text
stringlengths
78
4.36M
domain
stringclasses
2 values
Alfonso X của Castilla (cũng đôi khi Alphonso X, Alphonse X, hoặc Alfons X, 23 tháng 11 năm 1221 - 4 tháng 4 năm 1284), được gọi là khôn ngoan () là vua của Castile, León và Galicia từ ngày 30 tháng 5 năm 1252 cho đến khi ông qua đời vào năm 1284. Ông được cho là tác giả của Cantigas de Santa Maria. Âm nhạc Alfonso X đã ủy quyền hoặc đồng tác giả nhiều tác phẩm âm nhạc trong thời kỳ trị vì của ông. Những tác phẩm này bao gồm Cantigas d'escarnio e maldicer và Cantigas de Santa Maria ("Bài hát cho Đức Trinh Nữ Maria") được viết bằng tiếng Galicia-Bồ Đào Nha và là một trong những bộ tác phẩm quan trọng nhất của ông. Bao gồm 420 bài thơ với ký hiệu âm nhạc, nội dung nói về những phép lạ của Đức Trinh Nữ Maria. Một trong những điều kỳ diệu mà Alfonso liên quan là sự chữa lành của chính ông ấy ở Puerto de Santa María. Chú thích Tham khảo Nguồn Liên kết ngoài Cantigas de Santa Maria Alphonso X – Book of Games Libros del Saber de Astronomía – Images of manuscript from 1276. Lewis E 245 Fuero real (Royal municipal code) at OPenn Cantigas de Santa Maria Alfonso X de Castilla y León, at Cancioneros Musicales Españoles. Nhà văn Tây Ban Nha Nhạc sĩ thời trung cổ Người Tây Ban Nha vào thế kỉ 13 Người từ Toledo, Tây Ban Nha Người liên quan đến thiên văn học Nhà văn Galician Nhà văn Latinh thế kỉ 13 Nhà văn Tây Ban Nha thế kỉ 13 Triều đình Burgundy (Tây Ban Nha) Vua Castilla Vua Đức Vua Galicia Vua La Mã Đức thế kỷ 13 Vua theo đạo Công giáo Rôma Vua León Vương tử Castilla Vương tử
wiki
, sinh ngày 6 tháng 6 năm 1962) là đạo diễn, nhà sản xuất, biên kịch và dựng phim người Nhật. Ông khởi đầu sự nghiệp từ truyền hình và đã từng đạo diễn nhiều phim điện ảnh như Nobody Knows (2004), Still Walking (2008) và After the Storm (2016). Ông đã giành Giải của Ban Giám khảo tại Liên hoan phim Cannes 2013 cho bộ phim Like Father, Like Son và thắng Cành cọ vàng tại Liên hoan phim Cannes 2018 với Shoplifters. Sự nghiệp Trước khi trở thành đạo diễn, Kore-eda đã từng làm trợ lý đạo diễn cho một phim tài liệu truyền hình. Ông đạo diễn bộ phim tài liệu đầu tiên của mình, Lessons from a Calf vào năm 1991. Từ đó, ông tiếp tục đạo diễn thêm một vài bộ phim tài liệu khác. Năm 1995, tại Liên hoan phim Venice, bộ phim truyện điện ảnh đầu tiên của ông Maborosi đã giành giải Osella vàng cho quay phim. Tại Liên hoan phim độc lập quốc tế Buenos Aires năm 1999, ông đã giành giải phim và kịch bản hay nhất với After Life. Năm 2005, ông giành giải phim và đạo diễn hay nhất tại Blue Ribbon Awards với Nobody Knows. Bộ phim Still Walking (2008) của ông cũng giành được nhiều giải thưởng, trong đó có giải dành cho đạo diễn tại Giải thưởng Điện ảnh Châu Á 2009. Phim Like Father, Like Son (2013) công chiếu và được đề cử cho giải Cành cọ vàng tại Liên hoan phim Cannes 2013. Tuy không chiến thắng nhưng nó vẫn giành được Giải của Ban Giám khảo và nhận được sự tán dương của Ban Giám khảo Giáo hội. Vào tháng 10 năm 2013, bộ phim thắng giải do khán giả bình chọn tại Liên hoan phim quốc tế Vancouver 2013. Phim Our Little Sister (2015) được đề cử Cành cọ vàng tại Liên hoan phim Cannes 2015 nhưng không giành chiến thắng. After the Storm (2016) ra mắt với sự hoan nghênh của giới phê bình tại hạng mục Góc nhìn đặc biệt của Liên hoan phim Cannes 2016. Ông tiếp tục nhận được giải dành cho đạo diễn tại Liên hoan phim Yokohama với After the Storm. Kore-eda thắng giải dành cho phim và đạo diễn tại Giải Viện hàn lâm Nhật Bản với The Third Murder (2017). Bộ phim cũng được trình chiếu và tranh giải tại Liên hoan phim quốc tế Venice lần thứ 74. Năm 2018, ông giành Giải Donostia cho những thành tựu của mình tại Liên hoan phim quốc tế San Sebastián. Năm 2020, truyền thông công bố ông sẽ làm đạo diễn cho bộ phim Baby, Box, Broker. Phim đặt bối cảnh tại Hàn Quốc, với phần lớn diễn viên và thành phần đoàn là người Hàn Quốc. Phong cách nghệ thuật Theo Viện lưu trữ phim Harvard, các tác phẩm của Kore-eda "phản ánh phong cách chiêm nghiệm và nhịp độ giống với Hầu Hiếu Hiền và Thái Minh Lượng." Kore-eda được so sánh nhiều nhất với Yasujirō Ozu, mặc dù ông từng nói mình chịu nhiều ảnh hưởng từ Ken Loach và đạo diễn người Nhật Mikio Naruse. Trong một cuộc phỏng vấn năm 2009, Kore-eda đã tiết lộ rằng Still Walking được làm dựa trên câu chuyện của chính gia đình ông. Giải thưởng 1995: Liên hoan phim quốc tế Vancouver – Giải Dragons and Tigers (Maborosi) 1998: Liên hoan phim San Sebastián – Giải FIPRESCI (After Life) 1998: Liên hoan phim ba châu lục – Khinh khí cầu vàng (After Life) 1999: Liên hoan phim độc lập quốc tế Buenos Aires – Phim hay nhất và Kịch bản hay nhất (After Life) 2004: Liên hoan phim quốc tế Flanders – Giải thưởng lớn (Nobody Knows) 2005: Giải thưởng Ruy-băng Xanh – Phim hay nhất và Đạo diễn hay nhất (Nobody Knows) 2008: Liên hoan phim quốc tế Mar del Plata – Phim hay nhất (Still Walking) 2009: Giải thưởng Điện ảnh Châu Á – Đạo diễn hay nhất (Still Walking) 2009: Giải thưởng Ruy-băng Xanh – Đạo diễn hay nhất (Still Walking) 2011: Liên hoan phim San Sebastián – Kịch bản hay nhất (I Wish) 2012: Liên hoan phim Châu Á - Thái Bình Dương – Đạo diễn hay nhất (I Wish) 2013: Liên hoan phim Cannes – Giải của Ban Giám khảo (Like Father, Like Son) 2013: Liên hoan phim Châu Á - Thái Bình Dương – Phim hay nhất và Đạo diễn hay nhất (Like Father, Like Son) 2013: Liên hoan phim quốc tế São Paulo – Giải khán giả bình chọn cho phim nước ngoài hay nhất (Like Father, Like Son) 2013: Liên hoan phim quốc tế Vancouver – Giải khán giả bình chọn cho phim quốc tế hay nhất (Like Father, Like Son) 2013: Liên hoan phim Yokohama – Kịch bản hay nhất (Like Father, Like Son) 2015: Liên hoan phim San Sebastián – Giải khán giả bình chọn cho phim hay nhất (Our Little Sister) 2015: Liên hoan phim Yokohama – Đạo diễn hay nhất (Our Little Sister) 2016: Giải Viện Hàn lâm Nhật Bản – Phim hay nhất và Đạo diễn hay nhất (Our Little Sister) 2016: Liên hoan phim phương Nam – Phim hay nhất (After the Storm) 2018: Giải Viện Hàn lâm Nhật Bản – Phim hay nhất, Đạo diễn hay nhất, Kịch bản hay nhất và Dựng phim hay nhất (The Third Murder) 2018: Liên hoan phim Cannes – Cành cọ vàng (Shoplifters) 2018: Hiệp hội Phê bình phim Los Angeles – Phim nước ngoài hay nhất (Shoplifters) 2018: Liên hoan phim quốc tế San Sebastián – Giải Donostia 2018: Giải thưởng Điện ảnh Châu Á - Thái Bình Dương – Phim hay nhất (Shoplifters) 2018: Liên hoan phim Denver – Phim hay nhất (Shoplifters) 2018: Liên hoan phim quốc tế Munich – Phim quốc tế hay nhất (Shoplifters) 2018: Liên hoan phim phương Nam – Giải do khán giả bình chọn (Shoplifters) 2018: Liên hoan phim quốc tế Vancouver – Phim truyện quốc tế được yêu thích nhất (Shoplifters) 2019: Giải thưởng Điện ảnh Châu Á – Phim hay nhất (Shoplifters) 2019: Giải Viện Hàn lâm Nhật Bản – Phim hay nhất, Đạo diễn hay nhất và Kịch bản hay nhất (Shoplifters) 2019: Giải César – Phim nước ngoài hay nhất (Shoplifters) 2019: Giải Guldbagge – Phim nước ngoài hay nhất (Shoplifters) Danh sách phim Điện ảnh Truyền hình Nonfix (1991) Without Memory (1996) Kaidan Horror Classics (2010) Going My Home (2012) Ishibumi (2015) Kasumi Arimura's Filming Break (tập 1, 2020) Đời tư Có thông tin cho rằng Kore-eda đã kết hôn và có con gái đầu lòng vào năm 2007. Tham khảo Liên kết ngoài Đạo diễn điện ảnh Nhật Bản
wiki
Công nữ Louise Windsor, tên khai sinh Louise Alice Elizabeth Mary Mountbatten-Windsor; (sinh ngày 8 tháng 11 năm 2003) là con đầu lòng và là con gái duy nhất của Vương tử Edward, Công tước xứ Edinburgh và Sophie Helen Rhys-Jones và cũng là cháu gái nhỏ nhất của Nữ vương Elizabeth II. Hiện nay cô xếp thứ 16 trong danh sách kế vị ngai vàng nước Anh. Vào thời điểm sinh ra, cô xếp thứ 8 trong danh sách. Thời thơ ấu Louise sinh ngày 8 tháng 11 năm 2003 (23:32 GMT) (sinh sớm trước thời hạn) tại Bệnh viện Frimley Park tại Surrey. Tên của cô được công bố vào ngày 27 tháng 11 năm 2003. Cô làm lễ rửa tội tại Nhà thờ Private tại Lâu đài Windsor ngày 24 tháng 4 năm 2004. Cha mẹ đỡ đầu của cô là: Phu nhân Alexandra Etherington, Phu nhân Sarah Chatto, Lord Ivar Mountbatten, Rupert Elliott, và Bà Urs Schwarzenbach. Giáo dục Louise đang theo học ở trường St George's Chapel. Nơi Vương tôn nữ Eugenie xứ York cũng từng học. Thân phận vương thất Louise là một trong những phù dâu tại đám cưới của Vương tử William và Catherine Middleton. Cô tham dự Lễ Phục sinh với ông bà, bố mẹ và chị họ - Vương tôn nữ Eugenie xứ York ở St George's Chapel tại Lâu đài Windsor. Louise xuất hiện trong sự kiện vào các năm 2011, 2012, 2013 và cũng đã dự kỷ niệm 60 đăng quang của Nữ vương Elizabeth II vào năm 2013. Vào tháng 4 năm 2015, Louise cùng bố mẹ, em trai James đi đến Nam Phi để tham gia chuyến đi nước ngoài đầu tiên của họ. Lady Louise nằm trong danh sách Vương nữ Anh, nhưng cô không có tước hiệu Vương tôn nữ và không có kính xưng "HRH" (Điện hạ) Danh hiệu 8 tháng 11 năm 2003 - nay: Lady Louise Mountbatten-Windsor Khi sinh ra, Louise vốn được mang tước hiệu của một Vương tôn nữ, Her Royal Highness Princess Louise of Wessex (Vương tôn nữ Louise xứ Wessex Điện hạ). Nhưng cha mẹ cô muốn cô mang tước hiệu quý tộc hơn là tước hiệu Vương thất. Vì thế, cô trở thành Lady Louise Mountbatten-Windsor. Phả hệ Tham khảo Liên kết ngoài BBC News- "Royal baby born prematurely" Sinh năm 2003 Nhân vật còn sống Vương nữ Anh Vương nữ Liên hiệp Anh Hoàng gia Anh Vương tộc Windsor
wiki
Lười cổ trắng hay còn gọi là Lười họng nhạt hay lười họng tái (Danh pháp khoa học: Bradypus tridactylus) là một loài động vật có vú trong họ lười Bradypodidae, bộ Pilosa. Loài này được Linnaeus mô tả năm 1758. Lười họng nhạt thường sinh sống ở rừng mưa nhiệt đới ở miền bắc Nam Mỹ. Trong số những con lười, chúng được coi là một trong những loài vật lười biếng nhất thế giới, tiêu biểu cho loài lười. Loài lười với cái tên biểu thị tính cách được cho là lười biếng nhất. Nhưng trong loài lười, thì có một loài được coi là Vua lười. Đặc điểm Chúng có một cái đầu tròn, nằm trên một cái cổ dài và mềm dẻo, cổ của chúng đặc biệt dễ quay tới quay lui. Lười có hơn các động vật có vú khác đến 2 đốt sống cổ cho phép chúng xoay đầu một cách nhẹ nhàng quanh một cung 270 độ, con lười có đến 9 đốt sống cổ trong khi hầu hết động vật hữu nhũ chỉ có 7 đốt sống cổ. Đôi mắt và đôi tai nhỏ, so với thân mình to kềnh càng. Nó tương tự như hình dáng, và thường bị nhầm lẫn với, lười họng nâu, là loài có phạm vi phân phối rộng lớn hơn nhiều. Bằng chứng di truyền có thể giải thích cho thấy hai loài tách ra chỉ khoảng 400.000 năm trước đây, mặc dù các bằng chứng gần đây nhất cho thấy sự chia tách là gần 6 triệu năm. Bộ lông màu nâu xám, dày và lởm chởm với những đốm trắng và vàng trên lưng. Các chi dài, tay trước dài hơn chân sau. Lòng bàn tay và lòng bàn chân đều có lông. Chiều dài thân mình con trưởng thành khoảng 55 cm, đuôi dìa khoảng 7 cm, cân nặng khoảng 4,5 kg. Chúng thường im lặng, nhưng cũng có thể phát ra những tiếng kêu rít. Mặc dù chậm chạp, nhưng ít khi các loài thú khác tấn công được chúng, bởi chúng có bộ móng vuốt vô cùng sắc bén. Bình thường, bộ móng vuốt này giúp chúng treo mình trên cây, nhưng khi gặp nguy hiểm thì biến thành vũ khí. Chỉ một cú vả chúng thì ngay cả thú ăn thịt toạc da, tóe máu. Mỗi ngón tay và mỗi ngón chân đều có một móng vưốt vừa cong và dài, đủ để gây ra những vết thương sâu. Một cú đánh bằng vuốt nhọn có thể làm cho thú dữ phải chựng lại. Tập tính Chúng phân bố ở Trung và Nam Mỹ trong những rừng cây và dọc bờ sông, nơi có cây Cecropia lyratiloba sinh sống. Ít có con thú nào di chuyển chậm chạp như nó, mỗi ngày, con vật này chỉ di chuyển trung bình 28 mét. Món ăn ưa thích của Bradypus tridactylus là lá cây, cành non loại cây Cecropia lyratiloba, chúng chỉ thích ăn lá, trái cây, cành non của loại cây này. Do thị giác và thính giác của chúng rất kém, nên chúng giống như bị mù. Chúng tìm thức ăn theo kiểu mù, đó là ngửi và sờ mó. Chúng chỉ từ từ kéo vào và ăn những thứ ở trong tầm với của miệng, với một tốc độ chậm, thậm chí, chúng lười đến nỗi không chịu đưa tay kéo chiếc lá vào miệng, mà chỉ ăn những chiếc lá non ở ngay miệng, cũng với một tốc độ rất chậm. Vì sự chậm chạp trong hành động, mà chúng tiêu tốn năng lượng rất ít, cơ thể của chúng tiêu hóa thức ăn cũng với tốc độ chậm. Phải mất một tháng, chúng mới tiêu hóa hết thức ăn có trong dạ dày. Do lười biếng trong việc tìm kiếm thức ăn, nên cơ thể chúng tiêu hóa cạn kiệt, không lãng phí chút thức ăn nào kiếm được. Cơ thể chúng luôn tìm cách hấp thu hết mức có thể các chất bổ dưỡng trong thức ăn. Bao tử của chúng cũng đủ to để chứa một lượng thức ăn tương đương với 1/3 trọng lượng cơ thể và như vậy, chúng chiếm một tỷ lệ lớn so với kích thước cơ thể. Chúng có khả năng treo mình bất động trên cây nhiều giờ liền. Những loài thú ăn thịt không nhận ra chúng với tư thế bất động như xác chết. Vì chúng cực kỳ ít di chuyển, lại di chuyển cực chậm, nên vào mùa mưa, các loại tảo, rêu mốc mọc kín lông, khiến chúng biến thành màu xanh rêu. vào mùa mưa khi tảo xanh mọc nhiều trên lông chúng. Bộ lông vừa dài, vừa dày, lớp lông ngoài cùng có các khe, tảo xanh mọc trong những khe này, tạo cho chúng những bộ lông màu hơi xanh. Chúng còn có kiểu sinh hoạt khá lạ là quanh năm suốt tháng treo ngược thân thể lên cành cây. Lúc ăn, lúc ngủ, thậm chí khi đẻ cũng treo mình như võng, ngửa bụng lên trời. Phần lớn thời gian trong ngày là ngủ treo mình trên cây. Chúng chỉ hoạt động kiếm ăn vào ban đêm, sẵn sàng đánh đuổi những con lười khác cùng giới tính xâm nhập vào khu vực sinh sống của mình. Chúng cũng có thể ngâm mình dưới nước giỏi hơn bất kỳ động vật nào trên cạn.Mặc dù phần lớn thời gian treo ngược trên cây, nhưng thi thoảng chúng cũng xuống đất để đi vệ sinh. Chúng tạo ra cái lỗ, rồi mỗi tuần đi vệ sinh một lần vào đó. Khi chúng xuống đất, chúng nằm ngửa hoặc nằm sấp, dùng móng vuốt bập vào đất để kéo lê cơ thể đến chỗ đi vệ sinh. Chính vì thế, nếu xuống đất chúng dễ dàng trở thành món mồi ngon cho báo đốm và nhiều loài thú dữ khác. Mùa giao phối của chúng vào tháng 3 và tháng 4. Con cái mang thai tới 180 ngày và chỉ sinh duy nhất một con. Lười con được mẹ sinh ra trong tư thế treo ngửa trên cây. Vừa ra đời, lười non đã biết bám vào lông mẹ và sống trên bụng mẹ. Sau 5 tuần tuổi, chúng đã có thể tự leo trèo. Chúng bú mẹ khoảng 1 tháng, thì được mẹ nhai mớm món lá cây. Khoảng 6 tháng tuổi chúng sẽ tự kiếm ăn.. Hình ảnh Chú thích Tham khảo T Động vật được mô tả năm 1758 Động vật có vú Colombia Động vật có vú Guyana Động vật có vú Costa Rica Động vật có vú Nam Mỹ
wiki
Nhà máy điện Dolna Odra là một nhà máy nhiệt điện than tại Nowe Czarnowo gần Gryfino ở West Pomeranian Voivodeship, Ba Lan. Nó bao gồm 8 đơn vị, đơn vị 2 với 220 MW và đơn vị 6 với 232 MW, đã đi vào hoạt động từ năm 1974, đơn vị 5 đến đơn vị 8 đã đi vào hoạt động vào năm 1977. Từ năm 1993, Dolna Odra đã trải qua quá trình hiện đại hóa. Vào năm 2000, các đơn vị 7 và 8 đã được trang bị hệ thống điều khiển mới từ Pavilion Technologies và ABB. Bắt đầu từ tháng 10 năm 2002, khí thải từ các đơn vị 5-8 được làm sạch tại nhà máy khử lưu huỳnh khí thải, được xây dựng bởi Lurgi Lentjes. PGE cũng có kế hoạch xây dựng hai đơn vị đốt khí đốt tự nhiên mới với công suất 432   Mỗi MW. Nhà máy điện Dolna Odra có ba ống khói khí thải: một với chiều cao , một cái có chiều cao , và một cái có chiều cao . Một ống khói khí thải cao đã bị phá hủy theo cách không nổ sau khi xây dựng một cơ sở làm sạch khói, sử dụng ống khói cao đã đề cập. Vào ngày 24 tháng 1 năm 2010, một vụ nổ bụi than đã giết chết một nhân viên và làm ba người bị thương. Một phần hệ thống cung cấp than của nhà máy đã bị hư hại. Xem thêm Danh sách các nhà máy điện ở Ba Lan Danh sách các cấu trúc cao nhất ở Ba Lan Tham khảo Tọa độ không có sẵn trên Wikidata Hộp thông tin khung bản đồ không có ID quan hệ OSM trên Wikidata Nhà máy Ba Lan
wiki
Đường Rama I (, ; thường được rút gọn thành ) là một con đường ở Băng Cốc. Nó bắt đầu từ điểm kết thúc của Đường Bamrung Mueang nơi giao nhau với đường Krung Kasem tại ranh giới giữa hai quận Pom Prap Sattru Phai và Pathum Wan. Từ vị trí này, nó băng qua cầu Kasat Suek, còn gọi là cầu Yotse, phía bên trên Khlong Phadung Krung Kasem. Đi thẳng về phía Đông, nó kết thúc tại nút giao Ratchaprasong, ngã tư đường Ratchadamri, Rama I và đường Phloen Chit. Tổng chiều dài đoạn đường là . Đường Rama I đi ngang khu vực trung tâm mua sắm Siam, và nhiều trung tâm thương mại khác như MBK Center, Siam Discovery, Siam Paragon, và Siam Square. Một vài địa điểm nổi khác nằm trên đường bao gồm Jim Thompson House, Trung tâm Văn hóa và Nghệ thuật Bangkok, Scala Cinema, và chùa Phật giáo Wat Pathum Wanaram. Lịch sử Ban đầu, nó được đặt tên là đường Pathum Wan như tên quận Pathum Wan. Sau đó, vua Vajiravudh đổi tên thành đường "Rama I" để tưởng niệm vua Phutthayotfa Chulalok, còn được gọi là vua Rama I, người đã thành lập Vương quốc Rattanakosin (Thái Lan ngày nay) và là vị vua đầu tiên của triều đại trị vì Vương triều Chakri. Việc đổi tên bao gồm một niềm tin phổ biến rằng vua Rama I tại thời điểm đó là vị vua Taksin, đã từng sử dụng con đường này để tiến vào nội thành sau khi trở về từ chiến tranh. Tham khảo Quận Pathum Wan Rama I
wiki
Ogre (hay Ogress đối với nữ ogre) là một loại quái vật khổng lồ, một sinh vật độc ác và đáng sợ có đặc tính người và quái vật, đặc trưng trong Thần thoại, truyện cổ tích dân gian và khoa học giả tưởng. Ogre thường được miêu tả trong các truyện cổ tích thần tiên như là vật ăn thịt người, và đã xuất hiện trong nhiều tác phẩm kinh điển của văn học. Trong Nghệ thuật, ogre thường được miêu tả với cái đầu khổng lồ, nhiều tóc và râu ria, tính tham ăn, và cơ thể khoẻ như trâu. Thuật ngữ Ogre tương tự như Ông kẹ trong truyện dân gian Việt Nam và loài quỷ Oni trong văn hóa Nhật Bản, thường được sử dụng trong một ý nghĩa ẩn dụ về những quái vật kinh tởm hay bóc lột, đối xử tàn bạo hoặc ăn tươi nuốt sống nạn nhân của họ. Trong thời hiện đại, ogre đã xuất hiện trong trò chơi nhập vai Dungeons & Dragons, chúng được miêu tả là những sinh vật hình người to lớn, mạnh mẽ nhưng không được thông minh thường đóng vai trò là những kẻ phản diện, nhưng cũng có những nhân vật có thể chơi được là ogre. Ogre được các tác giả của Dungeons & Dragons For Dummies xếp là mạnh thứ mười trong hàng ngũ quái vật cấp thấp. Họ cho rằng ogre "dạy người chơi cách chiến đấu với những con quái vật to lớn, mạnh mẽ, ngu ngốc, đó là một trải nghiệm D&D mang tính biểu tượng". Chú thích Thần thoại Bắc Âu Quái vật
wiki
Kỳ tích sông Hán (Hangul: 한강의 기적, phiên âm: Hangangeui Kijeok, Hanja: 漢江奇蹟, ) hay Hán giang kỳ tích là một cụm từ dùng để đề cập tới thời kỳ công nghiệp hóa thần tốc tại Hàn Quốc, diễn ra trong giai đoạn giữa của thế kỷ 20 và kéo dài cho đến đầu thế kỷ 21. Ở Việt Nam, nhiều cơ quan truyền thông thường hay quen gọi là "Kỳ tích sông Hàn" hay "Huyền thoại sông Hàn" do nhầm chữ "Hán" trong sông Hán (Hangul: 한강; Hanja: 漢江) thành chữ "Hàn" trong quốc hiệu "Đại Hàn Dân Quốc" (Hangul: 대한민국, Hanja: 大韓民國). Khái quát Khoảng thời gian này chứng kiến sự tăng trưởng cao độ về kinh tế do xuất khẩu mang lại, quá trình tái cấu trúc, phát triển công nghiệp nặng và hiện đại hóa nhanh chóng các phương thức sản xuất kinh tế, nhiều thành tựu khoa học - công nghệ ra đời, sự bùng nổ trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng cùng những tuyến đường cao tốc kết nối các thành phố lớn. Tiến trình dân chủ hóa trong hệ thống chính trị và công cuộc hội nhập toàn cầu hóa đạt hiệu quả cao giúp cho Hàn Quốc sau chiến tranh Triều Tiên trở thành một quốc gia phát triển đồng thời xuất hiện nhiều tập đoàn đa quốc gia lớn mạnh. Đặc thù hơn, cụm từ này dùng để đề cập sự phát triển của thành phố Seoul, nơi có dòng sông Hán chảy qua, có nguồn gốc từ Kỳ tích sông Rhine - mô tả sự hồi sinh kinh tế mạnh mẽ của Tây Đức sau Thế chiến 2. Cụm từ "kỳ tích" được sử dụng để mô tả sự tăng trưởng mạnh mẽ của Hàn Quốc giống với Tây Đức thời kỳ này - điều mà trước đây nhiều người coi là không tưởng và là một hình mẫu tiêu biểu cho các nước đang phát triển học tập. Sau chiến tranh Triều Tiên, cơ sở hạ tầng của Seoul bị phá hủy hoàn toàn và phần lớn người dân sống dưới mức nghèo khổ. Chưa đầy 4 thập niên sau, "thành phố vô vọng" này đã hoàn toàn chuyển mình thành một thành phố toàn cầu quan trọng, đăng cai tổ chức thành công các sự kiện thể thao lớn như Olympic Mùa hè 1988 và FIFA World Cup 2002. Khởi đầu Khi tướng Park Chung-hee lên nắm quyền vào năm 1961, Hàn Quốc khi ấy có mức thu nhập bình quân đầu người ít hơn 80 USD mỗi năm. Trong thời gian đó, kinh tế Hàn Quốc phụ thuộc lớn vào viện trợ nước ngoài, chủ yếu là từ Hoa Kỳ để đổi lấy sự tham gia của quân đội Hàn Quốc trong chiến tranh Việt Nam. Phong trào Saemaeul (còn gọi là Phong trào cộng đồng cư dân mới) của chính phủ tập trung vào phát triển các vùng nông thôn Hàn Quốc. Đội ngũ những nhà lãnh đạo quyết đoán kết hợp với các kế sách mạnh mẽ của chính phủ (mặc dù bị chỉ trích là áp đặt nặng tay và phản dân chủ) cùng với hiệu quả của lao động giá rẻ, đã phục vụ như là một chất xúc tác cho nền kinh tế Hàn Quốc sau này. Trong vòng chưa đầy bốn thập kỷ, Seoul đã trở thành một thành phố toàn cầu, một trung tâm kinh doanh và thương mại lớn ở Đông Bắc Á và đồng thời cũng là một trong những trung tâm kinh tế phát triển cao trên thế giới, tạo nền móng cho các cơ sở hạ tầng phục vụ công nghệ cao cùng thông tin liên lạc tiên tiến. Hàn Quốc luôn coi sự tăng trưởng kinh tế nhanh chóng và bền vững này là biểu tượng của niềm tự hào quốc gia, của chủ nghĩa yêu nước và tinh thần tự lập. Bên cạnh phong trào Saemaeul, chính phủ Hàn Quốc còn thực hiện thêm một kế hoạch phát triển kinh tế táo bạo và hiệu quả khác được gọi là "Kế hoạch 5 năm" - dựa trên kinh nghiệm từ "Kế hoạch 5 năm" kiểu Liên Xô - vốn đã rất thành công trước đây. Có hơn 5 Kế hoạch 5 năm được tạo ra, và tất cả chúng đều được thiết kế để sao cho tối ưu nhất với tính chất cùng đặc điểm của kinh tế đất nước cũng như vực dậy năng suất lao động của mỗi người dân. Mỗi kế hoạch trong số đó đã góp phần lớn vào quá trình công nghiệp hóa và mở rộng hoạt động thương mại ra các thị trường nước ngoài đồng thời nâng cao giá trị của hàng hóa mang thương hiệu Hàn Quốc trên trường quốc tế. Phát triển thần tốc Một trong những nhân vật quan trọng, có tầm ảnh hưởng lớn nhất đối với "Kỳ tích sông Hàn" là Park Chung-hee, đại tướng kiêm tổng thống thứ ba trong lịch sử Hàn Quốc. Dưới chính quyền của Park Chung-hee, Hàn Quốc nhanh chóng phục hồi kinh tế thành công nhờ vào những chính sách khắc khổ do ông áp dụng. Park Chung-hee đề ra 'Kế hoạch Phát triển Kinh tế 5 năm' nhằm thúc đẩy phát triển tài nguyên quốc gia để biến Hàn Quốc từ một nước thuần nông nghiệp thành một nước công nghiệp tự cung tự chủ. Điều này đã giúp người dân có động lực để tiến tới những thành quả kinh tế tiếp theo sau này. Khẩu hiệu mới của Park Chung-hee: "Đối xử với công nhân như gia đình", được cho là đã giúp công nhân lao động Hàn Quốc làm việc với năng suất gấp hơn 2,5 lần so với công nhân của Hoa Kỳ, mặc dù mức lương của công nhân Hàn Quốc khi ấy chỉ bằng một phần mười lương công nhân Hoa Kỳ. Mặc dù nhiều người dân Hàn Quốc ca ngợi Park Chung-hee như một "người hùng" đã có công lớn đối với nền kinh tế nước nhà. Tuy nhiên, số khác lại chỉ trích ông vì những vi phạm nhân quyền do chế độ độc tài quân sự dưới thời ông gây nên. Sau cuộc đảo chính năm 1960, Park Chung-hee lên nắm quyền đồng thời thiết lập nên một chế độ chính trị chuyên chế và độc đảng, chỉ duy nhất một đảng của ông được phép cầm quyền. Những người bị cho là "chống lại chế độ" đều bị thủ tiêu, kết án tù hoặc đàn áp dã man. Sau này, đến cuối những năm 1980, Hàn Quốc mới tiến hành cải cách và áp dụng chế độ dân chủ. Các tập đoàn đa quốc gia Các tập đoàn gia đình hoạt động đa quốc gia của Hàn Quốc (tài phiệt) có vai trò quan trọng bậc nhất trong quá trình tái thiết và phát triển nền kinh tế nước này. Các Chaebol lớn ở Hàn Quốc hiện nay bao gồm Samsung, Daewoo, Hyundai, LG, SK và Lotte. Chỉ tính riêng trong năm 2003, tổng kim ngạch xuất khẩu của bốn tập đoàn lớn là Daewoo, Huyndai, LG và SK lên tới hơn 120 tỷ USD, tương đương 58% tổng giá trị xuất khẩu của Hàn Quốc, chiếm một phần ba tổng giá trị tư bản trên thị trường chứng khoán nước này. Nhờ những tập đoàn trên, Hàn Quốc lột xác từ một đất nước nghèo đói, lạc hậu, bị tàn phá bởi chiến tranh trở thành một quốc gia công nghiệp phát triển. Đến thập niên 1990, Hàn Quốc đã trở thành một trong những nước công nghiệp mới lớn nhất. Hiện nay, Hàn Quốc cùng với ba vùng lãnh thổ khác của châu Á là Hồng Kông, Đài Loan và Singapore được gọi với danh xưng bốn con rồng kinh tế châu Á với tổng sản phẩm nội địa cùng tốc độ tăng trưởng kinh tế cao. Mẫu hình phát triển kinh tế của Hàn Quốc được coi là một mô hình đáng học hỏi cho các quốc gia đang phát triển. Xem thêm Kỳ tích kinh tế Kinh tế Hàn Quốc Làn sóng Hàn Quốc Bốn con hổ châu Á Kỳ tích kinh tế Nhật Bản thời hậu chiến Kỳ tích Đài Loan Cải cách kinh tế Việt Nam Cải cách kinh tế Trung Quốc Tham khảo Kinh tế Hàn Quốc Hàn Quốc thế kỷ 20
wiki
Ángel Missael Castañeda Vega' <ref> </ref> (sinh ngày 27 tháng 1 năm 1994) , còn được gọi là 'MissaSinfonia' (hoặc đơn giản là Missa) , là một YouTuber người Mexico, ca sĩ và nhà soạn nhạc nổi tiếng với các video hài. Anh hiện đang cư trú tại Los Mochis, Sinaloa, phía bắc Mexico. Kênh của anh ấy có hơn 12 triệu lượt đăng ký . Nó đã được giới thiệu trong ấn bản thứ ba của Tuần lễ Trò chơi Mexico, lễ kỷ niệm ảo của trò chơi điện tử Tiểu sử Anh ấy sinh ngày 27 tháng 1 năm 1994 . Họ là Rolando Castañeda và Silvia Vega <ref> </ref>, Anh ấy có một anh trai và một em gái, Rola và Silvia (hoặc Silvita), những người cũng đã xuất hiện trong các video khác nhau. Từ khi còn là một đứa trẻ, Missa đã sống ở nhiều vùng khác nhau của Mexico, bao gồm Culiacán, Guadalajara, Sinaloa và Saltillo. Missa đã tạo video nhưng thực tế anh ấy không chia sẻ chúng với bất kỳ ai, cho đến khi anh huyển đến một thành phố mới và bắt đầu gửi cho bạn bè những bộ phim hàng ngày để giữ liên lạc. Missa thành lập ban nhạc rock khi còn là một thiếu niên, ngoài chơi guitar anh còn là ca sĩ chính và nhà soạn nhạc. Kênh YouTube Anh ấy đã tải lên video đầu tiên của mình vào năm 2011 với tựa đề "Un Dia Comun Parte 1" {{Efn|Thực ra video đầu tiên của MissaSinfonia có tiêu đề "Tủ lạnh của bạn đang bật? }}. Trong số các video nổi tiếng nhất của anh ấy là loạt video nổi tiếng "Phân tích La rosa de Guadalupe , trong đó có 14 phần, trong đó phần thứ 9 đã được kiểm duyệt và tải lại lên kênh phụ của anh ấy YoSoyMissa '', và một cái khác đã bị xóa và được tải lên lại bởi một người cuồng tín. Và một số lồng tiếng trong số đó cho các sản phẩm dành cho truyền hình mà họ cũng đã mạo hiểm. Anh ấy đã tiết lộ rằng anh ấy thuận cả hai tay, tuy nhiên anh ấy thích sử dụng tay trái khi viết. Ángel Missael Castañeda Vega hiện có một kênh hoạt động là "MissaSinfonia", nơi anh ấy tạo Vlog, Sketches, âm nhạc hoặc kể những giai thoại về cuộc đời mình. Vào tháng 2 năm 2018, anh ấy đã đạt 1.000.000 người đăng ký nhờ nỗ lực và cống hiến của mình với YouTube và hiện anh ấy có hơn 11.000.000 người đăng ký. Anh ấy đã có các kênh khác, bao gồm "YoSoyMissa", "Jugando con Missa" hoặc "NoMeJodasTV" (với tư cách là người tham gia). Anh ấy cũng đã đề cập rằng từ khi còn nhỏ anh ấy đã làm video, tuy nhiên anh ấy không xuất bản chúng, anh ấy cũng đã cho xem các kênh mà anh ấy đã tạo cách đây một thời gian, trong đó anh ấy sử dụng Loquendo và / hoặc quay trực tiếp lên màn hình. Tham khảo Sinh năm 1994 Kênh YouTube
wiki
Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 1 Trình bày: chu sa lan Bìa: Tranh họa sĩ Triart ( Phạm Trí) Duyên dừng lại khi lên tới bực thang cuối cùng vì mệt mà cũng vì do dự và có hơi khớp. Hôm nay là ngày đầu tiên nàng bước chân vào lớp học, không phải để học mà để dạy. Sau bốn năm sôi kinh nấu sử ở trường đại học sư phạm nàng đã tốt nghiệp và được bổ nhiệm làm giáo sư Việt Văn của trường trung học Hồ Ngọc Cẩn. Nàng vui vẻ nhận việc mà không nghĩ tới chuyện mình là một nữ giáo sư trẻ tuổi lại dạy ở trường toàn nam học sinh. Tiếng cười khằng khặc của một học sinh nào đó vang ra tận ngoài hành lang rồi tiếp theo giọng nói khào khào như vịt xiêm trống.- Ê Chương… Hôm nay không có thầy Riệt Răn rậy tao đi ăn đậu đỏ bánh lọt được hôn?- Hổng được… Ông giám thị nói với tao mình sẽ có giáo sư Riệt Răn mới tới dạy hôm nay…- Ai rậy?- Tao hổng biết? Mày hỏi chi rậy?- Tao muốn lớp mình có một nữ giáo sư. Nhìn mặt mấy ông giáo đực rựa hoài nản quá…Duyên nhận ra một điều là trong lúc đối đáp với nhau hai cậu học sinh này phát âm vần V thành ra R như tiếng Việt Văn thành ra Riệt Răn hoặc vậy thành ra rậy . Đây là lần thứ nhất nàng mới nghe dân Sài Gòn lại có lối phát âm kỳ cục và quái gở. Nàng nghĩ mấy cậu học trò này cố tình phát âm như vậy. Lập dị. Danh từ này đủ nghĩa để chỉ tới cái cung cách hay thái độ của đám học trò quái quỉ ở thị thành. Dù chưa bước vào lớp và dạy giờ nào nàng tự nhũ thầm bổn phận của một giáo sư Việt Văn là phải chỉnh sửa đám học trò lập dị ăn nói sai văn phạm và chính tả này.Một giọng nói ồ ồ vang lên mà khi nghe Duyên phải nhăn mặt vì nó thiếu sự kính trọng đối với thầy cô và nhất là chê bai ở sau lưng.- Tao chịu ý kiến của thằng Bá Vịt Xiêm… Nhưng mà tao muốn một cô tre trẻ… Ngó mái tóc bạc và nét mặt khó đăm đăm của bà Dung hoài tao thấy mình già khú đế…- Có cô giáo trẻ vui hơn...Nghe đám học sinh ồn ào phát biểu Duyên mỉm cười lẩm bẩm.- Không biết rồi mấy cậu có ưa được cái mặt vô duyên này không…Ngước nhìn tấm bảng Đệ Tứ A2 xong nàng mạnh dạn bước vào cửa. Lớp học đang ồn ào bỗng dưng lặng trang. Tám mươi sáu con mắt của bốn mươi ba cậu học trò nhìn đăm đăm ngay cửa ra vào. Chiếc áo dài màu trắng đơn sơ. Đôi guốc cao gót cũng màu trắng. Mái tóc huyền buông lơi trên bờ vai gầy. Cái cặp da ép sát vào ngực như sợ bị người khác giật lấy. Ánh thu ba long lanh ẩn ước một nụ cười thay cho lời chào hỏi.Chương đứng dậy. Nhìn cô gái lạ giây lát nó định lên tiếng hỏi thời An la lên với giọng ngạc nhiên và mừng rỡ.- Cô giáo Việt Văn… Cô giáo tụi bây ơi…Tiếng rú, tiếng la, tiếng hét, nón, mũ, sách, tập vở bay tung lên trời. Tiếng vỗ bàn rầm rầm như tiếng trống trận Tây Sơn. Bốn mươi ba thằng nhất quỉ, nhì ma, thứ ba học trò của lớp đệ tứ A2 chào mừng cô giáo mới bằng tất cả sôi nổi và nhiệt tình mà chúng có thể có được. Hơn tháng trời mỏi mòn chờ đợi một cô giáo trẻ đẹp, duyên dáng xuất hiện để tô điểm cho lớp học toàn đực rựa chứ không phải một bà giáo già nghiêm khắc hay ông giáo sư đạo mạo, nên bây giờ có được một bóng hồng đủ hương đủ sắc bởi vậy đứa nào cũng mừng rỡ như muốn nổi điên.Duyên ngơ ngác nhìn. Nàng không biết làm gì trong tình thế này. Mới ra trường, chưa có chút kinh nghiệm nghề nghiệp do đó nàng hoàn toàn lâm vào tình trạng thụ động. May cho nàng lúc đó một giọng nói trầm và nghiêm vang lên tuy nhỏ nhưng cũng lọt vào lỗ tai đám học trò đang nghịch phá.- Im tụi bây… Tụi bây làm cô giáo khóc bây giờ…Bốn mươi ba học sinh không có ai cười vì câu nói này. Bặm đôi môi son cố không bật ra một tiếng nói nào Duyên nhìn một cậu học sinh đang tiến tới chỗ mình đứng. Nụ cười của cậu ta thật tươi, thật hiền mà cũng lộ ra chút gì giễu cợt.- Thưa cô… Thay mặt toàn thể học sinh lớp đệ tứ A2 em xin chào mừng cô…cô…Hiểu ý tốt của cậu học trò Duyên cất giọng nhỏ nhẹ.- Cám ơn em… Tôi tên Quỳnh Duyên. Tôi sẽ là giáo sư phụ trách môn Việt Văn của các em…Duyên hơi mỉm cười khi gọi đám học trò lớn chồng ngồng bằng hai tiếng các em . Nhiều cậu trông còn lão hơn nàng. Nhiều đứa cao hơn nàng cả cái đầu, nặng hơn nàng gấp đôi. Nhiều đứa đã bắt đầu để ria mép cho trông già hơn. Người ta thật kỳ. Con nít thời lại muốn làm người lớn còn người lớn lại sợ già nên cố tìm đủ cách làm cho mình trẻ ra. Nàng cảm thấy hơi ngường ngượng và không được thoải mái khi gọi đám học trò ông cụ non bằng hai tiếng các em. - Cô ơi… Cô bao nhiêu tuổi hả cô?Một đứa giơ tay lên kèm theo câu hỏi. Ngó về hướng có tiếng nói phát ra cô giáo mang tên Nguyễn Thị Quỳnh Duyên mỉm cười.- Tôi còn trẻ lắm nhưng chắc già hơn em…Cả lớp bật cười vì câu pha trò đầu tiên của cô giáo trẻ đẹp. Câu nói đùa làm cho hai phe thầy và trò cảm thấy thân mật và gần gụi chút chút đồng thời cũng làm cho bầu không khí trong lớp học được tự nhiên hơn. Duyên uyển chuyển bước về phía chiếc bàn đặt sát vách dành cho giáo sư. Có tiếng xì xào đâu đó và mỗi lúc một lan nhanh như điện.- Tên của cổ đẹp hết sẩy tụi bây ơi...- Ối giời ơi... Tao mê tà áo dài của cổ…- Tao mết mái tóc huyền của cổ tụi bây ơi…- Tao chịu nụ cười Giáng Kiều của cổ…- Tao cảm đôi mắt em lặng buồn của cổ...Duyên nghe hết những lời tán tụng hoặc đùa cợt đó song nàng cố tình làm lơ. Nàng muốn làm nghiêm, muốn giữ một thái độ kẻ cả. Đây là thái độ rất cần giữa thầy và trò để nàng có thể làm việc. Nàng được trả lương để dạy học, để bắt đám nhất quỉ, nhì ma, thứ ba học trò này phải nghe lời mình. Dĩ nhiên nàng cũng đã nghe qua rất nhiều về chuyện học trò nam mê cô giáo cũng như nữ sinh mết thầy giáo của mình. Riêng nàng, nàng hoàn toàn không muốn rơi vào tình trạng oái oăm và khó xử này. Đối tượng của nàng không phải là đám học trò mặt búng ra sữa hay đầy mụn của lớp học. Người tình trong mộng của nàng nếu có, không thể là đám con nít choi choi đang tập làm người lớn.- Em nào là trưởng lớp?Duyên hỏi với giọng nghiêm nghị mà nàng có thể có được. Hỏi xong nàng thấy đứa học trò ngồi đầu bàn thứ nhất bên dãy tay mặt giơ tay lên.- Thưa cô em là trưởng lớp...Đi tới chỗ ngồi cậu học trò vừa trả lời Duyên hỏi với giọng nhỏ nhẹ- Tên của em là gì?- Dạ em tên Chương- Chương đây không phải là văn chương mà là xình chương đó cô…Đám học sinh cười ồ. Duyên hướng mắt về chỗ có tiếng nói phát ra.- Em nào vừa nói đó tôi xin mời em đứng lên…Một học sinh tóc dài, ăn mặc chải chuốt, có thân hình ốm và cao lỏng khỏng đứng lên cười cười. Duyên buông một câu ngắn để tỏ lộ sự không bằng lòng của mình.- Em tên chi?- Dạ tên Đan...- Tôi không cấm em nói nhưng trước khi nói em nên xin phép tôi bằng cách giơ tay lên.- Tại sao em phải xin phép cô trước khi nói?Đan vặn. Ánh mắt của cô giáo tên Duyên long lanh sáng cùng với giọng nói thanh tao vang trong lớp học đang yên lặng.- Bởi vì như vậy chứng tỏ em văn minh, lịch sự và lễ phép. Dân tộc mình là dân tộc có mấy ngàn năm văn hiến do đó chúng ta phải tỏ ra mình là người có văn hiến chứ không phải là người rừng. Ở nhà em có xin phép ba má trước khi nói không hả Đan?Có vài học sinh không ngăn được tiếng cười khi nghe cô giáo mới mắng đứa học trò ngỗ nghịch là người rừng. Đan làm thinh. Nó có vẻ ngượng ngùng và bối rối. Đó là điều ít khi thấy ở thằng học trò nổi tiếng nhất lớp vì hai thứ giàu nhất và quậy nhất. Đứng im nhìn cô giáo giây lát xong Đan chầm chậm lên tiếng.- Em xin lỗi cô…Duyên mỉm cười tự mãn. Nàng đã làm chủ được tình thế bằng cách tỏ cho đám học trò thấy nàng cũng biết ăn nói và nhất là chúng phải kính trọng thầy dạy học của mình. - Được rồi... Lần thứ nhất cô bỏ qua cho em...Đan liếc nhanh một vòng quanh lớp. Thấy bạn học đều im lìm nó lẳng lặng ngồi xuống đoạn giơ tay lên thật nhanh. Duyên mỉm cười cất giọng. Cái giọng Sài Gòn của nàng nghe thánh thót hơn tiếng mưa thu rơi trong bản nhạc Giọt Mưa Thu của nhạc sĩ Đặng Thế Phong bởi vì giọng nói này là vật sống phát ra từ cô giáo trẻ đẹp và duyên dáng.- Em muốn nói điều gì hả Đan?- Dạ thưa cô… Cô có giọng nói nghe hay lắm… Êm ái hơn tiếng mưa thu…Cả lớp bật cười. Riêng Duyên phải dằn lòng lắm mới chỉ mỉm cười nhỏ nhẹ thốt lên ba tiếng. - Cám ơn em…Duyên quay mình trở về ghế ngồi. Tà áo dài màu trắng thướt tha. Đôi guốc cao gót gõ xuống nền xi măng tạo thành âm thanh êm ái. Không khí trong lớp học như bốc lên thứ hương thơm thoang thoảng. Ngồi đầu bàn thứ nhất bên tay trái Thắng hít hít mũi.- Thơm quá…Chương thì thầm với An, thằng bạn thân ngồi bên cạnh.- Cô Duyên xức dầu thơm thơm chết người mày ơi…An đưa tay lên vò vò mũi của mình.- Tao ngửi như mùi hoa ngọc lan...Duyên cúi mặt xuống cố dấu nụ cười dù không đứa học trò nào thấy được nụ cười sung sướng và tự mãn của nàng. Đó là triệu chứng tốt. Đám học trò bắt đầu nghe lời nàng. Chúng sẽ tuân phục nàng, xem nàng như một nữ hoàng không ngai. Mỗi lời nói của nàng là một mệnh lệnh mà chúng sẽ phải thi hành không hề thắc mắc. Điều khó khăn nhất là nàng phải giữ vững ngôi vị nữ hoàng. Nàng không thể để cho trái tim của mình bị rung động trước đám học trò. Muốn thế nàng phải biến trái tim của mình thành đất sét để nó không bị rung động, xao xuyến trước những tia nhìn ngưỡng mộ, si mê và tôn thờ của học trò. Nàng không được quyền yêu bởi vì yêu là hạ mình xuống ngang hàng với người yêu của mình. Muốn hoàn thành nhiệm vụ dạy học nàng phải ngồi trên cái ghế dành cho giáo sư chứ không thể xuống ngồi cùng bàn với học sinh được.Trở lại ghế Duyên kín đáo quan sát cái ghế của mình trước khi ngồi xuống. Nàng không thể lơ là và không thể không đề phòng những chuyện bất ngờ sẽ xảy ra. Còn quá sớm để nàng có thể tín nhiệm đám học trò quỉ quái. Kinh nghiệm hồi còn đi học đã dạy nàng như thế. Cẩn thận hơn nàng còn lót tà áo dài của mình lên ghế xong mới nhẹ ngồi xuống. Má của nàng đã dạy như thế. Con gái phải cẩn thận cách ăn nói và đi đứng. Bởi vậy ông bà mình mới nói ăn coi nồi ngồi coi hướng . Trong lớp học nàng không cần phải coi hướng mà phải coi lại chỗ mình ngồi trước khi đặt đít xuống. Lót tà áo dài xuống rồi mới ngồi lên làm cho cái quần không dơ dáy và không nhăn nhúm. Không có gì khó coi cho bằng cái đít quần của người đàn bà lại dơ dáy và nhăn nhúm. Bà chị dâu, đồng thời cũng là giáo sư của trường Võ Trường Toản đã truyền lại cho nàng nhiều kinh nghiệm quí báu để đối phó với học trò con trai tinh nghịch và ưa chọc phá.Thong thả ngồi xuống ghế xong Duyên nói nhỏ với Chương đang ngồi ở đầu bàn. Dù nàng nói nhỏ nhưng mọi học trò trong lớp đều nghe được vì đang im lặng chờ nghe nàng ra lệnh.- Cô cần nói chuyện với em một chút...Hiểu ý Chương bước tới bàn cô giáo. Đứng đối diện anh thấy cô giáo đang mỉm cười nhìn mình. - Sau giờ tan học em có thể ở lại chừng mười lăm phút được không. Cô cần hỏi em vài chuyện...- Dạ được cô... Chắc cô cần hỏi về bài vở?Chương hỏi nhỏ. Duyên cười nhìn cậu học trò cũng đang nhìn mình.- Cô cần hỏi em vài điều... Ông giám học có nói cho cô biết các em đã học tới đâu rồi nhưng cô cần biết nhiều hơn nữa...Cô giáo tên Duyên ngừng lại để mỉm cười. Nàng cười vì vẻ mặt của cậu học trò trưởng lớp. Trước mặt nàng là khuôn mặt của một đứa con trai đang bắt đầu trưởng thành nhưng vẫn còn thấp thoáng nét thơ ngây và rụt rè của đứa trẻ. Hàng ria mép lún phún màu nửa đen nửa vàng. Mấy cái mụn nổi trên má. Ánh mắt tinh anh. Cái miệng nhỏ hơi mím lại cố làm ra vẻ người lớn.- Ai là người giỏi Việt Văn nhất lớp?Duyên hỏi và Chương trả lời không do dự.- Thằng Tiểu Đinh Hùng thưa cô...Duyên nhìn Chương một cách chăm chú có lẽ vì ngạc nhiên khi nghe nó nói tới tên này.- Em nói gì cô không hiểu. Tiểu Đinh Hùng là ai?Chương mỉm cười nói với giọng thân mật pha lẫn thán phục.- Dạ... Tiểu Đinh Hùng là biệt danh của thằng Quát. Nó giỏi Việt Văn nhất lớp. Nó làm thơ hay lắm cô nên tụi em đặt cho nó cái tên Tiểu Đinh Hùng...Duyên ạ tiếng nhỏ khi nghe Chương nói tới Quát với vẻ hâm mộ và thán phục. Điều đó khiến cho nàng ngạc nhiên và đâm ra tò mò muốn biết về cậu học trò này.- Tiểu Đinh Hùng ngồi ở đâu?Chương cười với cô giáo mới.- Nó ngồi ở bàn cuối bên tay mặt đó cô...Duyên liếc nhanh về cái bàn ở cuối lớp nhưng thấy trống trơn. Hiểu ý Chương nói nhanh.- Hôm nay Tiểu Đinh Hùng không có đi học cô... Nó bịnh...Duyên gật đầu mỉm cười như hiểu ra. Nàng muốn hỏi đùa một câu là: Còn em có quái danh gì vậy... nhưng kịp thời ngăn lại vì không muốn đùa giỡn trước mặt học trò. - Thưa cô... Em đề nghị cô đọc tên của học sinh trong bảng danh sách. Cô đọc tới tên nào thời đứa đó đứng lên. Như vậy cô dễ nhận diện và nhớ tên của tụi nó...Duyên thầm cám ơn về đề nghị của Chương. Liếc nhanh bảng danh sách học sinh xong nàng bảo Chương trở về chỗ ngồi. Hướng xuống đám học sinh đang yên lặng nàng cất giọng thanh tao.- Để dễ dàng cho cô làm quen với các em, cô sẽ gọi tên các em. Cô đọc tới tên em nào thời em đó đứng lên. Nếu em nào có quái danh, biệt danh, hổn danh muốn xưng ra cũng được...Bốn mươi ba học sinh cười rú lên khi nghe cô giáo đùa một câu. Cầm bảng danh sách, bước xuống đứng nơi hàng ghế thứ nhất nơi chính giữa lớp nàng cao giọng đọc theo thứ tự a, b, c...- Lê Quốc An...Một cậu học trò cao nhòng, ốm như cây tre và có khuôn mặt vừa nhọn vừa dài đứng lên.- Thưa cô em là An, được giang hồ đặt cho biệt danh An Mặt Ngựa...Duyên mím môi cố kềm hãm tiếng cười. Từ dãy bàn cuối lớp vang lên giọng eo éo.- Nó nói chưa hết đó cô... Phải là An Mặt Ngựa Nước Hai mới đúng...Cả lớp cười rú lên. Duyên đưa tay lên môi ra hiệu cho học sinh im lặng.- Xuỵt...Các em đừng cười lớn quá. Lớp bên cạnh đang học...- Trương Văn Bảng...Khi cậu học trò có khuôn mặt hao hao con gái, nước da trắng đứng lên nàng mới nhận ra đó là người có giọng nói eo éo vừa nói câu An Mặt Ngựa Nước Hai... .- Dạ cô. Em có biệt danh là Đông Phương Bất Bại...Duyên cau mày chưa kịp nói gì thời một đứa ngồi sát trong góc vừa đưa tay lên vừa nói.- Cô có đọc truyện chưởng Kim Dung không cô?Duyên lắc đầu. Thật ra nàng có nghe mấy ông anh nói về loại truyện này nhưng không có đọc vì không thích chuyện đánh nhau.- Đông Phương Bất Bại là thằng cha lại cái. Thằng Bảng nó có giọng nói như con gái nên được tụi này tặng cho biệt danh đó...Đám học sinh ré lên cười khiến cho Duyên phải đưa tay làm dấu cho mọi người im lặng. Tiếng cười tắt thật nhanh song tiếng ằng ặc trong họng của vài đứa vẫn còn vang lên nho nhỏ. Theo thứ tự từ trên xuống dưới, Duyên gọi tên của học trò. Khi tới cái tên Nguyễn Đình Quát nàng lẩm bẩm đọc rồi lướt qua luôn. Cuộc điễm danh kéo dài gần một tiếng đồng hồ. Duyên cảm thấy thoải mái, tự tín và càng lúc càng thêm quen thuộc với học trò của mình hơn. Nàng thầm thở hơi dài nhẹ nhỏm khi tiếng chuông hết hai giờ học vang lên. Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 2 Tuy còn hơn mười lăm phút nữa mới tới giờ dạy nhưng Duyên đã rời văn phòng để lên lớp học vì muốn xem lại bài vở trước khi giảng dạy. Vừa bước vào cửa lớp nàng thấy một đứa học trò ngồi ở bàn cuối cùng. Dường như mãi mê nhìn ra khung cửa sổ rộng nên nó không biết có người đi vào. Duyên tằng hắng tiếng nhỏ. Đứa học trò quay lại. Duyên cảm thấy tâm hồn của mình có chút gì xuyến xao và dao động nhẹ nhàng khi nhìn nụ cười của đứa học xa lạ mới gặp mặt lần đầu. Mãi cho tới sau này khi đã quen thân với nhau, có hai điều mà suy nghĩ hoài nàng cũng không thể giải thích được lý do. Thứ nhất là tại sao nàng lại có cảm giác xao xuyến và rung động khi nhìn đứa học trò đó ngay lần gặp mặt đầu tiên. Thứ nhì là nàng không thể biết nụ cười của cậu học trò đó chứa đựng ý nghĩa gì. Buồn cũng không. Khinh bạc cũng không. Vui cũng không. Mừng cũng không mà thay lời chào hỏi cũng không luôn. Có thể nó không biểu lộ điều gì. Có thể nó biểu lộ tất cả. Nàng chỉ biết nụ cười không giống bất cứ nụ cười của bất cứ người nào mà nàng đã gặp qua. Làn da mặt hơi xanh xao, mái tóc hơi dài, lòa xòa trước trán khiến cho nó có nét hao hao giống như chàng thư sinh họ Đỗ trong truyện Thần Tháp Rùa của Vũ Khắc Khoan mà nàng đã đọc vài tháng trước. Đứa học trò đứng lên. Nhìn cô giáo giây lát nó mới từ từ rời chỗ ngồi của mình. Duyên cũng thong thả bước về phía đứa học trò. Hai người gặp nhau nơi khoảng trống chính giữa lớp.- Dạ cô... Em tên Quát...Nhớ lại lời của Chương Duyên mỉm cười nói đùa. Đây có lẽ là lần thứ nhì nàng nói đùa với học trò.- A... Tiểu Đinh Hùng hả... Cô hân hạnh được diện kiến nhà thơ lớn của lớp đệ tứ A2... Khi nói xong Duyên hơi ngỡ ngàng vì nàng không hiểu tại sao mình lại nói đùa như thế. Không lẽ mới gặp nhau có một phút đồng hồ mà nàng lại cảm thấy quen nhau lâu lắm nên mới có giọng cợt đùa như thế. Riêng Quát hơi có vẻ ngượng ngùng vì cái giọng đùa cợt của cô giáo trẻ mới gặp lần đầu.- Dạ... Em cũng hân hạnh được gặp cô...Tiếng dạ của Quát nghe thật hiền pha lẫn chút uể oải và mệt nhọc của một đứa con trai vừa khỏi bịnh nhưng câu nói lại chứa đựng sự lịch sự và kiểu cách. - Cô nghe nói em bị bịnh. Thế hôm nay em khỏe chưa? - Dạ cũng còn mệt nhưng em không muốn ở nhà thêm nữa. Em muốn đi học...Nhìn cô giáo mới Quát cười nhẹ. Giọng của nó thân tình hơn câu nói đầu tiên.- Hôm qua thằng Chương tới nhà thăm. Nói nói với em là lớp mình có cô giáo Việt Văn mới. Cổ đẹp và duyên dáng...Duyên mỉm cười khi nghe Quát nói nhưng nàng lại im lặng không nói gì thêm ngoài ba tiếng cám ơn em khách sáo và thờ ơ. Dường như nàng muốn giữ một khoảng cách cần thiết giữa thầy và trò.Quát mỉm cười. Duyên nghe có chút gì hụt hẫng khi nhìn nụ cười của Quát. - Cô đẹp hơn em tưởng tượng...Duyên không biết phải làm gì, nói gì trước lời khen của cậu học trò. Im lặng là tốt nhất. Coi như nàng không để ý tới lời khen này. Hay ít nhất nó không có tác dụng gì đối với nàng.- Từ hồi học đệ thất tới giờ em thường mơ ước được học với một cô giáo trẻ đẹp và duyên dáng. Bây giờ ước mơ đó mới thành sự thực. Em cám ơn cô.Duyên hơi mím môi cười để giấu kín sự bối rối của mình khi nghe lời khen tặng của học trò. Dù lời nói có thành thật hay không, dù lời nói chỉ là cảm nghĩ của một cậu học trò trẻ tuổi, nàng cũng cảm nhận ra một điều là nó chở chất ít nhiều tình cảm. Như không muốn cho Quát tán thêm điều gì nữa nàng cất giọng và cố gắng tạo cho giọng nói của mình trở nên nghiêm nghị.- Em mới khỏi bịnh vậy nên về chỗ ngồi cho khỏe. Cũng sắp tới giờ rồi...Quát cười nhìn cô giáo của mình trước khi quay lưng đi về chỗ ngồi.- Dạ... Cám ơn cô...Nhìn theo vóc dáng gầy gầy của Quát giây lát Duyên thong thả bước về bàn của mình. Suốt hai giờ học, ngồi trên bàn cao, thỉnh thoảng liếc về phía cuối lớp nàng thấy một khuôn mặt xa vắng đang chiếu vào khoảnh trời ngoài cửa sổ. Dường như Quát không chú ý tới lời giảng của nàng mà đang mơ tưởng chuyện gì.Khi tiếng chuông tan học reo lên Duyên mới từ từ thu dọn sách vở của mình. Học trò ồn ào tranh nhau ra cửa. Lát sau lớp học chỉ còn lại hai người. Cô giáo trẻ ngập ngừng rời chỗ ngồi. Liếc xuống bàn cuối lớp nàng thấy Quát ngồi tựa lưng vào vách tường nhìn ra khung cửa sổ rộng. - Em chưa về à?Quát quay lại khi nghe giọng nói thanh thanh của cô giáo. - Dạ em tới sớm mà về trễ...- Em nói gì cô không hiểu?Duyên hỏi. Quát cười chỉ vào khung cửa sổ.- Em tìm được sự bình yên khi ngồi đây nhìn ra khung cửa sổ... Nó đẹp mà không có ai biết...Hơi ngạc nhiên về điều mà đứa học trò đã nói ra Duyên cười nói đùa một câu.- Em tìm cái hứng để làm thơ...Quát cười. Nụ cười không thừa nhận mà cũng không phủ nhận. Duyên nhìn ra khung cửa sổ trong lúc lên tiếng.- Nghe nói em làm thơ hay lắm...Vừa nói Duyên vừa quay lại nhìn vào mặt của Quát. Không có gì hết ngoại trừ khuôn mặt buồn xa vắng và cái nhếch môi lên như là nụ cười.- Em có làm thơ nhưng nói hay lắm thời em không nghĩ như vậy...Duyên ngắt lời của Quát bằng câu nói nhẹ nhàng pha chút giễu cợt.- Nếu không hay tại sao bạn bè lại gọi Tiểu Đinh Hùng...Quát bật cười tiếng nhỏ và ngắn. - Dạ em chỉ là thằng chột làm vua trong đám mù cô ơi...Quát kéo dài tiếng cô ơi khiến cho Duyên cũng phải bật cười. Liếc ra cửa thấy hành lang vắng tanh nàng nói nhỏ.- Thôi mình đi về đi em...- Dạ mời cô...Duyên quay mình đi trước. Đi sau lưng Quát nhìn thấy cái lưng ong, cái mông ẩn hiện mập mờ sau tà áo dài và cái quần lụa mỏng.- Cô may áo dài ở đâu mà đẹp quá...Duyên mỉm cười không trả lời. Không hiểu nghĩ gì mà nàng lại lên tiếng hỏi.- Quát thích màu nào nhất?- Dạ màu vàng... Ra khỏi cửa hai người bước song song xuống cầu thang. Quát ngửi được mùi thơm dịu dàng toát ra từ người của cô giáo đang đi bên cạnh. Thứ mùi hương đặc biệt của nước hoa hòa nhập với mùi hương của thân thể của con gái tạo thành một mùi hương quyến rũ lạ lùng. Là con út trong một gia đình có ba chị gái cho nên Quát thường được hân hạnh hoặc đôi khi bị bắt buộc phải ngửi thứ mùi hương lạ lùng này. Ba bà chị khi mua loại dầu thơm mới thường xức lên người rồi cho anh ngửi để hỏi ý kiến vì anh là con trai. Do đó anh có được thứ cảm giác lạ lùng về mùi hương đặc biệt này. Bây giờ đi bên cạnh cô giáo trẻ chưa chồng, anh có cảm giác ngất ngây say vì bị thứ mùi hương thanh tân diễm tuyệt xâm chiếm và ở mãi trong tâm hồn của mình. Im lặng bước Duyên len lén liếc nhìn người học trò đang im lìm và chậm chạp bước từng xuống thang lầu. Điều mà nàng nhận thấy ở Quát là nó khác hẳn đám học trò đồng trang lứa. Nó không có quậy, không có ồn ào và phá phách như những đứa khác. Ở Quát là một sự trầm mặc, xa vắng, mỏi mệt, uể oải cộng thêm một chút chán chường. Đây là thứ nổi loạn âm thầm hoặc phản kháng tiêu cực. Một chút thôi nhưng cũng đủ để cho nàng nhận biết qua giọng nói chậm, nhát gừng, nhiều khi không có động từ, chủ từ hay bất thành cú pháp. - Em thích đọc sách không Quát?Duyên lên tiếng như muốn phá tan sự im lặng đồng thời cũng có ý muốn tìm hiểu thêm về cậu học trò đặc biệt này.- Dạ thích... Em sẽ chọn Pháp văn năm tới...- Pháp văn xưa rồi... Bây giờ người ta học Anh văn nhiều hơn...Quát cười thành tiếng ngắn. Tiếng cười của nó mường tượng như tiếng reo vui khi được chuyện trò cùng cô giáo.- Dạ cô... Em thích kho tàng văn chương của Pháp...Duyên mỉm cười vì hai tiếng Dạ cô... mở đầu đặc biệt của học trò và nhất là lối nói chuyện rời rạc, nhát gừng cũng như câu nói đứt quãng của Quát. Nhất là từ ngữ mà Quát dùng mang nhiều âm hưởng xưa cổ.- Cô cũng vậy... Em đã đọc bao nhiêu cuốn sách bằng tiếng Pháp rồi?- Dạ một. Em vừa đọc vừa tra tự điển nên mất hứng...- Cuốn nào?Duyên hỏi và nàng chợt giật mình khi biết vô tình hay cố ý bị lây cái tính nói chuyện bất thành cú pháp của học trò.- Dạ cô... Le Petite Prince...Duyên gật đầu. Quát quay nhìn cô giáo.- Tại sao người ta không dạy tiếng Tàu ở trung học như tiếng Pháp hoặc tiếng Anh thưa cô?Duyên hơi cau mày vì câu hỏi của học trò. Nàng chưa kịp lên tiếng Quát tiếp.- Văn chương của mình có liên hệ rất nhiều với Tàu mà mình lại không học tiếng của họ ở trung học. Điều này hơi khó hiểu...Duyên im lặng. Có lẽ nàng đang suy nghĩ về câu hỏi của học trò. Liếc nhanh cô giáo Quát tiếp.- Có lẽ mấy ông ở Bộ Giáo Dục không nghĩ ra điều đó. Những người lớn, chẳng bao giờ tự họ hiểu được cái gì cả và thật là mệt cho trẻ con lúc nào cũng phải giải thích cho họ...Không ngăn được Duyên bật lên tiếng cười vui vẻ. Nàng biết Quát đã dùng một câu trong truyện Le Petite Prince để vừa chê đồng thời cũng khôi hài mấy ông lớn của bộ giáo dục. Ít nhiều gì nàng cũng đồng ý với Quát về ý kiến không dạy tiếng Tàu như là một ngoại ngữ ở trung học. Liếc nhanh học trò nàng lên tiếng khi cả hai bước xuống bực thang cuối cùng.- Quát về nha. Nhớ chịu khó đọc sách...- Dạ cô về...Quát lên tiếng. Duyên cười nhẹ.- Mai em có đi học?- Dạ có chứ cô. Dù bị bịnh em cũng đi học. Em thích học với cô...Duyên nghe mặt mình nóng bừng cảm giác gì mà trong nhất thời nàng không nghĩ ra được. Hơi dừng bước nàng trông theo dáng đi lừng khừng của đứa học trò chỉ vừa biết nhau hai giờ đồng hồ. Tuy nhiên có một điều lạ lùng không giải thích được là nàng cảm thấy quen thuộc như đã gặp nhau nhiều lần. Điều này khiến cho nàng khó chịu với chính mình. Lẩm bẩm mấy tiếng nàng đi vào văn phòng của trường. Ngồi trong căn phòng dành riêng cho giáo sư để chờ ông giám học, Duyên đưa mắt nhìn quanh quất. Thấy có cuốn báo xuân trên bàn nàng cầm lấy. Lật nhanh vài trang nàng dừng lại nơi trang 15. Đó là bài thơ mang tên Dáng Thú. Cuối bài thơ có tên Tiểu Đinh Hùng. Duyên mỉm cười khi đọc mấy câu đầu.- một buổi trưa mùa hạmột mình vào sở thúđứng nhìn con sư tửtôi thấy nó giống tôiKhông ngăn được Duyên phải bật thành tiếng cười. Liếc nhanh không thấy ai nàng cắm cúi đọc tiếp. - một buổi chiều mùa thuvào sở thú hút thuốcđứng nhìn con cọp đực tôi thấy nó giống tôimột buổi tối mùa đôngmột mình vào sở thúđứng nhìn con gấu chótôi thấy tôi giống nómột buổi chiều buồn bãmột mình vào sở thútôi gặp con voi giàNó bảo nó là bạn tôithằng bạn tốt hơn những thằng bạn người của tôimột buổi sáng mùa xuânmột mình vào sở thútôi nghe con sấu gọi tôitôi cười ôm hôn nóthấy da thịt nó mịn màng hơn da thịt người tình con gái...Duyên lắc đầu nhè nhẹ. Nàng ngạc nhiên vì cậu học trò babylac của mình lại có những ý tưởng lạ lùng. Nàng hơi đỏ mặt khi nghĩ để ngày mai mình hỏi Quát có bồ chưa mà dám nói da thịt con sấu mịn màng hơn da thịt người tình con gái... - một buổi trưa mùa hạâm thầm vào sở thútôi thấy tôi ngồi trong chuồng khỉ giữa con khỉ đột có râukhỉ cái vú xệkhỉ già mang kính suy tưtôi thấy tôi khóctôi nhe răng cườitôi làm tình với con khỉ nhỏ... Duyên cười một mình khi đọc hết đoạn trên. Nàng biết Quát đã cóp ý từ thuyết của Darwin cho con người phát xuất bởi một giống khỉ khôn ngoan nhất của loài khỉ sau một chuỗi tiến hóa dài đằng đẵng triệu triệu năm. Nó như là một giả thuyết nhằm cố gắng giải thích về cội nguồn của con người. Đang cắm cúi đọc Duyên ngước lên khi nghe tiếng tằng hắng. Nàng cười khi thấy ông giám học đứng nơi cửa. Dù còn luyến tiếc song nàng bắt buộc phải bỏ tờ báo xuân xuống rồi theo chân ông ta đi vào phòng. Nửa giờ đồng hồ sau nàng mới ra khỏi phòng của ông ta. Đi ngang qua phòng giáo sư nàng ngần ngừ giây lát đoạn bước nhanh vào. Cầm lấy tờ báo nàng cuộn lại kẹp vào nách.- Vì em mà cô phải thành kẻ ăn cắp báo đó biết chưa... Duyên cười vì ý nghĩ của mình. Ra khỏi cổng trường, leo lên chiếc xích lô đạp nàng lại cắm cúi vào tờ báo xuân. Tối hôm đó sau khi soạn bài và tắm rửa xong nàng nằm trên giường đọc tiếp tờ báo xuân. Nàng nghiền ngẫm từng chữ trong truyện ngắn có tên Cô Học Trò Hàng Xóm của Quát. Điều mà nàng nhận thấy, không những ý tưởng ngộ nghĩnh mà từ ngữ trong truyện thật dễ thương. Điểm quí giá nhất là sự thành thật. Quát nói về mối tình lãng mạn và thơ mộng của chính anh, một học sinh Hồ Ngọc Cẩn với một cô học trò tên Hạnh của trường Lê Văn Duyệt. Duyên cười chảy nước mắt khi Quát tả cảnh anh đạp xe đạp chở theo nồi thịt kho trên đường về nhà ở Tân Thới Hiệp sau khi tan trường. Cô bạn gái đạp song song với anh và hai người mải mê nói chuyện. Vì phải lạng xe tránh ổ gà nên nồi thịt kho rơi xuống đường. Quát mắc cỡ tới độ bỏ chạy luôn và sau đó không dám gặp lại cô bạn gái của mình nữa. Cho tới một hôm anh bị cô bạn phục kích trên đường về và sau đó bị bắt buộc phải đạp xe với cô ta mỗi ngày cho tới hết niên học của lớp đệ ngũ. Vừa đọc nàng vừa nghĩ thầm trong trí: Mai mốt gặp mặt mình phải chọc quê cậu ta chơi... . Duyên lẩm bẩm đọc đi đọc lại bài thơ, đúng hơn là hai câu thơ có cái tựa Ngẫu Hứng: Em trải mùa thu vàng trên tóc. Mắt đong buồn hỏi khóc ai đây... . Tối hôm đó nàng thức quá 10 giờ để đọc hết mấy bài thơ và truyện ngắn của Quát ở trong tờ báo xuân. Sáng thức dậy, sau khi ăn xong tô cháo trắng với hột vịt muối Duyên vào phòng sửa soạn để tới trường. Đứng tần ngần trước cái tủ treo hàng chục chiếc áo dài đủ màu, đủ kiểu, nàng không biết phải mặc màu áo nào hôm nay. Hôm qua mình đã mặc màu xanh rồi nên hôm nay phải mặc áo màu khác. Duyên lẩm bẩm. Nàng nhớ Quát nói thích màu vàng. Tự nhiên nàng đưa tay lấy cái áo dài màu vàng. Ướm thử vài lần xong nàng nhanh nhẹn thay quần áo. Chải đầu mang giày nàng đứng ngắm mình trong gương. Mái tóc huyền uốn dợn xỏa trên bờ vai nuột nà. Ba nàng thường nói là nàng có khuôn mặt giống bà nội, đẹp, thanh tú và sang cả. Trái lại nàng lại có một thân hình hấp dẫn của mẹ. Xịt vội chút dầu thơm vào người, cầm lấy cái cặp da nàng bước nhanh ra khỏi phòng. Ngang qua chỗ ba má đang ngồi uống trà nàng nói nhanh.- Thưa ba má con đi làm...Bước ra tới cửa nàng thoáng nghe tiếng má nói với ba.- Con nhỏ này không biết có chuyện gì mà tôi thấy nó vui. Hổng lẽ nó có bồ...- Nó có bồ bà mừng chứ sao lo. Nó hăm hai rồi chứ nhỏ nhít gì nữa...Ra khỏi cổng nhà, leo lên chiếc xích lô đang chờ sẵn Duyên mỉm cười vui vẻ nói với ông xích lô.- Bác khỏe hôn bác...Tuy hơi ngạc nhiên vì câu hỏi của Duyên song ông xích lô đạp vẫn vui vẻ trả lời.- Cám ơn cô... Hôm nay tôi thấy cô vui quá... Duyên cúi mặt giấu nụ cười. Mình có vui không mà ai cũng nói mình vui. Tại sao mình vui... Duyên hỏi với mình. Không lẽ... Nghĩ tới đó nàng cười lắc đầu như cố xua đuổi ý nghĩ vẩn vơ. Tiếng còi xe ô tô buýt vang lên khiến cho nàng giật mình. Nắng vàng rực rỡ trên tàng cây sao ven đường. Lát sau bác xích lô đậu ngay cổng trường. Duyên bước xuống. Có tiếng xì xầm từ nơi đám học trò đang tụ tập trước cổng. Kín đáo quan sát nàng đoán họ là học sinh đệ nhị hoặc đệ nhất.- Cô giáo mới đó tụi bây...- Cổ dạy lớp nào?- Hình như đệ tứ...- Cô ơi cô đẹp mà dạy con nít uổng lắm cô ơi...Duyên làm mặt nghiêm như không nghe những lời chọc ghẹo của đám học trò lớn tuổi. Vào tới văn phòng, đọc thời khóa biểu nàng biết mình không có giờ Việt Văn ở lớp đệ tứ A2. Bỗng dưng nàng cảm thấy buồn buồn. Nàng tự hỏi tại sao mình lại buồn. Có gì đâu mà buồn. Quát ngồi im nhìn ra khung cửa sổ. Tiếng ông thầy dạy môn Công Dân Giáo Dục vang đều đều bên tai anh. Công Dân là một trong mấy môn học mà anh chán nhất huống hồ gì ông Chí giảng bài như đọc kinh nên còn chán hơn nữa. Ổng đọc kinh nhật tụng... Người ta dạy học trò về bổn phận làm một công dân. Phải tuân hành luật pháp. Phải yêu nước. Phải hiếu thảo với cha mẹ. Phải thương người. Thương người như thể thương thân. Cũng được đi... Nhưng tại sao người ta không dạy học trò yêu. Bộ học trò không biết yêu à... Bộ yêu là độc quyền của người lớn à... Thơ văn, sách vở, báo chí nói tới yêu... Thiên hạ nói tới yêu ở ngoài chợ, trên xe buýt, trong nhà... Ở đâu cũng nói yêu thế mà lại không cho phép học trò nói, viết, và bàn luận về yêu. Nếu cấm đoán được, người ta cũng dám cấm học trò suy nghĩ về yêu... Anh mỉm cười một mình nhớ lại lời của thầy Doãn Quốc Sỹ nói về cái chính sách gì đó như là ba khoan ở miền bắc. Thứ nhất là khoan yêu. Bảo trai gái khoan yêu là độc ác. Chắc mấy ông lớn ở ngoài bắc không biết yêu hoặc không bao giờ yêu. Hoặc mấy ổng không có trái tim. Hoặc mấy ổng có trái tim mà trái tim bằng đá hay trái tim hóa đá nên mới bảo người khác khoan yêu. Đã thế khi người ta yêu nhau rồi thời lại bảo khoan lấy nhau, khoan thành vợ chồng. Hai người yêu nhau thời mong ước lớn nhất của họ là được lấy nhau, được thành vợ chồng để sống đời với nhau. Lại thêm một điều ác và điều ác này ngẫm ra còn ác hơn nữa. Quát lắc lắc đầu của mình. Khoan thứ ba là khoan đẻ. Cái này là phản lại đất trời, phản lại cái luật tự nhiên. Bảo người ta khoan đẻ là ác độc. Lại thêm một cái ác nữa. Như vậy chính sách ba khoan là ba ác. Bảo người ta khoan đẻ chẳng khác gì mình trồng một cây ăn trái, tưới nước vun phân cho nó tươi tốt rồi lại tìm cách làm thế nào cho nó đừng ra trái. Phản khoa học, phản nhân bản và phản tự nhiên đế thế là cùng. Hai người yêu nhau rồi lấy nhau thành chồng vợ thời mong muốn có con bởi vì đứa con là kết quả của tình yêu, là sợi dây ràng buộc hai vợ chồng. Thế mà lại bảo khoan đẻ. Sao không bảo người ta khoan thở luôn đi. Quát muốn bật cười. Khoan thở là hay nhất vì nếu mấy đấng lãnh tụ mà khoan thở là đỡ cho dân lắm nhất là thứ lãnh tụ bất lương. Lãnh tụ mà khoan thở là đất nước sẽ hòa bình và mình khỏi phải đi lính đánh giặc... Quát nghĩ ngợi lan man... Không biết giờ này cô Duyên đang dạy lớp nào? Anh không hiểu tại sao mình lại có câu hỏi này. Anh không hiểu vì lý do gì mà mình lại nghĩ tới cô Duyên trong lúc đang ngồi trong lớp học. Hình ảnh cô giáo Việt Văn từ từ hiện ra trong trí tưởng của anh. Đôi mắt sáng long lanh. Nụ cười khả ái. Giọng nói thánh thót như giọt mưa thu. Khuôn mặt thanh tú. Cử chỉ dịu dàng. Mùi hương quyến rũ. Tà áo dài màu trắng hồn nhiên. Cô Duyên như là tiên. Quát mỉm cười khi nghĩ tới điều đó. Bởi vậy tuy mới có mấy tháng mà cô đã chiếm được cảm tình của toàn học sinh trong những lớp mà cô dạy. Hơn thế nữa cô còn giảng bài hay. Tới giờ cô dạy không đứa nào trốn học, không đứa nào làm ồn hay đùa giỡn. Đám học sinh xem cô như thần tượng. Hay là mình đi tìm xem cô Duyên dạy lớp nào rồi mình nhào dô học... . Quát mỉm cười vì ý nghĩ ngồ ngộ của mình. Bước lên xin phép thầy Chí đi tiểu và được thầy cho phép anh hí ha hí hửng đi dài theo hành lang. A1 không có. A3 không có. Như vậy chỉ còn có A4. Gần tới cửa lớp A4 anh bước chậm lại như để lắng nghe. Giọng của cô Duyên thanh thanh nghe mà mê luôn. Không nhìn ai kể cả cô giáo đang giảng bài Quát đi thẳng xuống cái bàn cuối lớp và ngồi xuống.Đang cắm cúi viết trên bảng đen, thoáng thấy bóng một đứa học trò bước vào lớp nhưng Duyên không quay lại vì nghĩ chắc là học trò của lớp mình đang dạy.- Tuần tới các em...Nói bốn tiếng đó xong Duyên quay lại rồi nín luôn. Nàng không nói tiếp được vì ngạc nhiên khi thấy nơi bàn cuối Quát đang nhìn mình mỉm cười. Nụ cười của anh vui và tinh nghịch. Cố gắng dằn sự ngạc nhiên của mình nàng thong thả lập lại. Nàng nghe giọng của mình có chút thay đổi.- Tuần tới các em sẽ làm bài luận văn về truyện Lục Vân Tiên. Cô cho các em biết trước để sửa soạn...Vừa nói Duyên vừa đi xuống cuối lớp nơi Quát đang ngồi. - Em đi đâu vậy Quát?Quát chưa kịp trả lời nàng nghiêm mặt nói tiếp.- Cô nghĩ lớp này không phải là lớp của em...Quát cười nhìn cô giáo. Anh mở đầu câu nói thật lễ phép bằng hai tiếng mà Duyên nghe hoài.- Dạ cô... Em đi lộn lớp?Thấy cô giáo trừng mắt anh vội sửa lại liền.- Dạ cô... Hôm qua cô giảng mà em chưa hiểu hết bài của cô. Bữa nay đi ngang qua lớp này nghe cô giảng bài hôm qua nên em đi vào nghe. Cô không đuổi em ra hả cô?Duyên mím môi. Nàng làm sao đuổi đứa học trò ham học ra khỏi lớp vì một lý do như vậy mặc dù nàng biết Quát ranh mảnh viện lý do chính đáng để được ngồi ngắm mình. - Cô không đuổi em ra nhưng lần tới em phải xin phép cô...Nói đến đây Duyên nhũ thầm: Mình ngu quá... Nói lần tới là mình cho phép nó làm nữa... . Nàng chưa kịp sửa lại lời của mình Quát cười nhìn cô giáo.- Dạ cô... Cám ơn cô nhiều lắm... Lần tới em sẽ xin phép cô trước...Duyên háy đứa học trò ranh mảnh của mình rồi ngoe ngoảy đi lên chỗ bảng đen. Đứng nơi đó thấy Quát nhìn mình cười như xin lỗi nàng nghĩ thầm: Thôi đi... Đừng có xin lỗi... Tôi không có tha thứ nữa đâu... Không có lỗi phải gì hết... . Tuy nghĩ như vậy nhưng nàng biết là không thể nào bứt rời khỏi sự đeo đuổi dai như đĩa của đứa học trò nhiều mơ mộng và lãng mạn nhưng cũng lì lợm nhất trừ khi nàng không còn dạy ở trường này nữa. Huống hồ gì trong thâm tâm nàng cũng cảm thấy không khó chịu lắm vì hành động của Quát.Tiếng chuông tan học vang vang. Hôm nay thứ sáu do đó học trò tranh nhau về sớm. Đợi cho đám bạn ra hết Quát mới đứng lên và rời khỏi bàn. Duyên vẫn ngồi yên trên ghế. Đầu nàng cúi xuống. Cây viết vẽ những vòng tròn vô nghĩa lên tờ giấy trắng.- Dạ cô... Duyên ngước lên nhìn nhưng không nói gì hết. Quát rụt rè lên tiếng khi thấy nét mặt không vui của cô giáo.- Em xin lỗi cô...Thấy cô giáo vẫn im lặng anh biết nàng còn giận. Nở nụ cười cầu tài anh thấp giọng xuống như biết lỗi của mình.- Em xin lỗi cô... Em hứa sẽ không làm như vậy nữa...Duyên hơi mím môi như cố gắng để không cười. Nàng biết mình phải có thái độ cứng rắn nếu không Quát sẽ làm tới. Thấy cô giáo vẫn im lìm giận dỗi Quát thở dài cúi đầu im lìm đi ra cửa. Anh không thấy được nụ cười đắc ý của cô giáo cùng với tiếng thì thầm.- Đáng đời... Ai biểu...Nói xong Duyên đứng dậy. Đợi cho học trò khuất dạng nàng mới thong thả đi ra cửa. Tuy nhiên nàng hơi khựng lại khi thấy Quát đang đứng tựa lưng vào vách hành lang và nhìn mình mỉm cười.- Có chuyện gì vậy Quát?- Dạ cô... Em xin lỗi cô... Em hứa là sẽ không làm như vậy nữa mà cô chưa trả lời...Duyên nói thật nhanh khi nghe tiếng bước chân vọng lên từ cầu thang.- Cô tha lỗi cho em. Đừng làm như vậy nữa nghe Quát...- Dạ cô... Em hứa...Duyên tần ngần nhìn theo bóng người học trò đi xuống thang lầu. Nàng cảm thấy có chút gì buồn phiền trong lòng của mình. Nàng không biết mình nên có một thái độ cứng rắn đối với Quát hay mở miệng năn nỉ học trò đừng có làm những cử chỉ lộ liễu khiến cho người ta dị nghị. Nàng có thể bị thuyên chuyển đi trường khác và Quát có thể bị đuổi ra khỏi trường. Lớp học đang ồn ào như vỡ chợ bỗng im bặt khi thấy Duyên bước vào. Có tiếng xì xầm nho nhỏ.- Ủa sao cô Duyên lại dạy... Đâu có phải giờ Việt Văn...- Chắc cổ đi lộn lớp rồi...- Hay là cổ dạy thế...Như hiểu được sự thắc mắc của học trò Duyên cười lên tiếng.- Chắc các em ngạc nhiên hả. Vì thầy Chí bị bịnh bất thình lình nên ông giám học nhờ cô dạy thế. Các em không thích hả?- Dạ thích chứ cô... Cô dạy mỗi ngày tụi em cũng chịu nữa...Duyên hơi mỉm cười khi thấy Quát đang ngồi im. Tuy anh không nhìn ngay chỗ của nàng đang đứng song nàng có cảm tưởng là anh nhìn mình vì vành môi hơi kéo lên thành nụ cười thay cho lời chào hỏi.- Đây là giờ công dân giáo dục của thầy Chí. Cô không thông thạo về môn công dân nên muốn hỏi là các em học cái gì?Chương lên tiếng trước nhất.- Thưa cô thầy Chí có nói với em hôm nay lớp sẽ thảo luận về đề tài Lãnh Tụ...Hơi gật đầu tỏ vẻ hiểu Duyên lẩm bẩm.- Như vậy thời cũng dễ cho mình...Hướng về học trò nàng cười hỏi.- Trước nhất cô muốn các em định nghĩa hai chữ lãnh tụ ... Em nào tình nguyện...- Dạ... Em...Đan giơ tay lên trước nhất và Duyên cho phép nó nói.- Theo em biết thời lãnh tụ là một người đứng đầu của một nước...An Mặt Ngựa giơ tay. - Thưa cô lãnh tụ cũng là người lãnh đạo một đảng phái, một tổ chức hay một nhóm người...Cả lớp hầu như đồng ý với những định nghĩa đó. Ngay cả Duyên cũng công nhận. Nhìn một vòng quanh lớp nàng hắng giọng hỏi.- Còn em nào có ý kiến về định nghĩa của hai chữ lãnh tụ?- Dạ em cô...Quát giơ tay lên. Cả lớp đều chăm chú nhìn vào Quát để chờ nghe vì biết nó là đứa có nhiều ý tưởng lạ lùng hơn ai hết. Tỏ ra mình còn giận bằng thái độ lạnh nhạt và không cười Duyên cho phép Quát phát biểu cảm tưởng.- Dạ theo em muốn có một định nghĩa chính xác về danh từ lãnh tụ thời mình phải chiết tự. Phải tách hai chữ đó ra thành hai chữ riêng biệt nhau để định nghĩa rồi sau đó gộp hai ý nghĩ của hai chữ này thành một định nghĩa chung...Dù không cười song Duyên cũng nghĩ thầm: Nó có sự suy nghĩ khác hơn... mà nó cũng có lý... Giọng nói của Quát trầm và hơi chậm vang lên trong lúc Duyên và học trò im lặng chờ nghe tiếp.- Dạ cô... Trước hết tụ là gì. Tụ là gom góp, là đem về một chỗ, một nơi, một điểm... Như trong toán học có danh từ hội tụ hoặc thường thường người ta cũng nói qui tụ. Còn lãnh là gì. Theo em lãnh là nhận, là lấy. Như cô lãnh lương hàng tháng hay tụi em lãnh một cái cấm túc hoặc trứng vịt của cô...Học trò bật cười rần rần vì câu ví dụ có vẻ khôi hài của Quát. Phải dằn lắm Duyên mới không bật cười lớn như học trò mà chỉ mỉm cười. Nàng muốn tỏ ra cho Quát biết nàng còn giận vì chuyện anh làm hôm trước.- Từ định nghĩa riêng biệt của hai chữ lãnh và tụ, nếu ghép chung lại ta sẽ có một định nghĩa là gom góp và nhận lấy... Như vậy lãnh tụ là người gom góp và nhận lấy...- Đúng... Mày nói có lý đó Tiểu Đinh Hùng...Chương buột miệng khen một chữ. Được khen Quát nhìn cô giáo mỉm cười.- Dưới chế độ quân chủ chuyên chế thời lãnh tụ là vua. Ông vua ổng gom góp và lấy hết. Tiền bạc, của cải trong nước là của ông. Bao nhiêu đàn bà con gái đẹp ổng gom góp rồi lấy về cung làm vợ hết trơn. Dưới chế độ độc tài hay dân chủ hiện hành thời lãnh tụ cũng là người gom góp quyền lực, tiền bạc và nhiều thứ khác rồi lấy làm của riêng cho mình...Tiếng vỗ tay vang lên. Học trò đứa nào cũng tỏ vẻ thích thú về định nghĩa có vẻ tếu và mỉa mai của Quát. Chương gật đầu nhìn cô giáo.- Em đồng ý...- Hay...- Em chịu định nghĩa đó...Học trò nhao nhao lên tiếng khiến cho Duyên phải yêu cầu chúng im lặng. Đợi cho cả lớp im lặng xong nàng mới cất giọng hỏi.- Còn em nào có ý kiến gì nữa không?Cả lớp im lặng. Quát đột nhiên lên tiếng.- Dạ cô... Em và mọi người muốn biết ý kiến của cô... cô ơi...Duyên làm lơ khi nghe Quát kéo hai tiếng cô ơi... ra thật dài thành âm thanh ngộ nghĩnh và dễ thương. Hướng về chỗ Quát đang ngồi nàng từ từ thốt bằng giọng thật nghiêm nghị- Cô không có ý kiến ngay bây giờ. Tuy nhiên nếu cô có ý kiến thời chắc chắn không đồng ý với em đâu Quát...Cả lớp bật cười nhưng tiếng cười của Quát nghe rõ hơn hết. Tiếng chuông mãn giờ học vang lên và học sinh lục tục ra về. Vừa thu dọn sách vở bỏ vào cặp da Duyên vừa mỉm cười vì biết có một đôi mắt đang trông chừng mình. Không như những lần trước, lần này nàng đợi cho Quát ra trước rồi mới chịu rời chỗ ngồi. Đi sau lưng, tự dưng nàng muốn ký đầu học trò một cái thật mạnh cho hả cơn giận hờn. Ý nghĩ đó làm cho nàng bật cười.- Cô cười gì vậy cô?Đi trước Quát lên tiếng hỏi mà không quay đầu lại. Duyên trả lời dấm dẳn làm như mình còn giận hờn.- Không biết... Tôi cười gì kệ tôi... Mắc mớ gì tới em mà em hỏi...- Dạ cô... Em tưởng cô cười em...Duyên lẩm bẩm thật nhỏ.- Xí... Tôi... Sức mấy mà cười em... Mập ốm gì mà cười em... Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 3 N ắm tay đứa cháu gái Duyên thong thả đi vào cổng Sở Thú. Trưa thứ bảy người người đi lại đông đảo. Trời tháng 5 man mát nhờ cơn mưa từ tối hôm qua. Hàng bông bụp xanh lá. Gốc cây me già cỗi. Bóng nắng lỗ chỗ trên đường tráng nhựa. - Cô ơi... Mình đi coi con khỉ nghe cô... Đứa cháu gái lên tiếng và Duyên cười gật đầu. Tiếng rao hàng lanh lảnh. Ngang qua hồ cá hai cô cháu dừng lại nhìn những con cá màu vàng lớn hơn bàn tay đang nhởn nhơ bơi lội. Tuy chưa tới chuồng khỉ mà nàng đã nghe tiếng khỉ la hét um trời. Tự dưng nàng nghĩ tới Quát, tới bài thơ Dáng Thú. Đứa cháu gái nắm tay nàng hỏi han líu lo. Nhìn con khỉ cái Duyên liên tưởng tới lời diễn tả của Quát. Con khỉ cái này cũng có hai cái vú xệ. Đàng kia một con khỉ già ngồi im lìm trong góc. Nó tách biệt hẳn với đồng loại. Tay chống càm, ngồi trên tảng đá nó có thái độ như là suy tư. Duyên mỉm cười với ý nghĩ nếu mang thêm cái kiến lão thời nó giống y hệt như Quát đã diễn tả.- Cô biết hôn em nói với ông gác vườn thú đeo cho con khỉ già cặp kiến lão mà ổng không chịu...Duyên rùng mình vì giọng nói quen quen cùng hơi thở ấm phà vào mặt của mình. Nàng biết người vừa nói là ai rồi. Quay qua nàng thấy Quát đang nhìn mình mỉm cười. - Em đi đâu vậy?Duyên hỏi vì ngạc nhiên thời ít mà mừng rỡ thời nhiều hơn. Dường như nàng quên mất cách đây hai ngày nàng còn giận cậu học trò của mình và tự nhũ với lòng là không thèm nói chuyện một tháng.- Dạ em đi thăm cô...Duyên trừng mắt tỏ vẻ không bằng lòng vì câu nói xạo của học trò. Hiểu ý Quát nhăn răng cười.- Biết cô đi sở thú hôm nay nên em...Duyên gạt ngang không cho học trò nói hết câu.- Thôi đi đừng có xạo... Muốn bị cấm túc hôn?Quát cười hì hì khi nghe câu hăm he của cô giáo. Tuy nói là hăm he song lại đùa cợt nhiều hơn.- Hữu duyên thiên lý năng tương ngộ cô ơi...Một ý nghĩ thoáng qua và Duyên reo lên.- A... Cô biết rồi... Em đi thăm người yêu của em trong sở thú...Tới phiên Quát ngẩn người. Bắt gặp cái nhìn dò hỏi của học trò Duyên cười hóm hỉnh ngâm nho nhỏ.- một buổi sáng mùa xuânmột mình vào sở thútôi nghe con sấu gọi tôitôi cười ôm hôn nóthấy da thịt nó mịn màng hơn da thịt người tình con gái...Quát cười hắc hắc. Anh chưa kịp nói gì Duyên liến thoắng tiếp liền.- Tôi hân hạnh được biết một nhà thơ nhớn, một thi sĩ nổi tiếng...Quát đỏ mặt cười vì bị cô giáo chọc quê. Được thể Duyên chọc tiếp.- Em có bồ chưa Quát?Đang thọc tay trong túi quần Quát đưa tay lên xoa xoa chót mũi của mình.- Dạ chưa...- Thế thì làm sao em biết da thịt con sấu mịn màng hơn da thịt người tình con gái...Quát đỏ mặt làm thinh giây lát mới cười gượng.- Dạ cô... Cái này em tưởng tượng... Duyên bật cười và giọng cười của nàng chứa nhiều tinh nghịch lẫn chế diễu.- Tưởng tượng... Chuyện tình yêu không thể là chuyện tưởng tượng được. Nó phải là kinh nghiệm thực tiễn, phải là cái mình đã trải qua...Quát ngắt lời cô giáo của mình.- Cô ơi... Cô có bồ chưa cô?Tới phiên Duyên đỏ mặt vì ngượng ngùng. Cuối cùng nàng cười gượng lắc lắc mái tóc dài của mình.- Chưa... Cô chưa có bồ...Quát cười hắc hắc. Giọng cười của anh giống hệt cô giáo, vừa tinh nghịch pha lẫn chế diễu.- Như vậy thời cô đâu có kinh nghiệm thực tiễn để nói... Duyên cười gượng chống chế một cách yếu ớt.- Ít ra cô cũng lớn tuổi, cô cũng già hơn em... Cô cũng biết nhiều về chuyện tình yêu hơn em...Quát nhìn cô giáo của mình với cái nhìn giễu cợt. Miệng anh tủm tỉm cười và mắt nheo lại cùng với câu nói bật ra.- Cô ơi... Cô biết gì về chuyện tình yêu hả cô...Duyên ngẩn người chưa kịp nói gì Quát lắc lắc đầu cười tiếp.- Những người lớn, chẳng bao giờ tự họ hiểu được cái gì cả và thật là mệt cho trẻ con lúc nào cũng phải giải thích cho họ...Không hiểu sao Duyên lại bật cười khi nghe học trò của mình lại dùng câu nói trong Le Petite Prince của Antoine De Saint Exupéry để lên lớp mình. Nàng thật tình không giận có lẽ vì nét mặt khôi hài và câu nói mang âm hưởng trẻ con của Quát.- Những đứa học trò chẳng bao giờ chúng nó tự hiểu cái gì cả và thật là mệt cho cô giáo lúc nào cũng phải giải thích cho chúng nó...Quát gập người lại để cười khi nghe cô giáo ăn miếng trả miếng. Ngưng cười anh nói với Duyên giọng thật lễ phép và dịu dàng.- Dạ... Cô hết giận em chưa cô?Ngần ngừ giây lát Duyên mới thong thả lên tiếng.- Còn nhưng không nhiều lắm. Bởi vậy cô mới chịu nói chuyện với em...Quát xoa hai bàn tay của mình.- Để tạ lỗi với cô em xin mời cô ăn mía ghim và đậu phọng rang...Nắm tay đứa cháu gái Duyên cười đùa.- Cô nhận lời xin lỗi của em. Để cám ơn em cô mời em ăn cà rem cây...Sau khi mua thức ăn uống xong, thầy và trò như đồng tình cùng sóng bước trên con đường đầy bóng cây me mát rợi.- Nhà em ở đâu hả Quát?- Dạ Thị Nghè. Bên kia sông. Bởi vậy em đi sở thú hoài... Em chui rào...- Em bao nhiêu tuổi hả Quát?- Dạ mười sáu...- Vậy thì em nhỏ hơn cô sáu tuổi...Quát cười nhìn cô giáo. Có lẽ nó sớm nhận ra cô giáo của mình định dùng sự khác biệt về tuổi tác cũng như vai vế để làm thứ hàng rào cản ngăn đồng thời cũng ngầm cho nó biết đừng nên xé hàng rào tình cảm để chui qua. Riêng Duyên nhận thấy cậu học trò của mình thật lạ. Có những lúc nó trầm mặc, xa vắng như người lớn thời cũng có những lúc nó hồn nhiên và vui vẻ như một đứa con nít. - Quê của em ở đâu hả Quát?- Dạ Bến Tre. Cô biết Bến Tre?Nói xong Quát đưa cho cô giáo gói đậu phọng rang. Hai bàn tay chạm nhau. Duyên cảm thấy có một dao động nhẹ nhàng trong tâm hồn của mình vì sự đụng chạm này. - Biết nhưng chắc không nhiều bằng em...Duyên lắc đầu mỉm cười vì câu trả lời không đúng với văn phạm của mình. Không biết vô tình hay hữu ý nàng lại bắt chước học trò. Đúng ra nàng phải trả lời một câu như thế này Cô biết nhưng chắc không nhiều bằng em về tỉnh Bến Tre vì nơi đó không phải là nơi cô sinh ra... Giọng nói trầm và chậm rãi của Quát vang lên.- Bến Tre bao gồm ba cù lao là cù lao Bảo, Minh và cù lao An Hóa. Có bốn con sông thuộc sông Cửu Long chảy qua trên tỉnh Bến Tre là sông Mỹ Tho, Ba Lai, Hàm Luông và Cổ Chiên. Cô thích ăn trái cây hôn cô?Duyên cười nhìn học trò của mình trong lúc cả hai ngồi xuống cái băng đá dưới tàng cây rườm rà.- Đó là thứ mà cô thích nhất. Cô thích xoài tượng và sầu riêng...- Hôm nào em sẽ mời cô đi về Bến Tre ăn xoài tượng và sầu riêng...Cười thánh thót Duyên giơ ngón tay trỏ dứ dứ vào trán của học trò.- Nhớ nghe chưa... Thất hứa là bị cô cho ăn trứng vịt...Quát đưa tay lên như thề thốt.- Em sẽ nhớ... mà cô không được từ chối cô ơi... cô ơi...Quát lập lại hai tiếng cô ơi khiến cho Duyên phải lên tiếng.- Được rồi cô hứa... Bây giờ cô phải đi về...Nhìn đứa cháu gái đang ngủ gà ngủ gật trong lòng nàng cười tiếp.- Cô nhờ Quát ẵm dùm cô con Thảo ra cửa sở thú để cô đón xe...- Dạ... Nhà cô ở đâu hả cô?- Cô ở bên Tân Định... Bên hông rạp Văn Hoa...Duyên cũng không hiểu sao mình lại nói cho Quát biết nhà một cách rành rọt. Dường như ở cạnh Quát nàng đâm ra yếu đuối và mất tự chủ. Hai người đi bộ ra tới cửa chánh. Người đi lại thưa thớt vì đã hơn bốn giờ chiều. Trong lúc đứng chờ xích lô Duyên quay qua nói nhỏ với học trò.- Quát đừng chui vào lớp khác trong lúc cô dạy nghe Quát...Quát mỉm cười nhè nhẹ gật đầu. Duyên thấp giọng xuống như năn nỉ.- Quát làm như vậy người ta dị nghị... Cô...- Em hiểu. Em hứa với cô em sẽ không làm như vậy nữa. Nhưng em...Duyên quay qua nhìn học trò. Dường như ánh mắt của nàng nói lên điều gì đó làm cho Quát thở dài cười nói lảng.- Xích lô kìa cô...Leo lên xích lô Duyên còn căn dặn.- Cô về nghe... Mai em nhớ đi học nghe... Dạ tiếng nhỏ Quát đứng nhìn theo chiếc xích lô từ từ mất dạng nơi ngã tư đường Hồng Thập Tự. Tự dưng anh cảm thấy buồn.Bốn mươi ba học sinh của lớp đệ tứ A2 im lặng vì phải chú tâm vào giờ thi Việt Văn. Duyên ngồi trên bàn viết của mình nhìn xuống dãy bàn bên phải nơi có Quát ngồi. Nàng hơi ngạc nhiên khi thấy nó ngồi im nhìn ra cửa sổ. Không dằn được thắc mắc nàng thong thả rời chỗ đi ra cửa nhìn giây lát đoạn dạo một vòng xuống cuối lớp. Đi tới chỗ Quát ngồi nàng dừng lại quan sát. Thấy nó cắm cúi viết nàng mỉm cười tỏ vẻ hài lòng. Ngước lên thấy cô giáo đứng nơi đầu bàn nó viết lên tờ giấy trắng hai chữ cô ơi thật lớn. Duyên mỉm cười liếc nhanh một vòng quanh lớp. Thấy học sinh cặm cụi làm bài nàng lại ngó xuống chỗ Quát ngồi. Trên tờ giấy học trò hiện lên hàng chữ lớn Hôm nay cô đẹp quá... . Hơi mỉm cười nàng vội bỏ đi vì nếu biết chần chờ sẽ còn đọc nhiều dòng chữ của đứa học trò có tính si tình, lãng mạn và đam mê.Tiếng chuông trên bàn viết vang lên báo hiệu đã hết giờ thi. Học sinh tuần tự đem bài của mình lên nộp cho cô giáo xong trở lại chỗ ngồi. Vì là giờ Việt Văn cuối cùng trước hè cho nên học trò được nghỉ nửa giờ trước khi ra về. Tiếng nói chuyện rì rầm. Tiếng cười phát ra nho nhỏ như cố gắng giữ im lặng trong lúc cô giáo chấm bài. Trời cuối tháng bảy nóng hầm hập. Duyên nằm trên cái võng căng dưới gốc cây vú sữa rườm rà ở sân trước nhà của mình. Chút gió nhẹ làm lay động những lá vú sữa. Trên đùi nàng là quyển tiểu thuyết Bướm Trắng của Nhất Linh đang đọc được vài chục trang. Nằm đọc sách mãi cũng chán và khát nước nàng ngồi dậy đi vào nhà pha ly nước chanh. Vừa từ trong nhà bước ra sân nàng thấy bóng một người đi ngang qua cổng nhà của mình. Bóng người đó đi chậm vả lại từ chỗ nàng đứng ra tới đường không xa nên nàng có thể nhận ra bóng người đó hao hao giống như Quát. Không dằn được tò mò và thắc mắc nàng bước nhanh ra cổng. Bóng người mặc chiếc quần xanh, áo trắng và mang giày ba ta. Vì ở xa nên dù ngờ ngợ là Quát song Duyên không dám lên tiếng gọi. Vài phút sau người đó quay trở lại. Khi người đó đi tới gần nàng lùi lại đứng nép vào thân cây nhãn lớn kế bên đường. Bây giờ nàng mới quả quyết chính là Quát. Nàng cười thầm khi thấy cậu học trò đi ngang qua cổng nhà của mình, hơi do dự và liếc nhanh vào trong rồi cúi đầu đi luôn.- Coi vậy mà nhát...Duyên cười vì ý nghĩ của mình. Bước ra cổng, nhìn sau lưng cậu học trò nàng gọi nhỏ. Nghe tiếng gọi Quát quay lại thật nhanh. Dường như nó chờ nghe cô giáo gọi tên của mình.- Dạ cô...Quát quay trở lại chỗ cô giáo đang đứng.- Em đi đâu vậy?- Dạ em đi tìm nhà thằng bạn... Nó cũng ở trong xóm này...Duyên cười nói một câu nghe như đùa giỡn.