language
stringclasses 3
values | positive
stringlengths 12
2.8k
| url
stringlengths 37
80
| title
stringlengths 1
163
| token_num
int64 31
511
| __index_level_0__
int64 0
231k
| anchor_q
stringlengths 17
214
| anchor_s
stringlengths 3
679
| anchor_k
stringlengths 2
90
| negative
stringlengths 353
6.57k
| original_index
int64 2
226k
| anchor
stringlengths 9
562
|
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
kk | passage: Биологиялық препараттар, биопрепараттар – адамның, жануарлардың және өсімдіктердің әртүрлі ауруларын анықтауда, оларды емдеуде және профилактикалық сақтандыруда қолданылатын арнайы биологиялық қосылыстар.
Биологиялық препараттардың тірі ағзалардың өмір сүру жағдайын жақсартуда және олардан алынатын өнімдерді байытуда маңызы зор. Биологиялық препараттарға вакциналар, сарысулар, микроорганизмдер шығаратын антибиотиктер, ферменттер және т.б биологиялық белсенді заттар жатады. Мысалы, әртүрлі аурулардан сақтандыру үшін вакциналар кеңінен қолданылады. Сарысуға қарағанда организмде иммундық қасиеттерді ұзақ сақтайтын қасиеті бар. Ауыл шаруашылығындағы биологиялық препараттар дақылдарды аурудан сақтайды және оның өнімділігін арттыруға көмектеседі. Мысалы, микробтардан дайындалатын азотобактерин және нитрагин препараттары өсімдіктерге қажетті азотты атмосфераға сіңіреді. Бұл азот тыңайтқыштарын үнемдеуге көмектеседі.
Құрамында фосфор бактериялары бар биологиялық препараттар - фосфоробактерин топырақтағы күрделі фосфор қосылыстарын ерітіп, өсімдіктердің оны сіңіруіне жағдай жасайды. Биологиялық препараттардың ішіндегі ең құндысы ферменттер. Мысалы, амилаза, протеаза, пектиназа, целлюлоза және липаза ферменттерінен жасалған биологиялық препараттар малдың зат алмасуындағы ферменттердің қатысуымен өтетін процестерге тікелей қатысып, азықтың жұқпалылығын арттырып, өнімділігін арттырады. Микроорганизмдерден алынған амилоризин, амилосубтилин, протосубтилин, калдерин, пектиноворум биологиялық препараттары азықпен бірге жануардың ас қорыту жүйесіне түсетін күрделі көмірсутекті қосылыстарды (крахмал, клетчатка, пектинді заттар) ыдыратып, көмірсулардың ағзаға жеңіл сіңуін арттырады. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=40195 | Биопрепараттар | 396 | 59,120 | Биологиялық препараттардың қандай мысалдары бар және олар медицина мен ауыл шаруашылығы сияқты әртүрлі салаларға қалай пайда әкеледі? | Вакциналар мен ферменттер сияқты биологиялық препараттар аурудың алдын алуда және ауылшаруашылық өнімділігін арттыруда шешуші рөл атқарады. | биологиялық препараттар | passage: Синтетикалық химикаттар қазіргі заманғы өнеркәсіптік тәжірибенің негізі болды, әсіресе өндіріс пен құрылыста. Бұл химиялық заттар, соның ішінде полимерлер, еріткіштер және желімдер берік материалдар жасау және ғимараттар мен көліктерде құрылымдық тұтастықты қамтамасыз ету үшін өте маңызды. Мысалы, поливинилхлорид (ПВХ) тамаша оқшаулағыш қасиеттеріне және қоршаған орта факторларына төзімділігіне байланысты сантехника мен электрлік оқшаулауда кеңінен қолданылады. Сол сияқты, эпоксидті шайырлар аэроғарыш өнеркәсібінде өте маңызды, өйткені олардың жоғары беріктігі мен салмағына қатынасы және экстремалды температура мен қысымға төтеп беру қабілеті. Биологиялық препараттардан айырмашылығы, синтетикалық химиялық заттар табиғи заттармен қол жеткізу қиын болатын консистенция мен сенімділік деңгейін ұсынады. Оларды нақты өнімділік критерийлеріне сай етіп жасауға болады, бұл оларды дәлдік пен қауіпсіздік маңызды болып табылатын салаларда таптырмас етеді. Сонымен қатар, синтетикалық химиялық заттарды өндіру көбінесе күрделі химиялық реакциялар мен тазарту процестерін қамтиды, бұл соңғы өнімдердің қатаң сапа стандарттарына сәйкес келуін қамтамасыз етеді. Бұл биологиялық жүйелерге тән өзгергіштікке күрт қарама-қайшы келеді, мұнда генетикалық айырмашылықтар және қоршаған орта жағдайлары сияқты факторлар биологиялық препараттардың тиімділігі мен тұрақтылығына айтарлықтай әсер етуі мүмкін. | 189,682 | query: Биологиялық препараттардың қандай мысалдары бар және олар медицина мен ауыл шаруашылығы сияқты әртүрлі салаларға қалай пайда әкеледі? |
en | passage: ### The oldest history
Old history of Pavlodar region
Archeological researches show that in prehistoric times many tribes lived in the Irtysh region. Traces of settlements of ancient people were found in the Bayanaul district, on the banks of the Irtys River. Stone weapons, arrows and spears with flint tips were found. Millennia passed in turn, the culture of various tribes living in the Irtysh region was changing. Kimaks, Uysins, Kanlys, and Naymans used to move here.
Inscriptions on rocks of the Pavlodar Irtysh region
The first expeditions to the territory of the Pavlodar region of the modern Irtysh began after the strengthening of state power in Siberia and the establishment of the Tobol province. The Koryakov postal outpost appeared on the banks of the Irtysh in 1720. In 1838, the outpost was changed to the town of the same name, and in 1861 it was named the city of Pavlodar. In those years, at the beginning of the 19th century, the growth of agriculture, the development of the processing of agricultural raw materials, and mining were planned. Since the second half of the 19th century, the development of coal mining was carried out in Ekibastuz, and salt production was carried out in Koryakov and Bolshoi Kalkaman lakes.
XIX - XX centuries. Pavlodar Irtys region at the beginning.
### Soviet period | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=1672 | Pavlodar region | 337 | 5,134 | What significant archaeological findings have been discovered in the Pavlodar region? | The Pavlodar region has a rich history dating back to prehistoric times, with evidence of various tribes and cultures through stone weapons and inscriptions. | Pavlodar archaeology | passage: In contrast to the historical richness of the Pavlodar region, the northern territories of Russia have their own unique past. Archaeological excavations in regions such as Arkhangelsk and Murmansk have revealed different artifacts and cultural practices. For instance, the discovery of wooden structures and tools made from bone and antler suggest a lifestyle adapted to the harsher climates of these areas. These northern communities engaged primarily in fishing, hunting, and reindeer herding, which significantly influenced their social organization and technological developments. Unlike the nomadic tribes of the Irtysh region, the inhabitants of the north often settled in more permanent villages due to the scarcity of resources and the need for communal survival strategies. Over time, these northern regions also saw changes in governance and economic activities, particularly during the expansion of Russian influence into Siberia. However, the focus remained largely on exploiting natural resources like timber and fur, rather than developing agriculture or mining industries as seen in Pavlodar. This divergence in historical trajectories highlights the diverse ways human societies adapt to varying environmental conditions across vast geographical expanses. | 218,444 | query: What significant archaeological findings have been discovered in the Pavlodar region? |
ru | passage: Работа - 1. мера восстановления энергии; 2. действие.
* Работа двигателя с полной нагрузкой - работа двигателя внутреннего сгорания при полной подаче топлива с горючей смесью.
* Работа двигателя с малой нагрузкой - работа двигателя внутреннего сгорания при частичной подаче топлива и горючей смеси.
* Механическая работа - работа, направленная на действие силы, измеряемая производительностью силы, затрачиваемой на пройденный телом путь.
Работоспособность - способность изделий и приборов выполнять заданные функции в соответствии с техническими требованиями, определяемая твердостью, жаропрочностью, вибростойкостью, коррозионной стойкостью.
## Источники | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=100978" | работа (машина) | 153 | 140,158 | Что определяет работу двигателя внутреннего сгорания при полной нагрузке? | Работа двигателя на полной нагрузке происходит при подаче в него полной горючей смеси. | работа при полной нагрузке | passage: В отличие от эксплуатационных аспектов двигателей, давайте рассмотрим воздействие на окружающую среду методов транспортировки. Электромобили (ЭМ) привлекли значительное внимание из-за их потенциала снижения выбросов парниковых газов по сравнению с традиционными автомобилями на бензине. ЭМ работают с использованием электродвигателей, работающих на перезаряжаемых батареях, что устраняет необходимость в ископаемом топливе и сокращает прямые выбросы. Однако производство этих транспортных средств, особенно производство литий-ионных батарей, может иметь свой собственный набор экологических проблем. Например, добыча необходимых минералов, таких как литий, кобальт и никель, часто влечет за собой значительные изменения в землепользовании и потреблении воды, что может привести к разрушению среды обитания и потере биоразнообразия. Кроме того, утилизация и переработка использованных батарей создают дополнительные экологические проблемы, если не управлять ими должным образом. Несмотря на эти проблемы, достижения в области технологий аккумуляторов и усовершенствования процессов переработки помогают смягчить некоторые из этих последствий. Более того, переход на возобновляемые источники энергии для выработки электроэнергии имеет решающее значение для обеспечения того, чтобы общие выбросы электромобилей за жизненный цикл оставались низкими. Этот переход приносит пользу не только автомобильной промышленности, но и имеет более широкие последствия для городского планирования, развития инфраструктуры и общественного здравоохранения, поскольку более чистый воздух способствует улучшению условий жизни в городах по всему миру. | 1,799 | query: Что определяет работу двигателя внутреннего сгорания при полной нагрузке? |
kk | passage: мұндай кен орындары: Қазақстан (Соколов-Сарыбай, Қашар және т.б.), Орал (Высокогорное, Гороблагодат), Закавказье (Дашкесан), Батыс Сібір (Таштагол, Абакан, Шерегеш), сонымен қатар Болгариядағы ірі кен орындары (Италияда, бар ҚХР, Жапония және АҚШ | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=130475" | Магнетит және кобальт-магнетит кен орындары | 85 | 169,103 | Құжатта айтылған кейбір негізгі тау-кен орындары қандай? | Құжатта Қазақстандағы Соколов-Сарыбай мен Қашар, Орал облысындағы Высокогорное және Гороблагодат, Закавказьедегі Дашкесан, Батыс Сібірдегі Таштагол, Абакан және Шерегеш сияқты бірқатар негізгі тау-кен орындары, сонымен қатар Болгария, Қытай, Жапония және Жапониядағы маңызды кен орындары көрсетілген. Америка Құрама Штаттары. | кен орындары | passage: Егжей-тегжейлі тау-кен өнеркәсібінің нақты аймақтарынан айырмашылығы, дүние жүзінде пайдалы қазбалар үшін пайдаланылмаған көптеген басқа аймақтар бар. Мысалы, алтынның, алмаздың және сирек жер элементтерінің бай кен орындарының белгілеріне қарамастан Африканың кең аумақтары әлі зерттелмеген. Сол сияқты, Оңтүстік Американың бөліктері, әсіресе Амазонка бассейні, қалың орман жамылғысы мен қиын жер бедерінің арқасында пайдаланылмаған әлеуетке ие. Еуропада Болгария сияқты елдер тау-кен жұмыстарын жүргізгенімен, Балқан мен Шығыс Еуропадағы сияқты көптеген кішігірім елдер әлі де барлау және игеру мүмкіндіктерін ұсынады. Сонымен қатар, терең теңіздегі тау-кен өндірісіндегі технологиялық жетістіктер әлемдік мұхиттардың астында жаңа шекараларды ашуы мүмкін, бұл бұрын-соңды болмаған минералдық ресурстардың ашылуына әкелуі мүмкін. Бұл дамып келе жатқан секторлар қоршаған ортаны мұқият бақылауды және өндірудің инновациялық әдістерін қажет ететін жаһандық тау-кен өнеркәсібі үшін қиындықтар мен мүмкіндіктерді ұсынады. | 66,040 | query: Құжатта Қазақстандағы Соколов-Сарыбай мен Қашар, Орал облысындағы Высокогорное және Гороблагодат, Закавказьедегі Дашкесан, Батыс Сібірдегі Таштагол, Абакан және Шерегеш сияқты бірқатар негізгі тау-кен орындары, сонымен қатар Болгария, Қытай, Жапония және Жапониядағы маңызды кен орындары көрсетілген. Америка Құрама Штаттары. |
en | passage: Dordoi Bazaar is one of the largest bazaars in Central Asia, located in the northwest of Bishkek. A total of 30,000 people work in this market. Some entrepreneurs have more than one container. Dordoi sells not only clothes, but also electronics.
Dordoi supplies clothes not only to the Kyrgyz Republic, but also to half of Kazakhstan, eastern Uzbekistan and several large cities of Russia. The main buyers of the bazaar are Kazakhs, because the bazaar prices are very cheap. Especially Chinese clothes and goods are sold in Dordoi, because Kyrgyzstan is the largest importer of Chinese goods in Central Asia. The Chinese send 75-80% of 100% of all contraband of their goods to Kyrgyzstan. In some rows, you can find goods imported from Turkey and Europe. In some places, clothes made in Kyrgyzstan are also sold. But Chinese and Kyrgyz clothes and things are cheaper than things made in Europe or Turkey. Since the Republic of Kazakhstan joined the customs union, trade in Dordoi has decreased as usual.
## Sources
## External links
* Dordoi Bazaar Archived 6 January 2012. (Russian) | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=60011" | Dordoi market | 273 | 89,413 | What is the significance of Dordoi Bazaar in Central Asian trade? | Dordoi Bazaar serves as a major hub for importing and distributing Chinese goods across Central Asia. | Central Asian trade | passage: The Almaty Market, situated in southern Kazakhstan, stands out as another significant trading center in the region, though it operates under different economic conditions compared to Dordoi Bazaar. Unlike Dordoi, which heavily relies on the importation of Chinese goods, the Almaty Market focuses primarily on local produce and crafts, along with a smaller selection of international products. This market caters mainly to the domestic consumer base within Kazakhstan, offering a wide range of fresh fruits, vegetables, meats, dairy products, and handmade textiles. The vendors here often source their goods directly from nearby farms and artisan workshops, ensuring freshness and authenticity. Additionally, the Almaty Market plays a crucial role in supporting small-scale farmers and artisans by providing them a platform to sell their products without intermediaries, thus fostering a more sustainable and community-driven economy. Despite its importance, the Almaty Market does not have the same level of international reach as Dordoi, nor does it face the same regulatory challenges due to its focus on local goods. However, it remains a vital part of the regional economy, contributing significantly to food security and cultural preservation in Kazakhstan. | 117,339 | query: Dordoi Bazaar serves as a major hub for importing and distributing Chinese goods across Central Asia. |
ru | passage: Промывка канализации — это вытеснение водного осадка, застрявшего в трубах канализационных ответвлений, сильным давлением или различными растворами и т. п. методами промывки и очистки.
