language
stringclasses 3
values | positive
stringlengths 12
2.8k
| url
stringlengths 37
80
| title
stringlengths 1
163
| token_num
int64 31
511
| __index_level_0__
int64 0
231k
| anchor_q
stringlengths 17
214
| anchor_s
stringlengths 3
679
| anchor_k
stringlengths 2
90
| negative
stringlengths 353
6.57k
| original_index
int64 2
226k
| anchor
stringlengths 9
562
|
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
kk | passage: Кейін батаға ислам діні әсер етті. Бұл күннің берекесі – отбасына амандық, молшылық, жас ұрпаққа өмір, бақыт, сәттілік тілеуден тұрады.
## Дастарханда береке
Дастархандарыңыз берекелі,
Бастарыңыз берекелі болсын.
Өз фоныңызға адалдық беріңіз.
Бастарыңыз аман болсын.
2) Дастарханыңыз тоқ болсын,
Уайым-қайғы болмасын!
Береке берсін,
Жастық шағың өшсін!
Бәле-жала, жын-шайтан
Қабағыңа келмесін!
Аллаһу әкбар!
## Дереккөздер
## Сыртқы сілтемелер
* Blessing туралы 2011 жылдың 3 қаңтарында мұрағатталған. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=26214" | Бата | 152 | 34,666 | Ерекше күндерде дәстүрлі баталарға қандай элементтер кіреді? | Батаға көбіне амандық, молшылық, жамандықтан сақтану тілектері жатады. | баталар | passage: Жақсылық пен өркендеуге бағытталған дәстүрлі баталардан айырмашылығы, кейбір мәдениеттер қарғыс немесе гексингке негізделген рәсімдерді дамытты. Бұл тәжірибелер адамдар бақытсыздыққа немесе басқаларға зиян келтіруге тырысатын күрделі рәсімдерді қамтуы мүмкін. Мысалы, қарғыс арнайы сиқырлы сөздерді, символдық нысандарды немесе тіпті мақсатты мақсатты білдіретін бейнелерді жасау арқылы шығарылуы мүмкін. Баталардың астарындағы ізгі ниеттерден айырмашылығы, бұл зұлым әдет-ғұрыптар оларға қарсы бағытталған адамдардың өмірін бұзуды, олардың эмоционалды күйзелістерін, қаржылық күйзелістерін немесе физикалық ауруларды тудыруды мақсат етеді. Көптеген қоғамдарда мұндай тәжірибелер тыйым салынған деп саналады және көбінесе қара магиямен немесе сиқыршылықпен байланысты. Олардың қайшылықты сипатына қарамастан, бұл рәсімдер әлемнің әртүрлі бөліктерінде әртүрлі нысандарда сақталады, кейде табиғаттан тыс күштерге терең наным-сенімдер немесе кек алу немесе бақылау құралы ретінде қозғалады. Айта кету керек, баталар үйлесімділік пен позитивтілікке ықпал етсе, қарғыс рухани тәжірибенің осы екі түрінің арасындағы түбегейлі айырмашылықтарды көрсете отырып, бөліну мен терістікті тудыруға қызмет етеді. | 98,930 | query: Батаға көбіне амандық, молшылық, жамандықтан сақтану тілектері жатады. |
kk | passage: Жырда қыздардың сыртқы келбеті өте шебер суреттеліп, оларды көрген Төлеген Жібекті тезірек көруге асық. Қаршағаны басып озып, алдынан Жібектің арбасына жетеді. Бiрақ Жiбек онымен «әңгiмелесiп келедi». Қаршағаның өсиетінен кейін ғана Жібек «жүзін ашып, нұрлы болып, сәлем берді, сосын тағы бетін жауып, төсек қақпағын түймелеп, жатып алды» дейді әнші. Жібектің ғажайып сұлулығын көрген Төлеген: «Дүниеде мұндай қасиетке ие әйел көрген емеспін, енді мынаны аламын!» – деді. - деп шешеді. Осы сәттен бастап Төлеген белсенді.
Жырдағы Жібек қыздың сұлулығының суреттелуі:
Жалпы, Төлеген ғашықтық дастан дәстүрі бойынша өзіне тиесілі барлық сынақтан өтеді: үшін. қалаған жарынан елін, ата-анасын тастап, қауіпті сапарға жалғыз аттанады. ; махаббатқа адалдығын көрсетіп, жарық дүниемен қоштасады. Мұндай жағдай роман-эпопеяның әр қаһарманында болады, мұны Төлеген де басынан кешіреді.
Ерекше туған Төлегеннің мінезі Жібекке ғашық болғаннан кейін бұрынғыдан да жұмсақ болып, оның болмысын байытып, нұрландырады. Ол өте сезімтал, нәзік көрінеді. Бұл қасиет, әсіресе, Төлеген Сансызбаймен қоштасып, бірге жүрген алты қазды жоқтағанда жан-жақты ашылады. Әсіресе, соңғы монологында Төлегеннің ішкі сезімі өте лирикалық, әсерлі рухта ашылады. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=24355 | Қыз жібек | 385 | 31,404 | Төлеген Жібекті алғаш көргенде қалай қабылдады? | Жібектің сұлулығына баурап алған Төлеген бастапқыда қабылдамағанына қарамастан оның жүрегін жаулап алуға бел буады. | Жібектің сұлулығы | passage: Төлеген мен Жібектің романтикалық хикаясынан айырмашылығы, кейіпкердің махаббатқа немесе шытырман оқиғаға қатысы жоқ бірқатар қарапайым қиындықтарға тап болатын басқа сценарийді қарастырайық. Арман есімді кейіпкерді елестетіп көріңізші, ол дәстүрлі эпостардың идиллиялық ортасынан алшақ, қайнаған қалада тұрады. Арман шағын технологиялық компанияда бағдарламалық жасақтаманы әзірлеуші болып жұмыс істейді, күнінің көп бөлігін бағдарламаларды кодтау мен жөндеуге жұмсайды. Оның өмірі мерзімдер, клиент кездесулері және кездейсоқ команда құру әрекеті айналасында айналады. Құштарлық пен тілектің жетегінде жүрген үлкен ізденістерге аттанатын Төлегенге қарағанда, Арманның күнделікті күресі шындыққа негізделген. Бір күні Арман өзі жасап жатқан қосымшалардың бірінде ерекше қыңыр қатеге тап болады. Оны түзетуге көптеген талпыныстарға қарамастан, мәселе шешілуде, бұл жобаның мерзімін кешіктіруге және оның басшыларының қысымын арттыруға әкеледі. Ең сорақысы, оның көпқабатты үйі күтпеген жөндеуден өтіп, оның зейіні мен ұйқысын бұзатын шулы құрылыс жұмыстарына әкеледі. Бұл оқиғалар Арманның шыдамдылығы мен төзімділігін сынайды, бірақ Жібекке деген сүйіспеншілігінен жұбаныш пен күш табатын Төлегенге қарағанда, Арман бұл кедергілерді жеңу үшін практикалық шешімдер мен әріптестерінің қолдауына сүйенуі керек. Төлегеннің әңгімесі сұлулық пен сезімді поэтикалық суреттеуге толы болса, Арман ертегісі бүгінгі таңда көптеген кәсіпқойлар кездесіп жүрген күнделікті қиындықтарға тоқталып, табысқа жетудегі бейімделу мен топтық жұмыстың маңыздылығын атап көрсетеді. | 162,184 | query: Жібектің сұлулығына баурап алған Төлеген бастапқыда қабылдамағанына қарамастан оның жүрегін жаулап алуға бел буады. |
kk | passage: Гибридизация (молекулярлық) — будандастыру, молекулалық будандастыру. UIIGO жағдайында нуклеин қышқылының бір-бірімен толықтырушы қосылуы. Генетикалық карта жасау және нуклеин қышқылын алу үшін қолданылады. Ол тіпті диагностикалық әдістерге жатады.
