीको दायरामा ल्याउनु मेरो त्रुटी कसरी भयो स्वदेशमा आर्जित धन गैह्रकानूनी रुपले विदेशी बैंकमा जम्मा गर्ने र राज्यको प्रचलित कानून बिपरित विदेशमा लगानी गर्नेहरुलाई कानून बमोजिम कारवाही प्रक्रिया शुरु गरेर मैले के गल्ती गरें लोकतन्त्रप्रति जनतामा आस्था र भरोसा जगाउन प्रयत्न गर्नु मेरो गल्ति हो या उपल्लो तहबाट हुने भ्रष्टाचारलाई समेत नियन्त्रण गर्न अख्तियारलाई सक्रिय बनाउनु नै मेरो गल्ती हो कार्कीले संसदको महाअभियोग सिफारिस समितिमाथि प्रश्न उठाएका छन् अभियोग लगाउने व्यक्ति स्वयं न्यायाधीश हुन नसक्ने भन्दै उनले भनेका छन् महाअभियोग प्रस्ताव गर्ने कतिपय नेता अनुसन्धानको दायरामा रहेका मेरा बिरुद्ध सार्वजनिक रुपमा निरन्तर अभिव्यक्ति दिने केही नेताहरु समेत महाअभियोग सिफारिस समितिमा भएका र मलाई महाअभियोग लगाइ छाड्ने उदघोष गरेकोले उहाँहरुले दिने न्याय कस्तो हुन सक्ला भन्ने प्रश्न उठेको छ महाअभियोगका प्रस्ताव सांसदले नै सिफारिस समितिमा हुनुले यसबाट निष्पक्ष न्याय सम्पादन गर्नेमा शंका रहेके उनले बताए कार्यकारी प्रमुख हुन खोजेको प्रमाण देउउनले कार्यकारी प्रमुख भन्ने प्रधानमन्त्री प्रचण्डको आरोपको पनि जवाफ दिएका छन् भ्रष्टाचार नियन्त्रण गरी सुशासनको अनुभुति जनतालाई दिलाउन कानून बमोजिम मलाई दिईएको बाहेक मैले कहिले कुन अधिकार प्रयोग गरें या गर्न खोजें त्यसको प्रमाण प्रस्तुत होस् भन्ने म चाहन्छु मैले मन्त्रीहरुको नियुक्तिमा हस्तक्षेप गरें कि उनले प्रश्न गरेका छन् न्यायाधीश सचिव अध्यक्ष महाप्रबन्धक सञ्चालक या सरकारले नियुक्त गर्नुपर्ने पदहरुमा मैले आफ्ना कसैलाई चयन गर्न भनें कि आफैले नियुक्त गर्न थालें कि मैले समानान्तर प्रशासनिक संरचना खडा गरे प्रधानमन्त्री प्रचण्डले अख्तियारकै कार्यक्रममा पुगेर कार्कीले कार्यकारी प्रमुख जस्तो हुन खोजेको बताएका थिए असत्यको विजय भए …तर उनले भने आफूलार्इ महाअभियोगको चक्रव्युहमा अल्झाइएको भन्दै भनेका छन् ईश्वरको अनुकम्पाले म यो चक्रव्युहबाट मूक्त हुने छु भन्ने विश्वास छ पुन: आफ्नो पदीय दायित्व निर्वाह गर्ने अवस्थामा भ्रष्टाचार निर्मूल पार्नका लागि मैले जुन अठोटका साथ राष्ट्रको सेवा गर्ने प्रतिज्ञा गरेको छु त्यो सबै पुरा गरेर देखाउने छु ’उनले अघि भनेका छन् कथंकदाचित आसुरी इच्छा बमोजिम असत्यको विजय भई मैले उपरोक्त बमोजिमको कार्य गर्न असमर्थ भएको अवस्थामा म सम्पूर्ण नेपाली दाजुभाई तथा दिदीबहिनीहरु समक्ष करबद्ध भई भ्रष्ट प्रवृतिको उजागर गर्न भ्रष्टाचार बिरुद्धको अभियानलाई निरन्तरता दिने प्रण समेत गर्दछु ’कतिको शरीरमा वस्त्र बाँकी रहला अख्तियारका निलम्बित प्रमुख कार्कीले राज्य संयन्त्रका सबै निकायमाथि निगरानी बढाउँदा अनेकौं रोचक तर दुःखद तथ्यहरु देखा परेका बताएका छन् कैयन व्यक्तिमाथि अख्तियारले निगरानी बढाएको कैयनलाई अनुसन्धानको दायरामा ल्याएको र कतिपय माथी आवश्यक कानूनी कारवाही शुरु भएको भन्दै उनले भनेका छन् म यतिवेला धेरै तथ्यपूर्ण रहस्यका पोकाहरु खोल्न चाहन्न तर जनताले चाहेको देशले मागेको उपयुक्त समयमा सम्पूर्ण तथ्य विवरण जनसमक्ष प्रस्तुत गर्न म हिचकिचाउने छैन ’भ्रष्टाचार नियन्त्रणका निम्ति कदम चालेकै कारण अपमानित र अपहेलित हुनुपर्यो भने कैयन सीमाहरु भत्कन सक्ने उनको चेतावनी छ ‘अख्तियार प्रमुखका रुपमा भ्रष्टाचार नियन्त्रणका निम्ति गरिएका प्रयासलाई अवरोध पुर्याइन्छ भने सचेत नेपाली नागरिकका रुपमा भ्रष्टाचार बिरुध्दको अभियान चलाउनु मेरो स्वभाविक कर्म हुनेछ त्यसबेला कतिको शरीरमा वस्त्र बाँकी रहला समयले नै बताउने छ’ कार्कीले भनेका छन् पढ्नुहोस् लोकमानले सार्बजनिक गरेको अपीलको पूर्णपाठ आदरणीय दाजुभाई दिदीबहिनीहरुदेश संक्रमणकालिन अवस्थाबाट गुज्रिरहँदा मैले सुशासनको प्रत्याभूति दिलाउन महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्ने निकाय अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगको प्रमुख आयुक्तको जिम्मेवारी प्राप्त गरेको यहाँहरु सबैमा अवगत नै छ अख्तियार प्रमुखका रुपमा मैले आफ्नो भूमिका निर्वाह गरि रहँदा जे जस्ता अड्चन र अप्ठ्याराहरुको सामना गर्नुपर्यो र परिरहेको छ त्यस सम्बन्धमा केही कुराहरु स्पष्ट गर्नु मैले उचित र आवश्यक ठानेको छु गृष्म याममा शितलता प्रदान गरेबापत वृक्षले फेदै देखि ढालिनु पर्ने अँध्यारोमा प्रज्ज्वलित भएर प्रकाश छरे बापत दियोले फुट्नु पर्ने फूलको स्याहार सम्भार र संरक्षण गरेबापत मालीले कुटाई खानुपर्ने जस्तो अवस्था पैदा भए कस्तो होला भ्रष्टाचार नियन्त्रणका निम्ति गठित अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगको प्रमुख आयुक्त म लोकमान सिंह कार्की यतिबेला यस्तै प्रश्नको जवाफ बन्नु परेको छ मैले राष्ट्रसेवकको रुपमा देश र जनताको सेवामा समर्पित भई कार्य गरिरहँदा पनि विगतदेखि नै विभिन्न अवरोध र चुनौतिको सामना गर्नु नपरेको होइन तथापी विभिन्न अवरोधका बावजुद म आफ्नो कर्तव्यप्रति सदा अविचलित रही जिम्मेवारी निर्वाह गर्न प्रतिबद्ध रहेँ रहने छु पछिल्लो समयमा म माथि नियोजित ढङ्गले लगाईएका लाञ्छना आरोप र दोषारोपणका श्रृंखलाहरु मलाई हतोत्साहित गर्ने कुत्सित् प्रयासका उपज हुन् भन्ने मलाई लागेको छ लोकतन्त्र कसैका प्रति पूर्वाग्रही रहँदैन र यो व्यवस्थामा योग्यता र क्षमताको उच्च मूल्याङ्कन हुन्छ भन्ने विश्वास मलाई त्यस बेला भयो जब सबै राष्ट्रिय राजनीतिक दलहरुको सिफारिस र सर्वोच्च अदालतका तत्कालीन सम्माननीय प्रधानन्यायाधिश आफैले नेतृत्व गर्नुभएको सरकारको निर्णयमा सम्माननीय राष्ट्रपतिज्यूबाट प्रमुख आयुक्त पदमा मलाई नियुक्त गरियो राजनीतिक दलहरु भ्रष्टाचारमुक्त शासन प्रशासन चाहन्छन् र पारदर्शिता तथा सुशासन कायम गरेर लोकतन्त्रप्रति जनताको विश्वास एवम् भरोसा जगाउन खोज्छन भन्ने मैले ठानेको हुँ जनताको प्रतिनिधित्व गर्ने राजनीतिक दल र न्यायिक सर्वोच्चताका प्रतिबिम्ब बनेको सर्वोच्च अदालतका प्रधानन्यायाधिश नेतृत्वको सरकारले म माथी गरेको विश्वासलाई मैले सुखद् चुनौतिका रुपमा लिएको हुँ जुन दिन मेरो नियुक्ति भयो त्यसै दिन मैले यो देशबाट अनियमितता र भ्रष्टाचार उन्मूलन गरी म माथी भरोसा राख्ने जनता सरकार तथा राजनीतिक दलहरुको सपना पुरा गर्ने अठोट गरेको थिएँ अख्तियार प्रमुखको कार्यभार सम्हालेयता यसको भूमिकालाई सक्रिय सशक्त निष्पक्ष र पारदर्शी तुल्याउने दिशामा म केन्द्रित रहेँ भ्रष्टाचारको जालो यत्रतत्र सर्वत्र थियो र छ देशमा यस्तो क्षेत्र देखिएन जहाँ स्वच्छता र भ्रष्टाचारको शुन्यता होस् तलदेखि माथिसम्म फोहोर देखिए पछि कहिं न कहींबाट हामीले कुचो लगाउनैपर्थ्यो तलदेखि माथीसम्म सफाईका निम्ति निडरतापूर्वक अभियान चलाईयो हामीले यसरी सक्रियता दर्शाउँदा जनता प्रसन्न भएकै हुन् र भ्रष्टाचारीहरु थर्कमान र निरुत्साहित पनि अवश्य बनेका हुन् भ्रष्टाचार बिरुध्दको काम कारवाहीलाई सघन र सशक्त बनाउन खोज्दा खास दलका नेता र कतिपय माननीय सांसदज्यूहरु के कति कारणले मेरा विरुध्द महाअभियोगको वाण हान्न अग्रसर हुनु भएको हो यो मैले बुझ्न सकेको छैनकुनै समय अख्तियारव्दारा निश्चित समूह वा क्षेत्रमाथी मात्र आँखा लगाउने गरिएको भन्ने जनगुनासो समेतलाई दृष्टिगत गरी हामीले अनुसन्धान छानबिन र कारवाहीको दायरालाई फराकिलो बनाएका हौं यसरी अनुसन्धान र कार्यवाहीको दायरा विस्तार गरिएसंगै मेरा विरुध्दको गतिविधिमा तीब्रता आउनु र महाअभियोग लगाउने सम्मको प्रपञ्च रचिनुलाई संयोग मात्र मान्न मैले सकिरहेको छैन देश भन्दा ठूलो कुनै वाद विचार र जनता भन्दा महान अर्को कुनै शक्ति हुन सक्दैन भन्ने विचार दर्शनबाट अभिप्रेरित मैले राष्ट्रिय दायित्वका विभिन्न जिम्मेवारी निर्वाह गर्ने क्रममा कानून र संविधानलाई पछ्याउन कहिल्यै चुकिन र भविष्यमा पनि संविधान र कानून निर्देशित पथबाट विचलित नहुने प्रतिवध्दता एवम् आत्मविश्वास आफू भित्र छ मैले अहिलेसम्म आफ्नो कर्तव्य र निष्ठामा कुनै प्रकारले कसैसंग सम्झौता गरिन अब पनि गर्ने छैन राज्यको बजेट बराबरको समानान्तर बजेट अपारदर्शी र मनोमानी ढङ्गबाट परिचालन गर्ने एनजिओ आइएनजिओहरु सर्वसाधारणलाई ठूलठूला सपना देखाई भ्रममा पारेर अर्बौं रुपैयाँ बचत गर्ने सहकारी संस्थाहरु सरकारी अर्धसरकारी निकायहरुमा आफ्नो बाहुल्य र दवाब सिर्जना गरी आफू अनुकुल निर्णय गराउन बाध्य पार्ने ट्रेड युनियनका नाममा सक्रिय कतिपय व्यक्तिहरु राज्यलाई ठगी गरी विलासी जीवन बिताउने व्यक्तिहरु सिण्डीकेट र कार्टेलिङ्ग गर्ने व्यवसायी र सस्तो लोकप्रियताका निम्ति पत्रकारिताको आधारभूत मुल्य मान्यता बिपरित जस्तो सुकै सामाग्री समाचारका रुपमा प्रकाशित गरी राष्ट्रलाई नै दिग्भ्रमित गर्न खोज्ने केही संचारगृहहरु सञ्चार व्यवसायीको आवरणमा रही विभिन्न भ्रष्टाचारजन्य क्रियाकलापमा संलग्न केही सञ्चारगृहका मालिकहरु जनताबाट ठूलो बापतको धनराशी उठाई राज्यमा दाखिला नगर्ने राष्ट्रिय स्तरका भनिने व्यापारीहरु सांसद बनाउनका लागि बिभिन्न व्यक्तिहरुबाट करोडौँ रुपैयाँ उठाई सांसद नियुक्त गर्ने गराउने व्यक्तिहरु राष्ट्रिय स्वार्थ भन्दा र बाट ठूलो धनराशी लिई तिनीहरुकै स्वार्थका लागि अनेकौं गैह्र कानूनी माग राखी रहस्यमयी तवरबाट भोक हड्ताल अनसन गर्ने व्यक्तिहरु मन्त्रालयलाई प्राप्त अधिकारलाई समेत प्रयोग नगरी मन्त्रीपरिषदमा लगेर गराइने नीतिगत बाहेकको अन्य निर्णयमा संलग्न मन्त्रीहरु र अकुत सम्पत्ति सम्बन्धी सम्पूर्ण छानबिन प्रक्रिया गरी मुद्दा दायर हुनै लागेका राष्ट्रिय स्तरका केही नेताहरुले क्यानाडाबाट म फर्केकै दिन अप्रत्याशित र छापामार शैलीबाट रातको बजे षडयन्त्रपूर्वक ल्याईएको मेरा बिरुध्दका महाअभियोग प्रस्तावको बारेमा कस्तो दृष्टिकोण बनाउने हो सो को जिम्मेवारी मैले समस्त नेपाली दाजुभाई तथा दिदी बहिनीहरुमा सुम्पिएको छु निर्दोष हुंदा हुंदै म माथी अहिले गैरकानूनी प्रक्रियाबाट राज्यका अति उच्च अङ्गमा पदासिन केही व्यक्तिहरुले पूर्वाग्रह राखी गरेको प्रहारको मूल्यांङ्कन गर्ने जिम्मेवारी पनि मैले ईतिहासलाई नै छोडिदिएको छु इतिहासको कुनै न कुनै कालखण्डमा म माथी भएको यो गैरकानूनी आक्रमणको मूल्यांङ्कन अवश्य हुने छ भन्ने विश्वास गरेको छु साठीको दशकसम्म नेपालकै जस्तो हालतमा रहेको दक्षिण कोरियाले आजको सम्पन्नता हासिल गर्नुका पछाडी अनेक कारण हुन सक्छन् तर समुन्नतिको प्रमुख कारणका रुपमा लगानी मैत्री वातावरण र भ्रष्टाचार नियन्त्रणमुखी व्यवहारलाई लिन सकिन्छ पदको दुरुपयोग गरी आफ्नो एक साथीलाई विशेष लì | 1,526 |
वैशाख काठमाडाैं काठमाडौ सरकारले सवारी धनी प्रमाणपत्र ब्लुबुक) लाई पनि स्मार्ट कार्डमा रुपान्तरण गर्ने घोषणा गरेको छ गत मंसिरदेखि सवारी चालक अनुमतिपत्र (लाइसेन्स) लाई स्मार्टकार्ड प्रणाली लागू गरेको यातायात व्यवस्था विभागले नै ब्लुबुकलाई पनि उच्च प्रविधियुक्त विद्युतीय कार्डमा रुपान्तरण गर्ने योजना बनाएको हो यसका लागि झण्डै अर्व खर्च हुने विभागका महानिर्देशक चन्द्रमान श्रेष्ठले अनलाइनखबरलाई जानकारी दिए आगामी आर्थिक वर्षदेखि ब्लुबुकलाई स्मार्टकार्डमा रुपान्तरण गर्न सुरु गरिने विभागका उनले बताए त्यसका लागि ग्लोबल टेण्डर आह्वान गर्ने विभागको तयारी छ ब्लुबुकलाई स्मार्ट कार्डमा रुपान्तरण गरेपछि सवारी धनीलाई बोकेर हिँड्न र प्रयोग गर्न सहज हुनेछ त्यसपछि सवारी धनी र सवारीका विवरणहरु विद्युतीय रेकर्डमा रहनेछन् कस्तो हुन्छ स्मार्ट ब्लुबुक अब जारी हुने स्मार्ट ब्लुबुक अहिले जारी भइरहेको स्मार्ट लाइसेन्स जस्तै हुनेछ तर त्यसमा सवारी धनिको फोटो भने रंगिन राखिने छ लाइसेन्समा सादा फोटोको प्रयोग भइरहेको छ स्मार्ट ब्लुबुक पनि स्मार्ट लाइसेन्सजस्तै क्रेडिट कार्डकै साइजको हुनेछ यो पनि पोलिकार्बोनेटबाट बन्ने भएकाले टिकाउ बलियो र बोक्न सजिलो हुने विभागले जनाएको छ त्यसपछि सामान्य पर्समा पनि ब्लुबुक बोकेर हिँड्न सकिने छ यसमा सम्बन्धित सवारी र त्यसका धनीसँग सम्बन्धित सबै विवरणहरु राखिने छ कार्डमा जडान हुने धातुको चीपमा सवारी र सवारी धनीसँग सम्बन्धित विभिन्न डाटाहरु रहनेछन् ती डाटालाई पनि लाइसेन्सको जस्तै गरी यातायात विभाग र प्रहरीले साझेदारी गरेर हेर्न सक्छन् स्मार्ट ब्लुबुक प्रयोगमा आएपछि कितावका रुपमा हुने च्यातिने र विवरण मेटिने समस्याहरु हट्नेछन् यसको चिपमा रहने डाटामा पनि स्मार्ट लाईसेन्समा जस्तै चालकको औंठाछाप र बायोमेटि्रक क्याप्चरसहित वास्तविक विवरणहरु पनि राखिनेछ विद्युतीय प्रविधिको भएको हुनाले फर्जी र नक्कली ब्लुबुकलाई यसले विस्थापित गर्नेछ सबै सवारीका बुकलाई स्मार्ट बनाएपछि सम्पूर्ण यातायत व्यवस्थालाई अनलाइन प्रणालीमा लैजाने काम सुरु हुने विभागका महानिर्देशक श्रेष्ठले बताए | 260 |
कराँची/अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट काउन्सिलले बलिङ एक्सन वैध मानेपछि पाकिस्तानका अलराउन्डर मोहमद हफिजमाथि लगाइएको प्रतिबन्ध फुकुवा भएको छ आइसिसीले नै बलिङ एक्सन गैरकानुनी भएको बताउँदै हफिजमाथि प्रतिबन्ध लगाइएको थियो आइसिसीले डेढ वर्ष श्रीलंकाविरुद्धको गाले टेस्टमा हफिजको बलिङमाथि शंका गरिएको थियो आइसिसीले उनलाई जुलाई देखि अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट प्रतियोगितामा बलिङ गर्न प्रतिबन्ध लगाएको थियो | 50 |
केपी ओली सुशील कोइराला नेकपा एमाले संसदीय दलका नेता केपी शर्मा ओली मुलुकका औं प्रधानमन्त्रीका रूपमा निर्वाचित भएका छन्आइतबार संसद भवन नयाँ बानेश्वरमा भएको प्रधानमन्त्री पदका लागि भएको निर्वाचनमा ओलीले आफ्ना प्रतिद्वन्द्वी नेपाली कांग्रेसका उम्मेद्वार सुशील कोइरालालाई हराउँदै मुलुकका नयाँ प्रधानमन्त्री भएका हुन्संसदमा प्रतिनिधित्व गर्ने सभासदमध्ये मत पाउदै ओली बहुमतबाट प्रधानमन्त्री चयन भएका हुन् कोइरालालाको पक्षमा मत परेको थियोकेपी ओलीलाई एमाओवादी राप्रपा नेपाल फोरम लोकतान्त्रिक राप्रपा नेकपा माले राष्ट्रिय जनमोर्चा बहुजन शक्ति पार्टी समाजवादी जनता पार्टी राष्ट्रिय जनमुक्ति पार्टी नेपाल परिवार दल लगायतले समर्थन गरेका थिएसेतोपाटी | 86 |
बेङ्लोर ट्वान्टी– विश्वकप उपाधि रक्षाका लागि गरिरहेको श्रीलंकाले आइतबार वेष्ट इन्डिजविरुद्ध खेल्दा आक्रमक ब्याट्सम्यान क्रिस गेललाई रोक्नु मुख्य चुनौती हुनेछ को ट्वान्टी– विश्वकप उपाधि उचालेका गेलले बुधबार इङल्यान्डविरुद्ध बलमा सतक बनाएपछि वेष्ट इन्डिज विकेटले विजयी भएको थियो बंगलादेशमा भएको यसअघिको सस्ंकरण जितेको श्रीलंका महान ब्याट्सम्यान कुमार सांगाकारा र माहेला जयबद्धनेले सन्यास लिए पछि टोलीले जितका लागि संघर्ष गरिरहेको छ | 59 |
राजविराज मंसिर योगगुरु रामदेवको कार्यक्रमको समाचार सङ्कलनका क्रममा एक दिन अघि मात्र जिल्लामा सरुवा भई आएका प्रहरी उपरीक्षक दिबेश लोहनीले दुई सञ्चारकर्मीलाई हातपात गर्दे दुव्र्यबहार गरेको भन्दै नेपाल पत्रकार महासंघ सप्तरीले भत्र्सना गरेका छन् महासंघका कार्यवाहक अध्यक्ष श्रवण कुमार देवले शनिवार साँझ प्रेस विज्ञप्ति जारी गर्दै उक्त घटनाको भत्र्सना गरेका हुन् योग गुरु रामदेव छिन्नमस्ता मन्दिरमा पूजापाठ गर्न जाँदा उनको पछाडि भारतीय पत्रकारहरु क्यामेरा लिएर भित्र जान लाग्दा सप्तरीका संचारकर्मीहरु समेत पूजा गर्दै गरेको तस्वीर खिंच्न अगाडि बढेका थिए त्यस क्रममा अगाडि बढेका नेपाल पत्रकार महासंघ सप्तरीका कार्यसमिति सदस्य चन्दन यादव र रासस सम्वाददाता अरुण यादवलाई प्रहरी उपरीक्षक लोहनी स्वयंले हातपात गरेको विज्ञप्तिमा जनाईएको छ भारतीय पत्रकारलाई सहज प्रवेश दिने र नेपाली पत्रकारलाई नै हातपात गर्ने उपरीक्षक लोहनीको कदमको जति निन्दा गरेपनि कम हुने विज्ञप्तिमा भनिएको छ उक्त घट्नाको घोर भत्र्सना गर्दै समाचार संकलनकालागि जाने पत्रकारहरुलाई हातपात र दुव्र्यबहार गर्ने उपरीक्षक लोहनीलाई कार्वाही गर्दै तत्काल सरुवाको माग गरिएको छ माग पूरा गर्नेतर्फ कुनै तत्परता नदेखाइए सम्पूर्ण सञ्चारकर्मी कडा आन्दोलन गर्न बाध्य प्रेस विज्ञप्तिमा उल्लेख छ यसैगरी मधेशी पत्रकार संघ सप्तरीका सचिव समेत रहेका पत्रकार चन्दन यादव र रासस सम्वाददाता अरुणलाई प्रहरी उपरीक्षक लोहनीले गरेको दुव्र्यवहारको कडा शब्दमा भत्र्सना गर्दै यस्ता क्रियाकलाप नदोहोर्याउन प्रेस विज्ञप्तिमार्फत सम्वन्धित पक्षको ध्यानाकर्षण गराएका छन् यस्तैबीच प्रेस मञ्च सप्तरीका सह–सचिव ध्रुवकुमार मण्डलले प्रेस विज्ञप्तिमार्फत उक्त घटनाको भत्र्सना गर्दै दोषीमाथि कार्वाहीको माग गरेका छन् | 217 |
काठमाण्डौ चैत संघीय समाजवादी फोरम नेपालले पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड नेतृत्वको सरकारलाई दिएको समर्थन बुधवार फिर्ता लिएको छसंसदीय दलका नेता अशोककुमार राईले हस्ताक्षर गरेको पत्र फोरम नेपालका प्रमुख सचेतक शिवजी यादवले सभामुख ओनसरी घर्तीलाई बुझाएका हुन् संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेसी मोर्चाले बुँदे माग सहितको सात दिने अल्टिमेटम गत मङ्गलवार सकिएको थियो गत साउन गते फोरम नेपालले प्रधानमन्त्रीका प्रत्यासी माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष दाहाललाई समर्थन गर्ने निर्णय गरेको थियो संसदमा फोरम नेपालका सांसद रहेका छन् पार्टीका संसदीय दलका नेता राईद्वारा हस्ताक्षरित पत्रमा आजकै मितिदेखि फिर्ता लिइएको जनाईएको छ | 84 |
म्याग्दी जिल्लामा उत्पादन हुने भिरमहको कारोबार कानुनी दायरामा आउन थालेको छ सामुदायिक र राष्ट्रिय वन क्षेत्रको भिरपहराबाट उत्खनन् हुने भिरमह कानुनी प्रक्रिया पूरा गरेर सङ्कलन तथा निकासी हुन थालेको हो भिरमहको अवैध चोरी निकासीसँगै राजस्व छली हुने गरेको थियो जिल्ला वन कार्यालयको पहुँच विस्तार सँगै सङ्कलनकर्ता भिरमहको कारोबारका लागि अनुमति लिन थालेका सहायक जिल्ला वन अधिकृत अजयविक्रम मानन्धरले बताउनुभयो कार्यालयले चालु आव / को हालसम्म किलो भिरमह सङ्कलनका लागि अनुमति दिएको छ यस अघि भिरमह सङ्कलन तथा निकासीका लागि कसैले अनुमति लिएका थिएनन् चेकजाँचमा कडाइ र कानुनी प्रक्रियाका बारेमा सचेत गर्न थालिएपछि वन पैदावारअन्तर्गत पर्ने भिरमहको कारोबारका लागि कार्यालयको अनुमति लिन थालेका हुन् भिरमह सङ्कलन तथा निकासीका लागि प्रतिकिलो रु दशका दरले वन कार्यालयमा राजस्व बुझाएर अनुमति लिनुपर्ने कानुनी व्यवस्था छ यस वर्ष किलो भिरमह जिल्लाबाट निकासी भइसकेको कार्यालयले जनाएको छ परम्परागत रुपमा भिरमह सङ्कलन तथा व्यापार हुँदै आएपनि कानुनी प्रक्रियाको विषयमा अहिलेमात्रै जानकारी भएको निस्कोटका बासिन्दा लेकबहादुर पुन बताउनुहुन्छ निस्कोटमा सङ्कलन भएको किलो मह काठमाडाैं निर्यात गर्न बिहीबार वन कार्यालयले अनुमति दिएको छ जिल्लाका गुर्जा मुदी लुला निस्कोट कुइनेमङ्गले चिमखोला गाविसमा भिरमह सङ्कलन हुने गर्छ यहाँको भिरमह पोखरा काठमाडाैंका जडीबुटी व्यवसायीले कतार कोरियालगायतका देशमा निर्यात गर्दै आएका छन् वन कार्यालयको तथ्याङ्क अनुसार जिल्लाबाट वार्षिक एक हजार किलो भिरमह सङ्कलन तथा निकासी गर्न सकिन्छ रासस | 205 |
राजविराजको चर्को गर्मीमा अहिले नायक जीवन लुइटेल अभिनयमा व्यस्त छन् नायिका अनु शाहसँग उनको प्रेम र एक्सन चलिरहेको छ अमेरिकाबाट फर्किएपछि केही समय राहत वितरण र पूननिर्माणमा लागेका जीवन चलचित्र बाजिगर को छायांकनमा जोडिएका हुन् उनले भने चलचित्रको छायांकन भुकम्प जानुअघि नै सुरुवात भएको थियो अहिले हामी जोडतोडका साथ यसको काम सक्न लागिरहेका छौ वैशाख गते भुकम्प गएपछि केही समय यसको छायांकन रोकिएको थियो रञ्जित रानामगरको निर्देशनमा तयार भैरहेको यो चलचित्रलाई शेखर कोइरालाले निर्माण गरेका हुन् द शोविज प्रोडक्शनको ब्यानरमा छायांकन भैरहेको चलचित्रमा बसन्त सापकोटाको संगीत रोशन श्रेष्ठको एक्सन मदन काश्यप घिमिरेको छायांकन छ यो चलचित्रलाई पारिवारिक कथामा आधारित रहेर तयार पारिएको छ चलचित्रले बाबु र छोराको कथालाई उठान गरेको कलाकार संजोग कोइरालाले जानकारी दिएका छन् चलचित्रमा निश्मा घिमिरेको पनि अभिनय छ | 122 |
चर्चित कलिङ र शेयरिङ साइट भाइबरले नेपालमा अर्को ठूलो भुकम्प आएपछि नेपालीहरुलाई दिएको निशुल्क कलको सुविधा पुनः सुचारु भएको छ नेपालको भूकम्प प्रभावमा केही राहत हुने नेपालीहरुलाई भाइवरआउटमा समेत निःशुल्क कलको सुविधा बढाएको हो नेपालका भूकम्प प्रभावितहरु वा विदेशमा बसेका नेपालीहरुले भाइबर इन्टरनेट सुविधा नहुँदा समेत भाइबर आउटबाट निशुल्क कल गर्न सक्ने भाइवरले जनाएको छ भाइवरले लेखेको छः नेपालमा आएको अर्को दशमलव रेक्टर स्केलको भूकम्पको प्रतिक्रियास्वरुप हामीले भाइबर आउट विलिङ सिष्टम स्वीच अफ गरेका छौं ताकि नेपालीहरुले जहाँ सुकैबाट निशुल्क कल गर्न सकुन् | 83 |
असोज काठमाडौँ निर्माण भएका अधिकांश भवन नक्सा विपरीत रहेको हुँदा काठमाडौँ महानगरपालिकालाई निर्माण सम्पन्न प्रमाणपत्र दिन समस्या भएको छ कामपाले गत असोजदेखि निर्माण सम्पन्न प्रमाणपत्र अनिवार्य गरेसँगै प्रमाणपत्र लिनका लागि प्रशस्तै मात्रामा निवेदन आउने गरेको भए पनि कामपाका अधिकांश भवन मापदण्ड विपरीत निर्माण भएकाले प्रमाणपत्र दिन समस्या भएको नक्सापास महाशाखा प्रमुख राम थापाले जानकारी दिए प्रमाणपत्र लिन महानगरले तोकेको मापदण्डानुरुप भवन निर्माण गरी एक वर्षभित्र महानगरमा प्रमाणपत्र लिनका लागि निवेदन दिनुपर्ने कानुनी व्यवस्था छ हाल दैनिकजसो ÷ निवेदन प्रमाणपत्र लिनका लागि आउने गरे पनि चार/पाँच नियमानुरुप निर्माण भएको हुने हुँदा तिनले मात्र सम्पन्न प्रमाणपत्र पाउने गरेका छन् महानगरपालिकाले निर्माण सम्पन्न प्रमाणपत्र नलिँदा बत्ती बिजुली बैंकबाट ऋण लिने लगायतको सुविधामा कटौती गर्ने र प्रमाणपत्र नभएकाहरुको घरका लागि बिमा नगर्ने निर्णय समेत बिमा समितिले निर्णय गरेको छ कामपाका प्रतिशत घर नक्सापासभन्दा विपरीत बनाइएको थापा बताउनुहुन्छ पचासी प्रतिशत घरले निर्माण सम्पन्न प्रमाणपत्र नलिएको कामपाले जनाएको छ “उपत्यकामा प्रशासनले तोकेअनुसारको खाली ठाउँ नराख्ने कम तलामा नक्सापास गरेपछि तला थप्ने जस्ता मापदण्ड विपरीत बनाइएका घरको बाहुल्य छ” उनले भने निर्माण सम्पन्न प्रमाणपत्र नलिने प्रवृत्तिले गैरकानुनी तथा मापदण्ड विपरीत भवन निर्माण गर्ने ठेकेदारले तत्काल मुनाफाका लागि कमजोर निर्माण सामग्री प्रयोग गरी भवन बनाई बिक्री वितरण गर्ने लगायत जोखिमयुक्त कार्य भइरहेको हुँदा त्यस्ता कार्य रोक्न प्रमाणपत्र अनिवार्य गरिएको कामपाले जनाएको छ विसं अघि निर्मित घरका लागि भने निर्माण सम्पन्न प्रमाणपत्र नलिए पनि महानगरपालिकाबाट प्राप्त हुने सेवा सुविधा घरधनीले प्राप्त गर्न सक्नेछन् | 224 |
काठमाडौं असार – कृषिको व्यवसायीकरण गर्नका लागि सहकारी संस्थाहरूको भूमिका महत्वपूर्ण हुने सरोकारवालाले बताएका छन् एसिया प्रसान्त राष्ट्रका कृषि सहकारीको विकास सञ्जाल (नेडाक)को मंगलबारदेखि राजधानीमा सुरु भएको साधारणसभा तथा गोष्ठीमा सहभागीले कृषिमा व्यवसायीकरण गर्न आवश्यक सीप प्रविधि पुँजी र बजारीकरणका लागि सहकारीलाई प्रयोग गर्नुपर्नेमा जोड दिए कार्यक्रममा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले नेपाललाई कृषिमा आत्मनिर्भर बनाउन सकिने भन्दै यसमा सहकारी संस्थाको भूमिका महत्वपूर्ण हुने बताए “नेपालले कृषिका हरेक उत्पादनमा आत्मनिर्भर हुनेगरी काम गर्नु आवश्यक छ” उनले भने “त्यसका लागि कृषिलाई व्यावसायिक बनाउन सहकारीको भूमिका महत्वपूर्ण हुन्छ ” कृषिमा आत्मनिर्भर बन्नसके व्यापारघाटा कम गर्न सकिने उनको भनाइ थियो उपप्रधान सहकारी तथा गरिबी निवारणमन्त्री चित्रबहादुर केसीले सहकारीमार्फत उत्पादन वृद्धि गर्नुपर्नेमा जोड दिए राष्ट्रिय सहकारी संघका अध्यक्ष केशवप्रसाद बडालले कृषि क्षेत्रमा भएका सम्भावनालाई सहकारीले व्यावसायीकरण गर्नसक्ने उल्लेख गरे आयोजक राष्ट्रिय सहकारी विकास बोर्डका सहअध्यक्ष सरोजकुमार शर्माले कृषिमा आत्मनिर्भर हुन सहकारी क्रियाशील हुन आवश्यक रहेको औंल्याए “नेपालको अर्थतन्त्र उकास्ने कृषिले नै हो सहकारीले कृषिमा लगानी गर्नुको विकल्प छैन” उनले भने बिहीबारसम्म चल्ने साधारणसभामा मंगलबार जडीबुटी मह र ट्राउट माछाको सम्भावनाबारे समेत छलफल भयो नेडाकमा विभिन्न वटा देश केन्द्रीय निकाय सदस्य छन् नेडाकमा नेपालबाट भारतबाट थाइल्यान्ड फिलिपिन्स र बंगलादेशबाट दुई/दुई इरान श्रीलंका चिनबाट एक/एक निकायको प्रतिनिधित्व छ साधारणसभाले बुधबार नयाँ नेतृत्वसमेत चयन गर्नेछ नेडाकमा नेपालका तर्फबाट सहकारी विकास बोर्ड राष्ट्रिय सहकारी संघ राष्ट्रिय सहकारी बैंक र कृषि केन्द्रीय सहकारी संघ सदस्य छन् कृषि सहकारीमार्फत कृषिको विकासका लागि सरकारको ध्यान आकर्षित गर्न सदस्य राष्ट्रको आपसी सम्बन्धमा विकास गरी सीप ज्ञान र सूचना आदान प्रदानका लागि गोष्ठी फलदायी हुने अपेक्षा आयोजकको छ हरेक वर्षमा हुने साधारणसभा सन् मा नेपालले पहिलो पटक आयोजना गरेको थियो ‘कृषिको व्यवसायीकरण गर्न सहकारीको भूमिका महत्वपूर्ण’ | 262 |
माघ काठमाडौं काठमाडौंमा दैनिक मागको झण्डै आधा परिमाणको पेट्रोल भित्रिन थालेको छ आपूर्ति बढेपछि अब मोटरसाइकलले लटअनुसार तत्काल तेल पाउने आयल निगमका अधिकारीहरुले बताएका छन् भारतबाट भित्रिनेमध्ये काठमाडौं पठाउनै पर्ने पेट्रोलको कोटा तोकिएपछि क्षेत्रीय डिपोहरुबाट थानकोट डिपोमा पेट्रोलको आपूर्ति बढेको छ अहिले दैनिक औसत लाख लिटर पेट्रोल काठमाडौं भित्रिइरहेको निगमका वितरण विभाग प्रमुख दीपक बरालले अनलाइनखबरलाई जानकारी दिए काठमाडौंमा समान्य अवस्थामा लाख लाख लिटर पेट्रोलको माग हुन्छ यसअघि काठमाडौैमा मुस्किलले लाख लिटर मात्रै पेट्रोल आउने गरेको थियो निगमले दैनिक बिराटनगर डिपोलाई लाख हजार भलबारी डिपोलाई लाख लिटर र नेपालगञ्ज डिपोलाई हजार लिटर पेट्रोल आयात गरेर काठमाडौं पठाउन भन्दै परिपत्र गरेको थियो थानकोट डिपोमा अहिले झण्डै लाख लिटर पेट्रोल मौज्दात रहेको बरालले बताए आपूर्ति केही सहज भएका कारण आयल काठमाडौं उपत्यका र आसपासका क्षेत्रमा फेरि निजी मोटरसाइकलाई तेल वितरण गर्ने भएको छ मोटरसाइकललाई ‘लट’ अनुसार दिने तयारी थानकोट डिपोमा अत्यावश्यक मौज्दात पनि रहेकाले फेरि निजी मोटरसाइकल र स्कुटरलाई वितरण गर्न लागिएको बरालले बताए ‘तेल पर्याप्त अएको छैन तर जे जति छ त्यसलाई लट तोकेर निजी सवारीलाई पनि बाँड्ने हाम्रो योजना हो’ बरालले भने तर कुन दिनदेखि कसरी मोटरसाइकललाई पेट्रोल वितरण गर्ने भन्नेबारे निर्णय हुन बाँकी रहेको आयल निगमले जानकारी दिएको छ निगमले अघिल्लो सातामा मोटरसाइकलका लागि पेट्रोल बाँडेको थियो नाकाबन्दीपछि महिनामा एकपटक तेल पाउने निजी मोटरसाइकलले अब हप्ता बिराएर तेल पाउन थालेका छन् निगमले अहिले निजी कार तथालाई पेट्रोल वितरण गरिरहेको छ सोमबार भन्दा माथिका लटका मोटरसाइकललाई बाँडेपछि मौज्दात बढाएर निजी मोटरसाइकललाई पनि पेट्रोल बाँडिने भएको छ यो पनि पढ्नुस्भोलि देखि माथि लटका कारलाई पेट्रोल बाँडिने (पम्पको सूचीसहित) | 247 |
फागुन काठमाडौं पछिल्लो समय काठमाडौँ उपत्यकामा विभिन्न बहाना बनाई ठगी गर्नेको सङ्ख्यामा वृद्धि भएको छ महानगरीय प्रहरी अपराध महाशाखाले दिएको तथ्याङ्कअनुसार आर्थिक वर्ष ÷ मा मात्र घटना महाशाखामा दर्ता भएको छ त्योमध्ये डर देखाई ठगी गर्ने पाँच कन्सल्टेन्सीमार्फत ठगी गर्ने पहेँलो धातु देखाई ठगी गर्ने तीन बैंकिङ कसुर गर्ने पाँच विदेश पठाइदिने भनी ठगी गर्ने आठ सहकारीमार्फत ठगी गर्ने एक जग्गा देखाई ठगी गर्ने छ कालोबजारी गर्ने पेट्रोल पम्प मिटर जडानमा अनियमित गर्ने र सरकारी कीर्ते छाप दस्तखत गर्ने एकवटा रहेको छ आव ÷ मा आव ÷ मा र आव ÷ मा उजुरी परेकामा यो आवको महिनाभित्रै उजुरी परेको हो पछिल्लोपटक महाशाखाले गरेको अनुसन्धानमा सभासद् बनाइदिन्छु भनी ठगी गर्ने र सांसद गीता राणाको छोरालाई गिरफ्तार गरी पैसा उठाउने गिरोहलाई पक्राउ गरेको छ महाशाखाका प्रहरी नायब उपरीक्षक नरेन्द्र चन्दले कारबाहीको सफलताका कारण बढी घटनाको अनुसन्धान भएको दाबी गरे उनले भने “पछिल्लो समय ठगीको घटना धेरै पनि भएका छन् हामी निरन्तर अनुसन्धानका लागि निरन्तर लागेका छौँ ” ठगीसम्बन्धी कानुनमा बिगो बमोजिमको धरौती र पाँचवर्षसम्म कैद हुने प्रावधान रहेको छ महाशाखाका प्रवक्ता सहकुल थापाले मानिसको चेतनामा वृद्धि भएको र ठगी भएमा तुरुन्त प्रहरीलाई खबर गर्नुपर्छ भन्ने धारणाका कारण ठगीको धेरै उजुरी महाशाखामा आएको बताए उनले ठगीमा परेका अधिकांश उजुरीलाई कानुनी कारबाहीमा ल्याएको दाबी गरे रासस | 202 |
इङ्लिस स्पिनर गारेथ बाटीले वर्षको अन्तरालपछि विकेट लिने अनौठौ इतिहास बनाएका छन् उनले बंगलादेशविरूद्ध चिट्टागाउमा भइरहेको टेस्टमा तमिम इक्बालको विकेट लिदै यो कीर्तिमान बनाएका हुन् गारेथको टेस्टमा यो औं विकेट थियो उनले अन्तिम पल्ट सन् मा विकेट लिएका थिए रोचक कुरा त्यो विकेट उनले बंगलादेशका मोहम्मद असरफुलको लिएका थिए लामो समयपछि इङ्ल्यान्डको टेस्ट टोलीमा फर्किएका गारेथले रनमा खेलिरहेका इक्बाललाई विकेट पछाडि क्याच आउट गराएका थिए वर्षपछि विकेट लिने इतिहास बनाए पनि उनी लामो अ | 74 |
साउन घोराही नयाँ शक्ति नेपालका संयोजक डा बाबुराम भट्टराईले डा गोविन्द केसी जस्ता व्यक्तिहरु हजारौं जन्मिनुपर्ने बताएका छन् डा केसी जस्ता व्यक्तिहरु भएमात्रै देशबाट भ्रष्टाचार अन्त्य हुने भट्टराईको धारणा छ ‘एकजना गोविन्द केसीले अनशन गरेर भ्रष्टाचार रोक्न गाह्रो हुन्छ’ नयाँशक्ति नेपाल प्रदेश नम्बर ले आइतबार दाङमा आयोजना गरेको कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै डा भट्टराईले भने ‘हजारौं गोविन्द केसीहरु जन्मिनुपर्छ ’भूकम्प बाढी पीडित महंगी र भ्रष्टाचारले नेपाली जनता आक्रान्त भइरहेका बेला राजनीतिक दलका नेताहरु सत्ता स्वार्थमा अलमलिएको उनले आरोप लगाए जनताले कांग्रेस एमाले र माओवादीको विकल्प खोजिरहेकाले अब एक वर्षभित्र नयाँ शक्ति पहिलो पार्टी बन्ने दाबी भट्टराईले गरे उनले भने ‘माओवादी केन्द्र अब केन्द्रमामात्रै सीमित भइसकेको छ यो जिल्ला र गाउँतिर खुम्चिरहेको छ नेपाली कांग्रेस बिपीको ब्याज खाएर केही समय टिक्यो अब इतिहासको पात्र बनिसक्यो एमालेको पनि उहि हालत हो अब जनताले यी सबैको विकल्प खोजेका छन् ’ | 136 |
