Datasets:

Sigurdur

/

icelandic-sign-language

like 0

[ { "duration": 8.56, "start": 1.003, "text": "Árið 1974,  gekk Félag döff á \nÍslandi í Norðurlandaráð döff." }, { "duration": 3.4, "start": 9.723, "text": "Markmið Norðurlandaráðs \ndöff var að berjast fyrir" }, { "duration": 3.16, "start": 13.213, "text": "jafnrétti döff og að \nskipuleggja fundi og" }, { "duration": 3.27, "start": 16.493, "text": "samstarf milli \nNorðurlandanna." }, { "duration": 4.06, "start": 19.983, "text": "Samfélag döff á Íslandi var \neinangrað á þessum tíma og" }, { "duration": 5.73, "start": 24.143, "text": "hafði í raun ekki aðgengi að \nsamfélaginu allt til ársins 1975." }, { "duration": 5.6, "start": 29.983, "text": "Árið 1975 markar tímamót í \nsögu Félags döff á Íslandi." }, { "duration": 4.79, "start": 35.873, "text": "Það ár var komið á samstarfi milli \nfélagsins og foreldra- og styrktarfélags " }, { "duration": 3.01, "start": 40.823, "text": "döff með stofnun framkvæmdanefndar." }, { "duration": 5.51, "start": 43.963, "text": "Verkefni þessarar nefndar var\n að vinna að öflun fjár sem verja" }, { "duration": 4.35, "start": 49.583, "text": "skyldi meðal annars til aukinna \nsamskipta við Norðurlönd og " }, { "duration": 7.87, "start": 54.043, "text": "önnur lönd, námskeiðahalds, útgáfu \ntáknmáls- bókar og fleiri verkefna." }, { "duration": 6.62, "start": 62.103, "text": "Í gegnum þessa vinnu hófst vitundavaking \ndöff, eftir umræður táknmálsamfélagsins" }, { "duration": 4.98, "start": 68.853, "text": "um íslenska táknmálið, um \ntáknaforða og táknmálskennslu." }, { "duration": 5.77, "start": 74.003, "text": "Öll þessi atriði voru ný \nfyrir íslenska döff einstaklinga." }, { "duration": 2.93, "start": 79.893, "text": "Þau höfðu aldrei \nkomist í kynni við" }, { "duration": 5.71, "start": 82.933, "text": "hugmyndir um kennslufræði \nné málfræði táknmáls áður." }, { "duration": 5.72, "start": 88.743, "text": "Þau höfðu ekki lært það í skóla.\nÞessi vinna hafði í för með sér " }, { "duration": 4.88, "start": 94.573, "text": "vitundarvakningu um eigin \nréttindi og mikilvægi táknmálsins." }, { "duration": 5.12, "start": 99.503, "text": "Norðurlandaráð döff veitti\n Félagi döff síðar aðgang " }, { "duration": 6.84, "start": 104.773, "text": "að Alheimsamtökum döff. \nÍsland gekk í það árið 1983." }, { "duration": 7.68, "start": 111.733, "text": "Árið 2005 gekk Félag döff \nsíðan í Evrópusamband döff." } ]

[ { "duration": 14.046, "start": 0.001, "text": "Keðja eða \"chaining\" á ensku er tækni til að \ntengja tákn við skrifað orð og fingrastafrófið." }, { "duration": 10.647, "start": 14.072, "text": "Þetta er dæmi um mikilvægi þess að tengja alltaf \nsaman tákn, fingrastafróf og skrifað orð." }, { "duration": 13.787, "start": 24.744, "text": "Það er mikilvægt að vera meðvitaður um að tengja þetta \nþrennt alltaf saman, táknmál, fingrastöfun og ritað mál." }, { "duration": 6.241, "start": 38.556, "text": "Eftir að ég skoðaði gögnin mín, ljósmyndir og\nmyndbarndsupptökur, af mér í kennslu," }, { "duration": 7.659, "start": 44.822, "text": "tók ég eftir að ég var ekki nógu \nmeðvituð um að stafa orðin." }, { "duration": 13.439, "start": 52.506, "text": "Ég átti að stafa orðin meira og skrifa þau, hafa \nþau sýnileg, í stað þess að nota eingöngu táknmál." }, { "duration": 5.79, "start": 65.97, "text": "Nemendur þurfa að sjá orðin stöfuð og skrifuð, \ntil að læra íslensku, til að tengja þau við táknmál." }, { "duration": 10.412, "start": 71.785, "text": "Ég átti til dæmis að stafa orðið\nog skrifa það jafnóðum á töfluna." }, { "duration": 5.606, "start": 82.222, "text": "Dæmi er vinna með orðið „rúm“ á smart töflu." }, { "duration": 6.671, "start": 87.853, "text": "Það var mynd af rúmum í mismunandi \nstærðum, stórt, meðalstórt og lítið." }, { "duration": 13.006, "start": 94.549, "text": "Ég tók eftir því að ég hafði ekki skrifaði stærð rúmanna við myndirnar,\nstórt, meðalstór, lítið. Það vantaði að tengja saman ritað mál og tákn." }, { "duration": 7.483, "start": 107.58, "text": "Í gegnum rannsóknarvinnuna gat ég litið til baka,\ní gögnin, og séð kennsluhætti mína frá öðru sjónarhorni." }, { "duration": 10.37, "start": 115.114, "text": "Ég gat áttað mig á hvað ég gæti gert betur, hvernig ég gæti \nunnið betur með að tengja íslenskt táknmál og íslenskt ritmál." }, { "duration": 3.849, "start": 125.508, "text": "Byggja brú svo nemendur gætu farið á milli mála." } ]

[ { "duration": 3.72, "start": 0.887, "text": "Það var mikill léttir þegar \nAlþingi studdi viðurkenningu á " }, { "duration": 6.03, "start": 4.717, "text": "íslensku táknmáli sem tungumáli.   \nLögin voru samþykkt á þingi " }, { "duration": 9.65, "start": 10.877, "text": "27. maí árið 2011 og urðu að \nlögum þann 7. júní sama ár.    " }, { "duration": 6.14, "start": 20.867, "text": "Alþingi fullyrti að um \nstórkostlega réttarbót " }, { "duration": 4.41, "start": 27.137, "text": "væri að ræða og stórsigur \ní réttindabaráttu döff sem " }, { "duration": 5.99, "start": 31.747, "text": "staðið hafði áratugum saman.  \nFólk innan Félags döff" }, { "duration": 6.46, "start": 37.877, "text": "fann fyrir stolti og fram \nkom í fréttum að það liti " }, { "duration": 4.53, "start": 44.467, "text": "á viðurkenningu á málinu sem \nviðurkenningu á sér sem " }, { "duration": 6.25, "start": 49.127, "text": "manneskjum því málið væri svo \nstór hluti af manneskjunni.  " }, { "duration": 6.52, "start": 55.947, "text": "Með lagasetningunni væru \nfélagsmenn orðnir viðurkenndir  " }, { "duration": 9.86, "start": 62.597, "text": "þátttakendur í íslensku samfélagi.  \nÞeir voru því eðlilega glaðir og vongóðir.   " } ]

[ { "duration": 8.28, "start": 1.206, "text": "Fyrir utan skóla héldu döff sig \nsaman og mynduðu sín eigin samfélög." }, { "duration": 8.98, "start": 9.606, "text": "Þar notuðu þeir sitt náttúrumál, \níslenskt táknmál, til samskipta." }, { "duration": 5.35, "start": 18.846, "text": "Þeir hittust oft\neftir vinnu eða skóla" }, { "duration": 4.04, "start": 24.286, "text": "til að spjalla saman eða\ngera eitthvað skemmtileg." }, { "duration": 6.64, "start": 28.776, "text": "Döff áttu ekkert sameiginlegt \nhúsnæði, engan samastað." }, { "duration": 5.03, "start": 36.166, "text": "Það gat því orðið býsna þröngt \nþegar 20 til 30 manns voru" }, { "duration": 3.94, "start": 41.316, "text": "samankomnir í einni stofu \ná heimili döff eða foreldra " }, { "duration": 5.56, "start": 45.356, "text": "þeirra en enginn \nkvartaði yfir þrengslum. " }, { "duration": 3.86, "start": 51.026, "text": "Þörfin fyrir félagsskap var \nmeira virði en svo að menn " }, { "duration": 8.12, "start": 55.026, "text": "settu þau fyrir sig. Á stofnfundi \nFélags heyrnarlausra árið 1960" }, { "duration": 4.64, "start": 63.286, "text": "mættu 33 einstaklingar. \nÞeir gengu allir í félagið." }, { "duration": 8.34, "start": 68.056, "text": "Hervör Guðjónsdóttir varð \nfyrsti formaður félagsins." }, { "duration": 6.27, "start": 76.506, "text": "Tilgangur félagsins var að stuðla að \nauknum félagsskap döff sem" }, { "duration": 6.9, "start": 82.866, "text": "mállitlir eða mállausir voru og \nvinna að hagsmunamálum þeirra." }, { "duration": 7.81, "start": 89.866, "text": "Félagsstarfið einkenndist fyrstu \nárin af spila- og skemmtikvöldum." }, { "duration": 5.41, "start": 97.796, "text": "Auk þess voru leiksýningar sem\nfélagarnir stóðu sjálfir fyrir áberandi." }, { "duration": 4.59, "start": 103.406, "text": "Fyrstu árin var lítið \ngert í hagsmunamálum." }, { "duration": 8.64, "start": 108.946, "text": "Viðurkenning á íslensku táknmáli var áratugum \nfjarri þegar Félag heyrnarlausra var stofnað. " }, { "duration": 3.74, "start": 117.706, "text": "Túlkaþjónustuna var engin." } ]

[ { "duration": 4.54, "start": 12.3, "text": "Í dagur er annar dagurinn sem skiptist í tvo hluta." }, { "duration": 6, "start": 17.16, "text": "Fyrri hlutinn er atvinnulíf og atvinnumarkaður\ndöff sem við sátum saman í." }, { "duration": 2.88, "start": 23.54, "text": "Okkur langar að segja ykkur\nfrá því sem okkur þótti athyglisvert." }, { "duration": 5.86, "start": 26.78, "text": "Í morgun var umræðupallborð með 5 leiðtogum" }, { "duration": 7.16, "start": 32.84, "text": "og rætt var um hlutverk leiðtoga,\nbaráttumál og myndun tengsla þess." }, { "duration": 4.46, "start": 40.72, "text": "Það gæti haft góð áhrif að fá einn döff í þinghúsið." }, { "duration": 9.54, "start": 51.62, "text": "Mark Wheatly sagði frá\nkönnun atvinnulífs döff í tengslum SSRF." }, { "duration": 8.52, "start": 61.48, "text": "Tækni hefur þróast mjög\nhratt segir leiðtogi frá pallborðinu." }, { "duration": 6.68, "start": 70.34, "text": "Við vitum ekki hvernig tæknin þróast í framtíðinni\nen táknmál tengist mikið tækninni." }, { "duration": 2, "start": 77.36, "text": "Spennandi að sjá hvernig tæknin mun þróast." }, { "duration": 7.94, "start": 81.92, "text": "Varðandi tæknina, eins og þið vitið þá eru til öpp\nsem getur þýtt ræðu-yfir í -texta." }, { "duration": 6.08, "start": 90.06, "text": "Sama hugmynd er fyrir táknmál." }, { "duration": 1.5, "start": 96.52, "text": "Þetta er allt nýtt." }, { "duration": 4.62, "start": 101.72, "text": "Það hafa verið gerðar margar rannsóknir\ntil að sýna mikilvæga stöðu heyrnarlausra" }, { "duration": 1.68, "start": 106.58, "text": "á atvinnumarkaði." }, { "duration": 6.24, "start": 108.44, "text": "Hlutfall stöðu hvers lands er misjafnt.\nAllir upplifa sömu hindranir og samskiptarof," }, { "duration": 10.56, "start": 114.98, "text": "enginn túlkur á vinnustað,\nsama starf í mörg ár en engin ný verkefni." }, { "duration": 3.66, "start": 126.18, "text": "Eða þegar döff starfsmaður verður\nútkeyrður á vinnustað á stuttum tíma." }, { "duration": 10.94, "start": 136.68, "text": "Þegar döff fær vinnu, er oft lítið beðið um\nlaunahækkun eða auka ábyrgð á verkefnum." }, { "duration": 8.52, "start": 148.62, "text": "Í Þýskalandi var gert verkefni um döff mentor\nfyrir þau sem hafa ekki fengið vinnu" }, { "duration": 2.6, "start": 157.28, "text": "eða eru ekki hluti af samfélagi." }, { "duration": 5.84, "start": 160.4, "text": "Hlutverk mentors er að hvetja döff að ná árangri\ntil að taka aftur þátt í samfélaginu sínu." }, { "duration": 2.74, "start": 166.46, "text": "Það getur átt við atvinnu- eða félagslíf." }, { "duration": 9.22, "start": 169.46, "text": "Tökum dæmi, döff einstaklingur hefur ekki unnið í meira\nen 6 mánuði og mentor metur hæfileika viðkomandi," }, { "duration": 6.2, "start": 178.98, "text": "eins og ef hann væri listamaður,\ngæti hann t.d. haldið listasýningu." }, { "duration": 7.18, "start": 185.44, "text": "En mentorinn aðstoðar við að finna stað og\nsegja honum að hann hafi 6 mánuði til að klára" }, { "duration": 8.96, "start": 192.82, "text": "t.d. 30 listaverk. Þetta gefur listamanninum\nhvatningu til að koma sér af stað." }, { "duration": 3.28, "start": 209, "text": "Það var fyrirlestur um stöðu túlkunar í Evrópu." }, { "duration": 5.48, "start": 212.58, "text": "Ísland hefur tekið þátt í könnunni á fjögurra ára fresti" }, { "duration": 5.12, "start": 218.32, "text": "og tölurnar hafa breyst því fleiri taka þátt." }, { "duration": 5.56, "start": 223.72, "text": "Það eitt sem kemur fram, á Íslandi eru\nengin réttur á túlkaþjónustu í atvinnulífi." }, { "duration": 4.02, "start": 230.04, "text": "Bara þrjú lönd í Evrópu hafa ekki þennan rétt." }, { "duration": 4.12, "start": 234.32, "text": "Langflest lönd hafa eitthvað þó ekki 100%." }, { "duration": 6.42, "start": 238.7, "text": "Sum lönd eru með ótrúlega hátt\nhlutfall atvinnuleysi og önnur látt hlutfall." }, { "duration": 8.08, "start": 251.44, "text": "Athyglisvert að í Danmörku\ner að túlkað atvinnulíf er mjög gott" }, { "duration": 5.9, "start": 259.78, "text": "eitt af Norðurlöndunum sem hafa 20 vinnutíma á viku." }, { "duration": 10.16, "start": 265.84, "text": "En myndi full þáttaka með táknmáli með\nþví að fá táknmálstúlk á vinnustað vera nóg?" }, { "duration": 5.96, "start": 277.24, "text": "Eftir pælinguna tók ég eftir því að\nþað er ekki nóg að fá túlk á vinnustaði" }, { "duration": 3.64, "start": 283.46, "text": "því viðhorf spilar oft inn líka." }, { "duration": 9.38, "start": 287.3, "text": "Einnig fer það eftir hlutfalli atvinnuleysis\nog samanburð milli heyrandi og döff." }, { "duration": 2.88, "start": 297.24, "text": "Þetta er ekki svona einfalt." }, { "duration": 4.9, "start": 303.38, "text": "Austuríki bjó til heimasíðu Hand4Shake." }, { "duration": 5.96, "start": 308.6, "text": "Heimasíðan veitir fræðslu til allra\nvinnustaða um ráðningu döff." }, { "duration": 6.66, "start": 314.78, "text": "Nýr döff starfsmaður fær stuðning\nfrá þeim með leiðbeiningum," }, { "duration": 7.48, "start": 321.62, "text": "og allir starfsmenn ásamt yfirmanni fá kennslu eða\nworkshop um döff menningu, meðvitund og" }, { "duration": 2, "start": 329.36, "text": "hvernig bæta megi samskipti við döff." }, { "duration": 7.26, "start": 331.58, "text": "Á heimasíðunni kemur hversdaglegt tákn sem tengist\nvinnustöðum svo fólk getur lært samskipti" }, { "duration": 3.02, "start": 339.22, "text": "og betra andrúmsloft verður á vinnustaðnum." }, { "duration": 9.82, "start": 348.66, "text": "Oft er þungur fyrirlestur fluttur en\nvið fengum innblástur frá Indlandi." }, { "duration": 9.36, "start": 358.64, "text": "þau vinna með sjálfsstyrkingu og hvatningu til að geta unnið á móti audism" }, { "duration": 6.74, "start": 368.2, "text": "og gefa verkfæri til að vinna á móti þessu og\nþað var góður innblástur að mínu mati." }, { "duration": 6.16, "start": 375.26, "text": "Mig langar endilega að skoða þetta betur." } ]

[ { "duration": 10.18, "start": 1.391, "text": "Heiðdís Dögg Eiríksdóttir, \nnúverandi formaður Félags döff" }, { "duration": 5.88, "start": 11.691, "text": "segir að fólk hafi \nalmennt ekki skilning á" }, { "duration": 5.21, "start": 17.691, "text": "hlutverki íslensks táknmáls og \nhvers virði það er döff fólki." }, { "duration": 8.8, "start": 23.021, "text": "Það geri sér ekki grein fyrir mikilvægi \ntáknmáls í lífi döff fyrir sjálfsmynd þess" }, { "duration": 4.7, "start": 31.911, "text": "og menntun eða \nhvernig málið lærist." }, { "duration": 4.56, "start": 36.721, "text": "Hún segist alltaf mæta sömu \nforgangsröðuninni að táknmál og" }, { "duration": 10.63, "start": 41.391, "text": "döff, þrátt fyrir öll hennar rök, \nséu ævinlega aftast í röðinni." }, { "duration": 6.84, "start": 52.621, "text": "De Meulder hefur \nbent á að réttur" }, { "duration": 4.56, "start": 59.581, "text": "til máltöku á táknmáli og réttur \ntil að fá þjónustu á táknmáli" }, { "duration": 5.43, "start": 64.271, "text": "sé áberandi veikleiki \ná lagasetningu um" }, { "duration": 3.97, "start": 69.831, "text": "táknmál í heiminum. \nNauðsynlegt verði að" }, { "duration": 4.76, "start": 73.921, "text": "setja önnur lög til þess \nað tryggja þann rétt." }, { "duration": 8.41, "start": 79.261, "text": "Berglind Stefánsdóttir bendir \ná að það vanti peninga," }, { "duration": 7.54, "start": 87.791, "text": "aðgerðaráætlun á öllum sviðum. Hún bendir á að við \neigum lög um heilbrigðísþjónustu sem býður túlkun" }, { "duration": 5.41, "start": 95.451, "text": "og í menntun og fleira en það vanti \ntúlkun í tengslum við daglegt líf," }, { "duration": 6.11, "start": 100.991, "text": "til dæmis túlkun á menningu eins og \nleikhúsatúlkun. Berglind bendir ennfremur " }, { "duration": 6.01, "start": 107.221, "text": "á að án aðgerðaráætlunar og \nfjárframlaga verði ekki til" }, { "duration": 7.2, "start": 113.331, "text": "samfélag þar sem döff njóta \nmálréttinda, jafnréttis og þátttöku" }, { "duration": 5.97, "start": 120.651, "text": "á öllum sviðum og að \nsamfélag þess njóti virðingar." } ]

[ { "duration": 12.967, "start": 0.001, "text": "Hér skoða ég ferli kennsluaðferðinnar frá lesinni sögu \ntil orðaforði í íslensku. Hvernig við notum ferlið í döff Byrjendalæsi." }, { "duration": 8.848, "start": 12.993, "text": "Helstu einkenn Byrjendalæsis fyrir heyrandi eru: 1) Jöfn\náhersla er lögð á lestur, hlustun, tal og ritun." }, { "duration": 9.046, "start": 22.25, "text": "2) Námsgreinar eru samþættar, samfélagsgreinar \nog náttúrugreinar eru samþættar í gegnum Byrjendalæsi." }, { "duration": 5.44, "start": 31.653, "text": "3) Hefðbundnar vinnubækur \nvíkja að mestu sem námsgögn." }, { "duration": 3.885, "start": 37.118, "text": "Kennarar útbúa verkefni." }, { "duration": 8.804, "start": 41.879, "text": "Hvað gera nemendur í Byrjendalæsi? 1) Nemendur \nvinna á eigin forsendum út frá sama viðfangsefninu." }, { "duration": 10.231, "start": 50.708, "text": "2) Verkefni oft skipulögð sem leikur eða spil. \n3) Áhersla á samvinnu nemenda." }, { "duration": 12.46, "start": 61.721, "text": "4) Einstaklingsþörfum mætt inn í bekk með\nstöðvavinnu og svæðavinnu." }, { "duration": 16.367, "start": 75.564, "text": "Kennsla samkvæmt byrjendalæsi: 1) Kennari les innihaldsríkan\ntexta 2) Tekið tillit til námsþarfa og áhuga nemenda." }, { "duration": 7.803, "start": 91.956, "text": "3) Unnið með textann: valin orð eða \nhugtök til að vinna með." }, { "duration": 12.837, "start": 100.585, "text": "4) Lykilorð valið eftir markmiðum hverju sinni. Það inniheldur \nstafi sem á að vinna með eða felur í sér það sem unnið verður með," }, { "duration": 6.061, "start": 113.447, "text": "t.d. samsett orð, sérnafn, samnafn o.s.frv." }, { "duration": 8.812, "start": 119.533, "text": "Tæknilegir þættir þessarar vinnu. Lykilorð \neru notuð sem stökkpallur í þessa vinnu." }, { "duration": 15.972, "start": 128.37, "text": "Sem dæmi er unnið með stafi og hljóð, stafasambönd, \nmálfræðiatriði, endurþekkingu orða, leshraða, o.s.frv." }, { "duration": 10.208, "start": 144.554, "text": "Ferlið er fjórþætt: 1) kennari les, 2) kennari sýnir verkefni," }, { "duration": 6.916, "start": 154.787, "text": "3) nemendur vinna um leið og kennari leiðbeinir, \nog 4) nemendur vinna sjálfstætt." }, { "duration": 5.351, "start": 162.617, "text": "Nemendur tjá sig um það sem þeir hafa lært t.d." }, { "duration": 9.006, "start": 167.993, "text": "í gegnum frásögn, leikræna tjáningu, \nteikningar og ritun." }, { "duration": 8.726, "start": 177.024, "text": "Þetta er skipulagið fyrir heyrandi nemendur. \nMargt af þessu passar fyrir döff nemendur." }, { "duration": 6.152, "start": 186.103, "text": "Döff nemendur fá kennslu samkvæmt aðferðum \nByrjendalæsis hjá kennurum á táknmálssviði." }, { "duration": 4.815, "start": 192.475, "text": "Kennsluaðferðin er aðlöguð að nemendum \nsem hafa táknmál sem fyrsta mál." }, { "duration": 6.744, "start": 197.315, "text": "Unnið er með nemendur á yngsta stigi \ní samkennslu í táknmálsumhverfi." }, { "duration": 3.312, "start": 204.606, "text": "Hvernig er þá Byrjendalæsi fyrir döff nemendur?" }, { "duration": 11.117, "start": 207.943, "text": "Kennarar standa með bók á standi og lesa \ná íslensku um leið og þeir þýða yfir á táknmál." }, { "duration": 7.504, "start": 219.085, "text": "Þegar kemur nýtt orð þá stafa þeir \nþað á fingramáli og tengja við tákn." }, { "duration": 7.718, "start": 226.614, "text": "Nemendur sjá tengslin því unnið er sjónrænt. \nOg við sýnum líka myndir jafnóðum." }, { "duration": 19.479, "start": 234.817, "text": "Döff nemendur læra að stafa orð og að tengja \nfingrastafróf og tákn, líkt og áhersla er lögð á í keðju aðferðinni." }, { "duration": 5.98, "start": 255.11, "text": "Í staðinn fyrir áherslu á hljóðvitund notum við sjónvitund." }, { "duration": 5.971, "start": 261.114, "text": "Áhersla er lögð á að kenna\níslensku í gegnum táknmál." } ]

[ { "duration": 6.87, "start": 2.912, "text": "Árið 1989 kom fram fyrsta tillaga frá\nríkisstjórn um að gera reglugerð um" }, { "duration": 9.1, "start": 9.902, "text": "þjónustu við döff í tengslum við lög um \nmálefni fatlaðra. Samkvæmt tillögunni skyldi" }, { "duration": 6.51, "start": 19.112, "text": "stofnunin sem sinna ætti þjónustu við\nhópinn heyra undir félagsmálaráðuneytið." }, { "duration": 6.01, "start": 26.132, "text": "Ríkið leit á táknmálsamfélagið \nsem aðgengismál fatlaðra." }, { "duration": 8, "start": 32.692, "text": "Táknmál sem tungumál og menning \nverður aldrei sett inn í lög fatlaðra." }, { "duration": 8.17, "start": 40.892, "text": "Þá verða döff fatlaðir og munu búa við hindrað aðgengi \nað samfélaginu sem er til komið vegna táknmálsins." }, { "duration": 7.41, "start": 49.552, "text": "Félagsmálaráðuneytið byði hvorki upp á \nrannsóknir á táknmáli né táknmálskennslu." }, { "duration": 4.13, "start": 57.092, "text": "Réttur döff hefði bara \nekki verið viðurkenndur." }, { "duration": 7.8, "start": 61.462, "text": "Á þessum tíma skildi fólk ekki að aðgengi döff \nfékkst ekki með hjálpartækjum fyrir fatlaða" }, { "duration": 6.12, "start": 69.382, "text": "heldur með viðurkenningu á \ntungumáli. Viðmælendur lýstu" }, { "duration": 5.17, "start": 75.632, "text": "afstöðu sinni, að viðurkenna ætti \níslenskt táknmál sem tungumál og" }, { "duration": 7.98, "start": 81.002, "text": "það væri á engan hátt mál tengt fötlun. \nÞau lögðu áherslu á að táknmál ætti" }, { "duration": 7.2, "start": 89.102, "text": "heima undir menntamálaráðuneytinu. \nMeð því myndi táknmálskennsla í" }, { "duration": 5.18, "start": 96.422, "text": "Háskóla Íslands aukast og hvað varðar \nmáltöku barna þá fengju börn" }, { "duration": 5.93, "start": 101.752, "text": "strax táknmál sem gerði þau \nað tvítyngdum einstaklingum." }, { "duration": 7.24, "start": 107.792, "text": "Það mynd styrkja þau til að mennta sig í \nframtíðinni. Einnig var lögð áhersla á nauðsyn" }, { "duration": 7.49, "start": 115.162, "text": "þess að rannsaka íslenskt táknmál, að safna \nog varðveita íslenskt táknmál og að það myndi" }, { "duration": 7.15, "start": 122.742, "text": "eflast við lagalega viður-\nkenningu. Þá var það von" }, { "duration": 6.38, "start": 130.162, "text": "fólks að litið yrði á íslenskt táknmál sem\nmenningararf og virðing yrði borin fyrir" }, { "duration": 4.62, "start": 136.662, "text": "íslensku táknmálssamfélagi. Með \nviðurkenningu á táknmálinu kæmi" }, { "duration": 7.66, "start": 141.412, "text": "staðfesting á þörfinni, vitneskjan \num réttinn, réttinn til þjónustu," }, { "duration": 5.03, "start": 149.202, "text": "réttinn til menntunar, \nréttinn til máltöku." } ]

[ { "duration": 6.7, "start": 0.809, "text": "Árið 1880 markaði tímamót \ní sögu táknmála." }, { "duration": 5.66, "start": 7.629, "text": "Það ár var haldin kennararáðstefna\ní Mílanó á Ítalíu," }, { "duration": 4.21, "start": 13.409, "text": "Inernational Congress on \nthe Education of the Deaf," }, { "duration": 9.87, "start": 17.699, "text": "ICED, þar sem táknmál \nvar bannað í kennslu döff." }, { "duration": 6.85, "start": 27.699, "text": "Kennararáðstefnan var sammála \num að yfirburðir raddmáls yfir" }, { "duration": 2.96, "start": 34.659, "text": "táknmáli væru óumdeilanlegir." }, { "duration": 4.47, "start": 37.739, "text": "Táknmál ætti hvorki \nheima í skólum" }, { "duration": 3.4, "start": 42.279, "text": "fyrir döff né \ní lífi þeirra." }, { "duration": 6.38, "start": 45.759, "text": "Til að döff gætu orðið hluti \naf samfélaginu áttu þau" }, { "duration": 5.12, "start": 52.259, "text": "að tala móðurmál þjóðar \nsinnar og lesa af vörum." }, { "duration": 4.86, "start": 57.539, "text": "Táknmálið var talið  \nkoma í veg fyrir að" }, { "duration": 4.81, "start": 62.449, "text": "döff legðu sig fram um að \nlæra raddmál sinnar þjóðar." }, { "duration": 6.92, "start": 67.389, "text": "Kennararáðstefnan hafði heldur \nekki skilning á gildi og" }, { "duration": 2.78, "start": 74.379, "text": "blæbrigðum táknmálsins \nen álitið var" }, { "duration": 5.01, "start": 77.199, "text": "að táknmál hamlaði \nflókinni hugsun." }, { "duration": 2.37, "start": 82.309, "text": "Raddmálið var talið \nnátengt hugsuninni og" }, { "duration": 4.88, "start": 84.809, "text": "grunnur alls \nvitsmunaþroska." } ]

[ { "duration": 8.944, "start": 0.001, "text": "Nemendur sýndu mér, þannig að ég skildi,\nhvernig þeir læra orðaforða." }, { "duration": 8.783, "start": 8.97, "text": "Þeir lærðu hann ekki strax heldur\nþurftu þeir endurtekningar." }, { "duration": 7.953, "start": 17.778, "text": "Þeir þurftu tíma og tækifæri til að \nvinna með málin og tengja þau." }, { "duration": 13.974, "start": 25.756, "text": "Ég hugsaði oft hvort þetta væri ástæðan fyrir því hversu \nhægt ég lærði orðaforða með aðferð óralismans." }, { "duration": 5.162, "start": 39.909, "text": "Staðreyndin er sú að aðferð óralismans er\nþað versta sem fyrir gat komið." }, { "duration": 8.994, "start": 45.096, "text": "Ég fékk ekki mál. Ég lærði af nemendunum mínum.\nÉg fór að hugleiða reynslu mína í öðru ljósi." }, { "duration": 5.3, "start": 54.115, "text": "Ég skildi betur af hverju óralisminn virkaði illa." }, { "duration": 15.565, "start": 59.44, "text": "Við fengum hvorki tækifæri né tíma til að þróa \nokkar eigið móðurmál, að tengja þessi tvö tungumál." }, { "duration": 9.731, "start": 75.03, "text": "Þessi rannsókn sýnir að nemendur þurfa tíma til\nað vinna með íslensku og íslenskt táknmál og tengja málin." }, { "duration": 9.593, "start": 84.786, "text": "Að fá tækifæri til að tengja tungumálin \ner lykilatriði í þessari vinnu." }, { "duration": 7.586, "start": 94.403, "text": "En það er athyglivert að þrátt fyrir að þeir hafi \ntekið mismiklum framförum í íslenskum orðaforða" }, { "duration": 6.598, "start": 102.014, "text": "þá geta þeir tjáð sig mikið meira en \nég gat þegar ég var á þeirra aldri." }, { "duration": 8.456, "start": 108.637, "text": "Tjáningin skiptir öllu máli. Þeir geta sett í orð það \nsem þeir eru að hugsa og vinna með það." }, { "duration": 4.516, "start": 117.118, "text": "Það er fyrsta skrefið til \nað læra síðan annað mál." }, { "duration": 12.958, "start": 121.659, "text": "Fræðin segja að nemendur læra betur \nensku þegar þau eru búin að læra táknmál." }, { "duration": 6.32, "start": 134.86, "text": "Besta leiðin er að döff nemendur fái að kynnast bókum," }, { "duration": 7.16, "start": 141.205, "text": "skoða bækur og fá tækifæri til að lesa \nsem fyrst, með aðgengi að táknmáli." }, { "duration": 8.932, "start": 148.896, "text": "Auk þess þurfa nemendur að fá tækifæri til að tala saman, \nnota táknmál til að segja frá sínum hugmyndum og skilningi." }, { "duration": 5.186, "start": 158.062, "text": "Nemendur þurfa að fá að æfa sig \ní gegnum félagsleg samskipt." }, { "duration": 6.257, "start": 163.732, "text": "Það er svo mikilvægt að nemendur fái\nað njóta sín, tjá sig á táknmáli" }, { "duration": 12.862, "start": 170.163, "text": "og æfa félagsleg samskipti þar sem þeir geta \ntjáð sig frjálslega á táknmáli, tjáð hugsanir sínar." }, { "duration": 6.618, "start": 183.05, "text": "Sem dæmi gat ég ekki tjáð mig við\nforeldra mína og lamdi bróður minn." }, { "duration": 5.984, "start": 189.693, "text": "Ég réði ekki við hvað það hvað ég var \nafbrýðisöm útí hann fyrir að geta talað við þau." }, { "duration": 8.862, "start": 195.701, "text": "Þess vegna er svo mikilvægt að döff nemendur fái \nað tjá sig í gegnum félagsleg samskipti á þeirra forsendum." }, { "duration": 12.237, "start": 204.587, "text": "Á þeirra eigin náttúrulega tungumáli. Til að þeir \ngeti sett orð á eigin tilfinningar og hugsanir." }, { "duration": 8.713, "start": 216.856, "text": "Ég sé fyrir mér að leiðin fyrir döff börn til \nað læra íslenskt ritmál og lesmál" }, { "duration": 12.167, "start": 225.594, "text": "er að þau fái að læra íslenskt tungumál í \nsamskiptum við hvert annað sem jafningar" }, { "duration": 7.069, "start": 237.786, "text": "og þar sem þeir geta samsamað sig \n\"Deafhood\" og menningu heyrnarlausra." }, { "duration": 8.506, "start": 244.879, "text": "Nemendur þurfa að fá að að umgangast hvern annan\ní táknmálsumhverfi, eins og inn í táknmálsstofunni." }, { "duration": 5.001, "start": 253.409, "text": "Þar fá þeir tækifæri til að njóta þess að vera afslappaðir" }, { "duration": 5.574, "start": 258.434, "text": "alveg eins og ég upplifi þegar ég er þar,\nfinn að það á ég heima." }, { "duration": 4.804, "start": 264.032, "text": "Jakob, til dæmis, hann vill fara inn í \nByrjendalæsisstofuna og líka fleiri nemendur." }, { "duration": 14.342, "start": 268.86, "text": "Þeir spyrja stöðugt hvort þeir megi fara inn í Byrjendalæsisstofuna." }, { "duration": 6.961, "start": 284.082, "text": "Nemendur eru ómeðvitað að krefjast þess \nað fá að vera saman inni í táknmálsstofunni." }, { "duration": 4.002, "start": 291.067, "text": "Þau þurfa að fá að umgangast hvert annað." }, { "duration": 5.728, "start": 295.093, "text": "Þess vegna er mikilvægt að \ntáknmálsumhverfi sé til staðar." }, { "duration": 18.846, "start": 301.531, "text": "Ég upplifi líka frelsi og faglegt sjálfstæði til að kenna inn í döff stofu því ég \nget tjáð hugmyndir mínar og hugsanir í gegnum táknmál, móðurmál mitt." }, { "duration": 9.146, "start": 320.401, "text": "Döff nemendur fá að vera þeir sjálfir. Þeir eru \nafslappaðir og við höfum áhrif hvert á annað." }, { "duration": 13.683, "start": 329.571, "text": "Ég fæ að nota mitt innsæi sem heyrnarlaus einstaklingur\ntil að þróa námsumhverfi og verkefni sem passa nemendahópnum." }, { "duration": 7.051, "start": 343.88, "text": "En ég er ekki ein í þessari vinnu. Við erum \nþrír kennarar saman að búa til verkefni." }, { "duration": 8.09, "start": 350.955, "text": "Dæmi, hvernig við tengjum mynd og orð, búum til sjónræn verkefni. \nVið ræðum það saman á okkar náttúrulega máli." }, { "duration": 9.158, "start": 359.069, "text": "Það er krefjandi fyrir okkur að búa til verkefni. Við þurfum \nað velta fyrir okkur hvernig við skrifum rétta íslensku." }, { "duration": 10.453, "start": 368.259, "text": "Við erum að finna leiðir til að vinna með orðaforða \nog skrifa málfræðilegar réttar setningar." }, { "duration": 18.631, "start": 378.736, "text": "Þetta er krefjandi fyrir okkur. Við leitum á netinu; \nÁrnastofun, snara.is, malið.is." }, { "duration": 9.944, "start": 397.391, "text": "Við viljum að orðin séu rétt skrifuð. Til dæmis \neintala og fleirtala. Bara rétt málfræði." }, { "duration": 7.867, "start": 407.398, "text": "Þegar við vinnum svona erum við lifandi \nfyrirmyndir fyrir nemendur okkar." } ]