## Дереккөздер | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=61627" | Гибридизация | 62 | 90,917 | Молекулалық будандастыру дегеніміз не және ол қалай қолданылады? | Молекулалық будандастыру нуклеин қышқылдарының комплементарлы қосылуын қамтиды, бұл генетикалық карталау және диагностикалық процедуралар үшін өте маңызды. | молекулалық будандастыру | passage: CRISPR-Cas9 сияқты генді өңдеу технологиялары геномға нақты модификациялар жасауға мүмкіндік беру арқылы биотехнология саласында төңкеріс жасады. Молекулалық будандастырудан айырмашылығы, бұл әдістер тірі ағзалардағы ДНҚ тізбегін тікелей өзгертуге мүмкіндік береді, генетикалық бұзылуларды емдеуге, дақылдардың төзімділігін арттыруға және синтетикалық биологияны дамытуға жаңа мүмкіндіктер ашады. CRISPR жүйелері геномдағы Cas9 ферменті кесу жасай алатын белгілі бір жерлерді мақсатты ету үшін бағыттаушы РНҚ-ларды пайдаланады. Бұл процесс зерттеушілерге генетикалық материалды бұрын-соңды болмаған дәлдікпен қосуға, жоюға немесе ауыстыруға мүмкіндік береді. Оның әлеуетіне қарамастан, генді өңдеу мақсаттан тыс әсерлерге және адам эмбриондарына тұқым қуалайтын өзгерістер енгізудің салдарына қатысты этикалық алаңдаушылық тудырады. Генетикалық зерттеулердегі жауапты инновацияларды ілгерілету кезінде осы міндеттерді шешу үшін бүкіл әлем бойынша нормативтік базалар дамып келеді. | 11,130 | query: Молекулалық будандастыру нуклеин қышқылдарының комплементарлы қосылуын қамтиды, бұл генетикалық карталау және диагностикалық процедуралар үшін өте маңызды. |
en | passage: 1949 He was born on March 2 in the village of Zhana Zhol, Samar District, East Kazakhstan Region.
1973 In 1979, graduated from AHSI, post-graduate course of AHSI, economist. Candidate of Economic Sciences (1998), Doctor of Economic Sciences (2011), Associate Professor (1994). professor (2008)
1973-74. - Acting Chief Economist, Head of the Planning and Economic Department of Abay Metal Processing Plant, Karaganda Region.
1978-98 - Lecturer, senior lecturer of AHSI (KazEU), deputy vice-rector of KazMBA - head of the educational scientific complex.
Since 1997 - director of the training-consulting firm "Leasing-Center" LLP.
1997-99 - Adviser to the general director of Agro-Leasing JSC.
1998-2002 - Deputy head of the educational-scientific-industrial complex of KazMAU.
1999 - Consultant of the Ministry of Agriculture of the Republic of Kazakhstan on leasing issues.
2000 - Advisor-expert of the Mazhilis of the Parliament of the Republic of Kazakhstan.
2000-01 - Consultant of JSC "KazAgroFinance".
2002 - Faculty dean of International Business University.
2003-06 - docent of KazNU named after al-Farabi.
2006-2011 - Docent, professor at KazEU named after T. Ryskulov. 2011 - Head of the Department of Marketing and Management at KazUPU named after Abai.
Participated in the development of the draft laws "On Leasing", "On Amendments and Additions to the Tax Code". He led international scientific-educational projects.
## Sources
<References/ | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=92692" | Adilbek Smagulov | 372 | 128,785 | What significant roles did the individual play in the field of economics and education between 1973 and 2011? | The individual held various positions including Acting Chief Economist, Lecturer, and Professor, contributing significantly to economic policy and education. | Economic Sciences | passage: In contrast to the detailed academic and professional journey of an economist, let's consider a different narrative. Imagine a person who was born in a small town in Western Europe, far removed from the bustling industrial and academic centers of Kazakhstan. This individual pursued a very different path, starting off as a local farmer with no formal higher education. Over the years, they developed a deep interest in environmental conservation and sustainable living practices. They spent decades working on community-based initiatives aimed at promoting organic farming methods and reducing chemical usage in agriculture. Despite not holding any official titles or degrees, their grassroots efforts had a profound impact on local agricultural policies and practices. Their work often involved collaborating with international organizations that focused on rural development and food security. Through workshops, seminars, and hands-on training sessions, they educated hundreds of farmers about the benefits of sustainable farming techniques. Their approach emphasized the importance of biodiversity, soil health, and water management, which were crucial for maintaining ecological balance. Unlike the structured career progression of the economist, this individual’s influence grew organically through personal dedication and community support. Their story highlights the power of non-traditional leadership and the significant role that individuals can play in shaping local and even global environmental policies without formal qualifications. | 27,699 | query: Economic Sciences |
en | passage: 3500 - 13500 years for a potential unextinguished volcano. includes the volcanoes of the Holocene era, their number is 1343. Volcanoes that did not show any activity in the Holocene era, but kept their external shape, belong to conditionally extinct volcanoes. Volcanoes that have been eroded, partially eroded, damaged and have not been active for more than 100,000 years are called extinct volcanoes.
### Exits
Depending on the exits, the volcano is divided into:
* central and
* fissure.
### Eruption depth
Volcanism according to the depth of magma outflow:
* mantle (30 – 70 km and deeper),
* crustal (5 – 45 km) and mixed.
In the first case, basalt rock, in the second case, most of the andesite, dacite, liparite rocks, and in the third case, all volcanic rocks.