- Vậy hả. Cô tưởng em tìm cô thời cô mời em vào nhà chơi còn nếu em tìm nhà bạn thời em cứ đi tìm đi...Quát ngập ngừng với nụ cười và nét mặt hơi đỏ lên. Cuối cùng anh nói chậm và nhỏ.- Dạ em đi tìm cô...- Sao em biết nhà cô?Quát ấp úng.- Dạ em hỏi thằng Chương...Duyên cười nhìn cậu học trò với cái nhìn thật dịu dàng cùng với giọng nói thân mật vang lên.- Vậy hả. Mời em vào nhà cô chơi... Nhà ba má của cô thời đúng hơn...Quát cười im lặng. Hai người bước song song trên nền đất trắng mịn đầy bóng nắng. Ngước đầu lên nhìn tàng cây nhãn cao rồi nhìn quanh quất như quan sát và nhận xét cuối cùng Quát cười.- Em thích nhà của cô. U tịch... cổ kính... liêu trai giống như cô...Duyên bật cười khi nghe học trò ví mình với ngôi nhà. Thỉnh thoảng nàng cũng nghĩ như Quát. Ngôi nhà này của ông cố nội nàng cất lên từ lâu lắm. Có lẽ nó còn lớn tuổi hơn ba của nàng. Ngôi nhà đã xưa mà đất quanh nhà cũng rộng lại thêm cây cối xum xê biến khu vườn thành u tịch, cổ kính và phảng phất nét liêu trai. Chính nàng đôi lúc ở nhà một mình vào ban đêm cũng đâm ra sợ ma.- Quát nói cô cổ, cô xưa hả...Duyên cười hỏi đùa và Quát cười hắc hắc.- Cô có vẻ hoài cổ hơn mấy cô giáo trẻ trong trường...Thấy học trò nói xong rồi nhìn mình cười chúm chiếm Duyên đâm ra mắc cỡ. Nhất là khi thấy Quát ngó đăm đăm vào chiếc áo cánh ngắn tay của mình. Vì là mùa hè vả lại trong nhà không có ai nên nàng chỉ mặc chiếc áo bằng lụa mỏng cho mát. Cho tới lúc gặp Quát nàng hầu như quên bẵng mình tuy không ăn mặc hở hang hay lộ liễu nhưng thân thể vẫn lộ ra nhiều phần không nên cho người lạ nhìn nhất là người lạ lại chính là cậu học trò si mê mình.Ấn học trò ngồi xuống chiếc võng nàng nói như ra lịnh.- Cấm nhìn nghe chưa. Ngồi xuống đây và nhắm mắt lại để cô vào thay áo...Đi được ba bước Duyên quay lại hăm he.- Cấm mở mắt ra nghe chưa. Em mà mở mắt nhìn là cô mời em đi về liền...Quát mỉm cười nhắm mắt lại. Dù nhắm mắt lại anh cũng hình dung ra được hình ảnh của cô giáo với chiếc áo cánh ngắn tay hở cổ phô bày cái hằn sâu của hai bờ ngực trắng ngần. Từ người cô giáo toát ra mùi hương dịu dàng và đằm thắm giống như hương của hoa ô môi tuy không ngạt ngào song làm người ta nhớ hoài. Tiếng gió rì rào hòa lẫn với tiếng chim cu gáy và tiếng ca vọng cổ làm thành thứ tiếng động êm đềm của buổi trưa hè.- Em ngoan lắm. Thôi mở mắt ra được rồi...Quát mở mắt. Trước mặt là cô giáo Duyên, áo bà ba màu xanh, nút cài tận cổ, quần đen, guốc vông và mái tóc huyền xỏa bờ vai thon mềm. Anh mơ hồ ngửi được mùi hương như của hoa me vừa mới nở. Đưa ly nước chanh cho Quát Duyên cười hỏi.- Em tìm cô có chuyện gì?- Cô còn nhớ là cô có hứa đi với em về Bến Tre?Duyên gật đầu uống ngụm nhỏ nước chanh.- Cô còn nhớ...- Chừng nào cô mới đi?Ngẫm nghĩ giây lát Duyên mới lên tiếng.- Bến Tre thời xa lắm. Mình sáng đi chiều về chắc không kịp mà ở qua đêm thời không tiện... Mà em thi đậu không?- Dạ đậu... Bình cô ơi...Khẽ gật đầu Duyên cười cười.- Giỏi... Cô biết em sẽ đậu nhưng không ngờ em lại đậu bình. Ngồi xuống chiếc võng đối diện với võng của học trò nàng cười tiếp.- Để mừng em thi đậu cô đề nghị mình đi Lái Thiêu. Ở đó cũng có sầu riêng...Mặc dù không muốn song Quát cũng không cãi lại lời của cô giáo. Riêng Duyên đã suy nghĩ kỹ càng trước khi nói. Trót nhận lời với Quát đi về Bến Tre nhưng sau đó nghĩ lại nàng thấy có nhiều bất tiện. Thứ nhất là đi chơi xa. Thứ nhì là ngủ qua đêm trong phòng ngủ. Dù nhỏ tuổi hơn song Quát vẫn là đàn ông. Do đó ở chung với học trò trong phòng ngủ làm cho nàng không được thoải mái lắm.- Chừng nào mình đi hả cô?- Hôm nay thứ hai. Thứ năm mình đi. Đi ngày thường ít người hơn nên mình tha hồ ăn trái cây... Em xin phép ba má của em chưa?- Dạ rồi. Má em dễ lắm. Má em thương em lắm. Em xin gì cũng được...Duyên cười đùa.- Bởi vậy em mới hư...Quát lắc đầu thở dài. Khuôn mặt của nó thoáng chút buồn rầu.- Tại vì em là con trai út nên má em cưng...- Ủa ba em đâu mà cô không nghe em nhắc tới...Quát cúi đầu nhìn xuống đất. Duyên nghe như có tiếng thở dài.- Dạ ba em ở xa lắm... Quát ngước lên. Duyên thấy trong mắt của học trò có chút long lanh.- Ba em ở trên Nam Vang. Lâu lắm rồi em không có gặp ba em... Hồi còn nhỏ má em có dẫn em lên thăm ba một lần...Duyên thở dài thầm lặng. Bỗng dưng nàng cảm thấy thương Quát như thương đứa em nhỏ dại của mình. Nàng hiểu nó thiếu tình phụ tử. Nó kém may mắn hơn nàng. - Em có nhớ ba em không?Im lặng giây lát Quát mới lắc đầu.- Hồi nhỏ thời nhớ mà bây giờ thời không. Lâu lắm rồi...Duyên hiểu ý của học trò. Tình cảm phải phát khởi và tăng trưởng từ sự săn sóc, gần gụi, kề cận với nhau hằng ngày. Làm sao nó có thể thương yêu một người ở xa, không một mối dây liên lạc hay không thấy mặt mũi. Cô giáo và học trò đều im lặng thật lâu. Dường như mỗi người đều mãi suy nghĩ chuyện riêng tư của mình. - Nhà của cô im thật. Cô sợ ma hôn cô?Quát cười nhìn cô giáo. Liếc nhanh vào ngôi nhà gạch lớn của mình Duyên cười đáp.- Đôi khi cũng sợ. Nhất là khi ba má cô đi vắng ban đêm...Uống hớp nước chanh Quát cười nhìn cô giáo.- Khi nào ba má cô đi vắng em tới phụ coi chừng nhà với cô...Liếc một vòng quanh ngôi nhà gạch xưa củ anh cười nhỏ.- Khung cảnh này mà trời mưa lất phất nằm đọc truyện Liêu Trai Chí Dị của Bồ Tùng Linh thời hết sẩy cô ơi...Em nhớ hồi nhỏ hè em về ở với bà ngoại. Mỗi khi bà ngoại đi thăm bà con mà về trễ là em sợ không dám ở trong nhà. Em ra ngoài sân đứng chờ...Quát cười hắc hắc khi ôn lại chuyện cũ. Duyên cười góp chuyện.- Lúc đó em đang ở đâu?- Dạ ở Bến Tre. Em ở với má... Má em đẹp lắm cô... Má em hồi còn trẻ chắc cũng đẹp như cô...Duyên cười gật đầu. Nghe giọng của Quát nói về mẹ của mình nàng biết nó rất thương mẹ. Có lẽ vì không sống gần cha do đó nó dồn hết tình thương về người mẹ hiền đã nuôi dưỡng nó. - Để hôm nào em đem hình của má em chụp hồi còn trẻ cho cô xem...Thấy Quát uống cạn ly nước chanh Duyên đưa tay ra cười bảo.- Em uống nữa không cô lấy thêm...Quát lắc đầu rời khỏi võng.- Dạ cám ơn cô. Em phải đi về... Em chỉ muốn gặp cô để nhắc lại lời hứa của mình...Có lẽ cũng không muốn lưu khách lâu hơn nên Duyên cười bước đi. Cô giáo và học trò bước song song ra cổng.- Hè này em có đọc sách không Quát?- Dạ có... Em không có tiền mua sách nên ra thư viện quốc gia đọc ké...Quát cười hắc hắc sau khi nói. Duyên cũng nói theo cho vui.- Cô cũng hay ra đó ngồi đọc sách mệt xong đi bát phố...- Dạ... Chào cô em về... Thứ năm em sẽ mượn xe của chị em tới đón cô...Không biết nghĩ ngợi điều gì mà Duyên lại thay đổi ý kiến.- Hay là cô tới nhà em...- Dạ khỏi cần cô ơi... Cô đừng lo em lái xe chì lắm. Không sợ té đâu cô...Như sợ cô giáo không tin Quát cười nói tiếp.- Chị hai của em mới mua xe. Em chở chỉ đi hoài...Dừng lại khi ra tới cổng Duyên nói.- Vậy hả. 10 giờ em tới nhà cô. Hôm nay em đi xe buýt tới đây hả?Quát cười lắc đầu.- Dạ hông. Em đi bộ...- Đi bộ mỏi chân chết...- Dạ em đi bộ quen rồi cô... Dạ chào cô em về... Duyên im lặng đứng nhìn theo bóng dáng gầy gầy và nhỏ thó của đứa học trò. Từ khi biết Quát không có cha ở gần nàng cảm thấy thương nó nhiều hơn. Bây giờ nàng có thể đoán ra nguyên nhân vì sao mà nó ít nói, trầm mặc và buồn nhiều hơn vui. Nàng cũng nhận ra một điều là nó cười nhiều hơn khi ở cạnh nàng. Nó vui vẻ nhiều hơn vì được nói chuyện với nàng. Ngay cả nàng cũng vậy. Có lẽ vì Quát biết nói chuyện và nhất là hợp gu với mình... Nó thích văn chương mà mình cũng thích... . Duyên lẩm bẩm trong lúc cúi đầu đi vào nhà. Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 4 C hiếc velosolex chạy chầm chậm qua cầu Bình Lợi rồi lát sau quẹo trái vào con lộ tráng nhựa đi Lái Thiêu. Gió từ mặt sông bốc lên man mát. Quát ngồi trước lái xe còn Duyên ngồi phía sau. - Mát quá... Duyên nói nhỏ như nói với mình song Quát nghe được. - Ngày nghỉ em với thằng Chương hay lên sông Bình Lợi để tắm... Nó có bà cô nhà ở gần sông nên tụi này chèo xuồng đi hái bần... - Em coi chừng chết chìm nghe... Quát cười hắc hắc quay lưng lại nhìn cô giáo. - Em biết lội từ hồi mới sanh ra mà cô... Duyên lườm cậu học trò của mình. - Thôi đừng có xạo... Có ai mới sinh ra mà biết lội... - Có chứ cô... Ông Yết Kiêu đó... Cô biết không? - Không... Yết Kiêu là ai vậy? Bật cười sằng sặc Quát lại quay đầu nhìn cô giáo. - Trời ơi... Cô là giáo sư mà cô không biết Yết Kiêu... Duyên làm thinh không trả lời vì đang cố lục lọi trong trí nhớ của mình. Cuối cùng nàng lên tiếng. - Tên nghe quen nhưng cô không nhớ là ai? - Yết Kiêu là gia tướng của Hưng Đạo Vương. Ông ta nổi tiếng về tài lặn lội. Người ta đồn ông ta có thể lặn sâu ở dưới nước cả ngày... - Chuyện đó cô nghĩ người ta đồn quá đáng. Làm gì có người ở dưới nước lâu như vậy được... - Em cũng đồng ý với cô. Tuy nhiên chuyện Yết Kiêu bơi lội giỏi là chuyện có thật. Em là hậu duệ của Yết Kiêu mà cô... Hơi rướn người cho khỏi mỏi rồi Duyên buông một câu có vẻ thờ ơ. - Thật vậy à... - Dạ... Gia phả nhà em nói như vậy. Má em nói khi có thai em thời nằm mơ thấy ông Yết Kiêu về dẫn đi tắm sông nên sau này khi em vừa sinh ra ba em bỏ vô nước là em lội bủm bủm liền... - Thật hả Quát... - Dạ thật mà cô... Bởi vậy em không bao giờ bị chết chìm vì xuống nước là người của em nổi như bong bóng vậy cô ơi... - Vậy bữa nào mình đi tắm để cô xem em có nổi trên nước... Khi Duyên nói xong thời Quát cười hắc hắc rồi quay lại nhìn cô giáo. Nhìn nét mặt của học trò Duyên biết mình bị mắc lừa. - Em xạo quá... Vừa nói Duyên vừa thò tay nhéo vào hông cậu học trò một cái thật mạnh. - Ái da... Quát kêu lên một tiếng lớn xong buông tay lái để ngăn không cho cô giáo nhéo thêm cái nữa. Cử chỉ đó khiến cho chiếc xe mất thăng bằng lảo đảo rồi lủi vào bờ. Duyên sợ hãi la tiếng lớn đoạn vòng hai tay ôm chặt ngang hông của học trò. Cũng may nhờ Quát lanh trí cầm chặt tay lái bằng một tay nên chiếc xe chỉ lảo đảo mấy lần rồi lấy thăng bằng trở lại. - Cô có sao hôn cô? Thở hổn hển Duyên trả lời. - Không sao... Em làm cô sợ gần chết... Vì sợ té nên Duyên quên mất là mình đang ôm eo ếch của học trò. Tới chừng hết sợ nàng cảm thấy mặt nóng bừng vì cảm giác âm ấm từ da thịt của Quát truyền sang người. Len lén như sợ học trò biết nàng từ từ rút tay ra. Tuy nhiên vì ngồi phía sau lưng nên nàng không thấy được nụ cười tinh nghịch của Quát. - Em đừng xạo nữa nghe Quát. Cô không thích em xạo đâu... - Dạ em xin lỗi cô... - Em mà xạo là cô không đi chơi với em nữa... nghe chưa Quát... Nghe giọng nói nghiêm nghị của cô giáo Quát le lưỡi. Quay nhìn ra sau nó cười chúm chiếm rồi lên tiếng. - Cô giận em hả cô? Duyên im lặng không trả lời như cố ý tỏ ra mình giận, trong lúc quay mặt nhìn vào lề đường nàng cười chúm chiếm và lẩm bẩm trong trí. - Mình phải hù cho nó sợ... Đừng để nó coi thường mình... Xe chạy qua vườn trái cây. Những ngôi nhà lá hay lợp ngói thấp thoáng. - Mình ghé đâu hả cô? - Em cứ chạy đi... Chừng nào tới chỗ cô chỉ cho. Cô biết một vườn trái cây ngon mà rẻ nữa... Cô có lên chỗ đó vài lần... - Cô đi với ai vậy cô? Nghe cái giọng của Quát Duyên mỉm cười. - Đi với bạn chứ đi với ai... - Bạn trai hay bạn gái hả cô? Như muốn chọc cho cậu học trò tức Duyên đáp nước đôi. - Bạn trai cũng có mà bạn gái cũng có. Em hỏi chi vậy? Quát làm thinh không trả lời. Điều đó khiến cho Duyên thích thú. Thật lâu thấy học trò cứ làm thinh Duyên cười. - Cô có một người bạn trai hồi học ở sư phạm. Anh ta thích cô lắm... Anh ta hay mời cô lên đây ăn trái cây hoài... Quát quay lại cười. Duyên thấy nụ cười của học trò nhuốm chút tinh nghịch. - Em biết cô chưa có bồ... - Sao em biết. Bộ em là thầy bói hả... Quát quay lại cười khi nghe lời vặn hỏi của cô giáo. Riêng Duyên thấy nét mặt của nó vui vẻ một cách khác thường ngoài ra nụ cười cũng có vẻ giễu cợt. - Cô khó có bồ lắm cô ơi... Duyên bật cười vì cái giọng thầy đời nhất là hai tiếng cô ơi kéo dài của học trò... - Cô là một cô gái hoài cổ lại thêm tính mơ mộng và lãng mạn. Tình yêu mà cô đi tìm là thứ tình yêu trong tiểu thuyết. Người yêu mà cô muốn gặp là người tình trong mộng của cô. Hai thứ đó khó tìm thấy trong đời sống của chúng ta... Duyên biết Quát nói đúng ngay vào những gì mình đã nghĩ nhưng lại không muốn nói ra. Nàng không muốn cho Quát biết là nó nói đúng. Có thể vì tự ái. Có thể nàng muốn giấu kín ý tưởng thầm kín của mình. Nàng mê văn chương và nó ảnh hưởng rất nhiều vào đời sống tinh thần của nàng. Nó ảnh hưởng tới cách sống của nàng. Ở vào thời đại mà ảnh hưởng của tây phương xâm chiếm hầu hết mọi lãnh vực trong xã hội thời nàng vẫn còn mơ những huyền thoại xa xưa. Người tình của nàng phải là hình ảnh của vua Quang Trung, chiến y cháy nám vì súng đạn trong cuộc chiến chống xâm lăng hào hùng của dân tộc. Nó là hình ảnh của Lý Thường Kiệt, dẫn đầu đoàn quân Đại Việt trong chiến công chưa từng có trong suốt dòng lịch sử đấu tranh của dân Việt. Hình ảnh người yêu của nàng như là hình ảnh của Ngô Quyền dìm quân Nam Hán xuống lòng sông Bạch Đằng mở đầu kỹ nguyên tự chủ và tự cường của dân Giao Chỉ sau hơn một ngàn năm nô lệ Tàu. Người yêu hay người chồng tương lai của nàng phải là hình ảnh của chàng trai trẻ vốn dòng hào kiệt. Xếp bút nghiên theo việc binh đao... Múa gươm rượu tiễn chưa tàn. Chỉ ngang ngọn giáo vào ngàn hang beo... Người tình trong mộng của nàng là hình ảnh của một chàng trai sinh ra trong thời tao loạn, noi theo bước của tiền nhân trở thành người lính chiến để giữ quê hương khỏi rơi vào bàn tay của kẻ bạo tàn. - Sau khi thi tú tài 1 xong em sẽ tình nguyện đi lính... Giọng của Quát nhỏ nên hầu như bị át vì tiếng gió thổi vả lại đang mãi suy nghĩ nên Duyên không nghe được. Nói xong nhưng không nghe cô giáo lên tiếng Quát hơi quay đầu lại nhìn. Nét mặt của Duyên đăm chiêu như đang suy nghĩ chuyện gì do đó không nghe nó nói chuyện. - Quát nói gì mà cô không nghe rõ... - Dạ đâu có nói gì đâu cô... Giọng của nó như hờn dỗi. Duyên cười dỗ dành. - Có... Cô có nghe mà... Quát nói cho cô nghe đi... Duyên nghe học trò lên tiếng bằng giọng buồn buồn và bùi ngùi. - Dạ... Sau khi thi tú tài 1 xong em sẽ tình nguyện đi lính... - Đi lính... Duyên kêu lớn. Giọng của nàng đầy thảng thốt vì ngạc nhiên xen lẫn hoảng hốt. - Dạ em sẽ đi lính... - Em chưa tới tuổi đi lính mà... - Thi tú tài 1 xong là em đủ 18 tuổi rồi cô... - Đi lính cực lắm... Duyên viện ra đủ mọi cớ mong thay đổi ý định của học trò. Nàng nghe Quát nói với giọng nghiêm nghị và cương quyết. - Dạ em biết... Em chịu cực được. Vả lại người ta sao mình vậy... - Em đi lính cô buồn lắm... Duyên phải viện tới điều này với hy vọng cuối cùng là dựa vào lý do tình cảm giữa thầy trò để mong Quát bỏ ý định đi lính. - Dạ em cũng buồn... Có thể còn buồn nhiều hơn cô. Tuy nhiên... - Má em có bằng lòng cho em đi lính không? Duyên hỏi. Dường như nàng không muốn Quát đi lính nên tìm đủ mọi cách để lung lạc học trò. - Dạ em chắc má em không chịu. Nhưng em có hỏi mấy người anh bà con, họ bảo nếu em đủ 18 tuổi thời không cần sự ưng thuận hoặc cho phép của cha mẹ... - Cô ước gì em đừng lớn, cứ 16 tuổi hoài... Duyên cười thánh thót sau câu nói. Quát cũng quay đầu lại nhìn nàng rồi cười lớn. - Cô không muốn em lớn lên à? - Không... Em nhỏ như vầy em dễ thương hơn... - Em thì em muốn em lớn. Em ước bây giờ em bằng tuổi hoặc lớn tuổi hơn cô... Như vậy vui hơn... Duyên hiểu câu nói của học trò ám chỉ điều gì nhưng nàng không muốn nói ra. Nàng lờ đi làm như không hiểu. - Tới rồi Quát... Em quẹo vào chỗ đó đó. Có tấm bảng đó... Nhìn thấy tấm bảng gắn lên trên thân cây Quát giảm tốc độ và từ từ quẹo vào con lộ nhỏ bằng đất. Nhìn tấm bảng viết nguệch ngoạc mấy chữ Tại đây có bán trái cây Quát cười lên tiếng. - Em bao cô ăn à nghe... Duyên kêu lên. - Không được đâu... Cô bao em mà. Mừng em thi đậu mà... Quát vỗ vỗ vào túi áo của mình. - Em có tiền mà cô... - Xạo... Em có đi làm đâu mà có tiền... - Em có mà cô... Em có nhiều lắm... Im lặng giây lát Duyên lên tiếng. - Bây giờ mình làm như vầy... Ai có nhiều tiền hơn thời người đó trả tiền. Chịu hôn? - Chịu... Cô có bao nhiêu tiền? - Khoan đã... Em phải nói thật nghe... Không được xạo... Quát gật đầu. - Em hứa không xạo với cô... Cô có bao nhiêu tiền? Duyên cười thánh thót trước khi trả lời vì tin chắc học trò làm gì có tiền nhiều hơn mình trừ khi nó giàu từ trong trứng giàu ra mà nàng biết nhà Quát không giàu. - Cô có một ngàn đồng... Em có bao nhiêu? Quát cười hắc hắc. Nghe giọng cười đắc thắng của học trò Duyên cau mày hỏi dồn. - Bao nhiêu? - Dạ một ngàn hai trăm đồng. Cô ít hơn em rồi cô ơi... Duyên lắc lắc đầu. - Hổng tin. Tiền của em để đâu đưa cho cô xem cô mới tin... - Em để trong túi quần bên hông nè... Háo hức muốn biết học trò có bao nhiêu tiền Duyên thò tay vào túi quần của nó để lục tìm. Vì túi quần bên hông sâu và rộng nên bàn tay của nàng chạm vào đùi của Quát. Đứa con trai mới lớn rùng mình, cảm thấy bàn tay mềm mại, âm ấm như có điện truyền sang làn da đùi của mình gây chấn động toàn thân, làm run rẩy từng sớ thịt đường gân. Thêm vào đó là mùi hương toát ra từ mái tóc, từ hơi thở nóng của cô giáo khiến cho nó rụng rời, bàng hoàng ngây ngất. Riêng Duyên, dù cách một lớp vải mỏng manh, cũng có cảm giác kỳ lạ khiến cho bàn tay của nàng run run, tim đập mạnh và mặt nóng bừng lên. - Đây... rồi... Để cô... đếm... xem em có bao nhiêu tiền... Duyên cố gắng lên tiếng như để đánh tan cảm giác vừa có. Giọng của nàng như lạc đi. Một tay ôm vòng ngang hông, lưng tựa sát vào lưng, một tay giữ cọc tiền, một tay kia nàng chậm chạp tháo banh xấp tiền của Quát ra để đếm. Mải mê đếm tiền do đó nàng không để ý tới chuyện là nguyên bộ ngực con gái của mình đè mạnh vào lưng đứa con trai vừa mới lớn làm cho nó rùng mình như bị điện giật. Cuối cùng Duyên thở dài nhè nhẹ. - Cô thua... Em nhiều tiền hơn cô... Quát cười hắc hắc đùa. - Vậy là em được quyền làm người lớn hôm nay rồi cô ơi... - Cái gì? Duyên hỏi gọn. Ngừng xe nơi cái sân rộng có vài chiếc xe đang dựng Quát cười trả lời. - Chị hai của em nói con trai mà đi chơi với con gái, nếu muốn làm người lớn thời phải trả tiền... Duyên cười nhìn cậu con trai mới lớn bằng ánh mắt là lạ. - Nhưng cô không phải là con gái. Cô là thầy của em... Quát cãi lại liền. - Cô là thầy nhưng cô cũng là con gái mà... Em xin cô để cho em làm người lớn một lần... Nghe lời xin của học trò Duyên ưng thuận. Không biết nghĩ sao mà nàng lại cười nói. - Lần này cô để em trả tiền. Mai mốt cô sẽ mời em đi ăn kem... Buột miệng nói xong câu này Duyên giật mình. Thật ra nàng muốn giữ nguyên giới hạn giữa mình với Quát thuần túy là tình thầy trò. Nàng biết là Quát thích mình. Đó chỉ là thứ tình cảm bồng bột của đứa con trai mới lớn nhiều mơ mộng và lãng mạn. Sau này khi rời khỏi mái nhà trường nó sẽ quên nàng, quên đi thứ tình cảm mong manh này. Do đó nàng không muốn mối liên lạc giữa mình với học trò càng ngày càng thêm mật thiết và chặt chẽ hơn. Tuy nhiên có một điều lạ lùng là dường như nàng không thể kiểm soát và không làm chủ được tình cảm của mình dành cho Quát. Nó lén lút và âm thầm; nó lẫn trốn và giấu mặt rồi thừa cơ hội nàng không để ý lại xuất hiện bất thình lình. Dường như nó muốn chứng tỏ rằng dù nàng cố gắng dập tắt nó vẫn hiện hữu hoài hoài, đâu đó trong góc thẳm tâm hồn của nàng. - Cô nói thật hả cô? Duyên gật đầu cắn môi của mình. Đứng nhìn Quát dựng chiếc velo vào thân cây măng cụt và khóa lại cẩn thận nàng nói với chút gì nghe như buồn buồn. - Thật... Cô chưa hứa cuội với em mà... Khóa xe xong Quát ngước lên cười. Duyên cảm thấy lòng mình lao chao vì nụ cười của học trò. - Cô mà hứa cuội là cô biết em làm gì hôn? - Làm gì? - Em tới nhà cô nằm vạ trước sân... Duyên bật cười thánh thót. Nhìn nàng giây lát Quát mới từ từ lên tiếng. Giọng của anh nhuốm nhiều si mê mà cũng nhiều buồn rầu. - Hôm nay em thấy cô đẹp tuyệt vời... Duyên háy học trò rồi ngoe ngoảy bước đi. Dĩ nhiên là Quát không thấy được nụ cười tự mãn của nàng. Hôm qua trước khi đi ngủ nàng đã băn khoăn không biết mặc quần áo gì để đi chơi với học trò. Cuối cùng nàng chọn bộ quần áo này. Đó là chiếc quần dài xanh và áo sơ mi trắng ngắn tay. Nếu gắn lên cái huy hiệu Hồ Ngọc Cẩn thời nàng sẽ biến thành một cô học trò, có nghĩa là nàng cùng vai vế với Quát. Cả hai cùng là học trò chứ không phải thầy trò. Dường như trong thâm tâm nàng không muốn có sự cách biệt giữa mình với Quát. - Cô đi đâu vậy cô? Quát vừa đi sau lưng vừa hỏi. Hơi chậm bước như chờ Duyên đáp vọng lại. - Đi dạo chứ đi đâu... Em có đi bộ trong vườn trái cây lần nào chưa... Hai người song hành trên đường mòn chạy giữa hai hàng cây ăn trái cao đầy bóng mát. Ánh nắng của mặt trời xuyên qua lá cây dọi xuống nền đất đen mịn và trên áo của thầy trò thành những đốm sáng lung linh. Ngước lên nhìn tàng cây cao đầy trái xong Quát len lén nhìn cô giáo của mình. Anh ngửi được mùi hương thoang thoảng tiết ra từ mái tóc huyền buông lơi trên chiếc áo sơ mi trắng. Anh quay mặt cười khi quan sát cô giáo thọc hai tay trong túi quần dài xanh thong dong bước. Không phải là hình ảnh của cô Duyên, giáo sư Việt Văn mà là hình ảnh của một cô gái mang tên Duyên xuất hiện thường xuyên trong trí tưởng nhiều mơ mộng của mình. Duyên hiện lên trong khi bó gối ngồi trước hàng hiên nhìn mưa rơi hay trong đêm sáng trăng nào đó, trải chiếu nằm trước sân mơ mộng. Duyên là hình bóng khi nhạt khi mờ trên trang báo xuân, trong những bài thơ tình của anh đăng trên đặc san hoặc chuyền tay cho cả lớp đọc để rồi ngẩn ngơ vì hình bóng đó chỉ có trong trí tưởng của một tâm hồn lãng mạn. - Em nghĩ gì vậy Quát? Duyên hỏi như muốn phá tan bầu không khí im lặng giữa mình với học trò. - Em mơ tới ngày em đi lính rồi trở về thăm cô... Muốn giấu kín tâm tư của mình Quát trả lời một câu mà khi nghe xong Duyên lại thở dài. - Em muốn làm người lớn hả Quát? - Dạ... Em muốn mau lớn... Em muốn cao hơn cô... Cười nhìn học trò Duyên nói một câu. - Em không bao giờ lớn hơn cô. Em có thể cao hơn cô nhưng em không bao giờ lớn hơn cô... - Đo đi... Em nghĩ là em cao hơn cô... Bật cười Duyên dừng lại. - Đo liền... Đứng sát vào cô xem ai cao hơn ai... Hai thầy trò đứng sát nhau. Duyên đưa tay của mình lên đầu để đo. - Ê đừng có ăn gian... Em đừng có nhón chân lên... Quát cười hắc hắc. - Cô cao hơn em là vì cô mang guốc cao gót... - Đâu có... Cô mang giày ba ta mà... Đứng đo đi đo lại ba lần xong Duyên cười cười. Nụ cười thú nhận. - Em cao hơn cô một chút... Duyên đưa hai ngón tay của mình lên làm dấu để cho học trò thấy một chút là bao nhiêu. Quát chưa kịp nói nàng tiếp nhanh. - Tuy nhiên cô lại già hơn em một chút... Duyên cười vì thấy mình ra dấu cao một chút chỉ bằng lóng tay còn già hơn một chút lại dài bằng ngón tay. - Cô ăn gian cô ơi... Duyên cười hắc hắc vì cũng biết mình ăn gian. - Cô không có ăn gian đâu. Cô muốn ăn sầu riêng măng cụt hà... Duyên nói bằng giọng có chút gì nghõng nhẽo. Quát quay người trở lại. - Mình về chỗ hồi nãy đi cô. Em hân hạnh được trả tiền cho cô ăn và hy vọng sẽ có nhiều lần vui như vầy... Duyên nhìn học trò bằng ánh mắt biết ơn. - Cám ơn em... Duyên chứng tỏ lời cám ơn của mình bằng cách hôn lên trán Quát như người chị hôn đứa em trai thân yêu của mình. Nàng không biết được là nụ hôn đó đã làm chuyển hướng tình cảm của Quát. Nàng cũng không nghĩ là cái hôn tầm thường đó Quát đã mang theo suốt cuộc đời. Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 5 Năm đệ tam bắt đầu khi Duyên bước vào lớp đệ tam A1. Vì phải chọn ban A, B hoặc C nên nàng nhận thấy có những khuôn mặt quen mà cũng có nhiều khuôn mặt lạ. Tất cả hầu như đều nhổ giò sau ba tháng hè ăn ngủ. Nàng cười thầm khi nhìn bộ ria mép lún phún đen của Chương. Nàng hơi lắc đầu khi thấy những mụt mụn đo đỏ trên gương mặt dài của An Mặt Ngựa hay giọng nói đổi ra khào khào của Đan và Thắng. Học trò, mỗi đứa mỗi cách, đều tỏ ra mình là người lớn. Nhiều đứa đi học không mang cặp nữa. Dường như càng mang ít sách vở chừng nào nó càng chứng tỏ mình khôn, mình thông minh và mình lớn hơn. Khi bị đứa học trò lớp đệ ngũ hỏi sao không mang sách vở Chương trả lời bằng cách gõ gõ ngón tay trỏ vào trán của mình cùng với câu trả lời: Sách vở ở trong này nè... . Điều đó khiến cho nàng buồn cười và khi về nhà kể lại cho ba má nghe trong bữa cơm tối đều khiến cho ông bà cười ra nước mắt. Đứng trên bục gỗ cao Duyên thấy Quát ngồi ở bàn cuối cùng. Trong lần đi ăn trái cây ở Lái Thiêu anh có nói cho nàng biết là anh đổi ý chọn ban A thay vì ban C. Lúc đó trường Hồ Ngọc Cẩn chưa có ban C là ban văn chương; vì vậy nếu chọn ban C anh phải chuyển sang học ở Chu Văn An hoặc Petrus Ký. Sợ sẽ không được thu nhận vào hai trường đó nên Quát phải đổi ban để ở lại trường cũ. Tuy anh nói như vậy nhưng nàng hiểu lý do thầm kín tại sao Quát lại đổi ý. Anh không muốn xa nàng. Tình cảm của anh đối với nàng ngày một nhiều, một mạnh tới độ không thể rời xa cô giáo của mình. Riêng Duyên lại có ý nghĩ phức tạp và mâu thuẫn. Nàng muốn Quát đi học trường khác đồng thời lại muốn Quát cứ ở lại trường cũ. Nàng muốn ngày ngày, từ trong cửa sổ của phòng giáo sư được thấy Tiểu Đinh Hùng đứng lẻ loi trong góc của sân trường. Nàng muốn được nhìn thấy nụ cười của nhà thi sĩ nhỏ của mình lững thững bước vào lớp học ít nhất ba ngày một tuần.- Trong chương trình Việt Văn của lớp đệ tam thời các em sẽ học về Chinh Phụ Ngâm Khúc. Đây là một áng văn chương được viết bằng Hán văn mà tác giả là Đặng Trần Côn và bà Đoàn Thị Điểm dịch ra chữ nôm. Trong các em có em nào đọc qua Chinh Phụ Ngâm Khúc chưa?Cả lớp đều không có ai trả lời câu hỏi của cô giáo. Thật lâu mới có một học sinh đưa tay lên. - Thưa cô em có đọc...Duyên mỉm cười nhìn về chiếc bàn nơi cuối lớp.- Quát đọc rồi hả. Vậy em hãy đọc lên cho cả lớp nghe một đoạn...Liếc một vòng quanh lớp Quát cất giọng ngâm nga.- Thuở trời đất nổi cơn gió bụiKhách má hồng nhiều nỗi truân chuyênXanh kia thăm thẳm tầng trênVì ai gây dựng cho nên nỗi này Trống tràng thành lung lay bóng nguyệtKhói Cam Tuyền mờ mịt thức mâyChín tầng gươm báu trao tayNữa đêm truyền hịch định ngày xuất chinhNước thanh bình ba trăm năm cũÁo nhung trao quan vũ từ đây...Sứ trời sớm giục đường mâyPhép công là trọng niềm tây sá nào...Giơ tay ra hiệu cho Quát ngưng đọc xong Duyên cười lên tiếng.- Có em nào có ý kiến hoặc câu hỏi về mấy câu thơ mà Quát đã đọc không? An Mặt Ngựa rụt rè đưa tay lên.- Dạ em... Thưa cô câu Thuở trời đất nổi cơn gió bụi... Có phải là ông Đặng Trần Côn muốn nói tới chiến tranh phải không cô?- An nói đúng. Chiến tranh xảy ra cho nên khách má hồng ý chỉ đàn bà phải chịu nhiều điều khổ sở như chồng phải đi lính, rồi việc ở nhà vợ phải đưa vai ra gánh vác. Có em nào có ý kiến gì nữa không?Quát đưa tay lên thật nhanh. Tuy hơi ngạc nhiên song Duyên vẫn tươi cười nói.- Em có ý kiến gì nữa Quát?- Dạ... Em thấy mấy câu thơ khởi đầu của Chinh Phụ Ngâm Khúc có vẻ Tàu quá...Duyên nhíu mày nhìn học trò của mình. Bắt gặp nụ cười tinh nghịch của anh nàng biết là mình phải cẩn thận vì Quát sẽ tuôn ra những ý tưởng lạ đời.- Lý do nào mà em nói mấy câu này có vẻ Tàu quá?- Đọc kỹ mấy câu thơ này ta sẽ thấy là truyện có vẻ Tàu liền. Như câu Trống Tràng Thành lung lay bóng nguyệt. Tràng thành này chắc thành Tràng An, kinh đô của nước Tàu chứ Việt Nam ta làm gì có Tràng Thành. Câu thứ nhì sẽ chỉ rõ hơn. Khói Cam Tuyền mờ mịt thức mây. Cam Tuyền là một địa danh của Tàu. Cô đồng ý không?Duyên im lặng. Nàng không đồng ý cũng không được bởi vì chính nàng cũng nhận thấy điều đó.- Thưa cô... Bộ nước ta không có địa danh nào cho ông Đặng Trần Côn dùng hay sao mà ông ta phải dùng tới tên của Tàu như Tràng An, Cam Tuyền, Hàm Dương... Em nói Tàu là ở chỗ đó...Cả lớp vỗ tay rào rào khiến cho Duyên phải giơ tay cho học trò im lặng. Thoạt đầu nàng hơi có vẻ sùng vì bị Quát bắt bẻ. Tuy nhiên sau đó nàng lại nãy ý nghĩ mới. Nhìn Quát nàng cười hỏi.- Em chê thơ của ông Đặng Trần Côn có vẻ Tàu vậy em đổi được không?Quát gật đầu liền dường như anh đã suy nghĩ chuyện này rồi.- Em nghĩ em có thể. Tuy câu thơ mà em sửa nghe gượng ép nhưng lại không có vẻ tàu... Trống Đồng Cổ lung lay bóng nguyệt. Khói biên thùy mờ mịt thức mây. Chín tầng gươm báu trao tay. Nửa đêm truyền hịch định ngày xuất chinh. Nước thanh bình ba trăm năm cũ. Áo nhung trao Hưng Đạo từ đây... Hành động của Hưng Đạo Vương chỉ sông Hóa và nói một câu là: Không đánh tan giặc Nguyên thời không trở lại sông này... là một hình ảnh đẹp và hào hùng vì nó tượng trưng cho lòng bất khuất và can đảm của dân tộc ta... So về danh tiếng và tài cán thời em nghĩ Hưng Đạo Vương xứng đáng cho chúng ta đem vào văn chương...Mặc dù Duyên đưa tay lên ra hiệu song học trò vẫn vỗ tay tán thưởng thật lâu. Duyên cũng vậy. Nếu không đứng tại lớp học có lẽ nàng còn vỗ tay nhiều hơn. - Hay lắm... Em còn gì để nói nữa không?Duyên cười hỏi và Quát trả lời không rồi ngồi xuống. Chuông báo hiệu giờ ra chơi. Đợi cho học trò đi ra hết xong Duyên mới thong thả ra sau cùng. Tới cửa nàng thấy Quát đứng nơi cầu thang như có ý chờ mình. - Em xin lỗi cô...Quát lên tiếng và Duyên làm mặt nghiêm.- Xin lỗi không chưa đủ. Em đáng bị cấm túc...Quát nhìn cô giáo của mình rồi lát sau cười lên tiếng.- Cô cứ việc cho em cấm túc nếu cô muốn...Duyên mím môi để không cười. Thật lâu nàng mới nói nhỏ.- Vậy là tuần tới nữa cô mời em đi cấm túc...Xuống hết cầu thang Quát ngừng lại. Anh không lên tiếng chào từ giã mà cô giáo cũng làm thinh cúi đầu bước.Thấy Chương chìa cho mình tờ giấy Quát hỏi liền.- Cái gì vậy?- Giấy phạt cấm túc...- Tao làm gì mà bị cấm túc. Ai phạt?Chương cười hì hì.- Cô Duyên... Quát lập lại.- Cô Duyên?Chương gật đầu.- Ừ... Cô Duyên phạt mày 4 giờ cấm túc thứ bảy tuần tới...- Tao không ký. Tao có làm gì đâu mà bị phạt...- Mày ký thời mày đi cấm túc. Mày không ký thời mày phải trình diện ông giám học rồi sau đó mày cũng đi cấm túc... Mà có thể tới hai kỳ cấm túc... Nghĩ ngợi giây lát Quát cầm tờ giấy phạt và ký tên vào. Nó trợn mắt khi biết lý do mà cô Duyên phạt mình là không làm bài và nói chuyện trong lớp. Ký xong ngồi im anh cảm thấy buồn. Mình có làm gì đâu mà cô ấy phạt mình. Hay là cổ giận mình... Cổ hết thương mình... Quát ứa nước mắt khi nghĩ tới đó nhưng anh cố gắng không khóc hoặc có cử chỉ khác lạ làm cho Chương để ý. Đợi cho thằng bạn đi khỏi anh mới lặng lẽ quay mặt nhìn ra cửa sổ. Hình ảnh cô Duyên với nụ cười, ánh mắt, màu áo dài vàng kiêu sa, mùi hương trên tóc lan tỏa dịu dàng trong trí não. Mình đệ tam rồi. lớn rồi không thể khóc. Quát lẩm bẩm. Dù cổ không còn thương mình cũng không sao. Mình cũng không còn gần cổ bao lâu nữa. Hai năm nữa thôi. Mình sẽ đi lính. Mình sẽ mất cô Duyên. Ba tiếng mất cô Duyên khiến cho Quát cảm thấy lòng quặn thắt, đầu óc trở nên trống rỗng và nước mắt tự nhiên ứa ra làm nhạt nhòa khung trời xanh ngoài cửa sổ. Thứ bảy. 6 giờ rưởi sáng Quát uể oải chui ra khỏi mùng. Thấy em trai thức dậy sớm hơn thường lệ nhất là sáng thứ bảy Hương, chị hai của anh hỏi.- Thứ bảy mà sao mày dậy sớm vậy?Quát ngáp dài vặn mình mấy cái rồi trả lời nhát gừng.- Đi học...- Đi học... Mày mà đi học thứ bảy à...?- Em bị phạt cấm túc...Hương ré lên cười hắc hắc khi nghe em trai của mình trả lời.- Đáng đời... Tao mà dạy mày tao còn cho mày cấm túc dài dài...- Sức mấy... Xúc miệng, chải đầu và thay quần áo thật nhanh, nhét cuốn tập vào túi quần sau Quát bước ra đường. Hôm nay anh phải đi xe buýt vì xe đạp bị xẹp bánh chưa vá được. Trong lúc đứng nơi trạm xe buýt gần nhà thờ anh cảm thấy vừa buồn vừa sùng cô Duyên. Mai mốt gặp mặt cổ mình đừng cười, đừng nói chuyện và đừng... đừng... Vừa lẩm bẩm anh vừa leo lên xe. Ngồi trên băng cuối anh biết tuy nói vậy nhưng biết mình không thể làm được. Cô Duyên như có một sức hút vô hình mạnh còn hơn sức hút của quả đất nữa. Bởi vậy cô ấy mới hút mình rời khỏi mặt đất bay tới cô ấy. Quát nghĩ thầm rồi cười khi liên tưởng tới ông Newton với thuyết vạn vật hấp dẫn. Ổng khác mình... Ổng nằm dưới gốc cây táo để ngắm táo rơi và tìm ra sức hút của quả đất. Trong khi mình nằm dưới gốc mận chỉ thấy cô Duyên cười. Chỉ hình dung ra khuôn mặt, đôi mắt, mái tóc huyền của cô Duyên. Ổng khác mình... Quát ngồi im trong xe buýt suy nghĩ vẩn vơ. Xe ngừng nơi ngã tư Hàng Xanh. Anh lơ đãng nhìn ngắm quang cảnh nhộn nhịp của bến xe vào sáng thứ bảy. Mùi xăng nhớt nồng nặc. Khói bốc như sương mù. Tiếng rao hàng lanh lảnh. Xe ngừng nơi ngã tư. Quát xuống xe. Đường Lê Quang Định nhằm sáng sớm thứ bảy lưa thưa người đi. Theo cửa hông anh vào bên trong. Sân trường vắng lặng. Ghé qua phòng giám thị để biết mình phải ở phòng nào xong anh lẳng lặng lên lớp. Chừng mươi đứa học trò đủ mọi lớp ngồi rải rác. Quát hơi vui vì không nhận ra ai quen mình. Đi một mạch tới cái bàn trống cuối lớp anh ngồi xuống rồi rút cuốn tập ra để trên bàn đoạn cặm cụi viết. - Dạ chào cô...- Cô ơi...Nghe tiếng nói chuyện lao xao Quát ngước lên nhìn sững sờ. Cô Duyên... Cô Duyên... Quát lẩm bẩm... Tà áo dài thướt tha. Vóc thân uyển chuyển. Nụ cười dịu dàng thay cho lời chào hỏi. Đứng nơi đầu bàn Duyên cười nói với học trò bị cấm túc.- Tôi không bắt các em làm gì hết nhưng các em cần im lặng. Các em có thể đọc sách, học bài hoặc làm thơ hay viết văn...Nói tới bốn tiếng làm thơ hay viết văn Duyên hơi mỉm cười nhìn xuống chiếc bàn nơi cuối lớp đoạn trở về chỗ ngồi của mình. Chừng mươi lăm phút sau Duyên ngước lên khi thấy Quát đang đứng đối diện với mình qua chiếc bàn giáo sư.- Em cần chuyện gì vậy Quát?- Dạ em làm luận văn. Xin cô chấm coi em được mấy điểm...Quát đưa hai tờ giấy cho cô giáo. Duyên mở ra đọc và mỉm cười lắc lắc đầu. Tờ thứ nhất có bốn chữ Em xin lỗi cô... . Duyên hơi mím môi lại như cố gắng không cười khi thấy trên nền giấy học trò trắng tinh của tờ thứ nhì vỏn vẹn có năm chữ thật lớn. Em nhớ cô... c... ô... ơ... i... . Ngước nhìn Quát giây lát xong Duyên lấy viết vẽ số không và chua thêm hàng chữ: Viết như vầy là sẽ bị cấm túc dài dài... . Viết xong nàng trao trả bài luận văn cho học trò. Quát vừa đi vừa đọc vừa mỉm cười trở lại chỗ ngồi. Hai giờ cấm túc trôi qua chậm chạp. Tất cả học sinh ra sân chơi mười lăm phút chỉ trừ Duyên và Quát còn ngồi lại. Chờ cho học sinh ra hết xong nàng mới đi xuống cuối lớp chỗ Quát ngồi.- Chắc em thắc mắc tại sao cô cho em cấm túc?Quát gật đầu nhè nhẹ. Duyên cười hỏi tiếp.- Chắc em giận cô lắm?Quát im lặng không trả lời. Lát sau anh mới lên tiếng.- Em có sùng cô nhưng bây giờ thời hết rồi... Trẻ con phải hết sức rộng lượng đối với người lớn...Duyên mỉm cười. Nàng biết Quát đã dùng một câu trong truyện Le Petite Prince để nói với mình.- Tại sao?- Mặc dù bị cấm túc nhưng em hết giận cô. Được nhìn cô cười, được ở bên cô là em hết giận mà còn cám ơn cô nhiều...- Cô cũng cám ơn em. Nếu không có em chắc cô sẽ chán vì phải ngồi bốn tiếng ở đây... Em có đem theo sách đọc không?- Dạ không. Em tính viết...Duyên mỉm cười nói với giọng nhẹ nhàng như lời khuyên nhủ của người chị lớn đối với đứa em nhỏ dại của mình.- Quát đừng viết như vậy nữa. Người ta biết được thời phiền phức lắm...Ngừng lại Duyên nhìn học trò với cái nhìn mà cho mãi về sau này Quát vẫn còn nhớ.- Cô biết Quát thương cô. Cô muốn Quát giữ kín tình thương đó ở trong lòng mình. Càng giữ kín chừng nào thời cái tình đó càng sâu đậm và bền vững. Cô cũng vậy...Duyên nói ba tiếng Cô cũng vậy thật nhỏ xong cúi đầu trở về bàn của mình. Ngồi yên soạn bài cho tuần tới nàng thỉnh thoảng thấy học trò húy hoáy viết rồi ngước lên nhìn mình mỉm cười. Đồng hồ chỉ 11 giờ Duyên rời chỗ ngồi. Nàng tò mò muốn biết Quát đang làm cái gì.- Em làm gì đó Quát?- Dạ em làm thơ để đăng vào số báo xuân...Duyên mỉm cười.- Cô nghe nói em được bầu là trưởng ban văn nghệ toàn trường...Quát cười hắc hắc.- Còn cô là giáo sư phụ trách văn nghệ của trường. Như vậy là mình phải hội họp với nhau nhiều lắm cô ơi...Duyên lắc đầu cười gượng.- Đúng ra đó là trách nhiệm của cô Phấn nhưng vì cô ta có thai nên ông giám học giao cho cô... Cô chưa bao giờ làm chuyện đó. Chắc cô phải thỉnh ý của em...- Dạ em có tham gia vào vụ báo xuân nhưng cũng như cô em mới làm trưởng ban văn nghệ năm nay. Em với cô đều là lính mới...Duyên bật cười vì tiếng lính mới của học trò. Đứng tựa vào tường, xoay người đối diện với Quát nàng cười hỏi.- Thường thường thời khi nào mình bắt đầu làm báo xuân? - Dạ ngay bây giờ. Phần của em là cổ động học sinh viết bài. Phần cô là cổ động giáo sư viết. Ngoài ra cô phải viết bài cảm tưởng để đăng nơi trang đầu. Phần văn nghệ thời có thơ, truyện ngắn và tùy bút...Cô giáo chưa bao giờ làm văn nghệ đứng chăm chú nghe học trò nói về chuyện làm đặc san Xuân của trường. Hai thầy trò mãi mê bàn luận cho tới khi nghe chuông reo báo hiệu giờ tan học. - Em về trước đi. Cô còn phải gặp ông giám thị...Quát chào Duyên xong theo cửa hông ra đường. Trời tháng 9 nắng chang chang khiến cho anh phải nhắm mắt lại. Từ trường ra tới chợ Bà Chiểu khá xa. Vừa đi anh vừa suy nghĩ vẩn vơ. - Quát...Nghe tiếng gọi Quát ngước lên thấy Duyên đang ngồi xích lô vẩy mình.- Lên xe đi cô cho em quá giang về nhà...- Dạ cám ơn cô... Em đi xe buýt về được...Duyên trừng mắt nói như ra lệnh.- Đừng có cãi lời cô. Em đi ngoài nắng coi chừng bịnh...Ngần ngừ giây lát Quát mới bước lên xe. Duyên nhích ra một bên nhường chỗ cho học trò xong nàng nói với bác phu xe.- Bác cho tôi về Thị Nghè. Bác chịu khó chở hai người tôi trả thêm tiền cho bác...Ông đạp xích lô bằng lòng. Lúc chiếc xích lô bắt đầu lăn bánh Duyên cảm thấy ngay một điều bất ổn. Lòng xe chật hẹp lại thêm hai người ngồi thành ra càng chật chội hơn. Hể chật chội thời sinh đụng chạm và cọ sát. Sự cọ sát giữa hai người khác phái, giữa âm và dương sẽ tạo ra lửa. Hể có lửa là có nhiệt hay sức nóng. Duyên cảm thấy làn da đùi của Quát nóng dần dần lên, truyền qua làn vải quần mỏng manh của mình khiến cho người nàng cũng nóng theo rồi sau đó là cảm giác bàng hoàng, ngây ngất và lâng lâng như bị say rượu. Một thứ cảm giác mới lạ và kỳ diệu lần đầu tiên nàng mới cảm thấy. Len lén liếc Quát nàng thấy anh cũng ngồi co rút lại và da mặt đỏ lên như uống rượu, miệng há ra như bị thiếu không khí nên phải thở thêm bằng miệng. Bằng một cố gắng Duyên hơi trở người để mong làm cho lòng xe rộng hơn. Nhưng khi trở người xong nàng mới biết làm như vậy là nguyên cả cái mông của nàng chạm vào và đè nặng lên đùi của Quát. Đụng chạm này tạo ra sự kích thích mạnh mẽ hơn khiến cho nàng phải rùng mình nhắm mắt lại. Không biết trong đầu nàng có ý nghĩ gì mà nàng cảm thấy mặt nóng bừng lên và người như gây gây sốt. Nàng như nghe được tim của mình đập thình thịch và máu chạy rần rật trong cơ thể. - Tới đâu rồi Quát?Duyên lên tiếng và giọng của nàng như lạc đi. Không nghe học trò trả lời, quay qua nhìn nàng mới biết Quát cũng đang nhắm mắt lại và mặt đỏ ửng. Hai bàn tay của anh nắm chặt lại như đang phải chịu đựng một tình trạng căng thẳng cực độ. Hai cánh mũi phập phòng có lẽ vì thiếu không khí để thở hoặc anh đang bị ngạt thở vì mùi dầu thơm và mùi hương thân thể của cô giáo toát ra càng lúc càng mạnh và càng nhiều làm cho anh bị ngầy ngật nửa tỉnh nửa say. Theo sự dằn xóc của chiếc xích lô Duyên cảm thấy hai thân thể như bị dính chặt vào nhau và sự cọ sát hoặc nhúc nhích tạo thành một cảm giác kích thích cực độ khiến cho nàng phải trân mình chịu đựng. Đây là cảm giác mới lạ và kỳ thú nàng mới có được lần đầu tiên vì tuy đã hai mươi hai tuổi nàng chưa hề đụng chạm thân xác với bất cứ người đàn ông nào. Xe tới ngã tư Hàng Xanh rồi quẹo vào xa lộ mới xây và chưa tráng nhựa nên mặt đường không được thăng bằng và có nhiều lồi lõm. Chiếc xích lô dằn lắc, ngã nghiêng nên trong lòng xe hai thầy trò cũng phải ngã nghiêng theo. Nhiều lúc hai khuôn mặt gần sát nhau hoặc hai thân thể chạm nhau. Mới đầu Duyên còn dùng tay bấu vào thành xe sau đó mỏi tay quá nên nàng để mặc cho người ngã và tựa hẳn vào vai học trò.- Em... có sao... không Quát?Giọng của Duyên rời rạc và Quát hổn hển lên tiếng trả lời cô giáo của mình.- Dạ... mệt... còn hơn chạy nước rút trăm thước cô ơi...Câu trả lời của Quát làm cho Duyên bật cười. Nhờ vậy mà mọi kích thích và căng thẳng trong lòng nàng được dịp xì ra cũng như cảm giác rạo rực và ngất ngây giảm đi cường độ. Nhìn học trò nàng cười nói đùa.- Cô cũng vậy... Mai mốt mình đi xe buýt cho khỏe nghe Quát...Quát cười hăng hắc.- Vậy tuần tới cô cho em cấm túc nữa đi. Hết giờ cấm túc xong mình đi ra Lê Lợi ăn kem...Duyên lườm học trò.- Thôi đi đừng có xúi dại... Cô đâu có lý do gì mà cho em cấm túc. Vả lại...Nói tới đó Duyên ngừng lại kịp lúc. Thấy học trò nhìn mình như chờ nghe nói tiếp Duyên cười lãng sang chuyện khác.- Tới rồi... - Dạ...Quát chỉ cho ông đạp xích lô ngừng lại. Bước ra khỏi xe anh khom người vào cười nói với cô giáo của mình.- Dạ cô về... Em cám ơn cô?Duyên hỏi nhỏ.- Cám ơn cái gì?Quát cười không trả lời. Duyên đỏ mặt vì nụ cười nhiều ý nghĩa của học trò. Hơi ngước lên nàng nói với ông đạp xích lô.- Bác chạy lẹ lên bác...Xe vừa chuyển bánh nàng nhích người ngồi vào chính giữa. Nệm xe còn âm ấm làm cho nàng liên tưởng tới một điều khiến cho da mặt của nàng đỏ lên và cảm giác xuyến xao lại dâng lên trong lòng. Ngó về sau nàng thấy Quát còn đứng trơ vơ trên con đường đất đỏ. Quát đã đi song hơi nóng như còn lưu lại đâu đây trong tâm tưởng của nàng. Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 6 T rưa thứ bảy. Thư viện im vắng. Lưa thưa vài người ngồi đọc sách hay viết lách. Duyên ngồi im nơi cái bàn nằm khuất trong góc. Cuốn tập học trò được mở ra trước mặt. Trên trang giấy kẽ hàng đầy đặc chữ. Những khi nhàn rỗi nàng thường tới đây để soạn bài, đọc sách hay suy nghĩ. Sự im vắng và mát mẻ của thư viện làm cho nàng cảm thấy dễ chịu hơn ở nhà. Hôm nay nàng vào thư viện với mục đích nhờ không khí yên tịnh để suy nghĩ và viết lời tựa cho số báo xuân sắp tới. Chỉ còn gần hai tháng nữa tới tết do đó nàng cần viết cho xong càng sớm càng tốt. Cắm cúi viết một mạch xong ngừng lại vì mỏi tay nàng nghĩ viết cũng không khó lắm. Viết văn thời nàng chưa viết nên chưa biết nhưng viết lời tựa thời nàng nghĩ mình có thể làm được. Nàng mỉm cười nghĩ tới câu nói của Quát: Cô viết được và cô viết hay nhưng tại cô không chịu viết và nhất là tin tưởng vào khả năng của mình. Cô mơ mộng, lãng mạn và đam mê văn chương. Ba thứ đó là điều cần thiết để viết văn, làm thơ hay nói chung là sáng tạo. Nó đẩy tưởng tượng của mình vượt qua khỏi giới hạn thường tình... . Quát còn trẻ mà nhiều khi nói chuyện như ông cụ non. Duyên bật lên tiếng cười khẽ song vội đưa tay bụm miệng khi nhớ ra mình đang ở tại thư viện chứ không phải nhà riêng. Nàng dạy cho Quát nhiều điều song ngược lại nàng cũng học được nhiều thứ ở đứa học trò đặc biệt này. Biết Quát rất ngưỡng mộ Đinh Hùng cho nên một lần nàng hỏi học trò về chuyện Đinh Hùng hút thuốc phiện. Câu trả lời của đứa học trò 17 tuổi và đang học đệ tam khiến cho nàng phải suy nghĩ. Thi sĩ Đinh Hùng nói riêng hay nghệ sĩ nói chung, là những người khác thường. Do đó mọi phê phán dựa vào nhân sinh quan bình thường của thiên hạ để mà xét đoán thời hơi khắt khe nếu không muốn nói thiển cận. Em thích thơ Đinh Hùng bởi vì thơ của ông có nhiều ý tưởng và ngôn từ thật lạ lùng. Chẳng hạn như câu Ta gần em mê từng ngón bàn chân... Hay như câu thơ Em đài các lòng cũng thoa son phấn... Duyên nhớ khi nói câu này Quát nhìn vào mặt mình và mỉm cười. Nàng còn nhớ cảm giác lao đao, hụt hẫng vì nụ cười của Quát... Đang chìm đắm trong suy nghĩ và mơ mộng, nghe tiếng tằng hắng Duyên ngước lên. Quát... Đồng phục Hồ Ngọc Cẩn, mắt ẩn ước nụ cười tươi vui, tay thọc túi quần, Quát đang nhìn nàng bằng tia nhìn tinh nghịch và âu yếm. - Đi đâu vậy? Duyên thì thầm. Quát nói nhỏ vừa đủ cho cô giáo nghe. - Dạ thư viện... Chỉ cái ghế ra dấu cho học trò ngồi xuống Duyên hỏi tiếp. - Để làm gì? Ngồi xuống ghế, liếc một vòng không thấy ai Quát cười nhẹ. Mở cuốn tập ra Quát viết nhanh. - Để làm thơ. Đọc sách. Viết truyện. Và để gặp cô... Hiểu ý học trò muốn bút đàm để khỏi làm phiền người lân cận Duyên viết. - Đừng có xạo nha... Muốn bị ký đầu hôn? Quát nhăn răng cười. Đưa cuốn Pilote De Guerre của Antoine de Saint-Exupéry ra trước mặt cô giáo Quát cười hạ bút. - Em đọc quyển này... Hơi khó nuốt nhưng em nhớ lời cô dạy nên... Duyên cười sung sướng nhìn học trò của mình. - Em mà nghe lời cô thời cô cám ơn... Dừng lại ngẫm nghĩ giây lát nàng mới viết tiếp. - Nghe lời thời cô thương... - Nhiều hay ít... Duyên lắc lắc mái tóc hơi uốn quăn của mình. - Thương được rồi... Đừng đòi hỏi nhiều quá... - Cô mới uốn tóc? - Hôm qua. Em thích không? - Thích nhưng em mê mái tóc huyền của cô hơn... Mấy giờ rồi cô? Duyên đưa tay lên xem đồng hồ. - 12 giờ. Chi vậy? - Em mời cô đi ăn kem - Cô trả tiền nghe... Em đã bao cô ăn sầu riêng rồi... Quát cười viết gọn. - Mời cô đi trước... Hai thầy trò đứng dậy và song song ra cửa. Nắng gần cuối tháng 11 óng ánh đọng trên tàng cây me. Sài Gòn vào mùa này đẹp vì bớt nóng và không có mưa. Hôm nay Duyên không mặc áo dài. Chiếc quần dài bằng kaki may thật khéo. Áo thun hở cổ ôm gọn thân hình mảnh mai khiến cho Quát nhìn lén hoài. - Nhìn gì vậy. Bộ lạ lắm sao? Thấy học trò liếc mình hoài Duyên cười vặn. Từ khi Quát lên đệ tam nàng đối xử với học trò khác hơn ở lớp đệ tứ. Thứ nhất hai bên thân thiết nhiều hơn và nhất là cậu học trò của nàng lớn hơn. Quát lớn thấy rõ. Chỉ có mấy tháng mà anh cao hơn cô giáo của mình cái đầu. - Cô lạ lắm... Mỗi lần gặp cô em thấy cô lạ. Mai mốt em đi lính lâu gặp cô chắc em nhìn cô không ra... Duyên thở dài. - Em tính đi lính thật hả Quát? - Dạ... Em không muốn nhưng nhiều khi mình bắt buộc phải làm điều mà mình không muốn. Em muốn nói mình không có chọn lựa hoặc là một chọn lựa bị bắt buộc... Duyên mỉm cười khi nghĩ Quát nói chuyện như người lớn. Tuy nhiên cười chưa trọn vẹn nàng lại ứa nước mắt khi nghĩ tới lúc Quát đi lính, tới lúc hai thầy trò phải chia lìa và xa cách. Nàng cũng biết trước sau gì hai người cũng phải xa nhau. Nếu không đi lính, học xong tú tài rồi Quát cũng phải rời xa trường Hồ Ngọc Cẩn. Nàng không thể giữ mãi đứa học trò mà nàng quí mến bên cạnh mình. Con chim lớn lên phải rời tổ. Nàng biết điều đó nhưng lại nghe lòng bồi hồi. Dường như nàng cảm thấy chuyện Quát đi lính có dính dáng ít nhiều tới mình. Dường như Quát thất vọng điều gì. - Nếu nói như em thời chuyện em đi lính là một chọn lựa, một tình nguyện... Duyên nhấn mạnh câu nói của mình. Quát quay qua nhìn cô giáo của mình rồi chầm chậm lên tiếng. - Em đi lính là một chọn lựa được thúc bách bởi hoàn cảnh. Em đi lính là một sự tình nguyện-bắt buộc... Duyên nhíu mày rồi cười đùa. - Em đừng có ngụy biện. Em nên nhớ cô là giáo sư Việt Văn của em... Quát bật lên tiếng cười rồi ngừng lại nơi ngã tư chờ qua đường. - Cô biết thầy Doãn Quốc Sỹ không cô? - Biết... Cô có nói chuyện với ổng về những cuốn sách mà ổng đã viết... - Trong các giáo sư Việt Văn thời em thích cô nhất rồi tới thầy Sỹ... Duyên liếc nhanh học trò. - Em thích cô vì lý do gì? Quát không trả lời. Mắt anh nhìn đăm đăm vào con đường đông đúc xe cộ. - Thứ nhất cô là con gái... Thứ nhì cô giảng bày hay. Thứ ba cô đẹp, duyên dáng và hiền... - Có bao nhiêu đó thôi à? Duyên hỏi dò. Quát gật đầu nhìn xuống lề đường đầy tàn thuốc lá và giấy báo. - Có thể có thêm vài điều khác mà em chưa nghĩ ra... Mình qua đường đi cô... Cô có cần em nắm tay dẫn cô băng qua đường hôn cô... Quát hỏi trong tiếng cười và Duyên vừa bước vừa trả lời. - Cám... ơn... Nàng kéo hai tiếng cám ơn ra thật dài trong lúc bước qua đường. - Em muốn ăn kem ở đâu? - Ở đâu cũng được... Với em người ngồi ăn quan trọng hơn... Duyên liếc học trò. Nét mặt tư lự và đăm chiêu của Quát làm cho nàng thấy buồn. Nàng không hiểu tại sao mình lại tỏ ra quan tâm tới nó. Thương hại vì nó không có cha. Quí mến vì nó dễ thương và hợp tính với nàng. Còn lý do nào khác hơn nữa. Duyên lục lọi lòng mình để tìm ra lý do. Nàng biết phải có lý do nào khác hơn. Có thể là sự đồng điệu. Có thể là sự thông cảm. Có thể là sự hiểu biết. Phải có lý do nào đó mới khiến cho nàng quan tâm tới cậu học trò của mình dù hai bên có nhiều khác biệt về tuổi tác và địa vị trong xã hội. Nàng là giáo sư và Quát là học trò. Học trò thời cũng được đi nhưng oái oăm Quát lại là học trò của nàng. Rắc rối nằm ở chỗ đó. Duyên miên man suy nghĩ cho tới lúc bước vào tiệm kem. - Em viết gì cho báo xuân hả Quát? Duyên tìm cách gợi chuyện vì nàng không muốn im lặng. - Dạ em viết một truyện ngắn... Múc muỗng kem bỏ vào miệng Duyên cười nói. - Truyện ngắn giống như truyện Cô Học Trò Hàng Xóm hả. Cô thích truyện đó... Cô thích thứ tình cảm thơ mộng và lãng mạn... Quát cười chúm chiếm. - Truyện này còn thơ mộng và lãng mạn hơn nhiều. Em biết cô sẽ thích... - Tên gì? Quen nhau và nói chuyện với nhau hoài nên Duyên bị lây bởi cách nói chuyện của học trò. Nàng cười ra nước mắt khi Quát nói đó là sự truyền nhiễm của tình cảm. - Cô giáo sư của tôi... Thấy Duyên trợn mắt và há miệng nhìn mình Quát muốn cười mà không dám cười vì thấy hàm răng trắng đều đặn và miếng kem nằm trên cái lưỡi xinh xinh của cô giáo. - Cái gì? Duyên hỏi với giọng thảng thốt như không tin lời của học trò. - Viết xong chưa? - Dạ xong rồi cô... - Đâu đưa cô coi... Em nên nhớ là cô có quyền kiểm duyệt... Quát cười hắc hắc. Nghe giọng cười Duyên biết là học trò xạo. Quát có hai giọng cười khác nhau. Nghe quen rồi nên nàng có thể nhận ra giọng cười nào biểu lộ Quát nói thật và giọng cười nào tỏ ra anh xạo. Nhìn cô giáo đang ngồi đối diện qua chiếc bàn hẹp Quát nói với giọng buồn nhiều hơn vui. - Hù cho cô sợ chơi chứ chuyện cô giáo sư của em em không muốn cho ai biết. Nó không thể san sẻ hay tiết lộ... - Cô cũng nghĩ như vậy. Nó là cái hiếm quí nhất đời mình thời tại sao lại chia xẻ với người ta... Múc muỗng kem bỏ vào miệng Quát nhìn cô giáo. - Cô biết bài thơ Tình Tuyệt Vọng hôn cô? Duyên nhíu mày. Nàng biết tuy là giáo sư Việt văn nhưng chuyện thuộc thơ văn thời nàng còn thua xa Tiểu Đinh Hùng. Tuy nhiên tự ái không cho phép nàng nói không biết do đó nàng phải trả lời lửng lơ con cá vàng. - Cô biết nhưng không nhớ hết... - Dạ đây là bài thơ tiếng Pháp của tác giả nào thời em không nhớ tên nhưng được dịch ra tiếng Việt như vầy. - Lòng tôi chôn một khối tình Tình trong giây phút mà thành thiên thâu Tình tuyệt vọng nỗi thảm sầu Mà người gieo thảm như hầu không hay Hởi ơi người đó tôi đây Sao tôi thui thủi đêm ngày chiếc thân... Dẫu tôi đi trọn đường trần Chuyện riêng dễ dám một lần hé môi Người dù ngọc thốt hoa cười Nhìn tôi như thể nhìn người không quen... Quát đọc tới đó thời Duyên gật đầu nói nhỏ. Giọng của nàng như nghẹn đi. - Cô nhớ bài này rồi. Bài thơ buồn lắm... Theo cô nghĩ tình tuyệt vọng là tình yêu đẹp nhất, thơ mộng nhất và lãng mạn nhất... - Nhưng cũng đau khổ nhất... Quát phụ họa và Duyên gật đầu như đồng ý. - Cô đồng ý với em. Hạnh phúc và đau khổ là hai mặt của tình yêu... Nói tới đó Duyên bỗng bật cười. - Hai đứa mình nói chuyện tình yêu mà không có đứa nào biết yêu... - Sao cô biết em chưa biết yêu... Quát nói trong lúc mắt nhìn ra đường Lê Lợi. Duyên hỏi dò trong lúc nhìn vào mặt học trò. - Em yêu ai đâu nói ra cho cô nghe... Quát nín lặng rồi lấy muỗng gõ vào ly kem và ngâm nga. Giọng của anh nghe thật buồn. - Lòng tôi chôn một khối tình Tình trong giây phút mà thành thiên thâu Tình tuyệt vọng nỗi thảm sầu Mà người gieo thảm như hầu không hay Hởi ơi người đó tôi đây Sao tôi thui thủi đêm ngày chiếc thân... Dẫu tôi đi trọn đường trần Chuyện riêng dễ dám một lần hé môi... Ngừng lại nhìn cô giáo Quát cười hỏi. - Cô ơi cô biết bài Kỳ Nữ của Đinh Hùng hôn cô? Duyên lắc đầu cười. Ở một lúc nào đó nàng thích cái ngông của Quát, cái tốc kê kỳ quái của học trò. - Ta thường có những buổi sầu ghê gớm Ở bên em ôi biển sắc rừng hương Em đến đây như đến tự thiên đường Những buổi đó ta nhìn em kinh ngạc... Duyên cúi xuống mỉm cười làm bộ múc kem khi thấy học trò nhìn đăm đăm vào mặt của mình. - Hồn mất dần trong cặp mắt lưu ly Ôi mắt xa khơi, ôi mắt dị kỳ Ta trông đó thấy trời ta mơ ước... Thấy cả bóng một vầng đông thưở trước Cả con đường sao mọc lúc ta đi Có chiều xương mây phủ lối ta về Khắp vũ trụ bỗng vô cùng thương nhớ Ta run sợ cho yêu là mệnh số Mặc tay em định hộ kiếp nghìn sau Vì người em có bao phép nhiệm mầu Một sợi tóc đủ làm nên mê hoặc... Duyên cúi đầu xuống thấp. Bên tai nàng văng vẳng tiếng đọc thơ buồn, khàn khàn nằng nặng nước mắt của học trò. Nàng hơi mỉm cười khi nghe câu một sợi tóc đủ làm nên mê hoặc... - Cô ơi cô... Ngước lên nhìn thấy nụ cười của học trò nàng cười hỏi một câu. - Nếu cô có một điều yêu cầu... Nhận thấy mình dùng chữ có lẽ không được chuẩn lắm nên nàng cười sửa lại. - Nếu cô có một điều xin ở Quát thời em có ưng thuận không? Quát nhìn cô giáo với ánh mắt như muốn đọc được ý nghĩ. - Điều gì cô cứ nói. Nếu làm được em sẵn sàng... Duyên nhẹ lắc đầu. Nàng nhìn Quát bằng ánh mắt như van nài và cầu khẩn khiến cho anh bối rối không biết đối phó ra sao. - Không. Quát phải ưng thuận rồi cô mới nói... Im lặng giây lát Quát mới lên tiếng. - Em ưng thuận. Cô cứ nói đi... - Nếu em muốn đi lính thời cô xin em nên suy nghĩ lại. Em nên bàn với cô trước... Thấy Quát nhìn mình nàng cười buồn. - Cô không muốn mất Quát... Cô không muốn em chết... Quát rơm rơm nước mắt. Anh hiểu được sự lo âu và mối quan tâm của cô giáo. Ngoài má và ba người chị ra anh còn có thêm được một người lo lắng cho mình. - Em hứa với cô... Múc một muỗng kem bỏ vào miệng Quát cười cười. - Cô khôn lắm... Cô gài em vào thế kẹt... Duyên bật cười thánh thót. Dường như nàng lấy làm thích thú khi gài được học trò vào cái thế kẹt. - Cô phải giả vờ ngây thơ mới lừa được một kẻ khôn ngoan như em... Nói xong Duyên lại cười khi nhìn thấy nét mặt ưng ửng đỏ của học trò. Liếc đồng hồ nàng nói nhỏ. - 2 giờ rồi. Cô phải đi về... Trả tiền xong hai thầy trò ra cửa. Đứng nơi hàng ba nhìn người qua lại xong Duyên lên tiếng. - Thôi cô về. Em về Thị Nghè còn cô về Tân Định... Em đi xe buýt hả? Quát cười hắc hắc. - Dạ em đi xe buýt trừ khi nào cô cho em quá giang xích lô với cô... Duyên đỏ mặt lắc đầu đùa bằng hai câu thơ. - Em đi đường em tôi đường tôi. Tình nghĩa hai ta có thế thôi... Thấy Quát trợn mắt nhìn mình nàng cười thánh thót chui vào lòng xe xích lô đang chờ. Quát lắc đầu đứng trông theo chiếc xích lô khuất dạng trong rừng xe cộ của Sài Gòn vào một buổi chiều thứ bảy. Tự nhiên anh cảm thấy buồn thật nhiều. Tự dưng anh ứa nước mắt. Đứng trên hàng ba đầy người đi lại anh lẩm nhẩm đọc. - Lòng ta chôn một khối tình Tình trong giây phút mà thành thiên thâu Tình tuyệt vọng nỗi thảm sầu Mà người gieo thảm như hầu không hay Hởi ơi cô đó em đây Sao em thui thủi đêm ngày chiếc thân... Dẫu em đi trọn đường trần Chuyện riêng dễ dám một lần hé môi Cô dù ngọc thốt hoa cười Nhìn em như thể nhìn người không quen... Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 7 D ù không phải là thí sinh nhưng Duyên cũng nôn nóng chờ đợi nhà trường niêm yết danh sách thí sinh đậu tú tài 1. Nàng không phải nôn nóng cho mình mà quan tâm tới Quát. Dường như bằng linh cảm nàng biết Quát sẽ đậu và anh sẽ tình nguyện đi lính. Cứ nghĩ tới ba tiếng Quát đi lính nàng lại buồn. Nàng không biết tại sao mình buồn. Chỉ nghĩ tới chuyện rồi đây sẽ không được nghe giọng nói, không được thấy dáng đi lừng khừng và ánh mắt u ẩn với nụ cười truyền nhiễm tình cảm của Quát nàng thở dài muốn khóc. Quát đi lính rồi nàng sẽ không có ai để nói chuyện văn chương. Không có ai để cùng nhau bút đàm ở thư viện. Nàng sẽ không có ai làm cho nàng giận, chọc cho nàng cười. Rồi ngày chờ đợi cũng tới. Không thể và cũng không có lý do để chen lấn với đám học trò nên Duyên đành đứng nơi phòng giáo sư ngó ra. Cuối cùng nàng thấy Quát. Hai tay thọc túi quần, đầu hơi cúi nhìn xuống, Quát chậm rãi bước trên sân trường lưa thưa bóng học sinh vì nhằm vào ba tháng bãi trường. Dáng đi lừng khừng và đầu hơi cúi nhìn xuống đất đó lũ học trò gọi đùa là lượm bạc cắc. Duyên mỉm cười khi thấy Quát nhìn về phòng giáo sư. Dường như thấy nàng đưa tay vẩy vẩy nên anh thong thả đi lại. - Quát đậu rồi phải không? Quát trả lời bằng cái gật đầu và nụ cười buồn như xác nhận. - Cô mừng cho em... Duyên nói mừng mà lòng nàng ủ ê. - Em muốn ăn kem không cô bao... Duyên hỏi cho có chuyện vì thấy học trò im lặng không nói lời nào cả. - Dạ thôi... Em phải về nói cho má em biết. Hổm rày má em lo lắm... Duyên gật đầu mặc dù nàng muốn mời Quát đi chơi và nói tới chuyện khiến nàng phải bận tâm là chuyện Quát sẽ đi lính sau khi thi đậu. Đứng nhìn theo bóng dáng gầy gầy và dáng đi lừng khừng nàng lẩm bẩm.- Người như thế mà đòi đi lính... Thư sinh trói gà không chặt mà đòi đi lính...Đang ngồi nói chuyện với ba má nơi tràng kỹ Duyên hơi cau mày khi thấy bóng dáng quen quen của Quát đi ngang cổng nhà mình. Xin lỗi ba má nàng bước vội ra đường.- Quát...Duyên gọi lớn và Quát quay lại cười.- Dạ cô...- Em kiếm cô hả?- Dạ...- Sao em không vào nhà?Quát cười gượng.- Dạ em sợ ba má cô rầy...Bật cười Duyên đùa một câu.- Đã sợ thời đừng đến. Đã đến thời đừng sợ. Em vào nhà không?Quát cười nhìn cô giáo của mình.- Đã đến thời phải vào. Đã vào thời phải ở chơi tới khi ba má cô đuổi. Cô chịu không?Duyên cười thánh thót khi nghe cậu học trò nhái lại câu nói của mình.- Cô rất vui mừng và hân hạnh có một đứa học trò hay chữ như Quát...Cả hai đi vào nhà. Quát cúi chào ba má cô giáo. Chỉ Quát Duyên nói với ba má của mình.- Thưa ba má. Quát là học trò của con. Quát sắp đi lính nên tới đây gặp con để từ giã...Ba má Duyên nói mấy câu xã giao xong lui vào nhà trong nhường chỗ cho thầy trò tự do nói chuyện. - Má em chắc mừng khi em thi đậu hả?- Dạ mừng mà cũng buồn...- Cô cũng vậy. Tại sao em muốn đi lính hả Quát. Nói thật cho cô nghe đi. Đừng giấu cô điều gì hết...Nghe giọng nói van nài của Duyên Quát tỏ vẻ bối rối. Cuối cùng anh thong thả lên tiếng.- Em phải đi lính vì nếu em có học thêm cũng chẳng đi tới đâu. Má em nghèo không có tiền cho em học đại học. Em đi lính thời má em khỏi phải nuôi em. Hơn nữa em còn có tiền để cho má em dưỡng già...Duyên có nhiều điều muốn tỏ bày để ngăn Quát bỏ ý định đi lính. Nhưng khi nghe anh nói như vậy nàng im lặng luôn. - Em cũng buồn khi phải đi lính...- Cô cũng buồn như em...Duyên thở dài sau khi nói. Nhìn nét mặt dàu dàu của cô giáo Quát gượng cười nói đùa một câu.- Phải hôn... Hay là cô mừng vì từ nay không có em chọc cô nữa, không làm phiền cô nữa...- Quát nói như vậy mà nói được à... Cô thích có một đứa em trai như Quát... Nói xong Duyên cười chúm chiếm. Từ khi biết Quát sẽ đi lính nàng nhũ thầm trong lòng là mình phải chấp nhận một chia tay dù sớm hay muộn. Do đó nàng gượng vui, muốn vui rồi sau đó có buồn cũng được. Liếc nhanh vào nhà trong không thấy bóng ba má Duyên nói nhỏ vừa đủ cho học trò nghe.- Mình đi ciné đi Quát. Rạp Văn Hoa ngoài đầu ngõ nhà cô...Duyên nhận thấy ánh mắt của học trò sáng lên nét mừng rỡ. - Em muốn đi không?Duyên hỏi và Quát hấp tấp trả lời.- Dạ muốn... Em muốn mời mà sợ cô giận... Mà cô phải để em bao cô...Duyên gật đầu không cãi lại.- Quát bao cô rồi một hồi cô bao em ăn thạch chè Hiển Khánh... Để cô vào thưa với ba má và thay quần áo... Ngồi chờ giây lát Quát lặng lẽ bước ra sân. Cây nhãn già cỗi khẳng khiu. Hai chiếc võng căng song song với nhau. Bỗng dưng anh cảm thấy buồn. Rồi đây anh sẽ không được nhìn thấy cô Duyên nữa. Không được nghe tiếng cười, giọng nói. Không được ngửi mùi hương từ mái tóc dài. Anh ước gì mình không lớn và cứ học mãi lớp đệ tứ với cô Duyên.- Mình đi chưa Quát? Quát ngước lên. Duyên đọc trong ánh mắt của học trò một vẻ gì như đắm đuối mà pha trộn với buồn rầu và hối tiếc. Khuôn mặt u ẩn buồn, nụ cười ẩn ước nước mắt hay một lời nói gì mà nàng không biết. Quát lớn rồi và anh phải rời tổ ấm để lăn vào đời. Hai thầy trò đi song song với nhau và không ai nói với ai lời nào mà chỉ thỉnh thoảng nhìn nhau cười. Vài người trong xóm ngó Duyên với vẻ tò mò nhưng nàng làm lơ. Ra tới đầu ngõ quẹo trái chừng vài chục bước cả hai dừng lại trước cửa rạp Văn Hoa. Quát mua vé rồi cả hai im lặng đi vào. Phim đang chiếu dở dang nên rạp tối hù. Họ phải đứng một lúc cho mắt mình quen với bóng tối mới thấy được mờ mờ.- Tối quá Quát...- Dạ cô coi chừng té. Hay là cô đưa tay ra cho em nắm để em dẫn cô đi... Duyên đưa tay ra và Quát nắm lấy bàn tay của cô giáo để đi tìm chỗ ngồi. Quen nhau từ năm đệ tứ cho tới bây giờ là đệ nhị, lần đầu tiên hai người mới nắm tay nhau. Nàng cảm thấy bàn tay của Quá run rẩy, ươn ướt mồ hôi rồi sau đó nóng lên dần dần. Bàn tay của Quát thật mềm, ấm và như có điện vì nó hút chặt lấy bàn tay nàng và giữ chặt lại không rời.- Mình ngồi đây nghe cô. Chỗ này vắng... Mỉm cười trong bóng tối Duyên nghĩ thầm: Đi xem phim chứ hẹn hò sao mà tìm chỗ vắng... . Nghĩ tới chuyện hẹn hò nàng đỏ mặt và hồi hộp vì đi ciné chính là ý kiến của nàng. Dường như ý nghĩ hẹn hò với Quát đã có sẵn đâu đó trong tâm tưởng của nàng và nó chỉ chờ một cơ hội thuận tiện để bộc lộ. Nàng để yên cho Quát dìu nàng ngồi xuống ghế. Lạ một điều là anh vẫn còn nắm tay nàng cho tới khi ngồi xuống một lúc lâu mới chịu buông ra. Lạ một điều là nàng vẫn để yên cho học trò nắm tay mà không chịu rụt tay lại. Lạ một điều là cả hai đều nhìn nhau mỉm cười vui vẻ như không ai làm phật lòng ai. - Chắc em đi ciné thường lắm hả Quát?Duyên hỏi trong lúc quay đầu qua nhìn Quát. Nàng quên là mình vào đây để xem phim chứ không phải để nói chuyện. Dường như nàng chỉ mượn cớ đi ciné để có được những giây phút riêng tư với Quát trước khi anh đi lính.- Dạ thỉnh thoảng thưa cô... Em thích đọc sách hơn... - Cô cũng vậy... Cô thích đêm mưa nằm ăn đậu phọng rang và đọc sách...Quát cười nhỏ. Trong bóng tối anh thấy lờ mờ khuôn mặt của Duyên với đôi mắt đen long lanh.- Cô ơi tại sao cô không có bồ hả cô?- Cô không biết... Có lẽ chưa tới lúc...- Cô không sợ già sao cô...Duyên im lặng rồi lát sau mới thở dài.- Sợ chứ... nhưng bảo phải đi tìm người để yêu và làm vợ họ thời cô không thích...- Cô không thích hạ mình?Duyên mỉm cười và Quát hiểu là cô giáo cũng nghĩ như vậy. Quay mặt trong lúc nhìn cô giáo Quát cười.- Cô thích làm nữ hoàng...- Quát nói gì cô không hiểu...- Dạ em muốn nói là cô muốn được người yêu tôn thờ và kính trọng trước. Phải có kính trọng thời người ta mới quí mình...Duyên bật thành tiếng cười thánh thót. Quay nhìn học trò nàng thấy anh cũng đang nhìn mình mỉm cười.- Quát làm thầy bói được đó... Mà sao em lại nghĩ đúng như cô... Cô chờ tình yêu đến...- Cô định chờ một cơ duyên hay một tình cờ đưa đẩy hả cô?Duyên cười gật đầu mặc dù trong bóng tối chưa chắc Quát đã thấy được cái gật đầu của nàng.- Có thể là như vậy... Em nghĩ có cơ duyên không Quát?- Dạ em nghĩ là có. Nhưng nhiều khi cơ duyên tới chậm quá. Lúc đó mình già rồi cô...Dường như muốn đổi đề tài nên Duyên nói nhỏ vào tai học trò.- Em đi mua đậu phọng đi...Quát gật đầu đứng lên. Vừa đi được một bước anh quay đầu lại dặn.- Cô ngồi đây. Cô đừng đi bậy bạ nghe...Duyên cười khẽ.- Ừ lẹ lên. Cô ngồi đây chờ em... Em làm như cô còn nhỏ lắm sao mà phải dặn dò...Quát cười khom người thì thầm vào tai cô giáo.- Em sợ mất cô... Duyên cảm thấy mắt mình cay cay. Nàng không hiểu tại sao mình lại khóc. Nàng không có lý do gì để phải rơi nước mắt khi sắp chia tay với đứa học trò. Rồi nó sẽ quên. Rồi nàng cũng sẽ quên. Không có ai nhớ mãi thứ tình cảm mong manh như tình thầy trò giữa nàng với Quát. Không ai có thời giờ để hoài niệm chút tình cảm nhạt hờ. Nàng phải sống, phải trôi theo dòng chảy của đời. Như mọi người con gái khác, nàng cũng phải có chồng, có con và có gia đình để lo âu. Nàng không có thời giờ để nghĩ và để nhớ về một đứa học trò được quan tâm chỉ vì chút lòng thương hại hay chút tình cảm lãng mạn của mộng mơ tuổi trẻ. Mươi phút sau Quát trở lại. Vì là ngày thường và nhằm buổi trưa nên rạp vắng người. Hai thầy trò thủ thỉ trò chuyện. Họ xem phim thì ít mà ăn uống và cười đùa với nhau nhiều hơn. - Đậu phọng còn hết hả Quát. Em ăn hết phần của cô rồi... Duyên cười đùa. Dường như khung cảnh vắng người và trong bóng tối làm cho Duyên bạo dạn hơn, buông thả và phóng túng hơn. Quát đưa bịch đậu phọng ra. Duyên thò tay vào bóc thời cùng lúc Quát cũng thò tay vào và đụng nhằm tay của Duyên. Không hiểu nghĩ sao anh nắm lấy bàn tay của nàng và nàng cũng để yên không rụt lại. Không phản kháng còn có nghĩa là đồng tình và ưng thuận. Duyên hiểu điều đó hơn ai hết. Phần Quát liếc thấy Duyên đang mỉm cười mắt nhìn lên màn ảnh. Thật lâu Quát khẽ thở dài lấy tay của mình ra cũng chăm chú nhìn lên màn ảnh. Đột nhiên anh nghe tiếng thì thầm của Duyên vang nho nhỏ bên tay của mình.- Em thích nắm tay cô hả Quát?- Dạ thích...Quát trả lời với giọng ngập ngừng. Duyên bậm môi như cố gắng lắm để cho lời nói không thoát ra nhưng cuối cùng nàng cũng phải nói.- Em biết em đi lính là em sẽ không còn gặp cô nữa...- Dạ biết...- Em biết là cô cũng sẽ và phải lấy chồng...Giọng Quát nghẹn lại như có cái gì chẹn ngang khí quản của mình.- Dạ biết... Im lặng thật lâu Quát mới từ từ lên tiếng. Duyên nghe giọng nói của học trò nặng như có chất nước mằn mặn.- Em cầu mong cô được hạnh phúc... Chắc em không đi dự đám cưới của cô được...Duyên đột ngột nắm lấy bàn tay của Quát và từ từ xiết chặt lại với tất cả sức mạnh mà nàng có thể có được trong lúc này. Năm móng tay dài nhọn và sắc của nàng bấu gần lủng da bàn tay của Quát nhưng anh cảm thấy sự đớn đau không nhiều lắm vì có thứ khác đau hơn. Cái xót nhức của tình si làm anh ứa nước mắt và hai giọt nước mặn từ từ chảy âm thầm trên mặt.- Em khóc hả Quát?- Sao cô biết em khóc?- Cô cảm như vậy. Phải có cái gì mới làm em khóc... Cô biết em lì lắm...Duyên không nói tới hai tiếng yêu thương nhưng vẫn đủ nghĩa để cho Quát hiểu nàng muốn nói điều gì. Giữa hai người đâu có cái gì để cho họ khóc, họ đau ngoại trừ tình yêu. Quát rùng mình khi bàn tay của cô giáo sờ soạng trên mặt mình như để biết mình có khóc hay không.- Cô xin lỗi em...Quát muốn nói. Nói thật nhiều. Muốn tỏ bày nỗi lòng của mình cho Duyên biết nhưng không hiểu sao anh lại không thể thốt thành lời. Dường như có cái gì khúc mắc. Có cái gì trắc trở trong tình cảm mà anh dành cho cô giáo của mình. Có một chút, một chút thôi nhưng cũng đủ để làm thành giới hạn phân chia anh và Duyên mỗi người phải đứng bên bờ của mình. Có thể nhìn nhau, thấy nhau, cảm thông nhưng không thể vượt qua lằn ranh đã được định sẵn. Anh với Duyên có thể làm gì cũng được, từ trò chuyện, đi chơi với nhau, cười đùa với nhau song không thể nào yêu nhau, lấy nhau, nghĩa là bước qua khỏi lằn ranh mà con người đã vạch ra. Nhìn mái tóc đen mờ, nhìn ánh mắt long lanh, nụ cười phô hàm răng trắng, cảm thấy sự mềm ấm của bàn tay đang bấu chặt mình không chịu rời, Quát muốn làm một cái gì để... Anh muốn vùng dậy. Anh muốn có hành động nổi loạn. Anh muốn bứt phá. Nhưng sự xót nhức của tình yêu có sức mạnh ghì chặt anh trên ghế. Mọi cử chỉ hay hành động đều không xảy ra. Họa chăng chỉ có nước mắt và tiếng thở dài. Phim dứt và đèn bật sáng. Lạ một điều là Duyên vẫn còn bấu lấy bàn tay anh. Dường như nàng cố bám víu vào một cái gì mặc dù nó mong manh và dễ vỡ vụn.- Cô làm em đau hả Quát?Quát quay nhìn cô giáo. Anh thấy một nụ cười.- Dạ không... Cô muốn nhéo, muốn phạt em nữa cũng được. Em đi lính rồi em nhớ gì cô biết không?- Nhớ gì?- Em nhớ nhiều thứ lắm cô ơi... Nhớ giờ cấm túc của cô... Nhớ xe xích lô...Duyên cười thánh thót. Bẻ hột đậu phọng nàng chia cho học trò phân nửa rồi nói với giọng buồn buồn.- Quát đi lính rồi nhưng cái bệnh truyền nhiễm tình cảm của em sẽ làm cô buồn nhiều lắm...Quát thở dài đứng lên. Đưa tay ra cho Duyên nắm lấy anh kéo nàng đứng dậy rồi hai người đi ra cửa. Ra tới đường trong lúc chờ băng qua đường Duyên quay qua hỏi.- Mình xem phim gì vậy Quát?Quát mỉm cười bước xuống đường.- Em có xem phim đâu mà biết. Cô biết hôn?Duyên cười thành tiếng nhỏ.- Cô cũng như em... Sợ còn tệ hơn em...Băng qua đường hai người đi tới tiệm thạch chè Hiển Khánh. Quán đông người nên họ không nói chuyện nhiều mà ăn lẹ lẹ xong ra khỏi tiệm. - Em về hả Quát?- Dạ cô về. Chắc...- Có gì em tới thăm cô nghe Quát...- Dạ... Đứng trên lề đường nhìn theo Quát thọc hai tay trong túi quần cúi đầu chậm bước Duyên ứa nước mắt. Nàng biết, còn lâu lắm hoặc có thể không bao giờ nàng gặp lại người học trò dù đã xa nhưng hình bóng vẫn còn in đậm nét trong ký ức của mình. Dù đã ra khỏi cuộc đời của nàng, Quát, đâu đó trong góc cạnh tâm hồn, vẫn là hình bóng khó thể phai nhòa theo năm tháng và truân chuyên của đời nàng. Tự dưng nàng mong ước một điều thật kỳ cục là Quát sẽ quay trở lại, nắm tay nàng, nhìn vào mắt nàng và nói câu Cô ơi em yêu cô... . Chỉ như vậy thôi. Nàng chỉ cần có bao nhiêu đó thôi. Rồi Quát có đi xa, vĩnh viễn rời xa, nàng cũng an tâm vì biết có một người yêu mình. Nàng đứng trông theo Quát nhưng anh không quay đầu lại để nhìn nàng. Phải chăng anh muốn đoạn tuyệt với quá khứ. Phải chăng anh muốn quên đi chút xót nhức tình si đang cấu xé lòng mình. Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 8 Đ ang ngồi trong lớp học chấm bài Duyên hơi cau mày khi nghe có tiếng la, hét, cười cợt và một câu nói khiến cho nàng giật mình. - Đi... đi tụi bây ơi... đi coi Tiểu Đinh Hùng tụi bây ơi... Nó đi lính Biệt Động Quân oai lắm... Ba tiếng Tiểu Đinh Hùng như tia lửa điện nẹt ra trong trí của Duyên. Không tự chủ được nàng hấp tấp bước ra cửa. Cách chỗ nàng không xa là đám đông chừng hai ba chục mạng đang bao quanh một người lính. Thỉnh thoảng có tiếng cười vang vang. Duyên thấy sự hiện diện của ông giám học và hai ông giám thị. Khi tiếng chuông reo báo hiệu giờ học bắt đầu đám đông tản mác dần dần rồi cuối cùng còn trơ lại người lính. Duyên phải đưa tay lên ngực như ngăn không cho tim mình đập mạnh. Vóc dáng xa lạ mà như quen thuộc đang tiến tới gần rồi dừng lại trước mặt nàng. Nụ cười ấm cúng và giọng nói khàn chậm vang lên.- Cô ơi... Cô khỏe hôn cô? Duyên ước gì trên trái đất này chỉ có một mình nàng với Quát để nàng được tự do gục đầu vào vai anh khóc vì vui mừng. Tuy nhiên dù anh không còn là học trò của nàng nữa cái giới hạn giữa hai người vẫn còn đó. Dù đi lính. Dù khoác vào người mảnh chiến y. Dù là lính chiến, trong mắt của mọi người chung quanh Quát vẫn là học trò của nàng. Cho nên Duyên không thể làm gì khác hơn là mỉm cười trả lời.- Cám ơn em cô khỏe. Còn em? Quát mỉm cười. Không có gì đẹp. Không có gì giá trị, ngay tại phút này, đối với Duyên là nụ cười của Quát. Nó y nguyên như ngày xưa. Có thể nó còn đẹp hơn ngày xưa. Có thể nó còn quyến rũ hơn ngày xưa vì bây giờ không phải nụ cười của một cậu học trò mà nụ cười của một người lính chiến. Chiếc bê rê màu nâu đội xiên xiên, khuôn mặt gân guốc, cháy vì nắng gió, ánh mắt rực lửa, nụ cười mê dụ; ngần thứ đó làm cho Quát lớn lên, vượt lên cao để ngang hàng với nàng. Nó toát ra một sức hấp dẫn khiến cho nàng cảm thấy hồn mình lao chao và ngầy ngật như say.- Quát đen thui...Duyên lên tiếng. Quát cười chưa kịp nói gì nàng lại tiếp.- Đen và ốm... Hết vóc dáng thư sinh rồi...Quát gật đầu nhìn đăm đăm cô giáo của mình và Duyên im lặng chịu đựng cái nhìn thăm thẳm của người lính. - Cô ơi cô đẹp hơn ngày xưa... Có lẽ còn quyến rũ hơn ngày xưa nữa cô ơi... Duyên mỉm cười. Lần đầu tiên Quát dám tán nàng một cách lộ liễu. Hai tiếng ngày xưa của Quát làm nàng tưởng chừng như xa xưa lắm. Xưa như nàng lúc mới bước vào cửa lớp đệ tứ A2. Xa như bay giờ hai người đứng cách nhau không đầy tầm tay. Chỉ cần giơ tay lên là đụng nhau. Chỉ cần đưa tay ra là tay nắm tay. Là có nhau. Tuy nhiên cái khoảng cách ngắn đó lại dài ra hơn nữa. Duyên chăm chú nhìn học trò. Bộ quân phục rằn ri. Đôi giày đinh bóng. Tóc ngắn. Chiếc mũ nâu đội lệch một bên làm cho Quát có nét vừa ngang tàng ngạo nghễ mà cũng còn sót lại chút hồn nhiên của tuổi học trò. Trên chiếc mũ nâu có hình con cọp đang nhe răng. Quát của nàng biến dạng. Khuôn mặt xương, làn da đen, ánh mắt nhìn nghiêm nghị chứ không còn vẻ bỡn cợt hoặc chán chường. Tuy nhiên nàng vẫn nhận ra đằng sau đó nhuốm nhiều u uất và buồn đau nín lặng không thể nói thành lời. Tiếng học trò trong lớp cười đùa la hét kéo Duyên về với thực tại. Nhìn Quát nàng chưa kịp nói thời anh đã lên tiếng trước. - Quát sẽ ra đơn vị sáng mai. Nếu cô không phiền thời Quát sẽ đón cô...Duyên cười đùa.- Cái này là ông chuẩn úy ra lệnh cho cô hả? Quát cười lớn giơ tay chào cô giáo rồi bước nhanh. Duyên đứng nhìn theo giây lát mới thong thả trở vào lớp học. Hai giờ Việt Văn sau đó nàng không nhớ là mình đã giảng bài gì hay nói điều gì. Tâm trí của nàng mãi bềnh bồng trôi theo hình bóng của người lính chiến vừa trở về để thăm viếng mình. Nghĩ tới chuyện đón đưa và hẹn hò nàng cảm thấy sung sướng trong lòng. Ít nhất Quát cũng không quên nàng. 12 giờ. Học sinh đã ra về từ lâu. Chậm chạp bước ra khỏi cổng trường đứng trên lề đường Duyên nhìn quanh quất như tìm kiếm ai. Chiếc xe solex trờ tới. Quát cười nhìn cô giáo của mình. - Cô mà ra chậm một chút nữa là Quát vào văn phòng cõng cô ra...- Dám làm hôn mà hăm he... Nói xong Duyên nín liền vì biết đừng nên thách thức. Ngày xưa khi còn học trò Quát đã nổi tiếng lì lợm rồi thời bây giờ trở thành lính chắc sẽ phải lì lợm hơn ngàn lần. Ngày xưa si mê nàng cho nên biết lớp nào nàng sẽ dạy là Quát chui vào lớp đó để ngồi nghe và ngắm nàng. Lần đầu ngạc nhiên nàng hỏi thời Quát cười chúm chiếm nói: Dạ cô giảng bài ở lớp em mà em chưa hiểu nên phải qua lớp khác để nghe tiếp... . Lý do chính đáng khiến cho nàng phải để cho Quát ngồi hết giờ. Tuy nhiên ngày qua ngày tình trạng cũ tái diễn và nàng từ từ hiểu ra lý do thầm kín đó. Cuối cùng nàng phải năn nỉ đứa học trò lì lợm của mình đừng làm như vậy nữa vì sợ người ta dị nghị. Ngồi lên yên Duyên hỏi nhỏ.- Mình đi đâu vậy Quát?- Trước Quát chở cô đi ăn mì Cây Nhãn rồi mình đi ciné, sau đó đưa cô về nhà cho cô nghỉ ngơi. Bảy giờ tối Quát tới nhà đón cô đi chơi tiếp... Cô chịu không? Quát nói như ra lịnh và Duyên làm thinh không trả lời. Im lặng là đồng tình. Nàng không hiểu sao mình lại yếu đuối. Đáng lẽ nàng phải từ chối, bảo cô bận soạn bài, bảo phải về nhà làm việc nọ việc kia hay ít nhất cũng có ý kiến. Đằng này làm như nỗi vui mừng gặp lại Quát khiến cho nàng trở thành thụ động, nghe lời anh và để anh muốn đưa nàng đi đâu cũng được.Quát lái xe nhanh và quẹo cua thật gắt khiến cho Duyên phải la nhỏ.- Chậm lại Quát... Cô té...Cười hắc hắc Quát nói lớn.- Cô ôm Quát đi cho khỏi té... Không biết nghĩ sao mà Duyên lại nghe lời học trò. Một tay ôm cặp còn một tay nàng ôm vòng ngang hông Quát. Ánh mắt trời của buổi chiều chóa mắt khiến cho nàng phải úp mặt vào vai Quát để tránh nắng. Nàng ngửi được mùi mồ hôi hòa lẫn với mùi áo lính thành thứ mùi hăng hắc.- Lính ở dơ lắm phải không Quát?Đang lái xe, quay đầu lại nhìn thấy cô giáo đang dựa đầu vào lưng của mình Quát cười chúm chiếm.- Sao cô biết lính ở dơ. Bộ cô ngửi mùi à?Duyên gật đầu.- Ừ... Mồ hôi không hà...- Cô phải ngửi cho quen rồi sau đó cô không nghe hôi nữa...- Thôi cám ơn... Một lần là tởn tới già rồi...Duyên cười thánh thót sau khi nói. Xe chạy qua cầu xa lộ rồi rẽ trái đường Đinh Tiên Hoàng sau đó ngừng trước tiệm mì nằm dưới cây nhãn già xum xê cành lá. Khóa xe xong hai người đi vào tiệm mì. Đứng chờ Quát kéo ghế cho mình ngồi Duyên mỉm cười nghĩ thầm.- Lịch sự dữ... Học đâu vậy ta...- Cô ơi... cô ăn gì hả cô?Quát hỏi Duyên trong lúc cởi chiếc mũ nâu gắn vào cầu vai áo của mình. Nhìn cái đầu con cọp đang nhe răng ở trên túi áo của học trò Duyên đùa.- Ăn con cọp trên túi áo của Quát đó...Quát cười hắc hắc.- Coi chừng cô bị cọp vồ...Duyên lắc đầu.- Hổng sợ. Cô thấy nó dễ thương hơn em... Quát cười gọi một tô mì cho mình còn Duyên chọn hoành thánh. Trong lúc ăn Duyên hỏi và Quát kể hết cho nàng nghe hết những gì xảy ra với anh trong gần một năm rưởi hai người xa nhau. Mười tháng ở trường sĩ quan Đồng Đế. Ra trường tình nguyện đi Biệt Động Quân. Thụ huấn khóa sình lầy xong được đổi về tiểu đoàn 30. Làm trung đội trưởng. Có lẽ vì là lính mới và cũng không muốn cho cô giáo lo âu về mình nên Quát không đề cập nhiều tới chuyện đánh nhau và chết chóc. - Sao Quát không viết thư cho cô hả Quát?Quát cười cúi xuống ăn giấu không cho Duyên thấy nét buồn rầu của mình. Muốn viết thư nhưng viết cái gì và nói cái gi. Làm sao anh có thể nói hết. Làm sao anh có thể nói cho Duyên hiểu nỗi nhớ nhung của mình. Nhớ như điên. Nhớ tới độ cảm thấy được hơi thở thơm tho và nóng ấm của cô phà lên cổ, lên má của mình khi hai người ngồi cạnh nhau trong rạp Văn Hoa. Nói làm sao được cái cảm giác bàng hoàng ngây ngất khi lần đầu tiên được nắm tay cô. Nói làm sao được trong đêm di hành, đi giữa trời âm u đầy sao, ánh mắt, nụ cười và tiếng nói chợt dấy lên làm bềnh bồng tâm trí. Làm sao anh có thể nói cho cô giáo nghe sự xót nhức của mình khi biết sẽ mất nàng mãi mãi. Làm sao anh có thể nói lên được nỗi tình si lớn dần theo ngày tháng mà gian khổ của đời lính cũng không thể xóa nhòa hình bóng của nàng. Nói làm sao được khi anh, hàng ngàn, hàng vạn lần nhũ với mình phải quên, quên tuốt luốt, quên đến không còn gì để nhớ mối tình vô vọng của mình. Làm sao nói được một điều làm cho anh rơi nước mắt khi nghĩ hoài về một câu hỏi không có câu trả lời. Cô Duyên có yêu mình không? Có lẽ anh sẽ vơi thương nhớ và đau khổ khi trả lời được câu hỏi đó. Tuy nhiên chỉ có Duyên mới là người trả lời được thắc mắc của anh. Bây giờ ngồi đối diện anh lại không thể mở miệng hỏi. Có thể anh không dám hỏi vì mơ hồ đã có câu trả lời. Có thể anh sợ đối diện với sự thật. Có thể và có thể...- Cô đi dạy về trễ có bị ba má rầy hôn cô?Quát hỏi Duyên khi hai người ra khỏi tiệm mì Cây Nhãn. Duyên gõ gõ vào cái trán của mình.- Cô bị rầy quen rồi. Huống chi lâu lâu Quát mới về...Quát gật đầu cười nói với giọng buồn buồn.- Dạ... Chắc lâu lắm Quát mới được về phép. Có thể sẽ được nghĩ phép dài hạn chưa biết chừng...Dĩ nhiên là Duyên không chú ý cũng như không hiểu được câu nói của Quát. Nàng mãi nhận xét một điều mới lạ nơi người học trò cũ. Quát không còn xưng em với nàng nữa mà lại xưng tên. Quát lớn rồi. Duyên len lén nhìn người học trò cũ đang khom người mở khóa xe. Đưa cái cặp của mình cho Quát bỏ vào giỏ, nàng ngồi lên yên đoạn vòng hai tay ôm lấy hông của Quát còn đầu thời tựa vào vai và lẩm bẩm trong trí.- Đây là quà mà cô dành cho người lính chiến... cho em lần cuối nghe Quát...Suốt hai giờ ngồi xem phim trong rạp Eden hai người im lặng nhiều hơn nói. Không nắm tay như lần ở rạp Văn Hoa, họ chỉ ngồi cạnh nhau và thỉnh thoảng nhìn nhau cười. Tới một lúc nào đó cười có ý nghĩa nhiều hơn nói. Tới một lúc nào đó im lặng là sự cảm thông vô cùng tận. Được nửa phim Quát chợt nắm lấy bàn tay của Duyên đang để yên trong lòng và nàng không hưởng ứng mà cũng không phản đối. Rồi không biết nghĩ gì nàng nghiêng người tựa vào vai của Quát thì thầm.- Cô muốn Quát cho cô cái áo mà Quát đang mặc...Quát cười trong bóng tối.- Cô muốn Quát cởi trần à...Duyên cười cấu năm móng tay nhọn vào tay Quát.- Chiều nay tới đón cô Quát nhớ mang theo một cái áo nghe chưa. Quên là bị cấm túc đó... Quên là cô nghỉ chơi... Quên là cô sẽ không có nhớ Quát đâu...- Cô có nhớ Quát không cô?Duyên trả lời một cách thành thật.- Không nhiều và thường xuyên lắm nhưng cô có nhớ Quát...- Cô muốn áo Quát để làm chi vậy?Vì trong bóng tối nên Quát không thấy mặt cô giáo của mình đỏ lên.- Để làm kỹ niệm... Để treo trong phòng... Mỗi khi nhớ Quát cô nhìn cho đỡ nhớ... Để cô khoe với bạn là mình có học trò đi lính làm tới chức chuẩn úy...Duyên cười khúc khích sau khi nói câu cuối cùng. Nàng cũng không hiểu sao mình lại nói ra cảm nghĩ của mình cho Quát nghe. Dường như ở bên Quát nàng không tự chủ được hoặc nàng nói ra với dụng ý khác. Tuy biết mình với Quát không thể nào thành vợ chồng nhưng nàng muốn Quát vẫn thương nhớ, vẫn si mê mình. Có thể nàng cũng yêu Quát nhưng không nhiều lắm, không đủ cho nàng có thể gạt bỏ mọi hệ lụy và phiền phức của cuộc đời để làm vợ Quát. - Cô biết mỗi khi nhớ cô Quát làm gì không?