## Источники | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=66531" | Промывка канализации | 45 | 95,860 | Как происходит промывка канализации? | Промывка канализации подразумевает использование воды под высоким давлением для удаления отложений и мусора из канализационных труб. | обслуживание канализации | passage: Обрезка деревьев является неотъемлемой частью поддержания здоровья деревьев и улучшения их внешнего вида. Она включает в себя осторожное удаление мертвых, больных или переросших ветвей для улучшения роста и снижения рисков во время штормов. Профессиональные арбористы используют специальные методы, такие как прореживание кроны, поднятие и уменьшение, чтобы гарантировать, что дерево останется структурно прочным, а также улучшить его эстетическую привлекательность. Регулярная обрезка может предотвратить повреждение имущества, снижая вероятность обламывания ветвей, и может помочь контролировать распространение болезней в популяции деревьев. Кроме того, она стимулирует производство плодов у плодоносящих деревьев и может усилить цветение у декоративных видов. Правильное время и техника имеют решающее значение; например, весеннецветущие деревья следует обрезать сразу после того, как они цветут, тогда как деревья, цветущие летом, выигрывают от ранней весенней обрезки до закладки новых почек. В целом, обрезка деревьев является важным аспектом управления ландшафтом, который вносит значительный вклад как в здоровье, так и в красоту городской и сельской среды. | 69,947 | query: Как происходит промывка канализации? |
kk | passage: 19 ғасырда жүргізілген реформалар, басқару мәселелері, сот жүйесі, халық ағарту ісінің ерекшеліктері. Meml. 1 және 2 Дума қорында — Мемл. Думаға сайланған қазақ депутаттары туралы толық мағлұмат берді. Қазақстандағы православие Синод есебінен. шіркеулердің ашылуы және шомылдыру рәсімінен өту актісі бейнеленген. Ішкі істер министрлігі. және Ауыл шаруашылығы мин. Орыс шаруалары Ресейдің қорларында орт. Аймақтардан шеткі аймақтарға көшу, азаттық қозғалыстың барысы туралы көптеген құжаттар бар. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=56378" | Ресейдің мемлекеттік тарихи мұрағаты | 144 | 83,961 | 19 ғасырдағы Қазақстанның тарихи деректерінде қандай маңызды реформалар мен әлеуметтік өзгерістер болды? | 19 ғасырдағы реформалар сот жүйесіне, халық ағарту жүйесіне, діни мекемелерді басқаруға елеулі өзгерістер енгізді. | 19 ғасырдағы реформалар | passage: Қазақстандағы 19 ғасырдағы реформаларға ерекше назар аударудан айырмашылығы, сол кезеңдегі Еуропа тарихының кеңірек контекстін қарастырайық. Еуропа қарқынды индустрияландыруды бастан өткерді, бұл айтарлықтай экономикалық өсуге, сонымен қатар кең таралған әлеуметтік сілкініске әкелді. Лондон, Париж және Берлин сияқты қалалар тұрғындарының көбеюін көрді, өйткені ауыл жұмысшылары жақсы мүмкіндіктерді іздеу үшін қалалық жерлерге көшті. Бұл жаппай көші-қон қала инфрақұрылымына үлкен қысым жасады, бұл адамдардың толып кетуіне, нашар санитарияға және тырысқақ және туберкулез сияқты аурулардың таралуына әкелді. Үкіметтер осы өсіп келе жатқан қалалық орталықтардың өздеріне қойған талаптарын орындауға тырысты, көбінесе проблемалардың түпкі себептерін шеше алмайтын кезең-кезеңмен шешімдерді енгізді. Сонымен қатар, өнеркәсіптік революция дәстүрлі салаларды өзгертетін жаңа технологиялар мен өндіріс әдістерін әкелді. Су доңғалақтарының орнын бу қуаты басты, континентте зауыттар пайда болды, ал темір жолдар елдердің алыс бөліктерін байланыстырып, сауда мен қатынасты жеңілдетті. Дегенмен, бұл жетістіктер қымбатқа түсті. Жұмысшылар ауыр жағдайларға, соның ішінде ұзақ жұмыс істеуге, төмен жалақыға және қауіпті орталарға тап болды. Балалар еңбегі кең таралған және жұмысшылардың құқықтарын қорғау немесе әділетті қарым-қатынасты қамтамасыз ететін ережелер аз болды. Әлеуметтік реформаторлар жұмыс уақытын шектеу, қауіпсіздік стандарттарын жақсарту және балаларға негізгі білім беру туралы заңдарды талап етіп, өзгерістерді жақтай бастады. Бұл күш-жігер, сайып келгенде, кәсіподақтардың құрылуына және пайда болған капиталистік жүйелерге қарсы тұруға ұмтылған социалистік қозғалыстардың өршуіне әкелді. Осы қиындықтарға қарамастан, 19 ғасыр да үлкен мәдени және интеллектуалдық өркендеу уақыты болды. Романтизм әдебиет пен өнерде қоғам мен оның құрылымдарына сыни көзқарасты көрсететін реализмге жол берді. Ғалымдар биология, химия және физика сияқты салаларда жаңашыл жаңалықтар жасап, заманауи ғылыми түсініктің негізін қалады. Философтар барған сайын зайырлы әлемде дін мен дәстүрдің рөлі туралы үздіксіз пікірталастарға үлес қосып, мораль, этика және адам табиғаты мәселелерімен күресті. Қорытындылай келе, 19 ғасырда Қазақстан маңызды ішкі реформаларды бастан өткерсе де, индустрияландыру, урбанизация және терең әлеуметтік өзгерістермен ерекшеленетін дәуірдің жаһандық контекстін түсіну өте маңызды. | 219,616 | query: 19 ғасырдағы реформалар сот жүйесіне, халық ағарту жүйесіне, діни мекемелерді басқаруға елеулі өзгерістер енгізді. |
en | passage: Truro (English: Truro) is a city in Madison County, Iowa, USA. The land area of the city is 2.6 km². The FIPS code is 19-79140.
## Population
In 2010, the population of the city was 427 people.
## Sources
## External links
* Statistics for all US cities (eng.)
* US Census Bureau . (eng.)
Model: State of Iowa | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=195267" | Truro, Iowa | 91 | 223,362 | What is the population of Truro, Iowa as of 2010? | The city of Truro, located in Madison County, Iowa, had a recorded population of 427 individuals according to the 2010 census. | Truro population | passage: Marion (not to be confused with Truro) is a vibrant city situated in Linn County, Iowa, United States. Known for its rich history and community spirit, Marion covers a significantly larger area than Truro, spanning over 30 square miles. The city's FIPS code is 19-48900, which helps distinguish it within various databases and governmental records. As of the latest census data, Marion boasts a much larger population compared to Truro, with nearly 35,000 residents calling it home. This substantial difference in population size reflects the varying levels of urban development and economic activity between these two Iowa communities. Marion has experienced steady growth over the years, driven by a diverse economy that includes manufacturing, healthcare, retail, and education sectors. The city is home to several major employers, including UnityPoint Health - St. Luke's Hospital and Collins Aerospace, providing numerous job opportunities for its inhabitants. Additionally, Marion offers a wide array of amenities and services, such as parks, recreational facilities, cultural events, and educational institutions, making it an attractive place to live, work, and visit. Despite being part of the same state, the differences between Marion and Truro highlight the diversity of urban environments found across Iowa. | 113,826 | query: Truro population |
kk | passage: Автотракторлық қызмет – автотракторлық техниканы техникалық дұрыс пайдалану, қызмет көрсету, сақтау, техникалық қызмет көрсету, жөндеу және эвакуациялау, осы техникамен және мүлікпен әскерді дер кезінде қамтамасыз ету, сонымен қатар бөлімшенің (бөлімшенің) жеке құрамын автотракторға басқару. тракторларды оқыту және қызметті ұйымдастыру және өткізу жөніндегі қызметтің қажетті мамандарын даярлау.
## Дереккөздер | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=78632" | Автотракторға қызмет көрсету | 82 | 112,534 | Әскери қимылдардағы автотрактор қызметінің рөлі қандай? | Автотрактор қызметі әскери логистикаға қажетті ауыр техниканы дұрыс пайдалануды, техникалық қызмет көрсетуді және жөндеуді қамтамасыз етеді. | автотрактор қызметі | passage: Әскери контексте көлікті басқарудың және техникалық қызмет көрсетудің техникалық аспектілеріне назар аударатын автотрактор қызметінің мамандандырылған сипатынан айырмашылығы, мұндай арнайы техниканы қамтымайтын логистикалық қиындықтардың кең ауқымы бар. Мысалы, азық-түлікті, медициналық көмекті және байланыс құралдарын сатып алу және тарату көбінесе әртүрлі дағдылар мен ресурстар жиынтығын қажет етеді. Бұл міндеттер жергілікті жеткізушілермен үйлестіруді, тез бұзылатын тауарлардың жаңалығы мен қауіпсіздігін қамтамасыз етуді, уақытша медициналық мекемелерді құруды және әртүрлі аумақтар мен орталар арқылы қауіпсіз байланыс желілерін орнатуды қамтуы мүмкін. Бұған қоса, осы механикалық емес элементтермен жұмыс істейтін персоналға қажетті дайындық негізгі алғашқы көмектен бастап қауіпсіз байланыста қолданылатын жетілдірілген криптографиялық әдістерге дейін барлығын қамтитын әртүрлі болуы мүмкін. Автотрактор қызметі көліктер мен ауыр техникаға назар аудару арқылы ұтқырлық пен операциялық дайындықты сақтауда шешуші рөл атқарса да, әскери логистиканың кең ауқымы заманауи соғыстың көп қырлы талаптарын қанағаттандыру үшін әртүрлі тәжірибе мен бейімделу стратегияларының маңыздылығын көрсетеді. | 18,415 | query: автотрактор қызметі |
en | passage: Ibadulla Umbetaev was born on April 15, 1951 in Ulgili village, Zhetysai district, Turkestan region.
* In 1972 he graduated from the Almaty State Institute of Agriculture (now the Kazakh National Agrarian University)
* In the period 1972-78: senior laboratory assistant, research worker, head of the laboratory at the Maktaaral experimental station of cotton farming
* 1978 Between 1978 and 1978: post-graduate student at the Cotton Research Institute of the USSR
* between 1979-82: chief agronomist of the Zhetysai district agricultural department of Turkestan region, head of department at the district party committee, director of the field
* between 1982-88: Deputy chairman of the Keles air committee, chairman of the district agro-industry department
* in 1988-91: deputy chief of agro-industry of Shymkent (now South Kazakhstan), 1st deputy, chairman of Bogen air committee
* in 1991-92: former Shymkent region deputy chairman of the regional administrative committee
* in 1992-97: akim of Zhetisai district
* in 1997 head of the Maktaaral water management system
* in 1997-99: akim of Maktaaral district
* in 2004, head of the department of agricultural science Dr.
* From 1999 to 2006: Director of the Maktaaral Cotton Farming Experiment Station
* Since 2006, he has been the director of the Scientific Research Institute of Cotton Farming.
Ibadulla Umbetaev defended his doctoral thesis on the topic "Scientific basis of the sort technology of cultivation of cotton on ameliorated soils in the south of Kazakhstan".
## Sources | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=48074 | Ibadulla Umbetaev | 369 | 72,660 | What significant positions did Ibadulla Umbetaev hold throughout his career? | Ibadulla Umbetaev held various leadership roles including being the director of the Maktaaral Cotton Farming Experiment Station and the Scientific Research Institute of Cotton Farming. | Cotton Farming | passage: Natalia Petrovna Ivanova was born on June 22, 1965, in Krasnoyarsk, Siberia. She grew up in a family of educators and developed a strong passion for literature and history from a young age. After completing her secondary education, Natalia enrolled at the Novosibirsk State University where she studied Russian Literature and History. Upon graduation in 1987, she began her teaching career at a local high school in Krasnoyarsk. Over the next decade, Natalia gained extensive experience in curriculum development and educational administration. In 1998, she pursued further studies at the Moscow Pedagogical State University, earning a Master’s degree in Educational Leadership. Returning to Krasnoyarsk, she took on more prominent roles within the educational community, serving as the principal of several schools and later as the director of the Regional Education Board. Throughout her tenure, Natalia implemented innovative teaching methods and focused on improving literacy rates among students. Her efforts were recognized nationally when she received the ‘Teacher of the Year’ award in 2005. In addition to her professional achievements, Natalia is also known for her contributions to the local arts scene, having published several collections of poetry and short stories that explore themes of nature, love, and human resilience. Despite facing numerous challenges, including budget cuts and bureaucratic obstacles, Natalia remains dedicated to her mission of providing quality education to every child. | 13,171 | query: Cotton Farming |
ru | passage: Ориент (англ. Orient) — город в округе Адэр, штат Айова, США. Площадь города — 1,2 км². Код FIPS — 19-59565.
## Население
В 2010 году население города составляло 402 человека.
## Источники
## Внешние ссылки
* Статистика по всем городам США (англ.)
* Бюро переписи населения США (англ.)
Модель: штат Айова | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=194878" | Ориент (Айова) | 89 | 223,147 | Какова численность населения города Ориент, штат Айова, по данным переписи 2010 года? | В 2010 году население города Ориент, расположенного в округе Адэр, штат Айова, составляло 402 человека. | Население восточной Айовы | passage: Де-Мойн — столица и самый густонаселенный город в штате Айова, США. Он расположен на реке Де-Мойн и имеет богатую историю, восходящую к его основанию в 1843 году. Город является административным центром округа Полк и известен своей яркой художественной сценой, разнообразной экономикой и образовательными учреждениями. По последним оценкам, население Де-Мойна превышает 200 000 жителей, что делает его значимым городским центром на Среднем Западе. Столичная зона включает в себя несколько близлежащих округов и имеет гораздо большую базу населения, внося значительный вклад в экономический и культурный ландшафт Айовы. Основные отрасли промышленности в Де-Мойне включают страхование, финансы, производство и сельское хозяйство, что отражает прочные связи штата как с промышленным, так и с сельскохозяйственным секторами. Образовательные возможности изобилуют известными университетами, такими как Университет Дрейка и Университет Гранд Вью, предлагающими широкий спектр академических программ. Культурные достопримечательности, такие как Центр искусств Де-Мойна, Научный центр Айовы, а также многочисленные фестивали, проводимые в течение года, привлекают посетителей со всего региона, повышая качество жизни его жителей. | 201,698 | query: Население восточной Айовы |
en | passage: Intel Corporation is an American corporation that manufactures a wide range of electronic devices and computer components, microprocessors, logic system assemblies (chipsets), etc. produces. Headquartered in Santa Clara, California.
## History
The company was founded in 1968 after Robert Noyce and Gordon Moore left Fairchild Semiconductor. They were soon joined by Andy Grove. Their business plan was just a piece of paper printed by Robert Noyce. Through this paper, they received a start-up loan of 2.5 million dollars from a financier who helped Fairchild at the beginning. Successes began to come only in 1971 after cooperation with the Japanese company Busicom. Instead of the request to make twelve specially designed microcircuits, Intel at that time, according to Ted Hoff's proposal, universal Intel invented the 4004 microprocessor. Its performance was not inferior to the most powerful computers of that time. Next came the Intel 8008. In the 1990s, the company became one of the largest manufacturers of computer processors. Currently, Pentium and Celeron are the most popular processors. Intel made a very important contribution to the development of computer technology. Only Intel had to work for the production of all ports and buses, control systems, or only Intel would produce them. For example, DDR was popularized by Intel, but at first a different type of memory was used - RAMBUS RAM (RDRAM).