[ { "duration": 8.756, "start": 0.001, "text": "Fræði um kennslu á táknmáli hafa sýnt að farnar hafa \nverið margar leiðir í gegnum tíðina í kennslu döff nemenda." }, { "duration": 8.242, "start": 8.782, "text": "Um miðja 18. öld var notað\ntáknmál, sem á þeim tíma naut virðingar." }, { "duration": 3.603, "start": 17.049, "text": "Eftir Mílanó fundinn var táknmál bannað í kennslu." }, { "duration": 3.171, "start": 20.677, "text": "Þá breyttust viðhorfin frá því að táknmálið nyti \nvirðingar í að það væri litið niður á táknmálið." }, { "duration": 13.19, "start": 23.873, "text": "Eftir það fór færni döff í ritun að hraka. \nMenntun þeirra versnaði og döff kennarar voru reknir." }, { "duration": 13.224, "start": 37.088, "text": "Í dag erum við döff kennarar, sem erum með B.ed \ngráðu í kennslu, þakklátir aðgengi að táknálstúlkum." }, { "duration": 7.373, "start": 50.337, "text": "Táknmál gefur\nokkur aðgengi að skýrum upplýsingum." } ]

[ { "duration": 7.563, "start": 0.001, "text": "Árið 1922 voru ný \nlög samþykkt á Alþingi" }, { "duration": 7.031, "start": 7.589, "text": "þar sem námstími þeirra sem lögðu stund á\nnám við Málleysingjaskólann var lengdur." }, { "duration": 13.806, "start": 14.645, "text": "Nemendum bar skylda til að stunda \nnám frá 8 ára til 17 ára aldurs." }, { "duration": 6.358, "start": 28.577, "text": "Í kjölfar lagasetningarinnar fór \nRasmus til Danmerkur" }, { "duration": 5.384, "start": 34.96, "text": "til að kynna sér nýja leið\nvið kennslu málleysingja." }, { "duration": 6.996, "start": 40.368, "text": "Þessa nýja leið var nefnd\nvaralestursaðferðin." }, { "duration": 7.128, "start": 47.389, "text": "Hefur sú aðferð síðan \nverið notuð við skólann," }, { "duration": 7.206, "start": 54.542, "text": "en áður tíðkaðist mest fingramálsaðferðin \neða allt til ársins 1922." }, { "duration": 4.367, "start": 61.772, "text": "Þá verða breytingar og \nvaralestur verður ráðandi." }, { "duration": 7.741, "start": 66.201, "text": "Frá upphafi kennslu \n1867 til ársins 1922" }, { "duration": 5.858, "start": 73.967, "text": "er talið að kennt hafi verið á „fingra- og\nbendingarmáli“ eins og það var kallað." }, { "duration": 8.721, "start": 80.14, "text": "Þessi nýja kennsluaðferð heyrnarlausra\n\"varalesturaðferðina\" var líka kölluð" }, { "duration": 16.861, "start": 90.035, "text": "„munn-handar-kerfið,“ á dönsku „mund-hånd-system“" }, { "duration": 13.76, "start": 106.921, "text": "og var það dr. Georg Forchammer, skólastjóri \ní Fredericia í Danmörku, sem bjó hana til." }, { "duration": 5.981, "start": 120.706, "text": "Rasmus fékk aðstoð hjá honum við að \nlaga það eftir íslensku máli" }, { "duration": 9.016, "start": 126.712, "text": "og var notuð í skólanum í \nReykjavík til ársins 1944." }, { "duration": 9.15, "start": 135.753, "text": "Kennsluaðferðin byggðist á því að\nnemendum var kennt að tala," }, { "duration": 4.406, "start": 144.928, "text": "en um leið var þeim kennt \nað sýna með handahreyfingum" }, { "duration": 7.616, "start": 149.359, "text": "þau hljóð sem erfiðast \nvar að lesa af vörum." }, { "duration": 6.127, "start": 156.999, "text": "Þessi aðferð er í anda\nraddmálsstefnunnar." }, { "duration": 10.041, "start": 163.689, "text": "Þetta munn-handar-kerfi er fingramál \nvið bringu svo að munnhreyfingar" }, { "duration": 9.934, "start": 173.755, "text": "sjáist um leið og orðin eru stöfuð.\nVarahreyfingar og fingrastafróf spila saman." }, { "duration": 9.258, "start": 183.714, "text": "Það má segja að frá \nupphafi skólans til 1944" }, { "duration": 5.455, "start": 192.997, "text": "hafi verið einhverskonar \n„fingramál/táknmál“." }, { "duration": 11.105, "start": 198.477, "text": "En talmálsstefnan nær ekki \nhingað til lands fyrr en um 1944." }, { "duration": 9.533, "start": 209.607, "text": "Í viðtalið við Morgunblaðið árið 1929, \nlýsti Margrét hvernig kennslunni" }, { "duration": 4.599, "start": 219.165, "text": "við Málleysingjaskólann\nværi háttað." }, { "duration": 7.447, "start": 223.789, "text": "Margrét svaraði því að öll \nhennar kennsla fæli í sér" }, { "duration": 5.957, "start": 231.261, "text": "að kenna börnunum að \ntala og skilja málið." }, { "duration": 8.264, "start": 237.243, "text": "Þetta væri ótrúlega erfitt því, að \nþau heyrðu fæst nokkuð." }, { "duration": 10.813, "start": 245.532, "text": "Það kostar mikla áreynslu að reyna að \nfá þau til að gefa frá sér rétt hljóð," }, { "duration": 9.351, "start": 256.37, "text": "laga röddina og kenna þeim \nað mynda orð og setningar" }, { "duration": 6.552, "start": 265.746, "text": "þannig að mögulegt \nværi að skilja þau." }, { "duration": 5.98, "start": 272.323, "text": "En eyrað hjálpaði ekkert\nþar sem þau heyrðu ekki." }, { "duration": 4.725, "start": 278.328, "text": "Þessi hugmynd að kenna börnunum \nað tala er þeim svo framandi." }, { "duration": 3.636, "start": 283.078, "text": "Börnin mæta í skólann \nog skilja ekki" }, { "duration": 5.778, "start": 286.739, "text": "af hverju er verið að krefjast \naf þeim að læra að tala." }, { "duration": 5.265, "start": 292.542, "text": "Og áhugi á náminu er \nsáralítill eða enginn." }, { "duration": 5.098, "start": 297.832, "text": "Það er ekki fyrr en eftir 2 til 3 ár að \náhuginn fer að vakna. Fyrst er þetta bara erfitt." }, { "duration": 5.322, "start": 302.965, "text": "Sérstaklega hjá yngri \nbörnunum, á yngsta stigi." }, { "duration": 4.126, "start": 308.312, "text": "Það er auðséð á því hvernig hún talar" }, { "duration": 4.774, "start": 312.463, "text": "að einkenni talmálsaðferðar \nmá finna hér um 1922." }, { "duration": 7.17, "start": 317.262, "text": "Á Mílanó fundinum 1880 \nvar raddmálsstefnan kynnt." }, { "duration": 7.173, "start": 324.457, "text": "Á þessu má sjá að stefnan barst\nhingað um það bil fjörtíu árum seinna." }, { "duration": 9.519, "start": 331.655, "text": "Árið 1934 hélt Margrét enn á ný utan\ntil að kynna sér nýjungar í kennslu." }, { "duration": 5.671, "start": 341.199, "text": "Hún fór til Danmerkur \nog Þýskalands." }, { "duration": 8.547, "start": 346.894, "text": "Líklegt er að á þessum tíma hafi áherslur\nraddmálsstefnunnar verið að aukast." }, { "duration": 5.679, "start": 355.466, "text": "Í Þýskalandi var lögð áhersla á talmál." }, { "duration": 6.928, "start": 361.17, "text": "Líklega fylgdi Danmörk þýsku stefnunni." } ]

[ { "duration": 5.194, "start": 0.984, "text": "Móðir mín geymdi námsbækur frá því\nég var fjögurra til fimm ára gömul." }, { "duration": 10.248, "start": 6.203, "text": "Þetta eru dýrmæt gögn í dag, bók\nsem kennarinn hafði búið til." }, { "duration": 7.786, "start": 16.656, "text": "Í bókina hafði kennarinn sjálfur gert\nteikingar og bætt inn orðum." }, { "duration": 2.781, "start": 24.968, "text": "Á einni blaðsíðu var mynd af fjölskyldunni minni" }, { "duration": 7.151, "start": 27.773, "text": "og búið að líma miða með orðunum PABBI,\nMAMMA, KRISTJÁN og EYRÚN við myndirnar." }, { "duration": 9.506, "start": 35.768, "text": "Ég skoðaði bókina og reyndi að rifja upp og skilja\nhvernig ég lærði íslensku með aðferðum óralisma." }, { "duration": 8.944, "start": 50.149, "text": "Líklega var markmiðið að láta okkur sjá\norðin um leið og kennarinn sagði þau." }, { "duration": 9.421, "start": 59.118, "text": "Tengja saman sjón og talað mál,\nmeð aðstoð heyrnartækja." }, { "duration": 8.505, "start": 68.564, "text": "Á næstu blaðsíðu var búið að teikna mynd af \nhundi og skrifa orðið HUNDUR og VOFF." }, { "duration": 14.029, "start": 77.094, "text": "Ég man hvað ég var ánægð þegar ég sá teikningu \naf hundi en skildi ekki orðin HUNDUR og VOFF." }, { "duration": 8.179, "start": 91.148, "text": "Þegar kennarinn sagði VOFF, VOFF \nþá tengdi ég við orðið VOFF." }, { "duration": 5.745, "start": 99.352, "text": "Það skildi ég vegna þess að ég fór oft að heimsækja \nafa minn og ömmu í sveitina en þau áttu hund." }, { "duration": 7.897, "start": 105.122, "text": "Þegar ég heyrði kennarann segja VOFF tengdi \nég hljóðið við geltið í hundinum í sveitinni," }, { "duration": 13.013, "start": 113.044, "text": "hljóðið tengdist reynsluheimi mínum. En orðið HUNDUR \neins og það var stafað hafði enga merkingu fyrir mér." }, { "duration": 8.187, "start": 126.34, "text": "Útlitið á orðinu, stafirnir, sögðu mér ekkert. \nMér fannst stafirnir bara skrautlegir." }, { "duration": 6.193, "start": 135.145, "text": "Ég sá þetta sama hjá einum nemanda \nmínum þegar hann mætti orðum." }, { "duration": 5.061, "start": 141.363, "text": "Ég sá að fyrir honum voru þetta óskiljanlegir stafir." }, { "duration": 5.72, "start": 148.416, "text": "Það rann upp fyrir mér að þannig hafði \nmín upplifun verið þegar ég sá orðið HUNDUR." }, { "duration": 4.501, "start": 154.161, "text": "Eins og hjá nemanda mínum, stafir voru \nbara eins og merkingarlaust skraut." }, { "duration": 7.319, "start": 160.007, "text": "Svipað og framandi letur er fyrir okkur, til dæmis kínverska, \nrússneska, eða japanska, letur sem við skiljum ekki." }, { "duration": 9.906, "start": 167.757, "text": "Á einni blaðsíðu í kennslubókinni voru orð sem byrjuðu á B, \neins og BÍLL og BOLTI. Með orðunum voru myndir." }, { "duration": 7.881, "start": 178.094, "text": "Þetta voru myndir tengdar hlutum \núr daglegu lífi og umhverfi." }, { "duration": 11.204, "start": 186.647, "text": "Þessi kennsluaðferð notaði kennarinn með nemendum til að \nreyna að búa til tengingu við umhverfið, að tengja orð við mynd." }, { "duration": 8.195, "start": 197.876, "text": "Á annarri blaðsíðu var teikning af \nandliti konu að segja stafinn O." }, { "duration": 4.064, "start": 206.096, "text": "Þetta var aðferð óralisma til að kenna mér að segja stafinn O," }, { "duration": 3.529, "start": 210.185, "text": "horfa á myndina og finna með hendinni, \ná háls kennarans, hljóðið og segja stafinn." }, { "duration": 2.993, "start": 213.739, "text": "Það var auðveldast að læra sérhljóða." }, { "duration": 4.934, "start": 216.757, "text": "Á næstu blaðsíðu var mynd af \nöðru andliti að segja stafinn A." }, { "duration": 7.829, "start": 221.716, "text": "Á sama hátt snerti ég hálsinn á kennaranum \nsem sagði orði HÚFA og ég átti að segja orðið." }, { "duration": 12.316, "start": 230.023, "text": "Næsta teikning var af húsi, HÚS. Ég átti að lesa af vörum, heyra \nhljóðin og finna titringinn á hálsi kennarans þegar hann sagði orðin." }, { "duration": 6.17, "start": 242.364, "text": "Það var létt að vinna mér sérhljóða, H-Ú-FA, B-Í-LL." }, { "duration": 5.749, "start": 248.559, "text": "Þetta voru stutt orð og því létt að vinna með \nþau, en samt var þetta erfitt að læra svona." }, { "duration": 8.54, "start": 255.147, "text": "Í þessari bók eru að finna skýr dæmi um \nhvernig döff nemendur voru að læra mál." }, { "duration": 5.675, "start": 263.711, "text": "Kennarinn að búa til verkefni og reyna \nað finna leiðir til að vinna með okkur." }, { "duration": 5.669, "start": 269.411, "text": "Þetta þrennt samtímis, finna\ntitringinn, horfa í spegil," }, { "duration": 2.928, "start": 275.105, "text": "og nemendur með heyrnatæki á \nmeðan kennari talaði í hljóðnema." }, { "duration": 3.678, "start": 278.058, "text": "Þetta þrennt var allt notað á sama tíma." }, { "duration": 12.844, "start": 281.761, "text": "Það var mikil barátta að læra en ég vildi öðlast mál, \nvildi læra að tala svo ég gæti tjáð mig við foreldra mína." }, { "duration": 4.04, "start": 294.63, "text": "Ég man að ég þurfti að \nhlýða kennaranum." }, { "duration": 3.037, "start": 298.695, "text": "Ef hann var ánægður \nþá var ég líka ánægð." }, { "duration": 3.868, "start": 301.757, "text": "Ef hann var ekki ánægður og reiddist mér þá varð ég svo hrædd," }, { "duration": 5.632, "start": 305.649, "text": "og ég þvingaði sjálfa mig til leggja \nharðar að mér til að gera hann ánægðan." }, { "duration": 7.359, "start": 313.696, "text": "Þessi reynsla gerði það að verkum að ég vil ekki vera ströng \ná sama hátt við mína nemendur. Ég passa mig á því." }, { "duration": 8.418, "start": 321.08, "text": "Ég man að ég var svo ánægð þegar mér tókst \nað segja R og T, sem eru erfið samhljóð." }, { "duration": 2.395, "start": 329.523, "text": "Þá hef ég verið átta eða níu ára gömul." }, { "duration": 4.596, "start": 331.943, "text": "Það var endalaus barátta að læra og \nég stritaði til að öðlast mál." }, { "duration": 8.271, "start": 336.564, "text": "En það er ekki ljóst hvort ég áttaði mig á \ntilgangnum að læra að tala. Ég man það ekki." } ]

[ { "duration": 12.046, "start": 0.203, "text": "Keðja, á ensku \"chaining\", \ner tækni til að vinna með tákn." }, { "duration": 10.447, "start": 12.424, "text": "Þetta er tækni sem er notuð til \nað tengja texta og tákn," }, { "duration": 8.886, "start": 22.931, "text": "prentað eða skrifað orð eða \norð stafað með fingrastafrófi." }, { "duration": 6.245, "start": 31.842, "text": "Með þessari tækni gæti \nkennari, til dæmis, stafað orð" }, { "duration": 7.642, "start": 38.112, "text": "og bent samtímis á orðið skrifað á töflu \nog stafað orðið aftur eða skrifað orð" }, { "duration": 4.25, "start": 45.779, "text": "og stafað það \ná fingrastafrófi." }, { "duration": 12.554, "start": 50.332, "text": "Oft hafa keðjur tvo eða þrjá \nhluti og stundum fjóra eða fleiri." }, { "duration": 17.107, "start": 62.953, "text": "Aðrir hafa lýst svipaðri tækni sem \"samloku\" þar \nsem tákn og fingrastafað orð eru til skiptis." }, { "duration": 13.365, "start": 80.085, "text": "Þessi tækni er aðferð til að leggja áherslu á\nog vekja athygli á jafngildi tungumála." }, { "duration": 8.294, "start": 94.245, "text": "Það eru nokkrar mögulegar samsetningar\ntengsla í keðjum af þessu tagi." }, { "duration": 4.116, "start": 102.564, "text": "Eftirfarandi eru nokkur dæmi um \"chaining\" \núr ameríska táknmálinu (ASL):" }, { "duration": 7.733, "start": 106.705, "text": "\"(THEORY) + (T-H-E-O-R-Y) + (THEORY)\"\nfrumritað tákn + fingrastafað + frumritað tákn." }, { "duration": 13.44, "start": 114.463, "text": "Keðja (e. chaining) er oft notuð \nþegar nýr orðaforði er kynntur." }, { "duration": 5.602, "start": 127.928, "text": "Kennarar sem nota það \nvirðast gera það náttúrulega" }, { "duration": 5.361, "start": 133.555, "text": "og miða að því að börn þurfa að \nfá mismunandi form á nýju orði," }, { "duration": 3.707, "start": 138.941, "text": "ritað, fingrastafað \nog táknað." }, { "duration": 5.372, "start": 142.673, "text": "Kennarar nota nokkrar aðferðir til að \nkynna nemendum nýjan orðaforða." }, { "duration": 7.654, "start": 148.07, "text": "Vinna með lykilorð, tákn og setningar sem\nnemendur þurfa til að auka þekkingu sína." }, { "duration": 7.91, "start": 155.749, "text": "Kennarar nota þessa aðferð á margvíslegan\nhátt til að koma til móts við ólíkar þarfir nemenda." }, { "duration": 5.125, "start": 163.683, "text": "Sumir kennarar nota þessa \naðferð til að kynna ný orð." }, { "duration": 6.685, "start": 168.833, "text": "Þessi aðferð er notuð til að \nmynda tengingar milli mála." }, { "duration": 3.428, "start": 175.542, "text": "Til dæmis að þýða á milli\nensku og ameríska táknmálsins," }, { "duration": 8.881, "start": 178.995, "text": "orðið \"hibernation\" á íslensku\nv-e-t-r-a-r-d-v-a-l-i eða vetrardvali." }, { "duration": 7.159, "start": 187.9, "text": "Annað dæmi. Snowhouse, á íslensku\nsnjóhús. Tengja orð." }, { "duration": 15.766, "start": 195.084, "text": "Þessi aðferð, keðja, er notuð til að kynna\nný orð og útskýra merkingu þeirra." }, { "duration": 13.73, "start": 210.875, "text": "Kennarar nota táknmál til að tengja tvö tungumál,\nASL og ensku, og byggja brú á milli þeirra." }, { "duration": 8.125, "start": 224.784, "text": "Kennari kemur með ákveðnar áherslur í kennslu \nheyrnarlausra nemenda sem leiðir hann að þeirri" }, { "duration": 5.12, "start": 232.934, "text": "ákvörðun sem hann tekur \num skólastarfið, kennsluna." }, { "duration": 9.383, "start": 238.079, "text": "Kennarar koma með tungumál og menningu og\ntaka þátt í að móta það mál sem notað er í kennslu" }, { "duration": 5.593, "start": 247.487, "text": "á því stigi sem \nþeir kenna." }, { "duration": 6.128, "start": 253.104, "text": "Kennar er ef til vill með \nákveðna trú eða kenningu" }, { "duration": 10.189, "start": 259.257, "text": "sem hann hefur hlotið í sinni þjálfun, að nota \nfrumritað orð eins mikið og möglegt er" }, { "duration": 10.842, "start": 269.471, "text": "til að kenna börnum orðaforða í ensku, frekar \nen að treysta á fingramál eða aðrar aðferðir." }, { "duration": 9.136, "start": 280.446, "text": "Sennilega kysu þeir að kenna í \nskóla sem endurspeglar þeirra trú." }, { "duration": 7.328, "start": 289.618, "text": "Samkvæmt niðurstöðum Humphriest\nog McDougall væri það almennur skóli." }, { "duration": 6.707, "start": 297.461, "text": "Heyrnarlausir kennarar geta búið yfir \nsvipaðri þekkingu og heyrnarlausir nemendur" }, { "duration": 5.728, "start": 304.193, "text": "sem gerir það að verkum að milli þeirra \nmyndast ákveðin tengsl í kennslunni." }, { "duration": 6.684, "start": 309.946, "text": "Þessi sameiginlega þekking getur verið \ntil komin úr viðhorfum og skoðunum" }, { "duration": 7.754, "start": 316.655, "text": "á því hvað „virkar“ fyrir heyrnarlaus börn, \nbyggt á lífsreynslu þess sem er heyrnarlaus" }, { "duration": 4.417, "start": 324.434, "text": "og heyrnarlausir\nkennarar búa yfir." }, { "duration": 10.208, "start": 328.968, "text": "Einnig getur þetta verið afleiðing samskipta-\nmynsturs innan samfélaga heyrnarlausra." }, { "duration": 10.276, "start": 339.201, "text": "Heyrnarlausir rannsakendur fundu tengingu við \ntalsmáta og talanda heyrnarlausra kennara" }, { "duration": 3.959, "start": 349.502, "text": "sem tóku þátt í rannsókninni." }, { "duration": 9.028, "start": 353.485, "text": "Þessi talsmáti er algengur meðal \nheyrnarlausra notenda táknmáls." }, { "duration": 4.849, "start": 362.861, "text": "Þetta eru samskiptaleiðir sem \neru meðfæddar heyrnarlausum" }, { "duration": 3.41, "start": 367.735, "text": "sem fæðast inn í heyrnarlausar \nfjölskyldur og samfélög." }, { "duration": 4.294, "start": 371.17, "text": "Samskiptamynstur sem er einkennandi \nfyrir samskipti heyrnarlausra." }, { "duration": 11.557, "start": 375.489, "text": "Menning tvítyngis í \nmenntun döff barna" }, { "duration": 5.926, "start": 387.071, "text": "kjarnast um tungumálasamskipti \nkennara og nemanda." }, { "duration": 7.163, "start": 393.022, "text": "Ekki aðeins í áherslum námskrár á sögu\nheyrnarlausra, bókmenntir heyrnarlausra" }, { "duration": 6.459, "start": 400.21, "text": "og frásagnir þeirra heldur á lifandi\ntungumálasamskiptum í daglegu starfi." } ]

[ { "duration": 5.05, "start": 1.382, "text": "Ég nýti eigindlega \naðferðafræði til að leita" }, { "duration": 4.19, "start": 6.552, "text": "eftir upplifunum döff \nfólks á stöðu sinni," }, { "duration": 3.58, "start": 10.842, "text": "hvernig það upplifði sig mismunandi \ná ólíkum tímum málastefna;" }, { "duration": 5.64, "start": 14.532, "text": "raddmálstefnu, alhliða boðskipta og \ntvítyngi í skóla og mætti hindrunum" }, { "duration": 5.93, "start": 20.312, "text": "í aðgengi að samfélaginu. Döff fólk fór af \nstað í baráttu fyrir viðurkenningu á ÍTM" }, { "duration": 5.95, "start": 26.362, "text": "vegna lífsreynslu þeirra \ná tímum táknmálsbannsins." }, { "duration": 4.56, "start": 32.512, "text": "Döff höfðu ekki sama rétt og aðrir \ntil málakennslu og takmarkað" }, { "duration": 3.55, "start": 37.172, "text": "aðgengi var til dæmis \nað táknmálstúlkun." }, { "duration": 5.5, "start": 40.822, "text": "Döff vildu sjá jákvæðar breytingar á\n viðhorfi þjóðfélagsins til táknmálsins," }, { "duration": 4.45, "start": 46.432, "text": "að litið sé á táknmál sem \nfullkomið mál eins og íslenskan." }, { "duration": 5.54, "start": 50.992, "text": "Döff eru tvítyngdir einstaklingar, \nþað er með táknmál og íslensku," }, { "duration": 3.73, "start": 56.632, "text": "á sama hátt og heyrandi fólk getur \nverið tvítyngt á raddmálum," }, { "duration": 2.49, "start": 60.472, "text": "til dæmis íslensku og ensku." }, { "duration": 7.8, "start": 63.082, "text": "Döff fólk barðist við stjórnvöld \nfyrir viðurkenningu ÍTM að lögum." } ]

[ { "duration": 9.37, "start": 1.587, "text": "Döff fræðimaður að nafni Paddy Ladd hóf \nað rannsaka samfélag döff árið 1990." }, { "duration": 6.47, "start": 11.037, "text": "Hann kemur fyrstur með \nhugtakið „deafhood“ eða döfferni." }, { "duration": 4.22, "start": 17.647, "text": "Hann notar hugtakið döfferni \ntil að lýsa hópi fólks, döff," }, { "duration": 4.52, "start": 21.987, "text": "samfélagi einstaklinga sem \nfinna samkennd með hver öðrum," }, { "duration": 6.23, "start": 26.707, "text": "finna að þeir tilheyra hópi sem \ntalar sama mál, sjónrænt mál." }, { "duration": 8.92, "start": 33.057, "text": "Döfferni vísar til málminnihlutahóps \nsem deilir tungumáli og reynslu." }, { "duration": 4.71, "start": 42.167, "text": "Í hópnum finna þau samkennd \nog þar líður þeim vel," }, { "duration": 3.89, "start": 47.027, "text": "upplifa sig örugg í sínu \nnáttúrulega málumhverfi." }, { "duration": 6.85, "start": 51.037, "text": "Samkennd hópsins stuðlar \nað betri döff geðheilsu og" }, { "duration": 2.111, "start": 58.006, "text": "gerir þeim auðveldara\nað fara á milli " }, { "duration": 3.54, "start": 60.227, "text": "menningarheima og tungumála \nþar sem talað er annað tungumál" }, { "duration": 3.75, "start": 63.867, "text": "svo sem íslenska\nog annað ritmál." }, { "duration": 7.38, "start": 67.727, "text": "Einstaklingar sem hafa \nþróað sterka sjálfsmynd sem" }, { "duration": 2.7, "start": 75.197, "text": "döff eiga auðveldara\nmeð að fara milli tveggja" }, { "duration": 4.65, "start": 78.017, "text": " \nmenningarheima, menningu\nheyrandi og döff." } ]

[ { "duration": 9.233, "start": 0.103, "text": "Hér á eftir mun ég skýra af hverju ég vildi að döff nemendur \nværu daglega saman í stofu, táknmálsumhverfi." }, { "duration": 9.771, "start": 9.361, "text": "Byrjendalæsi er kennsluaðferð sem leggur áherslu á\nsamvinnu og samskipti nemenda í lestrarnáminu." }, { "duration": 5.218, "start": 19.157, "text": "Nemendur vinna því oft saman í pörum eða hópum." }, { "duration": 12.805, "start": 24.4, "text": "Námsspil og leikir eru mikilvægar námsleiðir sem þjálfa \ní senn lestrarfærni, samskipti og samvinnu." }, { "duration": 3.305, "start": 37.23, "text": "Í þessari vinnu er tungumálið mikilvægt." }, { "duration": 9.751, "start": 40.56, "text": "Döff nemendur tala sama tungumál, íslenskt táknmál, \nog með því auka þau orðaforða sinn." }, { "duration": 4.563, "start": 50.336, "text": "Eina leiðin til að þetta gerist \ner að þeir séu saman í námi." }, { "duration": 5.985, "start": 55.242, "text": "Eins og staðan var þá voru mjög \nfáir nemendur á yngsta stigi." }, { "duration": 9.42, "start": 61.252, "text": "Þeir fara í blöndun inn í bekk. Döff nemendur eiga að \nvera með jafnöldrum sínum, fylgja bekkjasystkinum sínum." }, { "duration": 5.62, "start": 70.944, "text": "Heyrandi umsjónakennari sér um \nbekkinn, ber ábyrgð á honum." }, { "duration": 11.019, "start": 76.589, "text": "Þar sem döff nemendur eru í bekk fylgir döff kennari ásamt \ntáknmálstúlki í fög eins og stærðfræði, listasmiðju og fleira." }, { "duration": 4.591, "start": 87.633, "text": "Það er erfitt, við þessar aðstæður, að \nskapa döff nemendum umhverfi" }, { "duration": 4.904, "start": 92.249, "text": "sem byggir á menningu heyrnarlausra og íslensku táknmáli." }, { "duration": 7.313, "start": 97.178, "text": "Döff nemendur eiga sama rétt og aðrir nemendur\nað fá tækifæri til að vera með jafnöldrum" }, { "duration": 11.207, "start": 104.516, "text": "sem deila sama móðurmáli og eiga \nóhindruð samskipti við jafnaldra sína." }, { "duration": 7.147, "start": 116.638, "text": "Þannig þroska þau félagsleg samskipti\nöðlast svipaða reynslu og heyrandi nemendur." }, { "duration": 8.932, "start": 123.81, "text": "Draumur minn er að döff nemendur á yngsta stigi, sem \nvoru fjórir til fimm, geta verið saman í táknmálsumhverfi." }, { "duration": 8.496, "start": 134.033, "text": "Auk þess njóta döff nemendur og döff kennarar \nekki eðlilegra og afslappaðra samskipta" }, { "duration": 5.238, "start": 142.554, "text": "vegna þess að við erum inn í íslensku \nmálumhverfi og verðum fyrir miklu ytra áreiti." }, { "duration": 5.053, "start": 147.817, "text": "Það er ekki eðlilegt umhverfi þar \nsem hægt er að njóta námsins." }, { "duration": 7.091, "start": 153.433, "text": "Auk þess vantar okkur þetta innra Deafhood, \nbæði döff nemendur og döff kennarar." }, { "duration": 9.656, "start": 162.033, "text": "Sýn okkar kennara er að byggja sterkan\ngrunn í íslensku hjá okkar nemendum" }, { "duration": 5.907, "start": 171.714, "text": "þannig að hægt er að bæta orðaforðann, \ná hraða sem hentar nemendum." }, { "duration": 12.381, "start": 177.646, "text": "Til þess að það sé hægt þurfa þeir að að æfa sig í að stafa á fingramáli \nog geta lesið bæði fingrastafróf og ritun og tengt fingramál við tákn." }, { "duration": 10.404, "start": 190.356, "text": "Námsbækur, eins og Ævintýrisaga, útskýrðar á táknmáli \nog ný orð stöfuð á fingramáli. Það er tvítyngi í námi." }, { "duration": 8.442, "start": 200.785, "text": "Þannig öðlast nemendur þekkingu á sögunni \nog orðaforða sögunnar á íslensku táknmáli." }, { "duration": 11.449, "start": 209.252, "text": "Þeir þurfa að tengja merkingu orðanna á milli\ntungumála og melta rólega, til að læra íslensku," }, { "duration": 4.403, "start": 220.726, "text": "á meðan heyrandi nemendur læra \níslenskan orðaforða mun hraðar." }, { "duration": 8.145, "start": 225.677, "text": "Döff börn þurfa að þjálfa sjónminnið, \nað læra að þekkja útlit stafa." }, { "duration": 5.804, "start": 233.847, "text": "Tengja orð og mynd. Dæmi, orðið bíll og táknið BÍLL tengjast." }, { "duration": 13.362, "start": 240.441, "text": "Þau þurfa að þekkja fyrirbærið, táknið og \nstafina á mynd og ritmál og táknmál." }, { "duration": 12.562, "start": 253.828, "text": "Staðreyndin er, eins og staðan er í dag, þá eru döff nemendur \ná yngsta stigi oftast einn eða tveir í hverjum árgangi." }, { "duration": 10.912, "start": 266.633, "text": "Þeir hafa ekki sömu möguleika og heyrandi nemendur að\nbyggja upp orðaforða í gegnum merkingarbær samskipti." }, { "duration": 5.621, "start": 277.57, "text": "Það þarf að búa þeim aðstæður þar sem þeir \nlæra að bera virðingu fyrir hver öðrum." }, { "duration": 3.076, "start": 283.216, "text": "þar sem þeir læra samvinnu og samskipti." }, { "duration": 6.959, "start": 286.317, "text": "Það þarf að skapa vinnufrið, skerpa einbeitingu, þar sem þeir \nhafa döff fyrirmyndir, fullorðið fólk sem talar táknmál." }, { "duration": 8.847, "start": 293.301, "text": "Eina leiðin til þess að skapa slíkt námssamfélag er \numhverfi sem tekur mið af menningu þeirra og tungumáli." } ]

