text
stringlengths 45
560k
|
---|
###Human:
لاب توب
###Assistant:اللاپ توپ جهاز كمبيوتر محمول (المعروف كمان باسم نوت-بوك) وهو كمبيوتر محمول صغير ، وزنه بيكون فى الغالب من 3 ل 12 رطل (1.4 لـ 5.4 كجم) و متصمم عشان الواحد يحطه على حجره و هو بيشتغل (لاب الانجليزى يعنى حِجر) على العكس من الكومبيوتر اللى بيتحط ع المكتب (الديسك) و اللى اسمه (ديسك توب). وبيبقي لللابتوب بطارية يشتغل بيها ساعات من غير ما يحتاج لأي كهربا تانية علي عكس الديسك توب وبيتميز كمان بارتباط لوحة المفاتيح بالشاشة دا غير الماوس الموجود فيه واللي بيسمحلك تتحرك بيه وتستخدمه لساعات من غير ما تحتاج ماوس ولا لوحة مفاتيح ولا حتي الشاحن بتاعه.
وفي السنين اللى فاتت ومع زيادة طلب الناس عليه، زاد انتشاره بشكل كبير وده لخفة وزنه وسهولة استخدامه وصيانته لدرجة ان مبيعاته زادت عن مبيعات الكمبيوترات المكتبية العادية.
تاريخه
بعد ما ظهر الكمبيوتر الشخصي فى السبعينات، ظهرت فكرت اللابتوب وأول حد عبر عنها كان الان كاي Alan Kay سنة 1972 من شركة Xerox.
وسنة 1973، عرضت شركة آي.بي.إم مشروعها اللى كان بإسم IBM SCAMP project. وبدأ تسويق اول منتج للمشروع سنة 1975 يعني بعدها بسنتين علي إنه اول لابتوب اتصنع، وكان اسمه IBM 5100.
وفي سنة 1981، اتصنع اول لابتوب خفيف وصغير فى نفس الوقت واللي أنتجته شركة أبسون وكان اسمه Epson HX-20 وكان له شاشة إل.سي.دي وبطارية للشحن وطابعة صغيرة فى الحجم بوزن 1.6 كيلوجرام.
مميزاته
الحجم والوزن:
اللاب توب بيتميز بإنه وزنه أخف وحجمه أصغر بكتير من الديسك توب وده بيخليك تقدر تتحرك بيه لأي مكان.
البطارية:
وبعكس الديسك توب تقدر تشغل اللاب توب بتاعك فى اى مكان او اى وقت لساعات وتكمل شغلك او دراستك حتي لو مفيش كهربا.
الانترنت:
اى لاب توب جديد فيه وايرليس وده بيخليك تقدر تدخل نت من اى كافيه او مكان بيقدم الخدمة دي، مش كده وبس دا انت كمان تقدر تدخل نت من اى مكان حتي لو فى سفر عن طريق اليو.اس.بي مودم لساعات حتي لو مفيش كهربا.
الصوت:
معروف كمان عن اللاب توب ان صوته اوطي بكتير من اى ديسك توب ودي ميزة كبيرة لأي حد بيستخدم الكمبيوتر كتير.
عيوبه
من عيوب اللابتوب ان كفائته وأدائه اقل من الديسك توب.
كمان صعب يتغير او تجدد حاجة من مكوناته.
والعيب اللى فات ده بيخلي عمره أقصر من عمر الديسك توب لأنه لو باظت فيه حاجه ممكن متتغيرش عكس الكمبيوتر العادي اللى من السهل تغيير أغلب مكوناته.
كمان ليه مشاكل صحية زي انه بيضر العمود الفقري والضهر والفخدين والإيدين غير ضرره علي الخصوبه بالنسبة للرجاله اللى بيستخدموه لأوقات كتير علي حجرهم.
ده غير مشاكل السرقة بسبب سهوله حركته عكس الكمبيوترات المكتبية.
صفاته
اللابتوبات الجديدة بتتميز بإنها بتتكون من جسم واحد فيه كل المميزات الموجودة فى الديسك توب بحيث يكون حجمه صغير ووزنه خفيف عشان يبقي سهل اننا نتحرك بيه، وفي الوقت نفسه ميستهلكش كهربا كتير عشان البطارية تقدر تشغله أطول وقت ممكن واللي لازم تكون قوية عشان تفضل أطول وقت مع اى استخدام.
لازم كمان يكون فيه مشغل دي.فى.دي، وفيه فتحات يو.إس.بي، وشاشته تكون إل.سي.دي، ويكون فيه لوحة مفاتيح وتاتش باد، ويكون فيه بلوتوث و واي فاي ويقبل سلك نت وتليفون عشان تقدر تدخل نت فى اى مكان. وحجم اللابتوب بيفسرلنا ليه سعره أعلي من الديسك توب حتي لو كانت المواصفات واحدة.
تصنيفه
بمرور الوقت ومع كتر استخدام الناس لللاب توب بقت كلمة لاب توب بتشير لأنواع وفئات كتيرة من الكمبيوترات واللي منها:
Full-size Laptop - Netbook - Tablet PC - Ultra-mobile PC - Handheld PC - Rugged - Ultrabook
وده عشان يكون لكل نوع منهم مواصفات ضرورية لفئة معينة بحيث يقدر يغطي احتياجاتهم بأقل مشاكل وأسعار.
المراجع
مبيعات الكمبيوتر المحمول تتفوق علي مبيعات المكتبي
Top Gaming Laptops
مقالات تانية ليها علاقة
كمبيوتر
تابليت
لاب توب
|
###Human:
لبنان
###Assistant:لبنان (فرنساوى: Liban; رسمى: الجمهوريه اللبنانيه, فرنساوى: République libanaise) دولة صغيرة من دول البحر المتوسط و هى ليها حدود مع سوريا فى الشمال و الشرق و اما من ناحية الجنوب فليها حدود مع اسرائيل واستقلت عن فرنسا سنة 1943. لبنان مساحتها 10,452 كيلو متر مربع و عدد سكانها بيزيد شوية عن اربعة مليون.من بعد الاستقلال و لحد الحرب الاهليه (1975-1990) و لبنان كانت مثال للحرية و التعددية فى الشرق الاوسط و كانت مشهورة باسم سويسرا الشرق بسبب و السلام و الرخاء و الغنى النسبى اللى كان سكانها عايشين فيه. عاصمتها بيروت و من مدنها المهمه صيدا و صور. مع مصر بتعتبر لبنان من المراكز الثقافيه و الحضاريه النادره فى منطقة الشرق الاوسط. من لبنان خرج عدد كبير من الكتاب و الفنانين لهم وزن من امثال جبران خليل جبران و ايليا ابو ماضى و جرجى زيدان و مى زياده و غيرهم ، و كان للبنانيين عطاء كبير فى نشر الاداب و الفنون الحديثه فى اواخر القرن 19 و بدايات القرن العشرين و بالذات فى مصر وفيها النهارده حركة نشر و ترجمه نشاط.
تاريخ لبنان و انفتاحها على العالم و اتصالها بأوروبا عبر الزمن ادوها ميزه حضاريه و مرونه فى التعامل مع الثقافات و ده انعكس بطريقه ايجابيه على شعبها اللى اتعرف بالتمدن و الحداثه و التجاوب مع متغيرات العصر و التوليرانسيه و القدره على هضم الافكار الجديده و عشان كده رغم صغر حجم لبنان الجغرافى لكن اثرها كان كبير فى حركة النهضه و التطور اللى شافتها منطقة الشرق الأوسط من بدايات القرن العشرين و لعب اللبنانيين دور ضخم فى تأسيس و تطوير الصحافه و الكتابه و الادب و المسرح فى مصر. لكن فى الظروف الكاحله اللى حصلت مع التطورات السياسيه و العسكريه حوالين لبنان و جواها فى التلت الاخير من القرن العشرين فانفتاح لبنان و تسامحها وسط منطقه متخلفه بينتشر فيها العنف كان خرم استغلته عناصر من بره و جوه فدخلت لبنان فى مشاكل كتيره و معقده كان افظعها الحرب الاهليه اللى اندلعت فى 1975.
اصل الاسم
اسم لبنان متاخد من الجدر السامى ( الكنعانى ) ل ب ن و اللى معناه ابيض و دا فى احتمال كبير يكون اشارة للتلج اللى بيغطي جبل لبنان فى الشتا. الاسم دا مذكور فى العهد القديم و كمان فى ملحمة جلجاميش ( سنة 2900 ق ع ح )و فى نصوص اثرية تانية.
التاريخ
لبنان ليها تاريخ قديم ممكن عمره اكتر من سبع-ت-الاف سنة و العلما بيعتقدو ان مدينة بيبلوس (جبيل) اللبنانيه هى اقدم مدينه فى العالم لسه مسكونة لحد دلوقتى. اللبنانيين شعب عريق بترجع جذورهم للفنيقيين لكن لبنان اتعربت بعد ماستولى عليها العرب. فى العصور الوسطى المدن اللبنانيه زى بيروت و صور كانت من أهم موانى مملكة بيت المقدس لغاية ماطرد الأشرف خليل سلطان مصر الصليبيين من ساحل الشام ( 1290-1291 ).
العلاقات الثقافيه اللبنانيه المصريه
العلاقات الثقافيه مع لبنان علاقات قديمه و مهمه و ده اللى أكده السفير اللبناني فى مصر و ده لما حضر مؤتمر مصر فى عيون اللبنانيين و اللى كان ضمن البرنامج الثقافي الدولي مصر فى عيون العالم , و حضره برضو كتير من الفنانين اللبنانيين و منهم مادلين طبر و اللى بتحضر المؤتمر بدعوه من السفاره اللبنانيه على اعتبار انها وجه اعلامي و سينمائي و بتجمع بين المعرفه بالمجتمعين ( زى ما أكد السفير اللبناني فى تصريحاته , و كان المؤتمر بحضور احمد غانم مؤسس مصر فى عيون العالم ) .
السكان
لبنان فيها 17 دين و طايفة رسمية بتعترف بيهم الدولة. و من سنة 1932، و بسبب الحساسية الشديدة لموضوع الدين، ف مافيش اى احصاء رسمي لانتماءات السكان الدينية .
بيذكر موقع السي اى اية ان حوالي 59.7% من سكان لبنان مسلمبن (سنة و شيعة و دروز و علويين و اسماعيليين) و حوالي 39% من المسيحيين (موارنة و روم ارثودوكس و روم كاتوليك و ارمن و بروتوستانت و اقباط).
و بالاضافة لل 4 مليون لبناني اللى عايشين جوا لبنان ف فيه حوالي 18 مليون لبناني مهاجرين ل دول زي السعودية و فرنسا و اوستراليا و برازيل و امريكا
اللغه اللبنانى
العربى هو اللغه الرسميه المفروضه بالدستور. الفرنساوي بردو لغه رسميه فى لبنان مع العربى و بتعتبر رسميه و بتستخدم على البنكنوت (مع العربى) و على المباني الرسميه و ورق البوسته. الفرنساوى مستخدم بشكل واسع ، خصوصا فى الاغراض الاداريه و بيتدرس فى مدارس كتيره كلغه اولى مع العربي. واللبنانيين بيتكلموا انجليزي وفرنساوي كويس زائد لغتهم اللبنانى. فى الستينات حاول عالم اللغات اللبنانى سعيد عقل يكتب اللبنانى بحروف لاتينى عددها (37) بس الحكومة اللبنانيه رفضت الفكره بشدة بسبب الضغط اللى مارسوه عرب جامعة الدول العربيه. فيه مجموعة من العلما من جامعة موسكو و جامعة القاهره اتوصلو فى دراسه ان 45 % من الكلمات اللبنانى ماهياش عربى.
شوف كمان: لبنانويه
لينكات خارجيه
لبنانيين بيطالبو بنظام علمانى
مصادر
موجز تاريخ لبنان ، تعرف على لبنان تاريخه
لبنان
متعلمين فى جامعة القاهره
|
###Human:
لن اعيش فى جلباب ابى
###Assistant:لن أعيش في جلباب أبى مسلسل اجتماعي مصري انتج سنة 1996 وكان له انتشار واسع في كل الدول العربية بطولة المغفور له نور الشريف وعبلة كامل، اخراج احمد توفيق وهو في الأصل مأخوذ عن رواية للكاتب احسان عبد القدوس، سيناريو وحوار مصطفى محرم.
تدور أحداث المسلسل حول قصة الصعود من القاع الى القمة، فيبدأ عبد الغفور البرعي (نور الشريف) حياته العملية من وكالة الحاج ابراهيم سردينه (عبد الرحمن ابو زهره) أحد كبار التجار بوكالة البلح، ويتمكن باجتهاده وأمانته من الفوز بثقة الحاج سردينة، ولكنه في الوقت نفسه أثار ضده أحقاد مرسى ( خليل مرسى ) كبير العمال الذي سعي لافساد العلاقة بين عبد الغفور، ومحفوظ (مصطفى متولى) الابن الوحيد للحاج سردينة الذي تعمد اذلاله واهانته.
يعجب عبد الغفور بفاطمة عبله كامل بائعة الكشري، اللى تبادله الاعجاب وتحاول مساعدته في مشواره الصعب، وتمر الأيام ويزداد عبد الغفور خبرة في عمله ويتمكن بمساعدة الحاج ابراهيم سردينة من سبر أغوار المهنة ويساعده في ذلك فهيم أفندي الرجل المتعلم العالم ببواطن الأمور.
وبالتدريج يتمكن عبد الغفور من الاستقلال عن الحاج سردينة وادارة عمل خاص به، ويتخذ من سيد مخلص البحيري الأخ الوحيد لفاطمة وفهيم أفندي مساعدين له، ويتزوج من فاطمة وينجب ولده عبد الوهاب محمد رياض، وأربع فتيات "سنية، وبهيرة، ونفيسة منال سلامة، ونظيرة حنان ترك"، وبمهارته وذكائه يتمكن عبد الغفور من حجز مكانه وسط عالم التجار في الوكالة، ليصبح أحد اكبر رجال الأعمال في مصر، حتى أن محفوظ بعدما كان يعامله بازدراء سعى جاهداً لنيل صداقته من جديد!!
وعلى الرغم من توافر مقومات السعادة في حياة عبد الغفور البرعي، الا انه عانى من ابتعاد ولده الوحيد عنه، واصرار عبد الوهاب على بناء عالم خاص جداً بعيداً عن والده ونفوذه.
فلم تكن الثروة اللى جمعها عبد الغفور مصدر سعادة له حسب ما اعتقد الجميع لكنها كادت أن تصبح لعنة تطارد أبناءه الواحد تلو الآخر.
الممثلون
بقية الممثلين
محمود البنا
محمود بشير
فتحي السيد
محمد عابدين
يوسف حسين
ثريا ابراهيم
حسن عثمان
مديحة أنور
عادل عطية
صلاح الحسيني
سيد مصطفى
عطا الغمراوي
محمد امام
علي جمال الدين
الأطفال
محمود اسماعيل: (طفل)
مراد مروان: (طفل)
بالأضافة الى
شفيق جلال: (مطرب الفرح)
عبدالحميد حسين: (مطرب الفرح)
هوامش
تم الغاء شخصية (عبدالستار) في الرواية وهو ابن الحاج عبدالغفور البرعي ودمج شخصيته بشخصية (عبدالوهاب) وهو في الرواية هاجر الى بريطانيا وأستطاع أن ينجح و يعيش خارج الجلباب دون الحاجة الى والده.
عائلتي سيد كشري والحاج ابراهيم سردينة لا ذكر لهم في الرواية.
الرواية أخذت على لسان (حسين) صديق عبدالوهاب، وشخصية (حسين) هي شخصية الصحفي الشاب محمد عبدالقدوس ابن الكاتب احسان عبدالقدوس و عليه تدور هذه القصة
المصادر
لن أعيش في جلباب أبي
مسلسلات مصرية
|
###Human:
لندن
###Assistant:لندن (انجليزى: London نطق: ) هى عاصمة و اكبر منطقة حضريه فى انجلترا و المملكه المتحده و كانت جزء من الكتير من الحركات والظواهر المهمة على مر التاريخ. لندن الكبرى هى تانى اكبر منطقه من عدد السكان بين المناطق الحضريه فى الاتحاد الأوروبى بعد باريس الكبرى. و تعدادها 8,278,251, و عدد لندن و المنطقه اللى حوالايها ما بين 12 مليون و 14 مليون انسان.
لندن واحده من اهم المدن العالميه و من المراكز اللى بتقود العالم فى الفنون والتجارة والتعليم والترفيه ، والأزياء ، والتمويل ، والرعاية الصحية ، و وسائل الإعلام ، و الخدمات المهنية ، والبحوث والتنمية والسياحة والنقل و ده كله بيساهم فى شهرتها و أهميتها... لندن هيا اكبر مراكز العالم المالية زيها زى نيو يورك.
مطارات
منطقة لندن يخدمها خمس مطارات دوليه هيا مطار هيثرو ، مطار جاتويك , مطار ستانستيد ، مطار لندن لوتون و مطار مدينة لندن.
ديموجرافيا
لندن بيعيش فيها مجموعات عرقيه كتيره
لنكات برانيه
مصادر
ملاحظات
مدن انجلترا
لندن
|
###Human:
لهجات مصريه
###Assistant:اللغة المصرية الحديثة (المصري) هى لغه حاميه (افريقيه) بتنتمى لعيلة اللغات الحاميه-الساميه (الافرو-اسيويه) وهى المرحله الرابعه من اللغات اللى اتكلمها المصريين طول تاريخهم. المصرى لغه ليها لهجات كتيره و دواير لغويه بتوسع ساعات و بتضيق ساعات تانية و ممكن تتصنف اللهجات دى فى مجموعتين كبار يعنى اللهجه البحيرى (لهجة البحاروه-الفلاحين) و اللهجه الصعيدى (لهجه الصعايده). اللهجات دى مشتركه فى حاجات كتير و خصوصا على المستوى النحوى و فى تأثرهم باللهجات القبطى المختلفه اللى كانت سايدة فى مناطقهم قبل الغزو العربى لمصر و فى لهجات تانيه زى الغجرى (لهجة النوار) و لهجة بدو سينا و لهجة بدو الصحرا الغربية بس دى لهجات بتعتبر مستقلة عن اللغة المصرى فى وادى النيل ، و على الناحيه التانيه بردو فى اختلافات بتميزهم عن بعضيهم.
مصر فيها كمان جمب المصرى لغات تانيه مستقلة زى اللغة النوبى و السيوى و البجاوى.
اللهجه القاهريه
ودى اللهجه اللى بتستعمل فى القاهرة و الجيزه و القليوبيه و ليها قبول واسع من كل المصريين و بتتفهم فى كل حتة عشان التليفزون و الافلام و المراكز الثقافية اللى فى العاصمة المصرية.
الفونولوجيا/الصوتيات
المورفولوجيا/الصرفيات
صيغة المضاف اليه بتميل لاستعمال بتاع/بتاعة/بتوع للمزكر/المؤنث/الجمع على الترتيب.
صيغة المبنى للمجهول بتتعمل باستعمال البريفيكس إت- او إن- زي غُسِلَ (العربي) ← إتغسل او إنغسل (المصرى).
الكلمات/المفردات
اغلب الكلمات المصرية ليها جدور عربية بس دخلت عليها تغييرات فى النطق و الجنس و فى كمان عدد كبير من الكلمات المصرية اللى من اصل قبطى زي (تاتا و امبو و إدّا و عنتيل و بعبع و بَحّ و يللا و بره و بـِخّْ و كلكع و كمان و كُحة و لقمه و قله و زير و تـَفّه و شأشأ و شبوره و جلابيه و ....). لهجة القاهرة استعارت بردو كلمات كتيرة من الانجليزى و الفرنساوى و الطاليانى و اليونانى و التوركى.
السينتاكس/النحو
ضمير الاشارة (دا, دي, دول) و ضماير الاستفهام (إيه, فين, إمتا...) بتيجي بعد المتشاور عليه و بعد المسئول عنه بالترتيب و دي خاصية بتشمل كل لهجات مصر و ممكن يتفسر وجودها بالتأثر بالطبقة التحتية القبطي اللى كانت سايدة فى مصر، مثال:
الراجل دا (مصري) → هذا الرجل (عربي)
اسمك إيه؟ (مصري) → ما اسمك (عربي)
النفي بيحصل بـ حَط الفعل (و الاسم فى اللهجات الصعيدي) بين أداتين نفي ما و ش ودي كمان نفس طريقة النفي فى القبطي
ماشربتش (مصري) → لم أشرب(عربي) الاسم الموصول اللى هوه اسم شامل و بيقابله فى العربي 7 اسامى موصوله الذي،التي،اللذان و اللتان و اللى و اللائي او اللاتي
الاعراب (تغيير نهايات الكلمات للدلاله على وظيفتها) مش موجود بالمره فى المصري و لا القبطي و لا اللغات المصريه اللى قبل كدا. العربي فيه تلات حالات اعراب النصب و الرفع و الجر.
اللهجة الاسكندرانية
و هى اللهجة بتاعة الاسكندرية و بتشبه لحد كبير اللهجة القاهرية بس فى ميل لاستخدام صيغة الجمع فى الكلام للمتكلم المفرد (ح نتستنوك = ح نستناك). و شوية كلمات معينة خاصة بيها زي, ماستيكا= لبان و القمة = الناصية و الجومة = الاستيكة.
لهجة البحاروة
و دي لهجة الفلاحين (المصريين فى شمال مصر) و بتتفرع اللهجة دي لـ:
اللهجات الوسطانية: فى المنوفية و الغربية و جنوب الشرقية و القليوبية
اللهجات الشرقية: بقيت مناطق الشرقية و الدقهلية
اللهجات الغربية: فى البحيرة و حتت فى الغربية و البرولوس وغرب المنوفية
اللهجات الشمالية-الشرقية: الدقهلية و حتت فى الغربية و المنزلة
لهجة الصعايدة
لهجة الصعايدة هى لغة مختلفة معترف بيها ISO-639-3 (قانون المنظمه الدولية للتوحيد القياسى). الكود بتاعها هو (aec) و بيتكلّموها الصعايده فى صعيد مصر من جنوب القاهرة لحدود مصر مع السودان. مجموع المتكلمين: 18.900.000
و دي لهجة سكان جنوب مصر (الصعيد) و بتتفرع لـ:
لهجات مصر الوسطانية: من اول حنوب الجيزة و بني سويف و الفيوم و المنيا
لهجات الصعيد الجواني: من اول اسيوط و نجع حمادي لحد اخر اسوان.
لهجات الصحرا الغربية: زي لهجات الواحات البحرية و الداخلة و الخارجة و الفرافرة.
الفونولوجيا/الصوتيات
المورفولوجيا/الصرفيات
الكلمات/المفردات
السينتاكس/النحو
لهجات تانية
لهجة الغجر
بشكل عام اللهجة دي بتشبه المصري بس فيها تاثير كبير هندو-اري و خصوصا على مستوي الكلمات يعني مثلا: نار = إيج ,راجل = مان او مينيس,استرا = نجمة, داندي = ضرس, بوردي = اخ. و كمان بيحطو الاسامي بين ما-اسم-يس زي مثلا ما-ودان-يس, يعني ودان (جمع ودن) مخيس يعني مخ, ماشنبيس يعني شنب و كده يعني. ولغة الامازيغ في واحة سيوة
شوف كمان
اللغة النوبي
اللغة السيوي
اللغة البجاوي
مصادر
مركز الدراسات و الوثايق الاقتصادية و القانونية و الاجتماعية
كتاب حاضر الثقافة فى مصر''' لبيومي قنديل
د.جورجي صبحي بيه
لهجات مصرية
|
###Human:
ليبيا
###Assistant:ليبيا دوله فى شمال افريقيا بيحدها البحر المتوسط من الشمال و مصر من الشرق و السودان من الجنوب الشرقى و تشاد و النيجر فى الجنوب و الجزاير و تونس من الغرب. الأجزاء التقليديه التاريخيه التلاته فيها هى برقه و طرابلس و فزان. مساحتها حوالى 1.8 مليون كيلومتر مربع (700,000 ميل مربع), و هيا رابع اكبر دوله بالمساحه فى افريقيا, و الرقم 17 كاكبر بلدان العالم مساحه و بتحتل المرتبه العاشره بين عشر دول عندها اكبر احتياطيات نفطيه مؤكده لبلد فى العالم.
طرابلس هى اكبر مدينه و هيا العاصمهفى غرب ليبيا و بيسكنها أكتر من مليون انسان. المدينه الكبيره التانيه هيا بنغازى فى شرق ليبيا بعدد سكان 700,000 انسان.
سجلت ليبيا اعلى مؤشر للتنميه البشريه فى افريقيا و رابع اعلى ناتج محلى اجمالى فى القاره لسنه 2009, بعد السيشيل, وغينيا الاستوائيه و الجابون بسب احتياطياتها النفطيه الكبيره و الكثافه السكانيه المنخفضه. و ليبيا عضو فى عدد من المنظمات و التجمعات الإقليميه و الدوليه من بينها الأمم المتحده, و الاتحاد الأفريقى و اتحاد المغرب العربى و جامعه الدول العربيه و حركه عدم الانحياز,و منظمه التعاون الإسلامى و منظمه الدول المصدره للنفط و كوميسا.
التقسيمات الإداريه
|تصغير|300x300بك مناطق ليبيا منذ سنه 2007
من سنه 2007 تم تقسيم ليبيا لـ 22 شعبيه (محافظه).
لينكات برانيه
مصادر
الرومان
ليبيا
دول اسلاميه
|
###Human:
ليرا توركيه
###Assistant:الليرا التوركية الجديدة هى العملة الرسمية بتاعة توركيا و الليرا الواحدة فيها 100 قروش. الليرا التوركية الجديدة كمان بتستعمل فى قبرص الشماليه.
شوف كمان
ليستة العملات المتداوله دلوقتى.
ليرا توركية
ليرا توركية
tr:Türk lirası#Sekizinci emisyon
|
###Human:
ليرا سورية
###Assistant:الليرا السورية هيا العملة الرسمية بتاعة سوريا و الليرا الواحدة فيها 100 قرش.
لينكات برانيه
مصادر
ليرا سورية
ليرا سورية
|
###Human:
ليره لبنانيه
###Assistant:الليرا اللبنانية (الرمز: ل.ل ، الكود:LBP) هيا العملة الرسمية بتاعة لبنان و الليرا الواحدة فيها 100 قرش.
انواع النقد المستخدمة الايام دى
العملات المتداولة الايام دى فى لبنان هى:
العملات الورقية
ورقة الالف ليرة
ورقة الخمسة الاف ليرة
ورقة العشرة الاف ليرة
ورقة العشرون الف ليرة
ورقة الخمسون الف ليرة
ورقة المائة الف ليرة
العملات المعدنية
الخمسة وعشرون ليرة (لم تعد موجودة)
الخمسون ليرة (نادرة الوجود ولم تعد مستعملة)
المائة ليرة (موجودة ولا تستعمل)
المايتان وخمسون ليرة
الخمسمائة ليرة
شوف كمان
ليستة العملات المتداوله دلوقتى.
ليرا لبنانية
ليرا لبنانية
|
###Human:
ليستة الأحزاب السياسيه فى مصر
###Assistant:الدستور المصرى بيسمح بـ ان مصر يبقى فيها احزاب متعدده ، الحزب الوطنى الديموقراطى كان بيحكم و كان بيتسمح للاحزاب المعارضه بس ماكانش بيبقى عندهم فرصه بجد عشان ينافسو.
القانون رقم 40 لـ سنة 1977 بينظم تأسيس الاحزاب السياسيه فى مصر. القانون ده كان بيمنع تأسيس احزاب على اساس دينى. بعد ثورة مصر سنة 2011 اللى اطاحت بالرئيس حسنى مبارك اللى كان رئيس الحزب الوطنى الديموقراطى إبتدت احزاب جديده زى حزب ثوار التحرير وحزب شباب التحرير وكذا حزب دينى اسلامى و مسيحى.
تاريخ
ظهور الاحزاب فى مصر فى القرن ال19. كان بيعكس التفاعلات بين المجتمع و الاقتصاد و الثقافه و شوية ظروف تاريخيه و ظروف وطنيه و سياسيه. كل ده خلا يبقى فيه مؤسسات جديده بتحكمها الحكومه و الشعب, و تحسينها فى نفس الوقت. زى الپرلمان (مجلس الشورى) و مستشارين رئيس الحكومه و الاحزاب السياسيه, و النقابات. الظهور ده كان شويه-شويه, و عَدّا على مراحل ورا بعضها. الاحزاب السياسيه إتعملت فى الاول على هيئة مجتمعات سرّيّه و بعدين بقو جماعات سياسيه.
مصطفى كامل عمل اول حزب سنة 1907, و كان اسمهُ الحزب الوطنى, بس ده غير الحزب بتاع دلوقتى اللى اسمهُ الرسمى الحزب الوطنى الديموقراطى. فى اقل من عَشَر سنين, كان فيه احزاب مختلفه عن بعض جداً; فى الطبيعه, و التأسيس, و التنظيم, و السلطه و الشُهره و الاسلوب. كان فيه احزاب وطنيه معموله من جماعات بيتحكّم فيها القصر الملكى, و احزاب تانيه معموله من سلطه الإحتلال, و بردو احزاب بتعبّر عن الايديولوجيا بتاعتهم و عن بقية افكارهم السياسيه.
مابين 1907 و 1920, الاحزاب اللى كانت إتعملت فى مصر كانو بيدلّو على إن فيه احزاب تانيه حتتعمل; بس على أى حال, كان فيه منع بـ سبب الاحتلال البريطانى و خضوع مصر للامبراطوريه العُثمانيه. فى فبراير 1922, اعلان استقلال مصر و تَطليع الدستور1923 Constitution of Egypt خلّو يبقى فيه حُكم مَلَكى دستورى معمول على اساس تعدد الاحزاب و مبادئ الليبراليه و الديموقراطيه.
فى فترة 1923 - 1952, مصر شاهدت تجربه كويسه جداً فى السياسه و ممارسة الديموقراطيه. على أى حال, التجربه دى كانت متأثره بـ عيوب كتيره, زى الإحتلال البريطانى, و التدخّل الأجنبى فى المصالح المصريه و تدخل القصر المَلَكى فى الحياه السياسيه. بعد انقلاب الظباط الأحرار سنة 1952, النظام المصرى فضل يصفى المعارضه. فى يناير 1953, الاحزاب السياسيه إتمنعت, و بقوا ماشين بنظام الحزب الواحد و الحزب الوحيد و المسيطر على كل حاجة كان الاتحاد الاشتراكى. إتعمل قانون للاحزاب , سنة 1977 إتحوّل النظام السياسى فى مصر
قانون الاحزاب
التصحيح السياسى ما كانش بيهتم بيه الحزب الوطنى الحاكم,وكان دايماً متهم بتزوير الانتخابات عشان يضمن أغلبية الكراسى فى الپرلمان. الحزب الحاكم كان دايماً بيقول إنه عايز يشيل القيود اللى بتمنع الأنشطه السياسيه للأطراف التانيه فى البلد.
محمد مصطفى كمالMohamed Kamal عضو الأمانه العامه للسياسه كان بيقول : "فيه تفكير لمراجعه القانون بالنسبه للاحزاب السياسيه, عشان الاحزاب الجديده يقدروا يتكونوا, و عشان الاحزاب اللى موجوده تقدر تتحرك بحريه".
الاحزاب الرسميه دلوقتى
التحالفات السياسية المعروفة فى مصر
حركات سياسيه تانيه
حركة الثوار الاحرار www الموقع الرسمي لحركة الثوار الاحرار
حركة أحرارhttps://www.facebook.com/ahrar.move?fref=ts
جماعة الإخوان المسلمين
حركة كفاية
الجمعيه الوطنيه للتغيير
حركة شباب 6 ابريل
حركة شباب 19 نوفمبر
حركة الاشتراكيين الثوريين
حركة 9 مارس لاستقلال الجامعات
حركة مصرنا
حركة غاضبون
حركة كاذبون
ائتلاف شباب الثورة
حركة 14 فبراير إتأسست سنة 2009
اقباط من اجل مصر إتأسست فى شهر يوليه سنة 2009, ''من مطالبهم ”توحيد قانون دور العباده"
اتحاد شباب ماسبيرو
حركة أقباط بلا قيود
مش حركة رسمية بس بتعمل نشاط سياسى مؤثر
كلنا خالد سعيد
كلنا مينا دانيال
احزاب تاريخيه
الحزب الوطنى مؤسسه مصطفى كامل و بعده محمد فريد
حزب الإصلاح مؤسسه الشيخ على يوسف كان بيأيد الخديوى
حزب الأحرار مؤسسه محمد بك وحيد و كان بيأيد الاحتلال الانجليزى لمصر
الحزب الدستورى مؤسسه ادريس بك الراغب و كان بيأيد السلطه الشرعيه والفعليه
حزب النبلاء مؤسسه حسن حلمى زاده كان بيأيد تركيا
حزب الامة مؤسسه احمد لطفى السيد و كان بيعبر عن مصالح كبار ملاك الأراضى و كان شعاره "مصر للمصريين"
حزب الوفد مؤسسه سعد زغلول كان بيطالب بالإستقلال عن بريطانيا
الحزب الجمهورى مؤسسه محمد غانم
حزب مصر الفتاة ( اسسه احمد حسين - كان حزب متأثر بالفاشيه)
السعديين ( نسبه لسعد زغلول )
الحزب الاشتراكى ( اسسه سنة 1920 سلامه موسى مع الدكتور العنانى و محمد عبد الله عنان و حسنى العرابى )
الحزب الإباحى ( كان المقصود بالإباحى الشيوعى اسسه حسنى العرابى )
حزب مصر ( اسسه انور السادات )
هيئة التحرير والاتحاد القومى ( بتوع الظباط وهما اصل الاتحاد الاشتراكى ).
الحزب المصري { مؤسسه لويس أخنوخ }
لينكات برانيه
الموقع الرسمي لحزب الثوار الاحرار تحت التاسيس www.ahrar.jigsy.com
الموقع الرسمي لأحزاب مصر:
المواقع الرسمية لحزب مصر الكنانة
http://www.mesralknana.com/
http://www.alknana.com/
http://en-gb.facebook.com
http://www.dr3-gulf.com/vb/
الپرلمان المصرى
حريق حزب الغد
الموقع الرسمي لأحزاب مصر:
Jurispedia: دساتير مصر من 1923 لـ1971
احزاب سياسيه
سياسه
مصطلحات سياسيه
لستة الاحزاب المصريه
لستة الاحزاب المصريه
|
###Human:
ليستة العملات
###Assistant:ليستة العملات دي فيها 182 عملة رسمية او متداولة بحكم الواقع فى ال 192 دولة الاعضاء فى الامم المتحدة و كمان فى المناطق او الدول اللى مش معترف بيها بشكل كامل.الليستة ما تضم ش العملات القديمة او اللى اتلغت و فيها بس العملات اللى بتستعمل فى الوقت الحالي.العملة هى وحدة التعامل الاقتصادي و ممكن تكون ورق (بانكنوت) او معدن (فضة).فى بلاد كتيرة ممكن تشترك فى استعمال نفس العملة زي دول الاتحاد الاوروبي مثلا،و كمان ساعات دولتين او اكتر يسمو العملات بتاعتهم نفس الاسم مع انهم عملتين مستقلتين زي الريال فى السعودية و اليمن.
ليستة العملات
مصادر
مصادر
عملات العالم
ترافيليكس
لستة
عملات
|
###Human:
ليك البانى
###Assistant:الليك الألباني هوه العملة الرسمية بتاعة ألبانيا و الليك الواحد فيه 100 قينداركا (قينطار) بس القينداركا ما بقتش تستعمل خلاص.
مراجع
الأوراق النقدية التاريخية والحالية من ألبانيا
ليك الباني
ليك الباني
|
###Human:
لينجوا فرانكا
###Assistant:لينجوا فرانكا هيا اى لغه بتستخدم على نطاق اوسع من عدد الناس اللى بيتكلموها .
مواصفات
لينجوا فرانكا هى اللغة المشتركة اللى ممكن يتكلمها الناس مع بعضهم فى التبادلات لانهم ما بيتكلموش نفس اللغه .
اصل الاسم
معنى لينجوا فرانكا بالايطالى هو لغة الفرنكيين او اللغة الفرنكية. اى لغه ممكن تكون لينجوا فرانكا من خلال استخدامها ف تعاملات التجاره بين ناس لا يتكلمون بنفس اللغه ، و من الممكن ان تكون مقبولة في التبادلات الثقافيه ، خصوصا الدبلوماسيه.
مصادر
لينجوا فرانكا
لغات
|
###Human:
ليه خلتنى أحبك
###Assistant:ليه خلتني أحبك هوه فيلم مصري اتعمل سنه 2001 بطولة كريم عبد العزيز وحلا شيحة واحمد حلمي ومنى زكي ومها عمار وطلعت زكريا ومحسن سرحان ورجاء الجداوي وحجاج عبد العظيم واخراج ساندرا نشأت. والفيلم دة هوه اول فيلم بطولة مطلقة لكريم عبد العزيز.
قصة الفيلم
تدور احداث الفيلم حول حب كبير نشأ بين داليا (منى زكي) وهشام (كريم عبد العزيز)، بس ابو داليا رجل الاعمال الكبير موافقش على جوازها منه بدون سبب فيسيبو بعض ويسافر هشام الى امريكا بينما ترتبط داليا بواحد تاني، وبعد مرور سنوات يرجع هشام من السفر وقد حصل على اعلى الشهادات فى علم الكومبيوتر، ويفتح شركة فى المجال ده، ويقع فى حب نهى ( حلا شيحة ) إبنة صديقة والدته ويعترف ليها بحبه وتتم خطبتهم ,و فى احد المرات عند خروجه من النادي يقابل حبيبته القديمة داليا بالصدفة اللى أصبحت مصورة مشهورة وقد انفصلت عن الرجل اللى ارتبطت بيه بعد انفصالها عنه، وبينما يخبرها انه ارتبط بفتاة اخرى اصيبت بصدمة شديدة تجعلها تقرر ان تفسد هذه الخطبة وذلك بمساعدة صديقها زكريا (احمد حلمى) فهي ما زالت تحبه بشدة وندمانة على تركه قبل سنوات.
الفيلم تأليف وليد يوسف
ليه
افلام انتاج 2000
افلام احمد حلمي
افلام كريم عبد العزيز
افلام منى زكي
افلام كوميدية مصرية
|
###Human:
ليو رومانى
###Assistant:الـ ليو الروماني(الجمع ليي) هو العملة الرسمية بتاعة رومانيا و هم متقسم لـ 100 بان. فى 1 يوليه 2005، عملت رومانيا عملية اصلاح لنظام الفلوس و بدلت الليو القديم بالليو الجديد (رون). 10,000 ليو قديم بيساوي دلوقتي واحد ليو من الجديد.رومانيا دخلت الاتحاد الاوروبي فى 1 يناير 2007 و متوقع تتدخل منطقة اليورو فى 2014.
لينكات برانيه
بانك رومانيا الوطني
ليو روماني
ليو روماني
|
###Human:
مارلون براندو
###Assistant:مارلون براندو جونيور(3 ابريل 1924 – 1 يوليه 2004) كان ممثل امريكاني واخد جايزة الاوسكار و استمر نشاطه الفني لمدة نص قرن تقريبا
من اعظم الادوار اللى عملها هو دور فيتو كورليوني فى فيلم(الاب الروحي- The Godfather).
مارلون براندو بيتوصف بانه من اعظم الممثلين فى زمانه مش بس كدا، دا كمان كان ناشط فى مجال الحقوق المدنية الامريكية و حركة الهنود الامريكان.
لينكات برانيه
السايت الرسمي بتاع مارلون براندو
مصادر
مارلون براندو
مواليد 1924
وفيات 2004
شخصيات الحزب الديمقراطى الامريكى
ممثلين امريكان رجاله فى قرن 20
ممثلين امريكان رجاله فى قرن 21
فايزين جايزة المسرح العالمى
|
###Human:
مارى كورى
###Assistant:مارى كورى Marie Curie اسمها الاصلى قبل الزواج ماريا سكلودوفسكا Maria Salomea Skłodowska ( وارسو ، بولاندا دلوقتى ، 7 نوفمبر 1867 - باسى ، فرنسا ، 4 يوليه 1934 من جامعة السوربون و اول سيدة تحاضر فى السوربون ، و هى السيدة الوحيدة اللى اخدت جايزة نوبل مرتين مرة فى الفيزياء و اخرى فى الكيمياء.
مارى كانت بنت مدرس فى وارسو فى بولاندا اللى كانت وقتها جزء من الامبراطوريه الروسيه و اظهرت نبوغها و هى مازالت صغيره ، ودخلت عمل لكى تساعد اسرتها ، لكن بالرغم من تميزها فى الدراسه الجامعه لم تقبلها بسبب التفرقه الجنسيه و السياسيه ضد البولنديين وقتها فإضطرت انها تكمل تعليمها عن طريق دروس سريه فى وارسو كانت اسمها " الجامعه الطائره ".
حلم مارى كان انها تدرس فى جامعة السوربون فى باريس فذهبت الى باريس و أدّت امتحانات القبول و نجحت و درست هناك و كانت اول سيدة فى تاريخ جامعة السوربون تاخد دبلوم فى الفيزياء وكان ذلك فى عام ١٩٢٢م. بدأت تعمل ابحاثها و تجاربها على معادن تحتوى على عناصر اليورانيوم و الثوريوم فإكتشفت ان فيه معادن تتميز بخواص نشاط الاشعاع اكتر من المتوقع و ده وصل لاكتشاف عنصر كيماوى جديد اتسمى " بولونيوم " ، بعدين اكتشفت عنصر كيماوى ثانى له خواص اشعاعيه كبيره سمى " راديوم ".
معروف كمان أن الصحافة الفرنساويه استفزت ماري كوري جدا لما طلعت عليها إشاعة بعلاقة تربطها هيا و تلميذ زوجها اللي كان متوفي فى الوقت ده بول لانجيفين لكن بسرعه بطلت الإشاعات دي والعلماء اللي كانو علي علاقة بماري وقفوا جنبها بخطابات وكلمات مؤثرة وكان أبرزهم البرت اينشتاين ومن الحقائق المثيرة كمان عن ماري كوري أنها بفضل فكرتها بعلاج المصابين من الجنود بجهاز الأشعة السينية المتنقل فى الحرب العالمية الأولى تمكنت من إنقاذ حياة كثير جدا من الجنود فى الحرب
اكتشاف الراديوم المشع
مارى كورى اكتشفت عنصر الراديوم سنة 1898 مع زوجها بيير كورى لما لاحظت ان النشاط الاشعاعى الصادر من معدن اسمه يورانينايت (Uraninite) اكبر بخمس مرات من المفترض ان يخرج من عنصر اليورانيوم او عنصر البولونيوم . بعد ابحاث و تجارب طويله استطاع العالمان ان يحضروا ملح الراديوم كلوريد فى سنة 1902 .احتاج العالمان ان يعملوا تنقيه لعدد من الاطنان معدن اليورانينايت لحد يتمكنوا من تحضير عشر (10/1) جرام من الملح .وفي سنة 1910 استطاعت كورى و عالم اخر اسمه اندريه لويس ديبرين ان يفصلوا لأول مره فى التاريخ عنصر الراديوم لوحده.
جايزة نوبل
مارى كورى و زوجها بيير حصلوا على جايزة نوبل فى الفيزياء سنة 1903 ، وبعد ما اتوفى زوجها عرضت عليها جامعة (السوربون) انها تاخد مكان زوجها فى التدريس فى الجامعه فكانت اول ست تدرس فى السوربون ، و استمرت فى ابحاثها على عناصر البولونيوم و الراديوم ، و نجحت فى استخراج الراديوم سنة 1919 ، و فى سنة 1911 اخدت جايزة نوبل فى الكيمياء بسبب توصلها لمستخرج نقى لعنصر الراديوم. و تعتبر هى الشخص الوحيد اللى حاز علي جايزة نوبل مرتين.
لينكات برانيه
مصادر
مواليد 1867
وفيات 1934
مدفونين فى البانتيون
مارى كورى
مارى كورى
فرنساويين بولانديين
واخدين جايزة نوبل
ملحدين فرنساويين
لادينيين
مخترعين فرنساويين
متعلمين فى جامعة پاريس
|
###Human:
ماريلين مونرو
###Assistant:ماريلين مونرو (Marilyn Monroe) (1 يونيو 1926 - 5 اغسطس 1962) اسمها الحقيقى نورما چين مورتنسون (Norma Jeane Mortenson) هى ممثلة امريكانية ومغنية وكمان منتجة افلام
اخدت سنة 1960 جايزة جولدن جلوب Golden Globe كـأحسن ممثلة .
حياتها
قضت فترة طويلة من طفولتها فى الملاجئ بس بسبب جمالها ابتدت تشتغل فى مجال عروض الازياء كـ موديل و ده وصلها سنة 1946 لمجال السينيما فى ادوار صغيرة ، وكانت مشهورة بأدوار الاغراء
شغلها
فى سنة 1950 عملت فيلمين ناجحين جدا ورا بعض اللى هما The Asphalt Jungle و All About Eve و بدأت شهرتها تزيد شوية شوية و خصوصا بعد ما بدأت تمثل ادوار كوميدية رحب بيها الجمهور و النقاد. وصلت ماريلين لقمة تألقها و نجاحها بعد ما اتجوزت الكاتب المشهور ارثر ميلر Arthur Miller ودرست فى Actors Studio. اشهر ادوارها الدرامية فى فيلم Bus Stop و اللى بهرت فيها لحد النقاد و بعدين خدت جايزة الجولدن جلوب عن فيلمها Some Like It Hot سنة 1960.
من افلامها
The Misfits (1961)
Let's Make Love (1960)
Some Like It Hot (1959)
The Prince and the Showgirl (1957)
Bus Stop (1956)
The Seven Year Itch (1955)
River of No Return (1954)
How to Marry a Millionaire (1953)
Gentlemen Prefer Blondes (1953)
Niagara (1953)
All About Eve (1950)
The Asphalt Jungle (1950)
Scudda Hoo! Scudda Hay! (1948)
Dangerous Years (1947)
موتها
السنين الاخرانية من حياتها كانت صعبة و مليانة مشاكل شخصية و امراض و كمان سمعتها كممثلة انتشرت عنها انها ممثلة صعب التعامل معاها.مارلين مونرو ماتت سنة 1962 بجرعة عالية من دوا اسمه الباربيتيوريت و فيه ناس بتقول انها خدت الجرعة العالية دي بالغلط و فيه ناس بتقول انها خدتها بالقصد علشان تنتحر و كمان فيه ناس تانيين بيفسرو موتها بمؤامرة اتقتلت فيها ماريلين لاسباب سياسية.
لينكات برانيه
مصادر
ممثلات امريكان
مغنيات امريكيات
منتجين افلام امريكان
يهود امريكان
ملحدين امريكان
ممثلات اغراء
مغنيات اغراء
موديلات امريكيات
موديلات بلاى بوى
بلاى بوى بلاى ميت
عشيقات
امريكان بريطانيين
امريكان نورويجيين
دارسين فى جامعة كاليفورنيا (لوس انجليس)
متعلمين فى معهد مسرح و فيلم لى ستراسبيرج
|
###Human:
مالطا
###Assistant:مالطا (جمهورية مالطا) هى دوله صغيره فيها كثافه سكانيه عاليه جداً و هى متكونه من 7 جزر فى البحر المتوسط منهم تلات جزر مأهولة. مساحة مالطا 316 كم مربع وعدد سكانها 410,290 و بكدا بتكون سابع دولة فى العالم فى الكثافة السكانية.
المكان
مالطا موجودة على بعد 288 كم فقط من تونس وعلى بعد 93 كم من صقليه/سيسيلى.
العاصمه
عاصمة مالطا هى ڤاليتا.
لغات
مالطا فيها لغتين رسميتين: المالطى و الانجليزى. المالطى: لغة مشتقة من العربى-الصقلى و قريبة فى المفردات و النطق من التونسى. و الطاليانى ساعات بيعتبر لغه تالته, لان معظم القنوات المالطيه و الادب بالطاليانى. و كمان قبل 1936, الطاليانى كانت هى اللغه الرسميه الوحيده للبلد.
تاريخ
مالطا استقلت عن بريطانيا سنة 1964 و بقت عضو فى الاتحاد الاوروبى من سنة 2004.
مالطا
جزر
دول مسيحيه
|
###Human:
مانيليه
###Assistant:مزيكة المانيليه (بالروماني:muzica de manele ) هى نوع من انواع المزيكا الشعبيه المشهوره فى بلاد البلقان و ظهرت اول ما ظهرت فى رومانيا بس بعدين انتشرت فى صربيا و بولجاريا و البانيا و مونتينيجرو(الجبل الاسود).بدات المزيكة فى التمانينات و اوئل التسعينات عن طريق ترجمة و تقليد المزيكة العربية و التركية و كانت بتتغتى فى احياء بوخارست الفقيرة و خصوصا بين مجتمعات الغجر و فى شارع فرينتار السيء السمعة و المشهور بتجار المخدرات و الدعارة. من اشهر و اول الفرق اللى حققت نجاح فرقة آزور( اللون السماوي) فى اواخر التمانينات.و شوية شوية ابتدت تنتشر فى حتت تانية فى رومانيا زي بانات و اولتينيا و حققت نجاحات مش متوقعة.النوع دا من المزيكة بيتتهم دايما بانه بينقل و بيقلد المزيكة و حصلت فضيحة كبيرة لما عملو اغنية (ليه بتكدبي عليا؟) اللى كسرت الدنيا و بعدين اتضح انها مجرد نقل مسطرة من اغنية (ماجاباس) اليونانية المشهورة بتاعة ديسبينا فاندي.
الخصايص
موسيقى المانيليه عبارة عن خليط من الموسيقى الشرقية( التركية و العربية) والموسيقى البالقانية و فيها تاثير قوي من موسيقى الغجر.
مواضيع الاغاني
اللى ما بيحبوش مزيكة المانيليه بيتهموها بأنها سطحية و كلماتها متكررة و بتدور حوالين الوسامة و الشطارة بتاعة المغني و عن البنات اللى بيقعو فى حبه. و كمان الفشخرة بالفلوس و حتى ساعات بالبلطجة.المغنيين بيعملو غلطات نحوية كتيرة و الحانهم بسيطة و متكررة.
طريقة اللبس و الموضة
مغنيين المانيليه رسمو لنفسيهم صورة معينة من الموضة و اللى بتبقى غالبا عبارة عن بناطيل ضيقة و قمصان مشجرة و جزم ليها بوز من قدام.الجيل بيستعملوه بشكل كبير فى تسريحا ت شعرهم و بيحطو بارفانات قوية و بيلبسو سلاسل دهب تقيلة.المرسيدس و البي ام دبليو هما اشهر عربيتين لازم مغنى المانيليه يكون عنده واحدة منهم على الاقل.
راي الناس
المانيليه مشهورة و منتشره بنجاح فى الاحياء الفقيرة فى رومانيا بس بتقابل نقد قاسي من المثقفين و المتعلمين اللى بيرفضو يسموها مزيكة و بيوصفوها بـ سودو-موزيكا يعني المزيكة الكدابة او المزيكة الفشنك.
القنوات التليفوينية و الراديو ما بتذيعش اغاني المانيليه بشكل كبير بس فيه قنوات متخصصة ما بتذيعش غيرها. فى ليلة راس السنة 2006 كل قنوات التليفزيون الروماني كانت بتذيع اغاني المانيليه و اللى بتعكس نجاحها و قدرتها على جذب المشاهدين على الرغم من الانكار الرسمي ليها و الهجوم الشديد عليها. فى 1 ديسمبر 2005 (يوم العيد الوطني بتاع رومانيا) اكبر قناة تليفزيون فى رومانيا (برو-تي-فى) اذاعت على الهوا عشر ريميكسات مختلفة للنشيد الوطني بتاع رومانيا. و احدة من الريميكسات دي كانت بطريقة المانيليه و دا عمل جدل كبير بين الرومانيين اللى اعتبروه اهانة للنشيد الوطني، بس فى نفس الوقت بين و ورى الناس النجاح الكبير و القبول اللى وصلت له مزيكة المانيليه.
اشهر المغنيين
أدريان مينونيه
مينودورا
نيكولاي جوتسا
فلورين سالام
كاتالين ارابو
لينكات برانيه
مجموعة من الاغاني الرومانية مانيليه
سايت لتنزيل مزيكة المانيليه
مانيليه
مانيليه
فرق مزيكا غربيه
|
###Human:
محمد على باشا
###Assistant:محمد على باشا - محمد على ابراهيم أغا - اتلقب بـ عزيز مصر - و اتعرف فى مصر كمان باسم محمد على باشا القوللى (كاڤالا، 4 مارس 1769 -القاهره، 2 اغسطس 1849) والى مصر و مؤسس العيلة العلويه اللى حكمت مصر و السودان حوالى 150 سنة من 1805 لحد سنة 1953. محمد على باشا حكم من 17 مايو 1805 ل 1 سبتمبر 1848 و بيعتبر مؤسس مصر الحديثه و بغض النظر عن مظالمه و جرايمه و اخفاقاته كان سبب نهضتها و دخولها العصر الحديث. قال عنه المؤرخ عبد الرحمن الجبرتى: " فلو وفقه الله لشىء من العدالة على ما فيه من العزم والرياسة والشهامة والتدبير والمطاولة لكان اعجوبة زمانه وفريد اوانه ".
محمد على باشا اتولد سنة 1769 فى مدينة كاڤالا ( كاڤالا) Kavala فى مقدونيا اللى كانت وقتها ضمن أراضى الامبراطورية العثمانيه ، و كان بغض النظر عن اصله اللى فى الأغلب كان البانى بيعتبر نفسه عثمانى. بعد فشل مشاريعه العسكريه و عزله اتوفى فى اسكندريه فى 2 اغسطس 1849 ، و اندفن فى الجامع المعروف باسمه فوق جبل المقطم فى قلعة القاهره.
بدايات حياته
محمد علي اتولد فى سنة 1769 فى قريه اسمها كاڤالا ( Kavala ) فى مقدونيا على بعد 320 كم غرب استانبول، كاڤالا كانت فى الوقت ده من أملاك الاتراك العثمانيين فى البلقان. بس بيتقال ان ابوه و امه اصلهم من البانيا، ابوه اللى كان اسمه ابراهيم آغا كان بيشتغل غفير طرق و خلف 17 ابن كلهم ماتو ماعادا محمد على. ام محمد على مش معروف اسمها أوهى مين. فى سنة 1773 اتيتم محمد على و هو عنده اربع سنين بعد مامات ابوه و حصلته امه ، فأخده عمه طوسون آغا عشان يربيه و كان متسلم قرية كاڤالا لكن هو كمان مات بعدها بشويه بعد ما قتله السلطان العثمانى فبقى محمد على وحيد من تانى فأخده صاحب لأبوه اسمه جربتجى فى راوسطا و عيشه فى بيته مع ولاده. محمد على عاش فى مذلة اليتم و عانى كتير فى طفولته و صباه و بيتقال انه بعد مااتولى حكم مصر كان بيحكى للمقربين ليه عن المعاناه اللى شافها و هو طفل و يقول: " أتولد لأبويا سبعتاشر ولد ماعاشى منهم غيرى انا ، و عشان كده ابويا كان بيحبنى قوى و بيخاف عليا ، لكن اتوفى فبقيت عيل يتيم واتبدل عزى بذلى ، و كنت باسمعهم يقولو الجمله دى اللى عمرى مانستها طول حياتى : " ياترى مصير الواد التعيس ده حايكون ايه بعد مامات ابوه و امه ! ". فكنت بأتغافل عن الكلام ده و بيجينى احساس غريب بيحركنى عشان اقوم من تحت المذله دى ، فكنت بأجهد نفسى فى أى شغلانه بأقدر أعملها و بهمه غريبه لدرجة انى ساعات كان بيعدى عليا يومين و انا بأسعى من غير مااكل ولا أنام غير حبه. و من الحاجات اللى قاسيتها انى كنت مره مسافر فى مركب فزادت الريح و كسرت المركب و اكمنى كنت صغير سابونى و ركبو مركبه كانت وايانا وراحو بيها على جزيره ففضلت انا اجاهد فى المايه و الموج عمال يحدف فيا و يخبطنى فى الصخر لغاية ايدايا ما اتكسرو و هم رفياعين ، و فضلت اكافح لغاية ماربنا رادلى انى اوصل الجزيره بسلامه والجزيره دى دلوقتى جزء من مملكتى. "
بيتحكى ان محمدعلى فى صباه كان بيزور فى كاڤالا تاجر فرنساوى كبير اسمه مسيو ليون.التاجرالفرنساوى ده كان لما شاف محمد على حس بالشفقه عليه لمالاحظ انه فطين و نبيه فبقى يساعده و يعطف عليه لغاية ما محمد على بقى بيحبه و بيتقال ان بعد محمد على مااتولى حكم مصر بعت للمسيو ليون فى سنة 1820 دعوه عشان يستضيفه فى مصر و قبل المسيو ليون الدعوه لكن اتوفى قبل مايروح مصر فزعل عليه محمد على و بعت لأخته هديه قيمتها عشرتلاف فرنك.
اتربى محمد على فى بيت صاحب ابوه جربتجى فى راوسطا ، و زى ولاد المنطقه اتعلم من صغره اللعب بالسيف و الجريد و بين مهاره ، فلما كبر انضم للجهاديه اللى كان جربتجى الراجل اللى رباه بيشرف عليها ، و لما بين قدراته فى تحصيل الضرايب رقاه جربتجى لرتبة بلوك باشى و جوزه من واحده قريبته اسمها " أمينه هانم نوصرتلى " كانت متطلقه و عندها فلوس وأملاك ، فساب محمد على الجهاديه و دخل فى التجاره و اهتم بالذات بتجارة الدخان و دى كانت تجاره رايجه فى المنطقه اياميها و نجح فيها و اشتهر. حب محمد على للتجاره كان اكتسبه من مسيو ليون التاجر الفرنساوى اللى كان بيشفق عليه فى طفولته و بطبيعة الحال ده كان من اسباب اهتمامه بالتجاره بعد ماحكم مصر.
فضل محمد على شغال فى التجاره لغاية لما الباب العالى فى سنة 1801 قرر تخريج الفرنساويه من مصر. الفرنساويه كانو غزو مصر سنة 1798 بقيادة نابوليون بونابرت فى الحمله المعروفه باسم الحمله الفرنساويه اللى غلبو فيها المماليك المصرليه و احتلو مصر و قعدو فيها تلت سنين و فضل السلطان العثمانى يبعت عسكر عشان يحاربهم و يخرجهم من مصر بمساعدة الانجليز من وقت للتانى. فى سنة 1801 بعت العثمانيين على مصر حمله كبيره تحت قوماندية حسين قبطان باشا بمشاركة الانجليز.
محمد على فى القاهره
محمد على كان من ضمن المرتزقه الألبان اللى انضمو للقوات البحريه بعد مااتجند فى راوسطا كمعاون لعلى آغا على راس 300 مرتزق ألبانى ( ارناؤوط ). على آغا كان ابن جربتجى الراجل اللى ربى محمد على. لما وصلت المراكب ابو قير اتغلبت من الفرنساويه فرجع على آغا على بلده وساب عساكره تحت قوماندية محمد على اللى فى الغضون دى كان اترقى لرتبة بيكباشى. العثمانليه بمعاونةالاسطول الانجليزى قدرو يغلبو الفرنساويه و اتعملت اتفاقيه انسحب الفرنساويه بموجبها من مصر فى سبتمبر 1801.العسكر العثمانى كان من ضمنه جماعات من الأرناؤوط و الانكشاريه و الغليونجيه و دول قعدو لحماية مصر السفلى و مدن فى الصعيد ، و الانجليز اللى كانو تحت قوماندية الجنرال هتشنسون نزلو فى اسكندريه عشان يساعدو فى تعيين والى عثمانى و محاربة المماليك المصرليه اللى كانو عمالين يقاومو عشان استقلال مصر.
اتعين محمد خسرو باشا والى على مصر بمساعدة حسين قبطان باشا ان خسرو كان فى الاصل من مماليكه. و بعد تعيينه راح على القاهره و خلص على اللى كانو مواليين للفرنساويه و كان معاه اوامر سريه بالقضاء على المماليك المصرليه بأى طريقه ، فبعت تجريده على الصعيد عشان تقضى على المصرليه الموجودين هناك فلما حس المصرليه بالخطر اتصلو بالفرنساويه و استنجدو بيهم لكن الاتصالات ماجابتش نتيجه لكن تجريدة خسروباشا هى كمان ماحققتش حاجه و رجعت من الصعيد ، و استمر خسرو باشا يحارب المصرليه فى مناطق مختلفه و يشن حملات عليهم. فى حمله من دول امر محمد على ، اللى فى الغضون دى كان اترقى لرتبة سرششمه و بقى قومندان على 4000 مرتزق ألبانى ، بانه يروح يساعد الحمله لكن الحمله اتغلبت قبل مايوصل محمد على بعساكره فاتحجج قومندان الحمله بان تأخر محمد على فى الوصول كان سبب هزيمته و بعت بلاغ لخسرو باشا. خسرو باشا اللى ماكانش بيحب محمد على صدق الموضوع و امر فى السر بقتله و كتبله انه لازم يروح يقابله فى نص الليل لمناقشة شوية حاجات ، لكن محمد على مابلعش الطعم و فهم انه ناوى يقتله فماراحش و اتصل فى السر بالمماليك المصرليه واتحالف معاهم ضد خسرو باشا و قدرو انهم يطلعو خسرو باشا من القاهره فهرب على دمياط وعينو مكانه طاهر باشا، لكن طاهر باشا اتقتل و احتل محمد على قلعة القاهره فراح احمد باشا والى الشرطه منصب نفسه والى لكن قدر المصرليه انهم يطردوه من القاهره و راحو على دمياط و حاربو خسرو باشا واسروه و رجعو بيه على القاهره و سجنوه فى القلعه.
لما السلطان العثمانلى فى استانبول عرف باللى حصل فى مصر بعت والى اسمه على باشا الجزائرلى و بعد وصوله القاهره ابتدا يكيد للمماليك المصرليه و محمد على. المماليك المصرليه كان ليهم زعيمين الامير محمد الألفى و الامير عثمان البرديسى و الاتنين كانو واقعين فى بعض و بيتنافسو على السلطه. الألفى كان راح انجلترا عشان يطلب من الانجليز انهم يقفو فى صفه ضد البرديسى ، و لما رجع مصر انتهز محمد على الفرصه و قوم غريمه البرديسى عليه فعمل للالفى مكيده لكن فلت منها و هرب عالصعيد فافتكر البرديسى ان الجو خلاله فى القاهره و هو مش دريان ام محمد على بيكيد له و بيدبر له مصيبه هو كمان. فى 1804 محمد على بمكره حرك الألبان على البرديسى و اتفق معاهم انهم يتمردو و يطالبو بماهياتهم المتأخره فثارو و هددو البرديسى اذا مادفعلهمش مرتباتهم المتأخره ، فراح البرديسى عشان يقدر يدفع المرتبات عامل ضرايب جامده على سكان القاهره و بقى يحصلها بقسوه و عنف فثار عليه اهل القاهره و خرجت مظاهرات بتنادى: " ايش تاخد من تفليسى يا برديسى " و اضطر يهرب من القاهره اللى عمره مارجعها تانى.
بعد ماهرب الاميرين مافضلش من رجالة السلطه فى القاهره غير محمد على اللى راح لامم العلما والمشايخ حواليه و اتفاوضو سوا على اطلاق سراح خسرو باشا و ترجيعه لمنصبه فوافق محمد على و رجعه لمنصبه لكن ماأقعدش فى المنصب غير يوم واحد اتبعت بعده على رشيد و من هناك على الاستانه و كل ده كان بمكرو تدبير محمد على اللى بعد ما خلص من خسروباشا هوكمان اتظاهربانمصر محتاجه والى عثمانى و اقترح تنصيب خورشيد باشا اللى كان فى اسكندريه فوافق العلما و المشايخ و على انمحمد على يكون نايبه بصفة قائمقام و بعتو للباب العالى فى الاستانه يبلغوه و يطلبو الموافقه فوافق السلطان العثمانى.
بعد مااتعين احمد خورشيد باشا والى على مصر لقى ان محمد على مستأثر بالنفوذ بسبب العسكر الألبان اللى تحت ايديه فخاف على نفسه و جاب عساكر مغاربه بيتسمو الدلاتيه عشان يبقو معاه لو استدعت الامور ، و فهم محمد على قصد خورشيد باشا فراح مخلى الدلاتيه دول يعاملو سكان القاهره معامله وحشه و يقتلو و ينهبو بالاعتماد على نفوذ خورشيد باشا و بكده كره اهل القاهره فيهم و بالذات العلما و المشايخ.
محمد على باشا والى على مصر
فى اوائل مايو 1805 وصل لمحمد على قرار بتعيينه والى على جده فى شبه الجزيره العربيه ففرح خورشيد باشا بقرب خلاصه منه و لبسه هدوم المنصب " الفروه و القارووق " ، وخرج محمد على على انه رايح على جده لكن فى قرارة نفسه ماكانش عايز يسيب مصر ، و انتهز فرصة تمرد العسكر ومطالبتهم بالعلوفه فقالهم: " اهو الباشا عندكو طالبوه بيها " و روح هو على بيته فى الأزبكيه و قعد يرمى دهب على الناس و هو فى السكه عشان يحبب الناس فيه و يكرهم فى خورشيد باشا. ماحدش عارف ايه بالظبط اللى حصل مابين محمد على والمشايخ فى التلت تيام اللى بعد كده ، لكن اللى حصل بعدها هو ان المشايخ بزعامة السيد عمر مكرم نقيب الاشراف راحوله على بيته و هما بيهتفو بنفس واحد: " مش عاوزين خورشيد باشا والى علينا " ، فطلعلهم محمد على و سألهم: " امال عايزين مين ؟ " ، فردو عليه: " مش عايزين حد غيرك انت ". فعمل محمد على نفسه انه مش عايز المنصب و قعد يشكر فى خورشيد باشا و يهديهم لكن فضلو يلحو عليه لغاية مافى الاخر وافق ، فراحو ملبسينه الكرك و القفطان و بعتو لخورشيد باشا يطالبوه بالنزول من القلعه ، و لما ماقبلش خورشيد باشا طلبهم حاصروه فى القلعه و كتبو للباب العالى باللى حصل و فضلو على الحال ده لغاية مافى 9 يوليه 1805 وصل فرمان من السلطان العثمانى بعزل خورشيد باشا و تنصيب محمد على مكانه والى على مصر ، فخرج خورشيد باشا من القلعه و مشى من مصر و هو مقهور ومتغاظ من محمد على.
المماليك المصرليه كانو هما كمان متغاظين من محمد على بعد ماشافو مكره و ألاعيبه و ازاى استخدمهم لخدمة اهدافه الشخصيه فثارو عليه بزعامة الامير الألفى اللى طوالى اول ماسمع ان محمد على اتعين والى اتصل بالانجليز و طلب منهم المساعده فى خلعه لكن القنصل الفرنساوى عرف وعرقل الاتصال فدخل الألفى فى مفاوضات للمصالحه ترضى الطرفين لكن مااتوصلوش لاتفاق فاتصل الألفى بالانجليز تانى عن طريق سفيرهم ، و فعلا اتدخلت انجلترا و قدرت تقنع السلطان العثمانى بعزل محمد على فبعت واحد اسمه موسى باشا عشان يحل محله لكن المشايخ و سفير فرنسا فى الاستانه وضحو للسلطان مقاصد المماليك المصرليه فغير رأيه و ثبت محمدعلى فى منصبه لكن امره بانه مايتعرضش للمصرليه ان فيه عفو سنة عنهم صدر. لكن المقادير ساعدت محمد على ان البرديسى ومن بعده الألفى اتوفو بعد شويه و اتزعم المصرليه شاهين بيك اللى ماكانش فى قوتهم فضعفت شوكة المصرليه واتقوى مركز محمد على.
انجلترا من جهتها شافت ان التطورات دى ضد مصالحها و نفوذها فبعتت حمله عسكريه على مصر بقيادةالجنرال فريزر لترجيع السلطه للمماليك المصرليه ، لكن فى الغضون دى المصرليه كانو اتبعترو و اتشتتو فى نواحى مصر فقعدت الحمله فتره على ساحل مصر و بعدين اتفقت مع محمد على على صلح و مشيت من مصر من غير ماتحقق حاجه. محمد على باشا عمل كمان صلح مع شاهين بك زعيم المصرليه و بكده بقت مصر فى قبضة ايده فابتدا يفرق مناصب و مراكز حكومته على قرايبه اللى بيثق فيهم. فى اخر يوليه 1808 اتنصب محمود التانى سلطان على عرش الاستانه بعد وفاة السلطان مصطفى الرابع.
الغايه تبرر الوسيله
محمد على كان راجل امى مابيعرفش لا يقرا و لايكتب و ماكانش بيتكلم بالمصرى لكن كان مكار و امير من امرا الدهاء الكبار و قضى السنين الاولانيه من ولايته فى تقوية مركزه و ازاحة اى حد ممكن يمثل تهديد لسلطته ، و بالغدر و الخيانه وصل لأهدافه فى تثبيت رجليه. اول ضحايا محمد على باشا كان عمر مكرم اللى غدر بيه محمد على مع انه هو اللى لعب دور كبير فى تنصيبه و روج لولايته على مصر. عمر مكرم اللى كان معروف بنصرة العدل و محبوب من سنةة الشعب شاف ان محمد على خرج عن الخط و استأثر بالسلطه و ماوفاش بالعهد و بقى بيعمل مظالم على الناس ، و قال المشايخ بزعامته: " احنا بايعناه على العدل مش على الظلم و الجور ". ففى صيف 1808 جه الفيضان منخفض فعم مصر الغلا و القحط و عانى المصريين فى الظروف دى من الضرايب و المكوس و الأتاوات اللى محمد على كان فارضها عليهم فمالقوش حد يشتكوله غير عمر مكرم و المشايخ و لما اشتكو لمحمد على قالهم يروحو هما و القسسه يصلو صلاة استسقا فى الجوامع و الكنايس و بعد كده فى 1809 راح مزود الضرايب والمكوس و فارض ضرايب جديده على الناس لكن مافرضهاش على المشايخ عشان يكونو فى صفه فهاج المصريين بكل طبقاتهم و بعت عمر مكرم و المشايخ عريضه بتطالب بشيل الظلم عن كاهل الشعب. محمد على اللى ماكانش عايز حد ينافسه وكان عارف ان عمر مكرم ليه شعبيه كبيره و الناس بتحبه قدر بمكره انه يقلب المشايخ على بعض و عن طريق مشايخ منافسين لعمر مكرم لبسه تهم بالكدب و عزله و نفاه على دمياط ، و حزنت الناس على عمر مكرم و عيطت على فراقه. و بعد ما غدر محمد على بعمر مكرم و خلص منه جه دور المماليك المصرليه اللى كان اتصالح مع زعيمهم شاهين بيك.
العثمانيين شافو ان موضوع الوهابيين بقى بيهدد نفوذهم فى شبه جزيرة العرب فطلب السلطان محمود التانى مساعدة محمد على فى اخضاعهم. الوهابيه حركه دينيه اسسها محمد عبد الوهاب (1695-1719) وكانت فى الوقت ده تحت قيادة سعود بن عبد العزيز و مسيطره على شبه الجزيره العربيه. فى 1802 سعود كان بعت للسلطان العثمانى سليم التالت يبلغه انه فتح بلاد الحجاز و انه هدم قباب القبور و الجوامع و طلب منه انه مايبعتش المحمل تانى لانه مش من الدين ، و طرد كل الاتراك اللى كانو فى مكه. و فى 1804 استولى الوهابيين على المدينه المنوره و استمر زحفهم فى اليمن جنوباً و على الشام شمالاً و منعو المسلمين اللى مش على مذهبهم من الحج ، و على سنة 1811 كان نفوذهم زاد فى كل شبه الجزيره العربيه. فى الظروف دى طلب السلطان العثمانى من محمد على انه يساعده ، و فى الأغلب كان عايز بالمره يبدد قوة محمد على و يشتت جيشه فى مغامرات عسكريه بره مصر ، لكن محمد على اللى كان بيعتبر نفسه عثمانى قبل أى حاجه تانيه لبى طلب السلطان و جمع القوات اللازمه للحمله و هو فى الأغلب عارف هدف السلطان العثمانى ، لكن كان عارف كمان انه لو سيطر على شبه جزيرة العرب و بقت هى كمان مع مصر فى ايده حايبقى سيطر على البحر الاحمر و منطقه استراتيجيه فى قلب الشرق الأوسط غير طبعا ان الحجاز اللى فيه الحرمين الشريفين بيدى بريستيج دينى للى بيحكمه. عدد قوات الحمله كان 4000 عسكرى تحت قوماندية ابنه طوسون باشا و طلب محمدعلى من الباب العالى بعت اخشاب للسويس عشان يبنى بيها المراكب اللى حاتنقل العسكر و الاسلحه على الحجاز عبر البحر الاحمر فبعتله السلطان اخشاب صنع منها محمد على 18 مركب.
فى الوقت ده علاقة محمد على بالمماليك المصرليه كانت كويسه و ماعادوش بيمثلو تهديد حقيقى ليه و اكتفو بمكاسبهم الاجتماعيه و الماديه وعاشو فى الصعيد و القاهره و نواحى مصر و اعدادهم ماكنتش كبيره لدرجة انهم كانو ممكن يمثلو تهديد فعلى لمحمد على بالمرتزقه بتوعه. بعد وفاة البرديسى و الألفى محمد على اتصالح مع شاهين بيك اللى بقى زعيم المصرليه و اداه ارض فى منطقه مابين الجيزه و بنى سويف و الفيوم فعاش فيها فى سلام بعيد عن المنازعات. لكن رغم كده محمد على ارتكب ضدهم جريمه فظيعه فى الوقعه المعروفه باسم مدبحة القلعه.
ففى فبراير 1811 خرج قواد الحمله من القاهره و عسكرو فى قبة العزب فى الصحرا و هناك استنو الامر بالتحرك. محمد على حدد يوم الجمعه 1 مارس 1811 يوم لتوديع طوسون باشا و عمل وليمه للاحتفال بخروجه للحجاز على راس الحمله لمحاربة الوهابيين و عزم اعيان البلد اللى كان من ضمهم امرا المماليك المصرليه اللى اتطلب منهم المجى باللبس الرسمى. اتلم الاعيان و الامرا فى القلعه و راح شاهين بيك برجالته و استقبلهم محمد على بترحاب و قدم لهم قهوه و غيرها و قعد يكلمهم و يضحك معاهم ، و لما جه وقت الوليمه امر بخروج موكب و خلى الامرا المصرليه يمشو فى اخره و لما قربو من باب العزب فى حته ضيقه مابين الباب و الحوش العالى امر بقفل أبواب القلعه و امر مرتزقته الألبان ( الارناؤوط ) بمهاجمة الامرا المصرليه فجاءه فلما هجمو عليهم اتذعر الامرا وعرفو ان محمد على وضبلهم مكيده فحاولو يهربو عن طريق تسلق الجدران لكن المشاه اللى كانو وراهم فتحو النار عليهم من بنادقهم فحاول الامرانهم يهربو من طرق و مسالك تانيه لكن كان صعب عليهم بسبب ضيق المكان على الحصنه اللى كانو راكبينها ففيهم نزلو من على الحصنه وجريو على رجليهم و هما شاهرين سيوفهم لكن مرتزقة محمد على الألبان قعدو ينشنو عليهم بالبنادق من الشبابيك ومن فوق الأسطح فحاولو يلجأو للمبانى لكن ماكانش بفايده و اتقتل شاهين بيك قدام ديوان صلاح الدين و قطعو راسه و ودوها لمحمد على. قطع الألبان رووس امرا مصر و سرقو هدومهم و قبضو على الامرا اللى كانو جوه القلعه و مامشيوش فى الموكب و قطعو روسهم. عدد المصرليه اللى اتعزمو على الوليمه كان 400 مانجيش منهم غير اتنين هماأحمد بيك اللى غاب بسبب سفره لبوش و امين بيك اللى وصل القلعه متأخر فلما شاف الموكب ماشى لناحية باب العزب وقف بره الباب عشان يستنى خروج الموكب لكن لما الابواب اتقفلت فجاءه و سمع ضرب الرصاص عرف ان محمد على غدر بالمصرليه فاتدور بحصانه و جرى على الصحرا فى اتجاه الشام. و بيتقال انه نط بحصانه من فوق سور القلعه فى جهة الميدان فاتقتل الحصان ونجى هو و هرب. بعد المدبحه الرهيبه نادى محمد على فى القاهره ان شاهين بيك زعيم المصرليه اتقتل فحصل اضطراب و ذعر فى نواحى القاهره و خرج العسكر و نهبو بيوت الامرا و سبو ستاتهم و جواريهم و اتبعتهم عامةالناس و نهبو البيوت و الدكاكين فى نواحى القاهره. واتنادى فى القاهره بتسليم اى مصرلى يتلاقى لكخيا بك فبقى يتقبض عليهم ويتسلمو ليه وهو يقتلهم. اللى كانو عارفين بالمدبحه الاجراميه كان نايبه الكتخدا محمد لاظوغلى باشا ، و حسن باشا قومندان الفرقه الألبانيه ، و صالح قوش قومندان المرتزقه الأرناؤوط الالبان اللى نفذو المدبحه ، و ابراهيم أغا الحارس المسئول عن فتح و قفل باب العزب اللى كلمة السر بتاعته لقفل الباب كانت رصاصه يطلقها صلاح قوش فى الهوا ، لكن لا مرات محمد على " أمينه نوصرتلى " ولا ولاده طوسون و ابراهيم كانو عارفين بالمؤامره اللى دبرها مع لاظوغلى باشا. محمد على اتخلص من جثث الامرا المقتولين بحفر حفره كبيره رماهم فيها و ردمها. مراته أمينه نوصرتلى جاتلها صدمه من المدبحه اللى عملها جوزها و امتنعت عنه من يوميها لحد يوم مماتها. محمد على نفسه ماكانش بيجيب سيرة مدبحته لكن رغم كده و رغم استبشاع و اشمئزاز مراته نفسها منها كتاب مصر فى فترة حكم أولاده و احفاده اتكفلو بتلميع المدبحه وصاحبها و تبريرها بدوافع مفهومه لكن مشى على خطاهم لأسباب مش مفهومه كتير من كتبة مابعد العصر الملكى. لكن مؤرخ كبير زى عبد الرحمن الرافعى لخص رأيه فى مدبحة القلعه بكاڤالا : " مذبحة القلعة كانت نقطة سيئه فى تاريخ محمد على ".
تانى يوم بعد المدبحه نزل محمد على من القلعه و معاه ابنه طوسون و لفو فى القاهره و قعدو يهدو الناس و امر محمد على بوقف عمليات النهب والسلب بعد ماشاف ان القاهره حاتتخرب ، لكن استمر فى تحريضه ضد المصرليه و طلب من الناس انهم يقبضو على اى مصرالى يلاقوه فى اى حته فى مصر ، و فوض محمد اغا كتخدا اللى كان عارف انه بيكره المصرليه بمهمة قتلهم فى نواحى مصر فمااترحمش حد ولا لحد الفقرا و العواجيز اللى مالهمش فى حاجه ، فبقو يتقتلو فى نواحى مصر و رووسهم تتبعت من قبلى و بحرى على القاهره و تتعلق على باب زويله و باب القلعه. محمد على وزع بيوت المصرليه اللى اتقتلو و ستتاهم على خواصه و قرايبه و ادا بيت شاهين بيك لقريبه حسين اغا.
بمدبحة القلعه و تخلصه من الامرا المصرليه و من قبلهم من عمر مكرم و الزعامات الشعبيه خلى الجو لمحمد على و بقى مسيطر بالكامل على مصر من غير مايخاف من تهديدات من حد. بالنسبة لعامة المصريين محمد على كان عارف يتعامل معاهم ازاى ، لخصه تهديده لعمر مكرم بكاڤالا: " و ان حصل من الرعيه امر ما فليس عندى الا السيف و الانتقام ". خلى الجو لمحمد على و ابتدى يوضب مهماته التانيه و خاصة حملته على الوهابيين فى الحجاز بوصفه عثمانى مخلص للباب العالى.
محاربة الوهابيين
ابتدا محمد على باشا يجهز لخروج حملته العسكريه ضد الوهابيين فى الحجاز ، فبعت لغالب شريف مكه يفهمه انه حايبعت حمله عسكريه عشان ينقذه من الوهابيين و فتح طريق الحرمين اللى بيوصل مابين مكه و المدينه و طلب منه انه يمهد الطريق لوصول العسكر. سعود زعيم الوهابيين لما عرف بموضوع الحمله لم 15.000 محارب واستعد لمواجهتها.
خرجت مراكب الحمله تحت قوماندية طوسون باشا من السويس و فرغت العسكر و الاسلحه فى ينبع على الساحل الشرقى للبحرالاحمر ، و بعد الاستيلاء على ينبع راحت الحمله على صفر اللى كان فيها معسكر الوهابيين و شن طوسون هجوم فاتقهقر سعود ورجالته لكن رجعو و هاجمو قوات طوسون اللى اضطرت من قوه الهجوم انها تسيب معداتها ومؤنتها و ترتد على ينبع. لما سمع محمد على باللى حصل بعت مدد لابنه طوسون فقاد طوسون القوتين و اقتحم المدينه واستسلمتله الحاميه الوهابيه فقبض على قائدها و بعته للأتراك فى الاستانه فأعدموه طوالى ، و ساب الوهابيين مكه و دخلها طوسون و فرح محمدعلى بأخبار الانتصارات اللى حققها ابنه. فى صيف 1812 هجم الوهابيين على عسكر طوسون فى شرق مكه فى عزالحر واستولو على مكه وبعدين راحو على المدينه و بقت كل المنطقه مابين مكه والمدينه فى ايدهم. لما عرف محمد على بالأخبار دى خرج من مصر على راس جيش ضخم وصلبيه جده فى 28 اغسطس 1813 و استقبله غالب شريف مكه ، و بعد ماحج خلع غالب من منصبه بعد ماحس انه شخص مايعتمدش عليه و بعته هو و عيلته على القاهره ومنها وداهم على سالونيكى اللى اتوفى فيها غالب بعد اربع سنين. سعود زعيم الوهابيين اتوفى فى درعيه فى 17 ابريل 1814 و بوفاته قلت سطوة الوهابيين. اتولى زعامة الوهابيين عبد الله ابن سعود و حصلت بينه و بين محمد على مناوشات عسكريه ماجابتش نتيجه. و فى 10 يناير 1815 قامت معركه كبيره بين محمد على والوهابيين اللى كان بيقودهم فيصل اخو عبد الله وانتهت المعركه بانتصار محمد على و اتقدم طوسون على نجد لكن اتوقف قبل مايوصل درعيه. محمد على رجع مصر بعد مافتح طريق الحرمين لكن ماقدرش يقضى على الوهابيين بالكامل.
فى مصر ابتدا محمد على يخطط لتدخيل النظم الفرنساويه فى العسكريه. محمد على كان شاف الجيش الفرنساوى فى مصر ايام الحمله الفرنساويه و كان معجب بنظامه اللى عمله نابوليون بونابارت. فى الايام دى عسكر مصر كانو لسه على النمط التقليدى القديم مابيعرفوش تنظيمات الخطوط و المربعات و غيرها اللى كان بيستخدمها نابوليون فى معاركه و كانو بيخوضو المعارك بفرق او وجاقات كل فرقه منها تحت قومندان بيهجم بيها من غير تنظيم محدد. محمد على كان مدرك انه مش ممكن حيقدر يتوسع و يواجه الجيوش التركيه و الاوروبيه الحديثه بنظام جيوش العصور الوسطى. اتباحث محمد على مع الكولونيل سيف المعروف بـ سليمان الفرنساوى و طلب منه انه يدرب عسكر مصر على النظم و التحركات العسكريه الحديثه. فى يوليه 1816 امر محمد على بتدريب عسكر مصر على النظم العسكريه الحديثه ، لكن الموضوع ده ما عجبش عسكر الأرناؤوط الألبان اللى اعتبروه بدعه فاتمردو و اتجمهرو عند قلعة القاهره و طالبو محمد على ان ما يدخلش النظم ده ، و ده لان بطبيعة الحال تطبيق النظام ده عليهم كان معناه نهاية نفوذهم و مكانتهم ، فأخد محمد على الموضوع بالعقل و ما ضغطش عليهم و قالهم خلاص طالما انهم مش عايزين مش حايفرضه عليهم ، و استكفى محمد على بتدريب العساكر المصريين على النظم دى لوحدهم و هو طبعاً فاهم ان المرتزقه الألبان ماعادوش ينفعوه خاصة بعد مااتأمرو عليه و انقذه منهم نايبه لاظوغلى باشا. محمد على انشأ مدرسه حربيه فى الخانكاه جنب المطريه يتعلم فيها العسكر اللغات و التنظيمات الحربيه ، و انشأ مدرسه للطوبجيه ، و حول سراية مراد بك فى الجيزه لمدرسة فرسان ، و فتح فى القاهره ورش لسكب المدافع و تصنيع احتياجات العسكر. كل ده كان تحت اشراف الكولونيل سليمان بك الفرنساوى. سليمان عمل جيش من العسكر النظامى قوامه 25.000 عسكرى استخدمهم بعد كده فى حروب الموره و الشام و غيرها
فى الغضون دى رجع طوسون باشا من الحجاز و استقبلته الناس استقبال حاشد فى القاهره ، و راح لأبوه اسكندريه فلقى ان مراته خلفت عيل فسماه عباس اللى اتعرف بعد كده بـ " عباس حلمى الاول ". لكن بعد شويه عيى طوسون و مات فجاءه. فى الوقت ده كان محمدعلى فى القاهره فلما سمع ان ابنه عيان خد بعضه و راح طوالى على اسكندريه عشان يشقر عليه فلما وصل و عرف انه مات اتصاب بصدمه عصبيه جامده خلته مش قادر يتحرك لمدة تلت تيام ، و اتنقل جثمان طوسون على القاهره و اندفن فى جامع الامام الشافعى ورا جبل لمقطم فى المدافن الخديويه دلوقتى.