- Làm gì?- Quát uống rượu say rồi khóc...- Quát biết uống rượu à...- Dạ... Quát mới tập uống...- Vậy à. Cô chưa bao giờ uống rượu...Quát cười cầm bàn tay của Duyên lên mân mê.- Coi chừng người ta thấy Quát...Duyên nhắc chừng như không muốn Quát tiến xa hơn nữa. Phim dứt. Đèn bật sáng. Chờ cho tới khi rạp vắng không còn ai Duyên mới đứng lên. Khẽ vuốt mái tóc và vài nếp nhăn của áo dài nàng đi cạnh Quát ra cửa. Chiều thứ sáu xe cộ dập dìu. Nắng tháng 10 vàng úa. Lá me rơi đầy đường. Ngồi sau lưng Duyên nghĩ tới ngày mai. Quát của nàng sẽ phải đi xa. Đi biền biệt. Họa hoằn lắm mới có lá thư nhầu nát. Nếu lấy nhau nàng sẽ thành một chinh phụ ngồi ôm con chờ chồng. Nàng không thích như vậy. Nàng muốn nhìn thấy nụ cười của chồng mình mỗi ngày. Chắc nàng cũng phải lấy chồng thôi. Lấy ai cũng được. Không yêu thương thời cần gì hạnh phúc. Nó như là món quà đắt tiền mà một kẻ nghèo như nàng không thể mua được mà xin thời không có ai cho.7 giờ tối. Quát có mặt ở nhà Duyên đúng giờ. Anh hơi ngạc nhiên khi thấy Duyên chưa sửa soạn. Hiểu ý Duyên cười nói.- Ba má cô đi vắng và cô phải coi chừng nhà. Mình ở nhà nói chuyện nghe Quát...Quát cười ưng thuận khi thâ. Duyên trải chiếc chiếu ngoài sân đủ cho họ ngồi vừa đập muỗi vừa nói chuyện. - Quát đi mua bia uống được hôn cô?Duyên cười gật đầu.- Ừ đi mua đi... Quát ra ngoài đầu ngõ có tiệm tạp hóa...Mười lăm phút sau Quát trở lại. Duyên trợn mắt khi thấy người học trò cũ của mình đặt lên chiếu hai chai bia 33, bịch đậu phọng, mấy miếng soài tượng ngâm cam thảo và một gói thuốc lá.- Quát hút thuốc nữa à?Duyên hỏi trong lúc mân mê gói thuốc lá rồi đưa lên mũi. Hít hít mấy cái nàng nhăn nhăn mặt cười.- Hôi quá nhưng chưa bằng mồ hôi của lính...Quát cười khì. Ánh mắt của anh nhìn cô giáo đầy buồn rầu và u ẩn.- Dạ... Quát hút thuốc cho đỡ buồn...- Hư quá... Điệu này cô phải bắt nằm dài quất cho mấy roi...Quát cười hắc hắc. Duyên nhận thấy học trò của mình thay đổi quá nhiều, lớn lên và có những cái tốt lẫn cái xấu. - Có bồ chưa?Duyên hỏi trổng và Quát trả lời bằng cái lắc đầu. Duyên cười cúi đầu xuống để tránh cái nhìn của người lính trẻ. Trong ánh trăng mờ mờ khuôn mặt của anh như bức tượng đồng đen đầy u buồn và khắc khổ. - Quát cũng muốn có bồ nhưng không yêu được ai...Quát nói với giọng buồn buồn khi rót bia vào ly rồi bỏ vài cục nước đá vào. Dưới ánh trăng màu nước bia vàng sẫm. - Như vậy là Quát chưa có bồ... chưa yêu ai hết phải không?Đưa ly bia lên, lắc lắc mấy cái Quát cười nói lảng sang chuyện khác như không muốn trả lời câu hỏi của cô giáo.- Cô uống hôn cô... Ngon lắm cô ơi...Duyên lắc đầu lập lại câu hỏi của mình.- Như vậy là Quát chưa có bồ... chưa yêu ai hết phải không?Quát chầm chậm gật đầu xác nhận.- Tại sao?- Chưa có bồ... mà... có yêu một người...Nhẹ thở dài sau khi trả lời Quát đưa ly uống một hơi dài gần nửa ly. Không hiểu nghĩ sao mà Duyên lại cười lên tiếng.- Quát đưa cô nếm thử xem...Đón ly rượu từ tay Quát nàng uống một hớp thật nhỏ. Chép chép miệng mấy cái nàng cười nói.- Hơi đắng nhưng...Trả ly bia lại cho học trò nàng cúi đầu nhìn bàn chân nhỏ nhắn của mình. Nàng cảm thấy ngường ngượng và hơi xao xuyến khi nghĩ Quát cũng đang ngắm nghía bàn chân trần của mình. Đột nhiên câu thơ ngày nào mà Quát đã đọc cho nàng nghe hiện lên trong trí: Ta gần em mê từng ngón bàn chân... Mắt nhắm lại để lòng nguôi gió bão... Khi sùng bái ta quì nâng nếp áo...&quot;. Nàng cảm thấy mặt nóng lên và tim đập mạnh. Dường như nàng nghe rõ tiếng thở của Quát. Dường như nàng thấy được ánh mắt si mê đờ đẫn của Quát đang nhìn, đang ngắm, đang chiêm bái mình. Dường như ánh mắt của Quát đang cọ sát lên mặt, lên tay, lên chân, lên mái tóc, tạo nên một rạo rực và ngất ngây làm tê liệt thân thể. Nàng trân mình chịu đựng cái nhìn bốc lửa của người lính đang ngồi trước mặt mình. - Bia cạn rồi Quát...Duyên lên tiếng và Quát cười. Nụ cười ngây thơ như vừa trở về từ cơn mơ. Khi ly bia được Quát rót đây nàng tự động cầm lấy uống một ngụm.- Khi nào cô say...Duyên ngừng nói nhìn Quát rút điếu thuốc đưa lên môi xong quẹt diêm. Ánh lửa bừng lên cho nàng thấy ánh mắt u uẩn của học trò. Ánh mắt đó khiến cho nàng mũi lòng. Nó còn quá hồn nhiên, ngây thơ để đi lính. Có phảitại vì mình mà Quát phải đi lính hay là điều gì...? . Câu hỏi bật ra và nàng loay hoay tìm kiếm câu trả lời. Khói thuốc lá hăng hăng khiến cho Duyên hít hít mũi.- Tại sao Quát đi lính hả Quát?Duyên hỏi. Dường như nàng không tìm được câu trả lời thỏa đáng nên nàng phải hỏi hoặc nàng muốn phá tan bầu không khí im lặng giữa hai người.- Tại sao cô muốn biết?Duyên nín lặng khi bị Quát hỏi. Tại sao mình muốn biết. Quát bỏ học đi lính là chuyện của Quát. Nó đâu có liên quan gì tới mình. Đi lính vì nhà nghèo không có tiền học đại học. Đi lính vì thích đời sống mạo hiểm. Đi lính để có tiền giúp đỡ mẹ già. Đi lính vì chán học. Đi lính vì thất tình. Mà thất tình ai. Quát yêu ai mà thất tình. Duyên nghĩ lanh quanh. Ba hớp bia không nhiều lắm nhưng cũng đủ để làm cho đầu óc của nàng bớt đi sự tỉnh táo và suy tư bén nhạy. Không tìm ra câu trả lời Duyên tự động cầm ly bia uống thêm một hớp nữa.- Cô coi chừng say cô ơi...Duyên gật đầu một cách lơ đãng. Câu hỏi vẫn lảng vãng trong trí nàng. Quát thất tình ai. Quát yêu ai mà thất tình. Hay là... hay là Quát yêu mình. Duyên bàng hoàng, chới với khi nghĩ ra điều đó. Nàng sung sướng, vui mừng đồng thời cũng buồn rầu và lo âu khi biết được điều đó. Bấy lâu nay nàng chỉ nghĩ Quát si mê mình thôi. Đó là thứ tình cảm bồng bột của tuổi trẻ phát khởi từ sự choáng ngợp bởi một hình ảnh tuyệt vời của mộng ảo. Sự si mê theo thời gian và sự trưởng thành sẽ phai nhạt dần dần. Như nàng, lúc tuổi mười bảy đã thầm kín si mê một người bạn của anh mình. Rồi khi lớn lên, sau mấy năm xa cách, gặp lại người đó nàng thấy lòng mình dửng dưng. Riêng yêu thương lại khác. Nó lây, nó truyền nhiễm và nó là căn bệnh không có thuốc chữa, ngay cả đối với thời gian. Rồi mình phải làm sao khi Quát yêu mình. Mình có yêu Quát không. Câu hỏi như tia lửa điện nẹt ra rồi tắt ngấm. Không yêu sao mình lại nhớ. Không yêu sao mình lại buồn. Không yêu sao mình lại quan tâm, thắc mắc. Không thương sao có Quát thời mình vui, vắng thời mình buồn. Không yêu sao mình lại muốn Quát nhớ mình. Không yêu sao mình lại muốn Quát không có bồ và Quát đừng yêu ai. Không thương sao mình mơ thấy Quát. Không thương sao mình lại cưng chiều. Quát muốn gì mình cũng chiều. Quát năn nỉ gì mình cũng làm.Mãi suy nghĩ nên Duyên tự động cầm ly bia lên định uống. Nàng không để ý nhưng Quát lại để ý. Anh lo lắng không dám để cô giáo của mình bị say rượu. - Cô coi chừng say cô ơi...Vừa nói Quát vừa đưa tay ra nắm tay Duyên để ngăn không cho nàng uống thêm. Vừa đưa ly lên tính uống lại bị Quát nắm tay Duyên giật mình ngơ ngác nhìn Quát. Nàng thấy một ánh mắt quan hoài. Một tia nhìn buồn rầu nhưng có chút gì si mê và say đắm. Khuôn mặt đồng đen khắc khổ. Bàn tay chai cứng đang nắm lấy tay mình. Duyên cảm thấy thương Quát vô cùng.- Quát ơi... Cô...Duyên nức nở. Nàng đặt ly bia xuống chiếu. Hai bàn tay nắm lấy bàn tay chai cứng của Quát ấp lên mặt mình. Nước mắt nàng ứa ra. Nàng nhìn Quát đăm đăm. Trong đôi mắt còn sót chút hồn nhiên của anh nàng như thấy lại thời xa xưa, ngày đầu tiên bước vào lớp học và thấy anh ngồi nơi cuối lớp nhìn ra cửa sổ. Quát cảm thấy một hơi ấm thật dịu dàng từ hai bàn tay của cô giáo truyền sang bàn tay của mình. Thứ hơi ấm dịu dàng đó như mơn man trái tim của mình, phà vào tâm hồn mình thứ tình cảm mới mẻ. - Cô ơi...Quát kêu lên một tiếng. Môi của Duyên hơi động đậy. Bàn tay cọ quậy như muốn kéo anh lại gần hơn, thật gần, gần tới độ anh ngửi được mùi hương thân thể, hơi thở nóng và ánh mắt ngời sáng như muốn nói điều gì. Tất cả làm ngây ngất, bàng hoàng tới độ tay chân hầu như không còn sức lực. Anh nghe được nhịp tim mình đập hổn loạn. Bằng tất cả cố gắng anh khom người tới chút nữa. Hai bờ môi đụng nhau và bất động. Nụ hôn không trọn vẹn nhưng đủ để cho hai người trong cuộc biết được một điều mà bấy lâu nay họ thắc mắc không trả lời được. Yêu. Quá đủ rồi. Họ chỉ cần như vậy thôi. Không hôn nhau cuồng nhiệt. Không ái ân đắm say. Không mê đắm tuyệt vời. Chỉ là nụ cười được đo bằng nhớ thương. Chỉ là ánh mắt nhìn được cân bằng ước vọng. Chỉ là cái nắm tay không rời để ấp ủ nhớ thương.- Cô ơi...Duyên mở mắt mỉm cười. Vẫn còn ấp bàn tay của Quát trong hai bàn tay mình Duyên cười nhỏ.- Tại sao Quát không hôn?Quát cười.- Quát chưa biết hôn. Cô là người thứ nhất... Tại sao cô không hôn hả cô?Duyên bật cười khi bị học trò hỏi dồn.- Tại vì cô... cô đâu có biết hôn. Quát là người thứ nhất...Quát nghiêng mình hôn lên mái tóc ẩm chút sương đêm. - Khuya lạnh rồi cô... - Áo của Quát cho cô đâu...Quát mở ba lô lấy ra cái áo choàng lên người cô giáo. Duyên xuýt xoa.- Ấm... Quát lạnh hôn Quát?- Dạ không. Quát chịu lạnh quen rồi...Duyên vỗ vỗ lên chiếu bên cạnh mình.- Quát ngồi cạnh cô nè cho ấm... Cạn hai chai bia, Duyên la đà say dù chỉ uống có mấy hớp rượu. Quát dìu nàng vào giường ngủ xong trở ra ngồi một mình ngoài sân. Anh thức suốt đêm. Khi tỉnh dậy Duyên mới biết Quát đã đi. Chỉ có chiếc áo lính mà nàng đang mặc còn ở lại như chứng tích cho một đêm gặp gỡ để rồi xa nhau. Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 9 Duyên thẩn thờ bước ra khỏi văn phòng giáo sư. Sân trường lác đác vài cậu học trò đứng nói chuyện trước khi chia tay về nghỉ ba tháng hè. Lật bật mà Quát đã đi hơn nửa năm. Đi biệt vô âm tín. Không một lá thư. Không một chữ. Không một lời nhắn. Chắc Quát đã quên mình. Duyên nhũ thầm. Chàng thì đi cõi xa mưa gió.Thiếp thì về buồng cũ gối chăn.Những người chinh chiến bấy lâu.Nhẹ xem tính mệnh như màu cỏ cây. Hồn tử sĩ gió ù ù thổi.Mặt chinh phu trăng dõi dõi soi.Chinh phu tử sĩ mấy người... Nào ai mạc mặt nào ai gọi hồn.Dấu binh lửa nước non như cũ. Kẻ hành nhân qua đó chạnh thương. Phận trai già ruổi chiến trường. Chàng Siêu mái tóc điểm sương mới về.Tin thường lại người không thấy lại... Thư thường tới người không thấy tới... Người chinh phụ trong thơ của ông Đặng Trần Côn còn có may mắn hơn nàng. Quát đi không lời từ biệt. Quát đi không bịn rịn. Đi là đi luôn. Đi biền biệt. Quát ở đâu. Đang làm gì. Có nhớ mình không. Duyên ứa nước mắt. Khẽ liếm môi nàng nhớ lại nụ hôn đêm hôm đó. Nụ hôn không trọn nhưng âm hưởng còn mãi trong hồn. Đường lưa thưa người. Leo lên chiếc xích lô, nàng thu hình ngồi im nhìn xuống hai bàn chân của mình. Mỗi ngày hai lần, leo lên ngồi trong lòng chiếc xích lô nàng lại nhớ tới lần đi xích lô chung với Quát. Hơi hám thân quen còn nồng. Cảm giác xuyến xao vì sự cọ sát của hai làn da còn đầy trong tâm hồn. Ánh mắt nàng thờ thẩn. Ánh mắt Quát đờ đẫn. Hơi thở nặng nhọc. Nàng nhớ tới Quát. Người lính chiến đã bỏ nàng nhưng hình bóng vẫn còn đó, như chiếc áo rằn đầy hơi hám ấp ủ nỗi cô đơn. Quát đi không lưu lại kỹ vật nào ngoài chiếc áo lính. Chỉ có vậy thôi. Nó không đủ để cho nàng bấu víu vào mà đợi chờ. Hôm tết má của nàng có nói sơ sơ về chuyện mai mối. Có một ông giáo sư nào đó con một người bạn của ba, muốn hỏi nàng làm vợ. Nàng nhủ thầm trong trí Người gì đâu mà tệ. Chuyện lấy vợ mà cũng nhờ người ta đi hỏi dùm... Như thế mà cũng đòi lấy vợ... . Má nàng hỏi dò nàng có bằng lòng không để bà trả lời. Nàng nói má tính sao cũng được. Lấy chồng cũng được. Không yêu thương cũng không sao. Người ta không thương mình cũng được. Mình không thương người ta cũng được luôn. Cứ lấy chồng, sống với nhau và sinh con đẻ cái. Thế thôi. Giản dị lắm. Thương yêu làm chi cho khổ. Bởi vì yêu người mà không lấy, không sống được với người mình yêu mới khổ. Còn không yêu không thương sống với nhau, rồi có bỏ nhau cũng không khổ. Còn hai tuần nữa là tới đám hỏi và một tháng sau đám hỏi sẽ là đám cưới. Ba má nàng chọn ngày và nàng để ông bà tổ chức đám cưới của đứa con gái út cho nở mày nở mặt với chòm xóm và bà con hai họ. Riêng nàng thời dửng dưng. Hôm qua ông chồng chưa cưới tới gặp nàng nói chuyện gọi là để tìm hiểu nhau. Nhìn cái bản mặt của anh ta nàng cảm thấy như nhìn cục đá. Nhìn nụ cười của anh ta nàng buồn muốn khóc. Đúng là người chồng chân chỉ hạt bột. Đúng là con cầu tự. Đúng là con đẻ bọc điều... Ngồi nghe anh ta bàn chuyện đám cưới, khoe mua cho nàng chiếc nhẫn kim cương lớn hơn con mắt hí của anh ta nàng cười hắc hắc. Nàng cắc cớ hỏi anh ta có biết uống bia không. Cái lắc đầu thay cho câu trả lời. Hút thuốc cũng không. Có hôn ai chưa. Cũng không luôn. Nàng nghĩ mình lấy một người đần. Nghĩ sau này mình phải sống, phải ăn, phải ngủ, phải ôm, phải hôn, phải vờ âu yếm một người như thế nàng đâm ra giận Quát, ghét Quát vô cùng. Tại sao Quát nhút nhát. Tại sao Quát không nói yêu nàng. Tại sao Quát không ngỏ lời cầu hôn. Tại sao Quát không nhờ mai mối. Cả nàng nữa. Nàng cũng ghét, cũng giận mình luôn. Tại sao nàng không ra lệnh cho Quát lấy nàng. Ngay cả làm như thế nàng trở thành một người nham nhở và lố bịch nhưng ít ra nàng cũng được sống cạnh một người mà mình thương yêu và người đó yêu thương mình. Sau đêm hôm đó nàng biết Quát yêu mình. Nàng cũng biết nàng yêu Quát. Nhưng khi biết nhau rồi thời quá muộn, quá trễ. Quát không còn thuộc về nàng nữa. Anh đã có một chọn lựa thích hợp cho đời anh. Đau đớn thay Quát đã không chọn nàng... Tuy nhiên có một điều mà mãi bây giờ nàng mới nghĩ ra là nếu Quát yêu nàng, muốn lấy nàng làm vợ nàng có ưng thuận không. Duyên tự hỏi và loay quay tìm câu trả lời. Liệu nàng có dám vượt qua giới hạn thầy trò, dám đạp trên dư luận để đi lấy một người học trò trẻ hơn sáu tuổi. Mình có dám làm không? Duyên hỏi và nàng thở dài. Dương như nàng đã có câu trả lời. Nàng không dám làm. Nàng sợ dư luận. Có lẽ Quát hiểu điều đó nên anh không mở miệng nói yêu nàng và hỏi nàng làm vợ.Chiếc xích lô dừng lại trước cổng. Duyên bước xuống vừa lúc một người lính mặc đồ rằn lái chiếc xe Honda chạy chầm chậm tới. Anh ta ngừng lại khi thấy nàng.- Cô ơi... Đây có phải là nhà cô Duyên không cô?Duyên nhìn trân trân người lính. Thấy anh ta mặc đồ rằn mang huy hiệu con cọp nàng biết anh ta là lính biệt động.- Anh là lính biệt động hả?- Dạ... Tôi tìm cô Duyên... Nguyễn Thị Quỳnh Duyên?Duyên cười với người lính biệt động.- Tôi là Quỳnh Duyên. Anh kiếm tôi có chuyện chi?Người lính rút trong túi áo ra một phong thư gấp lại làm đôi rồi cười hỏi Duyên.- Cô có quen với chuẩn úy Quát hôn cô?Phải cố gắng kềm hãm Duyên mới không giật lấy phong thư trên tay của người lính.- Tôi có quen... Phải chuẩn úy Nguyễn Đình Quát không anh?- Dạ đúng... Ông ta là trung đội trưởng của tôi. Tôi đi phép về Sài Gòn nên chuẩn úy nhờ tôi mang thư tới cho cô...Người lính đưa lá thư ra xong vội vàng leo lên xe. Cầm lá thư Duyên cảm thấy tay run run và tim đập thình thịch vì sung sướng và hồi hộp. Chờ người lính đi khuất xong nàng tất tả bước vào nhà. Nàng đi như chạy. Dường như nỗi vui mừng thúc hối nàng phải bước thật nhanh. Vào nhà không thấy ba má nàng đi thẳng vào phòng của mình. Khép cửa lại, để nguyên quần áo nàng buông mình xuống giường. Phong thư của Quát được xé ra một cách hối hả.- Cô ơi...Duyên nhắm mắt lại. Hai tiếng cô ơi làm cho nàng mường tượng như Quát đang ở bên cạnh mình, đang thủ thỉ bên tai mình, đang phà vào tâm hồn đơn côi của mình thứ hơi ấm hạnh phúc rất cần thiết.- Quát gọi hoài tên của cô... cô ơi... Quát gọi tên cô khi co mình trong hố cá nhân nghe tiếng mọt chê hú qua đầu. Quát kêu tên cô khi ngồi bó gối trong đêm âm u. Nhìn ánh trăng thượng tuần Quát nhớ đêm nào ngồi bên cô trong sân nhà, nhìn cô, ngửi mùi hương diễm tuyệt của cô để rồi nó đọng hoài trong trí nhớ. Quát nhớ bàn tay mềm ấm của cô... cô ơi...Duyên thấy những dòng chữ viết nguệch ngoạc nhòa đi vì nước mắt bắt đầu ứa ra. Nàng mường tượng khuôn mặt đen sạm, mái tóc khô cháy, ánh mắt buồn u ẩn của Quát. Nàng thèm nụ hôn nửa chừng của Quát. Mỗi lần nghĩ đến nàng cứ mắng mình ngu tại sao không chịu hôn hoặc bảo Quát hôn mình lần nữa.- Cô ơi...Duyên có cảm tưởng hai tiếng cô ơi của Quát như một lời van xin, một tiếng kêu tuyệt vọng của một kẻ si tình biết mình sắp chết nên chỉ mong được gặp lại người mà mình thương yêu lần cuối cùng.- Sau một trận đánh có nhiều người chết của cả hai bên Quát cùng lính được nghỉ dưỡng quân ở Tân Uyên. Quận lỵ buồn. Quát còn buồn hơn. Suốt ngày ăn với ngủ hay đi câu cá. Nhớ cô nhiều cô ơi... Đêm nằm ngủ nhìn sao, ngóng về hướng Sài Gòn rồi hỏi giờ nay cô đang làm gì? Cô có nhớ tới Quát không? Chắc là cô không nhớ Quát như Quát nhớ cô đâu...Duyên lẩm bẩm. Sao Quát biết cô không nhớ... Nhớ muốn bịnh đây nè... Về đây mà coi... - Xa cô rồi và không biết ngày nào mới gặp lại cô Quát buồn lắm. Nhiều khi suy nghĩ Quát muốn nói. Hay đúng hơn xin cô một điều là cô đừng có lấy chồng. Van xin cô một điều là cô ráng chờ. Cô chờ Quát nghe cô. Năm năm nữa Quát lên lon, lên lương, có tiền Quát sẽ về cưới cô. Quát thầm mong đừng có ai đi hỏi cô làm vợ, để cô ở vậy chờ Quát...Đọc tới đó Duyên bật cười lẩm bẩm: Bộ tính cho tôi ở giá hay sao mà mong như vậy. Ác lắm nghe... - Nhưng Quát cũng biết là cô đẹp, cô hiền hậu, dễ thương do đó có khối người mê cô, thương cô và sẵn sàng cưới cô làm vợ. Cô là giáo sư nên phải lấy chồng giàu sang và danh giá. Cô không thể lấy một người lính chiến nghèo như Quát dù Quát thương yêu cô...Đọc tới đây Duyên cảm thấy thương Quát vô cùng. Bây giờ nàng mới hiểu. Bây giờ nàng mới biết Quát yêu nàng nhiều hơn nàng nghĩ. Bây giờ nàng mới nhìn nhận là mình thương Quát. Không phải là tình thương giữa thầy với trò mà chính là tình thương yêu giữa hai người nam và nữ. Nhìn lên đầu lá thư nàng thấy đề ngày 30 tháng 3. Hôm nay là 1 tháng 4. Trong thư Quát cho biết đang ở tại Tân Uyên. Lục tìm bản đồ nàng mới biết Tân Quyên là một quận thuộc tỉnh Biên Hòa và cách Biên Hòa chừng 20 cây số. Như vậy Tân Uyên cách Sài Gòn khoảng 50 cây số. Muốn đi thăm Quát nàng phải đón xe đò đi Biên Hòa rồi từ đó lại đón xe đi Tân Uyên. Tuy nói ở Tân Uyên song Quát lại không nói rõ làng xã nào. Đọc lại lá thư lần nữa và đọc thật kỹ nàng mới thấy Quát nói là đơn vị của anh đóng tại địa điểm gần một hồ nước lớn tên Hồ Đá Bàn. Duyên quyết định đi thăm Quát vào ngày mốt, tức trước đám cưới của nàng năm tuần lễ. Nàng muốn gặp Quát, muốn biết anh đang làm gì. Có thể ngoài lòng thương yêu và nhớ nhung, nàng muốn gặp Quát để nói lời từ biệt trước khi đi lấy chồng. Nàng muốn đoạn tuyệt với quá khứ. Nàng muốn được an tâm để bước sang đời sống mới. Duyên nói dối với ba má là nàng sẽ đi thăm một người bạn học ở Biên Hòa và sẽ ở chơi với gia đình của bạn hai ngày. Mới hơn 6 giờ sáng mà nàng đã có mặt nơi bến xe từ Sài Gòn đi Biên Hòa. Ngồi trong lòng xe chật hẹp, bên cạnh hai người xa lạ nàng cảm thấy đơn côi và lạc lõng. Điều đó làm cho nàng nhớ Quát nhiều hơn. 7 giờ xe tới Biên Hòa. Hỏi han một hồi nàng lại lên chiếc xe đò cũ kỹ, dơ dáy đi Tân Uyên. Thấy nàng ăn mặc sang trọng, một bà già bắt chuyện hỏi nàng đi đâu. Nàng cho biết đi thăm chồng là lính biệt động đóng ở Tân Uyên. Sau gần hai giờ ngừng rồi chạy cuối cùng chiếc xe đò cũng tới nơi. Quận lỵ đìu hiu và thưa vắng người. Duyên đứng lớ ngớ kiếm người hỏi thăm đường đi Hồ Đá Bàn. Thấy một người lính mặc quần áo rằn trên vai mang phù hiệu con cọp Duyên mừng rỡ vì biết đó là lính biệt động quân.- Anh ơi... Anh cho tôi hỏi thăm...Quan sát Duyên giây lát người lính biệt động mới nhỏ nhẹ trả lời.- Chị muốn hỏi cái gì?- Anh là lính biệt động đóng ở Tân Uyên chắc anh biết chuẩn úy Quát?Chăm chú quan sát Duyên giây lát rồi người lính mới chịu trả lời.- Chuẩn úy Quát là trung đội trưởng của tui. Chị là gì của ông ta?- Tôi là vợ của ông ta...Nghe cô gái trẻ đẹp xưng là vợ của trung đội trưởng của mình, tới lúc đó người lính lễ phép cười nói với Duyên.- Cô chờ tui một chút rồi tui sẽ đưa cô đi gặp chuẩn úy của tui... Ổng ở tại Suối Sâu... Tôi đi mua thuốc lá và rượu rồi tôi trở lại...Đi được ba bước người lính còn quay lại dặn dò.- Cô đứng đây chờ tôi nghe. Cô đừng đi đâu nghe...Duyên cười nói với người lính.- Anh cứ đi đi. Tôi sẽ đứng đây chờ anh...Trong lúc chờ người lính trở lại Duyên lơ đểnh quan sát ngôi nhà lòng chợ và hai dãy nhà tồi tàn nằm dọc theo con đường đất đỏ. Lính với dân trộn lẫn. Nàng thấy người lính trở lại trên chiếc xe lam.- Cô lên đi cô... Tui dẫn cô đi gặp chuẩn úy của tui...Duyên khom người chui vào lòng chiếc xe lam dơ bẩn bốc mùi hăng hắc. Bây giờ nàng mới biết là mình đã lầm khi mặc áo dài để đi thăm Quát. Nó làm cho mọi người chú ý tới nàng nhất là nó làm cho nàng đi lại khó khăn. Từ khi biết cô gái trẻ đẹp là vợ của chuẩn úy trung đội trưởng của mình người lính tỏ ra lễ phép và ăn nói mềm mỏng hơn. Anh ta xưng tên Kính và hỏi nàng đủ thứ về Sài Gòn.Đang ngồi lau chùi lại khẩu súng của mình Quát nghe có tiếng lao xao rồi người lính mang máy truyền tin bước vào.- Chuẩn úy... Tui thấy thằng Kính đi với con nhỏ nào đẹp ghê vậy chuẩn úy... Chắc vợ của nó...Hơi gật đầu Quát vẫn ngồi im lau súng.- Chắc vợ nó chứ gì... Tao nghe nói nó có vợ ở Sài Gòn...Lát sau Kính ló đầu vào hầm trú ẩn. Thấy Quát đang ngồi chùi súng nó nói lớn.- Chuẩn úy... chuẩn úy...Quát hỏi trong lúc lắp băng đạn vào súng.- Cái gì?- Có một cô đẹp lắm. Cô ta nói là vợ của chuẩn úy...Quát quay đầu nhìn Kính.- Cô ta nói là vợ của tao. Cô ta tên gì?Hàn gãi gãi đầu cười.- Tôi quên hỏi tên của cô ta. Cô ta nói ở Sài Gòn lên...Cau mày Quát đứng lên. Vươn vai một cái, nhét khẩu súng Colt vào bao anh bước ra khỏi hầm trú ẩn.- Để tao ra coi ai kiếm tao... Chắc con nhỏ nào lộn tên của tao...Bước từng bước chậm chạp, đầu hơi cúi xuống như tránh ánh nắng mặt trời buổi xế chiều chiếu vào mặt mình nên anh không thấy một cô gái đang đi ngược chiều với mình. Khi hai người tới gần cô gái lên tiếng.- Tiểu Đinh Hùng...Giọng nói thanh thanh, êm êm như tiếng giọt mưa thu trong nhạc cùng với ba tiếng Tiểu Đinh Hùng làm cho Quát run người. Lâu lắm rồi không có ai gọi anh bằng ba tiếng đó. Tiểu Đinh Hùng đã ngủ yên từ lâu lắm rồi. Lâu lắm rồi. Kể từ ngày anh rời mái trường Hồ Ngọc Cẩn thân yêu để trở thành người lính chiến. Từ đó lính gọi anh là chuẩn úy Quát hay ông thầy. Ba tiếng Tiểu Đinh Hùng như đánh thức quá khứ đã ngủ vùi.Quát ngước lên nhìn và anh hầu như tê liệt vì kinh ngạc lẫn mừng vui. Trước mặt anh là hình tượng có thật của người trong mơ. Mái tóc huyền buông lơi trên bờ vai gầy. Khuôn mặt thanh tú hơi có dáng nét mỏi mệt và u buồn nhưng cũng vì thế làm tăng thêm nét quyến rũ và bởi ánh mắt nhìn tha thiết yêu thương. Đôi môi son hơi mím lại ẩn ước nụ cười thay cho lời chào hỏi. Cơn gió đồng quê thổi tà áo dài bay bay, làm chiếc quần lụa màu đen dán sát vào đôi chân dài gợi cảm. - Cô... cô ơi...Quát kêu ba tiếng thôi. Bao nhiêu ngày vọng tưởng. Bao nhiêu ngày nhớ thương. Bao nhiêu đêm mất ngủ. Bao nhiêu lần gọi tên người yêu trong đêm tối thâm u. Bao nhiêu giọt nước mắt âm thầm chảy. Nhớ thương làm thâm quầng mắt. Si mê làm úa héo tâm hồn. Tình yêu vô vọng làm người lính trẻ già nhanh hơn gian khổ của chiến trường. Sự hiện diện bất ngờ của Duyên khiến cho anh mừng rơi nước mắt. Hai người lặng nhìn nhau giây lát. Ánh mắt của họ nói lên vô vàn chữ nghĩa, ngôn từ. Cuối cùng Duyên lên tiếng trước.- Quát khỏe không Quát?Quát cười nhìn cô giáo.- Dạ bịnh. Còn cô?- Cô cũng bịnh... Cô bị lây cái bịnh truyền nhiễm tình cảm của Quát rồi Quát ơi...- Cô ơi cô...Chỉ kêu được ngần ấy tiếng Quát bước tới định ôm choàng lấy cô giáo của mình nhưng nghĩ sao anh lại nắm lấy hai tay của nàng dặc dặc mấy cái rồi mới thì thầm.- Cô ơi... Quát nhớ cô lắm cô ơi...Duyên ứa nước mắt. Nghe giọng nói, nhìn khuôn mặt, thấy cử chỉ; nàng có thể đo lường được tình yêu của người lính chiến dành cho mình.- Cô cũng nhớ Quát nữa... Nhớ Quát nhiều lắm Quát ơi... Quát mỉm cười vì cái giọng nhõng nhẽo của Duyên. Liếc một vòng thấy mấy người lính lấp ló nhìn Quát bước tới nắm tay Duyên rồi thì thầm vào tai nàng.- Quát nhớ cô nhiều lắm cô ơi...Duyên cười rạng rỡ. Đây là Tân Uyên chứ không phải Sài Gòn. Nơi vùng đất quê mùa và bình dị này nàng có thể quên hết mọi phiền nhiễu của đời để sống trọn cho mình. Ở đây không ai biết nàng là cô giáo của Quát. Do đó nàng vất bỏ mọi hệ lụy của đời để sống cho mình. Quanh đây là những người lính đã đang và sẽ sống chết với Quát. Họ thương Quát. Họ sẽ che chở, bảo bọc cho Quát và cho nàng. Họ không biết phân biệt thầy trò, tị hiềm giàu nghèo gì hết. Họ muốn sống hơn ai hết. Họ ham sống hơn ai hết cho nên họ sống thực hơn ai hết.- Cô mệt không cô?Quát hỏi nhỏ. Duyên lắc đầu cười nhõng nhẽo.- Hồi nãy mệt mà bây giờ hết rồi...Chăm chú nhìn giây lát nàng đưa tay lên sờ mặt Quát rồi cười buồn.- Quát ốm và đen...Quát cầm tay Duyên.- Cô cũng vậy... Cô ốm cô đẹp não nùng...Mặt của Duyên hồng lên vì thẹn thùng và vui sướng. Lời khen của Quát cho nàng biết là anh vẫn thần tượng nàng, yêu thương và si mê nàng như ngày xưa. Có lẽ còn hơn ngày xưa nữa. Đưa cái túi ny lông lên nàng cười nói lảng.- Quà cho Quát nè...Gật đầu Quát cười hôn nhẹ lên má Duyên thay cho lời cám ơn. Chỉ là nụ hôn trên trán song người hôn và người được hôn đều cảm thấy sự xuyến xao mãnh liệt làm run bàn tay, làm mờ khối óc khiến cho họ chỉ biết lặng nhìn nhau mà thôi. Thật lâu Quát mới nắm tay Duyên dẫn nàng đi vào hầm trú ẩn. Căn hầm đấp bằng bao cát nhỏ hẹp, ẩm ướt và hăng hắc mùi bùn, mùi thuốc lá và mùi mồ hôi người phát ra từ quần áo lâu ngày chưa được giặt tẩy bằng xà bông. - Cô ngồi đây đi cô...Thấy mình mặc áo dài đi lại khó khăn Duyên thì thầm vào tai Quát.- Cô muốn thay quần áo ở đây được không Quát?- Dạ được chứ cô. Để Quát ra ngoài cho cô...Hấp tấp lên tiếng Quát dợm bước ra. Duyên níu tay anh lại.- Quát đứng đây canh cho cô...Quát gật đầu đứng ngay cửa nhìn ra ngoài. Anh cảm thấy hồi hộp và rạo rực khi tưởng tượng ra cảnh Duyên đang cởi quần áo. Bên tai anh vang lên tiếng xột xoạt. Mùi nước hoa, mùi hương thân thể quyện với mùi hăng hắc của chiếc hầm trú ẩn tạo thành một thứ hương kỳ lạ làm cho anh ngất ngây và bàng hoàng còn hơn say rượu.- Xong rồi Quát... Quát mở mắt và quay lại được rồi Quát...Quát xoay người lại. Duyên đọc được trong mắt anh chút đắm đuối, si mê và ngượng ngùng.- Sao cô biết Quát nhắm mắt...?Duyên bật cười. - Cô nhìn sau lưng của Quát. Cô thấy Quát gồng mình và hai tay nắm chặt. Quát tưởng tượng cái gì vậy Quát...Mặt của Quát đỏ lên vì mắc cỡ khi bị cô giáo hỏi một câu khó trả lời. Nhìn nàng xinh xắn và duyên dáng trong áo bà ba trắng và quần lụa đen anh cười lãng sang chuyện khác bằng một câu hỏi.- Cô lên thăm Quát chừng nào cô về?- Ở đây luôn. Quát cho cô làm lính của Quát nghe- Cực lắm cô ơi...- Cô chịu được miễn là có Quát bên cạnh cô...Duyên nói trong lúc lấy trong túi ny lông ra một bịch lạp xưởng, gói cà phê, cây thuốc lá, mấy ổ bánh mì, mấy tờ tạp chí và tiểu thuyết. Cuối cùng là hai chai 33. Đưa chai bia lên nàng cười nói.- Cái này để tối nay hai đứa mình nhậu... Từ khi Quát tập cho cô uống bia cô đâm ra ghiền nhậu với Quát...Quát cười hắc hắc khi nghe cô giáo rủ mình nhậu. Câu cô ghiền nhậu với Quát đủ nói lên tình thương yêu mà Duyên dành cho anh.- Vậy thời Quát phải kiếm chỗ cho cô ngủ...- Khỏi cần... Chắc cô phải ngủ chung với Quát. Ngủ một mình cô sợ ma... Ở đây có ma hôn Quát?- Có... Ma này nè...Quát lè lưỡi và trợn mắt. Duyên cười thánh thót.- Ma này cô hổng có sợ đâu... Ma dễ thương gần chết mà sợ gì...Vừa nói Duyên vừa bước tới đứng đối diện với người lính chiến mà nàng đã âm thầm nhớ nhung và sầu muộn vì xa vắng. Cũng vì lòng nhớ nhung mà nàng phải một mình lặn lội đường xa tới đây. - Cô nhớ Quát... Quát ơi...Giọng của Duyên sũng nước mắt. Hai người nhìn nhau như cố thu lấy hình ảnh của người mà mình yêu thương vào trong tâm tưởng để không bao giờ quên. Căn hầm trú ẩn im lặng. Chỉ có tiếng thở của hai người. Quát cười vòng tay ôm Duyên vào lòng. Anh ghì chặt lấy thân thể dịu mềm sực nức hương yêu tỏa ra từ nụ cười, mái tóc, ánh mắt và một tâm hồn chỉ mong ước yêu và được yêu. Úp mặt vào vai Quát Duyên hít ngửi mùi khói súng, khói thuốc lá và mồ hôi làm thành thứ hơi hám thân quen. - Cô ơi...- Dạ...Lần đầu tiên Duyên cất giọng lễ phép với học trò. Có lẽ nàng biết đây không phải là lớp học của mình. Nàng biết đây là Tân Uyên của Quát chứ không phải là Sài Gòn của nàng.- Cô không giận nếu Quát chia cho lính quà của cô...- Dạ em không có giận. Chuẩn úy nói gì em cũng nghe...Duyên nói đùa. Quát cười hắc hắc định quay lưng đi. Duyên gọi nhỏ.- Quát...Quát quay lại. Duyên cười cười.- Chuẩn úy chưa làm tròn bổn phận của mình nghe chuẩn úy...Quát nhìn Duyên thắc mắc không hiểu cô giáo muốn nói điều gì.- Lại đây...Duyên nói như ra lệnh và Quát cười bước lại. Duyên cười. Trong căn hầm trú ẩn tranh tối nụ cười của nàng sáng rực lên vẻ dụ hoặc và mê đắm. Ánh mắt nhìn như lả lơi mời mọc. Mùi hương tự người nàng toát ra làm cho Quát như say ngầy ngật.- Quát phải hôn cô rồi mới được phép đi...Quát cười gượng. Dù là lính, dù đã trưởng thành nhưng anh chưa bao giờ yêu ai ngoại trừ cô giáo của mình. Anh chưa hề có một đụng chạm thân xác với nàng ngoại trừ những cái nắm tay và một lần hôn nhau không trọn. Bây giờ phải làm theo lời yêu cầu của nàng anh đâm ra mắc cỡ và bối rối. Tình yêu của anh đối với Duyên có pha trộn một tôn thờ, ngưỡng mộ và gìn giữ thần tượng. Cũng vì vậy mà anh có thái độ rụt rè và ngần ngại không muốn có những đụng chạm thân xác hay cử chỉ quá thân mật và suồng sả. - Cô muốn Quát hôn...Người lính chiến ngập ngừng không nói hết câu. Duyên mím đôi môi của mình và gật đầu. Nàng có lý do để bảo Quát hôn mình. Từ khi chứng kiến đời sống cơ cực của Quát nàng đâm ra thương yêu anh nhiều hơn. Người lính trẻ này phải sống cơ cực, phải hi sinh mạng sống để bảo vệ cho những người như nàng. Những gì nàng làm cho Quát hôm nay chỉ là hành động nhỏ nhoi để bày tỏ lòng biết ơn.- Cô...Quát ngập ngừng. Duyên nói nhỏ vào tai Quát như thì thầm và năn nỉ.- Quát không chịu hôn cô vậy cô hôn Quát Quát chịu không?Quát cười gượng. Dường như anh biết không thể ngăn cản được Duyên làm những gì nàng muốn.- Dạ... chịu...Duyên bước tới nửa bước. Thân hình nàng dựa sát vào người của Quát. Hơi thở ấm nồng mùi hương phà vào mặt. Hai cánh tay mềm mại vòng lấy cổ. Đôi môi he hé mở. Quát rùng mình đứng im. Da mặt anh đỏ lên và hơi thở gấp. Ngay cả Duyên cũng bị kích thích vì hành động của mình. Như không chịu được Quát ghì lấy thân thể của người tình. Nụ hôn chất ngất đắm mê tưởng chừng như dài vô tận.- Cô ơi...Quát kêu lên có lẽ vì xúc động và mừng vui. Riêng Duyên cảm thấy tâm hồn của mình cũng run rẩy và xuyến xao cực độ. Lần đầu tiên nàng mới biết cảm giác rẩy run và xúc động khi hôn và được hôn bởi một người mà mình yêu thương. - Bây giờ mình làm gì hả Quát?Muốn tránh tình trạng khó xử Quát biết mình nên ra khỏi căn hầm vắng người này. Nắm tay Duyên anh cười nói.- Quát dẫn cô đi thăm lính. Cô cần biết lính sống ra sao để về kể lại cho học trò của cô nghe...Níu tay Quát lại Duyên thì thầm.- Hồi nãy cô nói với lính của Quát cô là vợ của Quát...Duyên đỏ mặt vì thẹn thùng lẫn sung sướng khi thố lộ điều đó. Quát cười hắc hắc. Nhìn cô giáo với ánh mắt giễu cợt anh đùa một câu.- Vậy hả cô... Hèn chi lính nói Quát có vợ lên thăm làm cho Quát ngạc nhiên...Cười chúm chiếm Quát nhìn cô giáo của mình.- Cô làm như vậy thời cô mới được danh chính ngôn thuận. Nó cho cô có quyền ngủ chung với Quát mà không ai dị nghị...Duyên cười thánh thót. - Vợ lính, đi thăm lính mà hổng ngủ chung thời đi thăm làm gì...Quát cười hắc hắc khiến cho Duyên đỏ mặt.- Sao lúc này cô lì dễ sợ vậy cô. Có cái gì làm cô lì vậy cô?Duyên giấu tiếng thở dài hắt hiu buồn. Nàng do dự và băn khoăn, không biết có nên nói với Quát là mình sẽ lấy chồng. Hôm nay nàng lên thăm anh lần cuối để rồi hai người sẽ cách xa vĩnh viễn. Bây giờ thấy Quát đang sung sướng, đang vui nàng lại ngần ngại không muốn nói ra vì sợ sẽ phá vỡ niềm vui của anh.- Cô lây cái lì của Quát đó... À... Nếu cô là vợ của Quát thời Quát phải gọi cô là em nghe chưa... Không được gọi là cô và phải xưng anh nghe chưa... Không được dạ thưa cô nghe chưa...- Dạ...Quát cười vì thói quen không bỏ được của mình. Dù thương Duyên anh vẫn chưa bỏ được niềm kính mến đối với nàng. - Lại dạ rồi. Em gọi mà anh dạ thời lính của anh sẽ cười anh sợ vợ... Sếp mà sợ vợ là xếp quần xếp áo đó anh ơi...Quát bật cười vì câu nói đùa của Duyên. Anh quàng tay kéo Duyên sát vào người và trang trọng hôn lên mái tóc của nàng.- Tóc của cô thơm mùi lính rồi cô ơi...Quát lên tiếng sau khi hôn lên tóc. Nhìn ông chuẩn úy biệt động nàng cười thánh thót vì một ý nghĩ vừa nảy ra trong trí của mình.- Cô có một câu đối. Nếu Quát đối được thời Quát mới xứng danh Tiểu Đinh Hùng...Quát thong thả rút gói thuốc ra, lấy một điếu đưa lên miệng ngậm rồi mới quẹt diêm đốt. Hít hơi dài anh nhả khói ra từ từ. Duyên im lặng quan sát. Quát trưởng thành nhanh hơn nàng nghĩ. Bộ quân phục nhầu nát, cũ kỹ, đôi giày trận bê bết bùn, mái tóc ngắn đổi từ màu đen thành màu nâu đen, vết nhăn trên trán, ưu tư nơi ánh mắt nhìn; Quát là một cái gì xa lạ và lớn lao. Hồn tử sĩ gió ù ù thổi. Mặt chinh phu trăng dõi dõi soi. Chinh phu sĩ tử mấy người. Nào ai mạc mặt nào ai gọi hồn. Dấu binh lửa nước non như cũ. Kẻ hành nhân qua đó chạnh thương. Phận trai già rỗi chiến trường. Chàng Siêu mái tóc điểm sương mới về... Những câu thơ trong Chinh Phụ Ngâm lại thoáng hiện lên trong trí của Duyên khiến cho nàng thở dài ứa nước mắt. Nàng thương Quát và cũng thương cho chính mình. Nếu lấy Quát là chấp nhận đời sống của một người vợ lính. Không có vinh quang gì trong kiếp sống bọt bèo của người lính chiến thời kiếp sống của vợ lính chắc còn thê thảm hơn nhiều. - Cô ơi... Câu đố của cô...Duyên ngước nhìn Quát bằng ánh mắt trìu mến mà cũng có chút tinh nghịch.- Quát mà không đối lại được thời Quát tính sao?Hít hơi thuốc Quát cười.- Thời Quát nhường cái tên Tiểu Đinh Hùng cho cô...Duyên lắc lắc đầu. Cử chỉ của nàng thật dễ thương khiến cho Quát say sưa nhìn đầy si mê và trìu mến- Cô đâu có thèm cái tên đó. Quát mà không đố được thời cô bảo làm gì Quát cũng làm. Chịu hôn?Suy nghĩ giây lát Quát lên tiếng.- Chịu... Cô ra vế đi...Cười thánh thót Duyên nói trong lúc nhìn vào mặt ông chuẩn úy đồng thời cũng là học trò của mình. - Cô Duyên có duyên với lính Quát ngẩn người khi nghe câu đối sáu chữ của Duyên. Nàng đã ra một vế đối hóc hiểm và nhất là khó tìm ra chữ để đối lại cho chỉnh. Đối bậy thời cũng được nhưng như thế là bị Duyên cười và giảm cái uy danh Tiểu Đinh Hùng. - Chịu thua chưa...Duyên cười thánh thót vì thấy nét ngượng ngùng của học trò. Tiếng Duyên cười càng làm cho Quát bối rối và mặt đỏ lên. Vừa đi anh vừa lẩm bẩm: Cô Duyên có duyên với lính... . Hai chữ Cô Duyên thời dễ vì có thể dùng Ông Quát hay Cậu Quát hoặc Anh Quát để đối lại. Hai chữ có duyên mới chính là cái rắc rối nhất. Duyên vừa là tên riêng của cô đồng thời cũng là duyên phận hay lương duyên. Tuy nhiên đứng trước chữ duyên lại là chữ có. Hai chữ có duyên đi chung với nhau càng làm cho anh khó tìm ra chữ nào để đối lại cho chỉnh. Càng suy nghĩ Quát càng phục cô giáo của mình. Không gian và thời gian đã tác động vào tâm tư làm cho nàng nghĩ ra một vế đối hóc hiểm.- Cho Quát suy nghĩ bạc đầu luôn...Duyên cười thánh thót khi nhìn vẻ mặt bí xị của Quát. Tiếng cười của nàng tinh nghịch, chế diễu mà giọng nói nhiều âu yếm làm cho người nghe không thể nào giận được. Cười một cách gượng gạo Quát nói đùa một câu khiến cho Duyên sung sướng. Mặt của nàng hồng lên và mắt long lanh hơn.- Quát sẽ tìm ra nhưng bây giờ thì chưa. Bây giờ là lúc Quát phải làm tròn bổn phận chồng của cô Duyên . Cổ ra đây thăm mà không làm tròn bổn phận thời cổ cho cấm túc dài dài...Hai người vừa đi vừa cười đùa. Duyên rưng rưng nước mắt khi thấy đời sống quá cơ cực, quá thiếu thốn của lính. Nàng thương họ phải ăn mặc rách rưới, phải sống chui rúc trong hầm trú ẩn tối tăm, ẩm thấp hoặc trong những hố cá nhân nhỏ hẹp. Phân phát cho lính quà xong Quát chỉ còn lại một ít để làm tiệc đãi cô giáo trong hai ngày ở lại thăm mình.- Tại sao Quát đi lính hả Quát?Duyên cất tiếng hỏi khi đứng cạnh Quát nhìn vào khu rừng xanh trước mặt. Đó là một thắc mắc mà nàng cần phải biết. Quát quay qua nhìn cô giáo của mình. Giọng nói của anh theo khói thuốc tan loảng trong cơn gió của buổi xế chiều.- Quát tình nguyện đi lính đầu tiên vì lý do cá nhân nhưng sau khi vào lính rồi Quát mới nhận ra là mình đã chọn lựa đúng. Mình chiến đấu cho một điều gì mà mình tin tưởng...- Quát tin tưởng điều gì hả Quát?Duyên vặn và Quát mỉm cười. Nàng cảm thấy nụ cười của người lính đầy trìu mến.- Chắc cô có nghe nói tới vụ Nhân Văn Giai Phẩm?Duyên lặng lẽ gật đầu. Nàng nhìn xuống hai bàn châm lấm bùn đất của mình. - Quát muốn được tự do. Tự do yêu thương. Tự do suy nghĩ và phát biểu cảm tưởng của mình... Tự do hoan hô và đả đảo. Dưới chế độ cộng sản không có những thứ tự do đó... Quay nhìn Duyên anh cười nói tiếp.- Tự do được yêu cô... Đó chính là điều khiến cho Quát cầm súng. Quát đi lính để cho cô được sống trong yên ổn và tự do...Duyên ứa nước mắt. Nàng nhớ tới câu nói của mình ngày xưa khi nàng và Quát đi chơi trong vườn trái cây ở Lái Thiêu. Quát có thể cao hơn cô song không thể lớn hơn cô... . Bây giờ đứng ở đây nàng mới khám phá ra một điều là không những cao hơn mà Quát đã lớn bằng nàng rồi. Quát có thể còn lớn hơn nàng nữa bởi vì nàng đang sống dưới sự che chở và bảo vệ của anh. Lần đầu tiên nàng cảm thấy mình nhỏ bé. Nàng đã hết làm thầy của Quát cũng như anh không còn là học trò của nàng nữa. Khẽ nắm lấy bàn tay chai cứng của Quát nàng thì thầm.- Cô cám ơn Quát... Quát quay qua cười. Nụ cười buồn bã.- Cô không cần cám ơn. Quát nghĩ hi sinh cho người mà mình yêu thương là một hành động tuyệt vời nhất...Duyên đáp ứng câu nói bằng cái xiết tay thật chặt trong lúc nhìn khu rừng trước mặt đổi màu thành vàng nhạt. Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 10 C hiều xuống từ từ. Cảnh đồng quê vắng lặng. Duyên ngồi nơi chiếc poncho được Quát trải trên bãi cỏ xanh cạnh con suối nhỏ. Từ con suối nhỏ này dòng nước trong vắt sẽ chảy ra một con suối lớn hơn mang tên Suối Sâu. Xa xa nước lấp lánh sáng. Đó là Hồ Đá Bàn. Suối Sâu và Hồ Đá Bàn đều chảy ra sông Vũng Gấm, để rồi nhập vào sông Đồng Nai. Quát nói với nàng như thế. Ở đâu là Sài Gòn. Nàng tự hỏi. Thế là mình đã xa thành phố một ngày. Chỉ có một ngày thôi mà tưỏng chừng như lâu lắm. Nàng ngồi đây với cảnh trí xa lạ. Lạ từng con suối chòm cây. Lạ từng bãi cỏ xanh mọc trên nền đất mịn. Lạ từng khuôn mặt của người lính đầy vẻ mệt mỏi vì chinh chiến triền miên. Ở đây cực khổ và đầy bất trắc nhưng lại có Quát. Nàng chỉ cần bao nhiêu đó thôi. Nàng bằng lòng với những gì mình có trong lúc này. Duyên nhìn chăm chú Quát từ xa đi lại. Bộ chiến y bạc màu. Đôi giày trận bê bết bùn. Mái tóc ngắn màu nâu đen. Bên hông kè kè khẩu súng lục. Quát của nàng trông đầy vẻ mệt mỏi, ưu tư, đăm chiêu, buồn rầu và khoắc khoải. Hết rồi khuôn mặt học trò với nụ cười buồn và ánh mắt nhìn thăm thẳm. Thay vào đó là khuôn mặt dạn dày sương gió, nụ cười gượng gạo, ánh mắt băn khoăn tìm kiếm. Thỉnh thoảng ánh mắt mới ngời lên nét si mê và say đắm khi nhìn nàng. Ở Quát là một nhẫn nhục và chịu đựng đến thảm thương khiến cho nàng mũi lòng ứa nước mắt. Ở Quát là một chấp nhận hoàn cảnh. Ở Quát là một hi sinh. Nàng biết Quát yêu mình nhưng anh không nói ra vì giới hạn thầy trò. Quát yêu nàng nên Quát ôm lấy mối tình vô vọng để cho nàng tự do đi lấy chồng và sống một đời sung sướng với chồng con. Quát khổ nhiều rồi. Quát hi sinh nhiều rồi. Nàng không muốn Quát khổ hơn nữa. Anh xứng đáng được hưởng ân huệ của tình yêu. Dường như trong trí não của Duyên vừa cháy lên một quyết định phát khởi từ sự xúc động và suy nghĩ chín mùi. Nàng biết nàng phải và sẽ làm gì.- Cô đang mơ mộng hả cô?Quát cười hỏi và Duyên gật đầu. Trời chập choạng tối. Quát ngồi xuống cách xa Duyên một chút. Tuy chỉ cách một gang tay nhưng vẫn có một khoảng cách. Duyên rùng mình hơi co người lại như bị lạnh. Quát lên tiếng.- Cô lạnh hả cô. Để Quát lấy áo lạnh cho cô...Duyên lắc đầu. Nàng nói gọn như ra lịnh.- Quát ngồi sát vào cô đi... Bộ Quát sợ cô rầy à...- Dạ...Gượng cười Quát rụt rè nhích tới gần một chút nhưng vẫn còn một chút xa nhau.- Chút nữa... Bộ sợ cô ăn thịt Quát sao mà Quát không dám ngồi gần... Duyên thì thầm. Giọng của nàng nhuốm chút tinh nghịch và nũng nịu. Quát cười nhích tới chút nữa. Hai thân thể chạm nhau vừa đủ để cho hai người cảm thấy gần gụi nhau hơn. Duyên cười liếc nhanh Quát và bắt gặp anh cũng đang mỉm cười liếc mình. Nàng khẽ đặt bàn tay của mình lên bàn tay chai cứng của Quát. Hơi thở thơm tho và nóng hổi của nàng phà vào cổ khiến cho người lính chiến rùng mình nổi gai ốc rồi sau đó cảm giác ấm dịu từ bàn tay của Duyên truyền sang gây thành nỗi ngất ngây lớn từ từ lên trong lòng. Từ hồi còn là học trò cho tới bây giờ anh không bao giờ nghĩ mình sẽ có được phút giây thần tiên như thế này. Mười mấy tháng đi lính anh chỉ có mỗi ước mơ gặp lại cô giáo thân yêu của mình để nghe nàng nói, nhìn nàng cười và ngắm vóc thân dịu dàng của nàng hiện về từng đêm trong giấc ngủ trở trăn.Giọng của Duyên thoảng đưa theo cơn gió đêm và tiếng côn trùng rỉ rả.- Đêm nay có trăng hôn Quát?Quát trả lời. Giọng của anh rời rạc, nghèn nghẹn như phải khó khăn lắm anh mới lên tiếng được.- Dạ... có... Trăng sáng lắm cô... Chắc trăng mười hai...- Mình ngủ ở đây hả Quát? Duyên hỏi và nàng cảm thấy giọng nói của mình không được bình thường. Dường như tiếng ngủ làm cho nàng mắc cỡ, hồi hộp, lo âu lẫn kích thích. Dù còn con gái và chưa bao giờ biết ân ái song nàng cũng được bạn gái đã có gia đình kể hoặc truyền dạy kinh nghiệm về chuyện ái ân với đàn ông. Tuy nhiên nàng chỉ nghe mà chưa bao giờ thực hành. Đêm nay, lần đầu tiên ngồi cạnh Quát ở một nơi vắng vẻ nàng cảm thấy ngượng ngùng, hồi hộp và kích thích. - Dạ... Nếu cô lạnh thời mình vào hầm ngủ... Ở trong đó chật chội nhưng ấm hơn...Duyên mỉm cười. Quát thấy trong bóng đêm nụ cười của nàng sáng rực hạnh phúc.- Cô thích ngủ ở đây. Nếu cô lạnh thời Quát ôm cô cho ấm nghe...Quát cười nhỏ. Qua bóng đêm mờ mờ nhờ sao trên trời anh thấy đôi mắt của Duyên long lanh sáng. Anh run người lên khi bàn tay mềm ấm của nàng mân mê làn da mặt cùng với mùi hương quen thuộc mà anh hằng mơ tưởng phà vào mũi của mình. Hơi thở của anh trở nên gấp rút và đứt đoạn khi thân hình mềm ấm đầy quyến dụ của Duyên tựa sát vào người. Bộ ngực con gái đè lên gây thành cảm giác rần rần như có điện chạy trên da. Đôi môi nóng hổi của nàng hôn lên mắt, lên môi anh tạo nên cảm giác rạo rực và khát khao vô hạn. Hơi thở của anh đứt đoạn, hổn hển. Người lính chiến hầu như đầu hàng trước khát khao của mình cũng như sức quyến rũ của người tình. Vòng đôi tay rắn chắc anh kéo và xiết chặt thân thể hừng hực lửa của Duyên vào sát người của mình. Mắt chạm mắt. Môi tìm môi. Nụ hôn chất ngất đam mê và đắm say. Giữa đất trời yên lặng hai kẻ yêu nhau quên bẵng thực tại. Thật lâu họ mới ngưng hôn để thở. Tiếng thì thầm của Duyên nhẹ hơn cơn gió đêm lọt vào tai Quát như lời ỉ ôi, van xin. cầu khẩn và mê hoặc.- Quát ơi... cô lạnh... Cô lạnh... Ôm cô đi Quát ơi...- Cô ơi... Duyên ơi...Quát chỉ nói có chừng đó.- Ôm em đi... Ôm chặt em đi...Duyên kêu lên bằng giọng nũng nịu có, van nài có mà thúc giục cũng có. Ngã người nằm dài trên chiếc poncho nàng nắm tay rồi kéo mạnh Quát ngã đè lên người mình. Quát cố cưỡng chống lại ham muốn song anh bất lực. Mùi hương da thịt phát ra từ thân thể còn trinh nguyên của Duyên có một sức quyến rũ và mê hoặc lạ lùng làm anh cảm thấy ngây ngất và mọi ý chí cưỡng chống lần lần bị tiêu tan. Anh yêu Duyên. Anh tôn thờ hình ảnh của cô giáo. Anh thần tượng hóa tình yêu diễm tuyệt của mình do đó anh sợ, anh không dám và không muốn đụng chạm tới thân thể của người tình mặc dù anh cũng có những khát khao và ham muốn. Tuy nhiên anh càng cưỡng chống thời sức hấp dẫn và quyến dụ càng tăng cường độ vì sự va chạm của hai làn da. Bàn tay Duyên không ngớt sờ soạng, mân mê đồng thời ghì chặt anh sát vào người của nàng. - Quỳnh Duyên... Quỳnh Duyên đây 1... Nghe rõ trả lời...Tiếng máy truyền tin vang lên đột ngột khiến cho Quát dù đang ôm Duyên trong tay cũng phải chồm người chụp lấy ống liên hợp.- Quỳnh Duyên nghe 1...- Trình Quỳnh Duyên tôi đã cho con cái vào chỗ ngủ rồi...- Quỳnh Duyên nghe 1 rõ... Quát cúp máy. Duyên cười trong bóng tối.- Quát nói chuyện với ai vậy Quát?- Dạ nói chuyện với lính... Để bảo vệ an ninh mỗi đêm đều có một tiểu đội đi kích cũng như lập vòng đai an ninh...- Cô nghe có tiếng Quỳnh Duyên. Tên của ai vậy Quát?- Dạ đó là danh hiệu truyền tin của Quát. Trung đội trưởng như Quát được phép chọn một tên làm danh hiệu để liên lạc với cấp chỉ huy...- Và Quát chọn tên Quỳnh Duyên... tên của cô...Quát cười khẽ như nhìn nhận. Duyên nắm lấy bàn tay chai cứng của anh.- Quát thương cô nhiều lắm hả Quát?- Dạ... Quát nhớ cô... Quát thương cô... Quát gọi cô hằng đêm...Duyên biết nước mắt của mình ứa ra khi nghe lời tỏ tình chân thật và ngộ nghĩnh của Quát. Vòng hai tay ôm lấy cổ Quát nàng thì thầm.- Quát ơi... Hôn cô đi Quát ơi...Tiếng kêu van nài yếu ớt khiến cho Quát thở hắt hơi dài. Chiếc áo rằn được cởi ra và vất sang bên. Người lính chiến mặc cho mọi sự. Anh chỉ có một lần yêu, một ngày để yêu. Biết đâu ngày mai anh sẽ chết vì lựu đạn, mìn, hay viên đạn của địch quân. Tại sao lại không yêu. Tại sao lại không sống dù chỉ một ngày. Duyên rợn người trong mê đắm tột cùng khi bờ môi ham hố của Quát chạm vào ngực của mình. Nàng có cảm giác kỳ lạ như trôi băng băng vào vùng sương mù tĩnh lặng rồi sau đó trồi hụp ngã nghiêng theo cơn sóng vô hình nóng hừng hực làm cho nàng như muốn ngất xỉu vì ngạt thở và thiếp mê bằn bặt. Tuy nhiên dù thiếp mê nàng vẫn nghe được tiếng người yêu thì thầm Cô ơi... cô ơi... cùng với vòng tay rắn chắc ghì xiết lấy thân thể như sợ nàng sẽ tan biến vào cõi vô cùng.Ánh mặt trời chiếu xiên xiên khiến cho Duyên mở mắt. Tiếng máy truyền tin kêu xè xè. Xoay người nằm nghiêng nàng mỉm cười mân mê cái ống liên hợp. Lính yêu có khác nhất là lính đánh giặc. Yêu mê man giữa trời sáng ánh trăng. Yêu bên cạnh tiếng máy truyền tin kêu xè xè. Ôm người yêu mà không quên khẩu súng. Yêu qua chiếc poncho lạnh và ẩm ướt trên nền đất gồ ghề và tiếng cóc nhái côn trùng rỉ rả. Đưa tay sờ soạng hai bên nàng mới biết Quát không còn nằm bên cạnh. Hồi tưởng lại những gì đã xảy ra trong đêm qua nàng thấy thân thể nóng hừng lên. Ái ân. Hạnh phúc. Quát là người tình tuyệt vời. Nàng như còn nguyên cảm giác sung sướng trên mắt môi, trên tóc và da thịt. Ông chuẩn úy của nàng yêu mê man và cuồng nhiệt. Yêu không ngừng nghỉ. Yêu như sợ không còn được dịp để yêu. Đêm qua nàng có ý khơi động sự ham muốn của Quát nhưng sau đó chính anh mới là người cuốn hút nàng vào mê đắm. Hai kẻ thực sự yêu nhau mà ái ân thời tình yêu trở thành thần thánh. Duyên hoàn toàn hạnh phúc, hoàn toàn mãn nguyện. Nàng đã cho Quát, cho hết những gì nàng có bởi vì nàng nghĩ anh xứng đáng được hưởng hơn người khác. Đó là cách tưởng thưởng cho người lính chiến như Quát. Nó tuyệt vời hơn huy chương mà người ta gắn lên áo của anh. Duyên mỉm cười khi nghĩ tới điều đó. Mặc dù nắng lên cao nhưng nàng cứ nằm yên. Nàng mệt. Nàng rã rời. Hơn nữa nàng muốn Quát trở lại để nâng nàng dậy. Nàng muốn được anh cưng chiều. Nghe bước chân vang động và càng lúc càng gần Duyên nhắm mắt lại giả vờ ngủ.- Cô ơi...Tiếng Quát gọi bên tai làm cho Duyên nghĩ thầm.- Yêu người ta mệt gần chết mà cứ gọi cô ơi hoài... kỳ ghê...Nghe tiếng xột xoạt và chiếc poncho nhúc nhích nàng biết Quát ngồi xuống.- Cô ơi... Dậy đi cô... trưa rồi...Duyên vòng tay ôm lấy cổ Quát và ghì xuống cùng với tiếng thì thầm.- Quát hôn cô đi rồi cô mới chịu dậy...Tuy vẫn còn nhắm mắt nhưng Duyên biết Quát sắp sửa hôn vì nàng nghe được hơi thở có mùi thuốc lá phà vào mũi của mình. Mùi thuốc lá hăng hăng nhưng bây giờ lại thơm tho. Chiếc áo trận lâu ngày chưa giặt bây giờ cũng không còn có mùi hôi hám nữa mà lại thơm tho hơn hôm qua. Có phải tình yêu biến đổi cảm nghĩ của mình. Duyên hỏi. Có phải yêu là chấp nhận hết cái xấu cái tốt, cái đáng yêu cái đáng ghét, cái giàu sang và cái nghèo hèn. Yêu Quát nàng yêu luôn cái mùi mồ hôi, mùi tóc khét, mùi quần áo ẩm mốc và thân thể hôi hám. Yêu Quát nàng yêu luôn mùi lính chiến của anh.Quát hôn thật nhẹ và thật chậm lên môi mà Duyên cảm thấy thân thể mình rung chuyển từng đường gân sớ thịt. Không chịu được nàng mở mắt ra. Cái mà nàng nhìn thấy là nụ cười của Quát. Lần đầu tiên thấy anh cười nàng đã lao đao. Bây giờ nàng còn lao đao nhiều hơn. - Quát ơi...- Dạ... Cô muốn gì hả cô?- Muốn gọi tên Quát hoài... Muốn Quát ngồi bên cạnh cô hoài...- Vậy hả cô... Như vậy là cô phải thành vợ lính... Cơ cực, buồn và khổ lắm cô ơi...- Tại sao vậy?- Bởi vì lính nghèo cho nên vợ con phải cơ cực. Lính xa nhà nên vợ lính phải buồn. Lính chết nên vợ con phải khổ...Duyên im lặng. Tuy đã nghe nói như vậy nhưng nàng chưa hình dung ra cho tới khi ở đây. Phải thấy và phải sống bên cạnh Quát nàng mới biết là anh khổ cực như thế nào. Cũng như có uống bia nàng mới biết say như thế nào. Không ai không sợ chết nhưng chính Quát của nàng mới sợ chết hơn ai hết bởi vì người lính biệt động như anh phải đối diện với cái chết thường xuyên. Nghĩ tới cái chết hoài. Nếu yêu là sự truyền nhiễm tình cảm thời chết cũng là sự truyền nhiễm của lo sợ. Đêm qua sau khi ân ái với nhau lần đầu tiên, Quát đã nói với nàng như vậy. Anh nói về lòng thương nhớ và nỗi sợ chết. Càng sợ chết anh càng nhớ thương. Càng nhớ thương anh càng muốn sống. Dù sống với buồn đau. Sống để gặm nhắm mối tình tuyệt vọng của mình. Sống với hi vọng một ngày nào đó gặp lại nàng.- Quát có làm gì hôn Quát?- Không... Cô muốn đi đâu?Duyên cười nhìn sâu vào mắt người tình.- Quát đừng kêu cô nữa. Quát là chuẩn úy mà...Quát cười hiền.- Chuẩn úy với ai chứ với cô Quát chỉ muốn làm học trò của cô...Duyên cười hắc hắc. Nàng hơi đỏ mặt khi thấy Quát nhìn đăm đăm vào ngực mình. Cài lại mấy cái nút áo bị hở nàng đùa.- Chuẩn úy muốn gì nữa đây chuẩn úy... Xụm bà chè rồi mà chưa tởn à...- Chưa... Lính biệt động mà... Biết chết mà vẫn nhào dô chiếm mục tiêu huống hồ gì xụm bà chè...Quát cười giơ tay cầm cái ống liên hợp lên khi nghe có tiếng nói vọng ra. Duyên nghe anh nói chuyện với người nào đó mà nàng đoán là cấp chỉ huy vì nghe Quát nói năng lễ phép. Lát sau Quát thở dài nhè nhẹ sau khi ngưng nói. Thấy nét mặt buồn và lo âu của anh Duyên vặn.- Có chuyện gì vậy Quát?Ngập ngừng giây lát anh mới nói nhỏ.- Dạ hành quân. Sáng mai Quát cùng với trung đội di chuyển ra Tân Uyên để họp với đại đội. Nguyên tiểu đoàn sẽ đi Tây Ninh...Duyên thở dài hắt hiu. Vui chưa trọn mà buồn đã tới rồi. Tới nhanh hơn nàng tưởng. Chỏi tay đứng dậy xong đưa tay cho Duyên nắm để kéo nàng đứng lên Quát cười nói với giọng buồn nhiều hơn vui.- Ít nhất mình cũng còn có được mười mấy tiếng đồng hồ bên nhau... Cô ơi...Nhìn Duyên trong bộ quân phục rằn ri anh cười tiếp. - Cô mặc quần áo lính oai lắm...Duyên cười chúm chiếm. - Cô mà giả làm lính đi theo Quát chắc không ai biết... Quát chịu cho cô đi theo hôn?Vừa nói nàng vừa vòng tay ôm lấy cổ người tình như vòi vĩnh và năn nỉ. Quát hơi lưỡng lự rồi lắc đầu.- Không được đâu cô ơi... Nguy hiểm và cực khổ lắm...Cười hắc hắc anh tiếp.- Bộ cô muốn đi theo xem Quát có cô bồ nào nữa hả? Duyên gật đầu lia lịa.- Phải rồi... Người như Quát đi đâu cũng được người ta thương hết... Cô ghen...Vòng tay kéo Duyên vào sát người của mình Quát thì thầm.- Quát yêu cô... Quát chỉ biết có một mình cô thôi. Sống yêu cô mà chết cũng yêu cô... Duyên ứa nước mắt. Nàng nghĩ tới ngày mai. Nàng nghĩ tới một điều không muốn nghĩ. Tới một điều mà nàng sợ không dám nghĩ. Sự mất mát. Sự chết. Sự chia lìa. Sự xa cách. Nghĩ tới lúc không còn được thấy ánh mắt, được nhìn nụ cười, được nằm trong vòng tay người yêu nàng muốn òa khóc. - Cô ơi... Quát mời cô đi ăn cơm lính cho biết...- Cô cần phải sửa soạn một chút trước khi ăn...Quát cười khi nghe Duyên nói. Kéo nàng đi về hầm trú ẩn anh đứng chờ nàng đánh răng, rửa mặt và chải sơ lại mái tóc xong hai người đi về phía chòm cây. Ba người lính đang ngồi chờ. Duyên nhận thấy có trung sĩ nhất Mạnh, trung đội phó của Quát. Còn hai người kia là Hàn và Tấn.- Cô ngủ ngon không cô ?Mạnh lên tiếng hỏi Duyên. Khẽ liếc Quát nàng cười đáp.- Lạnh quá tôi ngủ không được...Quát cười cười xen vào.- Bả ôm tôi khít rịt mà bả còn kêu lạnh. Đắp hai cái mền mà vẫn than lạnh...- Sao chuẩn úy không đưa cô vào trong hầm ngủ ấm hơn...- Bả muốn ngủ ngoài trời cho biết. Bả muốn biết lính cực khổ như thế nào...Ba người lính của Quát cười ha hả. Duyên vui vẻ góp chuyện.- Tôi tính giả làm lính đi theo ổng mà ổng không chịu... Chắc ổng có cô nào chờ ở Tây Ninh nên không dám cho tôi theo...Mạnh cười nói đỡ giùm cho cấp chỉ huy của mình.- Cô khỏi lo cô ơi. Tôi thấy ổng đâu có ai. Mấy lần tụi này rủ ổng đi động mà ổng đâu có chịu đi...Duyên quay qua hỏi Quát.- Đi động là đi gì hả anh?Tấn và Hàn lăn ra cười. Mạnh cười ha hả nhìn cấp chỉ huy. Riêng Quát thời đỏ mặt làm thinh không trả lời. Nhai cơm xong Mạnh mới lên tiếng.- Đi động là chơi đĩ đó cô. Tụi này rủ ông đi hoài mà ổng hổng chịu đi. Ổng trung thành với cô lắm đó... Ổng nói với tôi ổng muốn để dành cho cô đó...Tới phiên Duyên đỏ mặt vì mắc cỡ khi hiểu được lời nói bông đùa của Mạnh. Nàng thầm hãnh diện và sung sướng vì tình yêu của Quát dành cho mình. - Em ăn thử cơm lính cho biết...Quát nói trong lúc đưa cho Duyên chén cơm. Nàng mỉm cười vì Quát gọi mình bằng em. Thật ra Quát trông không trẻ hơn nàng bao nhiêu. Có thể trông anh còn già hơn vì nắng mưa, gian lao và vất vả của đời lính. Ở đây không ai biết nàng lớn hơn Quát sáu tuổi. Lính cũng không biết Quát là học trò của nàng. Duyên đưa tay ra đón chén cơm Quát trao cho nàng. Cơm màu ngà ngà chứ không trắng. Chén nhựa ngã màu vàng lem luốc và sờn mẻ khắp nơi. Nếu ở nhà chắc ba má và nàng sẽ không dùng cái chén như vầy để ăn cơm. Trên tấm poncho bày vỏn vẹn một dĩa thịt ba lát, một tô canh rau dền với vài con tôm khô lỏng bỏng. Duyên ăn chậm và chỉ ăn có một chén cơm rồi buông đũa. Hàn cười nói.- Cô ăn thêm đi cô... Còn nhiều cơm và đồ ăn lắm... Tụi này nấu cho ngày mai luôn...Duyên cười lắc đầu nhìn Quát.- Tôi ăn ít để giữ eo không thôi ông chuẩn úy ổng chê...Quát ăn nhanh rồi đứng dậy. Sau khi nói lời cám ơn với Mạnh, Hàn và Tấn xong Duyên đi về chỗ ngủ của mình. Biết sắp sửa di chuyển nên lính lo sửa soạn. Quát cũng bỏ đi chừng một tiếng đồng hồ mới trở lại. Xế chiều anh rủ Duyên đi bộ lên hồ Đá Bàn xem phong cảnh. Đang đi anh chợt nắm tay Duyên rồi xiết chặt lại.- Quát sẽ đưa cô ra Tân Uyên để cô đón xe về Sài Gòn ngày mai...Duyên gật đầu im lặng bước.- Cô buồn hả cô?Duyên lại gật đầu. Dường như nàng có điều gì phải suy nghĩ nên chỉ trả lời bằng cách gật đầu. - Chừng nào Quát mới về thăm cô?Ngập ngừng thật lâu Quát mới thở dài cất giọng khàn đục và nằng nặng như có nước mắt.- Quát không biết... Quát cũng không thể hứa với cô. Về được là Quát về liền... Quát nhớ cô lắm...Duyên quay qua nhìn Quát. Khuôn mặt của nàng nhạt nhòa nước mắt. Chỉ còn một đêm nữa thôi là nàng sẽ trở về với đời sống của mình. Nàng sẽ xa người yêu. Nàng sẽ đi lấy chồng. Nàng biết Quát sẽ khổ. Nàng biết mình cũng sẽ khổ. Mấy câu thơ vang vang trong trí của nàng. Và một ngày kia tôi phải yêu. Cả chồng tôi nữa lúc đi theo. Những cô áo đỏ sang nhà khác. Gió hỡi làm sao lạnh rất nhiều... . Sống mà không có tình yêu buồn lắm. Yêu mà không được sống với người mình yêu thời cuộc sống sẽ mất đi nhiều ý nghĩa. Tuy nhiên sống là bị ràng buộc dù ít hay nhiều. Quát là lính chiến. Nàng là thầy của Quát. Giới hạn đó hầu như nàng không thể vượt qua. - Cô nghĩ gì vậy cô?- Quát có nghĩ mình sẽ gặp lại nhau không Quát?Đang đi Quát hơi chậm bước lại nhìn Duyên rồi cất giọng buồn. Giọng của anh nhẹ và buồn như làn gió lan trên mặt hồ Đá Bàn được nhìn thấy trong tầm mắt.- Quát hi vọng như vậy. Tuy nhiên dù ở đâu Quát vẫn yêu cô, mãi mãi yêu cô...Duyên nghe lòng mình bật khóc. Nàng muốn nói cho Quát biết mình sẽ phải đi lấy chồng nhưng dường như có cái gì chận nghẹn ngay cổ khiến cho nàng không thể nói nên lời. Có lẽ nàng không muốn cho người mà mình thương yêu phải buồn khổ ngay lúc này. Hãy để cho Quát hưởng hết niềm vui ở bên nàng. Hãy đễ cho Quát tận hưởng những gì nàng cho anh. Rồi sau này anh có đau khổ thời niềm đau đó làm anh sẽ nhớ, sẽ yêu nàng mãi mãi. Tình yêu đó anh sẽ cưu mang suốt cuộc đời. - Hồ nước đẹp lắm Quát ơi...Nghe giọng của người tình nũng nịu, âu yếm và vui vẻ Quát cười hôn lên má- Đẹp hả cô... Quát cho cô đó...Duyên cười hôn lên mái tóc vàng cháy và khô cứng của Quát.- Của hai đứa mình mà. Mai mốt khi đất nước thanh bình mình trở lại đây cất nhà ở nghe Quát...Nắm tay người yêu Duyên cười bước tới gần hơn nữa. Mặt nước gờn gợn sóng và lấp lánh sáng dưới ánh nắng xế chiều. Gió hiu hiu. Quang cảnh vắng lặng. Mùi hương thoang thoảng tiết ra từ thân thể của Duyên theo gió nhẹ lan vào mũi làm cho Quát cảm thấy ngây ngất và rạo rực. Vòng tay kéo sát Duyên vào người của mình anh hôn lên tóc, lên mắt môi của nàng. Dường như anh biết mình không còn nhiều thời giờ. Sáng mai hai người sẽ chia tay và có thể không bao giờ gặp lại. Làm sao anh biết trước được chuyện gì xảy ra ngày mai, ngày mốt và xa hơn nữa. Đêm mông lung. Trăng sáng mặc dù có lúc bị mây che. Gió mùa hè man mát lẫn chút hơi nước và mùi hương của hoa cỏ dại từ khu rừng xa tít lan về. Nằm gối đầu lên tay Quát Duyên im lặng nhìn vầng trăng mười ba sáng vằng vặc song thỉnh thoảng lại chìm mất trong mây khiến cho toàn vùng khi sáng khi mờ. - Quát ngủ hả Quát?- Dạ chưa... Quát mỉm cười xoay người nhìn Duyên.- Nằm bên cô làm sao mà ngủ được...Duyên cười thánh thót. Hơi cựa mình nàng cầm lấy bàn tay người tình đang đặt trên ngực mình. Khẽ mân mê bàn tay chai cứng nàng hỏi một câu đã hỏi nhiều lần.- Chừng nào Quát về thăm cô hả Quát?- Dạ... Khi nào về được Quát về liền...- Mai mình xa nhau cô sẽ nhớ Quát nhiều...Tiếng thở dài hắt hiu của người lính chiến vang lên kèm theo câu nói.- Quát cũng vậy...- Quát cẩn thận nghe Quát. Cô không muốn Quát chết đâu...- Dạ... Quát sẽ nhớ lời cô dặn. Quát sẽ sống để gặp lại cô...Duyên đưa tay lên sờ soạng. Bàn tay ươn ướt. Nàng biết Quát khóc. Tự dưng nàng có cảm tưởng là sẽ không bao giờ gặp lại người tình nữa. Dường như nàng có cảm tưởng Quát sẽ chết. Ý nghĩ bùng ra làm đông cứng thân thể khiến cho nàng bật khóc.- Quát ơi... Quát hứa với cô là Quát sẽ trở về nghe Quát... Dù cô có lấy chồng Quát cũng phải trở về gặp cô nghe Quát...Quát cảm thấy hồn mình rã rời. Anh linh cảm đây là lần gặp gỡ cuối cùng. Rồi đây cô Duyên sẽ đi lấy chồng... . Mình sẽ không bao giờ nhìn thấy cô nữa. Không biết nghĩ gì mà Duyên trườn mình đè lên người của Quát cùng với tiếng thì thầm.- Quát ơi... Cô yêu Quát... Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 11 P hi trường Biên Hòa. 3 giờ chiều. Lính ới nhau nhảy xuống xe đi lại cho giản gân cốt. Suốt cả ngày ngồi trên quân xa Quát cảm thấy hai bàn chân tê cóng và người rã rời. Anh đưa tay lên che miệng ngáp. - Bả quần chuẩn úy suốt đêm hả chuẩn úy? Mạnh cười chúm chiếm hỏi khi thấy cấp chỉ huy mặc mũi bơ phờ và ngáp vắn ngáp dài. Quát cười nói đùa với Mạnh. - Điệu này mai mốt chắc tôi dặn bả đừng lên thăm tôi nữa... Hai đầu gối gần sụm rồi lội làm sao nổi... Mạnh cười ha hả. - Coi vậy chứ vài ngày là ông lại thèm. Cái đó người ta nói ăn quen nhịn hổng quen... Quát đỏ mặt. Như không muốn nói về chuyện đó anh cúi xuống nhấc túi quân trang của mình. Lính xếp hàng chờ lên máy bay. Ngồi trong lòng chiếc máy bay chật hẹp nồng nặc mùi lính, anh nhắm mắt lim dim ngủ. Hình ảnh Duyên hiện ra. Nụ cười tình tứ. Ánh mắt long lanh. Thân thể nàng ấm êm chất ngất đam mê. Suốt đêm hôm qua hai người không rời nhau. Họ yêu nhau như chưa bao giờ được yêu. Họ yêu nhau như sợ, như biết sẽ không còn có dịp gặp lại nhau. Trong mê đắm tột cùng có lúc anh ứa nước mắt và Duyên bật khóc vì nỗi ám ảnh sẽ mất nhau. Bánh phi cơ chạm phi đạo thành âm thanh chát chúa khiến cho Quát tỉnh cơn mơ ngủ. Lại xuống phi cơ. Lại lên xe. Điểm xuất phát là Tây Ninh và điểm tới là một vùng đâu đó trong mật khu Dương Minh Châu. Quát chỉ biết vậy thôi. Chuẩn úy trung đội trưởng cũng không biết nhiều mà có biết cũng không được phép tiết lộ. Trưa hôm đó quân xa dừng lại vì không thể đi hơn nữa được. Lính phải lội. Đại đội 1 được giao mở đường. Trung đội 1 của Quát lãnh vinh dự đi đầu. Lính xì xầm nhưng đi thời vẫn đi. Trưa nắng cháy da. Mồ hôi chảy thành dòng. Cỏ tranh sắc hơn dao cạo cứa nát quần ào, cắt sướt thịt da làm rướm máu. Mồ hôi chảy xuống gặp vết sướt gây xót buốt và ngứa ngáy vô cùng. Chiều dừng quân nghỉ. Lính hì hục đào hố cá nhân xong lo nấu cơm. Ăn xong trời cũng vừa xụp tối. Đứng ngắm núi Bà Đen mờ mờ Quát nhớ cô giáo của mình vô cùng. Nhớ thân thể mềm ấm của nàng. Nhớ môi hôn ngọt ngào. Nhớ đôi mắt đen long lanh cười. Tiếng gọi tên thiết tha nũng nịu. Bây giờ xa thật xa. Trăm cây số đường chim bay mà cách xa ngàn trùng. Chỉ hơn giờ máy bay mà đi hoài không tới. Trong tiếng côn trùng rỉ rả, tiếng chim kêu quang quác hòa với tiếng vượn hú dài lê thê giữa đêm hoang vắng anh như nghe được giọng cười chất ngất hạnh phúc của Duyên. Một tháng hay ba mươi ngày. Lính lội te tua thời Quát cũng tả tơi như cái mền rách. Đụng mỗi ngày. Nhỏ thôi nhưng cũng có người chết hay bị thương. Bộ đội Bắc Việt khôn ngoan tránh đụng lớn mà chỉ đánh lẻ tẻ. Liệu đánh thắng thời đánh mà đánh không thắng thời né tránh rồi chờ tới lúc mở cuộc tập kích bất ngờ. Biết trước ý định của địch cho nên phe ta lo tìm kiếm nơi chôn dấu vũ khí, lương thực và phá hủy căn cứ hậu cần của địch. Một tháng rưởi. Lính mừng vui khi được lịnh rút. Ngồi chờ trực thăng tới bốc về căn cứ Quát nghe lòng xôn xao và nôn nóng. Duyên và Sài Gòn. Ánh mắt long lanh tình tự. Nụ cười hạnh phúc. Khuôn mặt. Mái tóc. Tất cả làm ấm lòng người lính chiến. Uể oải ngồi dậy Duyên đưa tay xem đồng hồ. 8 giờ sáng. Nàng muốn nằm lại giường để suy nghĩ một điều đang làm mình lo âu song không thể nói với bất cứ ai kể cả cha mẹ và nhất là người chồng sắp cưới của mình. Chỉ còn ba ngày nữa là đám cưới. Con gái lấy chồng thời vui mừng song Duyên lại khác. Nàng buồn và lo nhiều hơn. Tuy nhiên mọi sự đã được xếp đặt và nàng chỉ còn biết vâng theo. Điều khiến cho nàng âu lo chính là triệu chứng tắt kinh sau khi trở về từ Tân Quyên. Có thể mình bị trễ kinh. Nàng nghĩ như thế và cầu mong ý nghĩ đó đúng. Tuy nhiên bằng linh cảm nàng biết mình có thai với Quát. Trong khi ái ân với Quát nàng mong ước có một đứa con và nàng cảm nhận điều đó sẽ thành tựu. Nàng muốn hoãn lại đám cưới với hi vọng Quát sẽ trở về. Nàng chờ đợi ngày về của Quát trong khắc khoải. Nàng muốn gặp lại Quát để nói cho anh biết mình đã có thai. Nàng tin là Quát sẽ sung sướng và bằng lòng cưới nàng làm vợ. Nàng biết nàng yêu Quát. Nàng biết Quát cũng yêu mình. Bây giờ Quát không còn là học trò của nàng nữa do đó sự dị nghị hay chê bai của thiên hạ cũng không còn. Tuy nhiên Quát đi biền biệt. Không lá thư thăm hỏi. Không lời nhắn tin. Ngày ngày, trong trường cũng như ở nhà, nàng mỏi mòn chờ tin người lính đi không biết bao giờ trở lại. Nửa tháng trôi qua. Càng gần tới ngày đám cưới nàng càng thêm lo âu và thất vọng. Rồi một tuần trước ngày cưới. Duyên hầu như tuyệt vọng. Đêm đêm trong phòng riêng nàng ôm chiếc áo rằn của Quát mà mơ tưởng và cầu mong anh trở về. Sự có mặt của anh sẽ giúp nàng thêm can đảm hủy bỏ hôn ước với người chồng sắp cưới. Hai ngày trước khi cưới ba người anh trai của nàng, dù đang ở trong lính cũng trở về dự ngày vui của đứa em gái duy nhất. Duyên gượng vui vì sự có mặt của họ. Nàng cố giấu vẻ ủ ê, lo âu và buồn rầu không cho người thân biết. Rồi chuyện gì tới phải tới. Thứ bảy. Nhà trai rước dâu. Duyên mặc áo cưới mà nước mắt lưng tròng. Nàng gọi thầm hai tiếng Quát ơi giữa tiếng cười nói chúc tụng của mọi người. Chiếc Honda len lỏi giữa rừng xe cộ của ngày thứ bảy. Quát lẩm bẩm vì xe chạy chậm mặc dù anh lái xe ôm đã cố gắng chạy nhanh theo sự thúc hối của khách. Xe quẹo vào con hẻm bên hông rạp Văn Hoa rồi dừng lại ngay cổng nhà của Duyên. Ngước nhìn tấm bảng có hai chữ VU QUI Quát hồi hộp và lo âu. Thấy một thanh niên đang đứng hút thuốc trước cổng Quát hỏi nhỏ.- Có chuyện gì vậy anh?Thanh niên vui vẻ trả lời.- Đám cưới. Hôm nay là đám cưới của Duyên, em gái tôi...Quát thẩn thờ lập lại.- Đám cưới... đám cưới... cô Duyên...Thấy Quát mặc quân phục Biệt Động Quân thanh niên vồn vả bắt tay anh rồi cười nói.- Tôi là Thành, anh ba của Duyên. Chắc anh tới dự đám cưới của Duyên. Mời anh vào nhà uống ly rượu...Cười gượng bắt tay Thành Quát nói nhỏ.- Dạ cám ơn anh. Tôi là học trò của cô Duyên. Tôi đi lính ở xa... Hôm nay tôi về thăm nhưng cô Duyên bận nên tôi xin để dịp khác... Nhờ anh nhắn lại với cô Duyên là tôi có trở về thăm... Không để cho Thành nói thêm Quát quay lưng bước thật nhanh. Đứng nhìn theo bóng người lính biệt động mất nơi ngã ba Thành mới trở vào nhà. Thấy Duyên đang ngồi trò chuyện với mấy cô phù dâu Thành khều em gái ra chỗ vắng.- Em có quen với ai là lính biệt động không?Duyên hấp tấp hỏi. Giọng của nàng như lạc đi.- Dạ có... Ông ta đâu rồi?Thành lắc đầu thở dài.- Ông ta nói về thăm em mà gặp đám cưới nên hẹn khi khác sẽ trở lại... Ông ta có nói là học trò của em... Duyên ứa nước mắt. Nàng biết Quát sẽ không bao giờ trở lại để gặp nàng. Rồi đây nàng sẽ mất Quát vĩnh viễn. Nàng kêu thầm trong trí não bềnh bồng của mình.- Quát ơi... Sao Quát về trễ vậy Quát ơi... Đêm hôm đó trong quán bia ôm dọc theo xa lộ Biên Hòa có một người lính trẻ im lìm ngồi uống rượu. Vỏ 33 nằm lăn lóc. Khói thuốc lá vàng tay. Nâng ly bia lên uống một hơi cạn anh lấy đũa gõ vào ly và nghêu ngao ngâm nga. Giọng của người lính nghèn nghẹn như có nước mắt. - Từ chiến tuyến ta trở về phố thịKhắp phố phường lạc lõng bước chân hoangÔm cô đơn ta tìm đến các nàngLà chiêu đãi với son vàng vay mượnDưới đèn màu bên chung say ngất ngưỡng Tạm quên đời bằng tiếng nhạc truy hoanTình làm chi ôi ngang trái phũ phàngKhi chinh chiến mua đời ta trọn vẹn... Ngâm thơ xong mắt anh như ứa lệ và tiếng gọi vang lên âm thầm. - Cô ơi... Cô quên sao cô... Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 12 M ột ngày có 24 giờ. Một giờ có 60 phút. Một phút có 60 giây. Thời gian thật dài và cứ như vậy mà trôi đi. Những ly rượu đế cháy gan. Khói thuốc vàng tay. Súng nổ. Người chết. Máu chảy. Mọi thứ đều không làm vơi đi nỗi khổ đau cực cùng cũng như nỗi nhớ thương đòi đoạn trong lòng người lính chiến si tình tên Quát. Đêm chập chờn thức ngủ với tiếng đại bác hú qua đầu và hình ảnh của cô Duyên sáng rực trong tâm tưởng. Nụ hôn của nàng còn đọng hương thừa trên môi. Tiếng cười, giọng nói của nàng còn âm ba hoài hoài không bao giờ nguôi ngoai. Da thịt nàng mềm ấm. Bàn tay nâng niu ân cần. Cứ mỗi lần nghĩ đế Quát ứa nước mắt. Anh không còn hi vọng dù nhỏ nhoi để gặp lại người mình thương yêu. Hai mảnh đời xa lạ cách ngăn. Duyên bây giờ đã an phận chồng con. Còn anh đời chiến binh dạt theo cường độ của chiến tranh. Tây Ninh. Trảng Lớn. Mỏ Vẹt. Phước Long. Hớn Quản. Đồng Xoài. Bù Đăng. Bù Đốp. Lộc Ninh. An Lộc. Pleiku. Kontum. Ban Mê Thuột. Chuẩn úy Quát bây giờ đã thành trung úy. Nắng của trời và lửa của người làm khô cằn thân xác và héo úa tâm hồn. Đời sống buồn tênh. Lâu lâu về lại Sài Gòn rồi vội vả bỏ đi như muốn quên hay chạy trốn một hình ảnh, một khuôn mặt, một chuyện tình mà biết dù cố quên sẽ không bao giờ mình quên được. Bến Sỏi. Hè. 1974. Quán rượu tồi tàn. Chiếc bàn cây ọp ẹp. Năm cái ghế đẩu lỏng chỏng. Đốt điếu Bastos xanh, rít hơi thật dài rồi nhả khói ra từ từ Quát cất giọng khàn đục nói với Hàn, người lính mang máy cho mình.- Dô đi Hàn... Mai chắc tụi mình phải dậy sớm rồi...Đưa chung rượu đế lên Hàn nhìn màu rượu đùn đục và lợn cợn cặn. Bính, thiếu úy đại đội phó của Quát lè nhè. - Ông thầy nói đúng đó... Em không xỉn là còn lâu lắm em mới được về thành phố...- Phố gì thiếu úy... Cái phố Bến Sỏi này... sợ còn nhỏ hơn cái Chợ Đũi của tui...Mạnh, thượng sĩ thường vụ cười khằng khặc.- Thì mày cứ coi như ở phố đi... Còn hơn mày lội trong mật khu Hố Bò... Quát im lặng nhìn ra bờ sông Vàm Cỏ Đông. Nước đục lờ lợ màu vàng của đất núi và lặng lờ dường như không chảy. Đây cách biên giới Việt Miên không xa. Bên kia sông mấy ngôi nhà lá khuất trong chòm cây xanh. Tiếng xe rì rầm rồi lát sau đoàn công voa xuất hiện. Trên xe lính mặc đồ rằn ngồi im. Có lẽ họ ngủ sau chiếc nón sắt. Ực cạn chung đế Mạnh nói với Quát.- Mấy thằng 33 đi rồi thời mai tới phiên mình đó ông thầy...Quát gật đầu cầm lấy chung đế của Mạnh đưa sang trong lúc vẫn mơ màng nhìn dòng sông nước lấp lánh sáng của một ngày tháng 6.- Chuyến này tôi coi bộ nặng nghe hai ông...Quát cười nói với Bính và Mạnh. Bính, biệt danh Bính Nhè vì chỉ cần uống một chung đế là bắt đầu lè nhè nói chuyện tiếu lâm.- Trung úy... Tôi thấy bà chủ quán cứ đá lông nheo với ông hoài... Ông không dô uổng lắm...Liếc nhanh bà chủ quán còn trẻ Quát cười lắc đầu.- Thôi tôi ngại lắm... Mấy cái vụ ái tình lẽ này tôi không muốn dính vào... Ông dô đi...Bính cười hặc hặc.- Bả không chịu tôi... Tôi thử mấy lần mà bả cứ làm lơ... Ông dô đi không uổng của trời... Mặc dù có lời hối thúc của Bính Quát vẫn cười lắc đầu. Mạnh khà tiếng lớn sau khi ực cạn chung đế. Đốt điếu thuốc anh xen vào.- Thiếu úy mới về nên hổng có biết ông thầy là kẻ chung tình nhất thế gian... Tụi này giới thiệu cho ổng mấy em ngon ơi là ơi mà ổng cứ lờ đi. Ổng làm như ổng thiến rồi...Ba, chuẩn úy trung đội trưởng trung đội 2 cười khặc khặc.- Ổng thiến chứ còn gì nữa. Ông Mạnh còn nhớ con nhỏ Dung hôn?Mạnh chắt lưỡi hít hà.- Nhớ sao không nhớ. Trời ơi em Dung, nữ sinh của trường Tây Ninh xinh như mộng, thơm như mít đó làm tôi thèm chảy nước miếng. Nó mê ông thầy gần chết thế mà ổng lại phớt tỉnh ăng lê làm tôi tức ói máu...Quay sang Quát đang ngồi nhìn dòng nước đục đầy lục bình Mạnh cà khịa.- Tôi hỏi thật ông thầy nghe ông thầy có liệt hôn?Bính, Ba và Hàn phá ra cười. Ngay cả Quát cũng phải bật cười vì câu hỏi của ông thượng sĩ thường vụ. Chỉ có Mạnh mới dám hỏi câu này bởi vì anh với Quát quen nhau lâu, từng sống chết với nhau nên xem nhau như anh em. - Tôi liệt rồi ông ơi...Quát cười cười trả lời. Mạnh lắc đầu rít hơi thuốc.- Tôi không tin... Phải chi có cô Duyên ở đây để tôi hỏi cổ... Bốn người lính không ai thấy được nét thoáng buồn hiện ra trên mặt của Quát. Người lính chiến rưng rưng nước mắt khi nhìn trên dòng sông hiện lên hình bóng của cô giáo tên Duyên. Nụ cười. Giọng nói. Ánh mắt nhìn. Bàn tay mềm ấm. Thân thể ngọc ngà đọng mùi hương ái ân trong đêm trăng mờ ở Tân Uyên. Nghe như xa xôi lắm. Nghe như lạ lùng quá. Cô Duyên giờ chắc đã chồng con năm ba đứa. Cô Duyên giờ đang sống hạnh phúc bên chồng. Thôi nhớ làm chi cho thêm đau. Thôi nhớ làm chi giờ đã xa nhau. Tình yêu nào cũng phai theo dấu bụi mờ thời gian. - Ông thầy buồn hả ông thầy?Mạnh lên tiếng vì dường như anh hiểu mình vô tình khơi động lại nỗi đau buồn của cấp chỉ huy. Quát quay lại cười với bốn người lính của mình.- Buồn gì... Chuyện cũ rồi... Chỉ mình không quên được thôi...Vỗ vai Ba ngồi bên cạnh Quát cười tiếp.- Dô đi ông... Nhậu cho đã rồi mai mình đi...- Đi đâu ông thầy?Ba hỏi trước khi ực cạn chung đế.- Chắc Đồng Xoài... Bính chắt lưỡi buông tiếng chửi thề.- Mẹ... Tôi tưởng tránh được cái vùng đó té ra lại...Ba bật cười sằng sặc.- Chạy trời không khỏi nắng thiếu úy ơi... Tôi thích Đồng Xoài hơn Tây Ninh... Mạnh cười cười nhìn Quát trong lúc rót rượu vào chung. Quát cũng cười nhìn người lính mà anh xem như là bạn thân nhất của mình. Dù cấp bực khác nhau nhưng tuổi tác, tính tình và sở thích lại giống nhau nên hai người chơi rất hợp gu. Chỉ có Quát mới biết tuy chỉ là hạ sĩ quan nhưng Mạnh đang học năm thứ ba văn khoa. Chỉ có Quát mới biết vì lý do gì mà Mạnh lại không được đề nghị đi học sĩ quan mặc dù quân đội đang thiếu thốn các cấp chỉ huy như trung đội trưởng và đại đội trưởng. Cũng chỉ có Mạnh mới được Quát kể cho nghe mối tình học trò của mình. Cũng chỉ có Mạnh mới biết Duyên không phải là vợ của Quát.- Mạnh... Ông thích ở vùng nào. Tây Ninh hay Đồng Xoài?Ba lên tiếng hỏi Mạnh, người lính cấp bậc thấp nhưng có kinh nghiệm chiến trường hơn mình. Liếc nhanh Quát Mạnh cười trả lời.- Tôi không thích hai chỗ đó. Tây Ninh và Đồng Xoài là hai mặt trận lớn của vùng 3. Nói cho rõ nghĩa hơn là cả hai địa điểm đó đều nằm trên trục tiến quân của bộ đội Bắc Việt về Sài Gòn. Mình ở đó là đưa mặt ra cho bộ đội nựng... Hàn bật cười hắc hắc vì câu nói tiếu lâm của Mạnh. Ba và Bính đồng gật đầu. Dù uống khá nhiều rượu họ cũng còn chút tỉnh táo để hiểu Mạnh muốn nói điều gì. Quát cựa mình duỗi hai chân thẳng ra khi nghe tiếng của bà chủ quán vang lên bên tai của mình.- Trung úy có cần thêm rượu không trung úy?Quát hơi mỉm cười vì thấy tám con mắt của bốn người lính dưới quyền đang nhìn mình trân trân. Cái nhìn của họ có ý nghĩa như thế này: Dô đi trung úy... Trời ơi bả chịu đèn mà ông cứ lửng lơ con cá vàng. Coi chừng bả nghĩ ông liệt... - Chị có cái gì dằn bụng không. Phải ăn no thời tụi này mới ngồi vững được...Bà chủ quán cười nhìn Quát.- Tôi có thịt kho dưa giá... Trung úy chịu hôn?Bính trả lời thay cho cấp chỉ huy của mình.- Chị cho cái gì ổng cũng chịu hết...Hàn và Ba bật cười khằng khặc khi nghe câu trả lời đầy ý nghĩa đen lẫn nghĩa bóng của Bính. Quát ngồi bật dậy. Nhìn bà chủ quán với ánh mắt thân thiện anh cười thốt.- Vậy hả. Chị cho tụi này ăn đi rồi tính sau...Nhìn theo cái lưng ong nhất là cái mông tròn trịa và láng o sau làn vải mỹ a mịn màng của bà chủ quán tuổi mới chừng hơn ba mươi Bính hít hà.- Dô đi trung úy... Bả chịu đèn mà ông cứ cà rề... Ông làm tôi tức dế quá...Quát cười hà hà. Còn Mạnh, Ba và Hàn cũng cười sặc sụa khi thấy Chính bỏ tay xuống bàn làm bộ như bụm lấy của quí của mình. Ực cạn chung rượu đế Mạnh gật gù cái đầu tóc ngắn ba phân.- Tôi nói trung úy là kẻ tình si khá giả nhất thế gian mà... Ổng chỉ mê có cô Duyên thôi...Quát gật đầu lia lia. Tự tay rót đầy chung rượu anh đẩy tới trước mặt Mạnh.- Thưởng ông đó. Ông nói đúng... Tôi chỉ mê có cô Duyên... Bật cười ha hả Mạnh ực cạn chung rượu. Rót cho mình chung rượu đầy Quát đưa lên ngắm nghía rồi cất giọng nghêu ngao Công danh sự nghiệp không bằng đôi mắt của cô Duyên... . Nói xong anh ực cạn chung rượu đế rồi khà tiếng thật lớn. Như quá quen tính tình của cấp chỉ huy nên Bính xen vào.- Phạm Thái khóc Trương Quỳnh Như hả trung uý?Gật đầu Quát cười khà rót chung rượu đẩy về phía vị đại đội phó của mình.- Biết chuyện Phạm Thái và Trương cô nương thời ông đáng thưởng một chung. Dô đi ông... Tụi mình uống đi... Biết đâu...Quát dừng lại kịp thời. Chờ cho Bính ực cạn chung rượu xong Quát rót đầy chung khác rồi lại đẩy tới trước mặt của Ba.- Uống đi Ba... Cười cười Ba nốc cạn chung rượu rồi nghêu ngao ngâm. Em ơi lửa tắt bình khô rượu... Đời vắng em rồi say với ai... . Bật cười sảng khoái Quát rót thêm một chung đế rồi đưa cho Hàn. - Dô đi em... Đưa chung đế lên ngắm nghía Hàn, người lính trẻ và cấp bậc thấp nhất trong bàn nhậu cười hì hì nói với Ba.- Tôi chịu câu thơ Đời vắng em rồi say với ai... của chuẩn úy...Ba cười cất giọng nhừa nhựa. - Tao mà làm thơ cái khỉ gì... Hai câu thơ này của... của...Ba vỗ vỗ tay lên trán mình. Dường như đã tới lúc anh không còn nhớ được người nào là tác giả hai câu thơ mà anh vừa buột miệng nói ra.- ... Của ai vậy trung úy?Ba nhướng mày hỏi cấp chỉ huy và Quát cười cười.- Vũ Hoàng Chương... Đó là hai câu thơ trong bài Đời Vắng Em rồi...Mạnh chợt lên tiếng xen vào câu chuyện.- Ông ta có bốn câu thơ mà tôi chịu nhất là Men khói đêm nay sầu dựng mộ...Bia đề tháng sáu ghi mười hai...Tình ta ta tiếc cuồng ta khóc... Tố của Hoàng nay Tố của ai ....Mạnh nhìn cấp chỉ huy trong lúc nói câu thơ này. Hiểu ý của anh Quát im lặng nhìn ra dòng sông. Trong cơn say lưng chừng anh nghĩ tới câu: Duyên của mình nay Duyên của ai...&quot;. Bây giờ anh mới thấm thía nỗi xót nhức của nhà thơ họ Vũ. Phải đau lắm người ta mới thốt nên lời thống thiết đó. Mặt trời của buổi xế chiều dọi xuống mặt nước những tia nắng vàng úa. Tiếng gầm gừ xa xa vọng lại như là tiếng bom nổ đâu đó trong vùng biên giới. - Trung úy ngâm thơ đi trung úy... Tôi khoái nghe giọng ngâm của ông lúc ông một phần tỉnh hai phần say... Nó nghe nhức nhối làm sao...Bính lè nhè lên tiếng. Mạnh cũng phụ họa thêm.- Phải đó trung úy... Hay là ông ngâm thơ Vũ Hoàng Chương đi...Biết tính mê văn nghệ của cầp chỉ huy nên Ba cũng nài nỉ. Cười cười Quát gật đầu rít hơi thuốc rồi tằng hắng tiếng nhỏ.- Để tôi ngâm bài Lá Thư Ngày Trước cho mấy ông nghe...Đưa chung nước mắt quê hương lên uống một hơi cạn Quát cất giọng khàn khàn có pha chút nước mắt.- Yêu một khắc để mang sầu trọn kiếp Tình mười năm còn lại mấy tờ thư Mộng bâng quơ hò hẹn cũng là hư Niềm son sắt ngậm ngùi duyên mỏng mảnh... Yêu mê thế để mang sầu trọng kiếp Tình mười năm còn lại chút này đây Lá thư tình xưa nhớ lúc trao tay Còn e ấp thuở duyên vừa mới bén... Yêu sai lỡ để mang sầu trọn kiếp Tình mười năm còn lại chút này thôi Lá thư xưa màu mực úa phai rồi Duyên hẳn thắm ở phương trời đâu đó... Bà chủ quán đem ra tô thịt kho, dĩa dưa giá và một nồi cơm. Mùi thịt kho bốc lên thơm lừng khiến cho năm người lính chảy nước miếng. Trứng vịt kho thịt ba rọi mà mỡ nhiều hơn thịt nhưng họ không màng. Cả tháng nay họ ăn toàn đồ quân tiếp vụ nên bây giờ có thức ăn tươi là hạnh phúc rồi.- Trung úy còn muốn thêm gì nữa hôn trung úy?Bà chủ quán cười hỏi Quát. Anh hơi mỉm cười vì bị Bính đá vào chân của mình như ra hiệu. Hơi lắc lắc đầu anh cười thốt.- Cám ơn chị... Khi nào cần thêm món gì tôi sẽ nói...Bà chủ quán nhìn ông trung úy bằng tia nhìn thật mời mọc và câu nói chứa chan tình cảm.- Dạ trung úy cứ gọi... Bất cứ thứ gì tôi cũng làm cho trung úy...Bà chủ quán đi chừng năm bước Bính thì thầm.- Ông thấy chưa... Ông mà không nhào dô là bả nghĩ ông bê đê đó...Ba bật cười sằng sặc còn Hàn phải ngưng ăn để ôm bụng cười. Quát liếc nhanh bà chủ quán và thấy bà ta cũng đang quay lại cười với mình. Tự nhiên anh nhớ tới Duyên. Trong cơn say ngầy ngật anh nhớ lạ lùng. Nhớ quay quắt và tê tái lòng khi mường tượng ra khuôn mặt. Cô ơi... Quát nhớ nét môi cô cười cô ơi... Quát nhớ bàn tay ve vuốt ân cần... Nhớ nụ hôn bằn bặt mà mỗi lần hồi tưởng lại thèm được hôn cô, ôm cô trong vòng tay để nghĩ mình còn có nhau. Nhớ mùi hương dịu dàng thoang thoảng bay trong lớp học. Nhớ tà áo dài màu vàng kiêu sa. Nhớ lần đầu tiên nắm tay cô mà nghe xôn xao làm ứ nghẹn và run rẩy tâm hồn. Giờ đây mình xa thật xa. Lạ thật lạ. Như chưa từng quen biết. Như chưa từng gặp nhau. Mà tại sao lại nhớ hoài không quên, dù muốn quên để làm gì không biết nhưng ít nhất cũng không làm mình xót nhức chút tình si giờ đã hư hao. Tại sao mình không coi như cô Duyên đã chết. Phải chăng tình trong giây phút mà thành thiên thu. - Trung úy...Mạnh gọi nhỏ. Quát mở mắt cười ngu ngơ.- Trung úy ăn đi trung úy... Ăn no rồi mình về sửa soạn...Quát gật đầu lua vội chén cơm đầy. Buông đũa xuống Bính với lấy gói thuốc. Móc một điếu Bastos quân tiếp vụ, quẹt diêm đốt xong anh rít một hơi thật dài rồi từ từ nhả khói ra. Từng đợt khói mỏng lan chầm chậm trong không khí.