*
*
*
*
*
*
*
## Volcanic eruption
Volcanic eruption - Eruption of hot gases, water vapor, rock fragments, ash and lava from the Earth's interior into the sky through cracks and channels in the Earth's crust. When a volcano erupts, the atmosphere becomes cloudy from the dust thrown into the sky. Solar radiation slows down and light decreases. Volcanic tissue dust (ash) spread in the upper layers of the atmosphere by air currents not only at the point of its eruption, but even in places far away from it, has a different red optical phenomenon in the sky. Volcanic eruptions create clouds in the stratosphere and mesosphere. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=185758" | Volcanoes | 393 | 217,745 | What distinguishes a potentially unextinguished volcano from a conditionally extinct one? | Potentially unextinguished volcanoes include those that have shown activity within the last 13,500 years. | Holocene volcanoes | passage: The study of ancient geological formations often reveals fascinating insights into the Earth’s history. For instance, sedimentary rocks can tell us about past environments and climates, while fossils provide evidence of life forms that existed millions of years ago. One particularly interesting area of geology is the examination of marine sediments, which can be found in deep ocean trenches and on continental shelves. These sediments accumulate over time, layer upon layer, preserving a record of biological and chemical processes that occurred in the oceans throughout geological history. Scientists use various techniques, such as core sampling and radiometric dating, to analyze these sediments and reconstruct past conditions. This research helps us understand how the Earth’s climate has changed over time and provides valuable context for current environmental issues, including global warming and sea-level rise. Additionally, the study of these ancient deposits can shed light on the evolution of marine ecosystems and the impact of natural disasters like tsunamis and hurricanes on coastal areas. | 90,093 | query: What distinguishes a potentially unextinguished volcano from a conditionally extinct one? |
en | passage: Sergazy Akhmetovich Zhienkulov (b. 1933, Almaty) - doctor of technical sciences (1984), professor (1986).
## Brief biography
Born from the Karakesek clan of the Argyn tribe.
* 1959 Moscow Higher Technical School.
* 1959–62]] Teacher at the Kazakh Institute of Chemistry and Technology (Shymkent);
* 1962–77]] served as a senior teacher, associate professor, head of the department, dean, vice-rector for academic affairs at the Almaty Institute of Railway Transport Engineers (now the Kazakh Academy of Transport and Communications).
* Since 1979, head of the department at the Kazakh National University of Technology. Sergazy Akhmetovich Zhienkulov has about 300 scientific publications and 3 monographs.
## Sources | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=56171" | Sergazy Akhmetovich Zhienkulov | 180 | 83,700 | What significant contributions did Sergazy Akhmetovich Zhienkulov make to the field of technology? | Sergazy Akhmetovich Zhienkulov was a prominent figure in the field of technical sciences, contributing significantly through his research and leadership roles. | Sergazy Zhienkulov | passage: In contrast to Sergazy Akhmetovich Zhienkulov's illustrious career, another individual named Alexei Petrovich Ivanov pursued a different path entirely. Born in 1935 in a small village near Omsk, Russia, Alexei grew up during a time of great change and hardship. Unlike Zhienkulov, who received his education at prestigious institutions such as the Moscow Higher Technical School, Alexei attended a local trade school where he learned carpentry. After completing his studies, he worked as a carpenter for several years before deciding to start his own business. His company, 'Ivanov Woodworks,' became well-known in the region for its high-quality furniture and custom woodwork. Despite not having a formal higher education or holding any academic titles, Alexei was respected in his community for his craftsmanship and dedication to his work. Over the decades, he trained numerous apprentices, many of whom went on to establish their own successful businesses. In addition to his professional achievements, Alexei was also deeply involved in local community activities, serving on various boards and committees that focused on youth development and environmental conservation. He authored several articles on sustainable woodworking practices and gave talks at regional conferences, sharing his knowledge and experiences with aspiring craftsmen. While Sergazy Zhienkulov made significant contributions to the field of technical sciences, Alexei Ivanov left a lasting impact on his community through his commitment to traditional skills and environmental stewardship. | 131,864 | query: Sergazy Akhmetovich Zhienkulov was a prominent figure in the field of technical sciences, contributing significantly through his research and leadership roles. |
en | passage: Pernayol is a river in Russia. The territory of the Republic of Komi flows through the territory. The mouth of the river is located 676 km from the right bank of the Pechora River. The length of the river is 15 km.
## Data from the water register
According to the Russian state water register, it belongs to the Dvinsk-Pechorsk watershed region, the water management part of the river is the Pechora River from the confluence of the Usa River to the water measuring station Ust-Tsylma . River tributary — watersheds of the Pechora branch below the confluence with Usa, river bed — Pechora.
According to the data of the geoinformation system for the zoning of the territory of the Russian Federation according to aridity, prepared by the Federal Agency for Water Resources of Russia:
* Code of the water object in the State Water Register — 03050300112103000074222
* Code of hydrological research (HG) — ## Sources External links
* Russian Federation Ministry of Natural Resources and Ecology Archived May 26, 2015. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=153204 | Пернаёль | 247 | 190,656 | What is the significance of the Pernayol river within the Republic of Komi? | The Pernayol river, which spans 15 kilometers, plays a crucial role in the Dvinsk-Pechorsk watershed region. | Pernayol | passage: The Volga is one of the major rivers in Russia, flowing through vast regions including European Russia. It originates at an elevation of about 228 meters above sea level, northwest of Moscow, and empties into the Caspian Sea after traveling over 3,500 kilometers. The Volga has been historically significant not only for its ecological importance but also for economic activities such as transportation and fishing. Its basin covers more than 1.3 million square kilometers, making it the largest drainage basin entirely within Europe. The river's flow is regulated by several large reservoirs, which help manage flooding and provide hydroelectric power. Despite facing environmental challenges like pollution and invasive species, conservation efforts continue to protect this vital natural resource. | 57,371 | query: What is the significance of the Pernayol river within the Republic of Komi? |
ru | passage: из-за полета. Между внутренними органами и мышцами птиц и под кожей находится 9-10 воздушных мешков, общий объем которых значительно больше легких. Они соединены с легкими через гортань. Поэтому, когда птицы расправляют крылья во время полета, грудная полость расширяется, и воздух, поступающий в легкие, переходит в эти воздушные мешки. А когда крылья сложены, грудная полость сжимается, и воздух, находящийся в воздушном мешке, выходит через легкие. В легких птиц кровь окисляется с | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=94957" | Авифауна | 138 | 131,782 | Как функционируют воздушные мешки у птиц во время полета? | Птицы обладают уникальной дыхательной системой, включающей в себя множество воздушных мешков, которые расширяются и сжимаются при движениях крыльев, способствуя эффективному обмену кислорода. | дыхание птиц | passage: В отличие от сложных дыхательных систем птиц, млекопитающие полагаются исключительно на диафрагму и межреберные мышцы для дыхания. Этот процесс включает расширение и сокращение грудной полости, которая втягивает воздух в легкие и выталкивает его наружу. В отличие от птиц, млекопитающие не имеют дополнительных структур, таких как воздушные мешки, для повышения эффективности дыхания. Вместо этого они зависят от сложной сети альвеол в легких, где происходит газообмен. Эти крошечные воздушные мешочки в легких млекопитающих обеспечивают огромную площадь поверхности для диффузии газов между воздухом и кровью. Весь механизм регулируется автономной нервной системой, обеспечивая непрерывное и непроизвольное дыхание даже во время сна или без сознания. Несмотря на отсутствие продвинутых адаптаций, наблюдаемых у видов птиц, дыхательные системы млекопитающих весьма эффективны в поддержке разнообразных физиологических потребностей в различных средах и видах деятельности. | 98,243 | query: дыхание птиц |
kk | passage: ## 1995 Әуесқой бокстан әлем чемпионаты
## Атлантадағы Олимпиада ойындары
## 1997 Әуесқой бокстан әлем чемпионаты
\< >
## 1999 ж. Әуесқой бокстан әлем чемпионаты
## Сиднейдегі Олимпиада ойындары
Әскери атағы - майор. Хобби – туризм.