بعد مافاق محمد على من صدمة وفاة ابنه ابتدا يهتم بموضوع الوهابيين اكمنه كان خايف انهم يرجعو لسطوتهم ، فكتب لزعيمهم عبد الله بن سعود انه يوديله الفلوس اللى اخدها الوهابيين من الكعبه ، وانه لما يوصل مصر يبقى يجهز نفسه انه حايروح على الاستانه. لكن عبد الله رد عليه بانه مش حايقدر يروح مصر و قاله ان الفلوس دى اتفرقت فى عهد ابوه سعود و ماعادتش موجوده و بعتله هدايا ، لكن محمد على رجعله الهدايا و هدده و اتوعده وبعدين بعتله حمله عسكريه تحت قوماندية ابنه ابراهيم باشا.
فى 3 سبتمبر 1816 خرج ابراهيم باشا بحملته من القاهره و ركب النيل لغاية قنا فى الصعيد و من هناك دخل الصحرا لغاية القصير و طلع بالمراكب على ينبع و بعدين راح عالمدينه و اتربص هناك بقواته للتحضير لهجوم كبير زى مانصحه محمد على و انضمت ليه قبايل عربيه. و لما كمل استعداداته ابتدا الحرب و فضل يهاجم و يدافع لغاية ماكانت الغلبه ليه و قبض على عبد الله بن سعود زعيم الوهابيين و بعته لمحمد على فى مصر فوصل القاهره فى 17 نوفمبر 1818 و رحب بيه محمد على و سأله ايه رأيه فى ابراهيم باشا فرد عليه : " قد قام بواجباته و نحن قمنا بواجباتنا و هكذا أراد الله " ، فبعته محمد على للأتراك فى الأستانه فجرسوه لمدة تلت تيام فى شوارع استانبول و بعدين اعدموه. لما عرف اهل درعيه اللى حصل خافو وهدو المدينه و هربو فدخلها عسكر ابراهيم باشا.
السلطان العثمانى كافىء ابراهيم باشا بخلعة شرف وعينه والى على مكه ، وانعم على محمد على بلقب " خان " و ده كان لقب كبير مانالهوش اياميها من ولاة العثمانيين غير حاكم القرم.
السودان و الموره
محمد على باشا حول مصر لقوه اقليميه لحسابه الخاص و اتعامل مع مصر كتاجر احتكارى جشع ، كل حاجه فى مصر بقت ملكه الشخصى ، ارضها و تجارتها و اهلها و لحد دار سك العمله اللى صادرها و نهب موظفينها. بيقول الجبرتى عن انقضاض محمد على على افندية الضربخانه : " وطمعت نفسه فى مصادرتهم و أخذ الاموال لما يرى عليهم من التجمل فى الملابس والمراكب علشان من طبعه داء الحسد والشره والطمع والتطلع لما فى أيدى الناس وأرزاقهم".
من ناحيه تانيه طمع محمد على وصله لانه يحلم بانه ممكن يورث السلطان العثمانى اللى امبراطوريته كانت بتحتضر. محمد على لخص حلمه بكاڤالا: " انا عارف ان الامبراطوريه العثمانيه فى اتجاهها للانهيار ، و على انقاضها، حابنى مملكة عظيمه حدودها عند دجله و الفرات " ، و حاول محمد على تحقيق حلمه على حساب المصريين اللى حولهم لدفيعة ضرايب و مكوس ظالمه و حول فلاحينهم لعمال سخره و وقود لحروبه. فبعد ما شاف ان المرتزقه الألبان بتوعه ماعادوش ينفعوه ، و بعد مافشل فى استخدام السودانيين كعسكر لجيشه مالقاش قدامه غير تجنيد المصريين. فى سنة 1822 اصدر محمد على قرار بتجنيد المصريين اجبارى و اقتحم عساكره و الكشافين بتوعه القرى المصريه و خطفو الفلاحين و ربطوهم بالأغلال و القماطات و ساقوهم زى العبيد على المعسكرات لتجنيدهم بالعافيه عشان يبعتهم يحاربو و يحقكاڤالا حلمه التوسعى على جماجمهم. خطف الفلاحين كان بيبدأ بتكليف مدير كل مديريه بجمع العدد المطلوب و هو بدوره كان بيوزع العدد على القرى بتاعة المديريه فيروح العمد و المشايخ بمساعدة العساكر منقضين فجاءه على القرى و يقبضو على الفلاحين و يسوقوهم زى العبيد و المجرمين و هما مربوطين بالسلاسل و الأغلال و يودوهم بالمنظر ده لعاصمة المديريه من غير ما يميزو مابين العواجيز و الشبان و الصبيان و الأصحاء و العيانين و اللى فيهم عاهات. و كان اهاليهم و عيالهم و امهاتهم و ستاتهم بيمشو وراهم و هما بيصوتو و بينوحو. و بعد التجميع فى المديريه كانو بيودوهم بالمنظر ده على مراكز الفرز. فكرة التجنيد الاجبارى اللى فرضها محمد على مااتقبلهاش المصريين. الفلاحين المصريين بقو يعملو فى اجسامهم عاهات عن طريق حاجات زى قطع صوابعهم و حط سم فيران فى عينيهم عشان يتشركو و مايدخلوش الجيش ، لكن محمد على رد بعمل اورطه اسمها اورطة المعوقين حط فيها المتشركين عشان يورى المصريين انهم هيتجندو مهما عملو و سواء كانو معافين او معاقين. محمد على استخدم كمان الدين و رفع شعارات دينيه لتحفيز المصريين على قبول التجنيد. فى سنة 1823 هب كل الصعيد ضد استبداد محمد على و طغيانه ، و بعد الصعيد ثار المصريين فى قرى المنوفيه فراح لهم محمد على بنفسه و معاه مدافع و قمع ثورتهم بعنف و وحشيه و كسر شوكتهم هما كمان بعد ما قضى على عمر مكرم و الزعامات الشعبيه و الامرا المصرليه.
بعد الانتصار على الوهابيين ابتدى محمد على يفكر فى فتح السودان للتدوير على الدهب و المعادن الغاليه و الحصول على المنتجات زى الصمغ و العاج و غيرها ، فبعت عسكر على السودان تحت قوماندية ابنه التالت اللى كان اسمه اسماعيل باشا. السودان اياميها ماكانتش بلد واحده لكن كانت بتتسمى بلاد السودان و كانت بتتكون من قبايل و امارات و ممالك زى دارفور و كوردفان و غيرها. قدر اسماعيل باشا انه ياخد قريه و را قريه و منطقه ورا منطقه و يخضع قبيله ورا قبيله لغاية ماوصل للجندول الساتت و استسلمتله قبايل الشائتيه بعد مقاومه بسيطه و بقت سنار وكردوفان من املاك محمد على ، و راح اسماعيل باشا على فازوغلو وافتكر انه اكتشف دهب و بعدين ظهر الوبا و قضى على اعداد من العسكر فشيعله محمد على قوات جديده بتتكون من 3000 عسكرى بقوماندية احمد بك الدفتردار. لكن اسماعيل باشا اتقتل فى شندى بطريقه غريبه بخدعه عملها ملكها نمر بعد اسماعيل باشا ماضربه و هدده بالخازوق اذا مجابلهوش دهب. وانتقم احمد بك الدفتردار لقتله بمجزره قتل فيها اعداد كبيره و بكده اتفتحت السودان و بقت بلد واحده خاضعه لمحمد على باشا.
فى سنة 1824 السلطان العثمانى محمود التانى عين محمد علي حاكم علي الموره اليونان عشان يساعده ضد الثوار اليونانيين فى حرب الاستقلال اليونانيه اللى كانت دايره وقتها. ابراهيم باشا قدر يحقق انتصارات كتيره بطريقه اذهلت الاوروبين و فى 1827 اتفقت روسيا و انجلترا و فرنسا على ان اليونان مش تابعه للسلطنه العثمانيه و قررو ضرب الاسطولين المصرى و التركى فقامت معركه بحريه اتعرفت باسم معركة نافارين انتهت بهزيمة اساطيل مصر و تركيا. فى معركة نافارين خسرت مصر 30.000 بحار من ال42.000 بحار بتوع الاسطول و خسرت 19 سفينه من 31 سفينه و اعداد كبيره من الناقلات و مبالغ ضخمه دفعها الشعب المصرى لتحقيق أحلام محمد على التوسعيه. انتهت الكارثه بتوقيع معاهده سمحت للقوات المصريه بالرجوع لمصر لكن السلطان العثمانى نجح فى استنزاف تابعه محمد على و اضعافه ، فمحمد على خرج من نافارين أضعف و بامكانيات اقل مما كان عليه. محمد على فى غضبه على السلطان العثمانى اللى ورطه قال: " السلطان ده اللى اثبت هو و رجالته انهم اغبى من الحمير ". لكن اكمن محمد على ساعد السلطان العثمانى فى الموره السلطان اهداه جزيرة كريت زى ما اهداه الحجاز لما ساعده ضد الوهابيين و بكده بقى محمد على معاه مصر و السودان و شبه الجزيره العربيه بما فيها اليمن و ابتدا يبص اتجاه الشام.
الزحف على الشام و الاناضول و اتفاقية كوتاهيه
محمد على اللى كان عايز يعمل امبراطوريه توصل لحد ميسوبوتاميا بعت ابراهيم باشا بجيشه على الشام ، و فى سنة 1832 حقق ابراهيم باشا انتصارات ضخمه على الجيش التركى بأقل خساير و استولى على الشام بما فيها دمشق و حمص و غزه و حيفا و يافا و عكا ، و فضل ابراهيم يحقق انتصار ورا انتصار فى الشام و فى بيلان و دمر جيش تركى فى قونيه و اسر قومندانه فى ظرف 7 ساعات و استولى عليها و استولى على كوتاهيه و قرب من دخول استانبول نفسها عاصمة الدوله العثمانيه و ما بقاش فاضل لوقوعها فى ايده غير كام يوم. ده خلى الاوروبيين اللى كانت ليهم مطامع خاصه فى المنطقه يتصابو بالذعر و استنجد السلطان العثمانلى بأعدائه الروس اللى طوالى استجابو و حركو اسطولهم للبوسفور بموافقة العثمانيين لاول مره فى التاريخ ، و لما شافت فرنسا و انجلترا الخطوه اللى عملتها روسيا اللى كانت بتنافسهم على التركه العثمانليه ضغطو على السلطان العثمانلى للاتفاق مع محمد على و فى نفس الوقت ضغطو على محمد على عشان يوقف زحف ابنه ابراهيم باشا. محمد على ادرك ان الاوروبيين مش حايسكتو و طلب من ابراهيم باشا وقف الزحف. ابراهيم كقومندان عسكرى منتصر ماعجبهوش طلب محمد على و كان شايف ان دخول الاستانه هو اللى ممكن يحقق صلح فيه منفعه سياسيه. ابراهيم باشا اللى كان بيخاطب ابوه بلقب " مولاى " حس ان أبوه خذله و فرغ انتصاره على الأتراك ، لكن بطبيعة الحال دخول الجيوش المصريه عاصمة العثمانليه كان معناه انهيار الدوله العثمانيه و محمد على كان مدرك ان لو ده حصل فحاتقوم حرب كبيره على تقسيم ممتلكات الدوله العثمانيه و حايتحول الموضع لصراع مع القوى الاوروبيه مجتمعه. محمد على بلغ ابراهيم باشا: " لو الحال وصل لكده الانجليز حايروحو على اسكندريه و الروس حايدخلو استانبول و الدوله العثمانيه حاتتقسم مابين الانجليز و الروس ". بطبيعة الحال الاوروبيين ماكانش عندهم مانع ان الدوله العثمانيه تنهار لكن مش على ايد قائد شرقى قوى بامكانيات عسكريه و اقتصاديه و حضاريه كبيره حايحل محل السلطان العثمانى الضعيف اللى بيحكم دوله بتحتضر.
نجح الاوربيين فى وقف زحف الجيش المصرى على استانبول و اتعملت " اتفاقية كوتاهيه " فى ابريل 1833 و هى اتفاقيه بيعتبرها المؤرخين هدنه مسلحه مابين محمد على و الاتراك للاستعداد لجوله عسكريه جديده. لكن اتفاقية كوتاهيه ثبتت محمد على على ولاية مصر و الحجاز و الشام و أدنه و كريت و السودان اللى بقت جزء من مصر ، و ده كان فى مقابل خروج الجيش المصرى من الاناضول. بكده بقى لمحمد على امبراطوريه مساحتها 100.000 فرسخ بيعيش فيها حوالى 7 مليون انسان و ده كان عدد كبير بأرقام أياميها.
احتكار اقتصاد مصر
محمد على كان راجل امى لكن كان تاجر و اتعامل مع مصر كتاجر. نقطة البدايه فى تحديثاته قامت على فكرة ان القوه الاقتصاديه هى الاساس الوحيد للقوه السياسيه. الاقتصاد القوى بالنسبه لمحمد على كان عشان يكون عنده دخل كبير يصرف بيه على حروبه التوسعيه.
محمد على باشا بقى بيملك مصر باللى فيها. لغى " نظام الالتزام " و بقت الاراضى ملكه. فى نظام الالتزام الملتزم كان بيشرف على الاراضى الزراعيه اللى الفلاحين كانو بيزرعوها لحسابهم و بيدفعو له الضرايب اللى كان بياخد منها اتعابه و بيدى بقيتها للوالى. محمد على صادر الاراضى و بقى يأجرها للفلاحين ، وضم الاراضى بتاعة الأوقاف لممتلكاته و بقى هو المسئول عن المؤسسات الخيريه و المعاهد و الجوامع اللى كان بيتصرف عليها قبل كده من الأوقاف. لكن محمد على استثنى الاراضى بتاعة الأعيان و رجالة الجيش الكبار و اعفاها من الضرايب. اتسمت الاراضى دى " ابعاديات " اكمنها استبعدت من الاراضى المصادره و ادى اهله ابعاديات كتيره اتسمت " جنالك " او " سفالك ". و فى 1813 عمل روك تحت اشراف ابنه ابراهيم باشا و المعلم غالى لمسح الاراضى الزراعيه وتحديد خراجها و فرض الضرايب ، و انشأ فى القلعه " الدفترخانه " لحفظ المستندات اللى بتخص الاراضى و ضرايبها و بكده ضمن دخل مالى كبير. بعد كده ابتكر و فرض ضرايب كانت بتزيد حسب ظروف مغامراته العسكريه و لما طالت حملته على الوهابيين فى شبه جزيرة العرب و زادت تكاليفها عمل ضرايب على " الارض الرزق " اللى قبل كده كانت معفيه. و عمل نظام اسمه " جمع عهده " و ده كان نظام بيدفع فيه الاعيان و المأمورين و رجالة الجيش الكبار ضرايب الفلاحين من جيوبهم مقدماً و بعدين كانو بيحصلوها من الفلاحين بالظلم و القهر. و فرض محمد على ضريبة دخل على الدكور من سن 18 سنه حسب اللى الشخص بيملكه. الضريبه دى كانت بتتلم فى القرى بالبيت و فى المدن بالراس ، و عمل ضرايب على رووس المواشى و الاغنام و النخل و مراكب النقل. و منع الفلاحين من بيع محاصيلهم للتجار و بنا فى المديريات شون لتخزين المحاصيل و بالاخص القطن و القمح و الرز و القصب و الأفيون ، فكان بيشترى المحاصيل من الفلاحين بالرخيص بعد ما يخصم ضرايب ايرادات الارض و يبيعها للشعب و لتجار الجمله بالغالى او كان بيصدرها بأسعار عاليه و بكده بقى بيملك الارض و بيحتكر تجارة المحاصيل و قدر يجمع مبالغ ضخمه لتمويل جيشه و الصناعات الحربيه اللى بقت هى كمان ملكه. من الفلوس دى بنا اساطيل تجاريه فى البحر الاحمر و البحر المتوسط ، و بعد ماجدد و وسع مينا اسكندريه و قضى على القراصنه فى البحر الاحمر و مهد الطرق البريه للقوافل التجاريه زاد النشاط التجارى مابين اوروبا و الهند عن طريق مصر بدل راس الرجا الصالح فى جنوب افريقيا فزاد دخله كمان و كمان.
تحديث مصر الاقتصادى
حاول محمد على باشا تحديث مصر فى مجالات مختلفه و قدر بسياساته الاصلاحية فى مجالات كتيره انه يكون دولة عصرية على النظام الاوروبي و جاب خبرا من فرنسا و ايطاليا علشان يساعدوه فى انه يبني اقتصاد قوي و حديث. ركز محمد على على تطوير مصر فى كذا مجال فى نفس الوقت.
محمد على عمل انقلاب فى الرى و الزراعه اللى ممكن اعتباره زى الانقلاب التكنولوجى و الصناعى اللى حصل فى اوروبا، فى محاولة للحاق بالتغيرات التاريخيه الضخمه اللى كانت بتحصل فى اوروبا. لكن نقطة الضعف فى فكرة محمد على هى انه كان عايز يخضع القوه السياسيه المنبثقه من التحديثات الاقتصاديه لأغراض عسكريه ان هدفه الرئيسى كان بنا جيش جامد ممكن تمويله و تموينه من اقتصاد قوى، وده سبب انهيار التطوير الاقتصادى لما القوى الأوروبيه اجبرته على تقليص الجيش المصرى.
نظام محمد على الاقتصادى عينه كانت على السوق العالميه فأنتج محاصيل زراعيه للتصدير بتدر عائد مالى كبير، "اقتصاد التصدير" ده كان تحول ضخم فى الاقتصاد المصرى و بيعتبر أهم ملامح سياسته الاقتصاديه، و فى نفس الوقت محمد على اتبنى مبدأ اكتفاء مصر الذاتى و اعتمادها على نفسها لضمان استقلالها و فى نفس الوقت بروزها كقوه دوليه. لكن ده سبب احتكار الدوله للانتاج الزراعى و الصناعى و التجارى الخارجى ب ان محمد على بقى الزارع و الصانع و التاجر.
النظام الاقتصادى المصرى الجديد جمع لاول مره تلت ابعاد رئيسيه و هى: الزراعه الكثيفه اللى بتدر مكاسب كبيره من تصديرها، و الصناعه الحديثه القايمه على اسس اوروبيه عصريه، و التجاره الخارجيه اللى بتربط مابين الزراعه و الصناعه من جهه و السوق العالميه فى الغرب من جهه. بالشكل ده اقتصاد مصر مابقاش احادى و بقى مرتبط بالاقتصاد الراسمالى العالمى.
الزراعه و الرى
اكمن مصر من اقدم البلاد اللى عرفت الزراعه فى العالم و ليها اهميه و شهره و ارتباط كبير بالزراعه ركز محمد على على مجال الزراعه و تطويرها فى مصر ، فاهتم بشق الترع و القناطر. الترع و القناطر دى كان بيسخر فيها الفلاحين المصريين زى العبيد و بيتقال ان ترعة المحموديه مدفون تحت طينها هياكل 20.000 فلاح مصرى من اللى استعبدهم محمد على ببلاش لتحقيق مشاريعه.
و عشان ينفذ سياساته فى تطوير الاقتصاد الزراعى احتقر فلاحين مصر و احتكر كل الاراضى الزراعيه ، و من اشهر قصص النجاح فى المجال الزراعي هى ازاي قدر يدخل زراعة القطن طويل التيلة و بعد كدة يبيعه للانجليز بتمن غالى اللى وفرله سيولة مادية للصرف على مشاريعه التانيه.
التطوير الزراعى بدأ بالزراعه الكثيفه عن طريق ادخال الرى الصيفى الدايم و الزراعه المستمره بدل الرى و الزراعه الموسميه (الحوليه) و بكده زادت الاراضى المزروعه من اتنين مليون فدان سنة 1805 لحوالى اربعه مليون فدان سنة 1840. مرحلة الزراعة الحديثه اللى دشنها محمد على بتحويل الرى الحوضى للرى الدايم كانت انقلاب زراعى فى مصر. معظم الأراضى اللى اتضافت دى كانت فى الدلتا و كانت قايمه على الزراعه الدايمه. و من ناحيه تانيه محمد على دخل زراعة الدره الشامى، و نوع المركب المحصولى عن طريق زراعة محاصيل صيفيه. اهم المحاصيل دى كان القطن و بعده القصب و كانت البدايه بالقطن طويل التيله و نط انتاج القطن من اقل من 50 الف فدان سنة 1820 ل 213 فدان سنة 1845. و النقطه المهمه ان ده ماحصلش على حساب المنتجات الزراعيه التانيه اللى كانت موجوده قبل كده. اتحول اقتصاد مصر من السوق المحلى و الأسواق اللى فى المنطقه العربيه لأسواق اوروبا ففى سنة 1845 مثلاً صدرت مصر لأوروبا 345 قنطار قطن مقابل 80 الف قنطار راحوا للمصانع المصريه.
تحديث التعليم
اللى عايز يتعلم حاجه و يجيدها لازم يتعلمها على ايدين اساتذتها. اوروبا سادت العالم بالحريه الفكريه و العلم Science ، و عشان كده اتوجه محمد على لاوروبا ففتح مدارس على الطرق الاوروبيه و عين فيها مدرسين اوروبيين و بعت طلبه مصريين لتلقى العلم فى اوروبا. محمد على مع انه كان امى لكن عوض نقصه ده بتعليم المصريين و نقل مصر من بلد متخلفه عايشه فى ظلمات الجهل و الخرافات لبلد حديثه فيها مهندسين و دكاتره و علما و كتاب و فنانين. محمد على بكل تأكيد هو ابو النهضه المصريه و النهضه اللى قدر يحققها فى وقت بيعتبر قياسى قامت على التعليم الحديث.
بعد الاحتلال العثمانى لمصر سنة 1517 انحدر التعليم فى مصر و اختفى الكتاب و العلما. لما مسك محمد على ولاية مصر كان التعليم فى مصر مقتصر على الكتاتيب. كان فيه كتاتيب للمسلمين و كتاتيب للمسيحيين بيتعلم فيها الاطفال مبادىءالدين و القرايه و الكتابه و الحساب. كتاتيب المسلمين كانت مفتاح دخول الازهر للمحظوظين اللى عندهم قدره على الهجره على القاهره. الازهر نفسه كان يادوبك بيعلم قشور علوم الدين و اللغه العربى عن طريق شروح و تعليقات على كتب الأسلاف و ماكانش فيه فى مصر حركة تأليف و ابداع زى ما كان الحال فى العصر المملوكى قبل 1517. محمد على اختار من الازهر العناصر القادره على استوعاب العلوم الحديثه بالمعنى الأوروبى Science. اول حاجه فكر فيها محمد على كان انشاء مدرسه لتعليم الهندسه ، و ده بيبين انه كان راجل عملى بيبص لبنا مصر و تعميرها. فى سنة 1816 انشأ محمد على مدرسة الهندسه فى حوش السرايا فى القلعه و اتسمت " مهندسخانه " و اشرف عليها حسن افندى بمشاركة راجل تركى اسمه روح الدين افندى و مدرسين اوروبيين. محمد على زود المدرسه بالادوات الهندسيه الاوروبيه. و فى 1834 فتح مهندسخانه جديده فى بولاق تحت اشراف أرتين افندى و بعده الارمنلى يوسف هاككيان افندى اللى دخل زراعة السفندى فى مصر و اتسمى على اسمه " يوسفندى ". المشرفين دول كانو من خريجين البعثات العلميه اللى بعتها محمد على على اوروبا عشان يتعلمو العلم الحديث. بعد يوسف هاككيان اشرف على المهندسخانه على باشا مبارك و اتخرج من المدرسه دى مهندسين كتار شاركو فى بنا القناطر و السدود و غيرها. بعد المهندسخانه فتح محمد على مدرسة الطب سنة 1837 و كان مقرها فى ابو زعبل اكمن المستشفى العسكريه كانت هنا. مدرسة الطب خرجت دكاتره للجيش و بعدين خرجت دكاتره لعلاج عامة الناس. فى الاول دخل المدرسه 100 طالب من الازهر و كانت الدراسه تحت اشراف كلوت بك اللى جاب مدرسين فرنساويين فى التشريح و الجراحه و الامراض الباطنيه و الصيدله و غيرها ، و جاب كمان مدرسين فرنساويين لتعليم الطلبه اللغه الفرنساوى عشان يقدرو يفهمو الدروس و يروحو بعثات على فرنسا. بعد ما اتخرجت اول دفعه بعد خمس سنين اتوزع الدكاتره على المستشفيات و معسكرات الجيش ، و من اللى اتفوقو اتعين تمانيه معيدين فى المدرسه و اتبعت اتناشر على فرنسا للتبحر اكتر فى علم الطب. بعد كده اتضافت مدرسه للصيدله و مدرسه للدايات و الولاده و جاب محمد على سودانيات و حبشيات اتعلمو مصرى و فن التوليد و اتضافت للمدرسه مدرسه لأمراض النسا.
بعد كده فتح محمد على مدارس عليا تانيه كان منها : مدرسة الألسن فى الأزبكيه ، مدرسة المعادن فى مصر القديمه ، مدرسة المحاسبه فى السيده زينب ، مدرسة الفنون و الصنايع ، مدرسة الزراعه فى دبوره ، مدرسة الطب البيطرى ، المدرسه التجهيزيه ( الثانويه ) فى ابو زعبل ، المدرسه التجهيزيه فى اسكندريه.
بعد فتح المدارس العليا انتشرت المدارس الابتدائيه فى مدن مصر و بقى فيها 24 مدرسه عليا و خصوصيه و 47 مدرسه ابتدائيه. بعد كده ابتدا محمد على يبعت الطلبه على اوروبا لتلقى العلم على ايدين اساتذته عشان يقدر الجيل الجديد من المصريين المتعلمين انهم يتخصصو فى مجالات العلم و المعرفه اللى كانت بتتدرس فى اوروبا و لما يرجعو مصر ينقلو اللى اتعلموه لغيرهم فتستقل مصر علمياً و ما تحتاجش تستورد مدرسين اجانب طول الوقت. مع ان اول بعثه راحت على ايطاليا ، لكن محمد على اتحول بعد كده لفرنسا و معظم البعثات المصريه راحت على فرنسا. محمد على عين مسيو جومار رئيس للبعثات المصريه فى فرنسا و غيرها ، و مسيو جومار ده كان من ضمن علما الحمله الفرنساويه و شارك فى تأليف كتاب " فى وصف مصر ". البعثه الاولانيه اللى راحت على ايطاليا سنة 1813 كانت لدراسة فنون العسكريه و بنا السفن و الطباعه و الهندسه و غيرها ، و من اللى انضمو للبعثه دى كان نقولا مسابكى افندى اللى راح ميلانو عشان يتعلم فن سبك حروف الطباعه و لما رجع مصر ادار المطبعه الاميريه فى بولاق. من 1819 ابتدا محمد على يتجه لفرنسا و كان مهتم شخصيا بالمبعوثين و بيتابع اخبارهم و سلوكهم بنفسه و كان بيكتب لهم جوابات و بيديهم نصايح و ارشادات زى الاب . بعثة فرنسا الاولانيه فى صيف 1826 كان فيها 40 طالب مسلمين و مسيحيين و كان فيها 3 شيوخ هما الشيخ احمد العطار اللى اتخصص فى علم الميكانيكا و الشيخ محمد الدشطوطى اللى اتخصص فى الطب و الجراحه و التشريح و التالت كان اشهر مبعوث مصرى و هو الشيخ رفاعه رافع الطهطاوى اللى راح كامام و واعظ دينى للبعثه و رجع مصر كمصلح تنويرى معاه افكار جديده كانت هى الاساس اللى قامت عليه النهضه المصريه الحديثه فى الفكر و السياسه و انظمة الحكم الدستوريه و بقى من أهم رموز التنوير فى تاريخ مصر الحديث. و ده كان حال المصريين اياميها لحد لو كانو شيوخ دين ، فرغم الجهالات اللى كانت سايده فى مصر اياميها عكاڤالام كانت منفتحه ومتفتحه و اتقبلو بسهوله حاجات كانت غايبه عنهم بسبب الجهالات اللى كانت محاوطاهم و مااعتبروش العلم الحديث و التطور كفر. الكل كان مهتم بنقل مصر للعصر الحديث مش ترجيعها لعصر الاسلاف اللى عاشو فى مجتمعات بدائيه.
من الأمثله المبهره اللى خرجت من بعثات محمد على كان ابراهيم باشا النبراوى دكتور محمد على باشا الخصوصى و فاميليات مصر اللى كان من ضمن البعثه الاولانيه اللى راحت فرنسا. ابراهيم النبراوى كان فى الاصل ابن فلاح فقير بيزرع بطيخ فى قرية نبروه و بعد ماخلص الكتاب حاول يساعد ابوه ببيع بطيخه فى حى الجماليه فى القاهره لكن فشل. دخل الازهر و بعده سافر فرنسا مع البعثه التعليميه و لما رجع مصر اتعين مدرس فى مدرسة الطب و بعدين بقى وكيل المدرسه بعد استقالة كلوت بك و بقى اكبر دكاترة مصر.
محمد على بعت كمان اسطوات عشان يتعلمو الصنايع و الفنون التطبيقيه. فى سنة 1823 بعت 15 واحد على اوروبا تحت اشراف أدهم بك كان منهم 4 راحو انجلترا عشان يتعلمو تعدين الفحم و غيرهم عشان يتدربو فى ورش صناعة الحرير. فى اول يناير 1830 وصلت اوروبا بعثه مصريه بتتكون من 58 تلميذ عشان يتعلمو فنون الماكينات ( الصنايع ) راح منهم 34 على فرنسا و 4 راحو النمسا و 20 راحو انجلترا. التلاميذ دول اتعلمو كمان حاجات اضافيه زى الرياضيات و الرسم و اللغات.
المدرسين و الطلبه فى المدارس اللى فتحها محمد على و فى البعثات التعليميه اللى بعتها على اوروبا كان فيهم مسلمين و مسيحيين و اعداد من المصريين اللى كانو من اصول اجنبيه زى الأتراك و الأرمن و غيرهم و ده اكمن محمد على ماكانش مهتم بالتمييز الدينى او العرقى و كان بيعتبر كل سكان مصر رعيته و عمل قوانين فيها مساواه ما بين الافراد و بتأمن حريتهم المدنيه و الشخصيه على اساس المواطنه مش على اساس الدين و العرق. المواطن الصالح فى دولة محمد على ماكانش المواطن المسلم او المسيحى لكن كان المواطن اللى ممكن يفيد مصر. محمد على ماكانش بيعانى من التعصب الدينى و كان صدره واسع مع غيرالمسلمين و كان بيأدى طقوس الدين من غير مبالغه و من غير مايؤمن بالخرافات و الخزعبلات.
تحديث الاسطول البحرى
فى معركة نافارين ضاع جزء كبير من الأسطول المصرى. لكن بعد ماخلصت حرب الموره ابتدا محمد على يعيد بنا الاسطول المصرى و يوسع مينا اسكندريه فجاب كراكات من اوروبا عشان يعمق بيها المينا عشان تقدر السفن الحربيه الكبيره انها ترسى فيها بدل ما بترسى فى عرض البحر. و بنا فنار راس التين بعلو 60 متر تحت اشراف المهندس مظهر باشا. محمد على بدأ فى سنة 1826 انشا دار صناعه ( ترسانه ) لصناعة السفن و تصليحها و خلصت سنة 1829 و ملاها بالادوات والماكينات اللازمه لصناعة السفن و كان فيها 5 قزاقات ( مزلقنات لصناعة السفن ) و ورش و مخازن. و فى سنة 1831 جاب من طولون فى فرنسا مهندس كبير اسمه سيرزى و عينه باشمهندس على الترسانه و اداله رتبة البكويه، و بالتعاون مع الحاج عمر مهندس الترسانه القديمه عمق سيرزى البحر من ناحية الترسانه الجديده فبقت قادره على استقبال السفن الحربيه الكبيره. و امر محمد على بحفر حوض فى الترسانه و بقت الجنازير و السلاسل بتستخدم فى ربط السفن بدل الحبال. محمد على اخد تصريح من السلطان العثمانى بتقطيع اشجار فى الأناضول و نقلها لاسكندريه لاستخدام خشبها فى صناعة السفن و بعت على الاناضول عمال و صنايعيه تحت اشراف الحاج حسن بك نجار باش دار الصناعه و واحداسمه السيد احمد ، و بكده بقى فى اسكندريه خشب كافى لمشروعه. و جاب شبان مصريين من كل نواحى مصر عشان يعلمهم صناعة السفن و استخدام الماكينات و وزعهم على الورش و خلى كل مجموعه تتخصص بحاجه ، و بالطريقه دى فى زمن بسيط بقى فى مصر عدد كبير من السفن الحربيه عوضت السفن اللى غرقت فى نفارين ، وبقت صناعة السفن فى اسكندريه من الجوده و المتانه بتضارع السفن الاوروبيه. عدد اللى كانو بيشتغلو فى دارالصناعه وصل ل 8000 مهندس و صنايعى اتعلمو على ايدين الاوروبيين و بكده استغنت مصر عن استيراد السفن من بلاد بره.
محمد على فتح مدرسه فيها 12.000 طالب من نواحى مصر و سكنهم فى منطقه فى شمال شرق حى راس التين و عملهم نماذج لسفن عشان يتعلمو فن استخدام الشراعات تحت اشراف مسيو بيسون بك و بعد ماخلصو تدريبهم وزعهم على السفن الحربيه. استمر محمد على فى تحسين المدرسه البحريه و بعت ظباط على فرنسا و انجلترا عشان يخدمو فى اساطيلهم و يكتسبو خبرات و كلفهم محمد على بترجمة القوانين و الانظمه المستعمله فى البحريه الفرنساويه و الانجليزيه ، و بعد ما خلصو تدريبهم رجعو على مصر و اشتغلو على السفن المصريه. فى الصيف كانت المراكب المصريه بتخرج لعرض البحر لعمل مناورات و تدريبات بتستمر تلت تشهر.
السفن المصريه فى عهد محمد على كانت من كذا نوع و كل سفينه كان ليها اسم زى " المنصوره " و " اسكندريه " وغيرها : 11 قباق ، 6 فرقاطات ، 10 قرويت ، 4 ابريق ، 3 جوليت ، 1 فرقاطه بخاريه. مع السفن دى كان فيه كمان 3 بواخر معروفه باسم " بوابير " و سفن اميريه للنقل التجارى. السفن الحربيه كان على ضهرها 1875 مدفع و عدد ظباطها و بحارتها كان 16806. مشروع التوسيعات و اعادة بنا الاسطول كلف 377553 جنيه.
تحجيم محمد على باشا
محمد على بالامكانيات اللى حققها عن طريق توسعاته العسكريه و اقتصاده القوى و تحديث التعليم فى مصر بقى ليه امبراطوريه واضحه المعالم. وده سبب اشكال للاوروبيين كمان من الناحيه الاقتصاديه انه بقى بينافسهم فى تصريف المنتجات فى الوقت اللى هما فيه محتاجه اسواق خارجيه لبيع منتجاتهم اللى زادت بالثوره الصناعيه ، و بقى هدف الاوروبيين المهم هو ان محمد على يفتح السوق المصريه لتصريف المنتجات الاوروبيه. فى اغسطس 1838 عمل الاوروبيين اتفاقيه تسمح بفتح السوق المصريه لكن محمد على رفض الاتفاقيه ، فادوله سنه مهله لكن فضل قافل السوق ، فعملو عليه حصار اقتصادى لكن برضه ماجابش نتيجه ، فطلبو منه انه مايستعملش العمله العثمانيه فماهمهوش و ضرب فلوس فى مصر. و فى مايو 1838 محمد على استدعى قناصل اوروبا فى قصر راس التين فى اسكندريه و بلغهم انه ناوى يستقل عن الدوله العثمانيه. الحكومات الاوروبيه حست بخطورة الموضوع اللى ممكن يغير موازين القوه فعملو اجتماعات كتيره فى العواصم الاوروبيه لحط خطط لتحجيمه. وزير خارجية بريطانيا " لورد بالمرستون " شاف ان استقلال محمد على عن الدوله العثمانيه حايتبعه قيام حركات استقلاليه فى الشام و بغداد ممكن توصل لانهيار الدوله العثمانيه و بالتالى ممتلكات بريطانيا فى الهند حاتبقى فى مهب الريح و ان روسيا طوالى حاتزحف فى اتجاه الجنوب و حاتقوم حرب كبيره فى أوروبا. بالنسبه للعثمانيين استقلال محمد على بحكم مصر كان مسألة حياه او موت.
فى صيف 1839 عدا الجيش العثمانى نهر الفرات فى شمال سوريا بقيادة حافظ باشا و اصطدم بالجيش المصرى بقيادة ابراهيم باشا فى معركة نزيب ، و انتصر ابراهيم باشا و دمر الجبش العثمانى للمره التانيه. قبل اخبار هزيمة العثمانليه فى معركة نزيب ماتوصل الاستانه اتوفى السلطان محمود التانى. ادميرال الاسطول التركى اخد اسطوله على اسكندريه و سلمه بالكامل لمحمد على و بقى الموضوع كارثى بالنسبه للأتراك و بطبيعة الحال للقوى الاوروبيه اللى كانت خايفه من اختلال موازين القوه، فبعد ما خلصو من نابوليون بونابرت طلع لهم محمد على. محمد على اتفاوض مع الاتراك على اساس انه يحتفظ بالشام و ينسحب من اراضيهم فى الاناضول و الاتراك فى الظروف دى كانو مبدئياً موافقين على الاقتراح ده لكن الاوروبيين رفضو الكلام ده و بلغو الاتراك انهم مايتفاوضوش مع محمد على من غير وساطتهم. بريطانيا و فرنسا و روسيا اللى عمرهم ماكانو على وفاق مع بعض اتحدو ضد محمد على و اتفقو على ضربه. الاوروبيين حركو اساطيلهم و حاصرو السواحل المصريه و الشام ونزلت قوات انجليزيه و نمساويه فى الشام بغرض تخويف محمد على مش للاشتباك بجيشه ، فغرض الاوروبيين كان احتواء محمد على مش تدميره. من الوقت ده مطلب محمد على الاساسى بقى الاستقلال بمصر و ضم السودان و الشام و الجزيره العربيه لملكه.
هدم الهرم الاكبر و نهاية محمد على
من الافكار الغريبه اللى جت فى دماغ محمد على و هو عنده 77 سنه انه يهد الهرم الاكبر فى الجيزه عشان يستعمل حجارته فى بنا القناطر الخيريه. لكن اكتشف ان فراعنة مصر كانو اكبر من انه يهد اعظم اثارهم و اعجوبتهم الكبرى اللى وقف تحتها اعظم ملوك و اباطرة العالم عبر التاريخ. اكتشف محمد على انه مش فى قدرته هد الهرم و ان اسهل له و اوفر له انه يجيب الحجاره بالسخره من محاجر جبال طرا و المعصره و المقطم.
انتهى حلم محمد على التوسعى بتحالف دول اوروبا ضده لصالح تركيا و ارغموه على انه ينسحب من الاماكن اللى استولى عليها فى اسيا فى مقابل انهم ضمنو له من السلطان العثمانى ان مصر تكون ليه و لولاده من بعده عن طريق فرمانين ادهومله فى 13 فبراير 1841 ، فقنع بكده اكمن ماكانش فيه قدامه غير كده. طوالى قفل معظم المدارس و المصانع اللى كان فتحهم لخدمة احتياجاته العسكريه و زار السودان المنطقه اللى اتبقتله بره مصر. و لما اخترعت اوروبا المراكب البخاريه و السكه الحديد اشترى لنفسه مركب بخارى كان بيسافر بيها فى النيل لكن لما حاول ينتفع بالسكه الحديد و هى اختراع انجليزى عارضته فرنسا فخاف منها و ساب المشروع. بعدين دعاه السلطان العثمانى لزيارة الاستانه عشان يهديه وسام الصداره العظمى فسافر تركيا و بعد ما زار الاستانه راح على كاڤالا المدينه الصغيره اللى اتولد و قضى فيها طفولته واستقبلوه اهلها استقبال كبير و بعدها رجع على مصر و عيى فنصحوه الدكاتره بانه يروح يغير جو فى مالطا فراح ومعاه ارتين بك يوسفيان ، لكن تغيير الجو ماجابش نتيجه و رجع مصر عيان اكتر و بيعانى كمان من ذهول عقلى. فى الظروف دى ابنه ابراهيم باشا مسك الولايه و سافر على الاستانه عشان السلطان يسلمه مصر رسمى لكن بعد مارجع بكام يوم اتوفى فمسك الولايه عباس حلمى الاول اللى بيعتبر من اسواء حكام مصر على مر التاريخ. محمد على فى الفتره دى كان منزوى عن العالم و هو ذاهل و مش دريان باللى بيحصل حواليه فكان بيقضى وقته مابين سراية راس التين فى اسكندريه و قصره فى شبرا فى القاهره.
فى صيف 1849 محمد على ساب القاهره لأخر مره فى حياته و راح على اسكندريه و هناك اتوفى فى سراية راس التين فى 2 اغسطس 1849 بعد ما اتولى حكم مصر لحوالى 48 سنه. اتحط جثمان محمد على فى وسط صاله واسعه فى القصر و استقبل اصغر ولاده محمد سعيد باشا المعزيين من القناصل و الأكابر و بعدها اتنقل جثمانه للقاهره و اتدفن فى الجامع الرخامى اللى بناه فى حرم قلعة الجبل.
ستات محمد على باشا
الوثايق بتقول ان محمد على باشا اتجوز 29 ست رسمى لكن فيه مؤرخين بيقولو انه اتجوز عدد اكبر من كده بكتير. اياميها كانو الستات اللى بيتجوزهم الوالى رسمى او شرعى بيتسمو " زوجات الوالى " الباقيين كانو بيتسمو " مستولدات ". محمد على خلف 35 فى كاڤالا و مصر منهم 17 ولد و 13 بنت ، أصغر الولاد كان محمد سعيد باشا. من ستاته المتسجلين :
امينه هانم بنت على باشا نوصرتلى: خلف منها ابراهيم باشا و طوسون باشا و الامير اسماعيل كامل و كلهم اتولدو فى كاڤالا ، و بنتين هما الاميره توحيده هانم و الاميره نازلى هانم.
ماء دوران هانم او قمش قادرين : ماخلفش منها.
ام نعمان بك : خلف منها الامير نعمان.
عين الحياه قادرين : خلف منها محمد سعيد اللى بقى والى مصر.
ممتاز قادين :خلف منها الامير حسين.
ماهوش قادين : خلف منها الامير على صديق بك.
نام شاز قادين : خلف منها الامير محمد عبد الحليم.
زيبده خديجه قادين : خلف منها الامير محمد باشا الصغير.
شمس صفا قادرين : خلف منها الاميره فاطمه هانم و الاميره رقيه هانم.
شمس نور قادين : خلف منها الاميره زينب هانم.
نايله قادين : ماخلفش منها.
جلفدان قادين : ماخلفش منها.
قمر قادين : ماخلفش منها.
شوف كمان
اسرة محمد على
حكام عيلة محمد على باشا
فهرست
مصادر
الجبرتى، تاريخ عجائب الاثار فى التراجم و الأخبار، دار الجيل، بيروت.
الجبرتى، مظهر التقديس بذهاب دولة الفرنسيس، العربى للنشر و التوزيع، القاهرة 1998.
حسين فوزى، جولات فى رحاب التاريخ، دار المعارف، القاهرة 1990
د.طه عبد العليم، الانقلاب الاقتصادى المصري فى عهد محمد على، الاهرام، العدد 45263، 9 نوفمبر 2010.
لينكات برانيه - افلام تسجيليه فيديو
محمد على - فيلم تسجيلى...
مواليد 1769
وفيات 1849
محمد على
حكام مصر
تاريخ مصر
محمد على
ابراهيم باشا
مصريين البانيين
وفيات فى اسكندريه
|
###Human:
مراره
###Assistant:المرارة هىّ جهاز صغير ف الجسم طوله من 7 لـ 10 سنتي دوره انه بيخزّن الصفرا وبيساعد ف عملية الهضم
المرارة بتخزّن حوالي 50 مِللي من الصفرا اللى بتتكون لما الاكل اللى بيبقى فيه دهون بيخش الجهاز الهضمي. الصفرا، اللى بينتجها الكبد، بتستحلب الدهون وتحيّد الأسيدات ف الاكل المهضوم جزئيا.
بعد ما الصفرا بتتخزّن فى المرارة بيبقى تركيزها اعلى من تركيزها لما كانت ف الكبد، بتقوّي تاثيرها على الدهون.
مرارة
|
###Human:
مصر
###Assistant:مصر (ب اللغه المصريه القديمه: كمت km.t؛ ب اللغه القبطيه: كيمه ⲕⲏⲙⲉ) دوله شمال-افريقيه بحر-متوسطيه، اراضيها ف قارتين، الغرب بتاعها ف شمال افريقيا و الشرق بتاعها ف غرب اسيا، اهلها بيتكلمو مصرى. مصر بلد موجوده ف شمال شرق افريقيا بالتحديد و الجزء الشرقى منها اللى ف غرب اسيا هوا سينا، عشان كده هيا بلد عابرة-قارات (transcontinental)، و مصر كمان بلد بحر-متوسطيه، و من دول حوض البحر المتوسط. الموقع الچيوجرافى بتاع مصر مهم اوى و ليه دور ف تكوين الحضاره المصريه و الثقافه بتاعتها. مصر متحدده م الشمال ب البحر المتوسط، و م الشمال الشرقى ب اسرائيل و غزه، و م الشرق ب البحر لاحمر، و م الجنوب ب السودان، و م الغرب ب ليبيا. جزءها اللى ف غرب اسيا، اللى هوا سينا، مفصول عن اللى ف شمال افريقيا ب قناة السويس. مصر م الشمال ليها حدود بحريه ف البحر المتوسط مع اليونان و قبرص، و ليها حدود ارضيه مع ليبيا ف الغرب، و اسرائيل و غزه ف الشرق، و السودان ف الجنوب. حدود مصر النهارده هيا هيا حدودها من الاف السنين؛ دا من مش ما ناخد ف لاعتبار التوسعات لامبراطوريه المصريه ف عصر المملكه الفرعونيه الجديده.
الاسم الرسمى بتاع الدوله الحاليه هوا جمهورية مصر العربية و دا يادوب من سنة 1971، و قبل كده كان فى اسامى تانى ل الدوله، من ضمنها: السلطنة المصرية و المملكة المصرية و الجمهورية المصرية و الجمهورية العربية المتحدة لما الريس عبد الناصر وحد الدوله ساعتها مع سوريا و التوحيد دا مكمّلش كام سنه و فشل عشان اسباب كتير، اهم سبب فيهم هوا ان الفكره بتاعت العروبه كات فكره غريبه ع المصريين، عشان المصريين معروفين بقوميتهم المحليه اللى هيا القوميه المصريه؛ فى مصريين كتير بيطالبو ب الرجوع ل اسم "الجمهوريه المصريه" او "جمهورية مصر"، و بيطالبو ان اسم مصر الرسمى مينفعش ييجى بعدو اى حاجه تانى عشان مصر بلد ليها سيادتها.
مصر مساحتها حوالى مليون كيلومتر مربع. م النحيه الچيوجرافيه الطبيعيه، م العصور الفرعونيه لحد النهارده، الاراضى المصريه بتضم قسمين رئيسيين: بحرى و دا اللى بيمد ف شمال القاهره، و بينهى ف البحر المتوسط و واخد شكل ورده او دلتا، و بيسموه مصر السفلى. قبلى و دا اللى بيمد ع الضفتين بتوع النيل من حدود مصر الجنوبيه لحد ما بينهى ف جنوب القاهره، و بيسموه مصر العليا ي الصعيد. السبب ورا التسميه بتاع "مصر العليا" و "مصر السفلى" هوا الاتجاه اللى بتمشى فيه الميه بتاعت نهر النيل، من فوق ل تحت. النص الوسطانى اللى من جنوب الجيزه (من منف) لحد اسيوط بيسموه مصر الوسطانيه.
مصر عدد سكانها من اكبر اعداد سكان الدول ف افريقيا، و حسب اخر التقديرات، عدد سكان مصر عدا ال96 مليون (90 مليون جوه مصر و الباقى بره)، و ترتيبها الخمستاشر ف عدد السكان علا مستوا العالم من اصل 242 دوله. اغلب سكان مصر بيعيش ع الضفتين بتوع النيل اللى مساحة الوادى بتاعو حوالى 40,000 كيلومتر مربع. الصحرا بتشكل اغلب مساحة مصر بس مش معموره. معظم السكان ف مصر (حوالى نصهم) دلوقت م الحضر بيعيشو ف مدن، ربعهم ف مدينة القاهره، اكبر مدينه ف افريقيا و الشرق الاوسط، و كمان فى نسبه كبيره ف مدينة اسكندريه و ف الدلتا. مصر ليها شهره عالميه بسبب التاريخ بتاعها الطويل اللى من ايام الحضاره المصريه القديمه اللى كات من اعظم الحضارات القديمه، و اللى اثرت ف كل الحضارات اللى جت بعدها، و اللى سابت ل مصر و ل العالم اروع الاثار زى اهرامات الجيزه و ابو الهول و معبد الكرنك و وادى الملوك ف مدينة لاقصر و غيرهم. مصر كمان ليها دور مهم اوى ف الشرق الاوسط و خصوصى ع المستوا الثقافى و السياسى، و الدور دا مصر لعبتو ف الماضى و لسه بتلعبو ف الحاضر.
اللغه اليوميه و القوميه بتاع المصريين دلوقت هيا المصرى، و دى لغه القواعد بتاعتها بتمشى ع القواعد بتاع المرحله القبطى م اللغه المصرى القديمه. اللغه المصرى فى منها لهجات زى المصرى الصعيدى و المصرى القاهرى و المصرى الوسطانى بتاع مصر الوسطانيه، و غيرهم. فى اللى بيصنفو اللغه المصرى علا انها المرحله الرابعه من تطور اللغه المصرى القديمه، زى بيومى قنديل اللى عمل التصنيف دا علا اساسات لغويه، و اعتبر اللغه المصرى بنت القبطى و حفيدة الديموتيكى.
تاريخ و حضارة مصر القديمه بيشكلو هوية و وعى المصريين لحد النهارده، لحد ان كانو هما نفسهم مش واخدين بالهم من كده، و دا بيظهر بشكل كبير ف اللغه اللى بيتكلموها، اللى هيا المصرى، و المماراسات الثقافيه بتاعتهم، و اللى بتشمل الاكلات بتاعتهم، الرياضات اللى بيمارسوها زى التحطيب، الالات المزيكيه المصريه القديمه اللى بيستخدموها زى الطبله و الناى و السمسميه و المزمار و الربابه و الدف و غيرهم، الاعياد اللى بيحتفلو بيها زى شم النسيم و الموالد و غيرهم، و المقامات، و لحد دفن الميتين، و الطقوس بتاع الذكر و الزار، و السبوع، و لاربعين، و غيرهم كتير اوى، و المماراسات الثقافيه دى بتظهر كمان بشكل كبير بين المصريين الريفيين (الفلاحين) عن باقى المصريين، عشان المصريين الريفيين محافظين عليها اكتر؛ كمثال، هتلاقى المصريين الريفيين (الفلاحين) لسه حافظين و بيستخدمو الشهور القبطيه لحد النهارده، و عندهم حكمه لكل شهر بتوصفو.
الاسم
الاسم اللى المصريين كانو مسميين بلدهم بيه ف اللغه المصرى القديمه هوا "كمت km.t"، و دى كلمه متونته معناها "السودا" او "الارض السودا". الاسم دا بيرمز ل الارض بتاع وادى النيل السودا، و بيفرقها عن "دشرت dšr.t"، و دى كلمه متونته معناها "الحمرا" او "الارض الحمرا"، و بترمز ل الارض بتاع الصحرا الحمرا. ف المرحله القبطى م اللغه الاسم بقا "كيمه ⲕⲏⲙⲉ" ف اللهجه الصعيدى، و "كهيمه\كيمه ⲭⲏⲙⲓ" ف اللهجه البحيرى. حرف ال "ـيـ ⲏ" ف الاسم القبطى بيتنطق زى ال "ـيـ" اللى ف "فين؟" مش زى ال "ـيـ" اللى ف "مين؟"، يعنى بيتنطق [eː] ف الIPA.
الاسم "كمت km.t" جى م الجدر المصرى القديم "كم km" و الته "ت t." اللى ف الاخر دى بتاعت التونيت، بيقابلها ف العربى الته المربوطه "ة" بتاعت التونيت (ب العربى: تاء التأنيث المربوطة). ف المرحله القبطى م اللغه (و ف المرحله الديموتيكى بردو) الته بتاعت التونيت دى مكاتش بتتنطق، زى بالظبط ما الته بتاعت التونيت مبتتنطقش ف المصرى، عشان كده لما بنكتب "ⲕⲏⲙⲉ" ب الحروف العربى بنكتبها "كيمه" عشان ننطقها زى ما بننطق بالمصرى، و دا النطق الصح، و بشكل عمومى دا النطق الصح ل ال "ⲉ" ف القبطى الصعيدى و ال "ⲓ" ف القبطى البحيرى لما بييجو ف اخر الكلمه. و بردو المصريين الريفيين (الفلاحين) نطقهم زى نطق القبطى بشكل عمومى. الخط الهيروجليفى (و الهيراتيكى و الديموتيكى بردو) مكانش فيه رموز ل الحروف المتحركه، بس "كمت km.t" ف الغالب كات بتتنطق "كومَت [kuːmat]" ف المراحل الاولانيه م اللغه المصرى القديمه، عشان حرف ال "و" الطويل دا بيتحول ل "ـيـ ⲏ" طويله ف المرحله القبطى و ف المصرى المتأخر عمومى، و عشان كده الاسم ف القبطى بقا "كيمه ⲕⲏⲙⲉ"، و ف المصرى المتأخر عمومى بيتنطق زى ف القبطى بردو.
اسامى تانى بتتقال علا مصر:
الاسامى اللى مصر معروفه بيها ف اللغات الاوروبيه متاخده من اسمها ف اللغه اللاتينى "ايجيپتوس Aegyptus" اللى هوا كمان متاخد م اليونانى القديم "ايجيپتوس Αἴγυπτος Aígyptos". اليونانيين القدام لما اتعاملو مع مصر وصفوها ب نفس الصفه، يعنى الارض الخصبه او السودا، و سموها "ايجيپتوس" و ده الاسم اللى اتشق منو اسم مصر الحالى ف اللغات الاوروبيه، زى Egypt، و الاسم دا "ايجيپتوس" فى لغويين بيقولو انو متاخد من "حوت كأ بتح حوتكابتاح ḥwt kꜣ ptḥ" يعنى "بيت روح الاله بتاح"، اللى هوا اسم معبد الاله بتاح ف منف اللى هيا العاصمه القديمه بتاعت مصر. و الاسم اليونانى لمصر ايجيپتوس منو الصفه ايجيپتيوس اللى اتنقلت وقت المرحله القبطى م اللغه و بقت جيپتيوس او كيپتيوس اللى هيا اصل كلمة قبط ب العربى. كلمة قبط كات بتتقال ع المصريين كلهم سيان كانو مسلمين ولّا مسيحيين، يعنى بالادله التاريخيه كلمة قبط كات بتتقال ع المصريين المسلمين ف العصور الوسيطه كلها و خصوصى ف العصر المملوكى و لحد بدايات العصر العثمانى. (شوف التفاصيل ف سكشن الاسامى بتاع المصريين ف صفحة المصريين).
اما بقا بالنسبه لاسم "مصر"، دا من اصل سامى و مرتبط بشكل كبير بالاسم العبرانى "مصرايم" اللى مذكور ف التوراه و اللى معناه الحرفى "الارضين"، و المقصود مصر العليا و مصر السفلا، و كمان ليه معانى ف اللغات الساميّه التانيه، زى الدوله او البلد او الحد، و اقدم ذكر ل الاسم دا "مصر" موجود ف اللغه الاكاديه بتاع ميسوپوتاميا. و بيتقال كمان ان المصريين ليهم جد "اسطورى" اسمه مصرايم اللى هوا واحد من ولاد حام ابن النبى نوح زى ما سفر التكوين ما بيذكر، بس دا كلام مش تاريخى و مفيش عليه اى دلايل اركيولوچيه. و فى احتمال كبير بردو يكون اسم "مصر" جى م المصرى القديم عن طريق القبطى من "ماس-رى ⲙⲁⲥ-ⲣⲏ" و معناها بالتقريب المكان اللى الشمس بتتولد فيه (مَولَد\والدة الشمس).
اسامى المصريين:
شوف التفاصيل بتاع اسامى المصريين ف سكشن الاسامى بتاع المصريين ف صفحة المصريين.
الاسم اللى المصريين كانو مسميين نفسهم بيه ف اللغه المصرى القديمه هوا "رمت ن كمت rmṯ n km.t"، و المعنا الحرفى بتاع الاسم دا هوا "الناس بتاع كمت\مصر". ف المرحله القبطى م اللغه الاسم بقا "انرِمِنكيمه ⲛ̄ⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ" ف اللهجه الصعيدى، و "نيرِمِنكهيمه\نيرِمِنكيمه ⲛⲓⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ" ف اللهجه البحيرى، و بردو المعنا الحرفى بتاعو هوا "الناس بتاع كيمه\مصر".
كمت km.t ب الخط الهيروجليفى (م الشمال ل اليمين): km-m-t:O49 قبطى: كيمه ⲕⲏⲙⲉ
رمت ن كمت rmṯ n km.t ب الخط الهيروجليفى (م الشمال ل اليمين): D21:V13-A1*B1:Z2-N35-km-m-t:O49 قبطى: انرِمِنكيمه ⲛ̄ⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ
حوت كأ بتح حوتكابتاح ḥwt kꜣ ptḥ ب الخط الهيروجليفى (م الشمال ل اليمين): O6-t:pr-D28-Z1-p:t-H
التاريخ
مصر هيا اقدم دوله موجوده ف العالم المعاصر. الدوله بمفهومها القانونى يعنى ارض و شعب و حكومه مركزيه. علا مدى اكتر من 5000 سنه و مصر موجوده بحدودها الچيوجرافيه المعروفه دلوقت و عاشت و استمرت و شعبها عايش علا ارضها من الاف السنين و طول الوقت ليها حكومه من مش انقطاع ف اى حقبه من حقب التاريخ. جايز كان فى شعوب و قبايل قديمه عاشت من الاف السنين ف اماكن تانيه لكن مش ممكن تسميتهم دول، و لحد لو بعدين بقا ليهم دوله فماعاشتش زى الدوله المصريه و ماسابتش حاجه تثبت وجودها كحضاره. الحضاره المصريه القديمه اخبارها وصلتنا عن طريق نصوص موثقه مكتوبه ع البرديات و حيطان المعابد، عشان المصريين بعد ما اخترعو الكتابه عشقو اختراعهم دا و كانو بيسجلو كل كبيره و زغيره. طول التاريخ الدوله المصريه حاجه مميزه عن كل الدول التانيه و صعب تعريفها عشان ماهياش الحاكم، الفرعون او السلطان او الملك او الريس، ولا هيا الجيش ولا هيا الشعب، لكن مجموعة نظم متشابكه و متداخله مالهاش مثيل ف دول تانيه، و مجموعه م الروح و الاراده و المؤسسات و الهويه و حاجات تانى كتير خلقت الشخصيه المصريه و بتميز المصريين و دولتهم و بتديهم طابع معين مميز عن كل شعوب الدنيا و دولهم.
فى ادله عن ان الانسان سكن وادى النيل م العصر الحجرى ف شكل اعمال فنيه و منحوتات صخريه علا طول نهر النيل و الواحات ف الصحرا. ف الالفيه العاشره قبل الميلاد، ابتدت ف مصر ثقافه الصيادين و صيادين السمك و طحن الحبوب. التغيرات المناخيه و/او الافراط ف الرعى حوالى 8000 قبل الميلاد ابتدا يجفف الاراضى الرعويه و مصر، و اتشكلت الصحرا. حصلت هجرات ل نهر النيل و استقر وضع الاقتصاد الزراعى و المجتمع المركزى.
الحضاره المصريه عمومى ابتدت كمجتمع م الفلاحين المصريين اللى مهنة الزراعه الراقيه خلتهم يرتبطو ب الارض و خلقت روح التعاون بينهم و خلتهم يطورو نظم رى و خلتهم يخترعو الحساب و الرياضيات و يخترعو تقويم و يهتمو بعلوم الفلك، و خلتهم يهتمو ب التسجيل و التوثيق و ده خلاهم يخترعو الكتابه و الكتابه خلتهم يخترعو الادب و يطورو اشكال جديده م الاعمال الادبيه، و طلع منهم اول دكتور ف التاريخ و طلع منهم المهندسين اللى طورو فنون المعمار اللى نسختها كل الحضارات اللى جت بعدهم، و سابو ل مصر اعظم اثار ف العالم زى الاهرامات و المعابد و المسلات، و الفنانين اللى كتبو و رسمو ع الحيطان بتاع المعابد و اللى عملو تماثيل منحوته بمهاره مفيش زيها؛ و حاجات تانى كتير. عشان مجتمع الفلاحين المصريين ده ارتبط ب الارض ده خلاهم يكونو اول شعب حقيقى ف التاريخ و اول حكومه مركزيه و خلاهم يعملو ثقافتهم و هويتهم الخاصه بيهم و طلع منهم الفراعنه ملوك مصر القديمه العظما، يعنى باختصار عملو واحده من اقدم و اعظم الحضارات بتاع التاريخ.
تاريخ مصر المكتوب بيرجع ل سنة 3200 قبل الميلاد بس كمان فى ادله كتير بتأكد وجود حضاره و مدنيه ف وادى النيل قبل التاريخ المكتوب و اللى اتطورت ف شمال و جنوب مصر بشكل مستقل (بس مش منفصل تماما) لحد ما الملك مينا\نارمر وحد الشمال و الجنوب و اسس دوله مركزيه ملوك مصر حكموها لمدة تلات-ت-الاف سنه تقريباً. المصريين سمو الدوله الجديده ب اسم "تا-وى" و معناها الارضين و الحضاره المصريه ازدهرت و فضلت شايله خصايصها المصريه البحته ف الفنون و المعمار و الثقافه بشكل سنة طول المده الطويله دى.
بعد لما احموس طرد الهكسوس من مصر و طاردهم لغاية حدود منطقة سوريا الشماليه مصر دخلت ف طور حربى كبير و ابتدا ملوكها يوجهو نظرهم ل البلاد الاسيويه ففتحو مناطق فلسطين و سوريا و وصلو لغاية نهر الفرات و اتوسعو ف الجنوب لغاية ما وصلو للشلال الرابع ف السودان الحالى و كانو اعظمهم ف الفتوحات تحوتمس التالت اللى اسس امبراطوريه مصريه شاسعه. م الوقت ده دى بقت حدود مصر لما يحكمها حاكم قوى، كان بيوصل بفتوحاته شمال ل منطقة سوريا و شرق لميسوبوتاميا و جنوب لاواسط السودان الحالى و ساعات كان بيتجه غرب و بيضم منطقة ليبيا و ف البحر المتوسط كان بيضم لمصر جزر زى قبرص و كريت و ده كلو ب لاعتماد علا قدرات مصر الاقتصاديه و قوة جيشها. م الحكام اللى ضمو الشام و الحجاز و النوبه ل مصر كان احمد بن طولون اللى قضا ع الحكم العربى و من بعدو الاخشيد، و الدوله الفاطميه ضمت الشام و الحجاز و النوبه و اليمن ل مصر، و ف العصر الايوبى فى جزر ف البحر المتوسط اتضمت ل مصر، و ف عصر الدوله المملوكيه سلاطين مصر ضمو الشام و منطقة فلسطين و الحجاز وغيرها ل مصر. اخر مره مصر اتوسعت فيها ب الفتوحات كان ف عهد محمد على اللى ف ايامو مصر كات ليها جيش مصرى قوى قدر بيه انه يسيطر علا كل الدول الافريقيه المطله علا نهر النيل و منها السودان الحالى و الحبشه (اثيوبيا الحاليه) و اوجندا و الصومال و ف الشرق و الشمال منطقة فلسطين و الشام و الحجاز و جزر ف البحر المتوسط و هدد عاصمة الاتراك العثمانليه ف تركيا يعنى ف قلب بيتهم.
من ناحيه تانيه، مصر هيا اكتر بلد ف العالم اتعاقب علا حكمها اكبر عدد م الملوك و السلاطين، و بالنسبه لطول تاريخها بتعتبر من اكتر بلاد العالم اللى اتمتعت ب استقلال. فى خمس فترات احتلال اتخللو استقلال مصر و كات فيهم مش مستقله (فارسى، رومانى، عربى، عثمانى، انجليزى). ف عصور لاستقلال مصر كانت بتتقدم و تسود و ف عصور لاحتلال كانت بتتخلف، ف العصر البطلمى مصر سادت منطقة البحر المتوسط و حصلت فيها نهضه ثقافيه كبيره مكتبة اسكندريه لعبت فيها دور كبير. بعد احتلال الرومان لمصر سنة 30 قبل الميلاد مصر فقدت استقلالها و اتحولت ل ولايه رومانيه، الرومان استنزفوها و نهبوها و فرضو ع المصريين ضرايب الراس، و ف سنة 641 غزا العرب مصر و احتلوها و بقت ولايه تابعه ل الخليفه العربى ولاته بيحكموها و كانو بيجمعولو الضرايب و المكوس، و استنزفوها و نهبوها بردو، و استمر الوضع علا كده لغاية لما احمد بن طولون استقل بحكمها سنة 868 و أسس الدوله الطولونيه و خرجت م الحكم العربى و حصلت فيها نهضه كبيره، و رجعت ليها سيادتها و استقلالها ب الكامل ف العصر الفاطمى و العصر المملوكى اللى المماليك قدرو فيه انهم يكسرو شوكة شوية العرب اللى كانو لسه موجودين ف مصر و يقضو علا طموحاتهم و تمرداتهم و غالبيتهم اضطرو انهم يخرجو من مصر و حصلت فيها نهضه كبيره، و مصر بقت قوه اقتصاديه و عسكريه بيتعمل ليها الف حساب, لكن ف سنة 1517 استولى الاتراك العثمانيين عليها و بقت ولايه عثمانليه و انحدرت فيها الثقافه بعد ما نهب العثمانليه تراثها و نقلوه علا استانبول. ف عهد محمد على باشا حصلت نهضه جديده لكن انتكست بالاحتلال البريطانى لغاية ما قامت ثورة 23 يوليه سنة 1952 و رجعت مصر للمصريين.
رغم طول تاريخ مصر و التحولات و التغييرات اللى حصلت علا امتداده، التاريخ ده اتميز بالاستمراريه و الدوام و مصر فضلت قوه ثقافيه و عسكريه كبرى ف منطقة الشرق الاوسط؛ ورغم التغييرات، لسه بردو ملامح الشخصيه المصريه هيا هيا نفس ملامحها من الاف السنين.
النشيد الوطنى
بلادى بلادى بلادي هوا اسم النشيد الوطنى بتاع مصر من تاليف الشاعر محمد يونس القاضى و تلحين المزيكاتى المصرى سيد درويش و بيتقال ان بعض ابيات النشيد متاخده من خطاب مشهور للزعيم مصطفى كامل. اول نشيد وطنى لمصر اتعمل سنة 1869 و كان "مارش الانتصار" من اوبرا عايده من تلحين فيردى و استمر السلام الملكى دا لحد ما جمال عبد الناصر بعد ثورة 23 يوليه بدله باناشيد تانيه ماعاشتش كتير زى نشيد الحريه و نشيد والله زمان يا سلاحى. الريس السادات هوا اللى اختار بلادى بلادى سنة 1979 و خلاه النشيد الوطنى بتاع مصر، و هوا كمان اللى رجع اسم مصر ل اسم الدوله الحالى بعد ما كان اسمها الجمهوريه العربيه المتحده، و ده اسم مكملش تلات سنين، و غيّرو ل جمهورية مصر العربيه؛ بس فى مصريين كتير بيطالبو ب الرجوع ل اسم "الجمهوريه المصريه" او "جمهورية مصر".
كلمات النشيد
الحكومه
مصر دولة شبه رئاسيه، اخر انتخابات كانت ف 2014 والى كسب فيها عبد الفتاح السيسى ب%96 م الاصوات ضد حمدين صباحى ب%4. يوم 3 يوليه 2013، اعلن المشير (وقتها) عبد الفتاح السيسى ان تم عزل محمد مرسى من منصبو و تعليق الدستور و تم تشكيل لجنه متكونه من 50 عضو عشان تعديل الدستور المصرى و تم عرضو ف استفتا، و بقا هوا الدستور بتاع الدوله يوم 18 يناير 2014.
القانون
النظام القانونى ف مصر مبنى علا اساس القانون المدنى و الشريعه الاسلاميه. ف 2012 الاخوان المسلمين ف دستورهم الجديد حطو قوانين جديده بتميل اكتر لناحية الشريعه الاسلاميه، اما بالنسبه لقانون 2014 الحكومه المؤقته نجحت ف انها تعمل قانون علمانى متحضر اكتر. الدستور الجديد بيقول ان من 2018 ريس الدوله مدة رئاستو 6 سنين و يقدر يفضل مدتين.
الچيوجرافيه
مساحة مصر 1,021,580 كيلو متر مربع (بمثلث حلايب و شلاتين المصريين) يعنى اد مساحة فرنسا مرتين و اد بريطانيا اربع مرات، بس عشان اغلب المساحه دى صحرا ف السكان بيتركز معظمهم ف وادى النيل (99% م المصريين عايشين علا 5.5 من مساحة بلدهم). من اكبر المدن المصريه القاهره و اسكندريه و الجيزه و المحله الكبرى و الزقازيق و أسيوط و المنيا. مصر جوها جاف معظم السنه، ماعدا ف شهور الشتا اكتوبر-مارس و بتنزل المطره اكتر حاجه ع المدن اللى بتطل ع البحر المتوسط و بتقل شويه شويه كل ما اتجهنا ناحية الجنوب. متوسط درجة الحراره ف الصيف بين 27 و 31 درجه مئويه، و بتبرد ف الشتا و بيوصل المتوسط 13 و 21 درجه مئويه.
محافظات مصر
مصر متقسمه ل27 محافظه.
السكان
مصر هيه تانى اكبر دوله ف افريقيا ف عدد السكان بعد نيجيريا, و اكبر دوله ف منطقة الشرق الاوسط. و حسب تقدير سنة 2007 وصل عدد سكان مصر لحوالى 78,733,641 شخص (فى تقديرات تانيه بتقول انهم وصلو 81,713,517 ف يوليه 2008) و حسب تقدير 29 سبتمبر 2012 وصل عدد سكان مصر 82,620,000 شخص و ف نهاية 2015 وصل عدد سكان مصر أكتر من 90,000,000. و دلوقت عددهم اكتر من 100 مليون (ف سنة 2021).
اغلب سكان مصر متركزين ف وادى النيل و خصوصى ف القاهره الكبرى (ربع السكان). الزياده السكانيه ف مصر بين 1.3 % و 1.6% ف السنه. المصريين بيشكلو نسبة 98% من عدد سكان مصر. و باقى الاقليات العرقيه ف مصر ي اما بدو ف سينا و نوبيين و سيويين و بيجاويين و امازيغيين (1%) ي اما جريك (يونانيين) و ارمن و طليان و فرنساويين (1%).
المصريين اكترهم م المسلمين السنه 80-90% و الباقى مسيحيين اغلبهم بيتبعو المسيحيه القبطيه الاورتودوكسيه و حوالى 200 م اليهود. بسبب عدم اعتراف الدوله الرسميه ف مصر ب اى ديانات او مذاهب تانيه، فى نسب مش معروفه م المصريين اللى بينتمو للدين البهائى و المذهب الشيعى الاثناعشرى، و زى اى بلد (الفاتيكان مثلا)، فى مصريين ملحدين و مصريين لا-دينيين كتير.
فلسفه و معتقدات
شوف بردو: سكشن الميتولوچيه و الديانه ف صفحة المصريين. و شوف الدين المصرى القديم.
اديان
اكتر اربع اديان منتشره ف مصر دلوقت؛ الحكومه المصريه معترفه بتلاته، بس حريه الاديان "مضمونه" بشكل رسمى ف الدستور:
الاسلام: الدين الرسمى و مؤمن بيه من 80% ل 90% من سكان مصر غالبيتهم سنه.
المسيحيه: الريپورتات بتختلف كتير عن بعض، كمثال فى مصادر بتقول ان مؤمن بيها 10% من سكان مصر؛ اغلبهم اورتودوكس، كمان فى منهم كاتوليك و پروتستانت. فى مصادر تانيه بتقول من 15% ل 20%.
يهوديه: معظم اليهود المصريين هاجرو علا فرنسا و امريكا ف ال50ات و ال60ات, بس فى منهم فضّلو القعاد ف مصر بدل ما يهاجرو, و هما حوالى 300 يهودى ف الفيوم و القاهره.
البهائيه: الريپورتات الرسميه بتقول ان فى 2000 بهائى مصرى؛ و دى ديانه م الديانات الموجوده ف مصر لكن الازهر و مجمع البحوث الاسلاميه مش عايز يعترف بيها لانها دين جه بعد الاسلام و الاسلام مش بيعترف ب اى دين بعدو. بس حكومة مصر اعترفت ب الديانه البهائيه بعد صدور حكم محكمة القضاء الادارى يوم الخميس 6-4-2006 ب ان طايفة البهائيه ليها حق الاعتراف بيها رسمى. و كمان سمحت الدوله بكتابه (—) ف خانه الديانه ف البطاقه الشخصيه.
الالحاد و اللادينيه
الالحاد و اللادينيه: زى اى مجتمع ف العالم، مش كل الناس اللى فيه بيبقو مؤمنين بالاديان اللى منتشره ف مجتمعها. المصريين الملحدين و المصريين اللادينيين عمومى ليهم تواجد ملحوظ اوى ع الانترنت، بس لاسباب اجتماعيه صعب اوى احصائهم او معرفة عددهم علا ارض الواقع، و ف الاحصاءات بيبقو محطوطين ي من ضمن المسلمين ي من ضمن المسيحيين، علا حسب، بس التقارير بتشير ان عدد المصريين الملحدين و المصريين اللادينيين زاد و بيزيد بشكل ملحوظ اوى الكام سنه اللى فاتو، و عدد البلوجات و السايتات الالحاديه بيتضاعف. م المصريين الملحدين اللى ليهم تواجد كبير ع اليوتيوب هوا "مصرى ملحد" اللى ڤيديوهاتو ليها تأثير ملحوظ. و كريم عامر من اشهر المصريين اللادينيين اللى اتسجنو فى مصر بسبب عدم ايمانهم ب الاسلام و بسبب انو انتقد الاسلام و الاسلاميين و تحريضهم ع الارهاب، و دا كان ف 2006. بس ف الفتره الاخيره الريس عبدالفتاح السيسى اكد ف كلمه من بتوعو ان كل المصريين ليهم حرية الايمان او عدم-الايمان؛ الحرب علا حرية التفكير بتبقا جايه م المؤسسات الدينيه زى الازهر، و رغم كلمة الريس عبدالفتاح السيسى، الدوله بتدعم الازهر و المؤسسات الدينيه بشكل ولّا التانى.
اللغه
شوف التفاصيل ف سكشن اللغه ف صفحة المصريين.
المصريين كانو بيتكلمو اللغه المصرى القديمه، و اللى كانو بيسموها "ر ن كمت r n km.t" ف اللغه المصرى القديمه، و ف المرحله القبطى اسمها بقا "تمِنترِمِنكيمه ⲧⲙⲛ̄ⲧⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ" ف القبطى الصعيدى، و "تيمِترِمِنكيمه ϯⲙⲉⲧⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ" ف القبطى البحيرى.
مع ان لغة الدوله الرسميه ف مصر دلوقت هيا العربى، بس مفيش حد ف مصر اتولد بيتكلمها من- مش ما يتعلمها، و لحد اللى بيتعلموها مبيتكلموهاش و يادوب بيستخدموها ف القرايه. استعمال العربى محدود بس ف التعاملات الاداريه و الصحافه المكتوبه. المصريين بيتكلمو مصرى (68%)، صعيدى (29%)، بدوى (1.6%)، سودانى (0.6%)، نوبى (0.3%)، دومارى (0.3%)، بيچا (0.1%)، سيوى. طول تاريخهم المصريين بيتكلمو لغات م العيله الافرو-اسيويه زى اللغه المصريه القديمه (اللى اتكتبت بالرموز الهيروجليفى و الهيراتيكى و بعدين اتطورت و بقت الديموتيكى و بعدين قبطى)، و دلوقت اللغه المصرى الحديثه هيا لغه قوميه ل المصريين، و لما بتتكتب ف الغالب بيكون بالحروف العربى، بس فى كتير بيكتبوها ب الحروف اللاتينى. ف القرن العشرين، بعد استقلال مصر من بريطانيا سنة 1922، كان فى ناس بتطلب لاعتراف ب اللغه المصرى، زى قاسم امين، احمد لطفى السيد، و سلامه موسى. بعدين ظهر ف ال40-ات ناس زى احمد لطفى السيد نادو بكتابة اللغه المصرى الحديثه بالحروف اللاتينى، و لسه فى ناس النهارده بتنادى ب لاعتراف باللغه المصرى ك لغه رسميه عشان ده حق كل المصريين ف بلدهم. بيومى قنديل كان واحد من اشرس اللى دافعو عن اللغه المصرى الحديثه ب ادله علميه و لغويه، و هوا اول واحد يسميها اللغه المصرى الحديثه (اللمح، زى هوا ما سماها). بيومى قنديل صنف اللغه المصرى الحديثه علا انها المرحله الرابعه من تطور اللغه المصرى القديمه، يعنى بنت القبطى و حفيدة الديموتيكى، و عمل التصنيف دا علا اساسات لغويه، و طالب المصريين انهم يكتبو زى ما بيتكلمو.
الاقتصاد
الاقتصاد المصرى بيعتبر م لاقتصادات القليله المتنوعه ف الشرق الاوسط، و اللى مش معتمده ع البترول بس زى دول الخليج و العراق. حيس انه بيعتمد ع الخدمات بنسبة 51% و الزراعه بنسبة 32% و الصناعه بنسبة 17% والسياحه و دخل قناة السويس و البترول.
البورصة
كان فيه محاولة اولى لانشاء بورصة فى اسكندرية سنة 1861 وكانت معمولة للقطن وبعدين اول محاولة لانشاء بورصة للفلوس كانت سنة 1890 وكان فيه بعديها محاولة تاني سنة 1898 لكن الشركة فلست بعديها ب 3 شهور. بدات نشاة بورصة مصر الفعلية سنة 1903 وساعتها اتكونت الشركة من شوية ناس اغنياء و كام سمسار.
الجيش
الجيش المصرى (القوات المسلحه المصريه) هوا اقدم جيش فى العالم و دلوقتي هو اكبر جيش ف افريقيا و التانى ف الشرق الاوسط، و هوا متكون من 468,000 عسكرى نظامى و بيوصل لمليون فرد لو ضفنا قوات الاحتياط و فى اكتر من 41 مليون واحد يقدر يشيل سلاح، الجيش بيتكون من القوات الجويه، القوات البحريه، القوات البريه، و الدفاع الجوى. مصر عندها قمر صناعى ل التجسس و اسم القمر الصناعى إجيبت سات-2 و اطلقته مصر ف ابريل 2014 و كان فى قبلو إجيبت سات-1 و كان قمر عشان التجسس برضو، بس خدمتو انتهت و اسلحة الجيش صناعه وطنيه مع اسلحه من امريكا و الصين و روسيا و فرنسا و ايطاليا و انجلترا.
القائد العام للقوات المسلحه هوا الفريق اول صدقى صبحى و القائد الاعلى هوا الريس عبد الفتاح السيسى ب حكم الدستور المصرى.
تأسيس الجيش المصري
اتاسس الجيش المصري من اكتر من 5200 سنة بعد توحيد الملك نارمر (مينا) لمصر اللي هو كان سنة 3200 ق.م. ,قبل كده كان لكل اقليم مصري جيش بيحميه لكن بعد حرب التوحيد بقى لمصر جيش موحد.
رؤسا مصر
1- محمد نجيب
2- جمال عبد الناصر
3- محمد انور السادات
4- محمد حسنى مبارك
5- محمد مرسى
6- عدلى منصور
7- عبد الفتاح السيسى
شوف كمان
مصريين
ثورة 25 يناير
اللغه المصريه الحديثه
لهجات مصريه
علم مصر
الهويه المصريه
ليستة اعلام مصر
شعار مصر
القوات الجويه المصريه
شعارات محافظات مصر
لينكات برانيه
فى اصول اسم مصر
بوابة الحكومه المصريه
تصنيف "مصر" فى القسم العربى من دليل المواقع المفتوح DMOZ
مصر عبر العصور
مشروعات جديده فى مصر
دليل مصر
اكبر جاليرى لصور مصر
أخبار و تحليلات انسانيه عن مصر
النشيد الوطني
مجلة إيجى سينما
مصادر
الرومان
مصر
دول اسلاميه
|
###Human:
مصريين
###Assistant:المصريين (ف اللغه المصرى القديمه: رمت ن كمت rmṯ n km.t؛ ف اللغه القبطى: انرِمِنكيمه ⲛ̄ⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ) هما المجموعه العرقيه الشمال-افريقيه البحر-متوسطيه، الافرو-متوسطيه، اللى سكنت المنطقه بتاع وادى النيل المصريه م العصور اللى قبل التاريخ و عاشت فيها و لسه عايشه فيها لحد النهارده، و الايام دى عددهم اكتر من 100 مليون (ف سنة 2021)، و هما اصحاب الحضاره المصريه القديمه، يعنى الحضاره الفرعونيه العظيمه، اللى هيا الاساس بتاع تكوين الشخصيه المصريه و اللى لسه ملامحها عايشه ف المصريين و بتحدد هويتهم لحد النهارده. التاريخ بتاع المصريين هوا اطول تاريخ مستمر ل اى شعب علا وش الدنيا، و ان خدنا مع دا لاستمراريه مع الثقافات المصريه اللى قبل التاريخ بنلاقى التاريخ بتاع المصريين ده راجع ل حوالى سنة 13,000 ق.ع.ح.، و هما من اقدم الاجناس البشريه. الهويه المصريه مرتبطه ارتباط جامد بالچيوجرافيه بتاعت مصر اللى اهم اللى فيها هوا وادى النيل و وياه الشريط الز مش م الارض اللى بتنفع ل الزراعه، و الارض اللى بتنفع ل الزراعه دى بتمد م الشلال الاولانى لحد البحر المتوسط و بتحوطها الصحرا م الشرق و الغرب. الچيوجرافيه بتاع مصر واحده مفيش منها اتنين و ليها دور اساسى ف التطور بتاع المجتمع المصرى و ليها دور ف تكوين الحضاره المصريه و الثقافه بتاعتها، م العصور القديمه لحد النهارده.
اللغه اليوميه و القوميه بتاع المصريين دلوقت هيا المصرى، و دى لغه القواعد بتاعتها بتمشى ع القواعد بتاع المرحله القبطى م اللغه المصرى القديمه، و من نحية الكلمات فاللغه المصرى مليانه كلمات م القبطى و كلمات م المصرى القديم مش متسجله ف القبطى المكتوب، و بتاخد بردو كلمات سلف من لغات تانى، زى العربى خصوصى و كمان لانجليزى و الفرنساوى و اليونانى و الطليانى. اللغه المصرى فى منها لهجات زى المصرى الصعيدى و المصرى القاهرى و المصرى الوسطانى بتاع مصر الوسطانيه، و غيرهم. فى اللى بيصنفو اللغه المصرى علا انها المرحله الرابعه من تطور اللغه المصرى القديمه، زى بيومى قنديل اللى عمل التصنيف دا علا اساسات لغويه، و اعتبر اللغه المصرى بنت القبطى و حفيدة الديموتيكى.
الانسان سكن وادى النيل م العصر الحجرى، و دا فى دلايل عليه ف شكل اعمال فنيه و منحوتات صخريه علا طول نهر النيل و الواحات ف الصحرا. ف الالفيه العاشره قبل الميلاد، ابتدت ف مصر ثقافه الصيادين و صيادين السمك و طحن الحبوب. التغيرات المناخيه و/او الافراط ف الرعى حوالى 8000 قبل الميلاد ابتدا يجفف الاراضى الرعويه و مصر، و اتشكلت الصحرا. حصلت هجرات ل نهر النيل و استقر وضع الاقتصاد الزراعى و المجتمع المركزى.
الحضاره المصريه عمومى ابتدت كمجتمع م الفلاحين المصريين اللى مهنة الزراعه الراقيه خلتهم يرتبطو ب الارض و خلقت روح التعاون بينهم و خلتهم يطورو نظم رى و خلتهم يخترعو الحساب و الرياضيات و يخترعو تقويم و يهتمو بعلوم الفلك، و خلتهم يهتمو ب التسجيل و التوثيق و ده خلاهم يخترعو الكتابه و الكتابه خلتهم يخترعو الادب و يطورو اشكال جديده م الاعمال الادبيه، و طلع منهم اول دكتور ف التاريخ و طلع منهم المهندسين اللى طورو فنون المعمار اللى نسختها كل الحضارات اللى جت بعدهم، و سابو ل مصر اعظم اثار ف العالم زى الاهرامات و المعابد و المسلات، و الفنانين اللى كتبو و رسمو ع الحيطان بتاع المعابد و اللى عملو تماثيل منحوته بمهاره مفيش زيها؛ و حاجات تانى كتير. عشان مجتمع الفلاحين المصريين ده ارتبط ب الارض ده خلاهم يكونو اول شعب حقيقى ف التاريخ و اول حكومه مركزيه و خلاهم يعملو ثقافتهم و هويتهم الخاصه بيهم و طلع منهم الفراعنه ملوك مصر القديمه العظام، يعنى باختصار عملو واحده من اقدم و اعظم الحضارات بتاع التاريخ.