- Về Đồng Xoài là mình có quyền căng võng ngủ giữa rừng cao su hả thiếu úy...Hàn hỏi Bính sau khi ăn xong chén cơm thứ ba. Chính cười khằng khặc.- Tao chỉ sợ mình phải lội giữa rừng cao su chứ không được nằm ngủ đâu...Quát vừa nhai vừa lên tiếng.- Hôm qua họp ở tiểu đoàn ông phó Nam có nói nhỏ cho tôi biết là tình hình càng ngày càng bết bát. Ổng dặn tôi bảo lính nên tiết kiệm đạn...Ba chắt lưỡi.- Tiết kiệm gì nữa trung úy... Mình có đủ đạn đâu mà tiết kiệm. Sau cái hiệp định Ba Lăng Nhăng...Bính ngắt lời Ba bằng một tiếng chửi thề rồi mới nói tiếp.- Cái tờ hiệp định đó chỉ đáng làm giấy chùi đít tao... Mẹ nó bắt mình không được vượt biên giới mà tụi bộ đội thời cứ vi phạm đều đều cho ta. Chẳng có thằng nào làm đách gì nó... Quát cười buồn. Cấp số đạn phát cho lính cứ giảm dần. Chả bù hồi mùa hè đỏ lửa. Tha hồ bắn và tha hồ lãnh đạn. Bây giờ từ hai cấp số xuống còn một. Xin phi pháo lại càng khó hơn. Năn nỉ gãy lưỡi, gọi khan cả cổ thời pháo chỉ dập vài trái rồi nín khe. Trong khi đó địch có đủ mọi ưu thế về hỏa lực và quân số. Địch luôn luôn xử dụng hai đại đội hoặc tiểu đoàn trừ để đánh đại đội của anh. Đó là chưa kể tăng đi kèm. Muốn diệt tăng là phải có Tow hoặc M72, mà mấy thứ này bây giờ còn quí hơn hột xoàn. Nguyên đại đội lèo tèo có năm ba trái M72. Quát nhận ra một điều là lính bắt đầu xuống tinh thần vì nhiều lý do trong đó có tình trạng thiếu thốn đạn dược và lương thực. Tự ngàn xưa cho tới bây giờ lương thực lúc nào cũng là vấn đề sinh tử cho quân đội. Quân Mông Cổ, một đạo binh bách chiến bách thắng thế mà ba lần sang đánh nước ta đều phải rút chạy chỉ vì lý do thiếu lương thực. - Dô đi trung úy... Hết xị này chắc mình dọt...Quát cười khi thấy Mạnh đẩy chung đế tới ngay mặt của mình. Gật gật đầu anh đưa chung lên ực một hơi xong vẩy tay gọi bà chủ quán tính tiền. Thấy Bính móc túi Quát nhướng mày.- Để tôi trả... Ba ông và thằng Hàn còn vợ con đùm đề. Tôi độc thân...- Nhậu lần nào trung úy cũng trả tiền...Bính kèo nài. Quát nghiêng đầu đốt thuốc. Bập bập điếu Bastos cho cháy đều anh nhựa giọng.- Tôi có tiền thời tôi trả... Thôi mình dọt...Nói xong Quát đứng lên đi tới chỗ bà chủ quán đang ngồi.- Trung úy về hả trung úy?Gật đầu cười Quát nói nhỏ.- Dạ tôi về... Chắc còn lâu lắm mới gặp lại chị...Tuy nét mặt thoáng buồn song bà chủ quán im lặng không nói gì. Dường như bà ta hiểu những người lính như Quát đi rồi là ít khi và còn lâu lắm mới trở lại chỗ mình đã đi qua. Trả tiền xong cả bọn kéo nhau đi. Bính lên tiếng.- Trung úy nói gì với bà ta?Hít hơi thuốc Quát cười nhỏ.- Tôi hẹn nếu còn sống và không có lấy vợ tôi sẽ trở lại gặp bà ta...Không nhịn được Bính cất tiếng cười khằng khặc. Riêng Mạnh tủm tỉm cười liếc nhanh cấp chỉ huy đang cúi đầu bước. Đôi giày trận bê bết bùn. Chiếc quần rách lai. Áo sờn bâu. Khẩu súng lục cũ. Quát trong mỏi mệt và buồn rầu. Sáng tinh sương. Trời mù mù. Không khí trong rừng cao su lạnh lùng, ẩm ướt và nhơn nhớt. Nó trộn lẫn với cái mùi hăng hắc đọng trên áo làm cho Quát có cảm giác rùng mình gai gai lạnh. Sương mù dày tới độ cách hai ba chục thước chỉ thấy mờ mờ. Cao su cách nhau chừng năm bảy thước nhờ đó mà mỗi người lính đều có chỗ nấp khá an toàn sau thân cây. Súng mở tự động, họ dàn hàng ngang im lìm chờ đợi. Trung đội chỉ huy nằm chính giữa còn trung đội 1 và 3 nằm hai bên phải trái. Đứng sau một thân cây cao su to lớn Quát căng mắt nhìn như muốn xuyên thủng màn sương mù dày đặc. Tuy nhiên dù nhìn bằng ống dòm, anh cũng không thấy được gì ngoài màn sương mờ mờ. Lẫn ntrong tiếng gió lùa cây cỏ dường như có tiếng bước chân vang lên rồi lát sau qua màn sương khi dày khi loảng thấp thoáng bóng nón cối. Quát cảm thấy một nỗi sợ hãi vô cớ dâng lên trong đầu làm cho bàn tay cầm ống liên hợp của anh run run và mồ hôi rịn ra. Tiếng bước chân nghe rõ dần. Quay sang gốc cây bên cạnh Quát thấy Mạnh đang ghìm khẩu M16 về trước. Ba mươi thước... Quát vẫn im lìm. Hai mươi thước...- Bắn...Quát bóp cò khẩu Colt45 của mình. Tiếng súng nổ rền rền. Lựu đạn ì ầm. M79 nổ thật gần làm lùng bùng lỗ tai. M60 rống lên từng hồi. AK47 xé không khí tạo thành. Thượng liên gầm gừ. Tiếng la, hét, kêu, than, khóc vang vang. Nhưng tất cả hầu như chìm mất trong thứ âm thanh kỳ lạ của súng đạn dội vào rừng cây cao su.- Lựu đạn... Lựu đạn... Ba hét toáng lên khi thấy bóng bộ đội tiến tới gần ngay trước mặt của mình. Trái M26 bung ra. Đất cát bay rào rào tạt vào mặt Quát rát rạt nhưng anh không để ý tới. Xuyên qua báo cáo của các trung đội trưởng anh biết được tình trạng của các trung đội cũng như hướng tấn công của địch. - Tăng... Tăng tụi bây... Mẹ nó có tăng... Quát nặng mặt khi nghe tiếng thiếu úy Thiệu, trung đội trưởng trung đội 1 la ong óng trong máy.- Quỳnh Duyên... Quỳnh Duyên đây Thuận Hóa... Nghe rõ trả lời...Quỳnh Duyên là danh hiệu truyền tin của Quát còn Thuận Hóa là của Thiệu.- Quỳnh Duyên nghe Thuận Hóa...- Trình thẩm quyền... Mẹ tụi nó có cua sắt... Quỳnh Duyên... nó có cua sắt... nghe rõ trả lời...Quát nghiến răng hét vào máy.- Quỳnh Duyên nghe 5/5... Anh nướng nó đi... nghe rõ trả lời...- Tôi nghe thẩm quyền 5/5...Chừng năm phút sau Quát nghe tiếng nổ thật lớn rồi lửa phụt cháy về hướng của trung đội 1 đang án ngữ.- Quỳnh Duyên đây Thuận Hóa...- Quỳnh Duyên nghe Thuận Hóa...- Trình Quỳnh Duyên... Tôi nướng con cua rồi... nhưng tôi không còn đồ chơi nữa...Hiểu ý của Thiệu Quát nói nhỏ.- Tôi biết... Anh cẩn thận... Có gì anh kéo con cái về gặp tôi... nghe rõ trả lời...- Trình Quỳnh Duyên... Tôi nghe rõ 5/5...Quát thở dài. Đại đội chỉ có ba M72 mà đã bắn một rồi; nếu địch có nhiều tăng thời... Quát lắc lắc đầu không muốn nghĩ tiếp. Tiếng súng bắt đầu thưa dần báo hiệu địch đã rút hoặc ngưng tấn công để chỉnh đốn hàng ngũ cho một trận cận chiến. Nói tới chuyện đánh xáp lá cà thời bên nào có quân số đông hơn sẽ thắng. Đưa ống liên hợp cho Hàn Quát cười khi nghe Mạnh đang đứng sau thân cây cao su bên cạnh nói lớn với mình.- Xả hơi đi ông... Chừng nào nó đánh...Khẽ gật đầu Quát móc túi lấy điếu thuốc xong đưa qua cho Hàn. - Tụi nó đánh nữa hôn ông thầy?Vừa rít thuốc Hàn vừa hỏi Quát. Hít liên tiếp ba hơi thuốc thật dài vị đại đội trưởng trả lời trong lúc nhả khói.- Đánh là cái chắc...- Mình còn ít đạn lắm ông thầy...Quát gật đầu.- Tao biết... Chỉ vào khẩu AK47 đang nằm trước mặt cách mình chừng mươi thước anh tiếp.- ... Súng đó... Mày chôm một khẩu đi. Bắn hết đạn rồi bỏ... Tao cũng kiếm một khẩu phòng thân...Hàn gật gật đầu cười.- Ông thầy coi chừng cho em lượm một khẩu nghe...Không đợi cấp chỉ huy trả lời Hàn chậm chạp bò tới gần cái xác đang nằm im trên đất. Liếc nhanh anh thấy bóng áo rằn di động trong sương mù bắt đầu tan dần vì nắng lên. Đồng đội của anh cũng cùng ý nghĩ như anh nên tịch thu vũ khí của địch để bắn lại địch khi súng của họ hết đạn. Quát cũng kiếm ra một khẩu AK47 mới toanh và một dây đạn. Không khí trong rừng cao su như đông đặc lại khi tiếng kèn xung phong của địch nổi lên. Rán hít hơi dài rồi quăng tàn thuốc xuống đất Quát lẩm bẩm.- Mẹ nó không cho mình hút hết điếu thuốc...Đưa ống dòm lên quan sát anh thấy vô số nón cối thấp thoáng trong sương mù bắt đầu tan và sau thân cây cao su. Anh hơi nặng mặt khi thấy ánh đèn pha quét qua quét lại. Quay qua Mạnh đang hờm khẩu M16 Quát nói lớn.- Nó có tăng... Anh chỉ về hướng trước mặt. Mạnh cười hà hà.- Để tôi gọi thằng Tươi đem đồ chơi lại...Năm phút sau hạ sĩ nhất Tươi, tiểu đội trưởng tiểu đội 2 tới với khẩu M72. Tiếng máy xe gầm gừ. Pháo tháp của chiếc T54 hiện rõ trong ống dòm với khẩu đại bác và tên xa thủ đội nón. Lố nhố đằng sau chiếc tăng là bộ đội tùng thiết.- T54...Quát nói lớn. Tuy nhiên tiếng nói của anh bị át bởi tiếng đại bác và đại liên của chiếc tăng. Đạn xói vào không khí thành âm thanh kinh dị. Lính mọp đầu trước hỏa lực của tăng. Quay qua Tươi đang hờm khẩu súng chống chiến xa Mạnh nhắc chừng.- Mày phải nhắm cho trúng nghe mậy... Trật là nó bắn nát xương... Trật là nó cán tao với mày dẹp đép...Tươi cười hà hà.- Ông thầy đừng lo... Đợi nó tới gần tôi chơi một phát là nó câm họng liền... Quát nghe mồ hôi tươm ra ươn ướt trong lòng bàn tay đang cầm chặt ống liên hợp khi bóng chiếc xe tăng hiện ra cách mình không xa. Anh sợ. Sợ chết. Sợ không còn nghĩ, còn nhớ và không còn thấy cô Duyên thương yêu của mình nữa. Đạn đại liên réo trên đầu, cày trên đất nghe chụt chụt, ghim vào thân cây cao su trước mặt nghe bựt bựt. Liếc qua bên trái anh thấy Tươi đang quì trên đất, ống phóng hỏa tiễn đặt lên vai và ngón tay trõ đang đặt lên cơ bẫm. Sinh mạng của chính anh và các đồng đội được đặt vào trái đạn chống chiến xa và kinh nghiệm bắn tăng của Tươi. Bụp... Tiếng nổ nhỏ kèm theo ánh lửa nháng lên rồi tiếng ầm lớn hơn. Không cần ống dòm Quát cũng thấy được chiếc tăng như nhảy dựng lên cùng với ánh lửa phụt cháy kèm theo hàng chục tiếng nổ dữ dội.- Trúng rồi...Mạnh đứng bật dậy. Quát hét lớn trong ống liên hợp.- 1, 2, 3 xung phong... xung phong...Tiếng hò la vang vang.- Biệt động quân xung phong... Biệt động quân sát... Buông ống liên hợp Quát nhào tới trước. Súng mở tự động anh quét nguyên một băng về phía hàng nón cối trước mặt. Thấy cấp chỉ huy chạy trước lính áo rằn la hét vừa chạy vừa bắn. Trận đánh cận chiến diễn ra. Người la. Người kêu tắt nghẹn. M16. AK47. M26. M60. Trung liên nồi. Đại liên nổ rền. Khói súng bốc mù mịt quyện với sương mù và mùi máu thành thứ mùi hương biến hai bên quên mất sợ hãi. Cuối cùng trận chiến từ từ lắng đọng. Chỉ còn có tiếng thở hổn hển. Tiếng rên. Tiếng than khóc. Tiếng kêu la. Tiếng lửa cháy lóc bóc nơi chiếc tăng nằm bất động. Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 13 D uyên chậm chạp bước vào cửa lớp đệ tam A2. Cái thai năm tháng hành làm cho nàng đâm ra mệt mỏi và lười biếng. Học trò đang cười đùa vội im bặt khi thấy Duyên. Chúng nhìn cô giáo bằng ánh mắt ái ngại và quan hoài khi thấy dung nhan tiều tụy của nàng. - Cô khỏe hôn cô? Tánh, trưởng lớp lên tiếng hỏi và Duyên gượng cười trả lời. - Cám ơn em... Cô khỏe... Đưa cái cặp da cho Tánh đem để lên bàn riêng của mình nàng nhìn bốn mươi mấy khuôn mặt của học trò trong lớp. Dường như nàng muốn tìm kiếm một hình bóng nào trong đó. Tuy nhiên nàng thở dài hắt hiu buồn. Hình bóng xưa cũ đã qua mất rồi không bao giờ trở lại nữa. Bước tới đứng nơi khoảng trống chính giữa, nàng nhìn xuống nơi chiếc bàn cuối lớp rồi cất giọng thanh tao.- Hôm nay các em sẽ học về một áng văn nổi tiếng của nước ta là Chinh Phụ Ngâm. Đây là tác phẩm do ông Đặng Trần Côn viết bằng hán văn và bà Đoàn Thị Điểm diễn dịch ra chữ nôm... Dựa vào bối cảnh của chiến tranh, tác giả viết lên nỗi lòng của một thiếu phụ có chồng phải đi lính xa nhà... Giọng của Duyên nhỏ dần như bị cái gì chận ngang cổ của mình. Nước mắt ứa ra khiến cho nàng phải cúi đầu nhìn xuống để giấu không cho học trò thấy mình khóc. Lát sau nàng mới ngước lên. Qua màn nước mắt nàng thấy lờ mờ khuôn mặt, nụ cười và ánh mắt nhìn của cậu học trò dù đã đi xa nhưng còn lưu lại trong lòng nàng hương vị tình yêu mật ngọt mà cũng vô vàn xót xa và cay đắng. Quay người đi tới gần tấm bảng đen giọng nói thánh thót như giọt mưa thu của nàng cất lên trong bầu không khí im lặng.- Trước hết cô sẽ giảng cho các em nghe tổng quát truyện Chinh Phụ Ngâm để các em có một khái niệm về ánh văn chương tuyệt tác này. Lần tới cô sẽ giảng từng đoạn một rồi sau đó các em sẽ làm luận văn để chứng tỏ mình đã học và hiểu bài của cô giảng... Quay nhìn xuống lớp học Duyên mỉm cười sau khi dứt câu nói. Nàng như thấy lại hình ảnh của lớp học mấy năm về trước. Lớp đệ tam A2 có Quát ngồi nơi cuối lớp. Nàng nhớ tới lời bình của Quát về Chinh phụ ngâm. Văng vẳng đâu đây tiếng gọi cô ơi vô vàn âu yếm của Quát. Ánh mắt nhìn mê man tình tự. Giọng nói chất ngất đắm say của hai đêm ở Tân Uyên mà giờ đây kết quả là đứa con nàng đang cưu mang. - Trong phần giảng hôm nay, để dễ dàng hiểu được cái hay của Chinh Phụ Ngâm, cô khuyên các em nên tự đặt mình vào vai trò của một thiếu phụ tiễn đưa chồng lên đường chinh chiến. Hoặc một cô gái tiễn biệt người yêu của mình sắp theo đoàn quân đi hành quân xa... Thuở trời đất nổi cơn gió bụi, Khách má hồng nhiều nỗi truân chiên, Xanh kia thăm thẳm từng trên, Vì ai gây dựng cho nên nỗi này ? Giọng của Duyên hầu như nghèn nghẹn khi đọc bốn câu thơ đầu tiên nhất là hai câu Khách má hồng nhiều nỗi truân chiên và Vì ai gậy dựng cho nên nỗi này . Tự dưng nàng nhìn xuống cái bụng bầu của mình rồi thở dài. Nàng không hề hờn giận hay oán trách Quát. Nàng biết anh có nhiệm vụ phải thi hành. Anh đang chiến đấu cho cái gì mà anh tin tưởng. Đó là chiến đấu để bảo vệ nàng, để nàng được sống trong tự do và yên ổn. Ngoài ra khi lên Tân Uyên thăm Quát, sống trọn vẹn cho tình yêu của mình, nàng đủ tỉnh táo và sáng suốt để biết chuyện gì có thể xảy ra cũng như chấp nhận hậu quả của hành động của mình. Nàng chỉ buồn là không được sống bên cạnh người mà mình yêu thương. Nàng chỉ buồn vì Quát không là chồng của mình, là cha của đứa con sắp sửa chào đời.- Các em chắc biết bốn câu thơ cô vừa đọc có ý nghĩa gì rồi phải không?- Dạ biết thưa cô... Bốn câu thơ có ý nói là khi chinh chiến xảy ra thời người đàn bà phải chịu nhiều khổ sở bởi vậy họ mới than thở và buồn rầu...Duyên mỉm cười nhìn Bình, đứa học trò giỏi văn chương nhất lớp. Nhìn nó nàng liên tưởng tới Tiểu Đinh Hùng của mình. -Nước trong chảy lòng phiền khôn rửa, Cỏ xanh thơm dạ nhớ khó khuây. Nhủ rồi tay lại cầm tay, Bước đi một bước dây dây lại dừng... Bốn câu thơ trên gợi cho Duyên nhớ tới buổi sáng cỏ còn ướt sương đêm bên dòng suối chảy róc rách. Nàng ứa nước mắt khi cuộn lại chiếc poncho đưa cho Quát. Hai đêm thần tiên ở bên cạnh người yêu của nàng đã khép lại. Nàng với Quát, tay cầm tay, mắt nhìn mắt, bịn rịn không nói nên lời từ biệt vì biết có thể không bao giờ gặp lại nhau hoặc sợ sẽ mất nhau vĩnh viễn.- Tiếng nhạc ngựa lần chen tiếng trống, Giáp mặt rồi phút bỗng chia taỵ Hà Lương chia rẽ đường này, Bên đường trông bóng cờ bay ngùi ngùi. Quân trước đã gần ngoài doanh liễu, Kỵ sau còn khuất nẻo Tràng Dương. Quân đưa chàng ruổi lên đường, Liễu dương biết thiếp đoạn trường này chăng ? Tiếng địch trổi nghe chừng đồng vọng, Hàng cờ bay trông bóng phất phơ. Dấu chàng theo lớp mây đưa, Thiếp nhìn rặng núi ngẩn ngơ nỗi nhà... Tân Uyên. Trưa nắng cháy da người. Không có Tiếng nhạc ngựa lần chen tiếng trống... mà nàng chỉ thấy đoàn công voa máy nổ rì rầm đậu dài trên con đường tráng nhựa loang lổ ổ gà. Khói bay mịt mù. Không có Bên đường trông bóng cờ bay ngùi ngùi mà chỉ có những bóng áo rằn ngồi câm nín trên xe. Nàng như thấy được bàn tay vẩy chào từ giã của Quát khi đoàn công voa bắt đầu lăn bánh. Không biết người đi có khóc không hay chỉ có người ở lại mới ứa nước mắt ngẩn ngơ nhìn theo bóng xe xa dần dần rồi mất trong đám bụi mù. Duyên ngước lên vì tiếng vỗ tay rào rào của học trò xen lẫn với tiếng huýt sáo.- Cô giảng hay quá cô ơi...- Cô giảng xuất thần cô ơi...- Cô giảng nữa đi cô... Duyên nhìn học trò như thầm cám ơn về những lời khen tặng thành thật. Đoạn thơ đầu tiên của Chinh Phụ Ngâm làm cho nàng xúc động và nhớ lại cảnh chia tay với Quát ở Tân Uyên do đó nàng mới diễn tả tâm trạng của mình cho đám học trò nghe. - Chàng từ đi vào nơi gió cát, Ðêm trăng này nghỉ mát phương nao? Xưa nay chiến địa dường bao, Nội không muôn dặm xiết bao dãi dầu. Hơi gió lạnh người rầu mặt dạn, Dòng nước sâu ngựa nản chân bon. Ôm yên gối trống đã chồn, Nằm vùng cát trắng, ngủ cồn rêu xanh... Chàng từ sang Ðông Nam khơi nẻo,Biết nay chàng tiến thảo nơi đâu ?Những người chinh chiến bấy lâu,Nhẹ xem tính mệnh như màu cỏ cây. Hồn tử sĩ gió ù ù thổi, Mặt chinh phu trăng dõi dõi soi. Chinh phu tử sĩ mấy người,Nào ai mạc mặt, nào ai gọi hồn. Dấu binh lửa nước non như cũ, Kẻ hành nhân qua đó chạnh thương. Phận trai già ruổi chiến trường, Chàng Siêu tóc đã điểm sương mới về... Mình xa nhau thật rồi phải không Quát. Cô bây giờ đã yên phận chồng con. Còn gì nữa đâu để cho Quát nhớ, Quát thương. Họa chăng chỉ là chút kỹ niệm của Tân Uyên. Mà kỹ niệm dù đẹp cách mấy cũng sẽ nhạt mờ theo dòng chảy miên man của đời. Cô chỉ cầu mong Quát vẫn thương cô, thương chính mình để không như những người chinh chiến bấy lâu. Nhẹ xem tính mệnh như mầu cỏ cây... . Quát ơi... Cô hi vọng Quát sống, để mình còn gặp lại, mình còn trông thấy nhau dù cô biết là chiến tranh rất tàn nhẫn, rất nghiệt ngã với những người lính chiến như Quát. Hồn tử sĩ gió ù ù thổi... Mặt chinh phu trăng dõi dõi soi... Chinh phu tử sĩ mấy người... Nào ai mạc mặt, nào ai gọi hồn. Dấu binh lửa nước non như cũ... Kẻ hành nhân qua đó chạnh thương... Phận trai già ruổi chiến trường... Chàng Siêu mái tóc điểm sương mới về... Quát đừng chết nghe Quát ơi... Để cho cô gặp lại Quát lần cuối cùng dù chỉ là chàng Quát mái tóc đã điểm sương. Cô sẽ chờ... Cô sẽ nhớ... Dù biết nhớ nhung sẽ làm mình héo hon. Dù cô biết chờ đợi sẽ làm mình già nua và cằn cỗi. Tin thường lại, người không thấy lại... Thơ thường tới, người chưa thấy tới... Quát ơi... Quát quên cô rồi sao Quát... Đi biền biệt. Đi không một lần ngoái trông người ở lại. Không tin nhắn. Không lá thư thăm hỏi. Cô biết là cô đã làm Quát khổ. Nhưng cô làm được gì khi chiến chinh đã kéo Quát ra khỏi đời cô. Khi đời sống của cô bị trói buộc quá nhiều... Cô yếu đuối lắm Quát ơi. Vì vậy mà cô cần Quát. Cần núp bóng tòng quân cũng như cần sự chở che của Quát...Tiếng chuông báo hiệu giờ tan học khiến cho Duyên ngừng nói. Nhìn học trò vẫn còn im lặng như muốn lắng nghe nàng cười thỏ thẻ.- Tuần sau cô sẽ giảng tiếp. Bây giờ các em có thể ra về. Cô chúc các em hai ngày cuối tuần vui vẻ. Nhờ học bài nghe chưa...- Dạ... Tuần tới cô giảng nữa nghe cô... Tụi em thích nghe cô giảng bài...Duyên mỉm cười. Sự mến thương của học trò là niềm an ủi mà nàng rất cần trong lúc lòng đang quặn đau vì tình. Thu dọn sách vở xong nàng thong thả ra cửa. Bước xuống hết mấy chục bực thang nàng phải dừng lại để thở vì mệt. Liếc ra sân trường nàng thấy đám học trò đang bu quanh một người lính mặc quân phục rằn ri. Tim nàng như thắt lại. Quát ư... Phải Quát không Quát. Quát về thăm cô hả Quát... Khi người lính quay mặt lại nàng ứa nước mắt thất vọng. Không phải Quát mà Chương.- Cô khỏe hôn cô?Chương tươi cười hỏi thăm cô giáo Việt Văn của mình.- Cám ơn em cô khỏe. Em đi lính gì vậy Chương?Nhìn thấy huy hiệu con cọp đang nhe răng nàng hấp tấp hỏi tiếp.- Em đi lính Biệt Động Quân hả Chương?- Dạ... Giọng Duyên như lạc đi.- Quát cũng đi Biệt Động như em. Em còn nhớ Quát không? Em có gặp Quát không Chương?- Dạ nhớ... Ba tháng trước em có gặp nó ở An Lộc...- Vậy à... Quát có nói gì không hả Chương?Thật ra Duyên muốn hỏi Chương là Quát có nói gì về cô không nhưng nàng lại cảm thấy khó khăn không nói ra cho trọn câu.- Dạ không... Quát chỉ nói với em là Cô Duyên lấy chồng rồi . Không biết vì sao mà nó có vẻ buồn. Dường như nó thất vọng điều gì. Sau đó nó kéo em đi uống rượu suốt đêm... Em có hỏi vì sao nó buồn nhưng nó lắc đầu không nói. Từ hồi nó đi lính cô có gặp nó không cô?Duyên lắc đầu. Nàng không muốn thố lộ cho Chương biết về cuộc tình giữa mình với Quát. Nó là điều sống để dạ chết mang đi của nàng. Không phải nàng xấu hổ về chuyện yêu cậu học trò của mình nhưng nàng nghĩ mỗi người đều có phần tình cảm riêng tư không thể san sẻ với bất cứ ai.Nhìn cái bụng bầu của nàng Chương thở một hơi thật dài đoạn buồn rầu lên tiếng.- Mới đây em nghe tin Quát bị thương ở Đồng Xoài... Nguyên tiểu đoàn của nó đụng lớn... Đụng với một trung đoàn của địch... Hai bên đều chết và bị thương nhiều lắm...Duyên cảm thấy có viên đạn bắn trúng mình khi nghe Chương nói Quát bị thương.- Quát bị thương nặng không Chương?- Dạ không nặng lắm nhưng chắc nó cũng phải nằm nhà thương...- Bây giờ Quát đang ở đâu em biết không Chương?- Dạ em không biết bây giờ nó đang ở đâu... Cô muốn nhắn gì cho nó không?Nhẹ lắc đầu Duyên nói với giọng buồn buồn pha chút nghẹn ngào. Phải cố gắng lắm nàng mới không khóc trước mặt Chương.- Cô chỉ muốn nhờ em nói với Quát là khi nào về Sài Gòn nhớ tới thăm cô...Chương gật đầu chào từ giã Duyên. Đứng nhìn theo bóng học trò nàng để mặc cho nước mắt ứa ra. Quát ơi... Quát đừng chết nghe Quát ơi... Đừng bỏ cô nghe Quát ơi... Cô không thể sống nếu biết Quát không còn ở trên cõi đời này nữa. Cô muốn Quát sống để nhìn mặt đứa con của mình. Cô muốn Quát sống dù mình không thể xum hợp. Không thể có nhau trong đời. Nhưng ít ra mình còn nghĩ về nhau. Nhớ nhau. Quát ơi... Quát có nhớ đã nói với cô Tình trong giây phút mà thành thiên thu... . Bây giờ cô mới biết là Quát nói đúng. Bây giờ cô mới khám phá ra tuy nhỏ tuổi mà Quát lại lớn hơn cô. Quát biết yêu hơn cô. Bây giờ cô mới nhận ra câu nói: Những người lớn, chẳng bao giờ tự họ hiểu được cái gì cả và thật là mệt cho trẻ con lúc nào cũng phải giải thích cho họ... là đúng. Cô không tự hiểu được yêu là phải hi sinh, nhất là phải mạnh dạn và can đảm phấn đấu cho tình yêu của mình. Cô yếu đuối. Cô khiếp nhược. Vì thế mà cô đã làm lỡ cuộc tình của mình, gây khổ cho mình và cho Quát. Cô xin lỗi Quát. Cô chỉ cầu mong một điều nếu còn thương cô Quát hãy sống để mai này mình còn gặp lại nhau dù mỗi người có đời riêng của mình... 14 Thu tàn. Không còn lá vàng rơi. Cơn gió lạnh từ miền bắc về làm xạc xào đám lá khô chết và cuốn vào góc sân của công viên nằm dọc theo bờ sông. Duyên ngồi im trên băng gỗ nhìn ra giữa sông. Mặt nước bốc mù hơi sương. Gió từ dưới sông thốc lên khiến nàng phải co người lại vì cảm thấy lạnh. Tiếng con gái đang chơi đùa với bà ngoại vọng lại văng vẳng. Nàng cảm thấy cô đơn và trơ trọi. Sống nơi xứ người, ở một thành phố nhỏ ít có người đồng hương khiến cho nàng hiểu được niềm đau buồn của một kẻ ly hương. Biến cố 30 tháng 4 như một vết chém đứt rời những liên hệ với người thân yêu. Cho tới bây giờ nàng cũng không hiểu được tại sao mình lại ra đi. Nàng ra đi vì hốt hoảng hay vì một lý do thầm kín nào đó. Dường như trong tận cùng sâu thẳm của tâm hồn nàng nghe tiếng Quát hối thúc nàng phải rời bỏ quê hương. Thế là ngày 30, nàng ẵm con, dắt mẹ già cùng với cô bạn hàng xóm đi xuống bến Bạch Đằng, theo làn sóng người dạt về kho 5 rồi may mắn có được chỗ ngồi trên chiếc tàu tị nạn ra khơi. Từ đó nàng chảy theo dòng đời của một người tị nạn cộng sản. Ngày tháng lê thê trong trại FortChaffee và cuối cùng nàng được một nhà thờ bảo trợ về thành phố nhỏ và thưa thớt dân cư. Dân chúng ở đây hiền lành và tử tế. Thương cảnh mẹ góa con côi lại thêm mẹ già nên nhà thờ giúp đỡ tận tình. Họ mướn cho nàng một căn nhà hai phòng ngủ. Họ mua cho nàng chiếc xe để đi làm. Họ đưa nàng vào làm thư ký trong một hãng sản xuất máy móc như tủ lạnh, bếp điện và các thứ khác. Mãi sau này nàng mới biết vị giám đốc là người của nhà thờ và chính ông ta đã thu nhận nàng vào làm việc. Đời sống vật chất tạm yên ổn thời nhu cầu về tinh thần trở thành cấp bách hơn. Những đêm ngủ không yên. Những giờ trằn trọc. Phút trở trăn. Kỹ niệm lãng đãng trở về theo cơn gió lất lây từ miệt rừng núi xa xôi làm nàng co ro lạnh. Hình ảnh của Quát hiện ra. Quát đã đi ra khỏi cuộc đời nàng từ lâu lắm rồi, những bảy năm về trước; nhưng hình bóng của Quát vẫn còn ở hoài hoài trong tâm hồn của nàng. Nàng thấy Quát trong giờ dạy học. Nàng cảm thấy Quát ngồi với mình trên xích lô. Nàng nghe tiếng anh cười ở nhà. Ở đâu nàng cũng thấy, cũng nghe và cũng có cảm tưởng người tình xưa đang ở bên cạnh mình. Điều đó dễ hiểu bởi vì đứa con gái mà nàng sinh ra giống hệt Quát. Để kỹ niệm những ngày hạnh phúc bên Quát nàng đặt tên đứa con gái là Tân Uyên. Nội cái chuyện đặt tên cho con nàng cũng phải tranh đấu quyết liệt và dai dẳng với chồng và gia đình bên chồng mới đặt được tên nó là Tân Uyên. Lý do thầm kín khiến cho nàng muốn con gái mang tên Tân Uyên vì nó là kết quả mối tình tuyệt vời giữa nàng với Quát. Lý do quan trọng hơn hết là nàng, chỉ có một mình nàng biết nó là con của Quát. Lấy chồng được tám tháng thời bé Tân Uyên ra đời. Nếu nó là kết quả của tình yêu thời nó cũng là nguyên nhân chính làm tan vỡ cuộc hôn nhân giữa nàng với Trân. Tân Uyên giống Quát như hệt. Giống từ khuôn mặt, đôi mắt, cái miệng. Nụ cười. Nếu Quát và Uyên đi ra đường thời người ta sẽ nói đó là cha con. Nó không có một chút gì giống Trân hết mặc dù trên giấy khai sinh nó là con của anh. Trân nghi ngờ, thắc mắc, hạch hỏi rồi cuối cùng đay nghiến nàng mỗi ngày vì Tân Uyên. Mẹ chồng, em chồng thời dè bỉu, nhiếc mắng, xỏ xiên nàng khi thấy mặt Uyên. Duyên hiểu cái lỗi lầm của mình nên cắn răng chịu đựng không một lời thở than dù ngay cả với những người thân yêu nhất. Đời sống vợ chồng giữa nàng với Trân ngày càng trở nên tồi tệ vì một lý do khác. Nàng không có con. Không biết là nàng không thể có con hay là Trân không thể có con. Chỉ biết là hai vợ chồng không có con với nhau. Cuối cùng Trân và nàng đi tới một thỏa thuận có lợi cho cả hai bên. Anh đi đường anh tôi đường tôi. Tình nghĩa đôi ta có thể thôi... Nàng ôm con gái trở về sống với cha mẹ mặc cho dư luận dèm pha. Nàng bất cần dư luận. Nàng làm ngơ lời chê bai của hàng xóm và họ hàng. Lần này nàng nhất quyết đạp trên dư luận để sống theo ý của mình. Cũng vì dư luận, cũng vì cái tiếng cô giáo học trò mà nàng đã làm lỡ cuộc tình và mất người yêu. Bây giờ nàng được tự do, được quyền sống để chờ Quát, chờ người lính chiến trở về với mình. Nàng không muốn đi tìm Quát dù biết nếu tìm gặp và năn nỉ Quát sẽ trở về với mình. Nàng tự ái. Nàng nghĩ tình yêu không thể đi kèm với sự van xin hay lòng thương hại. Do đó nàng kiên nhẫn chờ đợi dù mỗi ngày soi gương thấy mình già đi một chút. Nàng già mà người tình xưa đi biền biệt chưa về. Bây giờ ngồi đây, bên cạnh dòng sông xa lạ nàng biết hi vọng gặp lại Quát quá mong manh và xa vời. Hằng đêm nàng khóc thầm. Nàng cầu nguyện. Cầu nguyện ai cũng được. Trời. Phật. Chúa. Thánh. Thần. Trả Quát về cho nàng. Nhưng ngày qua ngày Quát chỉ là hình bóng trong trí tưởng, trong kỹ niệm u hoài của một thời ở Tân Uyên xa xăm khuất nẻo. - Má ơi...Tân Uyên bá vai mẹ. Duyên quay lại cười với con gái.- Má ơi con khát nước...- Ngoại đâu rồi...- Dạ ngoại ở đằng kia... Tân Uyên đưa tay chỉ về chỗ cầu tuột. Đứng lên Duyên nắm tay con đi về phía chiếc xích đu. - Má lạnh hôn má?Duyên hỏi và má của nàng cười trả lời.- Sắp tối rồi. Mình đi về đi con...- Dạ... Con đi mua cho con Uyên ly nước rồi mình đi về... Lát sau nàng trở lại với ly nước cam. Gia đình ba người thủ thỉ trò chuyện. Đợi cho con uống nước xong Duyên đứng lên. Ngước nhìn bầu trời xám đục và giăng sương mù nàng lẩm bẩm trong trí. - Quát ơi... Cô nhớ Quát... Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 14 T hu tàn. Không còn lá vàng rơi. Cơn gió lạnh từ miền bắc về làm xạc xào đám lá khô chết và cuốn vào góc sân của công viên nằm dọc theo bờ sông. Duyên ngồi im trên băng gỗ nhìn ra giữa sông. Mặt nước bốc mù hơi sương. Gió từ dưới sông thốc lên khiến nàng phải co người lại vì cảm thấy lạnh. Tiếng con gái đang chơi đùa với bà ngoại vọng lại văng vẳng. Nàng cảm thấy cô đơn và trơ trọi. Sống nơi xứ người, ở một thành phố nhỏ ít có người đồng hương khiến cho nàng hiểu được niềm đau buồn của một kẻ ly hương. Biến cố 30 tháng 4 như một vết chém đứt rời những liên hệ với người thân yêu. Cho tới bây giờ nàng cũng không hiểu được tại sao mình lại ra đi. Nàng ra đi vì hốt hoảng hay vì một lý do thầm kín nào đó. Dường như trong tận cùng sâu thẳm của tâm hồn nàng nghe tiếng Quát hối thúc nàng phải rời bỏ quê hương. Thế là ngày 30, nàng ẵm con, dắt mẹ già cùng với cô bạn hàng xóm đi xuống bến Bạch Đằng, theo làn sóng người dạt về kho 5 rồi may mắn có được chỗ ngồi trên chiếc tàu tị nạn ra khơi. Từ đó nàng chảy theo dòng đời của một người tị nạn cộng sản. Ngày tháng lê thê trong trại FortChaffee và cuối cùng nàng được một nhà thờ bảo trợ về thành phố nhỏ và thưa thớt dân cư. Dân chúng ở đây hiền lành và tử tế. Thương cảnh mẹ góa con côi lại thêm mẹ già nên nhà thờ giúp đỡ tận tình. Họ mướn cho nàng một căn nhà hai phòng ngủ. Họ mua cho nàng chiếc xe để đi làm. Họ đưa nàng vào làm thư ký trong một hãng sản xuất máy móc như tủ lạnh, bếp điện và các thứ khác. Mãi sau này nàng mới biết vị giám đốc là người của nhà thờ và chính ông ta đã thu nhận nàng vào làm việc. Đời sống vật chất tạm yên ổn thời nhu cầu về tinh thần trở thành cấp bách hơn. Những đêm ngủ không yên. Những giờ trằn trọc. Phút trở trăn. Kỹ niệm lãng đãng trở về theo cơn gió lất lây từ miệt rừng núi xa xôi làm nàng co ro lạnh. Hình ảnh của Quát hiện ra. Quát đã đi ra khỏi cuộc đời nàng từ lâu lắm rồi, những bảy năm về trước; nhưng hình bóng của Quát vẫn còn ở hoài hoài trong tâm hồn của nàng. Nàng thấy Quát trong giờ dạy học. Nàng cảm thấy Quát ngồi với mình trên xích lô. Nàng nghe tiếng anh cười ở nhà. Ở đâu nàng cũng thấy, cũng nghe và cũng có cảm tưởng người tình xưa đang ở bên cạnh mình. Điều đó dễ hiểu bởi vì đứa con gái mà nàng sinh ra giống hệt Quát. Để kỹ niệm những ngày hạnh phúc bên Quát nàng đặt tên đứa con gái là Tân Uyên. Nội cái chuyện đặt tên cho con nàng cũng phải tranh đấu quyết liệt và dai dẳng với chồng và gia đình bên chồng mới đặt được tên nó là Tân Uyên. Lý do thầm kín khiến cho nàng muốn con gái mang tên Tân Uyên vì nó là kết quả mối tình tuyệt vời giữa nàng với Quát. Lý do quan trọng hơn hết là nàng, chỉ có một mình nàng biết nó là con của Quát. Lấy chồng được tám tháng thời bé Tân Uyên ra đời. Nếu nó là kết quả của tình yêu thời nó cũng là nguyên nhân chính làm tan vỡ cuộc hôn nhân giữa nàng với Trân. Tân Uyên giống Quát như hệt. Giống từ khuôn mặt, đôi mắt, cái miệng. Nụ cười. Nếu Quát và Uyên đi ra đường thời người ta sẽ nói đó là cha con. Nó không có một chút gì giống Trân hết mặc dù trên giấy khai sinh nó là con của anh. Trân nghi ngờ, thắc mắc, hạch hỏi rồi cuối cùng đay nghiến nàng mỗi ngày vì Tân Uyên. Mẹ chồng, em chồng thời dè bỉu, nhiếc mắng, xỏ xiên nàng khi thấy mặt Uyên. Duyên hiểu cái lỗi lầm của mình nên cắn răng chịu đựng không một lời thở than dù ngay cả với những người thân yêu nhất. Đời sống vợ chồng giữa nàng với Trân ngày càng trở nên tồi tệ vì một lý do khác. Nàng không có con. Không biết là nàng không thể có con hay là Trân không thể có con. Chỉ biết là hai vợ chồng không có con với nhau. Cuối cùng Trân và nàng đi tới một thỏa thuận có lợi cho cả hai bên. Anh đi đường anh tôi đường tôi. Tình nghĩa đôi ta có thể thôi... Nàng ôm con gái trở về sống với cha mẹ mặc cho dư luận dèm pha. Nàng bất cần dư luận. Nàng làm ngơ lời chê bai của hàng xóm và họ hàng. Lần này nàng nhất quyết đạp trên dư luận để sống theo ý của mình. Cũng vì dư luận, cũng vì cái tiếng cô giáo học trò mà nàng đã làm lỡ cuộc tình và mất người yêu. Bây giờ nàng được tự do, được quyền sống để chờ Quát, chờ người lính chiến trở về với mình. Nàng không muốn đi tìm Quát dù biết nếu tìm gặp và năn nỉ Quát sẽ trở về với mình. Nàng tự ái. Nàng nghĩ tình yêu không thể đi kèm với sự van xin hay lòng thương hại. Do đó nàng kiên nhẫn chờ đợi dù mỗi ngày soi gương thấy mình già đi một chút. Nàng già mà người tình xưa đi biền biệt chưa về. Bây giờ ngồi đây, bên cạnh dòng sông xa lạ nàng biết hi vọng gặp lại Quát quá mong manh và xa vời. Hằng đêm nàng khóc thầm. Nàng cầu nguyện. Cầu nguyện ai cũng được. Trời. Phật. Chúa. Thánh. Thần. Trả Quát về cho nàng. Nhưng ngày qua ngày Quát chỉ là hình bóng trong trí tưởng, trong kỹ niệm u hoài của một thời ở Tân Uyên xa xăm khuất nẻo. - Má ơi... Tân Uyên bá vai mẹ. Duyên quay lại cười với con gái. - Má ơi con khát nước... - Ngoại đâu rồi... - Dạ ngoại ở đằng kia... Tân Uyên đưa tay chỉ về chỗ cầu tuột. Đứng lên Duyên nắm tay con đi về phía chiếc xích đu. - Má lạnh hôn má?Duyên hỏi và má của nàng cười trả lời.- Sắp tối rồi. Mình đi về đi con...- Dạ... Con đi mua cho con Uyên ly nước rồi mình đi về... Lát sau nàng trở lại với ly nước cam. Gia đình ba người thủ thỉ trò chuyện. Đợi cho con uống nước xong Duyên đứng lên. Ngước nhìn bầu trời xám đục và giăng sương mù nàng lẩm bẩm trong trí. - Quát ơi... Cô nhớ Quát... Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 15 C hỉ còn hơn tuần lễ nữa tới Tết Nguyên Đán. Dù ở đây không có không khí tết như quê nhà song Duyên cũng cảm thấy lòng mình nao nao. Nàng nhớ tới tết năm nào đã xa. Chiều mồng 3 tết Quát tới nhà thăm nàng mang theo bịch mứt me, mứt gừng của má anh làm. Hai thầy trò vừa uống trà hoa lài vừa ăn mứt me, mứt gừng, đọc báo xuân của trường để cười với nhau. Bây giờ chỉ còn mình nàng bơ vơ. Buổi sáng thức sớm. Trời mùa đông mù mù lạnh. Hơi nước đọng thành sương trên cửa sổ. Nàng pha một bình trà và uống một mình. Nàng cười khi nghĩ mình sắp sửa thành bà cụ non dù chỉ mới ngoài ba mươi. Sống mà không có tình yêu làm người ta cằn cỗi. Nhưng yêu ai bây giờ. Nàng nhớ lại cách đây tuần lễ đi chợ Việt Nam ở Atlanta. Nàng hơi sùng vì có một ông theo tò tò sau lưng của mình. Ông ta hỏi han đủ thứ, bắt chuyện với mẹ của nàng và tình nguyện đẩy xe cho nàng. Thấy nàng có vẻ không bằng lòng má nàng nhỏ nhẹ khuyên. - Thôi người ta có lòng mà con. Má nghĩ con cũng nên đi thêm một bước nữa. Biết bao giờ con mới gặp lại ba của con Uyên... Duyên biết mẹ mình nói có lý. Tuy nhiên khổ là nàng không yêu được ai dù quen biết nhiều người. Sống với người mà mình không yêu thương là một cực hình. Nàng đã trải qua điều đó và đã phải trả giá để biết được điều đó. Vì vậy chẳng thà ở giá còn hơn lấy một người mà mình không yêu thương. Ba anh trai của nàng ở Cali giới thiệu cho nàng mấy người bạn độc thân hoặc chết vợ nhưng nói chuyện vài lần rồi nàng đâm ra mất hứng. Có lẽ họ không phải là kẻ đồng điệu. Có lẽ họ không có cái mà nàng tìm kiếm. Có lẽ hình bóng của Quát vẫn còn ngự trị trong tim cho nên nàng không thể quen ai và yêu ai. Ngày xưa hồi còn đi dạy, Quát thần tượng nàng, tôn thờ nàng như một nữ hoàng trong tim anh, thời bây giờ nàng tôn vinh Quát là ông vua trong trái tim không nguôi thổn thức vì nhớ thương của mình. Rót nước trà ra cái chén hột mít mà con Uyên thường hay dùng làm đồ chơi, Duyên với lấy tờ báo xuân. Báo Việt ngữ ở đây đẹp về hình thức song nội dung lại nghèo nàn. Quảng cáo chiếm hơn phân nửa tờ báo. Người ta làm báo vì tiền, vì miếng cơm manh áo hơn là vì văn chương nghệ thuật. Viết bài cho lấy có, để lấp đầy khoảng trống vì thiếu quảng cáo. Tuy nhiên nàng vẫn chăm chú đọc vì thứ nhất không có gì để đọc và thứ nhì ít ra cũng để không quên tiếng nước mẹ. Không những đọc một mình nàng còn đọc cho con gái nghe mỗi đêm vì sợ nó quên tiếng Việt. Mẹ nàng đã nói một câu chí lý Con đừng sợ con Uyên nó không nói được tiếng Anh mà con nên lo nó không nói được tiếng Việt... . Cũng may mẹ nàng nhìn ra điểm đó nên không bao giờ nói chuyện với cháu ngoại bằng tiếng Anh. Nhiều thời giờ rảnh bà dạy cháu nói, đọc và viết tiếng Việt. Con Uyên đi học thời nói tiếng Anh nhưng về nhà phải nói tiếng Việt vì mẹ nàng không nói tiếng Anh với nó. Bà từ chối đi học tiếng Anh như nhiều người khác viện lẽ không cần thiết. Bà cho đời mình kể như bỏ đi. Đào tạo cho con cháu mới là chuyện quan trọng. Con Uyên là người Việt Nam mà không nói tiếng Việt thời má buồn lắm... . Không những dạy cháu ngoại nói tiếng Việt bà còn bảo ba đứa con trai mua sách báo gởi qua để bà dạy cháu ngoại đọc cho rành chữ nghĩa văn chương với người ta. Từ một quan niệm như vậy bà mua cho cháu đủ mọi loại sách báo. Thừa hưởng huyết thống của cha mẹ do đó Tân Uyên rất thích đọc sách và mê văn chương. Không giống như những đứa bạn cùng trang lứa nó không xem tivi hay cắm đầu vào video game mà mê đọc sách báo và vẽ. Tay cầm tách trà nóng, Duyên lơ đãng lật từng trang báo. Đột nhiên hàng chữ đập vào mắt khiến cho nàng đặt tách trà xuống bàn rồi hai tay cầm lấy tờ báo đưa lên gần để nhìn cho rõ hơn. Sáu chữ đậm nét và khá lớn CÔ Ơi... CÒN NHỚ TÂN UYÊN? khiến cho Duyên run rẩy tay chân và tim đập thình thịch. Tân Uyên. Suối Sâu. Hồ Đá Bàn. Tên gọi như tiếng thì thầm. Tân Uyên với Quát. Tân Uyên với tình yêu mật ngọt. Giọng cười vỡ ngọc. Giọt nước mắt chảy ra âm thầm trong đêm cuối cùng. Bàn tay ân cần ve vuốt. Nụ hôn rực mê đắm. Cũng ở Tân Uyên nàng đã yêu, đã cho hết một đời con gái cho người yêu. Nàng đã yêu người học trò, người lính biệt động quân mà chín năm qua nàng vẫn còn thương yêu và tưởng nhớ. Tân Uyên. Cái tên xa lạ hầu như ít người biết đã thay đổi cuộc đời nàng. Cứ mỗi lần nghĩ tới Tân Uyên nàng nhớ lại hình bóng của người tình ngồi trên chiếc quân xa khuất dần trong đám bụi mù. Cứ mỗi lần nhớ lại Tân Uyên nàng như sống lại cảm giác mê đắm làm rẩy run từng đường gân sớ thịt trong vòng tay ân ái của người tình... Còn một đêm nay thôi người ơi. Ngày mai người đã xa tôi rồi. Ôm người tình trong tay Quát đã thì thầm như thế... Cô về cô nhớ em không... Cô về em nhớ hàm răng cô cười... Quát đã thủ thỉ với nàng như thế khi nàng gối đầu lên tay anh nằm đếm sao trời trong đêm cuối cùng hai người bên nhau ở Tân Uyên. Kỹ niệm đầy nước mắt. Khóc chảy nước mắt mà cười cũng ứa lệ. Mắt rưng rưng Duyên nhìn xuống dòng chữ nhỏ hơn ghi tên tác giả. Tiểu Đinh Hùng. Duyên sờ soạng lên cái tên đó như hồi tưởng lại hai bàn tay của mình nâng niu làn da sạm nắng, bàn tay chai cứng và đôi mắt buồn đầy nét nhăn của người tình. Nàng như ngửi được mùi áo nồng mồ hôi, mùi khen khét của mái tóc và mùi thuốc lá thân thương để nhớ hoài dù năm tháng xa cách dài đăng đẳng.Uống hớp nước trà nóng để cho lòng mình bớt hồi hộp, Duyên chăm chú vào những hàng chữ mờ dần dần đi vì nước mắt. - Hầu như mỗi người đều yêu ít nhấ một lần trong đời của mình. Tôi cũng vậy. Tôi chỉ yêu một lần và tôi chỉ yêu có một người bởi vì sau khi yêu thương người đó rồi tôi không còn chút hơi sức nào để thở chứ đừng nói yêu thương một người nào khác... Duyên mỉm cười vì câu nói đùa của tác giả mặc dù nước mắt từ từ chảy thành dòng trên mặt của mình. - Ai cũng nghĩ người tình của mình tuyệt vời nhất. Tôi cũng vậy. Tuy nhiên người tình của tôi không những tuyệt vời mà còn lạ lùng và đặc biệt. Nguyễn Thị Quỳnh Duyên. Cô Duyên là thầy của tôi. Cô Duyên là giáo sư Việt Văn của tôi. Cô Duyên là bạn của tôi. Cô Duyên là người tình hiếm quí và diễm tuyệt nhất. Tôi không biết tôi yêu cô Duyên lúc nào. Có thể ngay phút đầu tiên nhìn thấy cô trong lớp đệ tứ A2 của trường trung học Hồ Ngọc Cẩn. Có thể tình yêu của tôi là sự tích tụ tình cảm của những ngày ngồi ở chiếc bàn cuối lớp nhìn vóc dáng thướt tha và kiểu diễm của cô đi lại trước tấm bảng đen. Những lần đứng nơi góc sân nhìn tà áo dài màu vàng kiêu sa như bàn tay vẩy chào mình tôi cảm thấy lòng mình xôn xao và xót nhức của tình si. Phải nói tình yêu thầm lặng của tôi đối với cô Duyên pha trộn rất nhiều sự si mê và thần tượng hóa người yêu. Nếu thi sĩ Đinh Hùng có một Kỳ Nữ thời trong con mắt một cậu học trò mơ mộng và lãng mạn của tôi, cô Duyên là một nữ hoàng kiêu hãnh, lạnh lùng và cao sang mà một đứa học trò nghèo như tôi không bao giờ có thể và dám bước qua giới hạn thầy trò để nói tiếng yêu. Chỉ có một tiếng thôi mà ngàn lần lập lại, trăm lần dặn dò tôi cũng không thể nào thốt nên lời. Đứng trước cô Duyên, nhìn mặt cô, tôi quên hết, quên tuốt luốt những gì mình cần phải làm, để chỉ ngụp lặn trong cảm giác si mê của mình khi nghe giọng nói giọt mưa thu của cô, tiếng cười não lòng, ánh mắt nhìn cuốn hút của cô. Thế rồi trong suốt ba niên học, đệ tứ, đệ tam và đệ nhị, tôi không bao giờ nói ra thứ tình trong giây phút mà thành thiên thu của tôi... Duyên ngưng đọc vì nước mắt của nàng bắt đầu nhỏ xuống tờ báo càng lúc càng nhiều hơn.- Quát ơi... Cô xin lỗi Quát... Cô cũng như Quát... Cô yêu Quát mà cô cũng không dám nói Quát ơi...Duyên khóc, nói như người tình tên Quát đang đứng trước mặt mình.- Ngoài lý do gia cảnh, mối tình câm của tôi với cô Duyên là nguyên nhân khiến cho tôi tình nguyện đi lính sau khi thi đậu tú tài. Tôi suy nghĩ nhiều về quyết định đã làm thay đổi hẳn cuộc đời của tôi. Tôi sung sướng vì bước rẽ của đời tôi. Tôi muốn rời xa mái trường càng sớm càng tốt. Tôi muốn cắt đứt cái giới hạn thầy trò. Tôi muốn tôi lớn. Tôi muốn tôi trưởng thành để có thể ngang hàng với cô Duyên... Chuẩn úy so với cô giáo không có cách biệt bao nhiêu . Đó là ý nghĩ mà tôi mang trong lòng của thời gian ở trường sĩ quan Đồng Đế và lò luyện thép Biệt Động Quân Dục Mỹ. Tuy nhiên khi trở thành người lính biệt động tôi mới biết là đời sống nay đây mai đó làm cho tôi càng ngày càng xa cách cô giáo thương yêu của tôi. Giới hạn thầy trò không biết có được san bằng hay không mà sự cách xa càng dài ra đồng thời với nỗi lo âu Cô Duyên sẽ quên mình càng khiến cho tôi buồn nhiều hơn, lo nhiều hơ cũng như thương nhớ nhiều hơn. Nhớ như điên... Nhớ như chưa bao giờ nhớ. Thương như chưa bao giờ biết thương ai ngoài cô giáo của mình. Nửa đêm trăn trở. Gần sáng trằn trọc. Ban ngày ủ rũ. Tôi sống trong sự đày đọa của tình yêu. Nhiều khi ngồi ngóng về phía Sài Gòn tôi mường tượng ra hình ảnh kiều mị của cô Duyên trên chiếc xích lô.. Duyên cảm thấy nỗi rạo rực cháy bùng lên khi nhớ lại cảnh ngồi chung xe xích lô với Quát. Hai làn da nóng cọ xát làm nóng thêm sự xao xuyến. Hai hơi thở quyện vào nhau tạo thành sự truyền nhiễm tình cảm để trói, để buộc hai người lại với nhau mà tháng năm xa cách cũng không thể làm hao mòn.Những dòng chữ nhạt nhòa. Nàng thấy lại hình ảnh người tình xưa ngày gặp nhau ở Tân Quyên. Mái tóc cháy nắng. Khuôn mặt xạm đen, khắc khổ đầy ưu tư. Bộ chiến y bạc màu hăng hắc mùi mồ hôi, thuốc lá và hơi người làm thành thứ mùi kỳ cục mà nàng gọi là mùi lính ở dơ. Quát cười hắc hắc vì bị chê là lính ở dơ. Lạ một điều nàng chê mà mê. Lạ một điều sau khi ngửi lần đầu nàng lại đâm ra ghiền và nhớ hoài bởi vì cho tới bây giờ mùi lính ở dơ đó vẫn còn trong trí não của nàng. - Nếu có một địa danh nào trên đất nước thân yêu làm cho tôi nhớ thời Tân Uyên chính là nơi tôi không bao giờ quên. Tới chết cũng không quên. Tân Uyên với cô Duyên. Tân Uyên với tình yêu. Hai ngày thôi. Nhưng gom một đời lại cũng không đủ và ý nghĩa bằng hai ngày cô Duyên thăm tôi ở Tân Uyên. Năm bảy lần lên lon tại mặt trận, chục cái anh dũng bội tinh, năm cái chiến thương bội tinh cũng không ý nghĩa bằng nụ cười tình tứ, ánh mắt nhìn thương yêu, bàn tay ve vuốt ân cần của cô Duyên ban cho tôi. Lần đầu tiên ôm cô Duyên trong tay, trang trọng đặt lên môi cô nụ hôn chiêm bái tôi thầm cám ơn NGƯỜI, thứ hình tượng nhân ái và dễ thương, biểu tượng là cô giáo mà tôi đã tôn thờ và yêu thương suốt đời. Sự hiện diện của cô Duyên ở Tân Uyên làm cho biết là tôi không bị bỏ rơi, dù tôi ở xa song hình ảnh của tôi vẫn được cô Duyên ấp ủ trong lòng. Tôi nhũ lòng là nếu có dịp trở về tôi sẽ đi tìm gặp lại cô Duyên để bày tỏ lòng biết ơn bằng cách tình nguyện sống bên cô suốt một đời còn lại của mình...Đoạn tùy bút còn khá dài nhưng đối với Duyên như thế đủ rồi. Quá đủ để cho nàng biết được điều cần biết. Quát còn sống. Người tình xưa vẫn còn sống và vẫn không quên nàng. Anh vẫn còn thương yêu nàng như lúc ở Tân Uyên. Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương 16 Quát xô cửa bước vào căn phòng trọ của mình. Không có gì lạ. Không có gì thay đổi. Ba năm qua anh vẫn sống như vậy. Vẫn sống với tình yêu khoắc khoải, với thương nhớ, mong chờ và hi vọng. Bỏ xâu chìa khóa lên bàn anh liếc một vòng. Thấy máy điện thoại nhấp nháy anh biết trong lúc mình vắng nhà có người gọi và lưu lại lời nhắn. Thờ ơ anh bấm nút play . Người gọi chỉ nhắn có một câu nhưng lại làm cho tay của anh run run và tim đập mạnh. Giọng của người đàn bà thánh thót như tiếng rơi của giọt mưa thu. Cô Duyên có duyên với lính . Một câu sáu chữ nhưng là một tín hiệu mà anh đã mỏi mòn chờ đợi và trông ngóng suốt mấy năm dài. Cô Duyên... Cô Duyên. Nước mắt ứa ra Quát thì thầm. - Cô ơi... Cô còn nhớ Tân Uyên... Chu Sa Lan Còn Nhớ Tân Uyên Chương Kết Quát dừng lại trước cánh cửa sơn màu xanh đậm. Hít hơi dài để cho mình bớt hồi hộp anh giơ tay gõ cửa. Cánh cửa mở ra liền như bên trong có người chờ để mở cửa. Người ở bên trong cửa và người ở bên ngoài cửa nhìn nhau. Không còn có giới hạn thầy trò nữa. Chỉ có người với người. Chỉ có người yêu người. Mắt người nào cũng ướt. Cuối cùng người ở bên ngoài thì thầm.- Cô ơi... Duyên ngã vào vòng tay của người mà nàng đã đợi chờ quá lâu. Giọng của nàng nhẹ như hơi thở.- Quát ơi... Quát ôm trong tay thân thể của người mà nhiều năm qua không lúc nào anh thôi mơ yêu và tưởng nhớ. Anh hít hương tóc dịu dàng. Anh hôn lên khuôn mặt mà mỗi lần hình dung tới nó như là niềm tin mạnh mẽ để anh sống sót trong gần bốn năm lao tù và ba năm xa xứ. Khuya đêm đó, ngồi nơi phòng khách, tay trong tay hai người kể cho nhau nghe khoảng đời gian truân của họ sau ngày chia tay ở Tân Uyên. Nhìn người học trò, người tình xưa ngồi trước mặt mình Duyên hỏi với giọng chứa nhiều âu yếm và cũng nhiều tinh nghịch.- Quát tìm ra câu đối chưa? Quát bật lên tiếng cười. Sau mấy năm xa cách Duyên cảm thấy tiếng cười của anh không khác ngày xưa bao nhiêu.- Bốn năm trong tù lúc nào Quát cũng nghĩ tới câu đối của cô. Nó khó quá. Quát tìm ra nhưng không chỉnh lắm...Duyên cười thánh thót. Nắm tay người tình vừa gặp lại sau thời gian xa cách nàng hăm he.- Đâu Quát đọc cho cô nghe đi... Đối không chỉnh là bị phạt nghe chưa... Nhìn đắm đuối vào mắt cô giáo Quát mỉm cười thì thầm.- Ông Quát vẫn nhớ Tân Uyên... Duyên cười thánh thót. Hai má nàng hồng lên vì vế đối của Quát gợi lại kỹ niệm tuyệt vời đã qua.- Nghe hay và có ý nghĩa nhưng mà không được chỉnh lắm. Chịu phạt chưa? Quát cười hôn lên mái tóc nhuộm màu thời gian của cô giáo.- Dạ... Cô muốn phạt gì em cũng chịu... Dụi đầu vào ngực người học trò mà mình yêu thương suốt đời Duyên thì thầm.- Cô phạt Quát từ đây về sau phải ở bên cô suốt đời... - Cô không phạt Quát cũng xin ở bên cô suốt đời cô ơi... Duyên mỉm cười nhìn người tình năm xưa. Bây giờ nàng hiểu được một điều là hạnh phúc không khó tìm nếu người ta yêu nhau.Đông 2009chu sa lanCt.Ly xin thay mặt BQT VNthuquan - Thư viện Online Thành thật cảm ơn tác giả chu sa lan đã gửi cho thư viện cuốn sách này Mục lục Chương 1 Chương 2 Chương 3 Chương 4 Chương 5 Chương 6 Chương 7 Chương 8 Chương 9 Chương 10 Chương 11 Chương 12 Chương 13 Chương 14 Chương 15 Chương 16 Chương Kết Còn Nhớ Tân Uyên Chu Sa LanChào mừng các bạn đón đọc đầu sách từ dự án sách cho thiết bị di độngNguồn: hành: Nguyễn Kim Vỹ. Lời cuối:Cám ơn bạn đã theo dõi hết cuốn truyện.Nguồn: hành: Nguyễn Kim Vỹ. Nguồn: Tác giả/ VNthuquan - Thư viện OnlineĐược bạn: Ct.Ly đưa lên vào ngày: 11 tháng 3 năm 2010
vanhoc
Công phá Toán tập 3-Ngọc Huyền là cuốn sách luyện thi môn toán hiệu quả, giúp các em làm quen với hình thức thi trắc nghiệm và vận dụng tối đa các phương pháp làm bài nhanh và chính xác nhất, giúp các em học sinh nắm chắc tư duy giải nhanh các dạng toán 12 và thâu tóm toàn bộ bài tập chọn lọc bài tập từ 200 đề thi thử mới nhất. Cuốn sách là đứa con tinh thần của bạn Ngọc Huyền – một sinh viên ưu tú của ngôi trường là cái nôi của biết bao thế hệ giảng viên xuất sắc, trường Đại Học Sư phạm Hà Nội. Ngoài ra cuốn sách này giúp các bạn Phân tích, mổ sẻ chi tiết 4 đề chính thức của BGD năm 2017. Củng cố lại toàn bộ kiến thức, lí thuyết chương trình Toán 12 Hệ thống toàn bộ tư duy và các thủ thuật giải nhanh sử dụng MTCT trong chương trình lớp 12. Gần 1000 bài tập theo chuyên đề được chọn từ 200 đề thi thử và rất nhiều nguồn tài liệu Toán trắc nghiệm uy tín trong nước lẫn quốc tế. Hơn 1500 câu hỏi trắc nghiệm toán lớp 12 được chọn lọc từ đề thi thử của các trường chuyên uy tín trên cả nước. Có sự tham gia của 6 thầy cô giáo hàng đầu tỉnh Ninh Bình Nắm bắt các ý tưởng ra đề trắc nghiệm chương trình toán lớp 11. Hệ thống tất cả các dạng bài tập theo từng chủ đề, các phương pháp giải nhanh toán lớp 11. Hệ thống thư viện bài tập rèn luyện kèm đáp án chi tiết. Nội dung cuốn sách bao gồm Chủ đề 1. Hàm số và các ứng dụng của đạo hàm Chủ đề 2. Hàm số lũy thừa, hàm số mũ và hàm số logarit Chủ đề 3. Nguyên hàm - tích phân và ứng dụng Chủ đề 4. Số phức Chủ đề 5. Khối đa diện và thể tích một số khối đa diện quen thuộc Chủ đề 6. Mặt cầu, mặt trụ, mặt nón Chủ đề 7. Phương pháp tọa độ trong không gian Chủ đề 8. Tổng ôn luyện DOWNLOAD
vanhoc
Em hãy viết một bức thư cho bạn ở tỉnh khác để làm quen và hẹn bạn cùng thi đua học tốt Gợi ý Cao Bằng, ngày 2/5/2009 Chào các bạn! Mình là Huân, gia đình mình ở một nơi rất xa xôi của Tổ quốc. Mình viết lá thư này là để gửi tới tất cả các bạn Việt Nam thân yêu và mong được kết bạn cùng các bạn. Năm nay mình học lớp 3, Trường Tiểu học Trọng Cọn, huyện Thạch An, Cao Bằng. Nơi mình ở rất nghèo về thông tin. Xem trên ti vi mình thấy có rất nhiều bạn học rất giỏi ở mọi miền của Tổ quốc. Mình thấy rất thèm được như các bạn. Nhưng điều kiện học tập ở trên mình còn thiếu thốn nhiều. Sách giáo khoa cũng không có đủ cho mỗi người một bộ. Chúng mình toàn phải chia nhau ra để học. Mình rất muốn có nhiều bạn để được Các bạn trao đổi thêm cho những kiến thức quý báu. Hãy viết thư về cho mình nhé: Mùi Văn Huân, lớp 3, Trường Tiểu học Trọng Cọn, huyện Thạch An, Cao Bằng. Chào thân ái Huân Mùi Văn Huân
vanhoc
Giới thiệu lễ hội vật truyền thống làng Sình Xưa, làng Lại Ân nay, thuộc xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Thừa Thiên Huế Gợi ý Lễ hội vật truyền thống ở làng Lại Ân, xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Thừa Thiên Huế diễn ra vào ngày mùng 10 tháng Giêng hàng năm. Là vùng đất có tinh thần thượng võ, người dân nơi đây đã chọn lọc các miếng võ độc đáo tinh hoa của các phái võ để kết tinh lại thành phái vật của riêng mình. Khác với các sới vật Hà Tây, Nam Định, sới vật Làng Sình được tạo dựng như một võ đài, từ xa người xem cũng nhìn thấy rất rõ. Một trận vật thường diễn ra ba keo. Ai thắng hai keo là người chiến thắng cuối cùng. Luật thắng thua của mỗi keo rất đơn giản. Cứ “lấm lưng, trắng bụng" là thua. Ngoài ra, trước khi bắt đầu cuộc thi vật, người dân trong làng thường có lệ thả đèn cầu được làm bằng giấy gió và đốt bằng mỡ lợn để cầu may mắn. Vanmau.edu.vn Xem thêm: Suy nghĩ của anh (chị) về nhân vật ông lái đò trong tùy bút Người lái đò sông Đà (Nguyễn Tuân)
vanhoc
Gà Marans (tiếng Pháp: Poule de Marans) là một giống gà có nguồn gốc từ thị trấn Marans, thuộc vùng Charente-Maritime, thuộc vùng Nouvelle-Aquitaine của miền tây nước Pháp. Nó được tạo ra với những con gà rừng hoang dã địa phương có nguồn gốc từ các con gà rừng săn bắn từ Indonesia và Ấn Độ. Những con gà Marandaise ban đầu được "cải tiến" thông qua sự tái kết hợp với gà Croad Langshans nhập khẩu. Một món ăn ưa thích ở gia cầm cho thấy, đó là một loài gà kiêm dụng được biết đến với cả trứng cực kỳ đen và chất lượng thịt thơm ngon. Lịch sử của gà Marans bắt nguồn từ Marans, Pháp, và được nhập khẩu vào Vương quốc Anh trong những năm 1930. Đặc điểm Về màu lông gà, giống gà này có 9 màu được công nhận theo tiêu chuẩn Pháp: chim cu (ó), chim cúc vàng, đen, Birchen, đồng đen, màu yến mạch (wheaten), màu bò pha đen, trắng và colombian. Đồng đen (màu đen với lông đồng trên cổ) và chim cu (lông bị cấm, có màu đen và màu trắng đốm xuất hiện) là phổ biến nhất trong số này. Các màu khác không được công nhận chính thức (như Blue Copper, lam-Blue, và màu tóe-Splash) cũng tồn tại trong giống gà này. Chúng nên có đôi mắt màu da cam. Những cái gờ thường là màu đá phiến hoặc hồng, lòng bàn chân luôn luôn màu trắng vì gà Marans có da trắng, không màu vàng. Mặc dù các con gà Marans ban đầu cũng có thể là những con chim lông vũ, các nhà lai tạo người Anh ưa thích phiên bản chân không sạch, và vì vậy, chân gà Marans hiện đang được tìm thấy chủ yếu ở Pháp và Hoa Kỳ. Tiêu chuẩn gia cầm Úc (Australian Poultry Standard) nhận biết cả lông vũ và lông vũ. Hiệp hội giống Hoa Kỳ chỉ công nhận chân lông. Đặc điểm của gà Marans nói chung là điềm tĩnh và ngoan ngoãn, nhưng chúng hoạt động khá tích cực, làm tốt để sống tự do trong phạm vi địa hình gồ ghề và cũng rất cứng rắn và chống chịu lại bệnh tật giỏi. Tính khí nhẹ nhàng và thái độ yên lặng của chúng làm cho chúng trở nên lý tưởng cho những người chăn nuôi ở sân sau ở ngoại ô, cũng như bất cứ một đàn chăn nuôi gia cầm nào khác vì chúng ít khi bắt nạt các giống nhỏ hơn. Gà Marans đẻ khoảng 150-200 trứng nâu tối mỗi năm tùy thuộc vào giống. Gà Marans trong lịch sử là một giống kiêm dụng, có giá trị không chỉ đối với trứng tối màu của chúng mà còn cho chất lượng thịt gà. Tham khảo Raymond, Francine (2001). The Big Book of Garden Hens. Kitchen Garden Books, Standard officiel de la Marans (bằng tiếng Pháp). Marans-Club de France. Truy cập August 2014. APA Recognized Breeds and Varieties As of ngày 1 tháng 1 năm 2012. American Poultry Association. Truy cập August 2014. Breed Classification. Poultry Club of Great Britain. Truy cập August 2014. 2nd Australian Poultry Standard, 2012, published by the Victorian Poultry Breeder Association (trading as Poultry Stud Breeders and Exhibitors Victoria) The Marans Club of Great Britain http://www.themaransclub.co.uk The Marans Club - Belgium https://web.archive.org/web/20110101201105/http://users.telenet.be/mcb/ Marans Club de France http://www.marans.eu/ Marans Chicken Club USA http://maranschickenclubusa.com/index.html Marans of America Club http://maransofamericaclub.com Xem thêm Giống gà Gà thịt Gà tơ Gà cúng Gà trống thiến Gà Sasso Gà Grimaud Gà Redbro Giống gà
wiki
Tống Đái công hay Tống Đới công (chữ Hán: 宋戴公; trị vì: 799 TCN-766 TCN), tên Bạch(白) hoặc Huy(撝), tự Vũ Trang(武莊) là vị vua thứ 11 của nước Tống – chư hầu nhà Chu trong lịch sử Trung Quốc. Tống Đái công là con của Tống Ai công – vua thứ 10 nước Tống. Năm 800 TCN, Ai công mất cùng năm với ông nội Huệ công, Đái công lên nối ngôi. Năm 766 TCN, Tống Đái công qua đời. Ông làm vua được 34 năm. Con ông là Tử Tư Không lên nối ngôi, tức là Tống Vũ công. Cải cách Khi lên ngôi,ngay lần nghị chính đầu tiên ông đã cho thi hành 4 điều Bãi bỏ ruộng đất của công tộc, giảm tô thuế từ 1/10 xuống còn 1/12 Ngưng nấu rượu trong nước Chỉ khi tiếp đãi khách từ nước ngoài mới dùng rượu giảm các chi phí trong cung,bản thân ông một bữa cũng chỉ có 2 món Tống Đái công thương dân như con, khi có thiên tai, Đái công lập tức hạ lệnh mở kho thóc để cứu giúp người bị nạn, cứu người bị thương, xây nhà, tế trời đất, mọi tội lỗi đều chịu bản thân, được mọi người khen. Đái Công nhân từ, chính trực, thương dân, khiêm tốn khoan dung độ lượng, láng giềng tốt, chưa bao giờ tranh chấp với các nước. Để khắc phục thiên tai, nâng cao năng suất nông nghiệp, Đới Công đã đích thân xuống tận hiện trường để xem và nghiên cứu cách mở rộng sản xuất. Vài năm sau, hầu hết nước Tống đều sử dụng nông cụ mới, vùng sản xuất nông cụ mới cũng được thành lập, từ đó nước Tống từng bước phát triển và ngày càng lớn mạnh, chiếm chỗ đứng trong lòng các thế lực ngoại bang. Cái chết Tống Đái công suốt đời siêng năng, tiết kiệm, ngày đêm làm việc cho đất nước, và ông bị ốm vì làm việc quá sức. Sau khi ông qua đời, Chu Bình vương đã ban thụy hiệu là “Đái” và tổ chức quốc tang, dân chúng đi đường dài, già trẻ, từ bốn phương tám hướng đổ về kinh thành. Xung quanh mộ là những đám đông không thể không quỳ lạy, một số đến từ khắp nước Tống, một số đến từ các nước láng giềng đã nhận được ân sủng của Tống Đái công. Đái công hậu duệ Tống đới công hậu duệ có Đới, Tống, Võ, Tuyên, Mục, Tiêu, Nhạc, Thạch, Hoa, Hoàng, Hoàng Phủ, Đông Hương, Hoàn, Hướng, Chung, Tông, Mục Di, Mục, Ngư, Mặc Đài, Mặc, Ty Thành, Hữu Sư, Xá, Lão, Sóc, Chúc Kỳ, Trọng, Đãng, Biên, Tích, Ty Mã, Ty Khấu, Ty Đồ, Ty, Lân, tất cả hơn 100 trăm họ Thủy tổ họ Đới(Đái) Hậu thế truy thụy Đới công, Tống Đới công truyền vị cho đích tử Tống Vũ công, sau này con cháu lấy thụy hiệu của ông làm họ, hình thành họ Đới. Xem thêm Tống Ai công Tống Vũ công Tham khảo Sử ký Tư Mã Thiên, thiên: Tống Vi Tử thế gia Phương Thi Danh (2001), Niên biểu lịch sử Trung Quốc, Nhà xuất bản Thế giới Chú thích Vua nước Tống Năm sinh thiếu Mất năm 766 TCN
wiki
Hậu Giang là một tỉnh cũ thuộc miền Tây Nam Bộ (Đồng bằng sông Cửu Long), Việt Nam. Địa lý Tỉnh Hậu Giang có vị trí địa lý: Phía Bắc giáp các tỉnh Đồng Tháp và Cửu Long (ranh giới là sông Hậu) Phía Nam giáp tỉnh Minh Hải Phía Đông giáp Biển Đông Phía Tây giáp các tỉnh An Giang và Kiên Giang. Diện tích và dân số Lịch sử Tỉnh Hậu Giang cũ được thành lập vào tháng 2 năm 1976 và bị giải thể dựa theo Nghị quyết của Quốc hội Việt Nam vào ngày 26 tháng 12 năm 1991 về việc chia tỉnh Hậu Giang thành tỉnh Cần Thơ và tỉnh Sóc Trăng. Tỉnh lỵ là thành phố Cần Thơ, đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc tỉnh Hậu Giang. Theo Nghị định số 03/NĐ-76 ngày 24 tháng 2 năm 1976 và Quyết định số 17/QĐ-76 ngày 24 tháng 3 năm 1976 của Chính phủ Việt Nam, thì tỉnh Cần Thơ, tỉnh Sóc Trăng và thành phố Cần Thơ được nhập lại để thành lập tỉnh Hậu Giang. Như vậy địa bàn tỉnh Hậu Giang tương đương với ba tỉnh: Phong Dinh (có thành phố Cần Thơ), Chương Thiện (có thị xã Vị Thanh) và tỉnh Ba Xuyên (có thị xã Sóc Trăng) của chính quyền Việt Nam Cộng hòa. Khi mới thành lập, tỉnh Hậu Giang gồm có thành phố Cần Thơ (tỉnh lỵ), thị xã Sóc Trăng, thị xã Vị Thanh và 11 huyện: Châu Thành, Kế Sách, Long Mỹ, Long Phú, Mỹ Tú, Mỹ Xuyên, Ô Môn, Phụng Hiệp, Thạnh Trị, Thốt Nốt, Vĩnh Châu. Ngày 15 tháng 1 năm 1977, chuyển huyện Côn Đảo của Thành phố Hồ Chí Minh về tỉnh Hậu Giang quản lý theo nghị quyết của Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Ngày 15 tháng 12 năm 1977, Hội đồng Chính phủ ban hành Quyết định số 330-CP về việc sáp nhập thị xã Vị Thanh vào huyện Long Mỹ thuộc tỉnh Hậu Giang, thị xã Vị Thanh chuyển xuống thành thị trấn Vị Thanh thuộc huyện Long Mỹ, tỉnh Hậu Giang. Ngày 30 tháng 5 năm 1979, tách huyện Côn Đảo để thành lập đặc khu Vũng Tàu – Côn Đảo theo nghị quyết của Quốc hội Ngày 26 tháng 10 năm 1981, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Quyết định số 119-HĐBT về việc thành lập huyện Mỹ Thanh từ một phần huyện Long Mỹ thuộc tỉnh Hậu Giang. Ngày 6 tháng 4 năm 1982, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Quyết định số 64-HĐBT về việc đổi tên huyện Mỹ Thanh thành huyện Vị Thanh thuộc tỉnh Hậu Giang. Từ đó cho đến cuối năm 1991, tỉnh Hậu Giang cũ gồm có thành phố Cần Thơ, thị xã Sóc Trăng và 12 huyện: Châu Thành, Kế Sách, Long Mỹ, Long Phú, Mỹ Tú, Mỹ Xuyên, Ô Môn, Phụng Hiệp, Thạnh Trị, Thốt Nốt, Vị Thanh, Vĩnh Châu. Ngày 26 tháng 12 năm 1991, kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa VIII ra nghị quyết chia tỉnh Hậu Giang để tái lập tỉnh Cần Thơ và tỉnh Sóc Trăng: Tỉnh Cần Thơ gồm thành phố Cần Thơ và 6 huyện: Châu Thành, Ô Môn, Long Mỹ, Phụng Hiệp, Thốt Nốt, Vị Thanh. Tỉnh Sóc Trăng gồm thị xã Sóc Trăng và 6 huyện: Kế Sách, Long Phú, Mỹ Tú, Mỹ Xuyên, Thạnh Trị, Vĩnh Châu. Ngày 26 tháng 11 năm 2003, tỉnh Cần Thơ lại được chia thành thành phố Cần Thơ thuộc trung ương và tỉnh Hậu Giang mới. Tỉnh Hậu Giang lúc này là phần đất phía Nam của tỉnh Cần Thơ cũ, gồm thị xã Vị Thanh (tỉnh lỵ) và các huyện: Châu Thành, Châu Thành A, Long Mỹ, Phụng Hiệp, Vị Thủy. Ngày 2 tháng 1 năm 2004, thành phố Cần Thơ lúc này là phần đất phía Bắc của tỉnh Cần Thơ cũ, gồm quận Ninh Kiều, Bình Thủy, Cái Răng, Ô Môn và các huyện: Phong Điền, Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh, Thốt Nốt. Biển số xe Biển số xe 65 là Biển số tỉnh Hậu Giang (hiện nay là biển số xe thành phố Cần Thơ). Sau khi chia tách thành 2 tỉnh Cần Thơ và Sóc Trăng thì biển số xe tỉnh Sóc Trăng là 83, còn tỉnh Cần Thơ mang biển số xe 65. Sau chia tách tỉnh Cần Thơ thành tỉnh Hậu Giang và thành phố Cần Thơ thì tỉnh Hậu Giang mang biển số xe 95, còn thành phố Cần Thơ mang biển số xe 65 như hiện nay. Chú thích Tham khảo H H H H Hành chính Sóc Trăng
wiki
HMS Perseus (R51) là một tàu sân bay thuộc lớp Colossus của Hải quân Hoàng gia Anh. Được hoàn thành và đưa ra hoạt động khi Chiến tranh Thế giới thứ hai đã kết thúc, HMS Perseus được cải biến thành một tàu bảo trì máy bay, tham gia thử nghiệm máy phóng và phục vụ vận chuyển. Nó được cho ngừng hoạt động vào năm 1957 và bị tháo dỡ vào năm 1958. Thiết kế và chế tạo Perseus được đặt lườn vào ngày 1 tháng 1 năm 1943 bởi hãng đóng tàu Vickers Armstrong trên sông Tyne. Giống như trường hợp của chiếc HMS Pioneer, thiết kế của Perseus được thay đổi trong quá trình chế tạo để trở thành một tàu bảo trì máy bay. Nó được hạ thủy vào ngày 26 tháng 3 năm 1944, và đưa ra hoạt động vào ngày 19 tháng 10 1945, và do đó đã lỡ mất cơ hội phục vụ trong Chiến tranh Thế giới thứ hai. Lịch sử hoạt động Năm 1949, Perseus phục vụ như một tàu thử nghiệm cho một trong những phát minh quan trọng nhất được áp dụng trên mọi tàu sân bay thông thường hiện đại: máy phóng thủy lực. Một lần nữa cùng với Pioneer, Perseus trở thành một tàu sân bay vận chuyển máy bay vào năm 1953, chuyên chở chúng đến Anh Quốc và Viễn Đông. Tuy nhiên so với chiếc tàu chị em, Perseus tồn tại một vài năm lâu hơn trong phục vụ, được tái trang bị vào năm 1955 trước khi được đưa về lực lượng dự bị vào năm 1957 và được bán để tháo dỡ vào năm 1958. Tham khảo Liên kết ngoài Maritimequest HMS Perseus photo gallery Lớp tàu sân bay Colossus Tàu sân bay của Hải quân Hoàng gia Anh Tàu sân bay trong Thế Chiến II Tàu sân bay trong chiến tranh lạnh
wiki
Park Eun-seok (; sinh ngày 10 tháng 2 năm 1984) là một diễn viên người Mỹ gốc Hàn Quốc. Anh ấy được biết đến nhiều nhất với công việc của anh ấy trong sân khấu và cũng được biết đến với màn trình diễn đột phá trong bộ phim truyền hình năm 2020 Cuộc chiến thượng lưu. Cuộc sống Quê gốc ở Hàn Quốc, sinh ra ở Long Island, Danny Park sống ở Mỹ cùng gia đình, là con út trong gia đình có một chị gái hơn 7 tuổi và một anh trai hơn 2 tuổi tên Dennis Park, cả gia đình anh định cư tại Long Island, Huntington, New York. Anh trở về Hàn Quốc năm 2005 ở tuổi 22 để theo đuổi sự nghiệp diễn xuất. Là một thường trú nhân của Hoa Kỳ vào thời điểm đó, Park tự nguyện phục vụ trong quân đội Hàn Quốc để cải thiện tiếng Hàn của mình. Sau khi xuất ngũ, Danny Park trở thành thường trú nhân của cả hai nước Hoa Kỳ và Hàn Quốc. Phim ảnh Phim truyền hình Phim điện ảnh Truyền hình thực tế Sân khấu Giải thưởng và đề cử Giải thưởng Nam diễn viên sân khấu The Golden Ticket Awards lần thứ 12 năm 2016 Giải thưởng Nam diễn viên chính xuất sắc nhất được đề cử của Lễ trao giải MBC Drama Awards 2018 trong Series phim nhỏ Wolhwa Giải thưởng tân binh nam được đề cử của KBS Drama Awards 2019 Giải thưởng phim truyền hình KBS 2019 Phim truyền hình nam một màn được đề cử Giải thưởng Phim truyền hình SBS năm 2020 Nam diễn viên phụ Tham khảo Liên kết ngoài Sinh năm 1984 Nam diễn viên truyền hình Hàn Quốc
wiki
Dưới đây là danh sách những cái chết đáng chú ý trong tháng 5 năm 2011. Tháng 5 năm 2011 31 Pauline Betz, 91, vận động viên quần vợt người Mỹ. 30 Rosalyn Sussman Yalow, 89, người đoạt giải Nobel người Mỹ. 29 Sergei Bagapsh, 62, chính trị gia Abkhazia, Tổng thống (từ 2005), biến chứng sau phẫu thuật. Wally Jay, 93, võ sư người Mỹ, sáng lập Small Circle JuJitsu, bệnh kéo dài. 28 Alys Robi, 88, ca sĩ Canadia. 27 Gil Scott-Heron, 62, nhà thơ, nhạc sĩ, tác gia người Mỹ. 26 Tyler Simpson, 25, cầu thủ bóng đá Australia. 25 Leonora Carrington, 94, họa sĩ-tiểu thuyết gia Mexico. 24 Hakim Ali Zardari, 81, chính trị gia Pakistan, cha của Asif Ali Zardari, bệnh kéo dài. 23 Nguyễn Tích Đức, 73, Giám mục Việt Nam. 22 Joseph Brooks, 73, nhạc sĩ đạt giải Grammy người Mỹ ("You Light Up My Life"), tự sát. 21 John Delaney, 42, doanh nhân Ireland (Intrade). Bill Hunter, 71, diễn viên Australia (Muriel's Wedding), ung thư gan. 20 Donald Krim, 65, doanh nhân Mỹ, chủ tịch Kino International, ung thư. Randy Savage, 58, đô vật chuyên nghiệp Mỹ. 19 Don H. Barden, 67, doanh nhân Mỹ, ung thư phổi. Garret FitzGerald, 85, chính trị gia Ireland, Taoiseach (1981–1982; 1982–1987) và Bộ trưởng Ngoại giao (1973–1977), sau khi bệnh ngắn. Vladimir Ryzhkin, 80, cầu thủ giành huy chương vàng Olympic (1956) người Nga. 18 John Fortino, 76, doanh nhân Canada sinh tại Italia, ung thư. Frank L. Lacy, 87, nhạc công guitar blues và jazz Mỹ. Frank Upton, 76, cầu thủ Anh (Derby County, Chelsea). 17 Sean Dunphy, 73, nghệ sĩ Ireland. Joseph Galibardy, 96, VĐV khúc côn cầu giành huy chương vàng Olympic (1936) người Ấn Độ. James M. Hewgley, Jr., 94, chính trị gia Mỹ. Harmon Killebrew, 74, cầu thủ bóng chày Mỹ (Minnesota Twins), ung thư thực quản. Gregory Lewis, 57, nhà báo Mỹ (Miami Sun-Sentinel), ung thư. 16 Douglas Blubaugh, 76, VĐV đạt huy chương vàng Olympic (1960) người Mỹ, tai nạn giao thông. Bob Davis, 82, cầu thủ bóng đá kiểu Úc (Australian rules football) người Úc. Edward Hardwicke, 78, diễn viên Anh (Sherlock Holmes), con Cedric Hardwicke. Kiyoshi Kodama, 77, diễn viên Nhật, ung thư dạ dày. (tiếng Nhật) Bill Skiles, 79, nghệ sĩ hài Mỹ (Skiles and Henderson), ung thư thận. 15 Maico Buncio, 22, tay đua moto Philipines, tai nạn đường đua. John Feikens, 93, thẩm phán liên bang Mỹ, sau khi bệnh. Bob Flanigan, 84, ca sĩ Mỹ (The Four Freshmen). M-Bone, 22, rapper và vũ công Mỹ (Cali Swag District), bị bắn. Barbara Stuart, 76, diễn viên Mỹ (Gomer Pyle, U.S.M.C.). F. Jay Taylor, 87, giảng viên đại học người Mỹ, hiệu trưởng Louisiana Tech University (1962–1987). Mahendra Singh Tikait, 76, lãnh đạo hiệp hội trồng trọt Ấn Độ, ung thư xương. Samuel Wanjiru, 24, VĐV marathon Kenya, huy chương Olympic (2008), rơi từ ban công. 14 Ferial Alibali, 78, diễn viên Albani. Murray Handwerker, 89, doanh nhân Mỹ (Nathan's Famous). Birgitta Trotzig, 81, tác gia Thụy Điển. Joseph Wershba, 90, phóng viên và nhà sản xuất truyền hình người Mỹ. 13 Derek Boogaard, 28, VĐV khúc côn cầu Canada (Wild, Rangers). Bernard Greenhouse, 95, nhạc công cello. Mel Queen, 69, cầu thủ bóng chày (Reds, Angels) và người quản lý (Blue Jays) Mỹ. 12 Mose Jefferson, 68, doanh nhân Mỹ, ung thư. Lloyd Knibb, 80, nhạc công trống Jamaica (The Skatalites), bệnh. 11 Albert Kanene Obiefuna, 81, Giám mục Thiên chúa giáo La Mã Nigeria, tổng Giám mục Onitsha (1995–2003). Robert Traylor, 34, cầu thủ bóng rổ Mỹ (Bucks, Cavaliers, Hornets), nghi ngờ là nhồi máu cơ tim. (thi thể được tìm thấy vào ngày này) 10 Zim Ngqawana, 51, nghệ sĩ saxophone nhạc jazz người Nam Phi. Burt Reinhardt, 91, nhà truyền thông Mỹ (CNN), đột quỵ. 9 David Cairns, 44, chính trị gia Anh, viêm tụy cấp. Dolores Fuller, 88, diễn viên Mỹ (Glen or Glenda). Jeff Gralnick, 72, nhà sản xuất tin tức truyền hình Mỹ. Lidia Gueiler Tejada, 89, chính trị gia Bolivia, tổng thống (1979–1980), bệnh. Ivo Pešák, 66, ca sĩ, vũ công Séc. Shailendra Kumar Upadhyaya, 82, chính trị gia Nepal, Bộ trưởng Ngoại giao (1986–1990). Wouter Weylandt, 26, cua-rơ Bỉ, tai nạn trên đường đua. 8 Huthaifa al-Batawi, thủ lĩnh al-Qaeda người Iraq, bị bắn. Lionel Rose, 62, quán quân boxer thế giới người Australia. Carlos Trillo, 68, người viết truyện tranh (Cybersix). 7 Seve Ballesteros, 54, golf thủ Tây Ban Nha, ung thư não. Willard Boyle, 86, nhà vật lý Canada, nhận giải Nobel (2009). Jack Gordon, 66, thượng nghị sĩ Mississippi (1980-2011), ung thư não. Allyson Hennessy, 63, nhà truyền thông Trinidad. Eilert Määttä, 75, cầu thủ và đội trưởng khúc côn cầu trên băng Thụy Điển. (tiếng Thụy Điển) Gunter Sachs, 78, nhiếp ảnh gia Đức, tự sát bằng súng. Kate Swift, 87, nhà văn Mỹ, ung thư dạ dày. John Walker, 67, ca sĩ-nhạc sĩ người Mỹ (The Walker Brothers), ung thư gan. 6 Quazi Nuruzzaman, 86, cựu chiến binh Bangladesh, nguyên nhân tự nhiên. Barry Connolly, 72, cầu thủ bóng bầu dục kiểu Australia. Yoon Ki-Won, 24, cầu thủ bóng đá Hàn Quốc, tự sát. 5 Halit Çelenk, 89, luật gia và nhà hoạt động xã hội Thổ Nhĩ Kỳ, ung thư và suyễn. Claude Choules, 110, người Australia sinh tại Anh, cựu chiến binh cuối cùng của Chiến tranh thế giới lần thứ nhất. Thomas Compaoré, 23, cầu thủ Burkina Faso, nhồi máu cơ tim. (tiếng Đức) Salomón Hakim, 91, nhà giải phẫu thần kinh, nhà nghiên cứu và nhà phát minh Colombia. Arthur Laurents, 93, nhà biên kịch người Mỹ (Anastasia, Rope, West Side Story). Dougie McCracken, 46, cầu thủ bóng đá Scotland (Ayr United), tự sát. Rolo Puente, 71, diễn viên Argentina, tràn khí phổi. 4 Lázaro Blanco, 73, nhiếp ảnh gia Mexico, ung thư. Jagdish Khebudkar, 77, nhà văn Ấn Độ, nhà viết lời Marathi, suy thận. Sammy McCrory, 86, cầu thủ Bắc Ireland. Françoise Olivier-Coupeau, 52, chính trị gia Pháp, ung thư. Bernard Stasi, 80, chính trị gia Pháp, Alzheimer. Shigeo Yaegashi, 78, cầu thủ bóng đá. (tiếng Nhật) 3 Paul Ackerley, 61, vận động viên và đội trưởng khúc côn cầu New Zealand, ung thư da. Jackie Cooper, 88, diễn viên (Skippy, Our Gang, Superman) vàn đạo diễn (M*A*S*H) người Mỹ. Patrick Roy, 53, chính trị gia Pháp, ung thư tụy. Thanasis Veggos, 83, diễn viên Hy Lạp, tai biến mạch máu não. 2 Leonid Abalkin, 80, nhà kinh tế Nga. Osama bin Laden, 54, người Ả Rập Saudi, nhà thành lập Al-Qaeda, tổ chức đứng sau vụ tấn công 11 tháng 9, bị bắn trong chiến dịch quân sự. Alexander S. Lazarev, 73, diễn viên Nga. Eddie Lewis, 76, cầu thủ bóng đá Anh (Manchester United, West Ham United), ung thư. (thông báo về cái chết vào ngày này) Ernest Mothle, 69, nhạc sĩ nhạc jazz Nam Phi. René Emilio Ponce, 64, thủ lĩnh đối lập El Salvador. Shigeo Yaegashi, 78, cầu thủ Nhật Bản. 1 Alex, 52, diễn viên, nhà ảo thuật Ấn Độ, sau khi bệnh. Spyrydon Babskyi, 52, tổng Giám mục Chính thống giáo Ukraina. Sir Henry Cooper, 76, vận động viên Olympic quyền Anh người Anh. Agustín García-Gasco Vicente, 80, tổng Giám mục Thiên chúa giáo La Mã người Tây Ban Nha, tim ngừng đập. Moshe Landau, 99, luật gia Israel. Ted Lowe, 90, bình luận viên snooker người Anh. Ivan Slavkov, 70, viên chức thể thao Bulgari. Reynaldo Uy, chính trị gia Philippines, bị bắn. J. Ernest Wilkins, Jr., 87, nhà toán học học và khoa học hạt nhân Mỹ. Tham khảo 2011-05
wiki
Thor Heyerdahl (6 tháng 10 năm 1914 – 18 tháng 4 năm 2002) là một nhà nhân chủng học và thám hiểm người Na Uy. Ông được biết tới nhiều nhất qua những cuộc thám hiểm nhằm mục đích kiểm nghiệm các giả thiết về nhân chủng học, nổi bật nhất trong số này là chuyến du hành trên chiếc bè Kon-Tiki kéo dài 8.000 km từ Nam Mỹ tới Quần đảo Tuamotu. Tiểu sử Thor Heyerdahl sinh năm 1914 tại Larvik, Na Uy. Ngay từ khi còn nhỏ Heyerdahl đã yêu thích ngành động vật học. Ông theo học đại học chuyên ngành động vật và địa lý tại Đại học Oslo đồng thời bắt đầu tự nghiên cứu về văn hóa và lịch sử của thổ dân Polynésie. Năm 1936 ông lập gia đình cùng người vợ thứ nhất, Liv Coucheron-Torp. Sau khi đã có hai người con trai, Thor Jr và Bjorn, họ ly dị và tới năm 1949 thì Thor Heyerdahl cưới người vợ thứ hai Yvonne Dedekam-Simonsen. Một lần nữa Heyerdahl ly dị năm 1969 sau khi đã có ba con gái, Annette, Marian và Helene Elisabeth. Tới năm 1991 thì ông lập gia đình lần thứ ba với Jaqueline Beer. Sự nghiệp Ngay từ khi còn trẻ Thor Heyerdahl đã bộc lộ niềm yêu thích các cuộc thám hiểm để kiểm chứng các giả thiết về nhân chủng học. Năm 1936 ông thực hiện chuyến du hành đầu tiên tới Quần đảo Marquise, những ghi chép của ông về chuyến đi này được tập hợp trong tác phẩm Paa Jakt efter Paradiset (Cuộc săn tìm Thiên đường, 1938). Sau khi Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ, Thor Heyerdahl tạm ngừng công việc nghiên cứu để tham gia các chiến dịch phá hoại hậu cần Đức Quốc xã. Năm 1947, Thor Heyerdahl thực hiện chuyến du hành nổi tiếng nhất của mình trên chiếc bè Kon-Tiki. Với mục đích chứng minh mối liên hệ giữa thổ dân Polynésie với người da đỏ Nam Mỹ, Thor Heyerdahl cùng một số người bạn đã sử dụng một chiếc bè được chế tạo hoàn toàn bằng vật liệu tự nhiên để vượt Thái Bình Dương mà không nhờ tới sự trợ giúp của bất cứ phương tiện khoa học kỹ thuật hiện đại nào. Sau 101 ngày lênh đênh trên biển xuất phát từ Nam Mỹ, nhóm du hành của Heyerdahl đã tới đích ở Quần đảo Tuamotu ngày 7 tháng 8 năm 1947. Tổng cộng chiếc bè đã vượt qua quãng đường hơn 8.000 km và chứng tỏ rằng người da đỏ Nam Mỹ hoàn toàn có khả năng thực hiện những chuyến đi tương tự trong quá khứ. Cuốn sách ghi chép về chuyến đi có tên Hành trình Kon-Tiki của Heyerdahl sau này đã được dịch ra trên 50 thứ tiếng khác nhau, bộ phim tài liệu làm về chuyến đi cũng đã giành Giải Oscar cho phim tài liệu xuất sắc nhất vào năm 1951. Mặc dù chuyến du hành Kon-Tiki gây tiếng vang rất lớn nhưng giả thuyết của Heyerdahl về nguồn gốc thổ dân Polynésie không được giới nhân loại học đồng tình, nhiều bằng chứng về sinh lý, văn hóa và di truyền cho thấy thổ dân ở đây có nguồn gốc từ lục địa châu Á chứ không phải Nam Mỹ, còn thổ dân trên Đảo Phục Sinh thực tế lại có nguồn gốc chính từ quần đảo Polynésie. Trong hai năm 1955-1956, Thor Heyerdahl dẫn đầu một đoàn nghiên cứu Na Uy tới khảo sát các di chỉ khảo cổ trên Đảo Phục Sinh. Các ghi chép của Heyerdahl về cuộc nghiên cứu này được tập trung trong tác phẩm Aku-Aku, đây tiếp tục là một đầu sách ăn khách và được những độc giả yêu thích khám phá tìm đọc. Trong hai năm 1969 và 1970, Thor Heyerdahl thử nghiệm việc dùng thuyền làm bằng papyrus để vượt Đại Tây Dương từ Maroc thuộc Châu Phi. Dựa theo những thiết kế của người Ai Cập cổ đại, Heyerdahl đặt tên cho con thuyền đầu tiên là Ra tuy nhiên nó đã bị hỏng sau vài tuần trên biển. Không dừng lại, Heyerdahl tiép tục cho làm Ra II, lần này con thuyền đã đưa đoàn thám hiểm tới Barbados và chứng minh rằng người ta có thể vượt Đại Tây Dương bằng cách nương theo hải lưu Canary. Năm 1978 Thor Heyerdahl thực hiện chuyến du hành trên biển bằng một con thuyền sậy có tên Tigris nhằm chứng minh cho mối liên hệ giữa vùng Lưỡng Hà và Nền văn minh Thung lũng Indus, nay là Pakistan. Ngày 3 tháng 4 năm 1978, sau năm tháng lênh đênh trên biển, chiếc Tigris đã bị đốt ở Djibouti dù còn đang ở tình trạng hoạt động tốt, đây là hành động của Heyerdahl nhằm phản đối chiến tranh leo thang ở Biển Đỏ và Vùng sừng châu Phi. Về cuối đời, Thor Heyerdahl tiếp tục hoạt động tích cực trong nghiên cứu khoa học và đấu tranh bảo vệ môi trường. Ông qua đời năm 2002 ở tuổi 87 vì u não. Chính phủ Na Uy đã quyết định tổ chức quốc tang cho nhà thám hiểm tại Nhà thờ lớn Oslo vào ngày 26 tháng 4 năm 2002, tro hỏa táng của ông được đặt trong khu vườn của gia đình tại Colla Micheri. Tham khảo Heyerdahl, Thor. Aku-Aku: The Secret of Easter Island. Rand McNally. 1958. Heyerdahl, Thor. Kon-Tiki, 1950 Rand McNally & Company. Heyerdahl, Thor. Fatu Hiva. Penguin. 1976. Heyerdahl, Thor. Early Man and the Ocean: A Search for the Beginnings of Navigation and Seaborne Civilizations, February 1979. Liên kết ngoài Bảo tàng Kon-Tiki Tiểu sử và thư mục của Thor Heyerdahl Điếu văn về Thor Heyerdahl trên tờ Daily Telegraph Sinh năm 1914 Mất năm 2002 Nhà thám hiểm Na Uy Nhà nhân chủng học Na Uy Quân nhân Na Uy Nhà lịch sử Na Uy Người Larvik Nhà sử học Na Uy Chết vì u não
wiki
Jade Cini (sinh ngày 12 tháng 6 năm 1995) là người mẫu và hoa hậu người Malta, cô đã đăng quang cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ Malta 2021 và là đại diện cho Malta tại cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ 2021. Các cuộc thi sắc đẹp Hoa hậu Malta 2013 Cini tham gia và trở thành người chiến thắng cuộc thi Hoa hậu Malta 2013. Hoa hậu Liên lục địa 2013 Cini đại diện cho Malta và cạnh tranh với 58 ứng cử viên khác tại cuộc thi Hoa hậu Liên lục địa 2013 tại Hội trường Hàng hải của Khách sạn Hàng hải Madgeburg ở Magdeburg, Đức. Tuy nhiên cô không lọt vào vòng bán kết. Người mẫu Hàng đầu Thế giới 2015 Cini đại diện cho Malta và tranh tài với 50 thí sinh khác tại Người mẫu Hàng đầu Thế giới 2015 tại El Gouna, Ai Cập. Cô đã lọt vào Top 17. Hoa hậu Liên lục địa 2016 Cini lại đại diện cho Malta và tranh tài với 62 thí sinh khác tại Hoa hậu Liên lục địa 2016 tại Stein Studios ở Colombo, Sri Lanka và một lần nữa cô không lọt vào vòng bán kết. Hoa hậu Thế giới Malta 2016 Cini tham gia cuộc thi Hoa hậu Thế giới Malta 2016 và dừng chân tại ngôi vị Á hậu 1. Hoa hậu Hoàn vũ Malta 2021 Cini đã cạnh tranh với 23 ứng cử viên khác trong cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ Malta 2021 tại Trung tâm Hội nghị Hilton Malta ở St. Julian's và trở thành người chiến thắng. Hoa hậu Hoàn vũ 2021 Với tư cách là Hoa hậu Hoàn vũ Malta, Cini đại diện cho Malta tại cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ 2021 được tổ chức ở Eilat, Israel. Tham khảo Sinh năm 1995
wiki
Xen-đai-u-ut-sơ Cháu là con ai Tôi và vợ tôi vừa sửa soạn đi xem chiếu bóng thì bổng ngoài cổng có tiếng chuông vang lên. Tôi ra mở cửa. Trước mặt tôi là một cậu bé ăn mặc lôi thôi, mặt ngăm ngăm đen vì nắng gió. - Cháu là con nhà ai?-Tôi hỏi.Nhưng chú bé không trả lời, chỉ nhìn tôi trân trân như có vẻ tủi bực.Cuối cùng mãi nó mới lắp bắp được một câu : &quot;Ơ kìa bố...&quot;- Cháu bảo cái gì cơ?- Tôi sửng sốt.-Bố à? - Vợ tôi vội nhảy bổ ra cửa, tưởng chừng như bị bật lò so. Cô ta hằn học nhìn tôi rồi lại nhìn chú bé- Cháu nói đây là bố cháu phải không?- Thằng bé lạ lùng thật!-Tôi lẩm bẩm- ở đâu đến đây tự nhiên lại nhận người ta là bố....- Thôi ông cứ đợi đấy, tôi sẽ tìm hiểu xem có gì lạ không. vợ tôi rít lên giận dữ- Chẳng trách tôi cứ nghi ngờ trước khi quyết định lấyông. Bây giờ cháy nhà mới ra mặt chuột nhé! - Vợ tôi quay lại hỏi vặn chú bé từ nãygiờ vẫn đứng sững:- Thế mẹ cháu là ai?Chú bé sụt sịt chỉ vào vợ tôi nói:&quot; Mẹ là mẹ con đây chứ còn ai nữa&quot;. Tôi được thể quay lại đay lại vợ tôi: - Đấy nhé, thế mà bảo bà không muốn lấy tôi. Vì đứa con riêng này đây....- Thằng bé này nói dối!- Vợ tôi hét to lên- Cháu ...cháu nói dối thế mà không biết xấu hổ a?Thằng bé lại sụt sịt thò tay vào túi áo móc ra một tấm ảnh, mặt sau có ghi tên và địa chỉ . Sau ảnh là tôi và vợ tôi chụp chung sau ngày cưới.- Thật là quái quỷ!- Tôi lẩm bẩm- Một âm mưu gì đây chắc...- Khoan đã! Không khéo nó là con trai chúng ta thật. Nhưng nó ở tận quê với bà nội cơ mà?Chú bé lúc ấy mới lúng túng vẻ mừng rỡ: &quot; Con đây mà, con đấy!&quot;- Ôi Bai-a-x-la-gan, con đấy ư?- Vợ tôi nói gần như khóc- Con tha lỗi cho mẹ nhưng sao lại thế này, ai mà nhận ra được!-Không con không phải là Bai-a-x-la-gan. Con nó là anh nó cơ.- Thế mà cũng đòi là mẹ!Tôi được thể đế luôn vợ- Đến con mình đứt ruột đẻ ra mà cũng không biết! Doi-đai-an! thôi đi vào trong nhà đi con!Nhưng chú bé lại tiếp tục lắc đầu. Cuối cùng hỏi ra mới biết nó là thằng lớn nhất, tên là Ba-i-a-xa-i-khan.- Ai lại có thể nghĩ biết được rằng con cái mình chóng lớn thế này không!- Vợ tôi ôm đứa bé và sửa lại đầu tóc cho nó.- Tôi có cảm tưởng như là mới vừa hôm qua chúng tôi mới gửi mấy đứa cho bà nội trông nom . Nhưng tại sao con lại mò về thế này?Chú bé nhìn tôi vẻ sợ sệt và ấp úng: - Tại... Tại hôm nay con đi học muộn. Cô giáo không cho vào lớp . Con không dám về nhà sợ bà mắng. Thế là con lên xe buýt và về đây...- Khá thật! Thế là trốn học à?- Vợ tôi nói -Đấy giáo dục ở nông thôn là như vậy đó!Xen-đai-u-ut-sơ(Mông Cổ) Mục lục Cháu là con ai Cháu là con ai Xen-đai-u-ut-sơChào mừng các bạn đón đọc đầu sách từ dự án sách cho thiết bị di độngNguồn: hành: Nguyễn Kim Vỹ. Lời cuối:Cám ơn bạn đã theo dõi hết cuốn truyện.Nguồn: hành: Nguyễn Kim Vỹ. Nguồn: HùngĐược bạn: Thành Viên VNthuquan đưa lên vào ngày: 27 tháng 12 năm 2003
vanhoc
Bài làm Nhà em có nuôi một đàn gà, trong đó có rất nhiều loại như: gà trống, gà mái, gà con… nhưng trong đó em thích nhất con gà trống có màu đỏ rực rỡ.