ध्रुवसत्य परियार‘आकाशैको झिलमिल तारा तारासँगै नाचुँ लाग्छ… मै ठूली भइछु रे’ चुलबुले जवानी झल्काउने यही गीत गाएर रेश्मा सुनुवार चर्चामा आइन् यही गीत उनको सफलताको कडी बन्यो उनको एल्बम ‘मै ठूली भइछु रे’ले वर्षकै सर्वोत्कृष्ट एल्बमको रुपमा इमेज अवार्ड चुम्यो रेश्माले यो गीत चञ्चले जवानीमा गाएकी भने होइनन् यो गीत गाउँदा उनका छोरा हुर्किसकेका थिए तर ‘मै ठूली भइछु रे’ एल्बम रेश्माको गायन प्रतिभाको चुलबुले बैंस भएर आयो रेश्मालाई गायिकाको पहिचान दियो यो पहिचानपछाडिका रेखाहरू सरल छैनन् चञ्चले उमेरमा विवाह डिभोर्स प्राइभेट एसएलसी हुँदै संगीतमा स्नातक समाजशास्त्रमा स्नातकोत्तर अनि गायिका रेश्मा सुनुवार यहाँसम्म आइपुग्न रेश्माको जीवनरेखाले धेरै घुम्ती पार गरेको छ रेश्मा भोलि भागौँरेश्मा वर्षकी थिइन् कक्षामा पढ्थिन् उनको डेरामा ढुंगामा बेरिएर एउटा कागज आयो जसमा लेखिएको थियो रेश्मा भोलि भाग्यौँ हस्ताक्षर थियो उनकै प्रेमीको भोलिपल्ट रेश्माले प्रेमीलाई भेटेर भनिन् ‘भाग्न त भागौँ तर ममीलाई भन्नुपर्छ ’रेश्मालाई साथीकहाँ राखेर प्रेमी सीधै रेश्माको डेरा गएर भनेँ ‘आमा मैले हजुरकी छोरीलाई भगाएँ ’रेश्माकी आमाले ‘झापाली फटाहा’ भन्दै खुकुरी निकालिन् उनी भागिहाले यसरी नै रेश्माको विवाह भयो सालमा रेश्मा मैतीदेवीबाट हिँड्दै पद्मोदय स्कुल जान्थिन् साथीहरू थुप्रै थिए कक्षामा पढ्दै गर्दा रेश्मालाई ग्रिटिङ कार्ड आयो एक सिनियर पुरुषको जो रेश्माभन्दा वर्ष जेठा प्रहरी असइ थिए मैतीदेवीमै बस्थे सिंहदरबार किताबखानामा आउट ड्रेसमा काम गर्थे उनले रेश्मालाई मन पराउँदा रहेछन् ‘भर्खरै लागेकी थिएँ आफूभन्दा सिनियर पुरुषको ग्रिटिङकार्ड पाएपछि साथीहरूलाई देखाएँ रमाइलो मानियो’ रेश्मा भन्छिन् ‘मैले पनि उनलाई कार्ड पठाउन थालेँ उनको मोटरसाइकल थियो तर मलाई हेर्न होला हिँडेरै अफिस जान्थे ’एक दिन प्रेमीले रेश्मालाई घरसम्म मोटरसाइकलमा छोड्न आए कान्छी बहिनीले देखेर घरमा सुनाइदिइन् स्कुल पढ्दै गरेकी छोरीलाई प्रेमीले घरसम्म पुर्याउन आएको जोकोही बाबुलाई निको लाग्ने कुरै भएन बाबुले रेश्मालाई पढाएर सरकारी जागिरे बनाउन चाहन्थे तर रेश्मा नौ कक्षादेखि प्रेम गर्न थालिन् ‘बुवाले मलाई गाली मात्रै गर्नुभएन कुटपिट नै गर्नुभयो’ रेश्मा भन्छिन् ‘त्यो दिन स्कुलै गइनँ ’घरमा पिटाइ खाएकाले रेश्मा स्कुल नआएको भन्ने उनका प्रेमीले थाहा पाए आफ्नो कारण आफ्नी प्रेमिका घरमा कुटिएको उनलाई सैह्य भएन उनले रेश्मालाई भगाएर लैजाने निर्णय गरे र ढुंगामा कागज बेरेर रेश्माको डेराभित्र खसाए रेश्मा सम्झन्छिन् ‘हामी तल्लो तलामा बस्थ्यौँ म डेरामै थिएँ ढुंगामा बेरिएर कागज आयो ’मुखियाकी नातिनी हाकिमकी छोरीरेश्माका बुवा लोकप्रिय सुनुवार कृषि बैंकका शाखाअधिकृत थिए विभिन्न ठाउँमा सरुवा भइरहन्थ्यो बुवाको पोस्टिङ भोजपुरको दिङ्ला बजारमा भएका बेला रेश्मा जन्मिइन् रेश्माका पाँच आमा हुन् आठ बहिनीमध्ये रेश्मा छैटौँ हुन् रेश्माको पुर्ख्यौली घर ओखलढुंगाको खिजी हो रेश्माका हजुरबुवा मुखिया थिए जमिन मात्रै तीन सय रोपनी थियो अझै छ तर रेश्माले माइतीमा कहिल्यै मेलापातको काम गरिनन् उनलाई बुवाले सुखमै हुर्काउँदै थिए पछि बुवाको पोस्टिङ काठमाडौं भयो परिवार मैतीदेवी डेरामा बस्थ्यो त्यहीँबाट रेश्मा पद्मोदयमा पढ्न जान्थिन् घाँस काट्न सिकेँरेश्माका श्रीमानको घर झापा हो ससुराबा कारोबारी (तिरो उठाउने मुखियाजस्तै) जमीन प्रशस्त छ रेश्मा किराती श्रीमान क्षेत्री जात मिल्दैनथ्यो फेरि पनि बिहेको चार महिनामै रेश्मालाई झापाको घरमा भित्र्याइयो रेश्मा केही महिना घरमा बसिन् त्यही बेला उनले मेलापात गर्न सिकिन् ‘मतुवाली जाति भनेर मलाई चुलोमा जान दिइँदैनथ्यो घरमा गएका बेला मैले गोठमेलापातको काम गर्थें घाँसस्याउला काट्न जानेकी थिइनँ सिकेँ भकारो सोहोर्न सिकेँ धान रोप्न सिकेँ’ रेश्मा सम्झन्छिन् ‘मैले जीवनलाई बुझ्ने अवसर पाएँ घाँस काट्दा गीत गाउँथे चिठी आएन भनेर ’कलेज पढ्न थालेपछिरेश्माले छोरालाई जन्म दिइन् मा श्रीमान प्रहरी असई भौतिक सुख सन्तान सुख थियो नै तर रेश्मालाई आमाबुवाले भने ‘छोरी तिमीले सुनको होइन सर्टिफिकेटको गहना लगाएर देखाऊ ’रेश्माले मा प्राइभेट एसएलसी दिइन् पास गरिन् पद्मकन्या क्याम्पसमा भर्ना भइन् संगीत विषयमा स्नातक र समाजशास्त्रमा स्नातकोत्तर गरिन् योबीचमा गायिका बनेर श्रोताकी प्रिय बनिन् तर श्रीमानसँगको सम्बन्ध प्रिय रहन सकेन रेश्माले पकाएको सासूआमालाई चल्योरेश्मा काठमाडौं बसेर इन्टर मिडियट पढ्दै थिइन् सासूआमालाई पाठेघरमा क्यान्सर देखिएर भरतपुर क्यान्सर अस्पताल ल्याइयो महिलाका विषयमा सोधपुछ गर्न महिला नै चाहिने डाक्टर बताएपछि श्रीमानले रेश्मालाई फोन गरेर बोलाए अस्पतालले रेश्माकी सासूआमालाई सञ्जय गान्धी स्नातकोत्तर आयुर्विज्ञान संस्थान लखनउमा रिफर गर्यो रेश्मा सानो छोरो लिएर श्रीमानसँगै लखनउ गइन् लखनउमा तीन महिना बस्नुपर्थ्यो होटलमा कोठा मात्रै लिएर आफैँ खाना पकाउन पाइन्थ्यो यसो गर्दा सस्तो पनि पर्थ्यो सासूआमाले रेश्माले पकाएको खाँदिनथिइन् खाना रेश्माका श्रीमानले पकाउँथे होटलबाट आमालाई रेडियसन थेरापीका लागि हस्पिटल लैजानेल्याउने रेश्माले गर्थिन् गोरीराम्री रेश्मालाई हस्पिटलमा मानिसहरूले आँखा तरेर हेर्थे उठाएर लगिहाल्छन् कि जसरी सासूआमाले छोरालाई भनिन् ‘मैले त बुहारीलाई जोगाउनै सक्दिनँजस्तो लाग्यो बाबु भोलिदेखि मसँग तँ नै हिँड् बुहारीले कोठामा तरकारी पकाएर बस्छे ’आमालाई हस्पिटल लैजानल्याउन र कोठामा आएर भात पनि पकाउन रेश्माका श्रीमानलाई गाह्रो भयो सासूआमाले भनिन् ‘भात पनि बुहारीले नै पका भो यो सात खोलापारि कसलाई थाहा हुन्छ र तर यो कुरा गाउँका मान्छेलाई नभन्नू ’त्यसपछि रेश्माले भाततरकारी नै पकाउन थालिन् रेश्मा भन्छिन् ‘सासूआमाले मैले पकाएको भात (अन्न) खानुहुन्नथ्यो खान्छु भनेपछि म निकै खुसी भएँ क्यान्सर भएका व्यक्तिले के खाने के नखाने भन्ने किताब पाइन्थ्यो किताब हेरेर पकाएँ ’रेश्माले खाना पकाएको तीन दिन भएको थियो राति सासूआमा छटपटाउँदै उठिन् हतारहतार रेश्मा सासूआमालाई समाउन गइन् व्यथाले चाप्यो कि भनेर तर सासूआमाले रेश्मालाई जिउमा छुन दिइनन् भनिन् ‘भो मलाई नछो तैँले पकाएको खाएर मेरा कुलदेवता रिसाए पूरै जिउ घोचिरहेको छ ’भोलिपल्ट सासूआमाको समस्या रेश्माले डाक्टरलाई बताइन् डाक्टरले भने ‘आमा तपाईंलाई जे रोग लागेको छ त्यसले शरीरभित्रबाट घोचेजस्तो हुन्छ तपाईंलाई लागेको रोगकै कारण यसो भएको हो औषधि खाएपछि ठीक हुन्छ ’त्यहाँ रेश्माले सासूआमाको लुगा धुनेदेखि दिसापिसाब धोइदिनेसम्म गरिन् आत्महत्याको प्रयाससासूआमाको उपचार सकिन एक हप्ताजस्तो बाँकी थियो घर फर्कने बेला रेश्माले लखनउमा कपडा किन्न मन गरिन् र श्रीमानसँग सल्लाह गरेर औँठी बेचिन् उनी औँठी बेचेर फर्कंदा कोठामा सासूआमा रोइरहेकी थिइन् उनको गुनासो बुहारीले गहना बेचेर लुगाफाटो किनेकोमा थियो उनको विश्वास र भनाइ थियो सुनसम्पत्ति जोगाउनुपर्छ रेश्मा भन्छिन् ‘अहिले सम्झँदा लाग्छ पुरानो पुस्ताकी सासूआमाको त्यो गुनासो स्वाभाविकै थियो तर म त्यसरी नै हुर्केकी थिएँ र मैले फरक किसिमले सोच्थेँ सुनसम्पत्ति कमाइन्छ अहिले लुगाफाटो किन्न मन लाग्यो त किनौँ तर आमाको कुरा छोराले सुन्नुभयो उहाँले मसँग गहना बेचेको पैसा माग्नुभयो त्यसपछि आमाछोरा मात्रै कुरा गर्ने मलाई त केही सोधपुछ नै नगर्ने आमाछोरा मात्रै घुम्न निस्कने गर्न थाल्नुभो सासूआमाको हेरचाह गरेकी छु आफ्नो परिवार सम्झेकी छु तर घुलमिल नै हुन नसकेजस्तो लाग्यो आफू त काम गर्ने नोकर्नीजस्तो लाग्न थाल्यो कताकता नरमाइलोपन बढ्दै गयो बहकिँदै गएँ भनौँ मैले त आत्महत्या गर्ने सोचेँ ’रेश्मा आत्महत्या गर्न भनेर होटलको कोठाबाट निस्किन् उनलाई नजिकै ठूलै खोला भएजस्तो लागेेको थियो तर त्यो त सानो नहर रहेछ फाल हालेर पनि नमरिने उनी त्यहीँको एकान्त बाँसघारीमा बसेर रुन थालिन् परबाट एउटा मान्छे दगुर्दै आफूतिर आइरहेको देखिन् ‘ऊ बलात्कार नै गर्ने ढंगले आएजस्तो लाग्यो म बेसरी दौडेँ ऊ पछिपछि आयो छिटै बजारतिर आएर बँचे’ रेश्मा भन्छिन् ‘त्यस दिनदेखि मैले जीवनको मूल्य बुझेँ आत्महत्या गर्ने सोच सधैँका लागि दिमागबाट हटाएँ ’श्रीमानसँग ओछ्यान छुट्टियोलखनउबाट फर्केपछि रेश्मा काठमाडौं आइन् आईए प्रथम वर्षको परीक्षा दिन आफूलाई हस्पिटलमा सेवा गरेकाले पनि सासूआमाले रेश्मालाई परीक्षा दिन पठाइन् रेश्मा भन्छिन् ‘सासूआमाले पनि परीक्षा दिन जाउ भन्नुभो मेरो यत्रो सेवा गर्यौ जाऊ परीक्षा देऊ पास हुन्छ्यौ भन्नुभयो नभन्दै पास भएँ ’श्रीमानको पोस्टिङ सल्यानमा पर्यो त्यो सालको कुरा हो माओवादीले रुकुम हानिसकेको थियो माओवादी द्वन्द्वकै कारण रेश्माका श्रीमानले प्रहरीको जागिर छाडे उनी रेश्मासँगै काठमाडौंमा बस्न थाले काठमाडौंमा उनीहरूको फ्ल्याट थियो सामान थियो एक दिन रेश्मालाई देवर आएर भने ‘भाउजू दाइले आफ्नो सामान झापा पठाउन भन्नुभएको छ ’रेश्माले श्रीमानसँग फोनमा कुरा गरिन् श्रीमानले भने ‘म झापातिरै केही व्यापार गर्छु तिमी पछि आऊ छोराको परीक्षा सकेर ’रेश्माले काठमाडौंबाट सामान पठाइदिइन् यो सालकै कुरा हो त्यसबेलादेखि श्रीमानसँग रेश्माको ओछ्यान छुट्टिएजस्तै भयो ‘हाम्रो झगडा भएको होइन उहाँले केही भनेको पनि होइन मैले केही भनेजस्तो पनि लाग्दैन यत्ति हो कि उहाँले नपढ्न भन्दाभन्दै मैले कलेज पढेकी थिएँ’ रेश्मा भन्छिन् ‘खोइ अरुको कुरा सुन्नुभो कि पछि उहाँ काठमाडौं आएर भन्नुभयो तिमीहरू यतै बस छोरालाई पढाऊ त्यसपछि उहाँले मलाई सोधखोज गर्न छाड्नुभो म माइतीमा बस्न थालेँ ’‘रेश्मा’ डब्बा भयोरेश्मा सानैदेखि मीठो गाउँथिन् राम्रो नाच्थिन् बुवाको कार्यालयमा वर्षमा दुईपटक जस्तो भोज खाएर रमाइलो गर्ने कार्यक्रम हुन्थ्यो बुवाले उनलाई गाउननाच्न लैजान्थे सालको कुरा हो रेश्माका बुवाका साथीले एउटा गीत रेकर्ड गर्दै थिए त्यसमा रेश्माले हमिङभ्वाइस दिइन् यतिबेलादेखि नै रेश्माको मन गीतसंगीतले तानेको थियो एसएलसी दिएपछि महिनाजति संगीत सिकिन् सुनुवारहरूको सांस्कृतिक समूहबाट पृथ्वीजयन्तीको अवसरमा रेडियो नेपालले विभिन्न भाषाभाषीको गीत प्रतियोगिता गरेको थियो सालमा सुनुवार भाषाको गीत गाउन रेश्मा र विमला सुनुवारले अवसर पाए दोस्रो स्थान हासिल गरे एसएलसीपछि पद्मकन्यामा रेश्माले स्नातकसम्म शास्त्रीय संगीत पढिन् यहीबीचमा केही समय भरत लामासँग आधुनिक गायन सिकिन् सालमा रेडियो नेपालबाट भ्वाइस टेस्ट पनि पास गरिन् मा ‘रेश्मा’ एल्बम निकालिन् तर खासै चलेन रेश्मा भन्छिन् ‘पहिलो एल्बम डब्बा भयो ’माइक्रोमा आफ्नै गीत सुन्दाबिजु बज्रको संगीतमा रेश्माले एउटा गीत गाइन् मै ठूली भई छु रे शब्द भुपेन्द्र खड्को थियो गीत राम्रो बनेपछि रेश्माले एल्बम नै निकालिन् मै ठूली भइछु रे लगानी उनकै थियो ब्याचलर पढ्दै गर्दा उनले प्रोजेक्टमा काम गरेकी थिइन् तलबभत्ता राम्रो थियो एक दिन रेश्मा बौद्धदेखि माइक्रोमा वागबजार कलेज आउँदै थिइन् माइक्रोमा गीत बजिरहेको थियो मै ठूली भइछु रे उनले थाहै नपाई गीतले चर्चा कमाइसकेको रहेछ आफ्नो नामको जग्गा बेचेर एल्बमका दुई गीतको भिडियो पनि बनाइन् मिसनमा गएर फर्केका बेला श्रीमानले रेश्मालाई स्कुटर किन्न पैसा दिएका थिए त्यो पैसाले उनले भक्तपुरमा जग्गा किनेकी थिइन् दोस्रो भिडियो बनाउनुअघि नै उनले चारपाँचवटा देशका नेपालीमाझ गीत गाउन जाने अवसर पाइसकेकी थिइन् अहिलेसम्म उनले तीन सयभन्दा बढी गीत गाएकी छिन् भने आफ्नो गायन प्रतिभा प्रस्तुत भन्दा बढी देशका नेपालीमाझ पुगेकी छिन् छोडपत्रझापामा व्यापार राम्रो नभएपछि रेश्माका श्रीमान रोजगारीका लागि मकाउ गए झन्डै सात वर्ष काम गरे छोराले एसएलसी दिएपछि रेश्मालाई श्रीमानले भने ‘अब हामी बेग्लै बस्यौँ तिम्रो आफ्नो लाइफ छ आफ्नो खुसी गर ’विगत वर्षदेखि रेश्मा काठमाडौंमा छोरासँग छिन् व्यावसायिक गायनमा सक्रिय छन् गएको असारमा रेश्मालाई श्रीमानले भेट्न बोलाए रेश्मा भन्छिन् ‘मैले फोन गरेँ उहाँले भन्नुभयो तिमीलाई केही दिन्छु अब छोडपत्र गरौँ ’गएको असारमा छोडपत्र भयो रेश्माले भक्तपुरको एउटा घडेरी पाएकी छिन् रेश्मा भन्छिन् ‘मैले किन दिएको यो घडेरी भनेर सोधेँ उहाँले भन्नुभयो तिमीले अहिलेसम्म केही मागिनौँ त्यही भएर दिएको ’सासूको खुट्टा छुँदाउपचारपछि | 1,524 |
वैदेशिक रोजगार प्रवर्द्धन बोर्डले रोजगारीका सिलसिलामा विदेशमा मृत्यु भएका नेपाली कामदारका परिवारलाई आर्थिक सहायता स्वरुपमा दिँदै आएको क्षतिपूर्ति रकममा प्रतिशत वृद्धि गर्न प्रस्ताव गरेको छ कारोबार दैनिकमा समाचार छ बोर्डले क्षतिपूर्तिको रकममा भारी वृद्धि गरी लाख रुपैयाँ पुर्याउने प्रस्ताव श्रम तथा रोजगार मन्त्रालयमा पठाएको हो अहिले मृतक कामदारका परिवारले लाख रुपैयाँ क्षतिपूर्ति पाउँदै आएका छन् बोर्डका कार्यकारी निर्देशक रघुराम काफ | 60 |
अहिलेका चर्चित पाश्र्व गायक युवराज चौलागाईं सोमबार साझ धोबिधारास्थित म्युजीसियन रेकर्डीङ स्टुडीयोमा फिल्म लालजोडीमा समाबेश हुने यो गीत गाउनमा ब्यस्त थिए पछिल्लो समय पाश्र्व गायनमा समेत जम्दै गएका युवराजलाई म्युजीकमा गाइड गरिरहेका थिए संगीतकार सन्तोष श्रेष्ठले आधुनीक तथा लोक संगीतका चर्चित संगीतकार सन्तोष यही गीतमार्फत पहिलोपटक फिल्मी संगीतमा लागेका छन् नयां बर्षसंगै सुटिङ सुरु हुने फिल्म लालजोडीको उल्लेखित गीत निर्देशक लक्ष्मण सुवेदीले लेखका हुन् एउटा साथी मार्फत निर्देशनमा डेब्यु गरेका सुबेदीकै लेखन निर्माण र निर्देशनमा बन्ने लालजोडीको एउटा युगल गीत राजेशपायल राई र मनिषा पोखरेलको स्वरमा केही समय अघिनै रेकर्ड गरिसकीएको छ फिल्मको सिच्युसन अनुसारको सेन्टिमेन्टल गीत भएकाले आफैले रचेको निर्देशक सुवेदीले बताए गायक युवराजले यो गीतमा निकै मन छुने शब्द भएकाले धेरै दिनको मिहीनेत पछि रेकर्डिङ गरिएको बताए उनले भने यो गीतले आम मानिसको जिन्दगी बोलेको छ त्यसैले मलाई यो गीतबाट धेरै आशा छ गीतको एरेन्ज सुदीप सागरले गरेका हुन् संगीतकार सन्तोषले पनि आफूलाई यही गीतले चलचित्र संगीतमा स्थापीत गराउने बिश्वास ब्यक्त गरे एकदम भावुक गीत छ संगीत पनि उत्तिकै मिठो गर्ने कोसिस गरेको छु फिल्म संगीतमा यही गीतले मलाई चिनाउने छ भन्ने बिश्वासछ दिलासा क्रियसनको ब्यानरमा बन्ने लालजोडी रामेश्वर कार्कीले खिच्ने छन सुशील पंगेनीको प्रोडक्शन डिजाइनमा बन्ने फिल्मका अन्य कलाकार तथा प्राबिधिकको छनौट कार्य अन्तिम चरणमा पुगेको छ फिल्मको सुटिङ त्रिशुली र काठमाडौंमा गरिने निर्देशक सुवेदीले बताएका छन् | 210 |
काठमाण्डु काँग्रेस सभापति एवं पूर्वप्रधानमन्त्री सुशील कोइरालाले भारतले नाकाबन्दी गरेका बेला आपूर्तिमा सहयोग गर्न आफुले गरेको आग्रह चीनले नमानेको दाबी गरेका छन् रिपोर्टर्स क्लबले मंगलबार महाराजगञ्जस्थित कोइराला निवासमा गरेको साक्षात्कारमा उनले चीनले सहयोग नगरेको आरोप लगाए चीनले पटकपटक इन्धन दिन तयार रहेको र त्यसका लागि औपचारिक सम्झौता गर्न प्रधानमन्त्रीसहित नेपाली अधिकारीहरुलाई आग्रह गरेको समाचारहरु बाहिर आइरहेका बेला कोइरालाले त्यस्तो दाबी गरेका हुन् प्रधानमन्त्री रहेकै बेला मैले सहयोग गर्न आग्रह गरेको थिएँ कोइरालले भने चीनले सहयोगका लागि कुनै चासो देखाएन कोइरालाले आफूहरु सरकारमा बस्दा वा नबस्दा बोली फरक नहुने भन्दै कुटनीतिक तवरबाट समस्याको समाधान खोज्नु पर्नेमा जोड दिए हामीहरु नाकाबन्दी भन्छौ उहाँहरुले रोकेको छैन तपाईहरुकै कारण भएको हो भन्नु हुन्छ कोइरालाले भने मैले भारतीय राजदुतलाई बोलाएर यो नराम्रो स्थिति भयो नाका खोल्नु पर्यो भनेको थिएँ उनले नाकाबन्दी नगरेको जवाफ दिए राष्ट्रपतिमा उम्मेदवारी दिन्छौंकोइरालाले पार्टीले राष्ट्रपति र उपराष्ट्रपतिको निर्वाचनमा उम्मेदवारी दिने बताए उनले भने तपाईहरु ढुक्क हुनुस काँग्रेसले राष्ट्रपति निर्वाचनमा उम्मेदवारी दिन्छ लोकतन्त्रको सस्थागत विकास र संविधानको कार्यान्वयनको लागि पनि उम्मेदवारी दिनु अपरिहार्य छ हामी अहिले छलफलमा छौ पार्टीले निर्णय गरेर उपयुक्त पात्रलाई उम्मेदवार बनाउँछौ कोइरालाले प्रधानमन्त्री निर्वाचनमा पनि पार्टीले उम्मेदवार बनाएकाले आफूले उम्मेदवारी दिएको स्पष्ट पार्दै आफ्नो उम्मेदवारी लोकतन्त्र र मधेस आन्दोलनको पक्षमा भएको दावी गरे काँग्रेसले उम्मेदवारी दिएकै कारण आन्दोलनमा रहेका मधेसवादी दल निर्वाचनमा सहभागी भएको जिकिर उनको थियो मधेसवादी दल प्रधानमन्त्री निर्वाचनमा सहभागी भएसँगै समस्या समाधानको बाटो खुलेको दाबी उनको थियो कोइरालाले फेरि मुलुक द्धन्द्धमा गयो भने नेपाल रहन्छ कि रहदैन भन्ने आशंका रहेको उल्लेख गर्दै तत्काल सरकारले मधेसको समस्या समाधान गर्न आफू नेतृत्वको सरकारले ल्याएको संविधान संशाोधन विद्येयक अगाडि बढाउनु पर्ने धारणा राखे सरकारी वार्ता टोलीमा बस्ना अस्वीकारसरकारले गठन गरेको बार्ता समितिमा काग्रेस नबस्ने स्पष्ट पार्दै उनले भने प्रधानमन्त्रीजीले मलाई काँग्रेसको तर्फबाट बार्ता टोलीमा सहभागिता हुनु पर्यो भन्नु भएको थियो तर काँग्रेस त्यसमा सहभागि हुँदैन मैले प्रधानमन्त्रीलाई काँग्रेस समितिमा सहभागी हुँदैन बाहिरबाट गर्ने सहयोग गर्छौ भनेर भनेको छु | 300 |
घडीको खास काम भनेको समय देखाउने मात्र हो तर यसको उपयोग भने केवल समय हेर्ने काममा मात्र सिमित छैन यो पछिल्लो समयमा फेसन आइकन समेत बन्दै गएको छ घडीको शौख हुने घडीका पारखीहरु ऋाफुलाई मन परेको घडी खरिद गर्नका लागि जतिसुकै मूल्य चुकाउन पछि पर्दैनन् विश्वका चर्चित सेलिब्रेटीहरुले लाखौँ करोडौँ मूल्य पर्ने घडी लगाएका हुन्छन् घडीको मामिलामा विश्वका नेताहरु पनि पछि छैनन् आउनुहोस् जानौँ विश्वका चर्चित नेताहरुले कस्ता कस्ता घडी लगाउँछन् बाराक ओबामाः अमेरिकी राष्ट्रपति बाराक ओबामा भन्ने बित्तिकै उनले दुनियाकै महंगो घडी लगाउँदा हुन् भन्ने कल्पना सबैले गर्छन् तर यस्तो होइन रहेछ ओबामाले घडी त मन पराउँछन् तर घडीमा ठूलो धनरासी चाहीँ खर्च गर्दैनन् ओबामाले फिटबिट सर्ज नामको ब्राण्डको घडी लगाउँछन् यसको मूल्य झण्डै हजार रुपैयाँ पर्छ त्यस्तै उनले आफ्नो औँ जन्मदिनको अवसरमा आफ्नो सेक्रेट सर्भिस एजेन्टले उपहार स्वरुप दिएको डलर मूल्य पर्ने जर्ग ग्रे ब्राण्डको घडी पनि लगाउने गर्छन् त्यसअघि ओबामाले झण्डै वर्षसम्म ट्याग ह्युअर ब्राण्डको एक्वारेसर ब्राण्डको घडी लगाए जसको मूल्य हजार सय डलर पर्दछ भ्लादमिर पुटिनः रुसी राष्ट्रपति भ्लादमिर पुटिन मोडलिंग तथा रसरंगमा पनि खुबै रुची भएका नेता हुन् त्यसैले उनी निकै फेसन कन्सस व्यक्ति हुन् भ्लादभिर पुटिनले ए लार्ज एण्ड सोन टर्बोग्राफर प्योर ले मेरिट नामक घडी लगाउँछन् यो घडीको मूल्य थाहा पाउनुभयो भने तपाइँ तिनछक पर्नुहुन्छ यसको मूल्य झण्डै करोड लाख रुपैयाँ पर्छ उनीसँग प्याटेक फिलिप र ब्लांकपेन ब्राण्डका समेत गरी सात करोड भन्दा बढि मूल्यका घडी छन् जो उनको आधिकारिक वाषिर्क तलबको गुणा बढि मूल्य हो नरेन्द्र मोदीः भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र्र मोदीपनि घडीको शौखिन हुन् उनको फुलेका भुत्ला सहितको नाडीमा कसिलो घडी खुबै सुहाउँछ मोदी खासगरी मोवेन्दो ब्राण्डका घडीका शौखिन हुन् मोदीले लगाउने घडीहरुको मूल्य हजारदेखि लाख हजार भारुसम्म पर्दछ फ्रान्स्वाँ ओल्याण्डः फ्रान्सका राष्ट्रपति फ्रान्स्वाँ ओल्याण्डले स्विस क्वार्टरम्यान ब्राण्डको घडी लगाउँछन् यो घडीको मूल्य झण्डै हजार रुपैयाँ पर्दछ जस्टिन ट्रेडुफः क्यानेडाली राष्ट्रपति जस्टिन ट्रेडुफले आइडब्लुसी रेगुलेटर ब्राण्डको घडी लगाउँछन् यसको मूल्य झण्डै लाख हजार रुपैयाँसम्म पर्दछ नवाज शरिफः पाकिस्तानी प्रधानमन्त्री नवाज सरिफ दुनियामा सबैभन्दा महंगो घडी लगाउने नेता हुन् सायद उनको महंगो घडीको बारेमा संसदमा पनि कहिलेकाहीँ विरोध हुने गर्दछ शरिफले लाख डलर अर्थात् करोडको घडी लगाउँछन् उनको घडी लुइस मोइनेट ब्राण्डको हो जसलाई मेटेओरिस पनि भनिन्छ औषतमा एक पाकिस्तानीले वर्षमा सय डलर कमाउँछन् यसरी शरिफको जस्तो घडी किन्नका लागि एक सामान्य पाकिस्तानीलाई सय वर्षको कमाइ आवश्यक पर्दछ जर्ज डब्लु बुसः अमेरिकी पूर्व राष्ट्रपति जर्ज डब्लु बुसले निकै अपत्यारिलो ढंगले सस्तो घडी लगाउँछन् उनले टाइमेक्स इन्डिग्लो ब्राण्डको घडी लगाउँछन् जसको खुद्रा मूल्य डलर भन्दा पनि कम छ बिल क्लिन्टनः अमेरिकी पूर्व राष्ट्रपति बिल क्लिन्ट घडीको शौखिन हुन् उनले विभिन्न ब्राण्डका घडी खरीद गरेका छन् र फेरि फेरि लगाउँछन् उनीसँग सय डलरबाट सुरु हुने कोबोल्ड्स ब्राण्डका घडी वटा छन् त्यस्तै हजार सय डलर मूल्य पर्ने कार्टिएर सान्टोस डुमोन्ट ब्राण्डको घडीका साथै महंगो मूल्यका पानेराइ लुमिनर र रोजर डुबुइस ब्राण्डको घडी पनि रहेको छ निकोलस सार्कोजीः फ्रान्सका पूर्व राष्ट्रपति सार्कोजी पनि निकै घडीप्रेमी थिए उनले ह्वाइट गोल्ड प्याटेक फिलिप ब्राण्डको घडी लगाउँछन् जुन सन् मा उनकी पत्नी कार्ला ब्रुनीले उपहार दिएकी थिइन् सिल्भियो बुर्लोस्किनीः इटालीका पूर्व प्रधानमन्त्री सिल्भियो बुर्लोस्किनी महंगो घडीको मामिलामा नामूद व्यक्ति हुन् उनले प्रायः साढे करोड रुपैयाँ भन्दा बढि मूल्य पर्ने भ्याचेरोन कन्स्टान्टिन ब्राण्डको घडी लगाउँछन् एजेन्सीहरुको सहयोगमा | 506 |
सुनिल सापकोटाकालो कोटको गोजीमा के छ भोट माग्ने एजेन्डा छ अहिले भेट्दा कालोकोटेले भन्ने कुरा हो यो कालो कोटको खल्तीबाट प्रचार सामग्री निकालेर बार हाक्ने योजना सुनाउँदै भोट मागेर सबैको ध्यान तान्न वकिल खप्पिस देखिएका छन् आगामी चैत गते हुन गइरहेको कानुन व्यवसायीको आधिकारिक पेसागत छाता संगठन नेपाल बार एसोसिएसनको औं केन्द्रीय कार्य समितिको निर्वाचनले वकिललाई नराम्ररी छोएको छ न्याय क्षेत्रसँग सम्बन्धित निकाय बारको निर्वाचनले सबैको ध्यान तानेको छ राजनीतिक दलदेखि न्यायालय अर्थात् कार्यपालिका र न्यायपालिका समेत बारको चुनावले उत्साहित बनेको छ अदालतमा बहस गर्न व्यस्त हुने वकिलहरूलाई भोट माग्न भ्याइनभ्याई छ चुनावी दौरानमा रहेका अधिवक्ताहरू झन् बढी बोल्न थालेका छन् बारको चुनावले न्यायिक वृत्तमा न्यानो छाएको छ बार भनेको ट्वाक लगाउने ठाउँ हो भनेर चिन्दै आएको आममानिसको नजरमा शम्भु थापाको नेतृत्वमा रहेको बारको कार्य समितिले बारलाई वकिलहरूको पेसागत संगठन हो भनेर आम जनमानसमा निमेट छाप छोड्न सफल भएको थियो ट्वाकेन्द्रहरूलाई पनि बारको कुरा गर्दा वकिल भनेर दिमागमा चस्का दिने स्थिति आएको थियो यसको कारण / सालको लोकतान्त्रिक आन्दोलनको सफल नेतृत्व गर्दै सही गन्तव्यमा अवतरण गर्न नेपाल बारले एसोसिएसनले खेलेको भूमिका हो देवनाथप्रसाद बर्माको नेतृत्वमा सालमा चारखाल अड्डामा स्थापना भएको वकिलहरूको पेसागत संगठन नेपाल बार एसोसिएसनको वर्ष उतारचढावका बीच बितेको छ अर्ध शताब्दी सामान्य हैसियतमा अगाडि बढिरहेको नेपाल बारलाई शम्भु थापा माधव बास्कोटा केदार कार्की शेरबहादुर केसीलगायतको सामूहिक प्रयासबाट व्यवस्था परिवर्तनको संवाहकका रुपमा स्थापित गराएर थिए नेपालमा / को लोकतान्त्रिक आन्दोलनमार्फत शासन व्यवस्थालाई परिवर्तन गर्न बारले अग्रणी भूमिका निर्वाह गरेको थियो आन्दोलनका क्रममा नेपाल बारको अगाडि अन्य पेसागत संस्थाहरू छायामा परेका थिए मेचीदेखि महाकाली र हिमालदेखि तराईसम्म बारको नाम चिरपरिचित बनेको थियो लोकतान्त्रिक आन्दोलनको सफल नेतृत्व गरेर तत्कालीन समयमा सगरमाथाको उचाइ चुमेको नेपाल बार बिस्तारै ओरालो झरेर कालापत्थर नजिक पुग्न आँटेको छकानुनी राज्य मानवअधिकार न्यायिक सर्वोच्चता स्वतन्त्र न्यायपालिका अधिकार न्याय र समानताको पक्षमा वकालत गर्दै वकिलहरूको छाता संगठन नेपाल बारले अन्याय र अत्याचारविरुद्ध सडक तताएपछि तानाशाहहरू घुँडा टेक्न बाध्य भएका थिए बार सडकमा ओर्लिएपछि आन्दोलनले नयाँ मोड लिएको थियो बारको नेतृत्वमा आन्दोलन चरम उत्कर्षमा पुगेको थियो बारको न्यायिक आवाज र साथका कारण शाही आयोग लगायत अवैधानिक निकायलाई सर्वोच्च अदालतले साहसिक फैसलामार्फत खारेज गरिदिएको थियो लोकतान्त्रिक आन्दोलनको नेतृत्व राजनीतिक दलले होइन नेपाल बारले लिएको छ भन्ने सन्देश प्रवाह भएको थियो आन्दोलनको सिलसिलामा प्रशासनले शम्भु थापा माधव बास्कोटा केदार कार्कीलगायत वकिललाई गिरफ्तार गरेपछि अधिकार र न्यायको आवाज बुलन्द भएको थियो त्यो समयमा नेपाल बारको उचाइले सगरमाथाको चुचुरो चुमेको थियो भन्दा पनि फरक पर्दैन लोकतान्त्रिक आल्दोलनलाई बारले नै पार लगाएको थियो नेपाल बार भन्नेबित्तिकै गर्वले छाती फुल्थ्यो बारले वकिलहरूको सान बढाएको थियो स्वतन्त्र न्यायपालिकाको पक्षमा समेत सशक्त आवाज उठाएको बारले आफ्नो उचाई बढाउन सफल भएको थियो बार भनेको अदालतको गरिमालाई कायम राख्न मद्दत गर्ने संस्था पनि हो नङ र मासुको जस्तो सम्बन्ध रहेको आदलत र बारको बीचमा पछिल्लो समय शीतयुद्ध चलेको छ यी दुई निकायबीचमा देखापरेका समस्याको समाधान गरेर सम्बन्ध सुधार गर्न सक्ने नेतृत्व अहिलेको आवश्यकता हो यसका लागि सक्षम र सबल नेतृत्वको खाँचो छ लोकतान्त्रिक आन्दोलनको सफल नेतृत्व गरेर तत्कालीन समयमा सगरमाथाको उचाइ चुमेको नेपाल बार बिस्तारै ओरालो झरेर कालापत्थर नजिक पुग्न आँटेको छ आन्दोलन र परिवर्तनको पक्षमा अग्रणी भूमिकामा रहेका शम्भु थापाको टावर पर्सनालिटीको अगाडि समेत छायामा नपरेका र आफ्नो हैसियतलाई प्रस्ट पारेका सशक्त इमानदार र निर्भिक छवि बनाएका माधव बास्कोटा केदार कार्कीलगायत स्थापित अनुहारहरूलाई भूमिकाविहीन बनाएर आफ्नो राजनीतिक स्वार्थ पूरा गरी तत्कालीन बारको स्पिरिटलाई समाप्त पार्ने काम भएको छ उम्मेदवारहरूले रक्सीको खोलो बगाएको देख्दा लाग्छ यो नेपाल बार हो कि रेस्टुरेन्ट एन्ड बार हो यसको नियन्त्रण हुनैपर्छ बारमा सफल नेतृत्व र सुधार गर्न सक्ने यस्ता व्यक्तिहरूलाई साइजमा ल्याएर अगाडि बढ्नका लागि एउटा तत्व सधैँ नै लागिपरेको छ यसले बारलाई भार बनाएको छ शम्भु थापाको नेतृत्वका सफल र उत्कृष्ट प्रतिभा मानिएका बास्कोटा र कार्कीलाई साइजमा ल्याएर त्यो समयमा मध्यम भूमिकामा रहेका शेरबहादुर केसी अहिले दोस्रोपटक बारको नेतृत्व गर्नका लागि मैदानमा खडा भएका छन् पेसागत मर्यादालाई कायम राखेर राष्ट्र निर्माण र परिवर्तनका लागि आफूहरूलाई तिलाञ्जली दिनसमेत तयार रहेका वकिलहरूलाई नेतृत्वमा स्थापित हुन नदिनका लागि अनेकौँ प्रपञ्च रचियो स्थापित हुनुपर्ने वकिलहरू विस्थापित भएकाले बारको भूमिकामा तगारो लाग्यो हुँदाहुँदै नेपाल बार पछिल्लो समय आएर पेसागत संगठन भन्दा मागीखाने भाँडोजस्तै हुँदै गएको छ नेपाल बारको नेतृत्वले पेसागत हकहितको मुद्दामा काम गर्न सकेको छैन वकिलहरूको क्षमता अभिवृद्धि पेसागत दक्षतामा निखारता सशक्तीकरण स्वतन्त्र न्यायपालिकाको पहरेदारी सामाजिक सुरक्षाका सवालहरू सामाजिक न्याय अधिकार र न्यायका लागि खबरदारी र समाज निर्माणमा साझेदारी संस्थाको रुपमा स्थापित रहेको संस्थाको नेप्से परिसूचक दिन प्रतिदिन ओरालो लाग्दै गएको छ समाजको इन्जिनियरको रुपमा हेरिने वकिलहरूले सोसियल इन्जिनियरिङको पाटो भुलेका छन् समाजमा अहिले वकिलाप्रतिको दृष्टिकोण त्यति राम्रो छैन सकारात्मक व्यवस्थित न्यायिक र मर्यादित समाजको निर्माण गर्ने दायित्व समाजका इन्जिनियर वकिलहरूको हो वकिलहरूले यसको हेक्का राख्नैपर्छ बारको नेतृत्वले पछिल्लो समय आएर वकिलहरूलाई धोका दिएको छ पेसागत सुधार गर्ने कसम खाएर भोट मागेर चुनाव जितेकाहरू आफूले पाएको जिम्मेवारीलाई दुरुपयोग गरेर सार्वजनिक लाभको पद धारण गरेका छन् नेपाल बार न्यायाधीश बन्नका लागि बार्गेनिङ गर्ने थलोको रुपमा विकास हुँदै गएको छ आफूले पाएको अधिकारको प्रयोग गर्न नसकेर बारले वकिलहरूको बेइज्जती गरेको छ न्याय परिषदको सदस्यमा आफ्नो प्रतिनिधि पठाउन असफल बारले आफ्नो प्रतिनिधिको उपस्थितिबिना र बारको सहभागिता नै नभइकन न्यायपरिषदले न्यायाधीश नियुक्तिका लागि गरेको सिफारिसलाई पनि अनुमोदन गरेर जग हँसाउने काम गरेको छ बारको उचाइलाई पुरानै अवस्थामा लग्नका लागि कालो कोटेहरूले भोटको सही मूल्यांकन गरेर प्रयोग गरुन् बाँसुरी बजाउन कलाकारलाई दिने कि बाँदरलाई कानुन दृष्टि लगाउने मौका यही होपेसागत संगठनले मूल्यांकन गरेर सक्षम र इमानदार वकिलहरूलाई न्यायाधीश बनाउनका लागि पहल गर्नु पर्ने बारले राजनीतिक दलको फेरो समातेर सांसद भएका मानिसहरूलाई स्वतन्त्र न्यायपालिकाको न्यायाधीश बनाउने न्याय परिषदको निर्णयलाई आफ्नै निर्णयविपरीत स्वागत गरेर आफ्नो हैसियतलाई उदांगो पारेको छ अदालतभित्र राजनीति घुसाएर चलखेल गर्दा पनि स्वतन्त्र न्यायपालिकाको पहरेदार बार मुकदर्शक बनेको छ पछिल्लो समय बारको नेतृत्वमा रहेका मानिसले बारको गरिमा र प्रतिष्ठालाई समाप्त पार्ने काम गरेका छन् बारको स्तर खस्किएको छ यस्तो अवस्था हुनुको पछाडि बारलाई पद प्राप्तिको प्रयोगशालामा परिणत गर्नु हो तीन वर्ष बारको नेतृत्व गर्ने म्यान्डेट प्राप्त गरेर बारको नेतृत्वमा स्थापित भएकाले बारको भूमिकालाई विस्थापित गरेर गल्ती गरेका छन् यसको समीक्षा गर्ने बेला भएको छ यसको फैसला चुनावबाट गर्ने बेला भएको छ बारको उद्देश्यले समाप्त पारेर आफ्नो स्वार्थ पूरा गर्नेहरूलाई ठेगान लगाउने उपयुक्त समय आएको छ नेपाल बारको निर्वाचन अत्यन्तै महँगो र भड्किलो बन्दै गएको छ चुनावको प्रचारप्रसार शैली र वकिलहरूले गरेको खर्च हेर्दा लाग्छ यो नेपाल बारको चुनाव हो कि नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघको निर्वाचन हो छुट्याउन मुस्किल पर्छ उम्मेदवारहरूले रक्सीको खोलो बगाएको देख्दा लाग्छ यो नेपाल बार हो कि रेस्टुरेन्ट एन्ड बार हो यसको नियन्त्रण हुनैपर्छ वकिल र अल्कोहल पर्यायवाची हुन् भन्ने मान्यताको स्थापित गरिँदै छ एउटा बारमा लयर हुन्छ अर्को बारमा लिक्व्यएर हुन्छ भन्ने मानसिकताको विकास हुँदै छ नेपाल बार वकिलहरूको पेसागत संगठन हो कि भट्टी पसल हो यसको विषया गम्भीर बहस र समीक्षा हुन जरुरी छ लाखौँको खर्च गरेर बारलाई पार लगाउन सकिन्न भन्ने कुरा सबैले बुझ्न जरुरी छ तत्कालीन समयमा स्थापित बारको प्रतिष्ठालाई समाप्त पार्ने खेलमा लागेका बिचौलियाको कब्जामा बार पर्ने खतरा बढ्दै गएको छ थापाको नेतृत्व कालमा अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा समेत ख्यातिप्राप्त बारले नर्वेजियन बार ल अफ एसियालगायत संस्थासँगको सम्बन्धलाई मजबुत बनाएको थियो तर अहिले यसमा पनि आँच आएको छ अबको बार भनेको पेसागत हकहितमा केन्दि्रत हुन सक्ने खालको इमानदार र सक्षम नेतृत्वको हातमा र साथमा हुनुपर्छ बिचौलिया र अवसरवादीको हातमा होइन कालो कोटमा कालो धब्बा बस्ने स्थितिको अन्त्य हुनैपर्छ बारको उचाइलाई पुरानै अवस्थामा लग्नका लागि कालो कोटेहरूले भोटको सही मूल्यांकन गरेर प्रयोग गरुन् बाँसुरी बजाउन कलाकारलाई दिने कि बाँदरलाई कानुन दृष्टि लगाउने मौका यही हो कालो कोट लगाएर भोटको राजनीति होइन पेसालाई मर्यादित बनाउनैपर्छ नोटसँग कोट र भोट साट्ने परिपाटीको अन्त्य गर्दै बारलाई पुरानै अवस्थामा फर्काउनुको विकल्प छैन | 1,192 |
माघ देखि प्रदर्शनमा आउन लागेको ‘फन्को’ को यतिबेला ‘ठूङ्दे’ गीतलाई प्रचार हतियार बनाइएको छ शुक्रबार गरिएको फिल्मका कार्यक्रममा पनि सोही गीत हाबी देखियो राजेन्द्र थापाको रचनालाई चेतन सापकोटाले आफ्नै संगीतमा रेश्मा सुनुवारसँग गाएको उक्त गीत कार्यक्रममा पनि गाएरै सुनाइयो फ्रान्सदेखि फिल्मकै प्रचारमा आएका निर्देशक सुवर्ण थापा नै खासै खुल्न सकेनन् पहिल्यै गीत गाउँदै गायक/गायिका आफैं नाच्न थालेपछि फिल्मका कलाकारहरु रमिते बनेका थिए फिल्मका मुख्य कलाकार सौगात मल्ललाई फिल्मबारे बोल्न आग्रह गर्दा ‘बोल्नुपर्ने केही छैन धन्यवाद’ भन्दै कुरा टुंग्याए दयाहाङले भने केही समय लिएरै बोले ‘त्यो बेलाको समय सम्झिने फिल्म हो’ तर उनले कुन समयका बारेमा हो भन्नेमा गोप्य हुनै चाहे यति भने ‘जून समय हामीले भोगेरै आएका हौं कुन बेलाको हो भन्ने त फिल्म हेरेपछि थाहा भई नै हाल्छ ’निर्देशक सुवर्णले भने ‘कानले देख्दैन आँखाले सुन्दैन’ भने झैं फिल्मले देखिएको सबै सत्य नहुन पनि सक्छ भन्ने नै फिल्मको विषय रहेको बताए ‘जे देखिन्छ त्यो भ्रम पनि हुनसक्छ फिल्मको विषय नै यही हो’ सुवर्णले भने यसअघि ‘सुनगाभा’ बनाएर तारिफ कमाएका उनले फिल्ममा समावेश घटनाले हाम्रै समाजका चरित्रका मानवीय समस्या दरिद्रता संकोचलाई उजागर गर्ने दाबी गरे फिल्मकी अर्की कलाकार केकी अधिकारीले भने सुवर्णसँग काम गर्ने इच्छा पुरा भएको सुनाइृन् ‘‘सुनगाभा’ हेरेपछि नै मलाई उहाँसँग काम गर्न पाए हुन्थ्यो भन्ने लाग्थ्यो त्यसैगरी फिल्मका कोस्टार पनि यति सक्षम हुनुहुन्थ्यो की मैले धेरै कुरा सिक्ने मौका पनि पाएँ’ केकीले भनिन् पोखरादेखि काठमाडौंसम्मको सडक यात्राको वर्णन रहेको ‘फन्को’ मा सौगात दयाहाङ केकीसहित अनुप बराल प्रियंका कार्कीलगायतको अभिनय रहेको छ प्रियंका देश बाहिर भएकाले अनुपस्थित रहिन् | 239 |