الخلفيه الثقافيه بتاع المصريين خلفيه زراعيه، سيان كانو عايشين ف الريف ولّا المدن، و دا سبب اساسى ف روح المصريين الراقيه الطيبه اللى بتميزهم عن كل الشعوب بتاع المنطقه. دا بيلاحظو اى حد بيتعامل مع المصريين او بيركز مع السيكولوچيه بتاعتهم. بتبان كمان ف اللغه المصرى و ف الاعياد و لاحتفالات بتاعتهم.
هوية المصريين الوطنيه اتطورت بشكل كبير فى القرن التسعتاشر و القرن العشرين؛ ف القرن التسعتاشر و لحد نص القرن العشرين المصريين رفعو شعارات القوميه المصريه و الحركه الفرعونيه ف وش لاحتلال و شعار الثورات ضد لاحتلال كان مصر للمصريين. بعد كده عشان اسباب منها الظروف السياسيه اللى مصر اتحطت فيها و الحروب اللى خشت فيها عشان ترجع ارضها، و منها المؤامرات علا مصر م لاحتلالات المطروده عشان يبوظو هويتها المصريه، حصل تضارب ف الايديولوجيات بين القوميه المصريه من نحيه و م النحيه التانيه فكرة العروبه اللى كات غريبه ع المصريين، عشان المصريين معروفين ب قوميتهم المحليه اللى هيا القوميه المصريه. المصريين اتفرض عليهم من بدرى يخشو ف عركه ثقافيه مستمره عشان يرجعو و يحمو هويتهم الحقيقيه اللى هيا الهويه المصريه، و العركه الثقافيه دى لسه مستمره لحد النهارده.
تاريخ و حضارة مصر القديمه بيشكلو هوية و وعى المصريين لحد النهارده، لحد ان كانو هما نفسهم مش واخدين بالهم من كده، و دا بيظهر بشكل كبير ف اللغه اللى بيتكلموها، اللى هيا المصرى، و المماراسات الثقافيه بتاعتهم، و اللى بتشمل الاكلات بتاعتهم، الرياضات اللى بيمارسوها زى التحطيب، الالات المزيكيه المصريه القديمه اللى بيستخدموها زى الطبله و الناى و السمسميه و المزمار و الربابه و الدف و غيرهم، الاعياد اللى بيحتفلو بيها زى شم النسيم و الموالد و غيرهم، و المقامات، و لحد دفن الميتين، و الطقوس بتاع الذكر و الزار، و السبوع، و لاربعين، و غيرهم كتير اوى، و المماراسات الثقافيه دى بتظهر كمان بشكل كبير بين المصريين الريفيين (الفلاحين) عن باقى المصريين، عشان المصريين الريفيين محافظين عليها اكتر؛ كمثال، هتلاقى المصريين الريفيين (الفلاحين) لسه حافظين و بيستخدمو الشهور القبطيه لحد النهارده، و عندهم حكمه لكل شهر بتوصفو.
الاسامى بتاع المصريين
الاسم اللى المصريين كانو مسميين نفسهم بيه ف اللغه المصرى القديمه هوا "رمت ن كمت rmṯ n km.t"، و المعنا الحرفى بتاع الاسم دا هوا "الناس بتاع كمت\مصر". ف المرحله القبطى م اللغه الاسم بقا "انرِمِنكيمه ⲛ̄ⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ" ف اللهجه الصعيدى، و "نيرِمِنكهيمه\نيرِمِنكيمه ⲛⲓⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ" ف اللهجه البحيرى، و بردو المعنا الحرفى بتاعو هوا "الناس بتاع كيمه\مصر"، بس ف القبطى فى اداة تعريف بتاع جمع، اللى هيا ف الحالادى "ان- -ⲛ̄" ف اللهجه الصعيدى، و "نيـ- -ⲛⲓ" ف اللهجه البحيرى. عشان التوضيح، الاسم القبطى ممكن يتكتب كده "ان-رِم-ن-كيمه\نيـ-رِم-ن-كيمه ⲛ̄-ⲣⲙ̄-ⲛ̄-ⲕⲏⲙⲉ/ⲛⲓ-ⲣⲉⲙ-ⲛ̀-ⲭⲏⲙⲓ". عشان الاسم دا يتفهم كويس لازم يتفصص حته حته الاول:
اول حاجه، الاسم اللى المصريين كانو مسميين بلدهم بيه ف اللغه المصرى القديمه هوا "كمت km.t"، و دى كلمه متونته معناها "السودا" او "الارض السودا". الاسم دا بيرمز ل الارض بتاع وادى النيل السودا. ف المرحله القبطى م اللغه الاسم بقا "كيمه ⲕⲏⲙⲉ" ف اللهجه الصعيدى، و "كهيمه\كيمه ⲭⲏⲙⲓ" ف اللهجه البحيرى. حرف ال "ـيـ ⲏ" ف الاسم القبطى بيتنطق زى ال "ـيـ" اللى ف "فين؟" مش زى ال "ـيـ" اللى ف "مين؟"، يعنى بيتنطق [eː] ف الIPA. الاسم "كمت km.t" جى م الجدر المصرى القديم "كم km" و الته "ت t." اللى ف الاخر دى بتاعت التونيت، بيقابلها ف العربى الته المربوطه "ة" بتاعت التونيت (ب العربى: تاء التأنيث المربوطة). ف المرحله القبطى م اللغه (و ف المرحله الديموتيكى بردو) الته بتاعت التونيت دى مكاتش بتتنطق، زى بالظبط ما الته بتاعت التونيت مبتتنطقش ف المصرى، عشان كده لما بنكتب "ⲕⲏⲙⲉ" ب الحروف العربى بنكتبها "كيمه" عشان ننطقها زى ما بننطق بالمصرى، و دا النطق الصح، و بشكل عمومى دا النطق الصح ل ال "ⲉ" ف القبطى الصعيدى و ال "ⲓ" ف القبطى البحيرى لما بييجو ف اخر الكلمه. و بردو المصريين الريفيين (الفلاحين) نطقهم زى نطق القبطى بشكل عمومى. الخط الهيروجليفى (و الهيراتيكى و الديموتيكى بردو) مكانش فيه رموز ل الحروف المتحركه، بس "كمت km.t" ف الغالب كات بتتنطق "كومَت [kuːmat]" ف المراحل الاولانيه م اللغه المصرى القديمه، عشان حرف ال "و" الطويل دا بيتحول ل "ـيـ ⲏ" طويله ف المرحله القبطى و ف المصرى المتأخر عمومى، و عشان كده الاسم ف القبطى بقا "كيمه ⲕⲏⲙⲉ"، و ف المصرى المتأخر عمومى بيتنطق زى ف القبطى بردو.
كلمة "رمت rmṯ" معناها ي "راجل" ي "ناس"، بس هنا معناها "ناس". ف المرحله القبطى الكلمه دى بقت "رومه ⲣⲱⲙⲉ" ف اللهجه الصعيدى، و "رومه ⲣⲱⲙⲓ" ف اللهجه البحيرى، و معناها بردو ي "راجل" ي "ناس". ال "و ⲱ" بتتنطق زى ال "و" اللى بينطقها المصريين ف كلمة "'طوبه\توبه" بالمصرى اللى هيا نفسها "ⲧⲱⲱⲃⲉ/ⲧⲱⲃⲉ" ف اللهجه الصعيدى و "ⲧⲱⲃⲓ" ف اللهجه البحيرى، يعنى بتتنطق [oː] ف الIPA. كلمة "رمت rmṯ" ف الغالب كات بتتنطق "رامَتش [raːmac]" ف المراحل الاولانيه م اللغه المصرى القديمه، عشان حرف ال "ا [aː]" الطويل دا كان بيتحول ل "و ⲱ" طويله ف المرحله القبطى و ف المصرى المتأخر عمومى، و عشان كده الاسم ف القبطى بقا "رومه ⲣⲱⲙⲉ/ⲣⲱⲙⲓ"، و ف المصرى المتأخر عمومى الاسم بيتنطق زى ف القبطى بردو، بس ف المرحله م المصرى المتأخر اللى قبل الديموتيكى فى احتمال ان "ṯ-"، اللى بقت وقتها بتتنطق "t-"، كات سواعى بتتنطق قبل ما يبطلو ينطقوها ف الديموتيكى و القبطى. سواعى كلمة "رمت rmṯ"، يعنى "الناس"، المصريين كانو بيقولوها بدل "رمت ن كمت rmṯ n km.t"؛ و نفس الحكايه ف القبطى بردو، كلمة "انرومه\نيرومه ⲛ̄ⲣⲱⲙⲉ/ⲛⲓⲣⲱⲙⲓ" المصريين كانو بيقولوها بدل "انرِمِنكيمه\نيرِمِنكيمه ⲛ̄ⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ/ⲛⲓⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ".
عشان القبطى م النحيه التايپولوچى (typological) بيصنفوها ك لغه تلزيئى (agglutinative)، يعنى بتقدر تلزء كزه كلمه مع بعض و تعمل كلمه جديده منهم، كلمة "رومه ⲣⲱⲙⲉ/ⲣⲱⲙⲓ" جى منها "-رِم- -ⲣⲙ̄-/-ⲣⲉⲙ-" اللى ف الاسم "انرِمِنكيمه\نيرِمِنكيمه ⲛ̄ⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ/ⲛⲓⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ"، و "رِم- -ⲣⲙ̄-/ⲣⲉⲙ" دى، اللى بتتعمل من "رومه ⲣⲱⲙⲉ/ⲣⲱⲙⲓ"، بقت لزئه (prefix) بتخش ف عملان صفات (adjectives) كتير تانى ف القبطى.
فى تلات ادوات بتاع تعريف ف القبطى، بتاع تعريف المفرد المتدكر و بتاع تعريف المفرد المتونت و بتاع تعريف الجمع. الاداه بتاع تعريف الجمع ف الحالادى هيا "ان- -ⲛ̄" ف القبطى الصعيدى و "نيـ- -ⲛⲓ" ف القبطى البحيرى. ف جوز حالات تانى ف القبطى الصعيدى الاداه بتاخد فورمه تانى اللى هيا "نِـ- -ⲛⲉ".
اما بقا "-ن- -ⲛ̄-/-ⲛ̀-" اللى ف النص دى بتساوى بالزبط "بتاع" ب المصرى و "of" ب لانجليزى؛ بس "بتاع" فى ليها استخدامات تانى بردو ف المصرى. الماكرون اللى فوق ال "ⲛ" ف الصعيدى و الاكسنت اللى فوق ال "ⲛ" ف البحيرى بيتنطقو زى ال "ⲉ" قبل الحرف اللى بييجو عليه، يعنى زى الكسره اللى ف "حِن" بالمصرى، يعنى [e] ف الIPA.
كده، الاسم ف اللغه المصرى القديمه اللى هوا "رمت ن كمت rmṯ n km.t" كان ف الغالب بيتنطق "رامَتش إن كومَت [raːmac in kuːmat]"، بس ال "تش ṯ" بنكتبها "ت t" عشان كات بتتنطق "ت t" ف المصرى المتأخر عمومى، يعنى اللى شامل الديموتيكى و المرحله اللى قبلو علا طول. و الاسم ف المرحله القبطى الفورمه بتاعتو بقت واضحه، اللى هوا "انرِمِنكيمه ⲛ̄ⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ" ف الصعيدى، و "نيرِمِنكيمه ⲛⲓⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ" ف البحيرى.
اسامى تانى بتتقال ع المصريين:
كمتيو km.t.yw: دا اسم تانى ف اللغه المصرى القديمه، ف المراحل الاولانيه بتاعتها. الاسم دا جى من اسم مصر "كمت km.t"، اللى متناقش فوق، و متضافلو ال "-ـيو yw." بتاع النسبه ف حالة الجمع. المفرد بتاعو "كمتى "km.t.y" اللى هوا جى من "كمت km.t" و متضافلها ال "-ـى y." بتاع النسبه ف حالة المفرد. ف الغالب كان بيتنطق "كومَتيَو [kumatijaw]"، و المفرد كان بيتنطق [كومَتى [kumatij]".
ايجيپتيوى Αἰγύπτιοι Aigýptioi، مفردها ايجيپتيوس Αἰγύπτος Aigýptios: دا اسم المصريين ف اللغه اليونانى. الاسامى اللى المصريين معروفين بيها ف اللغات الاوروبيه جيه م الاسامى اللى مصر معروفه بيها ف اللغات دى، و الاسامى اللى مصر معروفه بيها ف اللغات الاوروبيه متاخده من اسمها ف اللغه اللاتينى "ايجيپتوس Aegyptus" اللى هوا كمان متاخد م اليونانى القديم "ايجيپتوس Αἴγυπτος Aígyptos". اليونانيين القدام لما اتعاملو مع مصر وصفوها ب نفس الصفه، يعنى الارض الخصبه او السودا، و سموها "ايجيپتوس" و ده الاسم اللى اتشق منو اسم مصر الحالى ف اللغات الاوروبيه، زى Egypt، و الاسم دا "ايجيپتوس" فى لغويين بيقولو انو متاخد من "حوت كأ بتح حوتكابتاح ḥwt kꜣ ptḥ" يعنى "بيت روح الاله بتاح"، اللى هوا اسم معبد الاله بتاح ف منف اللى هيا العاصمه القديمه بتاعت مصر. و الاسم اليونانى لمصر ايجيپتوس منو الصفه ايجيپتيوس اللى اتنقلت وقت المرحله القبطى م اللغه و بقت جيپتيوس او كيپتيوس اللى هيا اصل كلمة قبط ب العربى.
قبط: الاسم دا، زى ما متقال فوق، جى من جيپتيوس او كيپتيوس اللى اتنقل وقت المرحله القبطى م اللغه م الصفه اليونانى ايجيپتيوس اللى جيه من اسم مصر اليونانى اللى هوا ايجيپتوس اللى متناقش فوق. كلمة قبط كات بتتقال ع المصريين كلهم سيان كانو مسلمين ولّا مسيحيين، يعنى بالادله التاريخيه كلمة قبط كات بتتقال ع المصريين المسلمين ف العصور الوسيطه كلها و خصوصى ف العصر المملوكى و لحد بدايات العصر العثمانى. السبب ان كلمة قبط دلوقت مبتتقالش ع المصريين المسلميين هوا ان بعد ما غالبية المصريين خشو ف الاسلام، و ده حصل علا كزه قرن مش مره و احده، لاحتلالات اللى جت مصر بعد كده كات بتحاول تعمل تفريق بين المصريين المسلمين و المصريين المسيحيين، و خصوصى الاوروبيين و الغربيين عمومى اللى كانو بيتطفلو ع الحضاره بتاعت مصر و بيحاولو يفصلو المصريين عن تاريخهم، و فى كتير م الاوروبيين و الغربيين دول كان بيعمل كده عشان اسباب دينيه، و لسه فى كتير م الاكاديميين الاوروبيين و الغربيين عمومى بيعملو دا لحد النهارده، و ف الكتابات بتاعتهم بيخلو كلمة قبط اكنها عن المصريين اللى لسه مسيحيين بس، عشان دا بيخلى اللى كان بيتقال ف الكتابات القديمه ع المصريين و تاريخهم و معاناتهم ف القرون اللى فاتت يبقا اكنو كان بيتقال ع المصريين اللى لسه مسيحيين بس، و دا معروف انو اسمو "اعادة كتابة التاريخ"، يعنى كتابة التاريخ من اول و جديد و فصل الجزء الاكبر م المصريين عن تاريخهم. بس المصريين المسيحيين فهمو اللعبه اللى الاوروبيين و الغربيين بيلعبوها و موقعوش ف الفخ اللى الاوروبيين و الغربيين عملوه، عشان شمّو ريحة السم اللى محطوط ف العسل، و المصريين كلهم عمومى اتحطلهم سم ف العسل كتير قبل كده.
مصريين: دا جى من اسم مصر ف اللغات الساميّه القديمه اللى هوا "مصر" و متضافلو ال "-ـيين" بتاع النسبه ف حالة الجمع، و دى ثابته ف المصرى عشان المصرى مفيش فيه حاجه اسمها "اعراب". المفرد بتاعو "مصرى" اللى هوا جى من "مصر" و متضافلها ال "-ـى" بتاع النسبه ف حالة المفرد. اسم "مصر" دا من اصل سامى و مرتبط بشكل كبير بالاسم العبرانى "مصرايم" اللى مذكور ف التوراه و اللى معناه الحرفى "الارضين"، و المقصود مصر العليا و مصر السفلا، و كمان ليه معانى ف اللغات الساميّه التانيه، زى الدوله او البلد او الحد، و اقدم ذكر ل الاسم دا "مصر" موجود ف اللغه الاكاديه بتاع ميسوپوتاميا. و بيتقال كمان ان المصريين ليهم جد "اسطورى" اسمه مصرايم اللى هوا واحد من ولاد حام ابن النبى نوح زى ما سفر التكوين ما بيذكر، بس دا كلام مش تاريخى و مفيش عليه اى دلايل اركيولوچيه. و فى احتمال كبير بردو يكون اسم "مصر" جى م المصرى القديم عن طريق القبطى من "ماس-رى ⲙⲁⲥ-ⲣⲏ" و معناها بالتقريب المكان اللى الشمس بتتولد فيه (مَولَد\والدة الشمس).
رمت ن كمت rmṯ n km.t ب الخط الهيروجليفى (م الشمال ل اليمين): D21:V13-A1*B1:Z2-N35-km-m-t:O49 قبطى: انرِمِنكيمه ⲛ̄ⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ
كمت km.t ب الخط الهيروجليفى (م الشمال ل اليمين): km-m-t:O49 قبطى: كيمه ⲕⲏⲙⲉ
حوت كأ بتح حوتكابتاح ḥwt kꜣ ptḥ ب الخط الهيروجليفى (م الشمال ل اليمين): O6-t:pr-D28-Z1-p:t-H
ديموجرافيه
المصريين ك مجموعه عرقيه بيشكلو حوالى 98% من مجموع سكان مصر. و فى اعداد منهم تانى موجودين ف اوروبا و امريكا و معظم دول العالم.
عدد سكان مصر دلوقت اكتر من 100 مليون، و تقسيمتهم كده:
مصريين: العرق المصرى اللى بيشكل 98% من مجموع سكان مصر. معظمهم عايشين حوالين وادى النيل و ف اسكندريه و مدن كنال السويس.
الباقى:
نوبيين (ف اواخر الجنوب عند الحدود بين مصر و السودان)،
بربر (ف الشمال الغربى، زى ف سيوه)،
بدو (ف سينا، و بطول الساحل الشمالى بين اسكندريه و مطروح)،
بيچه (ف جنوب الصحرا الشرقيه)،
دوميين (او غجر او هليبه)،
جاليات صغيره م الارمن و الشراكس و الاوروبيين ف اسكندريه و القاهره.
مصر كمان فى اعراق و ثقافات تانيه عاشت فيها ك اقليات علا مر التاريخ اللى تم احتلالها فيه، زى الليبيين و الكنعانيين (الهكسوس) و الفارسيين (الاخمينيين) و اليونانيين و الطليانه (الرومان) و العرب و المماليك و الاتراك العثمانيين. بس الاعراق و الثقافات دى كلهم مشيو من مصر بعد ما حكمهم انتهى و اتطردو منها، عشان وجودهم ف مصر كان بيبقا ك اقليات حاكمه و ف الطبقات العليا، عشان كده كانو بيمشو و بيتطردو لما حكمهم ينتهى.
فى ثقافات تانيه جت مصر ك اقليات عن طريق الهجره او اللجوء السياسى، معظمهم ف العصر الحديث او على فترات، زى اليهود و الارمن, اللى اغلبهم اضطر يمشى من مصر بعد ثورة 1952 م.، و دلوقتى مصر لسه فيها لاجئيين فلسطينيين و م السودان و العراق و لاجئين من سوريا، و متركزين خصوصى ف القاهره و اسكندريه.
فى مصريين كتير بيعتبرو وجود اللاجئين ف مصر خطر امنى و ثقافى و ديموجرافى، خصوصى اللاجئين السوريين، و معاهم بردو الفلسطينيين و الافارقه، و بيعتبرو وجودهم و اى محاوله ل توطينهم هيا بداية احتلال جديد، عشان دى الطريقه الاساسيه اللى احتلال مصر كان بيبتدى بيها ف كل العصور.
المصريين معروفين ب تمسكهم و ارتباطهم الشديد اوى ب ارضهم، عشان هما م البدايه مجتمع زراعى مستقر مبيتنقلش، و مهنة الزراعه الراقيه خلتهم يرتبطو ب الارض و خلقت روح التعاون بينهم، عشان كده اتولد عندهم الاحساس ب لانتماء ل الوطن و الارض من الاف السنين، و ده خلاهم مبيروحوش بعيد عن ارضهم. عدد المصريين اللى براها حوالى اتنين و نص مليون مصرى، و ده متوزع علا بلاد كتير و عشان كده ده عدد قليّل. المهاجرين المصريين كانو م الطبقات العليا زمان، بس بعدين بسبب الظروف لاقتصاديه اللى سببتها لاحتلالات و بسبب فشل الطبقات العليا ف انهم يخلقو جو و ظروف ثقافيه و اقتصاديه حلوه ف البلد عشان تسند باقى المصريين و تحافظ علا ثقافة البلد، فى مصريين اضطرو يطلعو يدورو علا شغل برا بلدهم، و فى مصريين بيسيبو بلدهم و بيحاولو يروحو اوروبا عشان هربانين م الثقافه السايده اللى "المتعلمين المصريين" (شوف معنا التسميه دى عند بيومى قنديل) مسيّدينها ف مصر، و دول ف الغالب بيبقو من احسن العقول ف مصر و بينجحو برا بشكل ملحوظ، و سواعى مبيرجعوش بسبب الثقافه المتسيده دى، و ده بيعمل عجز فكرى ف مصر مع الوقت، عشان هما عارفين ان رجوعهم معناه انهم مش هيعرفو يفكرو بحريه بحق و حقيق، بسبب الحرب علا حرية التفكير م المؤسسات الدينيه بالتحديد. المصريين مش بس مرتبطين ب مصر نفسها، ده بردو بيبقو مرتبطين ب الحته اللى هما منها جوا مصر. المصريين معروفين ب جوز حاجات تانى مهمين اوى: الحاجه الاولانيه، المصريين مبيحبوش حد غريب يخش بلدهم، سيان مهاجرين ولّا لاجئين، و خصوصى ان كانو مش مستريحين ل اللى خشو بلدهم دول ولّا شاكين فيهم، و دى حاجه المصريين طول عمرهم معروفين بيها؛ كمثال، ف القريه المصريه اى حد من برا القريه جى زياره بيبقا زى الصباع المدوحس. الحاجه التانيه، المصريين رك ان طلعو برا مصر، بيحنو لبلدهم بشكل غريب، زى ما يكون حد ماتلهم، و ده ف الغالب عشان بيبقو طالعين بسكّينة الحياه علا رقبتهم.
عدد المصريين الكبير طول تاريخهم خلا العنصر المصرى هوا السايد طول الوقت رغم كل العناصر الاجنبيه اللى عاشت ف مصر و بعدين مشت منها و اللى ماكانوش بيعدو كام الف وسط ملايين المصريين؛ كمثال، وقت لاحتلال العربى، سنة 641 م.، المصريين كانو عددهم علا اقل تقدير 18 مليون، ف الوقت اللى كان عدد الجيش العربى 15-16 الف. ده مش ان الاجانب اللى عاشو ف مصر عاشو معزولين ف دوايرهم ك اقليات و كانو متميزين وسط العنصر المصرى السايد لحد ما مشو من مصر، سيان كانو مقدونين ولّا يونانيين ولّا عربان ولّا عثمانيين. الدراسات العلميه الحديثه و التحليل الچينى وضحو ان رغم لاحتلالات و الاقليات الاجنبيه اللى عاشت ف مصر علا مر التاريخ، المصريين بتوع النهارده لسه محتفظين بنفس الدى.ان.ا (DNA) بتاع جدودهم المصريين القدام بتوع مصر الفرعونيه.
اللغه
المصريين كانو بيتكلمو اللغه المصريه القديمه، و اللى كانو بيسموها "ر ن كمت r n km.t" ف اللغه المصريه القديمه، و ف المرحله القبطى اسمها بقا "تمِنترِمِنكيمه ⲧⲙⲛ̄ⲧⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ" ف القبطى الصعيدى، و "تيمِترِمِنكيمه ϯⲙⲉⲧⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ" ف القبطى البحيرى. كلمة "كمت km.t" و "ن كمت n km.t" مشروحين ف سكشن "الاسامى بتاع المصريين" فوق. الاسم ف اللغه المصرى القديمه، اللى هو "ر ن كمت r n km.t"، ده معناه الحرفى "اللغه بتاع مصر" بس المقصود "اللغه بتاع المصريين"، عشان "كمت km.t" سواعى المصريين كانو بيقولها و هما قاصدين "المصريين" مش "مصر" نفسها، زى سواعى ما بيعملو دلوقت بردو. بالنسبه ل شرح معنا "-ـرِمِنكيمه ⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ/-ⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ-" اللى ف الاسم القبطى شوف سكشن "الاسامى بتاع المصريين" فوق. ال "تـ- -ⲧ" ف الصعيدى و ال "تيـ- -ϯ" ف البحيرى هما الاداه بتاع تعريف المفرد المتونت. اما بقا "-ـمِنتـ- -ⲙⲛ̄ⲧ-" ف الصعيدى و "-ـمِتـ- -ⲙⲉⲧ-" ف البحيرى جيين من "موته ⲙⲟⲩⲧⲉ" الصعيدى و "موته ⲙⲟⲩϯ" البحيرى، و لاتنين جيين م اللغه المصرى القديمه من كلمة "مت\متت mt/mt.t/md.t" اللى معناها ي "كلمه" ي "كلام" ي "حاجه"، بس ف القبطى "-ـمِنتـ-\-ـمِتـ- -ⲙⲛ̄ⲧ-/-ⲙⲉⲧ-" مكاتش معناها "كلمه" بالتحديد، عشان زى ما متقال فوق ف سكشن "الاسامى بتاع المصريين"، القبطى لغه تلزيئى (agglutinative)، يعنى بتقدر تلزء كزه كلمه مع بعض و تعمل كلمه جديده منهم، عشان كده "-ـمِنتـ-\-ـمِتـ- -ⲙⲛ̄ⲧ-/-ⲙⲉⲧ-" دى لزئه (prefix) من "موته ⲙⲟⲩⲧⲉ/ⲙⲟⲩϯ"، و بتخش ف عملان كلمات تانى كتير، لما بتتلزء ف كلمه شغلتها انها بتعمل كلمه تانى ليها معنا متاخد من "حاجه" تخص المعنا بتاع الكلمه الاولانيه، يعنى بتعمل "abstract category" تخص الكلمه الاولانيه؛ كمثال، ان حبينا نقول "المملكه" بالقبطى بنقول "تمِنتِرّو ⲧⲙⲛ̄ⲧⲣ̄ⲣⲟ"، عشان "ⲣ̄ⲣⲟ" معناها "ملك" و لما بنخشش عليها اللزئه "-ـمِنتـ- -ⲙⲛ̄ⲧ-" بتعمل كلمه عن "حاجه" تخص الملك، و اقرب معنا ليها ب المصرى هوا "بتاعت الملك"، و المقصود "المملكه". كده، و احنا ماشيين علا نفس السطر، المعنا الحرفى بتاع "تمِنترِمِنكيمه\تمِترِمِنكيمه ⲧⲙⲛ̄ⲧⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ/ϯⲙⲉⲧⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ" هوا ب المصرى "بتاعت الناس بتاع كيمه\مصر"، و المقصود "كلام\لغة الناس بتاع كيمه\مصر".
اللغه المصرى القديمه كات ف الاول بتتكتب ب الرموز الهيروجليفى، يعنى النقش المتقدس، و بعدين الكتابه ف مصر القديمه اتطورت شويه شويه و بقت هيراتيكى و بعدين ديموتيكى، و بعدين المصريين كتبو ب الحروف القبطى اللى هيا م الحروف اليونانى و معاها 6\7 حروف م الحروف الديموتيكى. الديموتيكى و القبطى مش بس خطوط، دول بردو اسامى ل مراحل من مراحل تطور اللغه المصرى القديمه، الديموتيكى و المرحله اللى قبلو علا طول و القبطى مع بعض بيتقال عليهم المرحله التالته من تطور اللغه المصرى القديمه.
المصريين هما اول ناس ف العالم يكون عندهم مفهوم "كلام الاله"، اللى هوا ف اللغه المصرى القديمه "مدو نتر mdw nṯr"، و معناها بردو "الكتابه المتقدسه" و المقصود بيها الكتابه بتاع المصريين، و دى اللى اتّرجمت ف اليونانى ل "هيروجليفى" يعنى "النقش المتقدس".
مع ان لغة الدوله الرسميه ف مصر دلوقت هيا العربى، بس مفيش حد ف مصر اتولد بيتكلمها من- مش ما يتعلمها، و لحد اللى بيتعلموها مبيتكلموهاش و يادوب بيستخدموها ف القرايه. استعمال العربى محدود بس ف التعاملات الاداريه و الصحافه المكتوبه. المصريين بيتكلمو مصرى (68%)، صعيدى (29%)، بدوى (1.6%)، سودانى (0.6%)، نوبى (0.3%)، دومارى (0.3%)، بيچا (0.1%)، سيوى. طول تاريخهم المصريين بيتكلمو لغات م العيله الافرو-اسيويه زى اللغه المصريه القديمه (اللى اتكتبت بالرموز الهيروجليفى و الهيراتيكى و بعدين اتطورت و بقت الديموتيكى و بعدين قبطى)، و دلوقت اللغه المصرى الحديثه هيا لغه قوميه ل المصريين.
اللغه المصرى الحديثه لما بتتكتب ف الغالب بيكون بالحروف العربى، بس فى كتير بيكتبوها ب الحروف اللاتينى. ف القرن العشرين، بعد استقلال مصر من بريطانيا سنة 1922، كان فى ناس بتطلب لاعتراف ب اللغه المصرى، زى قاسم امين، احمد لطفى السيد، و سلامه موسى. بعدين ظهر ف ال40-ات ناس زى احمد لطفى السيد نادو بكتابة اللغه المصرى الحديثه بالحروف اللاتينى، و لسه فى ناس النهارده بتنادى ب لاعتراف باللغه المصرى ك لغه رسميه عشان ده حق كل المصريين ف بلدهم. بيومى قنديل كان واحد من اشرس اللى دافعو عن اللغه المصرى الحديثه ب ادله علميه و لغويه، و هوا اول واحد يسميها اللغه المصرى الحديثه (اللمح، زى هوا ما سماها). بيومى قنديل صنف اللغه المصرى الحديثه علا انها المرحله الرابعه من تطور اللغه المصرى القديمه، يعنى بنت القبطى و حفيدة الديموتيكى، و عمل التصنيف دا علا اساسات لغويه، و طالب المصريين انهم يكتبو زى ما بيتكلمو.
القواعد بتاع اللغه المصرى الحديثه بتمشى ع القواعد بتاع المرحله القبطى م اللغه المصرى القديمه، و من نحية الكلمات اللغه المصرى مليانه كلمات م القبطى و كلمات م المصرى القديم مش متسجله ف القبطى المكتوب، و بتاخد بردو كلمات سلف من لغات تانى، زى العربى خصوصى و كمان لانجليزى و الفرنساوى و اليونانى و الطليانى. اللغه المصرى فى منها لهجات زى المصرى الصعيدى و المصرى القاهرى و المصرى الوسطانى بتاع مصر الوسطانيه، و غيرهم. اللغه المصرى الحديثه بتتميز عن كل لغات و لهجات المنطقه بشكل واضح اوى من نحية النطق و ادوات الاشاره و تركيب الجمل و الاجروميه و مخارج الحروف و المخارج الصوتيه؛ كمثال، المصريين مبيحطوش، و معمرهمش حطو، لسانهم بين سنانهم و هما بيتكلمو، عشان كده اى لغه اجنبيه، زى العربى، لما المصرى بياخد منها كلمه فيها حرف ال "ث" ولّا حرف ال "ذ" بينطقو ال "ث" ي "ت" ي "س" و بينطقو ال "ذ" ي "د" ي "ز"، و ده عشان الاصوات دى معمرهاش كات موجوده ف لسانهم، و ده بيعملوه مع كل اللغات الاجنبيه و من ضمنهم العربى، يعنى هتلاقى المصريين لما بيتعلمو انجليزى بياخدو حبه و لّا حبتين لحد ما يعرفو الفرق بين "think" و "sink"، و دى حاجه المصريين عارفينها كويس و بيتريئو عليها كمان. اللغه المصرى بردو وارثه التلزيء (agglutination) من امها اللغه القبطى، و ده بيميز المورفولوچى بتاع اللغه المصرى عن كل لغات و لهجات المنطقه؛ كمثال، المصرى بيقدر ياخد كلمتين م العربى زى "خرب" و "خرق" و يعمل منهم "خربق" و دى ليها معنا مختلف عند المصريين عن "خرب" و عن "خرق"، دى حاجه ولا العربى ولا اللهجات بتاع العربى يقدرو يفهموها ولا يعرفو يعملوها، ممكن ياخدو الكلمه نفسها سلف م اللغه المصرى، زى تملى ما بيعملو، بس ميعرفوش يعملو كلام زيها بشكل طبيعى عشان ده ملوش علاقه ب اللغات و اللهجات بتاعتهم. ده عشان كل اللى المصريين بيعملوه انهم بياخدو كلمات م العربى، و من لغات تانى، و بيحطوها ف قالب مصرى. دا مش ان معظم تعبيرات المصريين ي جيه م اللغه المصرى القديمه علا طول ي جيه م الثقافه القديمه بتاع المصريين، زى الامثال الشعبيه القديمه اللى المصريين لسه بيستعملوها لحد النهارده.
اسهامات ل البشريه
المصريين قدمو ل البشريه حاجات كتير اوى، اختراعات و علوم و سياسه و فلسفه و مزيكه و فن و ميتولوچيه و دين و اول حكومه مركزيه، و مش ده كتير، و تأثيرهم لسه ملموس ف كل حته ف العالم. المصريين اخترعو الزراعه و طوروها و طورو نظم رى، اخترعو علوم الفلك و اخترعو التقويم المصرى الشمسى اللى هوا اول تقويم شمسى ف التاريخ و اللى العالم لسه ماشى عليه لحد دلوقت بنفس العدد بتاع الايام و الشهور. المصريين اخترعو الحساب و الرياضيات و الهندسه و الچيومترى و من ضمنها التريجونومترى، و طلع منهم اول دكتور ف التاريخ و طورو علوم الطب. المصريين اخترعو الكتابه و عشقوها و كتبو و سجلو كل كبيره و زغيره، اخترعو الادب و طورو اشكال جديده م الاعمال الادبيه، و طورو الاعمال الادبيه الفلسفيه اللى سموها "سبايت\سبات sbꜣy.t/sbꜣ.t"، و طلع منهم المهندسين اللى طورو فنون المعمار اللى نسختها كل الحضارات اللى جت بعدهم، و سابو ل مصر اعظم اثار ف العالم زى الاهرامات و المعابد و المسلات. المصريين اتفننو ف الصناعات الحرفيه، اخترعو صناعة الازاز و صناعة الاوانى و الادوات الطفلهيه، بنو البيوت بدل الكوخ، عملو المراكب، و عملو المكن اللى استعملوه ف الزراعه و التعدين و صناعة المعادن و تخريجها. المصريين عملو اول لون صناعى ف التاريخ اللى هو لازرق المصرى المعروف كويس. المصريين عملو اول معاهدة سلام ف التاريخ. و حاجات تانى كتير متتعدش. التفاصيل بتاع اللى المصريين عملوه مليانه اختراعات جوا لاختراعات و اسهامات جوا الاسهامات.
الميتولوچيه و الديانه
الميتولوچيه:
الميتولوچيه مش هيا هيا الديانه، دى حاجه و دى حاجه. الميتولوچيه عمومى بتبقا رمزيه و فلسفيه و مش-حرفيه، و بتبقا شايله معاها رساله فلسفيه م النوع دا ي دكها، و بتكون برا الوقت اللى الناس عايشين فيه، زي حكاية ايسه و اوزير و حور (ايزيس و اوزيريس و حورس) اللى مهياش مرتبطه بوقت معين ولا فتره معينه، و بتنفع ل كل وقت عشان الحكمه اللى فيها فلسفيه، و قابله انها تتطور عشان تناسب وقتها، و ده تملى بيحصل ف الميتولوچيه بتاع المصريين. المصريين كانو اول ناس يفكرو ف بداية الكون و وجود العالم بصورته دى، و ده كان جزء م الميتولوچيه بتاعتهم. الالهه بتاع المصريين رمزيه ف المقام الاولانى.
فى تمن الهه ف الميتولوچيه المصريه بتاع الكوزموجونيه (نشوء الكون)، بيتسمو اجدود (ف اللغه المصرى القديمه: خمنيو ḫmn.yw، يعنى التُمانى)، كل اتنين منهم هما نفس الاله بنسختين، واحد و واحده:
نون و نونه: بيرمزو ل المايه الازليه.
امون و امونه: بيرمزو ل الخَفَيان.
حوح و حوحه: بيرمزو ل الابديه.
كوك و كوكه: بيرمزو ل العتمه.
مع بعض، التمن الهه دول بيرمزو ل الفوضه بتاع المايه الازليه.
فى تسع الهه تانيين ف الميتولوچيه المصريه بتاع الكوزموجونيه، بيتسمو انياد (ف اللغه المصرى القديمه: پسدت psḏ.t، يعنى التسعه\التاسوع)، و دول هما:
الاله اتوم: اله شمسى كامل الكمال الازلى. عمل نفسو بنفسو ع التل العالى اللى طلع م المايه الازليه، و بعد كده عمل باقى الالهه اللى تحت اللى هما مع بعض بيمثلو العناصر الاساسيه بتاع الكون. الاله اتوم بقا ف نفس الفورمه الالهيه الشمسيه مع الاله الشمسى ريع\رع ف مراحل بعد كده، و بقا ريع-اتوم.
تفنوت و شو: ولاد اتوم اللى هوا عملهم. تفنوت هيا المايه\الرطوبه\النطره و شو هوا الهوا.
نوت و جب: ولاد شو و تفنوت. نوت هيا السما و جب هوا الارض. مع بعض بيفصلو المايه الازليه عن العالم.
ايسه و اوزير، و ست و نبتحيت: ولاد نوت و جب. ست هوا الوحيد اللى فيهم اللى كان شرانى و بيرمز ل الفوضه.
العركه اللى مبتنتهيش بين الماعت mꜣꜥ.t، رمز النظام الكونى و الحقيقه و الحكمه و العداله و التوازن الكونى، و الاسفت ı͗sf.t، اللى هيا عكس الماعت، بتفضل شغاله. الاله الشمسى بيحط الماعت مكان الاسفت، يعنى عمل نظام كونى م الفوضه. و كيمه\مصر اتعملت ك جزء م النظام الكونى و التوازن بتاع العالم.
ايسه و اوزير حكايتهم مع ست مهمه اوى و اساسيه ف ايمان المصريين ب الحياه بعد الموت، و ف الفلسفه ورا حكم الملوك المصريين. اوزير كان بيحكم مصر و دورو الاساسى كان انو يحقق الماعت. ايسه و اوزير كانو عايزين يخلو العالم يبقا متحضر زى مصر. اوزير طلع برا مصر عشان يخلى العالم متحضر، و ساب ايسه مع ست، ايسه كات مانعه ست من انو يعمل شرورو. بس ست قدر يوصل ل اوزير و قتلو و قطع جتتو 42 حته و رما الحتت دى ف اماكن متفرقه ف مصر، و كده جتة اوزير كات بتمثل ارض مصر نفسها عشان عدد الكور بتاع مصر كان بردو 42، و كده الحاكم بتاع مصر بقا بيمثل مصر نفسها. بعد موت اوزير، ست سيطر ع الحكم بتاع مصر. ف الوقت ده ايسه، اللى قلبها اتحرق علا موت اوزير، كات بتدور علا جسم اوزير و نبتحيت كات بتدور معاها. دموع ايسه اللى نزلت من عيونها عشان موت اوزير بقت بترمز ل المايه بتاع النيل. ايسه لقت الحتت بتاع جسم اوزير، و جمعتهم مع بعض من تانى هيا و تحوت و انوب، و دا بقا اول تحنيط، و اوزير بقا اول موميا، و اللى عملوه دا بقا طقوس التحنيط بعد كده. ست كان بيحاول يوقف التحنيط و يدمر جتة اوزير، بس ايسه فردت جناحاتها و حمت اوزير. بعد لما جسم اوزير بقا كامل، ايسه رفرفت بجناحاتها علا جسم اوزير و رجعتو ل الحياه من تانى، و ف حضن اوزير ايسه حملت منو ب حور. اوزير مرجعش معاها ل العالم بتاعنا، اوزير راح ع الدوات dwꜣ.t (العالم التحتانى)، عشان يعيش هناك و بقا الحاكم بتاع الدوات، بس ك رمز ل الحكم اوزير عايش ف العالم بتاعنا جوا ابنو حور اللى ورث الحكم منو. و كده حور حفيد حفاد اتوم.
الفلسفه اللى ف الميتولوچيه بتاع المصريين كات بتنعكس ف الفلسفه اللى بيمشى عليها الحاكم بتاع مصر اللى شغلتو انو يحقق الماعت mꜣꜥ.t و يقضى ع الاسفت ı͗sf.t، اللى هيا عكس الماعت، و يتعامل مع الخطر اللى محاوط المصريين. و بشكل رمزى حاكم مصر بيبقا حور ف الحياه و اوزير ف الموت. الاله الشمسى ريع\رع طلع م المايه الازليه بعد ما حط الماعت مكان الاسفت، يعنى عمل نظام كونى م الفوضه. ريع و اتوم خدو نفس الفورمه الالهيه الشمسيه و بقو ريع-اتوم، و ده بشكل رمزى كان بيربط حاكم مصر، يعنى الفرعون العظيم رمز مصر نفسها و المصريين، ب لاتنين ريع و اتوم.
الديانه:
المصريين مكانوش عندهم دين ب المعنا لابراهيمى بتاع دلوقت، يعنى مكانوش عندهم اسم معين ل دين معين، ولا كتاب معين بيفرض عليهم حاجه معينه، بس كان عندهم ايمانات و طقوس خاصه بيهم، و كانو بيقدمو هدايا ل الالهه بتاعتهم. علاقة المصريين ب الالهه بتوعهم كات تملى ف حالة تطور، و ده م الحاجات اللى خلتهم مجتمع متميز و متسامح. اخناتون كان اول واحد ف العالم اخترع فكرة التوحيد، بس ده منفعش مع المصريين و اعتبروه تعصب عشان دا مكانش ماشى مع ثقافة المصريين المتسامحه اللى استمرت معاهم ل الاف السنين، و رك لما حكم اخناتون انتهى المصريين رجعو ل طقوسهم الاساسيه.
البربه (المعبد) المصرى بيعتبروه كون ز مش الطقوس اللى بتحصل فيه بتعكس الميتولوچيه بتاع المصريين، و تملى لانعكاس ده كان ف حالة تطور بردو و كان رمزى.
المصريين كانو من ضمن ايماناتهم ان كل المتع بتاع الحياه هدايا ليهم م الالهه بتاعتهم، عشان كده كانو بيحتفلو ب الاكل و الشرب و الرقص و المزيكه ف طقوسهم الدينيه. الطقوس الدينيه بتاع المصريين طقوس احتفاليه، طقوس احتفال ب الحياه و ب الجمال اللى الالهه بتاعهم حطتو ف العالم. المصريين كانو بيلعبو المزيكه بتاعتهم ل الالهه حتحور، و خصوصى المزيكه بتاع السسترم. اوزير كان بيستعمل المزيكه عشان يخلى العالم متحضر. الروح دى لسه لحد النهارده روح المصريين، رغم كل اللى اتفرض عليهم.
الديانات اللى خشت مصر من برا:
الديانات اللى خشت مصر من برا هيا الديانات لابراهيميه، و عشان الديانات لابراهيميه م الديانات بتاع الساميّين الغرب-اسيويين المعروفين ب عداوتهم ل الرموز المصريه و عداوتهم ل مصر و ل المصريين، رك الديانات دى ما خشت مصر، ابتدت بسببها سلسله طويله م الهجوم علا مصر و المصريين و رموزهم و ثقافتهم و تاريخهم ف قلب بلدهم، و السلسله الطويله دى لسه مستمره لحد النهارده و سواعى بتبقا م المصريين نفسهم، خصوصى اللى بيتسمو "المتعلمين المصريين" (شوف معنا التسميه دى عند بيومى قنديل)، و هيا السبب الاولانى، بس مش الاخرانى، ان فى مصريين كتير متغربين عن تاريخهم و حضارتهم. الديانات لابراهيميه بتقول: "هكذا قال الرب: 'ويسقط عاضدو مِصرَ وتنحط كبرياء عزتها، من مجدل إلى أسوان يسقطون فيها بالسيف، يقول السيد الرب. فتُقفِر فى وسط الأراضي المُقفِرة وتكون مدنها فى وسط المدن الخَرِبة. فيعلمون أني أنا الرب عند إضرامي نارا فى مصر، ويُكسَر كل اعوانها' [...] هكذا قال السيد الرب: 'إني أُبيد ثروة مصر [...] عتاة الأمم يُؤتى بهم لخراب الأرض [أرض مصر]، فيُجرِّدون سيوفهم على مصر ويملأون الأرض من القتلى. [...] وأُخرِب الأرض ومِلأها بيد الغرباء.' هكذا قال السيد الرب: '[...] ولا يكون بعدُ رئيس من أرض مصر، وألقي الرعب فى أرض مصر. وأُخرِب فَتْروس، وأُصرِم ناراً فى صُوعَن، وأُجري أحكاماً فى نُو. وأسكب غضبي على سِين، حِصن مصر، وأستأصل جُمهور نُو. وأُصرِم ناراً فى مصر. سِين تتوجّع توجّعاً، ونُو تكون للتمزيق، ولنُوف ضيقات كل يوم. شُبّان آون وفيسته يسقطون بالسيف، وهما تذهبان (أو ونسائها يذهبن) إلى السبي. ويُظلِم النهار فى تحفنحيس عند كَسري أنيار مصر هناك. وتَبطُل فيها كبرياء عزها. أما هيا [مصر] فتغشاها سحابة وتذهب بناتها إلى السبي.' [...] هكذا قال السيد الرب: 'و أشدّد ذراعي ملك بابل، أمّا ذراعا فرعون فتسقطان، فيعلمون أنّى أنا الرب حين أجعل سيفي فى يد ملك بابل، فيمُدُّه على أرض مصر. وأُشتِّت المصريين بين الأمم وأُذَرِّيهم فى الأراضي، فيعلمون أني أنا الرب.'" حزقيال:30. و بتقول: "بعدين قال الرب لموسى: 'قل لهارون: خذ عصاك ومد يدك على مياه المصريين، على أنهارهم وعلى سواقيهم، وعلى آجامهم، وعلى كل مجتمعات مياههم لتصير دماً. فيكون دم فى كل أرض مصر فى الأخشاب وفي الأحجار.'" سفر الخروج:7. و بتقول: "لكن كل بني إسرائيل لا يُسنِّن كلب لسانه إليهم، لا إلى الناس ولا إلى البهائم. لكي تعلموا أن الرب يميز بين المصريين وإسرائيل." سفر الخروج:11.و الديانات لابراهيميه بردو بتقول: "فوقاه الله سيئات ما مكروا وحاق بآل فرعون سوء العذاب. النار يُعرَضون عليها غُدوّا وعشيّا ويوم تقوم الساعة أدخِلوا آل فرعون أشد العذاب." غافر:46-47. و بتقول: "فذانِك بُرهانان من ربك إلى فرعون و مَلَئِه إنهم كانوا قوماً فاسقين." القصص:32. و بتقول: "ولقد أخذنا آل فرعون بالسنين ونقص من الثمرات لعلهم يذّكّرون [...] فأرسلنا عليهم الطوفان والجراد والقمل والضفادع والدم آيات مُفصَّلات فاستكبروا وكانوا قوماً مجرمين." الأعراف:130-133. و ف نفس الوقت بتقول: "ولقد آتينا بني إسرائيل الكتاب والحكم و النبوة ورزقناهم من الطيبات وفضّلناهم على العالمين." الجاثية:16. وبتقول:"وتمّت كَلِمت ربك الحُسنى على بني إسرائيل بما صبروا ودمّرنا ما كان يصنع فرعون وقومه وما كانوا يَعرِشون." الأعراف:137. و الديانات لابراهيميه بتقول تانى ياما.
ف الطبيعى، اللى بيتحلل ف قراية الكتب بتاع الديانات لابراهيميه مش هيا تاريخيه ولّا مهياش، عشان مفيش دلايل تاريخيه ولا اركيولوچيه ع اللى بيتقال فيها، اللى بيتحلل هوا السيكولوچيه و العقليات بتاع الناس اللى كتبت الكلام ده و عداوتهم ل مصر و المصريين و رموزهم و ثقافتهم و تاريخهم. عشان كده رك "المتعلمين المصريين" (شوف معنا التسميه دى عند بيومى قنديل) اللى الدونيه مسيطره عليهم ما بيتبنّو الديانات لابراهيميه بتاع الساميّين الغرب-اسيويين بتقوم عامله جواهم عداوه ل نفسهم و ل ثقافتهم و ل تاريخهم، و بيتعاملو مع ده ي ب انهم يعادو مصر و رموزها و ثقافتها و تاريخها بشكل كامل ي اللى عايزين مصر منهم و ف نفس الوقت بردو عايزين الافكار اللى بتعادى مصر بيفضلو يحاولو يلفو و يدورو و يحاولو يبررو و يتحججو بالنيابه عن الديانات لابراهيميه و الافكار اللى بتعادى مصر و المصريين و رموزهم و ثقافتهم و تاريخهم، و المحاولات دى عمومى بتبقا ضعيفه و مفيهاش مئئان فكرى.
ف فترة لاحتلال الرومانى، المسيحيه خشت مصر. ف فترة لاحتلال الرومانى الرومانيين نهبو مصر، و المصريين كانو بيدفعو ضرايب الراس، و بعد المسيحيه ما خشت مصر ف عصرهم المصريين المش-مسيحيين كانو بيدفعو ضرايب الراس بردو. و ابتدت الحرب ع اللى المسيحيين كانو بيسموها "الوثنيه"، و المعابد المصريه القديمه اتقفلت و منها اللى اتحرق. غالبية المصريين خشو المسيحيه.
ف فترة لاحتلال العربى، الاسلام ابتدا يخش مصر، بس المصريين مخشوش الاسلام بشكل كبير ف فترة لاحتلال العربى. ف الفتره دى مصر كات نهيبه ("بقره حلوب" ف تعبير عمرو بن العاص)، المصريين كانو بيدفعو جزيه و ضرايب و مكوس، و لما المصريين كانو بيخشو الاسلام عشان ينفدو بجلدهم م الكلام ده، قامو فرضو الجزيه ع المصريين المسلمين بردو. لاحتلال العربى ده ابتدا سنة 641 م. و انتهى ب تأسيس الدوله الطولونيه سنة 868 م. بعد كده حصل ازدهار ف مصر. غالبية المصريين ابتدو يخشو الاسلام، بس ده حصل علا كزه قرن مش مره واحده، و المصريين المسلمين كانو بيتقال عليهم قبط ف العصور الوسيطه كلها و خصوصى ف العصر المملوكى و لحد بدايات العصر العثمانى. (شوف سكشن "الاسامى بتاع المصريين" فوق.)
المصريين دلوقت اكترهم م المسلمين السنه 85-90٪ و الباقى مسيحيين اغلبهم بيتبعو المسيحيه القبطيه الاورتودوكسيه و حوالى 200 م اليهود. بسبب عدم اعتراف الدوله الرسميه ف مصر ب اى ديانات او مذاهب تانيه مش التلاته دول، بس حريه الاديان "مضمونه" بشكل رسمى ف الدستور، فى نسب مش معروفه م المصريين اللى بينتمو للدين البهائى و المذهب الشيعى الاثناعشرى، و زى اى بلد (الفاتيكان مثلا)، فى مصريين ملحدين و مصريين لا-دينيين كتير.
الالحاد و اللادينيه:
زى اى مجتمع ف العالم، مش كل الناس اللى فيه بيبقو مؤمنين بالاديان اللى منتشره ف مجتمعهم. المصريين الملحدين و المصريين اللادينيين عمومى ليهم تواجد ملحوظ اوى ع الانترنت، بس لاسباب اجتماعيه صعب اوى احصائهم او معرفة عددهم بالظبط علا ارض الواقع، و ف الاحصاءات بيبقو محطوطين ي من ضمن المسلمين ي من ضمن المسيحيين، علا حسب، بس التقارير بتشير ان عدد المصريين الملحدين و المصريين اللادينيين زاد و بيزيد بشكل ملحوظ اوى الكام سنه اللى فاتو، و عدد البلوجات و السايتات الالحاديه بيتضاعف. ف التقرير الدولى عن الحريه الدينيه ف مصر ف سنة 2017، عدد المصريين الملحدين قدروه انو بيوصل ل 10 مليون مصريين ملحدين، و ده التقدير السردى بس، يعنى دول المصريين اللى قالو انهم ملحدين او معروف عنهم انهم ملحدين، يعنى العدد ده مش شامل المصريين الملحدين اللى مابيقولوش انهم ملحدين ف العلن، و اللى ف الغالب عددهم كبير عن اللى بيقولو انهم ملحدين ف العلن. عدد سكان مصر ساعتها ف سنة 2017 كان لسه 97 مليون. عدد المصريين اللادينيين بيقدروه انو حوالى 11% من عدد المصريين، و ده بردو عدد المصريين اللادينيين اللى بيقولو انهم لادينيين ف العلن، و مش شامل اللى مابيقولوش ف العلن و اللى هما ف الغالب بردو عددهم كبير عن اللى بيقولو ف العلن. رغم المشاكل اللى بيقابلوها، فى مفكرين مصريين ملحدين و لادينيين كتير بيشجعو المصريين الملحدين و المصريين اللادينيين انهم يعلنو و يتكلمو و يطالبو بحقوقهم الانسانيه و الاجتماعيه عشان ده حقهم ف بلدهم. م المصريين الملحدين اللى ليهم تواجد كبير ع اليوتيوب هوا "مصرى ملحد" اللى ڤيديوهاتو ليها تأثير ملحوظ. و كريم عامر من اشهر المصريين اللادينيين اللى اتسجنو فى مصر بسبب عدم ايمانهم ب الاسلام و بسبب انو انتقد الاسلام و الاسلاميين و تحريضهم ع الارهاب، و دا كان ف 2006. بس ف الفتره الاخيره الريس عبدالفتاح السيسى اكد ف كزه كلمه من بتوعو ان كل المصريين ليهم حرية الايمان او عدم-الايمان؛ الحرب علا حرية التفكير بتبقا جايه م المؤسسات الدينيه زى الازهر، و رغم كلمة الريس عبدالفتاح السيسى، الدوله بتدعم الازهر و المؤسسات الدينيه بشكل ولّا التانى.
المطبخ
المطبخ المصرى، زى كل حاجه مصرى، من اقدم المطابخ ف التاريخ، و عشان كده فى تنوع رهيب ف الاكلات فيه، النكهه بتاع المطبخ المصرى محدش بيغلط فيها، غيرش يكون قاصد، و رك الاكل المصري ما بيتحط ع الترابيزه بيتعرف علا طول انو مصرى. السبب ف التنوع بتاع المطبخ المصرى بردو ان الاساس بتاع المجتمع المصرى اساس زراعى، و ان المصريين اصحاب اطول تاريخ حضارى مستمر ف العالم، يعنى اطول تاريخ ل اى ثقافه ف العالم، و الاكل عمومى حاجه ثقافيه ف المقام الاولانى. المجتمع المصرى بردو مجتمع مسروق سرقه ثقافيه بسبب لاحتلالات اللى مرت عليه، و الرايح و الجى ي بيحاولو ينسبو المنتجات الثقافيه بتاعت المصريين ليهم ي ع الاقل بيحاولو يفصلو المصريين عنها و يخلو المنتجات الثقافيه دى تبقا مش بتاعت حد؛ زى انهم يقومو قايلين عليها انها "شرقيه" ولّا "عربيه" ولّا اى اسم تانى م الاسامى اللى بيصطادو بيها ف المايه العكره، و دى حركه فيها ترمخه واضحه ل الاعما علا مصرية المنتجات الثقافيه دى. ده بيحصل بشكل كبير اوى مع المطبخ المصرى، زى ما بيحصل مع حاجات تانى كتير، زى المزيكه المصرى كمثال واضح اوى ده بيتعمل معاه (شوف السكشن بتاع "المزيكه" تحت).
عكس المنطقه كلها ف العصور القديمه، المصريين المطبخ بتاعهم كان مليان من كل انواع الاكل، و الدايت بتاعهم كان صحى، متنوع، و مبهر حتا ب المعايير بتاع النهارده؛ "بين الزراعه، اللى هيا الكنز بتاع مصر، و بين قوة مصر و قدرتها علا انها تدير الموارد بتاع جيرانها، مصر كات طفره ف العالم القديم: بشكل حرفى، الافات السنين كات عدت قبل ما اى حد ياكل كويس زى المصريين القدام ولّا يستمتع بنفس التنوع ف الاكل زى المصريين القدام". كمثال بسيط، الضرايب اللى متسجله م العصور القديمه علا سنه واحده صيد ف بحيرة قارون بيقدروها انها تساوى حوالى مليون دولار امريكى النهارده.
فى اكلات مصريه كتير لسه موجوده من الاف السنين زي ما هيا عند المصريين دلوقت، زى العيش البلدى و الفسيخ و الكحك، اللى بياكلوه خصوصى ف العيد الصغير و اعياد المصريين المسيحيين، و البيض الملون "بيض شمو" ف شم النسيم و الترمس، و البتاو و الاكلات الكتير اللى بتتعمل منو ف الريف المصرى، و الفطير المشلتت، و الملوخيه، وغيرهم اكلات تانى كتير متتعدش. مش بس الاكلات نفسها، ده بردو طريقة عميل و طريقة اكل اكلات كتير هيا هيا نفس الطريقه اللى من الاف السنين. ف الخبيز كمثال، لسه المصريين ف الريف بيستعملو الفرن اللى جدودهم المصريين القدام كانو بيستعملوه من الاف السنين. المصريين هما اللى اخترعو الفرن بتاع العيش نفسه، و لسه لحد النهارده بيقولو "عيش-فرن" زى ما كانو بيسموه من الاف السنين.
من اشهر الاكلات المصريه اللى موجوده بردو ف المطبخ المصرى: المشويات و منها الكباب و الكفته، و القلقاس، و الجبنه المقليه، و الكشك، و الملوخيه ب الارانب، و الحواوشى، و غيرهم كتير. و كمان الحلويات زى: العسل لاسود و البقلاوه و الكنافه (ب القبطى: كِنِفيتِن ⲕⲉⲛⲉϥⲓⲧⲉⲛ/ⲕⲉⲛⲉⲫⲓⲧⲉⲛ) و البسبوسه و القطايف و المشبك، و غيرهم كتير. و دى كلها اكلات مصريه قديمه متوثقه ف العصور الوسطى.
الكنافه، كمثال، من اشهر الحلويات المصريه، اسمها جى من اسمها ف اللغه القبطى، اللى هوا "كِنِفيتِن ⲕⲉⲛⲉϥⲓⲧⲉⲛ/ⲕⲉⲛⲉⲫⲓⲧⲉⲛ"، و الاسم القبطى جى من اسمها ف اللغه المصرى القديمه، اللى هوا "كنف اتنو ḳnf ı͗tnw". كلمة "كنافه" دى من نحيه لغويه هيا كلمه مصرى صافى جيه طوالى م اللغه المصرى\القبطى.
الفطير الهلالى المصريين عملوه ف مصر القديمه، و ده نسخه م الفطير المشلتت اللى هوا نفسه اكله مصريه قديمه بردو. الفطير الهلالى المماليك نقلوه م المصريين ف العصور الوسطى و بعدين اتنقل لاوروبا و بقو بيسموه هناك الكِفلى (kifli/kipferl)، و الكِفلى دا اتطور و جه منو الكرواسون croissant.
المصريين الريفيين (الفلاحين) لسه لحد النهارده بيعملو حاجه اسمها التزئيء\التزغيط، و دى وارثينها من جدودهم المصريين القدام، و بيعملوها بالزبط بنفس الطريقه المتسجله من ايام مصر القديمه، من حوالى سنة 2500 ق.م.، و زى ما بنشوفها ف الرسومات و المنحوتات المصريه القديمه بالزبط. التزئيء دا بيتعمل عشان يزود النسبه بتاع الدهون ف الكبده بتاع البط و الوز، و بيتخنهم بشكل عمومى، يعنى ليه تأثير ع اللحمه بتاعتهم بردو. المصريين هما اللى اخترعو التزئيء، و بعد كده اتنقل من مصر ل البلاد بتاع البحر المتوسط، المصريين ادو وزه متزئئه هديه لملك اسبارتا اجيسيلاوس التانى ف القرن الرابع ق.م.، و اول ذكر ل ممارسة التزئيء ف اليونان كان ف اواخر القرن التانى ق.م.، و بعد كده اتنقل عند الرومانيين، اللى نقلوه اماكن تانى. التزئيء بعد كده ابتدا ف فرنسا ف نهاية القرن التمنتاشر علا ايد چون-بيير كلوز، و الاكله اللى فرنسا بتنتجها بشكل تجارى م التزئيء اسمها فوا جرا، و فى دول تانى بتنتجها بردو. التزئيء\التزغيط بيسموه جاڤاچ gavage.
الفول من اشهر الاكلات المصريه. الفول اتزرع ف وادى النيل ف العصور المصريه القديمه، و كلمة "پول\فول" خشت اللغات الساميّه م اللغه المصريه القديمه. الكلمه ف اللغه المصريه القديمه كات "بر pr"، و ف المرحله القبطى م اللغه بقت "فِل ⲫⲉⲗ". المصريين بياكلو الفول بكزه طريقه: الفول المدمس و ده اشهرهم و المصريين بيعتبروه اكله قوميه ليهم، و كلمة "مدمس" جيه من جدر ف اللغه المصرى القديمه بردو؛ بيعملو منو البصاره، و كلمة "بصاره" بردو كلمه مصرى قديمه معناها "فول مطبوخ"؛ بيعملو الفول النابت؛ بياكلو الفول الحراتى. المصريين مش بس بياكلو الفول بكزه طريقه، ده بردو الفول داخل بشكل كبير ف ثقافتهم؛ زى ف امثالهم: متتبلش ف بؤو فوله، كل فولو و رجع ل اصولو، و غيرهم؛ و فى غنوه ل الشيخ امام عن الفول بيغنى و يتمئلس فيها ع الحاله؛ المصريين بردو بيحطو الفول مع السبع حبوب اللى بيحطوها وى حته من خلاص المولود و يرموهم ف النيل ي ف الترعه عشان العيل يطلع كريم زى النيل.
الفلافل من اشهر الاكلات المصريه. كلمة "فلافل" بردو جيه من كلمة "فِل ⲫⲉⲗ" المصريه\القبطيه اللى لسه مذكوره فوق، و ده عشان الفلافل بتتعمل م الفول. الفلافل بيسموها تعميه\طعميه بردو. المصريين بردو بيعتبرو الفلافل اكله قوميه ليهم. و زى ما بيحصل تملى، فى دول جنب مصر نقلو الفلافل من مصر و غيرو حاجه ولّا التانيه فيها. و زى عوايدهم، فى دول بيحاولو ينسبو الفلافل ل نفسهم.
الكشرى بردو اكله مصريه مشهوره، المصريين بيعتبروها اكله قوميه بردو. و فى ناس بردو بيحاولو ينسبوها لنفسهم، زى عوايدهم مع كل حاجه مصريه.
المحشى من اشهر الاكلات المصريه. المحشى بيتعمل ف مصر بكزه طريقه و من كزه حاجه. عمومى، طبق المحشى المصرى بياكلو صوابعهم وراه. المحشى بردو موجود ف دول تانيه من دول البحر المتوسط، زى اليونان، بس بيتعمل بطريقه مختلفه.
ف العصر الحديث فى حلويات من اوروبا خشت مصر، زى الجاتوه و الچيلاتى. بس فى ناس فاكرين ان المطبخ المصرى اتأثر بالمطبخ التركى، و ده مش صح، الاكلات اللى الناس دى فاكرين ان اصلها تركى كات ف الحقيقه موجوده ف مصر قبل لاحتلال التركى، اللى ابتدا سنة 1517 م.، بكتير، و منها كمثال اكلة كشك الماظ.
المصريين هما اول ناس اخترعو تربية النحل عشان ياخدو منو العسل، و لسه لحد النهارده بيعملو ده بطريقه شبه اللى كانو بيعملوه بيها من الاف السنين ف العصور المصريه القديمه.
البيره و النبيت\الخمره:
المصريين هما اللى اخترعو البيره من الاف السنين من قبل عصر الاسرات، و البيره و النبيت\الخمره مشروبات قوميه ل المصريين من ايام مصر القديمه، خصوصى البيره. المصريين اخترعو كتير عن 17 نوع م البيره، و اخترعو ع الاقل 24 نوع م النبيت\الخمره.
البيره كات جزء اساسى ف الدايت بتاع المصريين. البيره مش بس كات جزء اساسى ف الدايت بتاع المصريين، دى كات مهمه اوى بالنسبالهم لدرجة انهم كانو بيستعملوها ف تعبير "عيش و بيره" اللى هوا بنفس معنا "عيش و ملح" (زى ف: "واكل معانا عيش و ملح") و بمعنا "اكل و شرب"، يعنى العيش و البيره كانو اساس ف ثقافة المصريين و ف المطبخ المصرى من الاف السنين، و لحد النهارده المصريين بيشربو مشروب مصرى قديم اسمو البوظه، و البوظه دى مشروب بيره مصرى قديم المصريين بيعملوه بنفس الطرق اللى هما كانو بيعملو بيها البيره من الاف السنين. المصريين كانو بيعملو البيره بشكل اساسى م القمح و الشعير، و استعملو العيش ف تخمير البيره، زى بالظبط ما بيعملو البوظه دلوقت، و كانو بيستعملو اضافات تانى معاهم عشان تدى طعم مميز، زى عصير البلح عشان يدى ل البيره طعم مسكر و يدى صبغه حمره حلوه، و زى بذور الترمس عشان تدى ل البيره طعم معقود. فى محاوله اتعملت ف الفتره اللى فاتت من مجموعة باحثين عشان يعملو بيره ب الطريقه المصرى القديمه، و لما اتعملت داقوها و قالو ان طعمها ملوش زى. من ضمن فوايد البيره بالنسبه ل المصريين انها ليها تأثير معقم بسبب الكحول اللى فيها، عشان كده كات بتحميهم م الميكروبات اللى كات ممكن تبقا ف المايه، ده مش القيمه العاليه بتاع الفوايد الغذائيه (nutrients) اللى فيها عشان المصريين كانو بيعملوها بشكل اساسى من الحبوب الغنيه اللى هما كانو بيزرعوها. البيره مصدر مهم اوى ل البروتين و المعادن و الفيتامينات.
المصريين اخترعو ع الاقل 24 نوع م النبيت\الخمره، و عملو النبيت من حاجات كتير، زى العنب و البلح و التين و الرمان. المصريين كمان كانو عندهم اسامى تجاريه ل المنتجات بتاع النبيت من الاف السنين، و كانو بيحطو تاريخ الانتاج و بيصنفو النبيت علا حسب جودة انتاجو و جودة الاماكن اللى بتنتجو.
المصريين ربطو اختراعهم ل النبيت و البيره ب الاله اوزير، عشان الزراعه كات من ضمن الحاجات اللى الاله اوزير كان رمز ليها، و النبيت و البيره مبنيين ع المنتجات الزراعيه بتاع المصريين، و كانو عندهم كزه اله تانى بيرمزو ل النبيت، زى الاله شسمو، و كزه اله بيرموزو ل البيره، زى الالهه نبتحيت. و كل الالهه دول ليهم بردو علاقه ب الزراعه و الخصوبه.
اختراع و شرب البيره و النبيت\الخمره بيعتبروهم علامه واضحه ع الدرجه العاليه م التحضر اللى المصريين وصلولها قبل اى حد، و علامه واضحه ع الحياه الحلوه اللى المصريين كانو عايشينها.
البوظه المصرى ملهاش دعوه ب المنتجات التانيه اللى متسميه بنفس الاسم ف المنطقه؛ كمثال، المشروب اللى متسمى "بوظا" ف تركيا و البلكان بيبقا ف الغالب مش-كحولى و ملوش علاقه ب البوظه المصرى. البوظه المصرى كات ليها اسامى تانى بردو ف العصور الوسطانيه. زى ما متقال فوق، البوظه مشروب بيره مصرى قديم المصريين بيعملوه بنفس الطرق اللى هما كانو بيعملو بيها البيره من الاف السنين. المصريين لسه لحد النهارده بيشربو انواع تانى م البيره بردو مش البوظه، و البيره ف مصر ب انواعها لسه لحد النهارده اكتر مشروب كحولى المصريين بيشربوه، زى ف العصور المصريه القديمه.
المصريين كانو بيشربو البيره و النبيت ف لاحتفالات بتاعتهم بردو و ف احتفالتهم الدينيه. المصريين كانو عندهم احتفاليه اسمها "احتفالية شرب النبيت\الخمره"، و دى كات احتفاليه ب المناسبه اللى الاله ريع\رع انقذ فيها المصريين م الخراب، و دى المصريين كانو بيحتفلو فيها بشرب النبيت بشكل اساسى، عشان الاله ريع استعمل النبيت ف انقاذهم؛ هيرودوت كتب ان المصريين بيشربو نبيت ف لاحتفاليه دى لوحدها كتير عن النبيت اللى بيشربوه ف باقى السنه كامله. لاحتفاليه دى كات مرتبطه بشكل اساسى ب الاله ريع و الالهه حتحور و الالهه سخمت. المصريين كانو بردو عندهم احتفاليه تانيه بيحتفلو فيها بشرب البيره بشكل اساسى، و لاحتفاليه دى كات بتبقا وقت اكتمال القمر. ف كتاب الاموات، المصريين كانو بيدعو ل روح الميتين و بيوجهو دعوتهم دى ل "اللى بيدو عيش و بيره".
العيش:
العيش، بكل انواعه المصريه، من اقدم الاكلات اللى المصريين عملوها، و م الاكلات اللى طول عمرها هيا الاساس بتاع اكل المصريين م العصور القديمه لحد النهارده، و المصريين بنلاقيهم طول عمرهم، م العصور القديمه من الافات السنين لحد النهارده، بيستعملو كلمه واحده ل اللى لغات تانى بتقول عليهم "الحياه" و "الخبز"، و الكلمه دى عند المصريين واحده: "العيش". ف اللغه المصرى، القديمه و الحديثه، "اكل العيش" هوا هوا "العيش"، يعنى هوا هوا "الحياه"، يعنى هوا هوا اللى بيسموه ف لانجليزى "making a living"؛ ف العقليه المصريه "تعيش" يعنى "تاكل عيش"، مفيش فرق بينهم، و دى عقلية المصريين اللى هما وارثينها من جدودهم المصريين القدام.
العيش ف مصر من الاف السنين المصريين عملوه ب اشكال كتيره: الهلالى (الفطير الهلالى)، المدور، البيضاوى، الهرمى، المفلطح (البلدى)، المربع، المطاول، علا شكل هكساجون، و المصريين بردو، زى ما بيعملو دلوقت، خصوصى ف الكحك، كانو بيعملو العيش علا شكل ستات، و علا شكل طيور و حيوانات، خصوصى ف لاحتفالات، زى بردو ما بيعملو ده دلوقت ف لاحتفالات خصوصى.
المصريين هما اللى اخترعو استعمال الخميره ف العيش عشان تخليه يتخمر و يتنفش (leavening)، و هما اول ناس عملو تنشيف ل الخميره و خزنوها عشان يستعملوها ف عميل العيش و البيره. استعمال الخميره ف العيش خلا المصريين يخترعو الفرن عشان العيش اللى مش-متخمر مينفعش يتعمل ع الحجاره السخنه، العيش المتخمر هوا اللى بيحتاج فرن. العيش المتخمر بردو القيمه الغذائيه بتاعتو عاليه عن بتاع العيش المش-متخمر، و بيخلى المعادن امتصاصها يبقا متاح، و بيقلل حالات نقص الزنك. المصريين اخترعو الفرن بتاع العيش، و المصريين الريفيين (الفلاحين) لسه لحد النهارده بيستعملو الفرن اللى جدودهم المصريين القدام اخترعوه و كانو بيستعملوه من الاف السنين.
توثيق المطبخ المصرى:
فى حركه معموله من مصريين عشان توثيق المطبخ المصرى، اكمن اللى عاملين الحركه دى، زيهم زى مصريين كتير، حسو ب خطورة السكوت ع النهش اللى بيحصل ف ثقافة و تراث المصريين.
عيش و بيره: ت حنكت t ḥnḳ.t، ب الخط الهيروجليفى (م الشمال ل اليمين): t:X2-N18:Z2-V28-q:t-W22
المزيكه
المزيكه المصريه و الالات المزيكيه المصريه، بردو زى كل حاجه مصرى، من اقدم المزيكه و الالات المزيكيه ف التاريخ. المصريين اخترعو الات المزيكه و المزيكه المصرى سايبه تأثيرها ف كل حته، سيان ف اوروبا ولّا ف الشرق. المزيكه المصرى و الالات المزيكيه المصريه لعبو دور كبير و اساسى ف تطور المزيكه و الالات المزيكيه اليونانيه القديمه، و ده خلاهم يلعبو دور اساسى ف تطور المزيكه الاوروبيه و الات المزيكه ف اوروبا عمومى، و الدور ده لعبوه لحد العصور الوسيطه.
المصريين النهارده لسه بيستعملو نفس الالات المزيكيه اللى هما كانو بيستعملوها من الاف السنين زى ما هيا، زى: الطبله و الناى و السمسميه و المزمار و الربابه و الدف و الصاجات و اللوت المصرى القديم، اللى اتطور منو العود، و المثلث، اللى اتطور م السسترم اللى المصريين بيسموها الشخشيخه (و الكلمة دى مش عربى)، و السسترم نفسها و الناقوس و الهارپ. و فى الات مزيكه تانى المصريين بيستعملوها اتطورت بشكل مباشر من الات المزيكه المصريه القديمه. المزيكه بتاع الكنيسه القبطيه بردو بتستعمل الات مزيكه مصريه قديمه، و المزيكه الصوفيه المصريه بردو بتستعمل الات مزيكه مصريه قديمه. المزيكه الصوفيه المصريه بيعتبروها اقرب مزيكه ل المزيكه المصريه القديمه، عشان بتستعمل نفس الات المزيكه و بتمشى علا نفس الرتم بالزبط. و عشان المصريين عمومى بيستعملو الات المزيكه اللى بيستعملوها من الاف السنين، ده بيخلى مزيكة الفولكلور بردو، عمومى، تعكس المزيكه المصريه القديمه بشكل ولّا التانى.
الاله اوزير اما كان بيحاول يخلى العالم متحضر، كان بيستعمل المزيكه اللى عملتها حتحور ف محاولتو دى. عشان اوزير رمز م الرموز بتاع المصريين، ده بيخلى المصريين اول ناس ف العالم جه علا بالهم فكرة انهم يخلو باقى العالم متحضر زيهم، و المزيكه عند المصريين كات اساسيه ف ده. فى كزه اله و الهه م الالهه بتاع المصريين كانو المصريين بينسبولهم المزيكه، زى الالهه بات، و الالهه حتحور اللى كانو بيلعبولها مزيكة السسترم خصوصى، و الاله ايحى اللى اسمو معناه "بتاع المزيكه". المزيكه كات جزء اساسى من طقوس المصريين الدينيه، عشان المصريين كانو من ضمن ايماناتهم ان كل المتع بتاع الحياه هدايا ليهم م الالهه العظيمه بتاعتهم. و ده لسه لحد النهارده بينعكس ف روح المصريين و ف احتفالتهم، و المزيكه بتاع المصريين لسه بتلالى ف المنطقه كلها.
المزيكه من اكتر الحاجات اللى بتبان فيها ثقافة و روح الشعوب و حضارتهم، و المزيكه بتاع المصريين بتعكس تاريخ طويل. المزيكه طول عمرها بتلعب جزء كبير ف الثقافة بتاع المصريين، المصريين استعملو المزيكه ف الطقوس الدينيه و ف الحروب و ف الترفيه و ف لاحتفالات و الاعياد، و لسه ده بينعكس ف المجتمع المصرى و الروح المصريه لحد النهارده. زى ما متقال ف سكشن فوق، المجتمع المصرى بردو عمومى بيتسرق سرقه ثقافيه، و ده بيبان زى عين الشمس ف المزيكه المصريه و الالات المزيكيه المصريه اللى هيا من اهم المنتجات الثقافيه بتاع المصريين، الرايح و الجى ي بيحاولو ينسبو المنتجات الثقافيه بتاعت المصريين ليهم ي ع الاقل بيحاولو يفصلو المصريين عنها و يخلو المنتجات الثقافيه دى تبقا مش بتاعت حد؛ زى انهم يقومو قايلين عليها انها "شرقيه" ي "شرق-اوسطيه" ولّا "عربيه" ولّا اى اسم تانى م الاسامى اللى بيصطادو بيها ف المايه العكره، و دى حركه فيها ترمخه واضحه ل الاعما علا مصرية المنتجات الثقافيه دى. ف حتة المزيكه خصوصى، عشان فى شعوب مبتحبش تبقا مديونه لحد ف الجزء ده بالذات من ثقافتها، و عشان المصريين نقدر نعتبرهم الابهات و الامهات ب الروح ل المزيكه ف المنطقه اللى حواليهم و ف اوروبا، ده بيخلى المصريين فصلهم عن دورهم ده مرغوب فيه. المحاولات دى بتفشل عشان اسباب كتير، اهمها ان المزيكه المصريه ملامحها واضحه و معروفه، و سهل اوى، سيان ل اللى بيترتأ ودانو شوى ولّا ل اللى مبيترتأهاش، انو يتعرف المصرى م المش-مصرى.
فى انواع كتير م المزيكه المصرى، اهمها الفولكلور، و ده فى منو فولكلور فلاحى، و فولكلور صعيدى اللى هو بيبقا فلاحى بردو ف الغالب، و سواحيلى، و المزيكه بتاع الموالد، و المزيكه بتاع الذكر و الزار، و غيرهم. عمومى، الفولكلور المصرى فى تنوع جامد فيه، يعنى كلمة "فولكلور" دى بنقولها كده بالوايم عشان فى اختلافات من حته ل حته، بس لاختلافات دى يادوب تنوع علا حاجه واحده ليها نفس الروح و ده اللى بنقول عليه الفولكلور المصرى.
من اشهر المصريين اللى غنو الفولكلور المصرى الريس متقال، متقال قناوى متقال. الريس متقال اتولد ف لوكسور (لاقصر). ف مزيكة الريس متقال بنسمع الربابه اللى هو بيلعبها و الطبله و الدف، اللى هما زى ما اتقال فوق الات مزيكه مصرى قديمه لسه المصريين بيستعملوها، و ف نص الغنوه السقفه اللى المصريين كلهم بيحبوها، و بنشوف مصرى ب الهدوم الفلاحى و اللهجه المصرى الصعيدى الفلاحى الحلوه. الريس متقال غنا "الفراوله بتاع الفراوله" و "يا حلوه يا شايله البلاص" و "البت بيضا" اللى فرقة رضا رقصت عليها و هما بيلعبو تحطيب.
فرقة رضا بردو سابت ل المصريين تراث فولكلورى روعه، مزيكه و رقص فولكلورى مصرى بنشوف فيه الهدوم الفلاحى الحلوه و التحطيب علا غنوة "البت بيضا" اللى هيا غنوة الريس متقال، و بنشوف الحلاوه بتاع ستات مصر ف رقصة الكرومبه، و حلاوة الرقص ف شوارع مصر ف لوكسور بلدنا، و بنسمع مصريين بيغنو بلغتهم المصرى الحلوه.
المزيكه المصرى بردو بعد لما اثرت ف العالم حواليها اتأثرت بيه. من ضمن المزيكه اللى اتخلطت مع المزيكه المصرى المزيكه اليونانى و الرومانى\البيزنطى اللى هما ف الاصل متأثرين ب المزيكه المصرى، و المزيكه الاوروبيه جه منها ل مصر البيانو و الكمان و الاوبرا ف نهاية القرن التمنتاشر، و ف القرن التسعتاشر و العشرين، لما المصريين كان بيطلعو ف النور م العتمه اللى فرضها عليهم لاحتلال العثمانلى اللى كان بيحاول يعزلهم عن العالم، المصريين خدو الات م المزيكه الاوروبى و مصّروها، يعنى عملو منها مزيكه مصرى مختلفه عن المزيكه اللى بتتعمل منها ف اوروبا. بقا فى ف مصر تلات اجيال اولانيين م الملحنين: الجيل الاولانى منو القصبجى و ابوبكر خيرت (عم عمر خيرت) اللى استعمل الالحان المصرى الشعبى ف تأليفات الاوركسترا؛ الجيل التانى منو العظيم جمال عبدالرحيم اللى عمل مكس مزيكى م المزيكه المصرى و الاوروبى ف المزيكه بتاعتو؛ الجيل التالت منو راجح داود اللى عمل مزيكه بتاع افلام كتير زى بتاع فيلم الكيت كات. و فى اللى بيضيفو ع التلات اجيال دول جيل رابع. ف القرن العشرين كمان المصريين طلع منهم محمد عبدالوهاب اللى بردو عمل مزيكه مصرى مخلوطه ب الرتم الاوروبى و غيرو، و خلا الحياه ترجع ل العود. عمومى، ف القرن العشرين بطولو المصريين اخترعو المزيكه من اول و جديد ف المنطقه، و ده مش جديد، المصريين طول العصور الوسطانيه و قبل القرن العشرين كانو بردو السنتر بتاع المزيكه ف المنطقه. المصريين بردو عملو چاز مصرى زى "افتكاسات" و "The Cairo Jazz Band"، و عمومى غالبية الچنرات المزيكيه موجوده ف مصر.
المصريين بيغنو و بيرقصو و بيحتفلو عشان دى عوايدهم من الاف السنين. الستات المصريين اخترعو الرقص المصرى، اللى فى ناس كتير ف العالم كلو دلوقت بيتعلموه و بيسموه "belly dance"، و الرقص المصرى ده م الحاجات اللى بتتسرق م المصريين زى ما متقال فوق، بيسموه الرقص "الشرقى" عشان يصطادو ب الكلمه دى ف المايه العكره. الستات المصريين اخترعو الرقص المصرى، الستات المصريين بيتولدو بيعرفو يرقصوه، المش-مصريين بيتعلموه. من اشهر المصريين اللى رقصو الرقص المصرى: ساميه جمال، تحيه كاريوكا، و شفيقه القبطيه. المزيكه المصرى اللى بتبقا عوايدى مع الرقص المصرى نقدر نعتبرها چنره لوحدها بردو.
من اهم المزيكاتيه المصريين بردو العظيم سيد درويش اللى غنا "الحلوه دى" و "سالمه يا سلامه" و اللى الغنوات بتاعتو لسه بتلالى ف المنطقه كلها و لسه بيقلدوها لحد النهارده. ام كلثوم، الست، من اشهر المغنيين المصريين و غنواتها لسه بيرنو ف كل حته ف مصر و ف العالم، و محمد فوزى و اختو هدى سلطان اللى اسمها الحقيقى بهيجه عبدالعال، شاديه و عبدالحليم حافظ و سيد مكاوى، رياض السنباطى و بليغ حمدى، و اللسته تطول اوى.
فى انواع تانى كتير م المزيكه المصرى بيقولو عليها "شعبى" و خلاص عشان محدش بيسميها باسم تكنيكى يوصفها صح. عدويه و حكيم و حسن لاسمر بيغنو المزيكه الشعبى، بس فى مزيكه تانى بتتسما شعبى بالغلط عشان محدش بيصنفها صح. و فى نوع م المزيكه المصرى بيسموه "راب" بالغلط بردو عشان النوع ده م المزيكه مصرى و بيتطور ف مصر م ال2000ات، و النوع ده ابتدا يوصل مرحله جديده م التطور ف اغانى مصرى كتير، زى ف النص التانى من غنوة ويجز اللى اسمها "تجار حرام"، اللى النص التانى بتاعها ده مصبوغ ب الفولكلور المصرى، و جايز ويجز بيقول ف الغنوة دى "هنروح المولد" عشان هوا، سيان بشكل واعى ولّا مش-واعى، عارف النوع ده م المزيكه المصرى جى منين ف مصر.
فاطمه سعيد و اميره سليم اتنين سوبرانو مصريين متميزين، و فاطمه سعيد بتستعمل صوتها الاوبراتيكى بردو ف غنوات فولكلور مصرى. و غيرهم كمان زى لاتنين ميتزوسوبرانو المصريين فرح الديبانى و چالا الحديدى.
المزيكه الالكترونى و الالكترواكوستيكى اختراعها كان ف مصر، و ده فى ناس كتير متعرفوش. الملحن المصرى حليم الضبع، اللى اصلو من ابوتيج ف اسيوط، عمل اول تسجيل الكترواكوستيكى ف التاريخ، و ده عملو ف القاهره سنة 1944 و هوا عندو 23 سنه، يعنى قبل ما يسافر امريكا ب 7 سنين، العمل بتاعو ده اسمو "تعبير الزار (The Expression of Zar)"، و استعمل فيه اصوات سجلها ف شوارع مصر كلها من قبلى ل بحرى. حليم الضبع بيسموه ابو المزيكه الالكترونى.