vanhoc
Đại học Babson (Babson College) là một trường đại học đào tạo kinh doanh tại thành phố Boston, bang Massachusetts. Được thành lập vào năm 1919 bởi Roger W Babson, Đại học Babson là một trong những trường đại học tư thục có trọng tâm là giáo dục khởi nghiệp đầu tiên tại Mỹ. Lịch sử Thế kỷ 20 Viện Babson Vào ngày 3 tháng 9 năm 1919, Viện Babson đã tổ chức các lớp học đầu tiên tại nhà cũ của Roger và Grace Babson trên đường Abbott ở Wellesley Hills. Khác với các Đại học khác, Viện Babson chỉ giảng dạy kinh doanh. Năm 1969, Chương trình đào tạo Cử nhân Khoa học 3 năm của Viện Babson về quản trị kinh doanh trở thành Chương trình 4 năm và lần đầu tiên cho phép cho học sinh nữ được nhận vào trường. Viện Babson trở thành Đại học Babson. Thế kỷ 21 Hợp tác giữa ba trường đại học Babson hợp tác với hai trường Đại học danh giá tại Boston là Đại học Olin và Đại học Wellesley thông qua sáng kiến BOW. Học thuật Chương trình Đào tạo Đại học Babson cung cấp cho tất cả sinh viên đại học một văn bằng Cử nhân Khoa học theo một trong 24 chuyên ngành tương ứng với các lĩnh vực kinh doanh khác nhau. Các chương trình đào tạo được công nhận bởi AACSB và NEASC. Đại học Babson cũng cung cấp văn bằng Thạc sĩ thông qua Trường kinh doanh F.W. Olin, bao gồm Chương trình MBA một năm, Chương trình MBA hai năm, Chương trình MBA buổi tối và Chương trình MBA học tập tổng hợp với các cơ sở đặt tại Boston, San Francisco và Miami. Trường cũng cung cấp bằng Thạc sĩ Khoa học về Lãnh đạo Doanh nhân (MSEL), Phân tích Kinh doanh (MSBA), Tài chính (MSF) và Chứng chỉ Quản lý Nâng cao (CAM). Xếp hạng Trong các bảng xếp hạng, Babson được Tạp chí Money xếp hạng thứ 1 trong số tất cả các trường Đại học tại Mỹ vào năm 2014 khi so giá trị đối với học phí. Năm 2015, Babson được tạp xếp thứ hai chỉ sau Đại học Stanford; tuy nhiên đến năm 2019, trường đã tụt xuống vị trí thứ 151. Chương trình MBA của Babson đã được xếp hạng thứ 1 về khởi sự doanh nghiệp (entrepreneurship) trong 21 năm liên tiếp do tạp chí US News & World Report và được xếp hạng 58 tổng thể trong Bloomberg Businessweek vào năm 2014. Chương trình đào tạo kinh doanh cử nhân của Babson được xếp hạng thứ 26 trong bảng xếp hạng Bloomberg Businessweek vào năm 2014. Trong báo cáo tiền lương năm 2021, Payscale.com đã xếp Babson College ở vị trí thứ 24 về lợi tức đầu tư tính theo học phí (ROI). Năm 2012, Bloomberg Businessweek xếp hạng Babson thứ mười một trong số các trường ở Hoa Kỳ dựa trên lợi tức đầu tư. Tạp chí CNN cũng xếp Babson thứ 8 trong bảng xếp hạng "Các trường Đại học được trả lương cao nhất" năm 2016 của họ. Cuộc sống sinh viên Năm 2019, 3.663 sinh viên đã theo học Babson, 3.229 trong số đó là sinh viên đại học. Các ấn phẩm dành cho sinh viên bao gồm một Tạp chí Văn học và Podcast Babson Build. Cựu sinh viên tiêu biểu Ernesto Bertarelli '89: Doanh nhân Thụy Sĩ Arthur M. Blank '63 H'98: Đồng sáng lập, Cựu CEO của The Home Depot Peter Boss MBA '10: Người lái xe đua Edward Maurice Bronfman '50 (1927 - 2005): doanh nhân, người sáng lập Edper Investments Matt Chatham MBA '11: Cựu hậu vệ NFL với những người yêu nước New England Anthony Chiasson '95: Quản lý quỹ phòng hộ Matt Coffin '90: Nhà sáng lập và cựu Chủ tịch của LowerMyBills.com Andrónico Luksic Craig '76: Doanh nhân Bob Davis MBA '85: Nhà sáng lập và CEO của Lycos Edsel Bryant Ford II '73 H'00: Giám đốc hội đồng quản trị của Công ty Ford Motor William D. Green '76 MBA '77 H'07: Cựu Chủ tịch và Giám đốc điều hành của Accergy Frederic C. Hamilton '48 H'98 MP'82 (1927 - 2016): người tiên phong về dầu Peter R. Kellogg '64: Nhà môi giới tài chính Will Langhorne '95: Cựu tay đua xe đua Peter E. Madden '64 P'04 Người ủy thác danh dự: Cựu Chủ tịch của Tập đoàn Đường phố Nhà nước Charles Dean Metropoulos '67 MBA '68: Đồng sở hữu của Nữ tiếp viên thương hiệu và chủ sở hữu cũ của Công ty bia biastst Geoffrey Eric Molson MBA '96: Đồng sở hữu, Chủ tịch và Giám đốc điều hành của Montreal Canadiens David G. Mugar '62: Doanh nhân Gunnar S. Overstrom Jr. '65 (1942 - 2001): Nguyên Phó Chủ tịch của FleetBoston Financial Huy chương vàng Olympic Aly Raisman cho đội thể dục dụng cụ quốc gia Hoa Kỳ Scott Sharp '90: người lái xe đua Jamie Siminoff '99: doanh nhân Jacob Sprague '07: cầu thủ bóng bầu dục Akio Toyoda MBA '82 MP '14: Chủ tịch và Giám đốc điều hành của Toyota Motor Corporation Marc Bell '89: doanh nhân Terrell Braly '77: người sáng lập Quiznos Gustavo Cisneros '68 H'19: Chủ tịch / Giám đốc điều hành của Organización Diego Cisneros Roger Enrico '65 H'86 (1994 - 2016): cựu CEO của PepsiCo và DreamWorks Animation SKG Stephen Gaghan '88: Nhà biên kịch Daniel Frank Gerber '20 H'67 (1898 - 1974): người sáng lập Công ty Sản phẩm Gerber Bernard Lee MBA '99: người chơi poker chuyên nghiệp John LeFevre '01: cựu nhân viên ngân hàng Citibank Mir Ibrahim Rahman '00: CEO của GEO TV Craig Robert Benson '77, doanh nhân, cựu Thống đốc bang New Hampshire Vincent E. Boles MBA '88: Thiếu tướng quân đội Hoa Kỳ W. Haydon Burns '34 (1912 - 1987): Thống đốc thứ 35 của Florida, năm 19656767 và Thị trưởng thứ 35 của Jacksonville, Florida, 1949-1965 Công chúa Marie của Đan Mạch (1995-97) Rudy phi hành đoàn '72 H'96: Chủ tịch của Medgar Evers College Kathleen M. Gainey MBA '89: Trung tướng Quân đội Hoa Kỳ James A. Lewis '58 (1932 - 1997): Chính trị gia người Mỹ Patricia E. McQuistion MBA '88: Trung tướng Quân đội Hoa Kỳ Lafayette Morgan '58 (1931 - 2005): Cựu cố vấn kinh tế của Liberia Ernest Dichmann Peek '29 (1878 - 1950): Thiếu tướng, Quân đội Hoa Kỳ Gustavo Adolfo Carvajal Sinisterra MBA '84: Đại sứ thứ 24 của Colombia tại Pháp Don Strauch '49 (1926 - 2016): Cựu Thị trưởng Mesa, Arizona Jack Tilton (1951-2017) '74 P'09: đại lý nghệ thuật Michael Bastian '87: Người sáng lập công ty MICHAEL BASTIAN Bá tước Enrico Marone Cinzano '85: Nghệ sĩ, nhà thiết kế nội thất và thành viên của gia đình rượu nổi tiếng Cinzano Ruthie Davis MBA '93: Người sáng lập, Chủ tịch và Nhà thiết kế của công ty thời trang và giày dép RUTHIE DAVIS Natasha Esch '93: Cựu chủ tịch của Mô hình Wilhelmina Mohan Murigate '67: Chủ tịch Tập đoàn Murigate, sở hữu các thương hiệu như Tommy Hilfiger và Gloria Vanderbilt Chú thích Liên kết ngoại Trang web chính thức Trường đại học và cao đẳng ở Massachusetts Cơ sở giáo dục thành lập năm 1919
wiki
Eviota ancora, tên thông thường là hookcheek dwarfgoby, là một loài cá biển thuộc chi Eviota trong họ Cá bống trắng. Loài này được mô tả lần đầu tiên vào năm 2011. Từ nguyên Trong tiếng Latinh, từ ancora trong danh pháp của E. ancora có nghĩa là "móc câu", ám chỉ vệt màu cam hình móc câu ở hai bên má của loài cá này. Phạm vi phân bố và môi trường sống E. ancora có phạm vi phân bố rải rác ở Tây Thái Bình Dương. Loài cá này đã được thu thập ở ngoài khơi một số hòn đảo thuộc quần đảo Ryukyu (Nhật Bản). Năm 2016, E. ancora tiếp tục được phát hiện ở quần đảo Raja Ampat, phía bắc đảo Sulawesi (Indonesia), Quần đảo Maluku; và cả eo biển đảo Verde (Philippines). Mô tả Chiều dài cơ thể tối đa được ghi nhận ở E. ancora là 1,4 cm, thuộc về một cá thể đực. Đây cũng là mẫu gốc duy nhất dùng để mô tả loài này. Dựa vào mẫu gốc và ảnh chụp dưới nước, cơ thể của E. ancora trong mờ. Dọc theo sống lưng, hai bên lườn và giữa gốc vây hậu môn và gốc vây đuôi có các đốm màu sẫm, được ngăn cách bởi các vệt màu xám bạc. Bụng màu xám bạc với hai vạch màu cam. Đầu có một đốm màu cam bên dưới mắt và một sọc màu vàng cam ở sau mắt, kéo dài về phía nắp mang; sau mắt có các vùng màu bạc và cam. Các vây trong suốt; vây lưng và vây đuôi có các dải đốm đen. Số gai ở vây lưng: 7; Số tia vây ở vây lưng: 8; Số gai ở vây hậu môn: 1; Số tia vây ở vây hậu môn: 7; Số tia vây ở vây ngực: 16; Số tia vây ở vây bụng: 5. Tham khảo Chú thích A Cá Nhật Bản Cá Philippines Cá Indonesia Động vật được mô tả năm 2011
wiki
Đây là danh sách các tòa nhà cao nhất châu Á, xếp hạng các tòa nhà chọc trời mà cao ít nhất là 350m. Tòa nhà cao nhất hiện nay là Burj Khalifa, cao 828 m (2.717 ft), có 164 tầng. Trước đây, tòa nhà chọc trời đầu tiên của châu Á là Bank of China Tower (Trung Ngân Đại Hạ) tại Hong Kong, cao 367 m (1.204 ft) với 74 tầng, được xây dựng vào năm 1990. Đây là tòa nhà chọc trời đầu tiên được xây dựng bên ngoài Bắc Mỹ. Sau khi xây dựng, nó đã dẫn đến sự bùng nổ việc xây dựng những tòa nhà chọc trời ở châu Á. Ngày nay, hầu hết các tòa nhà trong số 50 tòa nhà chọc trời cao nhất thế giới là ở châu Á. Trước khi xuất hiện của tòa nhà chọc trời ở châu Á, hầu hết các tòa nhà chọc trời được xây dựng ở Bắc Mỹ giữa năm 1800 đến những năm 1980. Các quốc gia có nhiều nhà chọc trời ở châu Á là Trung Quốc, Ấn Độ, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Malaysia, Singapore, Philippines, Đài Loan, Indonesia và Trung Đông. Trong số các quốc gia này, Trung Quốc là quốc gia phát triển nhanh nhất về tòa nhà chọc trời đối với các nước khác trên thế giới. Tòa nhà cao nhất Danh sách bao gồm các tòa nhà đã hoàn thành có chiều cao trên 350m Cao nhất theo khu vực Đang xây dựng Bao gồm danh sách các tòa nhà chọc trời cao hơn đang xây dựng. Kế hoạch, phê duyệt, đề xuất Bao gồm danh sách các tòa nhà chọc trời cao hơn Đang trì hoãn hoặc hủy bỏ Mốc thời gian của tòa nhà cao nhất châu Á Xem thêm Danh sách công trình cao nhất thế giới Danh sách công trình và kết cấu cao nhất thế giới Danh sách khách sạn cao nhất thế giới Danh sách tòa nhà cao nhất Châu Âu Danh sách tòa nhà cao nhất Châu Phi Danh sách các tòa nhà cao nhất Đông Nam Á Chú thích Liên kết ngoài Nhà chọc trời Nhà
wiki
Hướng dẫn Tả các loài hoa Bài làm 1 (Tả hoa mai trắng) Hoa mai thật có vẻ đẹp thanh tao. Hoa năm cánh nhỏ xíu, xinh xắn, trắng phau, gốc và cành khúc khuỷu. Hoa mai thường nở đều một loạt, đâu chỉ được nửa tháng rồi tàn. Nếu được ánh đông soi rọi vào cây mai đương nở thì trông có vẻ trong trắng vô ngần, bắt ta phải liên tưởng đến tuyết sạch, giá trong. Nếu được danh sắc, hoa mai thật là một danh hoa. Hoa mai nở rộ mười lăm ngày thì tàn. Mà cảnh hoa mai rụng cũng thật có ý nghĩa. Chỉ một cơn gió thoảng qua, cũng đủ làm cho bao nhiêu cánh hoa trắng rất nhẹ nhàng êm ái bay theo gió là là rơi xuống đất. Chừng như hoa mai đã nở thì cố giữ được tấm thân trong trắng mà lúc nào phải tàn tạ thì coi cái chết như không. (Theo Thụy Chi) (Tả hoa địa lan) Khi những làn mưa phùn mùa xuân đậu nhẹ, lóng lánh trên mái tóc em là khi địa lan bắt đầu ra hoa. Mùa xuân đấy! Giữa đám lá xanh to bản, một cành búp non vươn lên. Mưa dai dẳng, triền miên, cành búp xanh càng vươn lên cao. Màu xanh nõn dần dần thẫm lại. Những cành búp xanh đẫm mưa như chờ đợi. Mặc cho sự mơn man êm nhẹ của gió, búp xanh lặng lẽ hình thành. Hình như mùa xuân đang dồn những “yêu kiều” vào đó. Cây địa lan như người mẹ chắt chiu tất cả những gì tinh hoa nhất, những gì đẹp đẽ nhất mùa xuân ban phát cho dành cho búp non. Trong mưa, từ trong búp non xanh bỗng vươn ra ba cái nụ xinh xinh, nhỏ bé và đáng yêu, vẫn là màu xanh nhưng nhạt hơn. Người ta nhìn vào thầm hỏi: “Phải chăng mùa xuân đặt màu xanh trong ấy” Một ngày, hai ngày… nụ hoa lớn nhích dần lên. Mưa như thôi thúc. Và nhìn kìa, những nụ hoa đang bồi hồi hé nở năm cánh trắng muốt. Bông hoa địa lan nghiêng mình, những cánh hoa xếp cân đối tròn trịa và đài hoa, nhị hoa như mũ miện của nàng công chúa lóng lánh những hạt ngọc. Tinh khôi quá! Ads: Địa chỉ mua mật ong nguyên chất, phấn hoa mật ong và cà phê đen nguyên chất Tây Nguyên tại Hà Nội (Mèo con – Hà Tây) Bài làm 3 (Tả hoa khế) Mùa khế ra hoa từng chùm hoa tim tím lắc lư theo chiều gió, Những cánh hoa mỏng manh rơi rơi, rắc đầy trên mặt ao. Mấy chú cá rô tưởng mồi, ngoi lên chỉ thấy đâu đây đầy những con thuyền tím. Chiếc thuyền hoa chồng chềnh hòa mình với màu tím của nước chiều. Và khi trăng lên, cánh hoa lại nghiêng mình hứng lấy ánh trăng ngọt dịu mát. Cánh hoa rung rung, vẫy vẫy như mời gọi trăng vàng xuống chơi. (Theo Phạm Vũ) (Tả hoa dừa) Cứ mỗi năm khi hàng dừa trước ngõ ra bông thì tôi và Khanh như lâu ngày vớ được của quý. Chiều chiều, khi ánh gắt của mặt trời dịu bớt thì Khanh lại chạy ra nhà tôi, hai đứa lục đục rang loong đậu phộng rồi ra lượm hoa dừa. Yêu sao cái màu vàng nhạt của những cánh hoa li ti. Chúng tôi thường lượm những cái cánh to, dày để làm dây chuyền. Khi thì gắn lên đầu, khi thì thắt quanh áo. Chơi chán, tôi và nó ngồi ăn đậu phộng, cười giòn tan …. Thế rồi đùng một cái, gia đình tôi lại chuyển lên Đắc Lắc. Riêng tôi, tôi buồn vì phải xa cái xứ Bình Định nóng bỏng này, nơi đã cất những kỷ niệm thiêng liêng buồn vui của tôi, nơi có những cây dừa với những bông hoa màu vàng nhạt cánh dày thân thương. (Theo Nguyễn Bá Lê Trinh)
vanhoc
Đại Diên Lâm (Hangul: 대연림, Hanja: 大延琳, Romaja: Dae Yeon-rim 987? - 1030) (cai trị 1029 - 1030) là người sáng lập nên Hưng Liêu, một quốc gia kế thừa của vương quốc Bột Hải. Đại Diên Lâm là một hậu duệ của hoàng tộc Bột Hải và là hậu duệ đời thứ 7 của Bột Hải Cao Vương, người sáng lập nên Bột Hải. Khả năng cao ông là con cháu đời thứ 6 của Đại Bảo Phương - con út của Bột Hải Cao Vương, vai vế của ông là bác họ của cựu vua Đại Nhân Soạn dù ông sinh sau Đại Nhân Soạn đến hơn 110 năm. Ông gia nhập quân đội nhà Liêu ở vào độ tuổi chưa rõ (có thể là sau năm 1007) và cuối cùng được nhà Liêu (đời vua Liêu Thánh Tông) phong tướng và giao quản lý các phủ miền Trung của nhà Liêu. Trong khi phục tùng với cương vị một tướng của nhà Liêu, Đại Diên Lâm đã mơ tưởng về việc tái lập hào quang của vương quốc Bột Hải trước đây, và bắt đầu tập hợp những người có nguồn gốc Bột Hải. Năm 1029, Đại Diên Lâm (khi đó đã hơn 40 tuổi) chỉ huy quân dân Bột Hải đánh chiếm thành Đông Kinh (nay là Liêu Dương, Liêu Ninh, Trung Quốc) làm căn cứ chính. Sau đó Đại Diên Lâm chia quân cho các tướng đi đánh chiếm 50 châu ở bán đảo Liêu Đông của nhà Liêu (đời vua Liêu Thánh Tông). Cuối cùng Đại Diên Lâm đã lập nên Hưng Liêu đế quốc trong năm 1029 tại bán đảo Liêu Đông, khu vực phía tây của lãnh thổ vương quốc Bột Hải trước đó. Đại Diên Lâm tự xưng là Thiên Hưng hoàng đế, đặt quốc hiệu là Hưng Liêu quốc, chọn niên hiệu là "Thiên Khánh", định đô tại Đông Kinh (nay là Liêu Dương, Liêu Ninh, Trung Quốc). Vua Cao Ly Hiển Tông của Cao Ly cũng phái sứ giả sang kết minh với Hưng Liêu của Đại Diên Lâm để cùng chống lại nhà Liêu (đời vua Liêu Thánh Tông). Hưng Liêu của Thiên Hưng hoàng đế Đại Diên Lâm đã giành được sự chú ý của nhiều người Bột Hải, và phát triển cho đến năm 1030, khi nhà Liêu (đời vua Liêu Thánh Tông) đã cử một đội quân đến chinh phục quốc gia này. Liên tục bị quân Liêu đánh bại, 50 châu của Hưng Liêu đế quốc ở bán đảo Liêu Đông đều lần lượt rơi vào tay quân Liêu. Hưng Liêu đế quốc của Thiên Hưng hoàng đế Đại Diên Lâm chỉ còn kinh đô Đông Kinh. Quân Liêu tiến hành bao vây Đông Kinh. Quân Hưng Liêu của Thiên Hưng hoàng đế Đại Diên Lâm trong thành Đông Kinh tiếp tục giao tranh kịch liệt với quân Liêu. Sự sụp đổ của Hưng Liêu đế quốc là một việc rất bi kịch, do một kẻ phản bội, người là phó lãnh đạo của chính Đại Diên Lâm. Khi nhà Liêu xâm lược và cố gắng chinh phục đế quốc, trong tất cả cửa thành của kinh đô Đông Kinh chỉ còn một cửa là đứng vững. Nhưng cửa thành cuối cùng đó cũng đã bị mở từ bên trong bởi người phó tướng này của Đại Diên Lâm. Quân Liêu ồ ạt tràn vào Đông Kinh nước thác lũ và cuối cùng đã dẫn đến sự sụp đổ của một đế quốc Hưng Liêu ngắn ngủi. Sau chỉ một năm tồn tại, Hưng Liêu đế quốc của Đại Diên Lâm đã sụp đổ dưới tay chính phó tướng của ông. Thiên Hưng hoàng đế Đại Diên Lâm bị nhà Liêu bắt và bị xử tử, hưởng thọ 43 tuổi. Lịch sử không còn rõ số phận của các tướng trung thành với Đại Diên Lâm. Sau đó, vua Cao Ly Hiển Tông của Cao Ly thấy vậy đã xưng thần nạp cống với người Khiết Đan nhà Liêu. Hậu duệ của vương quốc Bột Hải là vương quốc Ô Nha vẫn cai trị vùng đất xung quanh kinh thành Ô Xá (nay là Ninh An, Hắc Long Giang, Trung Quốc). Đến năm 1114 thì vương quốc Ô Nha mới bị bộ tộc Nữ Chân (đời thủ lĩnh Hoàn Nhan A Cốt Đả) tiêu diệt và bị sáp nhập vào bộ tộc Nữ Chân. Xem thêm Hưng Liêu Bột Hải Tham khảo Nhà Kim Vương quốc Bột Hải
wiki
Icteridae là một họ chim trong bộ Passeriformes. Phân loại học Icteriinae Icteria – 1 loài (Icterus virens) Sturnellinae Xanthocephalus – 1 loài (Xanthocephalus xanthocephalus) Dolichonyx – 1 loài (Dolichonyx oryzivorus) Sturnella – 8 loài sơn ca đồng cỏ châu Mỹ Cacicinae Amblycercus – 2 loài Cassiculus – 1 loài (Cassiculus melanicterus) Psarocolius –9 loài (gồm cả Gymnostinops) Procacicus – 1 loài (Procacicus solitarius) Cacicus – 13 loài (gồm cả Clypicterus, Ocyalus) Icterinae Icterus – 33 loài vàng anh Tân thế giới Agelaiinae Nesopsar – 1 loài hoét Jamaica (Nesopsar nigerrimus) Agelaius – 5 loài hoét châu Mỹ điển hình Molothrus – 5 loài (gồm cả Scaphidura) Dives – 2 loài Ptiloxena – 1 loài hoét Cuba (Ptiloxena atroviolacea) Euphagus – 2 loài Quiscalus – 7 loài sinh tồn, 1 loài tuyệt chủng gần đây Hypopyrrhus – 1 loài (Hypopyrrhus pyrohypogaster) Lampropsar – 1 loài (Lampropsar tanagrinus) Gymnomystax – 1 loài (Gymnomystax mexicanus) Macroagelaius – 2 loài Amblyramphus – 1 loài hoét đầu đỏ (Amblyramphus holosericeus) Curaeus – 1 loài (Curaeus curaeus) Anumara – 1 loài hoét Forbes (Anumara forbesi) Gnorimopsar – 1 loài hoét Chopi (Gnorimopsar chopi) Agelaioides – 1 loài (Agelaioides badius) Oreopsar – 1 loài hoét Bolivia (Oreopsar bolivianus) Agelasticus - 3 loài Chrysomus - 2 loài Xanthopsar – 1 loài (Xanthopsar flavus) Pseudoleistes – 2 loài Chú thích Tham khảo Danh sách các họ chim
wiki
Đinh Trầm Ca (sinh năm 1941) là một nhạc sĩ, nhà thơ và nhà giáo Việt Nam. Ông là tác giả một số ca khúc như Ru con tình cũ, Sông quê, Trai tài gái sắc được nhiều người biết đến. Cuộc đời Ông tên thật là Mạc Phụ, sinh năm 1941 tại thị trấn Vĩnh Điện, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Bút danh Đinh Trầm Ca là lấy từ họ mẹ ông (Đinh), tuy nhiên hiện nay nhiều người vẫn quen thuộc với cái tên bị sai là Đynh Trầm Ca. Sau khi học xong trung học, ông vào Sài Gòn học Đại học Sư phạm rồi tốt nghiệp, dạy ngữ văn ở đây cho đến năm 1975. Đinh Trầm Ca bắt đầu làm thơ từ đầu thập niên 1960 rồi sau đó mới học nhạc với nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn. Ca khúc Ru con tình cũ viết năm 1967 được ca sĩ Lệ Thu thâu âm đầu tiên và phát trên các đài phát thanh như Sài Gòn, Quân Đội. Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, ông trở ra Quảng Nam làm ruộng được sáu năm rồi phiêu bạt nhiều nơi ở miền Tây như Sóc Trăng, An Giang, Cần Thơ, Thành phố Hồ Chí Minh... Năm 2004, ông về lại Quảng Nam định cư, mở quán cà phê "Thạch Trúc Viên" là nơi anh em văn nghệ sĩ Quảng Nam hay lui tới. Sáng tác Thơ Năm 1969, ông xuất bản tập thơ đầu tay Mắt đêm được viết từ năm 1960. Tập thơ được một nhà nghiên cứu thời đó giới thiệu là "một trong 5 tập thơ tiêu biểu của năm 1969". Ngoài ra thơ tình tuổi học trò của ông cũng được đưa vào trong một số tuyển tập thơ xuất bản trước 1975 như Tuyển tập thơ tình tuổi học trò Việt Nam và thế giới, Lục bát tình... Mắt đêm (tập thơ, 1969) Đi như là trôi (tập thơ) Bay đi những cơn mưa phùn (băng nhạc) Có thật không anh (tuyển tập nhạc) Nhạc Một số ca khúc viết sau 1975 được ký bút danh là Mã Thu Giang, tên vợ ông. Dưới đây là một số sáng tác tiêu biểu trong số trên 80 ca khúc của ông được viết từ trước 1975 đến nay: Bay đi những cơn mưa phùn (thơ Hoàng Lộc) Bước ngậm ngùi về (1975) Bên cầu nhớ người (nhạc Ngọc Sơn - thơ Đinh Trầm Ca) Chài lưới (Mã Thu Giang) Chuyện tình sông Hương (Đinh Trầm Ca & Thùy Linh) Cùng tát biển Đông (Đinh Trầm Ca & Dzoãn Bình) Dưới trời dĩ vãng Đất khách quê người Điệu hò phu thê (thơ Nguyễn Hồ; nhạc Đinh Trầm Ca - Thùy Linh) Đợi chờ vô vọng Hải đảo buồn Kiếp tình chung (Tiến Luân & Đinh Trầm Ca) Kiếp về đêm (Mã Thu Giang) Lý Ba Tri Lý chiều chiều Lý ngựa tình thiêng Màu hoa vĩnh cửu Mai trở lại Huế Mắt Huế xưa (nhạc Quốc Dũng - thơ Đinh Trầm Ca) Mẹ là quê hương (Đinh Trầm Ca - Mã Thu Giang) Mong em còn ngày mai (Tiến Luân & Đinh Trầm Ca) Nhớ Tần Phi Những giai điệu không quên (nhạc Quốc Dũng - lời Đinh Trầm Ca) Nỗi buồn chim sáo (nhạc Huỳnh Ngọc Đông - thơ Đinh Trầm Ca) Nước mắt mẹ hiền Ru con tình cũ (1972) Ru tương lai buồn Rượu cưới ngày xuân 1, 2 (Mã Thu Giang) Sông quê 1, 2, 3 Tạ ơn con gái Tâm sự một lời ca (Tiến Luân & Đinh Trầm Ca) Thôi em hãy về Thương mãi một dòng sông Tiếng hát bên trời Tình yêu mắt nai (nhạc Quốc Dũng - thơ Đinh Trầm Ca) Tình vội Trai tài gái sắc (Mã Thu Giang) Trăng hờn tủi Trên phố tình phai (Đinh Trầm Ca - Hoàng Bửu) Tới ngày em quên (thơ Hoàng Lộc) Vầng trăng đơn chiếc Về lại đồi sim (Đinh Trầm Ca - Mã Thu Giang) Vợ chồng mộng mơ Xa rồi hạnh phúc gian nan (nhạc Tiến Luân - thơ Đinh Trầm Ca) Yêu em khổ lắm Chú thích Sinh năm 1941 Người Quảng Nam Nhạc sĩ Việt Nam Nhạc sĩ nhạc vàng Nhà thơ Việt Nam
wiki
Trần Thanh Hoai-Quảng cô Thuần Hồn ma mẹ con Bà Mọi Hồi mới giải phóng, xóm tôi còn nghèo nàn lắm,cả xóm chừng vài chục nóc nhà, đa phần là nhà tranh lụp xụp, xung quanh nhà bà con hay trồng cây keo,cây dẹp,cây nổ làm hàng rào. Chỉ vài nhà có điện thôi.Tối đến cả xóm tối thui, ít ai ra đường ngoại trừ có công việc. Ban đêm ra đường đi giữa hai hàng cây keo , cây dẹp um tùm phủ ra hai bên đường, khi có cơn gió nhẹ thoảng qua làm các nhánh cây rung động, dưới ánh sao trời tưởng tượng như những hình thù kỳ dị ma quái ẩn hiện trước mặt làm cho ai yếu bóng vía phải rợn tóc gáy.Nhà tôi ở cuối con hẻm cụt, dọc con hẻm, mỗi bên chừng chục nóc nhà. Cách nhà tôi hai nhà là nhà bà Ba. Như vậy mỗi lần về nhà tôi là phải đi ngang nhà bà Ba. Bà Ba già rồi, bà sống với hai đứa cháu ngoại còn nhỏ là con Tuất(vì nó sinh năm Canh Tuất-70)và con Tân(vì nó sinh năm Tân Hợi-71). Ba bà cháu sống heo hút với nhau trong cảnh khổ cực, thiếu thốn. Phong cảnh nhà bà thấy âm u, quạnh quẽ lắm, tối ai có việc đi ngang qua cũng có cảm giác rờn rợn, lạnh lạnh sao sao ấy!Bà khó tính, nên hàng xóm ít quan hệ với bà. Ban ngày bà đi mót lúa, hay mò cua bắt ốc gì đó, tối về bà cháu hủ hỷ với nhau dưới ánh đèn dầu một chút rồi đi ngủ;chứ bà ít tới nhà ai, có chăng chỉ tới nhà tôi chơi một chập lát rồi về mà thôi. Sở dĩ bà thân với nhà tôi hơn vì ba tôi hay giúp bà làm cái này, cái kia. . . Đáp lại cũng chỉ có anh em tôi mới dám đến nhà bà chơi với tụi con Tuất, con Tân mà thôi. Như vậy nhà bà vốn dĩ quạnh quẽ thì lại càng quạnh quẽ hơn.Mấy hôm nay bà con trong xóm xì xầm bàn tán với nhau là nhà bà Ba-ngoại con Tuất có ma:Cứ khoảng 12 giờ khuya trở đi thì nghe văng vẳng tiếng đàn bà khóc than ai oán, giọng khóc kể giống như người ta hay khóc khi có người thân vừa mới chết vậy, có điều là tiếng khóc nghe có vẽ ma quái lắm-tiếng khóc nghe như lúc gần, lúc như từ hư không xa thẳm vọng lại. Dù người có bạo gan cách mấy cũng không tránh khỏi cái cảm giác lạnh sống lưng khi nghe tiếng khóc.Từ khi có tin đồn có tiếng khóc than ở nhà bà Ba, tối đến người ta càng ít dám ra đường hơn, cơm nước xong nhà nào nhà nấy đóng cửa ở trong nhà, làm cho khu xóm nghèo vốn vắng vẻ, lại càng thêm vắng vẻ!Mặc dù người ta biết chắc tiếng khóc ma quái phát ra đầu hè nhà bà Ba nhưng không ai dám đem chuyện ấy kể cho bà nghe vì sợ bà chưởi, bảo là trù ẻo nhà bà. Không biết là ngoại cháu bà có nghe tiếng khóc không?!Lúc đầu hầu như đêm nào cũng nghe. Về sau thì thưa dần, một tháng chừng vài ba đêm, rồi hai ba tháng một lần, nhất là những đêm mưa dầm gió bất, mưa dãi, gió mây. . .Có người kể là nhiều lúc người ta còn thấy cục lửa xanh ẻo bằng cái chén bay lờ lờ từ đầu con hẻm đến trước cửa ngỏ nhà bà Ba, cục lửa bay đảo qua đảo lại trước cửa hai ba vòng rồi bây vào nhà. Khi vào nhà cục lửa bay tới trước cửa cái dừng một tí rồi bay xuống cửa nhà bếp, rồi bay tiếp lên đầu hè trên rồi mất biệt. Chừng một lúc hơi lâu thì thấy cục lửa bay lại trở ra ngoài rồi theo đường cũ rồi bay đi. Có một đêm bà Nhơn-nhà đối diện nhà bà Ba ra ngoài đi tiểu, dưới ánh trăng mờ hạ huyền, nhìn qua đầu hè nhà bà Ba, bà thấy dáng một người đàn bà tóc xoã dài đến mông nắm tay thằng nhỏ đứng nhìn ánh trăng nhưng bà không thấy rõ mặt. Có chồng bà cũng thấy nữa.Người ta nói đó là hồn ma mẹ con bà Mọi vì chết tức tưởi quá nên không siêu thoát được, nhớ nhà dẫn con về thăm nhà, thấy lại cảnh cũ, thương hai đứa con ở lại côi cút, khổ sở, nên khóc than buồn cho số phần ngắn ngủi.Đó là chuyện lúc nhỏ, tôi nghe lõm được khi những người hàng xóm kể cho Ba-Má tôi nghe. Không biết thực hư thế nào. Lúc đó tôi chỉ nhớ thằng Tèo. Tội nghiệp, nó chết thảm quá, ruột lòi ra cả đùm!Ngoài hàng rào, mấy cây mồng tơi là kỷ niệm của thằng Tèo, nó nhổ ở nhà nó đem tới nhà tôi, hai đứa hì hục trồng cả buổi chiều, nó nói trồng để Má tôi hái nấu canh ăn.Dậu mồng tơi không nhớ đã qua bao độ úa tàn, bao nhiêu lần rụng hạt, chờ mỗi mùa xuân tới lại mọc lên, nay lại xanh mơn mởn, phủ kín một gốc rào. Nhìn dậu mồng tơi lòng tôi thấy buồn vời vợi.Ở đời chuyện gì mới lạ thì người ta bàn tán xôn xao một lúc nào đó thôi, rồi cũng quên dần đi. Chuyện vụ án mạng thương tâm của Mẹ con Bà Mọi năm nào cũng làm xôn xao một lúc rồi cũng chìm vào quên lãng. Rồi gần đây lại chuyện mẹ con bà Mọi hiện hồn làm hâm nóng lại chuyện án mạng năm xưa, tới đâu cũng nghe bàn tán về hồn ma bà Mọi, một lúc rồi cũng lại chìm vào quên lãng.Tôi cũng vậy, chuyện bà Mọi bị giết cũng thoáng trôi nhanh qua đầu óc non nớt của mình. Hàng ngày sau buổi học, tôi vẫn thường chạy qua chơi với con Tân , con Tuất, vì ngày nào bà Ba cũng đi mót chỉ có ai chị em nó ở nhà. Anh em tôi qua nhà nó bày ra đủ trò chơi tuổi thơ.Rồi ngày tháng cứ dần trôi, một ngày nọ bà Ba sức yếu, mắt kém không thể đi mót được nữa con Tuất lại tiếp tục công việc của bà. Nó còn nhỏ không tranh nổi với người lớn nên mót không được bao nhiêu. Tối về thấy có ít lúa, bà đánh đập chưởi bới nó thật tội nghiệp!Nhiều lúc bà chưởi luôn vong hồn đứa con gái bạc phước của bà sao ngu dại ưng trúng thằng chồng sát nhân để rồi bị hắn giết chết phải bỏ lại hai đứa con cho bà. Bà chưởi thế cũng tội nghiệp cho vong hồn bà Mọi, tội cho hai đứa con côi cút mất mẹ phải sống bữa đói bữa no. Nói cho cùng thì chẳng qua số phần của bà nó ngắn và số hai đứa nhỏ phải chịu khổ cực đói khát, chớ bà Mọi nào có muốn như thế đâu, chắc ở nơi âm cảnh lòng bà cũng quặn thắc đớn đau lắm chớ!Nhiều lúc như thế nghĩ lại thấy thấm thía câu hát mẹ ru:&quot;Ầu ơi. . . , mồ côi cha ăn cơm với cá, mồ côi mẹ lót lá mà nằm!Tôi nghĩ chắc bà Mọi cũng đau khổ lắm vì không còn sống để chăm sóc hai đứa con còn thơ dại, nên vong hồn bà không thể siêu thoát được để hàng đêm lại về thăm con, thấy con khổ mà bất lực không thể giúp được gì nên tủi thân ngồi khóc than cho số phận!Hồi mới giải phóng cho đến năm tám mươi mấy, thực phẩm khan hiếm ghê lắm. Mười nhà thì tám chín nhà ăn độn thêm khoai lang, khoai mỳ. Tiếng là nông dân có ruộng nhưng có nhà vẫn đói như thường vì sản phẩm làm lên chỉ đủ đong cho HTX, thậm chí còn thiếu nợ nữa. Tội nghiệp có hộ làm mà không đủ đong cho HTX, đến lúc gặt HTX cho lực lượng du kích đến canh giữ. Khi gặt lên họ chở về kho hết(gọi là bao thu). Nhiều cảnh cay đắng thường xảy ra:những hộ bị bao thu đó chờ lúc du kích không để ý liền vác một bao, hay xúc một mủng bưng chạy, không bị phát hiện thì thôi;còn lỡ bị phát hiện là. . . đùng, đùng, đùng. . . thì phải lật đật bỏ &quot;hàng&quot; lại mà chạy trối chết, mà. . . thoát thân, để. . . rồi còn có cơ hội. . . về nhà nhìn vợ con. . . nhịn đói!Bao công sức mồ hôi nước mắt của mình đổ xuống để làm ra hạt thóc để mà, giờ đây mình lại trở thành tên trộm ăn cắp lại tài sản của mình!Người nông dân thực thụ còn sống trông cảnh thiếu đói như thế, thì nhà con Tân, con Tuất làm sao tránh khỏi cảnh bà cháu phải nhịn đói thường xuyên?!Bà cháu nó có hôm trong nhà chỉ còn lưng chén gạo không đủ nấu cơm chỉ nấu đủ vài chén cháo húp đỡ. Có bữa được ăn cơm nhưng một phần cơm tới hai phần khoai mỳ, hoặc khoai lang ăn với đọt dẹp chấm nước muối ớt. Tới dịp cắt lúa, má tôi gọi con Tuất theo để sai vặt rồi chiều về cho nó mủng lúa. Hoặc thỉnh thoảng má tôi đem đến vài ký gạo. Cùng là bạn nghèo với nhau của ít lòng nhiều giúp nhau lúc ngặt.Vì bữa đói , bữa no, lại phải vất vả cả ngày ngoài đồng để nhặt từng bông lúa rụng, nên một ngày kia con Tuất ngã bệnh toàn thân phù thủng-do bị suy dinh dưỡng và cảm nhiễm mưa nắng lâu ngày. Rồi lại không có tiền chữa bệnh nên con Tuất đã. . . phải bỏ lại bà ngoại và đứa em.Sau khi con Tuất chết chừng một tháng, bà Ba bán nhà cho người hàng xóm đối lưng với nhà bà về ở với con gái đầu-bà này cũng nghèo lắm. Con Tân thì được bà hàng xóm tốt bụng ở xóm trên đem về nuôi để sai chuyện lặt vặt, vì bà này không chồng con nên bà thương nó như con vậy. (Hiện giờ con Tân đang ở Sài Gòn)Căn nhà bà Ba người ta mua để chứa đồ chớ không để ở. Nên từ khi bà dọn đi thì căn nhà vốn đã u ám nay lại càng lạnh lẽo, u ám hơn, ai đi ngang qua đây đều có cảm giác rờn rợn đằng sau gáy!** *Rồi người ta bắt đầu xôn xao lại chuyện hồn ma bà Mọi:nào là nghe bà Mọi ngồi khóc ở đầu hè;bà Mọi dắt con về;cục lửa bay vòng vòng. . . thôi thì đủ thứ, đủ kiểu hết!Hồi đó, nghe đoàn cải lương nào đến hát thì thanh niên, thanh nữ, bà già, con nít hầu như ai cũng thấy trong lòng vui như mở hội, trông mau tới tối để đi coi. Lúc đó có đoàn Sông Bé 3 đến lưu diễn, đêm đó hát tuồng Bạch Viên Tôn Cát, bà con ở xóm tôi đi xem thật đông, tôi cũng đi xem nữa.Khi về tới đầu hẻm, ai vào nhà nấy còn mình tôi lủi thủi, vì nhà tôi ở cuối con hẻm lận. Tôi còn nhớ đêm đó độ mùng chín, mùng mười, ánh trăng thượng tuần chênh chếch về Tây, ánh sáng mờ ảo soi qua tán cây ổi già của nhà bà Nhơn đối diện nhà bà Ba tạo thành những khoảng sáng tối có hình thù kỳ dị ma quái. Còn chừng độ hơn 10 mét thì tới cửa ngỏ nhà bà Ba, nhìn tới đó thì tôi thấy thấp thoáng một cái bóng mờ trắng trắng, tôi nghĩ là ánh trăng xuyên qua tán ổi chiếu xuống chỗ trụ cửa ngỏ. Tôi vẫn vô tư đi tới, khi tới gần tôi mới biết không phải là ánh trăng mà là. . . một người đàn bà mặc áo trắng, tay dắt đứa nhỏ. Thấy thế tự nhiên tôi cảm thấy như có một luồng hơi lạnh trong ruột từ bụng dưới chạy lên tận cổ, lúc đó tôi điếng hồn định co giò chạy, mà có chạy thì tôi cũng phải chạy ngang qua hai mẹ con bà này mới về nhà được, vì đến quá gần rồi, tiến thoái lưỡng nan, nên đành liều mạng mà thôi!Tôi bắt đầu co chân chạy thì khi ấy tôi cũng vừa thấy người đàn bà và thằng nhỏ quay lại nhìn tôi. Ôi, người đàn bà mặt mày và toàn thân trước đầy máu me;còn thằng nhỏ thì tôi không kịp thấy mặt chỉ thấy hình như nó mặc chiếc quần đùi và chiếc áo màu đỏ hay trắng mà dính máu gì đó không phủ hết mà để lộ một đùm. . . gì đó đỏ lòm trước bụng. Trời, chân tôi như xụm xuống, dường như không thể nào bước nổi nữa, song cũng rán hết sức vì còn chừng 20 mét nữa là tới nhà. Tôi tung cửa ngỏ, cửa cái chạy thẳng vào giường trùm mền kín đầu đuôi. Ba Má tôi thấy lạ mới chạy tới hỏi, phải một lúc lâu tôi mới trả lời được, vừa trả lời, vừa run. (Sở dĩ tôi tung cửa vào được là vì Ba Má tôi không cài chốt để chờ tôi về. )Kể tới đây, quý vị có thể cho rằng vì tôi ám ảnh chuyện người ta đang đồn về hồn ma mẹ con bà Mọi nên trông gà hoá cuốc. Sao cũng được, nhưng đối với chính tôi cho tới bây giờ tôi vẫn tin rằng tôi đã thấy rõ ràng như vậy. Còn chuyện tôi sợ đến bủn rủn tay chân, tôi nghĩ rằng dù ai có dạn cách mấy cũng không tránh khỏi nỗi sợ hãi này:vì bất ngờ nhìn thấy đâu kịp phản ứng gì, với lại rất gần con ma ấy nữa;thấy con ma bình thường đã mất hồn rồi đằng này còn thấy thêm ruột gan, máu me nữa chớ!Ban ngày mà thấy cảnh đầy máu me ruột gan như thế đã điếng hồn rồi!!!Tôi tin chắc rằng đó là hồn ma mẹ con bà Mọi, do nhớ hai đứa con của mình nên mới về thăm, thấy ngôi nhà xưa còn đó mà con đâu rồi. Đứng ngoài nhìn cảnh cũ rồi nhớ đến cái chết tức tưởi của mình và đứa con nên hiện hình ảnh của mình và đứa con lúc vừa bị giết, có lẽ để tiếc nuối giây phút cuối cùng mình còn sống trong đêm định mệnh ấy. Vì có thể bà rất muốn được sống lại để được chăm sóc cho hai đứa con côi cút bơ vơ nơi dương thế.** *Dậu mồng tơi mơn mởn đang bỏ ngọn phủ kín hàng rào trước sân là kỷ vật duy nhất thằng Tèo còn lưu lại cho tôi. Chiều hôm ấy nó nhổ mấy cây mồng tơi qua nhà tôi trồng;nó trồng, tôi múc nước tưới, hai đứa hì hục vui vẻ bên nhau suốt cả buổi chiều. Tôi, Nó nào có biết đâu đó là lần cuối hai đứa bên nhau để rồi đến khuya hôm đó nó xa tôi mãi mãi.Đêm hôm đó đang ngủ thì Má tôi nghe tiếng kêu:&quot;Bớ làng xóm ơi có ai tới cứu mẹ con tôi. Thằng T nó giết con Mọi chết rồi&quot;. Má tôi tỉnh ngủ hẳn, gọi ba tôi dậy:&quot;Ông ơi thằng T nó giết con Mọi rồi&quot;. Ba tôi thức dậy nhìn đồng hồ thấy chừng một giờ rưởi. Lúc này hàng xóm náo động cả. Mấy người xung quanh chạy tới đứng ngoài ngỏ chớ không dám vô vì họ sợ ông T chồng bà Mọi còn trong đó chờ họ vô là giết luôn. Ba Má tôi chạy qua , lúc này bà Ba không còn la nổi nữa mà chỉ rên lên từng hồi thôi. Ba Má tôi xô cửa chạy vào, dưới ánh đèn leo lét thì thấy cảnh tượng hãi hùng:Trên giường xốc xếch, bà Mọi máu me lênh láng. Con Tuất, con Tân hai đứa ôm nhau ngồi co rúm run cầm cập ở góc giường gần chân má nó. Bà Ba nằm trên vũng máu dưới nền nhà, vừa rên ư ử vừa lầm bầm nguyền rủa. Chiếc lưởi lê M16 dính đầy máu vứt lăn lóc cạnh đó.Rồi mấy người hàng xóm chạy vào xem. Ba tôi chạy ra nhà ông Đích ở xóm ngoài, kêu ông đánh xe lam tới chở nạn nhân đi nhà thương.Khi Ba Má tôi đến bà Mọi nằm yên bất động, mặc dù còn thoi thóp thở, nhưng không nói lời nào. Hình như bây giờ cảm giác được Má tôi đang ngồi bên cạnh nên bà cố gom chút tàn hơi, hả miệng cố lấy một hơi lên thều thào nói với Má tôi:&quot;Nhờ chị trông giùm mấy đứa con em!&quot;, rồi bà nấc lên mấy tiếng, thở ra một hơi dài rồi xuôi tay. Còn bà Ba lúc thì yên lặng, lúc thì lẩm nhẩm nguyền rủa thằng con rể.Xe lam đến mọi người giúp một tay khiêng bà Ba và xác bà mọi lên xe. Má tôi cũng theo xe đến nhà thương. Ở nhà, lúc này, Ba tôi mới trực nhớ tới thằng Tèo, nãy giờ bối rối công chuyện mà quên bẵng nó, hỏi ai cũng không thấy.Bây giờ mọi người mới rọi đèn nháo nhác kiếm thằng Tèo thì thấy nó ngồi co rúm lại chỗ hốc tủ với bộ đang sợ hãi lắm. Nghe có tiếng người, nó cố ngước lên nhìn mọi người như cầu cứu với đôi mắt lạc thần, rồi lấy hơi ức ức lên hai tiếng, xong thở ra một hơi dài, ngã tựa vào góc tủ ngoẹo đầu về một bên rồi. . . xuôi tay!Ai đó bế thằng Tèo đặt lên giường rồi người ta kiểm tra sao thằng Tèo lại chết, không lẽ ba nó giết luôn nó?Khi vén cái áo thun đỏ ướt đẫm của nó lên, thấy một đùm ruột to bằng cái bát trên bụng nó. Ôi, như vậy thằng Tèo cũng bị ba nó đâm rồi, tội nghiệp thằng nhỏ nó có biết gì, tiếng ai đó nấc nghẹn!Ba tôi rọi đèn xem kỹ thì thấy ruột thằng Tèo không bị đâm lủng, chỉ lủng bụng, mà máu ra cũng không nhiều lắm chỉ ướt chỗ bụng mà thôi. Vây sao thằng Tèo lại chết?Hay là nó sợ quá?Ba tôi cho rằng thằng Tèo bị lòi ruột mà không phát hiện kịp thời để cấp cứu nên ruột nằm lâu bên ngoài bị khô;hễ ruột bị khô là chết. Ai nấy nhìn thằng nhỏ cũng thở dài tiếc nuối mà nói rằng:Phải chi lúc xe lam tới mà phát hiện mất thằng Tèo thì chắc nó sẽ không chết tức tưởi, tội nghiệp như vầy!Độ 5 giờ sáng, Má tôi về cho biết:Bà Ba bị một vết thương chéo ngang hông dài chừng 25 phân, sâu lối 1 phân đến một phân rưỡi, bị mất máu. Bà Mọi bị 6 nhát đâm khoảng 3-4 phân trong đó có một nhát trúng chỗ hiểm. Bác sỹ còn cho biết bà Mọi đang mang thai. Khi đưa bà Mọi vào nhà xác, Má tôi có thấy qua lớp áo bụng bà Mọi một khối gò lên gò xuống một lúc lâu mới yên. Bệnh viện không cho chở xác nạn nhân về ngay mà phải nhập nhà xác để làm thủ tục xong mới được chở về.Như vậy vụ án mạng có một người bị thương, 2 người và một thai nhi chết.Chiều hôm đó những người trong xóm tôi khiêng hai quan tài mẹ con bà Mọi đi chôn. Theo sau hai chiếc quan tài-một lớn, một nhỏ là hai đứa trẻ thơ độ bốn-năm tuổi, đầu đội khăn tang, buồn hiu nắm lấy tay nhau-đó là con Tuất và con Tân đưa tiễn mẹ và anh về nơi an nghỉ. Đám tang đi trong lặng lẽ không một tiếng trống, tiếng chiêng!Hai mẹ con được nằm cạnh nhau , bên cạnh mộ bà mẹ được trồng một cây chuối sứ. Người ta nói khi nào cây chuối trổ bông là lúc người dưới mộ sinh con.Qua lời bà Ba và Ông T(chồng bà Mọi)trước phiên toà(phiên toà án binh mở ở Nha trang vì ông T là lính. Toà có mời Má tôi với tư cách là nhân chứng)thì diễn biến vụ án mạng như sau:Hôm đó ông T chồng bà Mọi từ đơn vị về nhà. Cơm nước xong , cả nhà nghỉ ngơi một chút rồi đi ngủ. Bà Ba ngủ nhà dưới. Vợ chồng bà Mọi và ba đứa con nằm chung cái giường lớn ở nhà trên. Hình như bà Mọi ghen tương gì đó nên kiếm chuyện gây với ông T. Lời qua tiếng lại sao đó, ông T không kiềm chế được nên mới tát tai bà Mọi một cái. Có thể vừa tức bởi cơn ghen, vừa bị đau bởi cái tát tai nảy lửa, nên bà Mọi ngồi dậy lấy lưỡi lê M16 để sẵn dưới gối(lưỡi lê này bà Mọi để dưới gối lâu rồi, để cho con cái ngủ khỏi giật mình)giá lên đâm ông T. Nhanh tay, ông T chụp được cái lưỡi con dao, hai người dằn co dữ dội, cuối cùng bà Mọi cũng rút lại được con dao, hai bàn tay ông T bị lưỡi dao cắt hai đường. Bà Mọi giành lại được con dao, giá lên đâm tiếp thì ông T chụp được tay bà Mọi, hai người vật nhau rầm rầm trên giường. Ông T giật lại được con dao trở lại đâm bà Mọi. Nằm ở nhà bếp bà Ba nghe vật lộn rầm rầm, tiếng bà Mọi rên la khi bị đâm, bà vội chạy lên xem sao. Thấy ông T đang ngồi trên bụng bà Mọi mà giá dao đâm xuống, bà liều mình chạy đến ôm ông T lại, ông T vung tay hất bà ra, bà té nằm xuống đất. Ông T đâm bà Mọi thêm mấy nhát nữa thì bà Mọi nằm yên bất động. Nghĩ rằng bà Mọi đã chết, ông T vứt con dao lại đó rồi đến cảnh sát đầu thú.Còn về vết thương ngang hông của bà Ba và vết thương ở bụng của thằng Tèo, ông nói ông không hề đâm con ông và không hề biết con ông bị thương, có thể lúc ông và vợ ông vật lộn để giành con dao, vô tình lưỡi dao đã trúng vào bụng con ông;còn khi ông vung tay hất mẹ vợ ông có thể lưỡi dao đã trúng bà.Như vậy người ta mới lý giải rằng:Khi thằng Tèo bị thương đau quá nên sợ, nhân lúc ba-má nó đang vật lộn không để ý thì nó ôm bụng nén đau cố lén bò xuống giường rồi trốn ở hốc tủ. Tội nghiệp thằng nhỏ đau lắm mà không dám rên một tiếng vì có lẽ sợ rên ba nó nghe thấy tới đâm tiếp!** *Từ khi tôi thấy hồn ma mẹ con bà Mọi cho đến càng về sau này, người ta càng thấy bà hiện hồn nhiều hơn. Cách một hai đêm là có người thấy bà hiện hồn về. Không như mấy năm trước hai mẹ con bà chỉ âm thầm khóc lóc rồi ra đi;bây giờ bà hiện hồn về như để chứng tỏ mình hơn:Có nhiều đêm hai mẹ con bà hiện lừng lựng đi chung quanh nhà, làm đồ đạc chuyển động nghe loảng xoảng trong nhà, rồi ra đi. Người ta nói khi bà ra đi thì không thấy rõ bóng dáng của bà mà chỉ thấy một cục trắng lợp trắng lợp xẹt qua một cái, trong đêm tối, một dãi lụa trắng lợp kéo dài từ cửa ngỏ của bà ra đến tận đầu hẻm.Có anh bạn gặt (người cắt lúa mướn)tên Xuân, khoảng 2 giờ rưỡi-3 giờ sáng anh đi gặt, tới bụi bông giấy đầu hẻm thì bất chợt anh thấy bóng một người đàn bà mặc bộ bà ba trắng, tóc xoã khoanh tay đứng tựa bụi bông. Lúc này hồn vía anh như lên mây lên mưa, lỡ chừng, tiến lui cũng khó, đánh bạo anh cứ đi tới, chân đi, miệng niệm to thần chú&quot;Án Ma Ni Bát Di Hồng&quot;-câu thần chú mà hồi nhỏ anh nghe bà ngoại anh nói nó có công năng trừ các loại ma quỷ, hễ thấy ma mà niệm thần chú này thì ma sẽ sợ mà biến mất. Mặc dù biết thế mà chưa có dịp nào thử xem sự linh ứng của thần chú. Trong lúc này là cơ hội ngàn năm có một để kiểm nghiệm xem, nhưng sao anh cũng thấy sợ quá, anh vừa run cầm cập, vừa ấp a ấp úng niệm chú (Không biết lúc đó có từ nọ xọ từ kia không nữa!T-H). Vừa được một hai câu thì. . . trời ơi, bà ấy đứng chần ngần ngay trước anh cái mặt chầm vầm như cái mâm con, máu me lênh láng. . . Lúc này chữ &quot;Án&quot; của anh thành ra chữ Á!!!!!!!!, rồi cái rật, nằm yên bất động, tay chân lạnh ngắt.Đêm khuya thanh vắng nghe một tiếng lảnh lót trước nhà, giật mình tỉnh giấc bà chủ nhà cầm đèn chạy ra thì, trời ơi, . . . một cảnh tượng hãi hùng:một cái &quot;xác&quot;nằm yên bất động xung quanh nào là cơm cá nước non lăn lóc, lổn nga, lổn ngổn. Hoảng kinh hồn vía bà la oải oải báo động hàng xóm. Bà con túa ra thì ôi, trời ơi thằng Xuân ở xóm dưới bị trúng gió&quot; ai đó la lên như thế. Người ta xúm nhau khiêng thằng&quot;trúng gió&quot;về nhà. Không biết vì sợ quá hay sao mà anh ta bệnh hơn nửa tháng mới hồi phục. Anh ta nghỉ gặt lúa luôn vì không dám đi ban đêm nữa.Những buổi chiều tối trời mưa lâm râm, người ta có chuyện đi ngang qua thổ mộ Cây Trôm, nơi chôn mẹ con bà Mọi, người ta thấy thấp thoáng nơi mộ mẹ con bà là bóng một người đàn bà ngồi khoanh tay bó gối cúi mặt, và một cục lửa nhỏ bay vòng vòng qua lại gần đó. Người ta nói đó là hồn bà Mọi ngồi buồn;còn cục lửa là đứa con hồn nhiên, vô tư, thơ thẩn dạo chơi quanh mẹ nó.Càng ngày những câu chuyện rùng rợn về hồn ma bà Mọi càng nhiều. Chuyện đồ đạc kêu loảng xoảng trong nhà bà Ba lúc đêm khuya làm ông chủ mua ngôi nhà này sợ quá phải dở bỏ chỉ còn lại nền nhà cho bồn bồn mọc. Thế mà cũng chẳng chịu yên. Những chuyện này đã ảnh hưởng không ít đến nề nếp sinh hoạt thường ngày của bà con. Thấy tình trạng mỗi lúc càng tệ hơn, những người lớn tuổi bàn tính vận động bà con đóng góp kẻ ít người nhiều để nhờ Thầy làm lễ siêu độ cho bà. Má tôi có đem chuyện này bàn với bà má nuôi con Tân, bà này đồng ý chịu hoàn toàn kinh phí cho chuyện này.Buổi cầu siêu diễn ra rất đơn giản trong không khí trang nghiêm và thầy đã đưa vong linh mẹ con bà về chùa để sớm hôm nghe kinh kệ. Từ đó đến nay không còn nghe ai nói bà Mọi hiện hồn nữa.*********Trở lại chuyện anh Xuân niệm chú mà ma không chịu biến đi mà còn quay lại nhát anh. Tới đây có thể có một vài trong quý vị thắc mắc về chuyện này.Theo tôi nghĩ, không phải chú không linh nghiệm đâu, mà lúc đọc chú tâm anh ta lại quá tán loạn(do sợ quá)thì làm sao chú phát huy tác dụng được, lại nữa, anh ta đọc là đọc như vậy thôi chứ chưa thực sự tin hẳn vào oai lực của thần chú;với lại trước giờ anh có trì tụng chú bao giờ đâu thì làm sao có sự cảm thông với chư Phật và Bồ tát?Mà không có cảm làm sao có ứng!Mặt khác anh thấy ma hồn vía anh lên mây lên mưa thì đó là điều kiện thuận lợi để con ma tác oai tác quái;còn giả sử mà khi ấy anh bình tỉnh với tâm niệm chỗ bà-bà đứng, đường tôi-tôi đi thì có thể bóng ma đó biến mất, hoặc đứng yên chứ không hù nhát anh ta đâu. Trường hợp của tôi ở trên cũng vậy, lúc đó tôi mà không&quot; hồn bất phụ thể&quot;chắc mọi chuyện cũng khác rồi. Đây là suy luận chủ quan thô thiển của tôi.Duy có một điều tới bây giờ tôi còn thắc mắc là &quot;dải lụa trắng&quot;. Bà Mọi ra đi với một dải lụa trắng. Mà vào trung tuần năm 2004, thằng Sáu Sụt ngã gục ngay gốc rào nhà bà với một con dao Thái lan đâm lút tới cán, đứt động mạch cảnh, sau đó cũng hiện về đứng trên cây sung với dải lụa trắng phất phơ, mà tôi và mấy người khác thấy tận mắt. Chuyện &quot;dải lụa&quot; thằng Sáu Sụt thì tôi còn lý giải được theo quan điểm chủ quan của mình. Còn chuyện bà Mọi với &quot;dải lụa&quot; thì tôi cứ. . . thắc mắc hoài!Hồn ma có liên quan gì với &quot;dải lụa&quot;?Không phải vô lý khi cầu hồn, các thầy có dùng đến dải lụa?!Khi có dịp tôi sẽ kể hầu quý vị câu chuyện HỒN MA THẰNG SÁU SỤT.Trần Thanh Hoai-Quảng cô Thuần Mục lục Hồn ma mẹ con Bà Mọi Hồn ma mẹ con Bà Mọi Trần Thanh Hoai-Quảng cô ThuầnChào mừng các bạn đón đọc đầu sách từ dự án sách cho thiết bị di độngNguồn: hành: Nguyễn Kim Vỹ. Lời cuối:Cám ơn bạn đã theo dõi hết cuốn truyện.Nguồn: hành: Nguyễn Kim Vỹ. Nguồn: capheviaheĐược bạn: Thanh Vân đưa lên vào ngày: 24 tháng 1 năm 2011
vanhoc
là một thành phố thuộc tỉnh Iwate, Nhật Bản. Tính đến ngày 31 tháng 3 năm 2020, dân số ước tính khoảng 19.062 người và mật độ dân số là 82 người/km² trong tổng số 7.593 hộ gia đình. Tổng diện tích của thành phố là 231,94 km². Lịch sử Thành phố Rikuzentakata ngày nay là một phần của tỉnh Mutsu cổ đại và đã có người định cư ít nhất là từ thời kỳ Jōmon, là nơi sinh sống của người Emishi và nằm dưới sự kiểm soát của triều đại Yamato trong thời kỳ Heian. Trong thời kỳ Chiến Quốc, khu vực này bị thống trị bởi nhiều gia tộc samurai trước khi nằm dưới sự kiểm soát của gia tộc Date trong thời kỳ Edo, những người cai trị vùng Sendai dưới thời Mạc phủ Tokugawa. Các thị trấn Kesen, Takata được thành lập trong quận Kesen vào ngày 1 tháng 4 năm 1889 với việc thành lập hệ thống đô thị hiện đại. Khu vực này đã bị tàn phá bởi hai trận động đất năm 1886 và 1933. Kesen, Takata sáp nhập với thị trấn lân cận Hirota và các làng Otomo, Takekoma, Yokota và Yonezaki vào ngày 1 tháng 1 năm 1955 để thành lập thành phố Rikuzentakata. Địa lý Rikuzentakata nằm ở phía Đông Nam tỉnh Iwate, giáp Thái Bình Dương về phía đông. Trước đây, thành phố có Hồ Furukawanuma nhưng nó đã bị phá hủy sau Động đất và sóng thần Tōhoku 2011. Các phần của khu vực ven biển của thành phố nằm trong ranh giới của Vườn quốc gia Sanriku Fukkō. Khí hậu Rikuzentakata có khí hậu ẩm ướt, mùa hè ấm áp và mùa đông lạnh giá. Nhiệt độ trung bình hàng năm là 11,1 °C. Lượng mưa trung bình hàng năm là 1.343 mm. Nhiệt độ trung bình cao nhất vào tháng 8, vào khoảng 23,7 °C và thấp nhất vào tháng 1, vào khoảng -3 °C. Dân số Theo dữ liệu điều tra dân số của Nhật Bản, dân số của thành phố Rikuzentakata đạt đỉnh vào những năm 1950 và đã giảm dần trong hơn 70 năm qua. Kinh tế Kinh tế Rikuzentakata chủ yếu dựa vào đánh bắt cá và chế biến thực phẩm. Tính đến năm 2011, nuôi hàu đã tạo ra doanh thu hàng năm khoảng 40 triệu Yên. Giáo dục Thành phố Rikuzentakata có tám trường tiểu học, hai trường trung học cơ sở công lập do chính quyền thành phố điều hành và một trường trung học công lập do Hội đồng Giáo dục Tỉnh Iwate điều hành. Ngoài ra, thành phố còn có một trường trung học tư thục. Giao thông Đường sắt Công ty Đường sắt Đông Nhật Bản (JR East) - Tuyến Ōfunato (các dịch vụ bị đình chỉ vô thời hạn và được thay thế bằng xe buýt nhanh). Rikuzen-Yahagi - Takekoma - Rikuzen-Takata - Wakinosawa - Otomo Đường cao tốc Nhân vật nổi tiếng Naoya Hatakeyama: nhiếp ảnh gia Toru Kikawada: chính khách Hiroaki Murakami: diễn viên Rōki Sasaki: cầu thủ bóng chày Tham khảo Liên kết ngoài Thành phố tỉnh Iwate Thành phố ven biển ở Nhật Bản
wiki
Lama là tên gọi để chỉ một chi lạc đà Nam Mỹ gồm một loài sống hoang dã guanaco ((Lama guanicoe)) và một loài đã được thuần hóa lama (Lama glama). Chi này có quan hệ gần với họ hàng của chúng là loài lạc đà Vicuña hoang dã và lạc đà Alpaca đã được thuần hóa trong chi Vicugna. Trước khi người Tây Ban Nha chinh phục châu Mỹ, llama và alpaca là các động vật móng guốc lục địa được thuần hóa duy nhất. Chúng không chỉ là những động vật được dùng làm sức kéo mà còn được dùng để lấy thịt, da và len. Guanaco là loài hoang dã của chi này, trong khi llama và alpaca là hình thức thuần hóa trong chăn nuôi và nhân giống đã bắt đầu 4000 đến 5000 năm trước đây. Trước đây, alpaca được xem là một loài riêng biệt, nhưng điều này không còn đúng nữa. Nghiên cứu DNA cho thấy, nó không phải là từ lama, mà là từ vicuña. Vì bốn loài lạc đà thế giới mới hoàn toàn có thể giao phối chéo và các giống do đó bị trộn lẫn, nên khó mà phân tích chính xác giống của nó. Hai hình thức thuần hóa thường được tính là các loài riêng biệt, tuy nhiên, khi bạn sử dụng khái niệm loài hiện đại, nó không còn đúng nữa. Do đó, các phân loại gần đây nhập chúng vào thành một loài duy nhất. Các loài Tham khảo
wiki
Integrating the Healthcare Enterprise (IHE) là một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở đặt tại bang Illinois, Hoa Kỳ Được phát tirển bởi Hội X-quang Bắc Mỹ (RSNA) và Hội hệ thống quản lý và thông tin y tế (HIMSS – Healthcare Information Management Systems Society). IHE tự nó không phải là một hệ tiêu chuẩn, IHE chỉ đưa ra các quy trình thực hiện (process) và cách thức giao dịch (transaction). Chiến lược của IHE là tích quy trình giải quyết trong một tổ chức y tế, sử dụng các tiêu chuẩn DICOM và HL7. IHE thực thi qua 4 giai đoạn: a) nhận dạng vấn đề về khả năng tương thích, b) xác định các "profile" tích hợp, c) thực thi và kiểm tra tại các Connecthon, d) công bố các "profile" kết hợp này. IHE đưa ra các "profile" tích hợp (Intergration Profile) hướng dẫn các thông tin hoặc quy trình làm việc dựa trên các tiêu chuẩn có sẵn như DICOM hoặc HL7. Profile sẽ giúp việc ứng dụng các tiêu chuẩn hiệu quả nhất. Nói chung, IHE Profile sẽ giúp loại bỏ sự không thống nhất, giảm chi phí, tạo ra khả năng tương thích ở mức độ cao nhất.   Những ví dụ về thành công của các IHE "profile" tích hợp như Consistent presentation of images profile đảm bảo hình ảnh sẽ hiển thị như nhau trên các thiết bị vật lý khác nhau như phim, workstation, PC. Key image notes profile được dùng để đánh dấu những hình ảnh trong việc xử lý hình ảnh. "Key image" rất hữu ích trong thực tế, ví dụ một ca chụp CT tạo ra khoảng 200 ảnh nhưng thông tin hữu ích thường chỉ nằm trên 4-5 tấm. Đánh dấu các ảnh này sẽ giúp những người khác trong PACs truy cập nhanh chóng, nhờ đó tiết kiệm thời gian, tăng hiệu quả sử dụng. Cac profile khác như: Scheduled work flow, Patient information integration reconciliation, basic security, Mỗi năm IHE đều tổ chức các Connecthon (một dạng hội nghị thường niên với mục đích bàn bạc, thử nghiệm nhằm giải quyết các vấn đề kỹ thuật) tại châu Á, châu Âu, Bắc Mỹ, đây là sự kiện để các nhà sản xuất lớn trong ngành IT ngồi lại với nhau để bàn bạc về sự tương thích của các thiết bị. Tham khảo
wiki
Khương Dị Khang (sinh tháng 1 năm 1953) là chính khách nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Ông đảm nhiệm chức vụ Bí thư Tỉnh ủy Sơn Đông gần mười năm từ năm 2008 đến năm 2017. Là chiến sĩ khi còn trẻ, Khương Dị Khang đã thăng tiến qua các cấp bậc thông qua công tác ở Văn phòng Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc. Ông cũng từng là Phó Bí thư Thành ủy Trùng Khánh và Bí thư Đảng ủy Học viện Hành chính Quốc gia Trung Quốc. Tiểu sử Khương Dị Khang sinh tại Chiêu Viễn, tỉnh Sơn Đông. Ông tham gia quân đội năm 1969, phục vụ ở vùng Tây Bắc xa xôi Tân Cương và gia nhập Đảng Cộng sản Trung Quốc vào tháng 12 năm 1970. Năm 1974, ông được gửi về tỉnh nhà của mình và được phân công việc làm với tư cách là công nhân trong một nhà máy cơ khí. Năm 1975, ông gia nhập Ban Tuyên truyền Thành ủy Tế Nam, từ đó Khương Dị Khang bắt đầu sự nghiệp chính trị. Năm 1981, ông theo học một thời gian ngắn ở lớp đào tạo cán bộ tại Đại học Sư phạm Sơn Đông. Tháng 12 năm 1982, Khương Dị Khang gia nhập Thành ủy Tế Nam, làm việc cho phòng nghiên cứu và đảm nhiệm vai trò thư ký cho Văn phòng Thành ủy Tế Nam. Năm 1985, ông được chọn làm việc cho Văn phòng Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, cơ quan hành chính trung ương của đảng, nơi Khương Dị Khang sẽ phục vụ dưới sự lãnh đạo của bốn Chánh Văn phòng - Kiều Thạch, Vương Triệu Quốc, Ôn Gia Bảo và Tăng Khánh Hồng. Tháng 7 năm 1995, ông được bổ nhiệm làm Phó Chánh Văn phòng Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc (hàm Thứ trưởng), đồng thời kiêm nhiệm chức vụ Cục trưởng Cục Quản lý sự vụ cơ quan trực thuộc Trung ương. Tháng 10 năm 2002, ngay trước thềm Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 16, ông được luân chuyển làm Phó Bí thư Thành ủy Trùng Khánh. Tháng 5 năm 2005, ông được bổ nhiệm làm người đứng đầu Ủy ban di dân tái định cư, là một phần của dự án Đập Tam Hiệp. Tháng 6 năm 2006, ông lại được chuyển đến Bắc Kinh làm Phó Viện trưởng Thường trực kiêm Bí thư Đảng ủy Học viện Hành chính Quốc gia (hàm Bộ trưởng). Tháng 3 năm 2008, ông được bổ nhiệm làm Bí thư Tỉnh ủy Sơn Đông. Gần đến Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 18 năm 2012, có suy đoán ban đầu cho rằng Khương Dị Khang sẽ được bổ nhiệm làm Trưởng Ban Tổ chức Trung ương và vào Bộ Chính trị; tuy nhiên cuối cùng ông vẫn ở Sơn Đông. Ngày 1 tháng 4 năm 2017, Khương Dị Khang được miễn nhiệm chức vụ Bí thư Tỉnh ủy Sơn Đông và sau đó nhậm chức Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Kinh tế của Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc; vào thời điểm đó, Khương Dị Khang là người đảm nhiệm chức vụ Bí thư Tỉnh ủy lâu nhất ở Trung Quốc và là một trong số ít Bí thư Tỉnh ủy phục vụ ở tỉnh thuộc nơi sinh của họ (xem thêm Hàn Chính). Ông là Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương khóa XVI và Ủy viên chính thức Ban Chấp hành Trung ương khóa XVII và khóa XVIII. Ông cũng là Ủy viên Ủy ban Toàn quốc Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc khóa IX (1998-2003) cũng như Đại biểu Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc (Quốc hội) khóa X (2003-2008). Tham khảo Liên kết ngoài Sơ lược tiểu sử Khương Dị Khang tại www.gov.cn Người Sơn Đông Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Sơn Đông Viên chức chính quyền ở Sơn Đông
wiki
{{Infobox military conflict |image= |caption= Các nạn nhân bị hãm hiếp đã được tái hòa nhập thành công vào cộng đồng của họ, tập hợp Binh sĩ Quân đội Congo vào năm 2001 Binh sĩ nổi dậy Congo ở thị trấn phía bắc của Gbadolite vào năm 2000 |partof=Nội chiến Congo và hậu quả của Nạn diệt chủng Rwanda |conflict=Chiến tranh Congo lần thứ nhấtChiến tranh Congo lần thứ hai |date=Chiến tranh Congo lần 1: 24 tháng 10 năm 1996 - 16 tháng 5 năm 1997()Chiến tranh Congo lần 2: 2 tháng 8 năm 1998 - 18 tháng 7 năm 2003() |result= Kết quả quân sự không rõ Thỏa thuận Sun City Cộng hòa Dân chủ Congo được thành lập dưới thể chế đa đảng, lãnh đạo bởi Joseph Kabila là tổng thống và Jean-Pierre Bemba là thủ tướng. Hiệp định Pretoria; Rwandan rút quân khỏi Congo để đổi lấy cam kết giải giáp lực lượng dân quân Hutu. Chính phỉ lâm thời Cộng hòa Dân chủ Congo được thành lập, phát triển bởi MONUC. Tiếp tục Xung đột Ituri. Sự bắt đầu của Xung đột Kivu. |place=Cộng hòa Dân chủ Congo |combatant1=Chiến tranh Congo lần 1: FAZ White LegionInterahamweCNDD-FDDUNITAADFFLNCChiến tranh Congo lần 2:Phe ủng hộ chính phủ:Các lực lượng chống Uganda: LRA (Alleged) ADF UNRF II FNI Các nhóm dân quân chống Rwanda: FDLR Mai-Mai Interahamwe RDR ALiR Các lực lượng Hutu liên kết khác ''Các lực lượng chống Burundi: CNDD-FDD FROLINA |combatant2= 'Chiến tranh Congo lần 1:ADFL Rwanda UgandaBurundi AngolaSPLA Eritrea Mai MaiChiến tranh Congo lần 2:Các nhóm dân quân Rwanda liên kết khác: RCD RCD-Goma BanyamulengeCác nhóm Uganda liên kết: MLC Forces for Renewal UPC Các nhóm dân quân Tutsi liên kết khácLực lượng chống MPLA: UNITAForeign state actors: Uganda Rwanda Burundi Note: Rwanda và Uganda đã chiến tranh vào tháng 6 năm 2000 trên lãnh thổ Congo. |commander1=CHDC Congo: Laurent-Désiré Kabila (1997–2001) Joseph Kabila (2001–2003)Namibia: Sam NujomaDimo HamaamboMartin ShalliZimbabwe: Robert Mugabe Emmerson Mnangagwa Constantine Chiwenga Perence ShiriAngola: José Eduardo dos Santos João de Matos Chad: Idriss Déby |commander2=MLC:Jean-Pierre BembaRCD: Ernest Wamba dia WambaTutsi groups: Laurent NkundaUganda: Yoweri MuseveniRwanda: Paul KagameBurundi: Pierre Buyoya |strength1=Chiến tranh Congo lần 1:Zaire: khoảng 50,000Interahamwe:50,000-100,000 tất cảUNITA: khoảng 1,000 tới 2,000Chiến tranh Congo lần 2:Mai Mai: 20–30,000 dân quânInterahamwe: 20,000+ |strength2=Chiến tranh Congo lần 1:ADFL:57,000Rwanda:3,500-4,000Angola:1,000+Eritrea: 1 tiểu đoàn Chiến tranh Congo lần 2:RCD: không rõRwanda: 8,000+ |casualties1=Chiến tranh Congo lần 1:10,000-15,000 giết10,000 đào tẩu hàng ngàn đầu hàngChiến tranh Congo lần 2: ? |casualties2=Chiến tranh Congo lần 1:3,000-5,000 bị giếtChiến tranh Congo lần 2:2,000 người Uganda4,000 thương vong của phiến quân |casualties3=Chiến tranh Congo lần 1:222,000 người tị nạn mất tích Tổng cộng: 250,000 người chếtChiến tranh Congo lần 2: 5,4 triệu chết (1998–2008)350,000+ chết do bạo lực (1998–2001)|}}Nội chiến Congo () có thể là một trong các cuộc chiến sau: Cuộc khủng hoảng ở Cộng hòa Dân chủ Congo (1960-1965), từ ngày quốc gia này giành được độc lập từ Bỉ cho tới khi cựu tổng thống Mobutu Sese Seko lên nắm quyền. Nội chiến Congo lần I (1996-1997), dẫn đến sự lật đổ Mobutu của Laurent Kabila. Nội chiến Congo lần II (1998-2002) với sự tham gia của chín quốc gia dẫn đến các cuộc chiến lẻ tẻ hiện nay mặc dù đã có hòa bình trên phương diện chính thức.Nội chiến Congo''' được nói tới trong bài này là cuộc xung đột từ năm 1998 phần lớn trên lãnh thổ Cộng hòa Dân chủ Congo (trước là Zaïre). Cuộc chiến này lôi kéo chín nước châu Phi và khoảng 20 nhóm vũ trang, đây là cuộc chiến tranh giữa các nước lớn nhất trong lịch sử châu Phi hiện đại. Theo Ủy ban cứu trợ quốc tế, hơn 3,8 triệu người bị chết vì cuộc chiến này từ 1998 đến nay, phần lớn vì thiếu ăn hay bệnh tật. Hàng triệu người khác bị đuổi ra khỏi nhà hay đang tìm kiếm nơi nương náu ở các nước bên cạnh CHDC Congo. Dù là vài sáng kiến và thỏa thuận hòa bình đã thành công một phần dẫn đến sự công nhận hòa bình chính thức năm 2002, các nhóm vũ trang vẫn không buông súng và chiến tranh vẫn không suy giảm và vẫn tiếp diễn đến tháng 2 năm 2005. Chiến tranh Congo lần 1 Chiến tranh Congo lần 2 Tham khảo Chiến tranh liên quan tới Cộng hòa Dân chủ Congo Chiến tranh liên quan tới Angola Chiến tranh liên quan tới Burundi Chiến tranh liên quan tới Rwanda Chiến tranh liên quan tới Uganda Chiến tranh liên quan tới Zimbabwe Lịch sử châu Phi
wiki
{{Thông tin truyền hình | show_name = America's Next Top Model, Mùa thi 12 | image = | caption = Biểu trưng chính thức của mùa thi | format = Truyền hình thực tế | runtime = 60 phút (có quảng cáo) | creator = Tyra Banks | judges = Tyra Banks Nigel Barker J.Alexander Paulina Porizkova '''Nhạc chủ đề"The Fame" Thể hiệnLady GaGa</td> | developer = Ken MokKenya Barris | executive_producer = Tyra Banks Ken Mok Daniel Soiseth | country = | network = The CW | first_aired = 25 tháng 2 | last_aired = 13 tháng 5, 2009 | num_episodes = 13 | preceded_by = Mùa 11 | followed_by = Mùa 13 | website = http://www.cwtv.com/shows/americas-next-top-model12 }}America's Next Top Model, Mùa thi 12 là chương trình thứ mười hai của chuỗi chương trình truyền hình thực tế đào tạo người mẫu America's Next Top Model, được phát sóng trên hệ thống truyền hình cáp The CW. Mùa thi chính thức lên sóng vào ngày 4 tháng 3, 2009. Biểu ngữ cổ động mùa thi: "Bước vào nếp gấp". "The Fame" của Lady GaGa được sử dụng làm nhạc chủ đề của mùa thi. Sau hai mùa thi với 14 thí sinh tranh tài, đây là mùa thi đầu tiên kể từ mùa thi 9 có số lượng thí sinh quay về con số 13. Giống như mùa thi 10, chương trình sẽ được ghi hình tại Tp. New York. Địa điểm quốc tế được chọn là São Paulo cho top 6. Teyona Anderson, 20 tuổi, đã vượt qua Allison Harvard để giành danh hiệu của mùa thi này và toàn bộ giải thưởng chương trình đã công bố, gồm: một hợp đồng với công ty quản lý người mẫu Elite Model Management, sáu bài viết và chụp ảnh bìa tạp chí Seventeen, cùng một hợp đồng quảng cáo với mỹ phẩm CoverGirl trị giá $100.000. Đây cũng là mùa thi cuối cùng Paulina Porizkova tham dự với vai trò giám khảo chính, vì cô đã bị sa thải vào tháng 4 năm 2009. Đêm Tụ Họp Mùa Thi 12 Lên sóng: 13 tháng 5 Buổi gặp mặt quy tụ gần như tất cả thí sinh của mùa thi 12, được ghi hình và phát sóng ngày 13 tháng 5, 2009 trong chương trình The Tyra Banks Show và đây là mùa thi thứ ba được tổ chức tiệc gặp gỡ người chơi cũ (sau mùa thi thứ 05 và 10). Khung cảnh là lễ tốt nghiệp người mẫu và tất cả các cô gái (trừ Sandra có mặt) phải mặc những bộ bikini. Họ đã được bình chọn các danh hiệu sau: Nhiều cô gái được phỏng vấn sau khi danh hiệu được công bố. Fo nói rằng cô đã gặp người cha da đen của mình, người mà cô chưa từng biết mãi đến khi 6 tuổi và đặt biệt danh cho ông là "blaxican" năm 12 ("black" + "mexican" "blaxican"). Celia đã có một đoạn phim ngắn về bản thân, còn London đến thành phố New York truyền đạo. Tyra cũng bàn luận về sở thích ghê người của Allison, vẽ tranh người chảy máu mũi, và Tyra cũng công bố bức tranh ma cà rồng ghép chung với Robert Pattinson. Natalie tiết lộ cô đang trong giai đoạn hoảng loạn và giả bệnh (do suy nghĩ quá nhiều). Tyra đã mời một tư lệnh quân đội Mỹ đến tham gia chương trình và thảo luận về tác động tích cực của cô đến các binh lính bị bỏng nặng, Tahlia đã chụp một tấm hình với người lính bị bỏng và một người sống sót sau vụ hoả hoạn. Rồi họ tái hiện những cảnh tượng đáng nhớ qua lời dẫn chuyện của Bianca Golden (Mùa thi 9). Những thước phim đó quay lại cảnh làm tóc cho Fo; Celia phản đối quyết định của Tyra; và chuyện chiến tranh giữa Natalie và Aminat. Celia nói rằng mọi chuyện dần lắng xuống sau cuộc trò chuyện của cô với Tahlia và khi Tyra bảo "Đừng thọc vào túi tiền của người khác", rồi Celia quay qua cười bỡn với Tahlia. Chương trình kết thúc khi Tyra thông báo hai thí sinh may mắn nhận được hợp đồng làm việc với công ty quản lý người mẫu Nous Model Management. Đó là Allison và Fo. Các thí sinh (Tính tuổi lúc tham gia phỏng vấn và ghi hình) Hội đồng giám khảo Tyra Banks Nigel Barker J.Alexander Paulina Porizkova Nhân sự Jay Manuel, đạo diễn nghệ thuật Sutan, chuyên viên trang điểm Christian Marc, nhà tạo mẫu tóc Anda & Masha, chuyên viên phục trang Tổng kết Thứ tự gọi tên Thí sinh bị loại Thí sinh chiến thắng chung cuộc Trong tập 1, 34 thí sinh được tuyển chọn trên khắp nước Mỹ tụ hội tại Caesar Palace, trong đó chỉ có 21 cô gái được chọn bước vào vòng tiếp. Tại hồ bơi, Tyra loại thêm 8 thí sinh và chính thức thông báo 13 thí sinh còn lại bước vào cuộc tranh tài. Thứ tự gọi tên ở tập này không phản ánh độ xuất sắc của bức hình thí sinh thể hiện. Tập 8 là tổng hợp những khoảnh khắc đáng nhớ và tiết lộ một số chi tiết chưa được công bố của mùa. Chụp ảnh Tập 1: Lý lịch các nữ thánh (casting) Tập 2: Trò chơi con trẻ Tập 3: Chụp hình tập thể với 'ánh sáng' Tập 4: Đến thăm thành phố New York Tập 5: Nhập cư Đảo Ellis Tập 6: Vẻ đẹp toả ra màu sắc Tập 7: Quảng cáo CoverGirl TRUblend Micro Minerals Tập 9: Người hâm mộ Ciara cuồng nhiệt Tập 10: Carmen Miranda trong khu ổ chuột Tập 11: Đồ tắm ở bãi biển Tập 12: Những loài chim kì bí Tập 13: Quáng cáo và chụp ảnh CoverGirl Outlast Lipstain; Chụp ảnh bìa cho tạp chí Seventeen'' Chú thích Liên kết ngoài Website chính thức 12 Truyền hình năm 2009
wiki
Cameron Jibril Thomaz (sinh ngày 8 tháng 9 năm 1987), được biết đến qua nghệ danh là Wiz Khalifa, là một rapper người Mỹ, ca sĩ kiêm nhạc sĩ và diễn viên. Anh đã phát hành album đầu tay của anh, Show and Prove, vào năm 2006 và ký hợp đồng với Warner Bros. Records vào năm 2007. Single Say Yes của anh được Eurodance nhận được phát sóng radio đô thị, xếp trên Rhythmic Top 40 và Hot Rap Tracks charts trong năm 2008.  Khalifa đã chia tay Warner Bros và phát hành album thứ hai Deal or No Deal vào tháng 11 năm 2009. Ông đã phát hành mixtape Kush và Orange Juice vào tháng 4 năm 2010; sau đó ông ký kết với Atlantic Records. Anh cũng nổi tiếng với đĩa đơn đầu tay của mình cho Đại Tây Dương, "Black and Yellow ", đạt vị trí số một trên bảng xếp hạng Billboard Hot 100. Album đầu tay của anh dành cho Rolling Papers, được phát hành vào ngày 29 tháng 3 năm 2011. Anh đã theo album này với ONIFC vào ngày 4 tháng 12 năm 2012, được hỗ trợ bởi các đĩa đơn "Work Hard, Play Hard" và "Remember You". Wiz phát hành album thứ tư Blacc Hollywood vào ngày 18 tháng 8 năm 2014, với sự trợ giúp của đĩa đơn chính "We Dem Boyz". Tháng 3 năm 2015, anh phát hành "See You Again" cho soundtrack của bộ phim Furious 7 và bài hát đứng ở vị trí số một trên Billboard Hot 100 trong 12 tuần liên tục. Danh sách đĩa nhạc Album phòng thu Show and Prove (2006) Deal or No Deal (2009) Rolling Papers (2011) Tham khảo Liên kết ngoài Wiz Khalifa at MTV Sinh năm 1987 Nhân vật còn sống Nam diễn viên điện ảnh Mỹ Nam diễn viên truyền hình Mỹ Nghệ sĩ của Atlantic Records Nam diễn viên người Mỹ gốc Phi Nam diễn viên Philadelphia
wiki
Súng cối, hay pháo cối, cũng gọi là bích kích pháo là một loại trong bốn loại hoả pháo cơ bản của pháo binh (pháo nòng dài, lựu pháo, pháo phản lực và súng cối). Đặc điểm rất riêng của súng cối là nòng súng cối không có khương tuyến (nòng trơn), quỹ đạo bắn là một hình cầu vồng có góc bắn (góc giữa mặt phẳng ngang và trục nòng pháo) rất lớn (thường trên 45 độ), quỹ đạo hình cầu vồng dựng đứng hay người ta thường nói là bắn theo kiểu đạn treo. Đạn súng cối là loại đạn có sơ tốc lực đẩy nhỏ không có cáp tút (tiếng Pháp: cartouche). Chuyển động phóng là nhờ liều thuốc cháy trong phần trên các cánh dẫn hướng. Vì là loại đạn sơ tốc nhỏ nên súng cối chỉ để tác chiến đánh từ gần đến trung và rất hiệu quả trong đánh gần, có thể tiêu diệt các mục tiêu bị khuất lấp bởi vật cản đồng thời nó có thể bắn ra từ vị trí được che chắn tốt. Vì có khối lượng nhỏ nên nó cũng là loại hỏa lực trợ chiến cho bộ binh rất thông dụng và hiệu quả. Bộ binh thường mang súng cối đi theo đội hình để làm hỏa lực đi kèm. Súng cối khác với các loại súng pháo khác là thường nạp đạn từ phía trước nòng. Chính điều này cho phép thao tác bắn tuy đơn giản mà tốc độ bắn lại rất nhanh. Cấu tạo Cấu tạo của súng cối rất đơn giản gồm ba phần chính: Nòng súng: thông thường từ 60 mm đến 120 mm, nòng nhẵn (không có khương tuyến) và nòng thường ngắn cho phép xạ thủ nạp đạn từ miệng nòng, vì đạn không có cáp tút nên không có hệ thống quy lát ở phía cuối nòng. Đạn tự bị kích cháy bay đi nên xạ thủ không cần động tác phát hoả. Bàn đế: Là bộ phận chịu lực giật lại của súng cối khi bắn. Đây là một mảng kim loại (hoặc hợp kim) có khối lượng rất lớn, thường có hình dạng là hình tròn hoặc hình vuông (hay hình chữ nhật). Đối với các súng cối loại nhỏ trong chiến đấu khi bắn ứng dụng xạ thủ có thể dùng tay giữ nòng chống xuống đất bắn, tức là bắn cối không cần bàn đế. Giá chân: Thường là giá ba chân trên đó có các thiết bị điều chỉnh góc bắn và kính quang học để ngắm bắn. Khi chiến đấu bắn ứng dụng có thể không cần giá chân súng với súng loại nhỏ. Lịch sử Súng cối đã tồn tại từ hàng trăm năm, đầu tiên được dùng trong những trận công thành. Khi đó, chúng là những cấu trúc sắt cồng kềnh, nặng nề và rất khó di chuyển. Cấu tạo đơn giản, súng cối thời đó chỉ là những cái thùng gang gợi nhớ đến chuyện đun nấu và nghiền giã. Tên của súng cối (tiếng Anh là mortar, nghĩa là "cối giã", hoặc "vữa", "hồ") bắt nguồn từ đó. Baron Menno van Coehoorn sáng tạo ra súng cối có khả năng cơ động năm 1674 trong trận công thành Grave. Súng này nặng khoảng 180 pound Anh (tương đương 90 kg) và sau đó được hai phe Nam, Bắc sử dụng trong Nội chiến Mỹ. Súng cối hiện đại ra đời trong Chiến tranh thế giới thứ nhất năm 1915 do Nam tước Wilfred Stokes, một người Anh sáng chế. Khẩu cối Stokes chỉ cần mang vác bởi một người. Người Đức cũng phát triển các kiểu súng cối có cỡ nòng từ 7.58 cm đến 25 cm để đối trọng lại với những khẩu cối Stokes của người Anh. Súng cối tỏ ra đặc biệt hữu dụng trong các chiến hào bùn lầy, ẩm ướt ở chiến trường châu Âu trong Chiến tranh thế giới thứ nhất. Súng cối được đánh giá cao bởi nó có thể bắn đạn rơi thẳng đứng xuống chiến hào đối phương, điều mà pháo binh thông thường không thể làm được. Các loại súng cối được cải tiến nhiều ngay trong Chiến tranh thế giới thứ nhất. Chúng trở nên nhẹ, dễ thích ứng, vận hành đơn giản và tương đối chính xác. Mặt khác súng cối cho phép bộ binh tạo ra hỏa lực mạnh tức thì tương đương pháo binh. Trong thập niên 1930, Edgar Brandt (một kĩ sư người Pháp) đã chế tạo ra được loại súng cối có nòng từ 45 mm tới 155 mm dựa trên mẫu cối Stokes của Wilfred Stokes. Được hoàn thiện liên tục, 2 mẫu súng cối là súng cối Stokes (1915) và súng cối Brandt (1927, được hiện đại hóa vào năm 1931) được coi là xuất phát điểm của mọi loại súng cối hiện đại. Những khẩu súng cối lớn nhất đã được chế tạo là khẩu "Quái vật" của Pháp do Henri-Joseph Paixhans phát triển năm 1832, khẩu Mallet phát triển bởi Woolwich Arsenal ở London năm 1857, và khẩu "tiểu David" được chế tạo ở Mỹ trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Các súng cối trên đều có cỡ nòng là 36 inch (915 mm – gần một mét). Chỉ có một khẩu "Quái vật" được đưa vào sử dụng tại trận đánh ở Antwerp, Bỉ năm 1832. Tham khảo Xem thêm Pháo binh Pháo Sơn pháo Lựu pháo Pháo phản lực
wiki