संघीय प्रदेशको सीमांकन र संविधान निर्माण प्रक्रियाप्रति असहमति जनाउँदै मधेसी मोर्चा बितेको एक वर्षभरि ठूला साना प्रदर्शनमा सक्रिय रह्यो मधेस–थरुहटमा दुई प्रदेश हुनुपर्ने समानुपातिक समावेशी क्लस्टर घटाउनुपर्ने नागरिकता प्रावधान सच्याउनुपर्ने जनसंख्याका आधारमा निर्वाचन क्षेत्र राष्ट्रिय सभामा प्रतिनिधित्वलगायत बुँदे माग राखेर गत वर्ष साउन देखि आन्दोलन सहभागी मोर्चाले संविधान जारी भएको दिन असोजलाई कालो दिवस भनेको थियो आजको कान्तिपुरमा खबर छापिएको छयो एक वर्षको बीचम | 64 |
जेठ जनकपुरधाम धनुषाको सखुुवा महेन्द्रनगरमा रहेको आईएमईआई सञ्चालन गर्दै आएको माँ आशिष ट्रेडर्सले चोरी भएको खबर प्रहरीलाई खबर गरे इलाका प्रहरी कार्यालय महेन्दनगरको अगाडी राष्ट्रिय वाणिज्य बैंक रहेको भवनमा को राजेश कुमार साहले माँ आशिष ट्रेडर्समा सञ्चालन गरेका थिए आफ्नै कार्यलय नजिकै लाखभन्दा बढी रकम चोरी भएको उजुरी परेपछि प्रहरीले पनि अनुसन्धान अघि बढायो तर सञ्चालक आफैं पक्राउ परे प्रहरी अनुसन्धानका क्रममा ट्रेडर्सले चोरी नै नभएको खुलेको छ साहले साथीहरुबाट लिएको ऋण लिएका थिए तर ऋण समयमा तिर्न नसकेपछि चोरी भएको नाटक गरी हल्ला फैलाएको पाइएको धनुषाका प्रहरी उपरिक्षक रामदत्त जोशिले जनकारी दिए प्रहरीका अनुसार साहले साथीबाट लिएको लाख रुपैयाँ ऋण चुक्ता गर्न बाँकी रहेको पाइएको छ यो रकम तत्काल चुक्ता गर्न सक्ने अवस्था नरहेकोले चोरी भएको नाटक गरेको स्वीकार गरेका हुन् जोशीले भने गलत सूचना तथा अफवाह फैलाएकोमा मुद्धा दायर गरी थप अनुसन्धान अगाडी बढाइएको प्रहरीले जनाएको छ | 139 |
पहिलो खेलमा भारतलाई पाँच विकेटले हराएर सकारात्मक सुरुवात गरेको श्रीलंकाले तीन ट्वान्टी खेलको श्रृंखलामा को हार व्यहोर्न बाध्य भयोआइतबार भएको अन्तिम तथा निर्णायक खेलमा रविचन्द्रन आश्विनले विकेट लिँदै भारतलाई विकेटको जित दिलाएविशखापट्नममा टस हारेर ब्याटिङ थालेको श्रीलंका रनमै अल आउट भयो दसुन सनकाले र थिसारा परेरराले रन जोड्नु बाहेक अन्य ब्याट्सम्यानले दोहोरो अंक पनि बनाउन सकेनन्दुवै सुरुवाती ब्याट्सम्यानलाई रनमा पबेलियन फर्काएका आश्विनले सुरुका चार विकेट लिए | 66 |
राणाकालमै बनेको सो रेल सेवा अहिले बन्द छ साहले यो सेवाले जोडेको भावनात्मक सम्बन्धलाई कलाका माध्यमबाट प्रस्तुत गरेर दुई देशबीचको लामो जनस्तरको सम्बन्धलाई पुर्नतार्जगी पार्ने काम गरेका छन् उनले दुखेसो पोखे ‘भारतीय रेल्वेका डब्बा र लिक अहिले कबाडी सामान बनेर थन्किएका छन् साथै त्यसको कबाडीमा बिक्री गर्नका लागि मोल बढाबढ भइरहेको रहेछ त्यो रेल त हाम्रो सम्बन्ध र रोटीबेटीको इतिहास भएकाले संग्रहालयमा राखिनुपर्छ भन्ने मेरो मत हो’ | 67 |
कारोबार संवाददाताकाठमाडौं असारसरकारले दर्ता प्रक्रिया र अनुगमनमा कडाइ गरेसँगै नयाँ सहकारी संस्था खुल्ने क्रम घट्दै गएको छ दोस्रो जनआन्दोलनपछि अन्तरिम संविधानमै सहकारीलाई आर्थिक खम्बाको स्थान दिइएपछि एकाएक सहकारीप्रतिको आकर्षण ह्वात्तै बढेको थियो तर सहकारी विभागले गत वर्षदेखि नगरपालिकामा बचत तथा ऋण सहकारीको दर्ता बन्द र अन्य सहकारीका लागिसमेत दर्ताका लागि कडाइ गरेपछि दर्ता घटेको हो त्यसअघि विभागले दर्ता अगाडि संस्थापक सदस्यलाई अनिवार्य तालिमका साथै संस्थागत सहकारी खोल्न बन्द र कार्यक्षेत्रसमेत सीमित बनाइ दिएको थियो सहकारी विभागले अनुगमनमा कडाइ गरेपछि पनि आवश्यक परेका व्यक्तिले मात्र सहकारी खोलेकाले पहिलाजस्तो सहकारीको दर्ता हुन छोडेको सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्रालयका सहसचिव काशीनाथ मरासिनिले जानकारी दिए “कमाउने उद्देश्य राखेर सहकारी दर्ता गर्ने काम निरुत्साहित भएकाले दर्तामा कमी आएको हो” उनले भने विभागको तथ्यांकअनुसार आर्थिक वर्ष / मा सहकारीको दर्ता वृद्धिदर प्रतिशत थियो सहकारीको दर्ता बढ्दै गएर वृद्धिदर आव / मा प्रतिशतसम्म पुगेको थियो त्यसपछिका वर्षमा भने सहकारीको दर्ता क्रम बढ्दै गएको देखिएको छ देशभरमा सबैभन्दा बढी काठमाडौंमा सयको हाराहारीमा सहकारी छन् दुई वर्षअघिसम्म सातामा वटासम्म सहकारी दर्ता हुने काठमाडौंमा नयाँ व्यवस्थापछि थोरै सहकारी दर्ता हुने गरेको छ विभागले भदौ देखि उपत्यकामा सहकारीको दर्ता अगाडि संस्थापक सदस्यलाई आधारभूत सहकारी तालिम अनिवार्य गरेको हो त्यस्तै असोज देखि देशभर नै संस्थागत सहकारी दर्ता बन्द गरेको थियो विभागको यस व्यवस्थाले तिनवटै जिल्लामा सहकारी दर्ता घटेको हो यसैगरी वैशाखदेखि लागू भएको सहकारी दर्ता तथा नियमन मापदण्ड– ले कार्यक्षेत्र कम बनाएपछि सहकारीप्रतिको आकर्षण कम भएको हो सहकारीमा विकृति बढेपछि दुई वर्षदेखि विभागले सहकारी दर्ता र अनुगमनलाई कडाइ गर्दै लगेको हो विभागले नयाँ मापदण्ड लागू गर्नुका साथै सञ्चालकलाई सहकारी ऐन कानुनलगायत आधारभूत ज्ञान दिने उद्देश्यले विभागले दर्ताभन्दा अगाडि अनिवार्य तालिमको व्यवस्था गरेको हो त्यस्तै संस्थागत सहकारीहरूले कार्यक्षेत्र बाहिर कारोबार गर्ने र व्यापार रूपमा ऐनविपरीत चलेको पाइएपछि संस्थागत सहकारी दर्ता बन्द गरिएको विभागका अधिकारी बताउँछन् यसैगरी गत वर्षदेखि नगरपालिकामा र यससँग जोडिएका गाविसमा समेत बचत तथा ऋण सहकारीको दर्ता बन्द गरिएको छ सरकारले सहकारीको दर्ता र अनुगमनलाई व्यवस्थित बनाउन नयाँ ऐन ल्याउनेसमेत तयारी गरिरहेको छ हाल देशभर हजार सहकारी दर्ता भएका छन् क्षेत्रगत रूपमा सबैभन्दा बढी सहकारी मध्यमाञ्चलमा छन् भने सबैभन्दा कम सुदूरपश्चिमाञ्चलमा रहेको विभागले जनाएको छ सहकारीको दर्ता घट्दै | 337 |
पुस गोरखा गत वैशाखमा गएको ‘गोरखा भूकम्प’ को केन्द्रबिन्दु जिल्ला गोरखामा भूकम्पस्मृति स्तम्भको निर्माण गरिएको छ भूकम्पमा परी ज्यान गुमाएकाको सम्झनामा स्तम्भ निर्माण गरिएको हो गोरखा जेसिजले चार लाख हजार रुपैयाँ लगानी गरेर हरमटारीस्थित प्रशासन चोकमा स्तम्भ निर्माण गरेको हो उक्त स्तम्भको आज जेसिजको वर्ष का केन्द्रीय अध्यक्ष जगतबहादुर पोखरेलले अनावरण गरे स्तम्भमा भूकम्पका बेला गोरखा जिल्लाभर मृत्युवरण गरेकाको नामावली उल्लेख छ स्तम्भ निर्माण गरिएको जानकारी दिँदै गोरखा जेसिज वर्ष का जनसम्पर्क अधिकारी अजितरमण खनालले भूकम्पले पुर्याएको मानवीय क्षतिबारे भावी पुस्तालाई जानकारी दिन स्तम्भ निर्माण गर्नुपरेको बताए स्तम्भको चारैतर्फ भूकम्पमा परी जिल्लाभर मृत्युवरण गरेका जनाको नाम लेखिएको छ करिब छ फिट अग्लो स्तम्भ एक महिना लगाएर निर्माण गरिएको हो साथै सरकारले भूकम्पको केन्द्रबिन्दु गोरखाको बारपाक गाउँमा पनि भूकम्पस्मृति स्तम्भका साथै पार्क निर्माण गर्ने घोषणा गरेको छ जेसिज गोरखाले वर्ष का अध्यक्ष अञ्जनबाबु खत्रीलाई बिदाइ गर्दै वर्ष का अध्यक्ष प्रेमध्वज थापा मगरलाई पद हस्तान्तरण गरेको जेसिजका पूर्वअध्यक्ष शरण श्रेष्ठले जानकारी दिए गोरखा सङ्ग्रहालयमा भएको कार्यक्रममा जेसिजका विभिन्न विभागीय प्रमुखले पनि पद हस्तान्तरण गरेका थिए रासस | 164 |
राजविराज माघ अनुसन्धानको नाममा निर्दोष व्यक्तिहरुको धरपक्कड तथा मानसिक यातना दिने काम भईरहेको भन्दै मधेशी मोर्चा सप्तरीले त्यस्ता कार्य तत्काल रोक्न स्थानीय प्रशासनको ध्यानार्षण गराएको छ मोर्चाको तर्फबाट सूचना तथा सञ्चार समितिका संयोजक अमरनाथ मण्डल र सदस्य श्यामसुन्दर यादवले शनिवार प्रेस विज्ञप्ति जारी गर्दै स्थानीय प्रशासनको ध्यानाकर्षण गराएका हुन् पछिल्लो समय गत पुस गते सप्तरीको झुटकी प्रहरी चौकीमा कार्यरत सई रमेश सुब्बालाई गोली हानी हत्या गरिएको घटनाप्रति संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेशी मोर्चा सप्तरी समेत दुःख व्यक्त गर्दै उक्त घटनाको विषयमा सत्यतथ्य छानबिन गरी दोषीलाई कडा कार्वाही हुनुपर्नेमा मोर्चाको विमती नरहेको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ कुनै पनि अपराधिक घटनाको अनुसन्धान गर्नु र दोषीलाई कानूनको दायरमा ल्याउनु सुरक्षा निकायको जिम्मेवारी भएको भन्दै प्रेसविज्ञप्तिमा अगाडि भनिएको छ ‘उक्त कार्यमा मोर्चाको बाधा विरोध नरहेकोले छानबिन तथा अनुसन्धान कार्य गर्दा अपराधी नउम्कियोस् र निर्दोष सर्वसाधारण जनतालाई अनावश्यक रुपमा दुःख दिने कार्य नहोस् यसतर्फ स्थानीय प्रशासनको ध्यानाकर्षण गराउन चाहन्छौं ’केही समय यता अनुसन्धान र अपराध नियन्त्रणको नाममा निर्दोष व्यक्तिहरुलाई धरपकड गर्ने खानतलासीको नाममा घर–घरमा प्रवेश गरी सर्वसाधारणलाई आतंकित पार्ने शारीरिक तथा मानसिक यातना दिने र मधेश आन्दोलनमा लागेका आन्दोलनकारीहरुलाई पूर्वाग्रही ढङ्गले हिरासतमा राखी झुठा मुद्दा लगाई फँसाउने र यातना दिने कार्य भइरहेकोप्रति मोर्चाले प्रेस विज्ञप्ति मार्फत सचेत गराएको छ शान्तिपूर्ण आन्दोलनमा लागेका हाम्रा सहकर्मीहरुको मनोबल गिराउन तथा निरुत्साहित पार्न विभिन्न खालका षडयन्त्रहरु भइरहेकोले त्यस्ता गतिविधी तत्काल बन्द गर्न समेत प्रेस विज्ञप्तिमार्फत सम्बन्धित पक्षसँग आग्रह गर्दै प्रेस विज्ञप्तिमा अगाडि भनिएको छ ‘यस्ता गतिविधिहरु नरोकिए त्यस्ता क्रियाकलाप विरुद्ध मोर्चा थप सशक्त सशक्त आन्दोलन गर्न बाध्य हुनेछ ’संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेशी मोर्चाले आह्वान गरेको निरन्तरको संघर्षका कार्यक्रमलाई पूर्ण रुपमा सफल एवम् सशक्त बनाउन मधेशी मोर्चा सप्तरी प्रतिवद्ध रहेको जनाइएको छ शान्तिपूर्ण आन्दोलनबाटै मधेशी जनताको हक अधिकारलाई सुनिश्चित गराउने संकल्पका साथ अघि बढिरहेको आन्दोलनलाई मत्थर पार्न केही मधेश विरोधी तत्वहरु सक्रिय रहेकोप्रति मोर्चा सचेत रहेको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ शान्तिपूर्ण आन्दोलनका क्रममा राज्यद्वारा निरन्तर रुपमा गरिएको क्रुर दमनका क्रममा हालसम्म हामीले जना योद्धाहरुलाई गुमाउनुपरेको करिब पाँच दर्जन भन्दा बढी घाइते तथा करिब आधा दर्जन आन्दोलनकारी अङ्गभङ्ग भएको पीडालाई आत्मसात गर्दै शान्तिपूर्ण सशक्त संघर्ष जारी नै रहेको विज्ञप्तिमा जनाइएको छ अधिकार प्राप्त नभएसम्म शान्तिपूर्ण संघर्ष जारी रहने प्रतिवद्धता दोहो¥याउँदै विज्ञप्तिमा अगाडि भनिएको छ ‘राज्यद्वारा भइरहेको क्रुर दमनको वास्ता नगरी जारी शान्तिपूर्ण आन्दोलनका हाम्रा आन्दोलनकारी सहयोद्धाहरु अगाडि बढीरहेको अवस्थामा केही परिचालित कुतत्वहरु सक्रिय रहेकोले त्यस्ता तत्वहरुबाट समेत रहन हाम्रो आग्रह छ ’मधेशी मोर्चा सप्तरीका संयोजक कपिलदेव यादवको अध्यक्षतामा शनिबार बसेको बैठकले स्थानीय प्रशासनलाई ध्यानाकर्षण र सचेत गराउने निर्णय समेत गरेको जनाईएको छ | 386 |
राजविराज मंसिर राजविराजस्थित जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा आइतवार करिब बजेको समयमा बम फेला परेपछि दिनभरि दैनिक कामकाज प्रभावित भएको छ प्रशासन कार्यालयको कोठा नम्वर– मा नागरिकता÷राहदानी फाँटबाट झोलामा राखिएको बम फेला परेको हो जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा बम रहेको हल्ला भएपछि कार्यालयमा काम गरिरहेका कर्मचारी तथा सेवाग्राही त्रसित भएका छन् बमका कारण प्रशासन कार्यालयको कामकाज प्रभावित रहन पुगेको थियो बम निष्कृय गर्न कृष्ण दल गणका सह–सेनानी आशिष तामाङ्ग नेतृत्वमा नेपाली सेनाको टोलीले निष्क्रिय पार्ने प्रयासमा जुटेका छन् बजेदेखि टोली निष्कृय पार्ने प्रयासमा रहे पनि बेलुका बजेसम्म निष्क्रिय हुन नसकेको तामाङ्गले जानकारी दिएका छन् यता जिल्ला प्रशासन कार्यालय आसपास क्षेत्रबाट सर्वसाधारणलाई खाली गराईएको छ भने उक्त सडकमा समेत आवागमनमा रोक लगाईएको छ यसैबीच जनजान्त्रिक तराई मुक्ति मोर्चा (क्रान्तिकारी)का केन्द्रीय संयोजक जयकृष्ण गोइतले आफूहरुले जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा बम राखेको भनी जिम्मेवारी लिएको छ तराईको मुक्ति स्वतन्त्रता विरुद्ध नेपाली शासनका जिल्ला प्रशासकहरुको आदेशमा प्रहरी र सशस्त्र प्रहरीहरुले भविष्यका होनहारलगभग मुक्तिकामी तराईका सपूतको कायरतापूर्ण गैरन्यायिक हत्या तथा करिब हजार सय जनालाई गैरकानूनी बन्दी बनाएको गोइतद्वारा आइतवारै जारी प्रेस विज्ञप्तिमा उल्लेख छ संघियता पक्षधरको शान्तिपूर्ण आन्दोनलाई कथित नियन्त्रण गर्ने नाममा सेना समेत परिचालन गरेर मानव अधिकारको विश्वव्यापी मान्यता विपरीत मात्र होईन कि नेपाल सरकारले हस्ताक्षर गरेका मानवअधिकारसँग सम्बन्धित विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय घोषणा एवं प्रतिवद्धताहरु सम्मको उलंघन गरेर पेट पीठ्यु छाती र टाउकोमा गोली ठोकेर निर्दोष निहत्त्ता निरीह बालक वृद्ध र महिलासहितको नृशंस हत्या गरिएको प्रेस विज्ञप्तिमा जनाईएको छ जिल्ला प्रशासकहरुले तराईका मूलनिवासीहरुको कायरतापूर्ण हत्याको श्रृङ्गखलाद्वारा तराईमा नेपाली औपनिवेशिक शासन टिकाउने मूर्खतापूर्ण हठ गरिरहेको भन्दै यस्तो स्थितिमा नेपाली बन्दूकबाट मुक्ति पाउनकोलागि तराई(मधेश)का मूलनिवासी(मधेशी)हरुलाई पनि बन्दूक समाउन अपरिहार्य हुन गएको गोइतद्वारा जारी विज्ञप्तिमा भनिएको छ | 255 |
राजविराज नेपालीहरुको महान पर्व बडादशैं मङ्गलवारदेखि सुरु भएको छ कोजाग्रत पूर्णिमासम्म दिन हिन्दू परम्परा अनुसार दुर्गा भवानीको पूजा–आराधना गरी हर्षोल्लासका साथ दशैं मनाइन्छ दशैंको पहिलो दिन बिहानै आ–आफ्ना घरको पूजाकोठा तथा दशैं घरमा विधिपूर्वक घटस्थापन गरी जमरा राखिदैछ बैदिक विधि अनुसार नजिकको तीर्थ वा सफा ठाउँबाट ल्याएको माटोमा पञ्च धातु र पञ्च पल्लव राखी जौ र मकै छरेर जमरा राख्ने चलन छ विजया दशमीका दिन आफ्ना मान्यजनबाट विजयको प्रतीक रातो टीका र समृद्धिको प्रतीक पहेंलो जमरा लगाउने गरिन्छ असत्यमाथि सत्य र आशूरी शक्तिमाथि दैवी शक्तिको विजयका रूपमा मनाइने यो पर्वको नवरात्रीभरी विभिन्न शक्तिपीठमा बलि दिइनुका साथै दशैँ घरमा प्रत्येक दिन दुर्गा सप्तशती र भगवतीका स्तोत्र पाठ गरिन्छ शक्ति स्वरूपा दुर्गा भवानीको विशेष पूजा गरिने भएकाले यो अवधिलाई दुर्गापूजा पनि भनिन्छ काठमाडौंको हनुमानढोका दरबारस्थित दशैं घरमा पनि घटस्थापना गरी जमरा राखिँदैछ सप्तरीसहित मधेशका जिल्लाहरुमा गाउँ–गाउँमा माता दुर्गाको मूर्ती बनाएर पूजा–आजा थालिँदैछ घटस्माता देवी दुर्गाको नौ रूप हुन्छ पहिलो दिन माता दुर्गाको पहिलो स्वरूपलाई ’शैलपुत्री’ को नामबाट पूजा–आजा गरिन्छ नवदुर्गाहरुमध्ये प्रथम दुर्गा हो यो पर्वतराज हिमालयको घरमा पुत्रीको रूपमां जन्म लिएका कारण यीनलाई ’शैलपुत्री’को नामले चिनिन्छ नवरात्र पूजनमा पहिलो दिन यसकै पूजा तथा उपासना गरिन्छ माता दुर्गाको दाहिने हाथमा त्रिशूल र बायाँ हातमा कमल पुष्प सुशोभित हुन्छ आफ्नो पूर्व जन्ममां उनी प्रजापति दक्षको कन्याको रूपमा जन्म भएको थियो उनको नाम ’सती’ थियो उनका विवाह भगवान शंकरसँग भएको थियो एकपटक प्रजापति दक्षले ठूलो यज्ञ गरे उक्त यज्ञमा सबै देवतालाई बोलाइयो यज्ञमा सतीलाई बोलाइए पनि भगवान शंकरलाई आमन्त्रित गरिएन सतीले जब उनले आफ्ना पिताले अत्यन्त विशाल यज्ञको आयोजना गरिरहेको छ तब त्यहाँ जानकालागि उनी तम्तयार भइन् खुशीको कुरा जब उनले भगवान शंकरलाई सुनाइन् भगवान शंकरले भने ‘ प्रजापति किन ममाथि रुष्ट भएको छ ’ सम्पूर्ण देवगणलाई बोलाउँदा पनि मलाई मात्रै किन बोलाएन ’ आफूलाई जानी–जानी नबोलाएको भन्दै उक्त यज्ञमा सतीलाई पनि सहभागी नहुन भने यद्यपी भगवान शंकरको उक्त निर्णयले सतीको चित्त बुझेन त्यहाँ गएर आमा तथा वहिनीहरुसँग भेट्न उनी व्यग्र भईन् सतीको उत्कट र्ईच्छा देखेर शंकरले यज्ञमा सहभागी हुन अनुमति दिए सती जब आफ्नो माइती पुगिन् त्यहाँ उनले फरक किसिमको व्यवहारको अनुभूति गरिन् किनभने उनीसँग कोही कसैले पनि राम्रोसँग कुरासम्म गरेन केवल उनकी आमाले मात्र स्नेहपूर्वक गलामा गला मिलाइन् बहिनीहरुको कुरामा समेत व्यंग्य भावको अनुभूती सतीले गरिन् भगवान शंकरप्रति पनि उनले त्यहाँ अपमानजनक कुराहरु सुनिन् दक्षको मुखबाट समेत अपमानजनक वचन सुनेर सती दुखी भइन् यस्तो अवस्था देखेर सतीको हृदय क्षोभ ग्लानि र क्रोधले भरियो भगवान शंकरको कुरा काटेर यज्ञमा सहभागी हुन गएकोमा आत्मग्लानी महशुस गरिन् उनले आफ्नो पति शंकरको अपमानलाई सहन गर्न सकिन तत्कालै आफूलाई जलाएर भष्म भइन् यस्तो दारुण घटनाको विषयमा थाहा पाएर भगवान शंकर अति क्रोधित भएर आफ्ना गणलाई पठाएर तत्क्षण यज्ञ विध्वंश गराएदिए सतीले योगाग्निद्वारा आफ्नो शरीरलाई भस्म पारी अर्को जुनिमा शैलराज हिमालयको पुत्रीको रुपमा जन्म लिइन् त्यसपछि उनी ’शैलपुत्री’को नामबाट विख्यात भईन् पार्वती हैमवती पनि उनकै नाम हो उपनिषद्को एक कथा अनुसार उनले ने हैमवती स्वरूपबाट देवतालाई भञ्जन गरेकी थिइन् ’शैलपुत्री’ देवीको विवाह पनि भगवान शंकरसँगै भयो उनी अर्को जुनिमा पनि शंकरकै अर्धाङ्गिनी भइन् दुर्गाका स्वरुपहरुमध्ये प्रथम शैलपुत्री दुर्गाको महत्व र शक्ति अपार मानिएको छ | 485 |
पाँचथर कार्तिक जिल्ला प्रहरी कार्यालय पाँचथरले नजिकै रहेको तिहार र छठ पर्वलाई मध्यनजर गरी घटनाहरु घट्न नदिन र यसबाट बच्नकोलागि विभिन्न सन्देशमुलक सुचना प्रचार प्रसारलाई जोड दिएको छ विशेषगरि तिहारमा मनोरञ्जन गर्ने उद्देश्यले विभिन्न किसिमका भुईचम्पा पटाका तथा अन्य विष्फोटक पदार्थहरुको प्रयोग गर्ने र दिपावली मनाउन विचारै नपु¥याई विभिन्न प्रकारका विद्युतीयवत्तिहरु तथा मैनवत्ती र अन्य प्रज्वलनशिलवत्तीहरुको प्रयोगगरि दिपावली मनाउने प्रचलन बढेकोले सोबाट हुने दुर्घटनाबाट सचेत गराउने तथा त्यस्ता घटना हुन गर्न नपाओस भन्ने उद्देश्यले जिल्ला प्रहरी कार्यालय पाँचथरले जिल्लाका सबै क्षेत्रहरुमा सुचना पु¥याउन कार्तिक गतेबाट निरन्तर रुपमा नेपाली भाषा र स्थानीय लिम्बु भाषामा माईकिङ शुरु गरेको छ सन्देशमुलक सुचनामा विशेषगरि तिहारको अवसरमा विगतका वर्षहरुमा मानिसहरुले जुवा तास तथा जुवा जन्य अन्य खेलहरु खेलेर मनोरञ्जन गर्ने गरेको पाईएको हुँदा त्यस्ता खेलहरु कानून विपरित भएको र त्यस्ता खेलहरुले आपसी सदभावलाई विगार्ने झै–झगडा निम्त्याउने र घटनाहरु समेत घट्न सक्ने भएको हुँदा त्यस्ता खेलहरु नखेल्न समेत सचेत गराईएको छ जिल्लाको दुर्गम भेगसम्म सुचनाको पहुँच पुगोस भनी लिम्बु भाषामा समेत अनुवाद गरेको सन्देशमुलक सुचनाले यसवर्ष सदाको वर्ष भन्दा दिपावली तथा छठ पर्वको अवसरमा घटनाहरु कम हुने विश्वास लिईएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय पाँचथरले जनाएको छ | 179 |
फागुन काठमाडौं नेपाल मुस्लिम संघका अध्यक्षसमेत रहेका अब्दुल सत्तारले नेपाली कांग्रेसको औं महाधिवेशनमा केन्द्रीय सदस्य पदमा उम्मेदवारी दिने घोषणा गरेका छन् गोर्खा क्षेत्रनम्बर बाट महासमिति सदस्य निर्बाचित सत्तार मुस्लिम समुदायका लागि छुट्टाइएको एकमात्र केन्द्रीय सदस्य पदमा उम्मेदवारी दिने तयारीमा छन् ‘जात मिलाएर मात्र हुँदैन भूगोल पनि मिलाएर समावेशी हुन्छ’ सत्तारले अनलाइनखबरसँग भने भने ‘म पहाडी समुदायको मुस्लिम हुँ मैले केन्द्रीय सदस्य पदमा जितेमा कांग्रेस पार्टी र मुस्लिम समुदाय बीचको सम्बन्धमा आइसब्रेक हुनेछ ’आफू मुस्लिमलगायत सबै जात तथा समुदायलाई एकताबद्ध गर्ने अभियानमा लागेको भन्दै उनले पहाडी र मुस्लिम समुदायबीचको विभेद हटाउने दाबी गरे कांग्रेसका अहिलेका नेताहरुले वीपीको सिद्धान्तलाई भुल्दै गएकाले पनि अब कार्यकारी पदमा पुग्नुपर्छ भनेर आफू अघि बढेको उनले बताए ‘कांग्रेस वीपीको नीतिअनुसार चलेको भए पार्टी धेरै माथि जान्थ्यो कांग्रेसले अहिले अंगालेको आर्थिक नीति वीपीको होकी अरुको नीति हो भनेर छुट्याउन नसकिने भएको छ’ सत्तारले भने ‘त्यसैले पनि म अब कार्यकारी पदमा पुग्नुपर्ने आवश्यकता ठानें ’सत्तारले बागबजारस्थित एक होटेलमा सम्पर्क कार्यालय खोलेर आफ्नो पक्षमा माहोल बनाउन सुरु गरिसकेका छन् ट्रेड युनियनको तर्फबाट अधिकारी र पौडेलयसैबीच नेपाली कांग्रेसको आसन्न औं महाधिवेशनमा भातृ संगठन नेपाल ट्रेड युनियन कांग्रेसको तर्फबाट आत्मराम पौडेल र कल्पना अधिकारीले केन्द्रीय सदस्य पदमा उम्मेदवारी घोषणा गरेका छन् ट्रेड युनियन राष्ट्रिय समिति उपाध्यक्षसमेत रहेकी अधिकारीले महिला आरक्षित कोटा र पौडेलले प्रदेश नम्बर बाट केन्द्रीय सदस्यमा उम्मेदवारी घोषणा गरेका हुन् सोमबार रिपोर्टर्स क्लब नेपालमा पत्रकार सम्मेलनमा उनीहरुले मजदुरको पेशागत हितमा हस्तक्षेपकारी भूमिका स्थापित गर्न र बेरोजगारहरुको हितलाई स्थापित गर्ने बताए नेपाली कांग्रेसको औं महाधिवेशन आगामी गतेदेखि राजधानीमा सुरु हुँदैछ संस्थापन र देउवा पक्षले प्यानलसहित उम्मेदवारी दिने तयारी गरेका छन् | 249 |
बार्सिलोनाका स्टार मिडफिल्डर आन्द्रेस इनिस्टा आइतबार क्लब फुटबलमा अर्को उचाइँ छुन लागिरहेका छन् उनलाई प्रशिक्षक लुइस एन्रिकले सय खेलका लागि सेल्टा भिगोविरूद्ध मैदानमा उतार्दै छन् इनिस्टा लिओनल मेसीसँगै बार्सिलोनाका अहिलेसम्मकै सबैभन्दा सजिएका खेलाडी हुन् इनिस्टाले बार्सिलोनाका लागि ट्रफी जितेका छन् सन् को विश्वकप फुटबलको फाइनलमा इनिस्टाकै निर्णायक गोलका कारण स्पेनले पहिलो पल्ट उपाधि जितेको थियो उनी आफ्ना पूर्व सहपाठी जाभी हर्नान्डेजपछि बार्सिलोनाबाट सर्वाधिक खेल खेल्ने दोस्रो खेल | 67 |
इन्डिनयन प्रिमियर लिग क्रिकेटमा आज कोलकाता नाइट राइडर्स र दिल्ली डेयर डेभिल्सबीच प्रतिस्पपर्धा हुँदैछ कोलकाताको इडेन गार्डेन रंगशालामा हुने खेल बेलुकी : मा सुरु हुने छकोलकाताको नेतृत्व गौतम गम्भीरले गर्नेछन् भने दिल्ली जाहिर खानको कप्तानीमा मैदानमा उत्रिने छ घरेलु मैदानबाट यो सिजनको आइपीएल सुरु गर्न लागेको कोलकातालाई निकै सहज हुने छ घरेलु दर्शकका साथै आफ्नो टोलीलाई समर्थन गर्न अभिनेता शाहरुख खान पनि इडेन गार्डेन पुग्ने छन् कोलकाता नाइट राइडर्स शाहरुखको रेडचिली इन्टरटेनमेन्टसहितको स् | 73 |
सन्तोषराज बजगाईकेही समययता नेपाली पूँजी बजारले दिनानुदिन नयाँ उचाई समात्न सफल भइरहेको छ कम्पनीको शेयर मूल्य आकाशिने क्रम जारी छ दोस्रो बजारमा पैसा आउने क्रमले निरन्तरता पाइरहेको छ र कारोवार रकमले पनि राम्रै चर्चा पाएकै छ नेप्से परिसूचकलाई आधार मान्दा इतिहासकै सबैभन्दा ठुलो बुलमा हामी छौं तीनसय अंक तल पुगेको परिसुचकले सयलाई नै मात खुवाएर माथि पुग्दा यो समयमा बजार प्रवेश गर्ने लगानीकर्ताका निमित्त राम्रै हुन पुग्यो तीन सयबाट सुरु भएको बुल ट्रेन्ड आजसम्म निरन्तर छ भुकम्प र नाकाबन्दीले नराम्ररी खुम्च्याएको देशको आर्थिक अवस्थाले बाटो समात्न निकै कष्ट पाएको बेला लगानीको क्षेत्रमा कमी आउँदा र आर्थिक विकासको दर उत्साहजनक नभएको अवस्थामा शेयर बजारले भने दिनानुदिन नयाँ रेकर्ड बनाउँदा धेरै लगानीकर्ताहरु आराम मानी बसी रहेका छन भन्ने कुरा पनि नकार्न सकिन्न यसरी मुलुकको शेयर बजारमा भइरहेको वृद्धिका लागि तल उल्लेखित कारणहरु जिम्मेवार छन् : ) लगानीमैत्री वातावरणको अभावमा बैंक तथा वित्तिय संस्थामा अधिक तरलता सिर्जना हुन पुग्यो तरलता वृद्धि समस्या समाधान गर्नका निमित्त बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरु व्याज दरमा कमी ल्याउन बाध्य भए स्प्रेड दरका कारणले गर्दा बचतकर्ताले पाउने ब्याजमा पनि कमी आउन पुग्यो बैंकमा राखिएको पैसाले निकै थोरै प्रतिफल पाउँदा केही ठुलो रकम दोस्रो बजारतर्फ गएको प्रष्ट हुन्छ किनकि अहिले बचतमा पैसा राख्नु भन्दा दोस्रो बजारमै धेरै प्रतिफल देखिन्छ ) दोस्रोमा बैंक विकास बैंक तथा फाईनान्स कम्पनीमा आएको पूँजी वृद्धि योजना र वीमा कम्पनीहरु र लघुवित्तहरुमा भविष्यमा आउन सक्ने पूँजी वृद्धि योजनाका कारण ती शेयरबाट लगानीकर्ताले राम्रै बोनस राइट शेयर प्राप्त गर्ने अवस्थामा पुग्न सफल भए बोनस शेयर र राईटको लोभमा पनि लगानीकर्ताहरु दोश्रोे बजार तर्फ आकषिर्त भएको पाईन्छ ) पूर्ण रुपमा डिम्याट कारोबार पश्चात कागजी प्रमाणपत्र सबै डिम्याट गर्नुपर्ने बाध्यता पर्यो शेयर डिम्याट हुन समय लाग्दा बजारमा केहि हदसम्म कम आपूर्तिर्को अवस्था सिर्जना भएको अनुभव गर्न सकिन्छ ) घर जग्गाको कारोबार पनि केही वर्ष यता सुस्ताएको पाइन्छ घर जग्गामा लगानीकर्ता त्यति आकषिर्त नहुँदा पूँजी बजारबाट घर जग्गामा पैसा कमै गएको देखिन्छ ) जुवा घरको मानसिकताबाट पीडित शेयर बजारका लगानीकर्ताहरु धितोपत्र बोर्डका केही निर्णय बाट निकै प्रफुल्ल भएको पाइन्छ बजारको गहिराई हेर्ने सुविधा आइपियो सम्वन्धी तुलनात्मक रुपमा सहज निर्देशनहरु ब्रोकर कमीसनमा कमी ल्याउने हल्ला र स्वचालित कारोबार प्रणाली भित्राउने कुराहरुले गर्दा लगानीकर्ताको मनोबल उच्च भएको छ शेयरबजारमा अर्थशास्त्र मात्र नभएर मनोविज्ञानको पनि राम्रै स्थान हुने भएकाले केही हदसम्म बजार वृद्धिको एउटा कारण मध्य यो कारण पनि एक हो ) बुल साइकलमा लगानीकर्ताको मनोविज्ञान एकदमै बलियो हुन्छ बुलले एकपटक आफ्नो गति लिई सकेपछि त्यो चाँडै नै रोकिंदैन बुल केही समयको लागि अन्धो हुन्छ लगानीकर्ताहरु धेरै आशावादी भैइदिन्छन् यस्तो अवस्थामा लगानीकर्ताहरु आधारभूत पक्ष भन्दा भावनामा धेरै बग्ने गर्दछन त्यसैले मनोवैज्ञानिक हिसाबले पनि बजार वृद्धि भएको पाइन्छ घर छिमेकका साथीभाईहरुले पूँजीबजारबाट कमाएको खबर भाईरल हुन्छ साथीभाईहरुले कमाई सके मैले किन नकमाउने भन्ने मनोवैज्ञानिक कारण बाट पनि नयाँ लगानीकर्ताहरु बुल रनमा बजार प्रवेश गर्ने गर्छ्न अन्तराष्ट्रिय हिसावले हेर्दा देशको अर्थतन्त्र र रोजगारीमा सुधार आउँदा पूँजीबजारमा सकारात्मक असर पुग्ने गर्छ अर्थतन्त्र सबल हुँदै जाँदा त्यसको सिधा असर पूँबिजारमा पर्ने गर्छ नेपालको बजारमा देखिएको बुल भने अलिक फरक प्रकारको छ भूकम्प र नाकाबन्दीबाट थलिएको नेपाली अर्थतन्त्र र सबल राजनैतिक वातावरणको सिर्जना हुन नसक्दा देश आर्थिक हिसाबले दिनानुदिन खस्कदै छ गगनचुम्बी आयात र त्यसको दाजोमा निकै थोरै निर्यातबाट देशमा उद्योगधन्दा कलकारखाना अर्थात आर्थिक क्रियाकलापले फटको मार्न नसकेको स्पष्ट हुन्छ रेमिटेन्सबाट चलेको अर्थतन्त्र जुन सुकै बेला पनि धराशायी हुने खतरा छँदैछ दोहोरो अँकमा मुल्यवृद्धि हुँदा समेत वित्तीय संस्थाहरुले ब्याज दर घटाउदा पैसा गलत क्षेत्र तर्फ जानेछ भन्ने कुरालाई नकार्न सकिन्न जसले अर्थतन्त्रलाई दीर्घकालीन असर पुर्याउन सक्छ समग्रमा भन्दा शेयरबजारको प्रमुख मेरुदण्ड देशको अर्थतन्त्रले साथ नदिँदा नदिँदै पनि शेयरबजार वृद्धि हुनु अलि अस्वाभाविक नै छ झन बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरु र वीमा कम्पनीहरुको बाहुल्यता रहेको हाम्रो पूँजी बजारमा देशको आर्थिक अवस्थाको प्रतिविम्वत पूँजी बजारमा झल्कनु पर्ने हो अर्कोतर्फ केही लगानीकर्ताका अनुसार डिम्याटमा ढिलासुस्तीका कारणले गर्दा पनि शेयरबजार आकासिएको भन्ने कुरो छ आपूर्तिर् कम भइदिँदा शेयरमुल्य आकाशिएको हो भन्ने पनि एउटा समूह रहेको पाईन्छ केही हदसम्म यो कुरो सत्य पनि छ यसरी वृद्धि भएको शेयरमुल्य दिगो नहुने कुरो पनि निश्चित जस्तै छ हकप्रद शेयरको पछि लागेर लगानी गरिएमा त्यो लगानीले सानो समयका निमित्त मात्र राम्रो प्रतिफल दिन सक्ला तर लामो समयका लागि त्यस्ता शेयरहरु घातक हुन सक्छ्न किनकी पूँजी वृद्धि गरिएको अनुपातमा आम्दानी वृद्धि गर्न सजिलो छैन नेपाल राष्ट्र बैंक केही खुकुलो हुँदा भुकम्प र नाकावन्दीको असर वित्तीय संस्थाको वित्तीय प्रतिवेदनमा देखि नसकेकोले पनि आगामी दिन सजिलो नहोला कि भन्ने आँकलन गर्न सकिन्छ तर आगामी दिनमा हाम्रो पूँजी बजारमा केही सुनौला किरण पनि देखिएका छन धितोपत्र बोर्डबाट वैज्ञानिक बजार निर्माणका निमित्त केही राम्रा कदम चालिएका छन त्यस्तै स्वचालित कारोबार प्रणालीको शुरुवात भएमा नेपाली दोश्रोे बजार देशका अन्य क्षेत्रमा फैलिने छ र छरिएको पूँजी दोश्रोे बजारमा आई बजार झन आकाशिने अवस्था सिर्जना हुनेछ ब्रोकर कमीसनमा कमी आउने ल्याउने काम सफल भएमा र बैंकलाई ब्रोकर लाईसेन्स दिने कुरा अन्तिम निष्कर्षमा पुग्ने अवस्थामा पूँजी बजारले राम्रो गति लिने निश्चित छ पुनर्निर्माण कामले गति लिएमा देशमा आर्थिक क्रियाकलाप बढने र त्यसको सिधा असर पूँजी बजारमा पर्ने देखिन्छ छ त्यस्तै खुला बजार अर्थतन्त्रलाई आत्मसात गरेकोले जुनसुकै बेला गैर आवासीय तथा विदेशी लगानीकर्ताका लागि पूँजी बजार खुला हुन सक्छ यसले गर्दा थप पूँजी भित्रिई शेयर बजारमा सकारात्मक परिवर्तन आउने देखिन्छ समग्रमा भन्दा बजार अहिले अलि अस्वभाविक वृद्धि भएको आँकलन गर्न सकिन्छ देशको अर्थतन्त्र र शेयरबजार एकै बाटोमा हिड्नु पर्दछ अर्थतन्त्र त्यति सबल नभएको अवस्थामा बजार बढ्नुलाई मार्केट बबल (पानीको फोका) भन्ने गरिन्छ अब यो बुलमा के गर्ने बुलपछि बियर आउनु स्वभाविक चक्र नै हो त्यसैले अहिलेको वर्तमान अवस्थामा लगानीकर्ताहरु कम्पनी छान्नमा केही सजक हुन जरुरी छ चैत्र महिना पश्चात् तेस्रो त्रैमासिक वित्तीय प्रतिवेदन सार्वजनिक हुँदैछन् जसबाट अर्को वर्ष कति लाभांश पाईन्छ भन्ने कुराको बाटो तय हुन्छ त्यस्तै पुननिर्माणको कार्यले गति लियो भने पनि देशमा आर्थिक क्रियाकलापमा वृद्धि हुने छ त्यस्तै देशको आर्थिक वृद्धि दर रोजगारी मुल्यवृद्धि जस्ता आर्थिक परिसुचकमा पनि ध्यान दिएर अध्ययन गर्नु पर्ने हुन्छ पहिलेको जस्तो बजार क्यार्स त अहिले देखिँदैन किनकि अहिले पूँजी बजार वैज्ञानिक हुँदै छ नयाँनयाँ कम्पनीहरुको आगमन हुँदै छ पहिलेको भन्दा पूँजी बजार पारदर्शी र सजिलो छ बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुको कर्जा त्यति खराब छैन तर पनि वृद्धि भएको पूँजी बजारमा फाईदा सुरक्षितं गर्ने लगानीकर्ताको संख्या पनि धेरै हुने भएकाले बजार लामो करेक्सनमा नजाला भन्न सकिन्न बजार करेक्सनमा जादा बुलकै भरमा वृद्धि हुन पुगेका शेयरमुलीहरु नराम्रै हिसाबले क्यार्स हुन सक्छन् अर्को तर्फ आधारभुत हिसाबले बलिया अनि बजारमा मूल्य आमदानी (पिई) अनुपात कम भएका कम्पनीहरुको शेयरमुल्यमा व्यापक गिरावट नाआउला राम्रो प्रतिफल दिने कम्पनी छान्दा मुल्य कम भएमा पनि लाभांशले धेरै सहयोग गर्छ स्ट्यान्डर्ड चार्टड बैंकको शेयरमूल्य नौ हजारबाट अहिलेको अवस्थामा पुग्दा समेत लगानीकर्ताहरुले पाएको लाभांशलाई हिसाब गर्दा उनीहरु नोक्सानीमा छैनन् र हकप्रद शेयरको भरमा उचालिएका कम्पनीहरुले लगानीकर्तालाई कसरी निराश बनाए भन्ने कुरा हाम्रो सामु स्पष्ट नै छ त्यसैगरी आधारभुत कुराहरुलाई नहेरी बुलको मनोवैज्ञानिक असरका कारणबाट पनि धेरै कम्पनीको शेयरमूल्य बढन सक्छ तर त्यस्ता कम्पनीको शेयरमूल्य दिगो नहुन पनि सक्छ बजारमा सामान्य करेक्सन आउँदा समेत ती कम्पनीको शेयरमुल्य क्यार्स हुन सक्ने सम्भावना बढी नै हुन्छ यो कुरामा लगानीकर्ताहरु सजक हुनु पर्ने छ किनकी शेयरबजारकै बुलबाट कम्पनीको आधारभुत कुरा सबल भएर जाने होइनन र कम्पनीले दिने प्रतिफल बढने पनि होइन बजारको बुलको बारेमा अझै स्पष्ट हुन हामीले दुई छिमेकी पूँजी बजारलाई पनि हेर्न सक्छौ भारत र चीनको बुल रनलाई हेर्दा सबै कुरो छर्लङ्ग हुन्छ भारतको बुल रनलाई देशको अर्थतन्त्रदेखि सबै व्यष्टि र समष्टि तत्वले साथ दिएको थियो तर चीनको बुल रन मनोवैज्ञानिक आधारमा अघि बढिरहेको थियो अर्थात देशको आर्थिक वृद्धि दरमा कमी आउँदा समेत बजार आकाशिन पुग्यो जसको फलस्वरुप भारतको बुल रनले सुरक्षित अवतरण गर्न सफल भयो भने तर चीनियाँ बजारले सकेन बुल अन्धो हुन्छ बुलले राम्रो र फराकिलो बाटो दगुर्न (सबल अर्थतन्त्रले साथ दिएको अवस्था) पाएमा त ठिकै छ तर सानो र बिगि्रएको बाटोमा बुल दगुरेमा बुल कहीँ न कहीँ गरेर ठोक्किएर घाइते हुने छ र घाइते बुललाई फेरि कुदाउन निकै लामो समय कुर्नु पर्ने हुन्छ | 1,234 |