م الانواع التانى بتاع المزيكه المصرى المزيكه اللى بتعملها فرقة الطنبوره. الطنبوره بيستعملو ف المزيكه بتاعتهم الات مزيكه مصرى قديمه، زى السمسميه و الطبله و المثلث، اللى اتطور م السسترم، و الة الطنبوره اللى بنفس اسم الفرقة. عمومى، الصوت بتاع السمسميه بيميز فرقة الطنبوره بشكل كبير، عشان محدش بيعرف يلعب الآله زى اللى اخترعوها، يعنى محدش بيعرف يخليها نفس الصوت يطلع منها. السمسميه ف الغالب المصريين بتوع قبلى ودوها بحرى لما كانو بيشتغلو ف حفر كنال السويس ف القرن التسعتاشر، عشان المزيكه بردو م الطرق اللى المصريين كانو بيتعاملو بيها مع القهر اللى هما كانو بيشوفوه؛ و زى فرقة الطنبوره ما بيقولو: "حفر الكنال.. ياما خد رجال.. من اجدادنا و اهالينا".
ف نهاية القرن العشرين البروفسير المصرى خيرى الملط، ف جامعة حلوان، عمل مشروع قومى لدراسة المزيكه المصرى القديمه، و المشروع ده مركزو ف مصر. اللى خلا دكتور خيرى الملط يعمل المشروع ده مش بس عشان دراسة المزيكه المصرى القديمه، ده بردو عشان شاف خطر السكوت علا سرقة تراث المصريين المزيكى لما شاف اسطوانه واحد اسرائيلى عاملها و كاتب عليها مزيكه من عصر الاهرامات و بيقول انها معموله ب الات يهوديه قديمه. دكتور خيرى الملط كمان اتكلم عن لاستمراريه بين المزيكه بتاع المصريين دلوقت و مزيكتهم القديمه، و بيقول انو بيشوف فيهم نفس الروح، و ان المصريين لسه بيغنو ف فولكلورهم ل نفس الحاجات اللى كانو بيغنولها ف مصر القديمه، و بيعملو نفس الحاجات و هما بيغنو زى حططان الايد جنب الودن اللى هيا حاجه تراثيه بالنسبه ل المصريين، و ظاهرة "المزيكاتى لاعما" اللى المصريين معروفين بيها. ده مش ان المصريين، زى ما متقال فوق، لسه بيستعملو نفس الالات المزيكيه اللى كانو بيستعملوها من الاف السنين زى ما هيا، و الالات اللى اتطورت م الالات القديمه بشكل مباشر. دكتور خيرى الملط بردو بيناقش ان المصريين القدام استعملو المقام (scale) الدياتونى اللى هو مقام هيبتاتونى (سباعى)، يعنى مش بس المقام البنتاتونى (الخماسى).
ف موكب المومياوات الملكيه، المصريين غنو ب اللغه القديمه بتاعتهم اللى مغنوش بيها اديلهم وقت طويل اوى. ترنيمة ايسه، اللى غنتها اميره سليم و لحنها هشام نزيه و المايسترو كان نادر عباسى، و المزيكه بتاعتها استعملت الالات المصريه، لمست قلوب المصريين كلهم و كلبشت فيها لجل تخليهم يشوفو ف روحهم اللى مردوم عليه بس معمروش مات، و بالنسبه ل مصريين كتير الترنيمه دى كات لحظة عباده ل الهتهم القديمه ايسه. سيان دى كات بداية رجوع المصريين بحق وحقيق ل الثقافه بتاعتهم القديمه العظيمه بشكل كامل، دى حاجه هنشوفها اكيد ف الكام السنه الجايه، بس الاكاده ان ترنيمة ايسه صحت حاجه جوا المصريين.
الاعياد
المصريين بيحبو الاعياد والافراح و لاحتفلات بشكل كبير اوى، بيغنو و بيرقصو و بيحتفلو عشان دى عوايدهم من الاف السنين. المصريين بيهتمو ب الاعياد بتاعتهم اللى ورثوها جيل ورا جيل من حوالى خمستلاف سنه. و ده بيبان ف لاحتفالات اللى احتفلو بيها من الاف السنين و لسه بيحتفلو بيها لحد النهارده. المصريين لسه بيحتفلو ب اعياد كتير من اعيادهم المصريه القديمه، زى شم النسيم و راس السنه المصريه و عيد وفاء النيل و عيد الحصاد، و غيرهم.
بعد لما المسيحيه خشت مصر ايام لاحتلال الرومانى، المصريين غالبيتهم خشو المسيحيه و بقو بيحتفلو ب اعياد جديده اتضافت ل اعيادهم زى عيد القيامه و عيد الغطاس و راس السنه الميلاديه، بعدين الاسلام خش مصر مع لاحتلال العربى و بعدها بكام قرن المصريين غالبيتهم خشو الاسلام و بقو بيحتفلو ب اعياد جديده تانى اتضافت ل اعيادهم زى مولد النبى و راس السنه الهجريه و عيد الفطر و عيد الاضحى و عاشورا، و المصريين كمان اخترعو لاحتفالات بتاع رمضان اللى المنطقه بقت بتحاول تقلدهم فيها ي بييجو يتفرجو عليها ف مصر. المصريين كمان مصّرو لاحتفالات بتاع الديانات لابراهيميه لاتنين. المصريين بردو بيحتفلو ب اعياد تانى، زى عيد الام، و 23 يوليه و عيد الجلاء و عيد تحرير سينا و 6 اكتوبر، و دول اعياد وطنيه.
المصريين بردو ليهم مماراسات ثقافيه كتير وارثينها من جدودهم المصريين القدام، و المماراسات دى بيعتبروها اعياد. المصريين عندهم احتفالات شغاله طول السنه اسمها الموالد، و الموالد دى المصريين هما اللى اخترعوها و الطقوس بتاعتها جيه م الطقوس المصريه القديمه، و المصريين بيحتفلو ب شخصياتهم المحليه اللى محدش يعرف عنها حاجه غيرهم و بيعملولهم مقامات، و احتفالات تانى كتير. كمثال، الطقوس بتاع مولد سيدى ابوالحجاج هيا هيا الطقوس بتاع عيد الاوبت المصرى القديم.
الرياضه و اللعب
المصريين بيعشقو الرياضه من ايام العصر الفرعونى لحد دلوقت و عندهم رياضات مصريه قديمه كتير لسه بيلعبوها لحد النهارده، زى: التحطيب و الملاكمه و شد الحبل و الجرى و المصارعه و التجديف و الرمايه، و غيرهم. المصريين كانو عندهم لعبه استراتيچيه اسمها "سنت zn.t"، و من ضمن اللعب لاستراتيچيه اللى لسه مستمره معاهم من الاف السنين من جدودهم المصريين القدام: السيجا و الضامه. المصريين بردو عندهم العاب تانى كتير بيلعبوها بالزبط زى ما متسجله ع الحيطان بتاع المعابد، خصوصى ف الريف، زى اللعب اللى العيال بيلعبوها.
المصريين بردو بيمارسو السباحه و التنس و البينج بونج و لاسكواش و البلياردو و كورة الايد و الطايره (كورة الطايره) و الكاراتيه و التايكوندو و الكوره (كورة القدم).
الكوره ليها جمهور كبير اوى ف مصر، و المنتخب المصرى كسب بطولة الامم الافرقيه سبع مرات. محمد صلاح عمل نمره جديده ب اكتر عدد اجوان ف موسم واحد ف الدورى لانجليزى ف 2017-2018، جاب 32 جون ف 38 ماتش، و جاب ال32 جون دول ف 24 ماتش، و بكده كمان يبقا عمل نمره جديده ب عدد الماتشات اللى جاب فيها اجوان.
المصريين بردو متميزين ف كورة الايد، و المنتخب المصرى "فريق الاحلام" هوا اول منتخب مش-اوروبى يوصل ل الدور النص-نهائى ف 2001.
المصريين بردو ليهم تواجد عالمى ف العاب كتير. ف 2004 كرم جابر خد الميداليه الدهبيه بتاع المصارعه اليونانيه-الرومانيه وزن 96 كج ف اوليمبياد صيف 2004 ف اليونان. ف 2020 بيج رامى خد مستر اوليمبيا. ف 2021 نانسى طمان خدت الميداليه الدهبيه بتاع كاس العالم ف الجمباز الفنى. ف 2021 نعمه سعيد خدت الميداليه الدهبيه بتاع بطولة العالم ف رفع الاثقال وزن 64 كج.
ف 2021 المصريه مريم الهضيبى خدت الميداليه الدهبيه بتاع بطولة افرقيا ف البينج بونج بتاع الستات، و اللى لعبت قصادها ف النهائى كات المصريه هنا جوده. ف 2021 بردو هنا جوده خدت المركز التانى\الميداليه الفضيه بتاع بطولة العالم ف البينج بونج ف الپورتوجال، و هيا و اللى لعبت قصادها ف النهائى مع بعض خدو بطولة العالم ف البينج بونج الثنائى ف الپورتوجال بردو ف 2021. عمر عسر خد بطولة افرقيا ف البينج بونج بتاع الرجاله ف 2021، و ف نفس السنه عمر عسر و دينا مشرف خدو بطولة افرقيا ف البينج بونج الثنائى المخلوط، و ف نفس السنه بردو يسرا عبدالرازق و فرح عبدالعزيز خدو بطولة افرقيا ف البينج بونج الثنائى بتاع الستات.
المصريين متميزين اوى بردو ف لاسكواش، و تملى ف المراكز العشره الاولانيين علا مستوا العالم، ستات و رجاله، و ف الغالب بيبقو واخدين المركز الاولانى و المركز التانى بالتحديد. فى خمس مصريين من ضمن العشره الاولانيين علا مستوا العالم ف اسكواش الرجاله و واخدين المراكز 1 (محمد الشوربجى) و 2 و 3 و 4 و 7، ف 2020؛ و بردو الستات المصريين فى منهم اربعه من ضمن العشره الاولانيين علا مستوا العالم ف اسكواش الستات و واخدين المراكز 1 (نوران جوهر) و 2 و 4 و 6، ف 2020. ف 2021: فى سبع مصريين من ضمن العشره الاولانيين علا مستوا العالم ف اسكواش الرجاله و واخدين المراكز 1 (على فرج) و 2 و 4 و 6 و 7 و 8 و 10؛ و بردو ف 2021: الستات المصريين فى منهم سته من ضمن العشره الاولانيين علا مستوا العالم ف اسكواش الستات و واخدين المراكز 1 (نور الشربينى) و 2 و 4 و 8 و 9 و 10. ف 2017 المصريه رنيم الوليلى خدت بطولة العالم ف لاسكواش بتاع الستات و اللى كات بتلعب قصادها ف النهائى هيا المصريه نور الشربينى، و ده بيتكرر كتير اوى ان المصريين يلاعبو بعض ف النهائى، ف لاتنين نهائى الستات و نهائى الرجاله. نور الشربينى معروفه ب احسن لعيبة اسكواش علا مستوا العالم و خدت بطولة العالم خمس مرات ف 2015، 2016، 2019، 2020، و 2021، و لما خدتها ف 2015 كات اصغر وحده علا مستوا العالم تاخد البطوله. المصريين دلوقت هما ابطال العالم ف لاسكواش، نور الشربينى و طارق مؤمن و اخدين البطولات بتاع الستات و الرجاله ف 2020، و محمد الشوربجى و نوران جوهر و اخدين المراكز الاولانيه علا مستوا العالم ف 2020. و نور الشربينى و على فرج واخدين البطولات بتاع الستات و الرجاله ف 2021، و نور الشربينى و على فرج بردو واخدين المراكز الاولانيه علا مستوا العالم ف 2021. المصريين واخدين بطولات اسكواش الرجاله خمس مرات ورا بعض من 2016 لحد 2021، و واخدين بطولات اسكواش الستات ست مرات ورا بعض من 2015 لحد 2021؛ يعنى هما ابطال العالم ف لاسكواش اديلهم ست سنين ورا بعض.
الهويه المصريه
المصريين شمال-افريقيين بحر-متوسطين، يعنى افرو-متوسطين. ده معناه واضح:
الهويه المصريه ملهاش دعوه ب الافارقه بتوع تحت-الصحاره، عشان المصريين مش سود و مفصولين طول تاريخهم عن السود بتوع تحت-الصحاره، و حتا كوش القديمه كات مملكه لوحديها ملهاش دعوه ب مصر، بس ثقافتهم كات واخده حاجات سلف من ثقافة المصريين عشان المصريين احتلوهم فتره كبيره، حوالى 500 سنه متواصل و 300 سنه متقطع، و اثرو فيهم، و هما كمان احتلو مصر فتره قصيره اوى، يادوب حوالى 80 سنه، و حتا ف فتره احتلالهم ل مصر هما اللى اتأثرو ب مصر مش العكس. دلوقت النوبه اتوحدت مع مصر و بقت حته منها. دكتور زاهى حواس من ضمن اللى اتكلمو ف الحته دى. المصريين بردو مش "بيض"، المصريين كوكاسيين (Caucasoids)، و بالتحديد كوكاسيين بحر-متوسطين (Mediterranean Caucasoids)، و دى مبتتحددش ب لون الجلد. المصريين فى منهم لاسمرانى (و ده لون ليه معنا معين عند المصريين) و القمحاوى و لابيضانى، و التلات الوانات دول فى منهم درجات كمان، و التلات الوانات بيبقو موجودين ف نفس البيت المصرى عادى، بس كلهم بيبقو شكلهم مصرى مميز، و المصريين بيعرفو يميزو شكلهم بكل سهوله و عارفين كويس اوى الفرق بين المصرى و المش-مصرى. الالوانات دى مش معناها ان المصريين متخلطين، دى الواناتهم المصريه من الاف السنين، مفيش حاجه اسمها العالم ابيض و اسود و الباقى متخلط، دى هرتله اوروبى الزمن عفا عليها و مش علميه. المصريين لون الجلد مبيفرقش معاهم ف حاجه، اجمل جُمال مصر لون جلدهم مش واحد، بس كلهم شكلهم مصرى جميل مميز. و لون الجلد مبيخشش ف اى حاجه تانى، و مبيخشش ف السياسه. عمومى المصريين ملهمش دعوه ب المشاكل اللى بين البيض و السود ف الغرب، بس فى بيض بيتوبو عن اللى عملوه ف السود ب انهم يقومو مسلمينهم تاريخ و حضارة المصريين، و الحركه بتاع السود اللى ليها دعم ف الغرب دلوقت اسمها "الافروسنتريه (Afrocentrism)"، و دى حركه سببها ان البيض كانو بيحاولو بردو ينسبو تاريخ مصر ليهم ف فتره م الفترات، جه السود عاملين زيهم ك رد فعل؛ بس البيض كانو بيعملو ده بخباثه و بشكل مش-مباشر، و كانو بيعملوه بشكل يخليه يبان اكنو اكاديمى، و لسه بردو فى بيض لحد النهارده بيحاولو ينسبو تاريخ مصر لنفسهم؛ السود بيعملو ده بغشامه، بس فى بيض بيدعموهم عشان بيتوبو علا افا المصريين.
الهويه المصريه ملهاش دعوه ب الديانات لابراهيميه، عشان المصريين ف الاساس مش مسيحيين و مش مسلمين و مش يهود، و المصريين مش شوية يونانيين و رومانيين و مش شوية عرب و مماليك و اتراك. المصريين مصريين، ف الحاضر و الماضى طول عمرهم مصريين، موجودين ف مصر م العصر البليستوسينى (Pleistocene) و مفيش هجرات اثرت فيهم و الاقليات الحاكمه اللى احتلت مصر معمرهاش اثرت فيهم و هم اصحاب الحضاره المصريه الفرعونيه العظيمه. زى ما متقال فوق، ف فترة لاحتلال الرومانى، المسيحيه خشت مصر. ف فترة لاحتلال الرومانى الرومانيين نهبو مصر، و المصريين كانو بيدفعو ضرايب الراس، و بعد المسيحيه ما خشت مصر ف عصرهم المصريين المش-مسيحيين كانو بيدفعو ضرايب الراس بردو. و ابتدت الحرب ع اللى المسيحيين كانو بيسموها "الوثنيه"، و المعابد المصريه القديمه اتقفلت و منها اللى اتحرق. غالبية المصريين خشو المسيحيه. ف فترة لاحتلال العربى، الاسلام ابتدا يخش مصر، بس المصريين مخشوش الاسلام بشكل كبير ف فترة لاحتلال العربى. ف الفتره دى مصر كات نهيبه ("بقره حلوب" ف تعبير عمرو بن العاص)، المصريين كانو بيدفعو جزيه و ضرايب و مكوس، و لما المصريين كانو بيخشو الاسلام عشان ينفدو بجلدهم م الكلام ده، قامو فرضو الجزيه ع المصريين المسلمين بردو. لاحتلال العربى ده ابتدا سنة 641 م. و انتهى ب تأسيس الدوله الطولونيه سنة 868 م. بعد كده حصل ازدهار ف مصر. غالبية المصريين ابتدو يخشو الاسلام، بس ده حصل علا كزه قرن مش مره واحده، و المصريين المسلمين كانو بيتقال عليهم قبط ف العصور الوسيطه كلها و خصوصى ف العصر المملوكى و لحد بدايات العصر العثمانى. (شوف سكشن "الاسامى بتاع المصريين" و سكشن "الميتولوچيه و الديانه" فوق.)
المصريين طول عمرهم معروفين ب قوميتهم المحليه اللى هيا القوميه المصريه. اللى بتتسما العروبه دى كات فكره غريبه ع المصريين، و اتفرضت عليهم بسبب الظروف السياسيه بتاع البلد ف النص التانى بتاع القرن العشرين. ف القرن التسعتاشر و لحد نص القرن العشرين المصريين رفعو شعارات القوميه المصريه و الحركه الفرعونيه ف وش لاحتلال و شعار الثورات ضد لاحتلال كان مصر للمصريين، و رفعو الشعار ده ف ثورة عرابى و ثورة 1919 اللى بيسموهم ثورات الفلاحين. من ضمن اللى اتشغلو ب الهويه المصريه ف بداية و نص القرن العشرين احمد لطفى السيد و طه حسين و سلامه موسى، و معاهم الفنانين اللى عبرو عن ده ف فنهم، زى شادى عبدالسلام و محمود مختار. بعد كده عشان اسباب منها الظروف السياسيه اللى مصر اتحطت فيها و الحروب اللى خشت فيها عشان ترجع ارضها، و منها المؤامرات علا مصر م لاحتلالات المطروده عشان يبوظو هويتها المصريه، حصل تضارب ف الايديولوجيات بين القوميه المصريه من نحيه و م النحيه التانيه فكرة العروبه اللى كات غريبه ع المصريين، عشان المصريين معروفين ب قوميتهم المحليه اللى هيا القوميه المصريه. المصريين اتفرض عليهم من بدرى يخشو ف عركه ثقافيه مستمره عشان يرجعو و يحمو هويتهم الحقيقيه اللى هيا الهويه المصريه، و العركه الثقافيه دى لسه مستمره لحد النهارده. العركه دى عمومى مستمره من قبل فكرة العروبه، عشان المصريين كانو بيعافرو لجل يتخلصو م لاحتلالات و ده حطهم وش ف وش مع اهم سؤال: "احنا مين؟" الاجابه ع السؤال ده كات واضحه و مفيش اتنين اختلفو عليها: "مصريين"، و ده كان اساس الحركه الفرعونيه و القوميه المصريه و اساس الثوره ضد لاحتلال. لاحتلال البريطانى عشان يداحل مع القوميه المصريه اللى شوكتها علت، ابتدا يدعم افكار ضدها زى فكرة العروبه عشان يدفن فيها مصر و يكسر شوكة المصريين و هويتهم، و بكده حتا ان مصر اتخلصت م لاحتلال هتفضل بلد هويتها مهزوزه ان اتبنت هويه مش هويتها، عشان ده بيفصل مصر عن تاريخها؛ بريطانيا دعمو تأسيس جامعة الدول العربيه و كان راسهم و الف سيف انها تتأسس ف القاهره و استعملو الشوام عشان يقنعو المصريين ب العروبه، بس فشلو ف البدايه، لحد عبدالناصر ما اتبنّا الفكره، و ندم عليها بعد كده بعد الفاس ما وقعت ف الراس.
عركة الهويه ف مصر بردو سببها ان "المتعلمين المصريين" (شوف معنا التسميه دى عند بيومى قنديل) ي بيتبنّو افكار بتعادى مصر و المصريين و يسيّدوها، ي اللى منهم بيبقا عايز مصر تبقا مصريه بيبقا رجل ورا و رجل قدام، من نحيه عايز مصر و من نحيه تانى عايز بردو الافكار و الايديولوچيات اللى بتعادى مصر و المصريين و رموزهم و ثقافتهم و تاريخهم، سيان الافكار و الايديولوچيات دى كات دينيه ولّا سياسيه، و اللى م النوع التانى دول بيفضلو يلفو و يدورو و بيخشو ف متاهات عشان يبررو و يتحججو بالنيابه عن الافكار و الايديولوچيات اللى بتعادى مصر و المصريين و رموزهم و ثقافتهم و تاريخهم دى. ف كتاب "حاضر الثقافة فى مصر"، بيومى قنديل وصف "المتعلمين المصريين" ب انهم الدونيه مسيطره عليهم ف كل حاجه تخص مصر، و ان دونيتهم دى هيا السبب ف الحاله اللى مصر وصلتلها، و بيومى قنديل ركز ف الكتاب ده علا دونيتهم ف حتة اللغه خصوصى. ده مش بردو ان "المتعلمين المصريين" بيمشو ورا الاوروبيين و الغربيين ف انهم بيتبنّو التسميات اللى الاوروبيين و الغربيين دول بيحطوها علا مصر و المصريين و ثقافتهم و لغتهم عشان يدفنوهم و يدفنو هويتهم المصريه بالحيا. و ده، طبيعى، جى علا هوا المؤسسات الدينيه ف مصر، اللى هوية المصريين و ثقافتهم و تاريخهم ميفرقوش معاها بشلن.
عمومى، رغم اللى الدوله المصريه ف اواخر القرن العشرين و معاها "المتعلمين المصريين" و معاها المؤسسات الدينيه فرضوه ولّا حاولو يفرضوه ولّا بيحاولو يفرضوه، المصريين هويتهم المصريه ف كل حاجه بيعملوها، المصريين ليهم ورث من مصر القديمه يخصهم هما لوحدهم، و الورث ده حضارى و ثقافى و فلسفى و دينى و اخلاقى و قومى و وطنى و لغوى؛ تاريخ و حضارة مصر القديمه بيشكلو هوية و وعى المصريين لحد النهارده، لحد ان كانو هما نفسهم مش واخدين بالهم من كده، و دا بيظهر بشكل كبير ف اللغه اللى بيتكلموها، اللى هيا المصرى، و المماراسات الثقافيه بتاعتهم كلها، و اللى بيمأأ هيشوف اللى تحت مناخيرو.
مواضيع ليها علاقه
حضارة المصريين القدام
مصر
تاريخ مصر
تاريخ مصر الخرافى
موميا
نبته
دواير الحجر
الاهرامات المصريه
ابو سمبل
اللغه المصريه الحديثه
لهجات مصريه
ليستة الامثال المصريه
ليستة الاكلات المصريه
المزيكه المصريه
بص كمان على
ديموجرافيه السكان فى مصر
عدد سكان مصر
الهويه المصريه
لينكات برانيه
المصادر
مجموعه عرقيه
مقالات مختاره
|
###Human:
مكتبة اسكندريه
###Assistant:مكتبة اسكندريه او مكتبة اسكندريه القديمه فى اسكندرية ، مصر ، كانت من اكبر مكتبات العالم واحتوت على اكتر من نص مليون كتاب ومخطوطة ، بطليموس الاول حط فيها الكتب الاصلية بلغات مختلفة زى : اليونانية ، الفينيقية ، الهندية وزودها بكتب فى كل انواع العلوم والفنون و الآدب و المعارف ، وكانت مركز للعلم فى منطقة البحر المتوسط كلها كانت اكبر مكتبة فى العالم القديم ، وكانت اول مكتبة حكوميه عامه عرفها العالم القديم.
يعتقد عموما انها اتأسست فى بداية القرن التالت قبل الميلاد و اتفتحت فى عهد بطليموس الاول، او ابنه بطليموس التانى ملوك مصر.
من المعروف أن المكتبة او اجزاء منها اتدمرت فى عدة مناسبات ، ولكن لحد دلوقتى تفاصيل هذه أحداث التدمير مصدر خلاف مش مبنى علا أدلة قاطعة.
ولكن دلوقتى بـَنت الحكومة المصرية مع منظمة
يونيسكو UNESCO مكتبة اسكندريه الجديده و اللى ساهم فيها دول ومنظمات كتير جدا عشان تعيد امجاد مكتبة اسكندرية القديمة من تانى.
المكتبة الجديدة اتفتحت فى 2002 بالقرب من موقع المكتبة القديمة و فيها حوالى 300 الف كتاب ومرجع، ده غير انها المكان الوحيد فى العالم اللى عنده النسخة الوحيدة من ارشيف الانترنت.
فى نوفمبر 2009 اهدت فرنسا لمكتبة اسكندريه 500 الف كتاب فى اكبر صفقه ثقافيه فى التاريخ.
مكان بحوث
نظم المكتبة فى البداية ديميتريوس فاليروس و هو من طلبة أرسطو تحت حكم بطليموس سوتير. اتبنت المكتبة فى الحى الملكى فى اسلوب صالة حفلات أرسطو ،لخدمة الموسيون اللى كان جنبها ( موسيون Μουσείον باليونانى معناها "معبد" او "بيت اللى بيفكر" ، و جه منها كلمة ميوزيام "المتحف" بالانجليزى)، والمكتبة كانت عبارة عن مدرسه للفلسفه Peripatos و مكان للمشي ، وحدائق ، وغرفة مشتركة للطعام ، و غرفة مطالعة ، وقاعات محاضرات و اوض اجتماعات. لكن التصميم الدقيق مش معروف.
نموذج مكتبة اسكندرية القديمة لسه لحد النهارده له تاثير فى تصميم اى حرم جامعى. ومن المعروف ان المكتبة نفسها كان لها ادارة الشراء (جايز جنب المداخن ، او مبنى أقرب للميناء) و ادارة لفهرسة المخطوطات.
تدمير المكتبة
و لكن للاسف ضاعت المكتبه باللى فيها ، و فيه 4 اسباب المؤرخين بيقولوها على انها ممكن تكون هى السبب فى ان المكتبة اتدمرت :
حريقه اتسبب فيها يوليوس قيصر سنة 48 (ق.م) وقت الحرب السكندريه فى الحريقه دى اتحرقت حوالى نص مليون لفافة بردى. المؤرخ بلوتارك ذكر ان المكتبه اتدمرت فى الوقعه دى .
هجوم الامبراطور الروماني أوريليوس فى القرن التالت الميلادي.
تدمير بعد ما أصدر الامبراطور الروماني ثيودوسيوس الاول سنة 391 امر بحرق كل المعابد الوثنية . ثيودوسيوس كان شايف , و ناس تانيه فى الوقت دا زى بابا الأقباط البابا ثاؤفيلس , ان فى المكتبه كتب مكتوب فيها افكار و فلسفه اعتبروها وثنيه و اعتبرو انها مخالفه للدين المسيحى , اللى خلاه ثيودوسيوس الدين الرسمى و الوحيد فى الامبراطوريه الرومانيه. و اعتبر المكتبه زيها زى المعابد الوثنيه , عشان فيها افكار و معتقدات وثنيه فى وجهة نظره و نظر شخصيات دينيه فى الوقت دا , وامر بحرق كل الامكان اللى فيها حاجات وثنيه فى الامبراطوريه فقاد البابا ثاؤفيلس هجوم على معبد سيرابيس اللى كانت المكتبه جنبه و اتدمر المعبد و جزء من المكتبه
القائد العربي عمرو بن العاص بعد ما فتح اسكندريه سنة 642 م بعت رسالة للخليفة عمر بن الخطاب يسأله فيها يعمل ايه فى المكتبة ورد عليه بن الخطاب برسالة نصها (وأما ما ذكرت من امر الكتب فاذا كان ما جاء بها يوافق كتاب الله فلا حاجه لنا به فاحرقها , واذا كان يخالفه فلا ارب لنا فيه فاحرقها). تم اختراعها فى القرن التلاتاشر عن طريق مؤرخين عرب ( لاسباب سياسيه تهم مصالح صلاح الدين الايوبى وقتها ) و التقطها كتاب اوروبيين و روجو ليها فى اوروبا فى القرن السبعتاشر. المؤرخ جيبون رفض هو كمان قصة حرق المسلمين للمكتبه
المحتمل ان بعد حريقة يوليوس قيصر و انتهاء الدوله البطلميه ( صاحبة المكتبه ) و احتلال الرومان لمصر ( اللى نهبو كتير ) و دخول المسيحيه ( اللى اتسبب فى تدمير و ضياع الكتير من تراث مصر القديم ) ، اهمل الجزء اللى اتبقى من الكتب -اذا كان اتبقى حاجه- و ضاع شويه شويه مع كل غزوه و نهبه خارجيه. الفتره اللى مابين الحرب السكندريه بتاعة يوليوس قيصر و دخول العسكر الاسلامى مصر اكتر من 600 سنه، لكن ده بطبيعة الحال ما يمنعش ان كان فيه كتب خصوصاً انه اتذكر ان ماركو انتونيو حاول بعد حريقه الحرب السكندريه انه يعوض الخساره و جاب من مكتبة بيرجامون كتب و نسخ لكتير من الكتب اللى ضاعت ، او فيه مكتبه تانيه اتعملت. الحاصل ان المكتبه و كتبها ضاعت بطريقه او بتانيه فى عصور سادت فيها الحروب و الغزو و الدمار و الصراعات الدينيه و الفكريه و دخول مصر جيوش من مناطق متخلفه حضارياً. بغض النظر عن حرق كتب مكتبة اسكندريه تلت مرات ، مره على ايد يوليوس قيصر و مره على ايد الاقباط و مره على ايد العرب ، بيقول المؤرخ صمويل شارب ان الكارثه كانت اكبر فى حريقة يوليوس قيصر. فوقت يوليوس قيصر (49 ق.م ) مكتبة اسكندريه كانت مستخدمه و كان فيها طلبه و علما و كتاب بيكتبو و بينسخو ، وقت الفتح العربي لمصر ( القرن 7 ) المكتبه كانت ميته او شبه ميته بعد دخول الرومان و المسيحيه مصر اللى غيروا ملامح الثقافه المصريه اللى كانت سايده قبلهم .
المكتبة الجديدة
بـَنت مصر مع اليونسكو اللى هى من منظمات الامم المتحدة مكتبة اسكندرية الجديدة واللى ساهم فيها دول ومنظمات كتير جدا عشان تبنى امجاد مكتبة اسكندرية القديمة من تانى.
المكتبة الجديدة افتتحوها فى 2003 بالقرب من موقع المكتبة القديمة وفيها حوالى 300000 كتاب ومرجع، ده غير انها المكان الوحيد فى العالم اللى عنده النسخة الوحيدة من ارشيف الانترنت. .
مصادر
تاريخ مختصر الدول لأبي الفرج الملطي ص 180
لينكات خارجيه
مكتبة الاسكندرية تستقبل مليوناً و400 الف زائر فى 2010 ...
اسكندريه
مكتبة اسكندريه
اسكندريه
مصر
مكتبات مصر
مبانى اسكندريه
|
###Human:
منه شلبى
###Assistant:منة شلبي ممثلة مصرية اتولدت فى 22 يوليه 1982. هيه بنت الرقاصة المعتزلة زيزى مصطفى و هشام شلبي
لستة افلامها
بحب السيما 2001
شباب تيك أواي 2001
العاصفة 2001
الساحر 2001
أوعى وشك 2003
كلم ماما 2003
فيلم هندي 2003
أحلى الأوقات 2004
السيد ابو العربي وصل 2005
بنات وسط البلد 2005
احلام عمرنا 2005
انت عمري 2005 تامر حسني
الحياة منتهى اللذة 2006
ويجا 2006
عن العشق والهوى 2006
واحد من الناس 2006
هى فوضى (فيلم) 2007
فى محطة مصر 2007
كده رضا 2007
الأولى فى الغرام2007
آسف على الإزعاج2008
سمير ابو النيل
الاصليين
تراب الماس
مسلسلاتها
حديث الصباح والمساء 2001
لدواعي امنية 2002
أين قلبي 2002
البنات 2003
سكة الهلالي 2006
حارة اليهود 2015
واحة الغروب 2017
فيلموجرافيا
بيبو و بشير (2011)
اذاعة حب (2011)
ميكروفون (2010)
نقطة دم (2010)
الجماعة [مسلسل] (2010)
قلب بريء (2010)
حكاية بنت (2010)
نور عيني (2010)
لستة الباشا (2010)
مركز التجارة العالمي (2010)
من قتل تامر وزه [مسلسل إذاعي] (2009)
حرب الجواسيس [مسلسل] (2009)
بدل فاقد (2009)
هيه والظرفاء [مسلسل] (2009) (بيتحضر)
آسف على الإزعاج (2008)
هيه فوضى (2007)
كده رضا (2007)
الاولة فى الغرام (2007)
فى محطة مصر (2007)
عن العشق والهوى (2006)
لعبة الحب (2006)
واحد من الناس (2006)
سكة الهلالى [مسلسل] (2006)
السيد ابو العربى وصل (2005)
إنت عمري (2005)
أحلام عمرنا (2005)
بنات وسط البلد (2005)
ويجا (2005)
الحياة منتهى اللذة (2004)
أحلى الأوقات (2004)
شباب تيك اواي (2004)
بحب السيما (2004)
اوعى وشك (2003)
كلم ماما (2003)
البنات [مسلسل] (2003)
فيلم هندى (2003)
الساحر (2002)
لدواعى امنية [مسلسل] (2002)
دواعي امنية [مسلسل] (2002)
اين قلبي [مسلسل] (2002)
حديث الصباح والمساء [مسلسل] (2001)
العاصفة (2001)
سلمى يا سلامة [مسلسل] (2000)
الكافير (1999)
مواليد 1982
ممثلات مصريات
ممثلات اغراء
جيزاويه
|
###Human:
منى زكى
###Assistant:منى زكى (18 نوفمبر 1976 ) هيا ممثله مصريه.
حياتها
منى زكى اتولدت يوم 18 نوفمبر سنة 1976. اسمها الحقيقي منى على محمد زكى، والدتها اسمها "تهانى". منى زكى اتجوزت الممثل المصرى احمد حلمى، و عندهم بنت اسمها لى لى سنة 2003 وولدين. سليم اتولد سنة 2014 ويونس اتولد سنة 2016. هيا صغيرة سافرت دول كثيره بحكم شغل والدها زى :الكويت وانجلترا والامارات وامريكا.
تعليمها
منى زكى اخدت الثانويه العامه من انجلترا. درست اعلام ف جامعة القاهرة.
الافلام
القتل اللذيذ 1997
صعيدى ف الجامعة الامريكية 1998
اضحك الصورة تطلع حلوة 1998
الحب الاول 2000
ليه خلتنى أحبك 2000
عمر 2000 2000
ايام السادات 2001
افريكانو 2001
مافيا 2002
من نظرة عين 2003
سهر الليالى 2003
خالتى فرنسا 2004
ابو على 2005
احلام عمرنا 2005
دم الغزال 2006
عن العشق والهوى 2006
حليم 2006
تيمور وشفيقه 2007
احكي يا شهرزاد 2009
ولاد العم 2009
المسلسلات
آسيا 2013
افراح القبة 2016
لينكات برانيه
مصادر
مواليد 1976
ممثلات مصريات
مصريين مع ثورة 25 يناير
متعلمين فى جامعة القاهره
|
###Human:
منى هلا
###Assistant:منى هلا هيه ممثله من مصر
حياتها
منى هلا من مواليد 15 يناير سنة 1985. ظهرت فى بدايتها مذيعه فى برنامج للاطفال اسمه يللا بينا وعملت دور بعدها فى فيلم الباشا تلميذ. اخر اعمالها هيه مسلسل قلب ميت وفيلم ليلة البيبى دول.
اعمال
أطلانتس فيلم (2001).
الامبراطور مسلسل (2002).
الباشا تلميذ فيلم (2004).
سيب و انااسيب فيلم (2004).
زكي شان فيلم (2005).
عن قرب فيلم قصير (2005).
بيت من لحم فيلم قصير (2005).
العندليب مسلسل (2006).
القاهره ترحب بكم مسلسل (2006).
الوان السما السبعه فيلم (2007).
الملك فاروق (مسلسل) (2007).
هاي سكول مسلسل (2008).
لمبه شو سيت كوم (2008).
الجانب الاخر من الشاطىء مسلسل (2008).
سكة اللى يروح مسلسل (2008).
ليلة البيبى دول فيلم (2008).
ايام الرعب والحب مسلسل (2008).
عدى النهار مسلسل (2008).
قلب ميت مسلسل (2008).
حرمت يا بابا سيت كوم (2009).
بالالوان الطبيعية فيلم (2009).
الحادثه اللى جرت مسرحية (2010).
سنين الحب والملح مسلسل (2010).
رحيل مع الشمس مسلسل (2010).
ربع مشكل ميني سيت كوم (2010).
حقيقة الأوهام مسلسل إذاعي (2010).
حرمت يا بابا 2 سيت كوم (2010).
ملكة فى المنفى مسلسل (2010).
اكتوبر الاخر مسلسل (2010).
قصة حب [ب] مسلسل (2010).
أزمة سكر مسلسل (2010).
منى توف سيت كوم (2011).
صوت و صوره فيلم (2011).
لمح البصر فيلم (2011).
الميدان فيلم (2011).
اذاعة حب فيلم (2011).
الجامعة مسلسل (2011).
لينكات برانيه
مصادر
مواليد 1985
ممثلات مصريات
ممثلات اغراء
كوميديانيين مصريين
مصريين نمساويين
مصريين مع ثورة 25 يناير
|
###Human:
موتسارت
###Assistant:ڤولفجانج أماديوس موتسارت (Wolfgang Amadeus Mozart ,نطق ألمانى: ) هو اسمهُ الكامل, و ساعات بيسمّوه "موزار". هو كان من النمسا(أَوستيرايخ). اتولد فى سنة 1756, 27 يناير - و مات سنة 1791, 5 ديسمبر. موتسارت كان مؤلف مزيكه و عازف بيانو. ناس كتير بيعتقدو انهُ واحد من أحسن مؤلفين المزيكه بالنسبه لأى وقت. هو اتولد فى مدينة سالزبورج. خلال حياتهُ القصيره, ألـّف 600 مقطوعه مزيكه, و عدد كبير من الاوپرات زي دون جوفانى و الفلوت السحريه(Die Zauberflöte). اعمالهُ ابتدت مع مينويت (minuet) (رقصة مشهورة فى القرن ال18 و ال19 فى فرنسا). موتسارت اتولد فى عيله مزيكتيه ابوه هو الموسيقار ليوپولد موتسارت (1719 - 1787), و كان باين ان عندهُ قدرات اعجازيه فى سن صغير جداً. لما كان عندهُ خمس سنين, قدر يقرا و يكتب مزيكه و كان عندهُ مهارات كبيره على سنهُ, زى العزف على الكيبورد و الكمنجه. اخر عمل ليه كان "Requiem", و اللى مات قبل ما يخلّصها. موتسارت كان معجزه فى عزف البيانو.اتجوز كونستانزي قيبر ورزق منها ستة اطفال مات 4 وعاش ولدان موتسارت مات و هو عندهُ 36سنه.
شوف كمان
ليستة مؤلفين الموسيقى الكلاسيكية الغربية
مواليد 1756
وفيات 1791
موسيقيين نمساويين
ماسونيين
موسيقيين
العصر الكلاسيكى
مؤلف موسيقى من العصر الكلاسيكى
|
###Human:
موحدين (دروز)
###Assistant:الموحدين الدروز بيعتبروا الديانات التوحيدية سلسلة مكملة بعضها, بدأت برسالة هرمس مثلث العضمة بعدين بأخناتون بعدين رسالة موسى وعيسى ومحمد, و بيزودوا من الاجتهاد للديانات الابراهيميه التلات فلاسفة فيثاغورس و افلاطون و افلوتونيوس, و بيختلفوا عن الطوايف الاسلامية التانيه بانهم مش بيعتبروا النبي محمد اخر المرسلين و القرآن مش اخر رسالة سماوية لان العالم بيت مش ورعاية الله لخلقه مستمرة.
الوصايا السبعة
صدق اللسان
محبة الأخوان
محدش يعبد حاجات غريبة
ان الواحد يبعد عن الطغيان والابالسة
التوحيد
الرضا بفعل ربنا
التسليم لأمره
شعار الدروز
شعار الدروز نجمة خماسية فيها خمس الوان بترمز للمبادئ الكونية الدرزية الخمسة:
الاخضر: العقل
الاحمر: النفس
الاصفر: الكلمة
الازرق: السابق (التعلم من اللى فات)
الابيض: اللاحق (الحكمة لمواجهة المستقبل)
الكتب المقدسة
الدروز بيعترفوا بالقران، وبياخدوا من القران حلال الحلال والمعاني التوحيدية الحقيقية وبيسموه المستور المبين. ورسايل الحكمة هيا تأويل للقران وشرح للعقيدة التوحيدية وشروط تعامل الموحدين مع بعض ومع الطوايف التانيه.
الموحدون الدروز بيعتبروا الديانات التوحيدية سلسلة مكملة بعضها, بدأت برسالة هرمس مثلث العضمة بعدين بأخناتون بعدين رسالة موسى وعيسى ومحمد, و بيزودوا من الاجتهاد للديانات الابراهيميه التلات فلاسفة فيثاغورس و افلاطون و أفلوطين, و بيختلفوا عن الطوايف الاسلامية التانيه بانهم مش بيعتبروا النبي محمد اخر المرسلين و القرآن مش اخر رسالة سماوية لان العالم بيت مش ورعاية الله لخلقه مستمرة.
واحدة من الركايز المهمه فى عقيدة الدروز هو تقمص الأرواح وانتقال الروح بعد مفارقتها الجسد لمولود جديد, والروح البشرية بتتنقل بس لجسد انسان.
دروز ولا موحدين
الدروز (الموحدين) بيعتبروا ان اسم الموحدين هو الاسم الصح لان عقيدتهم بتعتمد على توحيد الخالق بشكل اساسي، ومبيحبوش اسم الدروز دة لانهم بيقولوا انه اتنسب ليهم غصب عنهم.
الاسم دة اصله هو نشتكين الدرزى اللى بيعتبروه شخص كافر ومش كويس لانه كان بيدعو الناس للدرزيه بالعنف والسيف وعلاقته بالمعتقد كانت سطحية. موجود مبدأ اساسي فى عقيدة الدروز ان "مافيش اكراه فى الدين" و للحاكم بأمرالله خطبة مشهوره فى كده.
الدروز ليهم اسم تاني وهو "بنو معروف"
الجواز والطلاق
الموحدين بيتجوزا من بعضهم، والجواز لازم يكون مبني على المحبة والعدل. وعشان كدة بيمنعوا تعدد
الزوجات عشان بيقضي على العدل والانصاف.
ومن شروط الجواز ان اللى هيتجوزوا يعرفوا كل حاجة عن بعض، سواء من الناحية الصحية او العقلية او الروحية.
الراجل لازم يساوي ما بينه وبين مراته ويقسم كل حاجة بيمتلكها بالنص معاها، والست لازم تمشي على خطة جوزها ومبادئه فى الحياة.
الاتنين ليهم الحق انهم يطلبوا الطلاق. بس لو واحد فيهم طلب الطلاق من مش سبب التاني له الحق انه ياخد نص اللى عنده
وبعد الطلاق مينفعش يرجعوا لبعض تاني.
الدرزية والاسلام
التشابه
الدروز بيعتبرو نفسيهم مسلمين على الحاجات دي:
الدروز بيعترفوا بكل الأنبياء والرسل اللى اتقالت فى القرآن و بالشهادتين و القرآن.
تقاليدهم متشابهة للتقاليد الاسلامية، زي طقوس الجواز والعزا والاحتفال بعيد الاضحى
الدروز بيعتبروا رسايل الحكمة متختلفش عن اللى فى القران, وفيه دروز بيعتبروها تفسير للقران
الحاكم بأمر الله كان مسلم ومن سلالة اهل البيت.
بيعتبروا لحم الخنزير والخمرة حرام
والدرزية فى الاصل هى فرع من فروع الشيعة الفاطمية انشقت عن المذهب الاسماعيلى فى القرن العاشر.
الاختلاف
ممنوع فى الدرزية الجواز باكتر من واحدة.
ممنوع الواحد يرجع لطليقـته.
واخدين موقف محايد من الحديث النبوي ومش بيستعملوه فى التشريع الا لو كان له سند صريح فى القرآن.
بيختلف الدروز مع السنيين فى تصنيف الصحابة, فـ بيقدموا ”سلمان الفارسي“ و”المقداد“ و”ابو الذر الغفاري“ و”عمار بن ياسر“ علَى ”ابو بكر وعمر وعثمان“.
شوف مقالة الاسلام
دروز مشاهير
شكيب ارسلان: سياسي و كاتب لبناني
سميح القاسم: شاعر فلسطيني
فيصل القاسم: مذيع مشهور فى قناة الجزيرة
فريد الأطرش: موسيقار و مغني مصري من اصل سوري
اسمهان: مغنية مصرية من اصل سوري
فهد بلان: مغني سوري
رامي عياش: مغني لبناني
سلطان باشا الاطرش: قائد الثورة السورية الكبيرة اللى انطلقت سنة 1925 ضد الانتداب الفرنساوي
كمال جنبلاط: مفكر و فيلسوف و نايب و وزير لبناني - مؤسس الحزب التقدمي الاشتراكي - اغتيل سنة 1977 على ايدين المخابرات السورية
وليد جنبلاط: عضو برلمان لبناني
سمير قنطار: عميد الأسرى اللبنانيين فى اسرائيل - اتفرج عنه سنة 2008
طليع حمدان , شاعر شعبي (زجل) لبناني.
عادل ارسلان: شاعر - من قادة الثورة السورية الكبرى - خد مناصب عالية فى سوريا بعد الاستقلال زى الوزارة بعدين مندوب سوريا فى الأمم المتحدة بعدين خد منصب رئيس الدبوان الملكي فى الاردن فى الخمسينات.
رشيد طليع: شخصية سياسية مرموقة خد مناصب كتيرة فى بدايات القرن العشرين قائمقام حماة وطرابلس بعدين رئيس وزراء شرق الأردن واستقال منها عشان يدخل قيادة الثورة السورية الكبرى.
مجيد ارسلان: سياسي وزعيم تقليدي لبناني ناضل ضد الاحتلال واعتقل واتنفى وبعد الاستقلال خد مناصب وزارية فى الحكومات اللبنانية اللى ورا بعض.
الشيخ احمد طاهر ابوصالح شيخ عقل الدروز فى الجولان, مات فجأة بعد احتلال اسرائيل للجولان بفترة قصيرة, و بيعتقد انه مات متسمم بسبب معارضته لطلبات التطبيع مع سلطة الاحتلال.
شوف كمان
تاريخ الدروز
توزيع الدروز الجغرافي
المصادر
شروحات الامير السيد.
الدروز فى التاريخ، للدكتورة نجلاء مصطفى ابو عز الدين.
مسلك التوحيد، للدكتور سامي نسيب مكارم.
موسوعة الفرق والجماعات والمذاهب والأحزاب ص344، عقيدة الدروز عرض ونقد.
كتاب النقط والدوائر للشيخ زين الدين ال تقي الدين
كتاب المنفرد بذاته لحمزة بن علي بن احمد
كتاب ترياق الذنوب ودواء العيوب
كتاب الغرة للشيخ سعيد البقعسماني
مذاكرات مجالس الحكمة فى السويداء وجبل لبنان
الموروث الشفهي من رسائل الحكمة.
طوائف اسلامية
موحدين دروز
موحدين دروز
مقالات مختاره
مجموعه عرقيه
|
###Human:
موسوعه
###Assistant:الموسوعه (بالانجليزي: Encyclopedia) هى كتاب او مجموعة كتب بتحتوى على معلومات وافيه عن كل فروع المعرفه او فرع معين من المعرفه. بتتقسم الموسوعة لمواد ، ماده واحده لكل موضوع. المواد بتتقسم على المواضيع فى الموسوعه عادة حسب اسم المادة ابجديا وممكن الموسوعه تكون وارده فى مجلد واحد او مجلدات، وده بيعتمد على كمية المواد المدرجه. الموسوعه ممكن تكون عامه او متخصصه فى موضوع معين.
من اشهر الموسوعات العالميه العامه الموسوعه البريطانيه (Encyclopædia Britannica) و موسوعة لاروس. ومن امثلة الموسوعات المتخصصه فى مجال معين الموسوعه القبطيه. الغرض من عمل الموسوعه هو نشر المعرفه بين الناس فى كل نواحى العالم و الحصول على معلومات سريعه عن موضوع معين.
أنواع الموسوعات
موسوعات مطبوعة
الموسوعات المطبوعة كانت لحد اختراع الانترنت هي النوع الوحيد من الموسوعات، ومن أشهر الأمثلة عليها هي موسوعة بروكهاوس (Brockhaus Enzyklopädie) ، موسوعة بريتانيكا (Encyclopædia Britannica)، وإنسيكلوبيدي (Encyclopédie). وبالرغم من فعاليتها كانت ليها جوانب سلبية زي غلائها، تقلها وحجمها، وصعوبة تحديثها.
موسوعات إلكترونية
ظهرت الموسوعات الإلكترونية لأول مرة في أواخر القرن ال20 علي اسطوانات CD واللي أشهرها موسوعة إنكارتا من مايكروسوفت ، وفي بداية القرن 21 بدأت تظهر موسوعات أكبر وأكتر تعقيد زي الجزء الإلكتروني من موسوعة بريتانيكا (هنا)، وموسوعة ويكيبيديا (Wikipedia) الحرة. وفرت الموسوعات الإلكترونية مصدر سريع ومجاني للمعرفة وهي في الوقت الحالي أكتر أنواع الموسوعات استخدامًا. واجهت ويكيبيديا نقض كبير في قابلية الاعتماد علي معلوماتها بسبب خاصية التعديل الحر اللي بتسمح لأي حد بتعديل محتواها بشكل مجهول، مع كده أظهر بحث قارن بين الدقة العلمية لمقالات موسوعة بريتانيكا وويكيبيديا إن الدقة بتاعتهم متقاربة بشكل كبير، واللي واجهته موسوعة بريتانيكا اللي نظام تحريرها ومراجعتها بيعتمد علي خبراء فقط علي عكس ويكيبيديا اللي بتشتغل علي أساس نظام تطوعي بالرفض والتشكيك التام.
شوف كمان
انسيكلوبيديا بريتانيكا
ويكيبيديا
كتاب
الانترنت
مصادر
ارشادات ويكيبيديا مصرى
ثقافه
كتب
|
###Human:
موميا
###Assistant:الموميا هى جثه اتحفظ لحمها و جلدها يأما بالصدفة او بالقصد عن طريق تعرضها لمواد كيمياوية ، البرد الجامد،رطوبة واطية جدا او اتمنع عنها الهوا .
مومياوات الناس و الحيوانات كمان موجودة فى مناطق كتيرة فى العالم نتيجة عوامل حفظ طبيعية او لاسباب ثقافية دينية للحفاظ على الميتين.
المومياوات اللى حنطها المصريين القدام هى اشهر المومياوت فى العالم.
الدين المصري القديم هو اللى خلا المصريين يبتدعو عملية التحنيط علشان يحافظو على الاجسام بعد الموت لأنهم آمنو بالحياة التانية و بالروح اللى ح ترجع للجسم وقت الحساب.
مومياوات
|
###Human:
موناكو
###Assistant:موناكو امارة موناكو هي دوله مستقلهموجوده فى شمال البحر المتوسط بتحدها فرنسا من تلات جهات و هى قريبه من ايطاليا.
جغرافيا
مساحة موناكو حوالى 1.98 كيلو متر مربع و بتعتبر تانى اصغر دولة فى العالم بعد الفاتيكان
سكان
عدد سكان موناكو 38,350 و بتعتبر من ازحم دول العالم.
لغه
لغة موناكو الرسمية هيا الفرنسيه.
سياسه
موناكو مش عضو في الاتحاد الاوروبى, عملتها هيا اليورو و عاصمة موناكو هى مونت كارلو Monte Carlo.
مصادر
موناكو
امارات
دول مسيحيه
|
###Human:
مونتينيجرو
###Assistant:مونتينيجرو (ومعناها الجبل الاسود) هى دولة أوروبية موجودة فى جنوب شرق اوروبا. تطل على البحر الادرياتيكي و تحدها كرواتيا من الغرب, البوسنه و الهرسك فى شمالها الغربي, صربيا فى شمالها الشرقي, كوسوفو فى الشرق و البانيا فى جنوبها الشرقي. بودجوريكا هى العاصمة بتاعتها و اكبر مدينة فيها, بس سيتينجي هى العاصمة الملكية السابقة.
بدا تاريخ مونتينيجرو من القرن التاسع الميلادي مع ظهور اقطاعية الدقلجة و اللى كانت ولاية بيزنطيه. الدقلجة كان بيحكمها فوجزلاف و اسرته. فى 1024 و مع نهاية حكم الملك فوجزلاف -اللى استمر 25 سنة- كسب الملك بمعركة حاسمة جمب مدينة بار ضد البيزنطيين, و بقت مستقلة. قوة و رخاء الدقلجة وصلت للذروة فى حكم ابن فوجزلاف الملك ميهيلو [1081-1046] و بعدها ابنه الملك بودين [1081-1101].
مونتينيجرو مصنفة كدولة متقدمة فى "مؤشر التنمية البشريه". ليها عضوية فى الأمم المتحده, منظمة الامن و التعاون فى اوروبا, مجلس اوروبا و عضو منشىء فى اتحاد علشان المتوسط. مونتينيجرو برضو مرشحة لعضوية الاتحاد الاوروبي بعد تقديمها الطلب فى 2008 على امل انها تاخد العضوية فى 2010 و هيا مرشح رسمي لحلف الناتو.
فى سنة 1918 انضمت مونتينيجرو مع صربيا و دول تانية و عملو اتحاد اسمه يوجوسلافيا وفي 3 يونيه 2006 اعلنت مونتينيجرو استقلالها وبعديها على طول فى 28 يونيه 2006 اعترفت بيها الأمم المتحده و بقت العضو رقم 192 فى المنظمة الدولية دي.اللغة الرسمية ليها هى المونتينيجري و هى لغة قريبة جدا من الصربي و كانت لحد 2004 بتعتبر لهجة من لهجات اللغة الصربية. اليورو هو العملة الرسمية مع ان الدولة ما هياش عضو فى الاتحاد الاوروبي.
مونتينيجرو دولة صغيرة و مساحتها 13,812 كم يادوب وعدد سكانها 678,177 انسان.
مونتينيجرو
دول مسيحيه
|
###Human:
ميلانو
###Assistant:[[ملف:Milano, Galleria Vittorio Emanuele II (bombardata) 02.jpg|تصغير|ميلانو اتضربت بالطياره الامريكانيه سنه 1943, ايام الحرب العالميه التانيه
ميلانو (طليانى:Milano) واحدة من اكبر مدن ايطاليا.
جغرافيا
ميلانو فى سهول لومبارديا.
اقتصاد
ميلانو واحدة من عواصم العالم للتصميم والأزياء. معرض ڤيتوريو ايمانويل فى ميلانو اقدم مركز تجارى فى العالم. المدينة استضافت المعرض العالمى فى 1906 و اتستضافت المعرض العالمى سنة 2015.
لينكات برانيه
مصادر
ميلانو
|
###Human:
ناجى اسعد
###Assistant:الدكتور ناجى اسعد يوسف ( من مواليد 12 سبتمبر ،سنة 1945 ) هو رياضى مصرى مثل مصر فى بطولات العاب القوى الدوليه فى سبعينات واوائل تمانينات القرن العشرين فى دفع الجله ورمى القرص. فى الوقت ده ناجى اسعد كان بطل مصر فى دفع الجله.
انجازاته
ناجى اسعد بيعتبر واحد من أنجح الابطال فى تاريخ العاب القوى المصرية. كسب ميداليات دهب كتير فى دفع الجله و ميداليات فضه فى رمى القرص. و كان قبلها لاعب كورة سله ف النادى الأهلى من 1966 ولحد 1969. و هو الرياضى المصرى الوحيد فى العاب القوى اللى كسب بميداليات دهب فى تلات بطولات كبرى وهى دورة الالعاب الافريقية ، دورة العاب البحر المتوسط ، البطولات الافريقيه فى العاب القوى
ناجى اسعد هو رقم 130 فى قايمة أحسن 150 فى العالم فى دفع الجلة 20.71 - متر.
حياته
ناجى اسعد من عيله قبطيه من شمال مصر و عاش فى القاهره واتخرج من كليه التربيه الرياضيه (بنين) فى جامعة حلوان، واشتغل معيد فى الكليه نفسها بعد التخرج ، و اخد درجة الدكتوراه فى التربيه البدنيه ، و دلوقتى بيشتغل استاذ فى الكليه نفسها . كان بيلعب فى فريق النادى الاهلى الرياضى. شكل ناجى اسعد مع زملاته هشام فؤاد جريس ، حسن احمد حماد و محمد نجيب حامد واحد من اقوى الفرق المصرية فى الرمى .وبعد ما بطل لعب اشتغل فى البحرين مدرب لفريق العاب القوى البحرينى ، و رجع مصر فى التسعينيات اشتغل مدير فنى لفريق المنتخب المصرى فى العاب القوى.
مدرسة الرمى
د. ناجى اسعد كمان بيعتبر احسن مدربين الرمى فى مصر المدير الفني للمنتخب الوطني للشباب و وصفه أشرف بكير رئيس اتحاد العاب القوى المصرى بأنه صاحب الفضل الاول فى الحصول علي البطولة الإفريقية للعبة تحت 20 .
د. ناجى اسعد حط قواعد مدرسة الرمي المصريه الحديثه, أثمر بعد عمل سنتين ميدالية فضية وميدالية برونزية فى بطولة العالم تحت18 سنة, ومن بين الانجازات كمان فى البطولة الافريقية لالعاب القوي 2007, تم اختيار ناجي اسعد مدربا لمنتخب الرمي فى افريقيا
دفع الجلة
مرتين بطل افريقيا فى دفع الجلة 1979 ، 1982
الميداليه الذهبية فى دفع الجلة فى دورة العاب البحر المتوسط سنة 1971 ، فى أزمير (تركيا)
الميداليه الذهبية مرتين فى دفع الجلة فى دورة الالعاب الافريقية سنة 1973 نيجيريا وعام 1978 والجزائر
الميداليه الذهبية مرتين فى دفع الجلة شرق ووسط افريقيا بطولات 1981 و 1982 .
الميداليه الذهبية فى دفع الجلة سنة 1980 بطولة جرس الحرية البطوله البديله اللى اترتب للامم اللى قاطعت الالعاب الاولمبيه سنة 1980
الميداليه الفضيه فى دفع الجلة فى دورة العاب البحر المتوسط سنة 1979 ، يوغوسلافيا
رمي القرص
الميداليه الفضيه فى رمي القرص دورة العاب البحر المتوسط سنة 1971 ، ازمير (تركيا)
الميداليه الفضيه فى رمي القرص فى دورة الالعاب الافريقية نيجيريا ، 1973.
مواضيع مرتبطة
دورة الالعاب الافريقية
دورة العاب البحر المتوسط
البطولات الافريقيه فى العاب القوى
لستة ابطال افريقيا لألعاب القوى
مصادر
مواليد 1945
رياضيين مصريين
اكاديميين مصريين
اقباط
|
###Human:
نانسى عجرم
###Assistant:نانسي عجرم مغنية لبنانية، اتولدت في 16 مايو 1983، ف حي اسمه الاشرفية، ف بيروت. اسمها الحقيقي نانسي نبيل عجرم، ومامتها اسمها ريموندا. هى الاخت الكبيرة فى العيلة، وعندها اخت واخ. اخت اسمها نادين، اصغر منها بسنة (مواليد 1984)، وليها اخ اصغر منها بيشتغل مغني هو كمان، اسمه نبيل عجرم (اتولد في 1985).
بدايتها
شاركت ف برنامج لبناني اسمه نجوم المستقبل، وهي عندها اتناشر سنة، وخدت المديلية الدهبية ف الغنا. بعدها درست مزيكا، وابتدت تغني ف سن خمستاشر سنة، ومكنتش كمّلت التمانتاشر اللى هو اقل سن عشان تنضم للنقابه بس النقابه اخدتها استثنا. اتشهرت من كليب "اخاصمك اه" سنة 2003، بس الاغنية دي كانت ف الالبوم التالت ليها. لها العديد من الاغاني.
ناسى عجرم ومصر
نانسى عجرم زى فنانين لبنانيين كتير ارتبطو بمصر، وفن مصر بتحب مصر جداً، وبتقول انها مرتبطه عاطفيا بمصر والشعب المصرى اللى بتكن له مشاعر خاصه. نانسى عجرم غنت لمصر والمصريين اغنية لو سألتك انت مصرى، وبعد ما انتصرت مصر فى الكورة قررت نانسى إنها تغنى اغنيه لمصر اسمها مصر العروسه المحروسه.
حياتها الشخصيه
نانسي عجرم اتجوزت سنة 2008 بدكتور الاسنان فادي الهاشم، وجابت منه بنت اسمها ميلا، وبالصدفه اتولدت ميلا فى نفس يوم عيد ميلاد نانسي 16 مارس شهر 3. غنت لميلا اغنية يارب تكبر ميلا وعندها طفلة كمان اسمها ايلا.
اعلانتها وجوايزها
نانسي اتعاقدت مع شركة كوكاكولا عشان تعمل اعلانات فى الدول العربية، وافضل الاعلانات اللى عملتها نانسي اعلان اللى فيه اغنية كأس العالم 2010 مع المغني العالمي كانون، اللى عمل الاغنيه ومعاه من كل بلد مغني، والنسخة العربية عملوها بالمصري عشان اللهجة اسهل ومنتشرة كتير فى الدول العربية، وغير كده ادارة كوكاكولا لها مدير اجنبي ومدير مصري فى الشرق الاوسط. نانسي اخدت ورلد ميوزك اوورد واحدة فى 2008 عن البوم بتفكر فى ايه.
البوماتها
محتاجالك : 1998
شيل عيونك عني : 2001
يا سلام : 2003
اه ونص : 2004
يا طبطب وادلع : 2006
شخبط شخابيط : 2007
بتفكر فى ايه : 2008
نانسي 7 : 2010
سوبر نانسي : 2012
نانسي 8 : 2014
نانسي 9 : 2017
اغانيها الفردية
"أنا مصري" و" كويت الشهامة" : 2005
"أهلي وزمالك" و"حبيب العمر" : 2006
"الدنيا حلوة" و"بوجه الغضب" : 2007
"افتح قلبك تفرح" و"يارب تكبر ميلا" 2009
"مصر المحروسة" و"سلمولي عليه" : 2010
"وحشاني يا مصر" و"بابا بورتو" : 2011
"بدك تبقى فيك" : 2012
"يا غالي" و"اعمل عاقلة" و" خدوا بالكوا دي مصر" : 2013
"شجع حلمك" مع الشاب خالد : 2014
"ع البركة" و"معقول الغرام" : 2015
ملاحظه
نانسي عجرم غنت اول تتر فى رمضان فى مسلسل النجم يحيى الفخراني (ابن الارندلي). فى اكتوبر 2009 اتعينت سفيرة للنوايا الحسنة فى الشرق الاوسط والوطن العربي، اللى بيضم 22 دولة، واللى عينها صندوق الأمم المتحدة للطفولة - يونيسيف. وقال راي فيرجيليو اللى مسئول عن المنظمة أنو اختارها عشان هتساعد فى دعم القضايا اللى بتهتم بها اليونيسيف فى المنطقة. فى حفلة نصر اربعين احتفالاً بعيد 6 اكتوبر، غنت فى اخر اوبريت فى الحفلة اكتوبر 2013.
مصادر
لينكات برانيه
صور نانسي في الكريسماس على pagearabia
نانسي عجرم بتهنئ و تبارك المصريين بالفوز
جورنال جزايري بتوصف نانسي بـ"العقرب" عشان شجعت مصر او الفراعنه
مسيحيين لبنانيين
مغنيات لبنانيات
مغنيات اغراء
|
###Human:
نجيب ساويرس
###Assistant:نجيب ساويرس (اتولد فى 15 يونيه 1954) واحد من اغني و اشهر رجال الاعمال المصريين، رمز لرجل الاعمال الناجح المخلص لشغله و لبلده، و يبقى ابن انسى ساويرس مؤسس مجموعة اوراسكوم. نجيب ساويرس رئيس شركة اوراسكوم تليكوم و شركة موبينيل. مجلة فوربس ذكرت سنة 2008 ان ثروته حوالي 12.7 بليون دولار و بتزيد و جه ترتيبه الستين من بين اغنى البيليونيرات فى العالم
فى سنة 2009 و مع الازمه الاقتصاديه العالميه خسر نجيب ساويرس 9 بيليون دولار من فلوسه و اتراجع ترتيبه لرقم 205 على مستوى العالم بثروه قيمتها 3 بيليون دولار بس.
نجيب كمان صاحب قناة او تى فى التليفزيونية و مشارك فى جرنال المصري اليوم نجيب ساويرس معروف بتوجهاته الليبرالية و وطنيته و دعمه للهوية المصريه و الثقافه المصريه ، و فى بعض الترجمات اللى بتظهر على قناة او تى فى مكتوبة باللغه المصريه الحديثه (المحليه). ساويرس تقدمى و مشهور بعدائه للاخوان المسلمين و صرح كام مرة انه متضايق من تغلغل التأسلم المتطرف فى المجتمع المصري و كمان بيقول انه مش ضد الحجاب.
شوف كمان
نجيب ساويرس و ميكى ماوس
حزب المصريين الأحرار
ليستة اغنية مصر سنة 2009
لينكات خارجيه
http://www.otelecom.com/about/manageView.aspx?TopManageId=97
كانت دموعه..من اجل مصر
مصادر
نجيب ساويرس
مواليد 1954
مليارديرات مصريين
اقباط
ليبراليين مصريين
غاسلين اموال
سوهاجيين
ناس من طهطا
مصريين ضد ثورة 25 يناير
|
###Human:
نزار قبانى
###Assistant:نزار توفيق قباني (21 مارس 1923 - 30 ابريل 1998) الشاعر والناشر و كان دبلوماسي سورى سفير لسوريا فى لندن بين 1952 - 1955. اسلوبه جمع بين البساطة والأناقة فى استكشاف مواضيع الحب، الشبق، الحركة النسائية، او الدين، والقومية العربية. عمل دار نشر لأعماله فى بيروت سمّاها "منشورات نزار قباني". وهو واحد من أكثر الشعراء المعاصرين مدح في جامعة دول العربية. وكان من المسلمين السنة وابنه اسمه عمر. من اقواله "ان الحب فى العالم العربي سجين و أنا اريد تحريرة، اريد تحرير الحس و الجسد العربي بشعري، ان العلاقة بين الرجل و المرأة فى مجتمعنا غير سليمة".
اعماله
من اعمال نزار قبانى قصيدتهُ المشهورة بلقيس، رسالة من تحت الماء، قارئة الفنجان، هوامش على دفتر النكسة، متى يعلنون وفاة العرب، اشهر الفنانين اللى غنوا اشعاره فيروز، عبد الحليم حافظ، ام كلثوم، ماجدة الرومي, محمد عبد الوهاب و كاظم الساهر.
من اقواله الشهيرة: لا يمكنك إسعاد الجميع، أنت لست "تاكو"
لينكات برانيه
صفحة نزار قباني
موقع نزار قباني
ديوان نزار قباني
مصادر
- انظر عزالدين المناصرة: كتاب تذوق النص الأدبي- تحليل لقصيدة نزار قباني ( سيأتي نهار ) منشورات جامعة فيلادلفيا عمان 1996.
مواليد 1923
وفيات 1998
شعرا سوريين
ديبلوماسيين سوريين
نسويين سوريين
|
###Human:
نمر
###Assistant:النمر ( ; tiger; Panthera tigris) حيوان ثديى آكل لحوم ضخم من فصيلة السنوريات و هو اكبر عضو فى عيلة القطط.
النمر حيوان مفترس و هو اكبر قط من بين الاربع قطط الكبيره (النمر - الاسد- الفهد - التشيتا).
النمر من الممكن ان يصل طوله الى اربعه امتار (13 قدم) فى الطول الاجمالى، و وزنه من الممكن ان يصل الى 300 كيلوجرام (660 رطل) . من الامور الاكثر تميزاً للنمور هى الفرو المخطط بخطوط سوداء رأسى مع الالوان الابيض والبرتقالى .
النمور بتعتبر من بين الحيوانات الاكثر شعبيه فى العالم. و لها مكانه بارزه فى التراث الشعبى والاساطير القديمه، والادب الحديث.
النمور بتظهر في الاعلام بشكل دارج وكتعويذة و ايضاً كشعار للفرق الرياضيه وتعتبر النمور الحيوان الوطنى لكثير من البلاد الاسيويه مثل الهند . جميع انواع النمور اللى على قيد الحياة هي تحت الحمايه الرسمية للبلاد.
موطن النمر
تاريخيا النمور كانت موجودة فى بلاد ما بين النهرين و القوقاز و فى معظم اجزاء جنوب و شرق اسيا .
موطن النمر شرق اسيا و جنوبها و بتعتبر شبه القاره الهنديه موطن أكتر من 80% من النمور البريه فى العالم.
زمان كانت النمور بتعيش فى حتت كتيره فى اسيا، من القوقاز و بحر قزوين لحد سيبيريا و اندونيسيا. خلال القرن التسعتاشر اختفت النمور تماما من غرب اسيا كلها و بقت بتعيش فى مناطق معزوله. اختفت النمور من جاوه خلال النص التانى من القرن التسعتاشر.
تطور النمر
اقدم بقايا للنمور تم اكتشافها فى الصين وجاوه. الانواع دى كانت عايشه من حوالى 2 مليون سنه فى بداية العصر الجليدى وكانت اصغر من النمور. احافير النمور الحقيقيه تنبع من جاوه من حوالى ما بين 1,6 و 1,8 مليون سنه.
سلالات النمور
فيه تسع سلالات للنمور منها تلاته انقرضت وسلاله واحده متوقع انها تنقرض قريب. سلالات النمور بتتصنف حسب اعدادها.
النمر البنجالى
سلالة نمر البنجال او النمر الملكى البنجالى بتعيش فى اجزاء من الهند و بنجلاديش و نيبال، بوتان، وبورما.
النمر الهندى-الصينى
سلالة النمر الهندى-الصينى بتعيش فى اجزاء من كامبوديا والصين، لاوس، بورما، تايلاند وفييتنام.
النمر المالاوى
سلالة النمر المالاوى بتعيش بس فى شبه جزيرة المالايو.
النمر السومطرى
سلالة النمر السومطرى بتعيش فى جزيرة سومطره وتعتبر سلالة النمر السومطرى اصغر السلالات الحيّه.
النمر السيبيرى
النمر السيبيرى معروف برضه باسم النمر الامورى او نمر شمال الصين او نمر منشوريا وهوا اكبر انواع السنوريات، بيتمركز فى روسيا سيبريا. فروه بيخليه يقدر يعيش فى التلج. وتعداد نمور سیبریا دلوقتى وصل ل 500 وهیه من الحیوانات المتهدده بل انقراض.
نمر جنوب الصين
نمر جنوب الصين هو واحد من اكتر عشر انواع حيوانات معرضه للانقراض ف العالم.
التهجين
التهجين ( hybridization) بين القطط الكبيره، بما فيها النمر، حصل اول مره فى القرن التسعتاشر علشان جناين الحيوان تعرضها علشان تحقيق مكاسب ماليه. التهجين لسه بيحصل وخصوصا فى جناين الحيوان فى الصين.
الاسود ممكن تتوالد مع نمور فى أغلب الاحيان نمور من فروع النمر السيبيرى الامورى والبنجالى والناتج الهجين اللايجر او التايجون.
اللايجر تهجين بين الاسد الدكر والنمره النتايه اللايجر بتنمو اكبر بكتير من اى من الوالدين. التايجون تهجين بين النمر الذكر والاسد النتايه.
مصادر
ثدييات
|
###Human:
نيكولاى تشاوشيسكو
###Assistant:نيكولاي تشاوشيسكو (بالرومانى Nicolae Ceauşescu) ( اتولد26 يناير ،1918 – 25 ديسمبر ، 1989) كان ديكتاتور شيوعي حكم رومانيا من سنة 1965 لحد سنة 1989 لما قامت ثورة انهت حكمة و اعدمته هو و مراته ايلينا بالرصاص قدام التليفزيون بعد ما عملو له محاكمة عسكرية استمرت ساعتين بس و اتحكم عليه ساعتها بالاعدام بتهم ارتكاب جرايم ضد الدولة، الابادة الجماعية و تدمير الاقتصاد الروماني.
بداية حياته
ولد نيكولاي فى قريه فى اولتينيا فى جنوب رومانيا و لما بلغ من العمر احدى عشره سنه ذهب الى العاصمه بوخارست وعمل هناك بتنظيف الاحذيه ثم بعد ذلك انضم للحزب الشيوعي الروماني و قبض عليه اكثر من مره لان هذا الحزب كان ممنوع فى تلك الفتره . تشاوشيسكو التقى بزوجته ايلينا بيتريسكو و تزوجوا سنة 1946 و كان لها تاثير كبير على حياته السياسه و على رومانيا .
بعد الحرب العالمية الثانيه بقيت رومانيا تحت تأثير الاتحاد السوفييتى و وصل نيكولاي فى هذا الوقت لمنصب سكرتير اتحاد الشباب الشيوعى. بعدها لما وصل الشيوعيين للحكم سنة 1947. اشتغل نيكولاى فى منصب فى وزارة الزراعه وبعدها اصبح نائب وزير الدفاع و استمر ترقياته الى ان اصبح الرجل التانى فى الجزب الشيوعي الروماني بعد جيورجيو-ديج.
الوصول للقمة
جيورجيو-ديج مات فى مارس 1965 و بعديها بيومين وصل تشاوشيسكو لمنصب السيكريتير الاول لحزب العمال الروماني و من اول الحاجات اللى عملها انه غير اسم الحزب لـ الحزب الشيوعي الروماني و غير اسم الدولة الرسمي لـ جمهورية رومانيا الاشتراكية.نيكولاي على الرغم من انه شيوعي الا انه كان على خلاف مع الاتحاد السوفييتي واشتغل من دماغه و حاول يعمل استقلال للسياسة الخارجة بتاعة رومانيا بعيد عن القبضة الحديدية بتاعة موسكو. فى سنة 1960 طلع رومانيا بره حلف وارسو وعارض بشدة و ع المكشوف الغزو السوفييتي لتشيكوسلوفاكيا سنة 1968. الخلاف دا بينه و بين السوفييت خلا موقف رومانيا غريب فلا هيا حتة من الغرب و لا هى تابع مخلص لسياسات الستار الحديدي.سنة 1974 القاب تشاوشيسكو زادت واحد لما ضاف ليهم لقب رئيس رومانيا و سيطر على كل مفاصل الدولة بمساعدة البوليس السري اللى كان بيراقب كل حاجة فى البلد و بيتحكم فى الازاعة و الصحافة و بيتعامل بقسوة شديدة مع اى معارضة.
من اشهر المشاريع اللى عملها نيكولاي مشروع التنظيم (Sistematizare) و اللى بيتضمن هد و اعادة بناء ونقل السكان على مزاجه و عمل محاولة لتغيير معالم العاصمة بوخارست بالكامل لدرجة انه فى التمانينات هد خمس بوخارست بما فيها من كنايس و مباني اثرية و بنى مكانها عمارات عالية و شوراع واسعة و ميادين كبيرة. بيت الشعب اللى بناه فى وسط بوخارست بيعتبر تاني اكبر مبنى إداري فى العالم كله بعد البنتاجون.
النهايه
فى العشر سنين الاخيره من فترة حكم تشاوشيسكو ، علاقاته بالاتحاد السوفييتى الحليف الاكبر لرومانيا باظت وبقت وحشه وكمان علاقات رومانيا الخارجيه بالغرب و بالعالم بشكل عام بقت وحشه. وصل الشعب لدرجه محصلتش قبل كده من الفقر الشديد و فى ديسمبر 1989 قامت ثوره شعبيه فى مدينة تيميشوارا فى غرب رومانيا و منها انتشرت لمدن اخرى مثل كلوج و بوخاريست. حاول تشاويسكو فى الاول أنه يوقف المظاهرات دى لكن لما انضمت حبة وحدات من الجيش للشعب حاول يهرب هو و مراته فى طياره هليوكوبتر. الثوار قبضوا عليهم وعملولهم محاكمه عسكريه سريعه خدت ساعتين بس!! و اتحكم عليهم بالاعدام بالرصاص فى يوم عيد الميلاد 25 ديسمبر 1989. ربطوا ايديهم زى ما هو متعارف عليه فى حالات الاعدام بالرصاص، اتذاعت عملية الاعدام فى التليفزيون فى نفس اليوم عشان يصدق الشعب ان تشاوسيكو مات.
مواليد 1918
وفيات 1989
رؤساء رومانيا
ملحدين رومانيين
|
###Human:
هارالد الاول ملك الدنمارك
###Assistant:هارالد بلوتوث (دنماركى: Harald Blåtand، نرويجى قديم: Haraldr Blátönn، نرويجى: Harald Blåtann) ملك يوتلاند (شبه جزيرة ألمانيا والدنمارك) اتولد حوالى سنة 935م و كان ابن الملك جورم العجوز (Gorm the old) و ثايرا Thyra (المعروفه باسم Thyre Danebod)، من المفترض أنها بنت هارالد كلاك ايرل يوتلاند. حكم هارالد بلوتوث كملك دنمارك من حوالى سنة 958 وملك النرويج حوالى سنة 970. فيه مصادر تقول ان ابنه سوين شاله عن الملك بالقوه. هارالد بلوتوث اتوفي فى يومسبورج.
حجارة ييلينج
هارالد اصدر امر بعمل حجارة ييلينج على شرف والديه . موسوعة بريتانيكا (البريطانية) بتعتبر نقوش حجارة ييلينج اكتر نقوش معروفه فى الدنمارك. ملخص سيرة هارالد بلوتوث منقوشه على الحجاره.
تحويل الدنمارك
تحويل الدنمركيين للمسيحيه و الأهم تحويل الملك هارالد بلوتوث للمسيحيه هو موضوع عليه اختلاف فى التاريخ مش بس علشان الكتاب فى العصور الوسطى زى ويدوكين الكورڤينى و ادم البريمينى كتبو قصص متناقضه عن تحول الملك هارالد بلوتوث للمسيحيه
ادم البريمينى كتب ان هارالد الاول كان متعاطف مع المسيحيين على عكس والده
حكم هارالد
خلال فترة حكمه أشرف هارالد على تعمير مناطق كتير.
مصادر
هارالد بلوتوث
|
###Human:
هدى شعراوى
###Assistant:هدى شعراوى (23 يونيه 1879 - 12 ديسمبر 1947) كانت ناشطه مصريه فى مجال حقوق الستات و من اول اللى نادو بتحرير الست المصريه و كان ليها مشاركه مهمه جدا فى ثورة 1919 و قادت اول مظاهره للستات ضد الانجليز فى الايام الاولانيه للثوره.هدى شعراوى اسسست و كانت اول رئيسه للاتحاد النسائى المصرى.
العمل السياسى و الإجتماعى
فى 16 مارس سنة 1919 م إبتدا كفاح هدى شعراوى السياسى لما عملت مظاهره نسائيه من 300 واحده مصريه عشان ينادو بـ الافراج عن سعد زغلول و زمايلهُ, و خرجت عشان تواجه و تضعف الجنود البريطانيين المتسلّحين, و اليوم التاريخى ده شاف إستشهاد اول شهيده للـ حركه النسائيه, و اللى حمّست شوية ستات من الطبقات الراقيه اللى خرجو فى مظاهره كبيره رافعين شعار الهلال و الصليب دليل على الوحده الوطنيه, و بينقدو الإحتلال و إتوجهت المظاهره لـ بيت الاُمه. و من التاريخ ده, و المرأه المصريه بتحتفل بـ 16 مارس, بعد إختيارهُ عشان يكون يوم للـ مرأه المصريه. و على مستوى العالم الإحتماعى, هدى شعراوى ساعدت فى كزا حاجه, منهم انشاء مبرة محمد على باشا عشان مساعدة العيال العيانين سنة 1909 م, و ماكانتش وصلت لـ سن ال30, كانت من اول المساعدين فى صنع إتحاد المرأه المصريه المتعلمه سنة 1914 م, و بردو عملت لجنه بـ اسم "جمعية الرقى الأدبى للستات" فى ابريل سنة 1914 م,
اللبس
فى مايو سنة 1923 م بعد المؤتمر ده, رجع الوفد النسائى المصرى لـ اسكندريه فى أطر من اسكندريه للقاهره. هدى شعراوى قلعت النقاب من وشها و فضلت لابسه النقاب, و ده كان بـ هدف إن المرأه المصريه يبقى عندها فرصه, عشان تندمج فى الحياه الإجتماعيه السياسيه, و فيه كتير ثارو, بس كفاح هدى شعراوى الجاد خلا الأهالى يقتنعو شويه-شويه بـ رفع النقاب عن وش المرأه المصريه.
تأسيس جمعية الإتحاد النسائى المصرى سنة 1923 م
هدى شعراوى أسست جمعيه بإسم الإتحاد النسائى المصرى فى 16 مارس سنة 1923 م. الهدف هو رفع مستوى المرأه الأدبى و الإجتماعى عشان يوصل بيها لـ درجه تخلّيها اهل ثقه عشان تشترك مع الرجاله فى كل الحقوق و الواجبات. و الجمعيه عايزه بـ كل الوسائل المشروعه إن المرأه المصريه تاخد حقوقها السياسيه و الإجتماعيه زى ما إتكتب فى الماده التانيه و التالته فى القانون الأساسى للـ إتحاد ده. و الإتحاد ده كان مأسسهُ 12 ست بس, و على راسهم هدى شعراوى و "شريفه رياض" نائبة الرئيسه و سكرتيرتين; "إحسان القوسى" و "سيزا نبراوى". و كمان عدد من أعصاء "لجنة الوفد المركزية للستات". هدى شعراوى كانت حريصه على صيانة المرأه من الظُلم اللى حاصللها, فـ طالبت بـ رفع سن الجواز للـ بنت لـ سن 16 سنه عـ الاقل. و إتحققلها اللى هى عايزاه فى سنة 1923 م. و طالبت بـ فتح ابواب التعليم العالى للـ بنات و بـ إشتراك الستات مع الرجاله فى حق الإنتخاب. و بـ حط قانون يمنع تعدد الزوجات إلا للـ ضروره. و بردو, طالبت بـ رفع الظُلم و الإهانه اللى بيقعو على المرأه اللى بيتسمّا بـ "دار الطاعه".
عضوية الإتحاد النسائى الدولى
سنة 1923 م, هدى شعراوى بـ صفتها رئيسة جمعية الإتحاد النسائى المصرى إتدعت عشان تحضر مؤتمر الستات الاول اللى إتعمل فى روما فى فترة 12 لـ 19 مايو سنة 1923 م. هدى شعراوى لبّت الدعوه. و لـ اول مرّه, خرجت تلات ستات بيمثّلو مصر فى مؤتمر دولى; "هدى شعراوى" و "نبويه موسى" و "سيزا نبراوى".
و فى مؤتمر الإتحاد النسائى الدولى العاشر فى باريس سنة 1926 م, هدى شعراوى إختاروها عضو فى اللجنه التنفيذيه للإتحاد النسائى الدولى. و بـ كده, بقت الممثله الوحيده للمرأه فى بلاد الشرق الأقصَى و الشرق الأدنَى فى اللجنات دى. و بردو إنتخبوها تبقى مع اعضاء اللجنه المسئوله بـ مسألة السلام الدولى. و فى مؤتمر الإتحاد النسائى الدولى لـ سنة 1935 م إنتخبو هدى شعراوى نائبه لـ رئيسة الإتحاد النسائى الدولى, و كانت اول شرقيه تاخد المنصب الدولى المشرّف. و فى سنة 2003 م ارجعت إنتخابها جمعية هدى شعراوى للنهضه النسائيه عشان تكون نائبه لـ رئيس الإتحاد النسائى الدولى.
زواجها
في سن الاتناشر رتبت والدة هدى شعراوي خطبتها لابن عمتها والواصي عليها على شعراوى، اللى يكبرها بما يقارب الأربعين سنه.
مصادر
"اُمنيه عفاف طلعت" فى جروب "الوليات المتحدة"
مواليد 1879
وفيات 1947
سياسيين مصريين
ناشطين مصريين
نسويين مصريين
ليبراليين مصريين
ثوريين مصريين
منياويه
ناس من مدينة المنيا
|
###Human:
هنرى كواندا
###Assistant:هنرى مارى كواندا( بالرومانى: Henri Marie Coandă )(اتولد 7 يونيه 1886- مات 25 نوفمبر 1972)،هو عالم و مخترع روماني و رائد فى علم الأيروديناميكا. هنري هو اللى بنى اول طيارة نفاثه فى العالم -الطياره كواندا 1910 واللي اتعرضت للناس سنة 1910 و لـ سوء حظّهُ اتحطمت الطياره فى اول عرض ليها فى باريس.