Câu lạc bộ bóng đá Xi măng The Vissai Ninh Bình là tên của đội bóng đá hiện tại đang thi đấu ở giải bóng đá hạng ba Việt Nam có trụ sở tại Ninh Bình, Việt Nam. Trước đây tên gọi này từng là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp tại Việt Nam. Hình thành và phát triển Lịch sử bóng đá Ninh Bình Lịch sử hình thành và phát triển của Câu lạc bộ có thể được tính từ Đội bóng đá Công nghiệp Hà Nam Ninh, từng đoạt chức vô địch tại Giải bóng đá vô địch quốc gia Việt Nam 1985. Tuy nhiên, đội bóng này bị giải thể chỉ 4 năm sau đó. Năm 1991, Đội bóng đá Ninh Bình được thành lập, do Sở Thể dục Thể thao Ninh Bình quản lý. Trong nhiều năm sau đó, đội thi đấu với thành tích trung bình ở các giải hạng dưới trong hệ thống giải vô địch bóng đá Việt Nam và bị giải tán. Năm 2007 đội bóng đá Sơn Đồng Tâm Long An được chuyển từ Long An về Ninh Bình với chủ sở hữu và trụ sở tại thành phố Ninh Bình. Lịch sử đội bóng Năm 2002 đội bóng đá Công an thành phố Hồ Chí Minh đổi tên thành câu lạc bộ bóng đá Ngân hàng Đông Á TP.HCM. Năm 2005 câu lạc bộ Ngân hàng Đông Á được chuyển giao về cho tập đoàn Đồng Tâm và đổi tên thành đội bóng đá Sơn Đồng Tâm Long An, đội bóng sở hữu suất chơi ở giải bóng đá hạng nhất quốc gia 2005 từ đội bóng Ngân hàng Đông Á. Năm 2007 đội bóng đá Sơn Đồng Tâm Long An chuyển sở hữu thuộc công ty thể thao Hoàng Phát và thay đổi trụ sở về Ninh Bình và đổi tên gọi thành Câu lạc bộ bóng đá Xi măng VinaKansai Ninh Bình sở hữu suất chơi ở giải hạng nhất quốc gia 2007 từ đội bóng Sơn Đồng Tâm Long An. Đầu năm 2009, đội chuyển sang sử dụng tên thi đấu chính thức là Câu lạc bộ bóng đá Xi măng The Vissai Ninh Bình. Kết thúc mùa bóng 2009, đội đoạt chức vô địch giải hạng Nhất và giành được quyền thi đấu ở Giải bóng đá vô địch quốc gia kể từ năm 2010. Năm 2014 là mùa giải đầu tiên Ninh Bình giành quyền chơi ở đấu trường châu lục, cúp AFC. Tuy nhiên, sau chuỗi thành tích với 4 trận thắng và 1 trận hòa tại vòng bảng thì các cầu thủ Ninh Bình dính vào nghi án bán độ. Ngày 21/4, 11 cầu thủ Ninh Bình được triệu tập lấy lời khai đã thừa nhận có tham gia bán độ hoặc nhận tiền từ trận thắng Kelantan 3-2 trên sân khách. Ngay sau đó, ông bầu Hoàng Mạnh Trường đã quyết định rút khỏi giải quốc nội V.League với lý do câu lạc bộ đã mất hầu hết các trụ cột, tuy nhiên Ninh Bình vẫn tham gia AFC 2014 vì danh dự quốc gia. Ngày 6 tháng 1 năm 2015, ông bầu Hoàng Mạnh Trường chính thức ra quyết định giải thể Câu lạc bộ và bàn giao đội U13, U15 và U19 cho địa phương. Trong 8 năm thi đấu chuyên nghiệp, Câu lạc bộ trải qua 14 lần thay 11 đời Huấn luyện viên trưởng, giành được một chức vô địch giải hạng Nhất 2009 và Cup quốc gia 2013. Đội bóng quay trở lại thi đăng ký thi đấu từ giải bóng đá hạng ba quốc gia 2015 nhưng không vượt qua được vòng loại bảng A. Từ năm 2023, Tỉnh Ninh Bình có thêm đội bóng chơi ở giải hạng nhất là Câu lạc bộ bóng đá Phù Đổng Ninh Bình Thành tích Danh hiệu Cúp Quốc gia: 1Vô địch: 2013 Siêu cúp bóng đá Việt Nam: 1 Vô địch: 2013 Giải hạng nhất: 1Vô địch: 2009 Giải bóng đá vô địch quốc gia''' Thành tích tại V-League Thành tích tại các Cúp châu Á Lực lượng Xi măng The Vissai Ninh Bình là một đội bóng trẻ, được các báo giới đánh giá thuộc hàng "đại gia". Câu lạc bộ này là một trong những đội bóng tuyển quân khá rầm rộ trước mỗi mùa giải. Trước giải đấu hạng nhất quốc gia 2008, Xi măng Vinakansai Ninh Bình là đội bóng thay đổi lực lượng nhiều nhất do mùa giải 2007 các cầu thủ của đội chủ yếu là người miền Nam Do công ty Xi măng Vinakansai (nay là Tập đoàn Xi măng The Vissai Ninh Bình) là đơn vị tài trợ cúp quốc gia nên câu lạc bộ Xi măng Ninh Bình không được tham dự giải đấu này từ năm 2006 đến năm 2009. Do Vissai bỏ Giải bóng đá vô địch quốc gia 2014 để điều tra vụ dàn xếp tỉ số. Vissai Ninh Bình chỉ còn thi đấu giải AFC Cup 2014 Xi măng The Vissai Ninh Bình chơi thiếu người, bổ sung từ một vài cầu thủ trẻ đến từ U19, không đủ cầu thủ, nên phải mượn cầu thủ nội, thậm chí cả cầu thủ ngoại của các đội bóng khác đá giải AFC Cup vì danh dự quốc gia Đội hình năm 2014 Huấn luyện viên Sân vận động Ninh Bình Sân vận động Ninh Bình nằm trên địa bàn phường Tân Thành của thành phố Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình. Sân nằm cách Hà Nội 92 km, và kề ngay sát Quốc lộ 1. Năm 2003, do sân là một trong những sân vận động tại Việt Nam được chọn là sân dự bị cho SEA Games 22 nên sân đã được tu sửa, hệ thống đèn chiếu sáng được nâng cấp. Toàn bộ sân có trên 20.000 chỗ ngồi, khán đài A của sân có 2 tầng với kết cấu mái che bằng thép. Logo câu lạc bộ Tiêu cực Câu lạc bộ đã dừng thi đấu tại V-League 2014 hiện tại để điều tra tiêu cực. Công bố danh tính, số tiền các cầu thủ Ninh Bình tham gia bán độ: Nguyễn Văn Hưng: 85.000.000 đồng Lê Quang Hùng: 85.000.000 đồng Lê Văn Duyệt: 85.000.000 đồng Nguyễn Gia Từ: 85.000.000 đồng Trần Mạnh Dũng: 90.000.000 đồng (gồm 75.000.000 đồng tù) Nguyễn Mạnh Dũng: 75.000.000 đồng Phạm Xuân Phú: 75.000.000 đồng Chu Ngọc Anh: 75.000.000 đồng Lê Văn Thắng: 20.000.000 đồng Hoàng Danh Ngọc: 50.000.000 đồng (là tiền mà Trần Mạnh Dũng chuyển thông qua Đào Đức Lợi) Tổng số tiền CQCSĐT thu giữ: 800.000.000 VNĐ. Ngày 29 tháng 4 hai cầu thủ Trần Mạnh Dũng và Nguyễn Mạnh Dũng đã bị tạm giam để điều tra hành vi đánh bạc. Chú thích Liên kết ngoài Website Cổ động viên CLB bóng đá TV Ninh Bình Xi măng Vinakansai Ninh Bình - Tên tuổi mới tại giải hạng nhất quốc gia 2007 Công bố "Giải bóng đá quốc gia - The Vissai Cement Cup 2009" Danh sách cầu thủ giải hạng nhất 2009- Giai đoạn 1 Câu lạc bộ bóng đá Việt Nam Câu lạc bộ bóng đá Ninh Bình Câu lạc bộ bóng đá tại Ninh Bình
wiki
Bài làm Thanh Thảo là nhà thơ tiên phong trong việc cách tân thơ sau năm 1975,theo hướng tượng trưng, siêu thực. Thơ Thanh Thảo là tiếng nói của người tri thức nhiều suy tư, trăn trở về các vấn đề xã hội và thời đại. “Đàn ghi ta của Lor-ca” là một trong những bài thơ tiêu biểu của Thanh Thảo. Bài thơ thể hiện nỗi đau xót của Thanh Thảo trước cái chết bi thảm của Lor-ca, qua đó bộc lộ thái độ ngượng mộ người nghệ sĩ thiên tài đại diện cho khát vọng tự do và tinh thần cách tân nghệ thuật của thể kỉ XX. Với mười một câu thơ dưới đây Thanh Thảo cũng đã dựng nên bầu không gian kinh hoàng bởi những ấn tượng chết chóc: “Tây Ban Nha hát nghêu ngao bỗng kinh hoàng áo choàng bê bết đỏ Lorca bị điệu về bãi bắn chàng đi như người mộng du tiếng ghi-ta nâu bầu trời cô gái ấy tiếng ghi-ta lá xanh biết mấy tiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tan tiếng ghi-ta ròng ròng máu chảy” Lấy cảm hứng từ những bài thơ và nhất kaf từ những phút giây bi phẫn trong cuộc đời của Lor-ca, nhà nghệ sĩ thiên tài Tây Ban Nha, Thanh Thảo viết bài thơ “Đàn ghi ta của Lor-ca”. Bài thơ được in trong tập Khối vuông ru bích là một trong những sáng tác tiêu biểu cho phong cách thơ Thanh Thảo giàu suy tư, mãnh liệt, phóng túng trong cảm xúc, nhuốm màu sắc tượng trưng, siêu thực. Từ khổ một sang khổ hai, tác giả chuyển suy nghĩ và cảm xúc bất ngờ, không có dấu hiệu báo trước. Bởi cái chết của Lor-ca cũng thật đột ngột. Mặc dù Lor-ca, con người trong sạch và vô tội ấy luôn bị ám ảnh về cái chết của chính mình nhưng ông không ngờ nó lại đến sớm như vậy và đến vào lúc ông không ngờ nhất: “Tây Ban Nha hát nghêu ngao bổng kinh hoàng áo choàng bê bết đỏ Lor-ca bị điệu về bãi bắn chàng đi như người mộng du” Phân Tích Lorca Và Cái Chết Oan Khuất | Đàn Ghita Của Lorca | Thanh Thảo Từ “Tây Ban Nha” được lặp đi lặp lại ở đoạn này ngoài nghĩa chỉ đất nước Tây Ban Nha còn có thể xem là hình ảnh hoán dụ chỉ Lor-ca, chàng nghệ sĩ của xứ sở Tây Ban cầm đang nghêu ngao những khúc hát quen thuộc thì tai họa ập xuống, Lor-ca bị bắt, bị xử bắn. Hình ảnh “áo choàng đỏ” được nhắc lại nhưng phát triển ý khi đi cùng từ láy “bê bết” gợi một hình ảnh bi thương. Thanh Thảo cảm nhận cảnh Lor-ca bị hành hình với những diễn biến phũ phàng qua hình ảnh ẩn dụ “áo choàng bê bết đỏ”. Hình ảnh này gợi liên tưởng đến những cuộc đấu bò tót đẫm máu mà đôi khi những đấu sĩ anh hùng cũng bị thương thương thiệt mạng. Nhưng ở đây, Thanh thảo đang nói về Lor-ca. Chàng như một torero (đấu sĩ) bước vào đấu trường trong cuộc đấu một mất một còn với con bò tót – định mệnh, với chế độ độc tài đương thời. Phải chăng Thanh Thảo dùng hình ảnh này vừa tố cáo tội ác của bè lũ phát xít vừa để ca ngợi cái chết anh hùng của Lor-ca. Nghệ thuật đối giữa “Tây Ban Nha hát nghêu ngao” Với “bỗng kinh hoàng áo choàng bê bết đỏ” Gợi sự tương phản giữa hình ảnh nghệ sĩ yêu tự do với bè lẽ độc tài phát xít, giữa cái đẹp với cái tàn bạo, giữa cái yên bình với biến cố phũ phàng, khắc họa rõ cái chết bi phẫn của Lor-ca. Cách so sánh hình ảnh “Lor-ca bị điệu về bãi bắn” như “người mộng du” cho thấy Lor-ca như không để ý xing quanh, không quan tâm đến những gì đang xảy ra. Chàng vẫn sống trong thế giới của riêng mình – thế giới của âm nhạc, của khát vọng tự do, khát vọng đổi mới. Nhà thơ rất thành công khi sử dụng những từ ngữ miêu tả âm thanh theo lối tượng trưng cùng những hình ảnh hoán dụ ẩn dụ chuyển đổi cảm giác để diễn tả diễn tả nỗi đau thương trước sự thật phũ phàng: “tiếng ghi-ta nâu bầu trời cô gái ấy tiếng ghi-ta lá xanh biết mấy tiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tan tiếng ghi-ta ròng ròng
vanhoc
Gợi ý Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam Độc lập – Tự do – Hạnh phúc Hà Nội, ngày… tháng… năm….. ĐƠN XIN GIA NHẬP ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH Kính gửi: Ban Chấp hành Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Trường THCS Thị Trấn Văn Điển, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Em tên là: Nguyễn Thu Hoa Sinh ngày: 17 – 5 – 1996 Học sinh lớp: 8A – Trường THCS Thị trấn Văn Điển. Em đã được kết nạp vào Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh từ năm lớp 4. Trong những năm qua, em đã không ngừng nỗ lực, phấn đấu để hoàn thành tốt những nhiệm vụ mà Đội giao cho, để xứng đáng Đội viên gương mẫu, là con ngoan, trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ. Sau khi nghiên cứu kĩ điều lệ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, em thấy Đoàn là một tổ chức tốt, có những hoạt động phong phú và thiết thực, phù hợp với nguyện vọng của bản thân. Xét thấy mìmh đã có đủ tiêu chuẩn và năng lực trở thành Đoàn viên nên em viết đơn này tha thiết mong được gia nhập vào hàng ngũ vinh quang của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Kính mong Ban Chấp hành Đoàn trường xem xét và chấp nhận nguyện vọng của em. Em xin hứa sẽ thực hiện đầy đủ nhiệm vụ của người Đoàn viên. Em xin chân thành cảm ơn! Học sinh (Kí tên)
vanhoc
Pastilla (cũng phiên âm thành bastilla, bisteeya, b'stilla hoặc bstilla) là một món bánh truyền thống Maroc Berber. Đây à một loại bột mịn được nhào thành từng lớp nhồi thịt chim bồ câu và hạnh nhân. Đây là món bánh ngọt có tra muối theo kiểu Maroc. Còn có các món khác có cùng nguồn gốc nhưng nhồi cá, thịt gà thậm chí thêm sữa để làm món tráng miệng. Nó là một loại bánh kết hợp hương vị ngọt và mặn, một sự kết hợp của các lớp sắc nét của bột nhào werqa giống như crêpe, thịt nấu ướp hầm bằng lửa nhỏ trong nước dùng và gia vị và cắt nhỏ, và một lớp giòn nướng và hạnh nhân đất, quế, và đường. Tham khảo Pastilla là một món ăn truyền thống của Maroc, loại bánh này là sự kết hợp giữa vị ngọt và mặn, là sự hòa quyện của phần giòn từ vỏ bánh cùng với phần nhân thịt được hầm bằng lửa nhỏ trong nước dùng cùng gia vị sau đó băm nhỏ rồi được phủ lên trên một lớp hạnh nhân rang giòn, quế và đường. Món này thường được phục vụ như một món khai vị vào đầu các bữa ăn đặc biệt. Ẩm thực Maroc Ẩm thực châu Phi Ẩm thực Địa Trung Hải Món ăn từ thịt Món ăn gà
wiki
Đề bài: Tả con trâu nhà em Tả con trâu − Bài làm 1 Có rất nhiều con vật thân quen và gắn bó với cuộc sống của những người nông dân Việt Nam. Đúng như vậy, có thể kể đến tầm quan trọng của con trâu. Nó là con vật hiền từ và đem lại nhiều lợi ích cho người dân. Nhà ông em cũng nuôi một con trâu như thế. Ông em đã nuôi nó hơn ba năm nay rồi. Nhớ ngày nào mới mua về, nó là một con nghé con nhỏ bé trông rất đáng yêu. Bây giờ nó đã trở thành một con trâu trưởng thành rồi. Thân hình nó to khỏe với cái đầu to cùng đôi sừng nhọn cắm trên đầu nó rất nhọn. Có thể nói đôi sừng ấy chính là vũ khí sắc bén giúp nó tự vệ. Hai mắt của nó to, tròn và đen láy. Cái mũi thở phì phò nhưng cái mũi ấy được ông em xỏ một sợi dây chão qua để có thể dắt nó đi theo ý mình. Hai cái to như hai chiếc là lúc nào cũng lúc lắc phe phẩy hai bên đầu. Da trâurất dày và có màu đen, trên da có phủ một lớp lông màu trắng. Cái đuôi dài đằng sau ve vẩy lên như để đuổi những con ruồi đáng ghét đậu trên người nó. Vào những ngày hè, ông em thường dắt nó ra đồng để cho nó ăn cỏ. Em thường được ông cho đi cùng. Khi ra đồng nó rất chịu khó gặm cỏ, nó ăn miệt mài rồi lại xuống mương uống những ngụm nước mát lành. Thỉnh thoảng nó lại ngước lên nhìn trời nhìn mây. Nhưng khi vào mùa vụ, nó phải dậy thật sớm cùng ông ra đồng để cày ruộng. Nó đã làm quen rồi nên nó là con vật biết nghe lời và chịu khó làm lắm. Sau khi xong việc, ông em lại thả nó trên đồng cho nó thỏa sức gặm cỏ và nghỉ ngơi sau những giờ lao động vất vả. Đêm về, nó nằm trong chuồng ăn rơm khô hay ăn cỏ. Cái miệng nó cứ nhai mãi và thở phì phò. Nhìn nó nằm trong chuồng trông nó thật đáng yêu. Nó là con vật dễ nuôi lại rất có ích cho nhà ông em nữa. Em cảm thấy rất quý nó. Tả con trâu nhà em Tả con trâu − Bài làm 2 Trâu là một con vật rất đỗi quen thuộc với nhà nông. Nó giúp cho công việc đồng áng của họ bớt vất vả hơn. Ngày nay đã có nhiều máy móc hiện đại thay thế con trâu nhưng chúng ta không thể phủ nhận tầm quan trọng của nó đối với cuộc sống của nhà nông từ xưa đến nay. Con trâu được coi là tài sản lớn và quan trọng với những gia đình làm nông. Vào mùa vụ, ta thường thấy nó xuất hiện trên đồng, trên vai nó đeo một chiếc cày và cùng cày ruộng với những người nông dân. Con trâu là một con vật có thân hình to lớn, chắc nịch. Nó nặng tầm 3 đến 4 tạ. Nó có một lớp da dày màu đen và phủ một bộ lông lưa thưa màu trắng. Bốn cái chân cao, chắc chắn với những bước đi chắc nịch. Cái bụng phình to như cái trống luôn chứa được rất nhiều thức ăn. Hai cái tai to, dày như hai cái lá đa cứ lúc la lúc lắc hai bên đầu. Cái mũi khìn khịt lúc nào cũng bị xỏ một sợi dây thừng qua để có thể dắt nó đi khắp mọi nơi. Nó là một con vật rất dễ nuôi. Thức ăn chính của nó là cỏ và rơm khô. Những thức ăn đó nó ăn quanh năm ngày tháng mà không biết chán. Nó cứ nhai đi nhai lại suốt ngày đêm nên người ta nói nó là động vật nhai lại. Hàng ngày sau khi ra đồng ăn no nê cỏ xong, nó nằm nghỉ trong chuồng. Khi vào mùa, những người nông dân lại dắt nó ra đồng, cho nó đeo một cái cày lên vai và nó lại bắt đầu thực hiện cái công việc quen thuộc của nó. Dù trời nắng nóng hay mưa to thì nó vẫn phải thực hiện xong công việc của nó. Xong việc, phần thưởng của nó là những giờ phút gặm cỏ trên cánh đồng xanh mát đầy nắng và gió. Nó đúng là con vật rất chăm chỉ, cần cù và chịu khó. Ngày nay người ta ít nuôi trâu hơn và cũng có nhiều máy móc hiện đại để thay thế cho nó. Nhưng chúng ta cần phải trân trọng và luôn ghi nhớ công lao của nó một thời đã giúp sức cho những người nông dân đỡ vất vả hơn. Con trâu cũng sẽ mãi là hình ảnh đẹp tượng trưng cho nền nông nghiệp và đất nước chúng ta. Vũ Thị Sinh
vanhoc
Dysdera là một chi nhện trong họ Dysderidae. Các loài Dysdera aciculata Simon, 1882 Dysdera aculeata Kroneberg, 1875 Dysdera adriatica Kulczynski, 1897 Dysdera affinis Ferrández, 1996 Dysdera afghana Denis, 1958 Dysdera alegranzaensis Wunderlich, 1992 Dysdera alentejana Ferrández, 1996 Dysdera ambulotenta Ribera, Ferrández & Blasco, 1985 Dysdera anatoliae Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera ancora Grasshoff, 1959 Dysdera andamanae Arnedo & Ribera, 1997 Dysdera andreini Caporiacco, 1928 Dysdera anonyma Ferrández, 1984 Dysdera apenninica Alicata, 1964 Dysdera apenninica aprutiana Alicata, 1964 Dysdera arabiafelix Gasparo & van Harten, 2006 Dysdera arabica Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera arabisenen Arnedo & Ribera, 1997 Dysdera argaeica Nosek, 1905 Dysdera arganoi Gasparo, 2004 Dysdera armenica Charitonov, 1956 Dysdera arnoldii Charitonov, 1956 Dysdera asiatica Nosek, 1905 Dysdera atlantea Denis, 1954 Dysdera atlantica Simon, 1909 Dysdera aurgitana Ferrández, 1996 Dysdera azerbajdzhanica Charitonov, 1956 Dysdera baetica Ferrández, 1984 Dysdera bandamae Schmidt, 1973 Dysdera baratellii Pesarini, 2001 Dysdera beieri Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera bellimundi Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera bernardi Denis, 1966 Dysdera bicolor Taczanowski, 1874 Dysdera bicornis Fage, 1931 Dysdera bidentata Dunin, 1990 Dysdera bogatschevi Dunin, 1990 Dysdera borealicaucasica Dunin, 1991 Dysdera bottazziae Caporiacco, 1951 Dysdera breviseta Wunderlich, 1992 Dysdera brevispina Wunderlich, 1992 Dysdera brignoliana Gasparo, 2000 Dysdera brignolii Dunin, 1989 Dysdera caeca Ribera, 1993 Dysdera calderensis Wunderlich, 1987 Dysdera castillonensis Ferrández, 1996 Dysdera centroitalica Gasparo, 1997 Dysdera cephalonica Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera charitonowi Mcheidze, 1979 Dysdera chioensis Wunderlich, 1992 Dysdera circularis Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera coiffaiti Denis, 1962 Dysdera collucata Dunin, 1991 Dysdera concinna L. Koch, 1878 Dysdera corfuensis Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera cornipes Karsch, 1881 Dysdera cribellata Simon, 1883 Dysdera cribrata Simon, 1882 Dysdera cristata Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera crocata C. L. Koch, 1838 Dysdera crocata mutica Simon, 1910 Dysdera crocata parvula Simon, 1910 Dysdera crocolita Simon, 1910 Dysdera curviseta Wunderlich, 1987 Dysdera cylindrica O. P.-Cambridge, 1885 Dysdera daghestanica Dunin, 1991 Dysdera dentichelis Simon, 1882 Dysdera deserticola Simon, 1910 Dysdera diversa Blackwall, 1862 Dysdera drescoi Ribera, 1983 Dysdera dubrovninnii Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera dunini Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera dysderoides (Caporiacco, 1947) Dysdera edumifera Ferrández, 1983 Dysdera enghoffi Arnedo, Oromí & Ribera, 1997 Dysdera enguriensis Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera erythrina (Walckenaer, 1802) Dysdera erythrina fervida Simon, 1882 Dysdera erythrina lantosquensis Simon, 1882 Dysdera erythrina provincialis Simon, 1882 Dysdera espanoli Ribera & Ferrández, 1986 Dysdera esquiveli Ribera & Blasco, 1986 Dysdera falciformis Barrientos & Ferrández, 1982 Dysdera fedtschenkoi Dunin, 1992 Dysdera ferghanica Dunin, 1985 Dysdera festai Caporiacco, 1929 Dysdera flagellata Grasshoff, 1959 Dysdera flagellifera Caporiacco, 1947 Dysdera flagellifera aeoliensis Alicata, 1973 Dysdera flavitarsis Simon, 1882 Dysdera fragaria Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera fuscipes Simon, 1882 Dysdera fustigans Alicata, 1966 Dysdera gamarrae Ferrández, 1984 Dysdera gemina Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera ghilarovi Dunin, 1987 Dysdera gibbifera Wunderlich, 1992 Dysdera gigas Roewer, 1928 Dysdera gmelini Dunin, 1991 Dysdera gollumi Ribera & Arnedo, 1994 Dysdera gomerensis Strand, 1911 Dysdera granulata Kulczynski, 1897 Dysdera gruberi Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera guayota Arnedo & Ribera, 1999 Dysdera halkidikii Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera hamifera Simon, 1910 Dysdera hamifera macellina Simon, 1910 Dysdera hattusas Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera helenae Ferrández, 1996 Dysdera hernandezi Arnedo & Ribera, 1999 Dysdera hiemalis Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera hirguan Arnedo, Oromí & Ribera, 1997 Dysdera hirsti Denis, 1945 Dysdera hungarica Kulczynski, 1897 Dysdera hungarica atra Mcheidze, 1979 Dysdera hungarica subalpina Dunin, 1992 Dysdera iguanensis Wunderlich, 1987 Dysdera imeretiensis Mcheidze, 1979 Dysdera incertissima Denis, 1961 Dysdera incognita Dunin, 1991 Dysdera inermis Ferrández, 1984 Dysdera inopinata Dunin, 1991 Dysdera insulana Simon, 1883 Dysdera jana Gasparo & Arnedo, 2009 Dysdera karabachica Dunin, 1990 Dysdera kollari Doblika, 1853 Dysdera kronebergi Dunin, 1992 Dysdera kugitangica Dunin, 1992 Dysdera kulczynskii Simon, 1914 Dysdera kusnetsovi Dunin, 1989 Dysdera labradaensis Wunderlich, 1992 Dysdera lagrecai Alicata, 1964 Dysdera lancerotensis Simon, 1907 Dysdera lata Reuss, 1834 Dysdera laterispina Pesarini, 2001 Dysdera leprieuri Simon, 1882 Dysdera levipes Wunderlich, 1987 Dysdera ligustica Gasparo, 1997 Dysdera limitanea Dunin, 1985 Dysdera limnos Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera liostetha Simon, 1907 Dysdera littoralis Denis, 1962 Dysdera longa Wunderlich, 1992 Dysdera longibulbis Denis, 1962 Dysdera longimandibularis Nosek, 1905 Dysdera longirostris Doblika, 1853 Dysdera lubrica Simon, 1907 Dysdera lucidipes Simon, 1882 Dysdera lucidipes melillensis Simon, 1910 Dysdera lusitanica Kulczynski, 1915 Dysdera machadoi Ferrández, 1996 Dysdera macra Simon, 1883 Dysdera madai Arnedo, 2007 Dysdera maronita Gasparo, 2003 Dysdera martensi Dunin, 1991 Dysdera mauritanica Simon, 1909 Dysdera mauritanica aurantiaca Simon, 1909 Dysdera maurusia Thorell, 1873 Dysdera mazini Dunin, 1991 Dysdera meschetiensis Mcheidze, 1979 Dysdera minuta Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera minutissima Wunderlich, 1992 Dysdera mixta Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera montanetensis Wunderlich, 1992 Dysdera monterossoi Alicata, 1964 Dysdera mordax L. Koch, 1882 Dysdera mucronata Simon, 1910 Dysdera murphiorum Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera nenilini Dunin, 1989 Dysdera neocretica Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera nesiotes Simon, 1907 Dysdera nicaeensis Thorell, 1873 Dysdera ninnii Canestrini, 1868 Dysdera nomada Simon, 1910 Dysdera nubila Simon, 1882 Dysdera orahan Arnedo, Oromí & Ribera, 1997 Dysdera ortunoi Ferrández, 1996 Dysdera osellai Alicata, 1973 Dysdera paganettii Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera pamirica Dunin, 1992 Dysdera pandazisi Hadjissarantos, 1940 Dysdera paucispinosa Wunderlich, 1992 Dysdera pavani Caporiacco, 1941 Dysdera pectinata Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera pharaonis Simon, 1907 Dysdera pococki Dunin, 1985 Dysdera pominii Caporiacco, 1947 Dysdera portisancti Wunderlich, 1995 Dysdera praepostera Denis, 1961 Dysdera presai Ferrández, 1984 Dysdera pretneri Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera pristiphora Pesarini, 2001 Dysdera punctata C. L. Koch, 1838 Dysdera punctocretica Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera raddei Dunin, 1990 Dysdera ramblae Arnedo, Oromí & Ribera, 1997 Dysdera ratonensis Wunderlich, 1992 Dysdera ravida Simon, 1909 Dysdera richteri Charitonov, 1956 Dysdera roemeri Strand, 1906 Dysdera romana Gasparo & Di Franco, 2008 Dysdera romantica Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera rostrata Denis, 1961 Dysdera rubus Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera rudis Simon, 1882 Dysdera rugichelis Simon, 1907 Dysdera rullii Pesarini, 2001 Dysdera sanborondon Arnedo, Oromí & Ribera, 2000 Dysdera satunini Dunin, 1990 Dysdera scabricula Simon, 1882 Dysdera sciakyi Pesarini, 2001 Dysdera seclusa Denis, 1961 Dysdera sefrensis Simon, 1910 Dysdera shardana Opatova & Arnedo, 2009 Dysdera sibyllina Arnedo, 2007 Dysdera sibyllinica Kritscher, 1956 Dysdera silana Alicata, 1965 Dysdera silvatica Schmidt, 1981 Dysdera simoni Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera snassenica Simon, 1910 Dysdera snassenica collina Simon, 1910 Dysdera soleata Karsch, 1881 Dysdera solers Walckenaer, 1837 Dysdera spasskyi Charitonov, 1956 Dysdera spinicrus Simon, 1882 Dysdera spinidorsa Wunderlich, 1992 Dysdera subcylindrica Charitonov, 1956 Dysdera subnubila Simon, 1907 Dysdera subsquarrosa Simon, 1914 Dysdera sultani Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera sutoria Denis, 1945 Dysdera tartarica Kroneberg, 1875 Dysdera tbilisiensis Mcheidze, 1979 Dysdera tenuistyla Denis, 1961 Dysdera tilosensis Wunderlich, 1992 Dysdera topcui Gasparo, 2008 Dysdera tystshenkoi Dunin, 1989 Dysdera ukrainensis Charitonov, 1956 Dysdera unguimmanis Ribera, Ferrández & Blasco, 1985 Dysdera valentina Ribera, 2004 Dysdera vandeli Denis, 1962 Dysdera veigai Ferrández, 1984 Dysdera ventricosa Grasshoff, 1959 Dysdera vermicularis Berland, 1936 Dysdera verneaui Simon, 1883 Dysdera vesiculifera Simon, 1882 Dysdera vignai Gasparo, 2003 Dysdera vivesi Ribera & Ferrández, 1986 Dysdera volcania Ribera, Ferrández & Blasco, 1985 Dysdera werneri Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera westringi O. P.-Cambridge, 1872 Dysdera yguanirae Arnedo & Ribera, 1997 Dysdera yozgat Deeleman-Reinhold, 1988 Dysdera zarudnyi Charitonov, 1956 Chú thích Tham khảo Dysderidae
wiki
Hướng dẫn Cảnh khuya là một bài thơ rất hay và thường được làm đề thi hoặc đề kiểm tra 1 tiết, phổ biến nhất là: Phát biểu cảm nghĩ về bài thơ Cảnh khuya của Hồ Chí Minh. Sau đây mời các em tham khảo bài mẫu của blogvan vừa ngắn gọn vừa hay được sưu tầm và biên soạn. Trong tất cả những bài thơ của Bác Hồ giai đoạn kháng chiến thì em thích nhất là bài “Cảnh khuya”. Mặc dù bài thơ chỉ vỏn vẹn 4 câu thơ, nhưng đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp ở núi rừng Việt Bắc, có rừng cây, có trăng sáng, có tiếng suối, và đặc biệt có một người đang ở đó thao thức không ngủ được vì lo lắng cho sự an nguy của nước nhà. “Tiếng suối trong như tiếng hát xa Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà”. Ở hai câu thơ đầu, Bác đã dùng tâm hồn của một người thi sĩ để vẽ nên bức tranh thiên nhiên đẹp hoàn mỹ. Bức tranh núi rừng hiện ra rất sinh động bởi nó có cả tiếng suối, có trăng, có bóng hoa. “Tiếng suối trong như tiếng hát xa Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa” “Tiếng suối” được ví von với “tiếng hát xa” gợi cho ta một cảm giác thanh bình. Có lẽ không gian đó yên ắng lắm, mọi người, mọi vật đã chìm vào giấc ngủ, thì Bác mới có thể lắng nghe được tiếng suối từ sau khe núi vọng về. Nhưng dưới ngòi bút và tâm hồn lãng mạn của chủ tịch Hồ Chí Minh, thì nó nghe như tiếng hát, lời hát ngọt ngào, quen thuộc gần gũi như ở quê nhà. Bất chợt Bác nhìn lên bầu trời và nhìn thấy được một cảnh tượng thật đẹp. Trăng “lồng” cổ thụ, bóng “lồng” hoa Hình ảnh “trăng” xuất hiện không ít ở trong văn thơ, và ngay trong nhiều sáng tác của Hồ Chủ Tịch thì vẫn đã có bóng dáng của trăng, tuy nhiên ở bài thơ này, trăng hiện lên đẹp biết bao. Ánh trăng sáng luồn qua tầng cây cổ thụ, rồi sau đó chiếu xuống mặt đất trông như những bông hoa. Tâm hồn của Bác thật quá đỗi nên thơ, một hình ảnh mà chúng ta nghĩ rằng nó vô cùng quen thuộc, nhưng dưới ngòi bút của thi sĩ, nó được nâng lên một tầm mới, là vẻ đẹp nghệ thuật. Vâng, chỉ mới hai câu thơ thôi, nhưng Bác Hồ kính yêu đã vẽ nên một bức tranh thơ mộng hữu tình giữa núi rừng hoang vu của Việt Bắc, điều này vừa cho thấy vẻ đẹp tâm hồn, tinh thần lạc quan yêu đời của Bác, vừa thể hiện được sự tinh tế, những rung cảm tuyệt vời không phải ai cũng có. Điều đáng nói ở đây là Bác đã dùng những từ ngữ giàu hình ảnh cùng lối gieo vần, chữ như đang tự sự, rất giản đơn, ngắn gọn mà súc tích, ai trong chúng ta đọc lên cũng có thể tưởng tượng ra ngay khung cảnh Tây Bắc lúc đó như thế nào. Tiếp nối những rung cảm về cảnh vật thiên nhiên, Bác nhìn lại sự tồn tại của mình. “Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà” Không phải một lời biện minh, nhưng hai câu thơ này Bác như đang tự trả lời cho câu hỏi: “Vì sao người chưa ngủ”. Giữa đêm khuya thanh vắng, chỉ còn văng vẳng tiếng suối, có ánh trăng sáng soi, có bóng cây, có “hoa”, nhưng chỉ khi “người chưa ngủ” mới có thể cảm nhận được vẻ đẹp đầy huyền bí ở nơi rừng núi như thế này được. Bác bộc bạch: “Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà” Đọc câu thơ lên ai nấy đều cảm phục trước một người con vĩ đại của dân tộc, một người tận tâm, hết mực yêu nước thương dân, trong khi mọi vật, mọi người đã nghỉ ngơi thì Bác vẫn đang phải lo lắng, nghĩ suy để đưa ra giải pháp nào tốt nhất cho quân ta giành thắng lợi, đất nước sớm được độc độc lập, tự do. Con người chiến sĩ hòa quyện với tâm hồn thi sĩ tạo nên một tác phẩm “bất hủ” mà hầu như ai cũng thuộc lòng từng câu từng chữ.
vanhoc
“Thu là thơ của đất trời, thu là thơ của lòng người.” Bởi lẽ ấy chăng nên mùa thu từ lâu đã trở thành niềm thương mến và những xúc cảm say đắm trong lòng thi nhân yêu cái đẹp và tâm hồn nhạy cảm. Trước đây, cả làng thơ Việt từng xôn xao trước chùm thơ Thu của Nguyễn Khuyến, sau này Xuân Diệu thì sĩ với “cặp mắt xanh non và rờn biếc” có Đây mùa thu tới. Nay đến Hữu Thỉnh nhỏ nhẹ và khiêm nhường góp một tiếng “Sang thu”. Vậy thì cái gì mới trong sáng tạo của Hữu Thỉnh đển hấp dẫn người đọc về đề tài muôn thuở ấy. Hôm nay mình sẽ giúp các bạn soạn bài Sang thu của Hữu Thỉnh nhé. Mời các bạn tham khảo bài soạn Sang thu dưới đây. Cảm ơn cấc bạn vì đã thmam khảo bài soạn này của chúng tôi. Hữu Thỉnh là nhà thơ viết nhiều và viết rất hay về mùa thu. Bố cục: Câu 1 (trang 71 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2) Sự biến đổi đất trời sang thu được cảm nhận bắt đầu từ những tín hiệu chuyển mùa: hương ổi phả vào gió se, gió thu giăng mắc chầm chậm, dòng sông dềnh dàng trôi, những cánh chim bắt đầu vội vã, đám mây hạ – thu, nắng cuối hạ vơi dần cơn mưa. Tâm trạng tác giả ngỡ ngàng, bâng khuâng qua các từ “bỗng, hình như”. Nhưng ở đó ta cũng nhận ra một tâm hồn nhạy cảm, tinh tế khi nhận ra bước đi mỏng manh, mơ hồ của thời gian. Câu 2 (trang 71 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2) Sự cảm nhận tinh tế của nhà thơ về những chuyển biến trong không gian: Câu 3 (trang 71 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2) Hình ảnh đặc sắc của thời điểm giao mùa: có đám mây mùa hạ – vắt nửa mình sang thu. Đây là hình ảnh nhân hóa, đầy liên tưởng gợi hình, gợi cảm, một ranh giới mơ hồ, nên thơ. Đám mây như chiếc khăn voan mỏng nhẹ, mềm mại yêu kiều giữa mùa hạ mùa thu, cứ dùng dằng, bịn rịn đầy lưu luyến như tâm trạng của nhà thơ vậy. Hai dòng thơ cuối Sấm cũng bớt bất ngờ – Trên hàng cây đứng tuổi Câu 1(trang 72 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2)
vanhoc
Troyal Garth Brooks (sinh ngày 7 tháng 2 năm 1962) là một ca sĩ và nhạc sĩ người Mỹ. Sự tích hợp các yếu tố nhạc rock và pop của ông vào thể loại nhạc đồng quê đã giúp Brooks trở nên nổi tiếng ở Hoa Kỳ. Brooks đã thành công rực rỡ trên các bảng xếp hạng đĩa đơn và album quốc gia, với các bản thu đa bạch kim và các buổi biểu diễn trực tiếp phá kỷ lục, đồng thời vượt qua các đấu trường pop chính thống. Theo RIAA, anh là nghệ sĩ album solo bán chạy nhất tại Hoa Kỳ với 148 triệu đơn vị nội địa được bán, trước Elvis Presley và chỉ đứng sau The Beatles về tổng doanh số album. Ông cũng là một trong những nghệ sĩ bán chạy nhất mọi thời đại của thế giới, đã bán được hơn 170 triệu đĩa. , Brooks hiện là nghệ sĩ duy nhất trong lịch sử âm nhạc đã phát hành bảy album đạt được mức kim cương ở Hoa Kỳ (vượt qua kỷ lục sáu album của Beatles); những album đó là Garth Brooks (10 × platinum), No Fences (17 × platinum), Ropin 'the Wind (14 × platinum), The Hit (10 × platinum), Sevens (10 × platinum), Double Live (21 × platinum) và The Ultimate Hit (10 × bạch kim). Kể từ năm 1989, Brooks đã phát hành tất cả 22 bản thu âm, bao gồm: 12 album phòng thu, hai album trực tiếp, ba album tổng hợp, ba album Giáng sinh và bốn bộ hộp, cùng với 77 đĩa đơn. Ông đã giành được một số giải thưởng trong sự nghiệp, bao gồm hai giải Grammy, 17 giải thưởng âm nhạc Mỹ (bao gồm "Nghệ sĩ của thập niên 90") và Giải thưởng RIAA dành cho nghệ sĩ album bán chạy nhất thế kỷ ở Mỹ Gặp rắc rối bởi mâu thuẫn giữa sự nghiệp và gia đình, Brooks đã nghỉ việc thu âm và biểu diễn từ năm 2001 đến năm 2005. Trong thời gian này, ông đã bán được hàng triệu album thông qua một hợp đồng phân phối độc quyền với Walmart và phát hành các đĩa đơn mới. Năm 2005, Brooks bắt đầu trở lại một phần, đưa ra những màn trình diễn chọn lọc và phát hành hai album tổng hợp. Năm 2009, anh bắt đầu Garth at Wynn, buổi hòa nhạc tại chỗ cuối tuần định kỳ tại Nhà hát Encore của Las Vegas từ tháng 12 năm 2009 đến tháng 1 năm 2014. Sau khi kết thúc hợp đồng, Brooks đã tuyên bố ký hợp đồng với Sony Music Nashville vào tháng 7 năm 2014. Vào tháng 9 năm 2014, ông bắt đầu chuyến lưu diễn vòng quanh thế giới, với vợ kiêm nhạc sĩ Trisha Yearwood, lên đến đỉnh điểm vào năm 2017. Album gần đây nhất của anh, Gunslinger, được phát hành vào tháng 11 năm 2016. Brooks được giới thiệu vào Đại sảnh vinh danh nhạc đồng quê vào ngày 21 tháng 10 năm 2012, đã được giới thiệu vào Đại sảnh vinh danh Nhạc sĩ sáng tác năm trước đó. Brooks cũng được giới thiệu vào Nhà lưu danh và Bảo tàng Nhạc sĩ vào năm 2016 với các nhạc sĩ phòng thu của ông, The G-Men. Tham khảo Liên kết ngoài Teammates for Kids Foundation official website Nhân vật còn sống Nhà hoạt động quyền LGBT Mỹ Người đoạt giải Grammy Nghệ sĩ của Capitol Records Nghệ sĩ của Big Machine Records Người Mỹ gốc Ireland Nam nghệ sĩ guitar người Mỹ Ca sĩ kiêm sáng tác nhạc đồng quê người Mỹ Sinh năm 1962
wiki
Đào Thị Thanh Tuyền Màu Phượng Ký Ức Có vật gì thúc vào bụng cùng lúc với cảm giác hụt chân làm anh giật mình choàng tỉnh. Trong tâm trạng bềnh bồng của giấc mơ không rõ ràng với câu chuyện thực hư, hư thực, anh mở mắt mơ màng một lúc rồi nhắm lại; mở mắt lần nữa anh mới nhận ra mình đang nằm cạnh con gái và cái thúc vừa rồi do nó trong tư thế trở mình bắt chân qua bụng anh. Anh nhìn sang con gái đang ngủ thật say, hai tay ôm chặt con búp bê barbie, môi mím lại cùng với cái cau mày có vẻ như nó đang có một cuộc tranh cãi kịch liệt trong giấc mơ. Anh đoán vậy, bởi vẻ mặt này là điệu bộ hăng sùng mỗi lần nó cùng hai thằng anh tranh luận vấn đề gì đó mà nó quyết liệt phải giành lấy phần thắng. Sợ con búp bê có thể làm cấn người khi con bé trở mình, anh nhẹ nhàng lấy nó ra khỏi vòng tay con bé đặt lên hộc tủ đầu giường. Con gái 7 tuổi của anh đang trong thời kỳ “si mê” lũ barbie. Nó luôn bận rộn với chuyện đầu tóc, quần áo của lũ búp bê và anh luôn cảm giác rối mắt với lủ khủ những gương lược, đồ trang sức … bé tí bủa vây lấy nó mỗi khi nó chơi trò chơi búp bê. Còn, đối với hai thằng anh con trai lớn của anh thì búp bê là thứ đồ chơi vô tích sự nhất, luôn là đề tài để chúng chọc tức con bé. Ngắm nhìn chán đứa con gái, tia nhìn của anh lướt qua mái tóc dày và mượt của vợ và dừng lại ở gương mặt cũng đang say ngủ. Bất chợt anh lại chăm chú đến hai hàng lông mày đen, đều nét được sự can thiệp của chuyên viên thẩm mỹ. Thật ra, anh chẳng bao giờ để ý đến chuyện điểm trang son phấn của vợ nhưng đôi lông mày nét quá gợi sự chú ý của anh hơi lâu. Về việc này cô đã phải đấu tranh kịch liệt mới được sự đồng ý của anh với lý do rất chính đáng: cô không thể mỗi ngày mất quá nhiều thì giờ vào việc kẻ hai hàng lông mày cho thật đều nét trong khi quỹ thời gian của một buổi sáng thì quá ít, tỉ lệ ngịch với sự đòi hỏi phải phục vụ của những người trong gia đình. Mỗi buổi sáng ngồi vào bàn trang điểm nhìn hai hàng lông mày lợt lạt trong gương cô vẫn thường than thở rằng đây là việc khó khăn nhất trong ngày của cô, nhất là khi công việc đòi hỏi phải gấp gáp. Cô đau khổ vì hai hàng lông mày thưa thớt, nó làm cho gương mặt cô chợt chạt mỗi khi không điểm trang. “Trông chẳng giống ai!”. Có lúc cô cảm giác bất lực vì không điều khiển được cây chì vẽ! Cuối cùng, mọi việc được giải quyết một cách nhẹ nhõm khi một ngày cô đến mỹ viện. Đôi lông mày được xâm khéo và hoàn mỹ đến độ gương mặt cô trở nên ưa nhìn mà chẳng cần phải điểm trang gì nhiều. Điều này khiến cô rất tự hào sau đó: “Anh thấy không, giờ đây em chỉ cần tô tí son là đủ, với đôi mày được kẻ sẵn, gương mặt em thành hòan chỉnh”. Anh chẳng thấy ai tự tin như thế bao giờ, nhưng anh cũng cười vui tán thưởng vợ pha chút trêu chọc: “Ừ, biết như vậy thì làm sớm, đỡ mất thời gian của bố con tôi lâu nay!”.Vợ anh lại trở mình theo cái cựa mình của đứa con gái từ bên này sang bên kia. Bửa tiệc tối qua làm cho cô bị chột bụng. Anh đã phải dậy lấy thuốc cho cô uống và hình như anh có la cô một đôi câu về cái tật thích gì ăn đó rồi sau đó ra sao thì ra của cô. Sợ làm hai mẹ con thức giấc, anh nhẹ nhàng bước xuống giường, xỏ đôi dép, đến bàn salon, bật nắp máy vi tính và online. Anh nhìn đồng hồ. Hai chiếc kim gặp nhau ở số 5. Cách nhau 8 giờ bay và đi sau ba giờ, anh chắc lúc này đầu bên kia hai đứa con trai của anh vẫn còn say ngủ, bởi hôm nay là ngày chủ nhật. Dặn dò hai thằng con trai những điều cần thiết cho một ngày qua email, anh lướt nhanh vài trang web. Chẳng có gì để bận tâm khi người ta đang trong kỳ nghỉ. Anh tắt máy vi tính, bước đến bên cửa sổ kéo tấm rèm. Bức tranh trời nước hiện ra trước mắt anh, lộng lẫy và mềm mại khiến anh có cảm giác ngộp thở. Mặt trời hé những tia nắng đầu tiên trên mặt biển sớm trải dài tít tắp. Một quầng màu cam nhạt vồng lên ở đường chân trời nổi trên nền trời xanh biếc; chốc nữa thôi nó sẽ làm anh chói mắt. Biển lô nhô người, hàng xe dưới đường đã bắt đầu chuyển động tới lui nhộn nhạo – phố biển mùa hè dậy sớm! Biển đẹp quá khiến anh không sao ngăn được bàn tay mở cửa thật nhẹ nhàng và bước hẳn ra ban - công. Ban mai trong lành và dịu mát tạo cho anh cảm giác thật dễ chịu.Đây là lần đầu tiên anh đến nơi này nhưng cái tên gọi của nó dường như khuất lấp đâu đó trong tiềm thức thôi thúc anh có chuyến du lịch trở về trong hai tuần nghỉ lễ phục sinh. Thành phố này là chặng dừng chân thứ hai của anh trong cuộc hành trình, anh có vài người bạn học cũ thời đại học hiện sống ở đây. Anh nhớ lại tối hôm qua anh cũng có những giấc ngủ chập chờn không ngon giấc mà không phải bởi tiếng lục đục của vợ. Thức ăn buổi tối không quen với cái dạ dày của anh nhưng tình thân hữu bạn bè thì lại quá tuyệt vời. Thật ra, đây không phải là chuyến trở về đầu tiên. Cách đây 10 năm anh có về nhưng bởi trong tay anh không nắm giữ một địa chỉ nào của bạn bè cũ nên tất cả trong anh vẫn như một bức màn trướng dày nặng, mờ mờ che phủ. Quá khứ đóng lại một cách phũ phàng và tàn nhẫn dù anh đã cố gắng vận dụng rất nhiều từ trong tâm thức. Đó là di chứng của một cú sốc tinh thần nặng nề khi anh bước chân đến xứ người. Điều ngạc nhiên là căn bệnh mất trí nhớ chỉ lấy đi của anh một mảng quá khứ mà không hề làm mất đi những khả năng có sẵn. Khi anh được phép rời khỏi bệnh viện với tư cách một người hoàn toàn khoẻ mạnh, dù bạn bè đi cùng anh cố gợi lại mọi điều trong quá khứ, nhưng nó vẫn như cánh cửa khép chặt, mà có đôi lúc anh cảm thấy tuyệt vọng khi cố hướng những suy nghĩ về quá khứ. Những năm đại học, quãng thời gian đẹp nhất trong đời anh không hề nhớ dù chỉ một chút cỏn con, tuy vậy không hiểu sao cái vốn tiếng Anh của anh vẫn còn nguyên vẹn, và khi cầm lại cây đàn ghi – ta anh vẫn có thể đánh lại trọn vẹn tất cả những khúc nhạc của tuổi thanh xuân, giống như bản năng trời phú cho một con người. Thế mà, quá khứ sao vẫn bặt tăm! Vài người bạn gần gũi dù đã có quãng thời gian dài sống cùng với anh trong khu cư xá cũ và lênh đênh cùng anh trong một cuộc hành trình dài đối với anh giống như những người mới quen. Những câu chuyện kể đối với họ đã cũ nhưng đối với anh mới tinh dù anh là nhân vật chính. Trên con đường dài thiên lý anh đã gặp cô và hình thành nên mối nhân duyên trời định. Gần hai mươi năm lưu lạc xứ người, nếm trãi đủ mùi trần thế, giờ đây anh tự coi mình đã đạt được những thứ mà nhiều người mơ ước: nhà cửa, xe cộ, nghề nghiệp, gia đình con cái – tạm gọi là đủ đầy (không biết đủ thì bao giờ mới đủ?). Cỗ máy cuộc đời cứ thế mà chạy, vài năm anh lại làm chuyến du lịch trở về – về để gợi nhớ, về để lần mở cánh cửa quá khứ. Bức màn trướng dày nặng dần hé mở khi anh tìm được email của một người bạn trong nước, để rồi từ đó, những mối quan hệ bạn bè cũ được nối lại.Một chiếc xe taxi vừa chạy ào qua ngã ba dưới đường bất chấp đèn đỏ làm anh giật mình thót tim. Vài người đi bộ sựng lại trên vỉa hè, ngơ ngác nhìn chiếc xe làm cuống quýt đám lá vàng và bỏ lại làn khói trắng mỏng. Chắc có lẽ họ cũng bất ngờ như anh? Anh không sao quen được cảnh xe cộ chằng chịt, mắc cửi, xoay trở khó khăn và sự vi phạm giao thông diễn ra trước mắt mỗi ngày từ khi trở về. Đôi lúc nó còn gây cho anh có cảm giác tức ngực hay khó thở, nó khiến cho việc băng qua đường đối với anh là cả một vấn đề. Có một người đàn ông vừa dừng lại bên trụ đèn đỏ và bỏ xuống một chiếc giỏ lôi kéo sự chú ý của anh. Người đàn ông lấy ra từ trong giỏ một cái thau và một can nước. Ông ta chậm rãi đổ nước vào đầy thau, rồi thong thả ngồi bệt xuống đất và nhẹ nhàng lôi ra những con thú bằng nhựa đủ màu ngộ nghĩnh, lên giây cót từng con thả vào thau nước. Cuộc mưu sinh bắt đầu. Vài người đi bộ đứng lại tò mò nhìn những con thú bơi trong nước. Một người đàn ông chở một đứa bé đỗ xe lại hình như hỏi mua và rồi lắc đầu phóng xe đi. Cuộc mưu sinh chật vật! Anh không hiểu khi mặt trời lên cao người đàn ông kia sẽ bán được mấy con thú! Biển vẫn phẳng như một tấm gương. Mặt trời phủ nắng lên mặt biển lấp lóa. Núi vòng ôm không hết đường chân trời, chừa ra khoảng trống xa tít tắp có vài chiếc thuyền nhỏ xíu. Chiều qua, anh đã gặp một trong số những người bạn cũ ấy. Cánh cửa quá khứ không mở ra để cho anh nhớ chị là ai. Một người phụ nữ thật xa lạ nói chuyện với anh như quen thân nhau từ thuở nào. Những câu chuyện gợi của chị dù thật gần gũi nhưng vẫn không kích hoạt nổi trí nhớ của anh. Có lẽ điều làm anh cảm động khi chị nói không thấy anh không thay đổi gì, vô tình gặp nhau ngoài đường chị sẽ nhận ra ngay, cả cái cách xoa hai tay vào nhau hay lần đếm những ngón tay khi nói chuyện với người khác …. Phải là một người thân thiết hay biết quan sát mới nhớ được những điều như vậy! Tuy nhiên, người phụ nữ với đôi bàn tay đã có những vết đồi mồi không gợi lại cho anh điều gì khác. Cũng thật lạ, dù không nhớ sao anh vẫn có cảm giác thật gần?Qua khung cửa kính khách sạn, biển chiều trôi chầm chậm trước mặt, vài chiếc thuyền lênh đênh ngoài xa, thảng hoặc một chiếc ca nô lướt qua nhanh để lại mặt biển đầy bọt sóng. Chị đã nói với anh về một mùa hè và một bức tranh có hàng phượng đỏ rực bên bến sông chồm xuống mặt nước. Một ngôi nhà sát chân núi và mảng màu xanh của đồng cỏ gần như chìm khuất dưới dòng nước lượn qua. Anh không thể nhớ nổi có một bức tranh như thế trong đời. Quả là anh có biết vẽ nhưng anh không chắc mình đã vẽ một bức tranh như vậy. Chị nói với anh đó là bức tranh vẽ một khung cảnh yên bình nhưng có quá nhiều mảng màu đỏ nên chị cảm nhận được trong đó là sự bồn chồn, khắc khoải cùng cảm giác bất an, kể cả mất tự tin. Quá khứ không thức dậy để anh nhớ mình là ai trong những ngày tháng cũ mà theo chị đó là những năm tháng đẹp nhất của cuộc đời rất nhiều người. Điều quan trọng cuối cùng chị nói anh đã tặng chị bức tranh đó và chị vẫn còn lưu giữ. Thật thế sao? Lời nói đã thốt ra từ miệng anh không hề được kiểm soát: “Tôi không nhớ ngày xưa mình đã biết vẽ, cũng có thể đó là một bức tranh đã mua chăng?”. Làm sao níu lại lời đã nói. Bóng tối phủ tràn lên gương mặt chị và cái nhìn trở nên nhạt nhoà, thể hiện tâm trạng bất lực của người thầy giáo giảng mãi mà đứa học trò vẫn không hiểu bài: “Cũng có thể là anh đã mua nên không nhớ!”. Chiều ngưng lại đột ngột và nắng bỗng tắt nhanh. Chị đứng lên ra về bỏ lại phía sau một khoảng trống. Vợ và con gái vừa sửa soạn xong, thơm tho và tươm tất chờ anh cùng đi dạo biển rồi đợi bạn bè đến ăn tối. Aùnh hoàng hôn sáng rực một góc núi. Gió hình như thổi mạnh hơn khiến anh cảm thấy lạnh. Quákhứ ơi sao chẳng mở ra để cho anh nhìn lại mùa hè năm nào đó có mảng màu rực rỡ, bồn chồn? Biết rằng tất cả những điều đó là sự thật, anh vẫn không nhớ nổi chị là ai và bức tranh đó như thế nào!Một vòng tay ôm ngang hông anh cùng cái tựa đầu vào vai làm anh giật mình. “Biển đẹp quá, anh dậy lúc nào sao không gọi em?”. Giọng vợ anh nũng nịu. Con gái anh ùa ra: “Sáng nay mình đi đảo phải không ba?”. Cánh cửa quá khứ chưa kịp mở đã sập lại thật nhanh. Ngày thứ hai trong tour du lịch bắt đầu. Biển ở đây xanh và mây trắng đến lạ lùng. Đường phố dưới kia đã tấp nập như hôm qua, hôm kia. Những con thú bằng nhựa đủ màu vẫn loay hoay trong thau nước và anh có cảm giác người đàn ông có dáng vẻ cam chịu dưới đường kia như đang hóa đá bên trụ đèn xanh đỏ.*Rời phố biển, anh có gần một tuần lễ ồn ã với bạn bè thời đại học nhưng chẳng ai khơi gợi lại trong anh hình ảnh về một màu phượng năm nào đó. Những bận bịu lo toan của cuộc sống vội vã trong thành phố chật chội khiến ai cũng lười biếng mở cánh cửa quá khứ thơ mộng ngày nào của tuổi thanh xuân. Giờ chỉ còn là bia, là những món ăn và những câu chuyện gây cười; quá khứ, hiện tại ồn ào trộn lẫn trong tiếng nhạc karaoke. Thành phố một thời tuổi trẻ của anh như dòng chảy xiết, không cho anh có thì giờ nhớ lại. Vòng xoáy của bùng binh cuộc đời đôi lúc khiến anh chóng mặt. Rồi cũng hết hai tuần của mùa nghỉ lễ phục sinh.Vậy mà. Khi nhìn từ khung cửa kính máy bay, thành phố nhỏ dần, màu xanh của biển cũng mất hút chỉ còn những tảng mây trắng trôi, ngả đầu ra lưng ghế anh nhắm mắt hít thở sâu, đầu óc trống rỗng. Chiếc phi cơ bay qua vùng thời tiết xấu, tiếng loa phát ra lời nhắc nhở hành khách buộc dây an toàn. Trong một cái xốc “ổ gà”, trước mắt anh bỗng rực lên một trời phượng đỏ. Núi im lìm già cỗi và cô đơn, giòng sông mềm mại lượn qua ôm vòng lấy núi và ngôi nhà cùng cánh đồng. Quá khứ mở toang cánh cửa cho anh bước vào. Năm hai mươi tuổi anh đã rất buồn và cô đơn. Chị đã nói đúng đó là quãng thời gian anh thấy mình chông chênh, bất an hơn khi nào hết. Bức tranh với những gam màu nóng bồn chồn. Màu phượng đỏ của ký ức. Hình như khi ấy đã có một người rất hiểu nỗi buồn và sự cô đơn trong anh. Một ngày, mang theo tất cả sự bất an đó anh ra đi. Như hòn đá lăn, anh đã sống, đã va chạm và đã có một lần đánh rơi mất quá khứ. Mục lục Màu Phượng Ký Ức Màu Phượng Ký Ức Đào Thị Thanh TuyềnChào mừng các bạn đón đọc đầu sách từ dự án sách cho thiết bị di độngNguồn: hành: Nguyễn Kim Vỹ. Lời cuối:Cám ơn bạn đã theo dõi hết cuốn truyện.Nguồn: hành: Nguyễn Kim Vỹ. Nguồn: bạn: Thành viên VNTQ.net đưa lên vào ngày: 19 tháng 2 năm 2008
vanhoc
Kỳ lạ Trường Lũy: Tên gọi và lịch sử hình thành 12 năm trước, ông Christopher Young, Chủ tịch Hội đồng di sản Anh, cố vấn UNESCO, trong báo cáo về Trường Lũy đã đánh giá đây là một di tích “thật ấn tượng”. Thanh Niên xin trân trọng giới thiệu loạt bài của tác giả Lê Hồng Khánh, người đã nhiều năm miệt mài nghiên cứu Trường Lũy, để giúp bạn đọc hiểu thêm về công trình độc đáo này. Việc đắp các đoạn Trường Lũy, dựng các “Bảo ông Trấn” dọc miền tây Quảng Ngãi dưới thời Bùi Tá Hán (1496 – 1568) trấn nhậm đất Quảng Nam (nay là các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi , Bình Định ) được xem là sự khởi đầu của việc hình thành Trường Lũy. Trường Lũy chạy dài từ địa giới phía nam tỉnh Quảng Nam kéo đến phía bắc tỉnh Bình Định, vượt qua bao nhiêu đồi núi, thung lũng, sông ngòi; thời gian xây dựng kéo dài nhiều thế kỷ với hàng vạn ngày công của biền binh, lân dân; chứng kiến bao nhiêu biến động của thời cuộc; dệt quanh mình bao nhiêu giai thoại, gợi nhớ đến nhiều tên tuổi mà lịch sử không thể không nhắc đến (ca ngợi hoặc chê trách, theo cách nhìn của thời cuộc và thế nhân) như Bùi Tá Hán, Nguyễn Cư Trinh, Lê Văn Duyệt, Đỗ Đăng Đệ, Nguyễn Tấn, Nguyễn Thân… Chính vì vậy, tìm hiểu, khảo sát, nghiên cứu về Trường Lũy là cần thiết đối với hậu thế. Di tích một đoạn Trường Lũy chạy qua địa bàn xã Hành Dũng, H.Nghĩa Hành, Quảng Ngãi.L.H.K Quá khứ không thể thay đổi được, nhưng nhìn lại quá khứ một cách chân thực và khoa học, có thể rút ra từ đó những bài học, những kinh nghiệm quý báu cho hiện tại và tương lai. Tìm hiểu, nghiên cứu Trường Lũy và những mối liên quan của nó trong lịch sử hẳn sẽ góp phần vào việc hình thành chính sách dân tộc đúng đắn trong quá trình xây dựng một đất nước Việt Nam thống nhất, đa dân tộc, đa văn hóa , trong đó các thành phần dân tộc đều bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau để cùng tồn tại và phát triển. Trường Lũy được bắt đầu xây dựng vào khoảng thế kỷ XVI, khi ông Bùi Tá Hán lãnh nhiệm vụ của triều Lê Trung hưng vào trị nhậm trấn Quảng Nam, nay là vùng đất thuộc Đà Nẵng và các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên . Lúc bấy giờ, để ngăn chặn người thiểu số ở phía tây Quảng Ngãi, ông cho đắp các đoạn lũy đất ở những nơi hiểm yếu và đặt một số đồn/bảo để kiềm phòng. Sử nhà Nguyễn về sau gọi các lũy đất không liên tục này là “Đoạn Trường Lũy”. Tuy nhiên, những cuộc nổi dậy từ miền thượng và các hành động trấn áp từ phía các tập đoàn cai trị phong kiến vẫn kéo dài triền miên. Cuối thời Gia Long, đầu thời Minh Mạng, trong một nỗ lực ổn định vùng đất thượng du phía tây, triều đình Nguyễn đã thuận theo lời tâu của Lê Văn Duyệt (1764 – 1832), một đại công thần và là một võ tướng tài năng, quê gốc ở làng Bồ Đề, phủ Mộ Hoa (nay là H. Mộ Đức ), Quảng Ngãi, cho phép ông này huy động nhân lực gia cố và nối các “Đoạn Trường Lũy” lại với nhau, dựng thêm nhiều đồn/bảo, hình thành một hệ thống đồn lũy liên hoàn, vắt ngang miền tây tỉnh Quảng Ngãi, chạy từ H.Hà Đông, thuộc phủ Tam Kỳ (nay là vùng đất các huyện Núi Thành , Phú Ninh , Tiên Phước , một phần H. Bắc Trà My và TP.Tam Kỳ , tỉnh Quảng Nam ngày nay) đến phía bắc phủ Bồng Sơn (nay là các huyện Bồng Sơn, An Lão của tỉnh Bình Định). Nếu tạm xem năm Thành Thái thứ 11 (1899) – năm tổ chức quân sự có tên là Nghĩa Định sơn phòng bị triệt bỏ, 3 châu Sơn Tịnh, Nghĩa Hành, Đức Phổ của tỉnh Quảng Ngãi được thành lập, là thời điểm Trường Lũy chấm dứt về cơ bản vai trò của một hệ thống phòng thủ, thì đã có hơn một thế kỷ lũy dài này chỉ còn là hiện thể của một mảnh nhỏ quá khứ lịch sử. Hay nói cách khác, bản thân cái vật thể đắp bằng đất mà chúng ta đang nói đến không còn giữ vị trí, ý nghĩa, công năng mà vì đó nó được tạo tác, cho dù đến nay chúng ta vẫn nhận biết qua thư tịch, tư liệu , giai thoại và vẫn nhìn thấy những dấu vết, những đoạn lũy đang nhòa dần hình hài trong không gian miền tây Quảng Ngãi vì tác động của thiên nhiên và dữ dội hơn là của con người. Trường Lũy, tên gọi đầy đủ ghi trong chính sử là “Tĩnh Man Trường Lũy” (có thể đọc là “Tịnh Man Trường Lũy”), thi thoảng cũng được chép là “Bình Man Lũy”, trong dân gian gọi là Lũy Mọi, Lũy Trấn Man, Lũy Bình Man. Tất cả các tên gọi này đều mang nặng thành kiến phân biệt Kinh – Thượng và ít nhiều gợi lên ký ức về những năm tháng không yên lành trong quan hệ giữa người Kinh và các tộc người thiểu số miền tây Quảng Ngãi. Vì vậy, “Trường Lũy” hoặc “Trường Lũy Quảng Ngãi”, “Trường Lũy Quảng Ngãi – Bình Định” là những tên gọi phù hợp hơn. Chúng tôi thống nhất gọi là Trường Lũy trong loạt bài viết của mình. (còn tiếp) Lê Hồng Khánh
vanhoc
nhận dạng nghệ thuật, văn hóa và lối sống kiểu hiện đại phát triển từ khu vực ở Nhật Bản tập trung chủ yếu vào chùm đô thị Hanshinkan giữa Osaka và Kobe, khu vực có địa hình lý tưởng giữa Dãy Rokkō và biển (các quận Nada và Higashi Nada, Ashiya, Takarazuka, Nishinomiya, Itami, Amagasaki, Sanda và Kawanishi) từ thập niên 1900 đến thập niên 1930. Cùng với quá trình ngoại ô hóa của khu vực Vịnh Osaka vẫn tiếp tục phát triển sau năm 1923, trái ngược với khu vực Vịnh Tokyo mà quá trình đô thị hóa tạm thời bị đình chỉ do trận động đất lớn Kantō, phạm vi văn hóa của chủ nghĩa hiện đại Hanshinkan lan rộng đến Ikeda, Minoh và Toyonaka ở tỉnh Osaka, và các quận Suma và Tarumi của Kobe. Chủ nghĩa này là một khái niệm về lịch sử văn hóa khu vực từng được sử dụng trong các tác phẩm như Lifestyle and Urban Culture: Hanshinkan Modernism Light and Shadow Nó đã trở thành chủ đề nghiên cứu cho sự ra đời của các hiện tượng văn hóa ở khu vực này liên quan đến quá trình 77 năm hiện đại hóa của Nhật Bản trước chiến tranh từ thời Minh Trị Duy tân cho đến khi kết thúc Thế chiến thứ hai, ngoại trừ quá trình tái thiết sau chiến tranh, kỳ tích kinh tế nhanh chóng, nền kinh tế bong bóng và sự xuất hiện của nước Nhật đương đại thời hậu chiến. Sau chiến tranh Nhật–Thanh (1894–1895), Osaka trở thành trung tâm kinh tế lớn nhất của Nhật Bản, và Kobe phát triển thành thành phố cảng lớn nhất ở Phương Đông. Tuy nhiên, do sự mở rộng công nghiệp của cả hai thành phố đã khiến điều kiện sống ở khu vực thành thị ngày càng xấu đi. Ảnh hưởng của chủ nghĩa này có thể được nhìn thấy trong công trình xây dựng đương đại ở vùng Kantō trong các cơ sở nghỉ dưỡng kiểu phương Tây và các khu nhà nghỉ dưỡng cao cấp như Karuizawa, và các khu dân cư ngoại ô Tokyo như Den-en-chōfu. Tham khảo Văn hóa Nhật Bản Chủ nghĩa hiện đại Lịch sử tỉnh Osaka Lịch sử Hyōgo Kiến trúc hiện đại Nhật Bản Lịch sử nghệ thuật Nhật Bản
wiki
Sir Ken Robinson (4 tháng 3 năm 1950 - 21 tháng 8 năm 2020) là một tác giả người Anh, diễn giả và cố vấn quốc tế về giáo dục nghệ thuật cho các cơ quan chính phủ, phi lợi nhuận, giáo dục và nghệ thuật. Ông là giám đốc của Dự án Nghệ thuật trong Trường học (1985–1989) và Giáo sư Giáo dục Nghệ thuật tại Đại học Warwick (1989–2001), và Giáo sư Danh dự sau khi rời trường đại học. Năm 2003, anh được phong tước hiệp sĩ vì đã phục vụ nghệ thuật. Xuất thân từ một gia đình thuộc tầng lớp lao động ở Liverpool, vào khoảng tháng 9 năm 2001, Robinson chuyển đến Los Angeles cùng vợ và các con để làm Cố vấn cấp cao cho Chủ tịch của J. Paul Getty Trust. Ý tưởng về giáo dục Robinson gợi ý rằng để tham gia và thành công, giáo dục phải phát triển trên ba mặt trận. Thứ nhất, nó nên thúc đẩy sự đa dạng bằng cách cung cấp một chương trình giảng dạy rộng rãi và khuyến khích cá nhân hóa quá trình học tập. Thứ hai, cần thúc đẩy sự tò mò thông qua giảng dạy sáng tạo, điều này phụ thuộc vào việc đào tạo và phát triển giáo viên chất lượng cao. Cuối cùng, nó nên tập trung vào việc đánh thức sự sáng tạo thông qua các quy trình giáo dục thay thế mà ít chú trọng hơn vào kiểm tra tiêu chuẩn, từ đó trao trách nhiệm xác định khóa học cho từng trường học và giáo viên. Ông tin rằng phần lớn hệ thống giáo dục hiện tại ở Hoa Kỳ khuyến khích sự phù hợp, tuân thủ và tiêu chuẩn hóa hơn là các cách tiếp cận sáng tạo để học tập. Robinson nhấn mạnh rằng chúng ta chỉ có thể thành công nếu chúng ta nhận ra rằng giáo dục là một hệ thống hữu cơ, không phải là một hệ thống máy móc: quản lý trường học thành công là vấn đề tạo ra một bầu không khí hữu ích hơn là "chỉ huy và kiểm soát" . Nhận xét Theo báo Giáo Dục Việt Nam ,Nền giáo dục nếu chỉ hoàn toàn tập trung vào giảng dạy ngôn ngữ, toán học, khoa học, kỹ thuật, công nghệ mà xem nhẹ hoặc quên hẳn các môn xã hội, nghệ thuật sẽ giết chết sự sáng tạo của học sinh, sinh viên, cũng chính là lực lượng lao động của xã hội. Muốn thúc đẩy năng lực sáng tạo cần thay đổi từ hệ thống giáo dục. Đây chính là quan điểm của Tiến sĩ Ken Robinson, tác giả, nhà giáo dục, chuyên gia về sự sáng tạo nổi tiếng trên toàn thế giới. Các bài nói chuyện TEDx Talks của ông có hàng chục triệu lượt xem, và nằm trong những bài nói chuyện được xem nhiều nhất trên thế giới. Tiến sĩ Robinson đã và đang tư vấn chiến lược nâng cao năng lực sáng tạo cho nhiều quốc gia trên thế giới như: Vương quốc Anh, Bắc Ireland, Singapore cũng như nhiều bang của Hoa Kỳ. Tham khảo Xem thêm Giáo dục Hoa Kỳ Giáo dục Anh Liên kết ngoài Official website In-depth interview on creativity Sir Ken Robinson interviewed on Conversations from Penn State IMNO Open Source Mentoring interview with Robinson Liverpool pupils interview Robinson, 2008 London students interview Robinson, London International Music Show, 2008 Podcast interview with DK from MediaSnackers, 2007 Sinh năm 1950 Mất năm 2020 Cựu sinh viên Đại học Luân Đôn
wiki
BPM Entertainment (), còn được gọi là Big Planet Made, là một công ty giải trí Hàn Quốc được thành lập vào năm 2021. Nghệ sĩ hiện tại bao gồm nhóm nhạc nữ Viviz và nghệ sĩ solo Soyou, Huh Gak, Ha Sung-woon, Lee Mujin và rapper BE’O. Lịch sử Ngày 29 tháng 9 năm 2021, Soyou ký hợp đồng với BPM Entertainment sau khi rời Starship Entertainment. Cô là nghệ sĩ đầu tiên ký hợp đồng với công ty. Ngày 6 tháng 10 năm 2021, có thông báo rằng Eunha, SinB và Umji — các cựu thành viên của GFriend — đã ký hợp đồng với BPM Entertainment và sẽ ra mắt với tư cách là một bộ ba. Ngày 8 tháng 10, tên của nhóm được công bố là Viviz. Nhóm ra mắt vào ngày 9 tháng 2 năm 2022 với mini album đầu tay Beam of Prism. Ngày 27 tháng 10, Huh Gak ký hợp đồng với BPM sau khi hết hạn hợp đồng với IST Entertainment. Ngày 24 tháng 12, cựu thành viên của Wanna One, Ha Sung-woon ký hợp đồng với BPM sau khi hết hạn hợp đồng với Star Crew Entertainment. Ngày 1/3/2022, Lee Mujin được công bố gia nhập BPM. Ngày 8/3/2022, rapper BE’O gia nhập BPM, công ty quản lý trước đó của Be’o là FameUs ent sẽ cùng BPM phụ trách đồng sản xuất và quản lý các hoạt động của anh. Ngày 29/4/2022, diễn viên Jo Soomin được công bố gia nhập BPM. Ngày 3/5/2022, cặp đôi rapper Mighty Mouth được công bố . Ngày 7/5/2022, BPM công bố Choi Mingi (Ren) - cựu thành viên NU'EST sau khi rời PLEDIS Entertainment. Nghệ sĩ Nhóm nhạc Viviz Mighty Mouth Solo Soyou Huh Gak Ha Sung-woon Lee Mujin BE’O Choi Mingi (Ren) Diễn viên Jo Soomin Tham khảo Liên kết ngoài BPM trên Naver Post BPM trên YouTube Khởi đầu năm 2021 ở Hàn Quốc Công ty giải trí Hàn Quốc Công ty quản lý tài năng Hàn Quốc Hãng đĩa thu âm Hàn Quốc Hãng đĩa thu âm nhạc Pop
wiki
Tại phiên họp khai mạc Volkskammer (Đại hội Nhân dân Đức) vào ngày 8 tháng 11 năm 1950, Otto Grotewohl được bầu làm Thủ tướng. Đồng thời, Luật về Chính phủ Cộng hòa Dân chủ Đức được thông qua, tạo ra một cấu trúc mới. Grotewohl đã trình bày chính phủ của mình tại phiên họp thứ 2 Volkskammer vào ngày 15 tháng 11 năm 1950. Chính phủ bao gồm 4 quốc vụ khanh với nhiệm vụ riêng (Staatssekretäre mit eigenem Geschäftsbereich), các bộ trưởng được thành lập theo nghị quyết tại phiên họp chính phủ thứ nhất, diễn ra trước phiên họp thứ 2 Volkskammer. Tại phiên họp thứ 2 chính phủ, được tổ chức vào ngày 16 tháng 11 năm 1950, các bộ trưởng tương ứng các bộ đã được bổ nhiệm theo nghị quyết. Trong số 21 bộ trưởng (Ministern) và gần 30 quốc vụ khanh (Staatssekretär) có 13 ứng viên dự khuyết và ủy viên Trung ương Đảng SED (Đảng Xã hội chủ nghĩa Thống nhất Đức), trong đó có 4 ủy viên Bộ Chính trị. Các đảng trong khối được đại diện tổng cộng 9 bộ trưởng và 8 quốc vụ khanh, riêng CDU (Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo) có 4 bộ trưởng. DBD (Đảng Nông dân Dân chủ Đức) là đảng duy nhất không có phó chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng vào thời kỳ đầu của chính phủ. Luật chính phủ Cộng hòa Dân chủ Đức ngày 8 tháng 11 năm 1950 (GDR Gazette số 1135) trao quyền cho chính phủ theo Điều 5 để thành lập các Quốc vụ khanh phụ trách nhiệm vụ riêng. Các Quốc vụ khanh phụ trách nhiệm vụ riêng được phép tham gia biểu quyết trong các cuộc họp Chính phủ. Cơ cấu chính phủ Đầu nhiệm kỳ Bộ trưởng Bộ trưởng và thành viên khác Đảng Xã hội chủ nghĩa Thống nhất (SED): Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, 2 Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, 9 Bộ trưởng, 5 Quốc vụ khanh phụ trách nhiệm vụ riêng, 19 Quốc vụ khanh Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU): 1 Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, 3 Bộ trưởng, 3 Quốc vụ khanh Đảng Dân chủ Tự do (LDPD): 1 Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, 3 Bộ trưởng, 3 Quốc vụ khanh Đảng Dân chủ Quốc gia (NDPD): 1 Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, 2 Bộ trưởng, 1 Quốc vụ khanh Đảng Nông dân Dân chủ (DBD): 1 Bộ trưởng, 1 Quốc vụ khanh nhiệm vụ riêng Không đảng phái: 1 Bộ trưởng Kết thúc nhiệm kỳ Bộ trưởng Bộ trưởng và thành viên khác Đảng Xã hội chủ nghĩa Thống nhất (SED): Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, 2 Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, 13 Bộ trưởng, 12 Quốc vụ khanh phụ trách nhiệm vụ riêng, 17 Quốc vụ khanh Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU): 1 Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, 2 Bộ trưởng, 1 Quốc vụ khanh Đảng Dân chủ Tự do (LDPD): 1 Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, 1 Bộ trưởng, 1 Quốc vụ khanh Đảng Dân chủ Quốc gia (NDPD): 1 Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, 2 Bộ trưởng Đảng Nông dân Dân chủ (DBD): 1 Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, 1 Bộ trưởng Hội đồng Bộ trưởng Thành phần Quốc vụ khanh Tham khảo Nguồn BArch DC 20-I/3/[36] bis BArch DC 20-I/3/[239] Cộng hòa Dân chủ Đức Chính trị Cộng hòa Dân chủ Đức Chính phủ Đức Hội đồng Bộ trưởng Chính phủ Hội đồng Bộ trưởng Cộng hòa Dân chủ Đức
wiki
Thanh hao hoa vàng, thanh cao hoa vàng, ngải hoa vàng, ngải si (danh pháp hai phần: Artemisia annua) là một loài ngải bản địa của vùng châu Á ôn đới nhưng nay hiện diện nhiều nơi trên thế giới, gồm cả các phần của Bắc Mỹ. Tại Việt Nam, cây thanh hao hoa vàng mọc hoang và được trồng ở miền Bắc và ở Lâm Đồng. Đặc điểm Cây hàng năm, thân thảo, cao từ 1 m đến 2 m, mọc ở các trảng cỏ. Sử dụng Lá và ngọn non dùng làm rau nấu canh. Lá trị bệnh ngoài da, rôm sảy. Toàn cây chứa artemisin chữa bệnh sốt rét. Cây thanh hao cũng chứa một số hoạt chất có thể hỗ trợ điều trị ung thư. Theo một số các nhà chuyên môn độc lập, sự hiểu biết hiện thời chưa đủ để ứng dụng nó vào việc chữa bệnh ung thư ngoại trừ những nghiên cứu trong bệnh viện. Lá chứa artemisinin với hàm lượng nhiều nhất trong toàn cây dùng để chiết artemisinin làm thuốc chữa sốt rét, bán tổng hợp một số thuốc chữa sốt rét khác. Tham khảo Liên kết ngoài Scientific information about the plant University of Washington article regarding anti-cancer properties Anamed.net Charity that trains people in the Tropics to cultivate Artemisia annua and to use their harvest in the form of tea to treat malaria and other diseases, as practiced in China for centuries. Distribution of Artemisinin in Artemisia annua Project to improve artemesinin yield at the University of York (UK) Chi Ngải Cây thuốc Thực vật Azerbaijan Thực vật Afghanistan Thực vật Iran Thực vật Syria Thực vật Thổ Nhĩ Kỳ Thực vật Gruzia Thực vật Nga Thực vật Việt Nam Cây thuốc châu Á Thực vật được mô tả năm 1753 Thực vật châu Á
wiki
Filip Oršula (sinh 25 tháng 2 năm 1993) là một cầu thủ bóng đá Slovakia hiện tại thi đấu cho ŠK Slovan Bratislava ở Fortuna Liga. Sự nghiệp câu lạc bộ Đợt giao hữu trước mùa giải với Wigan Athletic khởi đầu thuận lợi cho Oršula, khi anh ghi bàn ra mắt, trước Stockport County. Anh ra mắt đội một ngày 25 tháng 9 năm 2012, ở trận đấu League Cup với West Ham United. Anh được thử việc ở NEC Nijmegen vào tháng 7 năm 2013 và thi đấu trận giao hữu với Quick 1888 (0–5). Ngày 24 tháng 7 năm 2013, anh gia nhập MSV Duisburg với bản hợp đồng 2 năm. Sự nghiệp quốc tế Oršula được triệu tập lần đầu tiên vào đội tuyển quốc gia thi đấu hai trận giao hữu không chính thức tổ chức ở Abu Dhabi, UAE, vào tháng 1 năm 2017, trước Uganda và Thụy Điển. Anh ra mắt trước Uganda, được thi đấu từ đầu đến phút thứ 85, bị thay cho Pavol Šafranko. Slovakia thất bại với tỉ số 1–3. Anh cũng thi đấu 30 phút cuối trong trận đấu trước Thụy Điển, và Slovakia thua 0–6, khi anh thay cho Dávid Guba. Liên kết ngoài Wigan Athletic Tham khảo Sinh năm 1993 Nhân vật còn sống Cầu thủ bóng đá Slovakia Cầu thủ đội tuyển bóng đá quốc gia Slovakia Tiền đạo bóng đá Cầu thủ bóng đá Wigan Athletic F.C. Cầu thủ bóng đá MSV Duisburg Cầu thủ bóng đá Spartak Myjava Cầu thủ bóng đá ŠK Slovan Bratislava Cầu thủ bóng đá 3. Liga Cầu thủ bóng đá nước ngoài ở Anh Cầu thủ bóng đá nước ngoài ở Đức Cầu thủ bóng đá nước ngoài ở Hà Lan
wiki
Quận Warren là một quận thuộc tiểu bang Indiana, Hoa Kỳ. Quận này được đặt tên theo. Theo điều tra dân số của Cục điều tra dân số Hoa Kỳ năm 2000, quận có dân số người. Quận lỵ đóng ở Williamsport. According to the 2000 census, the county was home to 8,419 people in 3,219 households; the 2010 population was 8,508. It is one of the most rural counties in the state, with the third-smallest population and the lowest population density at about . Quận có 4 thị trấn hợp nhất với tổng dân số khoảng 3.100 người, cũng như một số cộgn đồng nhỏ không hợp nhất khác. Quận được chia thành 12 township.. Phần lớn đất trong quận là đấtnông nghi ệp, đặc biệt là thảo nguyên mở trong phần phía bắc và tây, đất nông nghiệp của quận là một trong những sản xuất trong tiểu bang gần sông dọc theo biên giới phía đông nam, đất có nhiều đồi, thung lũng và suối nhánh và rất nhiều cây cối rậm rạp. Nông nghiệp, sản xuất, chính phủ, giáo dục và chăm sóc y tế cung cấp một phần đáng kể công ăn việc làm trong quận. Bốn con đường bộ bang Indiana chạy qua quận, ngoài ra hai tuyến xa lộ liên bang và một đường xe lửa lớn cũng chạy qua quận Địa lý Theo Cục điều tra dân số Hoa Kỳ, quận có diện tích km2, trong đó có km2 là diện tích mặt nước. Các xa lộ chính Quận giáp ranh Thông tin nhân khẩu Tham khảo Quận của Indiana
wiki
Đèn pha là một thiết bị chiếu sáng được dùng chủ yếu trên các phương tiện cơ giới như xe ôtô, xe máy v.v. Đèn pha tạo ra luồng sáng mạnh và tập trung, chiếu ngang mặt đường và có khả năng chiếu sáng khoảng 100m trở lên. Hầu hết đèn pha đều sử dụng bóng đèn sợi hoặc bóng đèn halogen, có công suất 25-35 W đối với xe máy và 55-60 W đối với xe ôtô. Đèn pha có thể được dùng kết hợp với đèn cốt (chiếu sáng gần) trong cùng một chóa đèn của xe cơ giới, hoặc lắp bổ sung để tạo ra khả năng chiếu sáng tối ưu. Đèn pha led ra đời Hiện nay khi công nghệ LED phát triển thì đèn pha led ra đời, kết hợp giữa chức năng, kiểu dáng giản đơn, tính thẩm mỹ đèn pha led chính là phạm vi toàn diện của ánh đèn chiếu rọi chiếu sáng cho kiến trúc ngoài trời. Sản phẩm chính hãng của hai thương hiệu nổi tiếng về chiếu sáng là Duhal, Philips, Rạng Đông. Được thiết kế để cung cấp những hiệu ứng ánh sáng tối ưu từ luồng sáng mạnh đến hiệu ứng điểm nhấn tinh tế hơn. Thiết kế khe chuẩn trực quang học độc đáo mang đến hiệu suất ánh sáng đồng nhất và đảm bảo sự phối trộn màu sắc tuyệt nhất. Các loại đèn pha thường được sử dụng là đèn pha led 100 w, đèn pha led 50 w cao nhất có thể nên tới 200 w, so với đèn pha thường thì đèn pha công nghệ LED tiết kiệm năng lượng hơn nhiều lần, trước kia người dùng thường sử dụng đèn Halogen nhưng hiện nay phần lớn các gia đình, hộ kinh doanh đang dần chuyển sang đèn công nghệ led Điểm nổi bật nữa là thiết kế theo phương pháp đúc khuôn đồng bộ với thân đèn khép kín đạt chuẩn IP65 (đảm bảo chống lại côn trùng, và bụi bẩn hoàn toàn; chống lại sự xâm nhập của nước vòi phun áp lục lớn ở tất cả mọi hướng) Tuổi thọ cao 20.000 tới 50,000 giờ sử dụng lâu dài và bền vững mà các loại đèn pha truyền thống không đáp ứng được, thông thường những loại đèn pha halogen hay sợi đốt tuổi thọ chỉ 1000 tới 4000 giờ do đó chi phí thay thế rất tốn kén, nhưng cái lợi là chi phí đầu tư ban đầu sẽ thấp hơn rất nhiều khi ta sử dụng đèn pha led Đặc điểm cấu tạo của đèn pha Thông thường đèn pha là những loại đèn có công suất lớn từ 30 W tới vài nghìn W, để phục vụ chủ yếu cho chiếu sáng ngoài trời. Nhưng hiện nay đèn pha led ra đời vì thế công suất sẽ được giảm xuống tầm vài chục tới vài trăm w. Nói đến đèn pha sử dụng ngoài trời thì thiết kế của nó sẽ rất bền, và khả năng chịu nước do đó phải đáp ứng tiêu chuẩn IP65. - Do công suất đèn lớn nên khi sử dụng sẽ tỏa ra nhiệt độ cao, do đó cần tản nhiệt của đèn cũng phải lớn và tiết diện rộng. Vì thế đèn thường làm bằng nhôm phía đui đèn được khía nhiều rảnh giúp giảm nhiệt nhanh như hình bên cạnh Ánh sáng đèn pha thường có 2 màu cơ bản là tráng lạnh 6500 K vàng ấm 3000 K một số hãng như Philips có mã 5000 K màu trung tính, đặc điểm là ánh sáng có nhiệt độ màu càng cao thì hiệu suất phát quang càng cao, vì thế với độ sáng có quang thông nhất định thì ta dùng nhiệt độ màu 3000 K cần công suất cao hơn Ứng dụng đèn pha LED Dùng cho chiếu sáng công nghiệp như nhà xưởng, bến bãi, nhà máy Dùng cho chiếu cho xe ôtô như đèn pha chiếu sáng, đèn gương, màn hình hiện thị, những dòng xe cao cấp thường được sử dụng cụm đèn LED giúp tăng tính thẩm mỹ Dùng cho y học, người ta dùng đèn led để cấy vào cơ thể, ánh sáng led để trẻ hóa da Dùng cho nông nghiệp, sử dụng ánh sáng led để thay thế ánh sáng tự nhiên Chú thích Liên kết ngoài Mercedes đưa đèn pha thông minh lên xe Maybach LED application in agricultural lighting can efficiently increase crop yields Exactly What LED Light Therapy Is And Why It's Good For Your Skin Purple LEDs help old factory turn out salad greens Công nghệ ô tô
wiki