पुस काठमाडौं नेकपा एमालेका उपाध्यक्ष एवं पूर्वउपप्रधानमन्त्री भीम रावलले देशभक्त युवाको हत्या गरेर सत्ता जोगिन नसक्ने बताएका छन् केही दिनअघि मात्रै प्रधानमन्त्री र गृहमन्त्रीले नम्बर प्रदेशमा भैरहेको आन्दोलन भड्काउने अभिव्यक्ति दिएको रावलको आरोप छ प्रचण्ड र विमलेन्द्र निधीले त्यस्तो अभिव्यक्ति दिनु र दुर्गा तिवारीको हत्या हुनु संयोग मात्रै नभएको रावलको जिकिर छ संविधान संशोधन विधेयकको विरुद्धमा नयाँ बानेश्वरमा मंगलबार आयोजित विरोधसभालाई सम्बोधन गर्दै एमाले उपाध्यक्ष रावलले भने ‘प्रधानमन्त्री र गृहमन्त्रीजस्ता व्यक्तिले उद्दण्डतापूर्ण अभिव्यक्ति दिने र त्यसको केही दिनपछि तराई पहाड हिमालको सशक्त एकताको आवाज उठाउने एक देशभक्त युवाको हत्या हुनु यो कस्तो संयोग हो यसबाट गम्भीर आशंका उत्पन्न भएको छ ’रावलले थपे ‘सरकार चलाउने व्यक्तिहरुले के बुझनुपर्छ भने देशभक्तको हत्या गरेर सत्ता जोगिन सक्तैन ’तिवारीको हत्यामा जो संलग्न छन् उनीहरुले दण्डित हुनुपर्ने रावलको माग थियो मन्तव्यका क्रममा रावलले संसदमा सरकारले दर्ता गरेको संशोधन प्रस्ताव फिर्ता नगरिएसम्म आन्दोलन नरोकिने बताए कार्यक्रममा बोल्दै नेकपा मालेका महासचिव सीपी मैनालीले पछिल्लो समय नम्बर प्रदेश टुक्राउने खेल षड्यन्त्रपूर्वक आएको आरोप लगाए उनले भने ‘संविधानले अधिकारसमेत नदिएको विषयमा संशोधन प्रस्ताव ल्याउने खेल यतिमा मात्रै सीमित हुँदैन यो षड्यन्त्रपूर्वक आएको छ यसमा सचेत हुन जरुरी छ ’मंगलबार अपरान्ह नयाँ बानेश्वरको एभरेष्ट होटल अगाडि विपक्षी एमाले मालेलगायतका दलका नेता कार्यकर्ताहरुले सरकारविरुद्ध प्रदर्शन र विरोधसभा आयोजना गरेका थिए प्रदर्शनमा एमाले निकट ट्रेड युनियन महासंघका नेताकार्यकर्ताको समेत सहभागिता थियो | 209 |
साउन काठमाडौं सरकारी स्वामित्वको दुग्ध विकास संस्थान (डीडीसी)ले चिया र कफीका लागि छुट्टै उत्पादन गरेको दूध बजारमा छोटो समयमै निकै रुचाइएको छ साउन गतेदेखि बजारमा आएको टीमिल्क अहिले काठमाडौंमा दैनिक हजार लिटर बिक्न थालेको छ बजारमा बिक्री हुने दूधको ठूलो परिणाम चियामा प्रयोग हुने गरेको पाइएको भन्दै संस्थानले चियाका लागि छुट्टै दूध बजारमा ल्याएको हो भारतमा चियाका लागि छुट्टै दूध बिक्री भइरहेको अभ्यासलाई डिडीसीले आत्मसाथ गरेको हो यो दूध चिया र कफी लागि स्वादिलो र उपयुक्त हुने संस्थानका निमित्त उपमहाप्रवन्धक ईश्वरी अधिकारीले जानकारी दिए ‘यो दूधमा केही ठोस पदार्थ मिसाएर ल्याएका हौं’ अधिकारीले भने ‘यस्स्तो दूध चियाका लागि उपयुक्त हुनछ किनभने यो बाक्लो देखिन्छ खान पनि स्वादिलो हुन्छ ’ यसका लागि सोलिड नट फ्याटएसएनएफ)को मात्रा बढाइएको छ यसमा फ्याट अर्थात चिल्लोको भने घटाइएको छ संस्थानले यो दूधमा एसएनएफलाई बढाएर र फ्याटलाई घटाएर ं प्रतिशतमा झारेको छ अन्य दूधमा दूधमा एसएनएफ र फ्याटको मात्रा प्रतिशत हुन्छ फ्याटको मात्रा घटाएर एसएनएफको मात्रा बढाउँदा यो दूध बाक्लो भएको हुन्छ काठमाडौंमा दैनिक हजार लिटर यही दूध विक्री भइरहेको छ मागअनुसार नै चियाको लागि उत्पादित दूध वितरण भइरहेको अधिकारीले बताए विशेष गरी यो चिया व्यवसायीका लागि उपयोगी देखिएको छ बाक्लो हुने हुँदा यसमा थोरै पानी मिसाउादा पनि बाक्लोपनामा खासै असर पर्दैन यसबाट व्यवसायीलाई पनि लाभ हुन्छ डीडीसीले अहिले विभिन्न प्रकारको प्याकिङ दूध उपलव्ध गराएको छ कम चिल्लो पदार्थ भएको नीलो प्याकेटको दूधको मूल्य हाल बजारमा प्रतिलिटर रुपैयाँ पर्छ बढी चिल्लो पदार्थ भएको हरियो प्याकेटको दूधको मूल्य प्रतिलिटर रुपैयाँ छ त्यस्तै गाईको दूध प्रतिलिटर रुपैयाँ छ चिया दूधको मूल्य रुपैयाँ छ | 245 |
–नन्दलाल आचार्य पृष्ठभूमिभाषा विचार विनिमयको सशक्त माध्यम नै हो निश्चित व्यवस्था र नियमको सीमामा आवद्ध हुनु भाषाको विशिष्ट विशेषता हो विभिन्न विद्वान्हरूले बेलाबखतमा आ–आफ्नै तरिकाले भाषाका वारेमा आ–आफ्ना मतहरू सार्वजनिक गरे पनि मानव समुदायमा सरल ठोस एवं सार्थकतवरले विचार प्रेषणको काम गर्ने यादृच्छिक वाक्प्रतीकहरूको व्यवस्था नै भाषा हो भन्न सकिन्छ उत्तेजनाको प्रतिक्रियास्वरूप निश्चित ढाँचाका सीमित–असीमित वाक्यहरूको समुच्चय भाषामा हुन्छ विश्व मानचित्रमा वर्ग किमि क्षेत्रफल ओगटेको नेपाल भौगोलिकरूपमा सानो भए पनि भाषिकरूपमा ठूलो छ विश्वमा अस्तित्वमा रहेका भारोपेली द्रविड चीनी या एकाक्षरी सेमेटिक–हैमेटिक यूराल–अल्टाइक काकेशियन जापानी कोरियाई मलय–पाँलिशियन आस्ट्रो–एसियाटिक बुशमैन बांटू सूडान र अमेरिकी परिवार गरी जम्मा भाषा परिवारमध्ये भारोपेली भोटचिनियाँ (भोटबर्मेली चीनी या एकाक्षरी तिव्वती) आग्नेली (आस्ट्रिक) र द्रविड गरी चार परिवारका भाषा मात्र नेपालमा बोलिन्छन् यस हिसावले नेपाल बहुभाषिक राष्ट्र हो विगत पञ्चायतीकाल बहुदलीयकालका नेपालको संविधानले नेपाली भाषालाई राष्ट्रभाषा र अन्य मातृभाषालाई राष्ट्रिय भाषा मान्दै आएकोमा अन्तरिम संविधान र नेपालको संविधान ले भने नेपाली भाषालाई सरकारी कामकाजको भाषामा सीमित राखेर अन्य भाषालाई पनि राष्ट्रभाषा भनेको छ तर भाषिक अनुसूचीको व्यवस्था नगरी सबैलाई सालाखाला राष्ट्रभाषा मानेर राष्ट्रभाषाको वजन घटाएको छ भारतले भने भारतीय संविधानको आठौँ अनुसूचीमा सूचीकृत भाषामध्ये औँ संविधान संशोधनबाट नेपाली भाषालाई समेत समावेस गरेको छ (घोष ःपृके) सालको जनगणनाअनुसार प्रतिशत र सालको जनगणनाअनुसार प्रतिशत (जना) नेपालीले नेपालमा नेपाली भाषा मातृभाषाको रूपमा बोल्छन् त्यस्तै जनाले भारतमा नेपाली भाषा बोल्छन् (घोष ःपृके) नेपालीहरू बहुभाषी बहुसांस्कृतिक सम्पदा भएका जाति भनेर विश्वमा चिनिएका छन् यही विविधतामा नै नेपालको राष्ट्रियता अडेको छ आ–आफ्नै परम्परा एवं सांस्कृतिक पहिचान बोकेका भाषालाई राष्ट्रिय पहिचान दिएर नेपालको संविधानले मातृभाषाहरूलाई राष्ट्रका अमूल्य निधिका रूपमा स्विकारेको छ विशेष गरी नेपालको पचहत्तरै जिल्लामा विभिन्नरूपले छरिरहेर रहेका पहाडी मुसलमानहरूले बोल्ने भाषा चुरौटी हो सालको जनगणनाअनुसार प्रतिशत मुस्लिममध्ये प्रतिशत तराईमा बस्छन् भने प्रतिशत चाहिँ पहाडी क्षेत्रमा बसोबास गर्दै आएका छन् वि सं र सालको जनगणनामा पहाडिया मुसलमानलाई चुरेटा जाति भनी मुस्लिमभित्र पनि फरक जातका रूपमा देखाइएको छ सालको जनगणनाअनुसार प्रतिशत अर्थात ( जना) रहेकोमा सालको जनगणनाअनुसार त्यो बढेर प्रतिशत अर्थात ( जना) चुरौटी भाषीको सङ्ख्या पुगेको देखाइएको छ त्यसै गरी विसं सालको जनगणनाअनुसार प्रतिशत अर्थात ( जना) रहेकोमा सालको जनगणनाअनुसार त्यो बढेर प्रतिशत अर्थात (जना) चुरौटी भाषीको सङ्ख्या पुगेकोे छ चुरौटी भाषी कञ्चनरूप– सप्तरी निवासी जिब्राइल अलीकोे मतअनुसार महोत्तरीदेखि झापासम्म लगभग परिवार चुरौटीहरू बसोबास गर्दछन् नेपाली मैथिली भोजपुरी अवधी नेवारी हिन्दी थारू भाषी समाजको सदस्य भएकाले नबुझेर तिनै भाषालाई मातृभाषाको रूपमा ठानी तथ्याङ्क सङ्कलन भएको हुन सक्ने अनुमान अलीद्वयको छ विशेष गरेर सप्तरी गोरखा तनहुँ कास्की स्याङ्जा पाल्पा अर्घाखाँची प्युठान दैलेख अछाम जिल्लामा चुरेटा मुसलमानहरूको बाक्लो बसोबास छ अतः नेपालको ओझेलमा पर्दै गएका भाषाहरूमध्ये एक चुरौटी भाषा र नेपाली भाषाका बीच पदवर्गगत तुलनालाई प्रष्ट्याउने प्रयास यस आलेखमा गरिएको छ पदवर्गगत तुलनात्मक अध्ययनशब्दले वाक्यमा आएर गर्ने कार्यका आधारमा पदवर्ग ठम्याउने चलन छ नेपाली भाषाका दृष्टिले हेर्दा नाम सर्वनाम विशेषण क्रिया क्रियाविशेषण नामयोगी संयोजक विस्मयाधिवोधक र निपात गरी शब्दवर्गलाई नौ भागमा विभक्त गरिन्छ यसै आधारमा चुरौटी भाषाको अध्ययन गर्दा मनासिव ठहर्दछ यहाँ सजिलाका निम्ति उदाहरणहरूमा नेपाली पछि चुरौटी भाषाको प्रयोग गरिएको छ नाम– वाक्यमा प्रयुक्त क्रियामा ‘को’ ‘के’ भन्ने प्रश्न गर्दा उत्तर आउने र आवश्यकतानुसार यसका पछाडि ले लाई जस्ता विभक्ति चिन्ह प्रयोग गर्न सकिने कुनै वस्तु पदार्थ तथा तिनमा हुने गुण वा भाव व्यक्त गर्ने शब्द नै नाम हो जस्तैः विमल गयो– विमल गया मानिसहरूको सेवा गर– मान्छहरूको सेवा अर परम्परागत ढङ्गले व्यक्तिवाचक जातिवाचक समूहवाचक द्रव्यवाचक र भाववाचक गरी नामलाई पाँच प्रकारमा वर्गीकरण गरिएको पाइन्छ–क) व्यक्तिवाचक नाम– कुनै वस्तु व्यक्ति स्थान वा धारणालाई किटेर बुझाउने शब्दलाई व्यक्तिवाचक नाम भनिन्छ जस्तै– रानी– रानी राम–राम आदि ख) जातिवाचक नाम– कुनै खास व्यक्ति वा वस्तुलाई नबुझाई सम्पूर्ण जातिको वोध गराउँछ अर्को शब्दमा एउटै प्रकार वा जातका सबैलाई बुझाउने शब्द जातिवाचक नाम हो जस्तै– जनावर– जनावर माछा– मुछली आदि ग) समूहवाचक नाम– दुई वा दुईभन्दा बढी व्यक्ति वा वस्तुको समूह बुझाउने शब्द समूहवाचक नाम हो जस्तै– जोडा–जोडी थुप्रो–थुप्रां गोलो–गोला झुप्पो–झुप्पा आदि प्रायः नेपालीमा आकार हुँदा चुरौटीमा ईकार र नेपालीमा ओकार हुँदा आकारको प्रयोग गरिन्छ घ) द्रव्यवाचक नाम– गिन्ती नहुने नाप वा तौल गरी परिमाणका आधारमा प्रयोग–व्यवहार गरिने पदार्थ बुझाउने शब्द द्रव्यवाचक नाम हो जस्तै– चिनी– चिनी माटो– माटा पिठो–पिठा मासु– गोस्त आदि ङ) भाववाचक नाम ः वस्तु पदार्थ आदिमा रहने गुण भाव कार्य अवस्था आदि जनाउने शब्द भाववाचक नाम हो जस्तै– वीरता– वीरता दया– दया आदि नामलाई मानवीय र मानवेत्तर गणनीय र अगणनीय सजीव र निर्जीव मूर्त र अमूर्त आदि तरिकाले पनि भेद गरी अध्ययन गर्न सकिन्छ जस्तै– बाख्रो–बख्र्री दाजु–दाइ चरा–चढिया शान्ति–शान्ति स्वर्ग–जन्नत नर्क–दोजक भगवान्– भगवान्÷अल्लाह आदि पहाडी मुसलमानहरूले आपसमा ‘अल्लाह’ भने पनि हिन्दुहरूसँग वार्तालाप गर्दा ‘भगवान्’ नै भन्ने गर्दछन् सर्वनाम ः सर्वनाम नाम वा संज्ञाको सट्टामा प्रयोग गरिन्छ अर्को शब्दमा नाम नाम पदसमूह तथा वाक्यका सट्टामा प्रयोग भई पुनरुक्ति हुनबाट रोक्न आउने शब्दलाई सर्वनाम भनिन्छ यसलाई सट्टेनाम वा नामस्थानिक पनि भनिन्छ यसलाई प्रकारमा भेद गरी अध्ययन गर्न सकिन्छ–(क) पुरुषवाचक सर्वनाम ः पुरुष वा व्यक्तिका सट्टामा आउने सर्वनाम पुरूषवाचक सर्वनाम हो यसलाई समेत प्रकारमा भेद गरी अध्ययन गर्न सकिन्छ–प्रथम पुरूषवाचक सर्वनाम– कथनमा वक्ताको सन्दर्भ जनाउने सर्वनाम प्रथम पुरूष सर्वनाम हो जस्तै –नेपाली भाषा चुरौटी भाषामहामी÷हामीहरू मुईहाम÷हामहरू हामेरूद्वितीय पुरुषवाचक सर्वनाम– श्रोताको सन्दर्भ जनाउने सर्वनाम द्वितीय पुरुष सर्वनाम हो जस्तै–नेपाली भाषा चुरौटी भाषातँतिमी÷तिमीहरूतपाईंहजुर तुतम÷तमरू÷तमहरूतपाईंहजुरतृतीय पुरुषवाचक सर्वनाम– वक्ता र श्रोताबाहेकको सन्दर्भ जनाउने सर्वनाम तृतीय पुरुषवाचक सर्वनाम हो जस्तै–नेपाली भाषा चुरौटी भाषाऊ उनी यी त्यो ती यिनी ऊ यी त्यो ती(ख) दर्शकवाचक सर्वनाम– कुनै वस्तु व्यक्ति वा धारणालाई तोकेर देखाउनका लागि प्रयोग हुने सर्वनाम दर्शकवाचक सर्वनाम हो जस्तै –सर्वनाम नेपाली भाषा चुरौटी भाषानिकटवर्ती यो योदूरवर्ती त्यो त्यो(ग) प्रश्नवाचक सर्वनाम– प्रश्न बुझाउने को के र कुन आदि प्रश्नवाचक सर्वनाम हुन् जस्तै ःसर्वनाम नेपाली भाषा चुरौटी भाषानिश्चय को काअनिश्चय कोही केही कोही केहीे(घ) सम्बन्धवाचक सर्वनाम –जो जे जुन शब्दहरू सम्बन्धवाचक सर्वनाम हुन् जस्तै ःनेपाली भाषा चुरौटी भाषाजो जस्को जो जैद्रष्टव्य ः ‘उनी’को सट्टामा चुरौटीमा ‘ऊ’ को नै प्रयोग हुन्छ त्यसै गरी ‘यिनी–यी यिनीहरू– यिनीहरू÷यिनेरू उहाँ÷उहाँहरू–यी÷यिनीहरू÷यिनेरू’को प्रयोग गरिन्छ विशेषण ः नाम वा संज्ञाको विशेषता अथवा गुण दोषको वर्णन गर्ने शब्दलाई विशेषण भनिन्छ अर्काेशब्दमा भन्नुपर्दा नामसँग कुन कस्तो कत्रो कति आदि प्रश्न गर्दा जवाफमा आउने शब्दलाई विशेषण भनिन्छ यसलाई प्रकारमा भेद गरी अध्ययन गर्न सकिन्छ–(क) गुणबोधक विशेषण ः नाम वा नामिक पदकोे विशेषता गुण स्वरूप दोष जनाउने शब्द गुणबोधक विशेषण हो जस्तै–नेपाली भाषा चुरौटी भाषाराम्रो राम्रापुरानो पुराना(ख) सङ्ख्यावाचक विशेषण– विशेष्यको सङ्ख्यात्मक विशेषता बताउने शब्द सङ्ख्यावाचक विशेषण हो जस्तै–नेपाली भाषा चुरौटी भाषाएक एकदोहोरो दोहोराग) परिमाणवाचक विशेषण– विशेष्यको परिमाण बताउने शब्द परिमाणवाचक विशेषण हो जस्तै–नेपाली भाषा चुरौटी भाषाधेरै धेरैथोरै थोरै(घ) सार्वनामिक विशेषण– विशेष्यको अगाडि आएर विशेषता बताउने शब्द सार्वनामिक विशेषण हो जस्तै –नेपाली भाषा चुरौटी भाषाकसको किताब कसका÷कैका किताबयो मान्छे यो मान्छ क्रिया ः जुन शब्दबाट कुनै काम हुने अथवा कुनै वस्तुको अस्तित्व रहेको सूचना पाइन्छ त्यसलाई क्रिया भनिन्छ वाक्यमा विधेय भई घटना कार्यव्यापार स्थिति वा अवस्था बुझाउने शब्द क्रिया हो क्रियालाई वाक्यमा समापक पदका रूपमा लिइन्छ मुलतः वाक्यमा कर्ताले गरेको काम घटेको घटना परिस्थिति वा अवस्था वोध गराउने शब्द नै क्रिया हो जस्तै –नेपाली भाषा चुरौटी भाषाखान्छु खायो खातु खायापठायो पढ्छ पठाया पढताईहो होईबनोटका आधारमा क्रियालाई निम्न भेदमा विभाजन गरी अध्ययन गर्न सकिन्छ –(क) सरल क्रिया– एउटै मात्र धातुबाट बनेको क्रियालाई सरल क्रिया भनिन्छ जस्तै–नेपाली भाषा चुरौटी भाषाऊ धरान जान्छ (धातु–जा) ऊ धरान जाताई (धातु–जा)म चश्मा किन्छु (धातु–किन्) म चश्मा किन्तु (धातु–किन्)(ख) संयुक्त क्रिया– एकभन्दा बढी धातुबाट बनेको अथवा मुख्य र सहायक क्रिया मिली बनेको क्रिया नै संयुक्त क्रिया हो जस्तै–नेपाली भाषा चुरौटी भाषाऊ धरानतिर हिँडेको छ ऊ धरानतिर हिँडेका हई उसले भनिसकेको छ उसले भनिसकेका था अव्यय ः लिङ्ग वचन कारक आदिका कारणले कुनै परिवर्तन नहुने शब्दलाई नै अव्यय भनिन्छ अव्यय भनेको अविकारी शब्द हो अव्यय रूपायन हुँदैन अव्ययलाई मोटामोटी निम्न भेदमा विभाजन गरिएको छ –(क) क्रियायोगी– क्रिया विशेषण र क्रियाविशेषणको विशेषता तथा परिवेश बोधक शब्दलाई क्रियायोगी भनिन्छ जस्तै–नेपाली भाषा चुरौटी भाषावरिपरि वरिपरिगरेर अरेर(ख) नामयोगी– नामिक पद (नाम सर्वनाम र विशेषण)सँग विभक्ति प्रत्ययझैँ जोडिई अर्थगत प्रभाव पार्ने शब्द नै नामयोगी हो जस्तै –नेपाली भाषा चुरौटी भाषातिमीबिना तमबिनानीतिअनुसार नीतिअनुसार(ग) संयोजक– दुई वा दुईभन्दा बढी शब्द पदावली उपवाक्य वा वाक्यहरूलाई जोडने अव्यय पद नै संयोजक हो जस्तै –नेपाली भाषा चुरौटी भाषाराकेश विद्यालय जान्छ अनि पढ्छ राकेश विद्यालय जाताई अनि पढाताई तिमी नजाऊ किनभने उनीहरू आए तिमी जिन्जाओ किनभने उनेरू आए (घ) विस्मयादिवोधक– हर्ष शोक आश्चर्य विस्मय आदि मनोभाव सूचित गर्ने र त्यसको सम्बन्ध कुनै वाक्य वा विशेष शब्दसँग नहुने पद विस्मयाधिवोधक कहलाउँछ त्यसै गरी अर्को शब्दमा कुनै खास व्यक्ति वा वस्तुलाई नजनाई मनमा आउने हषर् शोक आदि बुझाउने अव्ययलाई विस्मयादिवोधक भनिन्छ जस्तै –नेपाली भाषा चुरौटी भाषाअहा हाय अहा हायए ए (ङ) निपात– वाक्यमा प्रयोग भएर विशेष जोड दिई अर्थलाई प्रभाव पार्ने तर आफ्नो भने खास अर्थ नहुने अव्यय नै निपात हो जस्तै –नेपाली भाषा चुरौटी भाषाहरि त घरमा छैन पक्का बाहिर नै गएको छ हरि त घरमा आथिन पक्का बाहिर नै गएका हई निष्कर्षशारीरिकरूपमा हेर्दा पहाडी बाहुन–क्षेत्रीजस्ता लाग्ने पहाडी मुसलमानहरूको मातृभाषा चुरौटी हो यी मुसलमानहरू सत्रौँ शताब्दीको अन्त्यतिर बाइसे–चौबिसे राज्य भएकै बखत शासकहरूले बोलाएर दरबारमा राखेका हुन् पछि नेपालको एकीकरणताका पृथ्वीनारायण शाहले समेत यिनीहरूबाट भरमग्धुर सहयोग लिएका थिए विशेष गरी हतियार निर्माण गर्न कार्यालयहरूमा कामकाज गराउन कृषि औजार–गरगहना भाँडाकुँडा बनाउन सिपालु भएकाले उनीहरूको सीपलाई उपयोग गर्न शासकद्वारा काठमाडौंलगायत अन्य भू–भागमा मौजा÷जिम्वाली दिएर राखिएको इतिहासले वताउँछ यिनीहरू स्थायीरूपमा बस्न थाले थालेपछि जनसङ्ख्या वृद्धि हुन गई सरकारी सुविधाले अपुग हुन गयो फलस्वरूप तीमध्ये केही चुरा धागो टीकाजस्ता सामग्रीहरूको व्यापार गर्न भित्री मधेस पहाडी र हिमाली जिल्लाहरूमा समेत पुगे व्यापार फष्टाउँदै गएपछि उतै स्थायी बसोबास गर्न थालेका हुन् यसरी चुरा बेच्ने जाति भएकाले उनीहरूलाई ‘चुरेटा’ भनिन थालियो र उनीहरूले व्यापारिक दृष्टिकोणले बोल्ने भाषालाई चुरौटी भनिन थालियो मधेसमा रहेका मुसलमानहरूले मैथिली भाषालाई मातृभाषाका रूपमा उपयोग ल्याउँछन् तर काठमाडौंलगायत अन्य उपत्यका भित्री मधेस पहाडी र हिमाली क्षेत्रमा रहेका मुसलमानहरू यही चुरौटी भाषालाई नै मातृभाषाको रूपमा प्रयोग–व्यवहार गर्छन् यस भाषामा धेरै नेपाली केही अरबी केही फारसी र केही हिन्दी भाषाको मिश्रण छ विशेष गरी नेपाली भाषाभन्दा फरक यसमा ‘तोरे तन होई’जस्ता शब्द÷प्रत्ययहरू जोडेर बोलिन्छ नेपाली मैथिली भोजपुरी अवधी नेवारी हिन्दी थारूजस्ता भाषिक समाजमा रहेर पनि चुरौटी भाषा अरू कसैबाट प्रभाव ग्रहण नगरीकन पूर्व मेचीदेखि पश्चिम महाकाली दक्षिण तराई–मधेसदेखि उत्तर हिमालसम्म एकनास रहेको कुरा चुरौटी भाषी कञ्चनरूप– सप्तरी निवासी जिब्राइल अली र शैयद अली वताउँछन् अझसम्म कथ्यरूपमै सीमित रहेको चुरौटी भाषी पहाडी मुसलमानहरू घना बसोबास भएको निश्चित भूगोल नभए पनि निश्चित पहिचान छ मौलिक भाषा छ र हिन्दुसँग मिल्ने निश्चित मुस्लिम संस्कार छ अतः यिनीहरूको पहिचानलाई समेत अटाई नयाँ नेपालको निर्माण गरिनु आजको आवश्यक हो भन्दा अतिशयोक्ति गरेको नठहर्ला सन्दर्भ–ग्रन्थ सूची बराल डा ईश्वर (सं) लगायत अरू () नेपाली साहित्यकोश काठमाडौँ ः नेपाल राजकीय प्रज्ञा प्रतिष्ठान चन्द्रेश उमाकान्त (सं) (ई) अर्पण दरभङ्गा ः विद्यापति सेवा संस्थान अङक– पराजुली कृष्णप्रसाद (सं)() नेपाली बृहत् शब्दकोश काठमाडौँ ः नेपाल राजकीय प्रज्ञा प्रतिष्ठान ढकाल घनश्याम (सं) लगायत अन्य () माक्र्सवादी साहित्य र जनयुद्धको सौन्दर्य काठमाडौँ ः अखिल नेपाल लेखक संघ () यथार्थवादी नेपाली समालोचना पोखरा ः गण्डकी साहित्य संगम बन्धु चूडामणि () नेपाली भाषाको उत्पति काठमाडौँ ः साझा प्रकाशन शर्मा दीप्ति ( ई) व्याकरणिक कोटियोका विश्लेषणात्मक अध्ययन पटना ः हिन्दी ग्रन्थ अकादमी मिश्र देवेन्द्र () मैथिली सामान्य ज्ञान राजविराज ः मैथिली साहित्य परिषद् आचार्य नन्दलाल चौधरी अभितकुमार र मिश्र देवेन्द्र (–) ‘भाषा सिकाइ’ राजविराज ः शिक्षा–दीक्षा शैक्षिक पत्रिका पूर्णाङ्क – आचार्य नन्दलाल () ‘कुरा मैथिलीको’ हिमाल खबरपत्रिका (वर्ष– अङ्क– पूर्णाङ्क–) पौडेल नेत्रप्रसाद र खनाल गणेशप्रसाद () नवीन नेपाली व्याकरण काठमाडौँ ः पैरवी प्रकाशन भण्डारी पारसमणि () स्नातकोत्तर नेपाली शिक्षा शोधविवरण काठमाडौँ ः न्यू हिरा बुक्स इन्टरप्राइजेज पोखरेल बालकृष्ण () राष्ट्रभाषा ललितपुर ः साझा प्रकाशन शर्मा मोहनराज () शब्दरचना र वर्णविन्यास काठमाडौँ ः नवीन प्रकाशन शर्मा मोहनराज र बराल कृष्णहरि () भाषाविज्ञान र नेपाली भाषा काठमाडौँ ः काठमाडौँ बुक सेन्टर शर्मा मोहनराज र लुइँटेल खगेन्द्रप्रसाद () शोधविधि काठमाडौँ ः साझा प्रकाशन घोष शंकर (सं) ( ई) युनिक सामान्य अध्ययन दिल्ली ः युनिक पब्लिकेसन्स अधिकारी हेमाङ्गराज () भाषा शिक्षणः केही परिप्रेक्ष्य तथा पद्धति काठमाडौँ ः विद्यार्थी पुस्तक भण्डार () समसामयिक नेपाली व्याकरण काठमाडौँ ः विद्यार्थी पुस्तक भण्डार () सामाजिक र प्रयोगिक भाषाविज्ञान काठमाडौँ ः रत्न पुस्तक भण्डार | 1,867 |
पुस काठमाडौं नेपाल आयल निगमले शुक्रबारदेखि बजारमा पठाइने डिजेलको परिमाण झण्डै दुई गुणाले बढाएको छ आजदेखि देशभर लाख हजार लिटर डिजेल बजारमा पठाउन थालिएको आयल निगमका प्रवक्ता मुकुन्द घिमिरेले बताए बजार पठाउने डिजेलको परिमाण बढाउन क्षेत्रीय डिपोहरुलाई पनि भनिएको छ आज नाकाबन्दीपछिकै सबैभन्दा बढी तेल बजारमा पठाइएको हो बजारमा डिजेलको आपूर्ति बढाएपछि सार्वजनिक र अत्यावश्यक सेवाका सवारीले केही सहज रुपमा तेल पाउनेछन् यसअघि देशभर दैनिक आठदेखि लाख लिटरसम्म मात्र डिजेल बजार पठाइन्थ्यो पछिल्लो समयमा तलको आयात बढेर मौज्दात वृद्धि हुँदै गएपछि देशभरनै बजारमा डिजेल बढी पठाइएको हो काठमाडौंमा पनि आजदेखि तीन लाख हजार लिटर डिजेल वितरण गर्न सुरु गरिएको छ यसअघि दैनिक लाख लिटर मात्रै डिजेल वितरण गर्ने गरिएको थियो यसअघि दैनिक देखि वटा पम्पबाट डिजेल बाँड्ने गरिएकोमा आज वटा पम्पबाटतेल दिइएको छ मौज्दात केही बढाएर पहिलो चरणमा निजी कारलाई अर्को हप्ताभित्रै तेल दिने निगमको योजना छ त्यसपछि नियमित रुपमा निश्चित पम्पहरुबाट निजी सवारीलाई पनि पेट्रोल बााड्न सुरु गरिने प्रवक्ता घिमिरेले बताए | 152 |
काठमाडौ मंसिर गते आफ्नो छुच्चो मुखप्रति पछुतो मानेझैँ प्रधानमन्त्री केपी ओलीले मंगलबार आन्दोलनरत मधेसी मोर्चासँग ‘खरो नहुने’ बताएका थिए उत्पीडित समुदाय त्यसमा पनि मुख्यत मधेसी र आदिवासी जनजाति समुदायप्रति अत्यन्तै तुच्छ शब्द प्रयोग गर्ने प्रम ओलीको फेरिएको बोली सुन्दा बुधबार हुने भनिएको वार्ता सकारात्मक हुने आँकलन गरिएको थियो तर दुःखद् कुरा परिणाममुखी हुने ठानिएको ‘वार्ता’ साँझ ढिलो मात्रै थालनी भयो र केही समयपछि नै निष्कर्षबिना नै समाप्त भयो निर्णायक हुने भनी प्रचार गरिएको वार्तामा कांग्रेसको उपस्थिति समेत थिएन वार्ता किन सफल भएन यसबारे न आन्दोलनरत पक्षले केही बोलेको छ न त सरकारको तर्फबाट नै कुनै जानकारी आएको छ नेपाली कांग्रेसका एक नेताका अनुसार वार्तालाई परिणाममुखी बनाउनेगरी कांग्रेस एमाले र एमाओवादीबीच नै एकमत हुन नसकेपछि बुधबारको वार्ता स्थगित गरिएको हो जब वार्ता थालनी हुँदा पनि कांग्रेस भने अनुपस्थित रह्यो ती नेताले भने ‘सहमतिका लागि प्रचण्डजीले एक प्रकारको विकल्प ल्याउनुभएको छ तर सरकारले त्यसबारे पर्याप्त गृहकार्य गरेको देखिएन आन्दोलनरत पक्षसँग वार्तामा बस्नुअघि हामीसँग छलफल गर्न समेत आवश्यक ठानिएन ’‘सहमतिका लागि प्रचण्डजीले एक प्रकारको विकल्प ल्याउनुभएको छ तर सरकारले त्यसबारे पर्याप्त गृहकार्य गरेको देखिएन आन्दोलनरत पक्षसँग वार्तामा बस्नुअघि हामीसँग छलफल गर्न समेत आवश्यक ठानिएन ’यता एमाओवादीका एक नेता भने कांग्रेस र एमाले सीमाङ्कनको विषयमा पुरानै अडानमा रहेकाले परिणामुखी वार्ता नहुने देखिएको बताउँछन् ‘उहाँहरुलाई वार्ता सफल भएन भने देश कतातिर जान्छ भन्नेबारे कुनै चिन्ता नभएजस्तो देखिन्छ’ वार्ता प्रक्रियामा सक्रियतापूर्वक समन्वयात्मक भूमिका निर्वाह गरिरहेका ती नेताले भने ‘ओलीजी प्रधानमन्त्री बन्नुभएपछि बल्ल आन्दोलन सम्बोधन गर्नुपर्छ भन्नेसम्म पुग्नुभएको छ नत्र भए त्यसअघिसम्म तराईमा कहाँ छ आन्दोलन दुईचार जना गुण्डाहरुले ढुङ्गा हान्दैमा आन्दोलन हुन्छ भन्नुहुन्थ्यो ’दुवै नेताहरुको अभिव्यक्ति र बाहिर आएका सूचनाअनुसार कांग्रेस र एमाले अहिले पनि सीमाङ्कनमा हेरफेर गर्ने पक्षमा नरहेको स्पष्ट बुझिन्छ यसअघि जस्तो भए पनि र जसरी भए पनि संविधान जारी गर्नुपर्छ भन्नेमा लागेको एमाओवादी अहिले धेरै हदसम्म लचक भएर प्रस्तुत भइरहेको छ ‘हाम्रो लागि त के छ र हिजो दलीय मोर्चा बनाएर हामीले जुन मुद्दाको पक्षमा आन्दोलन गरेका थियौँ मधेसीहरुले अहिले त्यही मुद्दा समाएका छन्’ एमाओवादीका ती नेता भन्छन् ‘तर प्रधानमन्त्री वार्ताबाट सफल नभए सेना लाउनुपर्छ भन्ने मनस्थितिमा देखिन्छ ’‘ओलीजी प्रधानमन्त्री बन्नुभएपछि बल्ल आन्दोलन सम्बोधन गर्नुपर्छ भन्नेसम्म पुग्नुभएको छ नत्र भए त्यसअघिसम्म तराईमा कहाँ छ आन्दोलन दुईचार जना गुण्डाहरुले ढुङ्गा हान्दैमा आन्दोलन हुन्छ भन्नुहुन्थ्यो ’ओलीको यसअघिको अभिव्यक्ति र बुधबार नै सरकारलाई समर्थन गरेका नेपाल मजदुर किसान पार्टीका अध्यक्ष नारायणमान बिजुक्छेको भनाइलाई आधार मान्ने हो भने तत्काल वार्ता सफल हुने सम्भावना निक्कै न्यून देखिन्छ त्यसो त आजको वार्ता असफल होस् नै भन्ने कामना गरेका बिजुक्छेले मधेसी आन्दोलनकारीहरुसँग वार्ता गर्न छाडेर सेना परिचालन गर्नुपर्ने बताएका थिए के यसले अहिलेको समस्या समाधान गर्ला त अवश्य पनि गर्ने छैन बरु यसले आन्दोलनलाई थप उत्तेजक बनाउँदै विखण्डनको दिशातिर लान सक्छ किनभने मधेसी नेताहरु अहिले ‘मर्ता तो क्या नहीँ कर्ता’ को स्थितिमा छन् मधेस आन्दोलनलाई नजिकबाट नियालिरहेका विश्लेषकहरुका अनुसार आन्दोलनको भावलाई समेट्नेगरी नेताहरुले माथि सम्झौता नगरेमा तल क्रियाशील रहेका ‘मास’जस्ता विभिन्न जनसंगठनले उनीहरुलाई नै अस्वीकार गर्ने स्थिति छ आजको वार्ता असफल होस् नै भन्ने कामना गरेका बिजुक्छेले मधेसी आन्दोलनकारीहरुसँग वार्ता गर्न छाडेर सेना परिचालन गर्नुपर्ने बताएका थिए के यसले अहिलेको समस्या समाधान गर्ला त ‘मधेसमा आन्दोलनको नेतृत्व गरिरहेका महन्थ ठाकुर र उपेन्द्र यादवलाई तलका जनताले स्वीकार गर्नकै लागि भए पनि सीमाङ्कनमा केही न केही हेरफेर गरेर सम्झौता गर्नुपर्छ’ एमाओवादीका नेता भन्छन् ‘होइन भने माथि सहमति भइहाले पनि तलकाले मान्नेवाला छैनन् त्यस्तो अवस्थामा आन्दोलनको लगाम सिधै डा सिके राउतको हातमा जाने वा अन्य विखण्डकारी शक्तिको उदय हुने खतरा हुन्छ त्यो भनेको अन्ततः देश विखण्डनको दिशामा जानु नै हो ’ साभारः इसमता डटकम | 551 |
[ 5021 437] गीता यादव[/ राजविराज फागुन संघीय समाजवादी फोरम नेपालको भातृ सङ्ठन महिला फोरम सप्तरीको मङ्गलवार सम्पन्न भेलाले गीता यादवको अध्यक्षतामा सदस्यीय समिति गठन गरेको छ फोरमको कार्यालयमा सम्पन्न भेलाबाट गठित समितिको सदस्यमा रमिला साह सुचिता यादव गुलजारी यादव बिमला खङ्ग मीरा सिंह कमली देवी राय प्रेमशिला कर्ण रसना यादव ललिता सदा रहेकी छिन् समितिको सदस्यहरुमा शिवा देवी शर्मा आशा यादव प्रमिला यादव सुनिता यादव नाजो खातुन सुमित्रा साह भुटुन मण्डल खरुन खातुन र दयावती यादव रहेकी छिन् फोरम नेपालकी जिल्ला सदस्य सुनिता साहको अध्यक्षतामा आयोजित भेला फोरमकी केन्द्रीय उपाध्यक्ष रेणु यादवको प्रमुख आतिथ्यमा आयोजना गरिएको थियो अन्तर्राष्ट्रिय नारी दिवसको अवसर पारेर आयोजना गरिएको भेलामा पार्टीका केन्द्रीय सदस्य चित्तनारायण यादव जिल्ला अध्यक्ष दिनेक कुमार यादव सह–सचिव उपेन्द्र साह जिल्ला सदस्य केदार यादव रामेश्वर यादव उज्जवल चौधरी क्षेत्र नम्वर का अध्यक्ष प्रभु यादव अयुव राइनलगायतले जारी मधेश आन्दोलनलाई सशक्त बनाउन महिलाहरुले समेत महत्वपूर्ण भूमिका खेल्नुपर्नेमा जोड दिए | 149 |
राजविराज मंसिर लैङ्गिक हिंसा न्यूनिकरणमा स्थानीय सरोकारवालाहरुको भूमिका विषयक अन्तरसम्वाद कार्यक्रम सोमवार सम्पन्न भएको छ महिला तथा बालबालिका कार्यालय सप्तरीको संयोजनमा राष्ट्रिय महिला आयोगद्वारा कार्यक्रम आयोजना गरिएको हो अन्तरसम्वाद कार्यक्रममा बोल्दै आयोगकी कार्यवाहक अध्यक्ष भगवती घिमिरेले लैङ्गिक हिंसा र महिला सशक्तिकरणकालागि विभिन्न कार्यालयहरुमा बजेट आए पनि त्यसको सदुपयोग हुन नसकेको बताईन् दैनिकजसो महिला हिंसाका घटनाहरु भईरहेको बताउँदै उनले भनिन् ‘छोरीलाई पैतृक सम्पतिमा अधिकार दिए पनि कार्यान्वयनमा आउन सकेको छैन सम्पत्तिमा महिलाको पहुँच हुन सकेको छैन ’सप्तरीसहित मधेशका जिल्लाहरुमा महिला हिंसाका घटनाहरु अत्यधिक भईरहेको भन्दै दोषीलाई कानूनी कठघरामा ल्याउनुपर्नेमा उनले जोड दिइन् आयोगकी कार्यवाहक अध्यक्ष घिमिरेले आयोगमा परेका उजुरीहरु समाधान गर्न आयोग प्रतिवद्ध रहेको बताउँदै भनिन् ‘महिलाहरुलाई न्याय दिलाउन राजनीतिक दल संघसंस्था सञ्चारकर्मीसमेतलाई गम्भीर बन्न आग्रह छ ’कार्यक्रममा सप्तरीका प्रमुख जिल्ला अधिकारी बलदेव गौतम जिल्ला न्यायाधिवक्ता हरि पोखरेललगायतले मन्तव्य व्यक्त गरे कार्यक्रममा विभिन्न क्षेत्रसँग सम्वन्धित सरोकारवालाहरुको सहभागिता रहेको थियो | 138 |
अढाइ महिनाअघि पहिलो पल्ट महिला बडिबिल्डिङ स्पर्धा हुँदा काठमाडौंको राष्ट्रिय नाचघर दर्शकहरूको भीडले खचाखच भरिएको थियो तर यति हुँदा पनि प्रतियोगिताकी एक स्पर्धी ननिता महर्जन भने आफ्नो परिवारको सदस्यलाई दर्शकदीर्घामा खोजिरहेकी थिइन्कारण थियो यो स्पर्धामा भाग लिन जानु पूर्व प्रतियोगितामा महिला खेलाडीले लगाउने लुगाको विषयमा उनको परिवारलाई त्यति चित्त बुझेको थिएन् बडिबिल्डिङ स्पर्धामा महिला खेलाडीको ‘ड्रेस कोर्ड’ नै हुन्छ ‘टु पिस’ लुगास्पर्धा अगाडि ननिताकी आमा मात्र ह | 67 |
भौडाहा गाविस शीतपुरस्थित जुडी खोलामा पुल नबन्दा स्थानीयवासीले सास्ती खेप्नु परेको छ सात वर्षअघि सो पुलका लागि सरकारले बजेट विनियोजन गरेको थियो तर अहिलेसम्म उक्त पुल निर्माण हुन सकेको छैन आव ÷ मा दुई करोड लाख रुपैयाँको लागतमा सो पुल निर्माणका लागि खाम्पाटे धुलिखेल र हिमालयन कन्स्ट्रक्सनसँग सम्झौता भएको हो हिमालयनले केही समय काम गरेर छाडेपछि खाम्पाटे र धुलिखेल कन्स्ट्रक्सनले निर्माण कार्यको थालनी गरेको सो कम्पनीका प्रतिनिधि रञ्जीत नेपालले बताए चालु आवको अन्त्यसम्ममा पुल न | 75 |
राजविराज असोज सप्तरीको बोदेवर्साइन गाविसमा आइतवार राती आगलागी हुँदा लाख मुल्य बराबरको मालसामान जलेर नष्ट भएको छ बोदेवरसाईन– स्थित राधेश्याम पान भण्डारमा आगलागी हुँदा उक्त मुल्य बराबरको मालसमान जलेर नष्ट भएको हो राति करिब बजे विद्युत सर्ट भएर अचानक आगलागी हुँदा थान फ्रिज टिभीसहितका पेय पदार्थ तथा पान भण्डारमा विक्रीका लागि राखिएको सम्पूर्ण मालसमान जलेर नष्ट भएको सञ्चालक राम गुलाम साहले जानकारी दिएका छन् आगो ईलाका प्रहरी कार्यालय वोदे वरसाइनका नेपाल प्रहरी सशस्त्र प्रहरी र स्थानियवासीको सहयोगमा डेढ घण्टापछि नियन्त्रणमा आएको ईलाका प्रहरी कार्यालय वोदे वरसाईनले जनाएको छ पसलमा आगलागी भएर सरसामानहरु नष्ट भएपछि दैनिक गर्जो टार्न पनि समस्या हुने पसलधनी साहले बताए | 103 |
व्यवस्थापिका–संसद्ले ‘विशेष आर्थिक क्षेत्र विधयेक माथि विचार गरियोस्’ भन्ने प्रस्तावलाई स्वीकृत गरेको छ उद्योगमन्त्री सोमप्रसाद पाण्डेयले पेस गरेको प्रस्तावलाई बैठकले बहुमतले स्वीकृत गरेको हो मन्त्री पाण्डेयले आयात प्रतिस्थापन र निर्यात प्रवद्र्धन गर्ने तथा विशेष आर्थिक क्षेत्र सञ्चालन गर्ने योजनाका साथ विधेयक ल्याइएको जानकारी दिए उनले भने “निजी क्षेत्र र सरकार मिलेर आर्थिक रुपमा मुलुकलाई समृद्ध तुल्याउने उद्देश्यका साथ सरकारले विधेयक ल्याएको हो ”यसअघि सो प्रस्तावमाथिको छलफलमा भाग लिँदै नेपाल मजदुर किसान पार्टीका सांसद प्रेम सुवालले केही व्यक्तिले देशको सम्पूर्ण स्रोतसाधनलाई आफ्नो नियन्त्रणमा बनाएर असङ्ख्य जनतामाथि शोषण गर्ने ठाउँ दिने भएकाले प्रस्तुत विधेयक फिर्ता लिन सरकारलाई सुझाव दिएका थिए बैठकले ‘औद्योगिक व्यवसाय विधेयक माथि विचार गरियोस्’ भन्ने प्रस्तावलाई पनि स्वीकृत गरेको छ सो प्रस्तावमाथिको छलफलमा सांसदद्वय रामनारायण विडारी र प्रेम सुवालले भाग लिएका थिए सांसदद्वयले उठाएको जिज्ञासाको जवाफमा मन्त्री पाण्डेयले औद्यौगिक क्षेत्रमा सुधार गर्नुपर्ने पक्ष र औद्योगिक क्षेत्रलाई अन्तर्राष्ट्रियस्तरको बनाउन विधेयक ल्याइएकाले त्यसमा कुनै पनि किसिमको आशङ्का नगर्न आग्रह गरे त्यसैगरी स्वास्थ्यमन्त्री रामजनम चौधरीले ‘मानव शरीरको अङ्ग प्रत्यारोपण नियमित तथा निषेध पहिलो संशोधन विधेयक लाई पारित गरियोस्’ भनी प्रस्तुत गरेको प्रस्तावलाई बैठकले अनुमोदन ग¥यो गणपूरक सङ्ख्याको प्रश्न मन्त्रीको जवाफ सकिनासाथ सांसद प्रेम सुवालले विधेयक पारित गर्न आवश्यक गणपूरक सङ्ख्याको प्रश्न उठाएपछि सभासद् घर्तीले मिनेट घन्टी बजाएर सङ्ख्या गणना गर्न निर्देशन दिएकी थिइन् घण्टी बजेपछि बाहिर घाम तापिरहेका सांसदहरु हुल बाँधेर बैठक कक्षमा प्रवेश गरेका थिए गणनाबाट सांसदको उपस्थिति देखियो बैठक चलाउन कम्तीमा सदस्य रहनुपर्छ विशेष आर्थिक क्षेत्रसम्बन्धी प्रस्ताव स्वीकृत | 228 |