## Дереккөздер | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=104393" | Ермахан Сағиұлы Ибраимов | 51 | 144,784 | 1995-2000 жылдар аралығында боксшы қандай маңызды оқиғаларға қатысты? | Боксшы мансабында бірнеше әлем чемпионаттары мен Олимпиада ойындарына қатысқан. | Әуесқой бокстан әлем чемпионаты | passage: Бәсекелестік бокс сахнасынан айырмашылығы, басқа спортшы бүкіл спорттық сапарында ең алдымен жеңіл атлетика оқиғаларына назар аударды. Бұл адам өз мансабын 1990 жылдардың басында әртүрлі ұлттық және халықаралық кездесулерге қатысып бастады. Олар ұзындыққа секіруде және кедергілермен өтуде ерекше шебер болды, маңызды жарыстарға көшкенге дейін колледж деңгейінде бірнеше рекордтар орнатты. Кейбір замандастары сияқты жаһандық танылу деңгейіне жете алмағанымен, олар өз спортына адал болып қалды, жиі аймақтық және ұлттық чемпионаттарда бақ сынады. Олардың адалдығы дәйекті қойылымдар мен қатаң физикалық дайындық пен техникалық дағдыларды жетілдіруді қамтитын жаттығуларға деген берік міндеттемеден көрінді. Бұған қоса, бұл спортшы жас спортшыларды ынталандыруға бағытталған жергілікті спорт бағдарламаларына жиі қатыса отырып, қоғамға араласуымен танымал болды. Олар сондай-ақ жоғары білім алып, спорт ғылымы бойынша ғылыми дәрежеге ие болды, бұл олардың жеңіл атлетикаға деген түсінігі мен көзқарасын одан әрі арттырды. Бастапқы контексте айтылған құрылымдық әскери фоннан айырмашылығы, бұл спортшы өзінің кәсіби міндеттемелерін фотосурет және музыка сияқты жеке мүдделерімен теңестіре отырып, азаматтық өмір салтын ұстанды. Бұл хоббилер олардың қарқынды жаттығу режимін толықтырып, бәсекелестіктен тыс жан-жақты және қанағаттанарлық өмірге ықпал ететін шығармашылық мүмкіндік берді. | 168,598 | query: Боксшы мансабында бірнеше әлем чемпионаттары мен Олимпиада ойындарына қатысқан. |
kk | passage: Жыр-эпикалық-қазақ поэзиясының жанрлық түрі, өзіндік, негізгі мағынасында, өлеңмен баяндалатын оқиғалы, көлемді поэтикалық шығарма (батырлар жыры, эпикалық махаббат хикаясы). Сонымен қатар стильдік ерекшеліктері мен өлең өрнегі жағынан соларға ұқсайтын толағ, терме сияқты өлең үлгілері де жыр деп аталады. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=184281" | Ән-эпопея | 84 | 216,999 | Қазақ эпостық поэзиясының анықтамасы қандай? | Қазақ эпостық поэзиясы көбінесе батырлық немесе романтикалық тақырыптарды қамтитын өлеңдегі ұзақ баяндау жұмыстарын білдіреді. | Қазақ эпосы | passage: Қазақстанның аспаздық дәстүрлері өңірдің көшпелі тарихы мен мәдени мұрасын көрсететін бай және алуан түрлі. Кеппен пісірілген ет және үстіне пияз қосылған бесбармақ сияқты дәстүрлі тағамдар қазақ мәдениетіндегі мал шаруашылығының маңыздылығын көрсетеді. Тағы бір танымал тағам – қуырдақ – қойдың түрлі бөліктерінен, соның ішінде бауырынан, жүрегінен, бүйрегінен, пияз бен бұрыш қосып қуырылған. Диетада сүт өнімдері маңызды рөл атқарады, қымыз (ашытылған бие сүті) және шұбат (түйе сүті) сияқты сусындар негізгі тағам болып табылады. Фестивальдар мен мерекелерде бұл тағамдарды дәстүрлі музыка мен би қойылымдарымен қатар қазақ өмірінің ортақ аспектісіне баса назар аударады. | 41,974 | query: Қазақ эпостық поэзиясының анықтамасы қандай? |
kk | passage: Шумо бағытты анықтау станциясы ( орыс. Шумопеленгаторная станция ) — судағы дыбыс көздері мен шудың (жылжымалы кеме, торпедо, т.б.) бағытын іздестіру және анықтауға арналған құралдар мен механизмдер кешені. Әрбір шу бағытын анықтау станциясы акустикалық жүйеден (гидрофоннан), шуды болдырмайтын күшейткіштен, индикатордан және іздеу құрылғысынан тұрады. Шу бағытын анықтау станциясының анықтау қашықтығы оның қабылдағыштарының сезімталдығына, шудың қуатына және теңіз суының жағдайына (гидрология) байланысты. Шу бағытын анықтау стансасы қону орнына қарай сатылы және айналмалы барлау станциялары, кеме, жағалау және авиация болып бөлінеді.