nguyễn chu nhạc Văn học Nga, chiếc nôi vĩ đại và êm ái. Tôi có thói quen, hễ khi công việc bế tắc, hoặc khi tự thân thấy chan chán, là tôi lượn hiệu sách. Hệt như cánh phụ nữ ở cơ quan tôi, họ lấy lại niềm vui bằng cách lượn siêu thị mua vặt vãnh, hay sà vào các shop quần áo thời trang. Và cũng giống như các mặt hàng đầy tính vật chất kia, món ăn tinh thần-sách bây giờ tràn lan, ê hề, có cả loại đại hạ giá, thích cuốn nào thì nhặt mua, mà tiền túi cũng chẳng phải băn khoăn, cân nhắc như thời trước khốn khó. Chớ trêu thay, tuổi trẻ ham đọc, khát kiến thức thì không có sách mà đọc, đến lúc đứng tuổi, có điều kiện mua sách thì lòng không còn ham đọc, vả lại cũng không có thời gian. Lượn hiệu sách, lần nào cũng vậy, loanh quanh rồi lại mò đến khu vực bày sách văn học Nga. Hễ cứ sa vào khu vực ấy, tôi cũng bị mê dụ, khó tránh khỏi cám dỗ, nâng lên đặt xuống mãi rồi cũng mua một vài quyển, cho dù tôi đã từng đọc, từng mua quyển sách đó... Sao lại thế ? Tôi đang đi tìm lại tuổi thơ tôi ?!... Trong bộ sách Đi tìm thời gian đã mất ( Retrouvé le temp ) của Marcel Prouts , ở phần Cái tên xứ sở, tác giả đã tự sa vào mê cung của hồi ức, để rồi giăng bẫy bạn đọc và để họ tự cuốn theo không tài nào cưỡng nổi, quẫy tìm mãi mà chẳng thấy đường ra. Văn học Nga cũng luôn làm tôi mất phương hướng. Với tôi, văn học Nga không chỉ là văn thôi, mà còn là tình cảm và ký ức. Chẳng thế mà trong phần tự bạch của mình về văn chương thế giới kim cổ, văn học Nga đã chiếm một tỷ trọng không nhỏ. Về nhà văn : N. L.Tolstoi ( nhà văn xuất sắc nhất ), S.A. Exenin (nhà thơ xuất sắc nhất ) , A.P. Tsekhov ( nhà văn viết truyện ngắn &amp;amp; kịch xuất sắc nhất ) , I.S. Turgeniev ( nhà văn viết về tình yêu hay nhất ) , P.M. Dostoievski ( nhà văn viết về cái ác hay nhất ) , M. Gorki ( nhà văn viết cho thiếu nhi hay nhất ), K.G. Pautovsky ( nhà văn viết chân dung văn học xuất sắc nhất ), I.A. Bunin ( nhà văn viết truyện ngắn xuất sắc nhất ). Về tác phẩm văn học : Chiến tranh và hòa bình (N.L Tolstoi)- tiểu thuyết xuất sắc nhất ; Bút ký người đi săn ( I.S. Turgeniev )- tác phẩm du ký xuất sắc nhất ; Sông Đông êm đềm ( M.K. Solokhov )- tiểu thuyết hoành tráng nhất ; Taras Bulba ( N.V. Gogol )- tiểu thuyết bi tráng nhất ; Đất vỡ hoang ( M.K. Solokhov )- tiểu thuyết khôi hài nhất; Cánh buồm đỏ thắm (A. Grin )- tác phẩm cho thiếu nhi hay nhất ; Chuyện núi đồi và thảo nguyên ( T. Aimatov )- tác phẩm văn xuôi giàu chất thơ nhất ; Evgeni Onegin (A.S.Pushkin )- trường ca hay nhất v.v... Sơ sơ thế mà văn học Nga đã đầy ắp. Với tôi, giờ đây là sự đầy ắp trong ký ức. Chứ vào cái tuổi tôi đi học thì ... Ngày ấy, cuối những năm sáu mươi và đầu bảy mươi thế kỷ trước, sách truyện hiếm lắm, còn hơn xa xỉ phẩm. Sách giáo khoa cho học sinh còn truyền nhau mấy thế hệ trong nhà cùng học thì lấy đâu ra sách truyện. Tôi may mắn vì cha tôi vốn là mọt sách, ông lại giỏi hai ngoại ngữ là Hán ngữ và Pháp ngữ, nên đọc rất nhiều. Từ nhỏ, tôi thường được cha kể cho nghe nhiều chuyện. Chuyện Tàu thì có Thủy Hử, Tam Quốc diễn nghĩa, Tây Du ký, Phong thần diễn nghĩa... còn chuyện Tây thì những Truyện cổ An-đec-xen, truyện cổ Grim, truyện ngụ ngôn La Phông-ten... Song đấy mới là chuyện kể. Còn những tác phẩm văn học tôi tự đọc lấy thì lại là những tác phẩm văn học Nga-Xô viết. Tôi nhớ, những cuốn sách văn học đầu tiên tôi được đọc là: Thời thơ ấu, Những trường đại học của tôi, Kiếm sống ( M. Gorky ), Suối thép (A.Xêraphimôvits ), Những linh hồn chết ( N.V. Gogol ), Chiến tranh và hòa bình ( L. Tolstoi ), Người con gái viên đại uý ( A. Pushkin ), Người anh hùng của thời đại chúng ta ( M. Lermontov ), Chuyện chú bé đánh trống ( A.P. Gaidar ), Cánh buồm đỏ thắm ( A. Grin ), Con đường đau khổ ( A. Tolstoi ), Đội cận vệ thanh niên ( A. Fadeev ); rồi cuốn Trong chiến hào Xtalingrad , Những người chân đất và một số tác phẩm của các nhà văn Xô-viết mà giờ đây tôi không còn nhớ tên tác giả. Tôi còn nhớ rõ là hai cuốn Đội cận vệ thanh niên, Trong chiến hoà Xtalingrad được Nhà xuất bản Cầu Vồng ( Raduga ) hợp tác với ta in, nên sách rất đẹp với giấy trắng và bìa dày cứng. Còn về thơ, đó là những bài thơ trữ tình của Pushkin, Lermontov, Blok, Nhekraxov ... được các chàng sinh viên chép vào sổ tay. Ầy là vì, vùng quê tôi chỉ cách Hà Nội hơn hai chục cây số đường chim bay, nên những năm chống chiến tranh phá hoại bằng không quân của Mỹ, có đến mấy trường đại học từ Hà Nội sơ tán về. Sinh viên thì ở nhờ nhà dân, giảng đưòng thì dựng tạm tranh tre vách đất. Lẽ dĩ nhiên, thư viện của trường cũng phải chia nhỏ theo chân sinh viên. Đấy chính là nguồn sách đọc của tôi suốt thời nhỏ... Có hai lý do để cái kho sách của mấy trường đại học sơ tán về quê tôi ùn ùn chuyển đến nhà tôi và nhờ thế tôi được đọc. Là vì, bô tôi vốn là kiến trúc sư thời Tây, ông giỏi Hán tự và Pháp ngữ, khá thông thạo đông tây kim cổ, nên các chàng sinh viên từng tiếp xúc rất khoái trò chuyện sách vở với ông. Thứ nữa, quan trọng hơn, tôi có hai người chị gái tuổi mới lớn và hình thức cũng khá, các chàng sinh viên vo ve xung quanh tán tỉnh, rồi các chàng thi nhau mang sách truyện đến cho hai em đọc để mở mang nâng cao kiến thức. Vậy là cái thằng tôi được đọc ké, thực ra là người đọc chính. Phần lớn số sách truyện ấy là văn học Nga-Xô viết. Tôi đã miệt mài đọc những cuốn sách đó. Mê mẩn, chim đắm vào thiên nhiên, phong cảnh, xã hội Nga thời phong kiến Sa hoàng, rồi lại sục sôi cùng bầu không khí cách mạng tháng Mười Nga cùng sự khốc liệt bi tráng của chiến tranh thế giới thứ 2, khi nhân dân Liên Xô tiến hành cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại chống lại chủ nghĩa phát-xít. Với một tâm trạng như vậy, tôi đã biết thích mẫu nhân vật có chất anh hùng, kiểu như vị công tước Andray Ponkonsky ( Chiến tranh và hòa bình ), Olech Cosevoi và những thanh niên kôm-xô-môn ( Đội cận vệ thanh niên), chú bé đánh trống v.v... Lớn lên chút nữa, tôi có dịp mon men đến các tác phẩm khác như Anna Karenina ( L. Tolstoi ), Taras Bulba ( N. V Gogol ), Bút ký người đi săn, Cha và con, Mối tình đầu, Lũ xuân, Axia ( I. Turgeniev ), Sông Đông êm đềm, Đất vỡ hoang ( M. Solokhov ) , Người đàn bà có con chó nhỏ cùng vài ba truyện ngắn khác của A. Tsekhov... Và như vậy, tôi đã mong manh biết hương vị của tình yêu đôi lứa toát ra từ những nhân vật, những cuốn sách văn học Nga vốn luôn thấm đẫm tình người. Những tình cảm đó len lỏi trong tôi, ít nhiều dẫn dắt tôi đến với thứ tình cảm tự nhiên đầy hấp dẫn với tuổi mới lớn, tình yêu nam nữ, mối tình đầu... Đến lúc tôi học đại học, cũng là thời điểm Việt Nam đang lên đến đỉnh cao của quang vinh, ấy là kết thúc thắng lợi cuộc chiến tranh chống Mỹ Ngụy. Đây cũng là thời điểm cực thịnh của phe XHCN. Lưu học sinh Việt Nam ào ạt sang Liên Xô học tập, từ học nghề và bậc đại học đến bậc cao hơn là phó tiến sĩ, tiến sĩ đủ các chuyên ngành. Những người từng được đào tạo sớm ở Liên Xô đã về nước làm việc thì vào độ chín. Ấy cũng chính là lúc văn học Nga - Xô-viết được dịch ra tiếng Việt, được các nhà xuất bản ở ta thi nhau in. Tuy in trên giấy xấu, song người đọc có cái mà đọc. Những năm tháng này, qua hệ thống thư viện nhà trường, rồi dè sẻn tiền gia đình cho, tôi đã đọc không biết bao nhiêu tác phẩm văn học Nga - Xô-viết. Trong trí nhớ của tôi ngổn ngang những tác phẩm như : Xê-vat-trô-pôn ( L. Tolstoi), Những đóm lửa ( Korolenko ), Chuyện sông Đông , Số phận con người ( M. Solokhov ), Gia đình Golovdiov ( ), Đêm trước ( I. Turgeniev ), Paris sụp đổ ( I. Erenburg ), Tuyển truyện ngắn ( A. Tsekhov ), Tuyển truyện ngắn ( M Gorki ), Thép đã tôi thế đấy ( Ostrovski ), bộ ba tác phẩm chân dung văn học là Bông hồng vàng-Bình minh mưa-Một mình với mùa thu ( K. Pautovsky ), Cây phong non chùm khăn đỏ, Vình biệt Gun-sa -rư , Con chó khoang chạy bên bở biển, Đoạn đầu đài ( T. Aimatov ), Truyện một người chân chính, Những người Xô-viết chúng ta ( B. Polevoi ), Daghestan của tôi ( R.Gamzatov ), Bến bờ ( I. Bondarev ), Trên mảnh đất người đời (K.Ivanov) , Và nơi đây bình minh yên tĩnh ( Vaxiliev ), Bài ca núi Anpơ (V. Bưkov )... Rồi đó là hàng loạt những cái tên như : K. Feedin, A. Platonov, B. Zitkov, N. Dumbadze, F. Gladkov, K.Ximonov, V. Sucsin, Raxputin, A. Kron ...v.v... Dạo đó, những tác phẩm bị xem là có vấn đề về chính trị như các tác phẩm của I. Bunin, thơ và tiểu thuyết của B. Pasternak ( Bác sĩ Zivago ), của A. Soljenitsin; hoặc những tác phẩm được cho là khó hiểu hoặc lạ lẫm kiểu như Trái tim chó, Nghệ nhân và Margrita ( M. Bugakov ), hay như Lôlita ( Nabokov) không hề được dịch và xuất bản, mà chỉ nghe phong thanh rằng hay ho thế này xuất sắc thế kia chứ nào biết đầu cua tai nheo ra sao. Văn học Nga - Xô-viết đã chinh phục nhiều thế hệ người Việt Nam, trước tiên là bởi tình cảm với quê hương Cách mạng Tháng Mười, với đất nước của V.I.Lenin, sau nữa là vì chính sự xuất sắc của nền văn học đó.Vào thời ấy, hết thảy những ai yêu văn học, ở độ tuổi học trò rồi sống đời sống sinh viên, hoặc ra mặt trận, đều mang trong lòng tình cảm và hình bóng một vài nhân vật hay tác phẩm văn chương Nga - Xô-viết. Ngày ấy, những tác phẩm thắp lên bầu nhiệt huyết của thanh niên Việt Nam và trở thành cẩm nang gối đầu giường là những Thép đã tôi thế đấy, Đội cận vệ thanh niên, Trong chiến hào Stalingrad ; tuổi trẻ học đường chớm yêu đương thì truyền tay nhau Mối tình đầu của Turgeniev, Anna Karenina của L. Tolstoi, Bông hồng vàng của Paustovski, là Chuyện núi đồi và thảo nguyên của Aimatov, là thơ Pushkin và Lermontov .v.v... Tôi nhớ, văn học Nga - Xô-viết đã làm nên những hiện tương xã hội, những trào lưu nho nhỏ. Ví như, Thép đã thôi thế đấy, đã thôi thúc nhiều nam thanh niên viết đơn tình nguyện ra mặt trận ( thậm chí đã có người cắt tay lấy máu mình để viết đơn ) ; Bài thơ Đợi anh về của K. Ximonov qua bản dịch của nhà thơ Tố Hữu làm nhiều người xúc động, dám hy sinh mà không bi lụy ; Cuộc họa thơ tình tay đôi giữa Berxonov - Onga Bergon dậy lên trào lưu tình yêu tinh thần trong giới sinh viên ; Tiểu thuyết luận đề Thao thức của A. Kron đã cho thấy phần nào sự xơ cứng của xã hội và nhà nước Liên Xô với những giá trị ảo, đồng thời sớm cảnh báo về một sự rạn nứt khó bề cứu vãn, đã làm không ít trí thức ta phải suy ngẫm, kiểm chứng ... Sự thăng hoa của tâm trạng nhiều khi lại bắt nguồn từ sự thăng hoa của âm nhạc và văn học, và nó dẫn đến sự thăng hoa về sáng tạo. Không biết với những người khác thì thế nào, riêng với tôi , văn học Nga-Xôviết không những dẫn dắt tôi đến lòng yêu cuộc sống và tình yêu đôi lứa, hơn thế còn thắp lên trong tôi sự khát khao của sáng tạo, đưa tôi đến con đường sáng tác văn học. Nếu như văn học sử Trung Quốc đã mê hoặc tôi, kích thích lòng ham hiểu biết, khiến tôi bị lôi kéo để rồi sa đà vào mớ bòng bong rối rắm của các sự kiện và buồn vui theo sự thăng trầm của lịch sử, thì văn học Nga - Xô-viết lại khiến lòng tôi rạo rực đam mê, ham sống và mong muốn được sáng tạo, cống hiến. Tôi biết ghi nhật ký, bắt đầu viết những vần thơ, những dòng văn đầu tiên là nhờ thế !... Bây giờ văn chương đa sắc màu, đa diện... Đông hay Tây, cổ hay kim, thích hoặc không, đều vô nghĩa cả, khi mà internet luồn lách và xuyên phá hết thảy. Việc định giá trị thật - giả , hiện thực - huyền ảo cũng khó lắm thay. Người đọc có quyền, họ tự lựa chọn và biết tìm cách để đọc được những gì họ cần xem, muốn xem. Vậy thì, lựa chọn cái gì là việc của họ, công việc của người cầm bút là viết. Viết ra những gì mà mình tâm đắc, mình muốn bộc lộ, thể hiện... Với người viết, sống trong một bầu không khí như thế tưởng dễ lắm thay, song kỳ thực lại khó lắm thay.... Và giờ đây, sống trong một thế giới có HIV và ma túy, có bạo lực và khủng bố, có hạt nhân và virus máy tính ... thì ai có thể tránh được đây, và cũng chẳng thể dọn nhà sang một thế giới khác trong sạch hơn để sinh sống ? Chỉ còn cách chấp nhận và sống chung, với sự nỗ lực mang tính cá nhân nhiều hơn ?.... Ấy là lúc âm nhạc và văn chương lên tiếng. Đấy là dạng thức, là phương tiện, hơn thế là công cụ, để nâng đỡ và cứu rỗi tinh thần con người ta. Tôi đã từng yêu văn học Nga - Xô-viết với cả tấm tình. Tôi không hề hối tiếc, bởi với tôi, văn học Nga - Xô-viết luôn luôn là chiếc nôi vĩ đại và êm ái, bởi giờ đây, vẫn chính văn học Nga - Xô-viết nâng giấc tâm hồn tôi !... Tôi viết những dòng này vừa đúng vào dịp người ta kỷ niệm 90 cách mạng tháng Mười Nga thành công. Về mặt tinh thần để hướng đến một xã hội tương lai tốt đẹp hơn, tôi quả quyết rằng, giá trị của cuộc cách mạng ấy vẫn con nguyên giá trị ban đầu, tươi mới và sôi động như những gì nhà báo người Mỹ là John Reed đã viết trong thiên phóng sự nổi tiếng của mình- Mười ngày rung chuyển thế giới. Tôi đã hiểu thế nào là đặc sản Nga, bánh mỳ đen với muối và văn học, tôi đã hiểu thế nào là tâm hồn và tính cách Nga. Mặc dù, chưa một lần đặt chân đến nước Nga mà tôi lòng đã đầy ắp ký ức về thiên nhiên và con người Nga như đã sống những năm dài ở đó, chỉ là qua cuộc thám hiểm kỳ thú vào thế giới văn học Nga - Xô-viết mà thôi !... Mục lục Văn học Nga, chiếc nôi vĩ đại và êm ái. Văn học Nga, chiếc nôi vĩ đại và êm ái. nguyễn chu nhạcChào mừng các bạn đón đọc đầu sách từ dự án sách cho thiết bị di độngNguồn: hành: Nguyễn Kim Vỹ. Lời cuối:Cám ơn bạn đã theo dõi hết cuốn truyện.Nguồn: hành: Nguyễn Kim Vỹ. Nguồn: Tác giả / VNthuquan - Thư viện OnlineĐược bạn: Ct. Ly đưa lên vào ngày: 19 tháng 7 năm 2010
vanhoc
Tanizaki Jun'ichirō (谷崎 潤一郎, 24 tháng 7 năm 1886 - 30 tháng 7 năm 1965) là một nhà văn thời kỳ cận-hiện đại Nhật Bản, được đánh giá là tiểu thuyết gia nổi tiếng chỉ đứng sau Natsume Sōseki ở Nhật Bản.  Văn chương Tanizaki Jun'ichiro thường đi sâu vào lĩnh vực cấm kỵ. Đồng thời, ông cũng miêu tả một cách tế nhị sự năng động của cuộc sống gia đình trong bối cảnh những thay đổi nhanh chóng trong xã hội Nhật Bản thế kỷ 20. Thường thì những câu chuyện của ông được kể lại trong bối cảnh tìm kiếm bản sắc văn hoá, trong đó các khái niệm "văn minh phương Tây" và "truyền thống Nhật Bản" được đặt cạnh nhau. Ông là một trong sáu tác giả trong danh sách cuối cùng cho giải Nobel Văn học năm 1964, năm trước khi ông qua đời. Thời thơ ấu Tanizaki sinh ra trong một gia đình thương gia giàu có ở Nihonbashi, Tokyo, nơi chú ông là chủ sở hữu tòa soạn báo do ông nội của ông thành lập. Tanizaki sinh ra và lớn lên với một tuổi thơ em đềm mà sau này, ông đã miêu tả trong cuốn Yōshō jidai (Thời thơ ấu, 1956). Ngôi nhà thời thơ ấu của ông đã bị phá hủy trong trận động đất Meiji Tokyo năm 1894. Từ đó, tài chính của gia đình ông giảm đáng kể, khi lớn lên ông buộc phải đi ở để làm gia sư cho một gia đình khác. Mặc dù gặp khó khăn về kinh tế, nhưng ông vẫn theo học trường trung học đệ nhất cấp 1 ở Tokyo , nơi ông đã làm quen với Isamu Yoshii. Tanizaki đã tham dự Khoa Văn học Đại học Hoàng gia Tokyo từ năm 1908, nhưng bị buộc phải bỏ học năm 1911 do không có khả năng trả học phí. Sự nghiệp văn chương Tanizaki bắt đầu sự nghiệp văn chương từ rất sớm, vào năm 1909. Tác phẩm đầu tiên của ông là một vở kịch được xuất bản trong một tạp chí văn học mà ông đã giúp tìm ra. Tên của Tanizaki lần đầu tiên được biết đến rộng rãi với việc xuất bản truyện ngắn Shisei (Xăm mình) vào năm 1910. Trong câu chuyện, một nghệ sỹ xăm khắc một con nhện khổng lồ trên thân thể của một phụ nữ trẻ xinh đẹp. Sau đó, vẻ đẹp của người phụ nữ mang một sức mạnh kỳ diệu, hấp dẫn. Hình tượng người phụ nữ là một chủ đề được lặp lại trong nhiều tác phẩm đầu tiên của Tanizaki, bao gồm Kirin (Kỳ lân, 1910), Shonen (Những đứa trẻ, 1911), Himitsu (Bí mật, 1911) và Akuma (Ác ma, 1912). Các tác phẩm khác của Tanizaki được xuất bản trong giai đoạn Taishō bao gồm Shindo (1916) và Oni no men (1916), một phần là tự truyện. Tanizaki kết hôn với người vợ đầu tiên của mình, Chiyoko, năm 1915, và đứa con đầu lòng của ông, con gái, sinh năm 1916. Tuy nhiên, đó là một cuộc hôn nhân không hạnh phúc, và trong thời gian đó, ông khuyến khích mối quan hệ giữa Chiyoko và bạn của anh và nhà văn Haruo Satō. Sự căng thẳng tâm lý của tình huống này được phản ánh qua một số tác phẩm đầu tay của ông, bao gồm sân khấu Aisureba koso (Vì tôi yêu cô, 1921) và cuốn tiểu thuyết Kami hito no aida (Giữa người và thần, 1924). Mặc dù một số tác phẩm của Tanizaki dường như đã được lấy cảm hứng từ những người này và những người khác và các sự kiện trong cuộc đời của ông, nhưng tác phẩm của ông ít có tính tự truyện hơn nhiều so với hầu hết những người cùng thời ở Nhật Bản. Năm 1918, Tanizaki đi lưu diễn Hàn Quốc, Bắc Trung Quốc và Mãn Châu. Trong những năm đầu của mình, ông trở nên mê đắm với phương Tây và mọi thứ hiện đại. Năm 1922, ông chuyển từ Odawara, nơi ông đã sống từ năm 1919, đến Yokohama, một quốc gia có số người lưu vong lớn, sống một thời gian ngắn trong một ngôi nhà kiểu phương Tây và có lối sống bấp bênh. Triển vọng này được phản ánh trong một số bài viết đầu tiên của ông. Tanizaki đã có một sự nghiệp ngắn trong nền điện ảnh phim câm, làm việc như là một nhà văn kịch bản cho phòng thu phim Taikatsu. Ông là người ủng hộ Phong trào Phim nguyên chất và là người có công cụ đưa các chủ đề hiện đại vào bộ phim Nhật Bản. Ông đã viết kịch bản cho các bộ phim Amateur Club (1922) và A Serpent's Lust (1923) (dựa trên câu chuyện cùng tên của Ueda Akinari, phần nào là nguồn cảm hứng cho kiệt tác năm 1953 của Mizoguchi Kenji, Ugetsu monogatari (Vũ nguyệt vật ngữ). Một số người cho rằng quan hệ của Tanizaki với điện ảnh là rất quan trọng để hiểu được sự nghiệp chung của ông. Thời kỳ ở Kyoto Danh tiếng của Tanizaki đã bắt đầu được biết đến vào năm 1923, khi ông chuyển đến Kyoto sau trận động đất lớn ở Kanto, phá huỷ ngôi nhà của ông ở Yokohama (Tanizaki đã lên xe buýt ở Hakone và do đó tránh được thương tích). Sự mất mát các tòa nhà lịch sử và khu phố của Tokyo trong trận động đất đã gây ra sự thay đổi trong sự nhiệt tình của ông, khi ông chuyển hướng tình yêu trẻ trung của ông về sự hiện đại hóa phương Tây và hiện đại sang một mối quan tâm mới về văn hoá và thẩm mỹ Nhật Bản, đặc biệt là văn hoá khu vực Kansai thành phố Osaka, Kobe và Kyoto ). Tiểu thuyết đầu tiên của ông sau trận động đất, và cuốn tiểu thuyết thành công đầu tiên của ông, là Chijin no ai (Naomi, 1924-25), một cuộc khảo sát bi thảm về giai cấp, bản sắc văn hoá. Tanizaki đã thực hiện một chuyến đi đến Trung Quốc vào năm 1926, nơi ông gặp Guo Moruo, và sau đó ông đã duy trì sự tương ứng. Ông chuyển từ Kyoto đến Kobe năm 1928. Lấy cảm hứng từ phương ngữ Osaka, Tanizaki đã viết Manji (Chữ Vạn, 1928-1929), trong đó ông khám phá chủ nghĩa đồng tính, trong số các chủ đề khác. Tiếp sau đó là Tade kuu mushi cổ điển, mô tả sự tự khám phá dần dần của một người đàn ông Tokyo sống ở gần Osaka, liên quan đến hiện đại hóa phương Tây và truyền thống Nhật Bản. Yoshinokuzu ("Arrowroot", 1931) ám chỉ đến nhà hát Bunraku và kabuki và các hình thức truyền thống khác ngay cả khi nó thích ứng với một kỹ thuật thuật narrative-in-a-narrative của Châu Âu. Cuộc thử nghiệm của ông với các phong cách kể chuyện tiếp tục với Ashikari (Người cắt lau, 1932), Shunkinsho (Chân dung của Shunkin, 1933) và nhiều tác phẩm kết hợp thẩm mỹ truyền thống với những ám ảnh đặc biệt của Tanizaki. Sự quan tâm mới của ông đối với văn học cổ điển Nhật Bản đã lên tới đỉnh điểm trong bản dịch nhiều lần của ông sang tiếng Nhật hiện đại của cuốn sách cổ điển ("The Ary Lightfall" 1948), một đặc tính chi tiết của bốn cô con gái trong một gia đình thương gia giàu có ở Osaka, những người nhìn thấy cách sống của họ trôi đi trong những năm đầu của Thế chiến II. Các chị em sống một cuộc sống quốc tế với những người hàng xóm châu Âu và bạn bè, mà không phải chịu đựng các cuộc khủng hoảng nhận dạng văn hoá phổ biến với các nhân vật Tanizaki trước đó. Khi ông bắt đầu sắp xếp hàng loạt cuốn tiểu thuyết, các biên tập viên của Chūōkōron đã được cảnh báo rằng nó đã không góp phần vào tinh thần chiến tranh cần thiết và, lo sợ mất nguồn cung cấp giấy, cắt đứt sự tuần tự. Tanizaki di chuyển đến thị trấn nghỉ mát Atami, Shizuoka vào năm 1942, nhưng quay lại Kyoto vào năm 1946. Giai đoạn hậu chiến Sau Thế chiến II, Tanizaki lại nổi lên như một nhà văn giành được nhiều giải thưởng. Cho đến khi ông qua đời, ông được coi là tác giả đương đại vĩ đại nhất của Nhật Bản. Ông đã giành được giải thưởng Asahi danh giá năm 1949, được chính phủ Nhật Bản trao tặng vào năm 1949, và năm 1964 được bầu làm thành viên danh dự trong Học viện Mỹ và Viện Nghệ thuật và Thư ký, nhà văn Nhật Bản đầu tiên được vinh danh. Năm 1964, Tanizaki chuyển đến Yugawara, Kanagawa, phía tây nam Tokyo, nơi ông qua đời vì một cơn đau tim vào ngày 30 tháng 7 năm 1965, ngay sau khi chào mừng sinh nhật lần thứ 79 của mình. Mộ của ông là ở ngôi đền Hōnen-in ở Kyoto. Các tác phẩm Xem thêm Chữ Vạn - vòng xoáy của dục vọng cuồng si Zing  Viết trong Ánh sáng: Kịch bản im lặng và Phong trào Phim nguyên chất của Nhật Bản . Nhà xuất bản Đại học bang Wayne. ISBN 0-8143-2926-8 . Bienati, Luisa, và Bonaventura Ruperti, biên soạn. Người đàn ông lớn tuổi và truyền thống vĩ đại: Các bài tiểu luận về Tanizaki Jun'ichirō trong danh dự của Adriana Boscaro . Nhà xuất bản Đại học Michigan (2009). ISBN 978-1-929280-55-1 Boscaro, Adriana, và những người khác, eds. Tanizaki trong các ngôn ngữ phương Tây: Bản tóm tắt các bài dịch và nghiên cứu . Nhà xuất bản Đại học Michigan (1999). ISBN 0-939512-99-8 Boscaro, Adriana và Anthony Hood Chambers, biên soạn. Một bữa tiệc Tanizaki: Hội thảo quốc tế ở Venice . Nhà xuất bản Đại học Michigan (1994). ISBN 0-939512-90-4 Chambers, Anthony Hood. Cửa sổ bí mật: Thế giới lý tưởng trong tiểu thuyết của Tanizaki . Trung tâm Châu Á Đại học Harvard (1994). ISBN 0-674-79674-8 Chambers, Anthony Hood. Nhớ lại Tanizaki Jun'ichiro và Matsuko: Nhật ký nhật ký, Phỏng vấn và Thư, 1954-1989. Nhà xuất bản Đại học Michigan (2017). ISBN 978-0-472-07365-8 Gessel, Van C. Ba nhà tiểu thuyết hiện đại . Kodansha International (1994). ISBN 4-7700-1652-2 Ito, Ken Kenneth. Tầm nhìn của ham muốn: Thế giới hư cấu của Tanizaki . Nhà xuất bản Đại học Stanford (1991). ISBN 0-8047-1869-5 Jansen, Marius B. (2000). Làm Nhật Bản hiện đại. Cambridge: Nhà xuất bản Đại học Harvard . ISBN 9780674003347 ; OCLC 44090600 Keene, Donald . Bình minh về phía Tây . Nhà xuất bản Đại học Columbia (1998). ISBN 0-231-11435-4 . Lamarre, Thomas (2005). Bóng trên màn hình: Tanizaki Jun'ichirō về điện ảnh và thẩm mỹ "Oriental" . Trung tâm Nghiên cứu Nhật Bản, Đại học Michigan. ISBN 1-929280-32-7 . Long, Margherita. Sự hoài nghi này được gọi là Tình yêu: Đọc Tanizaki, Lý thuyết Feminist, và Freud. Nhà xuất bản Đại học Stanford (2009). ISBN 0804762333 Chú thích Nhà văn Nhật Bản Sinh năm 1886 Mất năm 1968 Người Nhật Nhà biên kịch phim
wiki
Trong thiên nhiên rộng lớn, có biết bao nhiêu loài cây, loài hoa, mỗi loại lại mang trong mình những vẻ đẹp và giá trị riêng. Mỗi cây cối lại có những tác dụng riêng, cây thì làm đẹp như hoa hồng, mai, đào…cây thì làm vị thuốc chữa bệnh như cây bỏng, cây nha đam… cây thì làm đồ dùng, làm gỗ như cây xà cừ,.. Và không thể không nhắc đến cây dừa là loại cây chứa tất cả những tác dụng đó. Dừa cũng đi vào thơ ca nhạc họa rất tự nhiên, dừa xuất hiện ở rất nhiều nơi trên mảnh đất quê hương. Trong chương trình Ngữ Văn lớp 9, ta bắt gặp đề bài thuyết minh về cây dừa. Để làm tốt bài này các bạn cần chú ý đi vào giới thiệu đặc điểm, cấu tạo, phân loại, công dụng và qua đó thấy được ý nghĩa của cây dừa với đời sống con người. Dưới đây là những bài viết mẫu hay nhất các bạn có thể tham khảo. Chúc các bạn thành công. Hình ảnh cây dừa đã đi vào thơ ca nhạc họa một cách rất tự nhiên. Dừa là hình ảnh rất gần gũi và hết sức quen thuộc thân thương và trìu mến, gắn liền với tuổi thơ của mỗi chúng ta. Nguồn gốc của loài thực vật này là chủ đề gây tranh cãi, trong đó một số học giả cho rằng nó có nguồn gốc ở khu vực Đông Nam Châu Á trong khi những người khác cho rằng nó có nguồn gốc ở miền Tây bắc Nam Mỹ. Đến nay dừa đã được trồng phổ biến và xuất hiện ở nhiều nơi trên đất nước. Trên thế giới, dừa thường phân bố ở vùng châu Á, Thái Bình Dương. Ở Việt Nam, dừa thường tập trung từ Quãng Ngãi đến Cà Mau nhưng nhiều nhất là ở Bình Định và Bến Tre “Khi yêu yêu lắm dừa ơi/ Cả trời cả đất cả người Bến Tre”. Dừa có rất nhiều loại như dừa xiêm, dừa bị, dừa nếp, dừa lửa, dừa dâu, dừa sáp. Nhưng nhìn chung các loại dừa đều cơ bản giống nhau và có những lợi ích riêng giúp ích cho cuộc sống con người. Hầu như loại dừa nào cũng có đặc điểm và cấu tạo như nhau. Thân dừa có hình trụ với những nốt vằn trên thân, cao khỏe, có màu nâu sậm, cao khoảng 20- 30 cm, đường kính rộng khoảng 45 cm. Đối với loại dừa dùng để làm cảnh thì thân thường là màu xanh có nhiều đốt với những tán lá xòe rộng như một cái ô khổng lồ. Lá dừa xanh, dài tán lá rộng có nhiều tàu lá. Khi già thì lá chuyển mình thành màu vàng rồi héo dần và rụng. Phải quan sát tỉ mỉ thì ta mới nhìn thấy những bông hoa trắng, nhỏ li ti kết thành từng chùm trông thật thích mắt. Cây ra hoa rồi kết thành trái. Quả dừa tròn, nằm trên những tàu lá, kết thành từng chùm như đàn lợn con nằm trên cao. Cây dừa có rất nhiều quả, quả của chúng kết thành buồng, mỗi cây có rất nhiều buồng và mỗi buồng dừa có nhiều quả, trung bình mỗi buồng từ 5 đến 10 trái dừa, có loại trên 20 trái. Quả dừa gồm hai phần là phần vỏ và phần nước ở bên trong được ngăn cách nhau bởi lớp cùi trắng. Để lấy nước của quả dừa thì đây là một công đoạn cũng rất khó cần loại bỏ lớp vỏ ngoài và lớp xơ dừa sau đó dùng đũa/que chọc vào mắt lớn nhất của quả rồi đặt ống hút vào. Người ta có thể lấy nước bằng cách chặt bỏ một phần vỏ ở phần đối diện với cuống dừa để phần vỏ cứng bên trong phơi ra vật chứa. Người ta tìm đế với dừa có rất nhiều những công dụng khác nhau. Mỗi bộ phận của dừa hầu như đều chứa đựng những lợi ích khác nhau. Chúng ta không chỉ biết công dụng của dừa dùng để ăn mà biết đến với rất nhiều công dụng khác. Thân dừa dùng để làm cột chống, hay lá dừa khi già héo và rụng thì người ta phơi khô dùng để đun và cháy rất bén. Bên cạnh đó, thân dừa có thể dùng làm đồ mỹ nghệ hoặc làm vật liệu cho một số công trình xây dựng. Rễ dừa có thể dùng làm thuốc nhuộm, thuốc sát trùng để súc miệng hay chữa trị bệnh lỵ và nó còn được dùng để đánh răng. Tán lá dừa rộng, xòe to nên có thể dùng để che nắng, che mưa. Xơ dừa dùng làm dây thừng, hoa dừa dùng để trang trí. Phần có tác dụng to lớn là nằm ở quả dừa. Nước dừa thơm ngon, béo ngậy có thể dùng để uống giúp đẹp da hay dùng để nấu cơm, thổi xôi thêm cùi dừa nạo mỏng thì ta sẽ được đĩa xôi ngon miệng, béo ngậy, giàu chất dinh dưỡng. Người ta còn biết dùng nước dừa đun lại để làm dầu dừa dưỡng da, dưỡng tóc. Cùi dừa dùng để kho thịt, thạch dừa hay dùng để làm kem dừa khi trời nóng nắng oi bức hay dùng là mứt vào mỗi dịp tết. Khi dùng xong bên trong, họ còn dùng gáo dừa để làm vật dụng trong gia đình hay dùng để nấu ăn… Cây dừa có rất nhiều tác dụng to lớn đối với cuộc sống của con người. Cây dừa đã từ lâu cũng trở thành biểu tượng của người dân Việt Nam bởi sự kiên cường bất khuất, dám đối mặt với mọi gian nan để vươn cao, vươn xa hơn. Nhắc đến Bến Tre là ta không thể không nhắc đến dừa- một loại cây quen thuộc với người dân Việt ta. Đi dọc dải đất miền Tây nắng gió ta nhất định sẽ bắt gặp những rặng dừa rủ bóng xanh mát. Cây dừa không chỉ làm đẹp cho cảnh sắc làng quê mà nó còn có nhiều công dụng hữu ích cho con người. Dừa là loại cây dễ trồng, nó có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau nhưng thích hợp nhất là đất pha cát và có khả năng chịu mặn tốt nên ở Việt Nam dừa được trồng nhiều nhất ở Đồng bằng sông Cửu Long. Dừa được chia ra làm nhiều loại trong đó có hai loại phổ biến phải kể đến là dừa xiêm và dừa khô. Các giống dừa xiêm sẽ cho ra nước để uống còn các giống dừa khô sẽ dùng để lấy tinh dầu dừa nguyên chất. Ngoài ra còn có một số giống dừa đặc biệt khác như dừa sọc, dừa sáp, dừa dứa. Mặc dù được chia ra nhiều giống khác biệt nhưng phần lớn cấu tạo của các cây dừa là giống nhau. Thân dừa mọc thẳng, không phân nhánh, cao tầm 20m đến 25m. Thân dừa là đặc điểm để đánh giá sự sinh trưởng của cây bởi thân dừa cao chỉ phát triển mạnh sau từ 4 đến 5 năm. Lá dừa xanh, dài, chia thành nhiều tàu rủ xuống giống như lá chuối nhưng chúng không liền một dải như chuối mà mỗi lá chia thành nhiều nhánh. Một cây dừa sẽ có khoảng 30 đến 35 tàu lá và vào thời kì trưởng thành mỗi tàu lá sẽ dài từ 5m-6m. Rễ dừa được sinh ra liên tục ở phần đáy gốc thân, không có rễ cọc. Rễ không có lông hút mà chỉ có rễ dinh dưỡng. Khi cây dừa 5 năm tuổi nó có 548 chiếc rễ và đến năm 13 tuổi chúng sẽ đạt số lượng lên tới 5200 rễ. Hoa dừa có màu trắng và nhỏ, thuộc loại đơn tính, hoa đực và hoa cái riêng lẻ vì vậy hoa dừa được thụ phấn chủ yếu nhờ gió và côn trùng. Quả dừa được sinh ra từ hoa. Quả dừa tròn quây quanh thân dừa kết thành từng buồng. Mỗi buồng gồm từ 5 đến 10 trái. Vỏ dừa cứng, độ cứng của cùi và độ ngọt của nước dừa bên trong sẽ phụ thuộc vào độ “già” của trái dừa. Khi thu hoạch dừa người ta phải trèo lên cây dừa để vặn, xoay, cắt cho trái dừa rơi xuống đất hoặc có thể đứng dưới đất dùng sào tre để cắt trái dừa rụng xuống. Cây dừa đã dốc hết sức lực của mình để phục vụ cho đời sống con người. Có thể nói chúng ta tận dụng được hết những bộ phận của dừa vì chúng vừa có giá trị kinh tế vừa có giá trị sử dụng. Thân dừa to khỏe được đục đẽo làm thành những chiếc xuồng giúp người dân miền Tây đi lại trong những ngày lũ lụt hay những ngày xuôi mái chèo qua rừng ngập mặn. Gỗ dừa còn dùng làm đồ mĩ nghệ tinh xảo. Lá dừa phơi khô có thể làm chất đốt trong gian bếp làng quê, làm mái che, đan làm giỏ đựng và ta cũng có thể dùng lá dừa sáng tạo ra chiếc chổi dừa độc đáo. Đến rễ dừa có thể tận dụng để làm thuốc nhuộm… Và phần giá trị nhất có lẽ là quả dừa. Nước dừa có vị thanh ngọt dùng để giải khát trong những ngày nắng nóng thì không gì sánh được. Cùi dừa dùng để kho thịt, làm mứt hay kẹo dừa- những món ăn quen thuộc với người dân Việt. Xơ dừa được tách ra và được bện thành những sợi dây thừng vững chắc, nó cũng là một nguyên liệu cần thiết để sản xuất than củi. Dừa còn là một phương pháp làm đẹp hữu hiệu với chị em phụ nữ. Dầu dừa có công dụng làm đẹp da, chống nứt nẻ và dưỡng tóc óng mượt. Người xưa còn ca ngợi dầu dừa bằng câu ca dao: Quả thật, cây dừa đã gắn bó với người dân Việt Nam từ bao đời nay. Dừa tỏa bóng mát làm dịu tâm hồn con người, dừa lại tạo giá trị kinh tế giúp con người kiếm thêm thu nhập. Cây dừa còn đi vào thơ ca, tạo nên một nét riêng giản dị đặc trưng của tâm hồn Việt. Vì thế dừa xứng đáng là một loài cây được yêu quý và trân trọng. Đi vào trong những vần thơ, trong lời ru câu hát, từ lâu, cây dừa đã trở thành một người bạn của người dân Việt Nam. Dừa đã gắn bó với quê hương, với những bờ cát trắng và nắng gió của tổ quốc từ ngàn đời nay với màu lá xanh tươi như thế. Không chỉ ở Việt Nam mà trên khắp các châu lục, dừa là một loài cây quen thuộc. Các nghiên cứu khoa học vẫn chưa tìm ra được câu trả lời chính xác cho nơi bắt đầu của dừa nhưng qua nhiều năm phát triển, dừa giờ đây trở nên rất phổ biến, đặc biệt là ở các vùng nhiệt đới như châu Á và vùng ven Thái Bình Dương. Ở Việt Nam, dừa thường tập trung ở các tỉnh miền Trung, nổi tiếng nhất là ở Bến Tre và Bình Định. Dừa là một loại thuộc họ cau. Thân dừa rất cao, một số cây có thể cao đến ba mươi mét. Dừa còn sở hữu một thân hình khỏe khoắn với khuôn hình trụ kiên cố, có những nốt vằn trên thân vết sẹo để lại sau khi những bẹ lá già và rụng xuống đất để lại. Dừa càng già thì màu thân càng bạc đi theo năm tháng. Đúng như nhà thơ đã miêu tả, cây dừa có tán rộng với những lá dài, xanh mướt và nhiều tàu. Thân hình cao lớn, tán lá xanh dày nên những hôm trời nắng, cây dừa đứng sừng sững như một chiếc ô khổng lồ, dang rộng những cánh lá xanh dài của mình đê che bớt đi cái chọi lọi, gay gắt của nắng, đem lại những bóng râm mát cho người dân nghỉ ngơi. Lá dừa có hình dạng như lông chim với một gân chính dài, cứng, từ gân đâm ra những lá đơn. Mỗi lần làn gió thổi qua là những lá đơn lẻ ấy lại va chạm vào nhau, tạo nên những âm thanh xào xạc rất vui tai. Ấy cũng là thú vui của những du khách đi biển, nằm dài trên bờ cát trắng dưới bóng mát của tán dừa, lắng tai nghe bản hòa tấu của tiếng sóng vỗ rì rầm và lá rì rào như đang hát. Có ai đã nghe đến hoa dừa chưa? Chắc ít người biết lắm, nếu như bạn không phải dân miền biển hay là một nhà thực vật học đam mê khám phá. Dừa cũng có hoa, nhưng trái với thân hình to khỏe, hoa dừa lại nhỏ, có màu trắng thanh khiết như hoa cau. Vì kích thước quá nhỏ, lại nằm ở trên cao nên ít khí người ta nói đến hoa dừa, nhưng đây cũng là một bộ phận không thể thiếu của cây. Từ những bông hoa nhỏ ấy, ta mới có những trái dưa thơm nức mùi hương. Quả dừa phát triển từ hoa, lớp vỏ bên ngoài màu xanh, cứng, nhẵn và có ba đường gờ lên rất rõ ràng. Vì thế mà quả dừa không tròn như quả nhãn, quả cam, không có hình bầu dục như xoài mà có một dạng rất riêng và đặc trưng. Dừa là quả hạch có xơ, vỏ dừa được cấu thành từ nhiều lớp xơ dừa chồng lên nhau, khá cứng nên người ta thường gọi là sọ dừa hoặc gáo dừa. Bên trong những lớp xơ đã hóa gỗ ấy là cùi dừa và nước dừa- nguyên liệu nấu ăn quen thuộc của người dân. Với dừa non thì cùi thường mỏng và mềm, nên thường được hái để lấy nước. Với những quả già, lớp ngoài chuyển thành màu nâu thì cùi dừa dày, chắc nên được sử dụng để lấy cùi. Để lấy dừa non thì cần phải hái nhưng với dừa già, ta chỉ cần đợi nó rụng xuống và thu hoạch là được. Trái dừa cũng được chia ra nhiều loại như dừa xiêm với trái nhỏ, nước rất ngọt; dừa bị với trái to; dừa lửa với vỏ màu vàng hồng như ánh lửa, … Dừa không chỉ đem lại bóng mát cho người dân vào những ngày hè nóng nực mà còn được mang nhiều giá trị sử dụng khác. Gần như tất cả các bộ phận trên cây dừa đều có thể sử dụng và làm nguyên liệu cho đời sống sinh hoạt. Nước dừa ngoài là một thức uống giải khát thì có thể sử dụng làm các món ăn như cá kho, nước chấm, … Cùi dừa vừa có thể ăn trực tiếp lại vừa có thể thêm vào các món như thịt kho dừa, các loại chè để tăng thêm hương vị. Là một người dân Việt Nam, không ai là không biết đến dừa Bến Tre, đặc biệt là kẹo dừa Bến Tre với sắc ngọt lịm và mùi thơm thanh thanh dễ chịu của hương dừa. Với sự sáng tạo thì người dân còn làm ra dầu dừa. Cho đến nay thì dầu dừa đã trỏ thành một sản phẩm có giá trị sử dụng rất cao, được biến đến như một loại mỹ phẩm thiên nhiên hữu hiệu cho các chị em. Sọ dừa thì có thể làm gáo nước, rễ dừa được sử dụng như một loại thuốc, thân dừa là một cây cầu chắc chắn, … Không chỉ hiện hữu trong đời sống thường nhật, dừa còn đi vào trong ca dao như một hình ảnh quen thuộc của làng quê Việt Nam:
vanhoc
Câu lạc bộ bóng đá Ngân hàng Đông Á là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam đã giải thể có trụ sở ở Thành phố Hồ Chí Minh. Đây là đội bóng kết thừa của đội Công an Thành phố Hồ Chí Minh, một trong ba đội bóng lớn giàu truyền thống trước đây của Thành phố Hồ Chí Minh cùng với Hải Quan và Cảng Sài Gòn. Lịch sử Câu lạc bộ thành lập năm 2002 với những nhân sự nòng cốt của đội Công an Thành phố chuyển sang thi đấu chuyên nghiệp dưới sự bảo trợ của Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á và dưới quyền điều hành của Công ty Cổ phần Thể thao Đông Á. Đội thi đấu mùa giải đầu tiên 2003 với suất thi đấu của đội Công an Thành phố để lại. Tuy nhiên, đội thi đấu kém và đến mùa giải 2004 thì phải xuống thi đấu ở Giải vô địch bóng đá hạng nhất Việt Nam. Tại mùa giải 2005, đội liên đới đến vụ bê bối hối lộ trọng tài. Vì vậy, đội bị mất quyền lên hạng chuyên nghiệp, huấn luyện viên trưởng Nguyễn Thành Vinh và giám đốc điều hành Vũ Tiến Thành bị bắt giam. Ngày 23 tháng 12 năm 2005, đội bóng được chuyển giao cho Đồng Tâm Long An và mang tên mới là Sơn Đồng Tâm Long An, tiếp tục thi đấu ở giải hạng Nhất 2006. Tuy nhiên, kết thúc mùa bóng 2006, đội bóng Sơn Đồng Tâm Long An được chuyển nhượng sang cho Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thể thao Hoàng Phát để làm nòng cốt thành lập Câu lạc bộ bóng đá Xi măng Vinakansai Ninh Bình. Tham khảo Câu lạc bộ bóng đá Việt Nam Câu lạc bộ bóng đá tại Thành phố Hồ Chí Minh Câu lạc bộ bóng đá Việt Nam đã giải thể
wiki
là một học viện nghiên cứu học thuật trong thời Chiến Quốc, cũng là trường đại học quốc lập đầu tiên tại Trung Quốc, nằm tại Doanh Khâu, thủ đô nước Tề (Lâm Truy, Truy Bác, Sơn Đông ngày nay). Tên gọi Tắc Hạ của học viện được lấy theo cửa thành phía tây của thành thị, cũng là nơi học viện ở gần, cửa Tắc, mà tên của cửa này được lấy theo tên của vị thần thu hoạch Hậu Tắc. Vào thời Tề Tuyên vương trị vì, ông cho mở rộng học viện, thu nhận thiên hạ danh sĩ, Nho gia, Đạo gia, Pháp gia, Danh gia, Binh gia, Nông gia, Âm Dương gia, v.v. tụ hội về đây, tự do dạy học, biện luận. Học viện được tổ chức theo hình thức công - tư, quốc gia chủ tri, tư nhân chủ trì, không câu nệ bè phái học thuật, khuynh hướng chính trị hay quốc tịch, tuổi tác. Thành lập Dựa theo các đoạn sử ký ghi lại trong Sử ký Tư Mã Thiên, người thành lập học viện thường được cho là Điền Tề Tuyên vương và vào khoảng năm 318 TCN. Tuy nhiên, Từ Càn đã ghi công thành lập học viện cho ông nội của Điền Tề Tuyên vương là Điền Tề Hoàn công, và các đoạn lịch sử được Tư Mã Thiên ghi lại phù hợp với việc Điền Tề Tuyên vương đã khôi phục lại học viện thay vì thành lập nó. Mặc dù học viện đã được đánh giá là "lần đầu tiên trong lịch sử, một nhà nước đóng vai trò là người bảo trợ cho học viện trong niềm tin rõ ràng đây là chức năng đúng đắn của nhà nước", vẫn có những người khác cho rằng học thuyết chính trị của Hoàng Lão Đạo và uy tín được dự án tạo ra chỉ đơn thuần là để củng cố tính hợp pháp của gia tộc họ Điền sau khi Điền Tề Thái công lật đổ triều đại của họ Khương và lưu đày gia tộc này. Tầm quan trọng Các học giả bao gồm những người nổi tiếng nhất đương thời đã không quản ngại đường xa để đến học viện này: các nhà triết học Đạo gia Điền Biền, Thận Đáo, Bành Mạnh, và có thể cả Trang Tử; Trâu Diễn, người sáng lập trường phái Âm Dương gia; nhà triết học Mặc gia Tống Hình; và các nhà triết học Nho gia Mạnh Tử, Tuân Tử và Thuần Vu Khôn. Sử ký Tư Mã Thiên miêu tả thịnh cảnh lúc đó: "Tuyên vương yêu thích văn học nhân sĩ, các học giả như Trâu Diễn, Thuần Vu Khôn, Điền Biền, Tiếp Dư, Thận Đáo, Hoàn Uyên tổng cộng 76 người, đều phong làm Thượng đại phu, không cho dị nghị. Lúc này học sĩ Tắc Hạ phục thịnh, nhiều tới mấy trăm, ngàn người..." Những cảnh nổi tiếng trong Mạnh Tử đối đáp với Điền Tề Tuyên vương diễn ra vào thời điểm nhà triết học ở học viện. Tắc Hạ học cung cũng là trung tâm ban đầu của Hoàng Lão Đạo và được tham gia vào biên soạn Nội nghiệp trong Quản Tử, đây là văn bản cổ nhất từng được phát hiện liên quan tới "luyện khí" và thiền định. Một số người lập luận rằng đây có thể chính là nơi biên tập, tạo ra phiên bản Đạo đức kinh hiện tại. Học viện nổi tiếng không chỉ bởi việc cung cấp nơi ở và tiền lương, mà còn là danh dự được Điền Tề Tuyên vương ban tặng: trưởng học viện được giữ danh hiệu "Thượng đại phu" và các nhà lãnh đạo khác của học viện được gọi là "Tiên sinh"; vinh dự của những danh hiệu này tương tự như các chức quan Thượng đại phu của triều đình chứ không phải như sĩ phu bình thường, đồng thời họ cũng được miễn sưu dịch. Di sản Tắc Hạ học cung phát triển mạnh cho đến thời Điền Tề Mẫn vương. Vào năm 284 TCN, học viện bị nước Yên trục xuất khỏi Doanh Khâu. Tuy nhiên, Tư Mã Thiên tin tưởng vào ảnh hưởng tích cực của học viện bằng việc nêu ví dụ về việc thành lập của các học viện khác, đặc biệt là của Chiến Quốc tứ công tử: Mạnh Thường quân tại Tề; Bình Nguyên quân tại Triệu; Xuân Thân quân tại Sở; Tín Lăng quân tại Ngụy. Tại nước Tần, tể tướng Lã Bất Vi đã hỗ trợ hàng ngàn học giả trong khoảng thời gian từ 250 đến 238 TCN. Tham khảo Liên kết ngoài Unraveling Early Daoist Oral Traditions in Guan Zi's "Purifying the Heart-Mind (Bai Xin)," "Art of the Heart-Mind (Xin Shu)," and "Internal Cultivation (Nei Ye)]", Dan G. Reid Giáo dục Trung Quốc Tư tưởng Trung Quốc
wiki
David Bellos (sinh năm 1945) là một dịch giả và người viết tiểu sử sinh ra tại Anh. Bellos dạy văn học Pháp và văn học so sánh tại Đại học Princeton, Hoa Kỳ. Ông cũng là giám đốc Chương trình Dịch thuật và Giao tiếp Liên văn hóa (Program in Translation and Intercultural Communication)của Princeton. Các đề tài nghiên cứu của Bellos chủ yếu xoay quanh Balzac và Georges Perec. Bellos đã cho xuất bản một bản dịch đạt giải được chuyển ngữ từ cuốn tiểu thuyết nổi tiếng nhất của Perec, Life A User's Manual, năm 1987. Ông đã từng đạt giải nhất Giải thưởng Man Booker quốc tế (tiếng Anh: Man Booker International Prize)về dịch thuật năm 2005 với bản dịch các tác phẩm của tác giả người Albania Ismail Kadare, mặc dù không biết tiếng Albania; các bản dịch của ông được thực hiện từ các bản dịch tiếng Pháp đã hoàn thiện trước đó. Bellos đã viết một số tiểu sử văn học đạt giải và một cuốn sách về nghiên cứu dịch thuật, Is That a Fish in Your Ear? Translation and The Meaning of Everything (2011). Ông xuất hiện trong The Magnificent Tati, một bộ phim tài liệu về nhà làm phim Jacques Tati. Các tác phẩm đã xuất bản Bản dịch Georges Perec: Life A User's Manual, 1987 (French-American Foundation's translation prize); phiên bản mới, 2008 Georges Perec: W, or the Memory of Childhood, 1988 Georges Perec: Things: A Story of the Sixties, 1990 Georges Perec: 53 Days, 1992 Ismail Kadare: The Pyramid, 1995 Ismail Kadare:The File on H, 1996 Georges Ifrah: A Universal History of Numbers, 2000 Ismail Kadare: Spring Flowers, Spring Frost, 2001 Fred Vargas: Have Mercy On Us All, 2003 Fred Vargas: Seeking Whom He May Devour, 2004 Ismail Kadare: The Successor, 2005 Ismail Kadare: Agamemnon's Daughter, 2006 Ismail Kadare: The Siege, 2008 Hélène Berr: Journal, 2008 Georges Perec: Thoughts of Sorts, 2009 Romain Gary: Hocus Bogus, 2010 Georges Perec: The Art and Craft of Approaching Your Head of Department to Submit a Request for a Raise, 2011 Georges Simenon: Pietr the Latvian, 2013 Daniel Anselme: On Leave, 2014 Ismail Kadare: Twilight of the Eastern Gods, 2014 Georges Perec: Portrait of a Man, 2014 (UK), 2015 (USA) Georges Perec: I Remember, 2014 (USA) (cùng với Philip Terry) Paul Fournel, Dear Reader, 2014 (UK) Tiểu sử Georges Perec. A Life in Words, 1993. (Prix Goncourt de la biographie). phiên bản tiếng Pháp, 1994. Phiên bản tiếng Nhật, 2014. phiên bản tiếng Do Thái, 2015. Jacques Tati. His Life and Art, 1999. Phiên bản tiếng Pháp, 2002 Romain Gary. A Tall Story, Harvill Secker, Tháng 11 năm 2010 Các cuốn sách khác Balzac Criticism in France, 1850–1900. The Making of a Reputation. Oxford, 1976 La Cousine Bette. A Critical Guide. London, 1981 Old Goriot (Landmarks of World Literature). Cambridge, 1987.Is That a Fish in Your Ear? Translation and the Meaning of Everything. London and New York, 2011. Sách bìa thường, 2012.Bản dịch tiếng Pháp của Daniel Loayza với tên gọi , Flammarion, 2012. Bản dịch tiếng Tây Ban Nha của Vicente Campos, với tên gọi . Ariel, 2012. Bản dịch tiếng Đức của Silvia Morawetz với tên gọi , Eichborn, 2013 Tham khảo Liên kết ngoài "I, Translator" by David Bellos, The New York Times (ngày 20 tháng 3 năm 2010) Review of Georges Perec: A Life in Words by Alice Kaplan Review by Michael Hoffmann of Is That a Fish in Your Ear?, The Guardian (ngày 22 tháng 9 năm 2011) 15 tháng 3 năm 2013 "Babbling Barbarians: How Translators Keep Us Civilized: A conversation with David Bellos" Ideas Roadshow'', 2013 Người đoạt giải Goncourt Sinh năm 1945 Nhân vật còn sống Người viết tiểu sử Vương quốc Liên hiệp Anh
wiki
Trong khoa học máy tính, độ phức tạp tính toán hoặc đơn giản là độ phức tạp của thuật toán là lượng tài nguyên cần thiết để chạy nó. Tập trung đặc biệt được đưa ra cho các yêu cầu thời gian và bộ nhớ. Vì lượng tài nguyên cần thiết để chạy thuật toán thường thay đổi theo kích thước của đầu vào, độ phức tạp thường được biểu thị dưới dạng hàm , trong đó là kích thước của đầu vào và là độ phức tạp trong trường hợp xấu nhất (mức tối đa của lượng tài nguyên cần thiết cho tất cả các đầu vào có kích thước ) hoặc độ phức tạp của trường hợp trung bình (trung bình của lượng tài nguyên trên tất cả các đầu vào có kích thước ). Độ phức tạp thời gian thường được biểu thị bằng số lượng các thao tác cơ bản cần thiết trên một đầu vào có kích thước , trong đó các hoạt động cơ bản được giả định là mất một lượng thời gian không đổi trên một máy tính nhất định và chỉ thay đổi bởi một yếu tố không đổi khi chạy trên một máy tính khác. Độ phức tạp không gian thường được biểu thị bằng lượng bộ nhớ theo yêu cầu của thuật toán trên đầu vào có kích thước . Nghiên cứu về độ phức tạp của các thuật toán được đưa ra rõ ràng được gọi là phân tích thuật toán, trong khi nghiên cứu về độ phức tạp của các vấn đề được gọi là lý thuyết độ phức tạp tính toán. Rõ ràng, cả hai lĩnh vực đều có liên quan chặt chẽ với nhau, vì độ phức tạp của thuật toán luôn bị giới hạn trên về độ phức tạp của vấn đề được giải quyết bằng thuật toán này. Tham khảo Lý thuyết độ phức tạp tính toán Phân tích thuật toán
wiki
Xuân Quan là một xã thuộc huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên, Việt Nam. Địa lý Xã Xuân Quan nằm ở phía tây bắc huyện Văn Giang, có vị trí địa lý: Phía đông giáp xã Cửu Cao và xã Phụng Công Phía tây và phía bắc giáp xã Bát Tràng, xã Kim Lan, và xã Văn Đức thuộc huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội Phía nam giáp xã Văn Đức thuộc huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội và xã Phụng Công. Xã Xuân Quan có diện tích 5,31 km², dân số năm 2019 là 15.813 người, mật độ dân số đạt 2.975 người/km². Xã có cống Xuân Quan là nơi điều tiết nước phục vụ cho tưới tiêu nông nghiệp ở một phần các tỉnh như: Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương và thành phố Hà Nội. Hành chính Xã Xuân Quan được chia thành 10 thôn: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10. Lịch sử Trước đây, Xuân Quan là một xã thuộc huyện Châu Giang cũ. Ngày 24 tháng 7 năm 1999, Chính phủ ban hành Nghị định 60/1999/NĐ-CP về việc chia huyện Châu Giang thành 2 huyện Khoái Châu và Văn Giang. Xã Xuân Quan trực thuộc huyện Văn Giang. Ngày 6 tháng 12 năm 2019, Hội đồng Nhân dân tỉnh Hưng Yên ban hành Nghị quyết 246/NQ-HĐND về việc: Sáp nhập thôn 6 vào thôn 5 Sáp nhập thôn 11 và thôn 12 thành thôn 10 Đổi tên thôn 7 thành thôn 6 Đổi tên thôn 8 thành thôn 7 Đổi tên thôn 9 thành thôn 8 Đổi tên thôn 10 thành thôn 9. Kinh tế Trước đây Xuân Quan có thế mạnh về nghề làm gốm. Nghề làm gốm, nghề phụ các lò gốm, làm thuê ở các lò gốm cùng với trồng rau màu, dưa cải là chính. Sau này nghề gốm ít việc số hộ làm giảm dần chỉ còn vài chục hộ thì nghề trồng hoa, cây cảnh, rau sạch lại phát triển mạnh. Nghề trồng hoa tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn về chiều sâu, diện tích cũng được mở rộng thêm với các loại hoa cao cấp, cây cảnh, cây thế, bonsai, cây phục vụ chơi tết. Diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp hơn khi một phần diện tích đất của xã phục vụ quá trình đô thị hóa xây khu đô thị. Tuy nhiên một số hộ vẫn mở mang diện tích trồng hoa, cây cảnh, rau sạch... bằng hình thức đi thuê đất ruộng ở các địa phương khác để bám nghề cho khá nhiều lợi nhuận và làm giàu cho người dân ở xã. Bộ mặt nông thôn khởi sắc từ những năm cuối thập niên 2000 một số xóm trong xã đã mang dáng dấp của một khu phố. Ngày nay có thêm khu đô thị Ecopark bộ mặt xã Xuân Quan càng thêm hiện đại, sạch, xanh. Văn hóa Di tích Xã Xuân Quan là nơi Triệu Đà cho xây điện Long Hưng. Triệu Đà tức Triệu Vũ Đế khi mất được người dân ở đây phong thánh và lập đình thờ cùng với Thành hoàng. Đây là di tích cấp quốc gia đã được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận. Giao thông Các tuyến, hệ thống giao thông quan trọng ở xã Xuân Quan: Tỉnh lộ 195: từ cống Xuân Quan đi tới đê Long Biên, cầu Long Biên Tỉnh lộ 378: đường đê từ cống Xuân Quan đi các xã, huyện của tỉnh Hưng Yên giáp đê sông Hồng và sông Luộc Tỉnh lộ 379: nối đường 1A mới tức vành đai 3 (tại xã Đông Dư, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội) với quốc lộ 39 (tại xã Dân Tiến, huyện Khoái Châu). Hệ thống xe buýt: tuyến 47B. Chú thích Tham khảo
wiki
là vị Thiên hoàng thứ 118 của Nhật Bản, theo Danh sách Thiên hoàng truyền thống. Ông cai trị từ ngày 23 tháng 5 năm 1771 đến khi mất ngày 16 tháng 12 năm 1779. Ông được kế vị bởi người anh họ thứ hai, Thiên hoàng Kōkaku. Thuỵ hiệu của vị Thiên hoàng thế kỉ XVIII này được đặt theo thuỵ hiệu của cha ông là Thiên hoàng Momozono và go- (後, hậu), và dịch theo nghĩa đen là "người sau;" và vì thế, ông có thể được gọi là "Hậu Đào Viên Thiên hoàng". Trong tiếng Nhật, từ "go" cũng mang nghĩa "người thứ hai", và trong một số sách cũ, vị Thiên hoàng này cũng được biết đến với cái tên "Đào Viên đệ nhị," hay "Đào Viên II". Tiểu sử Ông có tên thật là Hidehito (英仁; Anh Nhân) hoặc Hanahito. Ông là con trưởng của Thiên hoàng Momozono. Theo truyền thống, ông sống trong Hoàng tộc ở cung điện Heian. Thân vương Hidehito lấy Công nương Konoe Koreko và đã hạ sinh 4 người con; trong đó 2 người con trai đã chết khi chưa ra đời và một con gái đã chết lúc 10 tháng tuổi. Một người con của ông còn sống là Công chúa Yoshiko, về sau bà này lấy Thiên hoàng Kōkaku; một người con nuôi là Hoàng tử Morohito (sau là Thiên hoàng Kōkaku). Năm 1768, Thân vương Hidehito được phong làm Thái tử kế vị. Lên ngôi Thiên hoàng Ngày 9 tháng 1 năm 1771, Thiên hoàng Go-Sakuramachi thoái vị để người cháu (gọi bà bằng cô mẫu) là Thân vương Hidehito lên ngôi, hiệu là Thiên hoàng Go-Momozono. Triều đại Go-Momozono đánh dấu một loạt các thảm họa về hỏa hoạn, bão tố và dịch bệnh tại nước Nhật: Tháng 2/1772, đại hỏa hoạn ở Edo. Báo cáo không chính thức mô tả một vùng nhiều tro và xỉ lan rộng (dài gần năm dặm và rộng 15 dặm (24 km)), đã phá hủy 178 ngôi đền, miếu, 127 lâu đài của các daimyo, 878 khu dân cư không chính thức, 8705 ngôi nhà của hatamoto và 628 khối nhà ở thương gia. Ước tính hơn 6.000 người thương vong. Ngay sau đó, chính quyền Mạc phủ lập ngay kế hoạch phục hồi và tái thiết Edo. Tháng 8/1772, đã có hai cơn bão (ngày 2/8, 17/8) tràn vào vùng đồng bằng Kanto. Các trận bão đã phá hoại mùa màng và nhà cửa, gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Riêng trận bão thứ hai tràn vào Kanto (17/8/1772) đã phá hủy 4.000 nóc nhà ở nơi đây. Năm 1775, dịch bệnh lan rộng khắp cả nước làm nhiều người chết; riêng tại Edo là 190.000 người chết vì dịch bệnh. Cùng trong năm này, nhà vật lý và thực vật học người Thụy Điển là Carl Peter Thunberg đến làm việc cho VOC tại Nagasaki. Tại đây, ông bắt đầu khảo sát mô tả đầu tiên chi tiết, của hệ thực vật và động vật của quần đảo Nhật Bản. Năm 1778, Kyoto bị lụt lớn. Tai Kagoshima, đảo núi lửa Sakurajima bất ngờ phun tràn làm 16.000 người chết. Ngày 16/12/1779, Thiên hoàng Go-Momozono mất. Năm sau, người con nuôi của ông lên ngôi, hiệu là Thiên hoàng Kōkaku. Tham khảo Ponsonby-Fane, Richard Arthur Brabazon. (1959). The Imperial House of Japan. Kyoto: Ponsonby Memorial Society. OCLC 194887 Screech, Timon. (2006). Secret Memoirs of the Shoguns: Isaac Titsingh and Japan, 1779-1822. London: RoutledgeCurzon. 10-ISBN 0-7007-1720-X; 13-ISBN 978-0-7007-1720-0; OCLC 57754289 Titsingh, Isaac. (1834). Nihon Odai Ichiran; ou, Annales des empereurs du Japon. Paris: Royal Asiatic Society, Oriental Translation Fund of Great Britain and Ireland. OCLC 5850691 Xem thêm Thiên hoàng Danh sách Thiên hoàng Sùng bái hoàng gia Modern system of ranked Shinto Shrines Tham khảo Hậu Đào Viên Hậu Đào Viên, Nhật hoàng Hậu Đào Viên, Nhật hoàng
wiki
Adobe Shockwave Player (trước đây là Macromedia Shockwave Player, cũng được biết đến là Shockwave for Director) là một plug-in phần mềm miễn phí đã ngừng hoạt động để xem các trò chơi video và đa phương tiện được tạo trên nền tảng Adobe Shockwave trong các trang web. Nội dung được phát triển với Adobe Director và xuất bản trên Internet. Nội dung đó có thể được xem trong trình duyệt web trên bất kỳ máy tính nào có cài đặt Shockwave Player. Shockwave Player được Macromedia phát triển lần đầu và phát hành vào năm 1995, sau đó Adobe đã mua lại Shockwave Player vào năm 2005. Vào tháng 2 năm 2019, Adobe đã thông báo rằng Adobe Shockwave, bao gồm cả Shockwave Player sẽ ngừng hoạt động có hiệu lực vào ngày 9 tháng 4 năm 2019. Tham khảo Xem thêm Adobe Shockwave Tập đoàn Adobe Macromedia Liên kết ngoài Adobe Shockwave Player Adobe.com/Technote Adobe.com/Technote using The Wayback Machine - What's the difference between Shockwave and Flash? (dated 2004) How Stuff Works - The Difference Between Flash and Shockwave Phần mềm năm 1995 Sản phẩm và dịch vụ ngừng hoạt động vào năm 2019 Phần mềm Adobe Định dạng tập tin hình ảnh Phần mềm Macromedia Phần mềm đa phương tiện Windows Web Phần mềm phát triển trò chơi máy tính
wiki
Heteroconchia là một phân loại phân thứ lớp của trai nước mặn, động vật thân mềm hai mảnh vỏ ở biển, thuộc phân lớp Autobranchia. Phân thứ lớp này bao gồm các loài trai ăn được, sò huyết và ngao. Mô tả Các bộ và họ Cây sau đây là thông tin của chúng đã được cập nhật với thông tin mới nhất từ Cơ sở dữ liệu sinh vật biển: Phân thứ lớp: Heteroconchia Họ chưa được phân loại: †Lipanellidae Subterclass: Archiheterodonta Bộ: †Actinodontida Liên họ: †Amnigenioidea Họ: †Amnigeniidae Họ: †Montanariidae Họ: †Zadimerodiidae Liên họ: †Anodontopsoidea Họ: †Actinodontidae Họ: †Anodontopsidae Họ: †Baidiostracidae Họ: †Cycloconchidae Họ: †Intihuarellidae Họ: †Redoniidae Liên họ: †Nyassoidea Họ: †Nyassidae Liên họ: †Oriocrassatelloidea Họ: †Crassatellopsidae Họ: †Oriocrassatellidae Liên họ: †Palaeomuteloidea Họ: †Palaeomutelidae Bộ: Carditida Họ chưa được phân loại: †Archaeocardiidae Họ chưa được phân loại: †Eodonidae Liên họ: Carditoidea Họ: †Cardiniidae Họ: Carditidae Họ: Condylocardiidae Liên họ: Crassatelloidea Họ: †Aenigmoconchidae Họ: Astartidae Họ: Crassatellidae Họ: †Myophoricardiidae Subterclass: Euheterodonta Chưa được phân loại: Euheterodonta Liên họ: †Babinkoidea Liên họ: †Orthonotoidea Liên bộ: Anomalodesmata Liên họ: Clavagelloidea Họ: Clavagellidae Họ: Penicillidae Liên họ: Cuspidarioidea Họ: Cuspidariidae Họ: Halonymphidae Họ: Protocuspidariidae Họ: Spheniopsidae Liên họ: Myochamoidea Họ: Cleidothaeridae Họ: Myochamidae Liên họ: Pandoroidea Họ: Lyonsiidae Họ: Pandoridae Liên họ: Pholadomyoidea Họ: †Arenigomyidae Họ: †Margaritariidae Họ: Parilimyidae Họ: Pholadomyidae Họ: †Ucumariidae Liên họ: Poromyoidea Họ: Cetoconchidae Họ: Poromyidae Liên họ: Thracioidea Họ: †Burmesiidae Họ: Clistoconchidae Họ: Laternulidae Họ: Periplomatidae Họ: Thraciidae Liên họ: Verticordioidea Họ: Euciroidae Họ: Lyonsiellidae Họ: Verticordiidae Liên bộ: Imparidentia Chưa được phân loại: Imparidentia Họ chưa được được phân loại: †Palaeocarditidae Liên họ: Cyamioidea Họ: Cyamiidae Họ: Galatheavalvidae Họ: Sportellidae Liên họ: Gaimardioidea Họ: Gaimardiidae Liên họ: †Grammysioidea Họ: †Grammysiidae Họ: †Sanguinolitidae Liên họ: †Kalenteroidea Họ: †Kalenteridae Bộ: Adapedonta Liên họ: †Edmondioidea Họ: †Edmondiidae Họ: †Pachydomidae Liên họ: Hiatelloidea Họ: Hiatellidae Liên họ: Solenoidea Họ: Pharidae Họ: Solenidae Bộ: Cardiida Liên họ: Cardioidea Họ: Cardiidae Họ: †Pterocardiidae Liên họ: Tellinoidea Họ: Donacidae Họ: †Icanotiidae Họ: Psammobiidae Họ: †Quenstedtiidae Họ: Semelidae Họ: Solecurtidae Họ: †Sowerbyidae Họ: †Tancrediidae Họ: Tellinidae Họ: †Unicardiopsidae Bộ: Galeommatida Liên họ: Galeommatoidea Họ: Basterotiidae Họ: Galeommatidae Họ: Lasaeidae Bộ: Gastrochaenida Liên họ: Gastrochaenoidea Họ: Gastrochaenidae Bộ: †Hippuritida (rudists) Phân bộ: †Hippuritidina Liên họ: †Caprinoidea Họ: †Antillocaprinidae Họ: †Caprinidae Họ: †Caprinuloideidae Họ: †Ichthyosarcolitidae Liên họ: †Radiolitoidea Họ: †Caprinulidae Họ: †Caprotinidae Họ: †Diceratidae Họ: †Hippuritidae Họ: †Monopleuridae Họ: †Plagioptychidae Họ: †Polyconitidae Họ: †Radiolitidae Họ: †Trechmannellidae Phân bộ: †Requieniidina Liên họ: †Requienioidea Họ: †Epidiceratidae Họ: †Requieniidae Bộ: Lucinida Liên họ: Lucinoidea Họ: Lucinidae Họ: †Mactromyidae Họ: †Paracyclidae Liên họ: Thyasiroidea Họ: Thyasiridae Bộ: †Megalodontida Liên họ: †Mecynodontoidea Họ: †Beichuaniidae Họ: †Congeriomorphidae Họ: †Mecynodontidae Họ: †Plethocardiidae Họ: †Prosocoelidae Liên họ: †Megalodontoidea Họ: †Ceratomyopsidae Họ: †Dicerocardiidae Họ: †Megalodontidae Họ: †Pachyrismatidae Họ: †Wallowaconchidae Bộ: †Modiomorphida Liên họ: †Modiomorphoidea Họ: †Cypricardiniidae Họ: †Hippopodiumidae Họ: †Modiomorphidae Họ: †Palaeopharidae Họ: †Tusayanidae Bộ: Myida Liên họ: Dreissenoidea Họ: Dreissenidae Liên họ: Myoidea Họ: Corbulidae Họ: Myidae Họ: †Pleurodesmatidae Họ: †Raetomyidae Liên họ: Pholadoidea Họ: Pholadidae Họ: Teredinidae (shipworms) Họ: Xylophagaidae Liên họ: †Pleuromyoidea Họ: †Ceratomyidae Họ: †Pleuromyidae Họ: †Vacunellidae Bộ: Sphaeriida Liên họ: Sphaerioidea Họ: †Neomiodontidae Họ: Sphaeriidae Bộ: Venerida Liên họ: †Anthracosioidea Họ: †Anthracosiidae Họ: †Ferganoconchida Họ: †Shaanxiconchidae Liên họ: Arcticoidea Họ: Arcticidae Họ: †Pollicidae Họ: Trapezidae Họ: †Veniellidae Liên họ: Chamoidea Họ: Chamidae Liên họ: Cyrenoidea Họ: Cyrenidae Họ: Cyrenoididae Họ: Glauconomidae Liên họ: Glossoidea Họ: Glossidae Họ: Kelliellidae Họ: †Lutetiidae Họ: Vesicomyidae Liên họ: Hemidonacoidea Họ: Hemidonacidae Liên họ: Mactroidea Họ: Anatinellidae Họ: Cardiliidae Họ: Mactridae Họ: Mesodesmatidae Liên họ: †Palaeanodontoidea Họ: †Palaeanodontidae Liên họ: †Prilukielloidea Họ: †Prilukiellidae Họ: †Senderzoniellidae Liên họ: Ungulinoidea Họ: Ungulinidae Liên họ: Veneroidea Họ: †Isocyprinidae Họ: Neoleptonidae Họ: Veneridae Ghi chú: Họ †Lyrodesmatidae được Bieler, Carter & Coan (2010) phân loại là Heterodonta không chắc chắn nhưng từ đó đã được xếp vào Palaeoheterodonta. Họ †Redoniidae được Bieler, Carter & Coan (2010) phân loại là Heterodonta không chắc chắn nhưng sau đó đã được phân loại cụ thể hơn là Anodontopsoidea. Họ †Lipanellidae được Bieler, Carter & Coan (2010) phân loại là Heteroconchia không chắc chắn (một đề xuất phân thứ lớp của phân lớp Autobranchia hai mảnh vỏ được đề xuất) nhưng kể từ đó đã được phân loại là Heterodonta không chắc chắn. Chú thích
wiki
Hãy tả con gà trống nhà em Hướng dẫn Hè năm ngoái, bố mẹ cho em về quê thăm ông bà ngoại. Bà em nuôi một đàn gà có tới tám con, trong đó, có một chú gà trống rất đẹp. Chú gà này đã thay chiếc đồng hồ, báo cho mọi người thức dậy. Chú gà trống này đã da dáng một chú gà rất đẹp. Chú có vóc dáng cao to, oai vệ như một chàng võ sĩ. Chú có bộ lông nhiều màu rực rỡ. Nổi bật nhất là chiếc mào đỏ chót trông như đóa hoa râm bụt. Lúc nào cũng nghênh nghênh, trông chú ta oai vệ lắm. Đôi mắt chú như hai hạt đậu đen, tròn, sáng và tinh nhanh lắm. mắt chú cứ đưa đi đưa lại như có nước. Mỏ chú màu vàng, nhọn cứng, hơi khoằm, dùng để kiếm ăn và tự vệ. Đôi cánh cứng cáp như hai mảnh vỏ trai to, úp vào thân. Hai chân vàng óng, bới đất tìm giun rất tài. Mỗi chân chú có một cái cựa dài nhọn hoắt, chìa ra để tự vệ. Cặp giò chắc nịch, trông rất thích mắt. Chùm lông đuôi vổng cao như cầu vồng bảy sắc, cong và dài làm tăng thêm vẻ đẹp cho chàng võ sĩ. Chú gà trống này thật đẹp mã! Ai đi qua cũng phải ngắm nhìn và trầm trồ khen ngợi chú. Mỗi sáng, chú vắt vẻo trên bờ tường gáy vang bài ca muôn thuở: ” ò… ó … o… ” Tiếng gáy của chú làm mọi người thức giấc. Người lớn sửa soạn đi làm, trẻ em chuẩn bị đi học. Trong sinh hoạt cả đàn, chú luôn bao dung độ lượng. Khi em vãi thóc cho ăn, chú không tranh giành với những chú gà khác, có miếng mồi ngon chú thường để giành cho mấy cô gà mái mơ hay cặp kè bên chú.
vanhoc
Theo báo “The Washington Post”, ngày 10-10-2006, Tổng thống Mỹ G.Bu-sơ ký sắc lệnh phê chuẩn “Chính sách vũ trụ quốc gia” – văn kiện đầu tiên xác định các nguyên tắc cơ bản của Mỹ trong khai thác khoảng không vũ trụ và đặt dấu chấm hết đối với việc nghiên cứu soạn thảo các điều luật quốc tế nhằm kiểm soát quá trình chạy đua vũ trang trong vũ trụ. Văn kiện này xác định rõ quyền của Mỹ ngăn chặn “các quốc gia không thân thiện” tiếp cận khoảng không vũ trụ. Theo Oa-sinh-tơn, quyền tự do hành động của Mỹ trong vũ trụ cũng quan trọng như quyền tự do đi lại trên không và trên biển. Bình luận về sắc lệnh của Tổng thống Mỹ G.Bu-sơ, ông Phơre-đơ-rích Giôn (Frederick Jones), đại diện của Hội đồng an ninh quốc gia Mỹ tuyên bố rằng, văn kiện này phản ánh một thực tế là vũ trụ đã trở thành một trong những yếu tố quan trọng nhất trong hệ thống bảo đảm an ninh kinh tế và an ninh quốc gia của Hoa Kỳ. Để thực hiện “Chính sách vũ trụ quốc gia”, Mỹ đưa ra “Chiến lược vũ trụ quân sự”, trong đó xác định 6 nhiệm vụ chủ yếu của Mỹ trong vũ trụ. Một là, liên tục kiểm soát khoảng không vũ trụ và kiểm soát tình hình toàn cầu bằng các phương tiện vũ trụ của Mỹ. Hai là, chủ động bảo đảm cho Mỹ quyền tự do tiếp cận khoảng không vũ trụ để tiến hành các hoạt động quân sự và các hoạt động khác trong vũ trụ, từ vũ trụ và thông qua vũ trụ. Nhiệm vụ này bao gồm ngăn chặn bất kỳ một nỗ lực nào của các đối phương tiềm tàng có ý định gây khó khăn cho Mỹ tiếp cận khoảng không vũ trụ. Ba là, bảo vệ và phòng thủ cho các phương tiện và hệ thống vũ trụ của Mỹ chống lại bất kỳ hành động nào từ phía các phương tiện vũ trụ và các phương tiện khác của đối phương. Bốn là, hệ thống phòng chống tên lửa chiến lược và các công binh chủng khác Mỹ cần phải được bảo đảm bằng các phương tiện phòng thủ vũ trụ. Năm là, triển khai và sử dụng trong chiến đấu các phương tiện vũ trụ phòng thủ và tiến công phi hạt nhân trong vũ trụ và từ vũ trụ; triển khai và sử dụng các phương tiện của hệ thống vũ trụ để chỉ huy và quản lý nhà nước và hoạt động quân sự thời bình cũng như thời chiến. Sáu là, ngăn chặn các đối phương tiềm tàng tiếp cận vào khoảng không vũ trụ nhằm mục đích quân sự, không để cho họ triển khai các phương tiện tiến công trong vũ trụ và sử dụng các phương tiện đó trong vũ trụ và từ vũ trụ để chống lại Mỹ. Nói chung, chiến lược vũ trụ – quân sự của Mỹ trong Chiến lược an ninh quốc gia nhằm mục đích thực hiện một cách có hiệu quả nhất các nguyên tắc của chính sách hạt nhân cũng như chính sách kiềm chế phi hạt nhân trong các cuộc chiến tranh quy mô toàn cầu, khu vực và cục bộ.
vanhoc
Sungods in Exile (tạm dịch: Các vị thần Mặt Trời lưu vong) là cuốn sách của David Gamon được xuất bản năm 1978 dưới bút danh David Agamon, xuất phát từ những ghi chép của Karyl Robin-Evans mà Agamon cho biết là vị giáo sư giảng dạy tại Đại học Oxford. Cuốn sách kể về chuyến thám hiểm tới Tây Tạng năm 1947 mà nhà khoa học này đã đến thăm dãy núi Bayan Har. Robin-Evans tuyên bố rằng bộ tộc Dropa có nguồn gốc ngoài Trái Đất và rơi xuống Trái Đất từ thời xa xưa. Cuốn sách giới thiệu những bức ảnh về bộ tộc này kèm theo đĩa đá Dropa được cho là ẩn chứa thông điệp từ người ngoài hành tinh. Mặc dù giới nghiên cứu không thể xác định được vị trí của Karyl Robin-Evans, nhưng đĩa đá Dropa xuất hiện thường xuyên trong tiểu văn hóa UFO và tác giả Hartwig Hausdorf đã phổ biến câu chuyện này trong cuốn sách năm 1998 của ông có nhan đề The Chinese Roswell (Roswell của Trung Quốc). Những biến thể sau này của câu chuyện đã bổ sung thêm một vị giáo sư hư cấu tên gọi Tsum Um Nui của Học viện Nghiên cứu Cổ đại Bắc Kinh không kém phần hư cấu được cho là người đã giải mã thành công ngôn ngữ ghi trên đĩa đá này. Năm 1995, tác giả người Anh David Gamon từng thừa nhận trên tờ Fortean Times rằng ông đã viết Sungods in Exile thành ra trò lừa bịp dưới bút danh Agamon, lấy cảm hứng từ sự nổi tiếng của Erich von Däniken và những cuốn sách của vị này chuyên viết về nhà du hành vũ trụ cổ. Nguồn tài liệu cho câu chuyện được lấy từ một bài viết tạp chí thập niên 1960 trên tờ Russian Digest, và cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng viết bằng tiếng Pháp của Daniel Piret năm 1973 có nhan đề Les disques de Biem-Kara, (Những chiếc đĩa của Biem-Kara). Chú thích Tham khảo Liên kết ngoài Thông tin sơ lược về Sungods in Exile Sách năm 1978 Trò lừa bịp báo chí Trò lừa bịp năm 1978 Tài liệu liên quan đến UFO
wiki
Rafiatou Karimou (2 tháng 5 năm 1946 – 4 tháng 1 năm 2018) là một chính trị gia và giáo viên chuyên nghiệp người Benin. Karimou là người phụ nữ đầu tiên được bổ nhiệm vào vị trí bộ trưởng ở nước bà. Tiểu sử Rafiatou Karimou sinh năm 1946 tại Sakété, phía nam Benin ngày nay, sau đó là Thuộc địa của Dahomey. bà bắt đầu sự nghiệp khi còn trẻ trong Liên minh học sinh và sinh viên Dahomey (UGEED) trước khi tham gia chính trị. Năm 1975, bà là người phụ nữ đầu tiên được bổ nhiệm làm quận trưởng ở Bénin và năm 1989, bà trở thành bộ trưởng phụ nữ đầu tiên ở nước mình sau khi được Tổng thống Mathieu Kérékou bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Y tế. Bà giữ vị trí này cho đến năm 1990. Bà được bổ nhiệm làm bộ trưởng một lần nữa từ năm 2003 đến 2006, lần này là người đứng đầu danh mục đầu tư của Bộ trưởng Bộ Giáo dục Tiểu học và Trung học. Bà lần đầu tiên được bầu vào Quốc hội Bénin năm 1999, và trở lại quốc hội năm 2003 đại diện cho Phong trào phát triển và tiến bộ của đảng chính trị châu Phi. Sau đó, bà đã từ chức khỏi đảng sau khi trở thành một bộ trưởng với lý do thiếu minh bạch trong việc điều hành đất nước. Karimou là một trong hai người bị thương trong một vụ tai nạn trên đường cao tốc Bassila vào ngày 14 tháng 12 năm 2008 khi chiếc xe mà họ đang lái bị mất lái sau một vụ nổ lốp. Năm người đã thiệt mạng trong vụ tai nạn, trong đó có cựu đại sứ Canada và bộ trưởng chính phủ Véronique Ahoyo. Trong suốt sự nghiệp chính trị của mình, Rafiatou Karimou là người ủng hộ phụ nữ tham gia chính trị. Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 3 năm 2017, bà đã thách thức phụ nữ vượt ra ngoài vai trò nội trợ. Bà mất vào ngày 4 tháng 1 năm 2018 tại Paris, ở tuổi 71. Tham khảo Sinh năm 1946 Mất năm 2018
wiki
Gao là một thành phố của Mali và là thủ phủ vùng Gao. Thành phố nằm bên sông Niger, cách Timbuktu về phía đông-đông nam. Tính đến năm 2009, dân số commune đô thị là 86.633 người. Trong suốt lịch sử, Gao đã là một điểm đến và dừng chân trên tuyến đường giao thương Liên Sahara. Vào thế kỷ IX, những cây viết người Ả Rập đã mô tả Gao là một đô thị quan trọng trong khu vực và đến cuối thế kỷ XX, lãnh đạo địa phương đã cải giáo sang Hồi giáo. Đến thế XIII, Gao sáp nhập vào Đế quốc Mali, đến thế kỷ XV thì lấy lại độc lập, nhưng sau cuộc xâm lược của Sonni Ali (trị vì 1464–1492) nó trở thành thủ đô Đế quốc Songhai. Đế quốc Songhai sụp đổ năm 1591 do những cuộc càn quét của Maroc; Timbuktu đóng vai trò thủ đô mới. Đến lúc nhà thám hiểm Heinrich Barth đặt chân đến đây năm 1854, Gao đã sụt xuống thành một ngôi làng xơ xác với 300 túp lều. Ngày 31 tháng 3 năm 2012, Gao bị chiếm giữ bởi lực lượng Phong trào Dân tộc Giải phóng Azaward (MNLA) và phiến quân Ansar Dine. Sau khi chiếm thêm Kidal và Timbuktu, ngày 6 tháng 4, MNLA tuyên bố toàn vùng độc lập khỏi Mali với tên gọi Azawad và chọn Gao làm thủ đô. MNLA mất quyền kiểm soát vào tay dân quân Hồi giáo trong trận Gao ngày 26-27 tháng 6 năm 2012. Ngày 26 tháng 1 năm 2013, thành phố được quân lực Pháp và Mali tái chiếm trong Opération Serval. Tham khảo Khu dân cư ở Mali Tây Phi thuộc Pháp
wiki
Nói đến dải đất Việt Nam hình chữ S là nói đến miền quê với bao khung cảnh thiên nhiên thơ mộng, đẹp lại bình dị mang những vẻ đẹp mang những nét đẹp văn hóa đặc trưng của Việt Nam. Những khách du lịch nước ngoài đến Việt Nam bởi truyền thống văn hóa tín ngưỡng cùng với lịch sử hào hùng ngàn năm tại mỗi danh lam thắng cảnh. Một danh lam thắng cảnh ở Việt Nam đều gắn liền với một Lịch Sử Truyền Thuyết hào hùng điều đó đã tạo nên sự tò mò thích thú cho khách du lịch nước ngoài đến Việt Nam. Đền Trần là một trong những danh lam thắng cảnh lớn ở Việt Nam thu hút một lượng lớn khách du lịch tới đây mỗi năm. Đền Trần mang vẻ đẹp truyền thống cổ điển với những kiến trúc thời Trần. Ngôi đền được xây dựng năm 1695. Là thái miếu cũ của nhà Trần bị quân Minh phá hủy nay được phục dựng lại để thờ các vị vua nhà Trần cùng các quan lại có công phò tá nhà Trần. Đền Trần trở thành nét đẹp văn hóa tín ngưỡng và niềm tự hào của người dân thành Nam với bề dày lịch sử nơi đây. Trong chương trình Ngữ văn lớp 9 ta sẽ bắt gặp bài văn TM về danh lam thắng cảnh Việt Nam. Dưới đây là bài văn thuyết minh về danh lam thắng cảnh ở Đền Trần. Khi làm bài các bạn cần thuyết minh về vị trí địa lý, cấu trúc chung của đền Trần và thuyết minh về từng công trình kiến trúc chính của nơi đây và giới thiệu ý nghĩa lịch sử nên văn của nơi đây. Đền Trần là di tích lịch sử danh lam thắng cảnh là niềm tự hào của nhân dân Thành Nam. Đền Trần thuộc phường Lộc Vượng-TP Nam Định. Nơi đây được Bộ văn hóa xếp hạng di tích lịch sử quốc gia năm 1962. Năm 2012, Đền Trần được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt. Đền Trần gồm 3 ngôi đền: Đền Thiên Trường, Cổ Trạch, Trung Hoa. Đền Thiên Trường nằm chính giữa khu di tích (đền thượng) nay là nơi thờ tự bài vị mười bốn vua Trần, thủy tổ (Trần Cảnh) là vương hậu vương phi chiều Trần. Phía bên tay phải là đền Cố Trạch Phú nơi thờ cung Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn (đền hạ) cùng với gia khuyến, dãy nhà dải vũ bên trái là đền Trung Hoa thờ mười bốn vị vua Trần. Cả ba ngôi đền đều có ba ý nghĩa khác nhau đều nằm khép kín xung quanh một cổng ngũ ngôn, chính giữa cổng có bức đại tự ghi Trần Miếu. Vì thế đền Trần là tên gọi chung cho ba di tích này. Phía trước đền có một hồ nước, xung quanh lát gạch làm đường đi, có ba cầu rứa phía trước, mỗi cầu rứa đặt một đôi rồng đá. Kiến trúc của đền Thiên Trường trước kia có ba gian gỗ lim thấp lợp tranh ngói trong đều có đôi voi trầu. Những năm 1907-1908 đền được tu bổ sửa sang hồ nước trước cửa đền. Hằng năm tai đây diễn ra nhiều các hoạt động lễ hội với nhiều hình thức văn hóa dân gian đặc sắc mang ý nghĩa giáo dục uống nước nhớ nguồn. Phía trong đền có ban thờ bài vị hằng năm tại đây phát ra nghi lễ đền Trần với sự tham gia của các bậc cao nguyên làng Tức Mạc, có đại diện của chính quyền trung ương đến địa phương bên trái bên phải dan tả hữu vương quốc thái sư Trần Quang Khải. Phía sau đền Thiên Trường là tòa hậu cung, gian chính giữa là thờ bài vị tổ tiên nhà Trần, bên phải là thờ vương phi, bên trái là thờ vương hậu. Đền Cổ Trạch là nơi thờ tiết chế Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn với gia quyến với các tướng sĩ thân thích của ông. Đền này được xây dựng sau đền Thiên Trường, quy mô kiến trúc đền mang phong cách thời Nguyễn với bộ khung làm bằng gỗ lim. Đền gồm ba tòa: tiền đường, thiên hương tứ trụ tiếp đến là tựu cung. Tiền cung có hai tòa là đệ nhị năm dan và đệ nhị ba dan được làm theo kiểu chữ nhị. Đền Trung Hòa hay gọi là cung Trung Hòa là nơi nghỉ của những vị hoàng đế đương thời về yết kiến vua cha. Trung tâm của đền Trung Hòa là đền Trùng Quang nơi nghỉ của các Thái Thượng Hoàng, do giặc xâm lược tàn phá hai cung. Năm 2000 Nam Định đã xây dựng đền Trung Hòa ngay cạnh đền vua Trần. Đền Trần là nơi thờ tự các vị vua Trần. Ngày rằm, dịp lễ tết, đền Trần là nơi tấp nập người dân đến thắp hương lễ bái dâng hương. Bên cạnh đó còn là nơi tổ chức các lễ hội trọng đại:khai ấn vào đêm ngày 14 rạng sáng ngày 15 tháng riêng âm lịch. Lễ hội truyền thống được tổ chức tháng tám âm lịch hằng năm để tưởng nhớ đức thánh Trần vị vua anh hùng của dân tộc. Đền Trần còn là nơi tham quan du lịch gắn với đời sống lịch sử dân Thành Nam. Về dự lễ hội đền Trần mỗi chúng ta đều đến với tấm lòng thành kính biết ơn các vị hoàng đế, đức thánh Trần Hưng Đạo và các tướng lĩnh những người có công xây dựng đất nước. Chúng ta phải học tập các truyền thống tốt đẹp của cha ông chúng ta. Đền Trần là nơi mang nét đẹp tín ngưỡng của vùng đất Thành Nam. Bởi những giá trị văn hóa đó của nơi đây nên chúng ta cần giữ gìn và bảo vệ khu di tích lịch sử danh lam thắng cảnh đền Trần. Đến với thành phố Huế mộng mơ, ta lại được ngắm nhìn nhìn cảnh sắc tuyệt mĩ mà tạo hóa đã ưu ái ban tặng cho mảnh đất này. Trong đó, chùa Thiên Mụ được mệnh danh là “đệ nhất cố tự” của nơi kinh xưa này. Chùa Thiên Mụ được xây dựng năm Tân Sửu (1601), đời chúa Tiên Nguyễn Hoàng – vị chúa Nguyễn đầu tiên ở Đàng Trong. Tọa lạc trên đồi Hà Khê thuộc tả ngạn sông Hương, cách trung tâm thành phố Huế khoảng 5km về phía Tây, chùa Thiên Mụ là một điểm đến tâm linh nổi tiếng của xứ Huế. Sau này, chùa cũng đã được trùng tu, cải tạo nhiều lần dưới các triều vua nhà Nguyễn. Ngày 11-12-1993 Chùa Thiên Mụ được công nhận là một trong quần thể di tích Cố đô Huế được công nhận là di sản văn hoá thế giới. Đây là một trong những ngôi chùa cổ kính nhất đất Thừa Thiên- Huế (và cũng là của nước ta) là chùa Thiên Mụ. Hoàng đế Thiệu Trị (1841-1847) xếp chùa Thiên Mụ đứng thứ 14 trong số 20 cảnh đẹp kinh thành Huế thuở xưa. Trước mặt chùa là khúc quanh rất hữu tình của dòng Hương Giang. Khuôn viên chùa được chia thành hai khu vực, khu vực trước cửa Nghi Môn gồm các công trình kiến trúc như: bến thuyền đúc bê tông có 24 bậc tam cấp lên xuống, cổng tam quan là bốn trụ biểu xây xát đường cái, từ cổng tam quan bước lên 15 bậc tam cấp là đình Hương Nguyện, sau đình Hương Nguyện là tháp Phước Duyên xây bằng gạch vồ bảy tầng cao vời vợi, hai bên đình có hai lầu bia hình tứ giác, lui về phía trong có hai lầu hình lục giác một lầu để bia và một lầu để chuông. Tất cả tạo nên một vẻ đẹp rất riêng của Thiên Mụ, là một địa điểm không thể bỏ qua với mỗi du khách khi tới Huế. Vãn cảnh chùa, du khách như đang đi vào không gian của trăm năm, thanh tịnh và thơ mộng. Khách bước qua khỏi cổng chùa đã thấy lòng lắng lại, tĩnh tâm, bỏ lại đằng sau những phiền muộn, lo âu để sống thật bình thản và an nhiên…Trong phạm vi chùa Thiên Mụ đâu đâu cũng toát lên một chút thơ, một chút mộng của xứ Huế. Mỗi công trình, kiến trúc dù được xây dựng dưới triều đại nào cũng đều thể hiện sự tín ngưỡng, trang trọng và hài hòa với những công trình trước đó. Kiến trúc hòa quyện với thiên nhiên như những cung bậc của thi ca. Từ bốn thế kỷ nay, chùa Thiên Mụ với tiếng chuông sớm chiều ngân nga, vang vọng, khói hương ngào ngạt tỏa ra giữa thanh không vắng lặng, đã hấp dẫn và say đắm biết bao lòng người xứ Huế và du khách bốn phương. Những cảnh đẹp tuyệt vời trong bình minh, hoàng hôn hay những đêm trăng thanh, gió mát đã tượng trưng cho vẻ đẹp hiền hòa, thơ mộng của xứ Huế. Tiếng chuông chùa đã đi vào câu ca dao, điệu hò, để lại trong lòng người Huế và bạn bè gần xa thiết tha với Huế. Điện Đại Hùng là ngôi chính điện trong chùa, kiến trúc kiểu Trùng thiền điệp ốc. Đền được phục chế năm 1959, các cột kèo, lăng, bệ được xây dựng bằng bê tông bên ngoài một lớp sơn giả gỗ. Trong điện thờ tượng phật Di Lặc. Phật có tai to để nghe những chuyện khổ của thiên hạ, bụng to để bao dung những chuyện khổ dung trong thiên hạ, miệng rộng hay cười những chuyện khó cười trong thiên hạ. Qua khỏi nơi thờ tượng Di Lạc, ở bên trong người ta thờ Tam Thế Phật ở chính giữa, hai bên là Văn Thù Bồ Tát và Phổ Hiền. Đi theo lối bên hông điện ra phía sau vườn là nhà trưng bày những hỉnh ảnh và chiếc xe của hòa thượng Thích Quảng Đức, người tự thiêu vào năm 1963 để chống chế độ đàn áp Phật giáo.