## Ownership and management | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=184086 | Intel | 319 | 216,926 | What significant contributions has Intel made to the field of computer technology? | Intel, headquartered in Santa Clara, California, significantly advanced computer technology through innovations like the 4004 microprocessor. | Intel 4004 | passage: Apple Inc., a major player in the technology industry, focuses primarily on consumer electronics such as iPhones, iPads, and Mac computers. Founded in 1976 by Steve Jobs, Steve Wozniak, and Ronald Wayne, Apple revolutionized personal computing with the introduction of the Apple II series in the late 1970s. Over the years, Apple has expanded its product line to include various software applications, services, and accessories. One of the key milestones in Apple’s history was the launch of the iPod in 2001, which transformed the digital music market. This was followed by the groundbreaking iPhone in 2007, which set new standards for smartphones and mobile computing. Apple’s design philosophy emphasizes simplicity and user-friendliness, making its products highly desirable among consumers worldwide. Despite facing competition from companies like Samsung and Google, Apple continues to lead in innovation and market share, particularly in premium segments. The company also places a strong emphasis on privacy and security, integrating these features deeply into its hardware and software ecosystems. Furthermore, Apple has been expanding into new areas such as health and fitness with the Apple Watch and services like Apple Music and Apple TV+. Unlike Intel, which focuses more on the underlying hardware and processor technologies, Apple integrates both hardware and software to create cohesive and seamless user experiences. | 2,622 | query: Intel 4004 |
ru | passage: Американские луни (лат. Cathartidae) относятся к семейству соколиных. Сюда входят кондор, королевский сорго, индюшачий ястреб (Cathartes aura); включают голубое сорго (Sarcorhamphus) и куриное сорго. Это простая птица с некоторыми характеристиками птицы. Размах крыльев до 3 м, плоские. В результате этого он может часами парить в воздухе в поисках пищи. Поскольку кожа головы и шеи частично обнажена, внутренняя структура туши не загрязняется при поедании. Задние копыта выше остальных и маленькие, что позволяет американскому сорго быстро передвигаться по земле, но не позволяет хватать пищу ногами. Когти слегка изогнуты. Американское сорго не может издавать звуки из-за незрелости пищеводных мышц. В настоящее время известно 7 видов из 5 родственников, принадлежащих 3 семействам; самым известным является сорго айдарское. Пища — рыба и трупы животных. Распространение — от юга Канады до Огненной Земли. Птенцы рождаются зрячими, но развиваются медленно. Калифорнийское сорго (Gymnogyps californianus) занесено в Красную книгу МККК как исчезающий вид (в 1983 г. было учтено 26 птиц).
## Источники
* Том Мусакулов, РУССКО-КАЗАХСКИЙ ТОЛКОВЫЙ БИОЛОГИЧЕСКИЙ СЛОВАРЬ Том I КАЗАХСКОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ ИЗДАТЕЛЬСТВО, Алматы — 1959, Главный редактор: доктор биологических наук, профессор Т. Дарканбаев | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=100661 | Cathartidae | 360 | 139,682 | Каковы отличительные черты американских луней? | Размах крыльев американских луней достигает 3 метров, что позволяет им парить в течение длительного времени в поисках пищи. | Cathartidae | passage: Филин (Bubo bubo) — один из крупнейших видов сов, обитающий по всей Европе и в некоторых частях Азии. Известный своими отличительными ушными пучками и большими оранжевыми глазами, филин имеет размах крыльев, который может достигать более 1,5 метров. Эти ночные хищники в основном питаются мелкими млекопитающими, такими как кролики, зайцы и грызуны, но они также способны ловить более крупную добычу, такую как лисы и молодые олени. Среда обитания филина варьируется от лесов до гор и даже городских районов, где они могут найти подходящие места для гнездования. В отличие от многих других видов сов, филин относительно терпим к присутствию человека и может адаптироваться к жизни вблизи населенных пунктов. Их крики сильны и часто можно услышать эхом в течение ночи, особенно во время брачного сезона. Усилия по сохранению филина сосредоточены на защите его среды обитания и обеспечении достаточного количества доступных животных-жертв. Несмотря на угрозы потери среды обитания и преследования со стороны людей, популяции филина остаются стабильными во многих регионах. В некоторых странах они считаются символом мудрости и занимают видное место в местном фольклоре и мифологии. | 77,471 | query: Каковы отличительные черты американских луней? |
en | passage: For his industrial success and productive work, he was awarded several times with valuable prizes, certificates of honor of the Ministry and the badge of honor "Worker of Printing and Polygraphy". In 2004, he was awarded with the certificate of honor of the President of the Republic of Kazakhstan for his great contribution to the cultural and economic development of the country.
In 1995, he passed the seminar course organized by the Ministry of Economy of the Republic of Kazakhstan and the Australian International Business School on the topics "The role of public service in the market economy" and "Transition to the market economy" and received a certificate. In 2005, he successfully completed the program of the seminar for improving the qualifications of civil servants at the Academy of Public Service on the topic "Democratization of the political system in Kazakhstan as a factor of modernization".
## Sources | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=140154 | Kayrambekova Katira Bolenovna | 190 | 177,432 | What significant awards did he receive for his contributions to industry and culture? | He was recognized multiple times for his industrial achievements and contributions to the cultural and economic landscape of Kazakhstan. | Awards | passage: Despite facing numerous challenges in his career, he managed to overcome them through sheer determination and hard work. However, unlike many of his peers who received accolades and honors, he never received any formal recognition or awards for his efforts. Instead, he focused on personal growth and community involvement, participating in various local initiatives that aimed at improving the quality of life for residents. He often volunteered at educational workshops and seminars, sharing his knowledge and experiences without seeking any form of official acknowledgment. His dedication to these causes was driven by a deep sense of responsibility towards society and a belief in the power of collective action. Over the years, he built strong relationships within his community, becoming a respected figure known more for his humility and integrity than for any external validation. This approach to life not only enriched his own experience but also inspired others to contribute positively to their surroundings, fostering a spirit of cooperation and mutual support. | 157,672 | query: What significant awards did he receive for his contributions to industry and culture? |
ru | passage: Алюмель — сплав, содержащий 95% никеля, 2% марганца, 1% алюминия и 1% кремния. Материал, используемый для изготовления термопарных проводов, имеющий более высокую электродвижущую силу, чем другие сплавы для изготовления термопар, который очень устойчив к нагреву. Он используется в качестве отрицательно заряженного электрода в нихром-алюмелевых и хромель-алюмелевых термопарах и для электрических устройств.
## Источники | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=37289" | Алюмель | 101 | 54,900 | Что такое алюмель и каковы его основные области применения? | Алюмель — это особый тип сплава, известный своим использованием в термопарах благодаря своей высокой стойкости к нагреванию. | термопара | passage: Бронза — это сплав, состоящий в основном из меди, обычно с оловом в качестве основной добавки, но иногда и с другими элементами, такими как фосфор, марганец, алюминий или кремний. Она прочная и жесткая, с хорошей коррозионной стойкостью и низким трением металла о металл, что делает ее идеальной для различных применений, включая статуи, музыкальные инструменты и подшипники. В отличие от алюмеля, бронза не обладает значительными электрическими свойствами и обычно не используется в электрических устройствах или термопарах. Ее историческое значение насчитывает тысячи лет, будучи важнейшим компонентом в бронзовом веке, где она произвела революцию в изготовлении инструментов и оружия, что привело к прогрессу человеческой цивилизации. Сегодня бронза продолжает играть важную роль как в художественной, так и в промышленной сфере, сохраняя свою актуальность благодаря уникальному сочетанию прочности, долговечности и эстетической привлекательности. | 4,373 | query: Алюмель — это особый тип сплава, известный своим использованием в термопарах благодаря своей высокой стойкости к нагреванию. |
en | passage: ## Events
## Births
See also: Category:B. h. d. People born in 4th year
## People who died
See also: Category: B. h. d. Deaths in 4 years
## See more
## Comments
## Events
## Births
See also: Category:B. h. d. People born in 4th year
## People who died
See also: Category: B. h. d. Deaths in 4 years
## See more
## Comments | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=163480 | BC 4 years | 100 | 200,893 | What significant historical events occurred in the 4th year? | The 4th year saw notable births and deaths, which can be explored further in specific categories. | Historical Records | passage: In contrast to the sparse records of the 4th year, the 10th century was marked by a series of significant developments across various regions. In Europe, the Carolingian Empire began its decline, leading to increased feudalism and localized power structures. Meanwhile, in Asia, the Song Dynasty in China experienced a cultural renaissance, characterized by advancements in technology, art, and literature. This period also witnessed the rise of powerful maritime empires in Southeast Asia, such as Srivijaya, which controlled key trade routes between China and India. Additionally, the Islamic world continued to expand its influence through both military conquests and intellectual contributions, particularly in mathematics, astronomy, and medicine. These global dynamics shaped the medieval period, influencing political, economic, and social systems that would have lasting impacts well into the modern era. | 214,928 | query: The 4th year saw notable births and deaths, which can be explored further in specific categories. |
en | passage: * Twister, mini-twister (original or spicy);
* Longer;
* Longer Classic;
* Texas burger (bacon);
* Bigger;
* Supreme;
* Grander.
### Salads
* in Moscow:
* Caesar;
* Spicy (sweet);
* Veggie;
* Cole-slow
* In St. Petersburg:
* Caesar;
* Cole-slough;
* Picante;
* Greek.
### Drinks
* Pepsi;
* Seven-up;
* Mirinda;
* Aquaminirale;
* Сибирская корона (Crown of Siberia);
* Löwenbroi.
### Baskets
* in Moscow:
* Basket 25 spicy wings;
* Basket Duet (2 slices, 4 spicy wings, 4 original or spicy strips, 2 small fries);
* Basket Bolshoi Kush (Big Kush) (3 slices, 9 wings, 4 root or spicy strips).
* In St. Petersburg:
* Basket 30 spicy wings;
* Basket Giant (6 slices of chicken, 10 spicy wings, four small potatoes);
* Basket Palchiki Oblizhesh (6 slices of chicken, three spicy wings, three small fries, two cole slaws).
* Basket Duet (2 slices, 4 spicy wings, 4 strips, 2 small fries);
Basket Dlya Druzey (6 strips, 14 spicy wings);
* Else;
* French fries;
* Snacks (chicken or potatoes); | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=176896" | KFC | 331 | 209,672 | What menu items are available in Moscow that differ from those in St. Petersburg? | The menu offerings vary by city, with unique salads and baskets in both Moscow and St. Petersburg. | menu variations | passage: In contrast to the fast-food options discussed, let's explore a completely different culinary landscape focusing on traditional home-cooked meals. These dishes often include hearty stews like borscht, which is a beet-based soup popular in Eastern European cuisine, and shchi, a cabbage soup that has been a staple in Russian households for centuries. Another notable dish is pelmeni, which are similar to dumplings filled with meat, typically served with butter or sour cream. For those who prefer meat dishes, there’s solyanka, a thick, spicy soup made with various meats such as beef, pork, and sausage, along with pickled cucumbers and olives. On the side, one might enjoy kasha, a porridge made from buckwheat or other grains, which can be sweetened with honey or served savory with onions and mushrooms. Traditional desserts include syrniki, cottage cheese pancakes drizzled with jam or condensed milk, and pirogi, pastries filled with fruits, vegetables, or meats. Beverages range from kvass, a mildly alcoholic drink made from fermented rye bread, to sbiten, a hot drink combining honey, spices, and sometimes red wine. This rich array of dishes showcases the depth and diversity of traditional cooking, offering a stark contrast to the quick-service restaurant menus. | 174,419 | query: What menu items are available in Moscow that differ from those in St. Petersburg? |
ru | passage: производства в 5,9 раза. Передовая технология в Тустинской металлургической промышленности Казахстана. Освоены и внедрены в производство технологические процессы и новые виды техники. 1965 год. Горняки рудника Мыргалымсай вертикально взорвали верхнюю породу шириной 10 м2, выемку 1237,6 м2 земли за 31 день, установив рекорд. А освоение способа сжигания цинковых концентратов в «кипящем слое» в свинцово-цинковой смеси со свинцом увеличило производительность оборудования в 3-4 раза. Самоходное высокопроизводительное оборудование стало широко применяться на общеподземных работах. В течение | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=110412" | ЦВЕТНАЯ МЕТАЛЛУРГИЯ | 145 | 151,221 | Какие значительные достижения были достигнуты в металлургической промышленности Тусти в Казахстане? | Металлургический комбинат «Тусти» в Казахстане значительно увеличил объемы производства за счет внедрения передовых технологий и инновационных методов добычи полезных ископаемых. | Металлургическая промышленность Тусти | passage: В отличие от промышленного прогресса в Казахстане, сельскохозяйственный сектор в соседних регионах столкнулся с многочисленными проблемами в тот же период. Фермеры боролись с устаревшей техникой и ограниченным доступом к современным методам ведения сельского хозяйства, что мешало им повышать урожайность и улучшать здоровье почвы. Несмотря на усилия правительства по предоставлению субсидий и технической помощи, многим мелким фермерам было трудно конкурировать с более крупными, более технологически продвинутыми предприятиями. Это неравенство привело к постепенной миграции рабочей силы из сельских районов в городские центры, где возможности трудоустройства в сфере производства и услуг воспринимались как более стабильные и прибыльные. Этот сдвиг также повлиял на местную продовольственную безопасность, поскольку возросла зависимость от импортных товаров, что вызвало обеспокоенность по поводу устойчивости и экономической независимости. Экологические факторы, такие как изменение погодных условий и нехватка воды, еще больше усугубили эти проблемы, из-за чего традиционным фермерским общинам стало все сложнее поддерживать свои средства к существованию. | 131,553 | query: Металлургический комбинат «Тусти» в Казахстане значительно увеличил объемы производства за счет внедрения передовых технологий и инновационных методов добычи полезных ископаемых. |
kk | passage: Фрамингем (ағыл. Framingham) — Массачусетс штатының Миддлсекс округіне жататын АҚШ қаласы.
Қала тұрғындарының саны 68 318 адамды құрайды. Алып жатқан жер аумағы 68.5 км² шамасында. FIPS коды 25-24925.
## Сыртқы сілтемелер
* АҚШ-тың барлық қалаларының статистикасы
* АҚШ санақ бюросы.