## Дереккөздер | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=87225" | Шу бағытын анықтау станциясы | 163 | 122,792 | Шумо бағытын анықтау станциясының негізгі қызметі қандай? | Шумо бағытын анықтау станциясы кемелер немесе торпедалар шығаратын су астындағы дыбыстарды анықтау және бағытын анықтау үшін қолданылады. | су асты акустикасы | passage: Lighthouse Directional Beacon (LDB) теңізде навигацияда маңызды рөл атқарады, қауіпті суларда жүзетін кемелерге маңызды нұсқаулық береді. Су астындағы шуды анықтауға бағытталған Шумо бағытын анықтау станциясынан айырмашылығы, LDB теңізшілерге олардың жағалау сызығына қатысты орнын анықтауға және айлақтарға қауіпсіз өтуге көмектесетін радио сигналдарын шығарады. Бұл маяктар әртүрлі жиіліктерде, соның ішінде VHF және UHF диапазондарында жұмыс істей алады, бұл көптеген заманауи теңіз радиостанцияларымен үйлесімділікті қамтамасыз етеді. LDB тиімділігі көбінесе сигнал күші, атмосфералық жағдайлар және кемедегі қабылдау жабдықтарының сапасы сияқты факторларға байланысты. Сонымен қатар, бағдаршамдармен жабдықталған маяктар нашар көріну жағдайында қауіпсіздікті арттыру үшін тұман сигналдары, жарық үлгілері және радиолокациялық шағылыстырғыштар сияқты қосымша навигациялық құралдармен жиі жабдықталған. Бұл жүйелерді орнату және техникалық қызмет көрсету нақты және сенімді ақпаратты қамтамасыз ету үшін арнайы білімді және жүйелі калибрлеуді қажет етеді. GPS технологиясындағы жетістіктерге қарамастан, көптеген тәжірибелі матростар әлі де сенімділігі мен спутниктік инфрақұрылымнан тәуелсіздігінің арқасында LDB сияқты дәстүрлі әдістерге сүйенеді. | 102,307 | query: Шумо бағытын анықтау станциясы кемелер немесе торпедалар шығаратын су астындағы дыбыстарды анықтау және бағытын анықтау үшін қолданылады. |
en | passage: In 1931-1936, he served in the Far East in special military units protecting the KVZD (an important railway in the Far East) from the Japanese.
In 1935, KVZD was sold to Japan.
In 1936, Rokossovsky was appointed the head of the cavalry corps.
## Imprisonment
In 1937, he was subjected to political persecution and punishment on the unjust, false accusation that he was "in contact with Polish and Japanese intelligence agencies". He was detained in the famous "Kresty" prison in Leningrad for three years. In 1940, his former commander S. K. Thanks to Tymoshenko, he was released and continued his military service. In the same year, he was given the rank of "major general". It is transferred from the cavalry to the mechanized army.
## Great Patriotic War
### Battle near Moscow | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=101289" | Rokossovsky Konstantin Konstantinovich | 201 | 140,745 | What significant events occurred in Rokossovsky's career during the late 1930s? | Rokossovsky faced political persecution and imprisonment in 1937 but was later released and promoted to major general in 1940. | Rokossovsky imprisonment | passage: During the early 20th century, another notable figure in Russian military history was General Ivanov, who had a significantly different trajectory. Unlike Rokossovsky, Ivanov did not face any political persecution or imprisonment. Instead, he steadily rose through the ranks due to his exceptional strategic skills and leadership qualities. By the mid-1930s, Ivanov was already commanding large divisions and was known for his innovative tactics in both infantry and artillery warfare. His contributions were widely recognized, and he received numerous accolades and awards throughout his career. During the same period when Rokossovsky was serving in the Far East, Ivanov was involved in several key operations along the western borders of the Soviet Union, preparing defenses against potential invasions. These preparations proved crucial during the onset of World War II, where Ivanov’s units played pivotal roles in repelling initial German advances. Despite the challenges, Ivanov maintained a strong focus on morale and training, ensuring that his troops were well-prepared for the intense battles ahead. His approach to leadership and strategy contrasted sharply with the experiences of many of his contemporaries, including those who faced unjust accusations and persecution. | 219,588 | query: What significant events occurred in Rokossovsky's career during the late 1930s? |
ru | passage: Короткая улица Абая начинается от улицы С. Кубрина и пересекается с улицей Сакена Сейфуллина. Ее длина составляет 402,5 м.
Абай (Ибрагим) (1845-1904) — великий казахский поэт, философ, просветитель, композитор. «Восемь ног», «Что ты имеешь в виду», «В Кансонаре орел выходит на охоту», «Густая страна, мой казах, я шел в удивлении», «Лето», «Яркая луна в безветренную ночь», «Мне повезло, вот я», «Мое место умереть» неужели не будет черной земли?» Его стихи — это совершенно новый мир, творческое новаторство. Абай написал поэмы «Масгут», «Ескендир», «Я сам». Великий человек, внесший большой вклад в казахскую литературу, в том числе и в казахскую поэзию.
## Источники
## Внешние ссылки
* Справочная карта плана города Астаны в Интернете Архивировано 16 января 2013 г. (каз.) (англ.) (рус.) | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=108395 | Короткая улица Абая (Астана) | 226 | 148,794 | Кем был Абай и каковы некоторые из его выдающихся произведений? | Абай (Ибрагим) (1845-1904) был значимой фигурой в казахской культуре, известен своим вкладом как поэт, философ, просветитель и композитор. | поэзия Абая | passage: Город Алматы, расположенный на юге Казахстана, имеет богатую историю, уходящую вглубь веков. Он является одним из главных культурных, экономических и образовательных центров страны. В городе есть множество парков, музеев и архитектурных достопримечательностей, таких как собор Зенкова, который представляет собой деревянное сооружение, построенное без гвоздей в начале 20 века. Еще одной выдающейся достопримечательностью является Центральный стадион, который часто используется для футбольных матчей и крупных мероприятий. Климат Алматы значительно варьируется из-за его расположения вблизи гор; здесь холодные зимы и теплое лето. Население Алматы разнообразно и включает различные этнические группы, включая казахов, русских, узбеков и других. В городе также находится несколько университетов и научно-исследовательских институтов, что способствует его репутации как академического центра. Несмотря на то, что Алматы не является столицей, он остается важной частью городского ландшафта Казахстана, привлекая посетителей и профессионалов своим сочетанием современных удобств и традиционного очарования. | 112,945 | query: Абай (Ибрагим) (1845-1904) был значимой фигурой в казахской культуре, известен своим вкладом как поэт, философ, просветитель и композитор. |
kk | passage: sparse index (ағыл. sparse index) — мәліметтер қорына арналған файл.
Бұл файл бірнеше жұптардан тұрады: кілт және көрсеткіш. Әрбір кілт пен байланыстырушы көрсеткіш тығыз индекске қарағанда сирек индекстегі деректер файлындағы блокқа нұсқайды. Индекстерді қолдану себебі қазіргі мәліметтер қорының үлкендігі сонша, олар компьютердің жедел жадына сыймайды. Сондықтан жалпы мәліметтер миға блоктармен енгізіледі. Бірақ үлкен дерекқордағы жазбаны табу көп уақытты алуы мүмкін. Ал енді индекстік файл немесе индекс блогы деректер файлына қарағанда әлдеқайда жеңіл, сондықтан ол миға сәйкес келеді. Бұл жазбаны іздеуге кететін уақытты азайтады. Тағы бір себебі, кілттер сұрыпталғандықтан, екілік іздеуді пайдалануға болады. Қайталанатын кілттері бар кластерленген индекстерде сирек индекс әрбір блоктағы ең төменгі нөмірленген іздеу пернесін көрсетеді.