काठमाडौं फागुन – चालू आर्थिक वर्षका महिनासम्म मुलुकभर राजस्व चुहावटसम्बन्धी मुद्दा दर्ता भएका छन् राजस्व अनुसन्धान विभागका अनुसार यीमध्ये नियमित राजस्व अनुसन्धान/भन्सारसम्वन्धी र विदेशी मुद्रा/हुन्डीसँग सम्बन्धित मुद्दा अनुसन्धान क्रममा छन् नियमित राजस्वका मुद्दाको टुंगो लागिसकेको छ विभागले यो अवधिमा शंकास्पद कारोबार स्थालमा छापा मारेको छ पैठारी र आन्तरिक ओसारपसार जाँचको संख्या छ विभागका अनुसार विदेशी मुद्रा÷हुन्डीसम्बन्धी मुद्दा अदालतमा दायर भएको र मुद्दामा अनुसन्धान भइरहेको छ चालू वर्षका महिनामा विभागले करोड लाख हजार रुपैयाँ राजस्व असुलेको छ यो राजस्व गत वर्षको सोही अवधिको करोड लाख हजारभन्दा प्रतिशत कम हो संकलितमध्ये भन्सार राजस्व करोड लाख हजार मूल्य अभिवृद्धि कर (भ्याट) करोड लाख हजार अन्तःशुल्क लाख हजार आयकर करोड लाख हजार र अन्य कर लाख हजार रुपैयाँ छ विभागले यो अवधिमा विदेशी मुद्दाबापतको जरिवाना धरौटी करोड लाख हजार र अन्य राजस्व धरौटीबापत करोड लाख हजार गरी करोड लाख हजार रुपैयाँ लिएको छ धरौटी रकम गत वर्षको यही अवधिभन्दा प्रतिशत थोरै हो गत वर्ष पुससम्म विभागले विदेशी मुद्दाबापतको जरिवाना धरौटी करोड लाख हजार र अन्य राजस्व धरौटीबापत करोड लाख हजार गरी करोड लाख हजार रुपैयाँ लिएको थियो विभागले मुद्दामा लिलाम बिक्रीबाट करोड लाख हजार रुपैयाँ प्राप्त गरेको छ गत वर्षको यही अवधिमा मुद्दाबाट करोड लाख हजाररुपैयाँ प्राप्त भएको थियो विभागले राजस्व चुहावट (अनुसन्धान तथा नियन्त्रण) ऐन तथा नियमावली विदेशी विनिमय (नियमित गर्ने) ऐन तथा नियमावली मूल्य अभिवृद्धि कर ऐन तथा नियमावली आयकर ऐन तथा नियमावली र अन्तःशुल्क ऐन तथा नियमावली अन्तर्गत अनुसन्धान गरी अदालतमा मुद्दा दायर गर्छ राजस्व चुहावटका मुद्दा अनुसन्धानमा | 237 |
नयाँ पत्रिकाकाठमाडौं माघउद्योगीले पसलसम्म ग्यास ढुवानी गरिदिनुपर्नेे माग ग्यास विक्रेताले गरेका छन् उनीहरूले पसलसम्म ग्यास नआए उद्योगसम्म पुगेर नल्याउने र बिक्री नगर्ने जनाएका छन् ग्यास विक्रेता महासंघका कार्यवाहक अध्यक्ष अर्जुनप्रसाद देवकोटाले उद्योगसम्म पुगेर ग्यास ल्याउँदा महँगो लागतमा उपभोक्तालाई बिक्री गर्नुपरेको र प्रशासनले डिलरलाई कालोबजारीको आरोपमा दु:ख दिन थालेको बताए सामान्य अवस्थामा उद्योग आफैँले डिलरसम्म ग्यास ल्याइदिनुपर्छ उद्योगदेखि डिलरसम्मको ढुवानी लागत निगमले उद्योगीलाई भुक्तानी गर्दै आएको छ ‘उद्योगबाट डिलरसम्म ग्यास ल्याइदिने वातावरण बनाउन उद्योगी आयल निगम र आपूर्ति मन्त्रालयलाई पटक–पटक आग्रह गर्दै आएका छौँ’ अध्यक्ष देवकोटाले भने ‘तर हाम्रो मागको सुनुवाइ भएको छैन र डिलरले आफ््नै खर्च व्यहोरेर ग्यास ल्याउनुपरेको छ ’ उनले उद्योगबाट डिलरसम्म ग्यास ल्याउँदाको खर्च उपभोक्ता मूल्यमा जोडिँदै आएको बताए धादिङमा रहेका उद्योगबाट काठमाडौंका डिलरले ग्यास ओसार्दा प्रतिसिलिन्डर सय रुपैयाँसम्म ढुवानी भाडा तिर्नुपरेको उनले जानकारी दिए ‘महँगो ढुवानी भाडासहित मुनाफा जोडेर ग्यास बिक्री गर्दा डिलरले तोकेभन्दा बढी मूल्यमा बिक्री गर्यो भन्दै प्रशासनले दु:ख दिन थालेको छ’ उनले भने ‘त्यसैले उद्योगले नै डिलरसम्म ग्यास ल्याइदिनुपर्छ भनेका हौँ ’सरकारले आधा परिमाण () किलो ग्यास भएको सिलिन्डरको मूल्य सय रुपैयाँ तोकेको छ तर विक्रेता आफँैले ढुवानी गरेर ग्यास ल्याएको भन्दै प्रतिसिलिन्डर कम्तीमा सय रुपैयाँमा उपभोक्तालाई बिक्री गर्दै आएका छन् उनले ढुवानी भाडा जोडेर ग्यास बिक्री गर्दा प्रशासनले धरपकड गरे ग्यास बिक्री नगर्ने निर्णय भएको बताए ‘ग्यास बेच्ने डिलरमाथि धरपकट कायम रहे हामी सोमबार या मंगलबारदेखि बिक्री ठप्प पार्छौं’ उनले भने ग्यास उद्योग संघका अध्यक्ष शिवप्रसाद घिमिरेले आधा ग्यास भर्दा लागत बढेको र उद्योगीसँग धेरै गाडी नहुँदा विक्रेतालाई नै ग्यास लिन बोलाउने गरेको बताए ‘अहिले एउटा सिलिन्डरमा आधा ग्यास भर्दा तुलनात्मक रूपमा लागत बढी पर्छ अर्कातिर पहिले एउटा बुलेटबाट सय सिलिन्डर उत्पादन हुन्थ्यो भने अहिले सय सिलिन्डर उत्पादन हुन्छ’ घिमिरेले भने ‘धेरै ग्यास ढुवानी गर्न अहिले उद्योगीसँग गाडीसमेत नभएको अवस्था छ ’ उनले सबै डिलरले जतिसक्दो छिटो ग्यास माग्ने गरेको जानकारी दिए सबैलाई छिटो ग्यास पुर्याउन गाडी नभएपछि डिलरलाई नै बोलाउने गरेको उनको दाबी छ ‘पछिल्लो समय उद्योगमा भएका गाडीले भ्याएसम्म डिलरकहाँ ग्यास पुर्याइरहेका छौँ’ उनले भने ‘डिलरलाई ग्यास लिन बोलाउँदा सरकारले उपलब्ध गराएअनुसारको प्रतिसिलिन्डर ढुवानी भाडा पनि दिएका छौँ ’ आयल निगमले उद्योगदेखि डिलरसम्म प्रतिसिलिन्डर ग्यास ढुवानी खर्चबापत रुपैयाँ दिने गरेको छ तर इन्धन अभावका वेला यति रकमले हाल ढुवानी गर्न नसकिएको विक्रेताले बताउँदै आएका छन् उद्योगले डिलरसम्म ग्यास ल्याइदिनुपर्छप्रचलित वितरण प्रणालीअनुसार उद्योगले डिलरसम्म ग्यास ढुवानी गरिदिनुपर्छ डिलरले सरकारबाट तोकिएबमोजिम प्रतिसिलिन्डर रुपैयाँ मुनाफा राखी उपभोक्तालाई बिक्री गर्दै आएका छन् यति थोरै मुनाफाका बीच पनि डिलरहरूले पसल भाडा तिरी आफ्नो जीवनयापन गर्दै आएका छौँ तर आजको अवस्थामा उद्योगीले सुरक्षा र इन्धन अभावको कारण देखाई डिलरसम्म ढुवानी नगरिदिँदा विक्रेताले चर्को भाडामा गाडी लिएर उद्योगसम्म गई ग्यास ल्याउनु परिरहेको छ ियसरी आएका ग्यासमा ढुवानी भाडा जोडी बिक्री गर्दा धेरै जिल्लाका डिलरहरू जेलमा थुनिनुपरेको छ त्यसैले पहिलेकै जस्तो उद्योगले डिलरसम्म ग्यास ल्याई दिए विक्रेताले प्रचलित मूल्यमै बिक्री गर्न सक्छन् यदि उद्योगले डिलरसम्म ग्यास नल्याइदिने र ढुवानी भाडा जोडेर विक्रेताले ग्यास बिक्री गर्न नपाउने हो भने विकराल स्थिति उत्पन्न भई हामी ग्यास बिक्री–वितरण गर्न सक्दैनाँै अर्जुनप्रसाद देवकोटाकार्यवाहक अध्यक्ष ग्यास विक्रेता महासंघडिलरलाई ग्यास ढुवानीको खर्च दिएका छौँिपछिल्लो समय उद्योगबाटडिलरसम्मै ग्यास जान थालेका छन् तर पहिलेभन्दा दोब्बर बढी सिलिन्डर उत्पादन हुन थालेकाले हामीसँग भएका गाडीले सबै डिलरलाई ग्यास पुर्याउन सकिएको छैन अहिले अभावका वेला पालैपालो ग्यास पुर्याउनुपर्यो भन्दा पनि डिलरहरूले जतिसक्दो छिटो चाहियो भन्दै माग गरिरहेका छन् यस्तोमा उद्योगसँग भएका गाडीले धेरै डिलरलाई ग्यास पुर्याउने प्रयत्न भरहेको छ र केही डिलरलाई उद्योगमै बोलाउने गरिएको छ तर डिलरलाई पनि ग्यास ढुवानीबापतको सरकारले उपलब्ध गराएको खर्च उपलब्ध गराइएको छ यद्यपि त्यो रकम अपुग भएको यथार्थ हो शिवप्रसाद घिमिरेअध्यक्ष ग्यास उद्योग संघ | 561 |
बुधबार बर्दियामा संरक्षित वन्यजन्तु सालक फेला परेको छ ताराताल सानोश्री नगरपालिका गंगावस्तीमा एक्कासी बाटोमा सालक देखिएपछि स्थानीयले जिल्ला वन कार्यालय बर्दियामा जानकारी गराएका थिए कार्यालयको टोलीले सालकलाई सुरक्षित उद्दार गरेका छन् र यसलाई बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्जमा बुझाइने जिल्ला वन कार्यालय बर्दियाका प्रमुख बलिराम पण्डितले बताएका छन्सरकारले बाघ गैंडा चितुवा कस्तुरी भालु र रातो हाब्रेसँगै सालकलाई पनि अति संकटापन्न जनावरको सूचीमा राखेको छ वन तथा भूसंरक्षण मन्त्रालयको सालक सर्वेक्षणको | 68 |
पाल्पा चैत – पाल्पामा लोपोन्मुख सुन गिद्ध र सेतो गिद्धको हड्डीको अवैध व्यापार हुने गरेको रहस्य खुलेको छ भुन्डाएर सुकाएको अवस्थामा गिद्द फेला परेपछिे हड्डीको अवैध कारोबार हुने गरेको रहस्य बाहिर आएको हो तानसेन– बतासेडाँडा सडक नजिकैको रुखमा झुन्डाएको अवस्थामा चारवटा गिद्ध फेला परेको जिल्ला वन अधिकृत यमलाल पोखरेलले बताए हड्डीका लागि गिद्ध सुकाएको हुन सक्ने अनुमान गरिएको उनले बताए गिद्धको हड्डी आयुर्बेदिक औषधि र झारफुकका लागि महँगो मूल्यमा बिक्री हुने गरेको स्थानीय बताउँछन् स्थानीय बजारमा गिद्धको हड्डी हजार रुपैयाँसम्ममा बिक्री हुने गरेको छ घाम ताप्न र आहाराको खोजीमा यस क्षेत्रमा गिद्ध आउने गरेको अधिकृत पोखरेल बताउँछन् मरेका गाईभैँसी जथाभावी फाल्ने भएकाले पनि यस क्षेत्रमा गिद्ध बढी आउँछन् गिद्ध मार्नेलाई सयदेखि एक हजार रुपैयाँसम्म जरिवाना र दुई वर्षसम्म कैद सजाय हुन सक्ने व्यवस्था छ नियोजित रुपमा गिद्धको सिकार भएको हुन सक्ने जिल्ला वन कार्यालय पाल्पाको दाबी छ गिद्ध मार्नु पनि अपराध हो भन्ने ज्ञानको अभावमा गिद्ध मार्ने कार्य भइरहेको छ यहाँ एसियामा पाइने सात प्रकार गिद्ध पाइन्छन् रासस गिद्धको हड्डीको अवैध व्यापार | 162 |
बुझ्न सजिलो भएकैले होला सायद आम नेपालीको सबैभन्दा लोकप्रिय खेल बनेको छ फुटबल डेढ घण्टाको समयमा रोमाञ्चक खेल हेर्न चाहने फुटबल फ्यानहरू नेपालमा मात्र नभएर संसारभर नै धेरै छन्त्यसैले पनि फुटबलको वल्र्डकपले अन्य खेलको अनि ओलम्पिकभन्दा विशिष्ट महत्व राख्छ फुटबल वल्र्डकपको रौनकमा नेपाली नभुल्ने कुरै भएन नेपालीलाई सबै ठूला खेलाडीको नाम र अनुहार पनि थाहा छ तर नेपालकै खेलाडीको नाम र अनुहार सम्झन के नेपालीहरू तयार छन्विगत केही वर्षअघिसम्म नेपाली फुटबलको अवस्था कस्तो थियो हामीसामु जगजाहेर छ हर | 78 |
भारत–रक्सौल सीमाको दशगजास्थित मितेरी पुलमा मधेशी मोर्चाले धर्ना दिइरहे पनि पछिल्ला दिनमा उक्त नाका हुँदै उल्लेख्य रुपमा सामान भित्रिइरहेको छ पुस राति रक्सौल हुँदै भित्रिएको सामान वीरगञ्ज भन्सार कार्यालय परिषरमा तस्वीरहरु: जियालाल साहगएराति मात्रै रक्सौलबाट भित्रिएको ट्रक भन्दा बढी समान वीरगञ्जस्थित भन्सार कार्यालय परिषरमै छ पुस राति ठेला टांगा रिक्सालगायतका साधनबाट कपडा प्लास्टिकका सामान भाँडाकुडा डिजल पेट्रोल खाद्यान्न लगायतका समाग्री करिब जनाको समूहले भित्र्याएको धर्नामा बसेका बाराको पकडीयाका लक्ष्मीलाल त्यागीले बताए उनका अनुसार धर्नामा बसेका मोर्चाका कार्यकर्ताहरुले समान रोक्न प्रयास गरे पनि धर्नाकारीभन्दा सामान भित्र्याउनेको समूह ठूलो भएको र उनीहरुले बलजफ्ती गरेकाले रोक्न नसकिएको हो ब्यवसायीहरुसँग निश्चित रकम लिई तोकेको स्थानमा सामान पुर्याइदिने यस्ता ‘बलेकीया’ राति ठूलो संख्यामा आएर सामान पास गराउने त्यागीले बताए लामो समयको नाकाबन्दीले सामान भारतर्फ नै अड्किएपछि ब्यापारीहरुले ‘बलेकिया’ हरुको मद्दत लिन थालेका हुन् यसरी आउने अधिकांश सामान भन्सार कार्यालय सम्म नपुगेरै सोझै ब्यापारीको गोदाममा पुग्छ स्थानीय बोलीचालीमा सामान भन्सारमा नलगी सोझै ब्यापारीको गोदाममा पुर्याउनेलाई ‘तस्कर’ र भन्सार कार्यालयसम्म पुर्याइदिनेलाई ‘बलेकीया’ भनिन्छ पुस विहान धर्नास्थल मितेरी पुलमा एक जना साधुमात्रै देखिए आज भारतले नाकाबन्दी गरेको दिन पुगिसकेको छ यसबीचमा यस्ता ‘तस्कर’ र ‘बलेकीया’ को संख्या पनि ह्वात्तै बढेको छ यसरी सामान भित्र्याउँदा भारतीय प्रहरी र मोर्चाका स्थानीय नेताहरुसँग पनि ‘लाईन’ मिलाउनु पर्ने बलेकीयहरु नै बताउँछन् भारतबाट नेपाल भित्रिने प्रतिशत भन्दा बढी समान वीरगञ्ज हुँदै भित्रिन्छ रक्सौलबाट एउटा ठूलो पोका वीरगञ्जसम्म पुर्याउँदा सामान हेरेर सयदेखि हजारसम्म लिने गरेको वीरगंज भन्सार यार्डमा समान भित्र्याएका बलेकीया विकास यादवले बताए उनका अनुसार सामान ग्राहकले भनेको ठाउँमा जुनुसुकै अवस्थामा पनि सुरक्षित पुर्यादिने गरी उनीहरुले अर्डर लिन्छन् सामान बीचमै सामान हरायो/नासियो भने त्यसको हर्जाना बलेकीयाले नै तिर्नुपर्छ अहिले सामान भित्रिरहँदा भन्सार कार्यालयको राजश्व संकलन पनि वृद्धि भएको भन्सार अधिकृत लोकराज पन्तले बताए उनले भने “पहिले दैनिक हजारमा हुने राजश्व संकलन अहिले लाखौंमा पुगेको छ ”बायाँतर्फ देखिएका जना धर्नाकारी होइनन् उनीहरुले पुस बिहान बजे घुम्दै पुलसम्म आइपुग्दा एकजना पनि धर्नाकारी नभेटेको बताए पन्तका अनुसार पुसमा मात्रै वीरगञ्ज भन्सार कार्यालयले रु लाख हजार राजश्व असुली गरेको छ मधेश बन्दको औँ दिन पुग्दा पुस बिहान बजे नाकाको मितेरी पुलमा धर्ना बस्ने मोर्चाका कार्यकर्ताहरु देखिएनन् धर्नाकारीको संख्या घट्दै गएपछि बलेकीयालाई सामान पास गराउन पनि सजिलो भएको छ एकातिर धर्नाकारीको संख्या कम छ भने दुवैतर्फ प्रहरीको सुरक्षा पनि छैन आज बिहान धर्नास्थलमा एक जना जोगी आगो तापिरहेका देखिए भने उनीसँगै दुईजना सहयोगीहरु घाम तापिरहेका थिए जियालाल साह वीरगञ्ज धर्नाबीच राति–राति सामान भित्रदै | 375 |
योगेश ढकाल/नयाँ पत्रिकाकाठमाडौं साउनस्थानीय तह पुनर्संरचना आयोगले पाँच सय वटा स्थानीय तह प्रस्ताव गरेको छ चार महिना लामो अध्ययन र छलफलपछि आयोगले स्थानीय तहको संख्या प्रस्ताव गरेको हो आयोगले स्थानीय तह पुनर्संरचनाका लागि पाँच आधार तय गरेको छ आयोगका सदस्यसचिव डा हरि पौडेलका अनुसार भौगोलिक क्षेत्रअनुसारको जनसंख्या वितरण क्षेत्रफल जिल्ला समन्वय समितिको संरचना विद्यमान स्थानीय निकायको संख्याको अनुपात र जिल्लाको प्रकृतिका आधारमा स्थानीय तहको संख्या निर्धारण गरिएको हो आयोगका अध्यक्ष बालानन्द पौडेलका अनुसार आयोगबाट स्थानीय संख्या निर्धारण गरेपछि स्थानीय विकास अधिकारीको नेतृत्वमा गठन भएका प्राविधिक समितिले साउनदेखि मसान्तसम्म स्थानीय तहको सीमांकन वडा विभाजनलगायतका काम गर्नेछन् साउनमा नम्बर प्रदेशका स्थानीय विकास अधिकारीहरूलाई आयोगले प्रशिक्षण दिएको थियो अब गतेसम्म अन्य प्रदेशका स्थानीय विकास अधिकारीलाई प्रशिक्षण दिनेछ जिल्लामा कम्तीमा तीन स्थानीय तहएउटा जिल्लामा कम्तीमा तीनवटा स्थानीय तह गठन हुनेगरी आयोगले प्रस्ताव गरेको छ जिल्ला समन्वय समितिको पदाधिकारी संख्याका आधारमा तीन तह गठन भएको हो आयोग अध्यक्ष पौडेलले जिल्ला सभाको सदस्यसंख्या जिल्ला समन्वय समितिको न्यूनतम पदाधिकारी संख्याभन्दा कम नहुने गरी हिमाली क्षेत्रमा कम्तीमा तीन पहाडी क्षेत्रमा कम्तीमा चार र तराई तथा भित्री मधेसमा कम्तीमा एकाइ पर्ने गरी स्थानीय तह गठनको प्रस्ताव गरिएको बताए स्थानीय तह सय वर्गकिलोमिटरभन्दा बढी नहुनेएउटा स्थानीय तहको क्षेत्रफल बढीमा सय वर्गकिलोमिटरभन्दा बढी नहुने आयोगका प्रवक्ता डा हरि पौडेलले जानकारी दिए केही जिल्लाको एउटै गाविसको क्षेत्रफल नै सय वर्गकिलोमिटरसम्म छन् सय वर्गकिलोमिटरभन्दा बढी क्षेत्रफल भएका जिल्लालाई औसत क्षेत्रफल सय वर्गकिलोमिटरभन्दा कम हुने गरी संख्या कायम गरिएको पौडेलको भनाइ छ त्यसरी सम्मिलन हुनेमा डोल्पा र हुम्ला जिल्ला परेका छन् वडा कति गाउँपालिका वा नगरपालिकाका प्रत्येक वडामा करिब प्रतिशत जनसंख्या रहने गरी वडा संख्या तोक्ने तयारी छ तर हिमाल पहाड र तराई क्षेत्रअनुसार वडा संख्या फरक पर्नेछ हिमालका गाउँपालिकामा देखि पहाडका गाउँपालिकामा देखि र तराईका गाउँपालिकामा देखि वडा रहनेछन् हिमाली क्षेत्रमा गाउँपालिकाको एउटा वडामा तीन हजार पहाडमा तीन हजार सात सय र भित्री मधेस र तराईमा सात हजार जनसंख्या हुने मापदण्ड बनाइएको छ हिमालका नगरपालिकामा पहाडमा देखि र तराईमा देखि सम्म वडा रहनेछन् तर वडाको निर्धारण र बाँडफाँड गर्दा साविकको सिंगो गाविसलाई कम्तीमा एक वडा कायम गर्नुपर्नेछ नगरपालिकामा हिमाली क्षेत्रमा चार हजार पहाडमा चार हजार सय र भित्री मधेस र तराईमा हजार जनसंख्या न्यूनतम हुनेछ | 342 |
मंसिर काठमाडौं ‘शिक्षा नियमावली ’ परिमार्जनको माग गरेका उच्च माध्यामिक बिद्यालय संघ हिसानले मन्त्रालयले जायज माग पूरा गर्ने आश्वासन कार्यान्वयन नभएकोप्रति ध्यानाकर्षण गराएको छ हिसानका अध्यक्ष रमेश सिलवालले बुधबार जारी गरेको बिज्ञप्तिमा शिक्षा ऐनको परिमार्जन गर्नुपर्ने कुराहरु समेटेर बुँदामा राखिएको छ जस अन्तर्गत त्रिभुलन विश्वबिद्यालयले प्रविणता प्रमाणपत्र तह खारेज गरेपछि उच्च माध्यामिक शिक्षाका लागि प्लस टू का कलेजहरुलाई पहिलेकै अवस्थामा राख्नुपर्ने र भित्र बिद्यालय संरचनामा जान समय दिनुपर्ने माग छ त्यस्तै हिसानले शिक्षालाई देखि सम्म एकै टोकरीमा राख्नुको सट्टा देखि सम्म आधारभूत तह देखि माध्यमिक तह र त्यसमाथि बिश्वविद्यालय तह हुनुपर्ने माग गरेको छ त्यस्तै कक्षाको परीक्षा पनि राष्ट्रिय परीक्षा बोर्डले अनिबार्य लिनुपर्ने माग हिसानको छ बिद्यालयहरु मर्ज हुन चाहेमा उनीहरुलाई सहुलियतको व्यवस्था सरकारले गर्नुपर्ने माग पनि हिसानको छ त्यस्तै शिक्षा ऐनमा उल्लेख भएको शिक्षक अविभावक संघको स्थानमा बिद्यालय अभिभावक परिवार बनाउन हिसानको माग छ अभिभावक संघ बनाउँदा अनावश्यक राजनीतिक समूहले हस्तक्षेप गर्नसक्ने तर परिवार बनाउँदा शिक्षक कर्मचारी र बिद्यार्थीलाई समेत समेट्ने भएकाले व्यवहारिक हुने हिसानको भनाई छ त्यस्तै बिद्यालय सञ्चालन हुने दिन उल्लेख भएकोमा र का लागि भने दिनमात्रै बनाउन हिसानको माग छ | 174 |
बीपीका लागि जस्तोसुकै त्याग गर्न तयार हुने डा गिरी राजा महेन्द्रको शक्ति आर्जन गर्ने गुप्त योजनाका शिखण्डी बनिसकेका थिए पहिले बीपीलाई स्थापित गर्न मरिमेट्ने उनै गिरी जुनसुकै उपायबाट बीपीलाई राजीनामा गर्न लगाउने रणनीति बनाउन थाले राजाको चाहना बीपीलाई हटाएर सुवर्णलाई ल्याउने थियो गिरी भन्छन् “परिस्थिति यस्तो बन्यो कि मैले नै बीपीलाई राजीनामा गराउनलाग्नुप¥यो ” यस्तैमा एक दिन गिरीले बीपीसँग भने “सान्दाइ परिस्थिति ठीक छैन अब तपाईंले राजीनामा गर्नुपर्छ ”प्रत्युत्तरमा बीपीले भने “डाक्टर तपार्इंको जजमेन्ट ठीक भएन ”गिरी “तपाईंलाई प्रधानमन्त्री बनाउन्जेल मेरो जजमेन्ट ठीक आज प्रधानमन्त्री छोड्नुुस् भन्दा बेठीक म तपाईंसँग बसेर काम गर्नै सक्तिनँ ”प्रधानमन्त्रीसँग छुट्टिएका गिरीले राजीनामा लेखेर आफ्ना पीए सुशील कोइराला (पछि नेपाली कांग्रेसका अध्यक्ष्य र प्रधानमन्त्री) का साथमा बीपीकहाँ पठाइदिए राजीनामामा गिरीले लेखेका थिए “यो मेरो आखिरी सहयोग हो तपाईंलाई ” त्यति नै बेला प्रधानमन्त्रीलाई चेपुवामा पार्न दरबारले मन्त्रिमण्डलको आकार घटाउन दबाब दियो दरबारको योजनामा बल पु¥याउँदै गिरीले लेखेका थिए “मेरो चिठी देखाएर मन्त्रीहरुलाई राजीनामा गराउन सक्नुभयो भने तपाईंलाई सहज हुनेछ तपाईंलाई अप्ठ्यारो परेको छ मेरो यो राजीनामा पत्र देखाएर मन्त्रीहरुलाई भन्नुस् जसरी डाक्टर गिरीले सहयोग गरे तपाईंहरु पनि राजीनामा गरेर मलाई सहयोग गर्नुस् यो पत्रले तपाईंलाई मद्दत मिल्यो भने मेरो अन्तिम सहयोग हुनेछ ”राजीनामा स्वीकृत नहुँदै गिरी मन्त्रालय जान छोडे पार्टी संसदीय दलको बैठक बोलाएर बीपीले गिरीको राजीनामा स्वीकार गरे त्यो बैठकमा उनले भनेका थिए “म गिरीको राजीनामा स्विकार्छु सिर्फ यस कुरालाई प्रमाणित गर्नका लागि कि पार्टीका लागि कोही पनि अपरिहार्य छैन ”अनेकौं प्रयास गर्दा पनि मन्त्री पद नपाएकोमा विश्वबन्धु थापा बीपीका विद्रोही जस्तै भइसकेका थिए गिरी भन्छन् “विश्वबन्धुलाई मन्त्री बनाउनुस् न भन्दा बीपी हुँदैन भन्ने ज्यान गए पनि नमान्ने रिसको झोंकमा विश्वबन्धुले ‘तपाईं कसरी पार्टीका लागि अपरिहार्य सान्दाइ ’ भनिदिए ‘तपाईंले ल्याएको एक व्यक्ति एक पदको मुद्दामा मातृकाबाबुलाई हामीले पार्टीबाट निष्कासन गरेको होइन त्यही मुद्दामा पार्टी फुट्यो आज तपाईंलाई चाहि“ एक व्यक्ति एक पदको नियम नलाग्ने तपाईं कसरी दुवै पदका लागि अपरिहार्य हुनुभयो प्रधानमन्त्री छोड्नुस् भन्दा तपाईंचाहि“ पार्टीका लागि अपरिहार्य’ ”बीपीका अगाडि बोल्ने हिम्मत कसैको हुँदैनथ्यो रिसको झोंकमा विश्वबन्धुले त्यति भनेपछि त सन्नाटा छायो बीपीले भदौ गते गिरीको राजीनामा स्वीकृत गरे (देवकोटा ः )झन्डै तिन महिना गिरी र प्रधानमन्त्रीबीच सम्बन्ध त्यति राम्रो भएन मङ्सिर गते जापानका युवराज अकिहितो र युवराज्ञी मिची नेपाल आएका थिए प्रधानमन्त्रीले उनको सम्मानमा मङ्सिर गते बिहान शीतलनिवासमा भोज आयोजना गरे त्यही मौकामा प्रधानमन्त्रीले गिरीलाई फोन गरे “तपाईं रिसेप्सनमा आउनु हुन्न ”गिरी “आउँछु ”बीपी “त्यसो भए मलाई पनि लिएर जानुहोला ”गिरी गाडी लिएर प्रधानमन्त्री निवास पुगे गिरीकै मोटरमा शीतलनिवास जाँदा बीपीले सोधे “त्यस्तो चिठी तपाईंले किन लेख्नुभयो ”गिरी “जुन बेला मैले चिठी पठाएँ मेरो अनुमान थियो कि तपाईंको ममाथि विश्वास छ तर अहिले म कन्फर्म छु कि तपाईंको विश्वास मसँग छैन ”बीपी “किन ”गिरी “मैले चिठी पठाएको यतिका दिनसम्म तपाईंले ‘के भयो किन राजीनामा लेखेको ’ भनेर सोध्नु भएन तपाईं र मेरो सम्बन्ध यस्तो थियो कि सुशीलले तपाईंलाई मेरो चिठी दिने बित्तिकै पढेर च्यातिदिन सक्नुहुन्थ्यो र मलाई फोन गरेर भन्न सक्नुहुन्थ्यो कि क्याहो डाक्टर बहुलायौ यस्तो चिठी लेख्ने ’ तर तपाईंले लामो समय मेरो चिठी त्यतिकै राख्नुभयो ”त्यसपछि मात्र बीपीले कुरा खोले “साथीहरु सिकायत गर्न थाले कि तपाईंको राजासँग सम्बन्ध बढ्न थाल्यो ”गिरी “मैले राजालाई भनेकै हो सान्दाइ ‘प्रधानमन्त्रीको स्वीकृतिबिना हामीलाई भेट्न मनाही छ मन्त्रीहरुले सोझै राजालाई भेट्नु हुँदैन’ भन्ने छ मलाई राजाबाट बोलाहट हुँदा मैले बिन्ती गरेको हुँ तर सरकारबाट हुकुम भयो ‘म प्रधानमन्त्रीलाई भनिदिन्छु डन्ट वरी ’ मैले सोचें तपाईंलाई मेरो र राजाबीचको भेटबारे सबै थाहा छ ”शीतलनिवास पुग्दासम्म कुरा भएन पूरै यात्रा मौन संसदीय दलमा आगो‘मन्त्रीहरुले आफू र आफ्ना आसेपासेको मात्र काम गरेको समान व्यवहार नदेखाएको’ भन्दै सत्तारुढ कांग्रेसकै सांसदहरु सरकारसँग रूष्ट थिए जननिर्वाचित सांसदहरुको आकांक्षा चुलिएको थियो तर माग बमोजिम काम गर्न सक्ने साधन स्रोत र अनुभव सरकारसँग थिएन त्यसरी रूष्ट सांसदहरुलाई दरबारिया र राजासँग मिलेका कांग्रेसी नै सरकार विरूद्ध उकासिरहेका थिए त्यही मनमुटाब बढेर पार्टीमा भुसको आगोझैं सल्किँदै गयो जेठको कुरा हो सांसद मणिराम शास्त्रीको डिल्लीबजारस्थित डेरामा कांग्रेसका असन्तुष्ट सांसदहरुले बैठक गरी ‘मन्त्रीहरुको मनोमानी र भ्रष्टाचार बन्द नभए त्यस विरूद्ध आवाज उठाउने’ सङ्कल्प गरे बैठकमा चन्द्रलाल श्रेष्ठ बलबहादुर राई खड्गबहादुर कार्की भूदेव राई पद्मनाथ रेग्मी कुलमान लिम्बु तेजमान तुम्बाहाम्फे कृष्णबहादुर भट्टराई फत्तेबहादुर बुढाथोकी अम्बरसिंह बस्नेत पृथ्वीराज कँडेल दुर्गादत्त जोशी कृष्णलाल लेखक कर्णबहादुर सिंह जयबहादुर महत भीमप्रसाद श्रेष्ठ गणेशकुमार शर्मा नीलाम्बर पन्थी यमबहादुर ठकुरी डिकबहादुर गुरूङ गृहबहादुर बस्नेत डबलसिंह लिम्बु गणेशप्रसाद उपाध्याय लोकेन्द्रबहादुुर शाही खडानन्द पाध्या पेशलकुमार पोखरेल सहित सांसद थिए भर्खरै संसदीय प्रजातन्त्रको अभ्यास हुँदै थियो अधिकांश जनप्रतिनिधिहरु जोसिला युवा नै थिए उनीहरुलाई राजनीतिबारे न त्यति धेरै ज्ञान थियो न त अनुभव नै आफ्नो क्षेत्रमा स्कुल हुलाक बाटो पुल लगायतका काम गर्न मन्त्रीहरुले बजेट नदिएकोमा उनीहरु रूष्ट भए मन्त्रीहरुका गलत काम विरूद्ध एक भएर अगि बढ्ने भन्दै उनीहरुले प्रधानमन्त्रीलाई संयुक्त विरोध पत्र बुझाइसकेका थिए (देवकोटा ः –)शास्त्रीको डेरामा कांग्रेसका असन्तुष्ट सांसदहरुको भेला चलिरहँदा पत्रकार भैरव रिसाल त्यहीँ पुगेका थिए त्यो बेला प्रजातन्त्रवादी र वामपन्थी धारका पत्रिका चल्थे वामपन्थी धारका रिसालले हालखबरमा समाचार छापे ‘नेतापीडित कांग्रेसीको गुप्त बैठक’ शीर्षकमा त्यो समाचारले हङ्गामा भइहाल्यो शास्त्री संसद्मा पनि कडा रुपमा प्रस्तुत हुनेमध्येमा पर्थे एक दिन ग्यालरी बैठकमा प्रधानमन्त्री बीपीले शास्त्रीलाई भने “तपाईं बस्नुस् मलाई भेटेर मात्र जानुहोला ” बैठक सकिएपछि शास्त्री संसद् भवनस्थित प्रधानमन्त्री कार्यालय पुगे बीपीले फेरि उनलाई एक्लै प्रधानमन्त्री निवास त्रिपुरेश्वरमा बोलाए दिउसो शास्त्री पुग्दा प्रधानमन्त्री निवास सुनसान थियो प्रधानमन्त्रीकी आमा दिव्या कोइराला नाङ्लोमा चामल केलाउँदै थिइन् भ¥याङबाट माथि चढ्दै गर्दा शास्त्रीले आमा–छोराबीच कुरा भइरहेको सुने शास्त्री भन्छन् “हैन हो बाबु के गर्नु मातृकाले घर बनाइसक्यो अब त प्रधानमन्त्री भन्छन् क्या एउटा घर पनि छैन हाम्रो ” निवासको अर्को कोठामा रेडियो नेपालका कर्मचारी प्रधानमन्त्रीको वक्तव्य रेकर्ड गर्ने प्रतीक्षामा थिए बीपीले भने “नकराउनु न आमा अरुको बन्दा हाम्रो घर पनि बन्छ नि बन्छ बिस्तारै बन्छ ”रेडियोका लागि वक्तव्य रेकर्ड गराएपछि बीपीले शास्त्रीसँग भेटेर भने “हैन तपाईंहरुको भनाइ के हो संसद्मा केही भएन भनेर बोलिरहनुभएको छ ”शास्त्रीले भने “जिल्लाबाट जितेर आएका छौं केही काम गरौं भन्ने छ स्कुल बाटो हुलाक पुल केही छैन जनताले दुःख पाएका छन् तर मन्त्रीहरु हामीलाई भेट समेत दिँदैनन् ”बीपीले भने “तपाईंले संसद्मा चर्को आवाज उठाउनुभयो भन्दैमा म तपाईंलाई नदिऊँ भन्ने कहाँ ठान्छु र तपाईंको क्षेत्रमा राम्रो काम भयो भने परोक्ष रुपमा त्यसको जस त मलाई पनि आउँछ तर दिन सक्ने अवस्थामा हामी छैनौं हाम्रो बजेट कति छ तपाईंहरुलाई थाहै छ ”शास्त्रीले भने “हामी त्यसै रूष्ट भएका होइनौं पहाड र अविकसित ठाउँमा कामै भएको छैन ”बीपीले भित्तातिर देखाउँदै भने “एकातिर बजेट अत्यन्त कम छ अर्कोतिर उः त्यसले कुनै काम गर्न दिएकै हैन ”भित्तामा राजा महेन्द्रको तस्बिर राखिएको थियो मणिराम बुरूक्क उफ्रिए “त्यसले काम गर्न दिएन भन्नुहुन्छ हिजो संसद् हैन संविधान सभाको चुनाव गरौं भन्दा तपाईंले नै संसद्को चुनावमा लगेको हैन हामी सारा कार्यकर्ता संविधान सभाको पक्षमा थियौं ”बीपीले भने “दिन्थ्यो नि राजाले संविधान सभाको चुनाव देख्नु भएन सालमा गर्ने भने टारे मा गर्ने भने फेरि टारे संविधान सभा मात्र भनेर बसेको भए त कहिल्यै चुनावै हुने थिएन जनताले सालको क्रान्ति पनि भुलिसक्ने थिए त्यसपछि कति मानिस अडिएर बस्न सक्थे र पार्टीमा कम से कम चुनाव भएपछि गाउँगाउँमा प्रजातन्त्रको जरा त पुगेको छ ”झन्डै एक घण्टाको वार्तालापपछि बीपीले भने “ल मणिरामजी तपाईं जानोस् जे जे गर्न सकिन्छ म गर्न लगाउँछु ”सांसदहरु सरकारको कामबाट असन्तुष्ट छन् भन्ने लागेर एक दिन बीपीले संसदीय दलका सचिव अच्युतराज रेग्मीलाई बोलाएर भने “ल अब सांसदहरुलाई समूहमा बोलाउनुस् म सबैसँग भेटेर कुरा गर्छु ” रेग्मीले पूर्व क्षेत्रका जना सांसदलाई पहिलो दिन बोलाए ललिता निवासमा निक्कै गरमागरम छलफल भयो एक जना सांसदले जुरूक्क उठेर भने “बीपी बाबु हाम्रो क्षेत्रमा काम भएन मन्त्रीहरुले भ्रष्टाचार गरेका छन् पार्टी बदनाम हुँदै छ अरु त के तपाईंकै पीए तारिणीप्रसाद कोइरालाले समेत भ्रष्टाचार गरेका छन् घुस खाएर फलानालाई इन्स्पेक्टर बनाए ” बीपीले तत्क्षण तारिणीलाई बोलाएर भने “ल भोलिदेखि तँ अफिस नआउनू ” त्यसपछि भेटघाटको कार्यक्रम हुन पाएन अविश्वास ल्याउने योजना“निर्वाचित सरकार बनेसँगै राजनीतिमा राजाको प्रत्यक्ष हस्तक्षेप घट्तै गयो र प्रशासन सञ्चालन गर्ने अधिकार पनि मन्त्रिपरिषद्मा स¥यो अनि दरबारभन्दा प्रधानमन्त्री महङ्खवपूर्ण भए मन्त्री र सचिवहरु पनि राजाभन्दा महत्त्वपूर्ण भए मानिसहरु राजाको चाकडीमा जान छाडे निवेदन वा माग आदि जनताका जे जे काम हुन्थे ती सबै मन्त्रालयमा आउन थाले त्यो राजाका लागि असह्य भयो ” (कोइराला ः )सरकार यही गतिमा अगि बढ्ने हो भने राजतन्त्रको अस्तित्व रहँदैन भनेर धूर्त राजा कांग्रेस संसदीय दल फुटाउने रणनीतिमा सक्रिय भए सांसदहरुलाई राजदरबारमा बोलाउने रानी आफैंले बनाएर चिया–पानी गराउने र अनेकौं प्रलोभन देखाएर किन्ने अभियान नै चलाए (कोइराला ः )प्रधानमन्त्रीलाई कमजोर बनाउन राजाले उनका दायाँ र बायाँ हात भनेर मानिने मन्त्री डा तुलसी गिरी र प्रमुख सचेतक विश्वबन्धु थापालाई सबैभन्दा पहिला विश्वासमा लिइसकेका थिए दुवैबाट बीपी र सरकारका कमजोरीबारे सूचना पाएपछि दरबारले कांग्रेस संसदीय दलमा विभाजन गराउने र सरकारलाई असफल बनाउने अभियान तीव्र बनाएको थियो राजासँगको समीपमा पुगेपछि कांग्रेसकै पूर्व महामन्त्रीद्वय तुलसी गिरी र विश्वबन्धु थापा सरकारलाई कमजोर बनाउने षड्यन्त्रमा राजाका सारथि भइसकेका थिए प्रधानमन्त्रीको स्वीकृतिबिना मन्त्री र सांसदलाई राजासँग भेट्न रोक लगाइएको थियो तर गिरी र थापा भने सरकारी मोटर चढेर सिधै दरबार छिरिदिन्थे राजासँगको हिमचिमका कारण दुवै जना कांग्रेस र विपक्षी सांसदहरुलाई बीपी विरूद्व भड्काउन सक्रिय भइसकेका थिए यस्तैमा एक दिन गिरीको घरमा विपक्षी दलका नेता भरतशमशेरलाई बोलाएर थापाले भने “कांग्रेसका सांसद हाम्रो पक्षमा आइसकेका छन् तपाईंलाई पनि एउटा मन्त्रालय दिन्छौं सहयोग गर्नुप¥यो ” (गौतम ः )थापाले मन्त्रीको आस देखाएर राणालाई प्रभावमा पार्ने प्रस्ताव गरिरहँदा तुलसी गिरी र डा नागेश्वर सिंह पनि साथमा थिए तर भरतशमशेरले त्यसलाई अस्वीकार गरिदिए थापाले कांग्रेसकै महामन्त्री श्रीभद्र शर्मालाई समेत बीपी विरूद्ध उकासे बीपीले सरकार बनाउने बेलामा शर्माको नाम अन्तिम समयमा मन्त्रीको लिस्टबाट हटाएको थियो त्यही कारण उनलाई पनि बीपी विरूद्ध उकास्न सकिन्छ भन्ने थापाको आँकलन थियो शर्माले भनेका छन् “बीपीले चाहेर पनि मलाई सरकारमा समावेश गर्न सक्नु भएन त्यही कुराको फाइदा उठाएर मलाई पनि भड्काउन सकिन्छ कि भन्ने थापाको सोचाइ थियो तर मैले उनलाई भनें “मस“ग आस नगर्नु नै वेश हुनेछ ” (शर्मा ः )बीपीलाई सत्ताच्युत गर्ने र संसदीय व्यवस्था असफल पार्ने दरबारिया षड्यन्त्र चुलीमा पुगेको बेला ‘राजाले आज लिन्छन् भोलि लिन्छन्’ भन्ने हल्ला चलाइयो त्यस्तैमा एक दिन विपक्षी दलका नेता भरतशमशेरले बीपीलाई भेटेर दरबारले कांग्रेस संसदीय दलभित्र विद्रोह सृष्टि गरे आफू प्& | 1,566 |
चैत नुवाकोट अक्षराङ्कन पद्धतिमा मूल्याङ्कन हुन थालेको प्रवेशिका परीक्षामा विद्यार्थीलाई कस्तो अनुभूति भइरहेको होला यो आम चासोको विषय बनेको छ लब्धाङ्क पत्रमा उत्तीर्ण र अनुत्तीर्ण उल्लेख नगरी ग्रेडका आधारमा विद्यार्थीको श्रेणी विभाजन गरिने व्यवस्था भएपछि नपढे पनि उत्तीर्ण भइन्छ भन्ने सोच पनि कतिपय विद्यार्थी र अभिभावकमा देखिन्छ परीक्षाको विद्यार्थी र अभिभावकको बुझाइ जान्न र सामुदायिक विद्यालयको वस्तुस्थिति जान्न शिक्षामन्त्री गिरिराजमणि पोखरेलले प्रवेशिका परीक्षालाई अवसरका रुपमा उपयोग गर्दै आएका छन् परीक्षा केन्द्रमा अवलोकन गर्न शिक्षा मन्त्रालयले खटाएका टोलीसमक्ष आमरुपमा गणितबाहेक सबै विषयमा विद्यार्थीले हल गरेको पाइएको छ मंगलबारको सामाजिक विज्ञान विषयको प्रश्नमा तराइतिरका विद्यार्थीलाई चाहिँ अलि घुमाएर सोधिएको जस्तो लागेछ नयाँ संविधानमा तराई मधेसी दल आन्दोलित हुँदा पढाइ प्रभावित भएको र सङ्घीयताको सवालमा तराईका नागरिकमा विभिन्न बुझाइ रहेको सन्दर्भमा विद्यार्थीले पनि सहजै उत्तर दिन नसकेको हो कि भन्ने अनुगमनकर्ताको प्रारम्भिक प्रतिवेदन शिक्षामन्त्री पोखरेलसमक्ष आएको छ अनुगमनका क्रममा बुधबार ककनी गाविस– स्थित भवानी उमावि रानीपौवा केन्द्रमा जिल्लास्थित अधिकारी र शिक्षक अभिभावकसँगको छलफलमा मन्त्री पोखरेलले भने –’सामाजिक विज्ञान विषयको परीक्षाका दिन मलाई तराईतिरबाट सोधियो प्रश्न त अलि कडै आए छ नि मन्त्रीज्यू भनेर अब मैले के भन्ने मैले त प्रश्नबारे थाहा पाउने कुरा भएन त्यसैले म परीक्षाको अवलोकनका क्रममा समस्याको पनि अवलोकन गर्न हिँडेको छु ’मन्त्री पोखरेलले आफूले सालमा खोटाङमा प्रवेशिका दिँदा ऐच्छिक गणितको शिक्षक नै नपाएको सुनाउँदै नेपाली विद्यालयका शिक्षक दरबन्दी व्यवस्थापन अहिले आफ्नो प्राथमिकताको विषय भएको बताए भवानी उमावि जिल्लाकै बढी विद्यार्थी भएर पनि शिक्षक कम पाएको भनी प्रधानाध्यापक शङ्करप्रसाद लोहनीले गुनासो गरेपछि मन्त्री पोखरेलले आफू सबै विद्यालयमा हुने यो समस्या समाधान गर्न केन्द्रित रहेको जवाफ दिएका छन् तीन घन्टा हुने एसएलसीलाई विद्यार्थीको जीवनकै मूल्याङ्कन मान्ने विगतको प्रणालीमा परिवर्तन गरी अक्षराङ्कन प्रणाली लागू गरिएको र यसले गुणमा आधारित शिक्षाको विकासमा योगदान दिने मन्त्री पोखरेलको विश्लेषण छ यस प्रणालीका बारेमा कुनै थपघट गर्नुपर्नेमा जनस्तरबाट आउने सुझाव कार्यान्वयन गरिने पनि उनले बताएका छन् मन्त्री पोखरेलले प्रवेशिका परीक्षाका क्रममा काठमाडौं उपत्यकाका तीन जिल्ला काभ्रेपलाञ्चोक र नुवाकोटका केन्द्रमा अनुगमन गरिसकेका छन् भने पूर्व र तराईका जिल्लामा पनि पुग्ने तयारी विनाशकारी भूकम्प र अघोषित नाकाबन्दीको असर बिर्संदै परीक्षामा सहभागी विद्यार्थीको मनोवैज्ञानिक अवस्थाबारे पनि मन्त्री पोखरेलले जानकारी लिने गरेका छन् गतेबाट सुरु भएको सवा छ लाख परीक्षार्थी प्रवेशिका परीक्षामा सामेल छन् परीक्षाका लागि कुल छ लाख हजार परीक्षार्थीले आवेदन दिएका थिए रासस | 355 |