Үлгі: Массачусетс штаты | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=179888" | Фрамингем, Массачусетс | 81 | 212,854 | Массачусетс штатындағы Фрамингемнің халқы мен ауданы қанша? | Массачусетс штатының Миддлсекс округінде орналасқан Фрамингемде 68,318 халық тұрады және шамамен 68,5 шаршы шақырым аумақты алып жатыр. | Фрамингемнің демографиясы | passage: Спрингфилд - Массачусетстің батысында орналасқан маңызды қалалық орталық, оны Фрамингеммен шатастырмау керек. Өзінің бай тарихы мен мәдени ескерткіштерімен танымал Спрингфилд 150 000 тұрғыннан асатын алуан түрлі халыққа ие. Қала 33,2 шаршы мильден астам аумақты алып жатыр, бұл оны халық саны бойынша да, штаттағы аудан бойынша да ірі қалалардың біріне айналдырады. Қала маңындағы сипатымен жиі аталып жүрген Фрамингемнен айырмашылығы, Спрингфилд қала орталығындағы қарқынды аймақпен, көптеген саябақтармен және әртүрлі оқу орындарымен, соның ішінде Массачусетс Амхерст университеті бар қалалық ландшафтпен ерекшеленеді, бірақ соңғысы шын мәнінде басқа қалада орналасқан. . Спрингфилд экономикасын денсаулық сақтау, білім беру және өңдеу секторлары басқарады, бұл аймақтың экономикалық тұрақтылығына айтарлықтай үлес қосады. Қаланы жаңарту және экономикалық даму сияқты қиындықтарға тап болғанына қарамастан, Спрингфилд Массачусетстің мәдени және экономикалық құрылымының маңызды бөлігі болып қала береді. | 197,618 | query: Массачусетс штатындағы Фрамингемнің халқы мен ауданы қанша? |
ru | passage: (Келимбетов Н. Литература древних времен. - А., 1999. - С. 124).
В целом аль-Фараби является гигантом восточной культуры, он занимает свое место в мировой цивилизации. Его духовное наследие было передано его великим последователям Ибн-Сине, Бируни, Юсуфу Баласагуну и другим. был несомненным источником.
## Суфизм
Говоря о Восточном Возрождении, нельзя не упомянуть еще один его источник - суфизм (суфизм). В трудах великих ученых Казахстана Юсупа Баласагуна, Сулеймана Бакыргани, особенно Ходжи Ахмета Иассауи, суфизм играл большую роль. После этого идею Возрождения поддерживали только восточные последователи Платона и Аристотеля. Суфизм зародился в исламском мире как оппозиционное движение против официальной религии. Термин «суфий» происходит от арабского слова «имеющий шерсть». Суфии — набожные люди, не носящие одежды и преданные духовности. Одной из причин распространения суфизма является то, что в арабских халифатах, которые поначалу не ограничивали свободу мысли, с X века усиливаются фанатики. В частности, наследие древней иранской, турецкой и индийской культуры объявляется чуждым слову Божьему. В результате этих гонений в Туркестан устремилось множество суфиев (называвших себя даруишами) из Ирана и арабских земель. В Средней Азии появилось 300 000–400 000 дервишей. Суфии заявляют, что Бога следует понимать сердцем, а не интеллектом. Ярким представителем этого течения, впоследствии ставшим одним из мусульманских пиров, является Ходжа Ахмет Яссауи. Его величайшим достижением является умелое соединение богатой турецкой культуры с мусульманской цивилизацией.
### Ходжа Ахмет Иассауи | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=70993 | Мусульманский ренессанс и культура тюркских народов | 423 | 103,727 | Какое значительное влияние суфизм оказал на Восточное Возрождение, согласно тексту? | Суфизм сыграл решающую роль в эпоху Восточного Возрождения, особенно благодаря трудам таких ученых, как Юсуп Баласагун, Сулейман Бакыргани и Ходжа Ахмет Яссауи. | Восточное Возрождение | passage: В отличие от влияния суфизма, другим значительным культурным движением в тот же период был подъем светского гуманизма в Европе. Это движение подчеркивало ценность и активность людей, как индивидуальных, так и коллективных, и в целом предпочитало критическое мышление и доказательства принятию догм или суеверий. Светский гуманизм сильно проявился в эпоху европейского Возрождения, бросая вызов традиционным религиозным взглядам и способствуя возвращению к классическим текстам и ценностям. Ключевые фигуры, такие как Петрарка, Эразм и Томас Мор, внесли значительный вклад в этот сдвиг, выступая за реформу образования, изучение классических языков и возрождение древнегреческой и римской литературы. В отличие от мистического подхода суфизма, эти мыслители сосредоточились на эмпирическом наблюдении, рациональном исследовании и развитии гражданских добродетелей. Они считали, что люди могут достичь морального совершенства и счастья посредством разума и самодисциплины, а не божественного откровения или духовного просветления. Эта философская позиция заложила основу для современной западной мысли, повлияв на такие области, как наука, политика и этика. В то время как суфизм стремился к внутренней трансформации и единению с божественным, светские гуманисты стремились улучшить общество и жизнь отдельного человека посредством практических мер и интеллектуального взаимодействия. | 5,005 | query: Суфизм сыграл решающую роль в эпоху Восточного Возрождения, особенно благодаря трудам таких ученых, как Юсуп Баласагун, Сулейман Бакыргани и Ходжа Ахмет Яссауи. |
ru | passage: Репа — река в России. Протекает по территориям Ярославской, Вологодской, Тверской областей. Устье реки расположено в 44 км от правого берега реки Согожи. Длина реки — 47 км.
## Сведения Водного регистра
По данным Государственного водного регистра России относится к региону Верхневолжского водораздела, водохозяйственная часть реки — Рыбинское водохранилище до Рыбинского водоузла и впадающие в него реки: Молога, кроме Суды и Шексны; от истока до Шекснинского водоузла. Приток реки — реки Рыбинского водораздела, бассейн реки — Волга (Верхняя) до Куйбышевского водораздела (кроме водораздела Оки).
По данным геоинформационной системы районирования территории Российской Федерации по уровню засушливости, подготовленной Федеральным агентством водных ресурсов России:
* Код водного объекта в государственном водном реестре — 08010200412110000009854
* Код гидрологического исследования (ГЗ) — 110000985
* Код водного бассейна — 08.01.02.004
* Номер тома ГИС — 10
* Выдача ГИС — 0
## Источники
## Внешние ссылки
* Министерство природных ресурсов и экологии Российской Федерации Архивировано 26 мая 2015 г. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=154304 | Репа (филиал Согожа) | 316 | 191,738 | Что такое река Репа и куда она впадает? | Река Репа — река длиной 47 км, протекающая по территории Ярославской, Вологодской и Тверской областей России. | река Репа | passage: Река Дон, не путать с Репой, является еще одним важным водным путем в России, известным своей гораздо большей протяженностью и исторической значимостью. Берущий начало на Среднерусской возвышенности, Дон простирается более чем на 1870 километров, прежде чем впасть в Азовское море. В отличие от Репы, которая относительно невелика и менее известна, Дон сыграл решающую роль в истории России, выступая в качестве крупного торгового пути с древних времен. Он проходит через несколько важных городов, включая Воронеж и Ростов-на-Дону, внося значительный вклад в экономическое развитие этих территорий. Бассейн реки охватывает около 425 000 квадратных километров, что делает его одним из крупнейших в Европе. Исторически Дон также был ключевым военным рубежом во время различных конфликтов, включая сражения против монгольских нашествий и совсем недавно, Вторую мировую войну. Сегодня Дон продолжает поддерживать сельское хозяйство, промышленность и транспорт, хотя он сталкивается с экологическими проблемами, такими как загрязнение и изменение уровня воды из-за изменения климата. | 44,928 | query: Река Репа — река длиной 47 км, протекающая по территории Ярославской, Вологодской и Тверской областей России. |
en | passage: Central City (English. Central City) is a US city in Gilpin County, Colorado.
The population of the city is 515 people. The land area is about 4.9 km². The FIPS code is 08-12910.
## External links
* Statistics for all US cities
* US Census Bureau.
Model: State of Colorado | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=181454" | Central City, Colorado | 72 | 214,411 | What is the population and area of Central City, Colorado? | Central City has a population of 515 people and covers an area of approximately 4.9 square kilometers. | Central City demographics | passage: Eastville (English. Eastville) is a fictional US town located in a different state, not Colorado. This town, which does not actually exist, supposedly has a significantly larger population of around 10,000 residents and spans over 20 square kilometers. The FIPS code for this non-existent location would hypothetically be something like 12-34567, but since it's made up, there's no real record or external link to verify such details. If you were looking for information on actual towns similar to Eastville, you might want to explore places like Springfield or Shelbyville, both of which are real locations that often serve as generic stand-ins for small American towns in various media. These real towns have their own unique histories, populations, and areas, and they can provide more accurate insights into what life in a typical American small town might be like. For instance, Springfield, depending on which one you're referring to, could be found in multiple states across the U.S., each with its own set of characteristics and local governance structures. Similarly, Shelbyville, another common name for small towns, also exists in several states, offering diverse experiences and community dynamics. Both these names, however, are famously known from popular culture, particularly from shows like 'The Simpsons' where they represent quintessential American towns with rich storylines and memorable characters. | 115,940 | query: Central City demographics |
ru | passage: В результате дальнейших комплексных исследований языкознания на основе структурной системы и в ходе развития, рассматривая внутреннюю сущность языка как основу, рассматривая язык как системное явление или символическую систему, отличается от рассмотрения области лексики комплексно и в пределах исторической деривации и номинации.
В этой связи сила родного языка впитывать, сохранять и передавать внутреннюю форму и содержание лексического богатства языка, духовного сокровища, свойственного нашему народу, связана с наследственной (накопительной) функцией языка. Исходя из этого, заглядывая в историю древних корневых слов, которые запоминались и сохранялись в сердцах людей на протяжении веков, определить языковые средства их создания и сохранения, показать законы семантического развития, раскрыть причины их устаревания, если это имеет теоретическое значение, связанное с лексикологией, исторической лексикологией, и создать толковые, этимологические, двуязычные переводные словари. , способствует их качественному и содержательному совершенствованию, несет практическую нагрузку в соответствии с актуальным общественным запросом. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=156839 | Институт языкознания имени Ахмета Байтурсынулы | 270 | 194,566 | Каково значение изучения древних корней слов в контексте лексикологии? | Изучение древних корней слов способствует пониманию языковой эволюции и культурного наследия, заложенного в языке. | лингвистическая эволюция | passage: В отличие от глубокого погружения в языковые корни и их историческое значение, некоторые исследователи сосредотачиваются на более непосредственных и прагматичных аспектах использования языка в современных контекстах коммуникации. Например, нельзя упускать из виду роль цифровых платформ в формировании современного сленга и интернет-жаргона. Такие платформы, как социальные сети, приложения для обмена мгновенными сообщениями и онлайн-форумы, служат динамичной средой, в которой новые слова и выражения быстро появляются и распространяются по всему миру. Это быстрое распространение часто обходит традиционные каналы передачи языка, что приводит к уникальному сочетанию глобальных и локальных влияний. Более того, эфемерный характер этих коммуникаций бросает вызов традиционным методам лингвистического анализа, которые обычно полагаются на стабильные, документированные формы языка. В результате ученые должны адаптировать свои методологии для захвата и анализа текучих и преходящих характеристик цифрового дискурса. Этот сдвиг не только влияет на то, как мы понимаем текущие языковые тенденции, но и поднимает вопросы о будущем направлении развития языка, особенно в свете технологических достижений и меняющегося поведения пользователей. | 148,889 | query: Изучение древних корней слов способствует пониманию языковой эволюции и культурного наследия, заложенного в языке. |
en | passage: Slaughter cattle are animals intended for slaughter or for meat. The composition of slaughter cattle depends on the type, breed, and structure of the herd. Slaughter animals of different ages, healthy, mature, fat male lambs (marka) and male lambs, horned cattle - fattened or fattened male foals, bulls, bulls, cows found unsuitable for keeping in the herd. , in horses - mare, horse, and stallion, which have been removed from the unfit group, are made up of foals, foals, heifers, and heifers.
## Sources | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=200430 | Soys is small | 146 | 227,615 | What types of animals are typically included in slaughter cattle? | Slaughter cattle include various types of animals such as male lambs, bulls, and horses that are no longer suitable for breeding or other purposes. | slaughter cattle | passage: In contrast to slaughter cattle, dairy cattle are specifically bred and raised for milk production rather than meat. These animals are often kept in herds where their primary function is to provide a consistent supply of milk over many years. Dairy breeds like Holsteins, Jerseys, and Guernseys are known for their high milk yields and are managed differently from beef cattle. Their diet, living conditions, and health care focus on maintaining lactation efficiency and preventing common issues such as mastitis. Additionally, the economic considerations for dairy farmers revolve around factors like milk price fluctuations, feed costs, and the regulatory environment surrounding dairy farming practices. | 91,976 | query: slaughter cattle |
kk | passage: Балғынбаев Баймахан (1939 жылы туған, Шардара ауданы) — дәрігер.
Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің депутаты болып сайланды.
Алматы медицина институтын бітірген (1962).
Киров ауданының орталық ауруханасында ширек ғасыр бойы дәрігер, бөлім меңгерушісі, бас дәрігердің орынбасары, кейін бас дәрігер қызметтерін атқарды.
«КСРО денсаулық сақтау үздігі», «Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне 10 жыл» медальдарымен. Мақтаарал ауданының құрметті азаматы. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=49834" | Баймахан Балғынбаев | 121 | 75,651 | Баймахан Балғынбаев кім болды және оның денсаулық сақтау саласына қосқан үлесі қандай? | Баймахан Балғынбаев, 1939 жылы Шардара ауданында дүниеге келген, Қазақстанның денсаулық сақтау саласына елеулі үлес қосқан медицина саласының үздігі. | Баймахан Балғынбаев | passage: Сергей Иванов (1945 жылы туған, Астана) – Қазақстан бойынша бірнеше көрнекті ғимараттарды жобалаумен танымал атақты сәулетші. Ол 1970 жылы Қазақ сәулет-құрылыс академиясын бітірді және Астана мен Алматы сияқты ірі қалалардың қалалық ландшафтарын қалыптастыруға үлкен үлес қосты. Сергей өз мансабында Бейбітшілік және келісім сарайы мен «Хан Шатыр» ойын-сауық орталығын қоса алғанда, халықаралық деңгейде танымал болған көптеген жобаларды басқарды. Оның инновациялық жобалары жиі қазақтың дәстүрлі ою-өрнегі мен заманауи сәулет техникасын біріктіріп, оған Ресейдің «Достық» ордені және Венеция биенналесындағы «Алтын арыстан» сыйлығы сияқты беделді марапаттарға ие болды. Дизайн жұмысымен қатар, Сергей өзінің альма-матерінде профессор қызметін атқарды, сәулетшілердің ұрпақтарына тәлімгерлік етті және тұрақты құрылыс тәжірибесіндегі академиялық зерттеулерге үлес қосты. Қиындықтарға, соның ішінде бюджеттік шектеулерге және қоршаған ортаны қорғау мәселелеріне қарамастан, ол тек функционалдық мақсаттарға ғана емес, сонымен қатар қоршаған ортаның мәдени ерекшелігін арттыратын құрылымдарды құруға дайын. | 150,309 | query: Баймахан Балғынбаев |
ru | passage: Британский музей — один из крупнейших музеев мира, расположенный в Лондоне. Основан в 1753 году. Здание музея построено в 1823-47 годах, архитектор — Р. Смирк. В музее экспонируются памятники раннего общинного искусства (в основном с Британских островов), Древнего Египта, Месопотамии (в том числе Розетта древнего города Ур, ассирийские рельефы и др.), Древней Греции и Древнего Рима (статуи, горшки и камни Парфенона и Галикарнасского музея), имеется богатый фонд памятников искусства и культуры, гравюр, картин, металлических денег, медалей европейских, азиатских, африканских стран и народов. В библиотеке Британского музея хранится более 7 миллионов книг, около 105 тысяч рукописей, в том числе древнеегипетские папирусы.