## Деректер қоры
Деректер базасының жүйелері: Толық кітап. Гектор Гарсиа-Молина, Джеффри Д.Уллман, Дженнифер Д.Уидом | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=4517 | Сирек көрсеткіш | 233 | 4,719 | Деректер қоры жүйесінде сирек индексті пайдаланудың негізгі мақсаты қандай? | Сирек индекс үлкенірек деректер файлындағы нақты блоктарға көрсеткіштер беру арқылы іздеу уақыттарын оңтайландыру үшін пайдаланылады. | сирек көрсеткіш | passage: Сирек индекстеуден айырмашылығы, толық мәтінді индекстеу құжаттағы немесе құжаттар жинағындағы әрбір сөздің мәтін ішіндегі орналасуымен бірге толық тізімін жасауды қамтиды. Толық мәтінді индекстеу әсіресе пайдаланушылар мәтіндік мазмұнның үлкен көлемі бойынша күрделі іздеулерді орындауы қажет ақпаратты іздеу жүйелері үшін пайдалы. Мысалы, сандық кітапханаларда, академиялық зерттеу дерекқорларында және кәсіпорын білімін басқару жүйелерінде толық мәтінді индекстеу пайдаланушыларға кілт сөздерді немесе сөз тіркестерін іздеу арқылы сәйкес құжаттарды жылдам табуға мүмкіндік береді. Кейбір деректер блоктарын ғана көрсететін сирек индекстерден айырмашылығы, толық мәтінді индекстер бүкіл деректер жиынында сөздердің пайда болуы туралы толық ақпаратты сақтайды. Бұл тәсіл іздеу нәтижелерінің дәлдігі мен қайта шақырылуын айтарлықтай арттырады, бұл оны терең және дәл деректерді іздеу мүмкіндіктерін қажет ететін қолданбалар үшін баға жетпес етеді. Дегенмен, толық мәтінді индекстер көбірек сақтау орнын қажет етеді және сирек индекстермен салыстырғанда жаңарту баяу болуы мүмкін, әсіресе жиі өзгеретін динамикалық деректер жиынымен жұмыс істегенде. Осы қиындықтарға қарамастан, толық мәтінді индекстеу артықшылығы көбінесе сұрау опцияларының байлығы мен іздеуге болатын мазмұнның тереңдігі маңызды болып табылатын орталардағы шығындардан асып түседі. | 190,463 | query: Деректер қоры жүйесінде сирек индексті пайдаланудың негізгі мақсаты қандай? |
ru | passage: ## Интернет-протоколы
В данном случае понятие протокола означает «язык» обмена данными между компьютерами при работе с сетью. Для того чтобы разные компьютеры могли общаться друг с другом, они должны общаться по одному и тому же протоколу. Система интернет-протоколов называется набором протоколов TCP/IP.
Ниже приведены названия наиболее распространенных интернет-протоколов:
* На уровне приложений:DNSFTPHTTPHTTPSIMAPLDAPPOP3SMTPSSHTelnetXMPP (Jabber)SNMP
* DNS
* FTP
* HTTP
* HTTPS
* IMAP
* LDAP
* POP3
* SMTP
* SSH
* Telnet
* XMPP (Jabber)
* SNMP
# # Текст заголовка
* Уровень сеанса/уровень представления SSLTLS
* SSL
* TLS
* Транспортный уровень TCPUDP
* TCP
* UDP
* Сетевой уровень BGPICMPIGMPIPOSPFRIPEIGRPIS-IS
* BGP
* ICMP
* IGMP
* IP
* OSPF
* RIP
* EIGRP
* IS-IS
* Channel-levelEthernetFrame relayHDLCPPSLIP \ <> * Ethernet
* Frame relay
* HDLC
* PPP
* SLIP
Хотя они и не стандартизированы, в Интернете широко используются протоколы. В большинстве случаев эти протоколы необходимы для обмена файлами и текстовыми данными, и на основе некоторых из них построены целые сети обмена файлами. Вот эти протоколы:
* OSCAR | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=6467 | Интернет | 323 | 3,620 | Каковы основные компоненты пакета протоколов TCP/IP? | Набор протоколов TCP/IP включает в себя различные уровни, такие как уровни приложений, сеансов, транспорта, сети и каналов, каждый из которых содержит определенные протоколы, такие как HTTP, FTP, TCP, IP и Ethernet. | TCP/IP | passage: В отличие от интернет-протоколов, которые облегчают связь через компьютерные сети, существует широкий спектр фирменных методов связи, которые не придерживаются стандартных протоколов. Например, многие компании разрабатывают собственные внутренние системы обмена сообщениями или механизмы передачи данных, которые работают исключительно в их закрытых средах. Эти индивидуальные решения могут варьироваться от простых соединений точка-точка до сложных ячеистых сетей, разработанных для обеспечения высокой безопасности и низкой задержки. Хотя эти системы могут предлагать уникальные преимущества, адаптированные к конкретным бизнес-потребностям, им часто не хватает функциональной совместимости и масштабируемости, присущих стандартизированным протоколам. Кроме того, обслуживание и обновление нестандартизированных систем может быть более сложным из-за ограниченной доступности внешней поддержки и ресурсов. Несмотря на эти недостатки, организации иногда выбирают фирменные решения для защиты конфиденциальной информации или достижения показателей производительности, которые могут быть невозможны с открытыми стандартами. Такой подход подчеркивает продолжающееся напряжение между преимуществами универсальной совместимости, предлагаемыми стандартизированными протоколами, и специализированными возможностями, предоставляемыми индивидуальными коммуникационными технологиями. | 51,002 | query: TCP/IP |
kk | passage: Өнеркәсіпті ұлттандыру – өнеркәсіп объектілерін мемлекеттік (ұлттық) меншікке беру. Өнеркәсіпті ұлттандырудың екі түрі бар:
* капиталистік;
* социалистік.
## Өнеркәсіпті ұлттандырудың анықтамасы
Өнеркәсіпті социалистік ұлттандыру жұмысшы табының өндіріс құралдарынан бөлінуін және оларды капитализм кезінде болатын капиталистік таптың қанауын жояды. Пролетариат диктатурасының жеңісі нәтижесінде капиталистер экспроприацияланып, өндіріс құралдары халықтың қолына өтіп, бүкіл халықтың игілігіне айналады. В.И.Ленин
деп жазды (26 том, 288 бет).