[ { "duration": 9.397, "start": 0.001, "text": "Verkefni var að nemendur áttu\nað lesa orð og finna rétta mynd." }, { "duration": 8.311, "start": 10.203, "text": "Björn, Þórður og Jakob stóðu í röð." }, { "duration": 6.9, "start": 18.539, "text": "Allar myndirnar héngu á vegg og kennari \nrétti nemanda miða með orði." }, { "duration": 6.535, "start": 25.464, "text": "Nemandi átti að lesa orðið og ef hann þekkti það, \nfinna myndina sem passaði við orðið." }, { "duration": 4.461, "start": 32.023, "text": "Þetta verkefni var það sama og minnisspilið." }, { "duration": 8.43, "start": 36.643, "text": "Björn fékk orð og las það. Hann þekkti orðið strax og \nsagði á táknmáli „RÚM“ með munnhreyfingu RÚM." }, { "duration": 7.652, "start": 45.098, "text": "Kennari lét hann fá kennaratyggjó \nog Björn festi orðið á vegginn." }, { "duration": 7.082, "start": 52.775, "text": "Þórður sá Björn tákna RÚM og hann var \nfljótur að benda á myndina af rúminu." }, { "duration": 7.546, "start": 59.882, "text": "En Jakob setti hendur með síðum \nog leyfði Birni að spreyta sig." }, { "duration": 11.497, "start": 67.453, "text": "Hann skoðaði myndirnar en var \ntregur til að festa miðann á réttan stað." }, { "duration": 5.481, "start": 78.975, "text": "Hann var með stæla.\nÞórður reyndi að benda á myndina." }, { "duration": 5.456, "start": 84.481, "text": "Björn vildi ekki láta hann trufla sig. Jakob \nreyndi að halda höndunum á honum, passa hann" }, { "duration": 4.132, "start": 89.962, "text": "og leyfa Birni að spreyta sig." }, { "duration": 8.002, "start": 94.119, "text": "Hann leitaði að rétta staðnum fyrir orð, ætlaði \nað festa miðann en hætti við og hélt áfram að leita," }, { "duration": 5.567, "start": 102.146, "text": "Hann leitaði af mynd af stól og táknaði STÓll." }, { "duration": 8.477, "start": 108.213, "text": "Hann sagði að hann hafi ruglast og las orðið\naftur og festi miðann loks við rétta mynd." }, { "duration": 4.397, "start": 116.715, "text": "Jakob tók um hendur Þórðar og hélt \nþeim niðri með síðum. Þórður brosti." }, { "duration": 3.78, "start": 121.137, "text": "Þetta tók hann 34 sekúndur." }, { "duration": 6.701, "start": 125.61, "text": "Næst var röðin komin að Þórði \nað fá miða hjá kennaranum. Las orðið." }, { "duration": 13.639, "start": 132.577, "text": "Hann sýndi Jakob miðann sem sagði ekkert. Hann var fyrst \nekki viss um orðið en benti svo á myndina SKÓGUR." }, { "duration": 9.446, "start": 146.241, "text": "Þetta var ekki rétt. En kennarinn rétti honum kennarartyggjó til \nað festa orðið við mynd og hann hélt þá að orðið væri rétt." }, { "duration": 5.951, "start": 155.712, "text": "Jakob sagði að þetta væri ekki rétt \nmynd, rétta orðið væri DISKUR." }, { "duration": 4.678, "start": 161.688, "text": "Þórður var í vafa hvort væri rétt." }, { "duration": 6.776, "start": 166.391, "text": "Kennarinn sagði eitthvað en samtalið \nsést ekki allt á myndbandinu." }, { "duration": 10.802, "start": 173.192, "text": "Þórður var greinilega í vafa hvort orðið væri rétt.\nJakob reyndi að benda honum á rétt orð en hann var ekki viss." }, { "duration": 5.861, "start": 184.406, "text": "Ég upplifði að það væri tímasóun að\nláta hina nemendur bíða." }, { "duration": 10.078, "start": 190.292, "text": "Þessi uppgötvun var hluti af sjálfsrýni \nminni í þessari starfendarannsókn." }, { "duration": 8.966, "start": 201.121, "text": "Tveimur mánuðum seinna fór ég að rýna í gögnin og áttaði \nmig á að það væri tímasóun að láta nemendur bíða." }, { "duration": 3.71, "start": 210.112, "text": "Til að byrja með fannst mér það góð hugmynd að einn nemandi \nværi að vinna þetta verkefni á meðan aðrir biðu." }, { "duration": 4.693, "start": 213.847, "text": "En eftir að ég fór að greina gögnin sá ég að \nþað var hægt að virkja nemendur betur" }, { "duration": 4.283, "start": 218.565, "text": "og þeir gætu allir verið að vinna \nverkefni á sama tíma." }, { "duration": 4.61, "start": 222.872, "text": "Verkefni til að auka íslenskan orðaforða." }, { "duration": 8.403, "start": 228.108, "text": "Tíminn er dýrmætur fyrir okkar nemendur. Þeir þurfa að \nnýta tímann vel til að öðlast ritmál á eðlilegum hraða." }, { "duration": 7.621, "start": 236.536, "text": "Þarna lærði ég af eigin mistökum, sem aftur styrkti \nfagvitund mína og gaf mér tækifæri til að gera betur." }, { "duration": 8.846, "start": 246.361, "text": "Skilaboðin til mín voru að það væri tímasóun að láta \nnemendur bíða á meðan einn nemandi væri að vinna." }, { "duration": 4.963, "start": 255.445, "text": "Það var betra að vinna eitthvað annað á meðan." }, { "duration": 11.984, "start": 260.433, "text": "Ég sá að allir þurfa að fá að vinna sjálfstætt. Tíminn er dýrmætur \nog mikilvægt að nýta hann til að byggja upp íslenskan orðaforða." }, { "duration": 7.597, "start": 272.442, "text": "Þannig varð hugmyndin til að á meðan einn nemandi væri \nað vinna þetta verkefni gætu aðrir verið að vinna önnur verkefni" }, { "duration": 7.904, "start": 280.064, "text": "til dæmis finna rétta mynd og tengja orði, \nsóknarskrift, orðasúpa eða skrifa orðin á tússtöflu." }, { "duration": 3.492, "start": 287.992, "text": "Allt verkefni til að auka orðaforða í íslensku." } ]

[ { "duration": 6.62, "start": 5.7, "text": "Á föstudaginn var, var haldið málvísindakaffi í Veröld, húsi Vigdísar," }, { "duration": 3.38, "start": 12.52, "text": "sem er nýbygging við nálægt Háskóla Íslands." }, { "duration": 6.34, "start": 16.22, "text": "Doktor í málvísindum frá Háskóla í Sevilla,\n sem er á suður á Spáni," }, { "duration": 9.92, "start": 22.92, "text": "heitir Dr. Juan Pablo Mora kom hingað\nog hann hélt áhugavert erindi." }, { "duration": 6.32, "start": 41.34, "text": "Endurlífgun radd- og táknmáls í verkefnum tengdum samfélagsþátttökunámi." }, { "duration": 1.76, "start": 47.98, "text": "Hvað er þetta?" }, { "duration": 7.28, "start": 50.12, "text": "Hann sagði að kjarni tungumála í heiminum væri að hverfa, sérstaklega í þeim málum sem eru í" }, { "duration": 3.28, "start": 57.62, "text": "útrýmingarhættu, eins og íslenskt táknmál," }, { "duration": 4.92, "start": 61.24, "text": "og talað var að málvísindamenn hafi\nunnið í því að rannsaka tungumál en" }, { "duration": 4.92, "start": 66.44, "text": "vandamálið við það er að þeir hafa\nþekkingu á máli án þess að nýta hana." }, { "duration": 10.02, "start": 76.68, "text": "Hann sagði frá Mixtecan tungumálinu\nsem hann hafi unnið í 25 ár á Mexikó með" }, { "duration": 3.6, "start": 86.96, "text": "því að nota nýjar aðferðir og samfélagsmiðlun." }, { "duration": 2.12, "start": 90.72, "text": "Hvað þýðir þetta og hvernig áhrif hefur það?" }, { "duration": 5.52, "start": 93.96, "text": "Með aðferðunum og samfélagsmiðlun hafa nemendum gefist tækifæri til að læra um málið" }, { "duration": 6.14, "start": 99.9, "text": "og menninguna en verða meðvituð um\nerfiðleika þess að halda málinu lifandi." }, { "duration": 7.44, "start": 106.34, "text": "Þau fá innblástur til að styrkja málið og vekja athygli á því í samfélaginu." }, { "duration": 3.16, "start": 116.64, "text": "Þökk sé nýju aðferðinni sem Dr. Mora notar." }, { "duration": 6.42, "start": 120.6, "text": "Einnig var unnið sambærilegt verkefni með spænskt táknmál í Sevilla," }, { "duration": 5.72, "start": 127.34, "text": "málvísindanemendur á fjórða ári gerðu\nsín eigin verkefni um táknmálið á" }, { "duration": 11.42, "start": 133.32, "text": "málvísindahátíð þar sem nemendur kynntu vísindaverkefnin sín fyrir öðrum." }, { "duration": 8.58, "start": 157.1, "text": "Fyrirlesturinn var mjög áhugaverður þar sem nemendur lærðu spænska táknmálið og kynntu tungumálið fyrir öðrum." }, { "duration": 3.64, "start": 166.14, "text": "Þetta er vitundarvakning til að sýna\nhvernig málinu er háttað." }, { "duration": 4.82, "start": 170.06, "text": "Einnig græða málvísindanemendur á því." }, { "duration": 6.26, "start": 178.2, "text": "Þú hefur unnið sem málvísindamaður við að rannsaka táknmál í undanfarið og sástu eitthvað nýtt" }, { "duration": 6.76, "start": 184.76, "text": "í fyrirlestrinum sem þú getur nýtt eitthvað seinna?" }, { "duration": 9.26, "start": 192.2, "text": "Ég hef tekið eftir að fólk notar ný tæki\nog aðferðir í tengslum við þetta." }, { "duration": 6.32, "start": 201.72, "text": "Mig vantar að vita meira um þetta\nþví fyrirlesturinn var stuttur." }, { "duration": 4.64, "start": 208.66, "text": "Ég er spenntur að læra meira um þetta." }, { "duration": 5, "start": 214.16, "text": "Eins og þið munið eftir, þá ræddum við um stöðu\níslenska táknmálsins vegna útrýmingarhættu" }, { "duration": 3.38, "start": 219.44, "text": "og hvað við þurfum að framkvæma\ntil að koma í veg fyrir að málið hverfi." }, { "duration": 4.54, "start": 223.06, "text": "Hann gaf okkur ný verkfæri og\nhugmyndir um hvað við gætum gert." }, { "duration": 3.12, "start": 227.88, "text": "Það eru alltaf hægt að finna nýjar leiðir." }, { "duration": 7.74, "start": 234.48, "text": "Varðandi stöðu íslenska táknmálsins, tókstu eftir einhverju nýju í fyrirlestirinum sem þú gætir nýtt?" }, { "duration": 8.12, "start": 242.58, "text": "Við getum nýtt samfélagsmiðlana meira\nog fá fleiri sjálfsboðaliða í viðburðum" }, { "duration": 5.54, "start": 250.96, "text": "eins og við gerðum á Menningarnótt árið 2012 og\ngrípa tækifæri þegar fullt af fólki er á staðnum." }, { "duration": 5.24, "start": 256.76, "text": "Eins og á þjóðhátíðardaginn, menningarnótt, bókmennta- eða barnamenningarhátíð." }, { "duration": 9.24, "start": 262.28, "text": "Grípa tækifærið þegar það gefst og vekja athygli fólks á táknmálinu, það þarf ekki að vera erfitt verkefni." }, { "duration": 7.46, "start": 272, "text": "Ég hvet ykkur að taka þátt í næsta fyrirlestri\ntil að græða upplýsingar og finna leiðir" }, { "duration": 3.74, "start": 279.82, "text": "sem gætu passað hér á Íslandi." }, { "duration": 7.24, "start": 284.42, "text": "Til að finna næsta fyrirlestur er hægt að fara á heimasíðu okkar, deaf.is og þar undir Viðburði." }, { "duration": 2.64, "start": 293.18, "text": "Ég finn sjálfur að ég hef grætt mikið á því." } ]

[ { "duration": 7.64, "start": 1.052, "text": "Alheimsamtök döff funduðu \num nauðsyn þess að" }, { "duration": 6.03, "start": 8.852, "text": "viðurkenna táknmál vegna \naðgengis og menntunar." }, { "duration": 12.9, "start": 14.972, "text": "Árið 1987, á heimsþingi Alheimsamtakanna í \nHelsinki, var hugtakið “viðurkenning á táknmáli”" }, { "duration": 6.02, "start": 27.972, "text": "notað í fyrsta sinn í ályktun \nsem samþykkt var þar." }, { "duration": 7.23, "start": 34.642, "text": "Á Evrópuþingi 1988 hóf \nEvrópusamband döff fyrst" }, { "duration": 3.6, "start": 41.972, "text": "baráttuna fyrir \nviðurkenningu táknmála." }, { "duration": 4.48, "start": 45.712, "text": "Þar hvöttu þeir framkvæmdastjórn\nEvrópuþings (ESB) til að leggja fram" }, { "duration": 5.18, "start": 50.322, "text": "tillögur ráðsins um opinbera \nviðurkenningu táknmáls í hverju " }, { "duration": 4.41, "start": 55.612, "text": "aðildarríki Evrópu og \naðildaríkin hvött til að " }, { "duration": 4.33, "start": 60.172, "text": "afnema hindranir \nfyrir notkun táknmáls." }, { "duration": 7.05, "start": 65.152, "text": "Seint á árinu 1990 hófu \nAlheimssamtök döff" }, { "duration": 3.99, "start": 72.312, "text": "baráttuna fyrir viðurkenningu \ntáknmáls þannig að það " }, { "duration": 5.42, "start": 76.422, "text": "yrði lögfest í hverju landi." }, { "duration": 7.23, "start": 82.682, "text": "Síðan þá hafa táknmálsréttindi \naukist og fræði menn hafa í " }, { "duration": 6.32, "start": 90.032, "text": "auknum mæli rannsakað táknmál. \nÞá hefur táknmálsamfélagið sett" }, { "duration": 4.41, "start": 96.452, "text": "það í forgang að berjast \nfyrir táknmálsréttindum." }, { "duration": 11.16, "start": 101.712, "text": "Þemað á átjándu heimsráðstefnu \nAlheimssamtaka döff sem haldin" }, { "duration": 12.429, "start": 112.992, "text": "var í París í júlí 2019 var \"Sign\nLanguage Rights for All” eða" }, { "duration": 8.41, "start": 125.632, "text": "\"réttindi til táknmáls fyrir alla\". \nÞetta þema er fyrst og fremst " }, { "duration": 5.92, "start": 134.162, "text": "til að beina athygli að mannréttindum \ndöff til tungumáls og samfélagslega " }, { "duration": 4.8, "start": 140.192, "text": "viðurkenningu táknmálsins. \nAthygli á að táknmál sé " }, { "duration": 11.6, "start": 145.102, "text": "þjóðtungumál, opinbert tungumál, \ntungumál í vinnuumhverfi,  svæðisbundið " }, { "duration": 5.58, "start": 156.812, "text": "tungumál eða minnihluta tungumál." } ]

[ { "duration": 7.53, "start": 2.033, "text": "Í þessum kafla lýsi ég\naðferðafræði og framkvæmd rannsóknar" }, { "duration": 3.46, "start": 9.673, "text": "og þeim aðferðum sem \nég notaði við að afla " }, { "duration": 3.23, "start": 13.273, "text": "rannsóknargagna \nog greina þau. " }, { "duration": 4.54, "start": 16.613, "text": "Ég segi einnig frá \nvettvangi rannsóknar, " }, { "duration": 4.22, "start": 21.253, "text": "þátttakendum, hvernig \nþeir voru valdir og" }, { "duration": 2.13, "start": 25.593, "text": "tengslum mínum við þá. " }, { "duration": 4.52, "start": 27.933, "text": "Í lok kaflans fjalla ég \num aðferðafræðilegan" }, { "duration": 4.98, "start": 32.573, "text": "áreiðanleika gagnanna og \ntakmarkanir rannsóknarinnar.  " } ]

[ { "duration": 15.979, "start": 0.001, "text": "Stigskiptur stuðningur (e. scaffolding)\nþýðir að kennarinn sýnir nemendum það" }, { "duration": 6.061, "start": 16.005, "text": "sem þeir þurfa að ná tökum á \nog hvernig þeir fara að því." }, { "duration": 8.049, "start": 22.091, "text": "Þegar nemendur hefjast handa tekur \nsamvinna nemenda og kennara við" }, { "duration": 7.529, "start": 30.165, "text": "og að lokum vinna nemendur sjálfir \nverkið og kennarinn fylgist með." }, { "duration": 3.376, "start": 37.719, "text": "Skipt í fjögur stig." }, { "duration": 5.243, "start": 41.509, "text": "1. stig: Kennari gerir og nemendur horfa." }, { "duration": 6.006, "start": 46.777, "text": "2. stig: Kennari gerir og \nnemendur hjálpa." }, { "duration": 5.215, "start": 52.808, "text": "3. stig: Nemendur gera \nog kennari hjálpar." }, { "duration": 5.467, "start": 58.048, "text": "4. stig: Nemendur gera og\nkennari fylgist með." } ]

[ { "duration": 6.34, "start": 2.417, "text": "Viðtölin voru ýmist tekin inn í \nstofu heima hjá mér eða í húsnæði" }, { "duration": 4.41, "start": 8.827, "text": "túlkaþjónustu Samskiptamiðstöðvar \nheyrnarlausra og heyrnarskertra" }, { "duration": 4.32, "start": 13.377, "text": "þar sem er sófa-\nsett og stofuborð." }, { "duration": 5.29, "start": 17.807, "text": "Lögð var áhersla á að eiga afslappað samtal \nvið viðmælendur á meðan á upptöku stóð." }, { "duration": 4.02, "start": 23.217, "text": "Leitast var við að láta þeim líða eins \nog þeir væru í stofu heima hjá sér." }, { "duration": 5.09, "start": 27.337, "text": "Í viðtölunum sem tekin voru í gegnum skype sat \nég við skrifstofuborð inni á skrifstofunni minni." }, { "duration": 1.81, "start": 32.527, "text": "Til að taka upp viðtölin sem \nég átti við döff einstaklinga" }, { "duration": 5.05, "start": 34.457, "text": "sem búa í Noregi og \nDanmörku í gegnum skjáinn" }, { "duration": 2.12, "start": 39.607, "text": "þá var ég með eina upptökuvél \nvið hliðin á mér á skrifborðinu" }, { "duration": 4, "start": 41.827, "text": "sem myndaði döff \neinstaklingana á skjánum" }, { "duration": 4.12, "start": 46.007, "text": "og eina myndavél sem var beint að mér \ntil á ná fram því sem ég táknaði." }, { "duration": 2.48, "start": 51.247, "text": "Viðtölin voru mislöng." }, { "duration": 6.22, "start": 53.817, "text": "Þau voru oftast um eina klukkustund. \nÖll viðtölin voru tekin upp." }, { "duration": 4.49, "start": 60.087, "text": "Eigindleg viðtöl voru notuð \ntil að safna upplýsingum" }, { "duration": 5.56, "start": 64.687, "text": "um baráttusögu um viðurkenningu \níslenska táknmálsins hér á landi." } ]

[ { "duration": 3.74, "start": 1.674, "text": "Hér á eftir er farið yfir helstu \nlærdóma sem draga má af" }, { "duration": 5.16, "start": 5.514, "text": "rannsókninni um hvaða ástæður \nlágu að baki baráttu döff fyrir" }, { "duration": 4.9, "start": 10.794, "text": "viðurkenningu á íslensku táknmáli \nsem fullgildu tungumáli og" }, { "duration": 5.63, "start": 15.824, "text": "hvaða áhrif viðurkenningin hefur \nhaft á stöðu táknmálsins í dag." }, { "duration": 6.36, "start": 21.804, "text": "Viðurkenning á íslensku táknmáli og \nstaða þess hefur oft verið í umræðu" }, { "duration": 7.31, "start": 28.274, "text": "döff um sig og aðstæður \nsínar síðustu áratugi." }, { "duration": 7.67, "start": 35.704, "text": "Í raun má segja að döff \nvelji sömu aðferðir og" }, { "duration": 6.87, "start": 43.504, "text": "einkennir þjóðir í sjálfstæðisbaráttu. \nÞær leitast við að styrkja" }, { "duration": 6.02, "start": 50.574, "text": "og vernda tungumálið og fá það \nviðurkennt í lögum sem móðurmál." }, { "duration": 7.54, "start": 56.724, "text": "Í upphafi sjálfstæðisbaráttu \nÍslendinga, snemma á 19. öld," }, { "duration": 6.66, "start": 64.604, "text": "var lögð áhersla á tungumálið og \nmikilvægi þess fyrir íslenskt þjóðerni" }, { "duration": 10.2, "start": 71.684, "text": "og þjóðarvitund. Hér á landi eigum \nvið íslenskt táknmál því táknmál" }, { "duration": 8.15, "start": 81.984, "text": "er ekki alþjóðlegt mál. Í baráttu fyrir viðurkenningu \níslenska táknmálsins lögðu döff áherslu á táknmál sem" }, { "duration": 7.57, "start": 90.254, "text": "móðurmál sitt og mikilvægi þess\nfyrir döfferni samfélags döff." } ]

[ { "duration": 4.66, "start": 1.149, "text": "Finnar voru fyrstir á Norðurlöndunum til \nað berjast fyrir viðurkenningu táknmáls" }, { "duration": 6.679, "start": 5.949, "text": "og náðu þeim árangri að það \nvarð viðurkennt í stjórnarskrá." }, { "duration": 4.05, "start": 12.939, "text": "Berglind sá fyrir sér að lykilinn \nað réttindum döff fólks fælist í" }, { "duration": 3.73, "start": 17.119, "text": "því að gera eins og Finnar, \nað fá viðurkenningu á íslensku" }, { "duration": 8.21, "start": 21.119, "text": "táknmáli í gegnum stjórnarskrána \neða með sérstökum lögum um málið." }, { "duration": 5.89, "start": 29.679, "text": "Hún sá fyrir sér að íslenskt táknmál \nyrði viðurkennt sem tungumál sem" }, { "duration": 9.08, "start": 35.679, "text": "væri jafnrétthátt íslensku á öllum sviðum \ntil dæmis á leiksýningum, í menntun," }, { "duration": 4.16, "start": 44.929, "text": "og í heilbrigðiskerfinu og þar \nværi tryggt aðgengi að táknmáli." }, { "duration": 6.62, "start": 49.419, "text": "Eftir að slíkar umræður hæfust yrði sett \naf stað vinna við að gera tillögur að þeim" }, { "duration": 5.24, "start": 56.199, "text": "aðgerðum sem þyrfti á öllum \nsviðum til að ná jafnrétti." }, { "duration": 7.32, "start": 61.829, "text": "Að hennar áliti leituðu döff \neftir viðurkenningu á tilveru sinni." }, { "duration": 6.56, "start": 69.469, "text": "Viðurkenningu á því að döff fólk \nmyndaði málhóp sem ætti sama" }, { "duration": 5.26, "start": 76.129, "text": "rétt á öllum sviðum til íslensks \ntáknmáls og aðrir íslendingar" }, { "duration": 5.52, "start": 81.519, "text": "nytu til íslensku. Döff \nhöfðu ekki haft skýra mynd" }, { "duration": 2.81, "start": 87.249, "text": "að viðurkenning táknmáls \nværi réttindi þeirra af því" }, { "duration": 2.29, "start": 90.169, "text": "að það var áður en \numræðan um viðurkenningu" }, { "duration": 3.96, "start": 92.599, "text": "á íslensku táknmáli hófst. Ástæðan fyrir \nþeirri vakningu sem varð var sú að" }, { "duration": 8.61, "start": 96.669, "text": "Hafdís Gísladóttir, sem var ráðin\nframkvæmdastjóri Félags döff árið 1997," }, { "duration": 11.49, "start": 105.389, "text": "fékk Ástráð Haraldsson, lögfræðing, \ntil þess að vinna með félaginu" }, { "duration": 3.47, "start": 117.009, "text": "og berjast fyrir viðurkenningu á\níslensku táknmáli. Hann lagði mikla" }, { "duration": 4.8, "start": 120.599, "text": "áherslu á nauðsyn þess að fá \níslensk táknmál viðurkennt" }, { "duration": 7.551, "start": 125.508, "text": "í lögum og benti á að ekki væri hægt \nað sækja mál án þess að til væru lög" }, { "duration": 6.32, "start": 133.299, "text": "sem vernduðu rétt fólks til tungumálsins. \nBerglind Stefánsdóttir benti á" }, { "duration": 7.68, "start": 139.739, "text": "að Ástráður hafi sagt að með réttindum \nyrði að vera lög eða reglugerð" }, { "duration": 7.85, "start": 147.529, "text": "bakvið annars væri baráttan vonlaus.\nHann taldi að sækjast ætti eftir" }, { "duration": 6.91, "start": 155.559, "text": "sérlögum um íslensk táknmál, ekki \nværi hægt að fara finnsku leiðina" }, { "duration": 5.54, "start": 162.589, "text": "og fá íslensk táknmál \nviðurkennt í stjórnarskrá Íslands." }, { "duration": 7.02, "start": 168.229, "text": "Í lögum væri heldur ekki fjallað\num stöðu íslenskunnar." }, { "duration": 7.8, "start": 175.529, "text": "Svavar Gestsson, þá fyrrverandi\nmenntamálaráðherra, studdi áfram" }, { "duration": 5.12, "start": 183.389, "text": "baráttu döff á Alþingi. \nÁ þremur þingum," }, { "duration": 8.6, "start": 188.629, "text": "1996–1999, lagði hann fram\nþingsályktunartillögu um að" }, { "duration": 6.2, "start": 197.329, "text": "Alþingi fæli Menntamálaráðherra\nað undirbúa frumvarp til laga um" }, { "duration": 4.47, "start": 203.699, "text": "að íslenskt táknmál yrði viðurkennt \nsem móðurmál döff á Íslandi" }, { "duration": 5.56, "start": 208.299, "text": "án þess að það bæri árangur. \nMenntamálanefnd fjallaði að" }, { "duration": 4.41, "start": 213.989, "text": "lokum um tillöguna og benti \ná að íslenskan væri hvorki" }, { "duration": 5.64, "start": 218.529, "text": "viðurkennd sem móðurmál \nÍslendinga í lögum né stjórnarskrá." }, { "duration": 3.58, "start": 224.249, "text": "Nefndin taldi að undirbúa þyrfti \nviðurkenningu á íslensku táknmáli" }, { "duration": 4.03, "start": 227.939, "text": "af kostgæfni þar sem slík \nviðurkenning hefði víðtæk áhrif." }, { "duration": 3, "start": 232.169, "text": "Tillaga hennar var að \nMenntamálaráðherra" }, { "duration": 5.26, "start": 235.269, "text": "yrði falið að láta gera athugun \ná réttarstöðu döff hér á landi í" }, { "duration": 4.63, "start": 240.649, "text": "samanburði við réttarstöðu \ndöff í nágrannalöndunum með" }, { "duration": 5.1, "start": 245.399, "text": "það að markmiði að tryggja sem \nbest stöðu íslensks táknmáls." } ]

[ { "duration": 3.24, "start": 1.378, "text": "Í gegnum tímabil \nraddmálsstefnunnar" }, { "duration": 3.61, "start": 4.738, "text": "fengu döff ekki \nþann aðgang að" }, { "duration": 2.82, "start": 8.448, "text": "náttúrulegu máli \nsem þeir þurftu til" }, { "duration": 3.15, "start": 11.438, "text": "að vaxa og dafna \nsem einstaklingar." }, { "duration": 4.71, "start": 14.668, "text": "Staða döff einstaklinga \ní íslensku ritmáli, lestri" }, { "duration": 4.7, "start": 19.498, "text": "og ritun, var mjög\nslök við lok náms" }, { "duration": 2.33, "start": 24.318, "text": "því á þessum tíma \nvar tvítyngiskennsla," }, { "duration": 4.24, "start": 26.738, "text": "íslenska og táknmál, ekki \ntil í skólaumhverfi þeirra." }, { "duration": 6.35, "start": 31.118, "text": "Döff sem luku skólagöngu sinni \ná tíma raddmálstefnunnar" }, { "duration": 4.88, "start": 37.748, "text": "áttu hvorki vísan stað \nné félag fyrir döff" }, { "duration": 5.87, "start": 42.738, "text": "þar sem þeir gátu \nkomið saman til tjáskipta." }, { "duration": 5.11, "start": 48.808, "text": "Þegar raddmálstímabilinu \nlauk voru döff ekki tilbúnir" }, { "duration": 4.44, "start": 54.018, "text": "til að taka þátt í íslensku \nsamfélagi. Hér á landi voru" }, { "duration": 4.28, "start": 58.598, "text": "hvorki túlkar né önnur \nþjónusta í boði fyrir döff." }, { "duration": 6.15, "start": 63.028, "text": "Döff voru í raun óvirkir \nsamfélagsþegnar því" }, { "duration": 4.17, "start": 69.308, "text": "þeir höfðu engan aðgang \nað íslensku samfélagi." }, { "duration": 2.69, "start": 73.608, "text": "Döff höfðu ekki \nmöguleika á að fá" }, { "duration": 5.02, "start": 76.408, "text": "túlkun í skólum, ekki \ná foreldrafundum né á" }, { "duration": 3.75, "start": 81.528, "text": "verkalýðsfélagsnámskeiðum \neða annars staðar." }, { "duration": 2.45, "start": 85.408, "text": "Heyrandi foreldrar \nkunnu ekki heldur" }, { "duration": 6.29, "start": 87.978, "text": "táknmál og gátu aðeins \nútskýrt hluti og það sem" }, { "duration": 2.46, "start": 94.388, "text": "var að gerast á  \nyfirborðslegan og" }, { "duration": 2.46, "start": 96.988, "text": "ófullnægjandi hátt." }, { "duration": 4.65, "start": 99.568, "text": "Döff voru áhorfendur \nað samfélaginu" }, { "duration": 3.54, "start": 104.358, "text": "en ekki virkir \nþátttakendur." }, { "duration": 3.66, "start": 108.098, "text": "Vegna takmarkaðra \nsamskipta á tímum" }, { "duration": 5.97, "start": 111.868, "text": "raddmálsstefnunnar þróuðu \ndöff með sér veika sjálfsvitund." }, { "duration": 6.06, "start": 117.938, "text": "Þessi þróun átti sér stað \nyfir langt einangrunartímabil." }, { "duration": 3.57, "start": 124.118, "text": "og gerðist meðal \ndöff víða um heim." }, { "duration": 5.07, "start": 127.888, "text": "Þessi einangrun og veika\nsjálfsvitund hafði þau áhrif" }, { "duration": 5.33, "start": 133.088, "text": "að á tímabili raddmálstefnunnar  \nþróaðist meðal döff mjög" }, { "duration": 5.72, "start": 138.498, "text": "neikvæð sjálfsmynd \nog vantrú á eigin getu." }, { "duration": 2.95, "start": 144.318, "text": "Smám saman varð til sterk \ntilfinning um uppgjöf innan " }, { "duration": 4.11, "start": 147.378, "text": "hópsins og að það að vera. \nDöff þýddi að þeir gætu ekki." } ]