## Литература
* «Казахская энциклопедия», том II | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=39983" | Британский музей | 202 | 58,702 | Какие значимые артефакты можно найти в Британском музее? | В Британском музее хранится более 7 миллионов книг и около 105 тысяч рукописей. | Британский музей | passage: Музей Лувр, расположенный в Париже, Франция, является одним из самых известных художественных учреждений в мире. Первоначально построенный как крепость в конце XII века, позже он служил королевской резиденцией, прежде чем стать публичным музеем во время Французской революции в 1793 году. Обширная коллекция Лувра охватывает тысячи лет и включает в себя работы из разных цивилизаций, такие как Венера Милосская, Крылатая Виктория Самофракийская и Мона Лиза Леонардо да Винчи. В дополнение к своим художественным сокровищам Лувр также может похвастаться обширным набором исторических артефактов, включая древнеегипетские реликвии, греческие скульптуры и римские древности. Музей привлекает миллионы посетителей ежегодно, что делает его не только культурной достопримечательностью, но и значительным экономическим активом для города Парижа. Его архитектурная эволюция, от средневековых укреплений до культовой стеклянной пирамиды, добавленной в 1980-х годах архитектором ИМ Пэем, отражает меняющиеся вкусы и технологические достижения разных эпох. | 193,646 | query: Какие значимые артефакты можно найти в Британском музее? |
en | passage: Myaksa is a river in Russia. It flows through the territories of Yaroslavl region, Vologda region, Tver region. Rybin reservoir is located at the mouth of the river. The length of the river is 24 km.
## Information of the Water Register
According to the State Water Register of Russia, it belongs to the region of the Upper Volga watershed, the hydrological part of the river is the Rybinsk Reservoir to the Rybinsk Water Junction and the rivers flowing into it, the Mologa River excluding rivers Suda and Sheksna; from its source to the Sheksna water junction. River tributary — rivers in the Rybinsk watershed, river basin — (Upper) Volga up to the Kuibyshev watershed (except for the Oka watershed).
According to the data of the geoinformation system for the zoning of the territory of the Russian Federation according to aridity, prepared by the Russian Federal Agency for Water Resources:
* Code of the water body in the state water register — 08010200412110000009687
* Code of hydrological research (GZ) — 110000968
* Code of the water basin — 08.01.02.004
* Number of the GIS volume — 10
* Issuance by GIS — 0
## Sources
## External links
* Russian Federation Ministry of Natural Resources and Ecology Archived May 26, 2015. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=154285 | Мякса | 313 | 191,717 | What is the Myaksa river and where does it flow? | The Myaksa river is a 24 km long river that flows through parts of the Yaroslavl, Vologda, and Tver regions in Russia. | Myaksa | passage: The Don River, not to be confused with the Myaksa, is another significant river in Russia, known for its much greater length and historical importance. Originating in the Central Russian Upland, the Don stretches over 1,870 kilometers before emptying into the Sea of Azov. Unlike the Myaksa, which is relatively short and less well-known, the Don plays a crucial role in both the cultural and economic life of southern Russia. Historically, the Don has been a vital trade route connecting inland areas with the Black Sea and beyond, facilitating commerce and communication across vast distances. The river also supports numerous cities along its banks, including Rostov-on-Don, one of the largest ports in the region. In terms of ecological significance, the Don basin hosts diverse flora and fauna, contributing to the biodiversity of the area. Conservation efforts have been ongoing to protect the river's ecosystem from pollution and industrial impacts, ensuring that future generations can continue to benefit from its resources. | 154,256 | query: What is the Myaksa river and where does it flow? |
en | passage: ### Reasons for the problem
While analyzing the images of point light sources, astronomers found that the conic constant of the mirror was equal to −1.0139 instead of the required value of −1.00229. The same number was obtained by checking the zero-corrector used by the Perkin-Elmer company (instruments that determine the curvature of the polishing surface with high accuracy), as well as the results of the differentiation of interferograms obtained from the ground test.
According to the commission led by Lew Allen, director of the Active Motion Laboratory, the problem occurred during the installation of the main zero-corrector, when the field lens deviated from its correct position by 1.3 mm. This deviation was due to the fault of the technician who installed the device. He made a mistake while working with a laser measuring tool for the precise placement of the optical elements of the device, and when he was done, he accidentally noticed an empty gap between the lens and the structure that holds it, and he placed a metal washer in this gap.
During the mirror polishing process, its surface was checked with two zero-correctors, each of which correctly showed spherical aberration. These checks are intentionally designed to find critical optical defects. Despite clear instructions from quality control, the company did not pay attention to the results of the measurements, and relied only on the main one of the two zero-correctors, which showed the ideal shape of the mirror.
The Commission transferred all the blame to the executive. The relationship between the optical company and NASA grew cold during the telescope's development, as the deadline and costs continued to increase. According to NASA, the company did not consider the mirror work as its main business, and was confident that NASA would not give the order to others once the work began. While the commission has scathingly criticized the company, part of the blame lies with NASA itself, primarily for failing to timely investigate violations of executive quality control and procedures.
### Search for solution | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=156959 | Hubble Space Telescope | 459 | 194,600 | What was the primary cause of the Hubble Space Telescope's initial imaging problems? | The primary cause of the Hubble Space Telescope's imaging issues was the incorrect installation of the main zero-corrector, leading to a deviation of 1.3 mm in the field lens. | Hubble mirror flaw | passage: In contrast to the meticulous processes involved in the construction of the Hubble Space Telescope, the James Webb Space Telescope faced entirely different challenges. The JWST, set to be the premier observatory of the next decade, underwent rigorous testing and multiple delays due to a variety of factors unrelated to the mirror's conic constant or any similar technical oversight. One significant issue was the complexity of deploying the telescope’s sunshield, a five-layer structure designed to keep the instruments cool enough to function effectively. Engineers had to ensure that each layer could unfold perfectly without snagging or tearing, a task that proved more difficult than anticipated. Additionally, the integration of the spacecraft bus, which houses essential systems like propulsion and communication, presented numerous logistical hurdles. Unlike the Hubble, where human intervention via space shuttle missions was possible, the JWST is positioned much farther away, making any post-launch repairs nearly impossible. Therefore, every component had to be tested extensively on Earth, simulating the harsh conditions of space. The project also faced budget overruns and schedule slips, but these were largely attributed to the ambitious nature of the mission rather than specific technical errors such as those seen in the Hubble’s mirror. Despite these challenges, the JWST team remained committed to ensuring the success of the mission, implementing stringent quality control measures and conducting thorough reviews at every stage of development. | 148,039 | query: What was the primary cause of the Hubble Space Telescope's initial imaging problems? |
ru | passage: Кам-Ега — река в России. Протекает по территории Ханты-Мансийского АО. Устье реки расположено в 15 км от правого берега реки Таут-Ях. Длина реки — 49 км.
## Сведения Водного регистра
По данным Государственного водного регистра России относится к региону Верхнеобского водосбора, гидрологический участок реки — от г. Обь Нефтеюганск до впадения в реку Иртыш. Приток реки — Вах, русло — до впадения в Иртыш (Верхняя Обь).
По данным геоинформационной системы районирования территории Российской Федерации по уровню засушливости, подготовленной Федеральным агентством водных ресурсов России:
* Код водного объекта в государственном водном реестре — 13011100212115200050284
* Код гидрологических исследований (ГЗ) — ## Источники Внешние ссылки
* Министерство природных ресурсов и экологии Российской Федерации Архивировано 26 мая 2015 г. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=151329 | Кам-Ега | 236 | 188,760 | Что такое река Кам-Ега и где она находится? | Река Кам-Ега, расположенная в России, имеет длину 49 километров и впадает в реку Таут-Ях. | Кам-Эга | passage: Волга — одна из самых длинных рек в Европе, полностью расположенная в пределах России. Она играет важную роль в русской культуре, истории и экономике. Беря начало на Валдайской возвышенности на высоте около 225 метров над уровнем моря, Волга протекает через многочисленные города, включая Ярославль, Нижний Новгород и Самару, прежде чем впасть в Каспийское море. Бассейн реки охватывает более 1,3 миллиона квадратных километров, охватывая значительную часть западной России. Исторически Волга была важным торговым путем, соединяющим внутренние регионы с Черным морем и Средиземноморьем через Волго-Донской канал. Сегодня она поддерживает обширную судоходную, рыболовную и электроэнергетическую деятельность. Экосистема реки разнообразна, поддерживая различные виды рыб и птиц, хотя загрязнение остается серьезной проблемой. Усилия по сохранению направлены на то, чтобы сбалансировать промышленное развитие с охраной окружающей среды, обеспечивая устойчивость этого природного ресурса. | 193,608 | query: Что такое река Кам-Ега и где она находится? |
ru | passage: Решением Межправительственного представительного совета в структуру университета был включен Научно-исследовательский институт «Евразия», занимающийся вопросами социально-экономического развития Туркестанского региона.
Осенью текущего года ученые-археологи университета провели масштабный комплекс работ на древнем городище Сыганак, что позволило поставить вопрос о внесении этого объекта в список культурного наследия ЮНЕСКО.
Активно разрабатывают проекты ученые-археологи университета: «Этнокультурные наименования в языке среднетюркских письменных памятников и их выражение в современных тюркских языках», «Предания и сказания Туркестанского края в архивах и рукописных центрах: археографические исследования, публикации, мнения» (не вошедшие в стотомные материалы), «Историко-этнолингвистические источники по истории Туркестанского края в русских источниках», «Известные личности и мыслители восточного мира из Туркестанского края», «Письменное наследие древних канлы».
Президиумом «Казахстанской национальной академии естественных наук» одобрены два проекта, направленных на развитие сельского хозяйства региона на основе использования инновационных методов биотехнологии и изучение культурно-генетической доминанты Южного Казахстана от эпохи бронзы до наших дней.
Общий объем финансирования научных работ университета составляет около 1 млрд. составляет тенге (15% от выделенного бюджета университета).
Подписаны меморандумы и договора о сотрудничестве с передовыми научными центрами государства, такими как Национальный биотехнологический центр МОН РК, Институт информационно-вычислительных технологий МОН РК, Институт истории и этнологии МОН РК.
### Научные публикации ИрГТУ | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=98196 | Международный казахско-турецкий университет имени Ходжи Ахмета Ясави | 418 | 136,576 | Каких значительных достижений добился НИИ Евразии в области археологии? | Научно-исследовательский институт «Евразия», входящий в состав университета, успешно провел масштабные археологические работы на территории древнего города Сыганак, способствуя его потенциальному включению в Список всемирного наследия ЮНЕСКО. | Археологический проект Сыганак | passage: В отличие от успешной интеграции и расширения Евразийского научно-исследовательского института в университетскую систему, другой региональный институт столкнулся со значительными проблемами. Центральноазиатский институт исторических исследований столкнулся с сокращением финансирования и снижением академической активности. Несмотря на усилия по получению дополнительных грантов и партнерств, институту становилось все труднее поддерживать свои исследовательские программы и привлекать новых студентов. Этот спад привел к серии внутренних реформ, включая сокращение штата и приостановку нескольких ключевых проектов. Одной из наиболее пострадавших областей стал проект исторической документации, направленный на оцифровку и сохранение редких рукописей средневекового периода. Из-за этих сокращений многие ценные документы остались необработанными и недоступными для ученых. Кроме того, попытки института сотрудничать с международными партнерами были затруднены бюрократическими задержками и отсутствием четкого стратегического направления. В результате пострадала репутация института, и он стал менее конкурентоспособным в мировом академическом сообществе. Стремясь оживить свои позиции, институт начал кампанию по сбору средств и попытался провести ребрендинг, сосредоточившись на более современных темах, таких как городское развитие и экологическая устойчивость. Однако эти изменения пока не привели к существенным улучшениям, и будущее института остается неопределенным. | 207,383 | query: Научно-исследовательский институт «Евразия», входящий в состав университета, успешно провел масштабные археологические работы на территории древнего города Сыганак, способствуя его потенциальному включению в Список всемирного наследия ЮНЕСКО. |
kk | passage: 1960-67 жылдары Ертіс өзенінде Бұқтырма бөгеті салынды. Қара, қара қоңыр, қызғылт-қоңыр топырақтар өзен аңғарлары мен су аралық ойыстарда, ал таулы аймақтарда қара қоңыр, сұр, күлгін топырақтар таралған. Алтай ауданы – Қазақстандағы орманды аудандардың бірі. Таулардың солтүстік беткейлерінде және Березовка өзенінің бойында қайың мен терек, қылқан жапырақты ағаштар (шырша, қара шырша, балқарағай, балқарағай, шырша), өзен аңғарларында және аласа беткейлерде қайың, терек, тал, қарағаш, қарақат өседі. , таңқурай, долана, кипарис, в | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=119683" | Зырян ауданы | 170 | 159,266 | Қазақстанның Алтай ауданында ағаштың қандай түрлерін кездестіруге болады? | Қазақстандағы Алтай ауданында қайың, терек, қылқан жапырақты ағаштар, қарақат пен таңқурай сияқты түрлі бұталар бар. | Алтай флорасы | passage: Сипатталған табиғи ландшафттардан айырмашылығы, қалалық жағдайды қарастырайық. Қазір Нұр-Сұлтан атанған қайнаған Астанада заманауи сәулет өнері биік белестерден көрініп тұр. «Бәйтерек» мұнарасы биіктен көрініп, ел мұраты мен өркендеуінің белгісі. Оны қоршап тұрған көптеген шыны және болат ғимараттар күн сәулесін шағылыстырып, ауылдық жерлермен күрт қарама-қайшы келетін жарқыраған мегаполис жасайды. Қалада сондай-ақ Норман Фостер жобалаған пирамида тәріздес таңғажайып құрылым Бейбітшілік және Келісім сарайы орналасқан. Бұл ғимарат маңызды халықаралық конференцияларды өткізеді және әртүрлі мәдениеттер мен діндер арасындағы бейбітшілік пен диалогты ілгерілету орны ретінде қызмет етеді. Қарқынды дамуына қарамастан Нұр-Сұлтан қала тұрғындарына бетонды джунгли арасында демалуға және табиғатты тамашалауға мүмкіндік беретін Орталық саябақ сияқты жасыл алаңдарды сақтайды. Дегенмен, бұл жасыл желектер Алтай аймағында кездесетін кең ормандар мен алуан түрлі топырақ түрлерінен айтарлықтай ерекшеленеді. | 134,598 | query: Қазақстанның Алтай ауданында ағаштың қандай түрлерін кездестіруге болады? |
ru | passage: В 1964 году подготовил отчет по нефти Кенкияк, который был рассмотрен и одобрен. Запасы нефти месторождения были крупнейшими среди известных соляных месторождений того времени. В дальнейшем она была обнаружена в соляных отложениях месторождений Акжар (1963) и Каратобе (1965).