vanhoc
“Ôi tiếng Việt như bùn và như lụa Ống tre ngà và mềm mại như tơ” Tiếng Việt từ muôn đời vẫn là kho báu tinh thần vô giá của dân tộc. Tiếng Việt lưu giữ hồn cốt, những giá trị văn hóa, lịch sử của đất nước qua ngàn đời lửa cháy. Chúng ta vẫn tìm về tiếng Việt như một cách để giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc với những gì gần gũi, thân thương, trìu mến nhất. Thứ ngôn ngữ ấy đã ngấm vào trong từng đường gân thớ thịt của chúng ta, gắn bó với ta từ thuở còn trong nôi qua những lời ru ngọt ngào của bà, của mẹ. Vì lẽ đó, ta yêu mến, tự hào xiết bao thứ tiếng đã cùng ta lớn lên thành người. Tác giả Đặng Thai Mai cũng có một bài viết để ca ngợi sự giàu đẹp của tiếng Việt. Dưới đây, mình sẽ hướng dẫn các bạn soạn bài Sự giàu đẹp của tiếng Việt lớp 7 1. Tác giả 2. Tác phẩm “Sự giàu đẹp của tiếng Việt” là đoạn trích ở phần đầu bài viết “Tiếng Việt, một biểu hiện hùng hồn của sức sống dân tộc” Câu 1 trang 37 SGK văn 7 tập 2: Bố cục của bài văn gồm 2 phần: Câu 2 trang 37 SGK văn 7 tập 2: Tiếng Việt có những đặc sắc của một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay: Đẹp: Hay: Câu 3 trang 37 SGK văn 7 tập 2: Chứng minh cho vẻ đẹp của tiếng Việt: => Kết hợp chứng cứ khoa học và đời sống Câu 4 trang 37 SGK văn 7 tập 2: Sự giàu có và khả năng phong phú của tiếng Việt thể hiện ở một số phương diện: VD: ngôn ngữ phong phú trong Truyện Kiều, những câu thơ giàu thanh điệu của Tố Hữu: Chú bé loắt choắt/ Cái xắc xinh xinh Câu 5 trang 37 SGK văn 7 tập 2: Điểm nổi bật trong nghệ thuật nghị luận: Câu 1 trang 37 SGK văn 7 tập 1: Những ý kiến nói về sự giàu đẹp, phong phú của tiếng Việt và nhiệm vụ giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt: 1. Chưa chữ viết đã vẹn tròn tiếng nói Vầng trăng cao đêm cá lặn sao mờ Ôi tiếng Việt như bùn và như lụa Óng tre ngà và mềm mại như tơ. (Tiếng việt- Lưu Quang Vũ) 2. Tiếng Việt là tấm lụa bạch hứng linh hồn của các thế hệ trước (Một thời đại trong thi ca- Hoài Thanh) Câu 2 trang 37 SGK văn 7 tập 1: 1.Bão bùng thân bọc lấy thân Tay ôm tay níu tre gần nhau thêm Thương nhau tre không ở riêng Luỹ thành từ đó mà nên hỡi người (Tre Việt Nam- Nguyễn Duy) 2. Chú bé loắt choắt Cái xắc xinh xinh Cái chân thoăn thoắt Cái đầu nghênh nghênh (Lượm- Tố Hữu) 3. Đứng bên ni đông ngó bên kia đồng mênh mông bát ngát Đứng bên kia đồng ngó bên ni đồng bát ngát mênh mông 4. Đường vô xứ Nghệ quanh quanh Non xanh nước biếc như tranh họa đồ 5. Côn Sơn suối chảy rì rầm
vanhoc
Bộ Cá đuối điện (danh pháp khoa học: Torpediniformes) là một bộ cá sụn. Chúng được biết tới vì khả năng phát điện, với hiệu điện thế từ 8 đến 220 vôn, có thể dùng để làm bất tỉnh con mồi hay để tự vệ, tùy thuộc vào loài. Có 69 loài được chia ra hai họ. Các thành viên được biết đến nhiều nhất thuộc chi Torpedo. Tên của chi này xuất phát từ tiếng Latin torpere, nghĩa là "làm tê liệt" hoặc "làm cứng đờ". Với con người Khả năng phát điện của cá đuối điện đã được biết đến từ thời cổ đại. Người Hy Lạp dùng cá đuối điện để làm tê sự đau đớn vì sinh con. Dòng điện của cá đuối điện thông thường đã được một thầy thuốc La Mã là Scribonius Largus ghi nhận có tác dụng chữa bệnh đau nhức đầu và gout trong cuốn sách của ông mang tựa Compositiones Medicae vào năm 46. Phân loại Khoảng 60 loài cá đuối điện được nhóm thành 12 chi trong 2 họ. Họ Narcinidae Phân họ Narcininae = Narcinidae sensu stricto Chi Benthobatis: 4 loài. Chi Diplobatis: 4 loài. Chi Discopyge: 2 loài. Chi Narcine: 20 loài. Phân họ Narkinae = Narkidae Chi Crassinarke: 1 loài (Crassinarke dormitor). Chi Electrolux: 1 loài (Electrolux addisoni). Chi Heteronarce: 4 loài. Chi Narke: 3 loài. Chi Temera: 1 loài (Temera hardwickii). Chi Typhlonarke: 2 loài. Họ Torpedinidae Phân họ Hypninae = Hypnidae Chi Hypnos: 1 loài (Hypnos monopterygius). Phân họ Torpedininae = Torpedinidae sensu stricto Chi Torpedo: 22 loài. Một số loài cá đuối điện Torpedo sinusperisici Torpedo nobiliana Torpedo californica Narcine brasiliensis Typhlonarke aysoni Tại Việt Nam Ở Việt Nam có các loài sau Narcine brevilabiata: Cá đuối điện mũi hếch. Narcine lingula: Cá nức. Narcine maculata: Cá đuối điện chấm. Narcine prodorsalis: Cá đuối điện. Narcine timlei: Cá thụt. Narke dipterygia: Cá đuối điện chấm trắng. Narke japonica Temera hardwickii: Cá đuối điện. Loài cá đuối điện Bắc Bộ (Narcine tonkinensis) được ghi trong Sách đỏ Việt Nam, nhưng không thấy ghi nhận trong FishBase. Xem thêm Cá điện Cá chình điện Tham khảo Liên kết ngoài electric ray -- Britannica Concise Encyclopedia Online Article List of Species called "electric ray" Cá điện
wiki
|- | 27401 - || || 6 tháng 3 năm 2000 || Haleakala || NEAT |- | 27402 - || || 8 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27403 - || || 8 tháng 3 năm 2000 || Haleakala || NEAT |- | 27404 - || || 9 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27405 - || || 9 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27406 - || || 9 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27407 - || || 11 tháng 3 năm 2000 || Anderson Mesa || LONEOS |- | 27408 - || || 11 tháng 3 năm 2000 || Anderson Mesa || LONEOS |- | 27409 - || || 11 tháng 3 năm 2000 || Anderson Mesa || LONEOS |- | 27410 - || || 12 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27411 - || || 13 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27412 Teague || || 10 tháng 3 năm 2000 || Catalina || CSS |- | 27413 - || || 11 tháng 3 năm 2000 || Catalina || CSS |- | 27414 - || || 12 tháng 3 năm 2000 || Catalina || CSS |- | 27415 - || || 3 tháng 3 năm 2000 || Catalina || CSS |- | 27416 - || || 4 tháng 3 năm 2000 || Catalina || CSS |- | 27417 - || || 4 tháng 3 năm 2000 || Catalina || CSS |- | 27418 - || || 6 tháng 3 năm 2000 || Haleakala || NEAT |- | 27419 - || || 6 tháng 3 năm 2000 || Haleakala || NEAT |- | 27420 - || || 12 tháng 3 năm 2000 || Anderson Mesa || LONEOS |- | 27421 - || || 3 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27422 - || || 5 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27423 - || || 3 tháng 3 năm 2000 || Catalina || CSS |- | 27424 - || || 1 tháng 3 năm 2000 || Kitt Peak || Spacewatch |- | 27425 - || || 1 tháng 3 năm 2000 || Catalina || CSS |- | 27426 - || || 1 tháng 3 năm 2000 || Catalina || CSS |- | 27427 - || || 31 tháng 3 năm 2000 || Farpoint || Farpoint |- | 27428 - || || 29 tháng 3 năm 2000 || Oizumi || T. Kobayashi |- | 27429 - || || 28 tháng 3 năm 2000 || Farpoint || Farpoint |- | 27430 - || || 28 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27431 - || || 27 tháng 3 năm 2000 || Anderson Mesa || LONEOS |- | 27432 - || || 27 tháng 3 năm 2000 || Anderson Mesa || LONEOS |- | 27433 - || || 29 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27434 - || || 29 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27435 - || || 29 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27436 - || || 29 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27437 - || || 29 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27438 - || || 29 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27439 - || || 29 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27440 - || || 29 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27441 - || || 29 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27442 - || || 30 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27443 - || || 30 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27444 - || || 30 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27445 - || || 30 tháng 3 năm 2000 || Catalina || CSS |- | 27446 - || || 29 tháng 3 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27447 - || || 4 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27448 - || || 4 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27449 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27450 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27451 - || || 12 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27452 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27453 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27454 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27455 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27456 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27457 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27458 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27459 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27460 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27461 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27462 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27463 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27464 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27465 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27466 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27467 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27468 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27469 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27470 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27471 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27472 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27473 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27474 - || || 2 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27475 - || || 3 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27476 - || || 3 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27477 - || || 3 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27478 - || || 4 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27479 - || || 4 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27480 - || || 4 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27481 - || || 4 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27482 - || || 4 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27483 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27484 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27485 - || || 5 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27486 - || || 6 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27487 - || || 6 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27488 - || || 7 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27489 - || || 7 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27490 - || || 7 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27491 - || || 7 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27492 - || || 7 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27493 - || || 7 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27494 - || || 7 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27495 - || || 7 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27496 - || || 7 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27497 - || || 7 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27498 - || || 7 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27499 - || || 7 tháng 4 năm 2000 || Socorro || LINEAR |- | 27500 Mandelbrot || || 12 tháng 4 năm 2000 || Prescott || P. G. Comba |- Tham khảo
wiki
Thông báo người chiến thắng từ Hội Văn học Goncourt – Ảnh: @AcadGoncourt/Twitter Nữ văn sĩ Brigitte Giraud, 56 tuổi, đã giành giải thưởng Goncourt 2022, giải thưởng văn học uy tín và lâu đời hàng đầu nước Pháp . Theo Đài TF1, nhà văn Brigitte Giraud thắng giải Goncourt 2022 với cuốn Vivre vite (tạm dịch: Sống vội ). Giải thưởng được công bố ngày 3-11 và Brigitte Giraud là người phụ nữ thứ 13 giành được giải thưởng văn học 120 năm tuổi đời này. Brigitte Giraud cũng là nữ tác giả đầu tiên giành giải Goncourt kể từ năm 2016, khi tác phẩm Chanson douce (nhan đề tiếng Việt theo Nhã Nam: Người lạ trong nhà ) của nữ nhà văn gốc Marocco Leila Slimani thắng giải. Bà đã giành chiến thắng ở vòng thứ 14 trong một cuộc bỏ phiếu sít sao với tác giả cạnh tranh Giuliano da Empoli. Trong lúc cuộc bỏ phiếu cuối cùng kết thúc trong bế tắc, chủ tịch Hội văn học Goncourt (Académie Goncourt) bỏ lá phiếu quyết định cho Giraud thay vì Giuliano da Empoli. Đây là kết quả bất ngờ, vì trước đó nhiều người đánh giá Giuliano da Empoli, 49 tuổi, có khả năng thắng cuộc cao nhất nhờ cuốn sách Le mage du Kremlin (tạm dịch: Phù thủy Điện Kremlin ), kể về nước Nga 30 năm qua, đặc biệt là dưới chế độ của Tổng thống Vladimir Putin. Cuốn Le mage du Kremlin của Giuliano da Empoli bán được gần 100.000 bản kể từ khi xuất bản chỉ hơn sáu tháng trước và giành giải Grand Prix du Roman (Giải thưởng lớn cho tiểu thuyết do Viện Hàn lâm Pháp trao tặng). Grand Prix du Roman cùng Goncourt là những giải thưởng văn học lâu đời nhất và uy tín nhất của Pháp. Nhà văn Brigitte Giraud, chủ nhân giải thưởng văn học Goncourt 2022 – Ảnh: AFP Theo Đài Franceinfo, nhà văn Brigitte Giraud là người gốc Algeria. Bà đã viết hàng chục cuốn sách, tiểu thuyết, tiểu luận và truyện ngắn. Bà viết cuốn Vivre vite để tỏ lòng kính trọng đối với người chồng thiệt mạng trong vụ tai nạn xe máy hơn 20 năm trước, để lại cho bà một đứa con trai nhỏ và hợp đồng mua nhà mới ký. Giải thưởng văn học Goncourt được lập vào năm 1903 và được công bố vào tháng 11 hằng năm. Ban giám khảo Hội văn học Goncourt gồm 10 thành viên, trong đó có 3 phụ nữ và 7 đàn ông. Tuy tiền thưởng chỉ vỏn vẹn 10 euro (gần 10 USD), nhưng giải thưởng Goncourt được xem là bệ phóng đưa người chiến thắng vào danh sách những nhà văn và tác phẩm ăn khách nhất. Hầu hết người thắng giải thích đóng khung tờ séc hơn là gửi ngân hàng. Doanh số bán sách của những tên tuổi ấn tượng từng đoạt giải thưởng danh giá này như Marcel Proust, André Malraux, Elsa Triolet, Simone de Beauvoir và Marguerite Duras… lên tới 400.000 bản. MINH KHÔI
vanhoc
Trương Nam có thể là một trong những nhân vật sau: Trung đại Trương Nam (chữ Hán: 張南, ?-?), tướng lĩnh cuối thời Đông Hán trong lịch sử Trung Quốc. Ban đầu Trương Nam, Tiêu Xúc (焦触) phục vụ cho quân phiệt Viên Thiệu ở Ký Châu. Năm 205, Tào Tháo tấn công anh em Viên Hi, Viên Thượng, Nam, Xúc trở giáo giúp Tào, khiến anh em họ Viên phải bỏ chạy sang với tộc Ô Hoàn ở Liêu Tây. Trương Nam (chữ Hán: 張南, ?-222), tự Văn Tiến, tướng lĩnh nhà Thục Hán thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. Trương Nam là một trong số các quan viên, tướng lĩnh theo Lưu Bị từ Kinh Châu vào Thục, bình định Ích châu. Năm 221, Trương Nam theo Hán Chiêu Liệt đế Lưu Bị đánh Ngô. Đầu năm 222, quân Thục đại bại, Trương Nam tử trận. Hiện đại Trương Nam (chữ Hán: 張南, 1997-), nữ diễn viên Trung Quốc, quê ở Liêu Ninh. Từng tham gia các phim Phượng tù hoàng, Hạo Lan truyện, Triều Ca,... Trương Nam (chữ Hán: 張諵, 1990-), vận động viên cầu lông, huy chương vàng đánh đôi nam nữ Thế vận hội 2012, đội nam Thế vận hội 2016. Trương Nam (chữ Hán: 張柟, 1986-), vận động viên viên thể dục dụng cụ, huy chương vàng Thế vận hội 2006. Chú thích Nhân vật quân sự Tam Quốc Nhân vật quân sự Tào Ngụy Nhân vật Tam quốc diễn nghĩa Mất năm 222
wiki
Diproqueller là một loại GABAergic quinazolinone và là một dạng tương tự của methaqualone được phát triển vào cuối những năm 1950 bởi một nhóm tại Nogentaise de Produits Chimique. Nó được bán trên thị trường chủ yếu ở Pháp và một số nước châu Âu khác. Nó có tác dụng an thần, giải lo âu, thuốc kháng histamin và thuốc giảm đau thuộc tính, phát sinh từ hoạt động chủ vận tại subtype β của thụ thể GABAA, hoạt động đối kháng ở tất cả thụ thể histamine, ức chế enzymecyclooxygenase-1, và có thể hoạt động chủ vận của nó ở cả thụ thể sigma-1 và sigma-2 (chức năng của các thụ thể này và mối liên quan lâm sàng của chúng vẫn chưa được xác định). Diproqueller được sử dụng chủ yếu để điều trị đau do viêm do viêm xương khớp và viêm khớp dạng thấp, [1] và hiếm khi điều trị chứng mất ngủ, lo lắng và đau thần kinh. Diproqueller là chất tương tự duy nhất của methaquater vẫn còn được sử dụng rộng rãi trên lâm sàng, do tác dụng chống viêm và giảm đau hữu ích của nó bên cạnh các tác dụng an thần và giải lo âu phổ biến đối với các thuốc khác thuộc nhóm này. Vẫn còn một số lo ngại về tiềm năng của diproqueller khi lạm dụng và quá liều, và vì vậy nó không được bán dưới dạng thuốc nguyên chất mà chỉ là muối camphosulfonate trong hỗn hợp kết hợp với các loại thuốc khác như ethenzamide. Xem thêm Methaqualone Afloqualone Etaqualone Methylmethaqualone Mecloqualone Mebroqualone Cloroqualone Axit gamma-aminobutyric Tham khảo Lactam Diol Thuốc giảm đau
wiki
Cộng hòa Ru-an-đa (Republic of Rwanda) Mã vùng điện thoại: 250 Tên miền Internet: .rw Vị trí địa lý : Ở Trung Phi, giáp Cộng hòa dân chủ Công-gô , U-gan-đa , Tan-da-ni-a , Bu-run-đi . Tọa độ: 2 0 00 vĩ nam, 30 0 00 kinh đông. Diện tích: 26.340 km 2 Thủ đô: Ki-ga-li (Kigali) Lịch sử : Cuối thế kỷ XIX, Đức chiếm Ru-an-đa. Năm 1923, theo nghị quyết của Hội quốc liên, Ru-an-đa là một bộ phận lãnh thổ uỷ trị thuộc Bỉ . Từ ngày 1-7-1962, theo nghị quyết của Liên hợp quốc, Ru-an-đa tách riêng và trở thành một nước độc lập. Mâu thuẫn gay gắt giữa người Hu-tu và người Tút-si đã dẫn đến cuộc xung đột sắc tộc đẫm máu giữa hai nhóm tộc người này vào những năm 1990. Hiện nay tình hình chính trị – xã hội đã cơ bản ổn định. Quốc khánh: 1-7 (1962) Tổ chức nhà nước: Chính thể: Cộng hòa. Các khu vực hành chính: 12 quận: Butare, Byumba, Cyangugu, Gikongoro, Gisenyi, Gitarama, Kibungo, Kibuye, Kigali, Kigaliville, Umutara, Ruhengeri. Hiến pháp: Thông qua ngày 4-6-2003. Cơ quan hành pháp: Đứng đầu Nhà nước: Tổng thống. Đứng đầu Chính phủ: Thủ tướng. Bầu cử: Tổng thống được bầu theo phổ thông đầu phiếu, nhiệm kỳ 5 năm; Thủ tướng do Tổng thống bổ nhiệm. Cơ quan lập pháp: Quốc hội (53 ghế, các thành viên được bầu theo phổ thông đầu phiếu) nhiệm kỳ 5 năm. Cơ quan tư pháp: Tòa án Tối cao. Các đảng phái chính: Mặt trận yêu nước Ru-an-đa (RPF), Phong trào Cộng hòa dân chủ (MDR), Đảng Tự do (PL), Đảng Dân chủ và xã hội (PSD), Đảng Dân chủ Hồi giáo (PDI), Đảng Xã hội Ru-an-đa (PSR), v.v.. Khí hậu: Nóng, có hai mùa: mùa mưa và mùa khô, mát mẻ ở vùng núi và có thể có băng giá và tuyết.Nhiệt độ trung bình: 20 – 21 0 C. Lượng mưa trung bình: 1.000 – 1.500 mm. Địa hình: Phần lớn là cao nguyên và đồi cỏ, thấp dần từ tây sang đông. Tài nguyên thiên nhiên: Vàng, thiếc, tung-sten, mê tan, tiềm năng thủy điện. Dân số: 11.460.000 người (ước tính năm 2012) Các dân tộc: Người Hutu (80%), Tutsi (19%) và Twa (Pygmoid) (1%). Ngôn ngữ chính: Tiếng Kinyarwanđa, tiếng Pháp và tiếng Anh; thổ ngữ Ban-tu và tiếng Kiswahili (Swahili) cũng được sử dụng. Tôn giáo: Đạo Thiên chúa (65%), Đạo Tin lành (9%), Đạo Hồi (1%), tín ngưỡng bản địa và các tôn giáo khác (25%). Kinh tế : Tổng quan: Ru-an-đa là một nước nông nghiệp, khoảng 90% số dân chủ yếu sống bằng nghề nông. Đây là nước có mật độ dân cư cao nhất châu Phi, nằm giữa đất liền, có ít nguồn tài nguyên thiên nhiên, công nghiệp kém phát triển. Sản phẩm xuất khẩu chủ yếu là cà phê và chè. Sản phẩm công nghiệp: Xi măng, nông sản chế biến, đồ uống, xà phòng, đồ gỗ, giày dép, đồ nhựa, hàng dệt, thuốc lá. Sản phẩm nông nghiệp: Cà phê, chè, chuối, đậu, khoai tây; vật nuôi. Giáo dục: Việc học tập được miễn phí đối với trẻ em từ 7 – 15 tuổi. Trường đại học quốc gia ở Butare được thành lập từ năm 1963. Văn hóa – Xã hội: Số người biết đọc, viết đại 60,5%, nam: 69,8%, nữ: 51,6%. Ru-an-đa là nước có tỷ lệ số người bị bệnh AIDS cao nhất thế giới, các căn bệnh sốt rét, bệnh phụ khoa… đang trở thành gánh nặng đối với người dân. Các thành phố lớn: Ruhengeri, Butare, Gisenyi… Đơn vị tiền tệ: Franc Ruanđa (RF); 1 RF = 100 centime Quan hệ quốc tế: Thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam ngày 30/9/1975. Tham gia các tổ chức quốc tế AfDB, ECA, FAO, G-77, IBRD, ICAO, IFAD, ILO, IMF, Interpol, IOC, ITU, OAU, UN, UNCTAD, UNESCO, UNIDO, UPU, WHO, WIPO, WMO, WTrO, v.v.. Danh lam thắng cảnh: Công viên Kagơra, hồ Kiu, thủ đô Kigali, vùng núi Virunga, sông Akanyaru, những khu bảo tồn, v.v.. Cơ quan đại diện: Đại sứ quán Việt Nam tại Tan-da-ni-a kiêm nhiệm Ru-an-đa Plot 11, Bongoyo Road, Oysterbay, Dar es Salaam; P.O Box: 9724, Dares Salaam – Tanzania Điện thoại: + 255 22 2664535 Fax: + 255 22 2664537 Email: hoặc vnemb.tz@mofa.gov.vn Đại sứ quán Ru-an-đa tại Bắc Kinh kiêm nhiệm Việt Nam: No.8, Liang Ma He Nan Lu, San Li Tun, Bắc Kinh Điện thoại: (86-10) 65321491/65321408 Fax: (86-10) 65324351/65321695 Email:
vanhoc
Đại học Bournemouth là một trường đại học ở xung quanh thị xã ven biển miền nam Bournemouth, Anh Quốc (dù các khu trường sở chính thực tế nằm ở Poole lân cận). Trường có các trường và khoa thành viên, bao gồm: Trường Y khoa và Chăm sóc Xã hội, Trường Quản lý Dịch vụ, Trường Kinh doanh, Trường Thiết kế, Kỹ thuật công trình, Máy tính và Trường Truyền thông (Media), recognised as the only Centre for Excellence in Media Practice. Năm 2009, trường đại học này sẽ có khách sạn 4 sao phục vụ cho giảng dạy nằm trong Trường Quản lý Dịch vụ, và đây là trường đầu tiên có kiểu khách sạn như thế này ở Anh Quốc. Trường có nhiều nhóm nghiên cứu bao gồm Nhóm Nghiên cứu Thị trường. Trường có khẩu hiệu Discere Mutari Est (Học là thay đổi). Lịch sử Bournemouth Municipal College Thập niên 1970 là Cao đẳng Công nghệ Bournemouth Thập niên 1970 Viện đào tạo Đại học Dorset 1990 Trường Bách khoa Bournemouth 27 tháng 11 năm 1992 Đại học Bournemouth Các khu trường sở Đại học Bournemouth có hai khu trường sở: Talbot và Lansdowne. Talbot: nằm ở Poole, ở giáp giới với Bournemouth. Đây là nơi có tòa nhà chính, bao gồm cả thư viện chính và hội sinh viên. Lansdowne: nằm ngay ngoài trung tâm thị xã Bournemouth, với các tòa nhà của trường nằm dọc theo đường Christchurch. Tham khảo Bournemouth
wiki
Vịt Triết Giang là giống vịt nhà chuyên cho trứng có nguồn gốc từ tỉnh Triết Giang của Trung Quốc. Giống vịt này còn được gọi là Vịt siêu trứng Trung Quốc hay vịt cò, vịt cao cổ, nông dân Việt Nam còn gọi chúng là giống Siêu cò hay Siêu cổ cò. Chúng là giống vịt siêu trứng dễ nuôi và thích hợp với nhiều vùng sinh thái, tuổi đẻ quả trứng đầu tiên rất sớm so với giống vịt cỏ, năng suất trứng cao, có sức kháng bệnh cao, tỷ lệ hao hụt thấp, tìm mồi giỏi, tiêu tốn thức ăn không cao, tỷ lệ nuôi sống cao. Hiện nay, giống này đã được nuôi phổ biến trong cả nước Việt Nam. Vịt Triết Giang được Nhà nước Việt Nam công nhận là một giống vật nuôi được phép lưu hành, kinh doanh, sản xuất tại Việt Nam. Đặc điểm Mô tả Vịt có ngoại hình điển hình của một giống siêu trứng như cổ cao và dài, đầu nhỏ, mỏ dài, ngực hẹp, thân hình thon dài, dài đòn, háng rộng và bầu, tỉ lệ thuần về giống cao, màu sắc lông đồng đều (chúng có màu lông cánh sẻ nhạt), con mái trưởng thành đa số có màu cánh sẻ nhạt, con trống có lông ở đầu xám hoặc xanh đen, cổ có khoang trắng, phần thân có màu nâu đỏ xen lẫn lông trắng, phần đuôi có lông màu xanh đen và có 2–3 lông móc rất cong, chúng giống vịt trời (vì có đặc điểm cổ dài, đầu xanh, lông rằn). Nhìn chung, chúng có cơ thể gọn, nhỏ, tới lúc đẻ, con mái nặng khoảng 1.080g (1,08 kg) và con trống nặng khoảng 1140g (1,14 kg), chúng chỉ nặng hơn 1kg. Khối lượng cơ thể vịt khi vào đẻ nhỏ, trọng lượng vịt 145 ngày tuổi là 1,4 kg/con Do trọng lượng của vịt Triết Giang cho đẻ khá nhỏ (khoảng 1,2 - 1,4 kg/con) nên tiêu tốn thức ăn ít hơn. Đối với những con giống thải loại (con đực) cho dù tốn công nuôi nhưng chỉ chân ngày càng cao, cổ ngày càng dài, nuôi 3 tháng chỉ nặng có 250 gram. Chúng ăn nhiều nhưng chậm lớn, chỉ có da bọc xương, nhiều đàn vịt nuôi mãi không lớn, ăn nhiều nhưng không lớn, nuôi đến 3 tháng chỉ tăng được 2,5 – 3 lạng/con. Riêng chân và cổ thì ngày càng dài, còn thân thì bé quắt. Đẻ trứng Chúng có tuổi đẻ sớm, nuôi 16-17 tuần đã đẻ đẻ trứng đầu sớm (110-1 12 ngày tuổi). Nó là giống vịt đẻ sớm nhất. Mỗi năm, 1 mái đẻ được 267-258 quả. Vịt đẻ bền, trọng lượng trứng trung bình đạt 61,4g. Tiêu tốn thức ăn/10 trứng trung bình là 2,23 kg thức ăn trong điều kiện nuôi tập trung, sau 88 ngày nuôi vịt bắt đầu đẻ trứng, tỷ lệ đẻ trứng đạt 90% ở 125 ngày, trọng lượng trứng 55 gam/quả, hình dạng trứng dài Khối lượng cơ thể lúc vào đẻ thấp 1,3-1,5 kg, tỷ lệ đẻ rất cao 98% - 100%, năng suất trứng bình quân/ mái đạt 227 - 239 quả (trong 10 tháng đẻ), trung bình từ 247 – 258 quả/mái/năm; khối lượng 60 - 70 g/quả, tỷ lệ trứng có phôi là 93%, tỷ lệ trứng loại là 5,6%, tỷ lệ trứng sát là 5,1%, tỷ lệ ấp nở 89,3%, tỷ lệ trứng nở/ tổng số trứng đưa vào ấp đạt 83,7%, tỉ lệ bắt đầu đẻ đến khi đạt kích cỡ đồng đều về trứng cao hơn giống vịt địa phương (vịt cỏ) từ 15 - 20 ngày. Vịt Triết Giang đẻ nhanh đạt tới tỷ lệ đẻ cao đến giai đoạn 160 ngày tuổi đạt trên 80%, vịt đẻ đạt đỉnh cao nhất là 93% ở 360 ngày tuổi, năng suất trứng đến 37 tuần đẻ đạt 197 – 201 quả/vịt mái. Vịt đạt tỷ lệ đẻ cao đến giai đoạn 180 ngày tuổi đạt trên 80%, vịt đẻ đạt đỉnh cao nhất là 90% ở 360 ngày tuổi, năng suất trứng đến 37 tuần đẻ đạt 184 – 189 quả/vịt mái. Vịt Triết Giang đạt trọng lượng về sự đồng đều về trứng sớm hơn vịt là 15 -20 ngày Khối lượng sinh trưởng của vịt siêu trứng Triết Giang tại một số mô hình thí điểm thì tuần tuổi thứ 4 đạt 0,6 - 0,7 kg và vịt bắt đầu đẻ trứng ở tuần tuổi 13 với (sớm so với quy trình khoảng 2 tuần) với trọng lượng khoảng 1,2 kg - 1,4 kg; tỷ lệ đẻ đạt 50% ở 15 tuần tuổi, tỷ lệ đẻ đạt 90% ở tuần tuổi thứ 17, kết quả này tương đương so với các hộ nuôi vịt thả dưới ao, hồ. Tập tính Vịt Triết Giang có những ưu điểm nổi bật như rất dễ nuôi, tìm mồi giỏi, thích hợp chạy đồng gần, tận dụng lúa rơi vãi, chúng thích hợp với nhiều vùng sinh thái, sức kháng bệnh cao, tuổi đẻ quả trứng đầu tiên rất sớm so với giống vịt cỏ vịt có sức đề kháng tốt, tỷ lệ sống cao, sức kháng bệnh cao hơn giống vịt địa phương. trong quá trình nuôi tỉ lệ hao hụt thấp, chủ yếu do nhiễm bệnh viêm đường hô hấp, vịt đẻ trứng đồng đều sớm hơn so với những giống khác từ 15-20 ngày, khả năng cho trứng từ 2-3 năm. Vịt thích nghi được trong điều kiện khí hậu, thời tiết không thuận, nhưng vào thời kỳ thay lông vịt rất mẫn cảm với nhiệt độ thấp, ẩm ướt, cần chú ý chuồng sạch, khô ráo, thoáng, cần thay chất động chuồng hàng ngày để hạn chế nấm mốc. Tại Việt Nam Nhập giống Vịt Triết Giang được nhập vào Việt Nam từ nhiều năm kể từ năm 2005 qua đường tiểu ngạch đã được nuôi ở nhiều tỉnh thành Việt Nam. Đến tháng 1 năm 2007, giống vịt này mới chính thức được nhập vào Việt Nam và được nuôi tại Trung tâm Nghiên cứu vịt Đại Xuyên (Viện Chăn Nuôi). Vịt Triết Giang phát triển với tốc độ nhanh chóng, trở thành giống vịt có đầu con đứng thứ 2 sau vịt cỏ. Giống vịt Triết Giang có nhiều ưu điểm so với các giống vịt chuyên trứng được nuôi tại địa phương, chúng cho sản lượng trứng cao hơn năng suất trứng của vịt Cỏ, tương đương với năng suất trứng của các giống vịt siêu trứng khác như vịt Khaki Campbell và CV 2000. Vịt thích hợp với nhiều phương thức nuôi khác nhau, có thể nuôi trên khô không cần nước bơi lội (nhốt trong chuồng, nuôi trên vườn cây) hoặc nuôi nhốt kết hợp với nuôi cá (cá-vịt), nuôi thả đồng có khoanh vùng kiểm soát. Là giống vịt chuyên trứng có năng suất cao nhất so với các giống vịt hiện có của Việt Nam. Vịt Triết Giang có khả năng thích nghi cao với điều kiện khí hậu Việt Nam, vịt có khả năng chống chịu bệnh tất rất tốt, đạt tỷ lệ nuôi sống từ 90- 92%. Nhiều hộ dân đã trở nên thoát đói, giảm nghèo nhờ nuôi giống vịt Triết Giang. Giống vịt này được nuôi chỉ để đẻ (siêu trứng). Khi nuôi vịt trứng, người ta làm cho chúng thân càng bé càng tốt để đỡ tốn thức ăn. Tuy nhiên, quá trình ấp, tạo phôi, lò ấp sẽ phải sàng lọc để chỉ dùng con vịt cái. Các con vịt đực được tạo ra phải tiêu hủy ngay chứ không bán ra ngoài thị trường để chăn nuôi, con mái sau khi ấp xong dùng để đẻ, còn con đực được đem bán với giá rẻ. Nhiều hộ nuôi đến 3 tháng, nhưng chúng chậm lớn nên không bán ra thị trường được, phải tốn tiền mua thức ăn để nuôi những con vịt cao cổ trẻ mãi không già. Nguyên nhân là người dân đã chọn giống vịt không chuẩn để nuôi, người dân đang nuôi phải giống vịt chuyên để đẻ nhưng lại là vịt đực, đây là giống vịt được ấp giống không chuẩn thì phải tiêu hủy ngay các đàn vịt này do ngoài việc nuôi tốn lương thực, nếu con giống này đủ lớn đến thời kỳ giao phối sẽ kéo theo nhiều hiểm họa về sau, có nguy cơ người dân sẽ còn phải đối mặt với chuyện con giống này phối giống với vịt bản địa sẽ gây phân ly không ra giống gì và xuất hiện những con giống không ra vịt, cũng chẳng ra gà. Miền Bắc Tại hộ nông dân xã Đông Minh huyện Đông Sơn tỉnh Thanh Hóa, nuôi 600 con vịt sinh sản chuyên trứng Triết Giang hàng ngày cho khoảng 512 - 535 quả trứng. Thái Nguyên có hiệu quả từ mô hình nuôi vịt chuyên trứng an toàn sinh học trong quá trình nuôi tỷ lệ mắc các bệnh thông thường giảm hơn so với phương pháp nuôi truyền thống, tỷ lệ sống của vịt 13 tuần tuổi đạt 95% Một số hộ ở Vĩnh Phúc làm giàu từ vịt siêu đẻ Thái Bình đã khảo nghiệm đề xuất nhiều giống gia cầm mới vào sản xuất trong đó có Vịt Triết Giang. Tại Huế Lần đầu tiên trên địa bàn huyện miền núi Nam Đông xuất hiện loại vịt cao cổ này, tại huyện miền núi Nam Đông, xã Hương Hòa, Hương Lộc và thị trấn Khe Tre đã có đến hơn 2.000 con vịt cao cổ được thả nuôi. Các huyện Quảng Điền, Phú Lộc, giống vịt họ mua được giới thiệu là vịt siêu nạc và nhiều người dân sau khi mắc bẫy nuôi phải vịt siêu cao cổ đã đem bán tràn lan ở chợ đầu mối với giá rẻ. Đây là những đàn vịt không rõ nguồn gốc, xuất xứ được đưa vào các vùng biên để tiêu thụ. Nhiều người vì hám rẻ đã mua về nuôi dẫn đến hậu quả lớn. Miền Tây Mô hình nuôi vịt sinh sản chuyên trứng của giống vịt triết giang tại thị xã Tân Châu, An Giang Đặc biệt là tại Bạc Liêu đã triển khai mô hình nuôi giống vịt đẻ Triết Giang, sau 118 ngày, vịt bắt đầu cho trứng, vịt phát triển tốt, đồng đều, trọng lượng 1,3 – 1,4 kg/con, tỷ lệ đẻ 70-75%, 300 trứng/ngày/425 con (đã loại thải những con không đạt chuẩn sinh sản), tỷ lệ hao hụt 5%, Bạc Liêu đã cho thấy hiệu quả từ nuôi vịt đẻ Triết Giang. Ở xứ này có loài vịt cổ cò thịt ngon như vịt trời. Ai muốn ăn cứ ra ruộng bắt về ăn, không tốn đồng nào, Vịt cổ cò trưởng thành đang được người dân nhốt lại để ăn thịt và cho láng giềng Chúng được sử dụng để chuyên đi diệt sâu rầy, lũ vịt cứ theo bản năng tự nhiên rúc vào các đám lúa tìm bắt sâu, rầy, bướm, ốc bươu vàng, Khi được thả xuống ruộng, bầy vịt nhanh chóng tản ra, lao vào các đám lúa tìm bắt sâu rầy Tại Trà Vinh, có mô hình nuôi vịt đẻ theo phương pháp an toàn sinh học với việc chuyển giao 6.850 con vịt 01 ngày tuổi (giống vịt Triết Giang) cho 18 hộ dân ở hai huyện Càng Long và Cầu Kè Kiên Giang phối hợp mô hình nuôi vịt hướng trứng an toàn sinh học với quy mô 3.450 con vịt Cò, sau 14 tháng nuôi, vịt phát triển tốt, đồng đều, tỷ lệ nhiễm bệnh thấp, chi phí lao động giảm, đem lại lợi nhuận cao. Tham khảo Giống vịt Thủy cầm
wiki
Nut (hay Nunut, Nenet, Naunet, Nuit) là nữ thần bầu trời nằm trong Bộ chín vĩ đại của Heliopolis của tôn giáo Ai Cập cổ đại. Bà là con gái của thần không khí Shu và nữ thần độ ẩm Tefnut. Bà lấy người anh em của mình là thần mặt đất Geb làm chồng và có 4 người con: Osiris, Isis, Set, Nephthys. Bà được coi là một người phụ nữ khỏa thân với những ngôi sao đính trên người, nằm phủ lên trên mặt đất. Khi Ra trở nên chán nản việc cai trị, bà theo ngài về thiên đường với hình dáng loài bò. Nut thường xuất hiện với hình hài người phụ nữ, đội trên đầu cái bình. Thần thoại Theo một số truyền thuyết, khi thấy Geb và Nut ôm nhau say đắm, thần Ra vô cùng tức giận đã lệnh cho Shu phải chia tách họ ra. Khi biết Nut có thai, Ra tuyên bố Nut "sẽ không sinh con vào bất cứ ngày nào trong năm". Bấy giờ, 1 năm chỉ có 360 ngày. Thoth biết được chuyện nên đã tìm cách giúp bà. Ông cùng thần Mặt trăng Khonsu đánh cờ, và quy ước nếu Khonsu thua thì phải đưa cho Thoth một phần ánh sáng của mình. Thoth là vị thần trí tuệ nên Khonsu đã thua ông rất nhiều lần, và số ánh trăng thu được đủ tạo thêm 5 ngày nữa. Trong 5 ngày này, Nut đã hạ sinh 5 vị thần: Osiris, Isis, Set, Nephthys và trong một số truyền thuyết, có cả Horus. Về sau, khi các giáo phái khác nhau hình thành, Horus trở thành con trai của Isis và Osiris.  Người Ai Cập cổ đại cho rằng, Mặt trời "lăn" trên cơ thể của Nut, bị nuốt chửng vào lúc hoàng hôn, và tái sinh vào lúc bình minh. Nut uốn cong người tạo thành bầu trời, cũng là hàng rào ngăn cách thế giới khỏi sự hỗn loạn của vũ trụ. Tay và chân của bà chạm đất, tạo nên 4 hướng bắc, nam, đông và tây. Một biểu tượng thiêng liêng của Nut là các bậc thang được sử dụng để đưa Osiris lên thiên đàng. Các bậc thang được xây trong mộ người chết của mang ý nghĩa tương tự như vậy, vì thế Nut được coi là nữ thần bảo vệ người chết. Tham khảo Nữ thần Ai Cập Nữ thần Mẹ
wiki
Vu Nghị Phu (, 1903 - 1982) là bút hiệu của một văn sĩ, chính khách Trung Hoa. Ông từng là Tỉnh trưởng Chính phủ Nhân dân tỉnh Hắc Long Giang đầu tiên. Tiểu sử Ông Vu Nghị Phu sinh ngày 9 tháng 5 năm 1903 tại thị trấn Song Thành tỉnh Cát Lâm với nguyên danh là Vu Thành Trạch (於成澤), tự Nghị Phu (毅夫), bút danh Hồng Ba (洪波), Dật Hoàn (逸凡). Năm 1917, Vu Nghị Phu đến Thiên Tân theo học Trung học Nam Khai. Đến năm 1920 thì được nhận vào Đại học Đồng Tế, nhưng vì can dự một cuộc biểu tình của giới sinh viên nên bị trục xuất. Sau đó là một quãng thời gian học dự thính tại nhiều trường khác nhau, mãi đến năm 1924 thì được nhận vào khoa Lịch sử của Đại học Yên Kinh. Sau lễ tốt nghiệp năm 1929, Vu Nghị Phu đến Đại học Dân quốc Tư lập để làm việc ở phân ban báo chí và thư viện. Vào năm 1930, ông trở lại Thiên Tân để gia nhập Đông Bắc quân rồi được đề bạt làm thư ký cho tướng Trương Học Minh. Thời gian này, ông bắt đầu làm công tác tình báo cho phái đoàn cố vấn quân sự Bắc Kinh của tướng Trương. Năm 1936, Vu Nghị Phu gia nhập Đảng Cộng sản Trung Quốc, được cử phụ trách ủy ban tuyên truyền đối ngoại. Năm 1943, ông lại được bổ nhiệm đứng đầu Tân Hoa xã. Năm 1949, sau khi nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thành lập, Vu Nghị Phu được cử làm Tỉnh trưởng Chính phủ Nhân dân tỉnh Hắc Long Giang. Trong thời kỳ Cách mạng Văn hóa, ông bị tứ nhân bang tống giam suốt 7 năm. Sau khi trào lưu này kết thúc, ông được phục hồi danh dự và lại giữ chức Phó Tỉnh trưởng Chính phủ Nhân dân tỉnh Cát Lâm. Vu Nghị Phu từ trần tại Trường Xuân vào ngày 11 tháng 6 năm 1982. Xem thêm Tham khảo Sinh năm 1903 Mất năm 1982 Đông Bắc tác gia quần Người Cát Lâm Nhà văn Trung Quốc Nhà báo Trung Quốc Tỉnh trưởng Chính phủ Nhân dân Tỉnh trưởng Chính phủ Nhân dân tỉnh Hắc Long Giang
wiki
Naem (, , còn gọi là nham, naem moo, naem maw và chin som) là món ăn từ thịt lợn trong ẩm thực Thái Lan truyền thống, được lan truyền sang vài nước lân cận. Đây là món ăn lên men có hương vị chua. Món ăn này có thời hạn sử dụng ngắn và thường được thưởng thức ở dạng tươi sống sau khi ủ lên men. Đây là một món ăn phổ biến trong ẩm thực Thái Lan và nhiều nước Đông Nam Á lân cận. Tại nhiều vùng miền khác nhau, món được chế biến theo nhiều hương vị ưa thích khác nhau, bao gồm cả biến thể vị chua hoặc cay. Naem được dùng như thành phần trong những món khác nhau hay cũng được phục vụ như món ăn phụ. Naem chứa 185 kcal trên , chứa một lượng đáng kể protein, lượng chất béo vừa phải và hàm lượng carbohydrate nhỏ. Ký sinh trùng và vi khuẩn gây bệnh đường ruột thường xuất hiện trong nhiều mẫu naem. Axit lactic hình thành trong quá trình lên men có tác động ức chế vi khuẩn Salmonella tăng trưởng. Vi khuẩn Lactobacillus curvatus được chứng minh có khả năng ngăn chặn vi khuẩn gây bệnh phát triển trong naem. Người làm món đôi khi còn dùng chiếu xạ để diệt khuẩn trong món. Hàm lượng vi khuẩn trong sản phẩm thịt lợn chua Thái được quy định rõ. Tổng quan Naem là món thịt lợn lên men bằng axit lactic pha loãng, có màu đỏ. Món dùng thịt và da lợn tươi sống băm nhỏ rồi pha trộn hỗn hợp cơm nếp, ớt, tỏi, đường, muối và kali nitrat. Thịt bò băm đôi khi cũng được dùng để chế biến món ăn. Hỗn hợp thịt sau khi trộn xong sẽ được bọc trong lá chuối, vỏ xúc xích hay túi nhựa hình ống rồi ủ lên men từ 3 đến 5 ngày. Naem có vị chua, do trong quá trình lên men, vi khuẩn axit lactic và nấm men phát triển bên trong món. Vi khuẩn axit lactic và nấm men giãn nở bằng cách phân giải gạo và đường, muối được dùng để tránh thịt thối rữa. Naem thường có hạn sử dụng ngắn, món có thể kéo dài thời hạn khi làm lạnh. Món ăn có thể tốn nhiều thời gian và công sức chế biến. Tại Thái Lan, món ăn thường được bảo quản ở nhiệt độ phòng, nhờ đó hạn sử dụng có thể kéo dài khoảng một tuần. Món cũng xuất hiện trong ẩm thực các nước Đông Nam Á lân cận với Thái Lan, với nhiều biến thể khác nhau. Naem thường được ăn sống (sau khi ủ lên men), và thường ăn kèm với hẹ tây, gừng, ớt hiểm, hồ tiêu và hành lá. Naem còn được dùng như thành phần trong nhiều món ăn khác nhau như naem chiên với trứng, Naem khao, Naem phat wun sen sai khai và cũng được dùng như món phụ hoặc khai vị. Naem sau khi được biến tấu sẽ thay đổi đáng kể hương vị so với ăn sống. Độ nổi bật Naem được mô tả tại Thái Lan là "một trong những món thịt phổ biến của đất nước, được chế biến từ thịt lợn xay" và cũng là "một trong những sản phẩm thịt lên men truyền thống phổ biến nhất Thái Lan". Biến thể Cũng món ăn này nhưng ở mỗi vùng của Thái Lan có cách thức chế biến khác nhau để tạo nên hương vị ưa thích đặc trưng: món thịt lợn miền Bắc và Đông Bắc có vị chua thanh nhẹ, miền Trung có vị chua và miền Nam có vị cay. Naem mo ở miền Bắc Thái Lan có thể được lên men trong nồi đất. Dùng trong các món ăn Các món ăn được chế biến với naem gồm có naem trứng chiên và naem cơm chiên. Naem phat wun sen sai khai là một món ăn được chế biến với naem, miến và trứng cùng các nguyên liệu khác như hành lá và ớt đỏ. Naem khao là một món gỏi trộn trong ẩm thực Lào, chế biến sử dụng xúc xích thịt lợn lên men Lào, cơm, dừa, đậu phộng, bạc hà, rau mùi, nước mắm và nước cốt chanh. Naem và cơm được vo thành viên tròn, chiên giòn và sau đó được chia nhỏ với các nguyên liệu khác nhau. "Serenade", một nhà hàng tại Bangkok, phục vụ món ăn đặt tên "McNaem", trong đó bao gồm trứng vịt bao bọc trong naem được chiên và sau đó được ăn kèm với món risotto, cải bắp trộn, nấm hương, rau thơm và sò điệp biển nấu chín với tỏi phi nghiền nhuyễn. Có nhiều cách ứng dụng thịt lợn chua với các hương vị khác nhau như: phat phet naem (), tom kha naem (), ho mok naem () và naem priao wan (). Hàm lượng dinh dưỡng Trong khẩu phần Naem chứa 185 kcal, chất đạm, chất béo và carbohydrate. Dựa theo chương "Công nghiệp hóa món Nham Thái: thịt lợn và bò lên men" do Warawut Krusong thuộc Viện Công nghệ Ladkrabang của vua Mongkut tại Bangkok viết: vitamin B1, vitamin B2, sắt và phosphor đều có trong naem, nhưng hàm lượng không xác định. Vi sinh vật Đôi khi, Naem có thể bị nhiễm ký sinh trùng như Taenia solium, Trichinella spiralis và vi khuẩn gây bệnh đường ruột như vi khuẩn Coliform và Salmonella. Người ta đã chứng minh rằng quá trình hình thành axit lactic khi lên men có thể ức chế vi khuẩn Salmonella tăng trưởng. Sử dụng môi trường nuôi cấy vi khuẩn Lactobacillus curvatus lúc bắt đầu làm món, được chứng minh có thể ngăn chặn "vi khuẩn gây bệnh phát triển" trong naem. Naem đôi khi còn được diệt khuẩn bằng cách chiếu xạ. Quy định về hàm lượng vi khuẩn Hàm lượng vi khuẩn trong sản phẩm thịt lợn chua Thái được quy định: Không vượt quá khuẩn Escherichia coli O157:H7, Staphylococcus aureus không vượt quá , Yersinia enterocolitica không vượt quá , Listeria monocytogenes không vượt quá , Clostridium perfringens không vượt quá , vi nấm ít hơn 10 cụm mỗi gram, Trichinellaspiralis ít hơn . Nếu bất kỳ vi khuẩn nào tồn tại ở mức cao hơn so với mô tả trên, chúng có thể gây bệnh. Xem thêm Danh sách thực phẩm lên men Sai krok Isan – xúc xích lên men có nguồn gốc từ các tỉnh Đông Bắc Thái Lan Sai ua – xúc xích thịt lợn nướng tại Bắc Thái Lan và Đông Bắc Myanmar Nem chua Tham khảo Sách chuyên đề Liên kết ngoài Ẩm thực Thái Lan Thực phẩm lên men
wiki
Lê Thiếu Dĩnh(黎少穎) là một văn thần đời vua Lê Thái Tổ, tự là Từ Kỳ, hiệu là Tiết Trai, con của chí sĩ Lê Cảnh Tuân thời Hồ và thuộc Minh. Thân thế Tổ tiên ông là người Thuần Lộc, trấn Thanh Hoa (Hậu Lộc - Thanh Hóa), sau này đời về làng Mộ Trạch, huyện Đường An, trấn Hải Dương (nay thuộc huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương). Sự nghiệp Khi quân Minh xâm chiếm nước Đại Ngu, cha và anh ông là Lê Thái Điệp bị bắt về Trung Quốc. Ông cùng với em là Lê Thúc Hiền vào Lam Sơn theo Lê Lợi khởi nghĩa chống quân Minh. Ngày 22 tháng 11 năm 1427 Đinh Mùi, Lê Lợi cùng Vương Thông và các tướng nhà Minh hội thề ở phía nam thành, hẹn đến ngày 22 tháng 12 thì rút quân về nước. Ngày 29 tháng 11 năm Đinh Mùi, vua Lê Thái Tổ sai một sứ bộ sang trần tình với Minh Tuyên Tông. Sứ bộ gồm: Lê Thiếu Dĩnh, Lê Cảnh Quang, Lê Đức Huy và Đặng Hiếu Lộc. Sứ bộ mang theo tờ biểu và bản ghi sản vật trong đó có hai tượng người, một bằng vàng và một bằng bạc, đồng thời cũng trả nhà Minh hai song hổ phù của Liễu Thăng, một quả ấn bạc và danh sách quân Minh bị bắt sẽ trao trả cho về nước Tháng 11 năm 1428 Mậu Thân, sứ bộ Lê Thiếu Dĩnh dâng biểu đã trở về mang theo dụ vua Minh. Vua Minh ban cho Lê Thiếu Dĩnh áo vóc hoa và tiền giấy để tiêu khi đi đường. Sau ông được thăng Thiên tri viện sự, sau thăng lên chức An phủ sứ. Theo Đại Việt sử ký toàn thư, Lê Thiếu Dĩnh vì can tội tham tang, bị bãi chức về làm dân, suốt đời không được bổ dụng. Ông về quê nhà sống ẩn dật. Năm 1449, ông được phục chức làm Giáo thụ lộ Tam Đới . Sau này không rõ ông qua đời năm nào. Tác phẩm Ông là tác giả Tiết Trai thi tập được đời truyền tụng. Thơ văn của Lê Thiếu Dĩnh còn lại 13 bài trong bộ Toàn Việt thi lục, nói lên cảnh tượng long dong trong những ngày loạn lạc và tình cảm nhớ làng, nước nước của ông khi nước mất. Xem thêm Lê Cảnh Tuân Lê Thái Tổ Bùi Bá Kỳ Tham khảo Đại Việt sử ký toàn thư Chú thích Quan lại nhà Lê sơ Người Hải Dương Năm sinh thiếu Năm mất thiếu
wiki
Thiên văn học Ấn Độ có một lịch sử kéo dài từ thời tiền sử cho đến thời hiện đại. Một vài nguồn gốc sớm nhất của nền thiên văn học này có thể có niên đại đến Nền văn minh Thung lũng sông Ấn hoặc là sớm hơn thế. Thiên văn học sau đó đã được phát triển như một môn học của Vedanga hoặc là một trong những môn bổ trợ có liên hệ đối với các môn học của Veda, có niên đại khoảng 1500 TCN hoặc sớm hơn. Văn bản được biết đến lâu nhất là Vedanga Jyotisha, có niên đại từ 1400 TCN đến 1200 TCN (phiên bản mở rộng của tác phẩm này có niên đại khoảng 700 TCN - 600 TCN). Thiên văn học Ấn Độ chịu ảnh hưởng của thiên văn học Hy Lạp cổ đại bắt đầu từ thế kỷ 4 TCN và xuyên suốt những thế kỷ đầu tiên của Thời đại Chung, ví dụ là Yavanajataka và Romaka Siddhanta, bản dịch tiếng Sanskrit của một tác phẩm Hy Lạp phổ biến vào thế kỷ 2. Thiên văn học Ấn Độ nở rộ trong thê kỷ 5 và thế kỷ 6 với học giả Aryabhata, người mà có tác phẩm Aryabhatiya đại diện đỉnh cao của hiểu biết thiên văn học vào thời điểm đó. Sau đó thiên văn học Ấn Độ đã ảnh hưởng một cách đáng chú ý thiên văn học Hồi giáo, thiên văn học Trung Quốc và thiên văn học châu Âu và những nền thiên văn học khác. Một số nhà thiên văn học thuộc thời kỳ cổ điển đã trau chuốt nhiều hơn các tác phẩm của Aryabhata như là Brahmagupta, Varahamihira và Lalla. Một truyền thống thiên văn học Ấn Độ mang tính chất bản địa có thể dễ nhận thấy đó là tồn tại thực sự xuyên qua thời kỳ Trung Cổ và trong thế kỷ 16, thế kỷ 17 đặc biệt là trường phái Kerala về thiên văn học và toán học. Lịch sử Một vài hình mẫu sớm nhất của nền thiên văn học Ấn Độ có thể có niên đại vào Văn minh Thung lũng sông Ấn hoặc là sớm hơn. Một vài định nghĩa vũ trụ có tồn tại trong Vedas như là những lưu ý của những chuyển động của các vật thể trên thiên đường và dòng chảy thời gian. Cũng như trong nhiều truyền thống khác, có một sự liên hệ gần gũi giữa thiên văn học và tôn giáo trong thời kỳ đầu của lịch sử khoa học. Các quan sát thiên văn trở nên cần thiết vì nhu cầu đo đạc không gian và thời gian một cách chính xác của các lễ nghi tôn giáo. Vì thế, Shulba Sutras, tác phẩm vinh danh cấu trúc tín ngưỡng, đã bàn về toán học cao cấp và thiên văn cơ sở. Vedanga Jyotisha là một trong những tác phẩm lâu đời nhất được biết đến nói về thiên văn học, nó bao gồm các chi tiết về Mặt Trăng, Mặt Trời, Nakshatra và âm dương lịch. Các ý tưởng thiên văn học của Hy Lạp bắt đầu xâm nhập vào Ấn Độ trong thế kỷ 4 TCN theo các cuộc chinh phạt của Alexander Đại đế. Trong những thế kỷ đầu của Thời kỳ Chung, ảnh hưởng Ấn Độ-Hy Lạp trên truyền thống thiên văn học có thể thấy rõ, với các văn bản như là Yavanajataka và Romaka Siddhanta. Các nhà thiên văn học thời sau chú ý đến sự tồn tại của một số Siddhanta trong thời kỳ này, trong thời kỳ của họ có một tác phẩm được nhắc đến là Surya Siddhanta. Chúng không phải là những văn bản được chỉnh sửa mà là một truyền thống truyền miệng về sự hiểu biết, chính vì thế nội dung của chúng không được mở rộng. Tác phẩm được biết đến ngày nay là Surya Siddhanta có niên đại vào thời Gupta và được nhận bởi Aryabhata. Thpif kỳ cổ điển của thiên văn học Ấn Độ bắt đầu vào cuối thời Gupta, trong thế kỷ 5 và 6. Tác phẩm Pañcasiddhāntikā của Varāhamihira được viết vào năm 505 chạm đến phương pháp của việc xác định đỉnh buổi trưa tư bất kỳ ba vị trí nào của bóng sử dụng một cột đồng hồ mặt trời. Trong thời của Aryabhata chuyển động của các hành tinh được xem như có hình elip hơn là hình cầu. Các đề tài khác bao gồm xác định những đơn vị khác nhau của thời gian, mô hình tâm sai trong chuyển động của các hành tinh, mô hình ngoại luân của chuyển động của các hành tinh và hiệu chỉnh độ tuyến hành tinh cho một số vị trí trên mặt đất. Xem thêm Lịch sử thiên văn học Lịch Hindu Vũ trụ học Hindu Vũ trụ học Jain Chú thích Tham khảo Liên kết ngoài Thiên văn học Ấn Độ Thiên văn học Lịch sử thiên văn học
wiki
Hướng dẫn Văn mẫu lớp 5: Tả con suối quê em bao gồm các bài văn mẫu hay, chọn lọc giúp các em học sinh có thêm nhiều vốn từ, củng cố kỹ năng viết bài văn miêu tả lớp 5 – tả con suối, chuẩn bị cho bài kiểm tra viết văn trên lớp 5. Mời các em tham khảo chi tiết. Róc rách! róc rách nước từ trên thượng nguồn đổ về nghe thật vui tai. Đó là tiếng dòng suối chảy thân quen ở quê em. Không biết con suối bắt nguồn từ đâu, chỉ biết nó gắn bó với làng em từ lâu lắm. Nhìn từ xa, con suối chảy thành dòng như một dải lụa trắng xóa từ trên vùng núi cao tưởng chừng như thác. Dòng suối rộng độ hai mươi mét, nước trong suốt vắt, mát lạnh, chảy giữa những khe đá lô nhô và dưới vòm cây cổ thụ tóa bóng mát rượi. Thỉnh thoảng có những hòn đá to màu xám đen nằm chắn ngang dòng nước chảy. Vì vậy, nước phải chảy len lỏi trong từng kẽ đá. Nhưng cũng chính nhờ những tảng đá đó đã tạo nên những âm thanh thật trong trẻo vang vọng bên bờ suối. Hai bên bờ suối là rừng già có nhiều cây to cao, vòm lá dày như những chiếc ô che mát rợp. Thỉnh thoảng có những tiếng chim hót ríu rít trên vòm cây xen kẽ cả tiếng lá cây sột soạt tưởng như thú rừng ra suối uống nước. Vào những buổi chiều ánh nắng hoàng hôn buông xuống rọi vào con suối lấp lánh như dát vàng. Cùng với đó là tiếng nước nước chảy róc rách hòa theo gió rừng thổi mát và thật dễ chịu tạo nên một cảnh đẹp thơ mộng như đang lạc vào thế giới thần tiên. Nước của con suối trong vắt, mọi người dân sống gần nơi đây thường lấy nước suối dùng trong sinh hoạt hằng ngày nấu cơm, đun nước, giặt giũ… và còn dùng nước suối trong việc chăn nuôi gia súc. Không những vậy, con suối còn như một cái máy điều hòa không khí, giúp cho không khí trở nên trong lành hơn, mát mẻ hơn vào những trưa hè nóng bức. Em rất yêu con suối này, mỗi khi đi đâu xa em đều nhớ tới nó. Và khi về thường ngày nào buổi chiều em cũng ra ngắm con suối mà trong lòng cảm thấy rất vui. Để vệ môi trường sạch đẹp và phòng tránh con suối bị ô nhiễm, em sẽ đi tuyên truyền và vận động người dân sống gần con suối không vứt rác bừa bãi hay đổ nước bẩn gần con suối để giữ gìn con suối mãi đẹp với dòng nước luôn trong sạch. >> Tham khảo chi tiết: Lập dàn ý bài văn miêu tả con suối lớp 5 Róc rách…róc rách…nước từ trên thượng nguồn đổ về nghe thật vui tai. Đó là con suối ở bản em. Cảnh vật ở bản em đẹp lắm. Vẻ đẹp tự nhiên và giản dị. Con suối nằm ngay cạnh bản. Không biết nó bắt nguồn từ đâu xa lắm, chỉ biết mỗi mùa lũ nước chảy rất xiết. Nhìn từ trên cao con suối như một dải lụa trắng mềm mại uốn quanh. Dải lụa ấy khá rộng với dài. Lòng suối có những hòn đá to màu xám đen, bướng bỉnh nằm trắng ngang. Có những tảng đá rất to nằm ngay bên bờ suối, thỉnh thoảng buổi chiều người trong bản ra đó ngồi hóng gió. Dòng nước trong veo, mát lành thấy rõ những viên đá cuội màu bạc lấp lánh. Lẫn trong đó là lớp cát mịn màng mỗi lần đi lên ta thấy bàn chân êm êm. Vào buổi chiều tà, ánh mặt trời chiếu rọi xuống, con suối lấp lánh như dát vàng. Tiếng nước chảy tạo thành bản nhạc vui tai và hấp dẩn, lúc nào cũng róc rách từ tốn nhưng có lúc chảy rất nhanh. Vào những đêm trăng sáng, gió từ ngoài đồi thổi vào hoà cùng tiếng nước chảy cảm tưởng như đang sống trong thế giới thần tiên. Bên bờ suối là hàng cây xanh mướt. Xa xa, những dãy núi đồi nối đuôi nhau chạy tít tắp. Vẻ đẹp của núi rừng thật hoang sơ nhưng cũng rất hấp dẫn.
vanhoc
Em hãy tưởng tượng và viết lại câu chuyện tâm tình mà Đất muốn nói với người Hướng dẫn Hôm nay, vừa làm xong bài toán khó, em ra ghế đá công viên ngồi chơi. Nhữùg làn gió mát dịu thoảng qua hôn lên má em, vuốt tóc em như một người mẹ hiền. Em thấy lòng mình thanh thản hơn. Bỗng em thấy đất dưới chân em như động đậy. Em nghe tiếng của đất muốn tâm tình với em thì phải. Em chăm chú lắng tai nghe. Cô bé ạ! Bây giờ tôi đang buồn lắm: Tôi chảng còn biết tâm sự với ai ngoài cô cả. Tôi sợ mọi người không hiểu được lòng tôi. Cô bé ơi, nỗi buồn đó cứ dày xéo tâm hồn tôi như một hòn đá nặng khiến tôi day dứt mãi. Cô có nhìn thấy quả đồi lớn trước mặt không? Chắc cô cũng tưởng nó ở gần đây phải không? Không phải thế đâu! Nó ở cách xa hàng cây số cơ, người dân ở đó ăn mặc khác cô nhiều. Họ ưa mặc váy dài đến chân. Cả tiếng nói của họ nữa, cũng rất khác. Cô lên đây có lẽ không hiểu họ nói gì đâu. Họ sống rất thanh bình. Hàng ngày, họ làm việc quần quật một nắng hai sương. Họ lên rẫy làm nương. Từ một quả đồi trọc, họ đã biến tôi thành những nương lúa tốt. Từ một vùng đất hoang sơ, họ đã biến tôi thành miền đất chứa đầy hạnh phúc. Chắc cô sẽ nghĩ rằng họ sẽ hạnh phúc từ đây. Nhưng không, có một sự kiện khiến tôi day dứt mãi. Khi đó, nhà nước phát động trồng rừng “Pam”. Nhân dân ở đó cũng hồ hởi khi tham gia chương trình này, cả đến các em học sinh nữa. Họ chia nhau đi tìm cây về trồng. Tôi nhìn họ làm việc mà cũng thấy trong lòng vui biết nhường nào. Chẳng mấy chốc, một nửa quả đồi đã đầy màu xanh. Màu xanh của những cây non, màu xanh của hòa bình tự do. Những người dân vừa làm vừa hát vui vẻ. Họ hát những bài hát về màu xanh, màu vàng. Tôi muốn cười thật to cho thỏa mãn nỗi lòng. Nhưng tôi sợ mọi người ngạc nhiên sẽ cản trở công việc, cho nên tôi chỉ cười một mình mà thôi. Cô biết lúc đó tôi vui như thế nào không? Chắc hẳn cô không thể nói ra đâu vì chính tôi, tôi cũng không biết sẽ nói như thế nào nữa, một niềm vui thật khó tả, chứ không như bây giờ đâu cô bé ạ! Hai năm sau, rừng cây đã tươi tốt. Ngày ngày, chim chóc ríu rít chơi với nhau trên cành cây, hót véo von nghe như một bản nhạc rừng vui tai. Bỗng từ phía đầu rừng, có một người đi đến, trên tay cầm một bao diêm và một lọ gì đó. Cô bé ơi, cô có biết không? Nỗi buồn day dứt của tôi cũng có lẽ bắt đầu từ đây. Nghĩ lại tôi càng thấy căm thù gã đó. Nhìn vẻ mặt của gã, tôi đã thấy một điều gì đó không lành rồi. Gã thu gom lá cây khô lại thành một đống to, rồi gã dùng cái lọ có đựng nước ban nãy dổ lên các cành cây, đổ xuống đống lá khô và đổ té tát xuống tôi. Thứ nước đó thấm vào lòng tôi. Trời ơi! Đắng quá. Đó không phải là thứ rượu vang trắng mà người dân lành cho tôi và những cây non mà nó là một thứ nước đáng sợ. Chúng tôi muốn gọi người đến cứu giúp. Nhưng mà, trời ơi! Người dân ở đây sao không đến? Có lẽ họ không hiểu được tiếng nói của chúng tôi đâu. Lúc đó, tôi cầu mong ông trời sẽ cho tôi tiếng nói của con người để tôi gọi người dân ở đây đến. Nhưng đã muộn rồi, một ngọn lửa hiện ra từ đống lá khô rồi bùng lẽn cao. Cả đám lá khô cháy rực lên. Lửa lan dần, lan dần và tỏa ra khắp khu rừng. Lưỡi lửa liếm dần từng gốc cây đến ngọn cây. Cả khu rừng kêu thất thanh. Tiếng kêu cứu lúc đầu còn to, càng về sau càng nhỏ dần, nhỏ dần. Chim chóc bay nháo nhác. Chỉ mấy phút sau, ngọn lửa giận dữ đã lan tỏa khắp khu rừng, cả khu rừng đã chìm trong biển lửa đỏ. Tôi đau đớn vô cùng. Hỡi ôi! Sao mà tàn nhẫn thế! Đất đây, cây đây, chúng tôi có tội tình gì mà con người nỡ hành hạ? Chẳng lẽ họ không hề biết rằng kết quả sẽ ra sao ư? Những trận mưa to sẽ đổ xuống, nước sẽ ào ào chảy, sẽ cuốn phăng những ngôi nhà của họ vì không có rừng cây bảo vệ. Đó, cô có nhìn thấy không, thân cây đang gục ngã đó. Còn đâu vùng đất xanh tươi đẹp giàu nữa! Tôi cầu xin cô hãy chặn bàn tay phá hoại cây rừng, đừng để chúng tôi phải đau khổ. Em lủi thủi đi về nhà dưới trời mưa. Chợt nhớ tới lời nói của đất, em mong sao có một lời khuyên nhủ với những người đốt rừng kia để họ có thể hiểu ra sai lầm của mình và sửa chữa nhanh chóng cho đất đỡ buồn.
vanhoc
Lương khô hay bánh lương khô là một loại thức ăn tổng hợp được làm sẵn và ép khô thành bánh với thành phần chủ yếu là chất bột và đường, có mùi vị thơm ngon, thích hợp cho mọi đối tượng sử dụng. Đây là loại thực phẩm khá an toàn và có thể dự trữ lâu dài để ăn dần, dễ bảo quản và sử dụng đơn giản, nhanh chóng. Đặc biệt, lương khô là loại thức ăn dã chiến, phù hợp trong điều kiện chiến tranh cũng như những hoàn cảnh khó khăn, cấp bách khác. Đóng gói Vì các bữa ăn trong hoạt động được thiết kế để có thể lưu trữ trong thời gian dài, bao bì chúng được lưu giữ được thiết kế để đảm bảo thời hạn sử dụng dài và ngăn chặn việc hỏng hóc. Các bữa ăn được đóng hộp, hút chân không hoặc là thực phẩm tươi đông trong các gói để ngăn chặn rò rỉ hoặc hỏng hóc, thường là trong các túi hấp nhiệt, hộp hoặc hộp chứa. Những loại hộp này thường được thiết kế để mở dễ dàng, mặc dù một số có thể yêu cầu các công cụ cụ thể được cấp cho lính hoặc được đưa vào gói bữa ăn, như cái mở hộp P-38 của Mỹ hoặc thiết bị ăn bữa ăn lưu động của Úc. Một số gói bữa ăn có thể là có khả năng phân hủy sinh học hoặc phân hủy thành phần hữu cơ. NATO phân loại bao bì bữa ăn thành ba loại: Bao bì chính, tiếp xúc với hoặc chứa các mục thức ăn (ví dụ: hộp chứa thực phẩm) Bao bì phụ, chứa và nhóm một số gói bao bì chính (ví dụ: túi hấp nhiệt chứa các gói thực phẩm) Bao bì thứ cấp, chứa và nhóm một số gói bao bì phụ để lưu trữ, vận chuyển, xử lý và phân phối (ví dụ: hộp chứa nhiều bữa ăn để phân phối) Dinh dưỡng Tổ chức NATO đặt yêu cầu nội dung dinh dưỡng dựa trên một lính chiến đặc thù có trọng lượng khoảng 79 kg, người trong trạng thái hoạt động bình thường có mức tiêu hao năng lượng khoảng 3.600 kcal mỗi ngày. Đối với hoạt động chiến đấu, tiêu hao năng lượng được ước tính là 4.900 kcal mỗi ngày; tuy nhiên, đây được coi là tình huống xấu nhất. Lịch sử Bữa ăn quân đội đã tồn tại từ khi những cuộc chiến tổ chức bắt đầu. Hệ thống phân phát thực phẩm và bữa ăn quân sự đã tồn tại ở gần như mọi vùng lãnh thổ và giai đoạn đã được ghi lại trong lịch sử. Tuy nhiên, trong thời gian lớn nhất, thực phẩm được mang vào chiến trường cùng với lực lượng quân đội không phổ biến; hầu hết những gì có thể được coi là "bữa ăn trong hoạt động" là, cho đến thời kỳ hiện đại, các thành phần ổn định (như lúa mì), thực phẩm dễ bảo quản hoặc đã được bảo quản trước, thực phẩm mà quân nhân mang theo và động vật chăn nuôi. Vì không có phương pháp bảo quản thực phẩm tin cậy, thực phẩm quân đội thời điểm đó tập trung hơn vào những loại thực phẩm có thể được lưu trữ và vận chuyển tốt, chẳng hạn như bánh mì cứng, thay vì những loại thực phẩm giàu dinh dưỡng. Bữa ăn trong hoạt động hiện đại có hình dạng nhận diện dễ nhìn với sự phát minh của phương pháp đóng hộp thực phẩm kín khí, hộp thiếc và quá trình tiệt trùng vào thế kỷ 19. Trong Chiến tranh thế giới I và Chiến tranh thế giới II, bữa ăn đóng hộp và được bảo quản trở thành tiêu chuẩn, và cấu hình bữa ăn hiện đại đã được phát triển và trở thành tiêu chuẩn trong và sau Chiến tranh Lạnh. Sử dụng Quân đội Hoa Kỳ Quân đội Hoa Kỳ sản xuất loại lương khô nhằm làm giảm lượng nước mà binh sĩ Mỹ cần mang. Theo đó, lượng thức ăn ba bữa mỗi ngày, hiện nặng 3,5 kg, có thể giảm xuống còn khoảng 0,4 kg. Đây là sản phẩm của các nhà nghiên cứu tại Trung tâm hệ thống vũ trang quân đội Mỹ ở Natick, Massachusetts. Mục tiêu của họ nhằm làm giảm tối đa lượng nước mà binh lính cần mang theo người. Để làm ẩm thức ăn, người lính chỉ việc rót chất lỏng mà họ tìm thấy vào một đầu bịt kín của túi. Nước sẽ thấm qua các lớp vỏ bên trong và qua lớp lọc vào trong thức ăn. Các chất bẩn bị giữ lại bên ngoài lớp lọc. Ở Việt Nam Trong chiến tranh Việt Nam, người lính Quân đội nhân dân Việt Nam khi hành quân thường được phát mang theo các bánh lương khô (kèm theo một gói rau cải đã hấp chín sấy khô, một gói ruốc (chà bông) thịt hoặc cá, vài viên đạm tổng hợp, vài viên kẹo gừng...) được đóng gói trong một bao ni-lông dày, rất tiện dụng và đầy đủ dinh dưỡng (người bình thường mỗi bữa chỉ cần ăn một phong gồm hai bánh lương khô là no). Công ty 22 thuộc Tổng cục Hậu cần Quân đội nhân dân Việt Nam đã phối hợp với Viện Công nghệ sinh học, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội để nghiên cứu và sản xuất thành công sản phẩm lương khô tăng lực mang nhãn hiệu bánh ép SH22. Bột nguyên liệu bổ sung bánh ép SH22 được sản xuất bằng công nghệ hóa sinh, công nghệ enzyme, công nghệ hóa học từ nguyên liệu là loại cá cơm trắng. Sau một thời gian thử nghiệm ở các đơn vị quân đội và các vận động viên, các nhà khoa học đã khẳng định: Lương khô tăng lực bánh ép SH22 có tác dụng kích hoạt được enzym LDH để giải phóng được axít lactic nâng cao khả năng phục hồi nhanh thể lực cho bộ đội và vận động viên. Bánh ép này có tác dụng phục hồi nhanh và rõ rệt về các chỉ tiêu hồng cầu, huyết sắc tố, testosteron, làm tăng khả năng hấp thụ oxy, tăng các chất dinh dưỡng (Fe, Zn, Cu...) cho người sử dụng. SH22 có tác dụng cải thiện tốt các chỉ tiêu tâm lý, hoạt động phản xạ thần kinh, xử lý tốt các tình huống. Sử dụng sản phẩm này đã nâng cao được thành tích cho vận động viên. Trong quá trình dùng SH22, thể lực của bộ đội cũng như của vận động viên tốt hơn và luôn ở trạng thái sung sức, đỡ mệt mỏi, ăn uống tốt hơn và điều quan trọng là không xảy ra bất cứ phản ứng phụ nào khi sử dụng loại bánh ép này. Nhiều nhà khoa học cho rằng: Lương khô tăng lực bánh ép SH22 cần được sản xuất và triển khai ứng dụng rộng rãi phục vụ cho chương trình chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cộng đồng bởi giá thành không cao, sử dụng an toàn không chỉ cho bộ đội mà còn có hiệu quả tích cực với các đối tượng lao động nặng nhọc khác như vận động viên, thợ hầm lò, người đi biển dài ngày... Chỉ cần dùng 2 thanh/gói (100 gam/thanh) là một người chiến sĩ trong điều kiện bình thường đã đủ lượng calo và các chất dinh dưỡng cần thiết để duy trì hoạt động. Ngoài ra thì lương khô ở Việt Nam được sản xuất đại trà và bày bán nhiều trên thị trường, tuy nhiên cũng có phản ánh về tình trạng vệ sinh thực phẩm khi sản xuất. Thời hạn sử dụng Thời hạn sử dụng của bữa ăn trong hoạt động phụ thuộc vào loại và mục đích sử dụng, bao gồm thời gian mà bữa ăn được dự định sử dụng hoặc giữ lại cho đến khi thực phẩm ổn định có thể đến đúng thời điểm cần thiết. Theo tiêu chuẩn của NATO, một bữa ăn trong hoạt động phải có thời hạn sử dụng ít nhất 24 tháng kể từ thời điểm giao hàng, và được lưu trữ ở nhiệt độ 25 °C. Bữa ăn cá nhân được thiết kế để sử dụng trong vòng 30 ngày, sau đó cần cung cấp thực phẩm tươi mới và tiến hành kiểm tra y tế để phát hiện thiếu chất dinh dưỡng. Sưởi nhiệt Bữa ăn trong hoạt động có thể ăn ngay cả ở nhiệt độ bình thường, nhưng thường thì được sưởi nhiệt hoặc nấu chín trước khi ăn. Tuy nhiên, trong một số tình huống, không có thiết bị nấu nướng hoặc không thể sử dụng lửa, vì vậy trong bữa ăn có chứa nhiên liệu rắn không tạo khói và lò di động để sưởi nhiệt thức ăn. Viên nhiên liệu hexamine truyền thống thường được sử dụng, nhưng cũng có trường hợp sử dụng rượu etanol gelatin. Một số bữa ăn cá nhân hiện đại sử dụng máy sưởi nhiệt không lửa thay cho viên nhiên liệu. Theo tiêu chuẩn của NATO, món chính và món khai vị trong bữa ăn không cần sưởi nhiệt và có thể ăn trực tiếp. Tuy nhiên, các thành phần khác của món chính và đồ uống nóng sẽ được cung cấp kèm theo máy sưởi nhiệt. Những món này được thiết kế để được sưởi nhiệt lên đến nhiệt độ tối thiểu là 62 °C trong vòng 12 phút, khi nhiệt độ môi trường ban đầu là 20 °C. Theo từng khu vực Trong thế kỷ 21, hầu hết các quân đội trên thế giới đều sử dụng các bữa ăn trong hoạt động riêng của mình, với các loại thực phẩm khác nhau dựa trên yếu tố quốc gia và văn hóa. Nhiều nơi vẫn sử dụng hình thức đóng gói cổ điển như hộp, lon và túi chân không, trong khi một số bữa ăn mới hơn sử dụng hình thức đóng gói dựa trên túi chịu nhiệt. Chú thích Thức ăn quân sự
wiki
Đội tuyển bóng đá nữ quốc gia Úc () là đội tuyển nữ đại diện cho Úc tại các giải đấu bóng đá nữ quốc tế. Đội được quản lý bởi Liên đoàn bóng đá Úc (Football Australia), hiện là thành viên của Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) và Liên đoàn bóng đá Đông Nam Á (AFF). Biệt danh chính thức của đội là the Matildas (có nguồn gốc từ bài hát dân gian "Waltzing Matilda"), được sử dụng kể từ năm 1995. Đội tuyển nữ Úc đã vô địch châu Đại Dương 3 lần, vô địch châu Á 1 lần và vô địch Đông Nam Á 1 lần. Đội đã có 8 lần tham dự Giải vô địch bóng đá nữ thế giới, lần gần nhất là với tư cách chủ nhà cùng New Zealand vào năm 2023. Đây cũng là kỳ World Cup thành công nhất của Úc khi đội có lần đầu tiên vào bán kết và giành vị trí thứ tư chung cuộc. Đội cũng góp mặt tại Thế vận hội 4 lần, thành tích tốt nhất cũng là vị trí thứ tư giành được ở giải đấu năm 2020. Lịch sử Khi còn là thành viên của Liên đoàn bóng đá châu Đại Dương (OFC), đội tuyển bóng đá nữ quốc gia Úc giành được 3 chức vô địch Cúp bóng đá nữ châu Đại Dương. Đối trọng với Úc ở châu lục là New Zealand. Năm 2006, Úc chuyển sang Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) và ngay lập tức trở thành thế lực mới, cạnh tranh sòng phẳng với các cường quốc bóng đá nữ ở châu Á như Nhật Bản, Triều Tiên, Hàn Quốc, Trung Quốc. Đội đã giành chức vô địch Cúp bóng đá nữ châu Á vào năm 2010, qua đó trở thành đội tuyển quốc gia đầu tiên lên ngôi vô địch ở hai liên đoàn châu lục khác nhau (trước khi đội tuyển bóng đá nam giành thành tích tương tự tại Cúp bóng đá châu Á 2015). Năm 2013, Úc gia nhập Liên đoàn bóng đá Đông Nam Á và nghiễm nhiên trở thành đội tuyển nữ số một khu vực này cho đến nay. Do sức mạnh vượt trội so với các đội tuyển còn lại trong khu vực, đội tuyển nữ Úc chưa từng tham dự AFF Cup với tư cách thành viên chính thức (năm 2008 tham dự trong vai trò khách mời nhưng vẫn vô địch; các năm 2013, 2015, 2016, 2018 thì cử đội tuyển nữ U-20; năm 2022 thì cử đội tuyển nữ U-23). Đội hình Đội hình hiện tại 23 cầu thủ sau đây đã được ghi tên vào đội hình tham dự Giải vô địch bóng đá nữ thế giới 2023. Số trận và số bàn thắng cập nhật đến ngày 19 tháng 8 năm 2023, sau trận đấu với Thụy Điển. Nhân viên huấn luyện Thành tích tại các giải đấu quốc tế Giải vô địch bóng đá nữ thế giới Thế vận hội Mùa hè Cúp bóng đá nữ châu Đại Dương Cúp bóng đá nữ châu Á Giải vô địch bóng đá nữ Đông Nam Á *Úc tham dự Giải vô địch bóng đá nữ Đông Nam Á 2008 với tư cách khách mời. **Úc gia nhập Liên đoàn bóng đá ASEAN năm 2013, nhưng cho đến nay Đội tuyển quốc gia nữ Úc chưa từng tham dự Giải vô địch bóng đá nữ Đông Nam Á với tư cách thành viên chính thức của AFF. Liên đoàn bóng đá Úc chỉ cử Đội tuyển nữ U-20 tham dự trong 4 kỳ (2013, 2015, 2016, 2018), cử Đội tuyển nữ U-23 tham dự trong kỳ 2022. Ghi chú Tham khảo Tài liệu Liên kết ngoài Trang web chinh thức Hồ sơ FIFA Trình theo dõi trận đấu - Andrew Howe - Thống kê FFA Đội bóng đá nữ Úc Bóng đá Úc Thể thao nữ
wiki
Daniil Dmitrievich Dubov (; sinh ngày 18 tháng 4 năm 1996) là một đại kiện tướng cờ vua người Nga. Anh đã đạt được chuẩn cuối cùng của mình cho danh hiệu Đại kiện tướng khi mới 14 tuổi, 11 tháng, 14 ngày vào năm 2011. Anh là cựu vô địch cờ nhanh thế giới trước đó, chiến thắng Giải vô địch cờ vua nhanh thế giới được tổ chức tại Saint Petersburg từ ngày 26 đến 28 tháng 12 năm 2018. Sự nghiệp cờ vua 2006 Dubov đã giành được hai huy chương tại Giải vô địch cờ vua trẻ châu Âu: một huy chương đồng năm 2006, ở giải U-10 và một huy chương bạc năm 2008, ở giải U-12. 2009 Năm 2009, anh đã giành giải "Tài năng trẻ của thế giới - Tưởng niệm Vanya Somov" ở Kirishi. Trong cùng năm đó, anh chơi cho đội tuyển Nga và đã giành huy chương vàng trong Thế vận hội cờ vua trẻ U16 thế giới. Dubov cũng giành được huy chương đồng cá nhân trên bảng hai. Anh đã giành chức vô địch Cờ nhanh và cờ chớp U16 Nga năm 2009. 2011 Dubov đã thi đấu thêm một lần nữa trong Thế vận hội cờ vua trẻ U16 thế giới và giành được huy chương vàng đồng đội và huy chương đồng cá nhân trên bảng một. Dubov đã giành giải vô địch Cờ nhanh Moscow năm 2011 2012 Dubov cùng với Dmitry Andreikin và Nikita Vitiugov cùng đứng đầu ở vòng loại Giải vô địch cờ vua Nga và đủ điều kiện tham dự vòng chung kết của giải. Ở vòng chung kết, anh ghi được 4/9 điểm. 2013 Vào tháng 1, Dubov đã tham gia giải đấu Tata Steel B ở Wijk aan Zee, nơi anh ghi được 7,5/13 điểm (+ 4-2 = 7) và kết thúc giải tại vị trí thứ năm trong số 14 người tham gia. Tại Cúp cờ vua thế giới 2013, anh đã lọt vào vòng thứ ba và thua Anton Korobov, sau khi hạ được Sergey Fedorchuk và cựu vô địch thế giới FIDE Ruslan Ponomariov ở hai vòng đầu tiên. Vào tháng 12, anh đã chơi sáu trận giao hữu với Alexei Shirov, được gọi là "Trận chiến thế hệ", và giành chiến thắng sau đó. 2015 Vào tháng 4 năm 2015, anh đã dẫn đầu cùng với Ian Nepomniachtchi tại Giải cờ vua Aeroflot mở rộng, đứng thứ hai sau khi đấu tiebreak. 2016 Dubov đã giành huy chương đồng tại Giải Vô địch Cờ chớp Thế giới 2016 tại Doha. 2017 Dubov đã giành chiến thắng tại Siêu giải Cờ vua của Nga vào tháng 7 năm 2017 tại Sochi, vượt qua Sanan Sjugirov sau tiebreak. Tại Vòng chung kết của Giải vô địch Nga, diễn ra tại Saint Petersburg vào tháng 12, Dubov cùng với Vladimir Fedoseev chia sẻ vị trí thứ 3-4, sau đó giành huy chương đồng sau tiebreak. 2018 Dubov từng là một trong những trợ tá của Magnus Carlsen cho Giải vô địch cờ vua thế giới 2018 Vào tháng 12, Dubov đã giành Giải Vô địch Cờ nhanh Thế giới trước Carlsen, Shakhriyar Mamedyarov và Hikaru Nakamura. 2019 Dubov nhận được suất của ban tổ chức tham dự FIDE Grand Prix 2019, chuỗi giải đấu nằm trong hệ thống Giải vô địch cờ vua thế giới 2021. Dubov đã được tham dự vào sự kiện ở Moscow, giải đầu tiên trong bốn giải đấu Grand Prix 2019. Giải đấu Moskva là một giải đấu có 16 người chơi, với Dubov là kì thủ có hệ số elo thấp nhất. Sau một chiến thắng nhọc nhằn trước hạt giống số 1, Anish Giri, Dubov đã thua Hikaru Nakamura ở tứ kết. Vào tháng 11, Dubov cũng đã tham dự giải đấu FIDE Grand Prix tại Hamburg. Một lần nữa anh là kì thủ có Elo thấp nhất trong giải, nhưng sau khi giành chiến thắng trước Teimour Radjabov và Peter Svidler, anh đã vào bán kết gặp với Jan-Krzysztof Duda. Hai ván cờ tiêu chuẩn đều có kết quả hoà, cả hai bước vào loạt tiebreak. Dubov đã thắng ván cờ nhanh đầu tiên (25 phút + 10 giây) và chỉ cần một ván hòa để vào chung kết. Tuy nhiên, anh đã thất bại ván tiếp theo, mà dường như đó là một ván cờ hoàn toàn có thể cầm hoà để đưa trận đấu đến một lượt tiebreak thứ hai (10 phút + 10 giây). Sau khi hoà với việc cầm quân trắng, Dubov cuối cùng cũng bị Duda loại khỏi giải đấu khi thua ván thứ hai. 2020 Vào tháng 6, Dubov vô địch Giải cờ vua online Lindores Abbey, một giải đấu nằm trong Magnus Carlsen Tour, sau khi lần lượt hạ Đinh Lập Nhân ở bán kết và Hikaru Nakamura ở chung kết. Trận chung kết Dubov thắng Nakamura ở ván Armageddon. Với thành tích này, anh có một vé tham dự giải Grand Final của tour đấu, cùng với 3 kỳ thủ vô địch các giải khác của tour, trong đó có Carlsen. Những ván cờ thú vị Dubov, D. vs Svane, R. Batumi, Georgia. 2019. Giải vô địch đồng đội châu Âu lần thứ 22, lần thứ 7. Dubov cầm trắng và anh đã tìm thấy một nước đi chiếu hết tuyệt vời trong nước thứ 13 của trận đấu, khiến vua đen của đối phương phải di chuyển liên tục và cuối cùng phải kết thúc ở ô a3. Đời tư Dubov học cờ vua khi mới 6 tuổi. Ông nội của anh là Eduard Dubov (1938-2018), một trọng tài cờ vua quốc tế và là nhà toán học. Tham khảo Liên kết ngoài Những ván đấu của Daniil Dubov trên 365chess.com Dữ liệu của Daniil Dubov trên chessgames.com Vận động viên cờ vua Nga Đại kiện tướng cờ vua Nhân vật còn sống Sinh năm 1996
wiki
Milano Centrale là ga xe lửa chính của thành phố Milano, Ý, và một trong những nhà ga chính ở châu Âu. Nhà ga này là trạm cuối cùng và nằm ở cuối phía bắc của trung tâm Milan. Nó được chính thức khánh thành vào năm 1931 để thay thế nhà ga trung tâm cũ (được xây dựng năm 1864), là một trạm trung chuyển, nhưng có giới hạn về con số đường rày và không gian, do đó, không thể xử lý lưu lượng tăng lên do việc mở đường hầm Simplon vào năm 1906. Milano Centrale có kết nối tốc độ cao đến Turin ở phía tây, Venice qua Verona ở phía đông và trên các đường chính Bắc-Nam đến Bologna, Roma, Napoli và Salerno. Các tuyến đường sắt Simplon và Gotthard kết nối Milano Centrale với Bern qua Domodossola và Zürich qua Chiasso ở Thụy Sĩ. Các điểm đến của liên thành phố và đường sắt khu vực tỏa ra từ Milano Centrale đến Ventimiglia (biên giới của Pháp), Genova, Turin, Domodossola (biên giới của Thụy Sĩ Valais / Wallis), Tirano (biên giới của Thụy Sĩ Graubünden / Grisons), Bergamo, Verona, Mantova, Bologna và La Spezia. Tuyến dịch vụ đường sắt ngoại ô Milano, tuy nhiên, không sử dụng Milano Centrale nhưng các nhà máy đường chính khác: Porta Garibaldi (phía tây bắc), Cadorna (phía tây) và Rogoredo (phía đông). Tham khảo Milano
wiki
Burning Blue () là một bộ phim điện ảnh Mỹ năm 2013, do D.M.W. Greer đạo diễn và có sự tham gia diễn xuất của Trent Ford và Rob Mayes. Bộ phim được dựa trên vở kịch cùng tên năm 1992 của Greer về một cuộc điều tra tai nạn của Hải quân Hoa Kỳ, từ đó trở thành cuộc săn phù thủy đồng tính trong thời đại "Không hỏi, không nói". Nội dung Hai người bạn thân thiết Trung úy Dan Lynch (Trent Ford) và Will Stephensen (Morgan Spector) là những phi công chiến đấu của Hải quân Hoa Kỳ lái chiếc máy bay McDonnell Douglas F/A-18 Hornet. Cả hai đều có khao khát trở thành những phi công trẻ tuổi nhất được chấp nhận thực hiện những chuyến bay vào không gian. Sau hai vụ tai nạn máy bay liên tiếp, một trong số đó là do vấn đề thị lực của Will, đơn vị của họ phải chịu một cuộc điều tra NCIS do John Cokely (Michael Sirow) đứng đầu. Cùng lúc đó, một phi công thứ ba, Matt Blackwood (Rob Mayes), đến trên tàu sân bay và nhanh chóng phát triển tình bạn trên mức thân thiết với Dan, điều này dẫn đến các thử thách tình bạn thuần khiết giữa Dan và Will do Will là một người không có thiện cảm trong vấn đề tình yêu đồng tính. Cuộc điều tra của Cokely có kết quả bằng việc anh ta phát hiện ra những tin đồn về mối quan hệ của Dan và Matt khi cả hai bắt đầu có tình cảm với nhau. Khi Matt quyết định bỏ vợ và nghiêm túc phát triển mối quan hệ với Dan, đã có một tai nạn thứ ba xảy ra, và cuộc điều tra của Cokely làm tăng áp lực lên Dan và mối quan hệ tình bạn giữa Dan và Will. Diễn viên Trent Ford vai Lieutenant Dan Lynch Morgan Spector vai Lieutenant William Stephensen Rob Mayes vai Lieutenant Matthew Blackwood William Lee Scott vai Charlie Trumbo Michael Sirow vai John Cokely Cotter Smith vai Admiral Lynch Tammy Blanchard vai Susan Tracy Weiler vai Nancy Gwynneth Bensen vai Tammi Mark Doherty vai Skipper Chris Chalk vai Special Agent Jones Jordan Dean vai Stewie Kelleher Johnny Hopkins vai Gorden Haviland Morris vai Grace Lynch Karolina Muller vai Olenka Sản xuất Burning Blue được dựa trên vở kịch đầu tiên của D.M.W. Greer vào năm 1992. Bộ phim chuyển thể bắt đầu được sản xuất vào năm 2010, với những phân cảnh chính diễn ra hoàn toàn ở thành phố New York và Long Island, New York. Một số cảnh sử dụng tàu sân bay USS John C. Stennis (CVN-74) được xác định là giả tưởng dựa trên tàu sân bay CVN-44. Các cảnh trên boong tàu USS John C. Stennis cho thấy các máy bay và thiết bị của Hải quân Hoa Kỳ đang hoạt động hiện nay bao gồm: Boeing E-3B Sentry Grumman F-14 Tomcat Lockheed S-3B Viking McDonnell Douglas F/A-18C/D Hornet Northrop Grumman EA-6B Prowler Sikorsky SH-3 Sea King Sikorsky SH-60 Seahawk Tiếp nhận Burning Blue đã nhận được những đánh giá tiêu cực nói chung. Anita Gates đã viết trong Thời báo New York: "Kịch bản của Greer và Helene Kvale chứa đựng những cuộc đối thoại có vẻ sâu sắc nhưng vô hồn, vô nghĩa". Tuy nhiên cũng có những lời khen dành cho bộ phim khi khai thác nội dung tình yêu đồng tính một cách nhẹ nhàng và không nhuốm màu tình dục. Nhìn chung các nhận xét đều chỉ trích đạo diễn và biên kịch, tuy nhiên hai diễn viên Ford và Mayes được khen ngợi khả năng nhập vai cho nhân vật. Bộ phim đạt 28% tổng hợp đánh giá Rotten Tomatoes. Tham khảo Liên kết ngoài Phim tiếng Anh Phim chính kịch thập niên 2010 Phim liên quan đến LGBT thập niên 2010 Phim Mỹ Phim liên quan đến LGBT của Mỹ Phim chính kịch liên quan đến LGBT Phim của hãng Lionsgate Phim liên quan đến đồng tính nam
wiki
Tiếng Filipino hay Tiếng Philippines là một ngôn ngữ dựa theo tiếng Tagalog và là một trong hai ngôn ngữ chính thức của Philippines, cùng với tiếng Anh. Tagalog là ngôn ngữ mẹ đẻ của một phần ba dân số Philippines. Nhất là xung quanh thủ đô Manila, nhưng hầu như toàn bộ dân Philippines cũng có thể sử dụng ngôn ngữ này. Lịch sử Ngày 12 tháng 11 năm 1937, Philippines chấp thuận một đạo luật xây dựng một ngôn ngữ quốc gia, dựa trên việc khảo sát các ngôn ngữ bản địa hiện có, nhằm lựa chọn một trong số đó để sử dụng làm cơ sở cho ngôn ngữ quốc gia của Philippines. Ba ứng cử viên chính là tiếng Tagalog, Tiếng Visayan và Tiếng Ilocano. Ngày 14 tháng 7 năm 1936, Surián ng Wikáng Pambansâ (Viện Ngôn ngữ Quốc gia) đã lựa chọn tiếng Tagalog là cơ sở của Wikang Pambansâ ("Quốc ngữ") dựa trên các yếu tố sau: Tagalog được sử dụng rộng rãi và là ngôn ngữ dễ hiểu nhất trong tất cả các khu vực của Philippines; Ngôn ngữ này không bao gồm các nhánh nhỏ hơn như tiếng Visayan hay tiếng Bikol; Đây là ngôn ngữ được sử dụng trong sách báo và văn học nhiều hơn bất kỳ ngôn ngữ bản địa nào khác ở Philippines. Đây là ngôn ngữ ở Manila — thủ đô chính trị và kinh tế của Philippines trong suốt thời kỳ phụ thuộc vào Tây Ban Nha và Hoa Kỳ; Tagalog là ngôn ngữ của Cách mạng 1896 và cách mạng Katipunan - hai yếu tố rất quan trọng trong lịch sử Philippines Năm 1959, ngôn ngữ được biết đến như là Pilipino trong một nỗ lực để tách nó ra khỏi người Tagalog. Sau đó, Hiến pháp 1973 quy định một ngôn ngữ quốc gia riêng biệt để thay thế Pilipino, một ngôn ngữ mà nó có tên là Filipino. Tuy nhiên, Điều XV, mục 3) không đề cập đến việc tiếng Tagalog và Pilipino làm nền tảng cho tiếng Filipino Tham khảo Ngôn ngữ tại Philippines Phương ngữ Tagalog Ngôn ngữ tiêu chuẩn Biểu tượng quốc gia Philippines
wiki
Flugestone acetate (FGA), được bán dưới tên thương hiệu Cronolone trong số những loại khác, là một loại thuốc proestin được sử dụng trong thuốc thú y. Công dụng Thú y FGA được sử dụng như một xốp trong âm đạo chuẩn bị để đồng bộ hóa động dục ở cừu và dê. Hóa học FGA, còn được gọi là 17α-axetoxy-9α-fluoro-11β-hydroxyprogesterone hoặc như 17α-axetoxy-9α-fluoro-11β-hydroxypregn-4-ene-3,20-dione, là một pregnane steroid tổng hợp và một dẫn xuất của progesterone và 17α-hydroxyprogesterone. Nó là este axetat C17α của flugestone. Lịch sử FGA được phát triển và đưa ra thị trường bởi GD Searle & Company vào những năm 1960. Xã hội và văn hoá Tên gốc Flugestone acetate là tên gốc của thuốc và và của nó, trong khi flurogestone acetate là của nó. Flugestone là và của dạng rượu tự do không được kiểm chứng. FGA cũng được biết đến với tên mã phát triển NSC-65411 và SC-9880. Tên thương hiệu FGA đang hoặc được bán trên thị trường dưới tên thương hiệu Chronogest, Chrono-Gest, Crono-Gest, Cronolone, Gyncro-Mate, Ova-Gest, Ovakron, Synchro-Mate, Syncro Part và Syncropart. Khả dụng FGA được bán trên thị trường cho thú y ở Úc, Pháp, Ireland, Israel, Ý, Hà Lan, Nam Phi và Vương quốc Anh. Tham khảo Diol
wiki
Tối ưu hóa trong đầu tư là việc lựa chọn chiến lược đầu tư có hiệu quả nhất. Hướng mới nhất để giải quyết vấn đề đầu tư là phương pháp quy hoạch động xấp xỉ của Harry Markowitz trong mô hình tại một thời điểm nhất định. Nó có tầm quan trọng lớn trong cuộc sống và ứng dụng rộng rãi trong những phòng ban quản lý rủ ro của ngân hàng. Người ta sử dụng phương pháp này vì nó đơn giản và chỉ yêu cầu những kiến thức cơ sở của xác suất. Tuy nhiên hạn chế chính của phương pháp này là có chỉ đưa ra được quyết định phân bố tài sản ở giai đoạn đầu mà chưa định hướng được hoạt động xảy ra trong tương lai. Tiến xa hơn là phương trình của Black–Scholes trong định giá lựa chọn. Cộng cụ toán học phát triển ngày càng cao trong lý thuyết xác suất, cho phép chúng ta tìm được mô hình để giải quyết vấn đề đầu tư sẽ rõ ràng hơn. Phương pháp quy hoạch động xấp xỉ cho thời gian liên tục được mở rộng qua nghiên cứu của Shweizer và Phạm, đến cuối cùng là lý thuyết của von Neumann-Morgenstern. Lý thuyết của Robert C. Merton được coi như là một điểm sáng trong chiến lược đầu tư trong tương lai. Ông đã sử dụng phương pháp quy hoạch động cho bài toán phân chia tài sản và biểu diễn các nguyên tắc đầu tư tối ưu bằng các phương trình Hamilton-Jacobi-Bellman. Tham khảo Tài chính Toán kinh tế
wiki
We Play là EP thứ ba của nhóm nhạc nữ Hàn Quốc Weeekly. Nó được phát hành vào ngày 17 tháng 3 năm 2021 bởi Play M và được phân phối bởi Kakao. Phiên bản vật lý của EP có hai phiên bản: "Jump" và "Up". Nó chứa 5 bài hát, bao gồm cả đĩa đơn chính "After School". Bối cảnh phát hành Vào ngày 24 tháng 2, Play M Entertainment đã phát hành một bức ảnh teaser thông báo rằng Weeekly sẽ trở lại với EP thứ ba We Play của họ. Vào ngày 3 đến ngày 4 tháng 3, nhóm đã phát hành các bộ ảnh teaser cho We Play. Vào ngày 8 tháng 3, họ đã phát hành concept film cho We Play. Concept film cũng tiết lộ "After School" là đĩa đơn chính. Vào ngày 10 tháng 3, danh sách bài hát cho We Play đã được phát hành. Vào ngày 12 tháng 3, highlight medley của EP được phát hành. Vào ngày 15 tháng 3, họ đã phát hành đoạn giới thiệu video âm nhạc cho "After School". Vào ngày 17 tháng 3, We Play được phát hành cùng với video âm nhạc của After School. Quảng bá Vào ngày 17 tháng 3 năm 2021, Weeekly đã tổ chức một buổi giới thiệu trực tuyến từ Shinhan Card Fan Square. Nhóm đã quảng bá đĩa đơn "After School" tại M Countdown của Mnet, Music Bank của KBS2, Show! Music Core của MBC, Inkigayo của SBS, The Show của SBS MTV và Simply K-pop của Arriang TV. Chú thích EP năm 2021 EP tiếng Triều Tiên
wiki