تكريما لاسمه فأكبر و أهم مطار فى رومانيا مطار اوتوبين اتسمى فى سنة 2004 مطار هنرى كواندا.
كواندا
مواليد 1886
وفيات 1972
|
###Human:
وحش لوخ نس
###Assistant:وحش لوخ نس (Loch Ness) ده وحش مشهور ناس كتيرة اتكلمت عنه من كل حتة ف العالم، ومش معروف اذا كان موجود فعلا وللا لا. موجود ف بحيرة لوخ نس اللى ف اسكوتلاندا.
الحكاية دي ابتدت سنة 560 لما القديس "كولومبا" شاف وحش ضخم شكله غريب ظهر على الميّه، فوقّفه لما رفع الصليب ف وشّه وخلاّه يبعد. وبعد كدة فيه صيادين قالوا انهم شافوا الوحش دة فى الفترة اللى بين 1800 و1880، وبعد كدة الموضوع ابتدا يهدا لحد ما رجع يظهر تاني سنة 1933، لما واحد اسمه "جون ماكاي" ومراته شافوا وحش كبير ف البحيرة. وقالوا انه ظهر ثواني واختفى ف المايّة تاني.
بعدها جت تقارير كتير بتقول ان فيه ناس شافته، وسنة 1934 واحد اسمه دكتور "روبرت كينث ولسون" قال انه شاف الوحش براس ديناصور طالع م البحيرة ونزل تاني بسرعة، بس روبرت قِدر يصوره ودي كانت اول صورة واضحة للوحش. بعدها انهالت المكالمات ان فيه ناس كتير شافته وابتدت تظهر صور كتير للوحش دة.
اللى بيقولوه الناس اللى مش مصدقة
من بعد موضوع "روبرت كينث ولسون" ابتدت اسهم المدينة تزيد والسياح ييجوا عشان يشوفوا الموضوع دة، وبقت مدينة سياحية. فيه ناس بتقول ان عشان كدة مدينة لوخ نس مرضيتش تدوّر فى الموضوع دة وتشوف اذا كان صح وللا لا.
فيه اللى بيقول ان السبب ف الكلام دة هو "جون ماكاي" وانه مستفيد من الاشاعة دي عشان عنده اشهر فندء فى على البحيرة.
فيه اللى بيرفض القصة اصلا عشان بدايتها دينية.
فيه 10.000 صورة للوحش دة لحد النهاردة، فى اواخر التمانينات شركة كودك ابتدت تشوف الصور دي حقيقية وللا متفبركة. وطلع ان 30 صورة بس من العشرتلاف همّا اللى حقيقيين والباقي متفبرك.
من فترة التمانينات العلما ابتدوا يهتمو بالموضوع ويعملوا ابحاث عن وجود الوحش دة وجت النتايج كلها سلبية، يعني ملقوش وحش.
سنة 1993 "كريستيان سبريلنج" قال ان الصورة اللى خدها دكتور روبرت سنة 1934 كانت خدعة عملها هو وصاحبه روبرت ، وان الوحش اللى ف الصورة كان قناع عملوه مخصوص عشان الخدعة دي وكريستيان لبسه، الكلام دة قاله كريستيان بعد ما روبرت مات.
اللى بيأيدوا وجود الوحش قالوا انه مستحيل يعملوا قناع بالحجم الضخم دة.
سنة 2003 وكالة الاخبار بي بي سي اعلنت انها هتعمل بحث عن الوحش ف البحيرة واستخدمت 6000 جهاز سونار على حتت منفصلة بمساحة البحيرة كلها واستخدمت الاقمار الصناعية معاه، وبعد ما قال احد العلماء على فراش الموت بانه اخترع هذه الحكاية و ان الصورة كانت مجسم من الخشب البلاستيكي قاموا بفعل هذه الخطوة و النتيجة كانت انه موجود بفعل وجود شعيرات لا ترى بالعين المجردة تحت فكه السفلي و فى ذلك الوقت لم يكن الخشب البلاستيكي مصنوع
لنكات خارجية
سايت البحيرة
لنك فيه مراقبة 24 ساعة للبحيرة فيديو
المصادر
كتاب هادم الاساطير
وحش لوخ نس
|
###Human:
ويكشينارى
###Assistant:الويكشيناري زيه زيه الويكيبيديا هوه مشروع من مشاريع مؤسسسة ويكيميديا و هوه عباره عن قاموس متعدد اللغات موجود ع الانترنيت عشان يبقى قاموس حر المحتوى. على العكس من القواميس العاديه، الويكشيناري بيكتبه بشكل جماعى مجموعه من المتطوعين بيسمحو لاي حد عنده انترنيت انه يعدل فى محتواه.
كلمة ويكشيناري متكوتة من مقطعين: ويكي و ديكشيناري يعني قاموس بالانجليزي..
فى 12 ديسمبر 2002، اتعمل اول ويكشيناري و كانت لغته هى الانجليزي و بعدين فى 29 مارس 2004 اتعمل اول ويكشيناري مش انجليزي ( كانو بالفرنساوي و البولاندي).
احصاءات الويكشيناري
لينكات برانيه
ويكشينارى مصرى ع الويكيبيديا
صفحة ويكشيناري مصري الرئيسه ع الانكيوباتور
مراجع
مشاريع ويكيميديا
|
###Human:
ويكى
###Assistant:الويكى (Wiki) تكنولوجيا علشان تعمل مواقع تعاونيه. و فكرة الويكى ان اى حد ممكن يعدّل و يحرّر اى صفحة، يعني كل واحد بيعدل على شغل التانى.
تاريخ
برمجة ويكى اخترعها وورد كاننجهام سنة 1994.
مبدأ
النظرية هى أن مجموع المعرفة و الخبرة بتاعت المجموعة اكبر بكتير من الفرد. نفس المبدأ اللى اثبت نجاحهُ، اسلوب تطوير برمجيات حرة و مفتوحة۔ الويكى هو مجموعة من صفحات الانترنت متصممة ب تسمح لأى حد انه يشارك او يعدل اللى جواها، و بتستخدم لغة تعليم بسيطة.
اصل الكلمه
ويكي هى اساساً كلمة من هاواى معناها سريع ونطقها الانجليزى "wiki" قالوا انه اختصار ل "What I Know Is" يعنى "اللى اعرفه هو" وطبعاً ده backronim.
ويكيهات
الويكيهات فى العاده بيتعمل بيها مواقع تعاونية. الموسوعة التعاونية ويكيبيديا واحدة من اشهر الويكيهات الموجودة۔
[[File:HNL Wiki Wiki Bus.jpg|300 px|thumb|اوتوبيس الويكى ويكى فى مطار هونولولو الدولى
الانترويكى
الانترويكى هى طريقة لوصل مواقع الويكى المختلفة على شبكة الانترنت.
لينكات برانيه
مصادر
ارشادات ويكيبيديا مصرى
|
###Human:
ويكيبيديا
###Assistant:ويكيپيديا ( Wikipedia) موسوعه مفتوحه متعدده اللغات, المشروع بتديره مؤسسة ويكيميديا (Wikimedia). اسم ويكيپيديا هو خليط من الكلمات ويكى (التكنولوجيا لخلق مواقع تعاونيه), و كلمة encyclopedia (موسوعه). ابتدا جيمى ويلز و لارى سانجر ويكيپيديا فى يناير 2001. ويكبيديا الانجليزى فيها معلومات كتيره قوى.
التسميه
الكلمه () جايه من wiki (نوع من تكنولوجيا التحرير) و encyclopedia (موسوعه): wiki+(encyclo)pedia.
تكنولوجيا
وورد كاننجهام اخترع برمجة ويكى سنة 1994 و وصفها سنة 2006 انها فكره اتصور ان ماحدش هايدفع فلوس علشان يشتريها.
موسوعيه
ويكيپيديا عباره عن مخزن معلومات بيقولوا عليه الكتابه الموسوعيه: الموسوعه اللى ممكن أى حد يعدلها دقيقه ومتكامله ومتنوعه ومفتوحه ومحايده ومجانيه لكل الناس. ممكن اى حد يساهم فى تحريرها. المعلومات دى ناس زيك وزيى حطوها وكتبوها وخلوها موجوده للى عايز يشوفها ويستعملها اكتب كلمه زياده, صلح غلطه فى الكلمه. اعدل جمله مكتوبه مش مظبوط. اكتب مقاله جديده خالص. أهم حاجه انك متخافش من انك تغلط. فى ويكيپيديا مفيش حاجه مينفعش نصلحها لو خربت. لو متعرفش تكتب بطريقه موسوعيه, حاول تترجم من النسخه الانجليزى او نسق مقاله من المقالات اللى محتاجه تنسيق. المشكله مش اللى الناس تقدر تعمله, المشكله ان محدش يعرف انه ممكن يساعد و انهم يقدروا يكتبو و يعدلو.
سياسة تضارب المصالح فى ويكيبيديا ما بتشجعش كتابة مقالات عن نفسك او اصحابك او كتبك او اكتشافاتك او ابداعاتك الشعريه علشان المقالات دى ممكن تكون متحيزه. ويكيپيديا بتستعمل كزا رخصه, منهم Creative Commons.
بداية الموسوعه
المشروع ابتدا بويكيپيديا انجليزى فى 15 يناير, 2001. لحقت بسرعه بعدها ويكيپيديا فرنساوى. وبعد كده نسخ كتيره. فيه جهود كبيره لتأكيد الطبيعه الدوليه للمشروع. اعتمدت على Nupedia السابقه.
ويكيپيديا انجليزى وصلت لـ 1,000,000 مقاله فى 1 مارس 2006.
فى 20 سبتمبر 2004 وصلت ويكيپيديا لـ 1,000,000 مقاله فى أكتر من 100 لغه. فى حين أن ويكيپيديا انجليزى هى الاكبر بعدد مقالات 2,000,000. فيه 700,000 مقاله فى 190 لغه. البعض ضخم. والبعض مازال فى البدايه. بمقاله او اتنين.
من بداية نوفمبر 2006. فيه 174 نسخه من ويكيپيديا فيها أكتر من 100 مقاله. 51 منها فيها أكتر من 10,000 مقاله. و 17 منها فيها أكتر من 50,000 مقاله. بالنسبه لويكيپيديا انجليزى, ألمانى, فرنساوى, پولاندى, يابانى, هولندى, طليانى, پورتوجالى, سويدى, اسپانى, روسى, و فنلندى فيها أكتر من 100,000 مقاله فى كل واحده.
اتجاه الموسوعه
ويكيپيديا مشروع عشان بُنا موسوعات حره بكل لغات العالم وتكون كلها مكتوبه من وجهة نظر "محايده".
الموسوعه هى موسوعه محايده و مش مرتبطه بأى دين او اى اتجاه سياسى, موسوعه مفتوحه و محايده و مجانيه للناس كلها. هى مشروع موسوعه متعددة اللغات, مبنيه على الويب (web). بتشغلها مؤسسة ويكيميديا (Wikimedia). اللى بتعتبر منظمه مش ربحيه. ويكيپيديا هى موسوعه ممكن اى يوزر يعدل و يحرر و يبتدى مقالات جديده فيها.
الويكيپيديات
من اول يونيه 2007, فيه 249 نسخه من ويكيپيديا. زياده على كده تلاته للقرايه بس.
الويكيپيديات بعدد مقالات اكبر من 100,000 من 23 فبراير 2007
ملحوظة: الترتيب الاساسى حسب رمز اللغة, بسممكن ترتب الجدول من اى عمود.
شوف كمان
ويكيپيديا مصرى
لينكات برانيه
مصادر
ادارة ويكيبيديا
مشاريع ويكيميديا
|
###Human:
ويكيبيديا مصرى
###Assistant:ويكيپيديا مصرى مشروع موسوعه حره اى حد ممكن يساهم فى كتابتها و مكتوبه بالمصرى بطريقه اى مصرى يعرف يقراها. ويكيپيديا مصرى هى النسخه المصرى بتاعة ويكيپيديا, الموسوعه الحره. ويكيپيديا مصرى فيها مقاله دلوقتى.
ف يونيه 2020, ويكيپيديا مصرى كانت تالت لغه ف ويكيپيديا بيزورها يوزرز من مصر 961,000 قراية صفحه.
اللغه
اللغه المصريه الحديثه او المصرى هى اللغه اللى المصريين بيتكلّموها فى مصر, ابتدا تاريخها فى دلتا النيل حوالين بلادها الحضريه زى القاهره وإسكندريه.
اللغه المصريه الحديثه لغه بتتدرس فى جامعات و معاهد كتيره فى العالم و هى لغه بتعترف بيها المنظمه الدوليه للتوحيد القياسى (ISO), و كود اللغه arz بالنسبه لقانون المنظمه الدوليه للتوحيد القياسى (ايزو 639) . كود اللغه اتنشر اول مره فى ايزو 639-3 اللى اتنشر يوم 1 فبراير سنة 2007. المصرى لحد دلوقتى مالهاش صفه رسميه من الحكومه المصريه اللى مش بتعترف بيها على انها لغه مستقله. العربى القياسى الحديث و هو تجديد للغه العربى الكلاسيكى, هو اللغه الرسميه فى مصر, بس إبتدا الإهتمام بـ اللغه المحكيّه فى القرن التسعتاشر لما كانت الحركه القوميه المصريه الإستقلاليّه بتعمل نشاط.
تاريخ
ويكيپيديا مشروع فى اكتر من 300 لغه علشان تبقى موسوعه. ويكيپيديا مصرى فيها مقاله دلوقتى, اقتراح النسخه المصريه (ويكيپيديا مصرى) اتحط على الميتا يوم 30 مارس 2008, و صاحب الاقتراح كتب ان قصده توفير مصدر للمعلومات بلغة مفهومه لاى شخص عادى فى مصر عن طريق اقتراح الكتابه بلغه بيتكلمها ملايين و معترف بيها و رمز للمصريين فعلا في الكلام و فيه فى مصر ناس تحب تكتب بيها و ليها مفرداتها و قواعدها. و بعد مناقشه اخدت اكتر من تلات شهور و نص اتوافق عليها.
نشاط
يوم عدد مقالات ويكپپيديا مصرى مقاله و فيها صفحة و تعديل و يوزر متسجل و يوزر نشيط و إداريين
مراحل التطور
اقتراح النسخه المصريه (ويكيپيديا مصرى) اتحط على الميتا يوم 30 مارس 2008
ويكيپيديا مصرى ابتدت فى الIncubator فى 2 ابريل 2008.
اتوافق عليها فى 23 يوليه فى ويكيمانيا 2008 فى إسكندريه.
ابتدا سايت النسخه المصريه (ويكيپيديا مصرى) الرسمى فى 24 نوفمبر 2008.
عدت الويكيپيديا المصرى حاجز الـ 100 مقاله فى 6 ديسمبر2008.
عدت الويكيپيديا المصرى حاجز الـ 200 مقاله فى 21 ديسمبر2008.
عدت الويكيپيديا المصرى حاجز الـ 500 مقاله فى 22 يناير 2009.
عدت الويكيپيديا المصرى حاجز الـ مقاله فى 31 يناير 2009.
عدت الويكيپيديا المصرى حاجز الـ مقاله فى 14 مارس 2009.
عدت الويكيپيديا المصرى حاجز الـ مقاله فى 7 يونيه 2009.
عدت الويكيپيديا المصرى حاجز الـ مقاله فى 6 ديسمبر 2009.
عدت الويكيپيديا المصرى حاجز الـ مقاله فى 7 مارس 2010.
عدت الويكيپيديا المصرى حاجز الـ مقاله يوم 5 مارس 2013.
عدت الويكيپيديا المصرى حاجز الـ مقاله يوم 20 ديسمبر 2018.
عدت الويكيپيديا المصرى حاجز الـ مقاله يوم 27 نوفمبر 2019.
عدت الويكيپيديا المصرى حاجز الـ مقاله يوم 25 ديسمبر 2019.
عدت الويكيپيديا المصرى حاجز الـ مقاله يوم 1 يناير 2020.
مقالات ويكيپيديا مصرى عدت مقاله يوم 6 يناير 2020.
مقالات ويكيپيديا مصرى عدت مقاله يوم 11 يناير 2020.
تعديلات ويكيپيديا مصرى عدت مليون تعديل يوم 14 يناير 2020.
عدد مقالات ويكيپيديا مصرى عدا مقاله يوم 17 يناير 2020.
عدد مقالات ويكيپيديا مصرى عدا مقاله يوم 24 يناير 2020.
عدد مقالات ويكيپيديا مصرى عدا مقاله يوم 1 فبراير سنة 2020.
عدد مقالات ويكيپيديا مصرى عدا مقاله يوم 2 مارس سنة 2020.
عدد مقالات ويكيپيديا مصرى عدا مقاله يوم 18 مارس سنة 2020.
عدد مقالات ويكيپيديا مصرى عدا مقاله يوم 8 ابريل سنة 2020.
عدد مقالات ويكيپيديا مصرى عدا مقاله يوم 26 ابريل سنة 2020.
عدد مقالات ويكيپيديا مصرى عدا مقاله يوم 11 مايو سنة 2020.
عدد مقالات ويكيپيديا مصرى عدا المليون ( ) مقاله يوم 28 يوليه سنة 2020.
عدد مقالات ويكيپيديا مصرى عدا المليون و نص ( ) مقاله يوم 26 ديسمبر سنة 2021.
طريقة الكتابه
طريقة الكتابه مشروحه فى صفحة طريقة الكتابه فى ويكيپيديا مصرى.
ويكيپيديا مصرى مكتوبه بالمصرى اللى بيتكلمه المصريين و مكتوبه زى ما بيكتبوها فى جواباتهم لبعضيهم و فى حياتهم اليوميه. المصريين بيكتبو المصرى فى الروايات, و المسرحيات, و القصايد الشعبيه و كمان فى المجلات الكوميدى و الإعلانات و شوية جرايد. ممكن الكتابه بالمصرى بأى طريقه طالما أى مصرى ممكن يفهمها. ما دام اليوزر يعرف يكتب بالمصرى ممكن انه يكتب اللى يعرفه فى ويكيپيديا مصرى.
رد الفعل
فیه كلام كتیر حصل عن ويكيپيديا مصرى. ممكن تلخيص الكلام إن فيه اراء مختلفه, هى اما تأیید او اعتراض او محايده.
تأیید
المؤیدین بیقولو ان:
اللغه المصرى لغه مفهومه بيتكلمها ملايين و رمز للمصريين فعلا فى الكلام
فيه ناس تحب تكتب باللغه المصرى, و هى لغه مش قاصره او ركيكه, و بيثبتو ده بأمثله زى قصيدة اسم مصر
اللغه المصرى معترف بيها فى العالم و ثبت انها مؤهله لويكيپيديا و ويكشينارى.
اللغه المصرى هى أول لغه بيتعلمها المصريين من ابهاتهم و امهاتهم قبل ما يوصلو سن الخمس سنين.
المصريين ما بيحتاجوش دروس في قواعدها و لا فى صرفها و لا نحوها لأنها الاقرب ليهم من كل اللغات.
المصرى لغه سهله و بسيطه و متطوره و زى اى لغه حيه بتتطور كل يوم و تطورها نابع من الناس.
اللغه المصرى ليها قواعد ثابته و مفرداتها كتيره قوى و تطور مفرداتها بيكون عن طريق استيعاب اى مفردات جديده من اى مصدر و تمصيرها بسرعه.
مافيش حد مجبور انه يساهم فى ويكيپيديا مصرى.
اعتراض
المعترضین على ويكيپيديا مصرى بيقولو:
ويكيپيديا مصرى مالهاش لازمه لإن فيه ويكيپيديا عربى.
اللغه المصرى قاصره و ركيكه.
اللغه المصرى مالهاش قواعد ثابته و مفرداتها قليله علشان كده فيها كلمات انجليزى كتير.
فيه مواضيع حساسه ماينفعش الكلام فيها باللغه المصرى.
المصرى بيفهم عربى و لازم توحيد جهود كل العرب فى ويكيپيديا واحده.
لو انفتحت ويكيپيديا لكل بلد لغته الرسمى عربى هيكون المشاركين فيها قليلين جدا.
عدد المقالات عن الپورنو و ممثلى الاباحيه كتير.
مافيش فايده من ويكيپيديا مصرى علشان المدارس والجامعات بتطلب البحوث والمعلومات والمقالات باللغة العربى الفصحا.
حياد
المحايدین بيقولو:
ويكيپيديا مصرى لاهاتقدم و لا هتأخر.
الناس من حقهم يجربو و مش هانخسر حاجه.
مش صحيح أن ويكيپيديا عربى هاتخسر.
المتحمس لويكيپيديا المصرى هو غالبا مش من فئة الناس اللى بيتحمسو لويكيپيديا عربى.
مواضيع مرتبطه
ويكيپيديا مصرى:أسئله متكرره
اللغه المصريه الحديثه
اللغه العربى
ويكيپيديا عربى
ويكيپيديا دارجه
مصادر
لينكات
مصرى
|
###Human:
يزيديه
###Assistant:اليزيديه (كوردى: ئێزیدی, Êzidî; عربى: يزيدى, ايزدى; سـِريانى: ܓ̰ܠܟܝܐ) هو دين كوردى من اُصول هندو-اوروبيه قديمه. اليزيديين فى الاساس متكلّمين بـ الكوردى و قبل كده كانو بيتكلمو سيريانى, علشان بيقولو اصلهم أشورى. و لحد النهارده بيعيشو فى مناطق السريان فى سوريا و العراق و تركيا و عاداتهم زى بعض بالظبط. مايفرقهمش الا اللغه الكوردى دلوقتى, و أغلبهم عايشين فى منطقة الموصل فى شمال العراق. فيه مجتمعات مُحافظه فى جنوب القوقاز و تركيا و سوريا, بس هما قلّو من ال1990ات, و افرادهم هاجرو على اوروبا, و بالذات المانيا . اجمالى عدد اليزيديين فى العالم هو 800 الف و مليون.
مصطلح ”داسنى“ |Dasni| بيستعمل غلط غالباً. فيه قبيله يزيديه كبيره اسمها ”داسنى“. فيه يزيديين كتير تابعين للقبيله, و الكلمتين بيستعملو بدل بعض. اليزيديين مش بيعرّفو نفسهم بـ الكلمتين دول.
ديموجرافيا
اليزيديين عاملين طايفه مهمه من الاقليات العراقيه. التقديرات فى حجم طوايف اقليات العراق بتختلف اختلاف كبير, بين 70,000 و 500,000. الطايفيه الجورجيه قلّت جداً (قلّت من 30,000 فى التسعينيات لـ 14,000 فى 2008), لكن المجتمعات المحليه فى ارمينيا كانو ثابتين أكتر (شويه 40,000 بالنسبه لـ تعداد 2001). فى روسيا, فيه 31,273 سكان يزيديين (تعداد 2002). فى سوريا, فيه مجموعتين اساسيه, فى الـ”جزيره“ و الـ”كورد دايجى“ |Kurd Daege|, عددهم تقريباً 15,000 واحد. فى تركيا, دلوقتى باقى يزيديين فى شوية مُدن فى جنوب-شرق ديار بكر |Diyarbakir|, فضل طايفه من 80,000 واحد, سنة 1970 (و قلّو لـ 23,000 فى 1985 و 377 فى 2007).
اجمالى عدد اليزيديين بين 200,000 و 300,000 شخص, بس التقديرات بتختلف بالنسبه لـ حجم سكانهم, بسبب سرية التقاليد اليزيديه لما الواحد يسألهم عن معتقدهم الدينى. تقديرات اقل بـ 100,000, و تقديرات عاليه حوالى 700,000. اليزيديين المغتربين هما متركّزين فى المانيا, و عددهم بين 20,000 و 40,000, فى الاساس فى نيدرزاكسن (Niedersachsen) و نوردراين-ڤيستفالن (Nordrhein-Westfalen), أغلبهم من تركيا. فى مجتمعات متشتته أصغر بـ كتير موجودين فى نيديرلاند. فيه مجموعات صغيره جداً موجودين فى بلجيكا, الدنمارك, السويد, فرنسا, سويسرا, المملكه المتحده, امريكا, كندا و اوستراليا, احتمال مجموعهم اقل من 5,000 واحد.
اصول اليزيديه
اصول اليزيديه بترجع للشرق القريب فى فترة قبل التاريخ. مع ان اليزيديين بيتكلمو كوردى, دينهم—فرع من اليازدانيه—متأثر جداً بـ من الميثرانيّه القديمه, و التقاليد الدينيه بتاعة بلاد بين النهرين, و المسيحيه و الاسلام. اماكنهم المقدسه الاساسيه موجوده فى لاليش |Laliş| فى شمال الموصل. اليزيديين بيسمّو نفسيهم Êzidî او Êzîdî, او فى شوية مناطق Dasinî (الاسم الأخرانى فى الاساس اسم لـ قبيله). فيه شوية علما طلّعو اسم يزيدى من اللغه الايرانى القديمه ”يازاتا“ |yazata| (وجود الاهى), لما تانيين بيقولو ان الاسم متتاخد من الخليفه الأموى يزيد الاول (يزيد بن معاويه بن ابى سفيان), اللى كان اليزيديين بيمجّدوه كـ تجسيد للصوره الالاهيه ”سلطان ازى“ |Sultan Ezi| (الرأى ده ماعادش مقبول بانتشار). اليزيديين نفسيهم بيئمنو ان اسمهم متجاب من كلمة ”الاه“ ييزدان |Yezdan| او ازيد |Êzid|. الممارسات الثقافيه بتاعة اليزيديين باين عليه الكورديه, و تقريباً كلهم بيتكلمو ”كورمانجى“ (كوردى شمالى), ماعاده مدن زى ”باشيقا“ |Bashiqa| و ”باهازانى“ |Bahazane| فى شمال العراق. اللغه ال”كورمانجى“ هى, بـ التقريب, اللغه بتاعة كل التقاليد الدينيه المحكيه بتاعة اليزيديين. عشان كده, اصول الديانه معقده شويه.
ملاحظات
اديان
|
###Human:
يسرا
###Assistant:يسرا ممثله مصريه اسمها الحقيقى سيفين محمد حافظ نسيم اتولدت يوم 10 مارس1955 فى القاهرة، و اتجوزت خالد سليم مهندس الديكور المصرى اخو الممثل هشام سليم وابن لعيب الكوره صالح سليم
وعمها يبقى محمد نسيم كان ظابط فى المخابرات العامة المصرية وعضو فى تنظيم الضباط الاحرار وده الي درب رفعت الجمال (رأفت الهجان).
سنة 2006 اختاروها تبقا سفيرة النوايا الحسنة.
أعمالها
من الأفلام
ساهمت فى أهم الأعمال السينمائية الحديثة وعملت مع أهم المخرجين مثل يوسف شاهين وشاركت معظم الممثلين النجوم فى أدوار رئيسية مثل نور الشريف وعادل إمام وغيرهم ولعبت يسرا دور البطولة فى حوالى 81 فيلم و 20 مسلسل و 3 مسرحيات .
ومن أفلامها:
من المسلسلات
من المسرحيات
لما بابا ينام.
كعب عالي.
بداية و نهاية.
مواليد 1955
ممثلات مصريات
مغنيات مصريات
ممثلات اغراء
نسويين مصريين
مصريين ضد ثورة 25 يناير
|
###Human:
يهوديه
###Assistant:اليهوديه هى الدين اللى بيؤمن بيه اليهود، فى سنة 2007 اتقدر عدد اليهود فى العالم ب 13.2 مليون واحد منهم 41% عايشين فى دولة اسرائيل. اليهودية هيا ديانة توحيدية مبنية على الاسس و المباديء الاخلاقية المكتوبة فى التوراة (الكتاب المقدس بتاع اليهود-بالعبري التاناخ) و المشروح و المتفسر فى التلمود و نصوص تانية.
اليهودية من اقدم الديانات السماويه حسب التقاليد اليهودية، الدين اليهودي ابتدا بين الاله اليهودي و ابراهيم ابو الانبياء و جد كل اليهود، اليهود وهو اللى حسب اعتقادهم كتب العهد مع ابراهيم و كل نسله من اليهود من بعده، واظهر الوصايا و القوانين لموسى على جبل سينا فى شكل التوراة المكتوبة و المحكية.
المعتقدات
فى القرن الاتناشر الميلادي، أعظم فلاسفة اليهود موسى بن ميمون الأندلسي الاصل المتأثر فى فلسفته بابن رشد، وضع لائحة من ثلاثه عشر مبدأ (المبادئ الثلاثه عشر للايمان) تضم المعتقدات الاساسية للدين اليهودي:
الرب لوحده خلق
الرب واحد.
الرب هو الوحيد اللى يستحق الصلاة له.
الايمان بأن نبوة موسى كانت حقيقية وأنه أعظم الأنبياء
الايمان بأن التوراة كتاب مقدس نزل من السماء
الايمان بأن الرب يعاقب من لم يحافظ على الوصايا
الايمان بالقيامة وبعث الناس من قبورها
الوصايا العشره
اليهود عندهم 613 وصية من الخالق ، بس الوصايا العشرة ليها وضع خاص علشان فى اعتقادهم بان الشعب اليهودي كله سمع الرب و هو يبلغ الوصايا لموسى على جبل موسى فى سينا فى مصر:
انا الرب ربك
لا تعبداي الهاخر امامي
لاتعمل اى صنم وتعبد لاني ربك الواحد
لاتستعمل اسم الرب فى غرض سئ
اذكر يوم السبت وحافظ على قداسته
احترم وكرم امك وابيك
لاتقتل
لاترتكب الزنا
لاتسرق
لاتشهد زورا ضد جارك
لاتشتهي بيت قريبك ولاتشتهي زوجته
طوايف اليهودية
فى العصور الوسطى انقسم اليهود قسمين كبار: اليهود الاشكيناز و اليهود السفرديم. الطايفتين دول يشتركوا فى اغلب المبادئ اليهودية و اللاهوت لكن يختلفوا فى بعض النقاط الثقافية و طريقة العبادات. اليهود الاشكيناز اصلهم من وسط و شرق اوروبا (خصوصا المانيا و بولاندا) و اليهود السفارديم اصلهم من دول البحر المتوسط مثل اسبانيا و البرتغال بعدين هاجرو لشمال افريقيا و شرق البحر المتوسط و شمال اوروبا.
في طايفة تالتة كبيرة اسمها اليهود المزراحيين ودول عاشو فى الشرق الأوسط قبل اعلان تأسيس الدولة ف مايو 48 ، عددهم دلوقتي تقريبا 3 مليون يعني اقل من النص بشويه بالنسبة لعدد مواطني اسرائيل بالكامل ، كتير منهم كان بيتكلم عربي وفي منهم بيتكلم مصري صرف ومتعرفش تفرقه عن المصريين.
مصر كان فيها التلات طوايف وعددهم تقريبا ايام الحرب العالمية الاولانىى 100.000 مية الف أغلبهم مواطنين ، تم اضطهادهم وتخوينهم والزج بيهم فى السجون وبعدين شلح الجنسية المصرية عنهم فى الخمسينات والستينات لان اجهزة الدولة اعتقدت ان ولائهم اصبح لدولة اسرائيل وكمان معدل معاداة السامية كان عالى ف مصر وقتها خصوصا بعد الحرب العالمية التانية ووقوف بعض المصرين مع المانيا ضد بريطانيا فى معركة العلمين ، مع ان اغلبهم لما سابو مصر مراحوش على اسرائيل وراحو غالبا على اوروبا وأميركا ، عددهم الايام دى فى مصر 8 او 10 أشخاص كلهم ستات كبار فى السن وملهمش حاخام يصلي بيهم ومبيحصلوش على اي مساعدات من الدولة المصرية ، رئيستهم الحالية واللي بتتولى شئون الطايفة هيا السيدة ماجدة هارون لكن الدولة المصرية ملزمة بحكم الدستور انها تاخد بالها او توفر الحماية للكنيس اليهودي والتراث اليهودي اللي لسه موجود.
مشاهير اتولدوا لاباء يهود
على مر التاريخ ابدع عدد ضخم من اليهود فى المجالات العلميه و الادبيه و الفنيه من ضمنهم:
البرت اينشتاين (عالم فيزيا حاصل على جايزة نوبل) لكنه الحد قبل ذلك بكثير
كارل ماركس (اقتصادى)
جولدا مائير (رئيسة وزرا اسرائيليه)
سيجموند فرويد (عالم نفس)
اسپينوزا (فيلسوف)
نعوم تشومسكى (كاتب وعالم لغويات)
ستيفين سبيلبيرج (مخرج)
بوب ديلان (مغنى)
فرانز كافكا (كاتب قصصى)
ليلى مراد (مغنيه وممثله مصريه اعلنت اسلامها)
ماريلين مونرو (ممثله امريكانيه)
شالوم اليخيم (اديب ييدى)
ايزاك سينجر (روائى حاصل على جايزة نوبل)
بوريس پاسترناك (اديب روسى صاحب رواية دكتور زيڤاجو و حاصل على جايزة نوبل)
ايزاك بابل (اديب روسى)
مصادر
ديانات ابراهيميه
|
###Human:
يوتلاند
###Assistant:يوتلاند شبه جزيره دانماركيه جزء من الدنمارك و واحده من التلات اجزاء التاريخية للدنمارك ، يوتلاند بتفصل بحر الشمال عن بحر كاتيجات و بحر البلطيق. يوتلاند بتتضمن الجزء الشمالى من المانيا.
التاريخ
يوتلاند على مر التاريخ واحدة من التلات أراضى اللى بتشكل الدنمارك ، والأراضى التانيه هى سكانيا و زيلندا. و قبل كده ، حسب كلام بطليموس كانت وطن القبايل السيلتيك الجرمانية الكيمبريين Cimbri و التوتونيين Teutons و الشاروديين Charudes.
هارالد بلوتوث كان ملك يوتلاند (شبه جزيرة المانيا و الدانمرك) اتولد حوالى سنة 910 و حكم كملك الدانمرك من حوالى سنة 958 و ملك النرويج حوالى سنة 970.
الحرب العالمية الأولى
فى الحرب العالمية الأولى ، كانت معركة يوتلاند واحده من اكبر المعارك البحريه فى التاريخ.
الدنمارك
|
###Human:
يوحنا التالت سوبياسكى
###Assistant:يوحنا التالت سوبياسكى (جون سوبيسكى) (17 اغسطس 1629 -- 17 يونيه 1696) ملك بولندا هو واحد من ابرز ملوك الكومنولث البولندى - الليتوانى، كان ملك بولندا والدوق الاكبر من ليتوانيا فى الفتره من 1674 ولحد ما مات. اتميزت فترة عهده 22 سنه باستقرار الكومنولث، بعد الاضطراب.
كان ليوحنا التالت شعبيه بين رعاياه ، كمان كان قائد عسكرى عبقرى ، اشتهر بسب انتصاره على الاتراك فى معركة ڨيينا 1683. بسبب انتصاراته على الامبراطوريه العثمانيه الاتراك، سماه خبراء الامبراطوريه العثمانيه "اسد لخستان " (ليخستان الاسم القديم لبولندا)
حياته
[[ملف:Schultz John III Sobieski.jpg|300px|thumb|left|يوحنا التالت سوبياسكى (17 اغسطس 1629–17 يونية 1696) ملك بولندا
يوحنا اتولد فى 1629 فى اولسكو ، وهى بلد صغيره قرب ايواو (دلوقتى لفيف ، اوكرانيا) اتخرج من كلية الفلسفه واتعلم الفرنسيه والالمانيه والايطاليه ، اضافة للاتينيه فى اوروبا الغربيه.
معركة ڤيينا
لما اتجمعت الجيوش الاوروبية ساب دوق لورين القياده العامه لملك بولندا يوحنا التالت سوبياسكى وكملت استعداداتهم يوم الجمعة 11 سبتمبر بعدما شعروا ان سقوط فيينا مافيش قدامه الا ايام قليلة؛ علشان كده قرر الاوروبيين انهم يعبور جسر "الدونه" اللى كان بيسيطر عليه العثمانيين بالقوة مهما كلفهم من خسائر، علشان مكنش ممكن يوصلو الامدادات لفيينا من غير عبور جسر الدونه.
فى يوم السبت 12 سبتمبر 1683 م اتقابل الجيشين قدام اسوار فيينا وكان الاوروبيين فرحانين علشان عبرو جسر الدونة من غير خسارة نقطة دم واحده، لكن ده خللاهم على حذر شديد، اما العثمانيين فكانوا زهقانين علشان مقدروش يدخلو فيينا، وفى حالة من الذهول علشان شافو الاوروبيين قدامهم بعد عبور جسر الدونة، بالاضافة لانشغال بعض فرق الجيش بحماية غنايمهم مش القتال لتحقيق النصر، وتوترت العلاقة بين الصدر الاعظم وبعض قواد جيشه وظهرت نتائج ده مع بداية المعركة.
قام مصطفى باشا بهجوم مضاد ، مع معظم قواته ، و اجزاء من النخبه الانكشاريه لغزو المدينة. كان القواد الترك ناوين يحتلوا فيينا قبل وصول يوحنا التالت لكن الوقت نفد. وضب المهندسين العسكريين الترك تفجير كبير ونهائى علشان توفير امكانيه الوصول الى المدينة. لما الاتراك كانو بيقفلو اكتشف النمساويين الكهف فى فترة ما بعد الظهر. واحد منهم دخل النفق وابطل مفعولها فى الوقت المناسب تماما.
فى الوقت ده ، فى ساحة المعركه ،ابتدت المشاة البولنديه الهجوم على الجهة اليمين لجيش الامبراطوريه العثمانيه و بدل من التركيز على المعركه مع الجيش حاولت قوة الاتراك احتلال المدينة.
كان الجيش العثمانى تعبان ومتشائم بعد فشل كل محاولة استنزاف قوة الاوروبيين ، و وصول سلاح الفرسان الاوروبى حول مجرى المعركه ضدهم ، واضطرهم يتراجعو للجنوب و الشرق. فى اقل من تلات ساعات بعد هجوم سلاح الفرسان ، كسبت القوى المسيحيه المعركه وانقذت فيينا من الاحتلال . و بعد المعركه ،اقتبس يوحنا التالت سوبياسكى وارجع صياغه يوليوس قيصر الشهيرة بالقول" veni ، vidi ، الالة vicit "--" اتيت ، رايت ، غزاها الله ".
اهمية نتايج معركة ڤيينا
معركة ڤيينا كانت نقطة تحول فى صراع امتد 300 سنة بين القوات من اوروبا الوسطى و قوات الامبراطوريه العثمانيه.وبعد المعركه على مدى ستة عشر عاما تمكنت سلالة عيلة هابسبورغ النمساوية تدريجيا لحد كبير اخلاء القوات التركية من الاراضى الجنوبيه والمجر وترانسيلفانيا . اتقتل من العثمانيين حوالى 15000 رجل فى القتال واتقتل من الاوروبيين يقارب من 4000 ووضع مصطفى باشا خطة موفقة للانسحاب علشان ما يضاعفش خسايره، واخد الجيش العثمانى معاه ايام الانسحاب 81 الف اسير, و رغم هزيمة القوات التركية الكاملة لكنهم لقو وقت علشان يدبحو كل مساجين الحرب النمساويين ، ما عدا قله من طبقة النبلاء اللى خدوهم معاهم علشان ياخدو فديه. و خلص الحصار اللى استمر 59 يوما،
فقدت الدولة العثمانية بهزيمتها امام فيينا ديناميكية الهجوم والتوسع فى اوروبا، وكانت الهزيمة نقطة توقف فى تاريخ الدولة. اتحرك جيش التحالف المسيحى لاقتطاع بعض الاجزاء من الاملاك العثمانية فى اوروبا.
معركة "جكردلن"
معركة "جكردلن" كانت بين واحد من القادة العثمانيين وقواته البالغة 30 الف مقاتل وبين ملك بولندا يوحنا التالت سوبياسكى وقواته البالغة 60 الف مقاتل، وانتهت بتراجع سوبياسكي، واتوالت المعارك العثمانية فى اوروبا، وفقدت الدولة بعض مراكزها الهامة بسبب هزيمتها امام فيينا اللى كانت هزيمة من النوع التقيل تاريخيا اكتر منه عسكريا.
لينكات برانيه
مصادر
يوحنا التالت
وفيات 1696
مواليد 1629
|
###Human:
يورو
###Assistant:اليورو € (Euro) هو العملة الرسمية للاتحاد الاوروبي و اليورو الواد متقسم ل 100 يوروسينت. اليورو بتستعمله 18 دولة معروفة باسم منطقة اليورو الدول دي هى النمسا و بلجيكا و قبرص و فينلاندا و فرنسا و المانيا و اليونان و ايرلاندا و ايطاليا و لوكسيمبورج ومالطا و هولاندا و البرتغال و سلوفينيا و سلوفاكيا و اسبانيا و استونيا. و زيادة على الستاشر دولة دول، فى كمان خمس دول بتستعمله بعد ما عملو اتفاقيات خاصة مع الاتحاد الاوروبي و فى كمان ست دول بتستعمله من مش ما ياخدو موافقة الاتحاد الاوروبي.
بدأ اليورو فى الاستعمال فى ا يناير 2002 و دلوقتي منطقة اليورو بتضم 320 مليون انسان اوروبي و فى مارس 2007 بقت منطقة اليورو اكبر اقتصاد على مستوى العالم بعد ما وصل سعر الصرف لليورو قدام الدولار الامريكي 1.56.
الخصائص
الورق اللى بيستعمل فى طباعة اوراق البنكنوت بتاعة اليورو معمول من 100% الياف قطن خالص, و دا بيخليها تعيش فترات اطول و بيديها ملمس ناعم و متميز.
شوف كمان
ليستة العملات
لينكات برانيه
الأوراق النقدية اليورو-صور وتاريخ
مصادر
يورو
يورو
|
###Human:
يوسف شاهين
###Assistant:يوسف شاهين (25 يناير 1926 - 27 يوليه 2008), مُخرج مصري من مواليد الاسكندرية من ام وأب لبنانيين من شرق لبنان فى مدينة زحله اكبر مدينة كاثوليكية فى الشرق ، اسمهُ الثلاثي "يوسف شاهين جبريل".
درس فى كلية فيكتوريا كوليدچ اسكندرية وبعدها راح الولايات المتحدة الامريكية ليدرس صناعة السينما فى دار پاسادينا پلاي هاوس لمدة سنتين.
اوّل فيلم أخرجهُ كان "بابا امين" سنة 1950.
وأول ظهور له فى السينما كَـ ممثل كان فى فيلم "اسماعيل ياسين فى الطيران". وكانت مشاهد قليلة، واِللي كان فيها الجملة المشهورة: "هايل يا سُمعة، كمان مرّة.. عايز ضرب واقعي."
الأزمه الصحيه اللى حصلتله
يوم 15 يونيه 2008 جاله نزيف فى المخ. واليوم اللى بعده دخل فى غيبوبه ودخلوه مستشفى الشروق اللى فى القاهرة بعدها اتنقل بـطياره اسعافات المانيه خاصه لـپاريس ودخل المستشفى الأمريكى اللى فيها و بعد ِما عملو له عمليه هناك، نقلوه يوم 17 يوليو— تانى للقاهره فى مستشفى القوات المسلحه اللى فى المعادى و فضل فى غيبوبه لحد ما مات يوم 27 يوليه 2008.
زيارة يوسف شاهين للبنان
سنة 2002 المخرج العالمي يوسف شاهين قام بزيارة لبنان ووعده وقتها رئيس بلدية زحله بأنه هيسمي اسم شارع فى منطقة زحله على اسمه . عند وفاة يوسف شاهين قامت كنايس لبنان بصلوات علشان خاطره فى مناطق كتيره لكن اغلبيتها كانت فى زحله.
الانجازات
فاز يوسف شاهين سنة 1997 بجايزة السعفة الدهبية من مهرجان كان السينيمائى عن كل اعماله، و كمان خد اوسمة و جوايز تانية كتيره ، واتلمذ على ايده مخرجين زي خالد يوسف و على بدرخان. بيتقال كمان انه هو اول واحد يكتشف الممثل المصري العالمي عمر الشريف و يقنعه انه يبتدي يمثل فى السينيما. الفيلم التاريخى الناصر صلاح الدين (1963) عن حروب صلاح الدين الأيوبى ضد الصليبيين بيعتبر من أضخم افلامه و شاركت فيه نخبه من أحسن ممثلين مصر.
قالو عنه
الرئيس الفرنسي نيكولا ساركوزي وصف يوسف شاهين بأنه "مُفكر صاحب استقلاليّة كبيرة، وهو مُدافع كبير عن تزاوج الثقافات".
جوايز
أخد جايزة اليوبيل الذهبي لـ"مهرجان كان" عن فيلم المصير
لستة افلامه
لينكات برانيه
مراجع
قناة العربية
السايت الرسمي بتاع يوسف شاهين
مواليد 1926
وفيات 2008
ممثلين مصريين
مخرجين مصريين
مصريين لبنانيين
اسكندرانيه
اقباط
مقالات مختاره
انتاج الافلام
|
###Human:
جی بی اس
###Assistant:مقاله موش بالمصرى
چی پی ایس (انجليزى: Global Positioning System, الاختصار: GPugS) "النظام العالمی لتحديد المواقع" هو نظام تحديد المواقع عالمی تابع لوزارة الدفاع الامريكية. الاقمار الصناعية للنظام العالمي لتحديد المواقع تديرها القوات الجوية للولايات المتحدة .النظام العالمي لتحديد المواقع كتير بيستخدمه المدنيين كأسلوب ملاحة. نظم الملاحة المماثلjة تشمل الروسي غلوناس (غير كامل اعتبارا من 2008) ، الأوروبي جاليليو ، و مقترح نظم الملاحة كومباس من فلسطين ، ودوريس من فرنسا.
'''''ar:نظام التموضع العالمي
جي بي
|
###Human:
ڤينيسيا
###Assistant:ڤينيسيا ( Venesia; Venezia, ) هى مدينه فى شمال ايطاليا, عاصمة منطقة ڤينيتو, و سكانها 271,251 (تعداد 1 يناير - 2004). لما تحتسب مع المنطقه المجاوره ليها بادوڤا, منطقة بادوڤا -ڤينيسيا سكانها 1.6 مليون. و تعرف ڤينيسيا باسم "ملكة الادرياتيكي", و "مدينة المياه", "مدينة الجسور", و "مدينة النور".
مدينة ڤينيسيا مبنيه على 117 من الجزر الصغيره اللى تفصل بينها 150 قناه. بحيره ڤينيسيا فى المستنقعات على طول البحر الادرياتيكى فى شمال شرق ايطاليا. ڤينيسيا كانت جمهوريه خلال العصور الوسطى وعصر النهضه اسمها جمهورية ڤينيسيا, ونقطة انطلاق للحروب الصليبيه, ومعركة ليبانتو, وكمان مركز تجاره مهم جدا (وخصوصا الحرير, وتجارة الحبوب والتوابل) و ڤينيسيا كانت مركز للفن فى القرن التلاتاشر وحتى نهاية القرن السبعتاشر. ومن المعروف عن ڤينيسيا تأثيرها الفنى المهم ، و بالتحديد عصر النهضة . و لعبت دور مهم فى تاريخ الموسيقى السمفونية والأوبرالية ، و ڤينيسيا هيا مسقط رأس أنطونيو ڤيڤالدى.
معالم ڤينيسيا
المبانى فى مدينة ڤينيسيا قديمه جدا وجذابه, المبانى والقنوات خللت ڤينيسيا واحده من اشهر المدن فى العالم. اكتر معالم ڤينيسيا شهره جسر ريالتو, و كاتدرائية سان ماركو و قصر رئيس القضاه و جسر التنهدات و كنيسة بازيليكا سانتا ماريا دى جلوروسيا دى فرارى
اصل الاسم
اصل اسم ڤينيسيا من اسم شعب ڤينيتى و ممكن یكون هو نفسه شعب إينیتی (Eneti - Ενετοί) اللى كتب عنه هوميروس و ممكن یكون فیه صلة لاسم ڤينيسيا من الكلمة اللاتينی (venetus) بمعنى 'البحر الأزرق'.
اصول
رغم انان مافيش سجلات تاريخيه عن اصول ڤينيسيا, لكن الادله المتوفره خلت مؤرخين كتير يجمعو على ان سكان ڤينيسيا الاصليين هم لاجئيين من مدن رومانيه زى بادوڤا و كونكورديا و كانو هربانين من موجات متتاليه من غزوات القبائل الجرمانيه. بين سنة 166 و سنة 168, دمرت قبائل القوادى الجرمانيه المركز الرئيسى فى المنطقه و دمرت قبائل القوط الغربيين الدفاعات الرومانيه مره تانيه فى بداية القرن الخامس, وبعد حوالى 50 سنه, دمرت قبائل الهانيه بقيادة اتيلا دفاعات ڤينيسيا. شارلمان كان معادى ڤينيسيا فى البدايه و حاول يخضع المدينه لحكمه. سنة 828 زادت هيبه ڤينيسيا بعد سرقة جسد القديس مار مرقس الرسول من الاسكندرية لما اخده بعض التجار من ڤينيسيا وابحروا به لمدينة ڤينيسيا و هناك استقبلوا الجسد باحتفال كبير و وضعوه فى الكاتدرائية الجديدة واتسمت باسم مارمرقس كنيسة مارمرقس اللى تتميز بقبابها الخمسة وبرجها المرتفع 100 متر وكان مقر البطركيه قد اتنقل لريالتو فى ڤينيسيا.
الاستقلال
واصل مجتمع ڤينيسيا التطور و قلت قوة السلطة البيزنطيه وده قد ادى لنمو الحكم الذاتى و الاستقلال فى نهاية المطاف. استولت جمهورية ڤينيسيا على عدد من المواقع على السواحل الشرقية من البحر الادرياتيكي قبل 1200, معظمهم لأسباب تجارية, بحجة ان القراصنه هناك خطر على التجارة.و بعد الحمله الصليبيه الرابعه سيطرت ڤينيسيا على القسطنطينيه سنة 1204 و أنشإت الامبراطوريه اللاتينيه. جمهورية ڤينيسيا فضلت مستقله لمدة 1070 سنه، و خسرت استقلالها لما احتلها نابليون بونابرت يوم 12 مايو سنة 1797،
التجاره
جمهورية ڤينيسيا كانت هى اول بلد تحط لايحة تطبق بمقتضاها مفهوم لامتيازات التجاره و براءات الاختراع
الإزاز
ڤينيسيا معروفه صناعة الزجاج اسمه زجاج ڤينيسيا مشهور بألوانه و تفاصيله.
مصادر
السياحة فى ڤينيسيا
مكان تراث عالمى
|
###Human:
كوبينهاجين
###Assistant:كوبينهاجين ( KOH -pən- HAY -gən ، - HAH - أو KOH -pən-hay-gən ، - - . Danish ) هيا عاصمة الدنمارك والمدينة الاكتر بالسكان ، ويبلغ عدد سكانها حوالى 1.4 مليون فى المنطقة الحضرية ، و اكتر من 2 مليون فى منطقة العاصمة كوبينهاجين الأوسع. المدينة فى جزر زيلين و اماجير ، مفصولة عن مالمو بالسويد بمضيق أوريسند . يربط جسر أوريسند المدينتين عن طريق السكك الحديدية والطرق.في الأصل قرية صيد عاش فيها فايكينج اتأسست فى القرن العاشر بالقرب من اللى دلوقتى Gammel Strand ، بقت كوبينهاجين عاصمة دنمارك فى أوائل القرن الخمستاشر . بداية من القرن السبعتاشر ، عززت مكانتها كمركز إقليمي للقوة بمؤسساتها ودفاعاتها وقواتها المسلحة. خلال عصر النهضة ، كانت المدينة يعتبر العاصمة الفعلية لاتحاد كالمار ، كونها مقر للملكية ، تحكم غالبية منطقة الشمال الحالية فى اتحاد شخصي مع السويد والنرويج يحكمها العاهل الدنماركي اللى يعمل كرئيس للدولة . ازدهرت المدينة كمركز ثقافي واقتصادي لدول اسكندنافيا فضل الاتحاد اكتر من 120 سنه ، بدايه من القرن الخمستاشر لحد بداية القرن الستاشر لما تم حل الاتحاد و سابت السويد الاتحاد من خلال تمرد. بعد الطاعون والحريق فى القرن التمناشر ، خضعت المدينة لفترة إعادة تطوير. ده شمل بنا حى فريدريكستادين المرموق وتأسيس مؤسسات ثقافية مثل المسرح الملكي والأكاديمية الملكية للفنون الجميلة . بعد المزيد من الكوارث فى أوائل القرن التسعتاشر لما هاجم هوراشيو نيلسون أسطول دانو النرويجي وقصف المدينة ، أدت إعادة البناء خلال العصر الذهبي الدنماركيلإلقاء نظرة كلاسيكية جديدة على العمارة فى كوبينهاجين. بعد الحرب العالميه التانيه ، عززت خطة Finger تطوير الإسكان والشركات على طول طرق السكه الحديد الحضرية الخمسة الممتدة من وسط المدينة.
منذ مطلع القرن الواحد و عشرين ، شافت كوبينهاجين تطور حضرى وثقافى قوى ، تم تسهيله من خلال الاستثمار فى مؤسساتها وبنيتها التحتية. المدينة هيا المركز الثقافي والاقتصادي والحكومي للدنمارك. إنها واحدة من المراكز المالية الرئيسية فى شمال اوروبا مع بورصة كوبينهاجين . شهد اقتصاد كوبينهاجين تطورات سريعة فى قطاع الخدمات ، خصوصا من خلال مبادرات فى تكنولوجيا المعلومات والأدوية والتكنولوجيا النظيفة . من الانتهاء من جسر أوريسند ، بقت كوبينهاجين متكاملة بشكل متزايد مع مقاطعة سكانيا السويدية واكبر مدنها ، مالمو ، مشكلة منطقة أوريسند . مع وجود عدد من الجسور اللى تربط المناطق المختلفة ، يتميز منظر المدينة بالحدائق والمتنزهات والواجهات المائية. تعتبر معالم كوبينهاجين مثل حدائق تيفولي وتمثال ليتل ميرميد وقصر أمالينبورج وكريستيانسبورج وقلعة روزنبورج وكنيسة فريدريك وبورسن والكتير من المتاحف والمطاعم والنوادي الليلية من المعالم السياحية الهامة.كوبينهاجين هيا موطن لجامعة كوبينهاجين ، والجامعة التقنية فى الدنمارك ، وكلية كوبينهاجين للأعمال ، وجامعة تكنولوجيا المعلومات فى كوبينهاجين . اتأسست جامعة كوبينهاجين سنة 1479 ، هيا أقدم جامعة فى الدنمارك. كوبينهاجين هيا موطن ناديي كرة القدم FC Copenhagen و Brøndby IF . اتأسس ماراثون كوبينهاجين السنوي فى سنة 1980. تعتبر كوبنهاجن واحدة من اكتر المدن الصديقة للدراجات فى العالم. Movia هيا شركة نقل سنة تخدم شرق الدنمارك بالكامل ، باستمدح بورنهولم . يخدم مترو كوبينهاجين ، اللى تم إطلاقه فى سنة 2002 ، وسط كوبينهاجين. و ذلك ، قطار كوبينهاجين S ، و Lokaltog ( سكة حديدية خاصة ) ، وشبكة Coast Line تخدم وتربط وسط كوبينهاجين بالأحياء النائية. يخدم مطار كوبينهاجين ، كاستروب يقارب من 2.5 مليون مسافر كل شهر ، وهو اكتر المطارات زحمه فى بلدان الشمال الأوروبي .
أصول الاسم
اسم كوبينهاجين ( باللغة الدنماركية) ، يعكس أصلها كميناء ومكان للتجارة. التسمية الأصلية فى اللغة الإسكندنافية القديمة ، اللى ينحدر منها الدنماركيون ، كانت [ˈkɔupˌmɑnːɑˌhɔvn] (راجع الأيسلندية الحديثة: [ˈkʰœipˌmanːaˌhœpn̥] ، Faroese ) ، وتعني "ميناء التجار". بحلول الوقت اللى تم فيه التحدث باللغة الدنماركية القديمة ، كانت العاصمة تسمى ، بالاسم الحالي مشتق من قرون من التغيير المنتظم فى الصوت اللاحق. المعادل الدقيق للغة الإنجليزية سيكون " ملاذ شابمان ". الشاب الإنجليزي ، الألماني ، هولندي ، السويدية ، الدنماركية ، و الأيسلندي يشترك فى اشتقاق من اللاتينية ، تعني "تاجر". بس ، المصطلح الإنجليزي للمدينة قد تم تعديله من اسمها الألماني المنخفض ، . الاسم السويدي لكوبينهاجين هو ، هيا ترجمة مباشرة للاسم الدنماركي الواضح بشكل متبادل.
تاريخ
التاريخ المبكر
رغم أن أقدم السجلات التاريخية لكوبنهاجن ترجع لنهاية القرن الاتناشر ، الاكتشافات الأثرية الجديده بسبب حفر نظام السكه الحديد الحضرية فى المدينة كشفت عن بقايا قصر تاجر كبير بالقرب من كونجينز نيتورف من . أدت الحفريات فى Pilestræde كمانلاكتشاف بئر من أواخر القرن الاتناشر. تم اكتشاف بقايا كنيسة قديمة ذات قبور يعود تاريخهال القرن الحداشر بالقرب من مكان التقاء ستروجيت مع Rådhuspladsen .تشير الاكتشافات أن أصول كوبنهاجن كمدينة تعودل القرن الحداشر على الأقل. تقدم الاكتشافات الجوهرية لأدوات الصوان فى المنطقة دليل على وجود مستوطنات بشرية تعودلالعصر الحجري . يعتقد الكتير من المؤرخين أن المدينة تعودلأواخر عصر الفايكنج ، ويمكن أسسها سوين الاولانى فوركبيرد . يبدو أن المرفأ الطبيعي ومخزونات الرنجة الجيدة قد جذبت الصيادين والتجارلالمنطقة على أساس موسمي من القرن الحداشر وبشكل دائم فى القرن التلاتاشر. ممكن تركزت المساكن الاولانىى فى Gammel Strand (حرفى "الشاطئ القديم") فى القرن الحداشر أو لحد قبل ذلك. كان أول ذكر مكتوب للمدينة فى القرن الاتناشر لما أشار ليها Saxo Grammaticus فى Gesta Danorum باسم ، وتعني "ميناء التجار" أو ، فى الدنماركية فى ذلك الوقت ، . تقليديا ، يرجع تاريخ تأسيس كوبنهاجنلقيام الأسقف أبسالون ببناء حصن متواضع فى جزيرة سلوتشولمن الصغيرة سنة 1167 يقف قصر كريستيانسبورج اليوم. جه بناء القلعة ردًا على هجمات قراصنة Wendish اللى ابتليوا بالساحل خلال القرن الاتناشر. تم الانتهاء من الأسوار والخنادق الدفاعية وبحلول سنة 1177 اتبنا كنيسة سانت كليمنس. استمرت هجمات الونديين ، و بعد ما دمر اللصوص القلعة الأصلية فى النهاية ، استبدلها سكان الجزر بقلعة كوبينهاجين .
العصور الوسطى
في سنة 1186 ، نصت رسالة من البابا أوربان التالت على أن قلعة هافن (كوبينهاجين) والأراضي المحيطة بيها ، بما فيها بلدة هافن ، قد سلمها الملكلأبسالون ، أسقف روسكيلد 1158-1191 ورئيس أساقفة لوند 1177-111201. فالديمار الاولانى . عند وفاة أبسالون ، كان من المقرر أن يصبح العقار ملكًا لأسقفية روسكيلد . حوالى سنة 1200 ، اتبنا كنيسة السيدة العذراء على أرض مرتفعةلالشمال الشرقي من المدينة ، اللى بدأت تتطور حولها. لما بقت المدينة اكتر بروز ، تعرضت لهجمات متكررة على ايد الرابطة الهانزية ، وفي سنة 1368 تم غزوها بنجاح خلال الحرب الدنماركية الهانزية التانيه . مع ازدهار صناعة صيد الأسماك فى كوبينهاجين ، خصوصا فى تجارة الرنجة ، بدأت المدينة فى التوسعلالشمال من سلوتشولمن. فى سنة 1254 ، اخدت ميثاق كمدينة تحت قيادة الأسقف جاكوب إرلاندسن اللى اخد دعم من تجار الصيد المحليين ضد الملك من خلال منحهم امتيازات خاصة. فى نص تلاتينات القرن التلاتاشر ، نُشر أول تقييم للأراضي للمدينة. مع إنشاء اتحاد كالمار (1397-1523) بين الدنمارك والنرويج والسويد ، بحلول سنة 1416 ظهرت كوبينهاجين كعاصمة للدنمارك لما نقل إريك بوميرانيا مقعدهلقلعة كوبينهاجين. تم افتتاح جامعة كوبينهاجين فى 1 يونيه 1479 على ايد الملك كريستيان الاولانى ، بعد موافقة البابا سيكستوس الرابع . مما يجعلها أقدم جامعة فى الدنمارك وواحدة من أقدم الجامعات فى اوروبا . كانت الكنيسة الكاثوليكية فى الأصل تحت سيطرة الكنيسة الكاثوليكية ، واضطر دور الجامعة فى المجتمعلالتغيير وقت الإصلاح فى الدنمارك فى أواخر تلاتينات القرن الخمستاشر .
القرن ال16 و القرن ال17
في النزاعات اللى سبقت الإصلاح سنة 1536 ، حاصرت المدينة اللى كانت مخلصة لكريستيان الثاني ، اللى كان كاثوليكى ، بنجاح فى سنة 1523 على ايد قوات فريدريك الاولانى ، اللى دعم اللوثرية . تم تعزيز دفاعات كوبينهاجين بسلسلة من الأبراج على طول سور المدينة. بعد حصار ممتد من يوليه 1535ليوليه 1536 ، دعمت المدينة تحالف كريستيان التانى مع مالمو ولوبيك ، اضطرت أخيرلالاستسلام لكريستيان التالت . خلال النصف التانى من القرن ، ازدهرت المدينة من زيادة التجارة عبر بحر البلطيق بدعم من الشحن الهولندي. كريستوفر فالكندورف ، رجل دولة رفيع المستوى ، دافع عن مصالح المدينة وساهم فى تطويرها. بقت هولندا كمان بروتستانتية فى المقام الاولانى ، مثلها مثل ولايات شمال ألمانيا.في عهد كريستيان الرابع بين 1588 و 1648 ، شافت كوبينهاجين نمو هائل كمدينة. بمبادرته فى بداية القرن السبعتاشر ، تم الانتهاء من مبنيين مهمين فى Slotsholmen : Tøjhus Arsenal و Børsen ، البورصة. لتعزيز التجارة الدولية ، اتأسست شركة الهند الشرقية فى سنة 1616.لالشرق من المدينة ، مستوحى من التخطيط الهولندي ، طور الملك حي كريستيانشافن بالقنوات والأسوار. كان من المفترض فى البداية أن تكون مركز تجارى محصن ولكنها بقت فى النهاية جزء من كوبينهاجين. كما رعى كريستيان الرابع مجموعة من مشاريع البناء الطموحة بما فيها Rosenborg Slot و Rundetårn . فى 1658-1659 ، صمدت المدينة فى وجه حصار من السويديين تحت حكم تشارلز العاشر ونجحت فى صد هجوم كبير . بحلول سنة 1661 ، أكدت كوبينهاجين على موقعها كعاصمة للدنمارك والنرويج. كانت كل المؤسسات الرئيسية موجودة هناك ، كمان الأسطول ومعظم الجيش. تم تعزيز الدفاعات بشكل اكبر مع الانتهاء من القلعة فى سنة 1664 وامتداد كريستيانشافنز فولد مع معاقلها فى سنة 1692 ، مما اتسبب فى إنشاء قاعدة جديدة للأسطول فى نيولم .
القرن ال 18
فقدت كوبينهاجين حوالى 22000 من سكانها البالغ عددهم 65000 بسبب الطاعون فى سنة 1711. كما تعرضت المدينة لحريقين كبيرين دمروا الكثير من بنيتها التحتية. كان حريق كوبنهاجن سنة 1728 هو الاكبر فى تاريخ كوبنهاجن. ابتدا فى مساء يوم 20 اكتوبر ، واستمر الحريق لحد صباح 23 اكتوبر ، ودمر يقارب من 28 ٪ من المدينة ، وترك حوالى 20 ٪ من السكان بلا مأوى. فقد ما يقلش عن 47٪ من قسم القرون الوسطى من المدينة بالكامل. مع حريق سنة 1795 ، يعد ده هو السبب الرئيسي بعد وجود آثار قليلة للمدينة القديمة فى المدينة الحديثة. يتبع قدر كبير من إعادة البناء. فى سنة 1733 ، ابتدا العمل فى المقر الملكي لقصر كريستيانسبورج اللى اكتمل فى سنة 1745. فى سنة 1749 ، ابتدا تطوير منطقة فريدريكستادين المرموقة. صممه Nicolai Eigtved على طراز الروكوكو ، وكان وسطه يحتوي على القصور اللى تشكل دلوقتى قصر Amalienborg . تم إجراء امتدادات رئيسية لقاعدة هولمن البحرية فى الوقت نفسه تم تعزيز الأهمية الثقافية للمدينة من خلال المسرح الملكي والأكاديمية الملكية للفنون الجميلة .
في النصف التانى من القرن التمناشر ، استفادت كوبينهاجين من حياد الدنمارك خلال الحروب بين القوى الأوروبية الرئيسية ، مما سمح ليها بلعب دور مهم فى التجارة بين الدول حول بحر البلطيق. بعد ما تم تدمير كريستيانسبورج بنيران سنة 1794 وتسبب حريق آخر فى أضرار جسيمة للمدينة فى سنة 1795 ، ابتدا العمل فى معلم كوبينهاجين الكلاسيكي فى هوجبرو بلادس فى الوقت نفسه كان نيتورف وجامل تورف متقاربين.
القرن ال 19
أسطول بريطاني بقيادة الأدميرال السير هايد باركر فى 2 أبريل 1801 ، هاجم وهزم الأسطول الدنماركي النرويجي المحايد الراسخ بالقرب من كوبينهاجين. نائب الأدميرال هوراشيو نيلسون قاد الهجوم الرئيسي. اشتهر بعصيان أمر باركر بالانسحاب ، ودمر الكتير من سفن دانو النرويجية قبل الاتفاق على الهدنة. فى الغالب ما تُعتبر كوبينهاجين من اكتر المعارك اللى خاضها نيلسون قتال ، متجاوزة لحد القتال العنيف فى ترافالغار . وخلال هذه المعركة قيل أن اللورد نيلسون "وضع التلسكوب فى حالة غض البصر" لحد لا يرى إشارة الأدميرال باركر لوقف إطلاق النار .
كانت معركة كوبينهاجين التانيه (أو قصف كوبينهاجين) (16 أغسطس - 5 سبتمبر 1807) من وجهة نظر بريطانية هجوم استباقى على كوبينهاجين ، مستهدف السكان المدنيين للاستيلاء تانى على أسطول دانو النرويجي . لكن من وجهة نظر دنماركية ، كانت المعركة قصف إرهابى على عاصمتهم. وتجدر الإشارة بشكل خاصلاستخدام صواريخ Congreve الحارقة (التي تحتوي على الفوسفور ، اللى لا ممكن إخماده بالماء) اللى أصابت المدينة بشكل عشوائي. ولم يبق بعد القصف اللا عدد قليل من المنازل ذات الأسقف المصنوعة من القش. تم تدمير اكبر كنيسة ، Vor frue kirke ، بواسطة المدفعية البحرية. يعتبر الكتير من المؤرخين أن هذه المعركة هيا أول هجوم إرهابي ضد مدينة أوروبية كبرى فى العصر الحديث.
هبط البريطانيون 30 ألف رجل ، وحاصروا كوبينهاجين واستمر الهجوم على مدى الأيام التلاته التالية ، مما أسفر عن مقتل حوالى 2000 مدني وتدمير معظم المدينة. كان الدمار كبير جدًا علشان كوبينهاجين اعتمدت على خط دفاع قديم لم يستطع مداها المحدود الوصوللالسفن البريطانية ومدفعيتها بعيدة المدى . رغم كوارث أوائل القرن التسعتاشر ، شافت كوبينهاجين فترة من الإبداع الثقافي المكثف المعروف باسم العصر الذهبي الدنماركي . ازدهر الرسم فى عهد CW Eckersberg وطلابه فى الوقت نفسه جلب CF Hansen و Gottlieb Bindesbøll مظهر كلاسيكى جديدًالالهندسة المعمارية للمدينة. فى أوائل خمسينيات القرن التسعتاشر ، تم افتتاح أسوار المدينة للسماح ببناء مساكن جديدة حول البحيرات ( Danish ) اللى كانت تحد الدفاعات القديمة من الغرب. بحلول تمانينات القرن التسعتاشر ، تطورت منطقتي Nørrebro و Vesterbro لاستيعاب دول اللى جم من المقاطعات للمشاركة فى تصنيع المدينة. كانت هذه الزيادة الهائلة فى المساحة قد طال انتظارها ، ما كانتش الأسوار القديمة قديمة بس كنظام دفاعي لكن كان لابد من التغلب على الصرف الصحي السيئ فى المدينة القديمة. من سنة 1886 ، تم تسطيح السور الغربي ( فيستفولدن ) ، مما سمح بتمديدات كبيرة للميناء مما اتسبب فى إنشاء فريبورت فى كوبينهاجين 1892-1894. جت الكهرباء سنة 1892 مع ترام كهربائي سنة 1897. أدى انتشار المساكنلمناطق خارج الأسوار القديمةلزيادة هائلة فى عدد السكان. فى سنة 1840 ، كان يسكنها يقارب من 120.000 شخص فى كوبينهاجين. بحلول سنة 1901 ، كان عدد سكانها حوالى 400000 نسمة.
القرن ال 20
بحلول بداية القرن العشرين ، بقت كوبينهاجين مدينة صناعية وإدارية مزدهرة. مع قاعة المدينة الجديدة ومحطة السكك الحديدية ، كان مركزها يتجه نحو الغرب. نشأت مشاريع سكنية جديدة فى Brønshøj و Valby فى الوقت نفسه بقا Frederiksberg جيب داخل مدينة كوبينهاجين. كمان دمج الجزء الشمالي من Amager و Valby فى مدينة كوبينهاجين فى 1901–02. نتيجة لحياد الدنمارك فى الحرب العالمية الاولانىى ، ازدهرت كوبينهاجين من التجارة مع بريطانيا و ألمانيا. دفاعات المدينة فضلت مأهولة بالكامل بحوالي 40.000 جندي طول مدة الحرب. فى عشرينيات القرن العشرين ، كان فيه نقص خطير فى السلع والمساكن. اتحط خطط لهدم الجزء القديم من كريستيانشافن والتخلص من أسوأ المناطق العشوائية فى المدينة. بس ، ما حصلش لحد تلاتينات القرن العشرين تطورات سكنية كبيرة ، مع هدم جانب واحد من Torvegade فى كريستيانهافن لبناء خمس كتل كبيرة من الشقق.
الحرب العالمية التانيه
في الدنمارك خلال الحرب العالمية التانيه ، احتلت القوات الألمانية كوبينهاجين مع بقية البلاد من 9 أبريل 1940 لحد 4 مايو 1945. كان الزعيم الألماني أدولف هتلر يأمل فى أن تكون الدنمارك " محمية نموذجية" وفي البداية سعت السلطات النازيةلالتوصللتفاهم مع الحكومة الدنماركية. كما سُمح بإجراء الانتخابات البرلمانية الدنماركيةلسنة 1943 ، باستمدح الحزب الشيوعي بس. لكن فى أغسطس 1943 ، بعد انهيار تعاون الحكومة مع قوات الاحتلال ، غرقت البحرية الملكية الدنماركية عدة سفن فى ميناء كوبنهاجن لمنع الألمان من استخدامها. فى ذلك الوقت ، ابتدا النازيون فى اعتقال اليهود ، رغم تمكن معظمهم من الفرارلالسويد . فى سنة 1945 ، دعا أولي ليبمان ، قائد القسم الدنماركي من تنفيذي العمليات البالخصوص ، القوات الجوية الملكية البريطانية لمساعدة عملياتهم من خلال مهاجمة المقرات النازية فى كوبينهاجين. حسب علشان كده ، وضع نائب المارشال الجوي السير باسل إمبري خطط لهجوم دقيق مذهل على مبنى Sicherheitsdienst و Gestapo ، المكاتب السابقة لشركة Shell Oil Company . تم الاحتفاظ بالسجناء السياسيين فى العلية لمنع غارة جوية ، علشان كده كان على سلاح الجو الملكي البريطاني قصف المستويات الدنيا من المبنى. الهجوم ، المعروف باسم " عملية قرطاج " ، جه فى 22 مارس 1945 ، فى ثلاث موجات صغيرة. فى الموجة الاولانىى ، أصابت كل الطائرات الست (التي تحمل كل منها قنبلة واحدة) هدفها ، لكن تحطمت واحده من الطائرات بالقرب من مدرسة فريدريكسبيرج للبنات. وبسبب ده الحادث ، افترضت أربع طائرات فى الموجتين التاليتين أن المدرسة كانت هدف عسكرى ووجهت قنابلهالالمدرسة ، مما اتسبب فى مقتل 123 مدنياً (من بينهم 87 تلميذاً). بس ، 18 من أصل 26 سجين سياسي فى مبنى شل قدرو يهربو و اتدمرت أرشيفات الجستابو بالكامل.
في 8 مايو 1945 ، تم تحرير كوبينهاجين رسمى على ايد القوات البريطانية بقيادة المشير برنارد مونتغمري اللى أشرف على استسلام 30.000 ألماني حول العاصمة.
بعد الحرب
بعد فترة وجيزة من نهاية الحرب ، تم تقديم مشروع تطوير حضري مبتكر يُعرف باسم Finger Plan فى سنة 1947 ، اللى شجع على إنشاء مساكن جديدة وشركات تتخللها مناطق خضراء كبيرة على طول خمسة "أصابع" تمتد من وسط المدينة على طول S طرق القطارات . مع توسع دولة الرفاهية ودخول الستاتلقوة العمل ، اتعمل المدارس ودور الحضانة والمنشآت الرياضية والمستشفيات فى كل أنحاء المدينة. نتيجة للاضطرابات الطلابية فى أواخر الستينيات ، تم احتلال ثكنات Bådsmandsstræde السابقة فى كريستيانشافن ، مما اتسبب فى إنشاء فريتاون كريستيانيا فى سبتمبر 1971. نمت حركة مرور العربياتفى المدينة بشكل ملحوظ وفي سنة 1972 تم استبدال الترام بالحافلات. من الستينيات ، بمبادرة من المهندس المعماري الشاب يان جيل ، اتعمل شوارع للمشاة ومسارات للدراجات فى وسط المدينة. انخفض النشاط فى ميناء كوبينهاجين مع إغلاق قاعدة هولمن البحرية. خضع مطار كوبينهاجين لتوسع كبير ، و بقا مركز لبلدان الشمال . فى التسعينيات ، تم تنفيذ مشاريع سكنية واسعة النطاق فى منطقة الميناء وفي غرب أماجر . تم الانتهاء من بناء بلاك دايموند بالمكتبة الوطنية على الواجهة البحرية فى سنة 1999.
القرن ال 21
منذ صيف سنة 2000 ، تم ربط كوبينهاجين ومدينة مالمو السويدية بجسر أوريسند ، اللى يحمل السكك الحديدية وحركة المرور على الطرق. نتيجة علشان كده ، بقت كوبنهاجن مركز لمنطقة حضرية اكبر تمتد على كلا البلدين. أحدث الجسر تغييرات كبيرة فى نظام النقل ال سنة وأدىلإعادة تطوير واسعة النطاق لـ Amager . و تطور قطاعا الخدمات والتجارة بالمدينة فى الوقت نفسه اتعمل عدد من المؤسسات المصرفية والمالية. اكتسبت المؤسسات التعليمية كمان أهمية ، بالخصوص جامعة كوبينهاجين مع طلابها البالغ عددهم 35000 طالب. تطور هام آخر للمدينة هو مترو كوبينهاجين ، نظام السكك الحديدية اللى افتتح فى سنة 2002 مع إضافات لحد سنة 2007 ، ونقل حوالى 54 مليون مسافر بحلول سنة 2011. على الصعيد الثقافي ، تم الانتهاء فى سنة 2004 من دار أوبرا كوبينهاجين ، هيا هدية للمدينة من قطب الشحن ميرسك ماك كيني مولر نيابة عن مؤسسة إيه بي مولر. فى ديسمبر 2009 ، اكتسبت كوبينهاجين شهرة دولية لما استضافت اجتماع المناخ العالمي COP15 .
في 3 يوليه 2022 ، قُتل 3 أشخاص فى إطلاق نار فى مركز تسوق فيلدز فى كوبينهاجين. أعلن كبير مفتشي البوليس ، سورين توماسن ، عن اعتقال رجل يبلغ من العمر 22 سنه ، وقال إن البوليس لا يمكنها استبعاد وقوع عمل إرهابي.
جغرافيا
كوبينهاجين جزء من منطقة أوريسند ، اللى تتكون من زيلاند ولاند فالستر وبورنهولم فى الدنمارك وسكانيا فى السويد. على الشاطئ الشرقي لجزيرة نيوزيلندا ، وجزئياً فى جزيرة أماجر وعلى عدد من الجزر الطبيعية والاصطناعية بين الاثنين. تواجه كوبينهاجين نهر أوريسندلالشرق ، وهو مضيق الميه اللى يفصل الدنمارك عن السويد ، اللى يربط بحر الشمال ببحر البلطيق . مدينة مالمو السويدية وبلدة لاندسكرونا على الجانب السويدي من الصوت مباشرة على الجانب الآخر من كوبينهاجين. عن طريق البر ، تبعد كوبينهاجين شمال غرب مالمو ، السويد ، شمال شرق Næstved ، شمال شرق Odense ، شرق Esbjerg و جنوب شرق آرهوس عن طريق البحر والطرق عبر Sjællands Odde . وسط المدينة فى المنطقة المحددة أصل بواسطة الأسوار القديمة ، اللى لسه يشار ليها باسم حلقة التحصين ( Fæstningsringen ) اللى تم الاحتفاظ بيها كشريط أخضر جزئي حولها. بعدين تأتي الأحياء السكنية فى أواخر القرن التسعتاشر وأوائل القرن العشرين فى أوستربرو ونوريبرو وفيستيربرو وأماجيربرو . تبعت المناطق النائية لـ Kongens Enghave و Valby و Vigerslev و Vanløse و Brønshøj و Utterslev و Sundby من 1920ل1960. و تتكون من مساكن وشقق سكنية فى الغالب ما يتم تعزيزها بالحدائق والمساحات الخضراء.
الطبوغرافيا
تتكون المنطقة المركزية للمدينة من أرض مسطحة منخفضة نسبى تكونت من مورينات من العصر الجليدي الأخير فى الوقت نفسه ترتفع المناطق الجبليةلالشمال والغرب فى كثير من الأحيانل فوق مستوى سطح البحر. تصل منحدرات Valby و Brønshøjلارتفاعات تزيد عن ، مقسوم على الوديان الممتدة من الشمال الشرقيلالجنوب الغربي. بالقرب من المركز توجد بحيرات كوبينهاجين من Sortedams Sø و Peblinge Sø و Sankt Jørgens Sø.من الناحية الجيولوجية ، كوبينهاجين فى الجزء الشمالي من الدنمارك ترتفع الأرض بسبب ارتداد ما بعد الجليدية .كوبينهاجين على طبقة تحتية من الحجر الجيري ذي طبقات الصوان اللى ترسبت فى العصر الداناني حوالى 60ل66 منذ مليون سنة. بعض الخضر من Selandian موجودة كمان . هناك عدد قليل من العيوب فى المنطقة ، وأهمها صدع كارلسبرغ اللى يمتد من الشمال الغربيلالجنوب الشرقي عبر وسط المدينة. خلال العصر الجليدي الأخير ، تسببت الأنهار الجليدية فى تآكل السطح تاركة طبقة من الركام لحد سميك.
الشطوط
Amager Strandpark ، اللى تم افتتاحه فى سنة 2005 ، هو جزيرة اصطناعية طويلة ، بإجمالي من الشطوط . يقع على بعد 15 دقيقة بس بالدراجة أو بضع دقائق بالمترو من وسط المدينة. فى Klampenborg ، حوالى من وسط مدينة كوبينهاجين ، هو شاطئ بلفيو . هو طويل وبه رجال إنقاذ ودشات بميه عذبة على الشط يتم استكمال الشطوط بنظام حمامات المرفأ على طول الواجهة البحرية فى كوبينهاجين. يقع أولها وأكثرها شعبية فى Islands Brygge ، ده معناه حرفياً رصيف ايسلاندا ، و حاز على شهرة دولية لتصميمه.
مناخ
كوبينهاجين فى منطقة المناخ المحيطي ( كوبن : Cfb ). يخضع طقسها لأنظمة الضغط المنخفض من المحيط الاطلنطى مما يؤديلظروف غير مستقرة طول العام. بصرف النظر عن هطول الأمطار الغزيرة قليل من يوليهلسبتمبر ، هطول الأمطار معتدل. فى الوقت نفسه يحدث تساقط الثلوج بشكل رئيسي من أواخر ديسمبرلأوائل مارس ، ممكن أن يكون هناك كمان مطر ، مع متوسط درجات الحرارة حول نقطة التجمد. يونيه هو اكتر شهور السنة إشراق بمتوسط 8 ساعات من سطوع الشمس يوميًا. يوليه هو الشهر الاكتر دفئًا بمتوسط ارتفاع نهار يبلغ 21 درجة مئوية. على النقيض من ذلك ، متوسط ساعات سطوع الشمس أقل من ساعتين فى اليوم فى نوفمبر وساعة ونصف بس فى اليوم من ديسمبرلفبراير. فى الربيع ، يصبح الجو اكتر دفئًا تانى مع أربعلست ساعات من أشعة الشمس كل يوم من مارسلمايو. فبراير هو اكتر شهور السنة جفافاً. ممكن أن تجلب الظروف الجوية الاستثنائية ما يصلل50 سم من الثلجلكوبينهاجين فى فترة 24 ساعة خلال أشهر الشتاء فى الوقت نفسه من المعروف أن درجات الحرارة فى الصيف ترتفعل .
بسبب خط العرض الشمالي لكوبنهاجن ، يختلف عدد ساعات النهار بشكل كبير بين الصيف والشتاء. فى الانقلاب الصيفي ، تشرق الشمس فى الساعة 04:26 وتغرب فى الساعة 21:58 ، مما يوفر 17 ساعة و 32 دقيقة من ضوء النهار. فى الانقلاب الشتوي ، يرتفع فى الساعة 08:37 ويبلغ الساعة 15:39 مع 7 ساعات ودقيقة واحدة من ضوء النهار. علشان كده فيه فارق قدره 10 ساعات و 31 دقيقة فى طول النهار والليالي بين الانقلابات الصيفية والشتوية.
إدارة
حسب لإحصائيات الدنمارك ، المنطقة الحضرية فى كوبينهاجين ( ) يتكون من بلديات كوبينهاجين وفريدريكسبيرغ وألبرتسلوند وبروندبي وجينتوفتي وجلادساكس وجلوستروب وهيرليف وهفيدوفر ولينغبي-تاربيك ورودوفر وتارنبي وفالنسبيك كمان أجزاء من بلديات باليروب وروديرسدال وفوريسو . إيشوج وغريف ستراند . فى منطقة العاصمة ( ). البلديات مسؤولة عن مجموعة واسعة من الخدمات العامة ، اللى تشمل تخطيط استخدام الأراضي ، والتخطيط البيئي ، والإسكان ال سنة ، وإدارة وصيانة الطرق المحلية ، والضمان الاجتماعي. يتم إدارة البلدية كمان على ايد رئيس البلدية والمجلس والمسؤول التنفيذي.
تعد بلدية كوبينهاجين اكبر بلديةلحد بعيد ، المدينة التاريخية فى قلبها. مقر المجلس البلدي فى كوبينهاجين هو مجلس مدينة كوبينهاجين ( ) ، اللى فى ساحة City Hall . تانى اكبر بلدية هيا فريدريكسبيرج ، جيب داخل بلدية كوبينهاجين. تنقسم بلدية كوبينهاجينل10 مناطق ( bydele ): Indre By و Østerbro و Nørrebro و Vesterbro / Kongens Enghave و Valby و Vanløse و Brønshøj-Husum و Bispebjerg و Amager Øst و Amager Vest . تشمل أحياء كوبينهاجين Slotsholmen و Frederiksstaden و Islands Brygge و Holmen و Christiania و Carlsberg و Sluseholmen و Sydhavn و Amagerbro و Ørestad و Nordhavnen و Bellahøj و Brønshøj و Ryparken و Vigerslev .