## Биография
Родился 16 июня 1932 года в поселке Доссор Гурьевской области. После окончания Московского нефтяного института. И.М. Губкин в 1955 году начал свою трудовую деятельность как хороший инженер-исследователь на Южно-Эмбинских нефтяных месторождениях. В 1959 году поступил в очную аспирантуру Института геологических наук АН Казахской ССР и стал президентом Казахской академии наук. Академик К.И. Сатпаев. Научным руководителем был ранее назначенный член-корреспондент АН Казахской ССР П.Я. Авов, ранее работавший на производстве в Гурьевской и Актюбинской областях.
## Источники | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=119914 | Зейнолла Болекбаев | 228 | 159,364 | Какое значимое открытие сделал этот человек в начале своей карьеры? | В 1964 году этот человек подготовил отчет о месторождении нефти Кенкияк, в котором были отмечены самые крупные запасы нефти среди известных соляных залежей. | Отчет о нефти Кенкияк | passage: В 1972 году она стала автором новаторского сельскохозяйственного исследования, посвященного методам возделывания пшеницы в степях Казахстана. Это исследование имело решающее значение для понимания того, как оптимизировать урожайность сельскохозяйственных культур в различных климатических условиях. Она родилась 8 марта 1940 года в городе Целиноград, ныне известном как Астана, в Акмолинской области. Ее интерес к сельскому хозяйству начался в детстве, когда она часто посещала ферму своего дедушки. После получения среднего образования она поступила в Казахский государственный аграрный университет в Алматы, который окончила с отличием в 1962 году. Во время учебы в университете она участвовала в нескольких стажировках и полевых работах, которые укрепили ее страсть к агрономии. В 1965 году она присоединилась к Институту почвоведения и агрохимии Академии наук Казахской ССР в качестве младшего научного сотрудника. Под руководством профессора Н. А. Сидорова, известного почвоведа, она провела обширные исследования плодородия почв и его влияния на рост растений. Ее работа привела к разработке новых методов удобрения, которые значительно повысили производительность пахотных земель по всему Казахстану. К 1970 году она стала ведущим экспертом в своей области и была приглашена для представления своих результатов на международных конференциях в Европе и Азии. За всю свою карьеру она опубликовала более 50 научных работ и стала соавтором двух книг по устойчивым методам ведения сельского хозяйства. Несмотря на многочисленные проблемы, включая ограниченные ресурсы и бюрократические препоны, она оставалась преданной развитию сельскохозяйственной науки и вносила вклад в экономическое развитие своей страны. | 1,357 | query: В 1964 году этот человек подготовил отчет о месторождении нефти Кенкияк, в котором были отмечены самые крупные запасы нефти среди известных соляных залежей. |
kk | passage: 1991 жыл Тәуелсіздік алғаннан кейін экономикалық өзгерістер мен нарыққа өтудің өзіндік үлгілерін жүзеге асыру бағытын ұстанған Қазақстан Республикасының кеден саясаты ішкі және сыртқы саясаттың құрамдас бөлігіне айналды. Тәуелсіз елде жүргізілген сыртқы экономика. қызметін ырықтандыру нәтижесінде әртүрлі мыңдаған кәсіпорындарға, сондай-ақ жеке тұлғаларға өз өнімдерімен тікелей сыртқы нарыққа шығу құқығы берілді. реттеудің рөлін күрт арттырды. Кеден саясаты 1995 жылы 20 шілдеде қабылданған «Қазақстан Республикасындағы кеден ісі туралы» Заңына сәйкес ТМД-ға қатысушы мемлекеттердің кеден заңнамасының негіздері туралы келісімі негізінде жүзеге асырылды. Енді толып жатқан нұсқаулар мен басқа да Одақ ережелерін емес, бір ғана құқықтық құжатты басшылыққа алуға мүмкіндік бар. Түрлі кеден қызметтерінің жұмысын ұйымдастыруға, кедендік қоймалар мен уақытша сақтау қоймаларының, бажсыз сауда орталықтарының, кедендік жүк тасымалдаушылардың жұмысына, экспорттық қолма-қол ақша түсімдерін валюталық бақылауға түзетулер енгізілді. Қазақстан Республикасының кедендік аумағы және кедендік шекара ұғымдары алғаш рет айқындалып, тауарлар мен көлік құралдарын әкелу және әкету тәртібі нақты айқындалды. Кеден мемлекеттік бюджетті толтырудың және отандық тауар өндірушілердің мүддесін қорғаудың кепіліне айналды. Сондай-ақ, 1995 жылғы 20 қаңтардағы Беларусь, Қазақстан және Ресейдің Кедендік одақ туралы келісімі кедендік реттеу саласында үлкен маңызға ие болды, кейін оған Қырғызстан мен Тәжікстан да қосылды. Кедендік одаққа мүше мемлекеттерде кеден ісіне қатысты барлық негізгі ережелер бірдей етіп жасалған. Бұл елдерде кеден заңнамасын үйлестіру жұмыстары жалғасуда. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=28413 | Кеден | 398 | 39,217 | 1991 жылы Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін кеден саясатында қандай елеулі өзгерістер болды? | 1991 жылы тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан нарыққа бағытталған реформаларға сәйкес келетін және ішкі және халықаралық саясатқа біріктірілген жаңа кедендік саясатты жүзеге асырды. | Қазақстанның кеден саясаты | passage: Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейінгі құрылымдық көзқарасқа қарағанда, көптеген жаңадан құрылған елдер біртұтас экономикалық негіздерді құруда айтарлықтай күресті. Мысалы, кейбір Шығыс Еуропа елдері орталықтандырылған жоспарлы экономикадан нарықтық жүйеге көшуде ауыр қиындықтарға тап болды. Бұл ауысулар көбінесе инфляцияның жоғары деңгейіне, жұмыссыздыққа және әлеуметтік толқуларға әкелді. Мысалы, Польшада шок терапиясы тәсілі жылдам жекешелендіру мен бағаны ырықтандыруды енгізді, бұл бастапқыда бірте-бірте тұрақтандыруға және өсуге әкелмес бұрын кең таралған экономикалық қиындықтарды тудырды. Сол сияқты Ресейде де Кеңес Одағы ыдырағаннан кейінгі алғашқы жылдарда өнеркәсіп өнімі мен өмір сүру деңгейінің күрт құлдырауы байқалды, бұл сыбайлас жемқорлық пен экономиканың үлкен бөлігін бақылайтын олигархтардың күшеюімен күшейді. Ресей үкіметінің ваучерлік жекешелендіру және жаңа салық жүйесін енгізу сияқты шаралар арқылы реформалау әрекеттері аралас табысқа ие болды, көбінесе шағын элитаға пайда әкелді, ал халықтың көп бөлігін экономикалық тұрғыдан осал қалдырды. Бұл мысалдар әртүрлі контексттердегі экономикалық өтпелі кезеңнің күрделілігі мен әртүрлі нәтижелерін көрсетеді, мұндай қайта құруларды басқаруда бейімделген тәсілдер мен күшті басқару құрылымдарының маңыздылығын көрсетеді. | 39,546 | query: 1991 жылы Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін кеден саясатында қандай елеулі өзгерістер болды? |
ru | passage: Склад с картофелем. Тесто (как при приготовлении блинов) ферментируется, только растительное масло не добавляется. После этого его делят на небольшие кусочки, накрывают на 5-6 минут, и каждый из них расписывают по кругу на столе, посыпанном медом. На каждый расписанный пласт теста кладут картофельную смесь, края закрывают и склеивают. Так получается форма полумесяца. Картофель очищают и варят для приготовления смеси. После приготовления измельчают в другой емкости. Добавляют измельченный лук, масло, соль и все тщательно перемешивают. Подготовленный таким образом складень кладут в кипящее масло загнутой стороной вниз, переворачивают и готовят до золотистой корочки. Жарить складень лучше на растительном масле, если его нет - на говяжьем масле. Готовый складень процеживают полотенцем, выкладывают на тарелку и подают к столу. Он также вкусен в холодном виде. Для теста - 4 стакана муки, 4 столовые ложки сахара, 2 яйца, 1 чайная ложка дрожжей, 1 столовая ложка дрожжей, 1 стакан воды или молока, для смеси - 6-10 картофелин, 1 луковица, 2 столовые ложки масла, по вкусу
## Подробнее
* Яйца
* Сахар
## Источники | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=66858 | Сложить с картофелем | 319 | 96,285 | Как приготовить картофельную начинку для рулетиков? | Картофельную смесь готовят следующим образом: картофель очищают, варят, затем измельчают и смешивают с измельченным луком, маслом и солью. | картофельная начинка | passage: Вместо картофеля представьте, что вы готовите совершенно другое блюдо, например, традиционную итальянскую лазанью. Начните с предварительного разогрева духовки до 375 градусов по Фаренгейту. Вскипятите большую кастрюлю слегка подсоленной воды и варите лапшу для лазаньи до состояния аль денте, около 8-10 минут. Тем временем в отдельной сковороде разогрейте оливковое масло на среднем огне и обжарьте говяжий или индюшиный фарш вместе с измельченным чесноком и луком, пока мясо не подрумянится. Добавьте томатный соус, базилик, орегано и щепотку соли и перца, дайте вкусам смешаться в течение примерно 15 минут. В миске смешайте сыр рикотта со взбитым яйцом, сыром пармезан и щепоткой мускатного ореха. Выложите на дно формы для выпечки ложку мясного соуса, затем слой лапши, размажьте смесь рикотты и щедрую порцию сыра моцарелла. Повторяйте эти слои, пока не будут использованы все ингредиенты, заканчивая последним слоем сыра моцарелла сверху. Накройте блюдо алюминиевой фольгой и запекайте в предварительно разогретой духовке в течение 25 минут. Снимите фольгу и продолжайте запекать еще 15 минут или пока сыр не станет пузырчатым и золотистым. Дайте лазанье отдохнуть в течение 10 минут перед подачей, украсив свежими листьями базилика. Это сытное и успокаивающее блюдо можно подавать с хрустящим зеленым салатом или чесночным хлебом. | 52,624 | query: Картофельную смесь готовят следующим образом: картофель очищают, варят, затем измельчают и смешивают с измельченным луком, маслом и солью. |
en | passage:
Flower basket (lat. Coreopsis) is a genus of annual or perennial herbaceous plants belonging to the Astral family.
About 120 species are known, mainly found in Central, South America, tropical Africa and the Hawaiian Islands. In Kazakhstan, there are 2 types of ornamental plants (painting flower basket, marigold flower basket). Their height. 25 - 100 cm, the stems grow vertically, branched, the outside is dense. The leaves are fixed, the upper ones are sliced, and they are located opposite the stem. The shape of the flowers is like a tongue, yellow, pink, sometimes deep red, two colors. They are grouped in a basket inflorescence. It blooms and bears fruit in June-July. The seeds are seed-shaped, scaly, dark brown in color, and rough.
## Sources | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=36111 | Гүлсебет | 204 | 52,493 | What is the scientific classification and geographical distribution of the Coreopsis plant? | Coreopsis, commonly known as tickseed, is a genus of flowering plants in the sunflower family, native to North America but also found in parts of South America, Africa, and Hawaii. | Coreopsis | passage: The Venus flytrap (Dionaea muscipula) is a carnivorous plant that captures and digests animal prey—mostly insects and arachnids. Its trapping structure is formed by the terminal portion of each of the plant's leaves and is triggered by tiny hairs on their inner surfaces. When an insect or spider crawling along the leaves contacts a hair, the trap closes if a different hair is contacted within twenty seconds of the first strike. The requirement of redundant triggering in this mechanism serves as a safeguard against wasting energy by trapping non-food items. Once the trap snaps shut, it seals tightly around its prey, forming a sort of stomach which then secretes digestive enzymes. After digestion is complete, which can take several days depending on the size of the prey, the trap reopens and is reset for another catch. Native to subtropical wetlands on the East Coast of the United States, the Venus flytrap is widely cultivated by plant enthusiasts and hobbyists around the world due to its unique feeding mechanism and striking appearance. Despite its popularity, the plant faces threats in the wild including habitat destruction, poaching, and climate change. | 108,157 | query: Coreopsis |
ru | passage: Семибратское ущелье — река в России. Протекает по территориям Липецкой, Тульской, Рязанской областей. Устье реки расположено в 1655 км от левого берега реки Дон. Длина реки — 10 км.
## Сведения Водного регистра
По данным Российского государственного водного регистра относится к Донскому водораздельному району, водохозяйственная часть реки — от истока Дона до города Задонска, без учета рек Красивая Меча и Сосна. Приток — водораздел протока Дон до впадения в Хопер, русло — Дон (часть водораздела в России).
По данным геоинформационной системы районирования территории Российской Федерации по уровню засушливости, подготовленной Федеральным агентством водных ресурсов России:
* Код водного объекта в государственном водном реестре — 05010100312107000000526
* Код гидрологического исследования (ГЗ) — ## Источники Внешние ссылки
* Министерство природных ресурсов и экологии Российской Федерации Архивировано 26 мая 2015 г. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=145250 | Семибратский водопад | 255 | 182,696 | Что такое Семибратское ущелье и куда оно впадает? | Семибратское ущелье — река длиной 10 км, протекающая по территории Липецкой, Тульской и Рязанской областей России. | Ущелье Семибрат | passage: Уральские горы образуют естественную границу между Европой и Азией, простираясь более чем на 2500 километров от Северного Ледовитого океана на севере до реки Урал и северной границы Казахстана на юге. Эти горы сыграли значительную роль в формировании культурного и географического ландшафта обоих континентов. Исторически они служили барьером против вторжений и облегчали торговые пути, соединяющие Восток и Запад. Урал богат минеральными ресурсами, включая железо, медь, золото и различные драгоценные камни, которые активно добываются с XVIII века. Эта горнодобывающая деятельность внесла значительный вклад в промышленное развитие региона, особенно в советское время, когда были инициированы крупномасштабные проекты по добыче. Сегодня, в то время как некоторые районы продолжают поддерживать действующие рудники, другие превратились в туристические направления, демонстрируя уникальные геологические образования и исторические места, связанные с добычей полезных ископаемых. Несмотря на свою экономическую значимость, Урал сталкивается с экологическими проблемами, такими как загрязнение от промышленной деятельности и необходимость природоохранных мер для защиты биоразнообразия. Защитники природы неустанно работают над сохранением горных экосистем, которые включают в себя разнообразную флору и фауну, приспособленную к суровым климатическим условиям. Усилия также направлены на развитие устойчивого туризма, чтобы гарантировать, что будущие поколения смогут наслаждаться природной красотой и наследием Уральских гор. | 36,909 | query: Семибратское ущелье — река длиной 10 км, протекающая по территории Липецкой, Тульской и Рязанской областей России. |
kk | passage: Ақбұлақ қаланың оңтүстік-шығыс бөлігі арқылы өтеді, оның іргесіне су маусым айында ғана жиналады, су жинау орны 2-ЖЭО маңында. Абылай хан даңғылынан Есіл өзеніне дейінгі Ақбұлақ жағалауы қалпына келтірілді және абаттандырылған.