युवा तथा खेलकुद्मन्त्री सत्यनारायण मण्डलले भारतमा हुने औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) मा स्वर्ण पदक जित्ने खेलाडीहरुलाई लाख रुपैयाँ वाहेक थप पुरस्कार दिने घोषणा गरेका छन् औं सागका लागि छनोट भएका विभिन्न वटा खेलका खेलाडीहरुलाई शनिबार बधाइ दिने क्रममा युवा तथा खेलकुद्मन्त्री मण्डलले स्वर्ण जित्ने खेलाडीहरुलाई मन्त्रालयले दिने लाख रुपैयाँ वाहेक मन्त्रिपरिषद्बाट निर्णय गरेर थप रकम दिने घोषणा गरे तत्कालीन प्रधानमन्त्री डा बाबुराम भट्टराई नेतृत्वको सरकारले सागमा स्वर्ण पदक जित्ने ख | 71 |
असार काठमाडौं ग्लोबल आइएमई बैंकलाई लण्डनबाट प्रकाशित हुने इन्टरनेशनल फाइनान्स म्यागजिनले ‘बेष्ट इन्टरनेट बैंक’ अवार्डबाट सम्मानित गरेको छ म्यागेजिनले बैंकलाई गुणस्तरीय इन्टरनेट बैंकिङ सेवा प्रदान गरेको भन्दै यस्तो सम्मान दिएको हो बैंकले अत्याधुनिक प्रविधियुक्त सुरक्षित ग्लोबल अनलाइन इन्टरनेट बैंकिङ तथा ग्लोबल स्मार्ट मोबाइल बैंकिङ सेवा प्रदान गरिरहेको छ ‘सबैका लागि बैंक’ भन्ने उद्धेश्यका साथ स्थापना भएको ग्लोबल आइएमईका हाल वटा शाखा एटिएम र वटा शाखारहित बैंकिङ सेवा केन्द्र छन् बैंकले लाख भन्दा बढि ग्राहकहरुलाई सेवा प्रदान गर्दै आएको छ भारत र अष्ट्रेलियामा आफ्ना सम्र्पक कार्यालय स्थापना गरेर बैंकले सेवा प्रदान गरिहरहेको छ | 92 |
भदौ काठमाडौं भूकम्प र भारतीय नाकाबन्दीका बाबजुद वाणिज्य बैंकहरुको नाफा उल्लेख्य बढेको छ मुलुकमा सञ्चालमा रहेका वाणिज्य बैंकहरुमध्ये वटा बैंकले अर्बभन्दा बढी नाफा कमाएका छन् गत वर्षमात्रै वटा बैंक अर्बपतिको क्लबमा उक्लिएका छन् मुलुकको कुल ग्राहस्थ उत्पादन जम्मा पाँच अर्ब रुपैयाँले अर्थात् प्रतिशतले मात्रै बढेको अवस्थामा बैंकहरुको नाफा भने प्रतिशतले बढेको छ कुनै एउटा यस्तो बैंक छैन जसको नाफा घटेको होस् बैंकहरुले प्रकाशित गरेको वित्तीय विवरणअनुसार असार मसान्तममा वाणिज्य बैंकहरुले अर्ब करोड रुपैयाँ खुद नाफा कमाएका छन् यो नाफाको वृद्धिदर मुलुकको सामान्य अवस्थामा भएको नाफाभन्दा बढी हो जब कि गत वर्ष भूकम्पको असर मधेस आन्दोलन र भारतीय नाकाबन्दीका कारण मुलुकको अर्थतन्त्र डामाडोल भएको थियो तर बैंकिङ क्षेत्रमा त्यसको असर देखिएन एक वर्षको यो अवधिमा बैंकहरुको कूल निक्षेप प्रतिशतले बढेर खर्ब अर्ब करारोड रुपैयाँ पुगेको छ त्यसैगरी कूल कर्जा प्रतिशतले बढेर खर्ब अर्ब करोड रुपैयाँ पुगेको छ वर्षभरीमा बैंकहरुको व्यवसायको आकारको वृद्धिभन्दा नाफाको वृद्धि बढी छ बैंकहरु ग्राहकमूखी होइन आफूमुखी भएबैंकहरु ग्राहकमैत्री नभएकाले अर्थतन्त्र स्थिर रहँदा पनि उनीहरुको नाफा बढेको राष्ट्र बैंकका पूर्वकार्यकारी निर्देशक भाष्करमणि ज्ञवालीले अनलाइनखबरलाई बताए ‘बैंकहरु ग्राहकमुखी नभएर आफुमुखी हुँदाखेरी उनीहरुको नाफा बढेको हो’ ज्ञवालीले भने ‘अहिलेको अवस्थामा बैंकहरुले नाफामा गरेको प्रगति हेरेर बैंकहरुले राम्रो गरे भन्ने अवस्थाचाहीँ म देख्दिन ’ज्ञवालीका अनुसार भूकम्प र नाकाबन्दीबाट बैंकहरुलाई समस्या पर्नसक्ने भन्दै नियामक राष्ट्र बैंकले कर्जाको पुनरतालिकीकरण गरी संभावित जोखिम व्यवस्थाका लागि बैंकहरुले छुट्याउनु पर्ने रकममा सहुलियत दिएका कारणले पनि बैंकहरुको नाफा बढ्न महत्वपूर्ण योगदान पुगेको हो विश्व बैंक र अन्तराष्ट्रिय मुद्रा कोषलगायतका अन्तराष्ट्रिय संस्थाहरुले नेपाली बैंकहरु ग्राहकमैत्री हुन नसकेका कारण मालामाल नाफा कमाएको भन्दै त्यसको उचित व्यवस्थापन गर्न राष्ट्र बैंकलाई सुझाव दिँदै आएका छन् उद्योगी भन्छन् बैंक हाम्रो सुखदुखका साथी हुन सकेनन्नेपालका बैंकहरु उद्योगी प्यापारीको सुखदुखको साथी हुन नसकेको नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघका अध्यक्षसमेत रहेका उद्योगी पशुपति मुरारका बताउँछन् ‘भूकम्प र नाकाबन्दीले उद्योगी/व्यवसायीहरु नराम्रोसँग थलिए तर त्यस्ता व्यवसायीलाई बैंकले एक पैसा छुट पनि दिएन समयमा तिर्न नसक्दा उल्टो प्यानलाइज्ड गरिएको छ’ मुरारकाले दुखेसो पोखे ‘बैंक भनेको उद्योगी व्यवसायीको सुखदुखको साथी हुनु पर्ने हो तर नेपालका बैंकहरु कहिल्यै उद्योगीका साथी हुन सकेनन् ’बैंकहरुले ऋणको व्याज घटाउनुपर्दा विस्तारै घटाउने र बढाउनुपर्दा रातारात बढाउने गरेको ज्ञावाली र मुरारका दुबैको भनाइ थियो बैंक अर्बपति बने यसैवर्ष थपिएनेपाल बैंक ग्लोबल आइएमइ बैंक प्रभु बैंक सिद्धार्थ बैंक एनबी बैंक एनएमबी बैंक प्राइम बैंक सिटिजन बैंक एनआइसी एसिया र सानिमा बैंक पहिलोपटक अर्ब कमाउने बैंकको सूचीमा परेका छन् लेखापरीक्षणपछि भने केही बैंकको नाफा केही करोड घट्न सक्ने सम्भावना रहेको देखिन्छ केही बैंकहरुको नाफा लेखापरिक्षणमा / करोड रुपैयाँ घट्यो भने उनीहरु अरबपतिको सूचीबाट बाहिरिने छन् जसरी अघिल्लो वर्ष अपरिस्कृत वित्तीय विवरणमा अर्ब बढी नाफा कमाएका ग्लोबल आइएमई र प्रभु बैंक लेखापरीक्षणपछि अर्बपतिको सूचीबाट बाहिरिएका थिए यसअघि नबिल बैंक राष्ट्रिय बाणिज्य बैंक कृषि विकास बैंक नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंक हिमालयन बैंक स्ट्यान्डर्ट चार्टर्ड बैंक नेपाल एसबीआइ र एभरेष्ट बैंकले मात्रै अर्ब कमाउँथे अर्ब कमाउने बैंकध्ये पनि तीनवटा बैंकले अर्ब बढी नाफा कमाएका छन् अघिल्लो वर्ष स्थिर सम्पत्ति बेचेर अर्ब करोड नाफा कमाएको पूर्णसरकारी स्वामित्वको राष्ट्रि वाणिज्य बैंकले गत वर्ष अर्ब करोड रुपैयाँमा मात्रै नाफा कमाएको छ तर सरकारी स्वामित्वकै नेपाल बैंक आफ्नो सम्पत्ति बेचेर पहिलोपटक अरबपतिको क्लबमा मात्रै उक्लिएन कि सबैभन्दा धेरै नाफा कमाउने बैंक बनेको छ नेपाल बैंक गत वर्ष अर्ब करोड रुपैयाँ खुद नाफा कमाएको छ निजी क्षेत्रका बैंकहरुमध्ये सबैभन्दा बढी कमाउनेको सूचीमा विगतका वर्षहरु झैं गत वर्ष पनि नबिल बैंक नै परेको छ नबिलले अर्ब करोड लाख रुपैयाँ नाफा कमाएको छ अघिल्लो वर्ष अर्ब करोड लाख र त्यसअघिको वर्ष अर्ब करोड रुपैयाँ कमाएको थियो नाफाका हिसाबले नविल बैंकलाई इन्भेष्टमेन्ट बैंकले पछ्याइरहेको छ अघिल्लो वर्ष अर्ब करोड ल्ाख रुपैयाँ कमाएको बैंकले गत वर्ष अर्ब करोड लाख रुपैयाँ नाफा कमाएको छ इन्भेष्टमेन्ट बैंकलाई पछ्याउँदै हिमालयन बैंक चौथो धेरै नाफा कमाउने बैंक बन्न सफल भएको छ अघिल्लो वर्ष अर्ब करोड रुपैयाँ नाफा कमाएको बैंकले गत वर्ष अर्ब करोड रुपैयाँ नाफा कमाएको छ अर्ब करोड रुपैयाँ कमाउँदै एभरेष्ट बैंक पाँचौ र अर्ब करोड रुपैयाँ कमाउँदै ग्लोबल आइएमइ बैंक नाफाका हिसाबले छैठौं स्थानमा छ त्यसैगरी अर्ब करोड कमाउँदै नेपाल एसबिआई बैंक सातौ र अर्ब करोड कमाउँदै स्टान्डर्ड चार्टर्ड बैंक आठौं स्थानमा छ त्यस्तै सिद्धार्थ बैंकले अर्ब करोड प्रभु बैंकले अर्ब करोड एनबी बैंकले अर्ब करोड एनएमबी बैंकले अर्ब करोड प्राइम बैंकले अर्ब करोड सिटीजन बैंकले अर्ब करोड एनआइसी एशियाले अर्ब करोड र सानिमा बैंकले अर्ब करोड रुपैयाँ नाफा कमाएका छन् सनराइज माछापुछ्रे कुमारी एनसीसी लक्ष्मी मेगा सेञ्चुरी र जनता सिभिल बैंकले नाफा बढाए पनि अरबपतिको सूचीमा पर्न सकेनन् | 696 |
पुस काठमाडाैं डाट्सन गाडीको आधिकारिक विक्रेता पायनियर मोटोकर्प प्राललिले मेगा डिल अफर सुरुवात गरेको छ हालै ‘स्मल कार अफ दि एयर’को रुपमा डाट्सनको रेडी गो सम्मानित भएको छ यसैको खुसियाली मनाउनको लागि मेगा डिल अफर ल्याइएको हो नेपालमा डाट्सनको रेडी गो सुरुवात देखि नै लोकप्रिय भएको छ आकर्षक वनावट उत्कृष्ट स्टाइलिङ्ग र बेजोड मूल्यको सम्मिश्रणले गर्दा यसलाई एक उत्कृष्ट कारकोरुपमा स्थापित गरेको छ यो पुरस्कारले डाट्सन रेडी गोको गुणस्तरीयता अझै सशक्त रुपमा स्थापित गराउन सफल भएको कम्पनीले जनाएको छ “मेगा डिल” अफर अन्तर्गत प्रत्येक खरिदकर्ताले एउटा उपहार पक्का पाउनेछन् अफरमा जाओमी रेडमी प्रो प्रत्येक खरिदकर्तालाई दिइने छ भाग्यशाली विजेतालाई बैंकक भ्रमण र एक भाग्यशाली विजेतालाई डाट्सन रेडी गो प्रदान गरिनेछ यसका साथै सात वर्षको लागि प्रतिशत ब्याजमा फाइनान्स सुविधा निःशुल्क सडक कर फ्री एस्सेसरिज वर्ष वारेन्टी र वर्ष निःशुल्क सर्भिसिङ्ग पनि उपलब्ध छन् | 133 |
प्रगति ढकालकाठमाडौं जेठ – वन तथा भू–संरक्षणमन्त्री अग्निप्रसाद सापकोटाले तराईका केही जिल्लाका गोदाम (घाटगद्धी)मा राखिएका काठको छड्के जाँच गरेका छन् बजारमा काठको अभाव देखिएपछि मन्त्री सापकोटाले वनक्षेत्रमा छड्के जाँच गरेका हुन् मन्त्री सापकोटाको नेतृत्वमा वन मन्त्रालयका सचिव उदयचन्द्र ठाकुर वन विभागका महानिर्देशक गौरीशंकर तिमलासहितको टोली छड्के अवलोकनका लागि तराईका जिल्ला गएको थियो अवलोकनपछि काठ व्यवस्थापनमा बेथिति देखिएको मन्त्रालयले ठहर गरेको छ मन्त्रीले जिल्ला वन कार्यालय बारा टिसियनको पथैलिया घाटगद्धीमा र रौतहटको चोरी काठको घाटगद्धीमा आकस्मिक निरीक्षण गरेका थिए निरीक्षणपछि जिल्लास्तरमा काठमा भएको बेथितिका कारण बजारमा काठ हाहाकार भएको निष्कर्ष टोलीले लिकालेको छ मन्त्री सापकोटाले रौतहतमा ‘ए’ गे्रडको काठलाई ‘बी’ ग्रेडको भनेर लिलाम गर्न खोजेको भेटिएपछि ‘बी’ बनाउने कर्मचारीलाई ग्रेड घटाई कारबाही गर्न निर्देशन दिएका छन् मन्त्रीका स्वकीय सचिव युवराज दुलालले काठमा देखिएको बेथिति रोक्न मन्त्री सापकोटाले दिनभित्र देशभरको उत्पादन लागत पेस गर्न सचिवलाई निर्देशन दिएको बताए “बजारमा यस्तो काठको हाहाकार भइरहेको छ उता घाटगद्धीमा भने काठ सडाएर बेथिति गरिएको रहेछ” मन्त्रीको भनाई उदृत गर्दै उनले भने “काठको सही रूपमा व्यवस्थापन गरेर बजारमा देखिएको अभाव पूरा गर्ने लक्ष्य लिएको छु बेथिति गर्नेलाई कारबाही गरिनेछ ”मन्त्री सापकोटाले टेण्डर कबोल गरेर स्वीकृति भएपछि पनि काठ नउठाउने ठेकदारको धरौटी जफत गर्न निर्देशन दिएका छन् मन्त्री सापकोटाले रौतहट र बाराको वनमा तस्करी बढी भएको भन्दै जिल्ला वन कार्यालयको भूमिका कमजोर भएको ठहर गरेका छन् उनले कमी कमजोरी सुधार गर्न पनि निर्देशन दिएका छन् मन्त्रालयले गरेको आकस्मिक अवलोकनका क्रममा वन कर्मचारी टिम्बर कर्पोरेसन अफ नेपाल (टिसियन) र काठका ठेकेदारहरूकै लापरबाही भएको देखिएको छ काठमा देखिएको लापरबाहीका कारण घाटगद्धीमा नै काठ सडेर जाने र बजारमा नपाउने समस्या देखिएको छ काठगद्धीमा नै काठमा बेथिति देखिएपछि सरकारले कारबाही प्रक्रियासमेत अगाडि बढाउने भएको छ वन विभागका महानिर्देशक गौरीशंकर तिमलाले अवलोकनका क्रममा कमी कमजोरी देखिएको भन्दै आवश्यक छानबिनपछि कारबाही प्रक्रिया अगाडि बढाइने बताए काठ गोदाममा वनमन्त्री छड्के | 286 |
बाग्लुङ साउन – पश्चिमाञ्चलको प्रसिद्ध कालिका भगवती मन्दिर बाग्लुङमा एक वर्षका अवधिमा लाखभन्दा बढी सङ्कलन भएको छ मन्दिरमा गत आव ÷ मा लाख पाँच हजार सात सय सङ्कलन भएको हो विगतमा ठेक्का प्रथामा चल्दैआएको मन्दिरको व्यवस्थापन गत साउनदेखि मन्दिर व्यवस्थापन समिति आफैँले हेर्दै आएको छ “गत साउनसम्म मन्दिरको व्यवस्थापनका लागि ठेक्कामा दिने परम्परा थियो” कालिका भगवती गुठीका अध्यक्ष राजु खड्काले भने “यस पटकदेखि व्यवस्थापनको सम्पूर्ण काम गुठीबाटै गरेका छौँ ” गुठी आफैंले व्यवस्थापनको जिम्मा लिएपछि मन्दिरको आम्दानी समेत पारदर्शी भएको दर्शनार्थीले बताउने गरेका छन् समितिले मन्दिरको आम्दानी दैनिक रुपमा सार्वजनिक गर्ने गरेको छ बोका राँगा कुखुरा र परेवाको बलि चढ्दै आएको मन्दिरमा गत माघदेखि परेवा बलिमा रोक लगाइएको छ “आफैँमा शान्तिको प्रतीक मानिने परेवाको बध गर्नु उपयुक्त लागेन र परेवाको बलि चढाउन रोक लगाएका हौँ ” खड्काले भने मन्दिरबाट सबैभन्दा बढी आम्दानी भेटी सङ्कलनबाट हुने गरेको छ यस्तै बलि चढाइएका बोका राँगा तथा कुखुराको टाउका बिक्रीबाट समेत मन्दिरले आम्दानी गर्ने गरेको छ परेवा जोडी तथा चढाइएका नरिवल बिक्रीबाट समेत आम्दानी हुने खड्काले बताए मन्दिरको धार्मिक तथा ऐतिहासिक पक्षको प्रचारप्रसार आन्तरिक भौतिक व्यवस्थापन लगायतका कारण पछिल्लो समयमा मन्दिरमा दर्शनार्थीको चाप बढ्न थालेको छ व्यवस्थापन समितिले मन्दिरलाई विश्वसम्पदा सूचीमा सूचीकृत गर्ने लक्ष्य सहित काम गरिरहेको खड्काले बताउनुभयो ‘मन्दिरको दिगो विकासका लागि पञ्चवर्षीय योजना अनुसार अगाडि बढेका छौँ’ खड्काले भने ‘जिल्लामा भित्रिने धार्मिक पर्यटकलाई केन्द्रमा राखेर काम गरिरहेका छौँ ’हालैमात्र तामाको छानो हालिएको मन्दिरमा कालीगण्डकी नदीको पानी तानेर धारा निर्माण गर्ने तथा मन्दिरदेखि प्रवेशद्वारसम्म ढुङ्गा बिच्छाउने काम पनि भइरहेको छ रासस मन्दिरको वर्ष दिनको आम्दानी लाख | 243 |
पानीको मुहान सुकेर उत्पन्न हाहाकारले दूध बेचेर पानी किन्नुपर्नेसम्मको अवस्था आएको छ कारोबार दैनिकमा समाचार छ काभ्रेको तिमाल क्षेत्रमा प्रत्येक बिहान दूध लिन जाने ट्रकले भकुन्डेबेसी र पात्लेखेतबाट ड्रममा पानी भरेर लैजाने र प्रतिलिटर डेढदेखि दुई रुपैयाँसम्म विक्री गर्छ काभ्रे खनालथोकका कृष्ण खनाल पानीको यति धेरै हाहाकार पहिले कहित्यै नभएको बताउँछन् ‘दूध लिन जाँदा पहिलाँ खाली गुड्ने ट्रक अहिले पानी बोकेर जान्छन्’उनले भने‘पानी बिक्री गरेपछि दूध ब | 67 |
कात्तिक काठमाडौं चीनको छेन्दुक शहरमा भइरहेको चाइना साउथ एशिया राउन्ड टेवल कन्फ्रेन्स वेस्टर्न फेयर’ मा सहभागी हुज मोरङका व्यवसायीहरु चीन प्रस्थान गरेका छन् छेन्दुकमा नोभेम्बर देखि सम्म सम्मेलन भइरहेको छ भ्रमणमा सहभागि हुन उद्योग संगठन मोरङका अध्यक्ष मुकेश उपाध्यायको नेतृत्वमा वरिष्ठ उपाध्यक्ष भीम घिमिरे उपाध्यक्षहरु सुयष प्याकुरेल प्रदिप मुरारका राज कुमार गोल्छा कार्यकारिणी समिति सदस्य सुशील रिजाल र महानिर्देशक सोमनाथ अधिकारी चीन गएका हुन् चाइना काउन्सल फर प्रोमोसन अफ इन्फरमेशन ट्रेडको आयोजनामा सम्मेलन भइरहेको छ भ्रमण अवधिमा छेन्दु स्थित विषेश आर्थिक क्षेत्रको अवलोकन औद्योगिक प्रदर्शनी अवलोकन बी टू बी कार्यक्रममा सहभागीता र साउथ एशिया राउन्ड टेवल कन्फ्रेन्सको समन्वय सम्झौताका सम्बनधमा छलफल र अन्तरक्रिया गर्ने कार्यक्रम छ संगठनका तर्फबाट नेपालमा लगानीको सम्भाव्यता र अवसरको बारेमा प्रस्तुति गर्ने कार्यक्रमसमेत रहेको संगठनका महानिर्देशक अघिकारीले बताए भ्रमणकै अवसरमा अर्को औद्योगिक शहर छेङजिङमा स्थानीय चेम्बर र लगानीकर्ताहरुका साथ आपसी सम्बन्ध विस्तार एवं दुई देशबीच व्यापार प्रबर्द्धन गर्ने विषयमा छलफल हुने बताइएको छ | 147 |
काठमाडौं महत्वपूर्ण खेलमा सियरा लियोनसँग एक एक गोलको बराबरी खेलेपछि साविक बिजेता आइभरी कोष्ट अफ्रिका कप अफ नेसन फुटबल प्रतियोगिताका लागि छनौट भएको छ अर्को बर्ष हुने प्रतियोगितामा छनौट हुन आइभरी कोष्टलाई अंकको आवश्यकता थियो यस्तोमा इंग्लिस क्लव एष्टोन भिल्लाका स्ट्राइकर जोनाथन कोड्जियाले खेलको औं मिनेटमा आकर्षक गोल गर्दै घरेलु समर्थकलाई खुसी तुल्याए तर दोस्रो हाफको अन्त्यतिर केइ कामाराले सियरालियोनका लागि गोल गरेपछि साविक बिजेताको चिन्ता बढेको थियो एक अवे गोल खाएको खण्डमा प्रतियोगितामा छनौट हुन असफल ठहरीले आइभरीकोष्टले त्यसपछि सियरालियोनलाई गोल गर्न दिएन पिताको मृत्यु भएपछि बिदामा रहेका सालोमोन कलोउ अप्रत्यासित रुपमा टिममा फर्कँदै सुरुवाती टोलीमा परेका थिए | 99 |
माघ काठमाडौं सत्तारुढ नेकपा एमालेले माघ गते पार्टी अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र एमाओवादी अध्यक्ष प्रचण्डबीच भएको वार्ताबाटै दलहरुबीच पुनः सम्वाद सुरु गर्ने प्रस्ताव अघि सारेको छ शनिबार बसेको एमाले स्थायी कमिटीको बैठकले वार्तामा आउन एमाओवादी र मधेसवादी दलहरुको मोर्चालाई आहृवान समेत गरेको छ पार्टी कार्यालय बल्खुमा बसेको स्थायी कमिटीको बैठकले माघ गते एमाले अध्यक्ष ओली र एमाओवादी अध्यक्ष प्रचण्डबीच भएको छलफलबाटै फेरि सम्वाद सुरु गर्न सकिने निष्कर्ष समेत निकालेको छ अहिले पनि सहमतिको सम्भावना छ एमाले सचिव प्रदीप ज्ञवालीले अनलाइनखबरसँग भने माघ गते जुन विन्दुमा पुगेको थियो त्यहीँबाट छलफल सुरु गरौं ज्ञवालीका अनुसार ओली र प्रचण्डबीच भएको छलफलमा न्याय प्रणाली र मिश्रति निर्वाचन प्रणाली सहमति भएको थियो यद्यपि त्यसमा मिल्न बाँकी प्रत्यक्ष र समानुपातिकको प्रतिशत दलहरुबीच छलफल गरेर टुङ्ग्याउन सकिन्छ शासकीय स्वरुपमा एमाओवादीले आफ्नो फरक मत राखेर जाने सकिने बताएको थियो तर उसले पहिले संघीयतामा सहमति हुनुपर्ने बताएको छ एमाले सचिव ज्ञवालीले भने तीन विषयलाई अन्तिम रुप दिएर मस्यौदा समितिमा पठाऔं त्यसले मस्यौदा बनाउने समयसम्म संघीयतामा पनि सहमति खोज्न सकिन्छ उनका अनुसार नामाकरण प्रदेशसभालाई दिने गरी संघीयतामा मोटो सहमति गर्ने र प्राविधिक विषय आयोगमार्फत टुङ्ग्याउन सकिनेछ एमालेले प्रदेशको संख्या देखि बनाउने सहमति गरेर केही समय छलफल गरेर सहमति गर्ने फोरम लोकतान्त्रिकका अध्यक्ष विजय गच्छदारको प्रस्ताव पनि सहमतिको प्रस्थान विन्दु हुन सक्ने बताएको छ एमालेले एमाओवादी नेतृत्वको विपक्षी मोर्चालाई वार्तामा आउन आग्रहसमेत गरेको छ कांग्रेस र एमालेको शुक्रबारको बैठकले पनि वार्तामा आउन आग्रह गरेको छ सचिव ज्ञवालीले भने लिखित र भाषाका विषय हो भने पनि कांग्रेससँग छलफल गरेर गर्न सकिन्छ | 240 |
वैशाख काठमाडौं ‘पहिलो संसदः वीपी महेन्द्र टकराव’ विमोचन कार्यक्रम रमाइलो पारामा सुरु भयो र गम्भीर प्रश्न उठाउँदै सकियो कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि गणतन्त्र नेपालका प्रथम राष्ट्रपति रामवरण यादव थिए पत्रकार जगत नेपालले लेखेको पुस्तक विमोचन कार्यक्रम वसन्त बस्नेतले सञ्चालन गरे संविधानसभा भवनको एउटा हलमा भएको कार्यक्रममा अतिथिलाई आसनग्रहण गराउने क्रममा उनले संसदकै नक्कल गरे अतिथीहरुमा पूर्व सभामुखद्वय सुवास नेम्वाङ र दमननाथ ढुंगाना तथा प्रा डा लोकराज बराल थिए उद्घोषकले नेम्वाङलाई चार पटकका सभामुख र ढुंगानालाई अहिले ‘संसद बाहिरका सभामुख’ को संज्ञा दिए भने बराललाई ‘प्रमुख सचेतक’ को दर्जा दिए तर विमोचनका क्रममा पुस्तकका लेखक नेपाललाई भने मञ्चमा बोलाउनै भुले पहिलो वक्ता प्रा डा बरालले नेपालको राजनीतिमा सँधै ‘जम्पिङ’ मात्र देखिएको बताए सालपछि त्यसपछि बहुदल गणतन्त्रसम्म संक्रमणकालमै बितेको उनले विश्लेषण गरे दोस्रो वक्ताका रुपमा पूर्वसभामुख नेम्वाङ आए इलामबाट काठमाडौं आउने क्रममा पुस्तक पढेको सुनाउदै उनले केही चाखलाग्दा प्रसंग निकाले उनले पुस्तकमा भएको वीपीपुत्री खेलाउँदै गृहमन्त्री होटलमा भएको प्रसंग सुनाए पुस्तकमा लेखिए अनुसार वीपी चीन भ्रमणमा जाँदा गृहमन्त्री सूर्यप्रसाद उपाध्याय पनि साथै गएका थिए तर चिनियाँ प्रधानमन्त्री चाउ एन लाईलाई भेट्न जाँदा गृहमन्त्री जान पाएनन् उनी त वीपी र सुशीलाकी छोरी चेतनालाई खेलाएर बसे गृहमन्त्रीले वीपी पुत्रीलाई खेलाएर बस्नुका कारण पुस्तकमा भए पनि नेम्वाङले सुनाएनन् बरु यसलाई पुस्तकको अर्को अंशसँग जोडे जसमा लेखिएको छ ‘चत्र बास्तोला वीपीलाई सोध्छन् सान्दाजु भारतले नेपालसँग खोजेको के हो ’नेम्वाङले भने ‘हाम्रो छिमेकी मित्र जोसँग साँच्चिकै सुमधर सम्वन्ध हुनुपर्छ तर कहिलेकाहीँ नजिकको मित्रको पनि के हो कुरा भन्ने बुझ्न अप्ठ्यारो पर्छ भनेर बास्तोलाजीले वीपीलाई सोधेछन् ’वीपी चक्रलाई भन्छन् ‘भारतको स्वार्थ ‘स्ट्रक्चरल ग्यारेन्टी’ हो ’चत्र फेरि सोध्छन् के हो ‘स्ट्रक्चरल ग्यारेन्टी ’वीपीले जवाफ दिन्छन् ‘मैले चीन भ्रमणमा जाँदा सूर्यप्रसाद उपाध्यायलाई किन लगेँ हुँला त्यही हो स्ट्रक्चरल ग्यारेन्टी भनेको ’हलमा हाँसो छायो नेम्वाङले त्यसपछि गणेशराज शर्माले वीपीको अन्तिम क्षणमा तपाईं गएपछि कसले सम्हाल्छ भनेर सोधेको प्रसंगलाई जोडे उनले पुस्तकलाई उद्वृत गर्दै भने ‘वीपीले जवाफ दिनु भएको छ अब जे गर्छ इण्डियाले गर्छ ’अहिले पनि नयाँ संविधानलाई लिएर भारतले जनाएको असन्तुष्टितर्फ संकेत गर्दै पूर्वसभामुख एवं संसदीय दलका नेता नेम्वाङले भने ‘अहिलेसम्म पनि के हो कसरी सम्बोधन गर्ने भनेर लागिरहेका छौं तर सम्बोधन गर्न सकेको छैनौं ’उनले नेपालले चीन र भारतसँग राम्रो सम्वन्ध राख्नु पर्ने र उनीहरुविरुद्ध नेपालमा केही हुँदैन भन्ने विश्वास दिलाउनुपर्ने तर अहिलेसम्म नभएको बताए नेम्वाङपछि सम्बोधन गरेका पूर्वसभामुख दमननाथ ढुंगानाले संविधान गलत नभएको तर असन्तुष्टि रहेको बताए उनले संविधान निर्माणका क्रममा भारतको विश्वास जित्न नसकिएको उल्लेख गरे अन्तिम वक्ता एवं प्रमुख अतिथी पूर्व राष्ट्रपति डा रामवरण यादवले मधेसको असन्तुष्टिलाई सम्बोधन गर्नु पर्ने बताए उनले संविधान जारी गर्ने क्रममा मधेसको समस्या समाधान नभएकोमा आफूलाई पीडा भएको तर राष्ट्रपतिको दायित्व पुरा गरेको बताए उनले भने ‘अतिवाद र अन्धराष्ट्रवादले देशलाई जोड्न सक्दैन अब कसैलाई होच्याएर काम चल्नेवाला छैन ’ | 427 |
राजविराज साउन विगत तीन दिन यताको वर्षाले नदीहरुमा आएको बाढीको पानी सप्तरीको डेढ दर्जन गाविसका बस्तीहरुमा पसेका कारण स्थानीयवासिन्दाको जनजीवन कष्टकर बन्न पुगेको छ खडक खाँडो महुली चापिन सुन्दरी भलुवाही लगायतका खोलाहरुमा आएको बाढीको पानी बस्तीमा पस्दा घरहरु डुबानमा परी सर्वसाधारण जनताको जनजीवन कष्टकर बन्न पुगेको हो पहाडी जिल्लाहरुमा भएको वर्षाले गर्दा नदीहरुमा बाढी आएर ठाउँठाउँमा बाँध तथा स्परहरु भत्काएर बाढीको पानी बस्तीमा पस्दा जिल्लाको करिब तीन हजार पाँच सय भन्दा बढी घर डुबानमा परेको छ बाढीले गर्दा सकरपुरा दिघवा लौनिया रम्पुरामल्हनियाँ देउरी भरुवा गोबरगाढा झल्ही फर्सैठ बिसहरिया तिलाठी हनुमाननगर कोइलाडी मधेपुरा डेढ दर्जन भन्दा बढी गाविसको बस्तीहरुमा पानी पसेको छ पानीका कारण ट्युवेल तथा चुलो समेत डुबानमा परेको खाना समेत पकाउन नपाई भोकै बस्नुपरेको बाढी पीडितहरुले जानकारी दिएका छन् आँगन तथा घरमा समेत पानी पसेकोले भोकै रातभरी जाग्राम बस्नुपरेको सकरपुराका बाढीपीडित रामप्रसाद मुखियाले दुःखेसो सुनाए उनका अनुसार अत्यधिक पानीका कारण बस्तीमा रहेका माटाका भित्ता भएका घरहरु ढल्न थालेको छ फुस घरहरुमा समेत क्षतिग्रस्त भएको बताउँदै उनले भने ‘बाढीसँगै आएको सर्प बिच्छीलगायतका विषालु जीवहरु तैरिन गर्छन् साना नानीहरु काँखमा बोकेर राख्ने गरेका छौं ’जिल्लाको विभिन्न गाविस भएर बगेको घोडदह कसहा चापिनलगायतका नदीहरुमा आएको बाढी बस्तीमा पसेर जनजीवन कष्टकर बन्न पुगेको छ यसका साथै बाढीले जिल्लाको करिब तीस हजार हेक्टरभन्दा बढी खेतीयोग्य जग्गा जलमग्न भएको छ बाढीप्रभावित गाविसहरुमा सयौं बिघा धान खेत समेत कटानमा परेको जानकारी प्राप्त भएको छ यस्तै जिल्लाको देउरी भरुवा गाविसको पक्की भवन समेत कटानको जोखिममा परेको छ छेउमै रहेको पोखरी समेत कटान भएको छ योसहित दर्जनौ माछा पोखरीहरुमा बाढीको पानी पसेर लाखौं रुपैयाँ बराबरको माछा पानीसँगै बगेको पीडितहरुले जानकारी दिएका छन् जिल्लाको बिसहरिया गाविसमा खोलाको बाँध शनिवार साँझ भत्किँदा वडा नम्वर– स्थित पिप्राही टोलका घरमा पानी पसेको स्थानीय जिबछ कुमार यादवले जानकारी दिएका छन् करिब एक हजार बिघा धान खेत समेत डुबानमा परेको उनले बताए यस्तै राजविराज नगरपालिकाको वडा नम्वर– मा भलुवाही नदी र वडा नम्वर मा खाँडो खोलाको बाढीको पानी पसेको छ नदीको पानी बस्तीमा पसेर सर्वसाधारण जनताको जनजीवन कष्टकर बन्न पुगेको छ यसैगरी जिल्लाको हनुमाननगर योगिनीमाई नगरपालिकाको र मा रहेका बस्तीहरु समेत डुबानमा परेको हाम्रा हनुमाननगर सम्वाददाता अजय भगतले जानकारी दिएका छन् तस्विरहरु: बिटु मिश्रा | 340 |
चिरञ्जीवी पौडेल फागुन नयाँ दिल्ली नयाँ दिल्लीस्थित नेपाली दूतावासले प्रजातन्त्र दिवसका अवसरमा शुक्रबार साँझ ‘अहिलेसम्मकै भव्य भोज’ आयोजना गरेको छ भारतभ्रमणमा आएका प्रधानमन्त्री केपी ओलीसमेत पाँच सय अतिथिका बीच भएको भोजले दूतावास अबेरसम्म गुलजार बन्यो इन्दिरा गान्धि विमानस्थलमा सुस्मा स्वराजको न्यानो स्वागत खाएका प्रधानमन्त्री ओलीले भोजमा खानेकुरा भने धेरै खाएनन् भोजमा खानेकुराका आइटमहरु अनगिन्ति थिए मासु र मदिरा छेलोखोलो भएको भोज राति अबेरसम्म चलेको थियो एयपोर्टबाट सोझै राष्ट्रपति निवास लगिएका प्रधानमन्त्री ओली त्यहाँबाट बेलुकी आठ बजे बारखम्बास्थित नेपाली दूतावास आएका थिए उनलाई भारतका लागि नेपाल राजदूत दिपकुमार उपाध्यायले स्वागत गरे प्रधानमन्त्रीसहित नेपालबाट आएको सारा टोली राष्ट्रिय पोशाकमा थिए स्रोतका अनुसार प्रधानमन्त्रीले नै सबैलाई अनिवार्यरुपमा लगाउन निर्देशन दिएका थिए एमाओवादीबाट गृहमन्त्री बनेका शक्ति बस्नेत पहिलोपटक दौरासुरुवालमा ठाँटिएका थिए प्रधानमन्त्री ओली उनकी पत्नी राधिका शाक्य उपप्ररधानमन्त्री तथा परराष्ट्रमन्त्री कमल थापा अर्थमन्त्री विष्णु पौडेल र गृहमन्त्री शक्ति बस्नेतलाई स्टेजमा राखिएको थियो कार्यक्रममा राजदूत उपाध्यायले स्वागत मन्तव्य व्यक्त गरे कार्यक्रममा नेपालका लागि पूर्व भारतीय राजदूतहरुको सहभागिता थियो यसैगरी दिल्लीबाट नेपाल हेर्दै आएका अन्य देशका राजदूतहरु पनि कार्यक्रममा सहभागी भए एयरपोर्टमा प्रधानमन्त्रीलाई कालो झण्डा देखाउने विद्यार्थिहरुको समुहले दूतावासबाहिर पनि कालोझण्डा देखाउने प्रयास गरेको थियो एयरपोर्टमा कुनै हस्तक्षेप नगरेको भारतीय प्रहरीले दूतावास बाहिरबाट भने केहि युवाहरुलाई पक्राउ गरेको छ | 193 |
कात्तिक काठमाडौं जाडो याममा हृदयाघात (हार्ट अट्याक)को जोखिम बढ्ने गरेको विभिन्न अध्ययनअनुसन्धानले देखाएका छन् नेपालमा यसबारे कुनै पुष्टि नभए पनि धेरै घटनाले हृदयाघात जाडोमै बढी हुने देखाएको छ जाडो मौसममा सामान्यतया रक्तनली बढी खुम्चिने र साँघुरिने गर्छ जसले गर्दा हृदयाघातको जोखिम बढ्ने गर्छ बदलिँदो जीवनशैली तथा बोसोयुक्त खानपानका कारण यस्तो जोखिम बढी हुने गर्छ तनावका कारण पनि मुटुलाई असर पार्छ हृदयाघातबाट बच्न हामीले खानपिन तथा आहारविहारमा परिवर्तन गर्नु आवश्यक छ खानामा तरकारी र फलफूलको परिमाण बढाउनुपर्छ दिनमा कम्तीमा मिनेट रफ्तारसहितको हिंडाइलाई निरन्तरता दिन पनि जरुरी छ यसले मुटुको चाललाई सही अवस्थामा राख्न मद्दत गर्दै मुटु स्वस्थ राख्छ डा लव जोशीके हो हृदयाघात मुटु सम्बन्धी समस्याका कारण हृदयाघात हुन्छ मुटु हाम्रो शरीरको यस्तो अंग हो जसले हाम्रो शरीरमा निरन्तर रक्तप्रवाह गर्दै अक्सिजन ग्लुकोज लगायतको आपूर्ति गर्छ मुटुमा मुख्य तीन वटा नसा हुन्छ रक्तप्रवाह हुने ती नसामा केही गरी बोसो तथा रगत जमेर रक्तनली साँघुरो भएमा त्यसलाई हामी हृदयाघात भन्छौं कुनै पनि उमेरका मानिसलाई क्षणभरमै हृदयाघात हुन सक्छ हृदयाघात हुँदा विभिन्न लक्षण (चिकित्सकीय भाषामा मायोकार्डियल इन्फ्रेक्सन) देखा पर्छन् हृदयाघातका लक्षणसामान्यतया कुुनै पनि मानिसलाई हृदयाघात हुनुअघि केही लक्षण देखिने गर्छ जसमा छातीको दुखाइ प्रमुख हो छातीको दुखाइयस्तो दुखाइ भएको बेला मुटुुलाई केही कुराले थिचे जस्तो महसुस हुन्छ कसैलाई सुरुमा दुखाइ मुटुबाट सुरु हुँदै त्यो पीडा विस्तारै घाँटी कुम पेट दाँत लगायत शरीरका विभिन्न अंगमा सर्ने गर्छ कसैलाई बायाँ हातका औंलाहरुमा पनि पीडा हुने गर्छ यी दुखाइलाई ‘क्लासिकल दुखाइ’ भनिन्छ यस्ता दुखाइ विभिन्न किसिमका हुने गर्छन् हृदयाघात हुँदा कसैलाई खलखल पसिना आउँदै अलिअलि दुख्ने गर्छ भने कसैलाई ग्याष्ट्रिक हुँदा दुखे जस्तो पेट तथा छातीमा पीडा हुने छाती पोल्ने र सास फेर्न गाह्रो हुने गर्छ कसैलाई भने मुटुको धड्कन निरन्तर बढ्ने खानेकुरा खानेबित्तिकै वाकवाकी लाने गर्छ यसलाई ‘टिपिकल दुखाइ’ भनिन्छ कहिलेकाहीँ यस्ता दुखाइ हुनुपूर्व नै हृदयाघातले संकेत जनाउने गर्छ जसलाई चिकित्सकीय भाषामा ‘हार्ट एन्जाइना’ भनिन्छ हार्ट एन्जाइनाएन्जाइना भएका व्यक्तिलाई सामान्य हिँड्दा पनि छाती भारी हुने गर्छ त्यस्तै छिटो हिँड्दा छाती दुख्ने सास फुल्ने समस्या हुन्छ कतिलाई यत्तिकै गाह्रो हुन्छ भने कतिलाई उकालो चढ्दा भर्याङ उक्लिँदा जस्ता शरीरलाई जोड पर्ने कुरामा छाती भारी भएको महसुस हुन्छ कतिपयलाई तनावका कारण पनि यस्ता संकेत देखिन्छ जुन हृदयाघात हुनुअघिको सूचना अर्थात् एन्जाइना हो यही लक्षण पछि गएर हृदयाघातमा परिणत हुन सक्छ एन्जाइना भएका मानिसलाई छाती दुखे पनि केहीबेर आराम गर्दा निको हुने भएकोले त्यसलाई धेरैले बेवास्ता पनि गरेको पाइन्छ यसबाहेक प्रतिशत मानिसमा हृदयाघातको कुनै लक्षण देखा पर्दैन उनीहरुमा एकैचोटि हृदयाघात हुने गर्छ उनीहरुलाई अस्पतालसम्म पुर्याउन समेत सम्भव हुँदैन त्यस्ता मानिसलाई अचानक पीडा हुन्छ र तुरुन्तै मुटुले काम गर्न छोडेर मृत्यु हुन्छ जसलाई चिकित्सकीय भाषामा ‘साइलेन्ट स्केमिया’ भनिन्छ यस्तो समस्या प्रायः मधुमेहका बिरामीमा देखिन्छ हृदयाघातपछिका समस्याएक पटक हृदयाघात भइसकेका मानिसलाई त्यसपछिको जोखिम पनि धेरै हुन्छ त्यसमध्ये धेरैलाई मुटुले काम नगर्ने सम्भावना बढी हुन्छ त्यस्तो समस्या हृदयाघातले मुटुमा कति असर पारेको छ भन्ने कुरामा भर पर्छ यदि हृदयाघातले ठूलो क्षेत्रमा असर पारेको छ भने त्यो अवस्थामा मुटुले काम गर्दैन र ‘हार्ट फेल’ हुने गर्छ कतिलाई ‘कार्डियोजेनिक सक’ लाग्ने गर्छ यस्तो सक लाग्दा मुटुलाई जति प्रेसर दिए पनि र जति ‘सक’ (करेन्ट) दिए पनि मुटुले काम नगरेमा जमेको त्यही रगत मस्तिष्कमा पुगेर स्ट्रोक हुने गर्छ जसले मष्तिष्कलाई असर पारी पूरै शरीरलाई नै पक्षघात गराइदिन्छ कतिपयलाई मुटुको चालमा गडबडी गराइदिन्छ उदाहरणको लागि मुटुको चाल एक मिनेटमा हुनुपर्नेमा कहिले त कहिले हुन पुग्छ हृदयाघात भएका मानिसमा मिर्गौला फेल हुने समस्या पनि उत्तिकै रहन्छ हृदयाघातका कारण शरीरभित्र रगत जमेर उक्त रगत मिर्गौलामा पुगेर अवरोध उत्पन्न गरिदिँदा मिर्गौला फेल हुने गर्छ कतिलाई भने खुट्टामा असर गरेर रगत जम्ने खुट्टाको मुख्य नली चर्किने फुट्ने जस्ता समस्या हुन्छन् हृदयाघात हुने कारणहृदयाघात विभिन्न कारणले हुने भएकाले यही कारणले नै हुन्छ भन्ने निश्चित हुँदैन सामान्यतया मुटुमा रहेका रगतका नसाहरुमा बोसो जमेपछि नसा साँघुरो हुन्छन् र हृदयाघातको जोखिम बढ्ने गर्छ हृदयाघातको प्रतिशत घटना यसैको कारण हुन्छ रक्तनलीमा भर्खरभर्खर बोसो जम्न थाले पनि सो ठाउँमा तनाव बढी भएमा च्यातिने गर्छ जसले गर्दा प्रवाह भइरहेको रगत जमेर एक ढिक्का हुन पुग्छ जसले रक्तनलीमा अवरोध गरी हृदयाघातको जोखिमलाई बढाउने गर्छ कहिलेकाहीँ रगत नजमे पनि पीडा मात्र पनि हुन सक्छ भने कहिले रगत पूरै जमेर मुटुको एउटा भाग नै मर्छ यो अवस्थालाई चिकित्सकीय भाषामा ‘मायोकार्डियल इन्फ्राक्सन’ भन्ने गरिन्छ यस्तै कहिलेकाहीँ रगतका नसाहरु खाफैं खुम्चिएर पनि हृदयाघातको जोखिम बढाउने गर्छ उपचार विधिकुनै पनि व्यक्तिलाई हृदयाघात भएमा तत्काल अस्पताल पुर्याउन सके उसलाई बचाउन सकिन्छ यदि कसैलाई छाती दुख्ने अकस्मात् सास लिन गाह्रो हुने अवस्था आएमा तुरुन्तै नजिकको स्वास्थ्य केन्द्रमा गएर इसिजी गर्नु नै उचित हुन्छ इसिजीइसिजी भनेको एक प्रकारको विद्युतीय उपकरण हो जसमा विद्युतको सहायताले मुटुको गतिविधि हेर्ने गरिन्छ इसिजीबाट नै हृदयाघात भएनभएको प्रतिशत थाहा पाउन सकिन्छ हृदयाघात तुरुन्तै भएको छ भने कहिलेकाहीँ भने इसिजीले नदेखाउन पनि सक्छ तर प्रायः मुटुमा घण्टाभित्रमा भएको परिवर्तनलाई इसिजीले देखाइरहेको हुन्छ यसका साथै रगत जाँच मार्फत पनि हृदयाघात भएनभएको थाहा पाउन सकिन्छ कुनै पनि व्यक्तिलाई हृदयाघात भएको छ र उसको मुटुको कुनै भाग मरेको छ भने त्यसले एक प्रकारको रसायन निकाल्छ जुन रगत जाँचबाट पत्ता लाग्छ रगत जाँच र इसिजीको रिपोर्टले एउटै खालको परिणाम देखाएमा उक्त व्यक्तिको उपचार तत्काल सुरु गर्नुपर्छ त्यस्तो अवस्थामा उपचारमा ढिलाइ भए ज्यानै पनि जान सक्छ इकोइको पनि मुटुको अवस्था हेर्ने एउटा विद्युतीय प्रविधि हो यसले मुटुले राम्ररी काम गरेको छ कि छैन भनेर चाल मात्रै देखाउँछ यसैले हृदयाघात भएनभएको भने यसबाट पत्ता लाग्दैन एन्जियोग्राफीएन्जियोग्राफीको मद्दतले पनि कुनै पनि व्यक्तिलाई हृदयाघात भएनभएको दश मिनेटभित्रमा तुरुन्तै थाहा पाउन सकिन्छ एन्जियोग्राफी एउटा सामान्य जाँच हो जहाँ रगतका नसाहरु खुलेको छ कि छैन भनेर हेर्न सकिन्छ उक्त जाँच गर्दा यदि कुनै नसा बन्द भएको छ भने एक्सरे मेसिनबाट प्रष्ट हेर्न सकिन्छ यदि नसामा कतै अवरोध देखिएमा तत्काल उपचार गर्नुपर्ने हुन्छ त्यसरी उपचार गर्दा कतिलाई एन्जियोप्लाष्टिक पनि गर्नुपर्छ एन्जियोप्लाष्टिकएउटा सानो तारको टुप्पोमा बेलुन जस्तो हुन्छ जसलाई रक्तनलीमा पठाएर अवरोध भएको ठाउँमा राखी फुलाइन्छ यसले अवरोध भएका ठाउँमा रहेका बोसोलाई भित्तामा ठेल्ने काम गर्छ कतिपयलाई रगत नजम्ने औषधिसहित स्टेन (तार) हालेर पनि साँघुरिएको नलीलाई खुला गरिन्छ हृदयाघातका क्रममा यदि धेरै ठाउँमा अवरोध भएको देखिएमा बाइपास सर्जरीबाट पनि त्यस्ता अवरोध हटाइन्छ त्यसबेला एउटा नलीलाई अर्कै नलीमा जोडेर निकास दिइन्छ यसका साथै धेरै कडा हृदयाघात भएको छैन र मुख्य नसामा अवरोध छैन भने जमेको रगत पगाल्ने औषधि दिएर पनि उपचार गरिन्छ टीएमटीकेही वर्षअघिसम्म निकै चर्चामा रहेको टिएमटी जाँच अचेल धेरै कमले मात्र गर्दै आएका छन् यो जाँचले मुटुको अवस्था देखाउँछ खासगरी हार्ट एञ्जाइना भएका व्यक्तिहरुलाई सास लिन समस्या भए वा थोरै हिँड्दा पनि मुटु भारी भएमा त्यो अवस्थामा टीएमटी जाँच उपयुक्त मानिन्छ यो जाँच हृदयाघात भइसकेका मानिसहरुले कहिल्यै पनि गर्नु हुँदैन हृदयाघात भएको शंका लागेका व्यक्तिले मात्र यो जाँच गराउन सक्छन् त्यसबाहेक नियमित रगत जाँच इसिजी मुधमेह जाँच लिपिड प्रोफाइल हार्ट फन्सन टेष्टले पनि मुटुको अवस्था थाहा पाई सुरक्षित राख्न सकिन्छ हृदयाघातको जोखिम बढाउने कारण उच्च कोलेस्ट्रोल तनाव मोटोपन धूमपान आधुनिक जीवनशैली मधुमेह वंशाणुगत समस्याजोगिने उपाय धूमपान नगर्ने दैनिक मिनेट नियमित व्यायाम (रफ्तारको हिँडाइ) गर्ने खानामा हरियो सागसब्जी तथा फलफूलको मात्रा बढाउने तनाव लिने बानी हटाउने हरेक वर्ष मुटुको जाँच गर्ने रगतमा कोलेस्ट्रोलको मात्रा नियन्त्रण गर्ने आफ्नो स्वास्थ्यमा आएको परिवर्तनलाई बेवास्ता नगर्नेडा जोशीसँग गरिएको कुराकानी हेर्नुहोस्(डा जोशी ओम हस्पिटल तथा रिसर्च सेन्टरमा कार्यरत छन् ) | 1,111 |