القانون و النظام
يقع مقر معظم المحاكم والمؤسسات القانونية العليا فى الدنمارك فى كوبينهاجين. تم تقديم محكمة عدل على الطراز الحديث ، هوفوغ ستادسريتن ، فى الدنمارك ، وتحديدًا فى كوبينهاجين ، بواسطة يوهان فريدريش ستروينسي فى سنة 1771. معروفه دلوقتى باسم محكمة مدينة كوبينهاجين ( ) ، هيا الاكبر من بين 24 محكمة مدينة فى الدنمارك ولها سلطة قضائية على بلديات كوبينهاجين ودراجور وتارنبي . مع 42 قاضيا ، عندها قسم الوصايا ، وقسم الإنفاذ وقسم التسجيل والتوثيق فى الوقت نفسه يتم التعامل مع الإفلاس على ايد المحكمة البحرية والتجارية فى كوبينهاجين . اتأسست فى سنة 1862 ، المحكمة البحرية والتجارية ( ) تستمع كمانلالقضايا التجارية بما فيها القضايا المتعلقة بالعلامات التجارية وممارسات التسويق والمنافسة على مستوى الدنمارك بأكملها. المحكمة العليا فى الدنمارك ( ) ، الواقعة فى قصر كريستيانسبورغ فى برينس يورغينز جارد فى وسط كوبينهاجين ، هيا آخر محكمة استئناف فى البلاد. تتولى القضايا المدنية والجنائية من المحاكم الفرعية ، وتتكون من غرفتين ، كل منهما تنظر فى كل أنواع القضايا. المقر الرئيسي للبوليس الوطنية الدنماركية وبوليس كوبينهاجين فى مبنى Politigården المستوحى من الطراز الكلاسيكي الحديث اللى بني فى 1918-1924 تحت إشراف المهندسين المعماريين Hack Kampmann و Holger Alfred Jacobsen . يحتوي المبنى كمان على الإدارة والإدارة وقسم الطوارئ ومكاتب الخدمة الإذاعية. يشكل قسم الإطفاء فى كوبينهاجين اكبر فرقة إطفاء بلدية فى الدنمارك مع حوالى 500 من موظفي الإطفاء والإسعاف ، و 150 من موظفي الإدارة والخدمات ، و 35 عامل فى مجال الوقاية. ابتدا اللواء باسم لواء الإطفاء الملكي فى كوبينهاجين فى 9 يوليه 1687 فى عهد الملك كريستيان الخامس. يقع المقر الرئيسي لإدارة الإطفاء فى محطة الإطفاء المركزية فى كوبينهاجين اللى صممها لودفيج فينجر على الطراز التاريخي وافتتحت سنة 1892.
كوبينهاجين هيا المدينة الاكتر سكان فى الدنمارك وواحدة من اكتر المدن سكان فى بلدان الشمال الأوروبي . لأغراض إحصائية ، تعتبر هيئة الإحصاء الدنماركية مدينة كوبينهاجين ( ) لتشكيل بلدية كوبينهاجين و ثلاث بلديات متجاورة: دراغور ، فريدريكسبيرج ، وتارنبي . يبلغ عدد سكانها مجتمعة 763،908 ( ). بلدية كوبينهاجين هيالحد بعيد الاكتر بالسكان فى البلاد وواحدة من اكتر بلديات الشمال بالسكان يبلغ عدد سكانها 644،431 انسان (اعتبار من سنة 2022). كان فيه ازدهار ديموجرافي فى التسعينيات والعقود الاولانىى من القرن الواحد و عشرين ، ويرجع ذلكلحد كبيرلالهجرةلالدنمارك . حسب للأرقام المأخوذة من الربع الاولانى من سنة 2022 ، كان 73.7٪ من سكان البلدية من أصول دنماركية ، مُعرَّف بأن واحد من الوالدين على الأقل ولد فى الدنمارك ويحمل الجنسية الدنماركية. الكثير من 26.3٪ المتبقية كانو من أصول أجنبية ، تم تعريفهم على أنهم مهاجرون (20.3٪) أو أحفاد المهاجرين الجدد (6٪). مافيش إحصاءات رسمية عن المجموعات العرقية . يوضح الجدول المجاور اكتر بلدان المنشأ شيوع لسكان كوبينهاجين. اكبر المجموعات الأجنبية هم الباكستانيون (1.3٪) والأتراك (1.2٪) والعراقيون (1.1٪) والألمان (1.0٪) والبولنديون (1.0٪).عدد سكان المنطقة الحضرية فى كوبينهاجين 1،280،371 ( ). تتكون المنطقة الحضرية من بلديات كوبينهاجين وفريدريكسبيرج و 16 من 20 بلدية فى المقاطعات السابقة كوبينهاجين وروسكيلد ، رغم أن خمسة منها جزئية بس. يبلغ عدد سكان العاصمة كوبينهاجين 2،016،285 انسان ( ). يتم تحديد منطقة متروبوليتان كوبينهاجين من خلال Finger Plan . من افتتاح جسر أوريسند فى سنة 2000 ، ازداد التنقل بين نيوزيلندا وسكانيا فى السويد بشكل سريع ، مما اتسبب فى منطقة متكاملة أوسع. المعروفة باسم منطقة أوريسند ، عندها 4.1 مليون انسان - منهم 2.7 مليون (أغسطس 2021) يعيشو فى الجزء الدنماركي من المنطقة.
دِين
غالبية (56.9 ٪) من اللى يعيشو فى كوبينهاجين أعضاء فى الكنيسة اللوثرية فى الدنمارك اللى تقل بنسبة 0.6 ٪ عن ال سنة السابق حسب لأرقام سنة 2019. الكاتدرائية الوطنية ، كنيسة السيدة العذراء ، هيا واحدة من عشرات الكنائس فى كوبينهاجين. هناك كمان الكتير من الطوائف المسيحية التانيه فى المدينة ، واكبرها هيا الروم الكاثوليك . الهجرة الأجنبية لكوبينهاجين ، اللى ارتفعت خلال العقود التلاته الماضية ، ساهمت فى زيادة التنوع الديني ؛ الجامع الكبير فى كوبينهاجين ، الاولانى فى الدنمارك ، افتتح سنة 2014. الإسلام هو تانى اكبر ديانة فى كوبينهاجين ، يمثل يقارب من 10 ٪ من السكان. فى حين مافيش إحصاءات رسمية ، يعيش جزء كبير من المسلمين المقدر عددهم بـ 175.000ل200.000 مسلم فى المنطقة الحضرية فى كوبينهاجين ، مع أعلى تركيز فى Nørrebro و Vestegnen. هناك كمان حوالى 7000 يهودي فى الدنمارك ، معظمهم فى منطقة كوبينهاجين توجد الكتير من المعابد اليهودية. يبلغ عدد أعضائها 1800 عضو. فيه تاريخ طويل لليهود فى المدينة ، و اتبنا أول كنيس يهودي فى كوبينهاجين سنة 1684. اليوم ، ممكن استكشاف تاريخ يهود الدنمارك فى المتحف اليهودي الدنماركي فى كوبينهاجين.
جودة المعيشة
لعدد من السنين ، احتلت كوبينهاجين مرتبة عالية فى الاستطلاعات الدولية لنوعية الحياة . إن اقتصادها المستقر مع خدماتها التعليمية ومستوى الأمان الاجتماعي يجعلها جذابة للسكان المحليين والزوار على حد سواء. رغم أنها واحدة من أغلى المدن فى العالم ، إلا أنها كمان واحدة من اكتر المدن ملاءمة للعيش مع وسائل النقل ال سنة والمرافق لراكبي الدراجات وسياساتها البيئية. فى رفع كوبينهاجينل"المدينة الاكتر ملاءمة للعيش" فى سنة 2013 ، أشارت Monocleلمساحاتها المفتوحة ، وزيادة النشاط فى الشوارع ، وتخطيط المدينة لصالح راكبي الدراجات والمشاة ، وميزات لتشجيع السكان على الاستمتاع بحياة المدينة مع التركيز على المجتمع والثقافة والمطبخ. صنفت مصادر تانيه كوبينهاجين فى مرتبة عالية لبيئة الأعمال ، وإمكانية الوصول ، والمطاعم والتخطيط البيئي. بس ، احتلت كوبنهاجن المرتبة 39 بس من صداقة الطلاب فى سنة 2012. رغم حصوله على أعلى الدرجات فى جودة المعيشة ، لكن درجاته كانت منخفضة بالنسبة لنشاط صاحب العمل والقدرة على تحمل التكاليف.
اقتصاد
كوبينهاجين هيا المركز الاقتصادي والمالي الرئيسي للدنمارك. يعتمد اقتصاد المدينة بشكل كبير على الخدمات والتجارة. تظهر إحصاءات سنة 2010 أن الغالبية العظمى من 350.000 عامل فى كوبينهاجين يشتغلو فى قطاع الخدمات ، وبالخصوص النقل والاتصالات والتجارة والتمويل ، فى الوقت نفسه يعمل أقل من 10000 فى الصناعات التحويلية. يبلغ عدد القوى العاملة في القطاع ال سنة حوالى 110.000 ، بما فيها التعليم والرعاية الصحية. من سنة 2006ل سنة 2011 ، نما الاقتصاد بنسبة 2.5 ٪ فى كوبينهاجين ، فى الوقت نفسه انخفض بنحو 4 ٪ فى بقية الدنمارك. فى سنة 2017 ، بلغ الناتج المحلي الإجمالي لمنطقة العاصمة الدنماركية 120 يورو مليار ، و 15 اكبر نصيب للفرد من الناتج المحلي الإجمالي فى مناطق الاتحاد الأوروبي. مؤسسات مالية و بنوك كتير ليها مقار فى كوبينهاجين ، بما فيها ألم. Brand و Danske Bank و Nykredit و Nordea Bank Danmark . اتأسست بورصة كوبنهاجن (CSE) فى سنة 1620 هيا دلوقتى مملوكة لشركة Nasdaq، Inc. كوبينهاجين هيا كمان موطن لعدد من الشركات العالمية بما فيها AP Møller-Mærsk و Novo Nordisk و Carlsberg و Novozymes . شجعت سلطات المدينة على تطوير مجموعات الأعمال فى الكتير من القطاعات المبتكرة ، اللى تشمل تكنولوجيا المعلومات والتكنولوجيا الحيوية والأدوية والتكنولوجيا النظيفة وحلول المدن الذكية .
السياحة
السياحة من المساهمين الرئيسيين فى اقتصاد كوبينهاجين ، تجذب الزوار بسبب ميناء المدينة ومناطق الجذب الثقافية والمطاعم الحائزة على جوايز. من سنة 2009 ، كانت كوبنهاجن واحدة من أسرع الوجهات الحضرية نمو فى أوروبا. قدرة الفنادق فى المدينة تنمو بشكل ملحوظ. من سنة 2009ل سنة 2013 ، شافت زيادة بنسبة 42٪ فى ليالي العيله الدولية (إجمالي عدد الليالي اللى يقضيها السائحون) ، محقق زيادة بنسبة 70٪ بالتقريب للزوار الصينيين. تجاوز إجمالي عدد ليالي الأسرّة فى منطقة العاصمة 9 ليالٍ مليون فى سنة 2013 ، فى الوقت نفسه بلغ عدد ليالي العيله الدولية 5 مليون. فى سنة 2010 ، تشير التقديراتلأن سياحة استراحة المدينة ساهمت فى DKK 2 مليار فى حجم التداول. بس ، كان سنة 2010 سنه استثنائى بالنسبة لسياحة العطلات بين المدن وزاد حجم المبيعات بنسبة 29٪ فى تلك السنة الواحدة. زار 680.000 راكب رحلات بحرية الميناء فى سنة 2015. فى سنة 2019 ، احتلت كوبينهاجين المرتبة الاولانىى بين احسن عشر مدن تزورها فى لونلي بلانيت. فى اكتوبر 2021 ، تم إدراج كوبينهاجين فى القائمة المختصرة لجايزة المفوضية الأوروبية للعاصمة الأوروبية للسياحة الذكيةلسنة 2022 مع بوردو ودبلن وفلورنسا وليوبليانا ولا بالما دي مايوركا وفالنسيا .
سيتي سكيب
يتشكل مظهر المدينة اليوم من خلال الدور الرئيسي اللى لعبته كمركز إقليمي لعدة قرون. فيه فى كوبينهاجين الكتير من المناطق ، ولكل منها طابعها المميز وتمثل الفترة البالخصوص بها. تشمل السمات المميزة التانيه لكوبنهاجن وفرة الميه ومتنزهاتها الكتيرة ومسارات الدراجات اللى تصطف معظم الشوارع.
بنيان
فى الغالب ما يشار للجزء الأقدم من وسط مدينة كوبينهاجين باسم (مدينة القرون الوسطى ). بس ، المنطقة الاكتر تميز فى المدينة هيا فريدريكستادين ، اللى تم تطويرها فى عهد فريدريك الخامس . فيه فى وسطها قصر Amalienborg وتهيمن عليه قبة كنيسة فريدريك (أو الكنيسة الرخامية) والكتير من قصور الروكوكو الأنيقة اللى تعودلالقرن التمناشر. تضم المدينة الداخلية سلوتشولمن ، هيا جزيرة صغيرة يقف عليها قصر كريستيانسبورج وكريستيانسهافن بقنواتها. تعتبر Børsen on Slotsholmen و Frederiksborg Palace فى Hillerød أمثلة بارزة على طراز عصر النهضة الهولندي فى كوبينهاجين. حول وسط المدينة التاريخي توجد مجموعة من الأحياء السكنية الملائمة ( Vesterbro ، Inner Nørrebro ، Inner Østerbro ) اللى يعود تاريخها أساسًالأواخر القرن التسعتاشر. اتبنا ا خارج الأسوار القديمة لما سمح للمدينة أخير بالتوسع خارج تحصيناتها. يشار ليها ساعات باسم "مدينة الأبراج" ، تشتهر كوبينهاجين بأفقها الأفقي ، اللى لا يكسر إلا الأبراج والأبراج فى كنائسها وقلاعها. اكتر ما يميزه هو البرج الباروكي لكنيسة مخلصنا بدرجها الحلزوني الخارجي الضيق ب ممكن للزوار الصعودلالقمة. أبراج مهمة تانيه هيا تلك الموجودة فى قصر كريستيانسبورغ ومجلس المدينة وكنيسة القديس نيكولاج السابقة اللى تضم دلوقتى مكان للفن الحديث . مش أبراج عصر النهضة لقلعة روزنبورغ و "برج التنين" لبورصة الأسهم السابقة لكريستيان الرابع ، اللى سميت بده الاسم لأنها تشبه ذيول 4 تنانين متشابكة. تم الاعتراف بكوبنهاجن عالمى كنموذج احسن ممارسات التخطيط الحضري . يتم تحديد مركز المدينة المزدهر متعدد الاستخدامات من خلال الهندسة المعمارية المعاصرة المدهشة ، وإشراك الأماكن العامة ووفرة النشاط البشري. تم تحقيق نتائج التصميم هذه عن عمد من خلال إعادة التخطيط بعناية فى النصف التانى من القرن العشرين.
شهدت السنين الأخيرة ازدهار فى العمارة الحديثة فى كوبينهاجين لكل من العمارة الدنماركية وأعمال المهندسين المعماريين الدوليين. من بضع مئات من السنين ، لم يعمل أي مهندس معماري أجنبي بالتقريب فى كوبينهاجين ، لكن من مطلع الألفية ، شافت المدينة ومحيطها المباشر مباني ومشاريع صممها كبار المهندسين المعماريين الدوليين. صنفت مجلة التصميم البريطانية Monocle كوبينهاجين كاحسن مدينة تصميم فى العالملسنة 2008 . تأثر التطور الحضري لكوبنهاجن فى النصف الاولانى من القرن العشرين بشدة بالتصنيع. بعد الحرب العالمية التانيه ، تبنت بلدية كوبينهاجين الفوردية وأرجعت تخصيص مركز القرون الوسطى الخاص بيها لتسهيل البنية التحتية للعربياتالبالخصوص استجابة للابتكارات فى النقل والتجارة والاتصالات. تميز التخطيط المكاني لكوبنهاجن فى ده الإطار الزمني بالفصل بين استخدامات الأراضي: وهو نهج يتطلب من السكان السفر بالسيارة للوصوللمرافق الاستخدامات المختلفة. أحدثت الطفرة فى التنمية الحضرية والعمارة الحديثة بعض التغييرات فى أفق المدينة. قررت الأغلبية السياسية إبقاء المركز التاريخي خالى من المباني الشاهقة ، لكن الكتير من المناطق ستشهد أو شافت بالفعل تنمية حضرية ضخمة. شهد أورستاد دلوقتى معظم التطورات الأخيرة. يقع بالقرب من مطار كوبنهاجن ، ويضم الايام دى واحد من اكبر مراكز التسوق فى الدول الاسكندنافية ومجموعة متنوعة من المباني المكتبية والسكنية و جامعة تكنولوجيا المعلومات ومدرسة ثانوية.
المتنزهات والحدائق وجنينة الحيوان
كوبينهاجين مدينة خضراء بيها متنزهات كبيرة و صغيرة كتير. King's Garden ( ) ، حديقة قلعة روزنبورغ ، هيا الأقدم والاكتر زيارة من بينهم جميعًا. كان كريستيان الرابع هو أول من طور المناظر الطبيعية فى سنة 1606. كل سنة يشهد اكتر من 2.5 مليون زائر وفي أشهر الصيف تزخر بالحمامات الشمسية والمتنزهين ولاعبي الكرة. إنه يعتبر حديقة منحوتة مع عرض دائم ومعروضات مؤقتة خلال أشهر الصيف. كمان فى وسط المدينة الحدائق النباتية المعروفة بمجمعها الكبير من الصوبات الزراعية اللى تعودلالقرن التسعتاشر اللى تبرع بيها مؤسس Carlsberg JC Jacobsen . Fælledparken فى هيا اكبر حديقة فى كوبينهاجين. تشتهر بالتركيبات الرياضية وتستضيف الكتير من الأحداث السنوية بما فيها حفل أوبرا مجاني فى افتتاح موسم الأوبرا ، وحفلات موسيقية تانيه فى الهواء الطلق ، واحتفالات الكرنفال وعيد العمال ، وسباق كوبينهاجين التاريخي الكبير ، وهو سباق للعربياتالعتيقة . تعتبر Kastellet مساحة خضراء تاريخية فى الجزء الشمالي الشرقي من المدينة ، هيا قلعة تم الحفاظ عليها كويس من عصر النهضة وتعمل دلوقتى بشكل أساسي كمنتزه. حديقة شهيرة تانيه هيا جناين فريدريكسبيرغ ، هيا حديقة ذات مناظر طبيعية رومانسية تبلغ مساحتها 32 هكتارًا. يضم مستعمرة ترويض مالك الحزين الرمادي وطيور مائية تانيه. توفر الحديقة إطلالات على الأفيال ومنزل الفيل اللى صممه المهندس المعماري البريطاني الشهير نورمان فوستر من حديقة حيوان كوبينهاجين المجاورة. Langelinie ، منتزه وممشى على طول ساحل أوريسند الداخلي ، هو موطن لواحد من مناطق الجذب السياحي الاكتر زيارة فى كوبينهاجين ، تمثال ليتل ميرميد .
في كوبينهاجين ، تتضاعف مقابر كتير كمنتزهات ، رغم أنها مخصصة بس للأنشطة الاكتر هدوءًا مثل الاستحمام الشمسي والقراءة والتأمل. تعتبر Assistens Cemetery ، مكان دفن Hans Christian Andersen ، مساحة خضراء مهمة لمنطقة Inner Nørrebro ومؤسسة كوبينهاجين. يعد Vestre Kirkegaard الأقل شهرة هو اكبر مقبرة فى الدنمارك ( ) ويوفر متاهة من البساتين الكثيفة والمروج المفتوحة والمسارات المتعرجة والتحوطات والمقابر المتضخمة والآثار والطرق اللى تصطف على جانبيها الأشجار والبحيرات وغيرها من ميزات الحدائق . من السياسة البلدية الرسمية فى كوبينهاجين أنه بحلول سنة 2015 لازم يكون كل المواطنين قادرين على الوصوللالمنتزه أو الشاطئ سير على الأقدام فى أقل من 15 دقيقة. تمشيا مع هذه السياسة ، تم الانتهاء من الكتير من المتنزهات الجديدة ، بما فيها Superkilen المبتكرة فى منطقة Nørrebro ، أو هيا قيد التطوير فى المناطق اللى تفتقرلالمساحات الخضراء.
ثقافة
بصرف النظر عن كونها العاصمة الوطنية ، تعمل كوبينهاجين كمان كمركز ثقافي للدنمارك والدول الاسكندنافية الأوسع. من أواخر التسعينيات ، شافت تحول من عاصمة اسكندنافية متواضعةلمدينة حضرية ذات جاذبية دولية فى نفس الدوري مثل بارسلونا وأمستردام . ده هو نتيجة للاستثمارات الضخمة فى البنية التحتية والثقافة كمان عمل المهندسين المعماريين والمصممين والطهاة الدنماركيين الجدد الناجحين. أسبوع الموضة فى كوبينهاجين ، اكبر حدث أزياء فى شمال اوروبا ، يقام كل سنة فى فبراير وأغسطس.
متاحف
يوجد فى كوبينهاجين مجموعة واسعة من المتاحف ذات المكانة الدولية. المتحف الوطني ، ، هو اكبر متحف فى الدنمارك للآثار والتاريخ الثقافي ، ويضم تاريخ الثقافات الدنماركية والأجنبية على حد سواء. المعرض الوطني الدنماركي ( ) هو متحف الفن الوطني مع مجموعات تعودلالقرن الاتناشر لحد الوقت الحاضر. و الرسامين الدنماركيين ، يشمل الفنانون الممثلون فى المجموعات روبنز ، ورامبرانت ، وبيكاسو ، وبراك ، وليجر ، وماتيس ، وإميل نولد ، وأولافور إلياسون ، وإلمجرين ودراجست ، وسوبرفليكس ، وجينز هانينج . متحف آخر مهم للفنون فى كوبينهاجين هو Ny Carlsberg Glyptotek اللى أسسه الجيل التانى من Carlsberg فاعل الخير Carl Jacobsen و اتبنا حول مجموعاته الشخصية. ينصب تركيزها الرئيسي على المنحوتات والآثار المصرية والرومانية واليونانية الكلاسيكية ومجموعة من منحوتات رودين ، هيا الاكبر خارج فرنسا. مع مجموعات النحت ، يضم المتحف كمان مجموعة شاملة من اللوحات للرسامين الانطباعيين وما بعد الانطباعيين مثل مونيه ورينوار وسيزان وفان جوخ وتولوز لوتريك و أعمال الرسامين الدنماركيين من العصر الذهبي .
لويزيانا هو متحف للفن الحديث على الساحل شمال كوبينهاجين مباشرة. يقع فى وسط حديقة منحوتة على منحدر يطل على أوريسند . تضم مجموعتها اللى تضم اكتر من 3000 عنصر أعمال لبيكاسو وجياكوميتي ودوبوفيت . يقع متحف التصميم الدنماركي فى مستشفى فريدريكس السابق فى القرن التمناشر ويعرض التصميم الدنماركي و التصميمات والحرف العالمية. تشمل المتاحف التانيه: متحف Thorvaldsens ، المخصص لأعمال النحات الدنماركي الرومانسي بيرتل ثورفالدسن اللى عاش وعمل فى روما ؛ متحف Cisternerne ، وهو مساحة عرض للفن المعاصر ، يقع فى صهاريج سابقة تأتي كاملة مع مقرنصات تكونت من مستويات الميه المتغيرة ؛ ومتحف Ordrupgaard الواقع شمال كوبنهاجن مباشرة ، اللى يتميز بالفن الفرنساوى والدنماركي فى القرن التسعتاشر ، و اشتهر بأعماله على ايد Paul Gauguin .
ترفيه و فنون مسرح
تم افتتاح قاعة الحفلات الموسيقية الجديدة فى كوبينهاجين فى يناير 2009. صممه جان نوفيل ، ويتكون من أربع قاعات مع القاعة الرئيسية اللى تتسع لـ 1800 شخص. إنه يعتبر موطن الأوركسترا السيمفونية الوطنية الدنماركية وإلى جانب Walt Disney Concert Hall فى لوس انجليس هيا أغلى قاعة حفلات اتبنا ا على الإطلاق. مكان آخر مهم للموسيقى الكلاسيكية هو قاعة حفلات تيفولي الواقعة فى حدائق تيفولي . صممه Henning Larsen ، دار الأوبرا فى كوبينهاجين ( ) افتتح فى 2005. من بين أحدث دور الأوبرا فى العالم. كما يعرض المسرح الملكي الدنماركي أوبرا و إنتاجاته الدرامية. كما أنها موطن لفرقة الباليه الملكية الدنماركية . اتأسست فى سنة 1748 مع المسرح ، هيا واحدة من أقدم فرق الباليه فى اوروبا ، وتشتهر بأسلوب بورنونفيل للباليه.
تتمتع كوبينهاجين بمشهد جاز هام موجود من سنين كتيرة. تطورت لما جه عدد من موسيقيي الجاز الأمريكيين مثل بن ويبستر وتاد جونز وريتشارد بون وإيرني ويلكينز وكيني درو وإد ثيجبن وبوب روكويل وديكستر جوردون وتانيين مثل عازف الجيتار روك لينك راي للعيش فى كوبينهاجين خلال الستينيات. فى بداية شهر يوليه من كل سنة ، تمتلئ شوارع كوبينهاجين وساحاتها وحدائقها كمان المقاهي وقاعات الحفلات الموسيقية بحفلات الجاز الكبيرة والصغيرة خلال مهرجان الجاز فى كوبينهاجين . يعد ده الحدث السنوي واحد من احسن مهرجانات الجاز فى اوروبا ، ويضم حوالى 900 حفلة موسيقية فى 100 مكان مع اكتر من 200000 ضيف من الدنمارك ومن كل أنحاء العالم.
اكبر مكان للموسيقى الشعبية فى كوبينهاجين هو Vega فى منطقة Vesterbro . تم اختياره على أنه "احسن مكان للحفلات الموسيقية فى أوروبا" على ايد مجلة الموسيقى العالمية لايف . يحتوي المكان على ثلاث قاعات للحفلات الموسيقية: القاعة الكبرى ، Store Vega ، تستوعب 1550 جمهور ، القاعة الوسطى ، Lille Vega ، تتسع لـ 500 شخص ، و Ideal Bar Live بسعة 250 شخص كل سبتمبر من سنة 2006 ، يقام مهرجان الامتنان اللامتناهي (FOEG) فى كوبينهاجين. يركز ده المهرجان على الثقافة المستقلة وموسيقى البوب التجريبية وموسيقى الحقل الأيسر مع معارض الفنون البصرية. للترفيه المجاني ، ممكن التنزه على طول Strøget ، بالخصوص بين Nytorv و Højbro Plads ، اللى تشبهلحد ما فى وقت متأخر بعد الظهر والمساء سيرك مرتجل ثلاثي الحلقات مع الموسيقيين والسحرة والمشعوذين وغيرهم من فناني الشوارع .
الأدب
مقر معظم دور النشر الرئيسية فى الدنمارك فى كوبينهاجين. ومن بين هؤلاء ناشرو الكتب Gyldendal و Akademisk Forlag وناشري الصحف Berlingske و Politiken (يقوم الأخير بنشر الكتب كمان ). قضى الفيلسوف سورين كيركيغارد (1813-1855) والكاتب المسرحي لودفيج هولبيرج (1684–1754) معظم حياتهم فى كوبينهاجين. تشمل الروايات اللى تم إعدادها فى كوبينهاجين Baby (1973) من تأليف Kirsten Thorup ، و The Copenhagen Connection (1982) بواسطة Barbara Mertz ، و Number the Stars (1989) بواسطة Lois Lowry ، و Miss Smilla's Feeling for Snow (1992) و Borderliners (1993) بواسطة Peter Høeg ، الموسيقى والصمت (1999) لروز تريماين ، الفتاة الدنماركية (2000) لديفيد إبيرشوف ، وشارب بري (2001) بواسطة برنارد كورنويل . مسرحية مايكل فراين سنة 1998 في كوبينهاجين تدور حول لقاء بين الفيزيائيين نيلز بور وفيرنر هايزنبرغ فى سنة 1941 فى المدينة. فى 15-18 أغسطس 1973 ، عقد مؤتمر أدبي شفهي فى كوبينهاجين كجزء من المؤتمر الدولي التاسع للعلوم الأنثروبولوجية والإثنولوجية. المكتبة الملكية ، التابعة لجامعة كوبينهاجين ، اكبر مكتبة فى بلدان الشمال الأوروبي مع مجموعة شبه كاملة من كل الكتب الدنماركية المطبوعة من سنة 1482. اتأسست المكتبة الملكية سنة 1648 ، وتقع فى 4 مواقع فى المدينة ، والموقع الرئيسي يقع على الواجهة البحرية فى سلوتشولمن. تضم شبكة المكتبات العامة فى كوبينهاجين اكتر من 20 منفذاً ، اكبرها المكتبة المركزية ( ) على Krystalgade فى المدينة الداخلية.
فن
يوجد فى كوبينهاجين مجموعة واسعة من المتاحف والمعارض الفنية اللى تعرض الأعمال التاريخية والمساهمات الاكتر حداثة. هيا تشمل متحف Statens for Kunst ، أي المعرض الفني الوطني الدنماركي ، فى حديقة Østre Anlæg ، ومجموعة Hirschsprung المجاورة المتخصصة فى القرن التسعتاشر وأوائل القرن العشرين. يعرض Kunsthal Charlottenborg فى وسط المدينة الفن المعاصر الوطني والدولي. يعرض Den Frie Udstilling بالقرب من محطة Østerport لوحات اتنشأت واختيارها على ايد الفنانين المعاصرين أنفسهم بدل السلطات الرسمية. يقع متحف Arken للفن الحديث فى جنوب غرب Ishøj . من بين الفنانين اللى رسموا مناظر من كوبينهاجين مارتينوس رورباي (1803-1848) ، كريستين كوبكي (1810-1848) وبول غوستاف فيشر (1860-1934). ممكن رؤية عدد من التماثيل البارزة فى المدينة. و حورية البحر الصغيرة على الواجهة البحرية ، فيه تمثالان تاريخيان للفروسية فى وسط المدينة: فريدريك الخامس لجاك سالي على ظهور الخيل (1771) فى ميدان أمالينبورج وتمثال كريستيان الخامس على كونجينز نيتورف اللى أنشأه أبراهام - سيزار لامورو 1688 مستوحى من تمثال لويس التلاتاشر فى باريس. تحتوي جناين قلعة روزنبورج على الكتير من المنحوتات والمعالم الأثرية بما فيها الفنانة هانز كريستيان أندرسن لأغسطس سابي ، وصدى أكسل هانسن ، والملكة كارولين أمالي لفيلهيلم بيسن . يُعتقد أن كوبنهاجن اخترعت مسابقة التصوير الفوتوغرافي الماراثوني ، اللى تقام فى المدينة كل سنة من سنة 1989.
يمكن رؤية عدد من التماثيل البارزة فى المدينة. و حورية البحر الصغيرة على الواجهة البحرية ، فيه تمثالان تاريخيان للفروسية فى وسط المدينة: فريدريك الخامس لجاك سالي على ظهور الخيل (1771) فى ميدان أمالينبورج وتمثال كريستيان الخامس على كونجينز نيتورف اللى أنشأه أبراهام - سيزار لامورو 1688 مستوحى من تمثال لويس التلاتاشر فى باريس. تحتوي جناين قلعة روزنبورج على الكتير من المنحوتات والمعالم الأثرية بما فيها الفنانة هانز كريستيان أندرسن لأغسطس سابي ، وصدى أكسل هانسن ، والملكة كارولين أمالي لفيلهيلم بيسن . يُعتقد أن كوبنهاجن اخترعت مسابقة التصوير الفوتوغرافي الماراثوني ، اللى تقام فى المدينة كل سنة من سنة 1989.
مطبخ
بصرف النظر عن مجموعة المطاعم الفاخرة ، كوبينهاجين تقدم مجموعة كبيرة ومتنوعة من المطاعم الدنماركية والعرقية والتجريبية. من الممكن العثور على مطاعم متواضعة تقدم السندويشات المفتوحة ، والمعروفة باسم smørrebrød - و هو طبق دنماركي تقليدي ؛ بس ، تقدم معظم المطاعم الأطباق العالمية. ممكن أخذ عينات من المعجنات الدنماركية من أي من المخابز الكتيرة الموجودة فى كل أنحاء المدينة. رابطة خبازي كوبينهاجين (الدنماركية: ) يعود تاريخهلتسعينيات القرن التسعتاشر ، وكان أقدم متجر للحلويات فى الدنمارك لسه يعمل ، وهو Conditori La Glace ، و اتأسس فى سنة 1870 فى Skoubogade على يد نيكولاس هينينغسن ، وهو خباز رئيسي مدرب من فلنسبورغ . ارتبطت كوبينهاجين بالبيرة. تم تخمير بيرة Carlsberg فى مباني مصنع الجعة على الحدود بين منطقتي Vesterbro و Valby من سنة 1847 ولطالما كانت مرادفة لإنتاج البيرة الدنماركية . بس ، فقد شافت السنين الأخيرة نمو هائل فى عدد مصانع الجعة الصغيرة لحد أن الدنمارك اليوم عندها اكتر من 100 مصنع بيره ، يقع الكتير منها فى كوبينهاجين. يعمل البعض مثل Nørrebro Bryghus كمان كحانات تخمير ممكن كمان تناول الط سنة فى المبنى.
حياة ليل و مهرجانات
يوجد فى كوبينهاجين واحد من اكبر عدد من المطاعم والبارات بالنسبة للفرد فى العالم. تظل النوادي الليلية والبارات مفتوحة لحد الساعة 5 أو 6 صباحًا ، وبعضها لفترة أطول. تتمتع الدنمارك بثقافة كحولية ليبرالية للغاية وتقاليد قوية لمصانع الجعة ، رغم أن الإفراط فى تناول المشروبات الكحولية أمر مستهجن وتتخذ البوليس الدنماركية القيادة تحت تأثير الكحول على محمل الجد. تشتهر مناطق المدينة الداخلية مثل Istedgade و Enghave Plads فى Vesterbro و Sankt Hans Torv فى Nørrebro وأماكن معينة فى Frederiksberg بحياتها الليلية بشكل خاص. تشمل النوادي الليلية البارزة Bakken Kbh و ARCH ( قبل كده ZEN) و Jolene و The Jane و Chateau Motel و KB3 و At Dolores ( قبل كده Sunday Club) و Rust و Vega Nightclub و Culture Box و Gefährlich ، اللى تعمل كمان كحانة ومقهى ومطعم ، ومعرض الفنون. فيه فى كوبينهاجين مهرجانات مجتمعية متكررة كتير ، بالخصوص فى فصل الصيف. يُقام كرنفال كوبينهاجين كل سنة من سنة 1982 خلال عطلة Whitsun فى Fælledparken وحول المدينة بمشاركة 120 فرقة و 2000 راقص و 100000 متفرج. من سنة 2010 ، كان ترسانة B&W القديمة فى Refshaleøen فى المرفأ موقع لمهرجان Copenhell ، وهو مهرجان موسيقى الروك الثقيل . كوبينهاجين برايد هو مهرجان فخر للمثليين يقام كل سنة فى أغسطس. يحتوي The Pride على سلسلة من الأنشطة المختلفة فى كل أنحاء كوبينهاجين ، لكن فى ساحة City Hall تُقام معظم الاحتفالات. خلال ساحة الكبرياء ، تم تغيير اسم الساحةلساحة الكبرياء. برز تحريف كوبينهاجين ليكون واحد من اكبر مهرجانات الشوارع فى اوروبا ينضم 100000 شخصلالحفلات فى بداية شهر يونيه من كل عام.
المتنزهات
يوجد فى كوبنهاجن أقدم متنزهين ترفيهيين فى العالم.
Dyrehavsbakken ، أرض المعارض والمتنزه اللى أنشئ فى سنة 1583 ، يقع فى Klampenborg شمال كوبينهاجين فى منطقة غابات معروفة باسم Dyrehaven . تم إنشاؤه كمتنزه ترفيهي كامل مع الألعاب والألعاب والمطاعم على ايد كريستيان الرابع ، وهو أقدم مدينة ملاهي باقية فى العالم. بييرو ( Danish: ) ، وهو يرتدي ملابس بيضاء مع ابتسامة قرمزية يرتدي قبعة تشبه القارب وقت الترفيه عن الأطفال ، لسه واحد من عوامل الجذب الرئيسية فى الحديقة. فى الدنماركية ، فى الغالب ما يتم اختصار Dyrehavsbakken باسم . مافيش رسوم دخول للدفع وتقع محطة Klampenborg على الخط C فى مكان قريب.حدائق تيفولي هيا مدينة ملاهي وحديقة ترفيهية فى وسط كوبينهاجين بين ساحة سيتي هول والمحطة المركزية . تم افتتاحه فى سنة 1843 ، مما يجعله تانى أقدم مدينة ملاهي فى العالم. ومن بين ألعابها أقدم قطار أفعواني لسه يعمل من نوع من سنة 1915 وأقدم عجلة فيريس لسه مستخدمة ، وتم افتتاحها سنة 1943. تخدم جناين تيفولي كمان كمكان لمختلف الفنون المسرحية وكجزء نشط من المشهد الثقافي فى كوبينهاجين.
تعليم
يوجد فى كوبينهاجين اكتر من 94000 طالب مسجلين فى اكبر جامعاتها ومؤسساتها: جامعة كوبينهاجين (38867 طالب ) ، كلية كوبينهاجين للأعمال (20000 طالب) ، كلية جامعة متروبوليتان وجامعة كوليدج كابيتال (10000 طالب لكل منهما) ، جامعة الدنمارك التقنية (7000 طالب) ، KEA (حوالي 4500 طالب) ، جامعة تكنولوجيا المعلومات بكوبنهاجن (2000 طالب) وحرم كوبينهاجين لجامعة ألبورج (2300 طالب).
جامعة كوبينهاجين هيا أقدم جامعة فى الدنمارك اتأسست سنة 1479. يجذب حوالى 1500 طالب دولي وتبادل الطلاب كل عام. احتل التصنيف الأكاديمي لجامعات العالم المرتبة 30 على مستوى العالم فى سنة 2016. جامعة الدنمارك التقنية فى لينجبي فى الضواحي الشمالية لكوبنهاجن. فى سنة 2013 ، تم تصنيفها كواحدة من الجامعات التقنية الرائدة فى شمال أوروبا. جامعة تكنولوجيا المعلومات هيا أحدث جامعة فى الدنمارك ، هيا مؤسسة أحادية الكلية تركز على الجوانب التقنية والمجتمعية والتجارية لتكنولوجيا المعلومات. قدمت الأكاديمية الدنماركية للفنون الجميلة تعليم فى الفنون لأكثر من 250 سنه . هيا تشمل المدرسة التاريخية للفنون البصرية ، و بقت فى السنين اللى بعد كده لتشمل مدرسة للهندسة المعمارية ، ومدرسة للتصميم ، ومدرسة للحفظ. كلية كوبينهاجين للأعمال (CBS) هيا شركة معتمدة من EQUIS مدرسة فى فريدريكسبيرج . هناك كمان فروع لكل من University College Capital و Metropolitan University College داخل وخارج كوبينهاجين.
رياضة
المدينة ليها مجموعة متنوعة من الفرق الرياضية. فرق كرة القدم الرئيسية هيا نادي كوبنهافن الناجح تاريخياً وبروندبي . يلعب FC København فى Parken in Østerbro. اتأسست فى سنة 1992 ، هيا عبارة عن اندماج بين ناديين أقدم فى كوبينهاجين ، B 1903 (من ضاحية Gentofte الداخلية) و KB (من Frederiksberg). يلعب Brøndby فى Brøndby Stadion فى ضاحية Brøndbyvester الداخلية. يقع BK Frem فى الجزء الجنوبي من كوبينهاجين (سيدهافنن ، فالبي). الفرق التانيه المهمه FC Nordsjælland (من ضواحي Farum ) و Fremad Amager و B93 و AB و Lyngby و Hvidovre IF .
يوجد فى كوبينهاجين فرق كرة يد كتير— هيا رياضة تحظى بشعبية بالخصوص فى الدنمارك. من بين الأندية اللى تلعب فى بطولات الدوري "الأعلى" ، هناك Ajax و Ydun و HIK ( Hellerup ). تم مؤخراً إنشاء نادي الستات كوبنهافن هوندبولد . فيه فى كوبينهاجين كمان فرق هوكي الجليد ، من بينهم 3 يلعبون فى الدوري الممتاز ، رودوفر مايتي بولز ، هيرليف إيجلز وهيفيدوفر ليجاهوكي ، وجميعهم نوادي الضواحي الداخلية. اتأسس نادي كوبينهاجين للتزلج على الجليد فى سنة 1869 وهو أقدم فريق هوكي الجليد فى الدنمارك ولكنه لم يعد فى الدوري الممتاز. يتلعب اتحاد الرجبي كمان فى العاصمة الدنماركية مع فرق مثل CSR-Nanok و Copenhagen Business School Sport Rugby و Frederiksberg RK و Exiles RUFC و Rugbyklubben Speed . يتم لعب دوري الرجبي دلوقتى فى كوبينهاجين ، يلعب المنتخب الوطني خارج ملعب جينتوفتي . الدوري الدنماركي الأسترالي لكرة القدم ، ومقره فى كوبينهاجين ، هو اكبر مسابقة كرة قدم أسترالية للقواعد خارج العالم الناطق باللغة الإنجليزية . اتعمل ماراثون كوبينهاجين ، حدث الماراثون السنوي فى كوبينهاجين ، فى سنة 1980. سباق السباحة فى الميه المفتوحة Round Christiansborg عبارة عن مسابقة سباحة فى الميه المفتوحة تقام كل سنة فى أواخر أغسطس. يقترن حدث الهواة ده ببطولة دنماركية . فى سنة 2009 ، تضمن الحدث مسابقة كأس العالم FINA فى الصباح. استضافت كوبينهاجين بطولة العالم للطرق UCI 2011 فى سبتمبر 2011 ، مستفيدة من البنية التحتية الملائمة للدراجات. كانت هذه هيا المرة الاولانىى اللى تستضيف فيها الدنمارك الحدث من سنة 1956 ، لما أقيم كمان فى كوبينهاجين.
نقل
مطار
تتمتع منطقة كوبينهاجين الكبرى ببنية تحتية راسخة للنقل ده يخلليها مركز فى شمال أوروبا. تم افتتاح مطار كوبينهاجين فى سنة 1925 ، وهو اكبر مطار فى الدول الاسكندنافية ، ويقع فى كاستروب بجزيرة أماجر. إنه متصل بوسط المدينة عن طريق المترو وخطوط السكك الحديدية الرئيسية. كان اكتوبر 2013 شهر قياسى مع 2.2 مليون مسافر ، وتكشف أرقام نوفمبر 2013 أن عدد الركاب يتزايد بنحو 3٪ كل سنه ، أي حوالى 50٪ اكتر من المتوسط الأوروبي.
الطرق والسكك الحديدية والعبّارة
كوبينهاجين عندها شبكة طرق واسعة بما فيها الطرق السريعة اللى تربط المدينة بأجزاء تانيه من الدنمارك والسويد عبر جسر أوريسند . لسه السيارة اكتر وسائل النقل شيوع داخل المدينة نفسها ، تمثل ثلثي كل المسافات المقطوعة. بس ، ممكن أن يؤدي ذلكلازدحام شديد فى حركة المرور فى ساعة الذروة. يربط قطار أوريسند كوبينهاجين بمالمو على مدار 24 ساعة فى اليوم ، 7 أيام فى الأسبوع. كوبينهاجين مخدومة كمان بوصلة عبّارة يوميةلأوسلو فى النرويج. فى سنة 2012 ، تعامل ميناء كوبنهاجن مع 372 سفينة سياحية و 840.000 راكب.
يتم استخدام قطار كوبينهاجين S-Train ومترو كوبينهاجين وشبكات القطارات الإقليمية على ايد حوالى نصف ركاب المدينة ، فى الوقت نفسه يستخدم الباقي خدمات الحافلات. تخدم محطة Nørreport بالقرب من وسط المدينة الركاب اللى يسافرون عن طريق السكك الحديدية الرئيسية وقطار S والقطار الإقليمي والمترو والحافلات. يستفيد حوالى 750 ألف مسافر من مرافق النقل ال سنة كل يوم. محطة كوبينهاجين المركزية هيا محور شبكة السكك الحديدية DSB اللى تخدم الدنمارك والوجهات الدولية. توسع مترو كوبينهاجين بشكل جذري مع افتتاح City Circle Line (M3) فى 29 سبتمبر 2019. يربط الخط الجديد كل الأحياء الداخلية للمدينة بواسطة المترو ، بما فيها المحطة المركزية ، ويفتح 17 محطة جديدة لسكان كوبينهاجين. فى 28 مارس 2020 ، تم إصدار 2.2 كم (1.4 ميل) تم افتتاح امتداد نوردهافن لخط الميناء ( M4 ). يمتد الامتداد الجديد من محطة كوبينهاجين المركزية ، وهو عبارة عن خط فرعي من M3 CityringلØsterport. من المتوقع افتتاح فرع M4 Sydhavn فى سنة 2024. تعتبر خطوط المترو الجديدة جزء من استراتيجية المدينة لتحويل التنقل نحو وسائل نقل مستدامة مثل النقل ال سنة وركوب الدراجات بدل التنقل الآلي. تم الاستشهاد بكوبينهاجين على ايد مخططي المناطق الحضرية لتكاملها المثالي بين النقل ال سنة والتنمية الحضرية. عند تنفيذ خطة Finger Plan ، تعتبر كوبنهاجن أول مثال عالمي لمدينة ترانزيت ، والمناطق المحيطة بمحطات S-Train مثل Ballerup و Brøndby Strand هيا من بين الأمثلة الاولانىى للتنمية الموجهة نحو العبور .
ركوب العجل
تم تصنيف كوبينهاجين كواحدة من اكتر المدن الصديقة للعجل فى العالم من سنة 2015 ، يفوق عدد العجل عدد سكانها. فى سنة 2012 ، حوالى 36 ٪ من كل سكان المدن اللى يشتغلو أو يدرسونلالعمل أو المدرسة أو الجامعة. مع 1.27 مليون كيلومتر تغطيها كل يوم عمل على ايد راكبي الدراجات فى كوبينهاجين (بما فى ذلك السكان والركاب) ، و 75٪ من سكان كوبينهاجين يركبون الدراجات على مدار العام. مسارات الدراجات فى المدينة واسعة النطاق ومستخدمة بشكل جيد ، وتضم من ممرات الدراجات غير المشتركة مع العربياتأو المشاة ، وفي بعض الأحيان يكون ليها أنظمة إشارات بالخصوص بيها - مما يمنح راكبي الدراجات زمام المبادرة لبضع ثوانٍ للتسريع.
الرعاىة الصحية
يعد تعزيز الصحة قضية مهمة للسلطات البلدية فى كوبينهاجين. مركز مهمتها فى الاستدامة هو "تحيا كوبينهاجين" ( ) مخطط يهدف فيهلزيادة متوسط العمر المتوقع للمواطنين ، وتحسين نوعية الحياة من خلال معايير صحية احسن ، وتشجيع حياة اكتر إنتاجية وتكافؤ الفرص. تهدف المدينة لتشجيع الناس على ممارسة الرياضة بانتظام وتقليل عدد اللى يدخنون ويستهلكون الكحول. يشكل مستشفى جامعة كوبينهاجين تكتل من مستشفيات فى منطقة هوفدستادن ومنطقة سيالاند ، مع كلية العلوم الصحية فى جامعة كوبينهاجين ؛ تنتمي مستشفى Rigshospitalet و Bispebjerg فى كوبينهاجينلهذه المجموعة من المستشفيات الجامعية. بدأت Rigshospitalet العمل فى مارس 1757 كمستشفى فريدريكس ، وبقت مملوكة للدولة فى سنة 1903. مع 1120 سرير ، تتولى Rigshospitalet مسؤولية 65000 مريض داخلي وحوالي 420.000 مريض خارجي كل سنه. يسعى ليكون المستشفى التخصصي رقم واحد فى البلاد ، مع فريق واسع من الباحثين فى علاج السرطان والجراحة والعلاج الإشعاعي. و موظفيها البالغ عددهم 8000 موظف ، المستشفى عندها وظائف تدريب واستضافة. يستفيد من وجود طلاب الطب وعلوم الرعاية الصحية التانيه وقت الخدمة ، و العلماء اللى يشتغلو فى إطار مجموعة متنوعة من المنح البحثية. اشتهرت المستشفى دولى كموقع لمسلسل الرعب التلفزيوني المصغر لارس فون ترير المملكة . اتبنا مستشفى Bispebjerg فى سنة 1913 ، ويخدم حوالى 400000 شخص فى منطقة كوبينهاجين الكبرى ، ويعمل به حوالى 3000 موظف. تشمل المستشفيات الكبيرة التانيه فى المدينة مستشفى Amager (1997) ، مستشفى Herlev (1976) ، مستشفى Hvidovre (1970) ، ومستشفى Gentofte (1927).
ميديا
توجد الكتير من المؤسسات الإعلامية الدنماركية فى كوبينهاجين. عززت DR ، هيا شركة البث العامة الدنماركية الرئيسية ، أنشطتها فى مقر جديد ، DR Byen ، فى عامي 2006 و 2007. وبالمثل ، ركزت قناة TV2 ، اللى فيه مقرها فى أودنسي ، أنشطتها فى كوبينهاجين فى دار إعلامية حديثة فى تيجلهولمن . الجريدتان الوطنيتان اليوميتان Politiken و Berlingske والصحيفتان الصحافتان و BT فى كوبينهاجين. يقع مقر Kristeligt Dagblad فى كوبينهاجين ويتم نشره ستة أيام فى الأسبوع. تشمل المؤسسات الإعلامية الهامة التانيه شركة Aller Media اللى تعتبر اكبر ناشر للمجلات الأسبوعية والشهرية فى الدول الاسكندنافية ، ومجموعة Egmont الإعلامية و Gyldendal ، اكبر ناشر للكتب الدنماركية. كوبينهاجين عندها صناعة سينمائية وتلفزيونية كبيرة. اتأسست شركة Nordisk Film فى فالبي ، كوبينهاجين سنة 1906 ، هيا أقدم شركة إنتاج أفلام تعمل باستمرار فى العالم. فى سنة 1992 اندمجت مع مجموعة إيغمونت الإعلامية وتدير الايام دى سينما Palads المكونة من 17 شاشة فى كوبينهاجين. Filmbyen (مدينة السينما) فى معسكر عسكري سابق فى ضاحية Hvidovre ، وتضم الكتير من شركات الأفلام والاستوديوهات . Zentropa هيا شركة أفلام ، مملوكة على ايد المخرج الدنماركي لارس فون ترير . كما أنه يقف بعد الكتير من الإنتاج السينمائي الدولي وأسس حركة Dogme . CPH: PIX هو مهرجان الأفلام الروائية الدولي فى كوبينهاجين ، و اتأسس فى سنة 2009 باعتباره اندماج لمهرجان NatFilm البالغ من العمر 20 سنه ومهرجان CIFF البالغ من العمر أربع سنين . CPH: مهرجان PIX يقام فى نص أبريل. CPH: DOX هو مهرجان كوبينهاجين الدولي للأفلام الوثائقية ، كل سنة فى نوفمبر. و برنامج الفيلم الوثائقي لأكثر من 100 فيلم ، CPH: DOX يتضمن برنامج حدث واسع مع عشرات الأحداث والحفلات الموسيقية والمعارض والحفلات فى كل أنحاء المدينة.
المدن التوأم - المدن الشقيقة
Beijing, China
Marseille, France
Reykjavik, Iceland
Kyiv, Ukraine
مواطنين فخرين
الأشخاص اللى حصلوا على الجنسية الفخرية لكوبنهاجن هم:
تم منح 3 أشخاص لقب كوبينهاجين الفخري ( æreskøbenhavnere ).
لينكات برانيه
VisitCopenhagen.dk - الموقع الرسمي للسياحة فى VisitCopenhagen
مصادر
عواصم اوروبا
Wikipedia articles incorporating a citation from the 1911 Encyclopaedia Britannica with Wikisource reference
CS1 الفرنسية-language sources (fr)
Articles with hAudio microformats
Coordinates on Wikidata
صفحات بترجمات غير مراجعة
|
###Human:
ليستة القنوات المصريه
###Assistant:مصر معروفه بـ الاهرامات و حضاراتها القديمه, مصر لعبت دور أساسى فى سياسة الشرق الأوسط فى العصر الحديث. تليڤزيون مصر هو اول تليڤزيون يبث ارساله فى الشرق الأوسط و افريقيا.
تاريخه فى مصر
قبل سنة 1952 جه لمصر 15 راجل من ابرز الفنيين اللى بيشتغلو فى شركة التليڤزيون الفرنساوى, و معاهم 12 طن من الاجهزه اللى بتتكون منها احدث محطة تليڤزيون النيل اللى اتنشأت فى الدور الخامس فى مبنى السنترال الجديد فى العمارة اللى قصاد محطة باب اللوق. و بدأت التجربه بصوره للملك فاروق. بعدين بالقرآن بصوت الشيخ الشعشاعي. و قدم نشرة الأخبار الاستاذ على الراعى — كبير المذيعين — و اما الكحلاوى هو اول مطرب مصرى يظهر على شاشة التليڤزيون و غنى قدام الشاشه الجديده اغنيته البدويه و شوية مواويل.
التليڤزيون المصرى اتأسس فى أواخر 1959. لما وقعت السلطه المصريه عقد مع هيئة الاذاعه الامريكيه RCA عشان تدّيهم شبكة تليڤزيون, مشروع مركز الاذاعه و التليڤزيون خلص فى 1960. و كان اول ارسال تلفيزيون مصرى فى 21 يوليه 1960.
القنوات المصرية بيتقسمو لـ قسمين:
قنوات القطاع العام (حكوميه) و قنوات القطاع الخاص.
قنوات القطاع العام
هو اتحاد الاذاعه و التليڤزيون المصرى اللى بيجمع القنوات المصرية الرسمية. القناة الفضائية المصرية و قنوات النيل المتخصصه هما مملوكين للحكومه و تحت اشراف حكومى مباشر.
قنوات عامه
القناه الاولى هى القناه الرئيسيه لـ مصر, و ابتدت اذاعتها فى سنة 1960. القناه الاولى بتتذاع لكل أنحاء مصر على الموجات الارضيه.
القناه التانيه بتركّز على انها تخلّى الهويّه الثقافيه و بتذيع برامج اجنبيه و مصريه و ترفيهيه, و كمان للمناسبات الدينيه المسيحيه. القناه التانيه بتتذاع لكل أنحاء مصر على الموجات الارضيه.
قنوات اقليميه
القناه التالته كانت بدايت القنوات الاقليميه, و ابتدت تتذاع على الموجات الارضيه سنة 1985 عشان تغطى اماكن القاهره الكبرى (القاهره و الجيزه و القليوبيه).
القناه الرابعه ابتدت سنة 1988 تتذاع عشان تغطى منطقه قناة السويس و المنطقه الشرقيه. القناه الرابعه ابتدت فى الاسماعيليه بدل القاهره عشان مبدأ اللا-مركزيه.
القناه الخامسه ابتدت تتذاع فى 12 ديسمبر 1990. كـ تكمله للـ لا-مركزيه و خدمة سكان الأقاليم. القناه الخامسه بتغطى اسكندريه و البحيره و قطاعات من محافظة مطروح.
القناه الساته ابتدت اذاعة فى مايو 1994 عشان تغطى "الدلتا المركزيه" (الغربيه, المنوفيه, الدقهليه, كفر الشيخ, دمياط). القناه الساته بتعكس اهتمامات الخمس محافظات.
القناه السابعه البث الأساسى ابتدا فى يوليه 1994 و كانت اول منتج للقنوات الاقليميه للجزء الشمالى من صعيد مصر (بنى سويف, الفيوم, المنيا, أسيوط).
القناه التامنه هى تانى قناه محليه لـ صعيد مصر, و ابتدا اذاعتها الرسميه فى يونيه 1996. و بتغطى جنوب الصعيد (سوهاج, قنا, أسوان).
قنوات فضائيه و متخصصه
القناه الفضائيه المصريه ابتدت فى 12 ديسمبر 1990. هى كانت اول قناه فضائيه مصريه و اول قناه من بلاد جامعة الدول العربيه تذيع مباشر على الديش (عرب سات و هوت بيرد). الفضائيه المصريه كانت مهمه جداً فى الشرق الأوسط و شمال افريقيا و كانت الوحيده اللى بتقدم برامج ترفيهيه و افلام مصريه. القناه كانت بتتذاع على الموجات الارضيه فى بلاد تانيه, زى البحرين و كان بيتذاع برامج كتيره منها على قنوات خليجيه.
شبكة تليڤزيون النيل
قناة النيل الدوليه (Nile TV) هى تانى قناه فضائيه مصريه. و ابتدت الارسال التجريبى 6 اكتوبر 1993. و بتذيع برامجها بـ الانجليزي و الفرنساوي و العبري. نوع برامجها اخبارى. بتتذاع على الموجات الارضيه (UHF) و على خمس اقمار صناعيه للمصريين و الاجانب. باقى القنوات المتخصصه ابتدت البث التجريبى 31 مايو 1998 والبث الفعلى فى اكتوبر 1998.
قناة النيل للاخبار بتتذاع بردو على الموجه الارضية UHF للقاهره.
قناة النيل للمعلومات (Teletext) بتتذاع بردو على الموجه الارضيه.
قناة النيل للسينما بتتذاع بردو على الموجه الارضيه UHF للقاهره.
قناة النيل للدراما بتتذاع بردو على الموجه الارضية UHF للقاهره.
قناة النيل لايف بتذيع برامج ترفيهيه. بتتذاع بردو على الموجه الارضيه UHF للقاهره.
قناة النيل كوميدى فتحت سنة 2009 شهر يناير. بتذيع برامج كوميديه. بتتذاع بردو على الموجه الارضيه UHF للقاهره.
قناة النيل الرياضيه بتتذاع بردو على الموجة الارضية UHF للقاهره.
قناة النيل للرياضه سوبر
قناة النيل للاسره والطفل بتتذاع بردو على الموجة الارضية UHF للقاهره.
قناة النيل الثقافيه بتتذاع بردو على الموجة الارضية UHF للقاهره.
قناة المناره للبحث العلمى
قناة صحتى
قنوات النيل التعليميه (كل قناه متخصصه لـ مرحله تعليمية (الابتدائى, الاعدادى, الثانوى و كمان تعليم اللغات الاجنبيه و العربى و محو الاُميه, و التعليم العالى متخصصه فى التعليم الجامعي). ساعات برامج منها بتتذاع على القنوات الارضيه المحليه و الاقليميه.
النايلسات و القطاع الخاص
نايلسات هو اسم شركه مصريه و اسم سلسلة اقمار صناعيه نايلسات 101, نايلسات 102, نايلسات 103, نايلسات 201 (هينطلق فى سنة 2010). كل القنوات الفضائيه و المتخصصه المصريه بتتذاع على النايلسات. اول قمر فيهم انطلق 31 مايو سنة 1998. و اول قمر صناعى فى الشرق الأوسط و شمال افريقيا يذيع بالبث الديجيتال.
القنوات المستقله
فيه من القنوات المصريه بتتذاع على النايلسات و فيه منهم بيتذاعو على شوية اقمار صناعيه تانيه مع النايلسات, و فيه قنوات مش بتتذاع على النايلسات.
الليسته مش كامله و محتاجه تحديث على طول قناة دريم 1
قناة دريم 2
قناة المحور
ميلودى هيتس
ميلودى أريبيا
ميلودى افلام
ميلودى تونز
ميلودى تريكس
قناة مزيكه
مزيكه زوم
OTV
OnTV
موجه كوميدى
قناة ميلودى سبورت
موديرن سبورت
قناة الزمالك
قناة النادى الاهلى
أغاپى (المحبه) قناه دينيه مسيحيه.
سات 7 قناه دينيه مسيحيه.
قناة الكنيسه القبطيه الاورثودوكسيه (CTV)
مرح
قناة تميمه
قناة ياللا بينا
قناة الأهلي
ازهرى
أو تي في
أون تي في
الحياة (قناة مسيحية)
بانوراما دراما
قناة تن
الحياه
قناة العاصمه الفضائية
قناة الحياة 2
قنوات دريم
قائمة قنوات تلفزيونية اسلامية
قناة الرحمة الفضائية
قناة المعالي
سي بي سي
سي تي في - مصر
شبكه تلفزيون النهار
القاهرة والناس
قناة أمجاد
قناة الحدث
قناة الشباب
قناة الشباب الفضائية
قناة الفراعين
قناة المنارة
قناة الميدان
قناة تحيا مصر
قناة تكفيك نعمتي
قناة توب موفيز
قناة فور شباب
قناة ماجستيك سينما
قناة مودرن
قنوات ميلودي
موجة كوميدي
قناة الناس
قناة النهار (مصر)
قناة LTC
قناة الشباب المصري
قناة اى ام سى
قناة مارمرقس (قناة مسيحية).
قناة الغاز والنفط والبترول
قنوات cbc
سي بي سي دراما
سي بي سي
سي بي سي +٢
النقد
من اول ما التليڤزيون المصرى اتأسس, و هو دايماً بيُعتبر صوت الحكومه المصريه و الحزب الحاكم. اتحاد الاذاعه و التليڤزيون و رؤساء قطاع التليڤزيون بيتعينو من وزير الاعلام. القنوات الارضيه, و القناه الفضائيه المصريه و قنوات النيل المتخصصه هما مملوكين للحكومه و تحت اشراف حكومى مباشر. القنوات الخاصه عندها حريه أكتر, بس بـ حدود. بالنسبه لـ دراسه عملها "معهد القاهره لحقوق الانسان" (CIRS), لما كانت الانتخابات الرياسيه بتتعمل, القنوات الحكوميه و المستقلّه بتدّى كانت بتدّى وقت وقت أطول عشان تغطى حملة مبارك الانتخابيه أكتر من باقى المرشّحين ال9 . مثال تانى: منع الصحفى المصرى المشهور "محمد حسنين هيكل" من الظهور على قناة دريم. قناة دريم كانت ذاعت محاضره لـ "هيكل" كان قالها فى "الجامعه الامريكيه فى القاهره" و علّق على تكهّنات للرياسه فى مصرEgyptian television . بالنسبه لـ تقرير سنة 2008 بتاع "RWB"(مراسلون بلا حدود)''; الاعلام المصرى بيتصدر رقم 146 من 173 بلد, فى حرية الصحافه Reporters without borders#Worldwide Press Freedom Index Ranking.
شوف بردو
ليستة الراديوهات المصريه
وكالة انباء الشرق الأوسط (MENA)
مصادر
<div dir="ltr">
http://www.ertu.org
http://www.sis.gov.eg
http://www.museum.tv
http://www.lyngsat-address.com/tv/Egypt.html
قنوات تليفزيون مصريه
قنوات مصرية
en:Egyptian television
|
###Human:
بلجيكا
###Assistant:بلچيكا (België بـ الهولندى, Belgique بـ الفرنساوى, Belgien بـ الألمانى) هى بلد فى اوروبا و من الإتحاد الاوروبى. هى قريبة من فرنسا, لوكسمبورج, ألمانيا و نـيـديـرلاند. عاصمتها هى بروكسل.
بلچيكا فيها تلات مناطق : فلاندرين فى النص الشمالى بتاع بلچيكا (اللى بيتكلمو فيها هولندى بلچيكى و نيديرلاندى), "والونيا" فى النص الجنوبى (أغلب سكانها بيتكلمو فرنساوى فى النص الجنوبى), و منطقة بروكسل-العاصمه اللى فى النص (اللى بيتكلمو فيها نيديرلاندى و فرنساوى).
جوّا "والونيا" فيه طايفه بتتكلم ألمانى. الطايفة عندها الپرلمان و الحكومة الخاصه بتاعتهُ, بس مش بـ قوّة الناس بتوع فلاندر و بتوع والونيا.
بلچيكا مشهوره بـ جودة شوكولاته عاليه, و البطاطس المقليه, و الكـُتـُب الكوميديه, و انواع كتيره من البيره.
معلومات عامه
اسم بلچيكا الكامل: مملكة بلچيكا
الشعار الوطنى: القوه فى الوِحدة
النشيد الوطنى: Brabançonne
اللغات الرسميه: هولندى, فرنساوى, ألمانى
العاصمه: بروكسل
اكبر مدينه: بروكسل
التأسيس: الثوره البلچيكيه 1830
الزعيم: Albert II Guy Verhofstadt
العُمله: يورو (€)
المنطقه الزمنيه: +01:00
كود التليفون: 32
عنوان الإنترنت: .be
اكبر مدن بلچيكا
اكبر مدينه هى بروكسل, انتويرب هى مدينة و بلدية و عاصمة مقاطعة انتويرب فى فلاندرز, واحدة من تلات مناطق فى بلچيكا. برووچ, لوڤان, جينت, لييچ كارليسرو.
مصادر
لينكات برانيه
السايت الرسمى الملكى البلجيكى
السايت الرسمى من الحكومه الفيدراليه البلجيكيه
دليل التليفون البلجيكى
بلجيكا
ممالك
ممالك دستوريه
دول مسيحيه
|
###Human:
الاعلان العالمى لحقوق الانسان
###Assistant:"الإعلان العالمى لحقوق الإنسان" هو الإعلان اللى إتبنّتهُ "الجمعيه العامه" للاُمم المتحده. و بيتكلم عن حقوق الإنسان الأساسيه, الحقوق اللى لكل الناس عشان هما بَشَر. "الجمعيه العامه للاُمم المتحده" إعتمدت الإعلان فى 10 ديسمبر 1948.
الإعلان العالمى لحقوق الإنسان (UDHR) متترجم لأكتر من 300 لغه. و ده عدد لغات أكتر من أى وثيقه تانيه بالنسبه لـ موسوعة جينيس للأرقام القياسيه.
أهم الأفكار
الإعلان العالمى لحقوق الإنسان معمول من 30 ماده. كل ماده بتقول فكره عن حقوق الإنسان. معظم الناس بيعتقدو إن دول هما أهم الأفكار:
كل الناس ليها حق الحياه و الحريه و الأمن.
كل الناس ليها حق التعليم.
كل الناس ليها حق الحصول على شُغلانه.
كل الناس ليها حق المشاركه فى ثقافة الحياه—يختارو الطريقه اللى يعيشو بيها.
مافيش حد يتعذب, أو يتعامل بـ طريقه متوحّشه أو طريقه مش كريمه.
كل الناس ليها حق تكوين أفكار و آراء, عشان يقررو ايه الصح و ايه الغلط, و عشان يختارو دين.
كل الناس ليها حق الكلام و الكتابه بـ حريه.
مقدمة الإعلان
أما كان الإعتراف بـ الكرامه الأصيله فى كل أعضاء العيله البشريه و بـ حقوقهم المتساويه الثابته هو أساس الحريه و العدل و السلام فى العالم.
و أما كان نسيان حقوق الإنسان و إهانتها وصّلو لأعمال همجيه أذت الضمير الإنسانى.
و أما كان ضرورى ان القانون يحمى حقوق الإنسان عشان ماتضطرش الناس فى النهايه إنها تتمرد على الإستبداد و الظلم.
و أما كانت شعوب الاُمم المتحده أكدت تانى فى الميثاق إيمانها بـ حقوق الإنسان الأساسيه و بـ كرامه الفرد و تقديرهُ و الحقوق المتساويه بين الرجاله والستات, و أكدت على إنها تزؤ التقدم الإجتماعى لـ قدام و على إنها تعلّى مستوا الحياه, فى جو اكبر من الحريه.
و أما كانت الدول الأعضاء إتعهدت بـ التعاون مع الاُمم المتحده على ضمن مراعاة حقوق الإنسان و الحريات الأساسيه و إحترامها.
و أما كان للإدراك العام للحقوق و الحريات دى الأهميه الكبيره للوفاء الكامل للتعهّد ده.
فـ عشان كده "الجمعيه العامه" يتنادى بـ الإعلان العالمى ده لـ حقوق الإنسان.
على إنه المستوا المشترك اللى لازم كل الشعوب و الاُمم توصللهُ, عشان كل واحد و كل هيئه فى المجتمع و هما حاطّين الإعلان ده قدام عينيهم, يبقو عايزين يشجّعو إحترام الحقوق و الحريات دى, بـ التعليم و التربيه و أخد إجراءات مضمونه, قوميه و عالميه, عشان تضمن الإعتراف بيها و حمايتها بـ صورَه عالميه مؤثّره بين الدول الأعضاء نفسها و شعوب المناطق الخاضعه لـ سلطانهم.
البنود
البند 1
كل الناس بيتولدو حرين و متساوين فى الكرامه و الحقوق. إتوهبلهم عقل و ضمير و لازم يعاملو بعض بـ روح أخويه.
البند 2
كل إنسان له حق يتمتع بـ كل الحقوق و الحريات اللى موجوده فى الإعلان ده, من-غير أى تمييز, زى التمييز بـ سبب السلاله أو اللون أو الجنس أو اللغه أو الدين أو الرأى السياسى أو أى رأى تانى, أو الأصل الوطنى أو الإجتماعى أو الثروه أو الميلاد أو أى وضع تانى, من غير أى تفرقه بين الرجاله و الستات.
البند 3
كل واحد له الحق فى الحياه و الحريه و سلامتهُ.
البند 4
ماحدش ينفع يمتلك أو يستعبد أى شخص. إمتلاك و تجارة العبيد لازم يتمنعو بـ كل أشكالهم.
البند 5
ماحدش ينفع يتعرض للتعذيب ولا للعقوبات أو المعاملات القاسيه أو المتوحشه أو اللى بتهين الكرامه.
البند 6
كل إنسان له الحق إنهُ يعترف بيه كـ شخصي قدام القانون فى أى مكان ممكن يكون فيه.
البند 7
كل الناس زى بعض قدام القانون و ليهم الحق فى الإستفاده بـ حمايه متساويه ليهم من-غير أى تفرقه, زى ما كلهم ليهم الحق فى حمايه متساويه ضد أى تمييز يتحيّز بالنسبه للإعلان ده, و ضد أى تحريض على تمييز زى ده.
لـ كل شخص الحق فى إنهُ يلجأ للمحاكم الوطنيه عشان تحميه من أعمال فيها إعتداء على الحقوق الأساسيه اللى القانون إدّاهالهُ.
البند 8
كل شخص له الحق فى إنهُ يلجأ للمحاكم الوطنيه عشان تحميه من أعمال فيها إعتداء على الحقوق الأساسيه اللى القانون إدّاهالهُ.
البند 9
ماحدش ينفع يتعرض للقبض, الحبس أو النَفى بالغصب.
البند 10
الناس كلها ليها الحق بـ التساوى, فى تحديد حقوقها و اِلتزاماتها و أى تُهمَه جنائيه تتوجّهلها فى محاكمه عادله و علنيّه من محكمَه مستقلّه و مش متحيّزه.
البند 11
كل شخص متهم بـ جريمه بيعتبر برىء لحد ما تتثبت إدانتهُ بـ القانون, فى محاكمَه علنيّه بتأمّنلهُ فيها الضمانات الضروريه للدفاع عنهُ.
ماحدش ينفع يتدان عشان عمل حاجه أو رفض يعملها, إلاّ لو كان ده بيعتبر جريمه بالنسبه للقانون الوطنى أو الدولى, وقت الإرتكاب. و بردو, ماتتبقش عليه عقوبه أشد من اللى كانت تنفع تتبطق عليه وقت إرتكاب الجريمه.
البند 12
ماحدش ينفع يتعرض لـ تدخّل إجبارى فى حياتهُ الخاصّه أو عيلتهُ أو بيتهُ أو مراسلاتهُ أو لـ حملات على شرفهُ و سمعتهُ. و كل واحد له الحق فى حماية القانون من تدخّل زى ده أو الحملات دى.
البند 13
كل واحد له حرية النقل و إختيار مكان عيشتهُ جوّا حدود كل دوله.
كل واحد له الحق إنهُ يسافر أى بلاد بما فيها بلدهُ, زى ما له الحق إنهُ يرجعلها.
البند 14
كل واحد له الحق إنهُ يلجأ لـ بلاد تانيه أو يحاول يهرب ليها من الإستقصاد.
الحق ده مش بينتفعش بيه اللى جه للمحاكمه فى جرايم مش سياسيه أو عشان أعمال بتناقض أهداف الأمم المتحده و مبادئها.
البند 15
كل واحد له الحق إنهُ يتمتّع بـ جنسيه معيّنه.
ماينفعش يتحرم حد من جنسيتهُ بـ الغصب أو إنكار حقهُ فى تغييرها.
البند 16
لما الراجل و الست يوصلو لـ سن الجواز, عندهم حق الجواز و تأسيس عيله من-غير أى تقييد بـ سبب الجنس أو الدين. و ليهم حقوق متساويه عند الجواز و وقت الجواز و بعد لَغيهُ.
مايتعملش عقد الجواز إلا بـ رضا الطرفين اللى عايزين يتجوزو رضا كامل مافيش إكراه فيه.
العيله هى الوِحده الطبيعيه الأساسيه للمجتمع و ليها حق التمتع بـ حماية المجتمع و الدوله.
البند 17
كل شخص له حق التملّك لواحدهُ أو بـ الإشتراك مع غيرهُ.
ماينفعش يتحرم حد من ملكهُ بالغصب.
البند 18
كل شخص له الحق فى حرية التفكير و الضمير و الدين. و كمان حرية تغيير ديانتهُ أو عقيدتهُ, و حرية إظهارها بـ التعليم و الممارسه و العباده و الإلتزام بيها سواء كان ده سر أو مع الجماعه.
البند 19
كل شخص له الحق فى حرية الرأى و التعبير; و كمان حرية إعتناق الآراء من-غير أى تدخل، و يدوّر و يستقبل و يتكلّم عن المعلومات و الأفكار بأى وسيله من-غير التقييد بـ الحدود الجغرافيه.
البند 20
كل شخص له الحق فى حرية المشاركه فى الجمعيات و الجماعات المسالمه.
مايجوزش غصب حد على الإنضمام لـ جمعيّه معيّنه.
البند 21
كل واحد له الحق فى المشاركه فى إدارة المسئوليات العامه لـ بلدهُ بـ طريقه مباشره ياإما عن طريق ممثلين بيختارو إختيار حُر.
كل شخص له نفس الحق اللى عند غيرهُ انه يمسك المنصب العام فى بلدهُ.
إرادة الشعب هى مصدر سلطة الحكومه, و بيتعبّر عن الإراده دى بإنتخابات نزيهه كل شويه, بتتعمل على أساس القُرعه السريّه و على أساس المساواه ما بين الكل أو حسب أى إجراء زيّهُ بيضمن حرية التصويت.
البند 22
كل واحد, كـ فرد فى المجتمع, له الحق فى الأمانه الإجتماعيه, عن-طريق المجهودات القوميه و التعاون الدولى - بالنسبه للتنظيم و الموارد لـ كل دوله; لازم يبقى عارف الحقوق الإقتصاديه و الإجتماعيه و الثقافيه بتاعتهُ, اللى مافيش غـِنا عنها عشان كرامتهُ و عشان النمو الحُر لـ شخصيتهُ.
البند 23
كل شخص له الحق فى الشُغل, و له حرية إختيار شُغلانتهُ, بـ شروط عادله و حقّانيّه, زى ما له حق الحمايه من البطاله.
كل نفر من-غير أى تمييز له الحق فى مُرتّب متساوى للشغلانَه.
كل نفر بيشتغل, له الحق فى الحقانيّه فى مُرتّب عادل, تضمنلهُ هو و عيلتهُ عيشه بتليق بـ كرامة الإنسان, و تتزوّد, عند اللزوم, عن-طريق وسائل الحمايه الإجتماعيه.
كل شخص له الحق فى إنهُ يعمل و ينضم لـ نقابات عشان يحمى مصلحته.
البند 24
كل شخص له الحق للراحه و وقت فراغ, و بردو فى تحديد وقت معقول لـ ساعات الشغل و فى "أجازات-كل-شويه" مدفوعه.
البند 25
كل شخص له الحق فى مستوى عيشه كافى عشان يحافظ على الصحه و الرفاهيه له و لـ عيلتهُ. و ده معاه, التغذيه و اللبس و السكن و العنايه الطبيه و بردو الخدمات الإجتماعيه اللى لازمه. و له الحق فى تأمين عيشتهُ فى حالات البطاله و المرض و العَجز و التَرَمّل و الشيخوخه و غير الحالات دى زى خسارة وسايل العيشه نتيجة ظروف مش بإرادتهُ.
الاُمومه و الطفوله عندها الحق فى مساعده و رعايه خاصه. و كل العيال يبقو محميين بـ نفس الحمايه الإجتماعيه, سواء كانت ولادتهم من جواز قانونى أو بـ طريقه مش-قانونيه.
البند 26
كل شخص له الحق فى التعلم. و لازم يكون التعليم فى مراحلهُ الأولانيه و الأساسيه على الأقل مجانى, و ان يكون التعليم الأساسى إجبارى و لازم يكون فيه تعليم فنى و مهنى, و ان يتسهّل القبول للتعليم العالى على أساس المساواه الكامله للكل و على أساس الكفاءه.
التربيه لازم تهدف لـ تنمية شخصية الإنسان نمو كامل, و تزييد إحترام الإنسان و الحريات الأساسيه و تنمية التفاهم و التسامح و الصحوبيه بين كل الشعوب و الجماعات العنصريه أو الدينيه, و تزييد مجهود الاُمم المتحده عشان تخلّى السلام.
الأبهات عندهم الحق الأولانى فى إختيار نوع تربية ولادهم.
البند 27
كل واحد له الحق فى إنهُ يشترك إشتراك حُر فى الحياه الثقافيه للمجتمع و فى الإستمتاع بـ الفنون و المشاركه فى التقدم العلمى و الإستفاده من نتايجهُ.
كل واحد له الحق فى حماية المصالح الأدبيه و الماديه بتاعتهُ اللى عملها.
البند 28
كل واحد له من حقهُ نظام إجتماعى دولى يحققلهُ الحقوق و الحريات اللى مكتوبه فى الإعلان ده, بـ تحقيق كامل.
البند 29
كل واحد عليه واجبات للمجتمع اللى شخضيتهُ بتقدر تنمو فيه نمو حُر و كامل.
الواحد فى ممارسة حقوقهُ, بيتقيد بـ قيود زى اللى موجوده فى القانون بس; عشان يضمن الإعتراف و الإحترام و الحريات لـ حقوق الباقيين, و عشان يتحقق المطلوب للعَدل للنظام العام و للمصلحه العامه و للأخلاق, فى مجتمع ديموقراطى.
مايصحش فى أى حاله من الأحوال ان تتمارس الحقوق دى ممارسه تتناقض مع أهداف و مبادئ الاُمم المتحده.
البند 30
مافيش فى الإعلان ده نَص ينفع يتحوّر على إنهُ يدّى لـ دوله أو جماعه أو فرد, أى حق فى عمل نشاط أو عمل, هدفهُ هَد الحقوق و الحريات اللى موجوده فيه.
النقد
نقد الإسلاميين
دول إسلاميه زى السودان و پاكستان وإيران و السعوديه إنتقدو الإعلان العالمى لحقوق الإنسان لإنه من وجهة نظرهم مش بيتماشى مع ثقافة و دين الدول الاسلامية اللى مش بتعترف بالمساواه بين الراجل و الست ولا بحرية تغيير الإنسان لدينه. و فـ سنة 1982 أعلن سعيد رجائى خراسانى ممثل إيران فى الأمم المتحده موقف بلده السياسى من الإعلان العالمى لحقوق الإنسان، و قال إن الإعلان العالمى لحقوق الإنسان كان "فهم علمانى للمعتقدات اليهودية و المسيحية" و مش ممكن المسلمين يطبقوه من غير تعدى على الشريعه الاسلاميه. و فى 30 يونيه سنة 2000, قرر أعضاء منظمة المؤتمر الإسلامى الموافقه على إعلان القاهرة لحقوق الإنسان فى الإسلام, و الإعلان ده يعتبر وثيقة بديله للإعلان العالمى لحقوق الإنسان خاصه بالدول الإسلاميه. الوثيقه بتقول إن الناس ليها الحق فى الحرية و الحق فى حياة كريمة حسب أحكام الشريعه الاسلاميه، لكن مش بتعترف بحرية تغيير الدين, ولا مساواة الست بالراجل, ولا بالحيادية عند مقارنة الأديان.
مصادر
الإعلان العالمى لحقوق الإنسان; إنجليزى: ; عربى: .
لينكات برانيه
ويكى-مصدر فيه نَص أصلى متعلق بـ المقاله دى (Universal Declaration of Human Rights, الإعلان العالمى لحقوق الإنسان)
اعلان عالمى
مقالات مختاره
|
###Human:
الدوله المملوكيه
###Assistant:فكرة الاستعانه بالمماليك فى الشرق الأدنى بدت من أيام العباسيين. و أول واحد استخدمهم كان الخليفه المأمون. الخليفه المعتصم جاب تركمان وحطهم فى الجيش عشان يعزز مكانته بعد ما فقد الثقة فى العرب وفي الفرس اللى قامت عليهم الدولة العباسية، ودى كات حاجه جديده شجعت الخلفا والحكام التانيين اللي جم بعده انهم يعملوا نفس الموضوع. حكام مصر الطولونيين و الاخشيديين و الفاطميين استخدموا المماليك. أحمد ابن طولون (835-884م) كان بيشترى مماليك الديلم، ودول كانوا من جنوب بحر قزوين، ووصل عددهم لبتاع 24 ألف تركى و ألف اسود و 7 آلاف مرتزق حر.
مماليك الدوله الاخشيديه والفاطميه
لما ا اتاسست الدوله الاخشيديه، محمد بن طغج الاخشيد جاب تراكوه من الديلم، وكان عددهم كبير بتاع 400 ألف وعليهم حراسه الشخصيين اللي كانوا بتاع 8 آلاف مملوك.
الفاطميين كانوا محتاجين جيش كبير يقووا بيه نفسهم فى مصر ويعينهم ع التوسع فى الشرق. جيشهم فى الاولانى كان من المغاربه لكن لما خشوا مصر زودوا عليه عساكر تراكوه وديلم وسودانيين وبربر.
أياميها المماليك دول كانوا رجاله كبار متعودين ع الحروب وشيل السيوف، ومعظمهم خشوا النظام ده بنفسهم عشان يكسبوا قرشين. لما جه السلطان الصالح نجم الدين أيوب فى أواخر العصر الأيوبي النظام ده اتغير وبقاله شكل تاني.
مماليك الصالح نجم الدين أيوب
لما الايوبيين خدوا السلطه اتوسعوا فى شرا المماليك التراكوه (اسم تركى اياميها كان اسم سنه بيشمل شعوب كتيره مش اتراك تركيا الحاليه). الأيوبيه زى صلاح الدين الأيوبى كانوا بيجيبوا عساكر مماليك متدربه جاهز وواخدين ع الحروب. لكن لما الصالح نجم الدين أيوب وصل الحكم الموضوع كبر واتطور، وبقى يشترى مماليك صغيرين فى السن ما يعرفوش لا فى الحرب ولا فى شيل السيوف. وبنى ليهم معسكرات وبراج فى جزيرة الروضه فى القاهره وقعدهم هناك وياه بعد ما عزل من قلعة الجبل. واتربوا المماليك دول من صغرهم على ايديه، وعمل ليهم طريقة عيشه مخصوصه ونظام تدريب معين، وكان بيراعيهم زي والد، فطلعوا بيحبوه و مخلصين ليه.
اللى خلى الصالح أيوب يعمل كده انه أيام صراعاته مع أيوبية الشام اتخلى عنه عساكره، والعسكر الخوارزميه اللى كان بيأجرهم بالفلوس، فلما بقى سلطان قال بدل المرتزقه الكبار دول اللى ولائهم للفلوس وبس، أحسن يجيب مماليك صغيرين فى السن يتربوا على ايديه ويطلعوا قلبهم عليه وولائهم ليه وبس.
الصالح أيوب ساب قلعة الجبل و خد أهله ومماليكه وعزل على جزيرة الروضة اللى بنى فيها قلعه وسرايات وأسوار وبراج وعباها بالسلاح والحراريق. وسمى المماليك بتوعه المماليك البحرية. وسبب التسميه دى انهم كانوا عايشين فى جزيره فى النيل (بحر النيل)،أو لانهم جم من بلاد ورا البحر. والمماليك البحريه دول بقوا يتنسبوا للصالح أيوب ويتلقبوا باسمه، فكان يتقال عنهم "المماليك الصالحيه النجميه"، ويتضاف لأساميهم لقب "الصالحى النجمى"، زى أيبك الصالحى النجمى، والظاهر بيبرس الصالحى النجمى، وقلاوون الصالحى النجمى، وغيرهم كتير.
تأسيس الدوله المملوكيه
بعد ما اتوفى السلطان الصالح أيوب فى المنصوره، ومصر قايمه فيها حرب ضد الفرنج . بقيادة لويس التاسع ملك فرنسا اللى غزوا دمياط وكانوا ناوين يهجموا ع القاهرة، المماليك بتوعه قتلوا ابنه توران شاه اللى بعتوا جابوه من حصن كيفا بعد ماابوه مامات عشان يمسك البلد بدل أبوه ويقود الجيش، وبعد الحرب ما خلصت واتقبض على لويس التاسع، اتكبر عليهم وعلى مرات أبوه شجر الدر فراحوا قاتلينه فى فارسكور وبقت البلد من غير سلطان. فراح المماليك متفقين على تسليم الحكم لشجر الدر أرملة الصالح أيوب وعملوها سلطانه بصفتها مرات السلطان المتوفي وأم ابنه خليل اللى برضه كان متوفى، و لانها قدرت تحمي مصر و تسيرها فى ظروف صعبة جداً. طبعاً الأيوبيه فى الشام ما عجبهومش الكلام ده اللى حا يضيع عليهم العرش، فاتصلوا بالخليفه العباسى المستعصم بالله فى بغداد فراح مشيع جواب لمصر يقولهم ازاى تعملوا واحدة ست سلطانه عليكم؟ اذا كنتوا محتاجين رجاله نبعت لكوا من عندنا. ومن العبر ان شجر الدر دى حكمت مصر فى فتره حرجه وقدرت انها تهزم الفرنج وتحمى مصر بشطارتها ونباهتها، والمستعصم ده ماقدرش يحمى بغداد من المغول وبقى يبعتلهم فى هدايا وفلوس لغاية ما دخلوا بغداد طربقوها وقبضوا عليه وأعدموه هوه و رجالته.