Қаланы шаруашылық-ауыз сумен қамтамасыз етудің тағы бір жолы - жер асты су көздерін пайдалану. Ол жаңа жер асты су көздерін іздеу және бұрыннан белгілі су көздерінің мүмкіндіктерін жаңа талаптар тұрғысынан бағалау арқылы жүзеге асырылады. Мұндай жер асты су көздеріне мыналар жатады: Ақмола су көзі руднигі (ол солтүстік-батыс жотадан (қаланың солтүстігінде 5-15 км) және шығыс жотадан (қала түбіне жақын, ішінара Есіл өзенінің аңғарына жақын) тұрады), Есіл су көзі руднигі (қаланың оңтүстігінде 0, 5-10,0 км Рожденственский су көзі) (Нұра өзенінің аллювиалды шөгінді қабатындағы жер асты суларының қоры тәулігіне 36,2 мың текше метрді құрайды). >
## Туысқан қалалар
Астанада 20 бауырлас қала бар
## Астана туралы ақпарат
* Астана солтүстік полюске ең жақын орналасқан. Азия астаналары
* Астана - Моңғолияның астанасы Ұлан-Батордан кейінгі екінші ең суық астана
* Астана велоспорт клубы
. Астана көшелері
## Дереккөздер | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=8382 | Целиноград | 309 | 8,874 | Астананы ауыз сумен қамтамасыз етудің негізгі әдістері қандай? | Негізгі әдіс жер асты су көздерін, соның ішінде Ақмола, Есіл және Рожденственский су кеніштерін пайдалануды қамтиды. | жер асты су көздері | passage: Астанадағы су ресурстарын басқару стратегияларынан айырмашылығы, көптеген жағалаудағы қалалар теңіз деңгейінің көтерілуіне және тұщы су ресурстарындағы тұздылықтың жоғарылауына байланысты айтарлықтай қиындықтарға тап болады. Мысалы, АҚШ-тың Флорида штатында орналасқан Майами тұрғындарының таза ауыз суға қол жеткізуін қамтамасыз ету үшін кең көлемді тұщыту қондырғылары мен жетілдірілген сүзу жүйелерін енгізуге мәжбүр болды. Бұл шаралар табиғи географиялық осалдықтан ғана емес, сонымен қатар судың ластануын күшейтетін халық тығыздығының артуына және өнеркәсіптік қызметке байланысты өте маңызды. Бұған қоса, қала тұрғындары арасында суды үнемдеу тәжірибесін насихаттау үшін көгалдарды суаруды азайту, ағып кетуді тез арада жою және суды үнемдейтін құрылғыларды пайдалану сияқты халықты түсіндіру науқандарын бастады. Осы күш-жігерге қарамастан, Майами өзінің сулы горизонттарына тұзды судың ену қаупімен күресуді жалғастыруда, бұл жер асты суларының үлкен бөлігін одан әрі араласусыз жарамсыз етуі мүмкін. Бұл сценарий су ресурстарын тұрақты түрде басқаруға қатысты ішкі және жағалаудағы қалалық орталықтар арасындағы түбегейлі айырмашылықтарды көрсетеді. | 191,093 | query: Астананы ауыз сумен қамтамасыз етудің негізгі әдістері қандай? |
ru | passage: Анорга-Яга — река в России. Протекает по территории Ненецкого автономного округа. Устье реки — озеро Выер-То — река Выер. Длина реки — 25 км.
## Сведения Водного регистра
По данным Государственного водного регистра России относится к Двинско-Печорскому водораздельному району, гидрологическая часть реки — реки водосбора Баренцева моря, река Печора от мыса Канин Нос до границы бассейна. Приток реки — рукава нет, бассейн реки — водоемы, впадающие в Баренцево море между реками Печора и Мезень.
* Код водного объекта в государственном водном реестре — 03040000112103000056947
* Код гидрологического обследования (ГЗ) — 103005694
* Код водного бассейна — 03.04.00.001
* Номер тома ГЗ — 03 \< > * Выдача по ГЗ — 0
## Источники
## Внешние ссылки
* Министерство природных ресурсов и экологии Российской Федерации Архивировано 26 мая 2015 г. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=174892 | Анорга-Яга (река) | 249 | 207,735 | Что такое Анорга-Яга и куда она течет? | Анорга-Яга — река длиной 25 км, протекающая по Ненецкому автономному округу в России. | Анорга-Яга | passage: Река Обь — одна из крупнейших рек Сибири, Россия. Она берет начало в горах Алтая и течет на север через Западную Сибирь, прежде чем впасть в Карское море Северного Ледовитого океана. Общая длина реки Обь составляет около 3650 километров, что делает ее седьмой по длине рекой в мире. По своему течению Обь протекает через несколько крупных городов, включая Бийск, Барнаул, Новосибирск и Салехард. Река играет важную роль в транспортировке, экономике и экологии регионов, которые она пересекает. Зимой часть реки замерзает, что создает проблемы для навигации, но также возможности для подледной рыбалки и других зимних видов деятельности. Обский обширный водосборный бассейн охватывает большую часть Западной Сибири и включает в себя многочисленные притоки, такие как Иртыш, длина которого составляет почти 5000 километров. Несмотря на экологическую нагрузку из-за промышленного загрязнения и изменения климата, Обь остается жизненно важным природным ресурсом для людей и диких животных региона. | 31,796 | query: Что такое Анорга-Яга и куда она течет? |
ru | passage: Биржевой договор — сделка по купле-продаже ценных бумаг или товаров на фондовой бирже; подразделяется на виды наличных или кассовых сделок. Наличная сделка должна быть совершена в течение 2-3 дней после заключения. Срочная сделка — договор, по которому одно лицо продает другому лицу определенное количество ценных бумаг или товаров по фиксированному курсу или цене, в этом случае продавец обязуется продать их в течение 1-3 месяцев, а покупатель обязуется уплатить продавцу согласованную сумму денег.
## Источники | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=87267" | Договор обмена | 119 | 122,824 | Чем отличается кассовая сделка от срочной сделки в контексте биржевых договоров? | В биржевых контрактах денежные расчеты должны быть произведены в течение 2–3 дней, тогда как срочные сделки подразумевают продажи, которые происходят в течение 1–3 месяцев. | договор обмена | passage: Бартерная система, в отличие от финансовых обменов, подразумевает прямую торговлю товарами и услугами без использования денег. В таких системах участники договариваются о стоимости своих сделок на основе взаимного соглашения, а не стандартизированных рыночных цен. Бартер может варьироваться от неформальных соглашений между отдельными лицами до более структурированных установок в рамках сообществ или даже предприятий. Исторически до появления валюты бартер был основным методом торговли и коммерции в различных культурах. Он позволял обществам обменивать ресурсы, которых у них было в изобилии, на те, которых им не хватало, способствуя экономическим отношениям и сотрудничеству. Однако отсутствие общего средства обмена часто приводило к неэффективности и трудностям в определении эквивалентных ценностей, особенно когда товары было трудно разделить или на них был разный уровень спроса. Современные экономики в значительной степени отошли от чисто бартерных систем из-за этих ограничений, приняв валюты и финансовые инструменты, которые обеспечивают большую гибкость и стандартизацию в транзакциях. | 204,170 | query: В биржевых контрактах денежные расчеты должны быть произведены в течение 2–3 дней, тогда как срочные сделки подразумевают продажи, которые происходят в течение 1–3 месяцев. |
kk | passage: Манекен - бұл жол қауіпсіздігін тексеруге арналған арнайы құрылғымен жабдықталған, пішіні, өлшемі және салмағы адам денесіне сәйкес келетін қуыршақ.
## Дереккөздер | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=97829" | Манекен | 36 | 136,193 | Жол қауіпсіздігі сынақтарында адам денесін имитациялау үшін не қолданылады? | Манекендер шынайы адамға ұқсас ерекшеліктеріне байланысты әртүрлі қауіпсіздік сынақтарында қолданылады. | жол қауіпсіздігін тексеру | passage: Роботтық қол – адамның қолына ұқсас тапсырмаларды орындай алатын механикалық мүше. Бұл қарулар дәлдік пен жылдамдық өте маңызды болып табылатын конвейер жұмысы үшін өндірістік салаларда кеңінен қолданылады. Сәнді көрсету немесе қауіпсіздікті сынау сияқты мақсаттар үшін адам пішінін еліктеуге арналған манекендерден айырмашылығы, роботтық қолдар бірдей физикалық сипаттамаларға ие емес. Олар әдетте металдан немесе берік пластмассадан жасалған және тыныштықсыз үздіксіз жұмыс істей алады. Роботтық қарулар олардың нақты тәсілдермен қозғалуына мүмкіндік беретін күрделі бағдарламалық құралдармен басқарылады, бұл оларды жоғары дәлдікті қажет ететін қайталанатын тапсырмалар үшін өте қолайлы етеді. Өнеркәсіптік қосымшалардан басқа, роботтық қолдар медициналық операцияларда, ғарышты зерттеуде, тіпті автоматтандырылған шаңсорғыштар сияқты тұрмыстық техникада да қолданылады. Олардың әмбебаптығы мен тиімділігі оларды заманауи технологияда таптырмас етеді. | 147,037 | query: жол қауіпсіздігін тексеру |
en | passage: Andre Colingba rejected the Constitution and ruled the country through a military junta until 1985. In 1986, he proposed a new constitution that won a popular referendum. He made joining his new Central African Democratic Party (French: "Rassemblement Démocratique Centrafricain, RDC") optional. In 1987 and 1988, elections were held for a semi-independent parliament. However, Colingba's opponents, Abel Goomba and Ange-Felix Patasse, were not allowed to participate.
By 1990, people inspired by the fall of the Berlin Wall laid the foundations of a pro-democracy movement. Kolingba was forced to agree due to pressure from countries like USA and France. Free and fair elections were held in Central Africa in 1993 with the help of UN Electoral Affairs. This time, Ange-Felix Patasse won with 53% of the vote, and Abel Goomba with 45.6%.
### Patasse's leadership (1993-2003)
In his policy, Patasse began to eliminate all remaining elements of Kolingba. Seeing this, Colingba's supporters saw it as opposition to the Yacoma tribe. On December 28, 1994, the new Constitution was approved, but it could not significantly change the country's politics. Inter-ethnic conflict escalated, confidence in Patasse's leadership declined, and people began to protest. Meanwhile (in 1996), the Peace Corps (Russian: Корпус мира, English: Peace Corps) began moving to neighboring Cameroon (to this day, they still haven't returned). Under the influence of the Bangui Agreement signed in January 1997, a military mission was launched in the Republic of Uzbekistan. In the same year, the UN peacekeeping forces started a military mission. Their activity can be seen even today.
In the 1998 parliamentary elections, Kolingba's party won only 20 out of 109 seats. Despite public protest, Patasse will win the presidential election again. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=6243 | Central African Republic | 447 | 4,041 | What significant political changes occurred in the Central African Republic during Andre Colingba's rule? | Andre Colingba initially rejected the Constitution and governed via a military junta before proposing a new constitution in 1986. | Central African Democratic Party | passage: In contrast to the political upheavals in the Central African Republic, the neighboring country of Chad experienced a different trajectory under its leader Hissène Habré. From 1982 to 1990, Habré led Chad with an iron fist, focusing heavily on centralizing power and suppressing dissent. His regime was marked by widespread human rights abuses, including mass killings and torture, which were documented by international organizations such as Amnesty International and Human Rights Watch. Unlike the constitutional reforms and democratic movements in the Central African Republic, Chad faced severe internal conflicts, particularly in the north, where rebel groups frequently clashed with government forces. These conflicts often spilled over into neighboring Sudan, complicating regional stability. Economic conditions in Chad also deteriorated under Habré’s rule, with the country facing severe droughts and famine, leading to a humanitarian crisis. International aid was limited due to concerns about the misuse of funds by the government. It wasn’t until 1990 when Idriss Déby, a former defense minister who had fallen out with Habré, successfully ousted him in a coup supported by Libyan troops. Déby promised reforms and a return to civilian rule, but his early years in power were characterized by continued instability and allegations of corruption. The transition to more stable governance in Chad took much longer than in the Central African Republic, highlighting the complex interplay of regional dynamics, internal strife, and external influences in shaping the political landscape of these African nations. | 7,478 | query: Andre Colingba initially rejected the Constitution and governed via a military junta before proposing a new constitution in 1986. |
kk | passage: Лавленд ( ағылш. Loveland ) — Колорадо штатының Лаример округіне жататын АҚШ қаласы.
Қала тұрғындарының саны 66 859 адамды құрайды. Алып жатқан жер аумағы 66.1 км² шамасында. FIPS коды 08-46465.
## Сыртқы сілтемелер
* АҚШ-тың барлық қалаларының статистикасы
* АҚШ санақ бюросы.