[ { "duration": 23.01, "start": 0, "text": "Hvort sem heyrandi kennari les fyrir börnin og túlkur túlkar söguna eða döff kennari túlki \num leið og heyrandi kennari les upphátt, þá fylgir sagan takti raddmálsins." }, { "duration": 8.831, "start": 23.909, "text": "Þegar við fylgjum þeim takti sem er í heyrandi bekk, þá náum \nekki að fylgja eigin takti, vinna með fingrastafrófið og táknmálið." }, { "duration": 6.507, "start": 32.764, "text": "Taktur raddmáls og táknmáls er ekki sá sami, og það skapast \nspenna í táknmálsvinnunni við að reyna að fylgja raddmálinu." }, { "duration": 6.042, "start": 39.296, "text": "Í döff Byrjendalæsi fáum við ró til að lesa söguna fyrir \nnemendur á íslensku táknmáli í táknmálsumhverfi." }, { "duration": 5.375, "start": 45.363, "text": "Við fáum tækifæri að tjá okkur á eigin hraða, lesum \nsöguna á táknmáli og stöfum ný orð fyrir nemendur." }, { "duration": 10.105, "start": 50.763, "text": "Í döff stofu, í gegnum táknmálið, náum við að \ntákna og tengja tákn við fingrastöfun og ritað mál." }, { "duration": 6.981, "start": 60.892, "text": "Við erum að vinna sjónrænt með \ntvö mál, stefna að tvítyngi í gegnum sjón." }, { "duration": 10.168, "start": 68.123, "text": "Við kennararnir ræddum um hvað nemendur okkar \nskildu söguna mikið betur þegar hún var sögð á táknmáli." }, { "duration": 9.053, "start": 78.316, "text": "Auk þess sem félagsleg staða þeirra hefur breyst \nmikið þegar þeir ná að hafa samskipti á táknmáli." }, { "duration": 14.105, "start": 87.877, "text": "Ég hugleiddi hvort ávinning þess væri að finna í að vera saman í \ntáknmálsumhverfi á döff svæði með döff starfsfólki í döff menningu," }, { "duration": 6.05, "start": 102.007, "text": "þar sem öll samskipti eru á táknmáli, \nallt þetta fléttast saman." }, { "duration": 7.563, "start": 108.082, "text": "Allir læra að bera virðingu fyrir hver öðrum óháð aldri \nog fá tækifæri til að hafa fullorðnar döff fyrirmyndir." }, { "duration": 5.279, "start": 115.67, "text": "Þetta passar vel við það sem \nPaddy Ladd segir um deafhood." }, { "duration": 8.239, "start": 120.974, "text": "Þegar ég kom inn í döff stofu með mínum nemanda \nsátu hinir við borð og voru að spjalla við kennara." }, { "duration": 6.245, "start": 129.238, "text": "Einn nemandi sat fyrir miðju og fylgdist með umræðunum, \nhorfði á þann sem talaði hverju sinni." }, { "duration": 10.399, "start": 135.508, "text": "Andlit hans ljómaði. Ég sá hversu spenntur,\nafslappaður og ánægður hann var." }, { "duration": 12.081, "start": 145.932, "text": "Það segir mér að hann hafði \nfullt aðgengi að samskiptunum." }, { "duration": 12.607, "start": 158.038, "text": "Þarna lærðu þau eðlileg samskipti á táknmáli, hvernig \nþau hlusta á hvert annað og sýna hvert öðru virðingu." }, { "duration": 6.539, "start": 170.67, "text": "Það gladdi mig að sjá eðlilegt samtal." }, { "duration": 7.918, "start": 177.234, "text": "Ég fylltist stolti að sjá móðurmálið mitt í \ntáknmálsumhverfi og ég gat fylgst með samræðunum." }, { "duration": 8.041, "start": 185.177, "text": "Þessi stofa er eini staðurinn í skólanum þar sem \ntáknmál er notað sem móðurmál í kennslu." }, { "duration": 3.678, "start": 193.243, "text": "Ég fann að þar á ég heima." } ]

[ { "duration": 12.046, "start": 0.203, "text": "Keðja, á ensku \"chaining\", \ner tækni til að vinna með tákn." }, { "duration": 10.447, "start": 12.424, "text": "Þetta er tækni notuð til \nað tengja texta og tákn," }, { "duration": 8.886, "start": 22.931, "text": "prentað eða skrifað orð eða \norð stafað með fingrastafrófi." }, { "duration": 6.245, "start": 31.842, "text": "Með þessari tækni gæti \nkennari, til dæmis, stafað orð" }, { "duration": 7.642, "start": 38.112, "text": "og bent samtímis á orðið skrifað á töflu \nog stafað orðið aftur eða skrifað orð" }, { "duration": 4.25, "start": 45.779, "text": "og stafað það \ná fingrastafrófi." }, { "duration": 12.554, "start": 50.332, "text": "Oft hafa keðjur tvo eða þrjá \nhluti og stundum fjóra eða fleiri." }, { "duration": 17.107, "start": 62.953, "text": "Aðrir hafa lýst svipaðri tækni sem \"samloku\" þar \nsem tákn og fingrastafað orð eru til skiptis." }, { "duration": 13.365, "start": 80.085, "text": "Þessi tækni er aðferð til að leggja áherslu á\nog vekja athygli á jafngildi tungumála." }, { "duration": 8.294, "start": 94.245, "text": "Það eru nokkrar mögulegar samsetningar\ntengsla í keðjum af þessu tagi." }, { "duration": 4.116, "start": 102.564, "text": "Eftirfarandi eru nokkur dæmi um \"chaining\" \núr ameríska táknmálinu (ASL):" }, { "duration": 7.733, "start": 106.705, "text": "\"(THEORY) + (T-H-E-O-R-Y) + (THEORY)\"\nfrumritað tákn + fingrastafað + frumritað tákn." }, { "duration": 13.44, "start": 114.463, "text": "Keðja (e. chaining) er oft notuð \nþegar nýr orðaforði er kynntur." }, { "duration": 5.602, "start": 127.928, "text": "Kennarar sem nota það \nvirðast gera það náttúrulega" }, { "duration": 5.361, "start": 133.555, "text": "og miða að því að börn þurfa að \nfá mismunandi form á nýju orði," }, { "duration": 3.707, "start": 138.941, "text": "ritað, fingrastafað \nog táknað." }, { "duration": 5.372, "start": 142.673, "text": "Kennarar nota nokkrar aðferðir til að \nkynna nemendum nýjan orðaforða." }, { "duration": 7.654, "start": 148.07, "text": "Vinna með lykilorð, tákn og setningar sem\nnemendur þurfa til að auka þekkingu sína." }, { "duration": 7.91, "start": 155.749, "text": "Kennarar nota þessa aðferð á margvíslegan\nhátt til að koma til móts við ólíkar þarfir nemenda." }, { "duration": 5.125, "start": 163.683, "text": "Sumir kennarar nota þessa \naðferð til að kynna ný orð." }, { "duration": 6.685, "start": 168.833, "text": "Þessi aðferð er notuð til að \nmynda tengingar milli mála." }, { "duration": 3.428, "start": 175.542, "text": "Til dæmis að þýða á milli\nensku og ameríska táknmálsins," }, { "duration": 8.881, "start": 178.995, "text": "orðið hibernation, á íslensku\nv-e-t-r-a-r-d-v-a-l-i eða vetrardvali." }, { "duration": 7.159, "start": 187.9, "text": "Annað dæmi. Snowhouse, á íslensku\nsnjóhús. Tengja orð." }, { "duration": 15.766, "start": 195.084, "text": "Þessi aðferð, keðja, er notuð til að kynna\nný orð og útskýra merkingu þeirra." }, { "duration": 13.73, "start": 210.875, "text": "Kennarar nota táknmál til að tengja tvö tungumál,\nASL og ensku, og byggja brú á milli þeirra." }, { "duration": 8.125, "start": 224.784, "text": "Kennari kemur með ákveðnar áherslur í kennslu \nheyrnarlausra nemenda sem leiðir hann að þeirri" }, { "duration": 5.12, "start": 232.934, "text": "ákvörðun sem hann tekur \num skólastarfið, kennsluna." }, { "duration": 9.383, "start": 238.079, "text": "Kennarar koma með tungumál og menningu og\ntaka þátt í að móta það mál sem notað er í kennslu" }, { "duration": 5.593, "start": 247.487, "text": "á því stigi sem \nþeir kenna." }, { "duration": 6.128, "start": 253.104, "text": "Kennar er ef til vill með \nákveðna trú eða kenningu" }, { "duration": 10.189, "start": 259.257, "text": "sem hann hefur hlotið í sinni þjálfun, að nota \nfrumritað orð eins mikið og möglegt er" }, { "duration": 10.842, "start": 269.471, "text": "til að kenna börnum orðaforða í ensku, frekar \nen að treysta á fingramál eða aðrar aðferðir." }, { "duration": 9.136, "start": 280.446, "text": "Sennilega kysu þeir að kenna í \nskóla sem endurspeglar þeirra trú." }, { "duration": 7.328, "start": 289.618, "text": "Samkvæmt niðurstöðum Humphriest\nog McDougall væri það almennur skóli." }, { "duration": 6.707, "start": 297.461, "text": "Heyrnarlausir kennarar geta búið yfir \nsvipaðri þekkingu og heyrnarlausir nemendur" }, { "duration": 5.728, "start": 304.193, "text": "sem gerir það að verkum að milli þeirra \nmyndast ákveðin tengsl í kennslunni." }, { "duration": 6.684, "start": 309.946, "text": "Þessi sameiginlega þekking getur verið \ntil komin úr viðhorfum og skoðunum" }, { "duration": 7.754, "start": 316.655, "text": "á því hvað „virkar“ fyrir heyrnarlaus börn, \nbyggt á lífsreynslu þess sem er heyrnarlaus" }, { "duration": 4.417, "start": 324.434, "text": "og heyrnarlausir\nkennarar búa yfir." }, { "duration": 10.208, "start": 328.968, "text": "Einnig getur þetta verið afleiðing samskipta-\nmynsturs innan samfélaga heyrnarlausra." }, { "duration": 10.276, "start": 339.201, "text": "Heyrnarlausir rannsakendur fundu tengingu við \ntalsmáta og talanda heyrnarlausra kennara" }, { "duration": 3.959, "start": 349.502, "text": "sem tóku þátt í rannsókninni." }, { "duration": 9.028, "start": 353.485, "text": "Þessi talsmáti er algengur meðal \nheyrnarlausra notenda táknmáls." }, { "duration": 4.849, "start": 362.861, "text": "Þetta eru samskiptaleiðir sem \neru meðfæddar heyrnarlausum" }, { "duration": 3.41, "start": 367.735, "text": "sem fæðast inn í heyrnarlausar \nfjölskyldur og samfélög." }, { "duration": 4.294, "start": 371.17, "text": "Samskiptamynstur sem er einkennandi \nfyrir samskipti heyrnarlausra." }, { "duration": 11.557, "start": 375.489, "text": "Menning tvítyngis í \nmenntun döff barna" }, { "duration": 5.926, "start": 387.071, "text": "kjarnast um tungumálasamskipti \nkennara og nemanda." }, { "duration": 7.163, "start": 393.022, "text": "Ekki aðeins í áherslum námskrár á sögu\nheyrnarlausra, bókmenntir heyrnarlausra" }, { "duration": 6.459, "start": 400.21, "text": "og frásagnir þeirra heldur á lifandi\ntungumálasamskiptum í daglegu starfi." } ]

[ { "duration": 4.73, "start": 1.285, "text": "Sjálfsálit er sú hlið \nsjálfsmyndar sem " }, { "duration": 4.82, "start": 6.125, "text": "snýr að heildarmati \neinstaklings á sjálfum sér." }, { "duration": 8.05, "start": 11.085, "text": "Sjálfsálit er tilfinningalegt \nviðhorf til sjálfs sín og eigin hæfni." }, { "duration": 4.27, "start": 19.575, "text": "Sterk sjálfsmynd þýðir \nað maður lítur á sig " }, { "duration": 4.44, "start": 24.015, "text": "sem „góða“, \nverðmæta manneskju, " }, { "duration": 3.51, "start": 28.565, "text": "en lítið sjálfstraust \nþýðir að maður sé " }, { "duration": 5.99, "start": 32.195, "text": "óánægður með sjálfan \nsig og er hluti höfnunar." }, { "duration": 5.11, "start": 38.315, "text": "Heyrnarleysi og heyrnarskerðing \nvirðist hafa neikvæð áhrif á " }, { "duration": 4.66, "start": 43.575, "text": "sjálfsálit einstaklinga.\nHeyrnarleysi tengist" }, { "duration": 6.63, "start": 48.385, "text": "venjulega erfiðleikum í \næsku við að þróa mál." }, { "duration": 5.32, "start": 55.155, "text": "Þegar hugað er að \nsamhengi sjálfsálits og " }, { "duration": 4.61, "start": 60.625, "text": "ýmissa þátta sem tengjast\nheyrnarleysi þarf einnig að" }, { "duration": 3.76, "start": 65.345, "text": "taka tillit til samfélags döff." }, { "duration": 3.91, "start": 69.245, "text": "Döff sem eru döff \nmenningarlega en " }, { "duration": 4.12, "start": 73.285, "text": "tilheyra tveimur \nmenningarheimum," }, { "duration": 3.64, "start": 77.515, "text": "til dæmis samfélagi döff  \nog samfélagi heyrandi, " }, { "duration": 4.51, "start": 81.285, "text": "þau virðast sýna meira sjálfsálit." } ]

[ { "duration": 8.944, "start": 0.001, "text": "Nemendur sýndu mér, þannig að ég skildi,\nhvernig þeir læra orðaforða." }, { "duration": 8.783, "start": 8.97, "text": "Þeir lærðu hann ekki strax heldur\nþurftu þeir endurtekningar." }, { "duration": 7.953, "start": 17.778, "text": "Þeir þurftu tíma og tækifæri til að \nvinna með málin og tengja þau." }, { "duration": 13.974, "start": 25.756, "text": "Ég hugsaði oft hvort þetta væri ástæðan fyrir því hversu \nhægt ég lærði orðaforða með aðferð óralismans." }, { "duration": 5.162, "start": 39.909, "text": "Staðreyndin er sú að aðferð óralismans er\nþað versta sem fyrir gat komið." }, { "duration": 8.994, "start": 45.096, "text": "Ég fékk ekki mál. Ég lærði af nemendunum mínum.\nÉg fór að hugleiða reynslu mína í öðru ljósi." }, { "duration": 5.3, "start": 54.115, "text": "Ég skildi betur af hverju óralisminn virkaði illa." }, { "duration": 15.565, "start": 59.44, "text": "Við fengum hvorki tækifæri né tíma til að þróa \nokkar eigið móðurmál, að tengja þessi tvö tungumál." }, { "duration": 9.731, "start": 75.03, "text": "Þessi rannsókn sýnir að nemendur þurfa tíma til\nað vinna með íslensku og íslenskt táknmál og tengja málin." }, { "duration": 9.593, "start": 84.786, "text": "Að fá tækifæri til að tengja tungumálin \ner lykilatriði í þessari vinnu." }, { "duration": 7.586, "start": 94.403, "text": "En það er athyglivert að þrátt fyrir að þeir hafi \ntekið mismiklum framförum í íslenskum orðaforða" }, { "duration": 6.598, "start": 102.014, "text": "þá geta þeir tjáð sig mikið meira en \nég gat þegar ég var á þeirra aldri." }, { "duration": 8.456, "start": 108.637, "text": "Tjáningin skiptir öllu máli. Þeir geta sett í orð það \nsem þeir eru að hugsa og vinna með það." }, { "duration": 4.516, "start": 117.118, "text": "Það er fyrsta skrefið til \nað læra síðan annað mál." }, { "duration": 12.958, "start": 121.659, "text": "Fræðin segja að nemendur læra betur \nensku þegar þau eru búin að læra táknmál." }, { "duration": 6.32, "start": 134.86, "text": "Besta leiðin er að döff nemendur fái að kynnast bókum," }, { "duration": 7.16, "start": 141.205, "text": "skoða bækur og fá tækifæri til að lesa \nsem fyrst, með aðgengi að táknmáli." }, { "duration": 8.932, "start": 148.896, "text": "Auk þess þurfa nemendur að fá tækifæri til að tala saman, \nnota táknmál til að segja frá sínum hugmyndum og skilningi." }, { "duration": 5.186, "start": 158.062, "text": "Nemendur þurfa að fá að æfa sig \ní gegnum félagsleg samskipt." }, { "duration": 6.257, "start": 163.732, "text": "Það er svo mikilvægt að nemendur fái\nað njóta sín, tjá sig á táknmáli" }, { "duration": 12.862, "start": 170.163, "text": "og æfa félagsleg samskipti þar sem þeir geta \ntjáð sig frjálslega á táknmáli, tjáð hugsanir sínar." }, { "duration": 6.618, "start": 183.05, "text": "Sem dæmi gat ég ekki tjáð mig við\nforeldra mína og lamdi bróður minn." }, { "duration": 5.984, "start": 189.693, "text": "Ég réði ekki við hvað það hvað ég var \nafbrýðisöm útí hann fyrir að geta talað við þau." }, { "duration": 8.862, "start": 195.701, "text": "Þess vegna er svo mikilvægt að döff nemendur fái \nað tjá sig í gegnum félagsleg samskipti á þeirra forsendum." }, { "duration": 12.237, "start": 204.587, "text": "Á þeirra eigin náttúrulega tungumáli. Til að þeir \ngeti sett orð á eigin tilfinningar og hugsanir." }, { "duration": 8.713, "start": 216.856, "text": "Ég sé fyrir mér að leiðin fyrir döff börn til \nað læra íslenskt ritmál og lesmál" }, { "duration": 12.167, "start": 225.594, "text": "er að þau fái að læra íslenskt tungumál í \nsamskiptum við hvert annað sem jafningar" }, { "duration": 7.069, "start": 237.786, "text": "og þar sem þeir geta samsamað sig \n\"Deafhood\" og menningu heyrnarlausra." }, { "duration": 8.506, "start": 244.879, "text": "Nemendur þurfa að fá að að umgangast hvern annan\ní táknmálsumhverfi, eins og inn í táknmálsstofunni." }, { "duration": 5.001, "start": 253.409, "text": "Þar fá þeir tækifæri til að njóta þess að vera afslappaðir" }, { "duration": 5.574, "start": 258.434, "text": "alveg eins og ég upplifi þegar ég er þar,\nfinn að það á ég heima." }, { "duration": 4.804, "start": 264.032, "text": "Jakob, til dæmis, hann vill fara inn í \nByrjendalæsisstofuna og líka fleiri nemendur." }, { "duration": 14.342, "start": 268.86, "text": "Þeir spyrja stöðugt hvort þeir megi fara inn í Byrjendalæsisstofuna." }, { "duration": 6.961, "start": 284.082, "text": "Nemendur eru ómeðvitað að krefjast þess \nað fá að vera saman inni í táknmálsstofunni." }, { "duration": 4.002, "start": 291.067, "text": "Þau þurfa að fá að umgangast hvert annað." }, { "duration": 5.728, "start": 295.093, "text": "Þess vegna er mikilvægt að \ntáknmálsumhverfi sé til staðar." }, { "duration": 18.846, "start": 301.531, "text": "Ég upplifi líka frelsi og faglegt sjálfstæði til að kenna inn í döff stofu því ég \nget tjáð hugmyndir mínar og hugsanir í gegnum táknmál, móðurmál mitt." }, { "duration": 9.146, "start": 320.401, "text": "Döff nemendur fá að vera þeir sjálfir. Þeir eru \nafslappaðir og við höfum áhrif hvert á annað." }, { "duration": 13.683, "start": 329.571, "text": "Ég fæ að nota mitt innsæi sem heyrnarlaus einstaklingur\ntil að þróa námsumhverfi og verkefni sem passa nemendahópnum." }, { "duration": 7.051, "start": 343.88, "text": "En ég er ekki ein í þessari vinnu. Við erum \nþrír kennarar saman að búa til verkefni." }, { "duration": 8.09, "start": 350.955, "text": "Dæmi, hvernig við tengjum mynd og orð, búum til sjónræn verkefni. \nVið ræðum það saman á okkar náttúrulega máli." }, { "duration": 9.158, "start": 359.069, "text": "Það er krefjandi fyrir okkur að búa til verkefni. Við þurfum \nað velta fyrir okkur hvernig við skrifum rétta íslensku." }, { "duration": 10.453, "start": 368.259, "text": "Við erum að finna leiðir til að vinna með orðaforða \nog skrifa málfræðilegar réttar setningar." }, { "duration": 18.631, "start": 378.736, "text": "Þetta er krefjandi fyrir okkur. Við leitum á netinu; \nÁrnastofun, snara.is, malið.is." }, { "duration": 9.944, "start": 397.391, "text": "Við viljum að orðin séu rétt skrifuð. Til dæmis \neintala og fleirtala. Bara rétt málfræði." }, { "duration": 7.867, "start": 407.398, "text": "Þegar við vinnum svona erum við lifandi \nfyrirmyndir fyrir nemendur okkar." } ]

[ { "duration": 7.53, "start": 0.001, "text": "Með því að rifja upp tilgangi, \nmarkmið og rannsóknarspurningu" }, { "duration": 11.493, "start": 7.556, "text": "öðlast ég betri skilning á kennslu minni \nmeð döff eða táknmálstalandi nemendum." }, { "duration": 10.232, "start": 19.074, "text": "Líka í gegnum þær heimildir sem ég hef lesið um \nhvernig prestar og kennarar hafa leitað leiða" }, { "duration": 8.838, "start": 29.331, "text": "til að kenna börnum að skilja mál.\nÞeir hafa notað aðferðir eins og fingramál," }, { "duration": 12.816, "start": 38.194, "text": "bendingamál en inn í því er táknmál. Munn handar kerfið, sem er \nað hluta varaaflestur og að hluta fingrastöfun," }, { "duration": 4.198, "start": 51.321, "text": "alhliða samskipti eða \"total communication\" og táknmál" }, { "duration": 4.891, "start": 55.777, "text": "til að nemendur fengju tækifæri til að \nkomast í snertingu við íslenskt mál," }, { "duration": 8.076, "start": 60.692, "text": "táknmál til að nemendur gætu fengið að \nkynnast íslensku í gegnum lestur og ritun." }, { "duration": 18.081, "start": 70.245, "text": "Allt frá árinu 1867 hafa ýmsar kennsluaðferðir verið notaðar \nút um allan heim en lítið er til af heimildum um þær." }, { "duration": 7.127, "start": 88.831, "text": "Fyrrverandi skólastjórar og kennarar, þau Margrét\nRasmus og Brandur Jónsson, sögðu bæði" }, { "duration": 14.676, "start": 95.983, "text": "að þau vildu að döff gætu bæði skilið mál og talað mál til \nað geta átt samskipti við fólk og bjargað sér í lífinu." }, { "duration": 9.75, "start": 110.711, "text": "Á þeirra tíma var táknmálsbann í kennslu\nsem hafði mikil áhrif á döff nemendur." }, { "duration": 6.863, "start": 120.486, "text": "Þeir höfðu ekki aðgang að máli, og áttu þau því í miklum \nerfiðleikum með að læra að lesa og skrifa á íslensku." }, { "duration": 9.133, "start": 127.374, "text": "Bæði Rasmus og Brandur viðurkenndu að reynsla þeirra \nbenti til að aðferðir óralisma virkuðu ekki." }, { "duration": 7.353, "start": 136.532, "text": "Rasmus notaði mund handar kerfi til að\nkenna nemendum að lesa af vörum og tala." }, { "duration": 5.198, "start": 143.91, "text": "Hún viðurkenndi að lokum að þessi leið virkaði illa." }, { "duration": 6.081, "start": 149.895, "text": "Brandur sagði, ári áður en hann hætti sem skólastjóri," }, { "duration": 11.725, "start": 156.001, "text": "að lítil börn þurfa á táknmáli að halda til að \ngeta átt samskipti, til að geta tjáð sig." } ]

[ { "duration": 8.194, "start": 0.001, "text": "Nemendur unnu verkefni með \npersónur bókarinnar Gula sendibréfið." }, { "duration": 15.341, "start": 8.228, "text": "Við tókum myndir af persónum og setningar \núr bókinni og hengdum á flettitöfluna." }, { "duration": 4.172, "start": 23.826, "text": "Nemendur áttu svo að teikna \nmynd af persónum sögunnar." }, { "duration": 7.604, "start": 29.569, "text": "Þeir áttu svo að koma og lesa í gegnum setningar og \ntaka setningu sem passaði við persónurnar þeirra." }, { "duration": 6.061, "start": 37.198, "text": "Og para þannig setningar við rétta mynd \nþar til allar setningar væru við rétta mynd." }, { "duration": 10.756, "start": 43.611, "text": "Ein persóna sögunnar heitir Jóhannes. \nHann er ósýnileg kanína, vinur Nóa." }, { "duration": 3.989, "start": 54.392, "text": "Einn morguninn varð ég vitni að skemmtilegu atviki." }, { "duration": 7.479, "start": 58.406, "text": "Jakob var að lesa \nsetningarnar við myndirnar." }, { "duration": 5.338, "start": 65.91, "text": "Þegar hann var að skoða myndirnar kom \nÞórður að athuga hvað hann væri að gera." }, { "duration": 4.706, "start": 71.279, "text": "Jakob nær athygli Þórðar og segir: þú ert ósýnilegur!" }, { "duration": 3.429, "start": 76.01, "text": "Og gat notað orðið til að \ngrínast í bekkjarbróður sínum." }, { "duration": 4.022, "start": 79.464, "text": "Ég fylgdist með og sá hvað samskiptin \ngengu eðlilega á milli þeirra." }, { "duration": 3.958, "start": 83.511, "text": "Þetta dæmi sýndir hvað Jakob var fljótur \nað tileinka sér nýtt orð, orðið ósýnilegur." }, { "duration": 4.954, "start": 87.494, "text": "Bæði orðið ósýnilegur og táknið var nýtt." }, { "duration": 11.976, "start": 93.807, "text": "Svona dæmi draga fram hvernig nemendur læra \nmeð því að sjá og ræða tengingu orða og tákna." }, { "duration": 7.756, "start": 105.808, "text": "Jakob fær tvö mál samtímis, tvítyngi. \nÞannig að hann er mjög fljótur að læra." }, { "duration": 6.434, "start": 113.589, "text": "Borið saman við aðferðir óralsima, þegar ég \nvar barn, það tók langan tíma að læra ný orð." } ]

[ { "duration": 8.108, "start": 0.438, "text": "Rökstuðningur okkar var að við vildum finna \nleiðir til að nýta hugmyndir byrjendalæsis" }, { "duration": 4.528, "start": 8.571, "text": "og leyfa nemendum að vera\nsaman og læra saman." }, { "duration": 6.53, "start": 13.124, "text": "Við vildum leyfa döff nemendum að vera \nsaman að læra íslensku gegnum íslenskt táknmál." }, { "duration": 17.909, "start": 19.679, "text": "Læra íslenskan orðaforða og táknaforða og um leið \nefla félagsleg samskipti og styrkja sjálfsmynd þeirra." }, { "duration": 7.799, "start": 37.613, "text": "Þar að auki að þau fái að vera\ndöff börn í táknmálsumhverfi." }, { "duration": 11.522, "start": 45.592, "text": "Þessi barátta tók tíma. Þarna tókust á ólík viðhorf \num hugmyndafræðina, skóli án aðgreiningar." }, { "duration": 6.249, "start": 57.139, "text": "Við urðum fyrir miklum vonbrigðum þegar okkur \nbárust fregnir af því að þessari hugmynd væri hafnað." }, { "duration": 3.225, "start": 63.413, "text": "En við gáfumst ekki upp." }, { "duration": 12.171, "start": 66.663, "text": "Sérkennari sem hélt utanum byrjendalæsi í Hlíðaskóla \nvar hlynnt þessari hugmynd og tilbúin til að styðja okkur." }, { "duration": 5.98, "start": 78.859, "text": "Hennar stuðningur gaf okkur von \num að þetta yrði samþykkt." }, { "duration": 7.037, "start": 85.45, "text": "Loks var boðaður fundur þar sem \nátti að taka loka ákvörðun." }, { "duration": 9.87, "start": 92.512, "text": "Ég kveið fundinum vegna þess að ég óttaðist að \nþað fengist ekki samþykki fyrir verkefninu." }, { "duration": 4.977, "start": 102.407, "text": "Á fundinum var þetta mikið rætt." }, { "duration": 8.346, "start": 107.408, "text": "Verkefnastjórinn færði rök \nfyrir byrjendalæsi fyrir döff." }, { "duration": 11.263, "start": 115.779, "text": "Við nefndum, máli okkar til stuðnings, að döff nemendur þyrftu að fá tíma og \nrými saman vegna tungumálsins, að vera í jafningjahóp í döff menningu." }, { "duration": 11.301, "start": 127.067, "text": "Að döff nemendur gætu ekki á sama hátt og heyrandi \nnemendur öðlast orðaforða í íslensku vegna tungumálsins." }, { "duration": 4.451, "start": 138.393, "text": "Þeir fengju því ekki tækifæri til að njóta sín í náminu." }, { "duration": 6.775, "start": 142.869, "text": "Rökstuðningur okkar var helst sá að við erum sérfræðingar.\nVið vitum hvað við erum að gera." }, { "duration": 4.971, "start": 149.669, "text": "Við sáum hvernig okkar nemendum farnaðist \ní Byrjendalæsi með heyrandi nemendum." }, { "duration": 11.039, "start": 154.665, "text": "Hraðinn var allt of mikill. Við þurftum að fá \nrými til að þróa þessa hugmynd áfram." }, { "duration": 6.042, "start": 165.882, "text": "Skólastjórinn hlustaði á okkur og \nleitaðist við að virða okkar sjónarmið." }, { "duration": 5.631, "start": 171.949, "text": "Hann nefndi mikilvægi þess að döff nemendur \nværu í tengslum við heyrandi nemendur." }, { "duration": 11.68, "start": 177.605, "text": "Við svöruðum því að þeir væru í blöndun í öðrum fögum \ns.s stærðfræði, íslensku, listasmiðju og leikfimi. Og þá með túlki." }, { "duration": 7.306, "start": 190.091, "text": "Við nefndum að döff Byrjendalæsi væri \nbara níu kennslustundir á viku." }, { "duration": 11.097, "start": 197.422, "text": "Allar aðrar kennslustundir fara fram í blöndun, með kennara og \ntúlki. Þannig að þeir misstu ekki af heyrandi samnemendum sínum." }, { "duration": 6.674, "start": 208.619, "text": "Skólastjórinn sagði að það væri slæmt fyrir döff \nnemendur að missa af atburðum í heyrandi bekknum." }, { "duration": 8.876, "start": 215.318, "text": "Við sögðum á móti að það væri slæmt fyrir þá að missa af döff\nmenningu og táknmáli þar sem þeir tilheyrðu minnihlutahópi." }, { "duration": 6.291, "start": 224.219, "text": "Döff nemendur læra tvö mál samtímis, \ntáknmál og íslenskt ritmál." }, { "duration": 11.116, "start": 230.535, "text": "Eina leiðin til að þeir gætu lært íslenskt ritmál væri í gegnum \ntáknmál, þar sem þau hafa ýmist litla eða enga heyrn." }, { "duration": 6.51, "start": 242.318, "text": "Það veitti þeim dýpri skilning, \nmeð sjóninni lærðu þeir ritmál." }, { "duration": 3.212, "start": 248.997, "text": "Mér leið ekki vel á fundinum." }, { "duration": 6.661, "start": 252.234, "text": "Mér fannst ekki borin virðing fyrir okkur\nsem eigum táknmál að móðurmáli." }, { "duration": 4.952, "start": 258.92, "text": "Mér fannst ég ekki fá viðurkenningu \ná því að vera döff kennari." }, { "duration": 3.64, "start": 263.897, "text": "Ég spurði sjálfa mig hvað ég væri að gera í þessum skóla." }, { "duration": 5.256, "start": 267.562, "text": "Hvað ég græddi á því að vera kennari \ná táknmálssviði ef ég nyti ekki virðingar." }, { "duration": 6.642, "start": 273.249, "text": "Endalaus barátta fyrir réttindum döff nemenda." }, { "duration": 4.166, "start": 280.184, "text": "Spurning hvers virði það væri fyrir mig að vinna þar." }, { "duration": 7.821, "start": 284.375, "text": "Mér fannst sem okkar menning, okkar döffhood, nyti ekki virðingar." }, { "duration": 8.854, "start": 292.221, "text": "það væri ekki hlustað á reynslu okkar sem höfðum \nfylgst með okkar nemendum í blöndun í Byrjendalæsi." }, { "duration": 6.732, "start": 301.1, "text": "Döff starfsfólk í skólanum er málminnihlutahópur." }, { "duration": 5.342, "start": 307.857, "text": "Sem dæmi þá sitjum við alltaf saman \ntil borðs í matar og kaffitímum." }, { "duration": 2.971, "start": 313.224, "text": "Heyrandi starfsfólk situr annars staðar." }, { "duration": 6.553, "start": 316.22, "text": "Síðastliðinn vetur vorum við fáliðuð á táknmálssviði. Það hefur \nkomið upp sú staða að það eru veikindi hjá döff starfsfólki." }, { "duration": 5.741, "start": 322.798, "text": "Þá sit ég ein. Það er enginn \nsem kemur og spjallar við mig." } ]

[ { "duration": 6.067, "start": 2, "text": "Hæ, ég er stödd hér á Listasafni Reykjavíkur " }, { "duration": 9.767, "start": 8.1, "text": "Kjarvalsstöðum á sýningu Hildar Hákonardóttur sem heitir Rauður þráður." }, { "duration": 10.5, "start": 17.867, "text": "Ég heiti Sigurlín Margrét (Magga), ég er leiðsögumaður og tungumál mitt er táknmál." }, { "duration": 10.833, "start": 28.434, "text": "Laugardaginnn 11. mars klukkan eitt verður ókeypis leiðsögn á táknmáli." }, { "duration": 4.033, "start": 39.267, "text": "Allt táknmálsfólk er hjartanlega velkomið!" }, { "duration": 11, "start": 43.3, "text": "Hildur Hákonardóttir er fædd árið 1938 og hefur á löngum starfsferli sínum " }, { "duration": 2, "start": 54.3, "text": "tekið á brýnum málefnum eins og kvennabaráttu, andstöðu við stríðsrekstur og umhverfismál. " }, { "duration": 6.588, "start": 56.334, "text": "Hún hefur nýtt til þess fjölbreytta miðla, en mest vefnað. " }, { "duration": 16.012, "start": 62.922, "text": "Hún var ein af þeim sem leiddi Rauðsokkahreyfinguna " }, { "duration": 11, "start": 78.934, "text": "sem olli straumhvörfum innan jafnréttisbaráttunnar á áttunda áratugnum. " }, { "duration": 9.895, "start": 90.105, "text": "Hildur er mjög merkileg kona og ég hlakka til að segja ykkur frá henni og verkum hennar." }, { "duration": 9.7, "start": 100, "text": "Kjarvalsstaðir eru við Flókagötu og strætó númer 13 stoppar við safnið." }, { "duration": 4.634, "start": 109.7, "text": "Kjarvalsstaðir eru á einni hæð og þar er gott hjólastólaaðgengi. " }, { "duration": 4.9, "start": 114.334, "text": "Leiðsöguhundar eru velkomnir." }, { "duration": 8.933, "start": 119.234, "text": "Það er líka kaffihús á Kjarvalsstöðum eftir sýninguna er hægt að setjast niður, fá kaffi og spjalla." }, { "duration": 14.033, "start": 128.167, "text": "Þessi leiðsögn er hluti af verkefninu „Listin talar tungum“ en í því eru leiðsagnir á ýmsum tungumálum og táknmál er með. " }, { "duration": 10.1, "start": 142.2, "text": "Komið endilega, ég hlakka til að sjá ykkur og upplifið list Hildar. Sjáumst" }, { "duration": 7.1, "start": 152.3, "text": "Laugardaginn 11. mars klukkan 13. Velkomin :-)" } ]