المماليك فكروا يعملوا ايه لانهم كانوا لسه محتاجين تأييد الخليفه وعايزين يرضوه، فهداهم تفكيرهم ان شجر الدر تتجوز واحد منهم وتتنازل ليه عن العرش. فأختاروا الأمير عز الدين أيبك فأتجوزها وبقى سلطان، وأيبك بكده بيعتبره المؤرخين أول سلطان مملوكى على مصر. وبعد شوية لقى نفسه ولا بيحكم ولابتاع ومراته الجديده شجر الدر هى اللى بتحكم والبحريه ماسكين كل حاجه فى البلد، فراح طايح فيهم وقاتل زعيمهم فارس الدين أقطاى الجمدار، فهربوا على الشام والكرك، وكان من ضمنهم بيبرس البندقدارى اللى بقى سلطان سنه 1260م و قلاوون الألفى اللى برضه اتسلطن بعد بيبرس وعياله السعيد بركه و سلامش.
فى عصر الدوله المملوكيه اتطور نظام المماليك فى مصر وبقى المملوك اللى بياخد الاماره ويبقى أمير ممكن انه يشترى ويجيب مماليك جداد لحسابه الشخصى وينسبهم ليه، بس بشرط ان هوه ومماليكه الجداد دول يبقوا موالين للسلطان. لكن ولائهم للأمير صاحبهم كان أهم من ولائهم للسلطان ب انه اذا الأمير خلع من السلطان وما بقاش موالى ليه هما كمان يخلعوا معاه.
رتبة المملوك وتميزه كان مرتبط بشطارته وشجاعته وولائه، والحرس السلطاني (المماليك السلطانيه) كانوا الخلاصه وأعلى طبقة من المماليك. ودول كانوا القريبين من السلطان، وبتوع السلطة، والمترشحين للوظايف الكبيرة، وحتى لوظيفة السلطان نفسها بعد ما يموت السلطان أو يتخلع.
كات حالة الرخاء فى مصر بتخلى الناس تبيع عيالها لسلطان مصر والامرا عشان يتمتعوا ويتهنوا بالعيشه فى مصر. وبقت التجاره مربحه وبقوا التجار رايحين جايين بين مصر وبلاد الشرق الأوسط يوردوا مماليك ويقبضوا، وكان فيه تجار فى أوروبا عرفوا السكة وراحوا يوردوا أوروبيين، بس بابا الكاتوليك ما عجبهوش الموضوع وطلب التصدى للتجار الأوربيين دول.
المماليك بقوا يعينوا المماليك الجداد فى الجيش ويعينوا ولادهم (ولاد الناس) فى الوظايف الكتابيه والاداريه فى الدواوين. واتكونت من المماليك طبقه ارستقراطيه متقسمه على الامرا لكن النظام الأرستقراطى كان رابطهم كلهم ببعض.
سلاطين مصر اللي جم بعد الجيل الأولاني زي أولاد بيبرس و أولاد قلاوون و أحفاده زي الأشرف خليل و الناصر محمد اتولدوا فى مصر و اتمصروا و كانوا بيتكلموا بالمصري و عاداتهم و ثقافتهم مصريه. و نفس الكلام بالنسبه لأولاد الأمرا ما كانش ليهم غير مصر وطن. و وقت الحروب و المعارك كان الأعداء بيسموهم المصريين وده نفس موقف المؤرخين الغربيين فى التعامل مع المماليك بعكس الكتابات العربيه غير المصريه اللي بتحاول فصل المماليك عن مصر و عن ثقافتها و تاريخها لتصوير انتصاراتهم على انها ما كانتش مصريه على الرغم من ان عدد المماليك كان صغير فى الجيش المصري أياميها و على الرغم من ان المماليك كانوا مصريين لغة و ثقافة .
نظام الدوله المملوكيه
نظام الحكم المملوكى بدأ بسلطنة واحده ست هى شجر الدر و دى كانت حاجه جديده فى مصر ما حصلتش من أيام الملكه كليوباترا السابعه اللى اتوفت سنه 30 قبل الميلاد. و من ناحيه تانيه النظام المملوكى عمل تطوير كبير فى نظم الحكم على مستوى العالم ان النظام ماكانش قايم على التوريث لكن على اختيار الحاكم و دى كانت حاجه جديده مش على مستوى مصر و الشرق الاوسط بس لكن على مستوى العالم فى العصور الوسطى.
الدوله المملوكيه كات منظمه جداً. والمماليك دخلوا أساليب جديده للاداره ومصطلحات ماكنتش موجوده فى مصر قبل كده. على قمة هرم السلطه كان السلطان راس الدوله اللى متربع على العرش بتفويض من الخليفه العباسى. ولما المغول هدوا بغداد واحتلوها و قتلوا الخليفه المستعصم، الظاهر بيبرس عين خليفه بداله فى القاهره عشان يدى شرعيه لحكم المماليك . وبتفويض الخليفه بقى السلطان فى ايده كل حاجه ومعاه كل السلطات التشريعيه والتنفيذيه والقضائيه. بس السلطان كان مسنود على قوة مماليكه وولائهم ليه و قدرتهم على كبح جماح مماليك الأمرا. عشان كده تاريخ الدوله المملوكيه كان مليان بسلاطين نصبوا نفسهم بعد ما اتمكنوا من السلطه الفعليه وخلوا السلطان مجرد لعبه فى ايديهم لغاية ما قدروا يخلعوه، بنفيه أو بقتله لو عصلج، ويقعدوا مكانه. زى ما حصل للسلطان السعيد بركه ابن الظاهر بيبرس اللى عزله قلاوون وحط مكانه أخوه الصغير سُلامش، لغاية ما اتمكن هوه وممالكيه وعزلوه هوه التانى، وقعد قلاوون على العرش. وزى ما حصل لابنه السلطان الناصر محمد من كتبغا و بيبرس الجاشنكير. و دى كانت حاجات موجوده و بيحصل أكتر منها فى كل الممالك زمان و مش بدعه مملوكيه. السلطنه فى نظام الحكم المملوكى ماكانتش بالتوريث. صحيح فيه ولاد سلاطين ورثوا الحكم زى السعيد بركة و سًلامش ولاد الظاهر بيبرس، وبعد كده ولاد وأحفاد السلطان قلاوون، ولكن العادة ان ولاد السلاطين دول كانوا بيتحطوا على العرش لغاية ما الأحوال ما تهدى، وبعد كده كانوا بيتخلعوا ويقعد مكانهم أمير قوى، اللى فى الأصل كان عادة نايب السلطنه والحاكم الحقيقى. مسك الحكم ما كانش قايم على توريث الحكم أو التفويض الشعبى لكن على التنافس بين الأمرا على عرش السلطنه ، لكن كان عادة بتفويض الأمرا اللى كانوا بيجتمعوا و بيتفقوا على تنصيب السلطان ، و بطبيعة الحال الأمير اللى كانوا بيختاروه كان اقواهم و ليه اتباع كتار ، أو اضعفهم فيقعدوه على العرش و ينظموا هما براحتهم شئون البلاد.
الحرس السلطانى (المماليك السلطانيه) أو الخاصكيه كانوا أهم المماليك بالنسبه للدوله السلطانيه. ودول طبعاً كان السلطان بيهتم بيهم و يروقهم وينفذلهم كل طلباتهم، وكان بيديهم هدايا واقطاعات عشان يرضيهم ويبقوا معاه، لان سلطنته وحياته نفسها كات متوقفه عليهم. وكان رئيس الحرس السلطانى بيعتبر حاكم بجد وله المماليك بتوعه وقواده اللى تحت ايديه كانوا بيتعينوا فى وظايف مهمه زى وظيفة الدوادار، وده اللى كان مسئول عن نقل البوسطه السلطانيه بين جهات الدوله، وكان بيشرف على مراكز البوسطه والحمام الزاجل (البريد الجوي) وكمان كان معاه ختم السلطان بيمضى بيه على الجوابات والمستندات السلطانيه، ووقت غياب السلطان عن مصر كان بيمسك الحكم. والمؤرخ الكبير بيبرس الدوادار كان واحد منهم. وساعات رئيس الحرس السلطانى كان بيكون دوادار السلطان. الدوادار كان تبع ديوان "أمير القلم" وده كان قلم فى "ديوان الانشا" اللى كان مسئول عن علاقات مصر بالبلاد التانيه، وكتابة جوابات السلطان لحلفائه مسلمين ومسيحيين برة مصر، وكان كل جواب ليه صيغه معينه بيتكتب بيها على أساس مكانة الملك أو الأمير المبعوت ليه الجواب. و المؤرخ محيي الدين بن عبد الظاهر كان من أهم اللى اترأسوا ديوان الانشا، واخترع صيغ كتابه ماكتش بتستعمل قبله.
ولو رئيس الحرس السلطانى ماتولاش شغلانة الدوادار كان عادة فى الحاله دى بيتولى امارة الجيش وياخد لقب أتابك العسكر أو الأمير الكبير. وكان للقصر ريس بيشرف عليه اسمه "الأستدار" والمشرف على مخازن السلاح كان اسمه السلحدار ورئيس الاسطبلات كان بيلقب بأمير آخور.
كان لكل طبقة من المماليك هدوم معينه معموله من أقمشه غاليه ومطرزه بالدهب والفضة، وكانوا بيخرجوا مع السلطان فى المواكب الفخمه كل جماعه مع أميرها والناس تتلم وتتفرج.
فى العصر المملوكى كات مصر متقسمه على عشرين قسم كل قسم يتولاه والى. وكان الوالى زى مايكون سلطان صغير على الحتة اللى بيحكم فيها. وأهم والى كان والى القاهره وده كان أمير كبير بيحكم فى القاهره وضواحيها وكان اسمه والى الشرطه ووالى الحرب. بعد وقعة اسكندريه (1365) بقى فى اسكندريه نايب كبير للسلطان و بقى فيها كرسى سلطنه. وكانت أبواب قلعة الجبل، اللى عايش فيها السلطان وفيها مقر الحكم، ليها ولاه برضه، فكان فيه والى القلعة وده كان بيشرف على باب المدرج اكبر ابواب القلعه، وكان فيه والى باب القله.
بعد ما اتوسعت الدولة المملوكيه بره مصر السلطان بقى بيبعت أمرا للشام والكرك وغيرها عشان يحكموا نيابه عنه و كان اسمهم نواب السلطان. ودول كانوا غير نايب السلطان المباشر فى القاهره اللى كان بيلقب بكافل الممالك الشريفه، ومركزهم كان أقل منه بكتير ومعهومش صلاحيته اللى كات تقريباً نفس صلاحيات السلطان وكان من حقه يمضى على مستندات الدولة و يحرك الجيش من غير أمر السلطان.
الدوله المملوكيه قعدت فى مصر من سنه 1250 لغاية سنه 1517، المماليك البحريه، وكان معظمهم من أصل تركوى (turkic) (مش اتراك من تركيا) حكموا لغاية 1382، والمماليك البرجيه وكان معظمهم من أصل شركسى حكموا من أيام السلطان برقوق لغاية 1517. طومان باى كان أخر سلاطين الدوله المملوكيه لما العثمانليه دخلوا مصر وبدأ عصر التراكوه العثمانليه (اتراك من تركيا) وبقت مصر ولايه. ويوم ما خلص عصر الدوله المملوكيه كتب المؤرخ ابن اياس قصيدة شعر بدايتها بتقول: " نوحوا على مصر لأمر قد جرى.. من حادث عمت مصيبته الورى".
حروب مصر فى عهد الدوله المملوكيه
الحمله الصليبيه السابعه (1249) بتاعة لويس التاسع اللى صمدت فيها مصر كانت أخر هجمه صليبيه كبيره عليها. بعدها دخلت مصر فى حروب بعيده عن أرضها ضد المغول والصليبيين. قامت معارك كبيره ضد المغول زى معركة عين جالوت (1260) فى عهد السلطان قطز، و معركة الأبلستين (1277) فى عصر السلطان الظاهر بيبرس، ومعارك وادى الخزندار ومرج الصفر فى عهد السلطان الناصر محمد بن قلاوون، زائد أخد طرابلس من الصليبيين و فتح عكا وساحل الشام فى أيام السلطان المنصور قلاوون الالفى و ابنه السلطان الأشرف خليل. بعد ماخلصت الحروب وخفت المخاطر مصر عاشت مستقره وبقت دوله غنيه متطوره ليها علاقات كويسه ومعاهدات مع الدول التانيه.
حملات الدوله المملوكيه ضد العربان
جوه مصر خاضت الدوله المملوكيه حملات ضد العناصر العربيه اللي دخلت مصر و قعدت فيها و بقت مصدر للقلق و الارهاب و الخروج على الأمن و النظام و قطع الطريق و نهب المصريين فى الصعيد بالذات. كان فيه فى مصر قبايل عربيه اتسللت و استقرت فى الصعيد و مناطق فى الوجه البحرى.
العربان لعبوا أدوار وحشه وقت الحمله الصليبيه السابعه على مصر (1249-1250)و اتسببوا فى وقوع دمياط بسهوله فى ايد الصليبيين بعد ما وثق فيهم السلطان الصالح أيوب و حطهم فيها عشان يحموها فهربوا و سابوها، فغضب الصالح عليهم بعد ما خانوا الأمانه و أعدم منهم عدد كبير . و وقت تقدم الصليبيين على المنصورة دلهم خاين من العربان على مخاضه فى بحر أشموم قدروا يعدوا عليها للمعسكر المصرى و يهجموا عليه فجاءة ، و اتقتل فخر الدين يوسف القائد العام للجيوش المصريه، و كانت ممكن مصر كلها تقع فى ايد الصليبيين لولا ظهور المماليك فى المنصوره و معاهم الأهالى و تصديهم بنجاح للقوات الصليبيه المهاجمه.
فى عهد السلطان عز الدين أيبك (1250 - 1257) العناصر العربيه فى مصر كانت مصدر تهديد و ارهاب للمصريين و استقرار مصر و امنها، لكن أيبك بعت ليهم حملات و اتبعهم فى مديريات الوجه البحرى و قضى على قوادهم و سيطر عليهم و حد من جرايمهم و أعمالهم الفوضويه. و بيحكى المقريزى: "و أمر المعز بزيادة القطيعة على العرب، و بزيادة القود المأخوذ منهم، و معاملتهم بالعسف و القهر فذلوا و قلوا".
من أشهر حملات الدوله المملوكيه ضد شرور العربان كانت الحمله اللي قام بيها الأمرا فى عهد السلطان الناصر محمد لما خرج العربان عن النظام و اشاعوا الفوضى فى الصعيد و قطعوا الطريق و فرضوا اتاوات ع المصريين و نهبوهم، فعمل الأمرا نفسهم انهم مسافرين بره مصر و راحوا سنهلين مناوره ذكيه و محاوطينهم من كل ناحيه و انقضوا عليهم بأربع فرق، ولقى العربان العسكر بتهجم عليهم فجاءه، فجريوا على الجبال و الكهوف لكن العسكر قتلوا كل اللى طالوه منهم، و قدرت الدوله انها تسيطر عليهم، و اتخلص المصريين من شرورهم و بلاويهم .
بيوصف المؤرخ بدر الدين العينى حال العربان بعد الحمله دى اللى حمت المصريين من شرورهم بقوله "فانطفأت جمراتهم، و زالت مضراتهم، وتمهدت الأعمال تمهيداً واضحاً، و عاد من مفسدى العرب فقيراً صالحاً، وحمل أكثرهم السواك و السبحه، عوضاً عن حمل الرماح و الأسلحة".
عيشة المماليك
المماليك ماكانوش عبيد بمعنى الكلمه وبمفهومها المعروف. فى العصر المملوكى كان فيه مماليك وفيه عبيد. المماليك كانوا طبقه ارستقراطيه مالهومش فى حفر الترع وشيل الطوب والتخديم فى البيوت زى العبيد. المماليك كانوا يااما عسكر يااما موظفين فى الدوله. وماكنش أى حد يقدر يمتلك مملوك. لازم المالك يكون أمير مملوكى درجته عاليه. وساعات كان المماليك بيتخانقوا مع العبيد اللى كانوا موجودين فى مصر أياميها. العلاقه بين المملوك والسلطان أو الأمير كات علاقه بيسموها "أستاذيه" يعنى السلطان أو الأمير كان أستاذ مماليكه.ودى كات علاقه جامده ومتينه.
لما كان يجى مماليك مستجدين كان السلطان بيبعتهم طوالى على الدكاتره عشان يكشفوا عليهم، واذا عدوا الكشف الطبى كان بيستلمهم طواشى ويسكنهم فى قلعة الجبل فى معسكرات اسمها "الطباق" حسب جنسية كل واحد والمكان اللى جى منه. وفى الطباق دى كانوا بياخدوا دروس فى الدين واللغه وبعد شويه يبتدوا يتدربوا على رمى الرماح واستعمال النبال وركوب الحصنه.
السلطان كان بيحدد لكل مملوك مستجد مهيه نقديه اسمها "جامكيه"، وكمان فوقيها تموين شهرى (لحمه وعيش وزيت وحاجات تانيه)، وبعد مايدخل المملوك فى خدمة أمير كان الأمير بيديله اقطاع، يعنى ريع من أرض زراعيه، واقطاع المملوك كان بيفضل يكبر مع كل ترقية. ولما كان المملوك يترقى ويبقى أمير كبير كان بيتعين والى أو نايب أو موظف دوله كبير، ويبقى من حقه يتملك مماليك، ويكون جيش صغير ممكن يوصل لبتاع ألف مملوك. جيوش الأمرا دى كات بتشكل جزء من جيش مصر، وكانوا عادة بيعسكروا بره القاهره، بعكس مماليك السلطان اللى كانوا بيعسكروا فى القاهره. مماليك الأمرا كانوا غير "أجناد الحلقه" اللى كانوا بيمثلوا الجزء التالت من الجيش المصرى ودول كانوا من مماليك أحرار اتولدوا فى مصر ومن سنهة الناس.
أعلى درجة اماره كات "أمير مية مقدم ألف" وبعدها "أمير طبلخاناه" (يعنى أمير بيضربوا ليه الطبل على بابه). وكان فيه بعد كده "أمير عشره" و "أمير خمسه" ودى كات أقل درجه. كان كل أمير زى مايكون سلطان صغير والفرق بينه وبين السلطان كان فى حجم الامتيازات وطبعاً فى ان الأمير خاضع للسلطان. المماليك كانوا مدورين الدوله ومعاهم مصريين بيشتغلوا فى الدواوين والمحاكم والادارات. وكان فيه مصريين كتير فى الجيش فى اجناد الحلقه بالذات. ووقت الحروب كان المماليك بيعلنوا حالة طوارىء اسمها "النفير العام" والناس العاديه تطوع فى الجيش ويروحوا على الجبهه. وكان فيه مسيحيين ويهود مصريين كتير بيشتغلوا فى الدواوين والادارات، وكان ليهم نفوذ كبير ويملكوا ثروات كبيره.
المماليك الأحرار اللى اتولدوا فى مصر كانوا مندمجين فى المجتمع المصرى وبيتكلموا بالمصرى، وعادة مكانلهومش فى السياسه والجيش، وطلع منهم مثقفين وكتاب ومؤرخين كبار زى "ابن أيبك الدواداري" و "خليل بن شاهين الظاهرى" و "صارم الدين دقماق" و "ابن تغري" و "ابن اياس" وغيرهم كتير. المماليك اتمصروا و بقم مصريين وماكاناش ليهم وطن تاني غير مصر يعيشوا فيه وينتموا ليه.
الاحتفالات والترفيه فى مصر المملوكيه
القاهره فى عصر المماليك كات اكبر بلد فى العالم من جهة المساحه وعدد السكان. عدد سكان القاهره فى القرن الأربعتاشر كان بتاع 3 مليون انسان . الرحاله ابن بطوطه زار القاهره سنه 1324 أيام السلطان الناصر محمد وقال عنها:
أيام المماليك - زى فى كل العصور - النيل وشطه كانوا بيلعبوا دور كبير فى الترفيه عن القاهريين، وكات الناس بتخرج تتمشى على شط النيل ويشتروا فاكهة وحلويات وورد النرجس والبنفسج من البياعين والسريحه،ويأجروا مراكب يتفسحوا بيها. جزيرة الروضه كات من الأماكن اللى بيحب المصريين يتفسحوا فيها . وكات فيه مناسابات بيخرج فيها المماليك وهما لابسين هدومهم الملونه الحلوه ويركبوا المراكب والحراريق المتزينه، ويعزفوا مزيكا ويدقوا الطبول والناس كات بتفرح وتقف على الشط تتفرج على الاستعراضات. وده بقى غير ما يوم السلطان والأمرا ماكانوا يخرجوا ويركبوا الدهبيه والحراريق كات القاهره بتقف على رجل. ابن اياس وصف ليله من ليالى القاهره المملوكيه اللى خرجت فيها دهبية السلطان وعامت من بولاق وهى متزينه بالورد والأعلام واستقبلوها الأمرا بالطبل والزمامير عند المقياس ووصفها بانها كات ليله من ليالى القاهره اللى ماتتنسيش وقال فيها:
فى العصر المملوكى كان فى مصر تلات احتفالات كبيره بيرتبطوا بالنيل، وهما عيد وفاء النيل، وعيد الشهيد، وعيد النيروز.
عيد وفاء النيل
عيد وفاء النيل كان بيبدأ يوم 26 بؤونه بقياس ارتفاع منسوب مية النيل، وبعدين يفضل المنسوب يتقاس كل يوم عشان يعرفوا قد ايه الميه زادت بسبب الفيضان. وكان فيه مناديه بيمشوا فى الشوارع يقولوا للناس عن أخر التطورات. ولما توصل الميه لستاشر دراع، ودى علامة الوفاء، كات الناس بتستبشر وتفرح ويبدأ مهرجان شعبى كبير، وباليل كانوا بيولعوا قناديل وشمع وتبقى القاهره كلها منوره والرقص والغنا فى كل مكان. وتانى يوم الصبح كات تتحط ترابيزه طويله عليها ما لذ وطاب من مشويات ومقليات وحلويات وفواكهه، ويجى السلطان أو يبعت نايب عنه وتاكل الناس منها زى ماهى عايزه. وبعد ما يخلص الأكل كان بيبدأ احتفال وفاء النيل، ويركب الأمرا والمماليك المراكب المتزينه بالأعلام والورد وتدق الطبول وتضرب الألعاب الناريه فى الهوا، ويركب السلطان الدهبيه بتاعته، وحواليها مراكب الأمرا والحراريق ووراهم يطلعوا الناس فى المراكب والفلوكات، ويروح الموكب على فم الخليج. وهناك كان السلطان يمسك معول دهب وينقر بيه سد الخليج تلات مرات، وبعد مايعمل كده كان فيه ناس بييجوا يحفروا فى السد لغاية الميه ما تجرى فى الخليج. وبعدين السلطان كان بيرجع على قلعة الجبل والقاهره بتحتفل وهايصه.
عيد الشهيد
عيد الشهيد كان عيد قبطى ليه خلفيه دينيه لكن كان بياخد شكل مهرجان كبير كل المصريين كانوا بيشاركوا فيه بغض النظر عن ديانتهم. العيد ده كان بيتعمل على شط النيل فى شبرا الخيمه يوم 8 بشنس و شبرا الخيمه كانت معروفه باسم شبرا الشهيد و شبرا البلد. وسبب المهرجان ده ان الأقباط كانوا بيقولوا ان مية النيل مش ممكن تزيد من غير ما يجيبوا صباع واحد قديس شهيد كان محطوط فى علبه فى كنيسه فى شبرا دى ويغسلوه فى النيل. فى يوم العيد كان المسيحيين بيجوا ع القاهره من كل نواحى مصر ويخرج معاهم سكان القاهره ويتجمعوا ويحطوا خيام على شط النيل فى شبرا دى، و بسبب الخيام اللى كانت بتتحط هناك اتسمت شبرا الخيمه . و ييجوا المغنين والرقاصين والعربان ويدق الطبل وتلعلع المزامير وتسهر الناس وتعربد. فى سنه 1301 منع السلطان بيبرس الجاشنكير الاحتفال بالعيد ده، لكن السلطان الناصر محمد اللى كان معروف بالتوليرانسيه و حبه للمهرجانات والاحتفالات رجعه سنه 1337، وبعدين اتمنع خالص سنه 1353.
عيد النيروز
وده عيد السنه القبطيه فى أول شهر توت. والمؤرخين بيعتقدوا انه متوارث من أيام الفراعنه اللى كانوا بيحتفلوا بيه عشان يكرموا النيل. وده السبب ان كل المصريين بغض النظر عن ديانتهم كانوا بيحتفلوا بيه. فى عيد النيروز كانت الشوارع بتتزحم و بيتعمل كرنفال كبير يلف القاهره حوالين واحد بيسموه "أمير النيروز".، قاعد على حمار وداهن وشه بالجير أو الدقيق وعلى دماغه طرطور طويل. والناس اللى حواليه كانوا بيمسكوا جريد أخضر وسعف نخل وشماريخ بلح. يوم العيد ده البلد كات بتبقى هايصه ووالى الشرطه ماكنش بيتدخل وكان بيسيب كل واحد يعمل اللى عايز يعمله.وكان الكرنفال بيلف على البيوت والدكاكين والجدع اللى قاعد ع الحمار يطلب من أصحابها فلوس واللى مايدفعش كان بيتشتم ويرشوا عليه ميه. وكات الناس بتتجمع فى الشوراع ويضربوا بعض بالبيض ويرشوا ميه على بعض. يوم عيد النيروز كانت الناس بتعمل حلويات زى الهريسه (البسبوسه) ولقمة القاضى ويتبادلوها زي الناس ما بتعمل دلوقتى فى كحك العيد وكانوا بياكلوا فواكه معينه زى البطيخ والخوخ والبلح. فى عصر المماليك كان فيه فى مصر تلاته وخمسين نوع من الحلويات على أقل تقدير مع مرور الأيام وتنقل مصر من عصر لعصر العيد ده ومظاهره اختفوا.
كان فيه أعياد ومناسبات قبطيه تانيه كان بيشارك فيها المسلمين زى عيد الميلاد فى 29 كيهك. كات يوميها الكنايس بتتزوق بالقناديل والفوانيس والناس تشترى فوانيس وشمع ملون وتتفنن فى تزويقه ويعلقوه فى الأسواق وعلى الدكاكين. وفى عيد الغطاس فى 11 طوبه كان فيه مسلمين بيشاركوا فى تغطيس العيال فى الميه البارده .
دوران المحمل
"خادم الحرمين الشريفين" كان لقب من ألقاب سلاطين مصر فى العصر المملوكى وكات مصر بتكسى الكعبه فى مكه. خروج الكسوه (المحمل المصري) من مصر للجزيره العربيه كان بيتم فى احتفال كبير اسمه دوران المحمل. كات الكسوه بتتحط على جمل متزين بالحرير الملون والفضه و يتلف بيها تلت تيام فى شوراع وميادين القاهره والفسطاط مع أصوات الطبول والموسيقا النحاسيه وقدامها فرسان مماليك فى هدوم أبهه على الحصنه، وفرسان صغيرين كانوا بيقفوا على الحصنه ويعملوا استعراضات. وكات الشوارع والدكاكين بتتزين والناس تتطلع تمشى ورا وحوالين المحمل ومعاهم مهرجين بيضحكوهم اسمهم "عفاريت المحمل". وكان المحمل بعد الاحتفالات بيطلع على الحجاز وقدامه الأمرا ووراه الحجاج والدكاتره اللى كانوا بيروحوا معاهم . اول اللى نقلو المحمل للحجاز كانت شجر الدر، اخدته معاها عشان تكسى الكعبه و هى رايحه الحج. و اول مره يتعمل احتفال دوران المحمل كان فى عهد الظاهر بيبرس.
طبعاً كان فيه أعياد واحتفالات تانيه كتيره بيحتفل بيها المسلمين والأقباط واليهود فى العصر المملوكى ولسه لغاية النهارده كتير من عاداتها وتقاليدها موجوده فى مصر بعد ما اتنقلت من جيل لجيل.
الترفيه والألعاب فى مصر المملوكيه
زائد الترفيه ع النيل والفرجه على عروض المماليك. كات الناس بتقضى وقتها كمان ع القهاوى ومسارح خيال الضل.
قهاوى السير والحكايات
كان فيه قهاوى فيها حكاواتيه محترفين بيحكوا حكايات. كان فيه قهاوى متخصصه فى حكايات الظاهر بيبرس السلطان المملوكى بتاع السيره المشهوره، ودى كان اسمها القهاوى "الظاهريه"، وكان فيه قهاوى تانيه متخصصه فى حكايات "أبو زيد الهلالى" (القهاوى الهلاليه)، و قهاوى "الف ليله و ليله" و "سيف بن ذى يزن" وغيرها . الدراسات وضحت ان على الأقل فيه جزء من قصص ألف ليله و ليله اتكتب فى مصر فى العصر المملوكى. الناس كانوا بيروحوا يقعدوا على القهاوى دى ويسمعوا الحكايات والموسيقا اللى كات بتتخللها ساعات ويتبهروا بشجيع الحكايه ويتوهوا فى دنيا الخيال.
خيال الضل
وكان فيه وسيلة ترفيه تانيه مهمه اسمها "خيال الضل" أو "طيف الخيال". ودى كات عباره عن عرض بعرايس جلد مربوطه فى عصيان بيحركها راجل محترف (مخايلى) ورا ستاره بيضه مشدوده ومتسلط عليها نور لمبه من ورا، فالناس يتفرجوا على خيال العرايس وهى بتتحرك. خيال الضل كان من أهم الفنون الشعبيه و طريقة التسليه المفضله عند الناس وكات تمثلياته بتعبر عن أوضاع اجتماعيه واقتصاديه وسياسيه وتاريخيه باسلوب بسيط فيه ضحك وفرفشه. أشهر كاتب للتمثليات دى كان ابن دانيال وده كان من الناس اللى هربت من هوجة المغول، وجه من الموصل على مصر سنه 1267 أيام السلطان بيبرس. التمثليات دى كات اسمها "بابات"،و كات فيها شخصيات مشهوره زى عجيب الدين الواعظ، و عواد الشرماط، و ناتو السودانى، و مبارك الفيال، و أبو العجيب صاحب الجدى، وغيرهم، وكان بيطلع فيها كمان حيوانات وطيور زى الخرفان والتيران والديوك . وجنب خيال الضل كان فيه كمان عروض الاراجوز.
وكان فيه فى الشوارع سريحه بحيوانات زى القراداتيه و الدبابتيه (سريحه بدبب) والرفاعيه، وبهلوانات، وكانوا بيعملوا ماتشات مناطحة كباش و مناقرة ديوك والناس كات بتتلم وتتفرج. وباليل كان فيه أماكن مفتوحه للغنا والرقص
بالنسبه للمثقفين والعلما كان فيه مجالس بتتعمل اسمها مجالس العلم ودى كات اجتماعات بيناقشوا فيها الدين والسياسه وأحوال البلد. المجالس دى كات مزدهره فى العصر المملوكى لان السلاطين المماليك بوجه العموم كانوا بيحبوا العلم والأدب وبيشجعوه، ومن المماليك نفسهم طلع علما ومؤرخين كبار زى ابن تغرى. و ابن خلدون مدح الدوله المملوكيه من الناحيه دى وقال انها كانت من محاسنها وأثارها الجميله الخالدة . والأقباط كانوا بيشاركوا فى الحياه الثقافيه وطلع منهم كتاب كبار ومؤرخين زى ابن العميد، و المفضل ابن أبى الفضائل، وابن الدهيرى، وغيرهم، وكات فيه عيلة مثقفين اسمها عيلة " ولاد العسال " اللى طلع منها فطاحل زى "أبو اسحق ابن فخر الدولة العسال" اللى كان من ضمن مؤلفاته كتاب عن قواعد اللغه القبطيه.
ولأهل الفرفشه الميسورين كات بتتعمل مجالس الشرب والطرب يسمعوا فيها الأغانى ويتفرجوا على الرقص ويشربوا القمز (لبن حصنه محمض) والبوظه والمزر (مشروب كان بيتعمل من الدره أو القمح) . المصريين فى العصر المملوكى كانوا بيحبوا جداً الموسيقا والغنا، و كانوا يقعدوا يدوروا على حته فيها حد بيغنى عشان يروحوا يسمعوا ويتفرجوا، وحتى لما كانوا بيروحوا يتفسحوا فى النيل ويأجروا مراكب كانوا بياخدوا معاهم ألات الموسيقا والمغنى. وكات الأفراح صاخبه ومليانه غنا ورقص وكان فيه قاعات فى مصر بتتأجر للناس عشان يحيوا فيها الأفراح الرحاله ابن بطوطه اللى زار مصر فى العصر المملوكى كتب عن المصريين انهم: "ذوو طرب وسرور ولهو".
مصر المملوكيه كات متفتحه ومتنوره وفيها توليرانسيه وبالذات فى الأيام المستقره اللى مفيهاش أخطار وحروب زى أيام السلطان الناصر محمد اللى عمر مصر بمبانى وجناين وخلاها من أجمل وأغنى بلاد الدنيا وملا أيامها احتفالات ومواكب.
وبالنسبه للألعاب كان فيه لعب الزهر والشطرنج والكوتشينه. والمماليك كانوا طبعاً بيحبوا رياضة التنشين (رمى القبق) والعوم والفروسية وكان عندهم رياضه اسمها الكوره تشبه رياضة البولو كانت مبارياتها بتتعمل فى الميدان تحت قلعة الجبل. وفى سنه 1318 افتتح السلطان الناصر محمد فى القاهره الميدان الناصرى، وده كان ميدان واسع بتتعمل فيه عروض الخيل والفرسان اللى لابسين هدوم جميله. الميدان ده كان موجود فى المكان اللى فيه دلوقتى حى جاردن سيتى.
العماره والبنا فى مصر المملوكيه
قول الرحاله ابن بطوطه فى وصفه للقاهره اللى زارها فى عهد السلطان الناصر محمد بن قلاوون : " المتناهية فى كثرة العمارة، المتباهية بالحسن والنضارة " ماجاش من فراغ. مصر شافت نهضه عمرانيه كبيره فى العصر المملوكى ما شافتهاش من ايام العصر الفرعونى. الطراز المعمارى فى مصر المملوكيه اعتمد على التراث المصرى المحلى و الروح المصريه الصميمه بتطغى عليه ، و ما ظهرتش فيه تأثيرات خارجيه غير شوية تأثيرات فى الزخارف والنقوش من الفن المغولى نتيجه لاتصال مصر بالمغول فى الفتره دى. اتميز العصر المملوكى فى مصر ببنا الجوامع و المدارس و الحمامات و القلاع و غيرها من المبانى اللى بتتميز بالجمال و الزخارف البديعه و الرسوخ و المداخل العاليه ، و بيعتبر السلطان الناصر محمد بن قلاوون ( 1285 - 1341 ) اكتر واحد بنا و عمر واتميزت مبانيه بالضخامه والعظمه والنقوش البديعه. السلطان الناصر هوه اللى بنى حى جاردن سيتى و متنزهات سرياقوس اللى كانت فى منطقة الخانكه. و بيعتبر جامع السلطان حسن اللى بدا بناه السلطان الملك الناصر حسن بن محمد بن قلاوون سنه 1357 من اشهر مبانى الدوله المملوكيه و من اروع المبانى على مستوى العالم ، و هوه عباره عن تحفه مالهاش مثيل بتجمع مبانيه بين قوة البنا و عظمته و دقة الزخارف البديعه ، وصفه المستشرق العلامه جاستون فييت بانه : " ابدع اثارات القاهره و اكترها تجانس و تماسك و كمال و وحده ، و أجدرها انه يكون مع الأثار الروعه اللى بنتها حضارة مصر الفرعونيه " و انه " اهم و أعظم من قصر الحمرا فى جرانادا " و اختاره الرئيس الامريكى باراك اوباما وقت زيارته لمصر سنه 2009 من بين كل اثارات القاهره عشان يزوره. اتبنت فى مصر حمامات شعبيه فى العصر المملوكى و كانت اعدادها كبيره جداً فى مدينة القاهرة و كانت فيه حمامات مخصصه للرجاله و حمامات مخصصه للستات ، و كانت حيطانها متزينه بالمناظر الجميله و المايه السخنه كانت بتستخدم فيها. بقايا من الحمامات دى لسه موجوده فى القاهره القديمه. و بتتميز جوامع العصر المملوكى بمآذنها الرفيعه الرشيقه و الحيطان العاليه المزركشه و المـآذن اللى ليها روس مزدوجه زى مآذن الغورى فى الأزهر اللى اتبنت فى القرن الخمستاشر. شارع المعز لدين الله اللى بيعتبر أهم الشوارع التاريخيه فى القاهره و مصر كلها مليان مبانى من العصر المملوكى و من ضمن مواقع التراث العالمى التابعه لمنظمة اليونيسكو.
المسيحيين فى مصر المملوكيه
شهد تأسيس الدوله المملوكيه فى مصر تعيين اول وزير قبطى من فترة دخول العرب مصر هوه شرف الدين ابو سعيد هبة الله صاعد الفائزى اللى اتنصب وزير للسلطان عز الدين ايبك.
أيام الدوله المملوكيه كان المسيحيين المصريين متقسمين على طايفتين. أتباع المذهب الملكانى (الروم الأرتودوكس)، و اليعاقبه (المونوفيزيتيين) . الملكانيين كان عددهم صغير وبيتكونوا من مسيحيين من أصول بيزنطيه ومسيحيين من أصول مصريه اعتنقوا المذهب الملكانى وكان ليهم بطريرك بيعين رجالة الاكليروس بتوعه وبيشرف على الكنايس والأديره التابعه لمذهبه كان للملكانيين عدد صغير من الكنايس فى مصر منها "كنيسة غبريال الملاك" و "كنسية السيده" و "كنيسة ماريوحنا" فى الفسطاط و "كنيسة مارنقولا" فى خط البندقانيين. وكان عندهم شوية أديرة. اليعاقبه أو الأقباط الأرتودوكس (المونوفيزيتيين) كانوا أغلبية المسيحيين فى مصر فى العصر المملوكى ودول كانوا من أصول مصريه، وكان ليهم بطريرك بينتخبوه عادة زي ماهما عايزين، وكات مهمته تنظيم العلاقه بينهم وبين نفسهم و بينهم وبين الدولة المملوكيه. أغلبية الأقباط الأرتودوكس كانوا عايشين فى الصعيد وغالبيتهم كانوا بيشتغلوا فى الزراعه، وكان عندهم هناك حوالى 82 كنيسه وفى القاهره حوالى 19 كنيسه وفى الوجه البحرى برضه بتاع 19 كنيسه. وعدد أديرتهم كان حوالى 86 دير.
جوابات سلطان مصر بتكليف بطريرك اليعاقبه بيبين مدى احترام الدوله المملوكيه للبطريرك: "و لما كانت الحضرة الساميه، الشيخ، الرئيس المبجل، المكرم، الفاضل، الكافي، الثقه، عماد بني المعموديه... أطال الله بقاءه، و أدام على أهل طائفته ارتقاءه...". و "الحضرة السامية، القديس، المبجل، الجليل، المكرم، الموقر، الكبير، الديان، الرئيس، الروحانى، الفاضل، الكافى، المؤتمن، عماد بنى المعموديه، كنز الأمة المسيحية.. اطال الله تعالى بهجته، و أعلى على أهل طائفته درجته، قد حاز من فضائل ملته أسماها..."
المصريين المسيحيين كانوا جزء مايتجزأش من المجتمع المصرى أيام المماليك، وكانوا بصفه سنهه مندمجين فى الحياه المصريه ومفيش حاجه كانت بتميزهم عن المصريين المسلمين الا الديانه.السلاطين المماليك كانوا بيعتبروهم جزء من رعيتهم وكانوا بوجه العموم بيحرصوا على انهم يعاملوهم معامله فيها عدل. لكن وقت الأزمات كانوا ساعات بيضطرو يرضخو للمتطرفين الدينيين. وكان الاقباط بيشاركوا فى احتفالات مواكب واستقبالات السلطان وهم شايلين الأناجيل وماسكين شموع . كان فيه مسيحيين كتير بيشتغلوا فى أجهزة الدوله وفى الدواوين وكانوا بيمارسوا نفس مهن المصريين المسلمين و الاتنين كان ليهم حق تملك الأراضى والعقارات زيهم زى بعض. وكان فيه مسيحيين أغنيا جداً وعندهم جوارى. وأوراق الوثايق اليهوديه اللى اسمها "الجنيزا" بتبين انها اتكتبت بايدين مصريين مسلمين و مسيحيين. وبيحكى المقريزى انه فى سنه 1314 استلف المسيحيين قناديل و موبيليا من جامع عمرو بن العاص عشان يستعملوها فى اجتماع فى الكنيسة المعلقة فى مصر القديمه احتفالات المسيحيين كانت مصر كلها بتحتفل بيها و كان المسلمين بيشاركو فى الاحتفال بالأعياد المسيحيه.
الحروب الصليبيه ضد المسلمين واللى ربطها الأوروبيين بالمسيحيه كان ليها طبعاً ساعات أثار وحشه على حالة الوئام بين المصريين المسلمين والمصريين المسيحيين .، زائد ظهور حالات تطرف دينى فى مصر من وقت للتانى. ولكن بوجه سنه الحروب الصليبيه ما قدرتش تضم المسيحيين المصريين لصفها ضد المسلمين و مفيش حالات حصل فيها ان مسيحيين مصريين انضمو للصليبيين اللى كانو كاتوليك و بيعادو المذاهب المسيحيه التانيه. المسلمين سموا الصليبيين فرنج وشكوكهم فى معظم الأحيان كات موجهه للمسيحيين الملكانيين. اللى كانوا فى الغالب من أصول مش مصريه. أغلب المشاكل والمشاحنات بين الطرفين كات حالات فرديه محدوده اتسبب فيها متطرفين محليين أو ناس مش مصريين ما عجبتهومش حالة الوئام الموجوده فى مصر وتساوى كل الشعب المصرى فى الحقوق والواجبات. لكن فى عصر السلطان الناصر محمد، مع انه كان عصر منفتح، قامت هوجه كبيره فى فبراير سنه 1314 بين شوية مسلمين وشوية مسيحيين ملكانيين بعد ما اتحرقت كنايس وجوامع ومبانى واتطور الموضوع بشكل مرعب لدرجة ان القاهره كلها كات حاتتحرق وتضيع فيها. لكن الناصر محمد و البطريرك قدروا يتحكموا فى الموقف واتقبض على ناس من الطرفين المؤرخ القبطى منسى يوحنا فى كتابه "تاريخ الكنيسة القبطية" كتب عن مشاكل حصلت فى عصر الدوله المملوكيه ، لكن المشاكل دى كانت محدوده جداً و حوادث قليله بينها و بين بعضها سنين مش ورا بعض و ماكانتش منظمه و عادة الدوله كانت بتعاقب المسئولين عنها بغض النظر عن كونهم مسلمين أو مسيحيين.
ورث الدوله المملوكيه
العصر المملوكى فى مصر ما كانش عصر حروب و معارك بس، لكن كان عصر تحضر و علم و ثقافه راقيه و اداره متقدمه، و ده كان سبب تفوق المماليك العسكرى و قدرتهم على صد الاعتداءات الخارجيه. لكن فى نهاية العصر المملوكى ضعفت دولتهم بسبب صغر سن السلاطين و الصراعات بين الأمرا. الدوله المملوكيه انتهت سنه 1517 بعد ماخش المستعمرين الأتراك العثمانليه مصر و بقت مصر بلد مش مستقله و ولايه عثمانليه، و دخلت فى عصر ضبابى اختفت فيه مظاهر التقدم الثقافى اللى ساد فى العصر المملوكى. المماليك اللى عاشوا فى وقت الحمله الفرنسيه (1798-1801) و محمد على باشا (1769-1849) ما كانوش مماليك 1250 - 1517، لكن مماليك و خيالات ضل الدوله العثمانليه مش الدوله المملوكيه، مماليك بعد 1517 و عهد محمد على باشا كانو مماليك العصر العثمانلى، و التمييز مهم جداً لان خلط العصرين ساعات اتقصد و ساعات كان بسبب قلة المعرفه.
المؤرخ ابن اياس ما بالغش لما نعى و فاة الدوله المملوكيه المصريه سنه 1517 بقصيده طويله كتبها شاعر ، جه فى مطلعها :
وجه من ضمن ابياتها :
.
و
.
المماليك حكموا مصر مده طويله من 1250 لغاية 1517، و قدروا انهم يحافظوا عليها من الأخطار اللى كات محاوطاها من الشرق (المغول) و من الغرب (الصليبيين)، و من الأخطار الداخليه من العربان اللى حاولوا فرض ثقافتهم على المصريين بالعنف و التأليب، و فضلت مصر فى عصرهم دوله مستقله قويه و متقدمه.
سلاطين مماليك كتار اشتهروا وحطوا بصماتهم على التاريخ. فى عصر المماليك اتطورت الفنون والثقافه وفن البنا و اذدهرت الحركه الصوفيه و الحركة التأريخيه اللى ما كانلهاش مثيل و عمرها ما اتكررت فى مصر (شوف: مؤرخين مصر فى العصور الوسطى). المماليك بنوا و شيدوا فى مصر اللى ما اتبناش فى تاريخها من أيام الفراعنه. فى سنه 1282 افتتح السلطان قلاوون فى القاهره المستشفى الضخمه اللى كانت بتتسمى البيمارستان المنصورى، البيمارستان ده كان مفخره من مفاخر العصر المملوكى فى مصر. ابنه الناصر محمد، اللى مصر فى عصره بقت دوله كبرى، كل بلاد العالم وقتها كات بتجاملها وعايزه تصاحبها، هوه أكتر سلطان بنى وعمر فى مصر. والنهارده القاهره القديمه مليانه أثار جميله وقيمه من العصر المملوكى منها التحفه المعماريه اللى اسمها جامع السلطان حسن. شخصية العماره المملوكية بتعتبر أدق تعبير عن الروح المصريه . و لسه فيه عادات وتقاليد وحتى ألفاظ وكلمات و امثال شعبيه ورثها المصريين المعاصرين عن أجدادهم اللى عاشوا فى عصر الدوله المملوكيه. من مصر المملوكيه خرجت ملحمة الظاهر بيبرس و حواديت من الف ليله و ليله. امريكا عملت السيف المملوكي رمز لمشاة البحريه الأمريكيه.
تشويه الدوله المملوكيه فى الوجدان المصرى
اتعرض عصر الدوله المملوكيه فى مصر لعمليات تزييف و تشويه فى تاريخ مصر الحديثه. فى عصر أسرة محمد على اتشوه تاريخ الدوله المملوكيه بسبب ارتباطها باسم المماليك المصرليه اللى غدر بيهم محمد على فى مدبحة القلعه واستمر النظام الملكى فى مصر يعادى تاريخ الدوله المملوكيه بسبب عملة جدهم الاكبر و ارتباط النظام بتركيا ، فى العصر ده حول المستعمرين الانجليز جامع الظاهر بيبرس فى القاهره لاصطبل حصنه عشان يقضوا على النخوه المصريه والمشاعر الوطنيه اللى بتعادى الاستعمار فى مصر. بعد 1952 استمرت عمليات التزييف و التشويه لأسباب سياسيه و لاخفاء انجازات مصر فى العصور الوسطى و قبل 1952 و تدخيل مصر والمصريين فى فكرة القوميه العربيه اللى كان بيتروج ليها واللى كان من متطلباتها محو اسم مصر وتبديله بالعربية المتحدة و التعتيم على تاريخها الخاص وتأجيره لغيرها. المزيفين حاولو دايماً يربطو مابين عصر الاتراك العثمانليه اللى كان عصر استعمار وجزيه واستبداد دينى بعصر الدوله المملوكيه اللى كان عصر استقلال و نهضه و توليرانسيه دينيه واظهارهم على انهم كانو حاجه واحده. ومن ناحيه تانيه ربطو مابين عصر مماليك العصر العثمانلى اللى كانو مجرد خيالات ضل فى ايدين العثمانيين و عصر الدوله المملوكيه اللى حكم سلاطينها مابين 1250 لسنه 1517.
بيقول الباحث التاريخى نور الدين خليل فى فصل من كتاب من كتبه عنوانه " ماذا نعرف عن المماليك ؟" : " فى أيامنا هذه تجد كثيرين يأنفون ذكرهم ويزدرونهم ويتباكون على مصر أيام حكم المماليك " وبعد ماادى أمثله عن جهل الناس بتاريخ مصر المملوكى ضاف : " هذه مجرد امثلة عما لحق بالمماليك من ظلم الجهالة والجهال ".
فهرست وملحوظات
المراجع
ابن اياس: بدائع الزهور فى وقائع الدهور (5 أجزاء)، تحقيق محمد مصطفى، الهيئة المصرية العامة للكتاب، القاهرة.
ابن أيبك الدواداري: كنز الدرر وجامع الغرر، مصادر تأريخ مصر الاسلامية (9 اجزاء)،المعهد الألمانى للآثار الاسلامية، القاهرة 1971.
ابن بطوطه: رحلة ابن بطوطة المسماة تحفة النظار فى غرائب الأمصار وعجائب الأسفار، دار الكتب العلمية، بيروت 1992.
ابن تغري: النجوم الزاهرة فى ملوك مصر و القاهرة (16 جزء)، دار الكتب و الوثائق القومية، مركز تحقيق التراث، القاهرة 2005
ابن كثير، البداية والنهاية (14 جزء)، تحقيق سهيل زكار، دار صادر، بيروت 2005
أبو الفداء: المختصر فى أخبار البشر، المطبعة الحسينية، القاهرة 1325هـ.
بدر الدين العينى: عقائد الجمان فى تاريخ أهل الزمان، تحقيق د. محمد محمد أمين، مركز تحقيق التراث،الهيئة المصرية للكتاب، القاهرة 1987.
بيبرس الدوادار: زبدة الفكرة فى تاريخ الهجرة، جمعية المستشرقين الألمانية، الشركة المتحدة للتوزيع، بيروت 1998.
جاستون ڤييت، القاهرة مدينة الفن و التجارة، عين للدراسات والبحوث الانسانية و الاجتماعية، القاهرة2008
جمال الدين الشيال (أستاذ التاريخ الاسلامي): تاريخ مصر الاسلامية، دار المعارف، القاهرة 1966.
جمال الغيطانى: سيرة الظاهر بيبرس، الهيئة المصرية العامة للكتاب، القاهرة 1996.
جمال الغيطانى: تجليات مصرية.. مآذن القاهرة،المصرى اليوم، مؤسسة المصرى اليوم للصحافة والنشر، عدد 1917، 12 سبتمبر 2009.
حمدى السعداوى، المماليك، المركز العربى للنشر، معروف أخوان للنشر والتوزيع، الأسكندرية.
حسين فوزى:سندباد مصرى، جولات فى رحاب التاريخ، دار المعارف، القاهرة 1990
لطفى أحمد نصار: وسائل الترفيه فى عصر سلاطين المماليك، الهيئة المصرية العامة للكتاب، القاهرة 1999.
محيي الدين بن عبد الظاهر: الروض الزاهر فى سيرة الملك الظاهر، تحقيق ونشر عبد العزيز الخويطر 1976.
محيى الدين بن عبد الظاهر: تشريف الأيام والعصور فى سيرة الملك المنصور، تحقيق د. مراد كامل، الشركة العربية للطباعة والنشر، القاهرة 1961.
المقريزى: السلوك لمعرفة دول الملوك (9أجزاء)، دار الكتب، القاهرة 1996.
المقريزى: المواعظ و الاعتبار بذكر الخطط والآثار (4 أجزاء)، مطبعة الأدب، القاهرة 1968.
منسى يوحنا: تاريخ الكنيسة القبطية، مكتبة المحبه، القاهره 1983.
نور الدين خليل: شجرة الدر، حورس للنشر والتوزيع، الاسكندرية 2005، ISBN 977-5245-43-5
شفيق مهدى (دكتور): مماليك مصر والشام، الدار العربية للموسوعات، بيروت 2008.
عز الدين بن شداد: تاريخ الملك الظاهر، دار نشر فرانز شتاينر، فيسبادن 1983.
علاء طه رزق، دراسات فى تاريخ عصر سلاطين المماليك،عين للدراسات والبحوث الانسانية و الاجتماعية، القاهرة2008
على مبارك، الخطط التوفيقية الجديدة لمصر والقاهرة، المطبعه الاميريه، بولاق 1306هـ
قاسم عبده قاسم (دكتور): عصر سلاطين المماليك - التاريخ السياسى والاجتماعى، عين للدراسات الانسانية والاجتماعية، القاهرة 2007.
القلقشندى: صبح الأعشى فى صناعة الانشا (15 جزء)، دار الفكر، بيروت.
Chronicles of the Crusades, Villehardouin and de Joinville, translated by Sir F. Marzials, Dover Publications 2007, ISBN 0-486-45436-3.
Doris Behrens, Cairo of the Mamluks, I.B. Tauris, London, New York 2007 ISBN 978-1 84511-549-4
Rieley-Smith,Jonathan, The Oxford Illustrated history of The crusades,Oxford University Press 2001 ISBN 0-19-285428-3
مواقع خارجيه ليها علاقه بالموضوع
متحف الأثار الاسلاميه - القاهره - أثار المماليك ...
مماليك
ممايلك
مماليك
مماليك
الدوله الايوبيه
دول اسلاميه
تاريخ مصر المملوكيه
|
###Human:
عصفور
###Assistant:العصفور طير من الطيور الصغيرة.
العصافير عموما ، تميل انها تكون صغيرة ،و جسمها مليان بنى أو رمادى مع ذيول قصيرة لكنها قوية وقصير المناقير.
الاختلافات بين انواع العصافير ممكن تكون مش باينة . و العصافير عموما فى الاساس بتاكل بذور ، رغم أنها ممكن تاكل الحشرات الصغيرة .
شوف كمان
طير
طيور
|
###Human:
دنمارك
###Assistant:مملكة دنمارك (دنماركى: Kongeriget Danmark, نطق: , تقريب النطق: \دانماج\) معروفه باسم الدنمارك, هى بلد فى المنطقه الاسكندناڤيه من شمال اوروبا. و من الجنوب من بلاد الشمال الأوروبى.
جغرافيا
البر الرئيسى بتاع دنمارك على جنوب ألمانيا; دنمارك على جنوب غرب السويد وجنوب نرويج. حدود دنمارك هى من بحر البلطيق و بحر الشمال. و البلد بتتكون من شبه جزيرة كبيره, يوتلاند و جزر كتير اشهرها زيلاند. و و ساعات كتير بيسموها "الأرخبيل الدانماركى". الدنمارك من فتره طويله سيطرت على المدخل بتاع بحر البلطيق, و المايه دى معروفه بردو باسم المضايق الدنماركيه. جزر فارو و جرينلاند هى بلاد على قدم المساواة مع الدنمارك داخل المملكة, لكن مش اعضاء فى الاتحاد الأوروبى. كوبنهاجن هى العاصمه واكبر مدينة فى الدنمارك.
سكان
82.0% من سكان الدنمارك و 90.3 % من مجموعة الدنماركيين العرقية اعضاء فى الكنيسة اللوثريه. حوالى 9 % من السكان معاهم جنسيات اجنبيه. و جزء كبير من المواطنين الاجانب هم من اصل اسكندنافى, و الباقى من جنسيات مختلفه.
سياحه
الدنمارك هى التانيه بالنسبه لعدد الزيارات فى الدول الاسكندناڤيه, بعد السويد. 4.7 مليون زاير زارو الدنمارك فى سنة 2007.
اقتصاد
اقتصاد الدنمارك سوق حره و اقتصاد رأسمالى كبير. فى سنة 2006 و 2007, الدراسات جابت المركز الاولانى بانها اكتر مكان فرحان فى العالم, بالنسبه لمستوا الصحه, الرفاهيه (انجليزى: welfare), و التعليم.
التاريخ
المقاله الرئيسيه: تاريخ الدنمارك
الجغرافيا
المقاله الرئيسيه: جغرافية الدنمارك
الحكومه والسياسه
الدنمارك مملكه دستوريه و رئيس الحكومه ليه السلطه التنفيذيه
مصادر
دنمارك
دنمارك
دنمارك
ممالك دستوريه
دول مسيحيه
|
###Human:
الكويت
###Assistant:الكويت ، دولة اماره على الخليج الفارسى بيحكمها امير. و هى بلد مصدره للبترول و هى تاسع اغنى بلد فى العالم و بتملك خامس اعلى معدل احتياطي للبترول فى العالم.الكويت فيها نظام ديمقراطي متقدم و بتشارك الست الكويتيه فى الحياه السياسيه. البرلمان الكويتى اسمه مجلس الامه و بيمثل الكويتيين فيه حوالى 50 نايب. نظام الحكم فى الكويت وراثى و العيله الحاكمه فى الكويت هى عيلة "ال صباح" و الحكم فيها وراثى.
اقتصاد الكويت من الافضل فى العالم و فيها واحدة من اقوى البورصات فى العالم هى البورصة الكويتية.
الكويت عضو فى مجلس التعاون الخليجى مع السعودية و الامارات و قطر و البحرين و عمان.
فيه اجانب كتير بيشتغلوا فى الكويت و بيتسموا هناك "وافدين" و اغلبهم هنود و مصريين و امريكان و انجليز
بتمتلك الكويت أغلى عملة فى العالم و هى "الدينار الكويتى". بتملك الكويت اكبر حقل بترول فى العالم "حقل برقان"
بتشتهر الكويت بتطورها العمراني و اقتصادها المزدهر و السياسة الديمقراطيه و حرية الرأى.
الكويت بقت بتعانى من مشاكل طائفة و قبليه لدرجة ان امير الكويت حذر يوم 29 ديسمبر 2009 من مهالك العصبيه و القبليه و الطائفيه وقوع البلاد فى الفوضى بسبب تنامى الخلافات و التوترات السياسيه فى البلاد.
الثقافه و التعليم
خطت الكويت خطوات مهمه فى الثقافه و التعليم. نشطت الحياه الثقافيه فى الكويت و بقت الكويت من أهم البلاد العربيه فى نشر الكتب و المجلات الثقافيه و بقى فيها كتاب و مفكرين على مستوى عالى. التعليم فى الكويت اذدهر و اتفتحت جامعات و معاهد كتيره. اقدم جامعه فى الكويت هى جامعة الكويت.
من جامعات و معاهد الكويت :
جامعة الكويت الشويخ التعليمية
الجامعة الامريكية فى الكويت
الهيئة العامة للتعليم التطبيقي والتدريب
الكلية الأسترالية فى الكويت
جامعة الخليج للعلوم والتكنولوجيا
الجامعة العربية المفتوحة
كلية ماسترخت لادارة الاعمال
كلية الشرق الأوسط الامريكية
كلية بوكس هل للبنات
كلية الكويت للتقنية
جامعة الشرق الأوسط الامريكية
كلية تكنولوجيا الطيران
معلومات
فى بداية القرن العشرين خاضت الكويت معركة القصر الاحمر الواقع فى منطقة الجهراء
الكويت اخدت استقلالها من المملكة المتحدة فى سنة 1961 ميلادية
الخطوط الجوية الكويتية هيه الخطوط الرسمية للكويت
الشركة الاتصالات المعروفة (زين) دي شركة كويتية
فى سنة 1990 غزت العراق الكويت بقيادة صدام حسين
فى سنة 1991 بوش الاب جه و حرر الكويت
فى سنة 2003 بوش الابن انتقم للكويت عن طريق غزوه للعراق (بس الكويت مش مؤيدة للحركة دي)
فى سنة 2006 حصلت المرأة الكويتية على حقوقها السياسية (يعني بتشارك فى مجلس الشعب و الوزارة)
الوزيرة (معصومة المبارك) اول وزيرة كويتية و لكنها استقالت.
علاقات الكويت مع امريكا و بريطانيا قوية جدن جدن
فى سنة 2001 تم تعيين الكويت عاصمة التراث فى الوطن العربي
استضافت الكويت فى سنة 2009 القمة العربية الاقتصادية و التنموية و الاجتماعية
لينكات خارجيه
امير الكويت يحذّر من مهالك العصبية والقبلية والطائفية
كويت
كويت
كويت
كويت
ممالك دستوريه
دول اسلاميه
|
###Human:
الاتحاد السوفييتى
###Assistant:الاتحاد السوڤييتى ( Союз Советских Социалистических Республик, اتحاد الجمهوريات الاشتراكية السوڤيتية) كان دوله دستوريه شيوعيه و اشتراكيه كان موجود فى اوروبا و اسيا من سنة 1922 لسنة 1991. لحد ما تم تفكيك الاتحاد السوڤييتى سنة 1991.
نظام
اتحاد الجمهوريات الاشتراكية السوڤييتية, كان اتحاد من عدد من الجمهوريات السوڤييتية الاتحاد كان فى الاساس بيقودهُ ڤلاديمير لينين. روسيا كانت اكبر جمهوريه من الجمهوريات حسب عدد السكان المكونة للدولة, بعديها اوكرانيا.
نظام حكم
الاتحاد السوفياتى كان نظام حكمه تحت نظام حزب سياسى واحد بيسيطر عليه هو الحزب الشيوعى لحد سنة 1990.
اقتصاد
رغم ان الاتحاد السوفياتى كان بالاسم اتحاد من جمهوريات الاتحاد السوفياتى (اللى كان عددها 15 جمهوريه بعد سنة 1956) عاصمته موسكو لكن فى الحقيقه كان دولة مركزية لحد كبير و اقتصاده كان اقتصاد مخطط .
لينكات برانيه
مصادر
تاريخ الاتحاد السوفييتى
تاريخ اوروبا
بلاد اتلغت
الاتحاد السوفيتى
|
###Human:
سلامش
###Assistant:الملك العادل بدر الدين سُلامش ( اتولد فى القاهره سنة 1272 - اتوفى فى القسطنطينيه سنة 1291 ). ( اسمه بيتنطق بضم السين و كسر الميم )
ابن السلطان الظاهر ركن الدين بيبرس . اتلقب بـ ابن البدوية وقعد على عرش مصر سنة 1279 وهو عنده سبع سنين، بعد ما خلع أخوه السعيد بركه نفسه، فبقى سادس سلاطين الدوله المملوكيه حكم لمدة ميت يوم.
السلطنه
بعد ما أضطر السلطان السعيد بركه يخلع نفسه ويسيب مصر ويروح على الكرك الامرا عرضوا السلطنة على الامير سيف الدين قلاوون الألفى لكن قلاوون اللى كان عارف قوة الامرا والمماليك الظاهريه رفض السلطنة وقال للامرا " أنا ما خلعت الملك السعيد طمعاً فى السلطنة، والأولى الا يخرج الامر عن ذرية الملك الظاهر ". فجابوا سُلامش اللى كان لسه عيل صغير عنده سبع سنين ونصبوه سلطان فى قلعة الجبل بلقب الملك العادل بدر الدين، و معاه قاضى القضاه برهان الدين السنجارى وزير، و عز الدين أيبك الأفرم نايب للسلطنة ، و قلاوون الألفى أتابك ومدبر للدوله.
الخلع
بتنصيب سُلامش، قلاوون بقى هو الحاكم الحقيقى، فأمر بان الخطبه تكون فى الجوامع باسمه واسم سُلامش مع بعض، وبان الفلوس يبقى عليها اسمه مع اسم سًلامش. وابتدا يقبض على الامرا الظاهريه و يحطهم فى السجون، فى الوقت اللى راح فيه يخطب ود المماليك الصالحية . ويديهم اقطاعات و ووظايف وهدايا، عشان يقدر يسيطر بالكامل على البلد، كخطوه أولى لقعاده على عرش السلطنه. و لما حس قلاوون ان البلد بقت فى ايده بالكامل نادى على الامرا والقضاه والأعيان فى قلعة الجبل وقال لهم: " قد علمتم أن المملكة لا تقوم الا برجل كامل" فوافقوا على كلامه وخلعوا سُلامش بعد ما قعد ميت يوم سلطان بالاسم بس، و نصبوا قلاوون سلطان بداله
اتنفى سُلامش من مصر وراح على الكرك اللى كان نايبها أخوه السعيد بركه اللى كان هو كمان اتنفى على هناك قبله . و بعد ما اتوفى السعيد بركة قعد سُلامش فى الكرك مع أخوه التانى الملك المسعود خضر اللى بقى نايب عليها بعد وفاة السعيد بركة. لكن فى سنة 1286 قلاوون بعت نايب السلطنة حسام الدين طرنطاى على الكرك عشان يستولى عليها، وبعد ما حاصرها كام يوم أخدها ورحل سُلامش و خضر على القاهره بعد ما استسلموا. قلاوون استقبل سلامش وخضر فى القاهره استقبال حار وادا لكل واحد منهم ميت فارس يكونوا تحت امرته، و سمح لهم بانهم يتحركوا فى مصر زى ما هما عايزين لكن بعد اربع سنين من عيشتهم فى القاهره قلاوون حبسهم مع امهم فى اسكندريه بنية نفيهم على القسطنطينيه بعد ما ابنه
الأشرف خليل قاله انهم بيتصلوا بالامرا الظاهريه . ولما اتسلطن الأشرف خليل نفاهم مع امهم على القسطنطينية سنة 1291، وهناك اتوفى سُلامش فى نفس السنة. فراحت امه مصبره جسمه وحطيته فى تابوت واحتفظت بيه بالشكل ده لغاية ماقدرت تنقله مصر سنة 1297 ودفنته فى قرافة القاهره بشفاعة أخته اللى كات أياميها متجوزه من السلطان حسام الدين لاجين
سُلامش زى أخوه الملك السعيد وأبوهم الظاهر بيبرس كان محبوب جداً من المصريين. وكان نبيه وشكله جميل لدرجة ان الشعرا فى مصر أياميها كانوا بيتغنوا بجماله ويقولوا " ثغر سُلامشي " ككناية عن الحسن . بيقول ابن تغرى عن سُلامش: "وكان شاباً مليحاً جميلاً تام الشكل رشيق القد طويل الشعر ذا حياء ووقار وعقل تام. مات وله من العمر قريب من عشرين سنة قيل: انه كان أحسن اهل زمانه وبه افتتن جماعة من الناس وشبب به الشعراء وصار يضرب به المثل فى الحسن حتى يقول القائل: ثغر سلامشي" .
فلوس سُلامش
اتسكت الفلوس بأسامى وألقاب سُلامش بالشكل ده : السلطان الملك العادل بدر الدنيا و الدين ، الصالحى الملك العادل بدر الدنيا و الدين سلامش ، الملك العادل بدر الدنيا و الدين. وكمان اتنقشت على فلوسه ألقاب ابوه بيبرس : الملك الظاهر قسيم امير المؤمنين، والمقصود بأمير المؤمنين الخليفه العباسى اللى كان عايش فى القاهره .
فهرست وملحوظات
المراجع
ابن اياس : بدائع الزهور فى وقائع الدهور، مدحت الجيار (دكتور)، الهيئة المصرية العامة للكتاب, القاهرة 2007.
ابن تغري: النجوم الزاهرة فى ملوك مصر و القاهرة، دار الكتب و الوثائق القومية، مركز تحقيق التراث، القاهرة 2005
ابو الفداء : المختصر فى أخبار البشر ، القاهرة 1325ه.
جمال الدين الشيال (استاذ التاريخ الاسلامى) : تاريخ مصر الاسلامية، دار المعارف ، القاهرة 1966.
المقريزي : السلوك لمعرفة دول الملوك ، دار الكتب, القاهرة 1996.
المقريزي : المواعظ و الاعتبار بذكر الخطط و الاثار، مطبعة الادب، القاهرة 1968.
شفيق مهدى ( دكتور) : مماليك مصر و الشام، الدار العربية للموسوعات، بيروت 2008.
عز الدين بن شداد : تاريخ الملك الظاهر، دار نشر فرانز شتاينر، فيسبادن 1983.
قاسم عبده قاسم (دكتور) : عصر سلاطين المماليك - التاريخ السياسى و الاجتماعى، عين للدراسات الانسانية و الاجتماعية، القاهرة 2007.
مماليك
سلاطين مصر المملوكيه
تاريخ مصر
تاريخ مصر المملوكيه
حكام مصر
مماليك بحريه
|
###Human:
شهاب الدين أحمد
###Assistant:الملك الناصر شهاب الدين احمد بن الناصر محمد بن قلاوون الصالحى .(اتولد فى القاهره - اتوفى فى الكرك سنة 1344). سلطان الدوله المملوكيه الخمستاشر ، وتالت ابن يتربع على عرش مصر من ولاد السلطان الناصر محمد بن قلاوون . اتنصب سلطان وهو فى الكرك سنة 1342 وقعدعلى تخت السلطنة حوالى تلت تشهر.
قبل السلطنه
شهاب الدين احمد كان ابن السلطان الناصر محمد وحفيد السلطان قلاوون الالفى. امه كات مغنية ومحظية عند الناصر محمد اسمها بياض
. شهاب الدين احمد اتولد فى القاهره و بعته أبوه على الكرك عشان يتعلم الفروسيه، فقعد هناك لغاية مااتوفى الملك الناصر فسمح لأخوه سيف الدين ابو بكر اللى كان أصغر منه بالسلطنه بداله. فى سنة 1341 خلع الامير قوصون السلطان ابو بكر ونصب أخوه كجك سلطان على مصر بداله، واكمن كجك كان لسه صغير وعنده حوالى سبع سنين بقى قوصون هو الحاكم الحقيقى، وقعد على الحال ده لغاية ما الامرا الكبار بزعامة الامير أيدغمش ماقبضوا عليه سنة 1342 وحطوه فى السجن وخلعوا كجك و بقت مصر من غير سلطان وابتدت الناس تقلق، وخرجوا فى الشوارع يحرقوا وينهبوا أملاك قوصون و مماليكه والأمرا بتوعه.
الامرا أتفقوا على انهم يسلطنوا شهاب الدين احمد اللى موجود فى الكرك ويدوله أملاك وفلوس قوصون ولقبوه بلقب أبوه الملك الناصر، وبعتوا على الكرك كام امير من ضمنهم بيبرس الأحمدى و جنكلى ابن البابا عشان يجيبوه. وطلع ورا الامرا شوية ناس شايلين رايات صفرا بعد ما طلبوا من الامير أيغمش انهم يروحوا لأستاذهم الملك الناصر ويرجعوا بيه . لكن بعد ما الامرا وصلوا الكرك الناصر احمد بدل مايقابلهم بعت لهم واحد يقولهم يروحوا يستنوا فى غزه، فأستغرب الامرا من التصرف ده. لما سمع الامير أيدغمش فى مصر باللى حصل جاله قلق لانه كان مستنى رجوع الملك الناصر على أحر من الجمر اكمنه كان خايف الامور تكبر والناس فى الشوارع تهيج أكتر، فخبى اللى عمله الملك الناصر ومقالش لحد وروج اشاعه انه جى فى السكه
وشويه ووصل من شهاب الدين جواب للامير أيدغمش بيشكره فيه و بيطلب منه يمسك البلد بداله لغاية ما يوصل. الامير أيدغمش افرج عن ولاد السلطان الناصر محمد السته اللى كان الامير قوصون قبض عليهم وحبسهم فى قوص فى الصعيد مع أخوهم السلطان سبف الدين ابو بكر اللى كان قوصون خلعه . فلما عرفت الناس فرحوا وخرجوا يستقبلوهم. فى نفس الوقت كان كام امير من الامرا المستنيين فى غزه رجعوا الكرك تانى عشان يقابلوا شهاب الدين، لكن شهاب الدين للمره التانيه رفض يقابلهم ورجعهم على غزه شايلين منه جواب لباقى الامرا هناك، فلما فتحوه فى غزه لقوه بيمدح فيهم وبيطلب منهم يرجعوا مصر فاستغربوا وزعلوا وبعتوا للامير ايدغمش فى القاهره يقولوا له. بس فى الاثناء دى كان فيه رسل من شهاب الدين وصلوا القاهره وقابلوا أيدغمش وقالوله ان السلطان شهاب الدين خلاص ركب الجمال وجى فى السكه. وانتشر الخبر فى القاهره وفرحت الناس فجروا على الشوارع عشان يستقبلوه، لكن قبل الفرحه ماتكمل رسول تانى وصل القاهره وقابل ايدغمش وقاله ان السلطان شهاب الدين ناوى يوصل فى الضلمه بالليل، وانه حايدخل القاهره من باب القرافه، وحايطلع قلعة الجبل من باب السر، فأستعجب طبعاً الامير أيدغمش وضرب كف على كف.
وصول شهاب الدين القاهره
وصل شهاب الدين احمد القاهره بالليل فى أواخر شهر رمضان و دخل القلعة زى ماقال من باب السر، و كان مبرقع وشه ولابس هدوم عربان، و كان معاه عشر عربان من الكرك ، فلما أيدغمش وبقية الأمرا شافوا المنظر ده بقوا مستغربين ومش مصدقين عينيهم.
الصبح دقت بشاير وصول السلطان فى القلعه واتزينت القاهره. ولما قام شهاب الدين من النوم نادى على الأمير أيدغمش وقاله انه ماكانش عايز يبقى سلطان، وانه كان مبسوط فى الكرك، بس لما طلبوا منه انه يجى ماكانش قدامه غير انه يجى. وكتب الأمير أيدغمش للأمرا فى الشام يقولهم ان السلطان وصل مصر، ومضى الجواب بالعلامه السلطانيه بتاعة شهاب الدين واللى كات " المملوك احمد بن محمد ". الأمرا فى الشام بقوا هما كمان متعجبين من أفاعيل السلطان شهاب الدين وتصرفاته الغريبه، فراحوا كاتبين جواب للأمير أيدغمش طلبوا فيه منه انه يجى مع الأمرا يقابلهم فى سرياقوس عشان يناقشوا الموضوع سوا.
لما خلص رمضان وجه العيد الصغير السلطان شهاب الدين ما عملش العاده اللى كان بيعملها السلاطين قبله، فلا نزل يصلى العيد ولا عمل سماط العيد، وأمر الأمرا انهم يعملوا السماط فى بيوتهم، وقعد هو لوحده فى القلعه مع صحابه العربان اللى جم معاه من الكرك.
أمرا الشام وقضاتها ونواب قلاعها وصلوا القاهره واستقبلهم الأمير أيدغمش تحت القلعه. واتكلم الأمير قطلوبغا الفخرى عن غرابة سلوك السلطان و هدوم العربان اللى لابسها وقعدته طول الوقت مع العربان اللى جابهم معاه من الكرك. فقال أيدغمش ان أحسن حاجه انهم يخلعوه ويرجعوه بالعربان بتوعه على الكرك ويخلصوا منه و يسلطنوا حد تانى بداله. لكن الأمير طشتمر حمص أخضر و كام أمير معاه ماوافقوش على الاقتراح ده.
السلطان شهاب الدين عين الأمير طشتمر حمص أخضر نايب للسلطنه والأمير قطلوبغا الفخرى نايب على الشام، وعين صحابه العربان يوسف و أبو بكر البزدار وزرا، فزاد نفوذهم وطاحوا فى البلد وبقوا يسرقوا وينهبوا عينى عينك لدرجة ان الناس سمتهم " أرباب الأموال ". وقعد بقى السلطان شهاب الدين يدى صحابه العربان فلوس وهدايا ويسيبهم يفسدوا براحتهم. وشويه وراح قابض على نايبه طشتمر حمص أخضر بحجة انه بيعارضه عمال على بطال وانه بيتقالط على بقية الأمرا. وبعت للأمرا فى الشام يقولهم يقبضوا على الأمير قطلوبغا الفخرى اللى كان نايبه هناك.
رجوع شهاب الدين الكرك
بعد شويه السلطان شهاب الدين لم الأمرا وقالهم انه ناوى يروح يقعدله شهر فى الكرك، وطلب من
الخليفه العباسى الحاكم بأمر الله انه يروح معاه. و بعد ما ودع الأمرا جنب قبة النصر بره القاهره راح مبدل هدومه ولابس هدوم العربان و مبرقع وشه وطلع بالجمال على الكرك. و بعد ما وصل الكرك منع الامرا اللى سافروا معاه من دخول الكرك ماعدا كاتب سره و ناظر الجيش، وأمر الخليفه العباسى انه يروح على القدس.
اتقبض على طشتمر حمص أخضر و قطلوبغا واتسجنوا فى قلعة الكرك، واتهان قطلوغبا واتسب واتنكل بيه، وبعدين أمر شهاب الدين بانهم يبعتوا حريمه على الكرك فلما وصلوا هجم عليهم العربان واتبهدلوا بهدله كبيره واتسرقوا من كل حاجه وحتى هدومهم. واتنهبت أملاك طشتمر حمص أخضر و قطلوبغا فى مصر ونقلوها على الكرك. وقعد شهاب الدين يحصن الكرك ويعبى فيها حبوب وأكل .
تمرد الامرا على السلطان
شهاب الدين قعد فى الكرك ومارجعش مصر بعد شهر زى ماكان قال، وابتدت الناس تقلق وتسأل هو فين السلطان. والامرا اتنكدوا واتغموا من اللى حصل للامير قطلوبغا فى الكرك وبقوا خايفين تحصل قلاقل فى البلد بعد ما سمعوا ان مماليك الامرا اللى اتقبض عليهم اتفقوا مع كام امير وانهم حايتمردوا. فبعت الامرا جواب لشهاب الدين يقولوله ان الاحوال فى البلد عماله تتدهور وانه لازم يرجع بسرعه. لكن السلطان شهاب الدين رد عليهم وقالهم انه دلوقتى قاعد فى المكان اللى بيحبه وانه لو عاز يرجع حايبقى يرجع. وفى الاثناء دى وصل الامرا فى القاهره خبر بان شهاب الدين قتل الامرا قطلوبغا و طشتمر حمص اخضر، فزعلوا جداً وقرروا خلعه وتنصيب أخوه عماد الدين اسماعيل بداله.
الامرا خلعوا السلطان شهاب الدين بعد سلطنته اللى تعبتهم واللى دامت حوالى تلات تشهر قضى منها بتاع خمسين يوم فى الكرك . فى فتره سلطنته خلى صحابه العربان يتعالوا على الامرا بتوع مصر واداهم مناصب عاليه وسابهم ينهبوا مصر. وقتل وسجن امرا كبار، ونقل مواشى أبوه ودهبه وجواهره وأحسن حصنة مصر على الكرك. وسرق مجوهرات الجوارى والدهب اللى كان بيزين قلعة القاهره وقبابها وبيقول المقريزي عنه : " ما ترك بالقلعة مالا حتى أخذه "
بعد ما اتخلع شهاب الدين واتحصن فى الكرك بالنهيبه اللى نهبها هو والعربان من مصر بعت الامرا والسلطان الجديد عماد الدين اسماعيل يطلبوا منه ترجيع كل المنهوبات والا حا يهدوا الكرك على دماغه، وبعتوا تجريدات على الكرك وحاصروها بالمنجنيق . فى سنة 1344 وقعت الكرك فى ايد الامرا واتقبض على شهاب الدين واتقتل واتبعتت راسه لمصر
وصف ابن تغري السلطان شهاب الدين بأنه كان أحسن اخواته من ناحية الشكل، ولكن كان اسوأهم من ناحية السيره .
فلوس شهاب الدين احمد
اسمه وألقابه اتنقشت على فلوسه بالشكل ده: " السلطان الملك الناصر شهاب الدنيا و الدين ". وكمان أتنقش عليها لقب أبوه " الملك الناصر " .
فهرست وملحوظات
المراجع
ابن اياس : بدائع الزهور فى وقائع الدهور, مدحت الجيار (دكتور), الهيئة المصرية العامة للكتاب, القاهرة 2007.
ابن تغري: النجوم الزاهرة فى ملوك مصر و القاهرة، دار الكتب و الوثائق القومية، مركز تحقيق التراث، القاهرة 2005
جمال الدين الشيال (استاذ التاريخ الاسلامى) : تاريخ مصر الاسلامية, دار المعارف ، القاهرة 1966.
المقريزي : السلوك لمعرفة دول الملوك, دار الكتب, القاهرة 1996.
المقريزي : المواعظ و الاعتبار بذكر الخطط و الاثار, مطبعة الادب, القاهرة 1968.
قاسم عبده قاسم (دكتور) : عصر سلاطين المماليك - التاريخ السياسى و الاجتماعى, عين للدراسات الانسانية و الاجتماعية, القاهرة 2007.
شفيق مهدى ( دكتور) : مماليك مصر و الشام, الدار العربية للموسوعات, بيروت 2008.
مماليك
سلاطين مصر المملوكيه
حكام مصر
وفيات 1344
تاريخ مصر المملوكيه
مماليك بحريه
|
###Human:
ين يابانى
###Assistant:الين اليابانى (¥) هوه العمله الرسميه بتاعة اليابان.الين الواحد فيه 100 سين او 1000 رين.الين هو تالت عمله فى العالم بتتداول فى سوق العملات الاجنبيه (فوريكس) بعد الدولار الامريكانى و اليورو.
عملات
اليابان
|
###Human:
هوميروس
###Assistant:هوميروس Homer أعظم شاعر اغريقى، و جوده الحقيقى كان محل جدل، لكن معظم الدراسات الحديثه بترجح انه . بتقول الأساطير انه كان اعمى و إن سبع مدن إدعت نسبته ليها. كان بيكتب الأساطير والملاحم ويتكلم عنها فى أشعاره، اشهر الملاحم دي كانت حرب طرواده فى ملحمة الإليادة و رجوع المحاربين الإغريق منها فى ملحمة الأوديسة و هى من روائع الادب العالمى.
مصادر
شعرا
يونانيين قدام
مكفوفين
|
###Human:
عاصمه
###Assistant:العاصمة هى مدينة من المدن فى كل بلد بيستخدمها الحكام زي مركز رئيسي
لحكمهم، فى العاده بتكون العاصمة دي اكبر مدينة فى البلد او فيها أكتر عدد سكان وبيكون مقر الحكم فيها ويسكن فيها الرئيس او الملك وبتكون كل الوزارات ومراكز الهيئات اللى تبع الدولة موجودة فيها، وبتكون دايما نقطة الإتصال بين المحافظات وبعضها فى المواصلات وخطوط الطيران ومركز البث التليفزيوني وكل الحاجات اللى ليها علاقة باتصالات الدولة مع بقية المحافظات والشعب.
تعريف
العاصمة هى المدينة الرئيسية فى اى دولة وبتختارها الدولة بشكل رسمي عشان تكون مركزية حكومتها فيها ..
أمثلة
القاهرة عاصمة مصر
واشنطن عاصمة امريكا
باريس عاصمة فرنسا
عواصم
|
###Human:
المملكه العربيه السعوديه
###Assistant:المملكه العربيه السعوديه او السعوديه ، مملكه مساحتها حوالى 2,149,690 كم2 فى جنوب غرب اسيا ، و عدد سكانها 27,123,977. السعوديه بتغطى معظم شبه جزيرة العرب و بتمتد عرضياً من الخليج العربى للبحر الاحمر. عاصمتها الرياض و اهم موانيها جده على البحر الاحمر. بتشترك السعوديه فى حدودها مع اليمن و سلطنة عمان و الامارات و قطر و الكويت و العراق و الأردن.
بتعتبر السعوديه من البلاد المهمه فى النواحى الاقتصاديه و السياسيه و الدينيه. فاقتصادها هو أقوى اقتصاد فى المنطقه العربيه و هى اكبر مصدر للبترول فى العالم. موقع السعوديه ما بين البحر الاحمر و الخليج بيديها اهميه استراتيجيه و سياسيه ، و وجود اهم مقدسات المسلمين على اراضيها فى مكه و المدينه بيدوها مكانه مركزيه فى العالم الاسلامى. ازدهرت الثقافه فى السعوديه فى السنين الاخيره و بقى فيها باحثين و كتاب على مستوى عالى من العلم و الاستناره و كتير منهم اتلقوا تعليمهم فى اكبر جامعات العالم.
اتولى حكم المملكه العربيه السعوديه لغاية دلوقتى سبع ملوك اخرهم الملك الحالى سلمان بن عبد العزيز.
جغرافيا و اقتصاد
بتتكون السعوديه من سهل ساحلى ( تهامه ) فى الغرب و وراه جبال السراة ، و المنطقه الوسطى فيها هضبة نجد اللى بتنتهى فى الشرق عند منطقه رمليه واسعه اسمها النفود الكبير ، وفى الجنوب عند صحارى الربع الخالى. صحرة الدهناء بتوصل مابين الصحرتين و وراها اقليم الاحساء.
مناخ السعوديه قارى جاف و بتعتمد فيها الزراعه البسيطه على المايه الجوفيه من الابيار و العيون الطبيعيه او على ماية المطر القليله اللى بتخزنها السدود المبنيه فى الاوديه. اهم الغلات الزراعيه هى الشعير و القمح و البرسيم و الخضار و الفواكه.
البترول بعد اكتشافه بقى اساس الاقتصاد السعودى بعد الحرب العالميه التانيه و اهم حقوله موجوده فى الاحساء ، وفيه معامل لتكريره فى راس تنوره على الخليج. خط انابيب " التابلين " بيوصل لسواحل البحر المتوسط. السعوديه بتصدر كمان البلح و بتستورد مواد غذائيه و منسوجات و عربيات و ماكينات حديثه.
مناطق السعوديه
السعوديه بتتقسم لأربع مقاطعات كبيره هى :
الاحساء و هى معروفه باسم المنطقه الشرقيه و عاصمتها الدمام و أهم مدنها هى القطيف ، و الظهران ، و راس تنورة.
نجد و هى فى الوسط و فيها العاصمه الرياض.
الحجاز و هى المنطقه الغربيه على طول البحر الاحمر و فيها مدينة جدة واهم مدينتين مقدستين عند المسلمين مكه و المدينه.
عسير و عاصمتها ابها.