नेपाल विज्ञान प्रविधि प्रज्ञा प्रतिष्ठान नाष्टले भूकम्प आउनुभन्दा देखि सकेन्डअघि नै जानकारी दिने प्रविधि जडान गरेको छ चीन सरकारको अनुदान सहयोगमा ल्याइएको यो प्रविधिलाई सबै नागरिकसम्म पुर्& याउन मोबाइल एप एफएम रेडियो अस्पताल तथा सार्वजजिक ठाउमा साइरन प्रयोग गरिनेछ नास्टले बिहीबार खुमलटारमा मुख्य सिस्टम जडान गरेको छ नास्टले बिहीबार खुमलटार कार्यालयमा मुख्य सिष्टम जडान गरेको छ नास्टका उपकुलपति प्राध्यापक डा जीवराज पोखरेलका अनुसार भूकम्प आउनुअघि जानकारी दिने यो प्रणाली नेपालमै पहिलो पटक ल्याइएको हो चीनको इन्स्टिच्युट अफ केयर लाइफ (आईसीएल) सिचुवानले नास्टलाई यो प्रविधि र उपकरण प्रदान गरेको हो भूकम्पको केन्द्रविन्दु जति नजिक हुन्छ सेन्सरले त्यति छिटो जानकारी पठाउँछ नेपालका विभिन्न क्षेत्र पहिचान गरेर सेन्सर जडान गरिने पोखरेलले बताए | 109 |
वीरेन्द्र ओली/नयाँ पत्रिकाकाठमाडौं वैशाखभूकम्पमा भत्किएका अधिकांश ऐतिहासिक सम्पदाको पुनर्निर्माण विदेशीलाई निर्माण गर्न दिन नहुने संस्कृतिविद्हरूले बताएका छन् उनीहरूले नेपालका ऐतिहासिक सम्पदा विदेशीले बनाउँदा मौलिकता गुम्न सक्ने भन्दै उनीहरूले सरकारको सो निर्णयको विरोध गरेका छन् ऐतिहासिक सम्पदाको पुनर्निर्माण नेपालीले नै गर्नुपर्ने संस्कृतिविद् प्राडा प्रेमकुमार खत्रीले बताए भत्किएका सम्पदाको पुनर्निर्माण गर्न आर्थिक समस्या भए पनि नेपालले बनाउँदा अपनत्व हुने उनको भनाइ छ भूकम्पका कारण पूर्ण आंशिक र सामान्य गरी आठ सयभन्दा धेरै सम्पदामा क्षति पुगेको थियो जसमा एक सय सम्पदा पूर्णरूपमा ध्वस्त भएका छन् भने एक सयको संख्यामा आंशिक क्षति भएका छन् पुरातत्त्व विभागले चीन श्रीलंकालगायत देशलाई भूकम्पबाट ध्वस्त ऐतिहासिक सम्पदा पुनर्निर्माण गर्न सम्झौता गरिसकेको छ विदेशीलाई पुनर्निर्माण गर्न दिए ऐतिहासिक सम्पदाका कतिपय बहुमल्य वस्तुलाई मिनिमाइज गरी फाल्ने हराउनेजस्ता क्रियाकलाप हुन सक्ने भएकाले सचेत हुनुपर्ने संस्कृतिविद्हरूको सुझाब छ ऐतिहासिक सम्पदा पुनर्निर्माणका लागि दुईपक्षीय सझौता गर्दा कस्तो खालको भएको छ भन्ने विषयमा ख्याल गर्नुपर्ने संस्कृतिविद् खत्रीले बताए त्रिभुवन विश्वविद्यालयका इतिहास संस्कृत विभागका पूर्वविभागीय प्रमुख धनबहादुर कुँवरले नेपालको आफ्नै किसिमको मौलिकता ‘पाइरेसी’ हुनसक्ने बताए ऐतिहासिक सम्पदाको विषयमा पुरातत्त्व विभागले स्थानीयलगायत संस्कृतविद्सँग समन्वय गर्नुपर्ने उनको भनाइ छ ‘ध्वस्त ऐतिहासिक सम्पदाको पुनर्निर्माण नेपाल आफैंले गर्न नसक्ने भएकाले आफ्नो स्वार्थअनुसार केही सर्त राखी पुनर्निर्माणको काम विदेशीलाई दिनुपर्छ’ उनले भने पुरातत्त्व विभागका प्रवक्ता रामबहादुर कँुवर भने ऐतिहासिक सम्पदाको पुनर्निर्माण पुरानै स्वरूपभन्दा बाहिर नजाने भएकाले विदेशीले बनाउँदा कुनै फरक नपर्ने दाबी गर्छन् ‘एतिहासिक सम्पदालाई कायम राख्दै मौलिकता जीवित हुनेगरी निर्माण गरिने भएकाले सम्झौताले असर गर्दैन’ उनले भने दरबार मन्दिरलगायतका सम्पदाको कलालाई जीवित राख्नेगरी दीर्घकालीन रूपमा टिक्नेगरी विदेशीसँग सम्झौता हुने उनको भनाइ छ | 243 |
भदौ काठमाडौं विदेशी अलैंचीको आयात बढ्दा नेपाली अलैंचीको बजार प्रभावित भएको छ विदेशी अलैंची आयात गरी नेपालमै उत्पादन भएको गुणस्तरीय अलैंचीमा मिसावट गर्ने प्रवृत्तिले नेपाली अलैंची दुर्घन्धित भएको कृषि बाली व्यवसायी प्रवर्द्धन नेपालका अध्यक्ष राजेन्द्रकुमार घिमिरेले बताए यसैकारण यसले उचित बजार मूल्य नपाएको गुनासो कृषकहरुको छ आर्थिक वर्ष / मा मात्रै नेपालमा विदेशबाट लाख रुपैयाँ बराबरको अलैंची आयात भएको थियो आयातित अलैंचीका कारण नेपाली अलैंची चेपुवामा परेको उनको भनाइ छ यसैकारण किसानले प्रतिमन लाख हजार रुपैयाँसम्म पाएको अलैँचीको मूल्य उच्च दरमा घटेको छ अहिले प्रतिमन हजार रुपैयाँमा समेत बिक्री गर्नुपरेको घिमिरेले बताए यस्तो प्रवृत्तिले नेपालमा उत्पादन हुने गुणस्तरीय अदुवा सुपारी स्याउ र लसुनको अन्तर्राष्ट्रिय बजारसमेत प्रभावित भएको उनले बताए निर्यात किसानलाई देऊनेपालमा उत्पादन भएका कृषिजन्य उत्पादन निर्यातमा रहेको प्रक्रिया झन्झटिलो रहेका कारण किसान आफैंले विदेश पठाउन सक्दैनन् त्यसैको आडमा ठूला माफियाहरु नै बढी लाभ लिने प्रलोभनमा परेर गुणस्तरीय उत्पादनमा विदेशी अलैँची मिसाएर विदेश पठाउन संलग्न हुने गरेको किसानको आरोप छ उत्पादकले नै आफ्नो सामान निर्यात गर्ने अवस्था सिर्जना नभएसम्म नेपालमा उत्पादन भएका कृषि जन्य बस्तुले बजार भाऊ नपाउने घिमिरेको भनाइ छ अहिले विभिन्न निकायको सिफारिसको आधारमा निर्यात गर्ने व्यक्ति तथा संस्थाले विदेशबाट आयात भएको गुणस्तहीन कृषि वस्तु मिसावट गर्दै निर्यात गर्ने प्रवृत्ति बढेकै कारण नेपालमा उत्पादन भएका सामान बि्रगने अवस्थामा पुगेको र नेपाली अग्र्यानिक कृषिजन्य बस्तुमा समेत प्रश्न चिन्ह खडा भएको घिमिरेले बताए अहिले देशमै उत्पादन प्रशोधन र बजारीकरण गरी आयातलाई प्रतिस्थापन गर्न सकिने कृषिजन्य बालीको आयातले अर्थतन्त्रमा ठूलो भार परेको सरोकारवालाहरुको भनाइ छ विदशेबाट आउनेको तथ्यांक मागपर्दा पछाडिका व्यवसायीहरुको दबावमा सुपारी उत्पतिको प्रमाणपत्र जारी गर्नु पूर्व संस्था पहिचान गरी सिफारिस गर्ने अधिकार प्रदान गर्ने निकायको निर्णयले नै सुपारी खेती धरापमा परेको घिमिरेले बताए यसकै कारण आर्थिक वर्ष /मा नेपालमै उत्पादन भएका सुख्खा सुपारी निर्यात हुननुक्दा गोदाममै बि्रगेर जाने अवस्थामा पुगेको नेपाल सुपारी उत्पादक संघ तथा व्यवसायी रुद्र चापागाईले बताए त्यस्तै बजारीकरणको राम्रो व्यवस्था हुन नसक्दा नेपालमा उत्पादन भएका ताजा र अर्गानिक स्याउ गाईबस्तुलाई खुवाउनु परेको किसानहरु बताउँछन् तर व्यवसायीले भने नेपाली उत्पादनले नधान्ने भन्दै गलत तथ्यांक देखाएर विदेशी स्याउ भित्र्याइरहेका छन् स्वदेशी उत्पादनले धान्न सकेसम्म विदेशबाट सम्बन्धित कृषिजन्य बस्तु आयातमा प्रतिबन्ध लगाउनुपर्ने घिमिरेको माग छ ‘आयात नै गर्ने हो भने भन्सार शूल्क बढाउनुपर्छ’ नेपाल सुपारी खेती संस्थाका उपाध्यक्ष शेखरनाथ अधिकारीले भने’आयात भएको सामानको खपत भएको विवरण सरकारले व्यवसायीसँग माग्नुपर्छ ’तर अहिले विदेशबाट आयत गर्ने र पुनः चोरबाटो प्रयोग गर्दै नेपाली उत्पादनका नाममा तेस्रो मुलुकमा निर्यात गर्ने माफीयाको चलखेल बढेको छ आयात र निर्यातआर्थिक वर्ष / मा मात्रै विदेशबाट करोड रुपैयाँको लसुन सवा अर्बभन्दा बढीको सुपारी साँढे अर्बभन्दा बढीको स्याउ लाखभन्दा बढीको अलैंची र करोड रुपैयाँभन्दा बढीको अदुवा आयात गरिएको थियो त्यस्तै लाख रुपैयाँ बराबरको स्याउ साँढे अर्बको सुपारी करोडभन्दा बढीको लसुन अर्ब भन्दा बढीको अलैंची र करोड बराबरको अदुवा निर्यात भएको कृषि मन्त्रालयले जनाएको छ उत्पादन कति आर्थिक वर्ष / मा कुल सय हेक्टर जमिनमा हजार मेटि्रक टन स्याउ उत्पादन हुँदै गर्दा करिब हजार हेक्टर जमिनमा साँढे लाख मेटि्रक टन अदुवा उत्पादन भएको मन्त्रालयले जनाएको छ करिब हजार हेक्टर जमिनमा हजार मेटि्रक टन सुपारी हजार हेक्टर जमिनमा हजार मेटि्रक टन लसुन र हजार हेक्टर जमिनमा हजार मेटि्रक टन भन्दा बढी अलैंची उत्पादन भएको मन्त्रालयले जनाएको छ | 497 |
राजविराज साउन सङ्घीय समाजवादी फोरम नेपालकी वरिष्ठ उपाध्यक्ष समेत रहेकी पूर्व शिक्षा मन्त्री रेणुकुमारी यादवको देशको शिक्षा निती र सरकारी क्याम्पसको व्यवस्थापन लापर्वाहीले पुराना क्याम्पसहरुमा विद्यार्थी घट्दै गएको बताएका छन् राजविराजमा मङ्गलवार शिक्षाप्रेमी स्वर्गीय विन्देश्वरी प्रसाद यादवलाई स्मरण गर्दै औं क्याम्पस स्थापना दिवसका अवसरमा प्रमुख अतिथिको आसनबाट बोल्दै उनले यस्तो कुरा बताएका हुन् क्याम्पसमा राजनीति हावी हुँदै गएकोले पठन–पाठनभन्दा पनि शिक्षक विद्यार्थी राजनितिमा सक्रिय भएका कारण क्याम्पसको पठन पाठन प्रभावित भएको उनले बताइन् ‘जवसम्म शिक्षकले पढाउदैन्न विद्यार्थी पढदैनन् कसरी शिक्षाको स्तर बढ्छ’ प्रश्न गर्दै उनले भनिन् ‘अवदेखि दाता परिवारको हैसियतले दुई–तीन महिनामा क्याम्पस आएर क्याम्पसका समस्याका विषयमा छलफल गर्ने र समाधान खोज्ने प्रतिवद्धता व्यक्त गरिन् कार्यक्रममा पूर्व क्याम्पस प्रमुख डा सुनिलकुमार झाले शिक्षकले शिक्षक भएर काम गरौं आफुले आफैलाई सुर्धायो भने पठन पाठनमा स्तरीयता आउने बताए प्राध्यापक त्रिपुरारी शरणले क्याम्पसको विकासमा सवै पक्ष एक भए मात्र क्याम्पसमा अनुशासन कायम हुने र अनुशासनले नै सवै पक्षलाई सुर्धाने बताए राजविराज नगरपालिकाका पूर्व मेयर शैलेश चौधरीले क्याम्पसको विकासमा सवै पक्ष इमान्दार हुनुपर्ने वताउदै गुणस्तरीय शिक्षाका लागि अनुशासन आवश्यक भएको बताए क्याम्पस प्रमुख डा श्रर्वेश चन्द्र मिश्रको अध्यक्षतामा आयोजित कार्यक्रममा प्राध्यापक दयानन्द मिश्र प्राध्यापक लक्ष्मीलाल चौधरी सह–प्राध्यापक युगेश्वर लाल दास पूर्व क्याम्पस प्रमुख चिरञ्जीवी लाल देव सह–प्राध्यापक शिवनारायण यादव प्रजातान्त्रिक प्राध्यापक संघका शेखर सिंह राष्ट्रिय प्राध्यापक संघका पञ्चदेव यादव प्राध्यापक संघ ईकाईका हेमकुमार मिश्र नेपाल पत्रकार महासंघ शाखा सप्तरीका सदस्य विनयलाल कर्ण नागरिक समाजका अगुवा थानसिंह भन्साली वरिष्ठ पत्रकार शिवहरि प्रसाद भट्टराई स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियनका तारकेश्वर यादव कर्मचारी संघका चन्देश्वर प्रसाद यादव लगायतका वक्ताले क्याम्पसको पठन पाठन सुधार्नुपर्नेमा जोड दिए सोहि कार्यक्रममा वरिष्ठ पत्रकार शिवहरि प्रसाद भट्टराईले पान खाने पैसाबाट आमाको नाममा स्थापित लक्ष्मीदेवी भट्टराई स्मृति छात्रवृति नेपाली विषय लिएर स्नातक द्वितीय वर्षमा अध्ययनरत सन्दीप मण्डल तथा छात्रा वन्दनाकुमारी चौधरी र मैथिली विषय लिएर अध्ययनरत स्नातक तृतीय वर्षका छात्र दिपेन्द्रकुमार चौधरीलाई पूर्व शिक्षा मन्त्री रेणुकुमार यादवले पुरस्कार हस्तातरण गरेका छन् यस्तै प्राध्यापक अमरकान्त झाद्वारा स्थापित मंगलादेवी स्मृती छात्रवृति दिपेन्द्रकुमार चौधरीले प्राप्त गरेका छन् सह–प्राध्यापक पञ्चदेव यादवले आमाको स्मृतिमा स्थापित कारोदेवी यादव स्मृति पुरस्कार पंकजकुमार सिंह र रुपेशकुमार साहले प्राप्त गरेका छन् सह–प्राध्यापक हेमकुमार मिश्रद्वारा स्थापित जगदानन्द रेणु मिश्र स्मृति पुरस्कार श्यामप्रकास साह र अनु ठाकुरले प्राप्त गरेका छन् यसैगरी शिक्षक रामअषिश यादवले स्थापित गरेको खुशीलाल यादव स्मृति पुरस्कार खेमबहादुर तुलाङी र मालती कर्णलाई प्रदान गरिएको छ पूर्व सहायक क्याम्प्स प्रमुख देवनारायण यादवद्वारा सुगिया देवी यादवको स्मृतिमा स्थापित पुरस्कार पवनकुमार यादवले प्राप्त गरेका छन् त्यस्तै स्थानिय शिक्षाप्रेमी थानसिंह भन्सालीद्वारा स्थापित धनराज भन्साली स्मृति पुरस्कार व्रजमोहन अधिकारी र रामनन्दन मण्डलले प्राप्त गरेका छन् मुख्य कार्यालय सहायक विवेकानन्द मिश्रद्वारा स्थापित दादादादी स्मृति पुरस्कार नविन केशव दासले प्राप्त गरेका छन् शिक्षक धनेश्वर यादवबाट स्थापित वुवाआमा स्मृति पुरस्कार गायत्री कुमारी साहले प्राप्त गरेकी छिन् सह–प्राध्यापक भुवनहरि कोइरालाद्वारा स्थापित पदम निर्माण पत्रकारीता पुरस्कार विनयकुमार कर्णले प्राप्त गरेका छन् यस्तै सह–प्राध्यापक राजीव मिश्र संजिव मिश्र र राजीव मिश्रद्वारा स्थापित यशोदानन्द स्मृति पुरस्कार विनयकुमार लाल कर्ण र सुनिताकुमारी यादवले प्राप्त गरेका छन् स्नातउत्तर तहमा अध्ययनरत छात्र सुनितकुमार ‘मुन्ना’द्वारा स्थापित कुमुदचन्द्र मिश्र स्मृति पुरस्कार अर्थ शास्त्रका रविकुमार रायले प्राप्त गरेका छन् मुख्य कार्यालय सहायक रविकुमार रायद्वारा स्थापित अगमलाल तेतरीदेवी स्मृति पुरस्कार सुमित मास्केले प्राप्त गरेका छन् वर्ष अघि सप्तरीका खडगपुर निवासी स्व यादवले एक सय विघा धुर जग्गा र हजार नगद प्रदान गरि महेन्द्र विन्देश्वरी क्याम्पसको स्थापना गरेका थिए सालमा स्थापना भएको क्याम्पस नेपालका पुराना क्याम्पसहरुमध्ये एक हुन् | 525 |
राम नारायण पंडितसिरहा पुस संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेशी मोर्चाले पुर्व घोषित कार्यक्रम अनुसार बुधवार सिरहामा लाठी जुलुस प्रदर्शन गरेको छ आफूहरुले उठाएका माग सम्बोधन गर्न सरकार गम्भीर नदेखिएको भन्दै राज्यको रबैया विरुद्ध सिरहा सदरमुकाममा लाठी जुलुस प्रदर्शन गरिएको मोर्चाले जनाएको छ यसैगरी मिर्चैयामा समेत मोर्चाद्वारा लाठी जुलुस प्रदर्शन गरिएको छ मिर्चैया बजारबाट सुरु भएको लाठी जुलुस नगरको बिभिन्न भागको परिक्रमा गर्दै स्थानिय कटारी चौकमा सम्पन्न भएको थियो लाठी जुलुस प्रदर्शन गर्ने क्रममा मोर्चाका नेता तथा कार्यकर्ताहरुले सरकारको बिरुद्धमा चर्को नाराबाजी गरेका थिए जुलुसमा मोर्चाका नेता कार्यकर्ताहरुका साथै बिद्यार्थीहरुको सहभागिता रहेको थियो यता मोर्चाले सदरमुकाम सिरहामा लाठी जुलुस प्रदर्शन गर्ने समयमा जिल्ला प्रहरी कार्यालय सिरहाले सुरक्षा व्यवस्था कडा बनाएका थिए | 108 |
राजविराज मंसिर विश्व चर्पी दिवस को अवसरमा सप्तरीको विभिन्न गाविसहरुमा शनिवार भव्य ¥याली तथा अन्तरक्रिया कार्यक्रमको आयोजना गरियो विश्व चर्पी दिवसको अवसरमा ‘घर–घरमा चर्पी बनाऔं स्वच्छ रहौं’ चर्पी र रोजगार सप्तरीवासीको शान खुल्ला दिसा मुक्त अभियान’ भन्ने मुल नाराका साथ जिल्लाको नर्घो झुटकी बनैनियाँ गम्हरिया–प्रवाहा बेल्ही चपेना पातो औरही भुतही कबिलासासहितका गाविसहरुमा शनिवार चर्पी दिवस भव्य कार्यक्रम गरी मनाइएको हो जिएसएफ र युएनह्याविटाटको सहयोग तथा सबल नेपाल राजविराजद्वारा सञ्चालित खुल्ला दिसा मुक्त अभियान कार्यक्रम अन्तर्गत एक घर एक चर्पी निर्माणका लागि गाउँ स्तरिय खानेपानी सरसफाई तथा स्वच्छता समन्वय समितिको आयोजना तथा सिडिपी कार्यक्रमको अगुवाईमा महिला स्वयसेविका बाल क्लव भिवासिसी लगायतकाहरुको सहभागितामा वटै वडामा ¥याली प्रदर्शन गरिएको छ सरसफाई गर्दै समन्वय समितिका पदाधिकारीहरुले स्थानियहरुलाई एक घर एक चर्पी बनाउन सुझाव दिँदै खुल्ला स्थानमा दिसापिसाब नगर्न आग्रह समेत गरेका छन् त्यसैगरी विश्व चर्पी दिवसको अवसरमा पातो औरही भुतही र कबिलासा गाविसका धर्मगुरुहरुसँगको अन्तरक्रिया कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ पातो गाविसमा सचिव एवम् भिवासिसीका संयोजक विनोद कुमार ठाकुरको अध्यक्षता तथा औरही गाविसका सचिव देब नारायण यादवको प्रमुख आतिथ्यमा आयोजित सा अन्तरक्रिया कार्यक्रममा महन्थ दयाराम दास सबल नेपालका कार्यक्रम संयोजक परमेश्वर झा फिल्ड अफिसर शुभ नारायण यादव सबल नेपालका स्थानीय कर्मचारीहरु कृष्णदेव यादव जिवन कुमार यादव अनिता साह लक्ष्मी चौधरी इन्द्रकला चौधरी रामबाबु मण्डल नटबरलाल मण्डल महिला स्वयसेविका समुन्द्री देवी यादव शिक्षिका गुलाव देवी राय भिवासिसी पातोका रामचन्द्र मण्डल सत्येन्द्र कुमार मण्डल गणेश चौधरी किसुनदेव यादव सहितका बक्ताहरुले एक घर एक चर्पी निर्माण गरी आफनो गाविसलाई खुल्ला दिसा मुक्त गाविस बनाउने सामुहिक रुपमै प्रतिवद्धता जनाए यसैगरी अन्तरक्रिया कार्यक्रम पश्चात धर्मगुरु र महन्थहरुलाई भण्डारा अर्थात भोजनको समेत व्यवस्था गरेको सबल नेपालका फिल्ड अफिसर शुभ नारायण यादवले जानकारी दिएका छन् | 263 |
चलचित्र धुनको अफिसियल गीत रिलिज गरिएको छ केहि दिन पहिले फर्स्टलुक सार्वजनिक गर्दै चैत्र लाई प्रदर्शनको मिति तय गरेको सिनेमा धुन को अफिसियल गीत रिलिज गरिएको छ मंगलवार सार्वजनिक सिनेमाको केहि पल बोलको यो गीतमा अभिनेता जीवन लुईंटेल र अभीनेत्री नीता ढुङ्गाना फिचरिङमा छन् लक्की सिटौलाको शब्द तथा संगीत रहेको सार्वजनिक गीतले जीवन र नीताको प्रेम भावलाई बोल्छ गीतमा स्वर गायिका मिलन अमात्यले दिएकी छिन् भने कोरियोग्राफी प्रदिप श्रेष्ठको रहेको छ यो गीतमा सुन्दर नगरी पोखरा आसपासका दृश्यहरु समावेश छन् देशमा सार्क सम्मेलनले राजनितिक माहोल तताईरहेको समयमा सांगितिक माहोल तताउनको लागी यो गीतले भुमिका खेल्नेमा निर्माण युनिट आशावादी छ सिनेमा सांगितिक प्रेम कथामा आधारित छ युवा निर्देशक कृष्ण पौडेलको डेब्यु निर्देशन रहेको यो सिनेमाकी प्रस्तुतकर्ता मालती शाह हुन भने लगानी सुशिल शाह श्रेया दुलाल मधुसुदन भट्टराई र विनोद भट्टको रहेको छ तारा सितारा प्रोडक्शनको ब्यानरमा तयार सिनेमा धुन मा जीवन र नीतासँगै मुकेश ढकाल श्रेया दुलाल उमावेवी रमेश बुढाथोकी सुरविर पण्डित विकल्प शाह लगायतको अभिनय छ | 156 |
रामचन्द्र नेपालक्वालालम्पुर ‘विश्वास गरेँ माया गरेँ आज धोका भयो’ उदास मुद्रामा कृष्णले भने गत बुधबारदेखि कृष्ण बेचैन छन् नवलपरासीका कृष्ण मगर अहिले का भए चार वर्षअघि उनी रोजगारीको सिलसिलामा लेबनानमा थिए कृष्णका तीन भाइ अनि बहिनी छन् जेठो छोरा भएकाले परिवारको जिम्मेवारी पनि उनैको काँधमा थियो लेबनानको गुडुवा भन्ने ठाउँमा उनी कन्स्ट्रक्सनको काम गर्थे दिनभरिजसो सिमेन्टसँग खेल्नुपथ्र्यो दिनभरि काम गर्थे कामबाट फर्केपछि खाना खाइवरी बिस्तारामा पल्टँदै फेसबुक चलाउँथे एक दिन सर्च गर्दै जाँदा उनले एउटी केटी साथी भेटे राधा मगर नाम परिवर्तन) उमेर घर सुनसरी लेबनानको मुगगुवामा रोजगारी ‘मैले फ्रेन्ड रिक्वेस्ट पठाइहालेँ’ कृष्ण भन्छन् ‘उनले पनि तुरुन्तै स्विकारिन् च्याट हुन थाल्यो दुवै नेपाली एउटै देशमा काम गर्ने भएपछि घनिष्ट पनि भइयो ’उनीहरू फुर्सद हुनासाथ च्याट गर्थे पछि फोनमा कुरा हुन थाल्यो ‘घन्टौँ फोनमा कुरा हुन्थ्यो रात बितेको समेत पत्तो पाउँदैनथ्यौँ’ कृष्ण भन्छन् ‘हामीले एकअर्कालाई मन पराउन थाल्यौँ माया बस्न गयो मैले कुनै केटीको फोटो वा स्टाटसमा कमेन्ट गरे भनेँ उनी रिसाउँथिन् उनले कुनै केटाको फोटोमा कमेन्ट गरे मलाई रिस उठ्थ्यो ’कृष्णले काम गर्ने र राधाले काम गर्ने दूरी निकै टाढा थियो एकै देशमा भएर पनि उनीहरूले भेट्न समेत पाएनन् त्यहाँ महिना काम गरेर कृष्ण नेपाल फर्किए त्यसपछि लगत्तै मलेसिया आए महिनाअघि ‘मलेसिया पेनागको इलेक्ट्रोनिक कम्पनीमा राम्रै काम पाएँ कमाइ पनि राम्रै छ’ कृष्ण भन्छन् ‘उनी लेबलानमै थिइन् फेसबुकमा च्याट भइरहन्थ्यो भिसा सकिएपछि उनी पनि नेपाल फर्किन् मैले उनलाई मलेसिया बोलाएँ उनले तपाईंले बोलाउनुहुन्छ भने आइहाल्छु भनिन् ’नेपाल पुगेको तीन महिनामै राधा पनि मलेसिया पुगिन् कृष्णले काम गर्ने कम्पनीमै फोनमा कुराकानी र फेसबुकको च्याटमा रमाउने उनीहरूको पहिलो देखभेट मलेसियामा भयो काममा जाने बस्नेखाने सँगै हुन थाल्यो कृष्ण भन्छन् ‘बिदाको समय घुम्न पनि जान्थ्यौँ फोटो खिच्थ्यौँ सँगै भएको फोटो फेसबुकमा पनि राख्थ्यौँ ’गत हप्ता भने उनीहरुको सम्बन्धले अर्को मोड लियो राधा कृष्णको सम्पर्कमा आइनन् ‘हामीबीच कुनै त्यस्तो झगडा भएको पनि थिएन’ कृष्ण भन्छन् ‘मेरो आठ हजार रिगेट र दुई तोला सुन लिएर उनी बेपत्ता भइन् फोन गर्दा अर्कै लोग्ने मानिसले उठाएर भन्छ अब फोन नगर राधालाई बिर्सिदेऊ ’कृष्ण अहिले केही सोच्नै सकिरहेका छैनन् भन्छन् ‘माया र विश्वासमा धोका भयो के गर्ने ’ | 330 |
जेठ काठमाडौं नेपाल र चीनको बोर्डर नजिकै रहेको सिन्धुपाल्चोकको तातोपानीस्थित लिपिङ खोलामा मेगावाटको हाइड्रोपावर हिमरिभर पावर कम्पनीले निर्माण गर्ने भएको छ यो परियोजनाको नेपाल विद्युत प्राधिकरणसँग शुक्रबार विद्युत खरिद बिक्री सम्झौता भएको कम्पनीका प्रबन्ध सञ्चालक रामकाजी पौडेलले जानकारी दिए पौडेलका अनुसार स्वदेशी पुँजी र श्रोतमा निर्माण हुने हाइड्रपावरको निर्माण कार्य चाँडै सुरु हुनेछ बैशाखमा उत्पादन सुरु गर्ने लक्ष्य राखिएको हाइड्रोमा तीन अर्ब लगानी लाग्ने छ परियोजनामा प्रतिशत बैंक ऋण र प्रतिशत इक्विटी शेयर लगानी गरिने भएको छ लामो साँगुमा रहेका सवस्टेशनमा उत्पादित विद्युत जोडी राष्ट्रिय प्रसारणमा जोडिने पौडेलले बताए हिमनदी र पर्याप्त पानीको श्रोत रहेको यस परियोजनामा हिउँदको समयमा पनि धेरै मात्रामा विद्युत उत्पादन हुने बताइएको छ | 107 |
संविधानबारे जनतलाई जानकारी गराउन भन्दै एमालेले भैरहवामा आमसभाको आयोजना गरेको छ तस्वीर: दीपक ज्ञवाली‘जनताको संबिधान जनताको माझमा’ भन्ने नाराका साथ फागुनमा आयोजित सभालाई सम्बोधन गर्दै एमाले अध्यक्ष एवम् प्रधानमन्त्री केप शर्मा ओलीले मधेशी मोर्चालाई आन्दोलन छोडेर सरकारमा सहभागी हुन आग्रह गरे “आन्दोलन गरेर थाक्नु भो अब सरकारमा आउनुहोस” ओलीले भने– “अब पनि आन्दोलन गर्नुको अर्थ छैन ”संबिधान संशोधनबाट मोर्चाका सबै माग सम्बोधन भएको भन्दै ओलीले अब कुनै अनुचित माग संबोधन नहुने बताए भने “झोला किनिदिन सकिन्छ हात्ति पनि किन्दिन सकिन्छ तर झोलामा त्यो हात्ति हालिदिन सकिन्न ”नाकाबन्दी नखुलेसम्म भारत भ्रमण नगएको बताउँदै उनले भ्रमणबाट ठूलो उपलब्धि भएको दाबी गरे नेपाल र भारतबीच अब नयाँ आवश्यकता अनुसारको मित्रता जरुरी भएको दुबै देशले स्वीकार गरेको बताउदै उनले नेपालको संबिधानबारे भारतमा अब कुनै भ्रम नरहेको दाबी गरेका थिए उनले तराई मधेशमा संबिधानबारे धेरै भ्रमहरु फैलाइएको भन्दै थपे “हल्ला जस्तो हैन सबै नेपालीले नागरिकता पाउंछन् भेदभाव हुंदैन ”तस्वीर: दीपक ज्ञवालीएक बर्षभित्र लोडसेडिंग अन्त्य हुने अर्को बर्ष औद्योगीक क्षेत्रका लागि बिद्युत अभाव अन्त्य गर्ने तीन बर्षभित्र लुम्बिनीको आमूल परिवर्तन हुने लगायतका अभिव्यक्तिहरु उनले दोहो¥याए एमाले लुम्बिनीले आयोजना गरेको कार्यक्रममा ईश्वर पोखरेल बिष्णु पौडेल घनश्याम भुषाल पृथ्बी सुब्बा गरुङ लगायत नेताहरुले संबोधन गरेका थिए मधेशी मोर्चाको आन्दोलनले पटक पटक प्रभाबित भएको भैरहवामा आन्दोलनपछि एमालेले पहिलो पटक बृहद प्रदर्शन र सभा गरेको हो दीपक ज्ञवाली भैरहवाबाट ‘आन्दोलन गरेर थाक्नु भो अब सरकारमा आउनुहोस’ | 216 |
नेपाली कांग्रेसको आसन्न तेह्रौँ महाधिवेशनमा महिला महाधिवेशन प्रतिनिधीहरूको संख्या झण्डै पाँचसयको हाराहारीमा रहनेछ बाह्रौँ महाधिवेशनबाट हरेक निर्वाचन क्षेत्रमा दुईजना महिला अनिवार्य महाधिवेशन प्रतिनिधी रहने व्यवस्था भएसंगै महिला सहभागितामा वृद्धि भएको होऔँ महाधिवेशन र महिला सहभागिताको चर्चा चलिरहँदा महिला सम्बन्धी के कस्ता एजेण्डाहरू उठ्ने हुन् या उठाईने हुन् भन्ने सामान्य सैद्दान्तिक बहस अहिलेसम्म चलेको छैनमुलुकले पहिलो महिला सभामुख पाएको छ पहिलो महिला राष्ट्रपति | 62 |
विराटनगर मंसिर पूर्व क्षेत्र अन्तर्गत विभिन्न जिल्लाहरुमा बिहीबार भएको सवारी दुर्घटनामा जना घाइते भएका छन् मोरङः मोरङको उर्लाबारी– सेक्टर वन कार्यालय मंगलबारे अगाडि गोलिया दरपिट गर्नको लागि रोकी राखेको मे ख नम्बरको ट्रकमा पूर्वबाट पश्चिमतर्फ जाँदै गरेको मे प नम्बरको मोटरसाइकल ठोक्किदा मोटरसाइकल चालक इलाम चुलाचुली– बस्ने मोहन तामाङ र पछाडि सवार झापा दमक– बस्ने बर्षिय तुलाराम गजमेर घाइते भएका छन् घाइते दुबैको विएनसी अस्पताल विर्तामोडमा उपचार भइरहेको छ सुनसरीः सुनसरीको चाँदबेला– स्थित दुहबी–ईनरुवा सडक खण्डमा ईनरुवाबाट दुहबीतर्फ आउँदै गरेको को प नम्बरको मोटरसाइकलले सोही दिशातर्फ आउँदै गरेको साइकलयात्रीलाई ठक्कर दिँदा साईकलमा सवार सोही ठाउँका बर्षिय गिरेन्द्र साह उनकी बर्षिया छोरी सन्तोषी शाह र मोटरसाइकलमा पछाडि सवार सर्लाही मैनाथपुर– बस्ने बर्षिय सकलदेव राय समेत घाइते भएक छन् घाइते तिनै जनाको न्युरो अस्पताल विराटनगरमा उपचार भइरहेको छ भने मोटरसाइकलका चालकलाई जिल्ला प्रहरी कार्यालय सुनसरीले नियन्त्रणमा लिएको छ पाँचथरः पाँचथरको फिदीम– रमितेडाँडामा झापाको दमकबाट पाँचथरको मेमेङतर्फ जादै गरेको अनटेष्ट व्ऋद्य अचानक ब्रेकफेल दुर्घटना हुँदा चालक मेमेङ– बस्ने बर्षिय हर्क सेन्चुरी र सहचालक झापा कन्काई– बस्ने बर्षिय सुशिल ढकाल घाइते भएका छन् घाइते दुवैको जिल्ला अस्पताल पाँचथरमा उपचार भइरहेको छ | 177 |
साँझ छिप्पिँदै गएपछि लेकसाईडको व्यन्जन रेस्टुरेन्टमा युवायुवतीहरुको भीड बाक्लिँदै गयो सिमसिम पानी परेर वातावरण मन्द चिसो भएपनि युवतीहरुको हटनेस उनीहरुको पहिरनमा प्रस्ट झल्किन्थ्यो व्यन्जनले आयोजना गरेको रेन्टरटेनमेन्ट को लागि पानीमा भिजेर नाच्नलाई उनीहरु तम्तयार थिए डिजे शेशन शुरु भयो र कृत्रिम रुपमा पारिएको झरीमा निथ्रुक्क भिज्दै युवायुवतीले उन्मुक्त नाच्न थाले राती अबेरसम्म चल्यो डिजे शेशन हङकङबाट आएका डिजे चिजोन काठमाण्डौबाट आएका डिजे फुच्चे र पोखराको डिजे नटिजले युवायुवतीलाई झुमाउने खालका गीत बजाउनमा कुनै कन्जुस्याँई गरेनन् केहि समय यता लेकसाईड सुनसान जस्तै छ विदेशी पर्यटकहरु कमै मात्र देखिन्छन् नेपाली पर्यटक पनि उति साह& ो आएका छैनन् भूकम्प पछि सुस्ताएको लेकसाईडलाई शनिबारको रेन्टरटेनमेन्ट ले केहि मात्रामा भए पनि जगायो झरीमा भिज्दै नाच्नका लागि शनिबार राती व्यन्जनमा सात सय भन्दा बढि युवायुवतीहरु जम्मा भएका थिए ओम ईभेन्ट्स ले रेन्टरटेनमेन्टको व्यवस्थापन गरेको थियो झरीमा रुझेर नाच्नकै लागि हङकङ भारत काठमाण्डौ चितवन धरान लगाएत देशका ठुला शहरबाट युवायुवतीहरु व्यन्जनमा आईपुगेका थिए प्रतिशत भन्दा बढि रेन्टरटेनमेन्टमा सहभागिता जनाउने पोखरा बाहिरका थिए व्यन्जन रेस्टुरेन्टका संचालक वैभव पौडेलले भने अहिलेको यस्तो अवस्थामा पनि झरीमा नाच्न आउने युवायुवतीको भीड देखेर मलाई निकै खुशि लागेको छ व्यन्जनले गर्दै आएको झरीमा गरिने डान्स पार्टी रेन्टरटेनमेन्ट को यो दोस्रो सँस्करण हो झरीमा नाच्दै झुम्ने यस्तो खालको डान्स पार्टी पोखरामै पहिलोपटक व्यन्जनले गरेको व्यवस्थापनको दाबी छ यो फरक र रमाईलो शैलीको डान्स पार्टीलाई युवायुवतीहरुले निकै रुचाएको हामीले पाएका छौँ व्यन्जनका म्यानेजर मनोज भट्टले भने यसले पोखराको पहिचानलाई बचाउने काम पनि गरेको छ नेपालकै सबैभन्दा बढि झरी पर्ने शहरको रुपमा चिनिने पोखराको विशेषता अनुसारको डान्स पार्टी रेन्टरटेनमेन्ट हरेक वर्ष हुने उनले बताए शनिबार भएको झरी डान्स पार्टी रेन्टरटेनमेन्ट मा अभिनेता सौगात मल्ल फेशन कोरियोग्राफर प्रशान्त ताम्राकार अभिनेता सन्दिप क्षेत्री फोटोग्राफर राजीव श्रेष्ठ र फेशन डिजाईनर राजेश धख्वा लगाएतका सेलेब्रिटीहरुको समेत सहभागिता रहेको थियो सेलिब्रिटीहरुसँग पानीमा भिज्दै नाच्न पाउँदा पोखरेली युवायुवतीहरु अझै बढि खुशि देखिन्थे शनिबारको ईभेन्टको क्रममा व्यन्जनले पाँच लाख रुपैयाँ भन्दा बढि कारोबार भएको जनाएको छ उसले कारोबारबाट भएको नाफा मध्ये प्रतिशत रकम कास्कीको भदौरे र लुम्लेका पहिरो पिडितहरुलाई प्रदान गर्ने जनाएको छ चार वर्ष अगाडी स्थापना भएको व्यन्जन रेस्टुरेन्टले वार्षिकोत्सवको क्रममा व्यन्जन उत्सव समेत गर्दै आएको छ सात करोड रुपैयाँ लगानी रहेको व्यन्जनमा साधारण दिनमा पनि सय भन्दा बढि ग्राहकहरुले एकैसाथ खानपिन गराउन सक्ने क्षमता रहेको छ | 355 |