[ { "duration": 5.95, "start": 2.615, "text": "Haukur Vilhjálmsson er bróðir \nVilhjálms Vilhjálmssonar." }, { "duration": 7.27, "start": 8.675, "text": "Hann var formaður Félags \nheyrnarlausra 1987-1991." }, { "duration": 8.04, "start": 16.055, "text": "Hann varð formaður félagsins ári eftir \nað menningarhátíðin var haldin." }, { "duration": 3.41, "start": 24.225, "text": "Hann hafði stundað nám við Gallaudet \nháskólann sem er háskóli fyrir döff" }, { "duration": 3.88, "start": 27.755, "text": "í Washington Bandaríkjunum og \nvar vanur að nota þjónustu" }, { "duration": 5.14, "start": 31.735, "text": "táknmálstúlka og hafa þannig \naðgang að samfélaginu." }, { "duration": 5.68, "start": 37.015, "text": "Undir hans stjórn fór félagið nú \nað vinna að hagsmunabaráttu döff." }, { "duration": 4.38, "start": 42.835, "text": "Þar var lögð áhersla á \njafnrétti og túlkaþjónustu." }, { "duration": 6.199, "start": 47.665, "text": "Á þeim tíma sem sjálfsvitund döff barst \nfrá Norðurlöndunum og Haukur kom frá" }, { "duration": 5.35, "start": 53.935, "text": "Bandaríkjunum til Íslands, \nvar framkvæmdanefndin" }, { "duration": 4.59, "start": 59.425, "text": "lögð niður og þar \nmeð heyrandi stjórnun." }, { "duration": 4.69, "start": 64.135, "text": "Hún hafði verið samstarf foreldra-\nfélagsins og Félags heyrnarlausra." }, { "duration": 5.86, "start": 69.105, "text": "Hjördís Haraldsdóttir benti \ná að eftir að döff tóku sjálf" }, { "duration": 6.47, "start": 75.135, "text": "við stjórninni í félaginu urðu þeir \nsjálfstæðari og sterkari en áður og" }, { "duration": 3.52, "start": 81.735, "text": "með því breyttist orðræðan. \nAllt fór nú fram á" }, { "duration": 5.53, "start": 85.355, "text": "íslensku táknmáli og þar var döff\nmenning og döfferni í forgrunni." }, { "duration": 4.24, "start": 91.365, "text": "Hjördís lagði áherslu á \nað það hafi verið mikilvægt" }, { "duration": 6.81, "start": 95.675, "text": "að tungumálið væri notað rétt í \nbaráttunni við sérhverjar aðstæður" }, { "duration": 4.68, "start": 102.595, "text": "og því hafi verið mikilvægt að eiga \nheyrandi táknmálstalandi samherja" }, { "duration": 3.48, "start": 107.425, "text": "í baráttu fyrir \nviðurkenningu táknmálsins." }, { "duration": 5.61, "start": 111.025, "text": "Heyrandi fólk sem þekkti \norðræðu heyrandi samfélags," }, { "duration": 6.27, "start": 116.735, "text": "svona pólitísk lykilorð, lögfræðileg \norð sem heyrandi táknarar gátu" }, { "duration": 7.17, "start": 123.115, "text": "notað til að bæta orðræðu döff \nþannig að hún skilaði sér rétt." }, { "duration": 6.55, "start": 130.475, "text": "Norræna menningarhátíð döff, \nárið 1986, hafði talsverð áhrif á" }, { "duration": 5.83, "start": 137.145, "text": "samfélag döff og heyrandi \nsem vinna með döff." }, { "duration": 7.72, "start": 143.085, "text": "Í kringum hátíðina og eftir hana varð enn \nljósara að það þurfti að mennta túlka." }, { "duration": 5.93, "start": 150.925, "text": "Við höfðum nokkra túlka sem \nvið gátum notað annað slagið." }, { "duration": 6.45, "start": 157.005, "text": "En augljóst var að það þyrfti \nað koma á námi í túlkun." }, { "duration": 4.83, "start": 163.695, "text": "Haukur Vilhjálmsson setti\nviðurkenningu á táknmáli á" }, { "duration": 6.21, "start": 168.645, "text": "dagskrá félagsins upp frá þessu. \nViðurkenningin væri stuðningur við íslenskt" }, { "duration": 6.01, "start": 174.995, "text": "táknmál og með viðurkenningu kæmu \nþau réttindi sem upp á vantaði." }, { "duration": 6.19, "start": 181.125, "text": "Fyrir hans tíma sem formaður var ekki mikið \ntalað um viðurkenningu á íslensku táknmáli." }, { "duration": 8.75, "start": 187.415, "text": "Þetta var bara orðræða \nsem heyrðist í útlöndum." } ]

[ { "duration": 7.53, "start": 0.001, "text": "Með því að rifja upp tilgangi, \nmarkmið og rannsóknarspurningu" }, { "duration": 11.493, "start": 7.556, "text": "öðlast ég betri skilning á kennslu minni \nmeð döff eða táknmálstalandi nemendum." }, { "duration": 10.232, "start": 19.074, "text": "Líka í gegnum þær heimildir sem ég hef lesið um \nhvernig prestar og kennarar hafa leitað leiða" }, { "duration": 8.838, "start": 29.331, "text": "til að kenna börnum að skilja mál.\nÞeir hafa notað aðferðir eins og fingramál," }, { "duration": 12.816, "start": 38.194, "text": "bendingamál en inn í því er táknmál. Munn handar kerfið, sem er \nað hluta varaaflestur og að hluta fingrastöfun," }, { "duration": 4.198, "start": 51.321, "text": "alhliða samskipti eða \"total communication\" og táknmál" }, { "duration": 4.891, "start": 55.777, "text": "til að nemendur fengju tækifæri til að \nkomast í snertingu við íslenskt mál," }, { "duration": 8.076, "start": 60.692, "text": "táknmál til að nemendur gætu fengið að \nkynnast íslensku í gegnum lestur og ritun." }, { "duration": 18.081, "start": 70.245, "text": "Allt frá árinu 1867 hafa ýmsar kennsluaðferðir verið notaðar \nút um allan heim en lítið er til af heimildum um þær." }, { "duration": 7.127, "start": 88.831, "text": "Fyrrverandi skólastjórar og kennarar, þau Margrét\nRasmus og Brandur Jónsson, sögðu bæði" }, { "duration": 14.676, "start": 95.983, "text": "að þau vildu að döff gætu bæði skilið mál og talað mál til \nað geta átt samskipti við fólk og bjargað sér í lífinu." }, { "duration": 9.75, "start": 110.711, "text": "Á þeirra tíma var táknmálsbann í kennslu\nsem hafði mikil áhrif á döff nemendur." }, { "duration": 6.863, "start": 120.486, "text": "Þeir höfðu ekki aðgang að máli, og áttu þau því í miklum \nerfiðleikum með að læra að lesa og skrifa á íslensku." }, { "duration": 9.133, "start": 127.374, "text": "Bæði Rasmus og Brandur viðurkenndu að reynsla þeirra \nbenti til að aðferðir óralisma virkuðu ekki." }, { "duration": 7.353, "start": 136.532, "text": "Rasmus notaði mund handar kerfi til að\nkenna nemendum að lesa af vörum og tala." }, { "duration": 5.198, "start": 143.91, "text": "Hún viðurkenndi að lokum að þessi leið virkaði illa." }, { "duration": 6.081, "start": 149.895, "text": "Brandur sagði, ári áður en hann hætti sem skólastjóri," }, { "duration": 11.725, "start": 156.001, "text": "að lítil börn þurfa á táknmáli að halda til að \ngeta átt samskipti, til að geta tjáð sig." } ]

[ { "duration": 9.81, "start": 0.707, "text": "Í gegnum söguna hafa heyrnarlaus \nbörn komið “mállaus” í döff skóla." }, { "duration": 5.74, "start": 10.577, "text": "Það er, þau hafa ekki haft neitt \neiginlegt mál til tjáskipta," }, { "duration": 4.94, "start": 16.397, "text": "en hafa svo lært táknmál \ní gegnum dagleg samskipti" }, { "duration": 4.47, "start": 21.457, "text": "við aðra döff nemendur, \ní garðinum eða í skólastofunni." }, { "duration": 10.11, "start": 26.037, "text": "Hvorki kennarar né foreldrar barnanna \nkunnu táknmál, bara stök tákn." }, { "duration": 5.8, "start": 36.287, "text": "Börnin voru því mjög \neinangruð í heimi heyrandi.      " }, { "duration": 9.21, "start": 42.347, "text": "Níkaragva táknmálið er \ndæmi um sjálfsprottið táknmál " }, { "duration": 5.25, "start": 51.697, "text": "sem var búið til í nýja \ndöff skólanum fyrir döff " }, { "duration": 4.71, "start": 56.967, "text": "án þess að hafa orðið fyrir \náhrifum frá öðrum tungumálum." }, { "duration": 6.85, "start": 61.867, "text": "Þessi börn höfðu ekki fengið \nfullkomið mál frá fæðingu" }, { "duration": 6.22, "start": 68.787, "text": "því þau voru einangruð \ní strjálbýli." }, { "duration": 5.11, "start": 75.177, "text": "Þeirra tjáskipti fólust \ní látbragði og einföldum" }, { "duration": 5.3, "start": 80.357, "text": "heimatáknum sem fjölskyldan \nnotaði heima við." }, { "duration": 6.95, "start": 85.797, "text": "Í þessum skóla blönduðu börnin \nmismunandi heimatáknmálum og" }, { "duration": 4.4, "start": 92.857, "text": "þróuðu sitt eigið mál. \nÞannig bjuggu þau" }, { "duration": 7.4, "start": 97.387, "text": "til eigin táknmálsorðaforða \nog mál frá grunni.       " } ]

[ { "duration": 7.584, "start": 0.001, "text": "Við bjuggum til verkefni þar sem orð og\nmyndir voru hengd á vegginn." }, { "duration": 8.353, "start": 8.141, "text": "Þannig voru orðin alltaf sýnileg nemendum.\nDæmi BANGSI, DISKUR, RÚM og STÓLL." }, { "duration": 15.092, "start": 16.55, "text": "Þetta verkefni var fyrir minnisspil. Markmiðið var\nað nemendur gætu parað saman orð og mynd." }, { "duration": 8.659, "start": 32.576, "text": "Við kennarar sýndum þeim hvað\nátti að gera og spiluðum svo við þau." }, { "duration": 8.675, "start": 41.26, "text": "Að því loknu var minnisspilið hengt á vegginn svo að nemendur\nhöfðu það alltaf fyrir augunum og gátu spilað þegar þeir vildu." }, { "duration": 4.403, "start": 49.96, "text": "Þetta var leið til að hafa orðin\nbæði sýnileg og líka til upprifjunar." }, { "duration": 7.14, "start": 54.714, "text": "Næst þegar það var tími í döff stofu komu\nnemendur og byrjuðu að skoða vegginn." }, { "duration": 13.812, "start": 61.879, "text": "Björn og Jakob lásu orðin í hljóði og sögðu ekkert.\nÉg ætlaði að biðja þá að fá sér sæti en hætti við það." }, { "duration": 5.202, "start": 75.716, "text": "Ég fylgdist með þeim. Það var yndislegt\nað sjá þá skoða orðin og rifja þau upp." }, { "duration": 3.488, "start": 80.943, "text": "Ég ákvað að trufla þá ekki, vildi\nheldur að þeir nýttu þetta frumkvæði" }, { "duration": 4.334, "start": 84.456, "text": "að skoða og lesa orðin. Það er\nþeirra ábyrgð að lesa umhverfið." }, { "duration": 4.302, "start": 88.815, "text": "Skoða texta og orð sem eru sýnileg." }, { "duration": 8.374, "start": 93.141, "text": "Ég ákvað að leyfa þeim að njóta og fá tækifæri\ntil taka sjálfstæðar ákvarðanir þegar kæmi að lestri." } ]

[ { "duration": 7.48, "start": 1.772, "text": "Viðtölin voru tekin á táknmáli. \nÞau voru öll tekin upp." }, { "duration": 4.5, "start": 10.532, "text": "Eftir viðtölin þýddum við \nValgerður Stefánsdóttir" }, { "duration": 4.04, "start": 15.142, "text": "öll viðtölin frá táknmáli yfir á íslensku. \nÞessi vinna fór fram á skrifstofu Valgerðar" }, { "duration": 1.65, "start": 19.302, "text": "í Samskiptamiðstöð heyrnar-\nlausra og heyrnarskertra." }, { "duration": 3.14, "start": 21.082, "text": "Við sátum hlið við hlið \nvið skrifborðið hennar." }, { "duration": 4.63, "start": 24.282, "text": "Á borðinu voru tvær tölvur. \nEin þar sem við gátum horft" }, { "duration": 4.8, "start": 29.022, "text": "á myndböndin og önnur þar sem \nValgerður rittúlkaði viðtölin." }, { "duration": 4.43, "start": 33.922, "text": "Í gegnum rittúlkunarferlið stjórnaði \nég myndböndum af viðtölunum" }, { "duration": 4.44, "start": 38.472, "text": "og Valgerður skrifaði \nþau niður á íslensku." }, { "duration": 4.21, "start": 43.022, "text": "Ég fylgist með þegar \nhún skrifaði niður." }, { "duration": 3.29, "start": 47.292, "text": "Við ræddum saman um inni-\nhald og merkingu tákna" }, { "duration": 5.81, "start": 50.762, "text": "og tókum eftir tilfinningum,\nandrúmslofti og atburðum" }, { "duration": 4.46, "start": 56.682, "text": "sem voru mikilvægir \ní baráttusögunni," }, { "duration": 3.71, "start": 61.252, "text": "hver baráttumálin \nvoru og fleira." }, { "duration": 4.35, "start": 65.132, "text": "Við skoðuðum myndböndin aftur \nef við vorum ósammála" }, { "duration": 3.45, "start": 69.582, "text": "um þýðingu á íslensku \neða innihald tákna." }, { "duration": 4.8, "start": 73.142, "text": "Í sumum tilvikum áttum við erfitt \nmeð að finna nákvæma þýðingu frá" }, { "duration": 6.87, "start": 78.082, "text": "táknmáli yfir á íslensku eða \nsjónarhorn okkar voru ólík." }, { "duration": 3.16, "start": 85.042, "text": "Við ræddum þá saman þar til \nvið vorum sammála um" }, { "duration": 4.44, "start": 88.302, "text": "þýðingu eða merkingu tákna. \nÞannig unnum við í gegnum öll viðtölin." }, { "duration": 10.24, "start": 93.342, "text": "Við gagnaöflun og greiningu gagna \nnýttum við ólík sjónarhorn" }, { "duration": 7.55, "start": 103.712, "text": "sem finna má í fræðunum og tengjast\nmismunandi tímabilum baráttusögunnar " }, { "duration": 4.81, "start": 111.362, "text": "á viðurkenningu táknmáls og hvernig þau \nbirtast í upplifun og reynslu viðmælenda." } ]

[ { "duration": 6.67, "start": 1.115, "text": "Allt frá árinu 1980 hafa döff á\nNorðurlöndum reynt að berjast " }, { "duration": 8.6, "start": 7.895, "text": "gegn veikri sjálfsmynd döff \nmeð átakinu “sjálfsvitund döff”. " }, { "duration": 5.75, "start": 16.605, "text": "Þessi veika sjálfsmynd var afleiðing þess að \ndöff voru einangraðir frá samfélaginu í gegnum " }, { "duration": 5.7, "start": 22.465, "text": "raddmálsstefnu og vegna þess að \nþau héldu fast í táknmálið. " }, { "duration": 5.18, "start": 28.975, "text": "Sjálfsvitund döff tengist fyrst \nog fremst þjóðartáknmálinu og " }, { "duration": 5.04, "start": 34.295, "text": "félagstengslum sem byggjast á\nsameiginlegri reynslu þeirra sem " }, { "duration": 2.47, "start": 39.425, "text": "nota þessi tungumál. \nTilgangur þeirra með því " }, { "duration": 4.85, "start": 41.945, "text": "að halda í og varðveita táknmálið var að \nþau trúðu að það væri málaréttindi þeirra. " }, { "duration": 4.03, "start": 46.915, "text": "Mikilvægt er að muna \nað raddmálsstefnan " }, { "duration": 5.77, "start": 51.055, "text": "varði í næstum 100 ár. Það \ner langur tími til að lifa " }, { "duration": 5.73, "start": 56.965, "text": "undir álagi og við takmarkaða\nviðurkenningu umhverfisins. " }, { "duration": 7.77, "start": 62.895, "text": "Vilhjálmur Vilhjálmsson var \nformaður félag döff frá 1983–1987. " }, { "duration": 5.13, "start": 70.785, "text": "Á þeim tíma voru döff að sögn \nVilhjálms ekki meðvitaðir um " }, { "duration": 5.87, "start": 76.005, "text": "stöðu sína og hverjir þeir \nværu. Þátttaka félagsmanna " }, { "duration": 5.45, "start": 81.985, "text": "var hindruð á öllum sviðum samfélagsins\nþar sem engir túlkar voru til. " }, { "duration": 4.07, "start": 87.545, "text": "Það var því ekki auðvelt að \nberjast fyrir auknum réttindum. " }, { "duration": 6.27, "start": 91.695, "text": "Félag döff var fyrst og fremst \nklúbbur þar sem fólk spilaði og " }, { "duration": 2.81, "start": 98.115, "text": "spjallaði en umræður \num viðurkenningu á" }, { "duration": 2.03, "start": 101.045, "text": "íslensku táknmáli voru \nekki fyrirferðamiklar. " }, { "duration": 4.32, "start": 103.475, "text": "Berglind Stefánsdóttir benti á \nað það hefði ekki verið auðvelt " }, { "duration": 5.68, "start": 107.975, "text": "að fá skilning á því hvað það \nværi að vera döff eða fá aðra " }, { "duration": 3.41, "start": 113.785, "text": "til þess að viðurkenna það. \nÞað er ekki svo auðvelt að " }, { "duration": 3.63, "start": 117.255, "text": "sjá hvað er að vera döff. \nÞað virðist auðveldara þegar " }, { "duration": 6.07, "start": 121.005, "text": "maður sér mann sem er \nblindur eða í hjólastóll. " }, { "duration": 6.88, "start": 127.285, "text": "Árið 1985 var í Norðurlandaráði döff \nákveðið að Norræn menningarhátíð döff " }, { "duration": 4.47, "start": 134.325, "text": "yrði haldin á Ísland, árið \n1986. Það var gert til að " }, { "duration": 3.99, "start": 138.835, "text": "styrkja stöðu döff \nfólks hérlendis. " }, { "duration": 4.69, "start": 142.945, "text": "Á Norðurlöndum var \nþróunin komin lengra. " }, { "duration": 3.69, "start": 147.745, "text": "Hjördís Haraldsdóttir taldi að \nviðurkenning á táknmáli, það er " }, { "duration": 3.86, "start": 151.535, "text": "að segja að táknmálskennsla, \ntáknmál í döff skóla og " }, { "duration": 3.68, "start": 155.505, "text": "táknmálstúlkun hafi verið í \numræðunni þar á þessum tíma. " }, { "duration": 6.84, "start": 159.275, "text": "Skilaboðin voru: \"Táknmál er \nlykill að stóra samfélaginu” " }, { "duration": 5, "start": 166.265, "text": "Norðurlandaráð þrýsti á að \nÍsland yrði að vera með " }, { "duration": 5.96, "start": 171.385, "text": "táknmálstúlk á menningarhátíðinni \nog að á Íslandi þyrfti að berjast " }, { "duration": 5.76, "start": 177.455, "text": "fyrir því að fá að hefja \nvinnu með táknmál. " } ]

[ { "duration": 18.953, "start": 0.015, "text": "Táknmál er myndað með hreyfingum handa, höfuðs, líkama,\nmeð svipbrigðum, og munn- og augnhreyfingar." }, { "duration": 5.686, "start": 18.993, "text": "Í táknmáli fær augnsambandið aukið mikilvægi" }, { "duration": 6.733, "start": 24.704, "text": "því að í samskiptum á táknmáli verður alltaf\nað halda augnsambandi við viðmælandann." }, { "duration": 13.167, "start": 31.462, "text": "Svipbrigði fá aukna og ákveðna\nmerkingu eða málfræðilegt hlutverk" }, { "duration": 10.727, "start": 44.653, "text": "og staða líkamans hefur\náhrif á blæbrigði og merkingu." }, { "duration": 9.964, "start": 55.405, "text": "Munnhreyfingarnar og svipbrigðin eru í mörgum\ntilvikum framandi meðal þeirra sem ekki þekkja til." }, { "duration": 7.408, "start": 65.439, "text": "Þessir hlutar táknmálsins eru þó jafnmikilvægir\nog hreyfingar handanna og órjúfanlegir." }, { "duration": 8.843, "start": 74.118, "text": "Allt framangreint, munnhreyfingar,\nsvipbrigði, líkami og hreyfingar handa" }, { "duration": 23.052, "start": 82.986, "text": "verða að vera til staðar til að um\nsé að ræða táknmál, fullgilt mál." }, { "duration": 8.954, "start": 106.323, "text": "Táknmál verða til sem sjálfsprottinn mál\nog þróast í samfélagi heyrnarlausra manna" }, { "duration": 16.651, "start": 115.302, "text": "sem lifa og hrærast í ólíkum\naðstæðum alls staðar í heiminum." } ]

[ { "duration": 12.303, "start": 0.001, "text": "Byrjendalæsi byggir m.a. á hugmyndafræði\nfélagslegrar hugsmíðahyggju um námstileinkun." }, { "duration": 10.216, "start": 12.329, "text": "Á grunni hugsmíðuhyggju er nám\nskilgreint sem félagsleg hugsmíð" }, { "duration": 4.803, "start": 22.57, "text": "þar sem samskipti\ngegna lykilhlutverki." }, { "duration": 8.629, "start": 27.583, "text": "Litið er svo á að nám\nbyggist upp stig af stigi." }, { "duration": 6.842, "start": 36.237, "text": "Hugmyndafræðin á rætur í kenningum\nýmissa fræðimanna t.d. hugmyndum um" }, { "duration": 8.212, "start": 43.104, "text": "að nám eigi sér stað í aðstæðum þar\nsem reynir á samþættingu" }, { "duration": 17.917, "start": 51.362, "text": "hugrænna (Piaget), félagslegra (Vygotsky)\nog athafnamiðaðra (Dewey) viðfangsefna." }, { "duration": 8.699, "start": 69.304, "text": "Út frá þessum fræðum hafa þróast nýjar\nhugmyndir til að nota í kennslu." }, { "duration": 5.864, "start": 78.028, "text": "Dæmi um það eru \nt.d. hugtökin námsaðlögun" }, { "duration": 9.977, "start": 83.917, "text": "og stigskiptur stuðningur sem tengist\nhugsun um svæði mögulegs þroska," }, { "duration": 9.331, "start": 93.919, "text": "athafnamiðað nám, sem er nám í\ngegnum reynslu og hugræna virkni," }, { "duration": 7.179, "start": 103.452, "text": "reynsla og mál sem verkfæri\nhugsunar og samskipta." }, { "duration": 5.333, "start": 110.717, "text": "Byrjendalæsi er kennsluaðferð\nsem hefur verið í þróun" }, { "duration": 4.568, "start": 116.075, "text": "í grunnskólum á Íslandi\nfrá árinu 2004" }, { "duration": 8.617, "start": 120.668, "text": "með forgöngu Miðstöðvar skólaþróunar\nvið Háskólann á Akureyri." }, { "duration": 12.281, "start": 129.31, "text": "Byrjendalæsi er samvirk kennsluaðferð\nsérstaklega miðuð að læsiskennslu í 1. -2. bekk" }, { "duration": 5.434, "start": 141.616, "text": "og hefur það að markmiði\nað bæta læsi nemenda." }, { "duration": 10.734, "start": 147.087, "text": "Samkvæmt skólanámskrá, almennum hluta,\nHlíðaskóla stendur að byrjendalæsi" }, { "duration": 9.415, "start": 157.846, "text": "sé kennsluaðferð sem unnið er eftir í\nlestrar- og íslenskukennslu í 1.-4. bekk." }, { "duration": 5.59, "start": 167.655, "text": "Aðferðin var þróuð til\nlestrarkennslu í 1. og 2. bekk," }, { "duration": 9.538, "start": 173.27, "text": "en hugmyndafræði hennar og leiðir\nteygja sig yfir fyrstu fjóra árgangana." }, { "duration": 14.228, "start": 182.975, "text": "Meginmarkmið Byrjendalæsis er að nemendur\nnái góðum árangri í læsi frá byrjun skólagöngu." }, { "duration": 10.426, "start": 197.367, "text": "Rík áhersla er lögð á að auka orðaforða\nnemenda og efla lesskilning þeirra." }, { "duration": 5.822, "start": 207.971, "text": "Lögð er áhersla á samvinnu og\nsamskipti nemenda í lestrarnáminu" }, { "duration": 7.119, "start": 213.818, "text": "og því vinna þeir oft\nsaman í pörum eða hópum." }, { "duration": 7.133, "start": 221.218, "text": "Í Byrjendalæsi fyrir döff er notað táknmál\ní kennslu fyrir nemendur táknmálssviðs" }, { "duration": 12.578, "start": 228.376, "text": "þar sem áhersla er lögð á sjónræna framsetningu\ná íslensku í staðinn fyrir hljóðkerfisfræði." }, { "duration": 10.311, "start": 240.979, "text": "Gæði kennslunnar byggja á að\nunnið sé með texta við hæfi," }, { "duration": 6.737, "start": 251.315, "text": "þar sem áhugi er virkjaður\nog vinnan höfði til barnanna." }, { "duration": 5.79, "start": 258.277, "text": "Einnig er lögð áhersla á\nað setja skýr markmið," }, { "duration": 10.109, "start": 264.092, "text": "fjölbreytni í öllum námsaðstæðum\nog auðugt námsumhverfi." }, { "duration": 5.756, "start": 274.226, "text": "Samvinna er mikils\nmetin í Byrjendalæsi" }, { "duration": 10.162, "start": 280.007, "text": "og sameiginleg upplifun barnanna\nverður kveikjan að mörgum viðfangsefnum." }, { "duration": 7.184, "start": 290.194, "text": "Góður Byrjendalæsiskennari\ner fyrirmynd í læsisnámi" }, { "duration": 10.813, "start": 297.403, "text": "upplestur hans, samræður og\nvinnubrögð er upphaf að frekari vinnu" }, { "duration": 10.057, "start": 308.241, "text": "og hann notar stigskiptan\nstuðning eða \"scaffolding\"" }, { "duration": 6.706, "start": 318.323, "text": "til þess að auka færni\nnemenda smám saman." }, { "duration": 12.853, "start": 325.054, "text": "Einn af grundvallarþáttum læsis\ner að málið er samskiptamiðill" }, { "duration": 9.953, "start": 337.932, "text": "og verkfæri hugsunar eins og\nVygotsky hefur bent á." }, { "duration": 7.276, "start": 347.91, "text": "Orðaforði er lykill\nað hverju tungumáli," }, { "duration": 7.017, "start": 355.211, "text": "óaðskiljanlegur hluti\nlestrar, ritunar og náms." }, { "duration": 7.001, "start": 362.253, "text": "Fræðimenn leggja stöðugt\nríkari áherslu á talmálið" }, { "duration": 6.259, "start": 369.279, "text": "sem lykilþátt í námi." } ]

[ { "duration": 9.7, "start": 2.396, "text": "Árið 1880 markaði tímamót í sögu \ntáknmála víðs vegar í heiminum." }, { "duration": 8.88, "start": 12.226, "text": "Það ár var haldin kennararáðstefna \ní Mílanó,  International Congress on" }, { "duration": 9.46, "start": 21.206, "text": "the Education of the Deaf, ICED, þar \nsem táknmál var bannað í kennslu döff." }, { "duration": 5.18, "start": 30.896, "text": "Á þeim tíma hafði táknmál \nlítið verið rannsakað en" }, { "duration": 5.69, "start": 36.176, "text": "því var haldið fram á ráðstefnunni\nað táknmál væri í raun ekki mál." }, { "duration": 2.29, "start": 41.966, "text": "Það væri bara \neinhverjar bendingar." }, { "duration": 6.21, "start": 44.386, "text": "Best væri að setja það til hliðar og \nleggja rækt við raddmál og varalestur." }, { "duration": 8.29, "start": 50.736, "text": "Þessi ákvörðum hafði mikil áhrif á \nmenntun döff langt fram eftir 20. öldinni." }, { "duration": 9.22, "start": 59.126, "text": "Raddmálsstefna eða óralstefna ríkti í \nkennslu döff víða í heiminum frá 1880" }, { "duration": 9.98, "start": 68.446, "text": "og, samkvæmt greiningu Widell, \nfram til 1980 á Norðurlöndum." }, { "duration": 9.61, "start": 78.736, "text": "Hér á Íslandi var raddmálsstefnan ráðandi stefna \ní kennslu döff barna stærsta hluta 20. aldar." }, { "duration": 4.15, "start": 88.476, "text": "Í oralstefnu var bannað að \nnota táknmál í skólum en" }, { "duration": 8.49, "start": 92.756, "text": "döff nemendur notuðu táknmál \nsín í milli fyrir utan skóla." } ]

[ { "duration": 4.42, "start": 41.92, "text": "Hæ, góðan dag, velkomin í Gerðuberg" }, { "duration": 6.24, "start": 46.72, "text": "Hér eru allir velkomnir, þetta er ekki bara fyrir aldraða, heldur alla þá sem vilja." }, { "duration": 7.06, "start": 53.48, "text": "Við erum alltaf á miðvikudögum frá klukkan 11:30, fyrir þá sem vilja kaupa sér hádegismat," }, { "duration": 3.96, "start": 60.92, "text": "eftir hádegi hittumst við hér í kaffi og spjalli til klukkan 15:00." }, { "duration": 3.2, "start": 64.88, "text": "Við spjöllum um allt sem okkur dettur í hug." }, { "duration": 4.74, "start": 68.54, "text": "Í dag var boðið upp á kaffi og kökur í lok vetrarstarfsins." }, { "duration": 3.28, "start": 84.7, "text": "Velkomin í Gerðuberg" }, { "duration": 17.68, "start": 89.42, "text": "Nú er vetrarstarfi lokið og sumarið tekur við, af því tilefni bjóðum við upp á kaffi og kökur í dag." }, { "duration": 5.32, "start": 127.5, "text": "Hér er gott að koma, gott andrúmsloft, gott fólk," }, { "duration": 6.64, "start": 133.82, "text": "bæði döff og heyrandi, gott að komast hingað, góð bílastæði." }, { "duration": 2.46, "start": 141.7, "text": "Hægt að kaupa hádegismat uppi, góður matur þar." }, { "duration": 6.16, "start": 145.7, "text": "Mér finnst gaman að koma hingað, til að hitta aðra og spjalla." }, { "duration": 5.48, "start": 152.44, "text": "Frábært að vera hér í Gerðubergi og ég vona að starfsemin haldi áfram." } ]

[ { "duration": 6.584, "start": 0.001, "text": "Meginmarkmið kennslunnar er að \nefla orðaforða tvítyngdra barna." }, { "duration": 5.623, "start": 6.61, "text": "Það er mikilvægt að kortleggja, áður \nen byrjað er að vinna á vettvangi," }, { "duration": 9.416, "start": 12.258, "text": "hvaða leiðir og viðfangsefni eru líklegust til \nað stuðla að því að tiltekin markmið náist." }, { "duration": 5.701, "start": 21.699, "text": "Ein áhrifaríkasta aðferðin til þess \nað efla orðaforða tvítyngdra barna" }, { "duration": 7.695, "start": 27.425, "text": "felst í því að lesa upp úr sögubókum og ræða\nmerkingu lykilorða sem birtast í textanum." }, { "duration": 4.89, "start": 35.145, "text": "Margar leiðir eru til sem geta \nhjálpað tvítyngdum nemendum" }, { "duration": 4.834, "start": 40.06, "text": "að efla orðaforðann sinn á \nfjölbreyttan og skemmtilega hátt." }, { "duration": 4.561, "start": 44.919, "text": "Mikilvægt er fyrir kennara að \nhafa í huga að nám nemenda" }, { "duration": 4.705, "start": 49.505, "text": "þarf að vera merkingabært og þeir þurfa \nað öðlast tækifæri til að tengja nám," }, { "duration": 5.387, "start": 54.235, "text": "eins og námsefnið, við fyrri \nþekkingu og daglegt líf." }, { "duration": 5.292, "start": 59.647, "text": "Ein af þeim kennsluaðferðum \nsem eru notaðar er Byrjendalæsi" }, { "duration": 2.555, "start": 64.964, "text": "og minn vinnustaður \ntók upp þá aðferð." }, { "duration": 4.881, "start": 67.544, "text": "Við þróuðum kennsluaðferðir \nByrjendalæsis fyrir döff nemendur" }, { "duration": 7.511, "start": 72.45, "text": "og höfðum innan handar leibeinanda\nsem er sérkennari á okkar vinnustað." }, { "duration": 3.969, "start": 79.986, "text": "Hún aðstoðaði okkar \nen sagði jafnframt" }, { "duration": 8.799, "start": 83.98, "text": "að hún lærði mikið af okkur þar sem við erum \nsérfræðingar í að kenna döff nemendum." }, { "duration": 5.667, "start": 92.804, "text": "Þessi kennari bar ábyrgð á Byrjendalæsi \nfyrir nemendur yngsta stigs." }, { "duration": 10.019, "start": 98.496, "text": "Hún nýtir líka hugmyndir frá okkur svo sem\nað hafa texta sýnilega fyrir nemendur." } ]