تاريخ الدوله السعوديه
الاسره السعوديه الحاكمه ظهرت فى القرن التمنتاشر لما بقت الدعوه الوهابيه دعوة دين و دوله نتيجه لتعاهد رجل الدين محمد بن عبد الوهاب و رجل الدوله محمد بن سعود امير الدرعيه. الاتنين و ولادهم بعدهم نشروا الدعوه الوهابيه و مدوا السيطره السعوديه على جزء كبير من شبه جزيرة العرب ، فكان ده تهديد لزعامة الخلافه العثمانيه الدينيه فى العالم الاسلامى ، و لما ماقدرت جيوش الاتراك على اخضاع الوهابيين استعانوا بمحمد على باشا واليهم فى مصر فبعت ابنه طوسون على راس جيش عشان يحاربهم ، و بعدين بعت ابنه ابراهيم باشا اللى قدر يغلبهم فى مواقع كتيره و خرب عاصمتهم الدرعيه. بعد خروج قوات محمد على من الجزيره العربيه سنة 1840 الاتراك عملوا جهد للسيطره على نواحيها و ايدوا ابن الرشيد امير حائل و ادوه سلطات واسعه عشان يكون قوه تقدر تغلب ال سعود اللى لجأوا للرياض. ابن رشيد بتحريض من الاتراك هاجم السعوديين فى الرياض سنة 1865 و اخدها منهم فاضطروا انهم يهاجروا على الكويت لغاية ما قدر الامير عبد العزيز بن سعود انه يسترجع ملك ابوه و نجح فى سنة 1925 فى تأسيس مملكه سعوديه وهابيه فى نجد و ملحقاتها و الحجاز ، و بعدين فى سنة 1932 قدر انه يوحد اجزاء مملكته تحت اسم المملكة العربية السعودية. بعد وفاته اتولى الحكم ابنه الملك سعود اللى اتنازل للحكم لأخوه الملك فيصل سنة 1964.
بتعتبر السعوديه من البلاد المهمه انها اكبر منتج للبترول و هى مركز الاسلام فى العالم اكمن فيها اهم مقدسات المسلمين فى مكه و المدينه ، ده بيدى السعوديه قيمه دينيه و ثقافيه كبيره و ملوك السعوديه حرصوا دايماً ان الحجاج المسلمين يتمتعوا بالراحه و الامان وقت حجهم. فى السنين الاخرانيه اهتم الملوك بتوسيع الحرم المكى و تسهيل عمليات الانتقال بالطرق الحديثه و كانت اخر التطويرات فى عهد الملك الحالى عبد الله بن عبد العزيز الملقب بـ خادم الحرمين الشريفين.
التعليم
مع الازدهار الاقتصادى شافت السعوديه اذهار ثقافى و تعليمى. السعويه فيها النهارده جامعات كتيره على مستوى عالى و السعوديين المتفوقين بقوا بيدرسوا و بيكملوا دراساتهم فى ارقى جامعات العالم. ده سبب ظهور فئه من السعوديين على مستوى عالى من العلم و الثقافه.
من جامعات السعوديه :
الجامعة الاسلامية
جامعة ام القرى
جامعة الامام محمد بن سعود
جامعة الملك سعود
مدينة الملك عبدالعزيز للعلوم والتقنية
جامعة الملك عبدالعزيز
جامعة الملك فيصل
جامعة الملك فهد للبترول
الجامعة العربية المفتوحة
جامعة الملك خالد
جامعة نايف العربية للعلوم الامنية
جامعة الامير سلطان
جامعة المدينة العالمية
جامعة طيبة
جامعة الطائف
جامعة الجوف
جامعة جازان
جامعة حائل
جامعة المعرفة العالمية
جامعة القصيم
جامعة نجران
جامعة تبوك
جامعة الباحة
التطوير الاجتماعى و السياسى
على طريق تطوير احوال المملكه الاجتماعيه و السياسيه أعلن الملك عبد الله بن عبد العزيز فى 25 سبتمبر 2011 عن منح الست السعوديه حق التصويت و عضوية مجلس الشورى السعودى و دى خطوه ايجابيه و مهمه اتخذها الملك عبد الله للنهوض بالحياه الاجتماعيه و السياسيه فى السعوديه و النهوض بالمرآه السعوديه كشريك مهم فى الحياه فى المملكه. الملك عبد الله اعلن القرار وقت افتتاحه للدوره الخامسه لأعمال مجلس الشورى السعودى. و قال الملك فى خطبته: "قررنا مشاركة المرأة فى مجلس الشورى عضواً، اعتباراً من الدورة القادمة وفق الضوابط الشرعية" و أكد : " لأننا نرفض تهميش دور المرأة فى المجتمع السعودي فى ظل مجال عملها وفق الضوابط الشرعية وبعد التشاور مع كثير من علمائنا فى هيئة كبار العلماء ومن خارجها واللى استحسنوا ده التوجه وأيدوه " و ان "التحديث المتوازن المتفق مع قيمنا الاسلامية مطلب هام فى عصر لا مكان فيه للمتخاذلين والمترددين ".
معلومات عامة
الشعار الوطني: لا اله الا الله محمد رسول الله
اللغة الرسمية: عربي
العاصمة: الرياض
اكبر مدينة: الرياض
مدن كبيرة تانية: "جدة" و "الدمام"
العملة: ريال سعودي
النشيد الوطني: عاش المليك (سارعي للمجد و العلياء)
كود التليفون: +966
كود صفح الانترنت: .sa
شوف كمان
الدوله السعوديه الاولى
الدوله السعوديه التانيه
الوهابيه
قوميه دينيه
ثيوقراطيه
منتخب السعوديه لكورة القدم
مصادر
الموسوعة الثقافية ، مؤسسة فرانكلين للطباعة والنشر، القاهرة - نيو يورك 1972.
سعوديه
سعوديه
تاريخ السعوديه
سعوديه
دول اسلاميه
منطقة الخليج الفارسيه
السعوديه
|
###Human:
نور الدين على
###Assistant:الملك المنصور نور الدين علي بن أيبك ( اتولد فى القاهرة سنة 1242 )، ابن السلطان عز الدين أيبك، و تاني سلاطين الدوله المملوكيه. قعد على عرش مصر من سنة 1257 لسنة 1259 فى ايام حالكة ظهر فيها خطر المغول.
خلفية سلطنته
بعد ما اتقتل السلطان عز الدين أيبك، مماليكه ( المماليك المعزيه . ) بزعامة الامير سيف الدين قطز خدوا صف ابنه نور الدين على اللى كان لسه عنده خمستاشر سنه، ونصبوه سلطان على مصر بلقب الملك المنصور، ومعاه قطز كنايب للسلطنة، و الامير فارس الدين أقطاى المستعرب كأتابك ، و عينوا الامير بدر الدين يوسف وزير للسلطان بدل الامير شرف الدين الفائزى اللى كان وزير أيبك، وبعدين عزلوه هو كمان وحطوا مكانه الامير ابن بنت الأعز
المماليك البحريه اللى كانوا هربوا من أيبك على سلطنة الروم السلاجقة . رجعوا مصر بعد ما عرفوا ان أيبك مات، بس لما رجعوا اتذهلوا لما لقوا السلطان الجديد مجرد عيل صغير مابيهتمش الا بتربية الحمام و خناق الديوك والخرفان و ركوب الحمير جوه قلعة الجبل. من جهه تانيه، المماليك اللى كانوا هربوا على سوريا، وكان منهم بيبرس البندقدارى و قلاوون الألفى، و اللى اضطروا يهربوا بعد كده من سوريا كمان على الكرك بعد ما السلطان أيبك عمل صلح مع الناصر يوسف امير سوريا الأيوبى، ما رضيوش يعترفوا بسلطنة المنصور على وحاولوا يستولوا على مصر مع الملك المغيث ملك الكرك الأيوبى فاتصدت لهم قوات قطز كذا مره على حدود مصر و قدر مماليك مصر فى معركه من المعارك اللى قامت انهم ياسروا قلاوون الألفى و بلبان الرشيدى
الخطر المغولى
والحاله على كده فى مصر، كان الجيش المغولى اللى قايده هولاكو عدا حدود بلاد الشرق وبيتقدم على بغداد مقر الخلافة العباسية . فى شهر فبراير سنة 1258 دخل المغول بغداد وارتكبوا جرايم ومدابح فظيعه وقتلوا الخليفه العباسى المستعصم بالله.
جايز بسبب قلة الفهم لأطماع هولاكو او لقلة حيلته، الناصر يوسف ملك دمشق بدل ما يجهز نفسه لمواجهة المغول، راح باعت ابنه العزيز لهولاكو ومعاه هدايا وجواب بيرجوه فيه انه يساعده على غزو مصر، فرد عليه هولاكو وطلب منه انه يبعت له عشرين الف فارس عشان يعزز بيهم الجيش المغولى. ولما عرف المماليك البحريه اللى كانوا فى الكرك باللى بيجرى بين الناصر يوسف و هولاكو طلبوا من المغيث ملك الكرك مهاجمة مصر عشان ياخدوها قبل المغول، فوافق المغيث و بعت جيش للحدود المصريه وهناك اتلقى هزيمه منكره على ايد الجيش المصرى اللى كان بيقوده الامير قطز . بعد الملك المغيث ما نفد بجلده وهرب على الكرك، رجع قطز على قلعة الجبل وأعدم جماعه من المماليك والأمرا اكمنهم حاولوا يتآمروا عليه مع المماليك الهربانين والمعركه شغاله.
فى سنة 1259، و المغول محاصرين ميفارقين، حاول الملك المغيث انه يستولى على دمشق لكنه اتهزم وعمل صلح مع الناصر يوسف واتفق معاه على ترحيل المماليك اللى قاعدين فى الكرك على سوريا، فلما اترحلوا سجنهم الناصر يوسف.
شويه وراح الناصر يوسف مستلم جواب من هولاكو بيأمره فيه انه يستسلم بسرعه ويسلمه دمشق. ولما عرف الناصر يوسف ان الموضوع جد وان المغول عدوا الفرات ورايحين على سوريا انصاب بحالة ذعر وكتب جواب لمصر يستغيث بيها. وبدأ سكان الشام يسيبوا مدنهم و يفروا تجاه مصر .
خلع المنصور على
لما وصل جواب الناصر يوسف لمصر اجتمع الامرا فى بلاط الملك المنصور على فى قلعة الجبل. قطز اللى كان ساخط من لامبالاة المنصور على، و تحكم امه فيه و حشر نفسها فى شئون الدوله، قال للامرا أن الموقف دلوقتى بيحتاج سلطان قوى قادر على مواجهة العدو المغولى، وان الملك المنصور ده عيل صغير مايقدرش يحكم المملكه فى الظروف دى . وعليه اعتقل قطز المنصور على وأخوه قاقان وأمهم فى برج فى القلعة. وبكده اتخلع المنصور على بعد ما قعد على عرش مصر حوالى سنتين ونص. و بقى قطز هو السلطان بعد ما وعد الامرا بانه حايستقيل بعد النصر على المغول
المنصور على و أخوه و امهم اترحلوا على دمياط وبعدين اتنفوا على امبراطورية نيقيا فى عصر السلطان الظاهر بيبرس .
فى 3 سبتمبر سنة 1260 انتصر المصريين بقيادة قطز على المغول فى معركة عين جالوت وحرروا الشام منهم.
فلوس المنصور على
اتسكت فلوس المنصور على سنة 1257 و اتنقش عليها الأسامى والألقاب دى : الملك المنصور نور الدين ، الملك المنصور نور الدنيا و الدين . و اتنقش عليها كمان اسم أبوه: الملك المعز. وكمان اتنقش اسم الخليفة العباسى : الامام المستعصم بالله امير المؤمنين ، امام المستعصم بالله ابو احمد عبد الله امير المؤمنين .
فهرست وملحوظات
المراجع
ابو الفدا : المختصر فى أخبار البشر ، القاهرة 1325ه.
ابن تغري : النجوم الزاهرة فى ملوك مصر و القاهرة, الحياة المصرية ، القاهرة 1968.
جمال الدين الشيال (استاذ التاريخ الاسلامى) : تاريخ مصر الاسلامية, دار المعارف ، القاهرة 1966.
المقريزي : السلوك لمعرفة دول الملوك, دار الكتب, القاهرة 1996.
المقريزي : المواعظ و الاعتبار بذكر الخطط و الاثار, مطبعة الادب, القاهرة 1968.
قاسم عبده قاسم (دكتور) : عصر سلاطين المماليك - التاريخ السياسى و الاجتماعى, عين للدراسات الانسانية و الاجتماعية, القاهرة 2007.
شفيق مهدى ( دكتور) : مماليك مصر و الشام, الدار العربية للموسوعات, بيروت 2008.
مماليك
سلاطين مصر المملوكيه
تاريخ مصر
تاريخ مصر المملوكيه
حكام مصر
مواليد 1242
مماليك بحريه
|
###Human:
زى النهارده
###Assistant:زي النهارده فيلم مصري انتاج 2008 وبطولة بسمه واحمد الفيشاوى و من تأليف و اخراج عمرو سلامه هوه اول فيلم روائى طويل يعمله. الفيلم شارك ف مهرجان سينما الشرق الاوسط سنه 2008 و اترشح لجايزة احسن سيناريو.
قصة الفيلم
واحدة خطيبها مات بسبب اخوها المدمن، ولما حبت واحد تانى بعد كدا ابتدت تلاحظ ان فيه تشابه كبير فى الاحداث اللى حصلت مع خطيبها الاولانى فبتحاول تحمى حبيبها لحسن يحصل له نفس اللى حصل.
انتقادات للفيلم
من ضمن الانتقادات اللى اتوجهت للفيلم انه مقتبس من افلام اجنبيه زى فيلم Snatch وفيلم If Only وفيلم Premonition. وكمان قصه اخو البطله المدمن كانت منفصله عن قصة الفيلم الرئيسيه و متقدمه بخط تانى موازى للفيلم.
طاقم الفيلم
بسمه
احمد الفيشاوى
آسر ياسين
اروى
نبيل عيسى
هانى عادل: موسيقى تصويريه
عمرو سلامه: تأليف واخراج ومونتاج
محمد حفظى: انتاج
افلام مصريه
|
###Human:
الهند
###Assistant:جمهوريه الهند (هندى: भारत गणराज्य ||) هى بلد فى جنوب اسيا, تحتل معظم اراضى شبه القاره الهنديه. الهند ليها سواحل طولها اكتر من 700 كلم. البلدان المجاوره للهند هى باكستان و افغانستان فى ناحيه الشمال الغربى, الصين, نيبال, و بوتان من الشمال, بنجلاديش و ميانمار من الشرق. فى المحيط الهندى, تحاذيها جزر المالديف من الجنوب الغربى و سريلانكا و اندونيسيا من الجنوب الشرقى. الهند هى ثانى اكبر بلد فى العالم من تعداد السكان, اليوم عدد سكانها يزيد على مليار ومائه مليون انسان. و من المساحه الهند فى المرتبه السابعه على مستوى العالم.
الهند كان فيها حضارات قديمه, و كانت مركز لكتير من الطرق التجاريه المهمه على مر التاريخ, و كمان قامت على ارضها شويه ديانات زى: الهندوسيه, البوذيه, الجانيه والسيخيه. الهند كات زمان ايام الاستعمار جزء من اراضى التاج البريطاني قبل ما تستقل عن بريطانيا سنه 1932. مع اواخر القرن العشرين اتقدمت الهند تقدم معتبر فى الاقتصاد وبقت بتلعب دور سياسى كبير على مستوى منطقتها وعلى مستوى العالم.
التاريخ
فيه فى بيمبتكا (Bhimbetka) فى ماديا براديش شويه كهوف عليها رسومات قديمه بترجع للالعصر الحجري, وبتعتبر من اقدم الدلائل على التواجد الانسانى فى الهند. ظهرت اول المستوطنات البشريه الدايمه فى الهند من حوالى 3,000 سنه, الحضارات الاولانيه دى اتعرفت باسم حضارات وادى السند, اللى شافت عصرها الدهبى فى الفتره مابين 2,512 ق.م و 1.254 ق.م.
من القرن الخامس قبل الميلاد, اتشكلت كام مملكه مستقله. كات مملكه ماوريا اللى قامت فى شمال البلاد اهمها على الاطلاق, وحّد ملوكها بلاد الهند لاول مره, واشتهر منهم اشوكا بعد ما اتحول للديانه البوذيه. من حوالى سنه 130 ق.م, بدت الغزوات الجايه من اسيا الوسطى تتوالى, واتوالت معاها الممالك المختلفه الاصول: هنديه-اغريقيه, هنديه-بارتيه, و فى الاخر مملكه "كوشان".عنصر "كوبتا" حل فى من القرن التالت الميلادى, وعاشت الهند معاه عهد دهبى. فى الجنوب قامت ممالك كتيره: تشالوكياس, تشيراس وغيرها. وازدهرت العلوم والفنون, و الرياضيات, و الفلك, و الهندسه, والفلسفه ايام حكم الاسر دى.
بدات الجيوش الاسلاميه تحاول غزو الهند من ايام الدوله الامويه, دوله المسلمين استقرت على حدود نهر السند. الغزنويون طلعوا من قواعدهم فى افغانستان فى حملات لغزو بلاد ما بعد السند, وانتهت المرحله دى بتاسيس سلطنه دلهي, اول الممالك الاسلاميه المستقله فى الهند. دوله ال تغلق قدرت (ح 1120) انها تضم اغلب اراضى شبه الجزيره الهنديه (ماعدا مناطق اقصى الجنوب). فى القرن الستاشر قدوم المغول شكل حدث مهم جداً فى تاريخ الهند, انهم قدروايكونواحضاره جديده امتزجت فيها الثقافتين الهنديه والاسلاميه. مناطق اقصى الجنوب كانت الاستمدح الوحيد فى تاريخ الهند, لانها عاشت بمعزل عن التطورات السياسيه اللى حصلت فى قاره الهنديه.
بعد اكتشاف الطرق البحريه الجديده بدا الاوروبيون يوصلوا الهند, وكات المكاسب التجاريه حافز لتنافس البرتغاليينو الفرنسيين والانجليز بينهم وبين بعض, و اللى استغلوا مرحله الضعف والانقسام الطائفى اللى كات سايده الهند لانشاء مستعمرات جديده ليهم. القوى الغربيه حطت قوانين جديده كان هدفها استغلال موارد البلاد لاقصى درجه. حاول الهنود التمرد على الوضع الجديد, فقامت ثوره شعبيه سنه 1783 ضد شركه الهند الشرقيه البريطانيه, وانتهت الثوره بانهاء مظاهر الحكم المغولى فى الهند و بقت البلاد من ساعتها مستعمره خاضعه للتاج البريطاني. الماهاتما غاندي قاد حركه سلميه بتتمسك بمبدا الـ"لاعنف", اللى قدرت بعد سنين مقاومه طويله انها تاخد وعد بالاستقلال. فى 7 ابريل 1927 نالت الهند استقلالها رسميا, وبعدين بقت جمهوريه من 16 فبراير 1980
بسبب كتره الاعراق والديانات, عرف الكيان الهندى الناشئ نزاعات طائفيه وانتفاضات شعبيه كتيره. بسبب المشاكل دى اللى سادت طول الوقت ماعدا فى فتره قصيره من 1975 ل 1977, اعلنت حاله الطوارئ (فى فتره حكم انديرا غاندي), و بقت الهند دوله ديمقراطيه سيكولاريه (عالمانيه). لكن الهند كان ليها نزاعات حدوديه كتيره مع جارتها الصين فدخلت مع الصين فى حرب قصيره سنه 1962, وبعدين دخلت فى تلت حروب مع جارتها التانيه باكستان (1947, 1965, 1971). الهند من الاعضاء المؤسسين لمنظمه دول عدم الانحياز. عملت اول التجارب النوويه تحت الارض سنه 1974, فبقت بكده عضو غير رسمى فى نادى الدول النوويه, وبعد كده عملت خمسه تجارب تانيه فى سنه 1998, اشرف عليها الرئيس الحالى عبد الكلام. الاصلاحات الاقتصاديه اللى بدتها الحكومه الهنديه من سنه 1991 خلت الهند تبقى دوله من اكتر دول العالم نمو.
نظام الحكم
الدستور الهندى بياكد على ان الهند جمهوريه ديمقراطيه و سيكولاريه (عالمانيه) ليها سيادتها. نظامها السياسى جمهورى ليه طابع اتحادى, بيتشكل البرلمان من غرفتين تشريعيتين, ليهم نظام اتوضع على شكل النظام البرلمانى البريطانى (ويستمنستر). نظام الحكم فى الهند ليه تلت هيئات: تشريعيهو تنفيذيه وقضائيه.
الرئيس هوه اعلى سلطه تمثيليه فى هرم الدوله, وبتعتبر صلاحيته شرفيه بس. دوره بيقتصر على حمايه الدستور, و المصادقه على القوانين واصدار مراسيم العفو. وهو القائد الاعلى للقوات المسلحه. بيتم انتخاب الرئيس ونايبه بطريقه غير مباشره عن طريق هيئه انتخابيه لفتره واحده مدتها خمس سنين. رئيس الوزرا هوه رئيس الحكومه, وفى ايده معظم السلطات التنفيذيه. بيختاره نواب الحزب الحاكم او احزاب التحالف اللى بتملك الاغلبيه البرلمانيه. الدستور ما بينصش على اختيار رئيس الوزرا من بين نواب البرلمان, مع ان ده اللى حصل مع كام واحد اتولوا المنصب ده.
البرلمان هوه الهيئه التشريعيه فى الهند. بيتالف البرلمان من غرفتين, الغرفه العليا (مجلس الدوله) وبتتسمى "راجيا سابها", والغرفه السفلى (مجلس الشعب) وبتتسمى "لوك سابها". الهيئه الانتخابيه بتختار الاعضاء الـ245 لمجلس الدوله, ومده قعادهم فى المجلس ست سنين. بالنسبه للغرفه التانيه بيتم انتخاب الاعضاء الـ552 عن طريق الاقتراع العام كل خمس سنين, عن طريق المجلس ده بتتحدد مختلف القوى السياسيه والتشكيله الحكوميه. من حق اى مواطن هندى عمره اكتر من تمنتاشر سنه انه ينتخب ا.
السلطه التنفيذيه بتتكون من الرئيس, و نائب الرئيس, ومجلس الوزراء اللى بيتراسه رئيس الحكومه نفسه. الوزراء اللى معاهم حقائب لازم يكونوا اعضاء فى غرفه برلمانيه. فى النظام اللالاه نكيلاتنيبل الهندى, الهيئه التنفيذيه بتخضع للهيئه التشريعيه.
للهند نظام قضائى مستقل, بيمثله رئيس المحكمه السياديه (او العليا) الهنديه, وهى اعلى هيئه قضائيه. المحكمه السياديه ليها حق النظر فى قضايا المنازعات اللى بتحصل بين الولايات الاتحاديه والسلطه المركزيه, وكمان ليها صلاحيه نقض قرارات المحاكم العليا الهنديه. فيه 18 محكمه عليا فى الهند, منها ليه صلاحيات على على كذا ولايه اتحاديه, و منها ليه صلاحيات على ولايه واحده بس (الولايات الكبيره). اذا حصل خلاف بين الهيئه التشريعيه والهيئه القضائيه بيحتكم لرئيس الدوله. الدستور بتحميه هيئات مستقله زى هيئه الانتخابات الهنديه, و هيئه النيابه العامه الهنديه, و هيئه المراقبه والمحاسبه العامه.
التقسيمات الاداريه
الاقاليم الاتحاديه:
<li> اندمان وجزر نيكوبار
<li> تشانديكار
<li> دادرا ونكار هاويلي
<li> دامان و ديو
<li> لاكشادويب
<li> بونديتشيري
اقليم العاصمه الوطنيه:
<li> دلهي
الجغرافيا والمناخ
الاقتصاد
دوله اقطاعيه
السكان
الثقافه
الاعياد و الاجازات
فى الهند تلاته اجازات رسميه
1. 10 محرم
2. يوم الجمهوريه : 26 يناير
3. ماها شيفراتري
4. عيد مولد النبى (12 ربيع الاول)
5. الجمعه المقدسه (عيد المسيحيين)
6. هولى (عيد الالوان)
7. رام نومي
8. ماهافير جايانتي
9. بود بورنيما
10. يوم الاستقلال (15 اغسطس)
11. عيد مولد غاندى (2 اكتوبر)
12. عيد الفطر
13. دسهرا
14. ديوالى (عيد الانوار)
15. عيد مولد ناناك ( عيد السيخ)
16. عيد الاضحى
17. عيد مولد المسيح (عيد المسيحيين : 25 ديسمبر)
كمان ولايه و اقليم مختلف بيعمل ايام تانيه بتخصصها للمناسبات المحليه.
ملاحظات
هند
|
###Human:
السلم والتعبان
###Assistant:السلم والتعبان هى لعبة اطفال كلاسيكية بتتلعب بين اتنين او اكتر على كرتونة او لوحة متقسمة مربعات مترقمة. فيه مربعات منهم بيبقى مرسوم فيها سلم بيوصل بمربع تاني بيبقى فى صف اعلى من الصف اللى موجود فيه المربع الاولاني. ومربعات تانية بيبقى مرسوم فيها تعبان بيوصل لمربع تاني موجود فى صف اوطى. اللعبة اصلها هندي وكان اسمها السلم للخلاص. ووصلت اللعبة لانجلترا واللي ف نفس الوقت كانت وصلت لامريكا ومن ساعتها انتشرت ف العالم والكلام دة كان ف النص الاول م القرن العشرين.
السلم والتعبان
|
###Human:
دانتى اليجييرى
###Assistant:دانتى أليجييرى او ديورانت ديجلى اليجييرى(Durante degli Alighieri )(اتولد1265 - مات 14 سبتمبر ، 1321 ) كان شاعر طالياني من فلورنسا.و من اهم اعماله الكوميديا الإلهية اللى بيعتبر اعظم عمل ادبي اتكتب باللغة الايطاليه
مؤسس الايطالى
بيعتبر دانتى اليجييرى هوا اللى اسس الايطالى و ده لانه اول حد كتب بالايطالى و اللى كانت قبل كده لغه محكيه بس و كانت عباره عن لكنه او لهجه من اللهجات اللى من اصل لاتينى الا ان دانتى اليجييرى اول كاتب كانت عنده الجراه انه يكتب بالايطالى بدل اللاتينى و بسبب اهمية دور دانتى اليجييرى فى الايطالى و اللغه الايطاليه بيعتبر من الرموز الثقافيه المهمه جدا فى حياة الطلاينه و فيه مدرسه باسمه فى معظم دول العالم بتعلم الايطالى زيها زى المركزالثقافى الايطالى الرسمى و فى بعض الدول بتكون كلاسات مدرسة دانتى اليجييرى فى نفس مكان كلاسات المركز الثقافى الايطالى نفسه زى ماهوا موجود فى مصر .
شعرا طليان
مواليد 1265
وفيات 1321
|
###Human:
كريستيان ديور
###Assistant:كريستيان ديور (21 يناير 1905 - 24 اكتوبر 1957) هو مصمم ازياء فرنساوي. ومعروف بانه مؤسس واحد اهم بيوت الازياء فى العالم. اتولد ف جرانفي, نورماندي مدينة على شط البحر ف ساحل فرنسا.
بدايته
كريستيان دخل مدرسة École des Sciences Politiques او مدرسة العلوم السياسية عشان دي كانت رغبة اهله. وده كان من سنة 1920 لسنة 1925. اهله - اللى كانو بيشتغلوا ف تصنيع الاسمدة - كانو نفسهم يبقى دبلوماسي, بس كريستيان كان نفسه يخش عالم الفن - وخصوصا تصميم الازياء - وكان بيكسب فلوس عن طريق انه يبيع تصميماته ف الشارع بعشرة سنت لكل تصميم. بعد ما ساب المدرسة وصلتله فلوس من ابوه ففتح معرض ف سنة 1928، وباع فيه اعمال لبيكاسو وماكس جاكوب. بعد الازمة الاقتصادية اللى حصلت لاهله اللى كانت بسبب ان ابوه خسر شغله فاضطر كريستيان انه يقفل المعرض. ومن سنة 1938 اشتغل مع روبرت بيجيت، وبعدها انضم لبيت ازياء اللى كان فيه هو وبيير بالمين المصممين الاساسيين. وف فترة الحرب العالمية التانية كريستيان لبّس مراتات الظباط النازيين والظباط الفرنسيين. وف سنة 1945 ابتدى يشتغل لحسابه الخاص.
حياته الشخصية
كريستيان ديور مات فى ايطاليا. فيه تقارير بتقول انه مات منتيجة ازمة قلبية بعد ما شكته عضمة سمكة. سجل وفيات مجلة تايم بيقول انه مات بعد ازمة قلبية بعد ما لعب كوتشينه. بس مابين الناس ف باريس فى اشاعة بتقول انه مات بازمة قلبية بعد ما عمل سكس مجهد وجتله بعدها الازمة.
ف الثقافة الشعبية
سنة 2003 شركة كريستيان ديور اتبرعت للصندوء التذكاري لآلايا. وف سنة 2006، مغني اسمه موريسى عمل اغنية اسمها كريستيان ديور. الاغنية استخدمت حياة كريستيان عشان تعمل مقارنة بينها وبين حياة اللى كتب الاغنية لانه شاف ان همّا الاتنين ضيعوا حياتهم كلها عشان يخلوا حاجة واحدة بيعملوها رائعة (موريسي والمزيكا, وديور وتصميم الازياء) وسابوا بقية الحاجات الكويسة التانية.
مصادر
هوت كوتور
مواليد 1905
وفيات 1957
مصممين ازياء
فرنساويين
ادوات تجميل
ساعات
بارفان
|
###Human:
تشارلز ديكينز
###Assistant:تشارلز ديكينز (17 فبراير 1812 - 9 يونيه 1870 ) ، من اشهر كتاب الروايه لانجليز فى العصر الفيكتوري و من اشهر رواياته مغامرات اوليفير تويست و قصة مدينتين و ديفيد كوبرفييلد.
مصادر
كتاب انجليز
موليد 1812
وفيات 1870
روائيين
|
###Human:
مصرى صعيدى
###Assistant:اللغه الصعيدى ايزو 639 (ISO 639) معترف بيها على انها لغه و الكود بتاعها بالنسبه لقانون المنظمه الدوليه للتوحيد القياسى (ايزو 3-639 /ISO 639-3), هو . لكن ممكن لاسباب ثقافيه اللغه الصعيدى تعتبر لهجه من لهجات اللغه المصريه الحديثه.
معلومات
اللهجه/اللغه الصعيدى بيتكلموها الصعايده فى صعيد مصر من جنوب القاهرة لحدود مصر مع السودان. مجموع المتكلمين: 18,900,000.
مافيش اتفاق و اجماع على ان الصعيدى لغه مش لهجه من لهجات اللغه المصريه الحديثه. و قبل سنة 2007 ما كانش فيه اعتراف بيها على انها لغة مستقلة عن اللغه المصريه الحديثه.
الاختلاف بين النوع الصعيدى و ونوع البحرى
مثال
النطق المصرى لـ () او ق بيتنطق فى الصعيد.
الصوت (ج) بيتنطق فى الصعيد
شوف بردو
حروف اللغه المصريه الحديثه
لهجه
نوتات
صعيدى
لغه مصريه حديثه
|
###Human:
المملكه المتحده
###Assistant:المملكه المتحده لبريطانيا العظمى و ايرلاندا الشماليه, او باختصار المملكه المتحده هيا دوله سايده بتجمع شعوب انجلترا و اسكتلندا وويلز (بريطانيا العظمى) وايرلاندا الشماليه موجوده فى شمال غرب القاره الأوروبيه، بيحوّطها بحر الشمال و القنال الانجليزى والمحيط الاطلنطى. اكبر جزر المملكه المتحده هى بريطانيا العظمى و بترتبط بفرنسا عن طريق نفق بحر المانش.
المملكه المتحده دوله اتحاديه بتتكوّن من اربع دول: انجلترا ، و ايرلاندا الشماليه و اسكتلندا و ويلز. و بيحكمهم نظام برلمانى و مقر الحكومه فى لندن.
الفروع الادارية، المناطق، الأقاليم
بتتشكل المملكه المتحده من حوالى 1098 جزيره صغيره. و اكبر اربع فروع هما اربع اُمم مختلفة هى: انجلترا (England)، اسكتلندا (Scotland)، ويلز (Wales) وأيرلندا الشمالية (Northern Ireland).
التاريخ
المملكه المتحده اتشكلت فى الاول لما ملوك انجلترا قدرو يحكمو ويلز و سنة 1603 لما ورث جيمس السادس ملك اسكتلندا عرش مملكة انجلترا و ايرلندا فبقت انجلترا و اسكتلندا و ويلز و ايرلندا تحت حكمه
الجغرافيا
من أهم الأنهار: التيمز (Thames) و السيفيرن (Severn).
اقتصاد
المملكة المتحدة من الدول المتقدمة و اقتصادها سابع اكبر اقتصاد ف العالم حسب الناتج المحلى الاجمالى الاسمى و تامن اكبر اقتصاد حسب قوة الشرا و كانت اول بلد صناعى ف العالم.
لغه
دى فاكتو لغة المملكه المتحده الرسمية هيا الانجليزى
صحه
خدمة الصحه الوطنيه ناشونال هيلث سيريڤس واختصارها ان اتش اس هيا نظام الرعاية الصحية اللى بتموله الحكومه ف المملكه المتحده. ان اتش اس بتتكون من أربع أنظمه منفصله. ان اتش اس انجلاند ، ان اتش اس سكوتلاند ، ان اتش اس ويلز وان اتش اس نورزرن ايرلاند
تاريخ
الان اتش اس اتأسست سنة 1948. ده كان من الاصلاحات الاجتماعية الرئيسية بعد الحرب العالمية الثانية. كانت المبادئ التأسيسية هييا أن الخدمات تكون شاملة وعامة ومجانية عند نقطة التسليم.
الاجازات الرسميه
1 يناير (راس السنه الميلاديه).
17 مارس (عيد القديس باتريك، فى ايرلندا).
(الجمعه العظيمه) .
الاتنين اللى بعد (عيد القيامه).
اول اتنين من مايو (يوم العمال).
اخر اتنين من مايو.
اخر اثنين من أغسطس.
30 نوفمبر (عيد القديس أندرو، فى اسكتلندا).
25 و 26 ديسمبر (عيد الميلاد).
شوف كمان
بريكزيت
لينكات برانيه
المملكة المتحدة الموسوعة العربية
معلومات عامة عن بريطانيا
مصادر
دول اوروبا
دول مسيحيه
دول مجموعة التمانيه
ممالك دستوريه
|
###Human:
نادى الزمالك
###Assistant:نادى الزمالك أو نادى الزمالك للألعاب الرياضية (تأسس 1911 تحت اسم نادى قصر النيل) نادى رياضي واجتماعي، يعتبر واحد من أقدم الاندية المصرية و العربية ( نادى عريق ) , تأسس من 104 سنة. يطلق عليه نادى "مدرسة الفن والهندسه" ؛ هو اكثر نادى رياضي فى تاريخ مصر ياخد بطولات على مستوى كل الالعاب الرياضية 204 بطولة فى كل الالعاب الرياضية ؛ ده النادى مشهور فى قارة افريقيا باسم ( مدرسه الفن و الهندسه) كمان لأنه من أعظم أندية فريقيا.
توجد به 22 لعبة رياضية لكن ما يميز النادى فريق كرة القدم، اللى كسب ببطولة دوري أبطال افريقيا (بطولة الأندية أبطال الدوري سابقاً) خمسة مرات، وتمكن من الفوز ببطولة افريقيا للأندية أبطال الكؤوس مرة واحدة، كمان كسب الزمالك بكأس السوبر الأفريقية لثلاثة مرات.
أحرز فريق الكرة بالزمالك لقب أحسن ناد فى العالم وفق الاتحاد الدولي لتاريخ وإحصاءات كرة القدم وذلك فى فبراير 2003. كمان كان أول فريق مصري يتأهل لكأس العالم لكرة القدم للأندية 2001 باسبانيا هيا البطولة اللى لم تقم بسبب مشكلات تتعلق بالتمويل اللازم لها. ولعب كمان مع الكتير من الفرق الأجنبية سواء فى مصر أو خارجها كسب علي فريق وستهام الإنجليزي 5-1 سنة 1966 و كسب علي فريق دربي كاونتي الإنجليزي 1-0 سنة 1975 كمان كسب علي بايرن ميونخ 2-1 سنة 1977 و سنة 2003 كسب نادى الزمالك علي نادى لاتسيو الإيطالي بنتيجة 2-1 ،و كسب نادى الزمالك علي فريق شاختار دونستيك الأوكراني بطل كأس الاتحاد الأوروبي سنة 2009 بنتيجة 2-0.
اكبر فوز للزمالك على غريمه التقليدي النادى الأهلي كان بنتيجة 6-0، وتكررت مرتان، الأولى فى سنة 1942 فى دوري منطقة القاهرة والثانية فى سنة 1944 فى نهائي كأس الملك (كأس مصر دلوقتى).
اسماء النادى
نادى قصر النيل من 1911 لحد 1913
النادى المختلط من 1913 لحد 1941
نادى فاروق من 1941 لحد 1952
نادى الزمالك من1952 لدلوقتى
الزمالك هو واحد من قطبين الكورة فى مصر، النادى اتأسس فى القرن العشرين اللى فات سنة 1911 وفكرة عمله كانت عشان يبقا نادى اجتماعي بيضم كل الجنسيات مصريين و اجانب
و فى سنة 1911 قرر جورج مزرباخ بعمل نادى رياضي يضم كل الجنسيات
بعد كده فى سنة 1913 مقر النادى بقا فى منطقة تانية وبقا اسمه النادى المختلط علشان كان فيه لعيبة فى التيم من الاجانب بالذات الانجليز وكمان من اعضاء النادى.
فى مرة تانية بعد حضور الملك فاروق ملك مصر ساعتها ماتش النهائى فى الكاس سنة 1942 قصاد الاهلي، اتغير اسم الفريق لإسم الملك فاروق علشان الزمالك غلب الاهلى 6-0 وكانت النتيجة دي اكبر نتايج القمة . ولما ثورة 23 يوليه 1952 قامت النادى اسمه اتغير لاخر حاجة واللى معروف بيه الايام دى وهو الزمالك ومتغيرش اسمه تاني لحد دلوقى.
استادات النادى
الزمالك كان بيلعب زمان على ملعب حلمى زمورا جوا نادى الزمالك دلوقتى بيلعب على استاد بتروسبورت و مكان تدريبه فى ملعب الهدف بعد هدم مدرجات ملعب حلمى زمورا
ارقام النادى القياسية
نادى الزمالك كان الاول على العالم فى التصنيف الشهرى للاتحاد الدولى للتاريخ و الاحصاء وده كان فى فبراير سنة2003 وهو اول نادى مصرى ياخد الترتيب ده و كان اكتر نادى ياخد بطولة الأفروآسيوية للأنديه وخدها مرتين
رؤساء النادى
تشكيله اللاعبين
لاعبين معارين
الجهاز الفنى و الإدارى و الطبى
الانجازات
بطولات النادى الرسميه و غير الرسميه:
رؤساء نادى الزمالك
شوف كمان
ليستة نوادى كرة القدم المصريه
رؤساء نادى الزمالك
الجيزه
زمالك
زمالك
الزمالك
|
###Human:
عمرو زكى
###Assistant:عمرو زكى اتولد فى 1 ابريل 1983، فى المنصورة, مصر. هو لعيب كورة مصري معروف بالبلدوز، نجم نادي الزمالك المصري و منتخب مصر احترف شويه فى انجلترا فى نادى ويجن الانجليزي.
مشواره الكروي
بدأ عمرو زكي لعب كورة فى فرقة المنصورة، بعد كده راح لنادي إنبي فى موسم 2003 بحوالي مليون ونص جنيه مصري وجاب مع إنبي كاس مصر 2004-2005.ضمه المعلم حسن شحاته للمنتخب علشان كاس الامم الافريقية 2006 اللى مصر فازت بيها، وراح لوكوموتيف موسكو الروسي لكنه رجع مصر تاني علشان متأقلمش مع الجو ومضى للزمالك.فى سنة 2008 وبالتحديد مع المنتخب المصري لفت عمرو زكي الانظار فى بطولة كاس الامم الافريقية بعد ما ساهم فى فوز المنتخب بالبطولة دي وقرر الاحتراف وطلبه نادي ويجان أتليتك إعارة لمدة موسم.
مشواره فى الدوري الانجليزي
بدأ عمرو زكي الموسم مع فريق ويجان اتليتك الانجليزي فى 2008 ولفت الانظار بشده وبقا هو معشوق الجماهير الويجانية الاول، وبدأ الموسم بالتسجيل مع الفريق من بداية الدوري وسجل مع الفريق لحد دلوقتي 8 اجوان فى الدوري و جون فى كأس رابطة المحترفين الانجليزي علشان يتصدر قائمة هدافي الدوري الانجليزي حتي الموسم العاشر لكن دوام الحال من المحال وتفاجئت الجماهير بإصابة عمرو زكي وقعد لمدة شهر ميلعبش وبكده ابتعد عن قائمة الهدافين.
لعيبة هجوم لكوره قدم
لعيبة كورة قدم مصريين
لعيبة المنصورة
لعيبة انبى
لعيبة الزمالك
لعيبة المقاولون
لعيبة الدورى المصرى الممتاز
لعيبه فريق مصر لكوره قدم للشباب
لاعبين فريق مصر لكوره قدم
لعيبة كاس امم افريقيا 2006
لعيبة كاس امم افريقيا 2008
لعيبة فازوا بكاس امم افريقيا
دقهلاويه
ناس من المنصوره
لعيبه ويجان اتلتيك
|
###Human:
تييستو
###Assistant:تييستو (اتولد باسم تييس فيرفيست فى 17 يناير 1969) هو دي جي هولاندي اترشح لجايزة جرامي ومن اهم الناس اللى بيشتغلوا ف مزيكا الترانس والالكترونك. وبالرغم من انه كان عنده القاب كتير قبل كدة بس هو مشهور اكتر باسم دي جي تييستو DJ Tiësto بس ف اخر كام حاجة عملها شال الدي جاي من اسمه وخلاها تييستو بس اللى هو كان اسمه المستعار لما كان صغير.
شعبيته زادت فى مع بدايات الالفية التالتة. وبقى اول دي جاي يقدم حفلات لجمهور كبير من غير اى دي جاي تاني معاه او اى افتتاحات فى اول الحفلة. وهو بردو اول دي جاي يقدم حفلة لايف فى العاب اولومبية سنة 2004 ف حفلة افتتاح دورة الالعاب الاولومبية ف اتينا
خد جوايز كتيرة عن الحاجات اللى عملها، وغير كدة مجلة دي جاي اختارته الدي جاي نمرة واحد على مستوى العالم 3 مرات ورا بعض من سنة 2002 لسنة 2004. واترشح لجايزة جرامي سنة 2008 عن البوم Elements of Life
وكمان تييستو له اعمال خيرية. وف ابريل 2004, تييستو خد لقب السفير العالمي الرسمي لمنظمة دانس فور لايف عشان كان بيحارب انتشار الايدز لانه عمل تراك (اغنية) دانس فور لايف. وف ديسمبر 2007, تييستو و جيورجيو ارماني اتعاونوا مع بعض عشان يعملوا اصدار محدود من تشرتات تييستو اللى بتتباع ف محلات ارماني. ارباح التراك Sweet Things وارباح التشرتات معاها راحت لاعمال خيرية.
مصادر
مواليد 1969
دي جاي
نيديرلانديين
جايزة جرامى
كتاب اغانى
|
###Human:
جهل (توضيح)
###Assistant:الجاهل هو شخص ماعندوش او يفتقر للمعرفة او التطور.
الجهل ممكن يكون;
جهل حاله من عدم المعرفه.
Avijja ، وهو الجهل كمفهوم فى البوذية
الجهل لتعددى، وهو مفهوم فى علم النفس الاجتماعى
الجهل الرشيد ، وهو مفهوم فى نظرية المعرفة
صفحات توضيح
|
###Human:
محمد حسنى مبارك
###Assistant:محمد حسنى السيد مبارك معروف بـ " حسنى مبارك "(اتولد فى كفر المصيلحه ، المنوفيه ، 4 مايو 1928 - 25 فبراير 2020) كان رابع رئيس مصري يمسك الحكم فى مصر من ساعة اعلان جمهورية مصر سنة 1952. كان من قواد مصر الكبار فى حرب اكتوبر 1973 و ساهم فى انتصارات مصر و حمايتها فى مواجهة الطيران الاسرائيلى القوى. حكم مصر 29 سنه و تلات شهور و 28 يوم من 14 اكتوبر 1981 لحد أما اضطر يستقيل يوم 11 فبراير 2011 و هو عنده 83 سنه بعد ما قامت ضده ثورة 25 يناير اللى طالبت بعزله و محاكمته .
مناصبه
اتخرج حسنى مبارك من الكليه الحربيه فى القاهره سنة 1949 و من الكليه الجويه سنة 1950 ، بعدها اشتغل فى تشكيلات القوات الجويه و بعدين اتعين مدرب فى كلية الطيران و بعدها بقى أركان حرب الكليه. بعد دراسته فى الاكاديميه العسكريه فى الاتحاد السوفييتى (1964) اتولى قيادة لواء قاذفات و بعدها بقى قائد قاعده جويه فى بنى سويف. فى سنة 1967 اتعين مدير للكليه الجويه و قعد فى الوظيفه دى لغاية سنة 1969 لما اتعين رئيس أركان القوات الجويه لحد سنة 1972 و بعدها اتعين قائد للقوات الجويه لغاية سنة 1975 لما اتعين نائب لرئيس الجمهوريه و استمر فى المنصب ده لغاية مااتعين رئيس للجمهوريه سنة 1981.
حرب اكتوبر
وقت حرب اكتوبر 1973 كان قائد سلاح الجو المصرى ، و قام بدور كبير فى تحقيق عبور الجيش المصرى لقناة السويس و فى انتصار الطيران المصرى فى معركة المنصوره الجويه فاتلقب بـ " نسر مصر ".
اسرته
متجوز سوزان مبارك و له ابنين متجوزين هما علاء و جمال.
أوسمه و نياشين عسكريه
حسنى مبارك اخد اوسمه و نياشين تكريميه كتيره. اتكرم بوسام النيل الاكبر و وشاح النيل و جوايز تانيه. فى العسكريه اخد كذا وسام و ميداليه منها :
ميدالية نجمة سينا من نوط الدرجه الاولانىى
الشعار العسكرى للشجاعه من نوط الدرجه الاولانىى
وسام نجمة الشرف
ميدالية النجمه العسكريه
شعار الجمهوريه العسكرى من نوط الدرجه الاولانىى
شعار الواجب العسكرى من نوط الدرجه الاولانىى
تكريمات دوليه
اخد حسنى مبارك وشاحات و اوسمه دوليه كتيره من أعلى المستويات من كذا بلد و منظمه فى الشرق و الغرب و قبل و بعد مابقى رئيس ، فى 1983 كرمه المركز الدولى للسلام بدرع رجل السلام ، و فى 2005 كرمته هيئة مكتب الاتحاد الفيدرالى لسلام الشرق الأوسط التابع للأمم المتحده بدرع السلام العالمى ، و فى 2008 كرمته الهند بجايزة نهرو للسلام. و كمان اتكرم دولياً بدرجات الدكتوراه الشرفيه من كذا جامعه و أكاديميه. فى 1999 اخد دكتوراه شرفيه من جامعة واشينطون الأمريكيه و من جامعة بيچينج الصينيه.
نايب رئيس مصر
فى شهر ابريل سنة 1975 اتعين محمد حسنى مبارك فى منصب نائب رئيس الجمهوريه فى مصر ، و خدم باخلاص سياسات السادات و شارك فى المشاورات الحكومية اللى اتعاملت مع عملية فك اشتباك القوات مع اسرائيل.
حكم و انجازات
وقت اغتيال الرئيس السادات سنة 1981 كان حسنى مبارك هو نايبه ، و مسك الحكم من يوم 14 اكتوبر 1981 و قدر يتحكم فى الموقف و يخرج بمصر من مخاطر كبيره.
أول اعمال حسنى مبارك الملحوظه كرئيس لمصر انه طلع حوالى 3500 واحد و واحده كان انور السادات اعتقلهم و حطهم فى السجن و كان من ضمنهم فؤاد سراج الدين و محمد حسين هيكل و نوال السعداوى. و بعد ما طلعهم استقبلهم و اتكلم معاهم.
حسنى مبارك حافظ على اتفاقية السلام بين مصر و اسرائيل عشان يحافظ على مصر و يحميها من الحروب وسط منطقه مليانه صراعات و مشاكل و دعاة حروب و دمار و انسحبت اسرائيل من سينا فى عهده و هو اللى رفع علم مصر فوق سينا المحرره اللى كانت احتلتها اسرائيل سنة 1967 فى عهد جمال عبد الناصر.
حسنى مبارك رفض ان مصر تكون مكان تتحط فيه قواعد عسكريه اجنبيه زى حال بلاد كتيره فى المنطقه ، و قدر يسترد طابا بالطرق القانونيه المتحضره عن طريق التحكيم الدولى ، و قدر يطور الاقتصاد و يخلى اقتصاد مصر اقوى اقتصاد حقيقى فى المنطقه و تانى اقوى اقتصاد فى المنطقه العربيه بعد السعوديه. ، و برغم الازمه الاقتصاديه العالميه قدر الاقتصاد المصرى فى 2009/2008 انه يحقق معدل نمو عالى مقداره 4.7% رغم توقعات الاقتصاديين الدوليين و صندوق النقد الدولى و ده بيعتبر انجاز اقتصادى ضخم لحسنى مبارك.
بينت دراسه نشرتها رويترز فى يونيه 2010 ان اقتصاد مصر فى حالة نمو سريع و ان اداءه اتخطى دول تانيه كتيره فى الشرق الاوسط منها دول خليجيه . بطبيعة الحال استقرار مصر الداخلى و تجنب جرها فى نزاعات اقليميه وسط منطقه مليانه بالعنف و الصراعات بيساهم فى استقرار الاقتصاد المصرى و نموه.
فى عهد حسنى مبارك اتعملت مشروعات ضخمه اكتر من أى بلد فى جنوب البحر المتوسط. اتبنت فى مصر مدن حديثه و اتعمرت مدن قديمه و اتبنت موانى و مطارات و ازدهرت الحركه السياحيه فى المنتجعات الجديده، و اتعملت مشروعات هايله زى مترو انفاق القاهره أول مترو انفاق فى كل منطقة الشرق الأوسط و افريقيا ، و ترعة السلام ، و مشروع توشكى ، و انطلقت اقمار صناعيه مصريه للفضا كان اخرها نايل سات 201 فى 4 اغسطس 2010 و هو اكتر قمر صناعى متطور فى منطقة الشرق الأوسط ، و حصلت تطورات ثقافيه مهمه زى احياء مكتبة اسكندريه و افتتاح دار الاوبرا الجديده ، و تطوير و ترميم اثار مصر و تحفها اللى فضلت مهمله لسنين طويله ، و بداية بنا المتحف المصرى الكبير اللى حايكون اكبر متحف للأثار فى العالم. فى مجال الاتصالات مصر بقت بتملك اكبر شبكة انترنت فى المنطقه. فى 19 ديسمبر 2010 اعلن حسنى مبارك ان مصر حاتبدأ مشروع بنا محطات نوويه فى منطقة الضبعه فى شمال غرب مصر. و فى المجال العسكرى زادت قوة مصر العسكريه فى عهد حسنى مبارك و بقت بتملك أحدث انواع الطيارات المقاتله زى اف-16 فالكون اللى مابتملكهاش غير اعداد قليله من البلاد ، و بقت مصر من أقوى 15 دوله على مستوى العالم.
فى عهد مبارك كسب مصريين جوايز نوبل فى الأدب و العلم لأول مره فى تاريخ مصر و كل المنطقه العربيه فأخد نجيب محفوظ جايزة نوبل للأداب سنة 1988 و أخد أحمد زويل جايزة نوبل فى الكيميا سنة 1999.
مصر شافت فى عهد حسنى مبارك انجازات كبيره.
ازمات
حسنى مبارك استلم حكم مصر فى ظروف صعبه و معقده بعد اغتيال الرئيس انور السادات و احداث العنف اللى حصلت بعده ، لكن مبارك قدر يتماسك و يحافظ على مصر و يخرجها من حالة عدم الاستقرار اللى سادت قبل و بعد قتل السادات. وقت اغتيال السادات الظروف السياسيه و الاقتصاديه كانت معقده بدرجه كبيره. جوه مصر كانت فيه حالة غليان شعبى و فتنه طائفيه بين المسلمين و الاقباط ، و كان السادات معتقل حوالى 3500 واحد واحده من المثقفين و الكتاب و السياسيين المصريين. من ناحيه تانيه وقت اغتيال السادات اسرائيل ما كانتش انسحبت من سينا و لما اغتيل السادات اللى وقع معاها اتفاقية السلام ابتدت تقلق و تتلكلك فى الانسحاب ، و كان العرب محاصرين مصر بسبب اتفاقية السلام اللى ماكانوش راضيين عنها. الظروف الاقتصاديه كانت هى كمان صعبه بسبب قلة الموارد و كانت بنية مصر التحتيه زى خطوط التليفونات و الكهربا و شبكة الطرق و المواصلات و غيرها متهالكه بسبب الحروب و الاهمال. فى السنه الرابعه لحكم مبارك ، فى 7 اكتوبر 1985 خطف فلسطينيين الباخره اكيلى لاورو قدام سواحل بورسعيد و اتسبب الموضوع فى حصول مشكله كبيره مابين مصر و امريكا و ايطاليا ، و فى 23 نوفمبر خطف فلسطينيين طيارة مصر للطيران 648 الرايحه من اتينا على القاهره و انتهت العمليه بمدبحه فى مطار لوكا فى مالطا و اتسببت العمليه فى حصول مشاكل دوليه لمصر. فى 2 اغسطس 1990 غزا الرئيس العراقى صدام حسين الكويت و حست السعوديه و دول الخليج بتهديد كبير و قامت فى العالم ازمه كبيره و وقف حسنى مبارك فى صف الكويت بكل قوه و بعت قوات مصريه عشان تشارك فى عملية تحرير الكويت . فى يونيه 1995 حصلت محاوله لاغتيال مبارك فى اديس ابابا فى اثيوبيا و هو فى السكه من المطار لمكان اقامته لحضور مؤتر القمه الافريقيه ، و اتوجهت صوابع الاتهام جهة السودان اللى اتقال ان نظامه اوى عناصر ارهابيه متطرفه. من ناحيه تانيه ضرب الارهاب و التطرف مصر بقوه و حصلت عمليات ارهابيه ضد السياح كان ابشعها مدبحة الدير البحرى فى الاقصر سنة 1997 اللى راح ضحيتها عشرات السياح اتقتلوا بطريقه همجيه و كان للعمليه اثر سلبى كبير على سمعة مصر و اقتصادها. فى 9 ابريل 2003 غزت امريكا العراق و اتخلخلت منطقة الشرق الاوسط. مشكله تانيه ظهرت على حدود مصر الشرقيه بعد ما سيطرت حركة حماس الاسلاميه الفلسطينيه على قطاع غزه و طردت السلطه الفلسطينيه منها و اتعرضت اسرائيل لضرب بالصواريخ من القطاع فحاصرت اسرائيل غزه و هاجمتها عسكريا و اتهم عرب نظام حسنى مبارك بانه بيشارك فى الحصار و استخدم الراديكاليين قنوات فضائيه كان اهمها قناة الجزيره القطريه فى عمل بروباجاندا شرسه ضد حسنى مبارك. فى 2010 حصلت ازمه كرويه بسبب التنافس على المشاركه فى مونديال 2010 ما بين مصر و الجزاير اتطورت لأزمه كبيره بين البلدين. فى اواخر سنة 2010 زادت حدة التعصب الدينى و العنف فى مصر و عمل الاقباط مظاهرات كتيره ، و فى 1 يناير 2011 حصل تفجير فى كنيسة القديسين فى اسكندريه راح فيه عدد كبير من الاقباط ، و دى كانت بداية اكبر ازمه اتعرض ليها حسنى مبارك فى فترة حكمه الطويله و ما قدرش ينجا منها انها انتهت بثوره شعبيه ضد نظامه اطاحت بيه.
قانون الطوارىء
فى الظروف دى ساب حسنى مبارك قانون الطوارىء اللى كان موجود من ايام السادات طول فترة حكمه و لعب الارهاب اللى اتعرضت ليه مصر و الموجود فى المنطقه اللى حواليها دور فى التحجج لمد العمل بقانون الطوارىء. حسنى مبارك اعتبر القانون وسيله لحماية مصر و نظامه لكن مناؤيه و غيرهم اعتبروه قانون ضد الحريه المدنيه.
السياسه
امتاز حسنى مبارك بالهدوء وعدم الاندفاع و الاقدام على مغامرات و توريط مصر فى مشاكل و صراعات الغير و اتوصفت سياسته بـانها براجماتيه.لكن رغم كده مواقفه كانت بتستعدى الغير على مصر من غير مايكون له رد فعل مناسب
و اتسمت سياستة الخارجيه بالتخبط و قلة القدره على التمييز بين العدو والصديق و نقص ملحوظ فى امكانيات التحليل السياسى السليم للوقايع و الأحداث ، و ده سبب مشاكل و ازمات كتيره لمصر مع دول العالم و القوى الكبرى. حسنى مبارك ماكانلهوش نشاط دولى له قيمه فلا كان بيشارك فى مؤتمرات و اجتماعات دوليه و اقليميه و لا كان بيزور دول تانيه الا فى النادر و ده بطبيعة الحال انعكس بطريقه سلبيه على مكانة مصر الدوليه و الاقليميه. فوق كده شهد عهد حسنى مبارك دخول مصر عناصر اجنبيه من لاجئين و غيرهم بأعداد كبيره من مناطق متخلفه بتعانى من الصراعات الثيولوجيه و الاثنولوجيه ممكن يكون ليها اثر وحش على الثقافه المصريه الهوموجينيه و تطورها للأحسن و على السلام الاجتماعى فى المجتمع المصرى ، و كمان حشر مصر فى مشاكل العرب و صراعاتهم ولعبها دور الأخ الطيب اللى جاب لمصر و المصريين المشاكل و سبب اختراقات خطيره فى الثقافه المصريه.
داخلياً، و بالذات فى السنين الاخيره لحكم حسنى مبارك مع كبر سنه زادت سطوة الحزب الوطنى الديموقراطى اللى كان بيترئسه و زادت سطوة رجال الاعمال اللى منهم انضموا للحزب الوطنى و بقوا بيمثلوا مراكز قوى و بيسيطروا بدرجه ما على السياسه و التوجهات الاقتصاديه للدوله ، و برز اسم ابنه جمال مبارك اللى اعتبروه ناس انه بيتجهز عشان يورث دكة الحكم فى مصر. بعد حسنى مبارك عن القاهره عاصمة دولته و عاش فى شرم الشيخ فى جنوب سينا و دى كانت حاجه نادره ماحصلتش كتير فى تاريخ مصر. الحاجات دى مع مد قانون الطوارىء و اتهامات بتزييف انتخابات مجلس الشعب و انتشار الفساد فى ظل ظروف اقتصاديه صعبه بتعانى منها الطبقات الفقيره و المتوسطه قللت جامد من شعبية حسنى مبارك و مهدت للثوره ضد حكمه.
ازمة يناير 2011
شوف ثورة مصر سنة 2011
اتعرض نظام الرئيس مبارك لأزمه مهوله فى شهر يناير 2011. مصر كانت اتعرضت سنة 2010 لاحداث متطرفه فى مصر حصلت مابين المسلمين و الاقباط بسبب التعصب الدينى اللى بقى منتشر فى مصر .، و عمل الاقباط اللى حسوا انهم مش واخدين حقهم فى بلدهم و بيتعرضوا لعنصريه دينيه مظاهرات كتيره للاحتجاج كانت ناقوس خطر على ما يبدو نظام حسنى مبارك المتسم بالبطء ماوعاش ليه ، و حصلت حالة احتقان دينى اتوجت بتفجير كنيسة القديسين فى اسكندريه فى 1 يناير 2011 اتقتل و اتجرح فيه عدد كبير من المسيحيين. التعصب الدينى و الاضطرابات الدينيه خدوا فى اواخر الشهر منحنى تانى لما جماعات الفيسبوك و غيرهم قدروا يجمعوا و ينظموا نفسهم و فى 25 يناير 2011 فجروا مظاهرات بتطالب بتنحى الرئيس مبارك و انضم للمظاهرات احزاب و جماعات و افراد مناؤين لنظام الحكم اهمهم حركة الاخوان المسلمين اللى عايزه تحول مصر لدوله اسلاميه و تطبق الشريعه الاسلاميه ، واتطورت الاحداث لشكل مريع و اتمركزت حركة المناؤين لنظام حسنى مبارك فى ميدان التحرير فى القاهره. حسنى مبارك اعلن فى خطبه للشعب انه مش ناوى يرشح نفسه تانى للحكم و انه حايعتزل فى سبتمبر 2011 لكن المناؤين استمروا فى مطالبتهم بتنحى مبارك الفورى ، و تانى يوم خرج مؤيدين لحسنى مبارك شافوا ان عرض مبارك حل معقول ، و وصل الموضوع لحصول صدامات ما بين المؤيدين و المناؤين لحسنى مبارك فى ميدان التحرير ، و بقت مصر معرضه لكارثه كبيره حاتأثر جامد على اقتصادها بعد ما كان حسنى مبارك اتمكن من تحقيق نمو اقتصادى عالى وقت الازمه الماليه العالميه بفضل استقرار مصر الداخلى و جذب الاستثمارات ، الانجاز ده بقى فى مهب الريح و بقى متوقع ان المصريين حايواجهوا ازمه اقتصاديه طاحنه ما شافوهاش من وقت طويل فى وقت بيزيد فيه عددهم و بيتضاعف فوق رقعه محدوده من الأرض مع شح فى مية النيل ، و فوق كده قوى اجنبيه اتدخلت فى الشئون المصريه الداخليه بشكل خطير و فوق كده بقت مصر معرضه كمان للتحول لدوله دينيه ، أو الوقوع تحت حكم خونتا عسكريه
فى 10 سبتمبر 2011 اصدرت السلطه الحاكمه بيان اعلنت فيه ان قانون الطوارىء حايتم تنفيذ كل نصوصه بالكامل مش بس بطريقه جزئيه زى ماكان الحال وقت حكم الرئيس حسنى ميارك .
استقالته
فى 10 فبراير 2011 فوض حسنى مبارك نايبه عمر سليمان لادارة الفتره الجايه لكن المظاهرات استمرت ، و تانى يوم فى 11 فبراير 2011 استقال حسنى مبارك و سلم مصر للمؤسسه العسكريه زى ما كان قال قبل كده اذا ما استقرش الوضع ، و بكده استمرت مصر من 1952 لغاية دلوقتى تحت الحكم العسكرى لكن فى ضل الأحكام العرفيه. العسكريين أكدوا فى بيانهم بعد استقالة مبارك انهم مش حا يستمروا فى الحكم و حا يشرفوا على انتخابات ديمقراطيه حره و ده لسه حايبينه المستقبل.
حكم مصر قبله من رؤسا الجمهوريه المصريه:
محمد نجيب و حكم من 1952 لحد 1954
جمال عبد الناصر الي حكم من 1954 لحد ما مات سنة 1970
محمد انور السادات اللي حكم من 1970 لحد اغتياله سنة 1981
حكم مصر بعده :
خونتا عسكريه
محاكمته
محاكمة حسنى مبارك ابتدت فى مصر يوم ٣ اغسطس سنة 2011 علشان تحاكمه مع متهمين تانيين بتهم الفساد وقتل المتظاهرين.
وفاته
اتوفى محمد حسنى مبارك ف 25 فبراير 2020 بعد معاناه من المرض.
اوسمه
قلادة النيل العظمى
وسام الجمهوريه
نجمة سيناء
مصادر
BBC BNEWS , Tuesday, 28 July 2009 , news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/country_profiles/737642.stm
Bloomberg.com, New York 24 August 2009
شائعة وفاته
http://www.transparency.org/policy_research/surveys_indices/cpi/2010/results
http://www.parade.com/dictators/2009/more-of-the-worlds-worst-dictators.html?index=10
لينكات خارجيه و مصادر
التطبيق الكامل لنصوص قانون الطوارئ فى مصر...
مركز الدراسات الاستراتيجية والدولية : مبارك استطاع ابعاد مصر عن الحروب الاقليمية والتمرد الارهابى...
وزير مالية مصر لـ"رويتر": نحتاج 10 مليارات دولار لتخفيف الضغوط المالية...
"الاحصاء": مخزون الأرز والسكر التموينى يكفى لشهر واحد...
احتياطى "المركزى" ينخفض 6 مليارات دولار خلال 3 أشهر ...
توقعات بتراجع محصول الفول 80% و ارتفاع اسعاره ...
احتياطى "المركزى" ينخفض 6 مليارات دولار خلال 3 أشهر ...
وزير مالية مصر: مجمل الأحداث من 25 يناير الى دلوقتى تنعكس على انخفاض معدل النمو المتوقع .. عجز الموازنة العامة ابتدا يرتفع ووصل الى 8.5% .. والخسائر الاولانىية لافتتاح البورصة مليار جنيه ...
مجلس الوزراء يرصد خسائر الاقتصاد المصرى ...
المشير طنطاوى يحذر من نقص مخزون القمح و عدم الوفاء بمرتبات الموظفين ...
اشتباكات بالأيدى بين مؤيدى ومعارضى مبارك قدام ماسبيرو...
بطرس غالى : سنخسر فى مجال السياحة وفى الاستثمارات، و ستكون هناك مشاكل حقيقة فى ال سنين القادمة...
خطة الاخوان للتخلى عن كرسى الرئاسة مقابل الدولة الدينية ...
الأوبزرفر: مخاوف من استيلاء الاسلاميين على الثورة المصرية...
تشييع جنازة ضحايا كنيسة اسكندريه ...
9 قتلى و مصاببين فى انفجار قدام كنيسة القديسين ...
Egypt crisis 'costing economy $310m a day'...
بطرس غالى : مصر رائدة الشرق الأوسط ...
اليوم السابع: ويكليكس أكدت قوة مبارك ...
العربية: مبارك يُعلن بدء مصر برنامجها النووي ...
رويترز: تسارع نمو الاقتصاد المصري وأداء يتجاوز دولا تانيه كتيرة فى المنطقة...
صندوق النقد الدولى يصنف مصر فى مقدمة الدول فى الاصلاحات الاقتصاديه...
اقتصاد مصر
اقتصاد مصر ينمو 4.7% فى سنه ويطيح بالتوقعات...
اكبر شبكة انترنت فى المنطقه فى مصر
مصادر
حكام مصر
رؤساء مصر
نائب رئيس مصر
رؤساء وزرا مصريين
تاريخ مصر الحديثه
سياسيين مصريين
عسكريين مصريين
طيارين عسكريين مصريين
قادة القوات الجويه المصريه
مصريين شاركوا فى حرب اكتوبر
حرب الخليج التانيه
مصريين واخدين قلادة النيل العظمى
منايفه
ناس من شبين الكوم
سياسيين من الحزب الوطنى الديمقراطى
غاسلين اموال
تجار سلاح
مصريين ضد ثورة 25 يناير
عيلة مبارك
حسنى مبارك
|
###Human:
طيبه
###Assistant:مدينة طيبه فى جنوب مصر , كانت مدينة فى مصر القديمة و موجوده على بُعد حوالى 800 كم جنوب البحر المتوسط ، على الضفة الشرقية لنهر النيل.
كانت طيبه عاصمة مصر خلال جزء من الاُسرة ال11 (المملكة الوسطى) وأكتر من الاُسرة ال18 (المملكة الحديثة) ، رغم ان الادارة وكانت على الارجح فى منف (ممفيس) لجزء كبير من الوقت. مقر الحكومة اتنقل للدلتا مع عيلة 19.
قادت مدينة طيبه فى جنوب مصر حرب التحرير ضد الاحتلال الأسيوى فى الشمال. أحموس هو الملك اللى قدر يحرر مصر من احتلال الهكسوس و هو ابن الملك سيقنن-رع و اخو الملك كاموس و الاتنين استشهدوا فى حرب التحرير.
طيبه و جبانتها بقت موقع مهم من مواقع التراث العالمى التابعه لمنظمة اليونيسكو من سنة 1979.
ممنون
ممنون تمثالين ضخام لـ امنحوتب التالت فى طيبة الغربيه. نسبهم اليونانيين و الرومان خطأ لممنون من ابطال حرب طروادة اللى أخيل قتله . تقول الأساطير ان التمثالين بيصفروا الصبح بدرى.
معرض الصور
طيبه على موقع التراث العالمى
طيبه موقع تراث عالمى
مصادر
موقع تراث عالمى فى مصر
موقع تراث عالمى
تاريخ مصر
اثار مصر
عواصم مصر
|
###Human:
هانيبال
###Assistant:حنبعل بن حملقار برقا (بالبونيقية: 𐤇𐤍𐤁𐤏𐤋 𐤁𐤓𐤒)، بمعنى "بعل ادانى نعمة" ( 247-183 او 182 قبل الميلاد) . كان قائد عسكرى قرطاجى بارع فى التكتيك الحربى و واحد من اكتر القادة الموهوبين فى التاريخ. عاش خلال فترة من التوتر فى منطقة البحر المتوسط, وهزم فى سلسلة من المعارك. هانيبال يعتبر واحد من أكبر الجنرالات من العصور القديمة ، جنب لجنب مع الاسكندر الاكبر ،و يوليوس قيصر.
الرومان
تاريخ تونس
|
###Human:
هولاندا
###Assistant:هولاندا هو اسم مشترك فى الاستخدام لمنطقتين فى الجزء الغربى من نيذارلاندا.
اسم
اسم 'هولاندا' بيستخدم غلط للإشارة لكل نيذارلاندا و الاسم ده رسمياً مش صح لإن هولاندا الشماليه و هولاندا الجنوبيه اتنين من اتناشر مقاطعة فى نيذارلاندا. من القرن العاشر لحد القرن الستاشر كانت منطقة هولاندا موحده يحكمها كونت هولندا.
جغرافيا
هولاندا موجوده فى غرب نيذارلاندا, على بحر الشمال فى فم نهر الراين و نهر الموز (ماس). مساحةالمنطقتين هولاندا الشماليه و هولاندا الجنوبيه مع بعض 5.488 كلم مربع (2،000 ميل مربع).
سكان
سكان هولاندا الشماليه و هولاندا الجنوبيه فى سنة 2006 اتقدرو حوالى 6,065,459 انسان.
أصل الكلمة
اسم هولندا اول ما ظهر فى مصادر فى سنة 866 بالنسبة للمنطقة حول هارلم ، وقبل سنة 1064 كان بيستخدم كاسم كامل للمقاطعة. بالوقت ده، سكان هولندا كانو بيعرفو نفسهم على انهم هولاندارذ "مواطنين هولاندا" . هولندا مستمد من holtland الهولندية ( "الاراضي الحرجية"). هجاء اسم هولندا البديل كان Hollant.
الإستخدام
الاسم الصحيح للمنطقة فى الهولندى (الداتش) والانجليزى هو "هولاندا". هولاندا جزء من نيذارلاندا. "هولندا" كاسم مش رسمى لنيذارلاندا مش صحيح لكن بيستخدم كاسم لنيذارلاندا فى الانجليزى واللغات التانية ، بما فيها احيانا اللغة الهولندى (الداتش) نفسها. ده زى استخدام "انجلترا" كاسم لكل المملكه المتحده .
لينكات برانيه
مصادر
ممالك
بلاد
ممالك دستوريه
نيديرلاند
|
###Human:
لغه رومانى
###Assistant:الروماني (limba română, نطق: ) هيه لغه رومانسيه بيتكلمها ما بين 24 و 28 مليون انسان فى رومانيا و مولدوڤا و حته صغيره فى صيربيا اسمها فويفودينا و حته كمان فى اليونان اسمها جبل اتوس.اللغه الروماني لغه رسميه فى منظمات دوليه زي فى الاتحاد الاوروبي و الاتحاد اللاتيني.اغلب مفردات اللغه جاي من اللاتيني (حوالي 66%) و باقي المفردات من اصول تانيه اهمها الداشي، التوركي، اليوناني و الانجليزي و الفرنساوي.الروماني ليه مجمع لغوي اسمه اكاديميا رومانا (Academia Română) و هو المسئول عن الدراسة و الحفاظ على اللغه الروماني و الادب و الثقافه الرومانيين.
التاريخ
السكان الاصليين لرومانيا كانو شعب هيندو-اوروبي اسمهم الداشيين و دول انهزمو سنة 106 (ع.ح) قدام الغزو الروماني اللى قاده الامبراطور تراجان ووقعت مناطق كبيره من اراضي الداشيين تحت حكم الامبراطوريه الرومانيه اللى فرضت اللغه اللاتيني على الداشيين.
الخصايص
اللغه الروماني قريبه من بقية اللغات الرومانسيه زي الفرنساوي و الاسباني و الطالياني، بس لاسباب تاريخيه معينه اهمها ان رومانيا متحاطة من كل الجهات بشعوب سلافيه و وجودها فى شرق اوروبا فحصل انفصال بينها و بين باقي اللغات الرومانسيه اللى اتطورت فى فى غرب اوروبا و اتاثرت باللغات الالمانيه فى الوقت اللى فضلت فيه الروماني محافظة على كتير من خصايص اللغة اللاتيني القديمه. يعني مثلا، اللاتيني فيه 6 حالات اعراب للكلمات و الروماني فيه خمس حالات:
nominativ الفاعل
acuzativ المفعول بيه المباشر
dativ المفعول بيه ال مش مباشر
genitiv المضاف اليه
vocativ المنادى
و مش موجود اى حالات اعراب فى اللغات الرومانسيه الحديثة، معظم اللغات الرومانسيه الحديثه فيها نوعين للاسم يا مزكر يا مؤنث. الروماني فيه تلات حالات زي اللاتيني الكلاسيكي: يا مزكر يا مؤنث يا محايد.
مثال على اللغه
النص المصرى:
كل الناس بيتولدو حرين و متساويين فى الكرامه و الحقوق. اتوهبلهم عقل و ضمير و لازم يعاملو بعض ب روح الاخويه.
(الاعلان العالمي لحقوق الانسان)
النص الرومانى:
Toate fiinţele umane se nasc libere şi egale în demnitate şi în drepturi. Ele sunt înzestrate cu raţiune şi conştiinţă şi trebuie să se comporte unele faţă de altele în spiritul fraternităţii.
لينكات برانيه
الويكيبيديا الروماني
لغه رومانسيه
لغات
رومانيا
|
###Human:
بينى بيناسى
###Assistant:بينى بيناسى (Benny Benassi) (اتولد باسم ماركو بيناسى Marco Benassi يوم 13 يوليه 1967) هو DJ ايطالى من مدينة ميلانو ومنتج مزيكا الكترو هاوس اخد جايزة جرامي. اتشهر بعد كليپ "Satisfaction" اللى عمله فى 2002. بينى يبقى ال12 ف اكتر الDJ شهرة جسب سايت لستة الDJ. و رقم 39 فى اكتر الDJ شهرة حسب استفتا رسمى عملته مجلة DJ سنة 2008.
بدايته
بينى ابتدى DJ مع قريبه "الى بيناسى" (Alle Benassi) فى اواخر التمانيات ف مدينتهم ميلانو قبل ما يتنقلوا لستوديو Larry Pignagnoli's Off Limits production ف نص التسعينيات و عمل مزيكا لناس كتير من ضمنهم Whigfield و J.K. and Ally و Ally & Jo بينى اول مرة يعمل حفلة بشغله اللى هو عامله كان ف سنة 2001 بتراك اسمه I Feel So Fine و التراك دة اتشهر ف ايطاليا وبعد كدة ف بريطانيا.
لينكات برانيه
مصادر
موسيقيين طليان
دي جاي
جايزة جرامى
مواليد 1967
|
###Human:
جرامى
###Assistant:جايزة الجرامى ( Grammy Awards; اسمها اصلا جايزة الجرامافون Gramophone Awards) هى جايزة بتقدمها الاكاديمية الوطنية الامريكية للفنون والعلوم '' كل سنة عن المزيكا.
تاريخ
ابتدت من سنة 1958.
احتفال
الاحتفال فى العاده بيبقى ف فبراير. حفلة جايزة جرامي الخمسين اتعملت ف 10 فبراير والحفلة الواحد وخمسين اتعملت يوم 8 فبراير 2009.
جوايز
جايزة جرامى انجاز العمر
لينكات برانيه
مصادر
جايزة جرامى
فايزين جايزة جرامى
|
###Human:
هولاندا (توضيح)
###Assistant:هولاندا اسم اكتر من مكان منهم
نيديرلاند الجزء الأوروبى من مملكة نيديرلاند
هولندا اسم مشترك فى الاستخدام لمنطقتين فى الجزء الغربى من نيديرلاند, هولندا الشماليه و هولندا الجنوبيه
جمهورية هولاندا
كونتية هولندا
|
###Human:
ديموكريتوس
###Assistant:ديموكريتوس Democritus (باليونانى: Δημόκριτος, بالعربى: ديموقريطوس. يعني: "الناس مختاراه") كان فيلسوف يونانى. إتولد فى ابديره (Άβδηρα) فى تراكيا (Θράκη) سنة 460 ق م, و مات سنة 370 ق م. ديموكريتوس كان تلميذ لـ " ليوكيـپّوس" (Λεύκιππος), كان من اوائل فلاسفة الاتوميزم, و هما الإتنين آمنو إن كل المواد معموله من فتَفيت دقيقَه و مش بتتكسر, و سمّاها "أتوما" وحدات مابتتقسمش, اللى معناها ذرّه. ديموكريتوس بيعتبر من ال"فلاسفه ما قبل سوقراط".
نظريّه ذريّه
ديموكريتوس معروف بـ النظريّه الذريّه. و هو قال إن:
كل حاجة معمولة من فتَفيت دقيقَه, و سمّاها "أتوما" (وحدات مابتتقسمش).
الأتوما مابتتكسرش.
أشكال كتير من الأتوما بتديهم مواصفات مختلفه. هو خمّن إن الحاجات اللى طعمها حلو معموله من أتوما مدوّره, بس الحاجات اللى طعمها مُر معموله من أتوما حادّه.
التغييرات اللى بنشوفها بتتعمل بسبب الحركات بتاعة الأتوما الدقيقَه.
ديموكريتوس ماكانش عندهُ دليل قوى. هو وصل للـ افكار دى بـ بساطه بـ التفكير فيهم. على أى حال, افكارهُ طلعت إنها قريبه من اللى إكتشفوه العلماء بعد 2000 سنه من موتهُ.
مصادر
فلاسفه
يونانيين قدام
فلاسفه يونانيين قدام
فلاسفه ما قبل سوقراط
|
###Human:
ريال يمنى
###Assistant:الريال اليمني هوه العمله الرسميه بتاعة اليمن صادر عن البنك المركزى اليمنى, الريال الواحد فيه 100 فيلس و الفلس موش متداول من بعد توحيد الشمال و الجنوب فى 22 مايو 1990.
عملات
اليمن
|
###Human:
جنيه استيرلينى
###Assistant:الجنيه الاستيرلينى ( pound sterling) او الجنيه الانجليزي (الرمز: £; الكود: GBP), هوه العمله الرسميه بتاعة المملكه المتحده و مناطق تانيه تابعه ليها (زي جزيرة مان و جزر تشانيل). الجنيه الواحد فيه 100 پيني (جمعها پينس).الجنيه الاستيرلينى هوه رابع عمله فى العالم من التداول فى سوق العملات الاجنبيه(فوريكس) بعد الدولار الامريكاني و اليورو و الين الياباني.
مصادر
الأوراق النقدية جنيه استرليني
عملات
بريطانيا
|
###Human:
بلطى
###Assistant:سمك بلطى او سمك مشط (انجليزى: Tilapia) هو اسم شايع لأكتر من 100 نوع سمك.
سمك البلطى له أهمية كبيرة فى مناطق كتيرة فى العالم بالذات مناطق مدار السرطان و مدار الجدى. سمك البلطى بتتميز بمجموعة صفات تخليه مناسب للتربية فى المزارع, و أهمها قدرته على مقاومة زيادة الكثافة و قدرته انه يعيش فى المايه اللی تركيز الاكسجين فیها قليل.
الموطن الأصلى
اصل سمك البلطى فى المايه العدبة او اللى ملوحتها قليله فى المناطق الاستوائية (انجليزى: tropical) وشبه الاستوائية فى افريقيا و امريكا الجنوبية, واتنقل بعد كده لجنوب اسيا و الهند و كبرت تربيته الصناعية لأول مرة فى أحواض صناعية فى كينيا فى بداية الربع التانى من القرن ال20.
النوع المتربى فى الاول كان هو البلطى الاسود T.Nigra و بعدين البلطى الموزامبيقى T.Mosamica فى أواخر التلاتينات من القرن العشرين. بعد كده انتشرت تربية البلطى فى اسيا و العالم.
تصنيف
سمك البلطى من عيلة (انجليزى: Family) Cichili dae و ممكن تسميتها عيلة البلطيهات و أهم الأجناس (انجليزى: genera) الاقتصادية للعيلة جنس (انجليزى: genus) Tilapia (البلطى) وأهم انواع البلطيهات:
البلطى الزيلى T.zille.
البلطى الابيض (الجليلى) T.gallilea
البلطى الأزرق T.aurea
البلطى النيلى T.Nilotica.
تربية البلطى
البلطی هو تالت أهم انواع سمك فى زراعة الأحياء المائيه (انجليزى: aquaculture) بعد الكارب (انجليزى: carp) و السلمونیات (انجليزى: salmonids). انتاج البلطی كان 1,505,804 طن متری سنة 2002. البلطى مصدر كويس و شعبی للبروتين بسبب الحجم الكبير, و النمو السريع, و حلاوة طعم سمك الفصیله دی.
المكافحه البيولوجية
أسماك البلطى بتستعمل فى المكافحه البيولوجية; فى كينيا, سمك البلطى سيطر ع النموس اللى بينقل الملاريا, لأن سمك البلطى بياكل يرقات (انجليزى: larvae) النموس, و بكده تقليل عدد انثه النموس بينقل المرض.
مصادر
سمك
|
###Human:
كارل لويس
###Assistant:فريديريك كارلتون لويس ( "كارل لويس") (من مواليد 1 يوليه 1961) هو رياضى اميركى معتزل فى العاب القوى
انجازات
كارل لويس كسب 10 ميداليات اولمبية 9 منهم دهب، و 10 ميداليات فى بطولة العالم لألعاب القوى ، منهم 8 دهب ، فى مشواره اللى امتد من سنة 1979 لما حقق اول التصنيف العالمى لسنة 1996 لما كسب باللقب الاولمبى الاخير له و بيعيش الايام دى فى لوس انجليس.
فى اولمبياد لوس أنجيلس 1984 حقق كارل لويس حلمه بنيل اربع ذهبيات فى الجرى 100 و 200 متر والتتابع 100 متر اربع مرات و النط الطويل، و بكده حفر اسمه فى تاريخ العاب القوى .كارل لويس عادل انجاز بلدياته الأسطورة جيسى أوينز فى دهب الجرى اللى صمد 48 سنة.
مصادر
رياضيين امريكان
مواليد 1961
|
###Human:
المانيا
###Assistant:المانيا ( جمهورية المانيا الاتحاديه; Bundesrepublik Deutschland, )
هى بلد فى وسط اوروبا بيحدها من الشمال بحر الشمال, و الدنمارك, و بحر البلطيق و من الشرق بولاندا و تشيكيا; و من الجنوب النمسا و سويسرا; و من الغرب فرنسا, لوكسيمبورج, بلجيكا, و نيذارلاندا (هولندا).
جغرافيا
اراضي المانيا بتغطي 357،021 كيلومتر2.
سكان
عدد سكان المانيا اكتر من 83.5 مليون انسان. عندها اكبر عدد من السكان فى الدول الاعضاء فى الاتحاد الاوروبى و بتضم تالت اكبر عدد من المهاجرين الدوليين على نطاق العالم.
تاريخ
شكلت المانيا جزء مركزي ف الامبراطورية الرومانية المقدسة اللي فضلت لحد سنة 1806، وخلال القرن ال 16 بقت المانيا الشمالية مركز الاصلاح البروتستانتي. بعد الحرب العالمية التانية، اتقسمت المانيا لقسمين: المانيا الشرقية و المانيا الغربية. واترجع توحيدهم فى سنة 1990.
اقتصاد
سنة 1957 المانيا الغربية بقت عضو مؤسس فالسوق الأوروبية المشتركة، واللي بقى سنة 1993 الاتحاد الاوروبي. وفسنة 1999 بقت عملة المانيا اليورو (بالالمانية: Euro أُيْرُو) بقت برضو وحدة من الدول الأوربية المنتمية لاتفاقية شينجن ب بيتسمح لسكان الدول الأوربية المنتمية للاتفاقية بالتنقل منها و ليها من غير فيزا و من غير حدود.
أسست المانيا نظام التأمين الاجتماعي كخطوة ضمن سلسلة اجراءات فسبيل تطوير المعايير المعيشية لسكانها وليها موقع مميز فالعلاقات الأوربية وبتحافظ برضو على شراكات متينة على المستوى العالمي، والمانيا بتعتبر الرائد التاني فعلوم الطب والهندسة والتكنولوجيا والتقنيات الحديثة، هيا عضو فى الأمم المتحدة والناتو ومجموعة الثماني ومنظمة التعاون والتنمية الاقتصادية وبتعتبر قوة اقتصادية كبيرة ب انها اكبر مصدر للسلع وتاني اكبر مستورد ليها فى العالم.
رياضه
تعتبر المانيا من الدول القوية فى الرياضه. المنتخب الالماني كسب كأس العالم لكرة القدم 4 مرات أعوام 1954 , 1974 , 1990 , 2014 و و كسسب بطولة أمم اوروبا 3 مرات. نادي بايرن ميونخ الالماني من احسن نوادي العالم و يسمى بالعملاق البافاري نسبة لاقليم بافاريا.
لينكات برانيه
مصادر
بلاد
دول مجموعة التمانيه
دول مسيحيه
|