प्रकाश र किरणको अर्थ एउटै भए पनि कालो पोथी का किरण कथित उच्चजातका हुन् भने प्रकाश दलित समुदायका किरण मालिक हुन् प्रकाश नोकरदुवैमा समानता पनि छ– उनीहरू जातले विभाजन गर्न नसकेका साथी हुन् जो एकै कक्षामा पढ्छन् यिनै दुई बालकको मित्रताको कथा हो फिल्म कालो पोथीकालो पोथी को अर्को दृश्यमा कक्षामा साथीहरूलाई अण्डा देखाउँदै खड्गराज नेपालीमाओवादीविरुद्ध खटिएको सेनाले कुखुरा खाइदिन थालेपछि प्रकाशकी दिदी आफ्नो पेवा पोथी लुकाउँछिन् प्रकाशले पोथीको नाम करिश्मा राखेको छ त्यसको अण्डा बेचेर फिल्म हेर्ने उसको धोको हुन्छ पोथीलाई भाइको जिम्मा लगाएर दिदी माओवादी ‘जनयुद्ध’ मा लाग्छिन्तर बाबुले किम्रीका शेर्पालाई पोथी बेचिदिएपछि प्रकाश बेस्सरी कुडिन्छ र किरणसँग मिलेर पोथी फिर्ता ल्याउने अभियानमा लाग्छ उनीहरू एक पटक सेतो पोथीलाई कालो रंग दलेर घर फर्काउन सफल पनि हुन्छन् विछोड फेरि दोहोरिन्छगाउँघरमा छोरीका लागि अंश जत्तिकै महत्वको ठानिने पेवाप्रति प्रकाशको प्रेम नै कथाको चूरो हो ऊ ‘कुखुरो नभए दिदी कहिल्यै घर आउँदिनन् होला’ भन्ठान्छ ‘कुखुरो चोर’ भनिंदा प्रकाश भक्कानिन्छ र दर्शक पनि रसाउँछन् फिल्मको सबभन्दा संवेदनशील दृश्य यही होफिल्ममा प्रकाश–किरण मित्रतासँगै मुगुका विसंगतिहरू बगेको छ देशकै विकटमध्येको यो जिल्लाको गरीबी अशिक्षा वर्गीय–जातीय विभेद अनि वर्षे माओवादी ‘जनयुद्ध’ को अभिलेख हो कालो पोथी कर्णालीका कष्टहरू काठमाडौंका फिल्म हलहरूमा यसअघि कहिल्यै आइपुगेका थिएनन् यसअर्थमा यो फिल्म त्यहाँको दुःखको कलात्मक प्रतिनिधि पनि हो निर्देशक मीनबहादुर भाम मुगुकै उत्पादन भएकोले यो सम्भव भयो भन्न सकिन्छभामको कालो पोथी ले नेपालमा लाग्नुअघि वटा ‘लोरेल रिथ’ (बाला) पाइसकेको थियो भेनिस फिल्म फेस्टिभलमा ‘इन्टरन्यासनल क्रिटिक्स् विक’ सहित पोष्टर लगायतका प्रचार सामग्रीमा वटा ‘लोरेल रिथ’ घुसाउनुको कारण यही हुनुपर्छ यसैको बलमा पनि हो तेस्रो सातासम्म हलहरूमा कालो पोथी ‘बासिरहेको’कालो पोथी को सराहना गर्र्नुपर्ने अरु कारण पनि छन् रु करोड लाखको यो नेपाली फिल्मले विदेशी लगानी भित्र्याएको छ दीपक रौनियार निर्देशित हाइवे ले कोरेको बाटो फराकिलो पार्दै ‘स्टारकाष्ट’ नभएका खड्गराज नेपाली (प्रकाश) ले राम्रो अभिनय गरेका छन् किरण (शुक्रराज रोकाय) र जीतबहादुर मल्लले उनलाई पछ्याएका छन् मौलिक कथावस्तु लगानी र प्रचारशैली भए दर्शक हलसम्म आउने रहेछन् भन्ने पुष्टि पनि गरेको छ यो फिल्मलेकालो पोथी को एक दृश्यमा खड्गराज नेपाली (बायाँ) र शुक्रराज रोकायएउटा राम्रो फिल्म हेरेर निस्किएका दर्शकले त्यसको कथावस्तु र अभिनयले मन छोएको चर्चा गर्छन् तर कालो पोथीका दर्शक पात्रहरूको अन्तरसम्बन्ध अर्थात् साइनोमै अल्झन्छन् पटकथाको ‘ट्रिटमेन्ट’ र सिनेमाटोग्राफीमा रहेको दोषले गर्दानिर्देशक भाम रसियन निर्देशक आन्द्रे तार्कोभोस्कीको तत्वज्ञानमा आधारित लङ सट शैलीबाट प्रभावित भएका र चिप्लिएका छन् एउटै फ्रेममा सबै गतिविधि अटाउने ‘मिज–आन सिन’ को प्रयोगले कालो पोथी लाई न्याय गर्न सकेको छैन अधिकांश दृश्य छर्लङ्ग नदेखिनु किरणको घर पनि सानो देखिनु यसैको परिणाम हो बुसान अन्तर्राष्ट्रिय फिल्म फेस्टिभलका पुरस्कृत सिनेमाटोग्राफर अजिज जाम्बाकिएभको अधिक ‘प्रयोग’ ले पनि फिल्मलाई संवेदनाहीन बनाउन सघाएको छनिर्देशक भाम गरीब बालकले कल्पनै गर्न नसक्ने कुरा सपनामार्फत देखाएर फिल्मको दर्शन बुझाउने प्रयत्नमा असफल छन् प्रकाश र किरण अण्डा बेचेर करिश्मालाई हेर्न चाहन्छन् तर गाउँमा फिल्म चलिरहँदा उनीहरू बेखबर झैं हुन्छन्यसले मुख्य पात्रको चाहना र लक्ष्यप्रतिको संघर्षमा पटकथा अल्मलिएको पुष्टि गर्छ द्वन्द्वको उत्कर्षको बेला बाजा बजाउँदै सैनिक गाउँ पस्नु केटीकै घरमा बसेर विवाह गर्नु गाउँलेसँगै खुला ठाउँमा राति आनन्दले फिल्म हेर्नु चुम्बनका दृश्यले फिल्मलाई अस्वाभाविक बनाएको छत्यस्तै समय र स्थान बुझाउन फिल्ममा माओत्सेतुङको पम्प्लेट देखाइएको छ तर माओवादीले माओत्सेतुङलाई पम्प्लेटको रुपमा प्रयोग गरेको थिएन फिल्ममा माओवादी पार्टीको झण्डा र चुनाव चिह्न एउटै छ नेपाली भाषाका सबटाइटलमा प्रशस्त अशुद्धि छन् बीचबीचमा प्रयुक्त ठाडी भाका पनि सन्दर्भसँग जोडिन सकेको छैन निर्देशक भाम बीचमा बसेर सिर्जना गर्नुपर्ने जिकिर गर्छन् तर ‘एपिलग’ मा ‘कथित माओवादी गृहयुद्ध’ पनि भन्छन्मुगु भन्नेवित्तिकै जो–कोहीलाई रारा तालको सौन्दर्यको सम्झ्ाना हुन्छ जहाँ रगत पखाल्ने दृश्य सशक्त भए पनि फिल्मांकनमा खराबमध्येकै एक बनेको छ प्राकृतिक सौन्दर्यको उपयोगबाट दुःख देखाउन नसकिने होइन जस्तो एरिक भ्यालीले ‘क्याराभान’ मा डोल्पाको दुःखका कथा देखाइरहँदा हिमाली सौन्दर्य देखाउन बिर्सिएका छैनन्यस्ता त्रुटि शृखलाले कालो पोथी लाई उत्कृष्ट हुनबाट रोकेको छ मौलिक कथामा आधारित उत्कृष्ट फिल्म निर्माणका लागि भने कालो पोथी प्रारम्भ र प्रोत्साहन दुवै हो यस्ता फिल्महरूको निरन्तरताबाट नेपाली फिल्मी क्षेत्रले नयाँ क्षितिजतर्फको यात्रा तय गर्नेछ त्यसैले कालो पोथी हेरिनुपर्ने फिल्म हो ‘पोथी बास्यो’ | 619 |
काठमाण्डौ जेठ राजधानी केन्द्रित आन्दोलनका क्रममा संङ्घीय गठबन्धनको आह्वानमा काठमाडौंको खुला मञ्चमा जारी शनिवार पाँचौ दिनको रिले अनशन सङ्घीय समाजवादी फोरम नेपालकी केन्द्रीय उपाध्यक्ष रेणु यादवको नेतृत्वमा जारी रहेको छ विहान बजेदेखि जारी रिले अनशनमा संघीय समाजवादी फोरम नेपालकी केन्द्रीय उपाध्यक्ष यादवको नेतृत्वमा जारी अनशनमा महिला नेतृहरुको उत्साहजनक सहभागिता रहेको छ रिले अनशनमा सद्भावना पार्टीका केन्द्रीय सदस्य उपेन्द्र महतो राष्ट्रिय मधेश समाजवादी पार्टीकी केन्द्रीय उपाध्यक्ष निलम बर्मा आदिवासी जनजाती महासंघका नेता आङ्काजी शेर्पा थरुहट तराई पार्टीका वरिष्ठ नेता गोपाल दहित मधेशी जन अधिकार जन अधिकार फोरम गणतान्त्रिकका सञ्जय यादव सङ्घीय लिम्बुवान पार्टीका भविराज लिम्बु गोमा कुमारी लामालगायतले सहभागिता जनाएका छन् पहिलो संविधान सभाबाट गठित राज्य पुनर्संरचना तथा राज्यशक्ति बाँडफाँट समिति तथा राज्य पुनर्संरचना उच्चस्तरीय सुझाव आयोगको प्रतिवेदन तथा मधेसी आदिवासी जनजाति लगायत उत्पीडित समुदायहरूसँग भएको सम्झौताहरू र नेपालको अन्तरिम संविधान को धारा () र (क) अनुरुप तराई–मधेशरथरुहटमा दुई स्वायत्त प्रदेश लगायत ऐतिहासिक पृष्ठभूमि–थातथलो र पहिचान एवम् सामथ्र्यको आधारमा प्रदेशहरू निर्माण हुनुपर्ने प्रदेशहरू स्वायत्त र अधिकार सम्पन्न हुनुपर्ने प्रदेशहरूभित्र ऐतिहासिक थातथलो कायम भएका जातीय समूह आदिवासी जनजाति मुस्लिम शिल्पी समुदाय (दलित) पिछडावर्ग सीमान्तकृत अति सीमान्तकृत र लोपोन्मुख समुदायको पहिचानमा आधारित स्वायत्त क्षेत्र संरक्षित क्षेत्र र विशेष क्षेत्रहरूको व्यवस्था गरिनुपर्ने माग राखिएको छ प्रतिनिधि सभामा प्रदेशहरूको जनसंख्याका आधारमा प्रत्येक प्रदेशहरूलाई सीट संख्याको विभाजन गरी समानुपातिक प्रतिनिधित्वको व्यवस्था राष्ट्रिय सभामा प्रत्येक प्रदेशहरूबाट अनिवार्य प्रतिनिधित्व हुने गरी जनसंख्याको आधारमा प्रदेश सभाको सदस्यहरू मतदाता हुने गरी एकल संक्रमणीय निर्वाचन प्रणालीबाट गठन हुनुपर्ने वैवाहिक नागरिकताको प्राप्ति सङ्घीय कानुनमा नभई संविधानमा नै स्पष्ट व्यवस्था हुनुपर्ने र संवैधानिक पदहरूमा मनोनित वा निर्वा्चित अन्तरिम संविधानको व्यवस्था अनुरुप नै हुनुपर्ने माग गर्दै गठबन्धनले आन्दोलनका कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिएका छन् सङ्घीय गणतन्त्र नेपालका सबै अङ्ग तह (सङ्घ प्रदेश र स्थानीय निकाय) र निकायहरूमा सरकारी कामकाजमा बहुभाषिक नीति लागू गरिनुपर्ने राज्यले प्रयोग गर्ने भाषाहरूलाई संविधानमा सूचीकृत गरिनुपर्ने सङ्घ प्रदेश लगायत राज्यको सम्पूर्ण अङ्ग तह निकाय र सेवा आयोगहरूमा समानुपातिक समावेशी प्रतिनिधित्व मौलिक हकमा जातीय र समुदायगत समानुपातिक समावेशी हुने स्पष्ट व्यवस्था सहितको अलग धाराको व्यवस्था गर्नुपर्ने मौलिक हकमा आदिवासी जनजातिको आत्मनिर्णयको अधिकार स्वशासन प्राकृतिक स्रोतमाथिको अधिकार र पूर्व सुसूचित सहमतिको अधिकार ग्यारेन्टी गर्नुपर्ने सूचनाको हक प्रत्येक मातृभाषीलाई मातृभाषामा हुनुपर्ने राज्यले मातृभाषामा कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने रेडियो टेलिभिजन वा छापालाई अनुदान दिने व्यवस्था गर्नुपर्ने माग गरिएको छ | 352 |
काठमाडौं चैत – नेपाल राष्ट्र बैंकले विपन्नवर्ग कर्जा प्रवाहको सीमा नपु¥याउने बैंक तथा वित्तीय संस्थालाई कारबाही गरेको छ केन्द्रीय बैंकले गत आर्थिक वर्षमा प्रवाह गरेको कर्जाका आधारमा वटा बैंक तथा वित्तीय संस्थालाई कारबाही गरेको हो केन्द्रीय बैंकले गत आव ÷ मा बैंक तथा वित्तीय संस्थाले विपन्नवर्गका लागि वाणिज्य बैंक कुल कर्जाको प्रतिशत विकास बैंकले प्रतिशत र फाइनान्स कम्पनीले प्रतिशत लगानी गर्नुपर्ने व्यवस्था गरेको थियो सो व्यवस्थाअनुसारको कर्जा प्रवाह नगरेको भन्दै वित्तीय संस्थालाई कारबाही गरेको राष्ट्र बैंकले जनाएको छ कारबाहीमा पर्नेमा वाणिज्य बैंक विकास बैंक र फाइनान्स कम्पनी छन् यी संस्थाहरूले कुल करोड लाख रुपैयाँ जरिवाना तिरेको राष्ट्र बैंकका प्रवक्ता त्रिलेचन पंगेनीले जानकारी दिए जरिवान स्वरूप वाणिज्य बैंकले लाख हजार विकास बैंकले लाख हजार र फाइनान्स कम्पनीले लाख हजार रुपैयाँ हर्जना तिरेका छन् केन्द्रीय बैंकले यी वित्तीय संस्थालाई कारबाही स्वरूप आर्थिक जरिवान गरेको बताउँदै पंगेनीले भने “वित्तीय संस्थाले सही भनेर प्रवाह गरेको कर्जा केन्द्रीय बैंकले अनुगमन गर्दा फरक भए पनि तोकिएको सीमामा कर्जा नपु¥याएका वित्तीय संस्थालाई आर्थिक जरिवाना गरिएको हो ” यो गर्दा विगतका वर्षमा भन्दा बढ्दै आएको देखिने उनले बताए यसभन्दा अघिल्ला वर्षमा पनि केही वित्तीय संस्थालाई आर्थिक जरिवाना गरिएको उनले बताए आर्थिक वर्ष ÷ मा संस्थाले लाख हजार रुपैयाँ जरिवानामा परेका थिए ÷ मा संस्थाले लाख हजार रुपैयाँ जरिवाना तिरेका थिए हरेक आर्थिक वर्षको समाप्तिमा मात्र अनुगमन हुने भएकाले चालू आवको हर्जना नआएको पंगेनीको भनाइ छ विगतका आर्थिकको वर्षको तुलनामा चालू आवमा भने विपन्नवर्ग कर्जा प्रतिशतले बढेको देखिएको छ चालू आवमा वाणिज्य बैंकले कुल कर्जाको प्रतिशत विपन्नवर्ग कर्जा प्रवाह गर्नुपर्छ भने विकास बैंकले र फाइनान्स कम्पनीले प्रतिशत अनिवार्य रूपमा विपन्नवर्ग कर्जा प्रवाह गर्नुपर्छ पछिल्लो समयमा बैंक तथा वित्तीय संस्थालाई विपन्नवर्ग कर्जा प्रवाहमा केही सहजीकरण गरी लघुवित्त कम्पनीहरूको सेयरमा लगानी गरेपछि गणना गर्न पाइने व्यवस्था गरेको छ बैंक तथा वित्तीय संस्थाको अनिवार्य विपन्नवर्ग कर्जा माइक्रो फाइनान्सको सेयरमा लगानी हुँदा लघुवित्तको संख्या बढेर पुगेको छ विपन्नवर्ग कर्जाको सीमा नपुयाउने वित्तीय संस्था कारबाहीमा | 301 |
रमेश परियार वोन्क्वङ् युनिभर्सिटी दक्षिण कोरियारमेश परियारकोरियामा गर्मीको मौसम विस्तारै बढेको छ तर कोरियाका अनलाइन समाचार अनि कोरियामा बसोबास गर्ने नेपालीहरुको सामाजिक सञ्जाल (फेसबुक र टुइटर) को भित्ताको गर्मी भने अलि धेरै नै बढेको छ सामाजिक सञ्जालको गर्माउनुको कारण हो हुण्डी सोगेन्द्र घलेः एनआरएनको धब्बाहुण्डीमार्फत दुई करोड लाख नेपाली रुपैयाँ नेपाल पठाउने भनी उठाएर फरार रहेका सोगेन्द्र घलेको अर्को परिचय हो एनआरएन कोरियाको वर्तमान सचिव त्यसपछि त के हुण्डी कारोबारी र एनआरएनलाई जोडेर सर्बत्र आलोचना सुरू भएको छ आलोचना नहोस् पनि कसरी विदेशको कमाइ ठगी भएको छ त्यो पनि सबैको विश्वासिलो र लोकप्रिय संस्थाका पधाधिकारीबाटै एउटा घलेले (गैरआवासीय नेपाली संघका अध्यक्ष: शेष घले) नेपाल र नेपालीको सेवा गरेर गैर आवासीय नेपाली संघलाई शिखर चुमाएका छन् अर्का घले (एनआरएन कोरिया सचिव सोगेन्द्र घले) ले चाहिँ नेपाल र नेपालीलाई नै ठगेर यो संघलाई नै आलोचित गराएका छन् गैरआवासीय नेपाली संघ आलोचित गराउन एनआरएन कोरियाले प्रशस्त ठाउँ राखिदिएको छ जस्तै एनआरएन कोरियाले सोगेन्द्र घले फरार भएको समाचार आएपछि मात्रै मार्च मा एक विज्ञप्ति निकालेर घलेलाई मार्च कै कार्यसमिति बैठकले बिनासूचना लगातार पटकसम्म उपस्थिति नभएको भन्दैसचिवबाट बर्खास्त गरिएको जानकारी गराएको छ यसले एनआरएन कोरिया पानीमाथिको ओभानो बन्न खोजेको त हैन भन्ने प्रश्न उठेको छ हैन भने उनी पैसा खाएर फरार हुनुअघि नै बर्खास्त गरिएको व्यक्तिको जानकारी किन गरिएन एनआरएन कोरियाको सचिवजस्तो जिम्मेवार पदमा बसेको व्यक्तिले गैरकानुनी काम हुण्डी कारोबार गरिरहँदा एनआरएन किन केही नगरी मूकदर्शक भएर बसेको आफ्नै आँखा अगाडि भएको कामलाई पहिल्यै नजरअन्दाज गर्ने अनि यतिका ठूलो घटना भएपछि घलेको गैरकानुनी कार्यलाई व्यक्तिगत क्रियाकलाप भनेर आफु पन्छिन मिल्छ सोगेन्द्र घलेलाई उनको नामले भन्दा पनि एनआरएन कोरियाको सचिव पदले चिन्ने धेरै छन् तसर्थ घलेले एनआरएन पदको दुरुपयोग गरेको नकार्न सकिँदैन एनआरएन पदाधिकारी जो परदेशी नेपालीहरुको सेवा गर्छु भनेर सपथ खाने गर्छन् उनीहरुले नै गैरकानुनी काम गर्दा र उनीहरुबाटै परदेशी नेपालीहरुले दु:ख पाउँदा पक्का पनि यो संघप्रतिको सम्मान र विश्वास गुम्छ र गुमेको पनि छ एनआरएन कोरियाप्रतिको आस्था र विश्वास कायम राख्न एनआरएनले आफ्नो जिम्मेवारीलाई पूरा गर्दै पीडितहरुलाई सम्बोधन गर्नुपर्छ न कि आफ्नो बचाउ मात्र किन फस्टाउँदैछ हुण्डीको धन्दा सबैलाई थाहा छ हुण्डी करोवार गैरकानुनी हो हुण्डी करोवारबाट कर छली हुनाले देशलाई ठूलो नोक्सानी हुन्छसोच्नुपर्ने कुरा यो छ कि अरु विश्वसनीय माध्यमहरु हुँदाहुँदै र हुण्डी गैरकानुनी भन्ने ज्ञान हुँदाहुँदै हुण्डीबाट नै किन पैसा पठाउने गर्छन् त नेपालीहरु पक्कै पनि जोखिमपूर्ण भए पनि सस्तो सहज सरल तरिकाले पैसा पठाउन सकिने हुनाले नै मानिसहरु हुण्डी प्रयोग गर्छन् हुण्डी कारोवारले देशलाई हुने नोक्सानका बारेमा केन्द्रित भएर चर्चा र परिचर्चा धेरै हुने गर्दछ तर मुख्य कुरा भनेको समाधानको खोजी हो जुन कुरामा न छलफल नै प्रयाप्त भएको छ न त काम नै हुन सकेको छ बैंकबाट पैसा पठाउँदा सुरक्षित हुन्छ भन्ने थाहा नभएर हैन हुण्डी फस्टाएको कोरियामा मानौं या नमानौं नेपालीहरुलाई यहाँका बैंकहरुले भन्दा राम्रो सेवा दिने भएरै यो कारोवार गैरकानुनी हुँदा हुँदै पनि आजसम्म चलेको छ राम्रो सेवा यो मानेमा कि बैंक भन्दा सस्तोमा चाँडै अनि जुनसुकै समयमा पनि पैसा पठाइदिने गर्छन् हुण्डी कारोवारीहरुले हुण्डी चलाउनेहरु पनि नेपाली भएको र नेपालीमै बोलचाल हुनेहुँदा अलि बिश्वास कमै होस् तर बिश्वास नै लाग्दै नलाग्ने भने हुँदैन जसका कारणले पनि यो कारोवार फैलिएको छ र नेपालीहरु नेपालीबाटै ठगिइरहेका छन् नेपाली माझ एउटा कथा अति लोकप्रिय कहावत छ जसमा एक ऋषिले राजकुमार हो कि हैन पत्ता लगाउन एक प्रश्न गर्छन् उनले बालकलाई भन्छन् “हामी जाने ठाउँ धेरै टाढा छ दुईवटा बाटा छन् एउटा लामो छ तर सुरक्षित बाटो छ अनि अर्को छोटो बाटो छ तर एकदमै खतरायुक्त छ अब तिमी भन हामी कुन बाटो जाने ”कथामा राजकुमारले टाढा भएकाले समयमै पुग्नका लागि छोटो तर खतरायुक्त बाटो रोज्छन् उक्त कथाको जस्तै नेपालीहरु माझ हुण्डी पनि त्यही छोटो तर एकदमै खतरायुक्त बाटो बनेर रहेको छ नेपालीहरु पनि बैंकमा हुने बिबिध झन्झटका साथै अलि महंगो दरले गर्दा बैंक भन्दा हुन्डी नै खतरायुक्त बाटो रोज्ने गर्दछन् यसले सरकारलाई त घाटा छँदैछ हुण्डी कारोवारीले पैसा लिएर फरार हुँदा धेरै नेपालीहरुले आफ्नो दुखको कमाइ गुमाएका छन् दुखका साथ भन्नुपर्छ यसरी ठग्ने र ठगिने दुबै नेपाली नै छन् कसरी रोक्ने हुण्डीको धन्दा हुण्डीको कारोवार रोक्नका लागि धेरै उपायहरू छन् तर विडम्वना भनौं काम केही हुँदैन सरकारी स्तरबाट नै कडा कानुन बनाएर हुन्डी करोबारीलाई कानुनको दायरामा ल्याउन सक्नुपर्दथ्यो तर यो हुन सकेको छैन न त आजसम्म कुनै सरकारी मान्यता प्राप्त र सबैको पहुँच हुने सस्तो सहज सरल र गुडस्तरीय रेमिट्यान्स सेवा सुबिधा नै उपलब्ध हुन सकेको छ सरकारको यही कमजोरीको फाइदा हुण्डी सञ्चालकले उठाएका छन् र उनीहरूले नेपाली दाजुभाइहरुलाई ठगी गरिरहेका छन् हुण्डीभन्दा बैंकबाट रेमिट्यान्स कारोबारमा आकर्षण गराउन पैसाको सुरक्षा मात्र हैन सहज सरल र गुणस्तरीय बैंकिक सेवाका साथै सस्तो दर हुन आवश्यक छ हुण्डीको ठगीबाट पीडितहरुले हुन्डीबाट पैसा पठाउने काम गैरकानुनी भए पनि परदेशमा पसिना बगाएर कमाएको पैसा पक्का पनि गैरकानुनी छैन एनआरएनप्रतिको आस्था र विश्वास कायम राख्न एनआरएनले आफ्नो जिम्मेवारी लाई पूरा गर्दै पीडितहरुलाई सम्बोधन गर्नुपर्छ र आफ्ना कमजोरीहरुमाथि समीक्षा गर्नुपर्छ सरकारले पनि यस्तो अर्बौंको कर छली हुने र हजारौं नेपाली बारम्बार ठगिने हुण्डी कारोबार रोक्न उचित कदम चलाउँदै बिदेशको कमाइ सरल सुलभ र सुरक्षित तवरले नेपालसम्म पुग्ने सेवा संयन्त्र बनाउनुपर्छ | 793 |
बिराटनगर असोज विराटनगरको जोगबनी नाका ठप्प गर्ने कार्यक्रम अन्तर्गत शुक्रवार धर्नामा बसेका आन्दोलनकारीहरुमाथि प्रहरीले लाठी चार्ज गर्दा आधा दर्जन घाइते भएका छन् संघीय समाजवादी फोरम नेपालका केन्द्रिय उपाध्यक्ष रेणु यादवको नेतृत्वमा धर्ना बसेका नेता तथा कार्यकर्ताहरुमाथि लाठी चार्ज गरिएको हो प्रहरीले गरेको लाठी चार्जबाट केन्द्रिय सदस्य सुभाष यादवको टाउँको फुटेको छ फोरमका जिल्ला सदस्य सुरेन्द्र यादव विद्यार्थी फोरमका सञ्जय यादव युवा नेता दयानन्द गोइत श्रीप्रसाद भगतलगायतका नेता तथा कार्यकर्ताहरुको हात भाँच्चिएको आन्दोलनमा सहभागी फोरम नेपाल सप्तरीका जिल्ला सचिव उमेश यादवले जानकारी दिए सप्तरीबाट करिब डेढ सयको संख्यामा मोर्चाका नेता तथा कार्यकर्ताहरु धर्नाका लागि बिराटनगर पुगेका विद्यार्थी मञ्चका केन्द्रीय अध्यक्ष किशोर कुमार यादवले जानकारी दिएका छन् | 105 |
मङ्सिर पोखरा कास्कीमा कृषिप्रतिको बढ्दो अनिच्छा र बसाइँ सराइका कारण कोदोको उत्पादन घट्दै गएको छ पछिल्ला वर्षमा पहाडी क्षेत्रबाट बेँसीतर्फ बसाइँ सर्ने क्रम बढेपछि ती क्षेत्रमा कोदो उत्पादन हुने जग्गा बाँझै रहन थालेको छ जिल्ला कृषि विकास कार्यालयका कृषि प्रसार अधिकृत प्रकाश बस्ताकोटीका अनुसार जिल्लामा खेती हुने क्षेत्रफल घटेर हजार हेक्टर पुगेको छ जिल्लामा कोदोको उत्पादकत्व प्रतिहेक्टर मेट्रिक टन रहेको छ हाल कुल हजार मेट्रिक टन कोदो उत्पादन हुने गरेको बस्ताकोटीको भनाइ छ कास्की जिल्ला तथा यस आसपासका स्याङ्जा तनहुँ लम्जुङ गोरखा पर्वत बागलुङ म्याग्दीमा समेत कोदोको उत्पादन घट्दै गएको छ कोदोखेती कम हुन थालेसँगै यसका विभिन्न प्रजाति पनि लोप हुँदै गएका छन् दुधे काले कुकुर काने ठूलो कोदो ज्याउदी खोले देउराली काले माझठाने चुल्ठे कालो डल्ले सम्धी सेतो झ्यापे सिर्कुताने हुम्ला डल्लेजस्ता प्रजातिका कोदो लोप हुँदै गएका छन् पछिल्लो समय कोदो लगाउने ठाउँमा कृषकले घैया प्रजातिका साथै पाखे धान लगाउन थालेका छन् भरतपोखरी निर्मलपोखरी कृष्तिनाच्ने चौर माझठानालगायत ठाउँमा पाखे धान लगाउने क्रम बढेका कारण कोदोखेती गर्ने क्षेत्रफल घट्दै गएको भरतपोखरीका किसान रामेश्वर अधिकारी बताउँछन् श्रम बढी लाग्ने तथा जनशक्ति अभावका कारण त्यसको विकल्पमा पाखे धान तथा घैया धान किसानको रोजाइ बनेको छ कोदो रोटी ढिँडो पुवाजस्ता परिकार बनाउन प्रयोग गरिन्छ भने यसबाट घरेलु मदिरा समेत बनाउने गरिन्छ | 198 |
नेपाल सरकारले निजगढकाठमाडाैं फास्ट ट्रयाक आफैंले बनाउने निर्णय गरिसकेको छ आर्थिक वर्ष / को बजेट वक्तब्यमा समेत यसको लागि रु अर्ब बजेट छुट्याइएको छ साथै निजगढ अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माण गर्न समेत बजेटको ब्यवस्था गरिएको छ यो आम नेपालीको लागि ज्यादै खुसीको कुरा हो यसै सन्दर्भमा निजगढकाठमाण्डौ फास्ट ट्रयाक आफैंले बनाउने निर्णयको कार्यान्वयनको लागि सरकारले // गते उक्त मार्ग भारतको निजी कम्पनीलाई बनाउन दिने निर्णय रद्द गरी आफैले बनाउने निर्णय गरेको छ नेपाली जनताको हकमा यो एउटा सुखद र युगान्तकारी निर्णय हो यसलाई साधुवाद भन्नैपर्छ निर्माण त गर्ने तर कसरी गर्ने भन्ने विषयमा विभिन्न विद्धान तथा विज्ञको व मा मतैक्यता भने छैन अर्थात नेपालका लागि यस्तो मेगा प्रोजेक्ट कुन मोडलमा बनाउँदा छिटै र किफायती हुन्छ त्यसमा गहन छलफल हुनैपर्छ विभिन्न विद्धान तथा विज्ञको विचारमा यस्तो आयोजना मूलतः निम्न मोडलमा बनाउन सकिन्छ आफ्नै साधन र श्रोतको प्रयोग गरी सरकार आफैले सार्वजनिक निजी साझेदारी ( अन्तर्गत बनाउने स्वामित्वमा लिनेचलाउने र सरकारलाई हस्तान्तरण गर्ने ( कम्पनी मोडलयो बाटो कुन मोडलमा बनाउने भन्ने विषयमा चर्चा गर्नु पूर्व निजगढकाठमाण्डौ फास्ट ट्रयाक र निजगढ अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलवीचको अन्योन्याश्रीत सम्बन्धको बारेमा केही विश्लेषण गर्नु सान्दर्भिक हुन्छ निजगढकाठमाण्डौ फास्ट ट्रयाक र निजगढ अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल विचको सम्बन्ध पूरक तथा अन्योन्याश्रीत प्रकृतिको रहेको छ अर्थात एकको अस्तीत्व अर्कोमा पूर्णरुपले निर्भर रहेको छ त्यसैले यी दुई आयोजनालाई संगै बढाउनुको विकल्प छैन झण्डै खर्वको लागत आवश्यक पर्ने यी दुवै आयोजनाको निर्माणको मोडलमा गंभिर ध्यान पुर्याउन सकिएन भने राष्ट्रले दिर्घकालसम्म अपुरणीय क्षति ब्यहोर्नु पर्ने कुरामा कसैको दुईमत रहने अवस्था देखिदैन आफ्नै साधन र श्रोतको प्रयोग गरी सरकार आफैंले बनाउने मोडल:यो शिर्षक पढदै मलाई हाँसो लागेर आउछ पुरानो बानेश्वर देखि सिनामंगलको पुलसम्मको करिब एक किलोमिटरको बाटो बनाउन महिनौं लगाउने हाम्रो सरकारी तन्त्रबाट एक खर्वको करिव किलोमिटरको बाटोको निर्माण आफैं गर्छु भन्नु तितो सत्यको जोक जस्तै हो यसो भन्दैमा गर्न नसक्ने भने होइन तर विगतको हाम्रो अनुभव कस्तो छ त उदाहरणको लागि चमेलिया जलविद्युत आयोजनालाई नै लिउँ यो प्रोजेक्ट विक्रम सम्बत / मा प्रारम्भ भएकोमा हालसम्म पनि पूर्ण हुन नसकेको तितो अनुभव हामीसंगै छ करिब प्रतिशत काम सम्पन्न भैसकेको यो आयोजनाको समय लम्बिदै गएको कारणले लागत बृद्धि हुन गई हालसम्म करिब रु अर्ब पुगीसकेको छ जसको आधारमा रु करोड प्रति मेगावाट पुग्न जाने देखिन्छ जुन प्रति मेगावाट रु देखि करोडको सर्वमान्य लागत भन्दा निकै बढि हुन गई सरकारको कार्यक्षमतामाथि ठूलो प्रश्नचिन्हको रुपमा रहेको छ यद्यपी यसको पछाडी कतिपय नियन्त्रण बाहीरका कुरा होलान तर जनताले त यसलाई त्यहीरुपमा नहेरी सरकारको असफलतानै भन्छ त्यसैले सरकारले फास्ट ट्रयाक आफैलेआफ्नो संयन्त्र ( भौतिक योजना तथा यातायात मन्त्रालय) मार्फत बनाउन अघि सर्नु उपयुक्त देखिदैन तथापि राजनीतिक इच्छाशक्ति तथा सहमति र स्थिरता हुने हो भने फास्ट ट्रयाक आफैले बनाउने भन्ने विषय कुनै ठूलो कुरा भने होइन किनकी हरेक वर्ष करिब / करोड खर्च नभई बचत हुने हाम्रो विगतको विनियोजन बजेटको खर्च प्रबृति र विदेशमा समेत गएर निर्माण कार्य गरिरहेका हाम्रा निर्माण कम्पनिको काबलियतलाई मध्यनजर राख्दा श्रोत तथा क्षमतामाथि प्रश्न चिन्ह उठाउने ठाँउ छैन मात्र सुरुङ्ग तथा ठूला पुलको लागि विदेशी कम्पनीलाई परिचालन गर्नुपर्ने आवश्यक्ता हुन्छ आर्थिक श्रोत ब्यवस्थापनको दृष्टिकोणले विश्वका धेरै मुलुकमा यो मोडल विगतमा प्रयोग भएको हो ठूलठूला प्रोजेक्टमा सरकार आफैले ठूलो श्रोत जुटाउन नसक्ने हुनाले तेश्रो पक्षलाई तिमी बनाउ निश्चित अवधीसम्म स्वामित्व लेउसंचालन गर र तोकिएको समय पश्चात सरकारलाई हस्तान्तरण गर भन्ने मोडलमा आयोजनहरु निर्माण भए सन को दशकपछि सामाजिक क्षेत्रमा आएको परिवर्तनको फलस्वरुप यो क्षेत्रमा सरकारले बढी लगानी गर्नुपर्ने भयो त्यसमा पनि विकासशील देशमा श्रोतको पनि कमी हुने भएकोले सरकारको दायित्व भित्र पर्ने पूर्वाधार निर्माणमा निजी क्षेत्रलाई संलग्न गराउनु पर्ने वाध्यात्मक अवस्थाको श्रृजना भयो जसलाई राम्रै मान्नुपर्छ निजी क्षेत्रका जलविद्युत आयोजनाहरु त्यसमा पनि चिलिमे जल विद्युत आयोजना यसका ज्वलन्त र लोभलाग्दो उदाहरण हुन् तर हालका वर्षहरुमा पीपीपी अवधारणा आफैंमा समस्या मुक्त भने हुन सकेको छैन त्यसैले कतिपय आयोजनामासरकारले बनाएभन्दा निजी क्षेत्रले बढी वित्तीय भार बेहोर्नु पर्ने भई तेश्रो विश्वका धेरै मुलुकमा पीपीपी मोडलका कतिपय आयोजनाको प्रभावकारीतामाथि नै प्रश्नचिन्ह खडा भएको छ यसमा समस्या आउनुको मुख्य कारण यसप्रतिको सरकार तथा विज्ञको बुझाईमा कमी पनि हो सरकारले स्वीकृति दिएमात्र पुग्छ बाँकी काम निजी क्षेत्रले आफै गर्छ अर्थात उसले आफैंले लगानी गर्छ निर्माण गर्छ संचालन गर्छआफ्नो लगानी तथा मुनाफा उठाउन उपभोक्ताबाट शुल्क उठाउँछ र यस क्रममा सरकारको केही पनि जिम्मेवारी हुँदैन वास्तवमा समस्या यही बुझाईले श्रृजित हुन गयो एशियाका कतिपय देशमा यस्ता आयोजनामा सरकार आफैंले बनाउनु भन्दा पनि बढी वित्तिय भार पर्न गयो भने उपभोक्ताबाट उठाइने शुल्कमा पनि विवाद श्रृजना भई बन्न लागेका कतिपय आयोजनाहरु मुद्दा मामिलाका सिकार भई समस्याग्रस्त हुन पगेका उदाहरण पनि छन् जलश्रोत टेलिकम जस्ता आयोजना यो मोडलको लागि उपयुक्त भए पनि सडक आयोजना उत्तिको उपयुक्त हुन सकेको छैन जलश्रोतकै कुरा गर्ने हो भने निजी क्षेत्रले बनाए तापनि उपभोक्ताको प्रत्यक्ष सम्बन्ध निजी क्षेत्रसंग हुँदैन किनभने उसले उर्जा उपभोग गरेवापत नेपाल विद्धुत प्राधिकरणलाई सरकारले तोके बमोजिमको शुल्क बुझाउँछ त्यसैगरी निजी क्षेत्रलाई पनि उपभोक्तासंग कुनै सरोकार हुँदैन किनकि उसले नेपाल विद्धुत प्राधिकरणसंग निर्माणपूर्वनै ( ) गरेको हुन्छ यहाँ निजि क्षेत्रले बढी कमाउने भनेको निर्माण लागत र संचालन लागतलाई न्यूनतम गरेर हो तर सडक आयोजनामा यस्तो हुँदैन यस्तो आयोजनामा उपभोक्ताको प्रत्यक्ष सम्बन्ध निजी क्षेत्रसंग हुने गरेको हुन्छ किनकी उपभोक्ताले सडक प्रयोग गरेवापत निजी क्षेत्रलाई प्रत्यक्ष रुपमा शुल्क बुझाउनु पर्ने हुन्छ र समस्या यहीँनेर श्रृजना हुन्छ उपभोक्ताले निजी क्षेत्रका संचालकले बढी शुल्क लियो भन्छ भने निजी क्षेत्रले कायम भएको शुल्कको दर कम भएकोले लागत उठाउन संभव भएन भन्छ यी दुई पक्ष (त्यसमा पनि एउटा पूर्ण निजीक्षेत्र) का आआफ्नै दावीबाट श्रृजित विवादलाई साम्य पार्न सरकारले हस्तक्षेप गर्दा सरकारी तवरबाट केही न केही अनुदानको ब्यवस्था गर्नुपर्ने भई सरकारको ब्ययभार बढन जाने देखिन्छ अत: यस्ता आयोजना पीपीपी अन्तर्गत मोडलमा बनाउनुपूर्व निकै विचार पुर्याउनु पर्छ हतारमा निर्णय गरेर / वर्षसम्म पछुताउनु भन्दा केही ढिलो गर्दैमा नोक्सान भईहाल्ने हुँदैन कम्पनी मोडल:यो मोडल पनि जस्तै हो तर फरक केमा छ भने ोडलमा लगानीकर्ताले सम्पूर्ण लगानी आफैले गर्छ र संरचना तयार पारेर तोकिएको निश्चित अवधीसम्म संचालन गरेर सरकारलाई हस्तान्तरण गर्छ तर कम्पनी मोडलमा एउटा छुट्टै कम्पनीको स्थापना गरिएको हुन्छ जसमा सरकारको विभन्न निकायका साथै सर्वसाधारणको लगानी समेत हुन्छ यसरी स्थापना भएको कम्पनीले श्रोत ब्यवस्थापन गरी संरचना तयार गरी तोकिएको निश्चित अवधीसम्म संचालन गरेर सरकारलाई हस्तान्तरण गर्छ नेपालमा चिलिमे जलविद्यूत कम्पनी र माथिल्लो तामाकोशी परियोजना यसका उदाहरण हुन् माथि वर्णन गरिएको मोडल र यो मोडल उस्तै भए पनि यो मोडलको एक पक्षमा सरकारको समेत सहभागिता हुने भएकोले श्रृजित विवादलाई सहज ढँगले समाधान गर्न सकिने भई आयोजनाको कार्यान्वयनमा ढुक्क हुन सकिने अवस्था विध्यमान रहन्छ चिलिमेकै कुरा गर्दा मेगावाटको यो कम्पनीले लगानीकर्तालाई विगत केही वर्षदेखि आकर्षक प्रतिफल दिदै विभिन्न वटा आयोजना आफ्नै पहलमा अगाडी बढाएको अवस्था विद्यमान छ जुन आयोजनाहरु अगामी वर्षदेखि क्रमश संचालनमा आई त्यसबाट प्राप्त हुने प्रतिफलबाट त्यस उप्रान्त चिलिमेले ठूला आयोजाहरु ( मेगावाट भन्दा मथिका) आफ्नै पहलमा निर्माण गर्न सक्दैन भनेर भन्न सकीन्न त्यसैगरी माथिल्लो तामाकोशी जलविद्युत आयोजनाको निर्माण सम्पन्न भए पश्चातका केही वर्ष पछि त्यसबाट प्राप्त हुने प्रतिफलबाट माथि भनिए जस्तै ठूला आयोजनाहरु सहजै आफ्नै श्रोत साधनबाट सम्पन्न हुनेमा कुनै दुईमत रहदैन यो मोडलबाट अगाडी बढदा यसको अर्को फाईदा भनेको ब्यवस्थपकिय र प्राविधिक क्षमताको विकाश हुन सक्नु पनि हो जस्तोकी अहिले चिलिमेले आफ्नो ब्यवस्थपकिय र प्राविधिक क्षमताको सेवा अन्य जलविद्युत परियोजनालाई उपल्ब्ध गराई आकर्षक आम्दानी गरिरहेको अवस्था विद्यमान छ कसरी बनाउने अहले यो फास्टट्रयाक चर्चाको केन्द्रविन्दुमा छ र चर्चाको केन्द्रविन्दु यो कसरी बनाउने भन्नेमा छ कसैले यो सरकार आफैले बनाउनु पर्छ भन्ने छ भने कसैले यो बाटो बुट मोडलमा बनाउनु पर्छ भन्ने छ त्यसैगरी कसैले कम्पनी मोडलमा बनाउनु पर्छ भनी वकालत गर्दैछन् यो बाटो कसरी बनाउने भन्ने चर्चा गर्नु पूर्व यो बाटो किन आवश्यक छ त्यसको चर्चा गर्नु सान्दर्भिक हुन आउछ मलाई ठ्याकै त थाहा भएन तर कुनै देशका भिजन भएका नेताले एकपल्ट आफ्नो देशको विकासको सम्बन्धमा भनेका थिए ” तँपाई विकास कसरी गर्ने भन्ने कुरामा आफ्नो अमुल्य समय र श्रम खेरा नफाल्नुस मात्र सडक बनाउदै जानुस विकासले तँपाईलाई पछ्याउदै आउँछ “ आज एशियाका मलेशिया थाइल्याण्ड सिंगापुर जस्ता देशमा विकास भएका ब्यापक सडक संजालले ति देशका अर्थब्यवस्थामा ब्यापक परिवर्तन गरेको दृष्टान्त हाम्रो सामु छर्लँग छ हाम्रो सन्दर्भमा भन्ने हो भने मुलुकको विकासको विभिन्न अयामहरु मध्ये पर्यटनको विकासको महत्व उच्च छ पर्यटनको ब्यापक संभावना बोकेको हाम्रो देशमा यसको उच्चतम विकासबाट नेपालले विकासमा खरायोको गतिमा छलाँग मार्न सक्छ माल्दिभ्सकै कुरा गर्ने हो भने करिब लाख को जनसंख्या भएको उक्त मुलुकले वर्षेनी करिब लाख पर्यटक भित्र्याउँछ सिंगापुर जस्तो सानो मुलुक जँहा प्राकृतिक सैन्दर्यताको अभाव छ ले पर्यटकको बसाई लम्ब्याउन अरबौं रकम खर्च गरेर सेन्टोसा आइल्याण्डको निर्माण गरेको छ उक्त आइल्याण्डको सम्पूर्ण सुविधाको मजा लिनको लागि कम्तीमा दिन खर्चिनु पर्ने हुन्छ प्राकृतिक सैन्दर्यताले भरिपूर्ण हाम्रो देशमा पर्यटकको दृष्यावलोकनको लागि त्यतिविधि खर्च गर्नु पर्ने आवश्यक्ता पर्दैन मात्र व्यवस्थित सडक संजालको विकास गर्दा पर्याप्त हुन्छ यहाँनेर फास्टट्रयाकको आवश्यक्ताको विषयमा धेरै शव्द खर्चिनु पर्ने जरुरत छैन किनभने यो फास्टट्रयाक प्रत्यक्ष रुपमा निजगढमा निर्माण हुने दोश्रो अन्तराष्ट्रिय विमानस्थल संग जोडीएको छ यी दुवै परियोजनाको विचमा अन्योन्याश्रित सम्बन्ध छ अर्थात एकको सफलता अर्कोमा पूर्णरुपले निर्भर रहेको छ यो फास्टट्रयाकको निर्माण नेपालको लागि एउटा कोशेढुँगा हुनेछ त्यसैले यसको निर्माणमा अब पनि ढिलाइ गर्ने हो भने नेपाली जनताले जिम्मेवार राजनितिक दललाई समय आउँदा त्यसको जवाफ राम्ररी दिने भएकोले राजनितिक दलले बेलैमा यसतर्फ सोच्नु बुद्धिमानी हुनेछ कम्पनी मोडल किन उपयुक्त हो त अहिले निजगढकाठमाण्डौ फास्ट ट्रयाक हरेक नेपालीको जिब्रोमा टाँसिएर बसेको सर्वाधिक चर्चाको विषय हो अत: यस सम्बन्धमा लिइने राजनितिक निर्णयले बहुसंख्यक जनमानसमा ठूलो प्रभाव पार्छ र कुनै पनि किसिमको जनताको लागि अपाच्य निर्णयले उक्त निर्णयसंग प्रत्यक्ष सम्बन्धित राजनितिक दलले भविष्यमा ठूलो मुल्य चुकाउनु पर्ने कुरामा कुनै संका गर्नुपर्ने गुन्जायस रहदैन हाम्रो राष्ट्रियता र क्षमतासंग जोडिएको यो विषयमा अहिले हरपल जनताले खबरदारी गरिरहेको र त्यसैको उपज यो विषयले निरन्तर छापा तथा विध्युतिय माध्यमा स्थान पाइरहेको अवस्था विध्यमान छ त्यसैले प्रमुख राजनितिक दलहरुले आपसमा भद्र सहमती गरेर जनताको चाहना अनुरुप यो आयोजनालाई राष्ट्रिय गौरबको आयोजनाको रुपमा आत्मसात गरी कार्यान्वयन गर्न तिर लाग्नुको विकल्प छैन माथि प्रस्तुत गरिएको तीन मोडल मध्ये आफ्नै साधन र श्रोतको प्रयोग गरी सरकार आफैले बनाउने मोडलको विषयमा माथिनै चर्चा गरिसकिएको छ चमेलिया जलविध्युत परियोजना मेलम्ची खानेपानी आयोजना तथा काठमाण्डौंमा सडक पराकिलो गर्ने विभिन्न आयोजनाको हविगत देखेरै जनता दिक्क भइसकेको अवस्थामा फेरि सरकार आफैले भौतिक योजना मन्त्रालय मार्फत बनाउछु भनी कस्सिनु भनेको जनता झुक्याउनु बाहेक  | 1,586 |
Subsets and Splits