Үлгі: Колорадо штаты | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=181497" | Лавленд, Колорадо | 80 | 214,453 | Колорадо штатындағы Лавлендтің халқы мен ауданы қандай? | Колорадо штатының Лаример округінде орналасқан Лавленд қаласы 66,859 халқы бар және шамамен 66,1 шаршы шақырым аумақты алып жатыр. | Лавленд демографиясы | passage: Боулдер ( испан. Boulder ) — Колорадо штатының Боулдер округіне жататын АҚШ қаласы. Ол өзінің белсенді қоғамдастығымен, табиғи сұлулығымен және Жартасты тауларға жақындығымен танымал. Қала халқы шамамен 108 000 тұрғынды құрайды, бұл оны штаттағы ең үлкен қалалардың біріне айналдырады. Боулдер шамамен 72,5 шаршы шақырым аумақты алып жатыр және өзінің жоғары өмір сүру сапасымен, тамаша оқу орындарымен, соның ішінде Колорадо Боулдер университетімен және технология мен инновацияға негізделген қуатты экономикасымен танымал. Қала сонымен қатар жыл бойы ашық әуесқойларды тартатын көптеген саябақтар, жолдар және ашық кеңістіктерге ие. Front Range қалалық дәлізінің бір бөлігі болғанына қарамастан, Боулдер тұрақтылық пен қоршаған ортаны сақтауға ерекше назар аудара отырып, шағын қала сезімін сақтайды. Жергілікті үкімет көміртегі шығарындыларын азайту және жаңартылатын энергия көздерін ілгерілету бойынша түрлі бастамаларды жүзеге асырып, Боулдердің болашақты ойлайтын және экологиялық таза қауымдастық ретіндегі беделін одан әрі арттырды. | 157,383 | query: Лавленд демографиясы |
kk | passage: Елбарыс, Сұлтан Қажы хан (1516), Құсайын Құлы хан (1517), Софие хан (1517 — 22), Бужака хан (1523 — 26), Аванем хан (1527 — 38), Әли хан (1538) өлгеннен кейінгі кезең. — 47), Ақатай хан (1547 — 56), Юніс хан (1556 — 57), Досты хан (1557 — 58), Қажы Мұхаммед хан (1559 — 1602) билік құрды. Бұл билеушілер кезінде Хиуа хандығы тақ үшін күреске көз жұмады. Бұхара хандығымен де соғысты. 1537, 1593, 1595 жылдары Бұхара хандығы құрылды | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=44924" | Хиуа хандығы | 151 | 67,294 | Хиуа хандығында әр түрлі хандардың тұсында қандай маңызды оқиғалар болды? | Хиуа хандығы 16 ғасыр бойы көптеген басшылық өзгерістер мен көршілес мемлекеттермен қақтығыстарды бастан кешірді. | Хиуа хандығы | passage: Хиуа хандығының шиеленіскен саяси ландшафтынан айырмашылығы, Самарқанд аймағы Тимуридтер әулетінің тұсында салыстырмалы түрде тұрақты кезең болды. Бұл тұрақтылық маңызды мәдени және сәулеттік дамуға, соның ішінде дәуірдің гүлденуінің куәсі болып табылатын көптеген медреселер мен кесенелердің салынуына мүмкіндік берді. Тимуридтер өнер мен ғылымға қамқорлығымен танымал болды, ғалымдар мен өнер адамдары өркендей алатын ортаны қалыптастырды. Осы уақыттың көрнекті қайраткерлерінің қатарында өз заманындағы ең озық обсерваториялардың бірін салған атақты астроном және математик Ұлық Бег болды. Оның астрономияға қосқан үлесіне 17 ғасырда навигаторлар мен астрономдар пайдаланған егжей-тегжейлі жұлдыз диаграммалары мен астрономиялық кестелер кіреді. Бәсекелес топтармен ара-тұра қақтығыстарға қарамастан, Тимуридтер билігі әдетте зияткерлік және көркемдік ізденістерге бейбіт фон жасап, оны Хиуа хандығындағы неғұрлым тұрақсыз жағдайдан ерекшелендірді. | 214,636 | query: Хиуа хандығы |
ru | passage: фразы - из старого устного литературного языка. «Белый сокол, слетевший с руки, не возвращается и не садится», «Стреляет сзади». Даже в других стихотворениях Абай не чурается изображать старые стереотипы. Например, «Если увидишь берет, если выберешь племя». «Нежная поясница извивается, как ивовая палка». Но таких немного. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=69899" | Язык поэзии Абая, поэтика | 98 | 101,558 | Какие примеры старых стереотипов отражены в поэзии Абая? | Абай иногда включает в свои произведения традиционные поговорки и стереотипы. | старые стереотипы | passage: В отличие от включения традиционных элементов, современные поэты часто стремятся отойти от исторических ограничений и исследовать новые формы выражения. Например, современные поэты могут сосредоточиться на таких темах, как городская жизнь, технологии и глобальная взаимосвязанность, которые в значительной степени отсутствовали в работах старых поэтов, таких как Абай. Они могут использовать инновационные структуры, свободный стих или даже включать в свою поэзию элементы мультимедиа. Этот сдвиг отражает более широкие изменения в обществе, где молодые поколения стремятся выразить себя способами, которые более тесно резонируют с их текущим опытом и проблемами. Хотя уважение к традициям остается важным, в современных поэтических практиках также делается сильный акцент на инновации и личный голос. Это может привести к богатому разнообразию стилей и тем, делая современную поэзию динамичной и развивающейся формой искусства, которая продолжает увлекать и вдохновлять читателей по всему миру. | 180,088 | query: Какие примеры старых стереотипов отражены в поэзии Абая? |
en | passage: Visibility is a property of the vehicle that allows the driver to determine the space outside the vehicle, within sight.
Surrounding visibility is the field of vision in front, back and side horizontal angles of the field of vision.
## Sources | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=106100 | Visibility | 53 | 146,741 | What does surrounding visibility refer to in terms of driving? | Surrounding visibility encompasses the areas around a vehicle that the driver can see, including the front, back, and sides. | surrounding visibility | passage: In contrast to visibility, which focuses on the driver's ability to see the environment around the vehicle, the concept of auditory awareness plays a crucial role in safe driving practices. Auditory awareness involves the driver’s capability to hear sounds such as sirens, horns, and other vehicles, which can alert them to potential dangers not visible through the windows or mirrors. For instance, hearing an ambulance siren can prompt a driver to pull over and allow emergency vehicles to pass safely. Similarly, the sound of a motorcycle approaching from behind might not always be visible in the mirrors but can be detected by the ears, allowing the driver to take appropriate action. Additionally, modern vehicles often come equipped with advanced audio systems that can play alerts and warnings, further enhancing the driver's situational awareness beyond what they can see. These systems can include lane departure warnings, blind spot detection signals, and proximity alarms when objects are too close to the vehicle. While visual cues remain critical, the integration of auditory information significantly contributes to a comprehensive understanding of the driving environment, ensuring safer travel conditions. | 119,974 | query: Surrounding visibility encompasses the areas around a vehicle that the driver can see, including the front, back, and sides. |
kk | passage: Канасаевка — Ресейдегі өзен. Ульянов облысы, Самара облысы, Пенза облысы аумақтары арқылы ағып өтеді. Өзен сағасы Сызранка өзенінің сол жағалауынан 113 км қашықтықта орналасқан. Өзеннің ұзындығы 14 км.
## Су тізілімінің ақпараты
Ресейдің Мемлекеттік су тізілімінің мәліметтері бойынша Төменгі Еділ су алабы аймағына жатады, өзеннің гидрологиялық бөлігі — Сызранка өзенінің бастауы Сызрань қаласына дейін (қаладан жоғары). Өзеннің саласы Саласы Нола, өзен арнасы Куйбышев су қоймасының басынан Каспий құйылысына дейінгі Еділ.
Ресей Федерациясының су ресурстары федералдық агенттігі дайындаған құрғақшылыққа сәйкес Ресей Федерациясының аумағын аймақтарға бөлуге арналған геоақпараттық жүйенің деректеріне сәйкес:
* Су объектісінің коды Мемлекеттік су тізілімінде — 11010001312112100008960
* Гидрологиялық зерттеулер коды (GZ) — ## Дереккөздер Сыртқы сілтемелер
* Ресей Федерациясы Табиғи ресурстар және экология министрлігі Мұрағаттандырылған 26 мамыр 2015 ж. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=160127 | Канасаевка | 256 | 197,658 | Канасаевка өзені дегеніміз не және қай жерде ағып жатыр? | Канасаевка өзені - Ресейдегі Ульянов, Самара және Пенза облыстарының бір бөлігін басып өтетін ұзындығы 14 км өзен. | Канасаевка | passage: Зай өзені - Ресейдегі тағы бір маңызды су жолы, ең алдымен Кострома облысы арқылы өтетін жолмен белгілі. Салыстырмалы түрде қысқа ұзындығы 14 шақырым болатын Канасаевкадан айырмашылығы, Зай Еділ өзеніне қосылғанға дейін шамамен 270 шақырымды басып, әлдеқайда үлкен қашықтыққа созылады. Бұл өзен жергілікті экожүйе мен экономикада шешуші рөл атқарады, жабайы табиғаттың әртүрлі нысандарын қолдайды және жақын маңдағы қауымдастықтар үшін маңызды ресурстарды қамтамасыз етеді. Зай өзенінің бассейні оның жалпы көлеміне ықпал ететін және жағалауларында кездесетін әртүрлі флора мен фаунаны сақтауға көмектесетін бірнеше кіші салаларды қамтиды. Тарихи тұрғыдан алғанда, Зай тек көлік үшін ғана емес, сонымен қатар балық аулау мен ауыл шаруашылығы үшін де маңызды болды, бұл оны аймақтың дамуы үшін маңызды тамырға айналдырды. Ластану және жер пайдаланудағы өзгерістер сияқты қиындықтарға қарамастан, Зай өзені мен оның маңындағы аумақтардың табиғи сұлулығын және экологиялық тепе-теңдігін қорғау және қалпына келтіру үшін табиғатты қорғау жұмыстары жалғасуда. | 68,818 | query: Канасаевка өзені - Ресейдегі Ульянов, Самара және Пенза облыстарының бір бөлігін басып өтетін ұзындығы 14 км өзен. |
kk | passage: ол қазіргі армияның өзекті мәселелері туралы ашық айтқысы келмеді, неге ол әскери киімдегі жемқорлық туралы ойлауға батылы бармады. Ол үшін әскердің ар-ұжданы – көп жылдар бойы тер төккен өз ар-ожданы. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=62532" | Сағадат Нұрмағанбетов Нұрмағанбетов | 63 | 91,761 | Біреуге әскердегі мәселелерді талқылауға не кедергі? | Ол армияның мәселелерін шешу оның жеке абыройына нұқсан келтіретінін сезді. | әскери тұтастық | passage: Ол әрқашан заманауи білім беру жүйесінің күшті және әлсіз жақтары туралы өз түсініктерімен бөлісуге ынталы болды, көбінесе жас студенттер арасында шығармашылық пен сыни ойлауды дамытудың қаншалықты маңызды екенін атап өтті. Ол үшін қоғамның болашағы бүгінгі таңдағы білім сапасына байланысты. Ол әрбір ұстаздың міндеті тек білім беріп қана қоймай, сонымен бірге шәкірттерін олардың мүмкіндіктерін толық ашуға шабыттандырып, ынталандыруға міндетті деп есептеді. Шектеулі ресурстар мен бюрократиялық кедергілер сияқты көптеген қиындықтарға тап болғанына қарамастан, ол өз студенттерінің өміріне өзгеріс енгізуге деген адалдығын сақтап қалды. Оның ұстаздыққа деген құштарлығы инновациялық сабақ жоспарларын жасаудан бастап, қиыншылыққа тап болған оқушыларға үлгеруге көмектесу үшін сабақтан кейін кешіктіруге дейінгі барлық істерінде айқын көрінді. Ол өз жұмысының ең пайдалы бөлігі шәкірттерінің өсіп, жетістікке жетуін көру екенін, олардың болашағын құруда аз да болса рөл атқаратынын білетінін жиі айтатын. | 50,544 | query: Біреуге әскердегі мәселелерді талқылауға не кедергі? |
ru | passage: ## Каспийский полуостров
* Аграханский полуостров
* Апшеронский полуостров расположен на западном побережье Каспийского моря, в Азербайджане.
* Полуостров Бозачи
* Полуостров Мангистау — расположен на востоке Каспийского моря, в Казахстане.
* Полуостров Тюп-Караган
## Источники | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=10962" | Каспий | 79 | 11,811 | Какие полуострова расположены вокруг Каспийского моря? | В Каспийском море имеется несколько примечательных полуостровов, включая Апшеронский полуостров в Азербайджане и полуостров Мангистау в Казахстане. | Полуострова Каспийского моря | passage: При обсуждении географических особенностей важно отметить, что Черное море также может похвастаться значительными формами рельефа, такими как Крымский полуостров, который простирается в море от Украины. Этот полуостров известен не только своим стратегическим значением, но и богатой историей и культурным значением. В отличие от полуостровов Каспийского моря, Крымский полуостров был центром международных споров, особенно между Россией и Украиной. Регион характеризуется разнообразными ландшафтами, начиная от прибрежных пляжей и заканчивая горными районами, что делает его популярным туристическим направлением. Кроме того, Черное море является домом для других интересных геологических образований, таких как полуостров Геленджик в России, который славится своими курортами и природной красотой. Эти полуострова предлагают уникальные экосистемы и играют важную роль в местной экономике посредством туризма и рыболовства. | 216,650 | query: Какие полуострова расположены вокруг Каспийского моря? |
ru | passage: Кто бы ни был верующим, будь то мужчина или женщина, и совершал добрые дела, они войдут в Рай. Не будет совершено никакой несправедливости. (124)
* С религиозной точки зрения, кто может быть лучше человека, который творит добро, подчиняет свое лицо Богу и следует религии настоящего Ибрахима (ас)? Аллах (Т.) сделал Авраама (ГС) другом. (125)
* Все, что на небесах и на земле, принадлежит Богу. Кроме того, Аллах обладает полной властью над всем. (126)
* (Мухаммад ГС) они просят у тебя фетву о женщинах. Скажи им: «Аллах дает вам свою фетву о них: это в Книге, которую вам читают, и он дает фетву о надлежащем уходе за женщинами-сиротами и бедными детьми и сиротами, которые заинтересованы в том, чтобы забрать себя, не отдавая им своего наследства». И нет никаких сомнений в том, что вы делаете для благотворительности, Бог знает это. (127)
* Если женщина боится, что ее муж уйдет или отвернется, то нет греха на них обоих, если они примирятся друг с другом. Также это хорошо. Похоти созданы для того, чтобы быть раздражительными. Если вы ведете себя хорошо и заботитесь, Аллах (Т.) полностью знает о том, что вы делаете. (128)
* Как бы вы ни старались, вы не сможете быть справедливыми между женщинами. Так что не отклоняйтесь полностью (к одной) и не оставляйте другую, как будто она связана без нити, (Пусть бедняк не блеет и не ходит в торговле.) Если вы исправитесь и заботитесь, в принципе, Аллах - Наиблагословенный, Наимилостивейший. (129)
* Если двое разойдутся, Аллах обеспечит каждого из них из Своей щедрости. В конце концов, Бог очень широк и очень мудр. (130)
* Все, что на небесах и на земле, принадлежит Богу. Мы приказали тем, кому было даровано Писание до тебя, и тебе: «Бойтесь Аллаха!» Если же вы противитесь, то ведь Аллаху принадлежат небеса и земля. Аллах — печальный, достохвальный. (131) | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=199608 | Сура Ан-Ниса | 467 | 227,186 | Что говорит ислам об отношении к женщинам и сиротам? | Ислам подчеркивает важность справедливого обращения и дает указания относительно прав женщин и сирот. | Исламское учение | passage: В отличие от принципов, изложенных в исламских текстах, некоторые общества исторически боролись за справедливое отношение к женщинам и сиротам. Например, в некоторых культурах женщинам отказывали в основных правах, таких как образование, владение имуществом и участие в общественной жизни. Сироты также часто сталкивались с пренебрежением и насилием, не имея систем поддержки, которые могли бы обеспечить их благополучие и развитие. Эти проблемы подчеркивают разрыв между идеальными религиозными учениями и практической реализацией в различных сообществах. Важно признать, что, хотя многие религии выступают за справедливость и сострадание, толкование и применение этих ценностей могут сильно различаться в зависимости от культурных норм, правовых рамок и общественных установок. В некоторых случаях традиционные практики могут противоречить современным стандартам прав человека, что приводит к постоянным дебатам и реформам, направленным на согласование религиозных принципов с современными этическими соображениями. Несмотря на эти проблемы, усилия организаций и отдельных лиц по содействию гендерному равенству и защите уязвимых групп продолжают приносить результаты, демонстрируя, что изменения возможны даже в рамках глубоко укоренившихся традиций. | 14,011 | query: Ислам подчеркивает важность справедливого обращения и дает указания относительно прав женщин и сирот. |
End of preview. Expand
in Dataset Viewer.
README.md exists but content is empty.
Use the Edit dataset card button to edit it.
- Downloads last month
- 46