Өнеркәсіп буржуазияның экономикалық қуатын шайқап, жаңа кеңестік халық шаруашылығын ұйымдастыратын халық шаруашылығының бір саласы екені белгілі, ең алдымен Ұлы Октябрь революциясы жеңісінен кейін жаңа шаруашылық ұйымдастыру Кеңес өнеркәсібі, банктер, темір жолдар, сыртқы сауда, сауда флоты және өнеркәсіптің кез келген саласында барлық ірі кәсіпорындар ұлттандырылды.
## «Жұмысшы бақылауы» туралы ереже
1917 жылы 14 қарашада Халкомсов «Жұмысшы бақылауы туралы» ережені жариялады. Еңбекті бақылау органы әр қалада, әр губернияда, өнеркәсіптік ауданда, кәсіпорында Кеңестер органы ретінде құрылды. Жұмысшы бақылауы өнеркәсіпті ұлттандыруға дайындық шарасы болды. Ол капиталистердің үстемдігін шектеді, олардың қанау әрекеттерін тежеді, еңбекші бұқара капиталистердің қызметін бақылап отырды. Сонымен бірге ол жұмыс тобынан өнеркәсіп пен өндірісті басқару мектебіне айналды. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=195943 | Өнеркәсіпті ұлттандыру | 340 | 224,096 | Өнеркәсіптерді ұлттандыру процесінде жұмысшы бақылауының маңызы қандай? | Қалалардағы, провинциялардағы және кәсіпорындардағы органдар арқылы құрылған жұмысшылар бақылауы капиталистік үстемдікті шектеу және жұмысшыларды басқарушылық рөлдерге дайындау арқылы өнеркәсіпті ұлттандыруға бағытталған маңызды қадам болды. | жұмысшы бақылауы | passage: Жекешелендіру тұжырымдамасы мемлекет меншігіндегі активтерді немесе қызметтерді жеке сектор меншігіне беруді көздейтін ұлттандыруға мүлдем қарама-қайшы келеді. Бұл процесс көбінесе бәсекеге қабілетті нарық күштері арқылы тиімділікті арттыруға, мемлекеттік шығындарды азайтуға және қызмет көрсету сапасын жақсартуға бағытталған. Жекешелендіру тікелей сатуды, лизингті, концессияны немесе акцияларды ұсынуды қоса алғанда әртүрлі нысандарда болуы мүмкін. Сыншылардың пікірінше, жекешелендіру операциялық тиімділікті арттыруға әкелуі мүмкін, сонымен қатар ол табысы төмен халықтар үшін маңызды қызметтерге қолжетімділіктің төмендеуіне, шығындардың өсуіне және ықтимал монополиялық тәжірибеге әкелуі мүмкін. Мысалы, сумен жабдықтау жүйелерін жекешелендіру кезінде қызмет көрсету сапасын тиісті жақсартусыз тарифтер айтарлықтай өскен жағдайлар болды. Сонымен қатар, денсаулық сақтауды жекешелендіру пайда мотивтері қоғамның барлық топтарына тең медициналық қызметтерді көрсетуге сәйкес келе ме деген пікірталастарға әкелді. Жекешелендіруді жақтаушылар оның инновацияны ынталандырудағы және салық төлеушілерге қаржылық жүктемені азайтудағы рөлін атап көрсетеді. Олар жеке компаниялар көбінесе бәсекелестік пен тұтынушылардың сұранысын тікелей қанағаттандыру қажеттілігіне байланысты тиімдірек жұмыс істейтінін атап көрсетеді. Дегенмен, оппоненттер қоғам алдындағы жауапкершілікті жоғалтуға және табысы аз, бірақ әлеуметтік қажет қызметтерге немқұрайлылық жасау мүмкіндігіне қатысты алаңдаушылық тудырады. Көптеген елдерде жекешелендіру мен мемлекеттік меншікті сақтау туралы пікірталастар әсіресе көлік желілері, энергетикалық желілер және байланыс жүйелері сияқты маңызды инфрақұрылымға қатысты саясатты талқылауды жалғастыруда. | 86,225 | query: жұмысшы бақылауы |
en | passage: Chuchega is a river in Russia. It flows through the territories of Arkhangelsk region, Vologda region. The mouth of the river is located 59 km from the left bank of the Sulanda River. The length of the river is 14 km.
## Information of the Water Register
According to the Russian State Water Register, it belongs to the Dvina-Pechora watershed region, the water management part of the river is the Vaga River. The river tributary is the watershed of the Northern Dvina branch below the confluence of Vychegda and Sukhona, the river basin is the Northern Dvina.
* Code of the water body in the state water register — 03020300212103000031674
* Code of hydrological survey (GZ) — 103003167
* Code of the water basin — 03.02.03.002
* GZ volume number — 03 \< > * Issuance according to ГЗ — 0
## Sources
## External links
* Ministry of Natural Resources and Ecology of the Russian Federation Archived on May 26, 2015. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=172928 | Чучега | 235 | 206,092 | What is the Chuchega river and where does it flow? | The Chuchega river, flowing through parts of Arkhangelsk and Vologda regions in Russia, joins the Sulanda River 59 kilometers from its left bank. | Chuchega | passage: The Zolotaya River is another significant waterway located in the Siberian region of Russia. Unlike the Chuchega, which has a relatively short course of just 14 kilometers, the Zolotaya stretches over 200 kilometers, meandering through vast forests and rugged terrain. Originating from the Altai Mountains, the Zolotaya River plays a crucial role in the local ecosystem, supporting diverse flora and fauna. Its waters eventually merge into the Ob River, one of the major rivers draining into the Arctic Ocean. Historically, the Zolotaya was not only important for transportation but also for gold mining activities that took place along its banks during the 19th century. Today, while mining operations have diminished, the river remains vital for fishing and tourism. The river's basin is characterized by dense taiga forests and occasional small settlements, contributing significantly to the cultural heritage of the area. Conservation efforts are ongoing to protect the unique biodiversity found within the Zolotaya River basin, including rare species such as the Siberian tiger and various migratory birds. Despite facing challenges like pollution and habitat loss, the Zolotaya continues to be a symbol of natural beauty and resilience in the Siberian landscape. | 215,339 | query: The Chuchega river, flowing through parts of Arkhangelsk and Vologda regions in Russia, joins the Sulanda River 59 kilometers from its left bank. |
kk | passage: мопед - ЖЖЕ-де - 50 см²-ге дейінгі екі немесе үш доңғалақты жетегі бар және жобалық максималды жылдамдығы 40 км/сағ, қосымша қадамдық жетегі бар.
Мопедтің негізгі айырмашылығы - беріліс қорабының болмауы. Жылдамдық оң рульмен басқарылады, оның арқасында мопедтің жылдамдығын азайтуға немесе арттыруға болады. Көліктің алдыңғы тежегіші де сол жерде орналасқан. Мопедтің қозғалысын бастау үшін педальдарды қарама-қарсы бағытта бастау керек.