[ { "duration": 6.42, "start": 0.001, "text": "Frá 1981 til dagsins í dag hafa orðið \nbreytingar á áherslum í samskiptum." }, { "duration": 4.186, "start": 6.446, "text": "Í byrjun var lögð áhersla \ná alhiða boðskipti." }, { "duration": 6.527, "start": 10.657, "text": "Raddmál, táknmál eða málin \ntöluð samtímis eða allt í bland." }, { "duration": 5.619, "start": 17.209, "text": "Á síðustu árum er lögð \náhersla á tvítyngisstefnu," }, { "duration": 5.568, "start": 22.853, "text": "íslenskt táknmál og íslenskt \nritmál; lestur og ritun." } ]

[ { "duration": 5.47, "start": 3.688, "text": "Framsetning þessa verkefnis er \nóvenjuleg að því leyti að í stað" }, { "duration": 6.62, "start": 9.298, "text": "þess að hún sé sett fram \ní hefðbundnu ritgerðarformi" }, { "duration": 9.04, "start": 16.038, "text": "þá er hún sett fram á myndbandsformi. \nÞað þýðir að hver kafli inniheldur nokkur" }, { "duration": 6.14, "start": 25.188, "text": "myndbönd þar sem frásögnin er \ná táknmáli með íslenskum texta." }, { "duration": 5.91, "start": 31.458, "text": "Táknmál á sér ekki ritmál. \nÞannig að ég, í þessu" }, { "duration": 6.33, "start": 37.498, "text": "verkefni, tjái mig á táknmáli \ní gegnum myndbandsform." }, { "duration": 8.86, "start": 43.958, "text": "Að setja eigindlegar rannsóknarniðurstöður \nfram í myndbandsformi á táknmáli er" }, { "duration": 10.93, "start": 52.938, "text": "mikilvægt til að ná að sýna\ntilfinningar og blæbrigði táknenda." }, { "duration": 8.36, "start": 63.958, "text": "Þar fá viðmælendur tækifæri til að tjá \nsig á sínu náttúrulega, eðlislæga tungumáli." }, { "duration": 6, "start": 72.438, "text": "Það gefur upplýsingar umfram \nþað sem ritmálið nær að fanga." }, { "duration": 11.97, "start": 78.998, "text": "Framsetningarform þessa loka-\nverkefnis fylgir sniðmátsreglum" }, { "duration": 3.27, "start": 91.098, "text": "lokaverkefna við \nHáskóla Íslands." }, { "duration": 5.88, "start": 94.478, "text": "Verkefnið er sambærilegt að \nuppsetningu og inntaki kafla." }, { "duration": 13.34, "start": 100.518, "text": "Það inniheldur inngang, fræðilegan kafli, \naðferðafræði, niðurstöður, umræðurkafla og lokaorð." }, { "duration": 10.15, "start": 114.208, "text": "Að setja ritgerð upp í myndbandsformi \ner nýung við Háskóla Íslands." }, { "duration": 8.07, "start": 124.638, "text": "Frumkvöðull í þessari fram-\nsetningu er Eyrún Ólafsdóttir." }, { "duration": 9.76, "start": 132.798, "text": "Eyrún er döff. Hún útskrifast \nmeð M.Ed. próf árið 2019." }, { "duration": 12.96, "start": 142.838, "text": "Verkefnið hennar heitir “Byrjendalæsi sem brú milli \níslensks táknmáls og íslensks ritmáls: Reynsla döff kennara.\"" }, { "duration": 6.53, "start": 156.128, "text": "Þessa ritgerð er að \nfinna á Skemman.is" }, { "duration": 5.78, "start": 162.888, "text": "Verkefni Eyrúnar er mín \nfyrirmynd í þessari vinnu." }, { "duration": 10.02, "start": 168.758, "text": "Þetta ritgerðarform hjálpar mér að tjá \nfullkomlega á táknmáli það sem ég vil segja," }, { "duration": 5.81, "start": 179.118, "text": "með þeirri tilfinningu og \nmeiningu, sem er mér mikilvæg." }, { "duration": 9.34, "start": 184.998, "text": "Þessi framsetning, að setja þetta \nverkefni fram á táknmáli, er táknrænt" }, { "duration": 6.98, "start": 194.468, "text": "fyrir inntak þessa verkefnis þar sem það \nfjallar um baráttusögu íslenska táknmálsins." }, { "duration": 6.26, "start": 201.968, "text": "Samþykki Háskóla Íslands, \nað gefa nemendum tækifæri" }, { "duration": 6.34, "start": 208.308, "text": "til að birta verkefni sín \ná þessu formi, er ákveðinn" }, { "duration": 5.78, "start": 214.758, "text": "áfangi í baráttusögu \níslenska táknmálsins." } ]

[ { "duration": 5.88, "start": 2.541, "text": "Á sama tíma og Samskiptamiðstöð heyrnarlausra og \nheyrnarskertra fór að veita túlkaþjónustu í meira mæli" }, { "duration": 5.88, "start": 9.301, "text": "og skilningur döff fólks á \nmikilvægi túlkaþjónustunnar jókst" }, { "duration": 5.94, "start": 15.331, "text": "höfðu stofnanir samfélagsins \nenga þekkingu á túlkaþjónustu." }, { "duration": 5.93, "start": 21.471, "text": "Samskiptamiðstöð vann að því að \nauka skilning innan stjórnsýslunnar" }, { "duration": 6.74, "start": 27.511, "text": "og að vekja athygli stjórnvalda á \nréttindum döff til túlkaþjónustu." }, { "duration": 3.94, "start": 34.391, "text": "Smám saman jókst réttur \ntil túlkaþjónustu." }, { "duration": 5.71, "start": 38.531, "text": "Ef döff fengu ekki túlk, þá kærði Félag \ndöff ríkið fyrir ýmis réttindabrot." }, { "duration": 7.81, "start": 44.531, "text": "Árið 1997 neitaði sýslumaður döff \neinstaklingi um túlkaþjónustu." }, { "duration": 5.84, "start": 52.491, "text": "Félag döff kærði fyrir hönd viðkomandi \ntil dómsmálaráðuneytisins." }, { "duration": 7.64, "start": 58.431, "text": "Niðurstaðan var að dómsmálaráðherra \nsendi umburðarbréf til allra" }, { "duration": 7.26, "start": 66.231, "text": "sýslumanna á Íslandi og sagði að \ndöff ættu að fá túlkaþjónustu í" }, { "duration": 4.87, "start": 73.601, "text": "mikilvægum málum. Einnig \nvoru sett lög um réttindi" }, { "duration": 7.33, "start": 78.581, "text": "sjúklinga í maí 1997 þar sem segir: „Eigi \ní hlut sjúklingur sem ekki talar íslensku" }, { "duration": 5.86, "start": 86.001, "text": "eða notar táknmál skal honum \ntryggð túlkun á upplýsingum" }, { "duration": 4.72, "start": 91.991, "text": "samkvæmt þessari grein. Annað dæmi átti sér \nstað árið 1999 þegar Berglind Stefánsdóttir" }, { "duration": 5.44, "start": 96.821, "text": "þáverðandi formaður Félags \ndöff stefndi íslenska ríkinu" }, { "duration": 6.74, "start": 102.431, "text": "þar sem ríkissjónvarpið neitaði \nað túlka framboðsumræður" }, { "duration": 2.76, "start": 109.281, "text": "stjórnmálaflokka fyrir \nAlþingiskosningar." }, { "duration": 7.52, "start": 112.151, "text": "Félagið vann málið. Þriðja dæmið \ner þegar kærumál fara fyrir dómstóla." }, { "duration": 5.63, "start": 119.791, "text": "Félag döff aðstoðaði foreldra en" }, { "duration": 4.9, "start": 125.581, "text": "þeir stefndu Reykjavíkurborg fyrir \nað neita að greiða túlkaþjónustu." }, { "duration": 5.25, "start": 130.591, "text": "Málið vannst í héraðsdómi árið 2005." }, { "duration": 9.02, "start": 135.951, "text": "Félag döff aðstoðaði marga döff við að \nsenda inn kærur til menntamálaráðuneytisins" }, { "duration": 4.74, "start": 145.571, "text": "þegar döff var synjað um \ntúlkaþjónsustu í daglegu lífi." }, { "duration": 5.97, "start": 150.431, "text": "Menntamálaráðuneytið lagði til að\nútbúa sjóð til að geta borgað túlkun." }, { "duration": 2.64, "start": 156.571, "text": "Þannig varð\nÞorgerðarsjóðurinn til." }, { "duration": 4.42, "start": 159.391, "text": "Allt þetta eru litlar vörður á leiðinni \ní átt að viðurkenningu táknmálsins." }, { "duration": 7.35, "start": 163.941, "text": "Seinna komu kærumál vegna húsfunda. Hjördís \nbendir á að Félag döff hafi unnið kærumálin" }, { "duration": 5.02, "start": 171.391, "text": "vegna þess að döff áttu rétt á \nþví að taka þátt í samfélaginu." }, { "duration": 5.79, "start": 176.521, "text": "Réttur döff hafði bara ekki verið\nviðurkenndur og fólk hafði ekki" }, { "duration": 5.61, "start": 182.441, "text": "skilið að aðgengi döff fékkst ekki í \ngegnum hjálpartæki fyrir fólk með fötlun" }, { "duration": 4.94, "start": 188.151, "text": "heldur með viðurkenningu á tungumáli. \nHjördís benti á að það er til dæmis lögbundin" }, { "duration": 6.64, "start": 193.171, "text": "skylda fyrir hana sem húseigendanda \nað taka þátt í húsfundum." }, { "duration": 4.96, "start": 199.971, "text": "Fái hún ekki túlk getur \nhún ekki tekið þátt." } ]

[ { "duration": 7.217, "start": 0.001, "text": "Er Brandur lét af störfum sem skólastjóri\nHeyrnleysingjaskólans árið 1981" }, { "duration": 9.067, "start": 7.243, "text": "þá tók Guðlaug Snorradóttir við starfi \nskólastjóra og gegndi því" }, { "duration": 3.873, "start": 16.335, "text": "frá árinu 1980 til 1986." }, { "duration": 5.588, "start": 20.233, "text": "Hún tók upp nýja kennslustefnu \nsem kallaðist „alhliða boðskipti.“" }, { "duration": 5.992, "start": 25.846, "text": "Sú stefna gekk út á að nota allar \nboðleiðir til þess að koma námskrá" }, { "duration": 2.888, "start": 31.863, "text": "almenna grunnskólans \ntil skila." }, { "duration": 4.55, "start": 34.776, "text": "Guðlaug lýsti kennslunni í \nHeyrnleysingjaskólanum í viðtali" }, { "duration": 5.623, "start": 39.351, "text": "í tímaritinu Ný \nmenntamál árið 1983." }, { "duration": 8.472, "start": 44.999, "text": "Þá sagði hún m.a.: „Meginhlutverk skólans er \nað kenna nemendum að skilja mál og tala." }, { "duration": 6.957, "start": 53.496, "text": "Það er ekkert áhlaupaverk þegar um er að ræða \nheyrnarskertra eða heyrnarlausa nemendur." }, { "duration": 5.533, "start": 60.478, "text": "Fötlun þeirra heftir \nmálþroskann verulega." }, { "duration": 5.317, "start": 66.036, "text": "Allt starfið beinist meira og minna \nað því að kenna börnunum" }, { "duration": 4.44, "start": 71.378, "text": "málið á markvissan hátt og reyna \nað gera þeim fært að beita því." }, { "duration": 5.123, "start": 75.843, "text": "Við verðum að kenna þeim að nota \ntáknmálið og lesa orð af vörum annarra," }, { "duration": 6.382, "start": 80.991, "text": "kenna þeim hefðbundin lestur \nog skrift, svo eitthvað sé nefnt“." }, { "duration": 12.523, "start": 87.398, "text": "Alhliða tjáskipti eða \"total communication\" \nvar hluti af raddmálsstefnunni" }, { "duration": 4.562, "start": 99.946, "text": "þar sem áhersla var lögð á að nemendur \nlærðu að tala og lesa af vörum" }, { "duration": 4.372, "start": 104.533, "text": "en tákn notuð því til stuðnings, \neins og hjálpartæki." }, { "duration": 4.919, "start": 108.93, "text": "Það er athyglivert að Guðlaug hafi sagt „við \nverðum að kenna þeim að nota táknmálið“." }, { "duration": 6.516, "start": 113.874, "text": "Ég var sjálf nemandi á þessum tíma þar \nsem ég útskrifaðist úr skólanum árið 1982." }, { "duration": 5.863, "start": 120.415, "text": "Kennarar og döff nemendurnir \ntöluðu ekki sama mál." }, { "duration": 6.994, "start": 126.303, "text": "Döff nemendur sem bjuggu í heimavist\nlærðu táknmál af eldri döff nemendum" }, { "duration": 7.489, "start": 133.325, "text": "og aðrir döff nemendur, sem bjuggu á \nhöfuðborgarsvæðinu, lærðu af þeim." }, { "duration": 4.205, "start": 140.839, "text": "auk þess sem þau bjuggu\ntil táknmál, heimamál." }, { "duration": 4.242, "start": 145.069, "text": "Kennarar kenndu ekki \ndöff nemendum táknmál" }, { "duration": 6.843, "start": 149.336, "text": "heldur lærðu þeir af hver öðrum,\ntáknmál er sjálfsprottið mál." }, { "duration": 7.421, "start": 156.204, "text": "Í grein sem Guðlaug skrifaði 1979 \num kennslu heyrnarlausra," }, { "duration": 4.687, "start": 163.65, "text": "fjallaði hún um \nmismunandi kennsluaðferðir" }, { "duration": 6.46, "start": 168.362, "text": "og sagði menn ekki hafa verið á eitt \nsátta um hvaða aðferð bæri að nota." }, { "duration": 5.133, "start": 174.847, "text": "Hún sagði kennara \nhafa skipst í tvo hópa," }, { "duration": 10.747, "start": 180.005, "text": "þá sem aðhylltust táknmál og fingramál \nog þá sem voru fylgjandi talmáli." }, { "duration": 5.851, "start": 190.777, "text": "Þeir sem aðhylltust \ntáknmál og fingramál" }, { "duration": 9.059, "start": 196.653, "text": "notuðu táknmál í kennslunni til að útskýra \nkennsluefni og verkefni fyrir döff nemendum." }, { "duration": 5.333, "start": 205.737, "text": "Nemendum var kennt að \nskrifa og skilja ritaða texta" }, { "duration": 5.766, "start": 211.095, "text": "og æfðu sig í tjáningu á ritmáli með því \ntil dæmis að svara spurningum." }, { "duration": 6.797, "start": 217.821, "text": "Táknmál var notað til að útskýringar \ná því sem átti að gera. Það er tvítyngi." }, { "duration": 4.272, "start": 225.413, "text": "Ég var á unglingsaldri \ná þessum tíma." }, { "duration": 3.683, "start": 229.71, "text": "Þeir, sem voru fylgjandi talmáli, \ntöluðu meira íslensku" }, { "duration": 4.105, "start": 233.418, "text": "og döff nemendur \náttu að lesa af vörum" }, { "duration": 8.704, "start": 237.547, "text": "eða þeir sem höfðu heyrnarleyfar\náttu að hlusta og lesa af vörum." } ]

[ { "duration": 9.325, "start": 0.001, "text": "Ástæðan fyrir því að við vorum þrjár að vinna saman er að \nnemendur okkar tilheyrðu þremur árgöngum á yngsta stigi." }, { "duration": 16.197, "start": 9.351, "text": "Hver kennari fylgdi sínum nemanda. Við vorum allar saman í döff \nstofu, í táknmálsumhverfi, að vinna með Byrjendalæsi fyrir döff." }, { "duration": 17.711, "start": 26.337, "text": "Vinnuna skipulögðum við þannig að við skiptumst á að kenna þeim\nen skipulögðum alla vinnuna og þróuðum hana í samvinnu." }, { "duration": 4.303, "start": 44.198, "text": "Við vorum allar sammála um þetta vinnufyrirkomulag." }, { "duration": 4.371, "start": 49.446, "text": "Það auðveldaði líka alla vinnu að skipta ábyrgðinni svona." }, { "duration": 9.552, "start": 54.721, "text": "Hver og ein okkar bar ábyrgð á að búa til \nverkefni en við aðstoðuðum hver aðra." }, { "duration": 5.05, "start": 65.009, "text": "Við aðstoðuðum líka allar nemendur að \nvinna verkefnin eins og þörf krafði." }, { "duration": 11.582, "start": 71.146, "text": "Ein sá um að kenna og við hinar sátum hjá og fylgdumst \nmeð. Gáfum þeirri sem kenndi frið til að kenna." }, { "duration": 12.912, "start": 82.753, "text": "Kennarinn sem bar ábyrgð á kennslunni las sögu sem \nhún var búin að þýða á táknmál og við hinar sátum og biðum." }, { "duration": 9.387, "start": 96.949, "text": "Áherslur okkar var að byggja sterkan grunn í \níslensku sem hægt væri að byggja ofan á." }, { "duration": 6.926, "start": 106.361, "text": "Nemendur þurfa því að æfa sig í fingrastafrófinu\nog geta lesið bæði fingrastafróf og rituð orð." }, { "duration": 16.257, "start": 113.312, "text": "Þess vegna völdum við fá orð, til að\nkynna vikulega, úr ævintýrasögum." }, { "duration": 5.983, "start": 129.594, "text": "Þannig lærðu þau samtímis og tengdu \nsaman ný orð í táknmáli og ritmáli." }, { "duration": 6.303, "start": 135.602, "text": "Í táknmálstofu eða döffstofu eru \norðin sýnileg á vegg með mynd." }, { "duration": 5.628, "start": 141.93, "text": "Nemendur geta þá tengt orðið við \nmyndina og þannig lært merkingu orðanna." }, { "duration": 8.408, "start": 147.583, "text": "Í döff Byrjendalæsi komu döff nemendur saman í döff stofu.\nSíðan fóru þeir aftur inn í sína heyrandi bekki." }, { "duration": 9.179, "start": 156.016, "text": "Í undibúningi jólanna var ákveðið að þeir \nfylgdu heyrandi nemendum í sínum bekkjum." }, { "duration": 5.959, "start": 165.22, "text": "En þeir voru í döff stofu aðra hverja \nviku samvæmt vilja skólastjórans." }, { "duration": 11.494, "start": 171.204, "text": "Dag einn, inni í heyrandi bekk, \nsátu allir nemendur í heimakrók." }, { "duration": 6.782, "start": 182.856, "text": "Ég sat við hlið kennarans. Nemandi minn,\nJakob, spurði hvort við færum inn í döff stofu." }, { "duration": 7.136, "start": 189.663, "text": "Ég svaraði því neitandi.\nHann reiddist og fór undir borð." }, { "duration": 5.192, "start": 197.412, "text": "Ég fór til hans og ræddi við hann, \nreyndi að leysa málin." }, { "duration": 2.881, "start": 202.629, "text": "En hann vildi bara fara inn í döff stofu." }, { "duration": 8.08, "start": 205.535, "text": "Nemendurnir og umsjónarkennarinn undruðust þessa \nhegðun en kennarinn gaf mér leyfi til að reyna að róa hann." }, { "duration": 4.629, "start": 213.655, "text": "Þegar það gekk ekki fór ég og \nleyfði honum að jafna sig í friði." }, { "duration": 3.043, "start": 218.309, "text": "Næsta dag var sama sagan.\nHann vildi fara inn í döff stofu." }, { "duration": 2.761, "start": 221.377, "text": "Þegar ég neitaði varð hann aftur fýldur." }, { "duration": 7.659, "start": 224.163, "text": "Þarna upplifði ég sterk skilaboð \num hvar hann vildi vera." }, { "duration": 8.796, "start": 231.847, "text": "Ég fann til með honum og útskýrði að hann ætti \nað vera í heyrandi bekk að undirbúa jólin." }, { "duration": 2.452, "start": 240.668, "text": "Þess vegna værum við ekki í döff stofu." }, { "duration": 10.509, "start": 243.145, "text": "Það hafði ekkert að segja. Ég lét hann því vera \ní smá stund þar til hann gafst upp." }, { "duration": 7.983, "start": 253.679, "text": "Ég velti því fyrir mér hvort það hafi verið röng\nákvörðun að fella niður Byrjendalæsi." }, { "duration": 9.107, "start": 261.687, "text": "Kannski hefði það verið betra \nað undirbúa jólin í döff stofu." }, { "duration": 6.113, "start": 270.819, "text": "En þetta var ákvörðun skólastjórans \nsem við samþykktum." }, { "duration": 10.522, "start": 276.957, "text": "Við virtum ákvörðun skólastjórans og ég \nákvað að vera ekki með samviskubit." }, { "duration": 11.641, "start": 287.504, "text": "Þetta atvik sýndi mér að það veitti Jakobi og öðrum\nnemendum gleði að vera saman í stofu." }, { "duration": 12.056, "start": 299.98, "text": "Ég samgladdist þeim. Ég sá að þau voru glöð\nað vera saman. Þau voru afslöppuð saman." }, { "duration": 8.942, "start": 312.061, "text": "Þau voru þau sjálf, ljómuðu af gleði. \nÞað gladdi mig mikið." }, { "duration": 12.915, "start": 322.156, "text": "Ég fann hversu mikils virði þetta var fyrir okkar \nnemendur og líka okkur kennarana." }, { "duration": 13.445, "start": 335.096, "text": "Að fá að vera í döff menningu, finna samkennd, \neiga samskipti á okkar tungumáli, táknmáli." }, { "duration": 6.156, "start": 348.566, "text": "Við vorum sammála um að þeir blómstruðu." }, { "duration": 6.348, "start": 354.747, "text": "Þá þyrsti í að eiga samskipti á táknmáli.\nVið kennarar glöddumst fyrir hönd nemenda." }, { "duration": 14.998, "start": 362.162, "text": "Þetta bendir til þess að það er mikilvægt að skapa\nnámsumhverfi bæði fyrir okkur kennara og nemendur." }, { "duration": 7.825, "start": 377.185, "text": "Við vorum að skapa umhverfi fyrir nemendur þar sem ríkir samkennd." }, { "duration": 5.643, "start": 385.035, "text": "Þar sem nemendur hafa tækifæri til að eiga samskipti.\nÞað umhverfi er skapað í döff stofu í Byrjendalæsi." } ]

[ { "duration": 2.97, "start": 1.582, "text": "Þegar fyrsta Norræna \nmenningarhátíðin fyrir " }, { "duration": 5.02, "start": 4.662, "text": "döff var haldin á Íslandi þá \nvoru í fyrsta sinn táknmálstúlkar " }, { "duration": 4.64, "start": 9.782, "text": "á sviði Þjóðleikhússins við \nopnun menningarhátíðarinnar. " }, { "duration": 4.22, "start": 14.692, "text": "Við döff Íslendingar vorum \nstoltir af fyrstu íslensku " }, { "duration": 4.99, "start": 19.062, "text": "táknmálstúlkunum sem stóðu \nmeðal skandinavískra túlka. " }, { "duration": 4.85, "start": 24.152, "text": "Ég fylgdist með túlkun á \návörpum sem gekk misvel, " }, { "duration": 5.87, "start": 29.122, "text": "skiljanlega, því táknmálskunnátta \ntúlkanna var á yfirborðinu en ekki " }, { "duration": 6.83, "start": 35.122, "text": "ekta íslensk táknmál, heldur táknuð\níslenska. Það var félag döff og " }, { "duration": 6.17, "start": 42.082, "text": "döff sjálfir sem áttu heiðurinn af menntun \nfyrstu táknmálstúlkanna en á þessum " }, { "duration": 4.99, "start": 48.362, "text": "tíma vorum við ekki \nmeðvituð um málfræði " }, { "duration": 3.46, "start": 53.492, "text": "íslensks táknmáls og hvernig \nætti að kenna það. " } ]

[ { "duration": 5.09, "start": 1.902, "text": "Samfélagið setti sig ekki í \nspor táknmálssamfélagsins" }, { "duration": 7.26, "start": 7.152, "text": "til að leitast við að skilja hvers vegna \ndöff völdu táknmál fram yfir raddmál." }, { "duration": 7.09, "start": 14.532, "text": "Sjónarmið samfélags döff og \nsamfélags heyrandi stönguðust á." }, { "duration": 4.96, "start": 21.922, "text": "Samfélag heyrandi leit svo á \nað döff hafi valið að einangrast í" }, { "duration": 6, "start": 26.992, "text": "táknmálsamfélaginu á meðan  \ndöff upplifðu sig einangraða" }, { "duration": 7.42, "start": 33.142, "text": "í samfélagi heyrandi. \nÁ tímum raddmálstefnu" }, { "duration": 5.91, "start": 40.682, "text": "voru döff með veika sjálfsvitund \nsem hafði þróast á löngum tíma." }, { "duration": 3.13, "start": 46.702, "text": "Það áttu döff víða um \nheim sameiginlegt." }, { "duration": 6.34, "start": 49.942, "text": "Þessi einangrun og veika\nsjálfsvitund hafði þau áhrif" }, { "duration": 5.15, "start": 56.372, "text": "að á tímabili raddmálstefnu\nþróaðist meðal döff mjög" }, { "duration": 5.111, "start": 61.681, "text": "neikvæð sjálfsmynd \nog vantrú á eigin getu." }, { "duration": 9.48, "start": 66.902, "text": "Þegar táknmálsbanninu var aflétt voru \ndöff ekki tilbúnir fyrir íslenskt samfélag." }, { "duration": 6.82, "start": 76.562, "text": "Hér á landi voru hvorki túlkar né \nönnur þjónusta í boði fyrir döff." }, { "duration": 8.72, "start": 83.482, "text": "Döff voru í raun óvirkir samfélagsþegnar \nþví þeir höfðu engan aðgang" }, { "duration": 7.48, "start": 92.332, "text": "að íslensku samfélagi. Döff voru \náhorfendur að samfélaginu en" }, { "duration": 8.05, "start": 99.912, "text": "ekki þátttakendur. Tilgangur \ndöff, alls staðar í heiminum," }, { "duration": 5.64, "start": 108.122, "text": "var að halda fast í táknmálið,\nberjast fyrir varðveislu þess" }, { "duration": 6.79, "start": 113.932, "text": "og rétti þeirra til að nota málið \nallt tímabil raddmálstefnunnar." }, { "duration": 7.78, "start": 120.842, "text": "Mikilvægt er að muna eftir því að \nraddmálastefnan varði í næstum 100 ár." }, { "duration": 4.33, "start": 128.852, "text": "Það er langur tími til \nað lifa undir álagi og" }, { "duration": 5.42, "start": 133.292, "text": "og við takmarkaða \nviðurkenningu umhverfisins." } ]

[ { "duration": 11.983, "start": 0.001, "text": "Víða í okkar heimshluta eru \ntáknmál nú viðurkennd mál." }, { "duration": 13.894, "start": 12.009, "text": "Að mati Timmermans er það ekki lengur \nálitamál hvort yfirvöld eigi að viðurkenna táknmál" }, { "duration": 8.74, "start": 25.928, "text": "heldur hvenær og hvernig \neigi að gera það." }, { "duration": 11.678, "start": 36.226, "text": "Finnland og Portúgal hafa viðurkennt táknmál með breytingum \ná stjórnarskrám landanna og viðeigandi lagabreytingum." }, { "duration": 18.889, "start": 47.929, "text": "Timmermans telur upp 15 önnur Evrópulönd sem \nviðurkennt hafi táknmál í lögum og reglugerðum" }, { "duration": 5.495, "start": 66.843, "text": "oft tengt menntun eða táknmálstúlkun." }, { "duration": 12.436, "start": 72.661, "text": "Fleiri lönd eru nefnd sem eru að skoða \nhvernig megi viðurkenna táknmál." }, { "duration": 9.522, "start": 85.829, "text": "Hérlendis staðfesti Alþingi með \nlögum um stöðu íslenskrar tungu" }, { "duration": 8.475, "start": 95.376, "text": "og íslensks táknmáls um viðurkenningu\ntáknmáls sem tungumál árið 2011." } ]

[ { "duration": 8.16, "start": 1.814, "text": "Rannsóknir sýna að tvítyngi \nýtir undir andlegan sveigjanleika," }, { "duration": 6.97, "start": 10.104, "text": "vitræna stjórn og skapandi \nhugsun við lausn vandamála." }, { "duration": 7.13, "start": 17.224, "text": "Þetta gildir bæði um félagslegar\nog akademískar aðstæður." }, { "duration": 4.679, "start": 24.514, "text": "Eitt af mikilvægari ráðum \nsem hægt er að gefa" }, { "duration": 3.04, "start": 29.324, "text": "foreldrum döff barna er \nað fara sem fyrst með" }, { "duration": 7.08, "start": 32.454, "text": "börnin inn í táknmálssamfélag \nog taka þátt í því sjálf." }, { "duration": 3, "start": 39.634, "text": "Þetta er upphafið af \nþví að byggja upp" }, { "duration": 5.2, "start": 42.724, "text": "það tungumál og þann \nfélagslega og andlega þroska" }, { "duration": 4.92, "start": 48.054, "text": "sem döff börn þurfa að búa \nyfir þegar þau fara í skóla." }, { "duration": 4.84, "start": 53.094, "text": "Það ætti að kenna öllum \ndöff börnum táknmál" }, { "duration": 5.98, "start": 58.044, "text": "um leið og heyrnarleysi uppgötvast,\num leið og talmál er þjálfað" }, { "duration": 5.97, "start": 64.134, "text": "og á meðan þau sýna \nframfarir og áhuga." }, { "duration": 3.04, "start": 70.214, "text": "Með því eru hámarkaðir\nmöguleikar þeirra á að þróa" }, { "duration": 2.78, "start": 73.384, "text": "öflugan tungumálagrunn." }, { "duration": 3.98, "start": 76.314, "text": "Svo það sé orðað skýrt. \nÞeir sem læra tungumál" }, { "duration": 3.86, "start": 80.414, "text": "seinna á ævinni eiga \nfrekar í vandaræðum, " }, { "duration": 2.62, "start": 84.364, "text": "sérstaklega hvað varðar \nlæsi burséð frá því " }, { "duration": 4.73, "start": 87.134, "text": "hvort þau eru með eða \nán kuðungsígræðslu." }, { "duration": 3.93, "start": 91.974, "text": "Döff börn sem eru tvítyngd \nvirðast standa sig betur í læsi" }, { "duration": 7.3, "start": 96.024, "text": "og vitrænni færni sem byggist \ná traustum tungumálagrunni," }, { "duration": 4.37, "start": 103.454, "text": "óháð því hvort foreldrar \nþeirra eru döff eða ekki." }, { "duration": 3.83, "start": 107.954, "text": "Almennt séð upplifa \ndöff börn gagnsemi þess" }, { "duration": 3.35, "start": 111.914, "text": "að halda áfram að læra táknmál \ná meðan á talþjálfun stendur." }, { "duration": 6.91, "start": 115.384, "text": "Tákn og tal styðja hvort annað \nfrekar en að trufla hvort annað." }, { "duration": 4.46, "start": 122.414, "text": "Heyrnarlausir þurfa að öðlast \ngóðan málþroska á táknmáli." }, { "duration": 5.19, "start": 126.984, "text": "Það er, getu til að nota \ntáknmál með ríkri málfræði," }, { "duration": 3.07, "start": 132.224, "text": "til dæmis látbrigðum. \nÞað hjálpar til " }, { "duration": 3.96, "start": 135.434, "text": "við samskipti fjölskyldunnar \nog slík kerfi hafa oft" }, { "duration": 4.57, "start": 139.494, "text": "byggst upp á náttúrulegu tungumáli." }, { "duration": 4.63, "start": 144.374, "text": "Mikilvægt er fyrir heyrnarlaus\nbörn að eiga í samskiptum" }, { "duration": 5.38, "start": 149.154, "text": "fyrir utan fjölskylduna til \ndæmis við táknmálstalandi fólk." }, { "duration": 5.28, "start": 154.634, "text": "Ef fjölskyldur gera barninu \nkleift að eiga í samskiptum" }, { "duration": 3.99, "start": 160.024, "text": "við fullorðna táknmálstalandi \neinstaklinga, þá munu þeir" }, { "duration": 4.32, "start": 164.124, "text": "stuðla að eðlilegri \nmáltöku fyrsta máls." }, { "duration": 4.06, "start": 168.534, "text": "Döff börn þurfa einnig \nað eiga í samskiptum" }, { "duration": 6.71, "start": 172.694, "text": "við önnur táknmálstalandi döff börn. \nHægt er að koma upp félagslegum" }, { "duration": 6.47, "start": 179.524, "text": "og tungumálalegum aðstæðum \ní gegnum samfélag döff." }, { "duration": 3.79, "start": 186.104, "text": "Rannsóknir á \nmáltöku döff" }, { "duration": 5.88, "start": 189.994, "text": "hafa sýnt að því seinna sem \nbörnin fara að læra táknmál" }, { "duration": 5.33, "start": 195.964, "text": "þeim mun erfiðara \nvirðist þeim ganga að ná" }, { "duration": 7.68, "start": 201.384, "text": "nægilegri málfærni, til dæmis\ntil að læra að lesa á öðru máli." }, { "duration": 4.67, "start": 209.154, "text": "Kannski gengur þeim vel\nað læra að lesa á táknmáli," }, { "duration": 4.47, "start": 213.904, "text": "það er, að horfa á myndbönd með\nfrásögnum á táknmáli og skilja" }, { "duration": 5.11, "start": 218.494, "text": "innhald frásagnanna sem \nþau horfa á, en þeim gengur" }, { "duration": 3.1, "start": 223.744, "text": "ekki vel að læra ritmál sem  \ntilheyrir tungumáli þeirrar" }, { "duration": 4.66, "start": 226.944, "text": "þjóðmenningar sem þau alast \nupp í. Þegar þau ná tökum á" }, { "duration": 4.28, "start": 231.704, "text": "táknmáli virðast þau eiga \nauðveldara með að læra" }, { "duration": 4, "start": 236.104, "text": "ritmál annarra tungumála." }, { "duration": 4.77, "start": 240.214, "text": "Máltaka fyrsta tungumáls \nveitir ekki aðeins hæfni til" }, { "duration": 3.49, "start": 245.094, "text": "málfarsuppbyggingu \nþess tungumáls. " }, { "duration": 5.46, "start": 248.704, "text": "Það er, máltaka táknmáls eflir ekki aðeins \nhæfni í málfarsuppbyggingu táknmálsins, " }, { "duration": 4.719, "start": 254.334, "text": "heldur eflir máltaka fyrsta \nmáls einnig hæfileikinn til " }, { "duration": 4.73, "start": 259.194, "text": "að læra málfræðilega \nuppbyggingu í öðru tungumáli," }, { "duration": 4.84, "start": 264.044, "text": "til dæmis íslensku ritmáli eða\nuppbyggingu annarra táknmála." }, { "duration": 7.73, "start": 269.174, "text": "Þetta styður mikilvægi þess að\nbörn fái sterkan grunn í tungumáli," }, { "duration": 9.61, "start": 277.034, "text": "það er að segja í táknmáli, áður en \nþau læra annað mál, svo sem ritmál." }, { "duration": 5.15, "start": 286.834, "text": "Börnin verða þannig tvítyngd\ná táknmáli og ritmáli" }, { "duration": 1.43, "start": 292.144, "text": "þjóðmenningar sinnar." }, { "duration": 6.55, "start": 293.734, "text": "Tvítyngi, þar sem nemendur hafa \ngóð tök á táknmáli og ritmáli" }, { "duration": 5.58, "start": 300.404, "text": "þjóðmenningar sinnar, gerir þeim \nauðveldara með að læra á öllum" }, { "duration": 2.51, "start": 306.104, "text": "skólastigum í framtíðinni." } ]

[ { "duration": 6.866, "start": 0.001, "text": "Orðaforði er mikilvæg undirstaða \nnáms og forsenda lesskilnings." }, { "duration": 6.373, "start": 6.892, "text": "Rannsóknir benda til þess að börn sem eiga \nannað móðurmál en það sem ríkir í samfélaginu" }, { "duration": 6.03, "start": 13.29, "text": "eiga oft erfitt uppdráttar í námi, ekki \nsíst vegna ófullnægjandi orðaforða." }, { "duration": 6.215, "start": 19.345, "text": "Döff nemendur kynnast \nnýju tungumáli, íslensku," }, { "duration": 8.738, "start": 25.585, "text": "ekki í gegnum heyrn en þau sjá útlit \norðanna, form þeirra og lengd." }, { "duration": 3.715, "start": 34.348, "text": "Íslenskt táknmál er \nnotað til að útskýra orð" }, { "duration": 7.428, "start": 38.088, "text": "og döff nemendur nota íslenskt \ntáknmál til að tengja við íslensku." }, { "duration": 8.79, "start": 47.032, "text": "Orðaforði er eitt af því mikilvægasta sem hver \neinstaklingur getur tileinkað sér í gegnum nám." }, { "duration": 8.171, "start": 56.55, "text": "Að öðlast ríkulegan orðaforða tekur \ntíma og því er mikilvægt að einstaklingar" }, { "duration": 6.717, "start": 64.746, "text": "séu meðvitaðir um að auðga \norðaforða sinn í gegnum lífið." }, { "duration": 4.935, "start": 71.488, "text": "Orðasafn einstaklinga" }, { "duration": 5.254, "start": 76.448, "text": "vex frá barnæsku fram\ná fullorðins ár." }, { "duration": 5.678, "start": 81.727, "text": "Það má skipta orðaforða bæði \ní virkan og óvirkan orðaforða." }, { "duration": 6.396, "start": 87.43, "text": "Virkur orðaforði er sá orðaforði sem einstaklingar\nnota næstum án þess að hugsa sig um" }, { "duration": 4.785, "start": 93.851, "text": "þegar hann heldur uppi\nsamræðum við annað fólk." }, { "duration": 4.584, "start": 98.661, "text": "Óvirkur orðaforði er sá orðaforði \nsem einstaklingar nota" }, { "duration": 5.567, "start": 103.27, "text": "þegar þeir skilja orð um leið \nog þeir heyra þau eða lesa" }, { "duration": 4.618, "start": 108.862, "text": "en nota þau ekki í venjulegu tali." }, { "duration": 8.949, "start": 113.873, "text": "Samkvæmt rannsóknum hefur verið sýnt fram á \nað það eru tengsl milli orðaforða og lesskilnings." }, { "duration": 7.7, "start": 122.847, "text": "Rannsakendur útskýrðu að nemendur þurfa \nað skilja að minnsta kosti 95% þeirra orða" }, { "duration": 5.756, "start": 130.572, "text": "sem notaður er í texta eða námsefni \ntil að nemendur geti skilið hann," }, { "duration": 10.791, "start": 136.353, "text": "en 98% skilningur orða þarf til að skilja \nlesefni þegar lesið er sér til gamans." }, { "duration": 7.687, "start": 147.169, "text": "Þannig að samband milli orðaforða \nog lesskilnings er gagnkvæmt." }, { "duration": 8.76, "start": 154.881, "text": "Rannsóknir sýna að börn sem búa yfir \nmeiri orðaforða hafa betri lesskilning" }, { "duration": 7.263, "start": 163.666, "text": "og eiga auðveldara með að \ngiska á þýðingu óþekktra orða" }, { "duration": 11.966, "start": 170.954, "text": "þannig að það eykur hjá þeim\norðaforða um leið og lestur eykst." } ]

[ { "duration": 6.045, "start": 0.001, "text": "Þarna hefst þróun Byrjendalæsis \nfyrir döff nemendur." }, { "duration": 14.804, "start": 6.071, "text": "Það var mikið ferli sem fór af stað þegar við fengum tækifæri \ntil að vinna hugmyndir Byrjendalæsis með döff nemendum." }, { "duration": 19.898, "start": 21.31, "text": "Við fengum kennsluáætlun sem umsjónarkennarar yngsta stigs bjuggu til,\neða frá miðstöð Háskólans á Akureyri, fyrir heyrandi nemendur." }, { "duration": 6.415, "start": 41.631, "text": "Við fengum aðgengi að heimasíðu Miðstöð Háskólans á Akureyri og þar \ngátum við skoðað verkefni, kennsluefni og kennsluáætlanir í Byrjendalæsi." }, { "duration": 10.305, "start": 48.071, "text": "Það var mest um vert að við notuðum sömu kennsluáætlun \nog aðrir svo að okkar nemendur fengu sama efni og heyrandi" }, { "duration": 4.584, "start": 58.401, "text": "og sömu eða svipuð markmið." }, { "duration": 7.275, "start": 63.36, "text": "Við skoðuðum þessar áætlanir, breyttum \nþeim og aðlöguðum að döff nemendum." }, { "duration": 5.185, "start": 70.66, "text": "Við bættum við myndum af \nSignwiki og öðrum myndum." }, { "duration": 24.002, "start": 75.87, "text": "Við fækkuðum námsmarkmiðum og lögðum áherslu á orðaforða \ndaglegs lífs svo sem fjölskyldan, líkaminn, hendur, diskur, stóll, tré." }, { "duration": 5.024, "start": 99.897, "text": "Raunverulegur orðaforði og \norð tengd náttúrulegu umhverfi." }, { "duration": 9.33, "start": 105.513, "text": "Öll verkefni er geymd í tölvunni í vinnunni \nþannig að það er hægt að nota þau seinna." }, { "duration": 4.448, "start": 115.394, "text": "Ég vil árétta að það var ekki \nbara ég sem bjó til námsefnið." }, { "duration": 5.664, "start": 119.867, "text": "Við vorum þrír döff kennarar í samvinnu. Við unnum \nmikið saman og í samvinnu þróuðum við hugmyndir." } ]

[ { "duration": 4.749, "start": 0.001, "text": "Í kennslustundinni var sögð\nsagan um Gullbrá og birnina þrjá." }, { "duration": 6.715, "start": 4.775, "text": "Rannsóknargögnin voru bæði myndir og\nmyndbandsupptökur frá 2. okt. 2015." }, { "duration": 7.421, "start": 12.054, "text": "Ég las söguna og þýddi á íslenskt\ntáknmál fyrir döff nemendur." }, { "duration": 8.136, "start": 19.5, "text": "Sagan var lesin deginum áður og\nnemendur fylgdust með af athygli." }, { "duration": 7.576, "start": 27.661, "text": "Ég sýndi þeim hverja blaðsíðu,\nsem var myndskreytt." }, { "duration": 4.181, "start": 35.262, "text": "Þegar sagan var lesin fyrir heyrandi bekk fengu nemendur\nekki að sjá myndirnar fyrr en í annað sinn annað sinn." }, { "duration": 4.491, "start": 39.468, "text": "Þá var sagan rifjuð upp og nemendur \nfengju að skoða myndirnar." }, { "duration": 8.866, "start": 44.819, "text": "Döff nemendur þurfa að sjá myndirnar strax og sagan er\nlesin en heyrandi nemendur eiga að nota ímyndunaraflið." }, { "duration": 5.016, "start": 53.71, "text": "Döff börnin þurfa að sjá myndirnar\nstrax til að vinna með sjónvitund." }, { "duration": 10.623, "start": 58.762, "text": "Næsta dag var sagan til umræðu. Hún var rifjuð \nupp og myndirnar sýndar á smartöflu." }, { "duration": 9.693, "start": 69.41, "text": "Þannig gátu nemendur séð myndirnar \ná sama tíma og sagan var rædd." }, { "duration": 7.669, "start": 79.128, "text": "Ég spurði nemendur út í efni sögunnar og\nþeir réttu upp hönd til að taka þátt í umræðunni." }, { "duration": 6.772, "start": 86.822, "text": "Ég sá að þeir mundu vel eftir sögunni og\nnáðu vel utan um söguþráðinn." }, { "duration": 9.251, "start": 94.199, "text": "Ég skoðaði myndir og myndbönd, \nsem var hluti af gögnunum mínum," }, { "duration": 6.94, "start": 104.53, "text": "og við greiningu sá ég að ég hefði átt að stafa orðin," }, { "duration": 5.577, "start": 111.495, "text": "nota táknið og skrifa orðið jafnóðum á töfluna \nsvo að nemendur tengdu orðið við táknið." }, { "duration": 7.115, "start": 118.68, "text": "Það er ekki nóg að þýða af íslensku yfir á íslenskt \ntáknmál þar sem þau sjá ekki textann eða málsgrein." }, { "duration": 16.363, "start": 125.836, "text": "Það er mikilvægt að nemendur sjái orðin stöfuð, \nútlit þeirra, til að tileinka sér íslenskt ritmál." }, { "duration": 18.612, "start": 143.106, "text": "Eftir að hafa skoðað gögnin varð ég meira \nmeðvituð um stafa orð og skrifa orð á flettitöflu eða smarttöflu." }, { "duration": 6.903, "start": 161.743, "text": "Þarna greindi ég námstækifæri og þroskatækifæri \nfyrir mig, hvernig ég gat aukið fagmennsku mína." }, { "duration": 2.769, "start": 168.671, "text": "Þetta lærði ég í rannsókninni minni," }, { "duration": 8.895, "start": 171.465, "text": "að vera meira meðvituð um að nota stöfun um \nleið og táknmál til að sýna málin samtímis." }, { "duration": 5.988, "start": 180.869, "text": "Það eru fleiri dæmi um mistök sem \nég gerði með því að hafa orðin ekki sýnileg." }, { "duration": 8.428, "start": 186.882, "text": "Á smartöflu er mynd þar sem sjá má rúm \naf mismunandi stærðum; stórt, meðastórt, lítið." }, { "duration": 4.745, "start": 195.335, "text": "Ég beindi athygli nemenda að myndunum. Hver á þessi \nrúm? spurði ég og reyndi að fiska svarið upp úr þeim." }, { "duration": 8.614, "start": 200.105, "text": "Ég sýndi þeim táknin fyrir stórt rúm, meðalstórt \nrúm og lítið rúm, en ég skrifaði þau ekki á töfluna." }, { "duration": 13.897, "start": 209.224, "text": "Ég átti að skrifa og stafa orðið STÓR,\nMEÐALSTÓR, FEITT, LÍTIL og ÞÆGILEGUR." }, { "duration": 6.474, "start": 223.145, "text": "Ég skrifaði þau ekki. Ég var undrandi. \nEn hafði þá tækifæri til að gera betur næst." }, { "duration": 10.88, "start": 229.644, "text": "Annað dæmi. Ég tók eftir að það var ljósrit \núr bókinni sem var fest á flettitöflu." }, { "duration": 14.811, "start": 240.549, "text": "Á myndinni voru fjórar persónur. Ég gleymdi að skrifa heitin \ná þeim; bangasapabbi, bangsamamma, litli björninn og Gullbrá." }, { "duration": 3.933, "start": 255.385, "text": "Ég var svo undrandi að ég skyldi \nhafa gleymt að skrifa nöfnin." }, { "duration": 7.728, "start": 259.343, "text": "Það er nauðsynlegt að hafa orðin sýnileg svo að döff börn \nlæri að þekkja þau með því að sjá þau aftur og aftur." }, { "duration": 4.616, "start": 267.096, "text": "Þetta minnir á mig að vera meðvituð að skrifa alltaf orðin," }, { "duration": 6.145, "start": 271.901, "text": "stafa þau og útskýra til að nemendur\nauki orðaforðann í íslensku." } ]

[ { "duration": 5.54, "start": 1.694, "text": "Raddmál eru numin með heyrn \nog tjáð með röddu en " }, { "duration": 7.08, "start": 7.364, "text": "táknmál eru numin með sjón og \ntjáð með höndum og látbrigðum. " }, { "duration": 7.85, "start": 14.524, "text": "Táknmál eru sjálfsprottin \nmál með eigin málfræði." }, { "duration": 3.16, "start": 22.494, "text": "Táknmál eiga sér ekki ritmál,  " }, { "duration": 3.42, "start": 25.854, "text": "líkt og sum raddmál hafa. " }, { "duration": 10.81, "start": 29.294, "text": "Táknmál er ekki eitt alþjóðlegt mál \nheldur á hver þjóð sitt eigið táknmál." }, { "duration": 5.91, "start": 40.224, "text": "Táknmál heimsins eru\nskyld innbyrðis " }, { "duration": 4.4, "start": 46.254, "text": "eins og raddmál geta verið. " }, { "duration": 9.14, "start": 50.774, "text": "Málaættir táknmála eru að mörgu leyti \nfrábrugðnar málaættum raddmála." }, { "duration": 6.5, "start": 59.934, "text": "Það er, táknmál tveggja landa geta verið \nóskyld mál þótt raddmál þeirra séu skyld. " }, { "duration": 8.51, "start": 66.524, "text": "Til dæmis eru raddmál Englands og \nBandaríkjanna skyld. Þau tala bæði ensku. " }, { "duration": 9.18, "start": 75.134, "text": "En bandaríska táknmálið, ASL, er miklu \nskyldara því franska en því breska. " } ]

[ { "duration": 5.34, "start": 9.64, "text": "Þið fóruð til Stokkhólmar um helgina á vegum EDYC\nen hvað voruð þið að gera þar?" }, { "duration": 4.64, "start": 15.5, "text": "Já, við vorum tveir Íslendingar \nsem fóru þangað. Ég og Snædís." }, { "duration": 8.48, "start": 21.02, "text": "EDYC er European Deaf Youth Central eða\nEvrópumiðstöð heyrnarlausra fyrir ungt fólk." }, { "duration": 7.82, "start": 30.46, "text": "Hátíðin var skipulögð af EUDY og SDUR sem er\nFélag heyrnarlausra fyrir ungt fólk í Stokkhólmi." }, { "duration": 6.38, "start": 38.66, "text": "Á sama tíma var haldið upp á 30 ára afmæli \nEUDY og einnig Talent show og EXPO." }, { "duration": 2.02, "start": 45.26, "text": "Það var margt í boði." }, { "duration": 1.8, "start": 47.48, "text": "Hvað er Talent Show?" }, { "duration": 6.98, "start": 49.9, "text": "Það er hæfileikakeppni eins og the Voice og\nAmerican Idol þar sem döff þátttakendur sýna hæfileika" }, { "duration": 2, "start": 57.02, "text": "og keppa hverju vinnur Talent Show." }, { "duration": 5.06, "start": 59.28, "text": "Hvað voruð þið lengi úti?\n- Já, við flugum út á fimmtudagsmorgun." }, { "duration": 3.94, "start": 69.28, "text": "Nú erum við stödd á Stokkhólmi. Ertu góð?\n- Já." }, { "duration": 3.24, "start": 75.6, "text": "Um kvöldið var Menningarnótt í DUKiS." }, { "duration": 7.32, "start": 79.34, "text": "DUKiS er döff klúbbur eða táknmálshús þar sem\nungt döff fólk á staðinn á fyrstu hæð í miðbænum." }, { "duration": 5.66, "start": 87.14, "text": "Þar geta þau haldið viðburði,\nselt kaffi eða áfengi seint um kvöld." }, { "duration": 4.1, "start": 93.18, "text": "Staðurinn er mjög sterkt umhverfi fyrir döff." }, { "duration": 7.64, "start": 112.8, "text": "Með Menningarnóttinni hjá DUKiS fattaði ég að\nvið gleymdum að koma með íslenska fánann." }, { "duration": 2.2, "start": 122.1, "text": "Við reyndum að finna lausn á því." }, { "duration": 7.38, "start": 124.62, "text": "Önnur lönd kynntu sinn menningarbúning, \nmat, vín og ost og margt fleira." }, { "duration": 5.62, "start": 132.22, "text": "Við ákváðum að hafa glærusýningu frá Íslandi,\nmeð alls konar upplýsingum og myndum." }, { "duration": 5.12, "start": 138, "text": "Við notuðum myndir af landslaginu,\nmat, menningu döff og margt fleira." }, { "duration": 6.42, "start": 143.42, "text": "Við notuðum fartölvu og kynntum fyrir fólki\nlandið okkar og sumir hlustuðu á okkur." }, { "duration": 7.74, "start": 150.16, "text": "Smá saman fjölgaði fólki og fylgdust með þegar ég\nsagði þeim frá sögu um álfa sem er þekkt hér á Íslandi." }, { "duration": 4.96, "start": 158.16, "text": "Einnig sagði ég frá sviðakjömmum,\nsvörtum sandi, fjöllum og mörgu fleira." }, { "duration": 4.64, "start": 165.56, "text": "Svo næsta dag komu margir til mín og sögðust ekki\ngeta gleymt sögunni og vildu koma til Íslands." }, { "duration": 2.12, "start": 170.62, "text": "Þá fattaði ég að ég var búinn að selja þeim Ísland." }, { "duration": 3.56, "start": 173.02, "text": "Við skulum sjá ef margir koma hingað,\nþá vitum við að það var út af þér." }, { "duration": 7.42, "start": 182.08, "text": "Þú fórst að horfa á Talent Show og hverjir unnu\nog hvernig hæfileika sýndu þau?" }, { "duration": 7.32, "start": 197.5, "text": "Já, við komum að sjá keppnina um fjögurleytið en\nhún byrjaði um fimm og endaði rúmlega hálf ellefu." }, { "duration": 2.84, "start": 205.22, "text": "Það voru 31 þátttakendur að keppa um titilinn." }, { "duration": 4.68, "start": 208.32, "text": "Hver og einn átti að fá 5 mínútur að sýna,\nen það var minnkað niður í 3 mínútur." }, { "duration": 5.4, "start": 213.3, "text": "Í keppninni var sýndur dans, ljóðatjáning,\nsjónræn tjáning og margt fleira." }, { "duration": 6.14, "start": 230.78, "text": "Keppnina vann Andrey rússneskur dansari." }, { "duration": 3.76, "start": 242.54, "text": "Hann er mjög hæfur í dansi og\nframkvæmdi flotta sýningu." }, { "duration": 8.1, "start": 246.66, "text": "Hann notaði þrjár karaktera í dansinum og mætti í barnabúningi, en breyttist í karlmann þegar hann setti á sig hatt." }, { "duration": 3.78, "start": 254.98, "text": "Svo breyttist hann í konudansara og síðar aftur í barn." }, { "duration": 2.08, "start": 258.94, "text": "Ég varð orðlaus yfir framkvæmdinni\nog þetta var flott hjá honum." }, { "duration": 3.74, "start": 261.3, "text": "Svo endaði finnskur fótboltamaður,\nAlexander, í öðru sæti." }, { "duration": 7.84, "start": 265.36, "text": "Hann er mjög hæfur í fótbolta og gat sparkað bolta upp í lofti alla tíma án þess að boltinn færi niður í jörð." }, { "duration": 5.96, "start": 273.58, "text": "Hann sýndi að þetta var honum auðvelt og gat jafnvel klætt bol úr sér á meðan hann sparkaði boltanum." }, { "duration": 1.64, "start": 281.6, "text": "Hann er mjög hæfileikaríkur." }, { "duration": 5.58, "start": 283.56, "text": "Svo lenti Ítalinn Don Marco\ní þriðja sæti en hann flutti sjónrænt ljóð." }, { "duration": 1.86, "start": 289.4, "text": "Hann notaði 4D." }, { "duration": 6.04, "start": 291.46, "text": "Þegar þú tjáir þig, þá stendur þú kyrr en hann færði sig á milli staða með mismunadi karater eins og" }, { "duration": 2.32, "start": 297.72, "text": "úr The Matrix myndinni." }, { "duration": 5.64, "start": 300.26, "text": "Ég varð orðlaus yfir flutninginn og áttaði mig ekki alveg þegar hann kláraði. Það var mjög flott gert." }, { "duration": 5.5, "start": 307.7, "text": "Talað er um táknmál noti 3D,\nen hvernig virkar það með 4D?" }, { "duration": 6.84, "start": 313.6, "text": "Þau töluðu um að 4D gildi þegar maður getur fært sig í öðru hlutverki með öðruvísi sjónarhorni." }, { "duration": 5.16, "start": 320.74, "text": "Ekki er talað um að maður tjáir sig í kyrrstöðu," }, { "duration": 5.98, "start": 326.28, "text": "heldur sýnileg atriði frá mismunandi\nsjónarhorn og persónur breytast í atriði." }, { "duration": 1.54, "start": 332.44, "text": "Eins og leikrit má segja." }, { "duration": 2.68, "start": 334.22, "text": "Þetta var allt öðruvísi og aldrei hafði ég séð svona áður." }, { "duration": 5.54, "start": 337.38, "text": "Það var gaman að sjá en leitt að Íslendingar tóku ekki þátt ég hefði verið stoltur af landinu okkar." }, { "duration": 2.84, "start": 352.52, "text": "Voru þau heyrandi eða heyrandi dómarar?" }, { "duration": 2.1, "start": 355.62, "text": "Nei, þau voru öll döff." }, { "duration": 8.04, "start": 358.88, "text": "Voruð þið með sýningu á EXPO deginum?" }, { "duration": 7.46, "start": 367.34, "text": "Ástæðan sú að við fórum var að þau í Svíþjóð buðu okkur að taka þátt í hæfileikakeppni eða EXPO." }, { "duration": 5.66, "start": 375.12, "text": "Og akkúrat vorum við Snædís\nlistamenn og sýndum verkin okkar." }, { "duration": 4.28, "start": 381.1, "text": "Það var gaman og salurinn var risastórt íþróttahús." }, { "duration": 4.64, "start": 385.78, "text": "Í húsinu voru tveir risastórir salir fyrir\nvinnustofur og fyrir framan var EXPO." }, { "duration": 2.32, "start": 390.68, "text": "Borðin voru löng sem mynduðu U-beygju." }, { "duration": 7.12, "start": 393.32, "text": "Þar voru kynnt fyrirtæki, kynningarverkefni,\nlistaverk, ljósmyndun, fatahönnun og fleira." }, { "duration": 3.84, "start": 411.58, "text": "Sögðuð þið þeim frá að þið voruð úr sömu fjölskyldu?\n- Já." }, { "duration": 3.2, "start": 415.68, "text": "Sögðuð þið að þið eruð hæfileikaríkir listamenn\núr fjölskyldunni? - Já, það er rétt." }, { "duration": 5.22, "start": 419.58, "text": "Ég sagði þeim að hún er í fjölskyldunni og hún vildi\nteikna eins og ég þegar ég var yngri." }, { "duration": 3.3, "start": 425.2, "text": "En stílarnir okkar eru ólíkir\nog það er gott því allir hafa eigin stíl." }, { "duration": 1.58, "start": 428.62, "text": "Ekki herma eftir öðrum." }, { "duration": 3.66, "start": 430.68, "text": "Það var gaman að sjá mismunandi stíl hjá listamönnunum." }, { "duration": 5.12, "start": 434.7, "text": "Haldið þið að EXPO gefi ykkur tækifæri\nað halda áfram með listaverkin ykkar?" }, { "duration": 5.88, "start": 440.04, "text": "Já. Mér finnst þetta mikilvægt og gott\nskref fyrir þau sem kynna verkefni í EXPO" }, { "duration": 3.82, "start": 446.1, "text": "til að skapa döff network." }, { "duration": 6.42, "start": 450.16, "text": "Þá taka þau eftir okkur og fylgjast með\nokkur og segja öðrum frá þessu." }, { "duration": 8.44, "start": 457.92, "text": "Mér finnst þetta mjög nauðsynlegt fyrir þau að taka\nþátt og fá tækifæri að kynnast nýja fólki." }, { "duration": 6.68, "start": 475.24, "text": "Fólk fékk að kynnast við hvert borð\nog fá upplýsingar um verk þeirra." }, { "duration": 4.82, "start": 482.26, "text": "Við fengum margar spurningar um verkin okkar." }, { "duration": 4.18, "start": 491.6, "text": "Hvað var sérstakt við EUDY í dagskránni?" }, { "duration": 5.64, "start": 496, "text": "Þau voru með Gala partý og dagskrá seint um kvöld." }, { "duration": 8.08, "start": 502.18, "text": "EDYC sá um restina af dagskránni.\nEn ég sá að allir unnu saman." }, { "duration": 4.08, "start": 511.44, "text": "Já, EUDY fagnaði 30 ára afmælið og\nþað var stofnað fyrir 30 árum síðan." }, { "duration": 1.32, "start": 515.74, "text": "Tíminn líður svo hratt." }, { "duration": 7.88, "start": 534.46, "text": "Mér fannst ferðin skemmtileg en mig langar að\nminna ykkur á að Talent Show er á 5 ára fresti," }, { "duration": 5.44, "start": 542.6, "text": "sem þýðir að það verður ekki haldið fyrr en þann... hvaða ár verður það?" }, { "duration": 3.62, "start": 548.16, "text": "Viltu hjálpa mér að reikna?\n- Í dag er 2017 sem þýðir 2022." }, { "duration": 6.72, "start": 552.56, "text": "Ég vona að þið fáið tíma að finna hæfileika ykkar\nog taka þátt. Við stöndum með Ísland!" }, { "duration": 5.08, "start": 560.62, "text": "Ef þú hefur ekki hæfileika, farðu samt og græðir\ná allri reynslunni og kynnast nýju fólki." }, { "duration": 0.86, "start": 565.88, "text": "Akkúrat!" }, { "duration": 5.08, "start": 566.92, "text": "Mig langaði að koma en gat ekki komið því miður." }, { "duration": 1.92, "start": 572.26, "text": "Taktu þátt næst." }, { "duration": 5.1, "start": 574.44, "text": "Næsti EDYC verður í Groningen, Hollandi eftir 2 ár." }, { "duration": 2.84, "start": 579.88, "text": "Ætlið að fara?\n- Komið." } ]

[ { "duration": 5.49, "start": 0.666, "text": "Til að sanna mál sitt ferðaðist \nCharles-Michel de L'Épée" }, { "duration": 7.3, "start": 6.286, "text": "um Evrópu með döff\nútskriftarnemendum og hélt" }, { "duration": 4.92, "start": 13.706, "text": "fyrirlestra um menntun döff\nþar sem fólk sem sótti" }, { "duration": 8.23, "start": 18.736, "text": "fyrirlestrana gat spurt þá út \ní heimspekileg og trúarleg málefni." }, { "duration": 6.19, "start": 27.396, "text": "Þeir sem urðu vitni að þessum \natburðum undruðust þá rökhugsun" }, { "duration": 6.57, "start": 33.706, "text": "og þekkingu sem þeir sáu döff \neinstaklinga beita í svörum sínum." }, { "duration": 6.51, "start": 40.846, "text": "Í gegnum þessa viðburði breyttust\nviðhorf og þekking fræðimanna" }, { "duration": 4.8, "start": 47.476, "text": "gagnvart menntun döff. \nHeyrnarlaust fólk hafði" }, { "duration": 3.5, "start": 52.416, "text": "ekki áður þekkt \nslíka möguleika á" }, { "duration": 8.88, "start": 56.056, "text": "menntun á táknmáli. En \nkenning heimspekingsins" }, { "duration": 10.92, "start": 65.056, "text": "Aristótelesar að \"þeir sem fæddust \nheyrnarlausir gætu ekki vitkast”" }, { "duration": 4.92, "start": 76.086, "text": "varð yfirsterkari og fór að kæfa \nhugmyndir sem sýndu eitthvað annað." } ]

[ { "duration": 6.937, "start": 3.975, "text": "Í byrjun árs 2014 var ég ekki spennt að mæta á námskeiðið." }, { "duration": 8.628, "start": 10.937, "text": "Ég var frekar neikvæð og þreytt á því að fá ekki tækifæri \ntil að læra eitthvað um kennslufræði fyrir döff hér á landi." }, { "duration": 9.005, "start": 19.59, "text": "Ekkert slíkt er í boði. Ég útskrifaðist frá Kennaraháskólanum \nárið 2003 og lærði það sama og allir aðrir." }, { "duration": 8.056, "start": 30.198, "text": "Ég var svartsýn að taka þetta námskeið \nþegar deildarstjórinn skráði mig." }, { "duration": 4.425, "start": 38.552, "text": "Ég fékk þær upplýsingar að námskeiðið væri nýjung," }, { "duration": 7.483, "start": 43.002, "text": "kennsluaðferð um lestrarkennslu og\níslenskukennslu í tengslum við hljóðvitund." }, { "duration": 7.325, "start": 50.51, "text": "Ég hugsaði með mér að þetta væri bara fyrir \nheyrandi þar sem lögð væri áhersla á hljóðvitund." }, { "duration": 3.475, "start": 57.86, "text": "Það gæti ekki hentað mér \nþar sem ég er döff." }, { "duration": 6.138, "start": 61.36, "text": "Ég hafði engan áhuga á að læra um hljóðvitund \ntil að kenna döff nemendum íslensku." }, { "duration": 9.721, "start": 67.523, "text": "Mér fannst þetta námskeið engan veginn henta mér.\nÉg hafði ekki áhuga á þessu námskeiði." }, { "duration": 4.008, "start": 77.268, "text": "Það hentaði mér ekki." }, { "duration": 10.39, "start": 81.572, "text": "Ég vildi frekar fara á námskeið í tengslum döff kennslufræði. \nÉg ræddi þessar efasemdir mínar við samkennara minn." }, { "duration": 4.53, "start": 92.362, "text": "Hún var ekki sammála mér.\nHenni fannst þetta spennandi námskeið." }, { "duration": 13.908, "start": 96.917, "text": "Við höfðum ólíka skoðun. Ég neyddist til þess að mæta \nen viðhorf mitt gagnvart námskeiðinu var neikvætt." }, { "duration": 3.254, "start": 111.491, "text": "Námskeiðið var í byrjun tveir heilir dagar." }, { "duration": 6.134, "start": 114.779, "text": "Þar sat ég, hlustaði, og fræddist um \nkennsluaðferðir Byrjendslæsis." }, { "duration": 13.971, "start": 121.147, "text": "Á námskeiðinu voru fyrirlestrar með glærum sem sýndu \nhugmyndir að alls kyns verkefnum fyrir nemendur." }, { "duration": 8.884, "start": 135.143, "text": "Rík áhersla var lögð á að auka orðaforða\nnemenda og efla lesskilning þeirra." }, { "duration": 5.142, "start": 144.767, "text": "Lögð var áhersla á samvinnu og \nsamskipti nemenda í lestrarnáminu." }, { "duration": 4.67, "start": 149.934, "text": "Og að þeir vinni þeir saman í pörum eða hópum." }, { "duration": 11.29, "start": 155.096, "text": "Námsspil og leikir eru mikilvægar námsleiðir sem \nþjálfa í senn lestrarfærni, samskipti og samvinnu." }, { "duration": 10.44, "start": 166.965, "text": "Ég sá að þetta var ekki bara vinna með hljóðvitund. Það var \nverið að vinna með sjónvitund jafnhliða hljóðvitundinni." }, { "duration": 10.421, "start": 177.788, "text": "Þarna sá ég möguleikann fyrir döff nemendur \nað læra íslenskt ritmál og þjálfa sjónvitund." }, { "duration": 4.455, "start": 188.42, "text": "Á námskeiðinu fór ég að sjá að það var hægt að \nnota þessa aðferð til að kenna döff nemendum." }, { "duration": 9.845, "start": 192.9, "text": "Að leggja áherslu á að auka íslenskan orðaforða og efla \nlesskilning gengum sjónvitund og táknmál." }, { "duration": 3.788, "start": 202.77, "text": "Ég ræddi þetta við samkennara \nminn sem var mér sammála." }, { "duration": 4.38, "start": 206.583, "text": "Við ræddum þetta fram og til baka og \nviðruðum ýmsar hugmyndir." }, { "duration": 7.64, "start": 211.105, "text": "Við ræddum til dæmis að hægt væri að vinna með myndir \neða myndir af táknum við hlið ritaðs orðs og tengja málin saman." }, { "duration": 7.913, "start": 218.769, "text": "Þessi sjónræna áhersla er mikilvæg fyrir döff \nnemendur. Þeir tengja orð og myndir." }, { "duration": 9.724, "start": 226.707, "text": "Þannig er hægt að efla ritmálið. Þarna var \nég farin að hafa áhuga á námskeiðinu." }, { "duration": 4.545, "start": 236.456, "text": "Það kviknaði löngun til að þróa \nefni sem hentaði döff nemendum." }, { "duration": 7.282, "start": 241.814, "text": "Ég fór að velta fyrir mér hvernig hægt væri að þróa \nþessa hugmynd Byrjendalæsis fyrir döff nemendur." }, { "duration": 9.326, "start": 249.167, "text": "Það kviknuðu margar hugmyndir um að þróa efni sem hentaði þeim." }, { "duration": 3.209, "start": 258.518, "text": "Mér fannst þetta spennandi og\náhugavert verkefni." }, { "duration": 4.717, "start": 261.752, "text": "Þarna breyttist viðhorf mitt frá \nþví að vera neikvætt í að vera jákvætt." }, { "duration": 5.599, "start": 266.494, "text": "Mér fannst það spennandi \nhugmynd að þróa kennsluefni." }, { "duration": 6.18, "start": 273.39, "text": "Þetta þýddi meiri vinnu fyrir \nokkur, að búa til verkefni." }, { "duration": 6.905, "start": 279.595, "text": "Að finna myndir sem tengjast orðum eða myndir \naf táknum til að tengja við ritmál, gera málin sýnileg." } ]

[ { "duration": 5.07, "start": 2.264, "text": "Tilgangurinn í þessari rannsókn \ner að safna saman og skrásetja " }, { "duration": 5.31, "start": 7.494, "text": "baráttusögu döff fyrir lagalegri \nviðurkenningu á íslensku táknmáli " }, { "duration": 5.87, "start": 12.924, "text": "sem fullgildu tungumáli. \nMarkmiðið er að skilja " }, { "duration": 7.33, "start": 18.884, "text": "hvað liggur að baki baráttusögu \ndöff fyrir viðurkenningu á íslensku " }, { "duration": 6.12, "start": 26.334, "text": "táknmáli sem fullgildu tungumáli. \nRannsóknarspurningin mín í þessu " }, { "duration": 7.99, "start": 32.564, "text": "verkefni er: Hvaða ástæður lágu að\nbaki baráttu döff fyrir viðurkenningu " }, { "duration": 6.82, "start": 40.684, "text": "á íslensku táknmáli sem fullgildu \ntungumáli? Hvaða áhrif hefur " }, { "duration": 7.68, "start": 47.644, "text": "viðurkenning á íslensku táknmáli í \nlögum haft á stöðu táknmálsins í dag. " }, { "duration": 6.36, "start": 56.244, "text": "Gögnin í þessari rannsókn eru hluti \naf rannsókn sem Samskiptamiðstöð " }, { "duration": 4.49, "start": 62.734, "text": "heyrnarlausra og heyrnarskertra \nsafnaði til að skoða baráttusögu " }, { "duration": 3.73, "start": 67.344, "text": "viðurkenningar íslenska táknmálsins. " } ]

[ { "duration": 3.5, "start": 0, "text": "Maður ársins og heiðursviðurkenningar" }, { "duration": 5.62, "start": 3.5, "text": "Á degi íslensks táknmáls og afmælisdegi Félags heyrnarlausra, þann 11. febrúar," }, { "duration": 9.5, "start": 9.12, "text": "veitti þriggja manna stjórn félagsins þremur félagsmönnum viðurkenningar fyrir framúrskarandi árangur í störfum og daglegum verkefnum." }, { "duration": 15.484, "start": 18.62, "text": "Kristinn Arnar Diego hlaut heiðursviðurkenningu fyrir vísindagrein sína, sem unnin var upp úr meistararitgerð hans í fötlunarfræðum" }, { "duration": 3.896, "start": 34.104, "text": "og fjallar um stöðu döff fólks á Íslandi." }, { "duration": 12.4, "start": 38, "text": "Hann útskrifaðist árið 2020 en greinin var birt árið 2022 í Journal of Deaf Studies and Deaf Education." }, { "duration": 6.68, "start": 50.4, "text": "Taldi stjórnin hana vera mikilvægt framlag í rannsóknum um stöðu döff fólks á Íslandi." }, { "duration": 13.62, "start": 57.08, "text": "Júlía G. Hreinsdóttir hlaut heiðursviðurkenningu fyrir mastersverkefni sitt í kennslufræðum, „Baráttusaga íslenska táknmálsins“." }, { "duration": 8.846, "start": 70.7, "text": "Að mati stjórnarinnar er verkefnið mikilvæg heimild um baráttusögu döff fólks fyrir íslensku táknmáli." }, { "duration": 11.994, "start": 79.546, "text": "Uldis Ozols hlaut viðurkenninguna „Maður ársins 2022“ í þágu menningar og lista," }, { "duration": 9.08, "start": 91.54, "text": "þá sérstaklega fyrir hlutverk sitt í leikritinu „Eyja“, sem sýnt var veturinn 2022 í Þjóðleikhúsinu." }, { "duration": 9.38, "start": 100.62, "text": "Við óskum þeim innilega til hamingju og erum að sjálfsögðu gríðarlega stolt af okkar fólki, Uldis og Júlíu!" } ]

[ { "duration": 9.85, "start": 1.499, "text": "Blómaskeið táknmála er oft \ntalið hafa verið á 18. og 19. öld." }, { "duration": 10.77, "start": 11.709, "text": "Upphaf þess er oft rakið til \nstarfa Charles-Michel de L'Épée" }, { "duration": 9.34, "start": 22.659, "text": "sem stofnaði fyrsta ríkisskólann í \nheiminum fyrir döff börn í París árið 1755." }, { "duration": 9.99, "start": 32.149, "text": "L'Epée var franskur prestur og lærði\nfranskt táknmál af döff nemendum." }, { "duration": 5.7, "start": 42.279, "text": "Hann trúði að döff börn hefðu sömu \nmöguleika og heyrandi börn til að læra." }, { "duration": 5.17, "start": 48.839, "text": "Í vinnu sinni þróaði hann \nkennsluaðferðir í anda" }, { "duration": 5.2, "start": 54.129, "text": "tvítyngiskennslu þar sem \nhann nýtti bæði franskt" }, { "duration": 7.74, "start": 59.469, "text": "ritmál og franskt táknmál. \nNemendur hans tileinkuðu sér" }, { "duration": 6.06, "start": 67.309, "text": "og gátu rætt ólíkar hugmyndir í \ntengslum við mismunandi þemu." }, { "duration": 7.4, "start": 73.509, "text": "Þeir gátu til dæmis rætt stjórnmál, vinnu og \nfleira. L'Épée hélt þeirri hugmynd á lofti að" }, { "duration": 11.5, "start": 81.029, "text": "döff gætu gert flest eins og heyrandi. Þeir gætu \nstundað nám og vinnu. Þeir hefðu allt nema heyrn." }, { "duration": 7.71, "start": 92.629, "text": "Í fyrstu efaðist fólk og trúði \nekki að þetta væri hægt." } ]

[ { "duration": 9.325, "start": 0.001, "text": "Ástæðan fyrir því að við vorum þrjár að vinna saman er að \nnemendur okkar tilheyrðu þremur árgöngum á yngsta stigi." }, { "duration": 16.197, "start": 9.351, "text": "Hver kennari fylgdi sínum nemanda. Við vorum allar saman í döff \nstofu, í táknmálsumhverfi, að vinna með Byrjendalæsi fyrir döff." }, { "duration": 17.711, "start": 26.337, "text": "Vinnuna skipulögðum við þannig að við skiptumst á að kenna þeim\nen skipulögðum alla vinnuna og þróuðum hana í samvinnu." }, { "duration": 4.303, "start": 44.198, "text": "Við vorum allar sammála um þetta vinnufyrirkomulag." }, { "duration": 4.371, "start": 49.446, "text": "Það auðveldaði líka alla vinnu að skipta ábyrgðinni svona." }, { "duration": 9.552, "start": 54.721, "text": "Hver og ein okkar bar ábyrgð á að búa til \nverkefni en við aðstoðuðum hver aðra." }, { "duration": 5.05, "start": 65.009, "text": "Við aðstoðuðum líka allar nemendur að \nvinna verkefnin eins og þörf krafði." }, { "duration": 11.582, "start": 71.146, "text": "Ein sá um að kenna og við hinar sátum hjá og fylgdumst \nmeð. Gáfum þeirri sem kenndi frið til að kenna." }, { "duration": 12.912, "start": 82.753, "text": "Kennarinn sem bar ábyrgð á kennslunni las sögu sem \nhún var búin að þýða á táknmál og við hinar sátum og biðum." }, { "duration": 9.387, "start": 96.949, "text": "Áherslur okkar var að byggja sterkan grunn í \níslensku sem hægt væri að byggja ofan á." }, { "duration": 6.926, "start": 106.361, "text": "Nemendur þurfa því að æfa sig í fingrastafrófinu\nog geta lesið bæði fingrastafróf og rituð orð." }, { "duration": 16.257, "start": 113.312, "text": "Þess vegna völdum við fá orð, til að\nkynna vikulega, úr ævintýrasögum." }, { "duration": 5.983, "start": 129.594, "text": "Þannig lærðu þau samtímis og tengdu \nsaman ný orð í táknmáli og ritmáli." }, { "duration": 6.303, "start": 135.602, "text": "Í táknmálstofu eða döffstofu eru \norðin sýnileg á vegg með mynd." }, { "duration": 5.628, "start": 141.93, "text": "Nemendur geta þá tengt orðið við \nmyndina og þannig lært merkingu orðanna." }, { "duration": 8.408, "start": 147.583, "text": "Í döff Byrjendalæsi komu döff nemendur saman í döff stofu.\nSíðan fóru þeir aftur inn í sína heyrandi bekki." }, { "duration": 9.179, "start": 156.016, "text": "Í undibúningi jólanna var ákveðið að þeir \nfylgdu heyrandi nemendum í sínum bekkjum." }, { "duration": 5.959, "start": 165.22, "text": "En þeir voru í döff stofu aðra hverja \nviku samvæmt vilja skólastjórans." }, { "duration": 11.494, "start": 171.204, "text": "Dag einn, inni í heyrandi bekk, \nsátu allir nemendur í heimakrók." }, { "duration": 6.782, "start": 182.856, "text": "Ég sat við hlið kennarans. Nemandi minn,\nJakob, spurði hvort við færum inn í döff stofu." }, { "duration": 7.136, "start": 189.663, "text": "Ég svaraði því neitandi.\nHann reiddist og fór undir borð." }, { "duration": 5.192, "start": 197.412, "text": "Ég fór til hans og ræddi við hann, \nreyndi að leysa málin." }, { "duration": 2.881, "start": 202.629, "text": "En hann vildi bara fara inn í döff stofu." }, { "duration": 8.08, "start": 205.535, "text": "Nemendurnir og umsjónarkennarinn undruðust þessa \nhegðun en kennarinn gaf mér leyfi til að reyna að róa hann." }, { "duration": 4.629, "start": 213.655, "text": "Þegar það gekk ekki fór ég og \nleyfði honum að jafna sig í friði." }, { "duration": 3.043, "start": 218.309, "text": "Næsta dag var sama sagan.\nHann vildi fara inn í döff stofu." }, { "duration": 2.761, "start": 221.377, "text": "Þegar ég neitaði varð hann aftur fýldur." }, { "duration": 7.659, "start": 224.163, "text": "Þarna upplifði ég sterk skilaboð \num hvar hann vildi vera." }, { "duration": 8.796, "start": 231.847, "text": "Ég fann til með honum og útskýrði að hann ætti \nað vera í heyrandi bekk að undirbúa jólin." }, { "duration": 2.452, "start": 240.668, "text": "Þess vegna værum við ekki í döff stofu." }, { "duration": 10.509, "start": 243.145, "text": "Það hafði ekkert að segja. Ég lét hann því vera \ní smá stund þar til hann gafst upp." }, { "duration": 7.983, "start": 253.679, "text": "Ég velti því fyrir mér hvort það hafi verið röng\nákvörðun að fella niður Byrjendalæsi." }, { "duration": 9.107, "start": 261.687, "text": "Kannski hefði það verið betra \nað undirbúa jólin í döff stofu." }, { "duration": 6.113, "start": 270.819, "text": "En þetta var ákvörðun skólastjórans \nsem við samþykktum." }, { "duration": 10.522, "start": 276.957, "text": "Við virtum ákvörðun skólastjórans og ég \nákvað að vera ekki með samviskubit." }, { "duration": 11.641, "start": 287.504, "text": "Þetta atvik sýndi mér að það veitti Jakobi og öðrum\nnemendum gleði að vera saman í stofu." }, { "duration": 12.056, "start": 299.98, "text": "Ég samgladdist þeim. Ég sá að þau voru glöð\nað vera saman. Þau voru afslöppuð saman." }, { "duration": 8.942, "start": 312.061, "text": "Þau voru þau sjálf, ljómuðu af gleði. \nÞað gladdi mig mikið." }, { "duration": 12.915, "start": 322.156, "text": "Ég fann hversu mikils virði þetta var fyrir okkar \nnemendur og líka okkur kennarana." }, { "duration": 13.445, "start": 335.096, "text": "Að fá að vera í döff menningu, finna samkennd, \neiga samskipti á okkar tungumáli, táknmáli." }, { "duration": 6.156, "start": 348.566, "text": "Við vorum sammála um að þeir blómstruðu." }, { "duration": 6.348, "start": 354.747, "text": "Þá þyrsti í að eiga samskipti á táknmáli.\nVið kennarar glöddumst fyrir hönd nemenda." }, { "duration": 14.998, "start": 362.162, "text": "Þetta bendir til þess að það er mikilvægt að skapa\nnámsumhverfi bæði fyrir okkur kennara og nemendur." }, { "duration": 7.825, "start": 377.185, "text": "Við vorum að skapa umhverfi fyrir nemendur þar sem ríkir samkennd." }, { "duration": 5.643, "start": 385.035, "text": "Þar sem nemendur hafa tækifæri til að eiga samskipti.\nÞað umhverfi er skapað í döff stofu í Byrjendalæsi." } ]

[ { "duration": 5.735, "start": 0.001, "text": "Hér verður stuttlega farið yfir\nmenntunarsögu döff á Íslandi." }, { "duration": 9.189, "start": 5.761, "text": "Hún hefur þróast gegnum \nárin síðan árið 1820" }, { "duration": 5.042, "start": 14.975, "text": "en fyrir þann tíma eru ekki til neinar \nheimildir um kennslu heyrnarlausra." }, { "duration": 7.643, "start": 20.042, "text": "1820 voru fyrstu íslensku heyrnarlausir \nnemendur sendir með skipi til náms í Danmörku" }, { "duration": 7.14, "start": 27.71, "text": "en hér á landi var, á þeim \ntíma, ekki skóli fyrir þá." } ]

[ { "duration": 4.749, "start": 0.001, "text": "Í kennslustundinni var sögð\nsagan um Gullbrá og birnina þrjá." }, { "duration": 6.715, "start": 4.775, "text": "Rannsóknargögnin voru bæði myndir og\nmyndbandsupptökur frá 2. okt. 2015." }, { "duration": 7.421, "start": 12.054, "text": "Ég las söguna og þýddi á íslenskt\ntáknmál fyrir döff nemendur." }, { "duration": 8.136, "start": 19.5, "text": "Sagan var lesin deginum áður og\nnemendur fylgdust með af athygli." }, { "duration": 7.576, "start": 27.661, "text": "Ég sýndi þeim hverja blaðsíðu,\nsem var myndskreytt." }, { "duration": 4.181, "start": 35.262, "text": "Þegar sagan var lesin fyrir heyrandi bekk fengu nemendur\nekki að sjá myndirnar fyrr en í annað sinn annað sinn." }, { "duration": 4.491, "start": 39.468, "text": "Þá var sagan rifjuð upp og nemendur \nfengju að skoða myndirnar." }, { "duration": 8.866, "start": 44.819, "text": "Döff nemendur þurfa að sjá myndirnar strax og sagan er\nlesin en heyrandi nemendur eiga að nota ímyndunaraflið." }, { "duration": 5.016, "start": 53.71, "text": "Döff börnin þurfa að sjá myndirnar\nstrax til að vinna með sjónvitund." }, { "duration": 10.623, "start": 58.762, "text": "Næsta dag var sagan til umræðu. Hún var rifjuð \nupp og myndirnar sýndar á smartöflu." }, { "duration": 9.693, "start": 69.41, "text": "Þannig gátu nemendur séð myndirnar \ná sama tíma og sagan var rædd." }, { "duration": 7.669, "start": 79.128, "text": "Ég spurði nemendur út í efni sögunnar og\nþeir réttu upp hönd til að taka þátt í umræðunni." }, { "duration": 6.772, "start": 86.822, "text": "Ég sá að þeir mundu vel eftir sögunni og\nnáðu vel utan um söguþráðinn." }, { "duration": 9.251, "start": 94.199, "text": "Ég skoðaði myndir og myndbönd, \nsem var hluti af gögnunum mínum," }, { "duration": 6.94, "start": 104.53, "text": "og við greiningu sá ég að ég hefði átt að stafa orðin," }, { "duration": 5.577, "start": 111.495, "text": "nota táknið og skrifa orðið jafnóðum á töfluna \nsvo að nemendur tengdu orðið við táknið." }, { "duration": 7.115, "start": 118.68, "text": "Það er ekki nóg að þýða af íslensku yfir á íslenskt \ntáknmál þar sem þau sjá ekki textann eða málsgrein." }, { "duration": 16.363, "start": 125.836, "text": "Það er mikilvægt að nemendur sjái orðin stöfuð, \nútlit þeirra, til að tileinka sér íslenskt ritmál." }, { "duration": 18.612, "start": 143.106, "text": "Eftir að hafa skoðað gögnin varð ég meira \nmeðvituð um stafa orð og skrifa orð á flettitöflu eða smarttöflu." }, { "duration": 6.903, "start": 161.743, "text": "Þarna greindi ég námstækifæri og þroskatækifæri \nfyrir mig, hvernig ég gat aukið fagmennsku mína." }, { "duration": 2.769, "start": 168.671, "text": "Þetta lærði ég í rannsókninni minni," }, { "duration": 8.895, "start": 171.465, "text": "að vera meira meðvituð um að nota stöfun um \nleið og táknmál til að sýna málin samtímis." }, { "duration": 5.988, "start": 180.869, "text": "Það eru fleiri dæmi um mistök sem \nég gerði með því að hafa orðin ekki sýnileg." }, { "duration": 8.428, "start": 186.882, "text": "Á smartöflu er mynd þar sem sjá má rúm \naf mismunandi stærðum; stórt, meðastórt, lítið." }, { "duration": 4.745, "start": 195.335, "text": "Ég beindi athygli nemenda að myndunum. Hver á þessi \nrúm? spurði ég og reyndi að fiska svarið upp úr þeim." }, { "duration": 8.614, "start": 200.105, "text": "Ég sýndi þeim táknin fyrir stórt rúm, meðalstórt \nrúm og lítið rúm, en ég skrifaði þau ekki á töfluna." }, { "duration": 13.897, "start": 209.224, "text": "Ég átti að skrifa og stafa orðið STÓR,\nMEÐALSTÓR, FEITT, LÍTIL og ÞÆGILEGUR." }, { "duration": 6.474, "start": 223.145, "text": "Ég skrifaði þau ekki. Ég var undrandi. \nEn hafði þá tækifæri til að gera betur næst." }, { "duration": 10.88, "start": 229.644, "text": "Annað dæmi. Ég tók eftir að það var ljósrit \núr bókinni sem var fest á flettitöflu." }, { "duration": 14.811, "start": 240.549, "text": "Á myndinni voru fjórar persónur. Ég gleymdi að skrifa heitin \ná þeim; bangasapabbi, bangsamamma, litli björninn og Gullbrá." }, { "duration": 3.933, "start": 255.385, "text": "Ég var svo undrandi að ég skyldi \nhafa gleymt að skrifa nöfnin." }, { "duration": 7.728, "start": 259.343, "text": "Það er nauðsynlegt að hafa orðin sýnileg svo að döff börn \nlæri að þekkja þau með því að sjá þau aftur og aftur." }, { "duration": 4.616, "start": 267.096, "text": "Þetta minnir á mig að vera meðvituð að skrifa alltaf orðin," }, { "duration": 6.145, "start": 271.901, "text": "stafa þau og útskýra til að nemendur\nauki orðaforðann í íslensku." } ]

[ { "duration": 5.96, "start": 2.637, "text": "Að lokinni úrvinnslu gagna og fyrstu \ngagnagreiningu í þessari rannsókn" }, { "duration": 4.2, "start": 8.717, "text": "las ég afritanir af \nviðtölunum aftur og aftur" }, { "duration": 2.87, "start": 13.117, "text": "þar til ég fór að taka \neftir mismunandi þemum. " }, { "duration": 6.26, "start": 16.107, "text": "Ég flokkaði þemun til dæmis \neftir svipaðri lífsreynslu döff." }, { "duration": 3.98, "start": 22.607, "text": "Þá notaði ég liti til að merkja \nsameiginlegar áherslur." }, { "duration": 5.59, "start": 26.767, "text": "Ég skráði þessar áherslur niður þannig að ef \nég fór að greina einhvern rauða þráð í efninu" }, { "duration": 4.25, "start": 32.477, "text": "flokkaði ég það í ákveðinn lit." }, { "duration": 7.58, "start": 36.807, "text": "Dæmi um slíkt þema var að döff vilja \nviðurkenningu á tilverurétti sínum." }, { "duration": 2.94, "start": 44.507, "text": "Það var sameiginlegt öllum \ndöff þátttakendunum." }, { "duration": 7.23, "start": 47.577, "text": "Að greiningu lokinni \nvoru þátttakendur" }, { "duration": 5.35, "start": 54.947, "text": "beðnir að lesa yfir þá hluta \nsem snéru að þeim persónulega." }, { "duration": 2.28, "start": 60.517, "text": "Þetta var gert til þess \nað gefa þátttakendum" }, { "duration": 6.57, "start": 62.887, "text": "tækifæri til þess að \nkoma með athugasemdir" }, { "duration": 4.56, "start": 69.667, "text": "við greiningu og skilning minn\ná viðhorfum þeirra og aðstæðum." }, { "duration": 2.81, "start": 74.397, "text": "Einnig vildi ég \nað þeir væru sáttir" }, { "duration": 4.25, "start": 77.317, "text": "við þá mynd sem birtist\naf þeim í rannsókninni" }, { "duration": 1.82, "start": 81.707, "text": "og þeir væru \ntilbúnir til að" }, { "duration": 3.47, "start": 83.637, "text": "standa við þær skoðanir \nsem þar koma fram." }, { "duration": 5.31, "start": 87.247, "text": "Þátttakendur voru almennt sáttir \nvið greiningu mína og komu" }, { "duration": 4.76, "start": 92.677, "text": "með viðbótarupplýsingar sem studdi \nfrekar það sem fram hafði komið." }, { "duration": 5.41, "start": 97.547, "text": "Þar sem gerðar voru athugasemdir \nvar tekið tillit til þeirra." } ]

[ { "duration": 6.937, "start": 3.975, "text": "Í byrjun árs 2014 var ég ekki spennt að mæta á námskeiðið." }, { "duration": 8.628, "start": 10.937, "text": "Ég var frekar neikvæð og þreytt á því að fá ekki tækifæri \ntil að læra eitthvað um kennslufræði fyrir döff hér á landi." }, { "duration": 9.005, "start": 19.59, "text": "Ekkert slíkt er í boði. Ég útskrifaðist frá Kennaraháskólanum \nárið 2003 og lærði það sama og allir aðrir." }, { "duration": 8.056, "start": 30.198, "text": "Ég var svartsýn að taka þetta námskeið \nþegar deildarstjórinn skráði mig." }, { "duration": 4.425, "start": 38.552, "text": "Ég fékk þær upplýsingar að námskeiðið væri nýjung," }, { "duration": 7.483, "start": 43.002, "text": "kennsluaðferð um lestrarkennslu og\níslenskukennslu í tengslum við hljóðvitund." }, { "duration": 7.325, "start": 50.51, "text": "Ég hugsaði með mér að þetta væri bara fyrir \nheyrandi þar sem lögð væri áhersla á hljóðvitund." }, { "duration": 3.475, "start": 57.86, "text": "Það gæti ekki hentað mér \nþar sem ég er döff." }, { "duration": 6.138, "start": 61.36, "text": "Ég hafði engan áhuga á að læra um hljóðvitund \ntil að kenna döff nemendum íslensku." }, { "duration": 9.721, "start": 67.523, "text": "Mér fannst þetta námskeið engan veginn henta mér.\nÉg hafði ekki áhuga á þessu námskeiði." }, { "duration": 4.008, "start": 77.268, "text": "Það hentaði mér ekki." }, { "duration": 10.39, "start": 81.572, "text": "Ég vildi frekar fara á námskeið í tengslum döff kennslufræði. \nÉg ræddi þessar efasemdir mínar við samkennara minn." }, { "duration": 4.53, "start": 92.362, "text": "Hún var ekki sammála mér.\nHenni fannst þetta spennandi námskeið." }, { "duration": 13.908, "start": 96.917, "text": "Við höfðum ólíka skoðun. Ég neyddist til þess að mæta \nen viðhorf mitt gagnvart námskeiðinu var neikvætt." }, { "duration": 3.254, "start": 111.491, "text": "Námskeiðið var í byrjun tveir heilir dagar." }, { "duration": 6.134, "start": 114.779, "text": "Þar sat ég, hlustaði, og fræddist um \nkennsluaðferðir Byrjendslæsis." }, { "duration": 13.971, "start": 121.147, "text": "Á námskeiðinu voru fyrirlestrar með glærum sem sýndu \nhugmyndir að alls kyns verkefnum fyrir nemendur." }, { "duration": 8.884, "start": 135.143, "text": "Rík áhersla var lögð á að auka orðaforða\nnemenda og efla lesskilning þeirra." }, { "duration": 5.142, "start": 144.767, "text": "Lögð var áhersla á samvinnu og \nsamskipti nemenda í lestrarnáminu." }, { "duration": 4.67, "start": 149.934, "text": "Og að þeir vinni þeir saman í pörum eða hópum." }, { "duration": 11.29, "start": 155.096, "text": "Námsspil og leikir eru mikilvægar námsleiðir sem \nþjálfa í senn lestrarfærni, samskipti og samvinnu." }, { "duration": 10.44, "start": 166.965, "text": "Ég sá að þetta var ekki bara vinna með hljóðvitund. Það var \nverið að vinna með sjónvitund jafnhliða hljóðvitundinni." }, { "duration": 10.421, "start": 177.788, "text": "Þarna sá ég möguleikann fyrir döff nemendur \nað læra íslenskt ritmál og þjálfa sjónvitund." }, { "duration": 4.455, "start": 188.42, "text": "Á námskeiðinu fór ég að sjá að það var hægt að \nnota þessa aðferð til að kenna döff nemendum." }, { "duration": 9.845, "start": 192.9, "text": "Að leggja áherslu á að auka íslenskan orðaforða og efla \nlesskilning gengum sjónvitund og táknmál." }, { "duration": 3.788, "start": 202.77, "text": "Ég ræddi þetta við samkennara \nminn sem var mér sammála." }, { "duration": 4.38, "start": 206.583, "text": "Við ræddum þetta fram og til baka og \nviðruðum ýmsar hugmyndir." }, { "duration": 7.64, "start": 211.105, "text": "Við ræddum til dæmis að hægt væri að vinna með myndir \neða myndir af táknum við hlið ritaðs orðs og tengja málin saman." }, { "duration": 7.913, "start": 218.769, "text": "Þessi sjónræna áhersla er mikilvæg fyrir döff \nnemendur. Þeir tengja orð og myndir." }, { "duration": 9.724, "start": 226.707, "text": "Þannig er hægt að efla ritmálið. Þarna var \nég farin að hafa áhuga á námskeiðinu." }, { "duration": 4.545, "start": 236.456, "text": "Það kviknaði löngun til að þróa \nefni sem hentaði döff nemendum." }, { "duration": 7.282, "start": 241.814, "text": "Ég fór að velta fyrir mér hvernig hægt væri að þróa \nþessa hugmynd Byrjendalæsis fyrir döff nemendur." }, { "duration": 9.326, "start": 249.167, "text": "Það kviknuðu margar hugmyndir um að þróa efni sem hentaði þeim." }, { "duration": 3.209, "start": 258.518, "text": "Mér fannst þetta spennandi og\náhugavert verkefni." }, { "duration": 4.717, "start": 261.752, "text": "Þarna breyttist viðhorf mitt frá \nþví að vera neikvætt í að vera jákvætt." }, { "duration": 5.599, "start": 266.494, "text": "Mér fannst það spennandi \nhugmynd að þróa kennsluefni." }, { "duration": 6.18, "start": 273.39, "text": "Þetta þýddi meiri vinnu fyrir \nokkur, að búa til verkefni." }, { "duration": 6.905, "start": 279.595, "text": "Að finna myndir sem tengjast orðum eða myndir \naf táknum til að tengja við ritmál, gera málin sýnileg." } ]

[ { "duration": 8, "start": 4, "text": "Hæ, við erum stödd hér í Sjóminjasafninu" }, { "duration": 4.96, "start": 12.04, "text": "Ég heiti Sigurlín Margrét (Magga). Ég er leiðsögumaður og tungumál mitt er táknmál." }, { "duration": 7, "start": 17, "text": "Sunnudaginn 20. nóvember klukkan 13:00 er ókeypis leiðsögn á táknmáli. " }, { "duration": 4, "start": 25, "text": "Táknnmálsfólk er boðið velkomið" }, { "duration": 5, "start": 30, "text": "Ég ætla að fara yfir sögu sjósóknar í 150 ár" }, { "duration": 10, "start": 36, "text": "Sagan segir okkur frá upphafi árabáta fram til vélknúnna togara og stórútgerða" }, { "duration": 2, "start": 47, "text": "Spennt?" }, { "duration": 9, "start": 50, "text": "Við skoðum sögusvið útgerðar í Reykjavík" }, { "duration": 4, "start": 60, "text": "Allir velkomnir 0-100 ára :-) " }, { "duration": 3, "start": 65, "text": "Að sjá sögu íslenskrar sjósóknar og atvinnu" }, { "duration": 6, "start": 69, "text": "Þetta er Sjóminjasafnið, hér í Grandagarður. Rétt hjá höfninni." }, { "duration": 6, "start": 76, "text": "Strætó númer 14 stoppar hérna rétt hjá. " }, { "duration": 8, "start": 83, "text": "Hér í húsinu er gott aðgengi. Lyfta og hjólastólaaðgengi. Leiðsöguhundar eru velkomnir" }, { "duration": 19, "start": 91, "text": "Leiðsögn þessi er í boði þema verkefnis Borgarsögusafns sem heitir \"Sagan talar tungum\". Leiðsögn á allskonar tungumálum og táknmál er með." }, { "duration": 3, "start": 111, "text": "Ég leiðsegi á táknmáli" }, { "duration": 3, "start": 114, "text": "um sjómennsku. Þetta er spennandi, komið og sjáið. Velkomin" } ]

[ { "duration": 4.03, "start": 2.572, "text": "Ég er döff og á \ndöff tvíburabróður." }, { "duration": 7.21, "start": 6.702, "text": "Við erum hluti af stærsta \nárgangi döff fædd árið 1964." }, { "duration": 9.49, "start": 14.022, "text": "Á því ári fæddust 34 döff börn á \nÍslandi vegna rauðu hunda faraldurs." }, { "duration": 6.85, "start": 23.672, "text": "Frá 4 ára aldri vorum við, \násamt döff börnum alls staðar" }, { "duration": 3.75, "start": 30.642, "text": "að af landinu, skólaskyld \ní Heyrnleysingjaskólanum." }, { "duration": 4.88, "start": 34.512, "text": "Við komum í skólann með \neinhvers konar heimatáknmál." }, { "duration": 4.04, "start": 39.522, "text": "Við sögðum til dæmis BORÐA \neða SOFA með einföldum tákn" }, { "duration": 4.01, "start": 43.672, "text": "en kunnum hvorki íslensku \nné íslenskt táknmál." }, { "duration": 9.19, "start": 48.242, "text": "Börnin utan af landi bjuggu á heima-\nvist skólans og þar þróaðist málið." }, { "duration": 10.58, "start": 57.542, "text": "Við í '64 árganginum umgengumst eldri kynslóðir \ndöff úti í garði á heimavistinni og í frímínútum." }, { "duration": 2.93, "start": 68.262, "text": "Þeir notuðu tákn-\nmál sín á milli." }, { "duration": 4.25, "start": 71.292, "text": "Í kennslustundum var hins \nvegar ekki notað táknmál." }, { "duration": 4.38, "start": 75.672, "text": "Þá ríkti raddmálsstefna (e. oralism) \nsem bannaði táknmál." }, { "duration": 9.04, "start": 80.152, "text": "Raddmálsstefnan þýddi að döff áttu að læra \nað tala betur og læra að lesa af vörum." }, { "duration": 5.03, "start": 89.352, "text": "Af þeim sökum töluðu kennararnir \níslensku í kennslustundum." }, { "duration": 9.97, "start": 94.832, "text": "Í kennslustofunni töluðu kennarar og\nnemendur því ekki sama tungumálið." } ]