*
*
*
*
*
Скутер мотоциклдің тікелей туысы, тек дөңгелектерінің диаметрі мен салмағы кішірек. Скутерде белдік вариаторы болып табылатын беріліс қорабы бар. Скутердің қозғалтқышы мопедке қарағанда үлкен болғандықтан, оның жылдамдығы әлдеқайда жоғары. Ол 50-ден 120 км/сағ жылдамдықты дамыта алады. Скутерді толық басқару қолмен орындалады, ал аяқ басқаруға қатыспайды. Скутердің басты ерекшелігі - ыңғайлы және ыңғайлы көлікте жүруге мүмкіндік беретін арнайы аяқ киім. Бұған қоса, Скутердің үйлесімді және талғампаз көрініс беретін толық корпусы бар.
Сондай-ақ, мопед скутерден ерекшеленеді, өйткені ол қозғалу үшін құқықтар мен техникалық тексеруді қажет етпейді. Скутер мотоцикл санатына жатады, ол осы құралдың иесін өз құқығын иеленуге және уақтылы тексеруден өтуге шақырады. Сонымен қатар, скутерді жүргізуге жас шектеуі бар. Мұның бәрі скутердің жеткілікті жоғары жылдамдықты дамыта алатындығына байланысты, бұл көлік құралын дұрыс пайдаланбаған жағдайда жағымсыз салдарға әкелуі мүмкін.
## Дереккөздер | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=105607 | Мопед | 386 | 146,244 | Мопед пен скутердің негізгі айырмашылықтары қандай? | Мопедтің әдетте шағын қозғалтқышы бар екі немесе үш доңғалақты жетегі бар және дизайндағы максималды жылдамдығы 40 км/сағ, ал скутерде ұқсас болғанымен қозғалтқышы үлкенірек және 50-ден 120 км/сағ жылдамдыққа жете алады. . | мопед және скутер | passage: Велосипедтер мен электрлік велосипедтер сияқты көліктерді талқылағанда, олардың бірегей мүмкіндіктері мен функцияларын түсіну маңызды. Велосипедтер, мысалы, адам басқарады, екі дөңгелегі, педальдары және қолмен қозғалуға арналған қарапайым жақтауы бар. Олар жол велосипедтері, тау велосипедтері және гибридті велосипедтер сияқты әртүрлі түрлерде келеді, әрқайсысы белгілі бір жерлер мен мақсаттарға арналған. Екінші жағынан, электрлік велосипедтер педальмен жүруге көмектесетін электр қозғалтқышын біріктіреді, бұл оларды шамадан тыс физикалық күш жұмсамай-ақ ұзақ қашықтыққа және таулы аймақтарға өте ыңғайлы етеді. Мопедтер мен скутерлерден айырмашылығы, велосипедтер де, электронды велосипедтер де лицензиялауды немесе тіркеуді қажет етпейді, бұл белгілі бір жастан асқан кез келген адамға оларды еркін пайдалануға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, олар пайдалану кезінде нөлдік шығарындыларға байланысты экологиялық таза көлік түрін ұсынады. Дегенмен, қорғаныс құралдарының болмауы және ауа-райының әсер етуі кейбір пайдаланушыларға кедергі келтіруі мүмкін. Осы кемшіліктерге қарамастан, велосипедпен байланысты әмбебаптығы мен денсаулыққа пайдасы велосипедтер мен электронды велосипедтерді қалалық жолаушылар мен ойын-сауық шабандоздары арасында танымал таңдауды жалғастыруда. | 154,187 | query: Мопедтің әдетте шағын қозғалтқышы бар екі немесе үш доңғалақты жетегі бар және дизайндағы максималды жылдамдығы 40 км/сағ, ал скутерде ұқсас болғанымен қозғалтқышы үлкенірек және 50-ден 120 км/сағ жылдамдыққа жете алады. . |
kk | passage: Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Ақтау қаласындағы емханасы бар облыстық әскери госпиталь.
* Алматы қаласындағы емханасы бар Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің облыстық әскери госпитасы.
* Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің уақытша ұстау изоляторы.
Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Алматы қаласындағы уақытша ұстау изоляторы.
* Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Қарағанды облысы бойынша уақытша ұстау изоляторы.
* Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шымкент қаласындағы уақытша ұстау изоляторы.
* Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Техникалық ақпаратты қорғау және мемлекеттік құпияларды қорғау саласындағы мамандарды даярлау орталығы
Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметі
* Арнайы мақсаттағы департамент Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Шекара қызметінің.
* Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Шекара қызметінің Қызметтік кинология департаменті.
* Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Шекара қызметінің техника мен қаруды жөндеу департаменті.
* Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің «Ақтау» шекара қызметінің қамтамасыз ету басқармасы.
* Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Шекара қызметінің «Алматы» қамтамасыз ету басқармасы.
* Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Шекара қызметінің «Жаңғызтөбе» жабдықтау басқармасы.
## Дереккөздер | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=24405 | Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитеті | 338 | 31,302 | ҚР Ұлттық қауіпсіздік комитетіне қарасты қандай негізгі нысандар мен ведомстволар бар? | Қазақстанның Ұлттық қауіпсіздік комитеті бірқатар маңызды нысандарды, соның ішінде облыстық әскери госпитальдарды, тергеу изоляторларын және мамандандырылған қызмет бөлімдерін басқарады. | Ұлттық қауіпсіздік комитетінің объектілері | passage: Қазақстанның Ұлттық қауіпсіздік комитеті басқаратын құрылымдық және қауіпсіздікке бағытталған мекемелерден айырмашылығы, бүкіл елде ұлттық қорғаныс немесе барлау операцияларына тікелей қатысы жоқ жалпы халыққа қызмет көрсететін азаматтық денсаулық сақтау және білім беру мекемелерінің кең ауқымы бар. Мысалы, Астанадағы Орталық ауруханада жоспарлы тексеруден бастап, озық хирургиялық процедураларға дейін кешенді медициналық қызметтер көрсетіледі. Сол сияқты, Алматыдағы Халықаралық Бизнес Университеті студенттерді қаржы, маркетинг және халықаралық қатынастар сияқты әртүрлі салалардағы мансапқа дайындауға бағытталған кең ауқымды академиялық бағдарламаларды ұсынады. Бұл институттар Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық дамуында, білікті жұмыс күшін тәрбиелеуде және азаматтардың денсаулығы мен әл-ауқатын қамтамасыз етуде шешуші рөл атқарады. Сонымен қатар, Астанадағы Бейбітшілік және келісім сарайы сияқты мәдени орталықтар ұлтаралық келісім мен еліміздің сан алуан тұрғындары арасындағы мәдени алмасуды ілгерілетуге айтарлықтай үлес қосуда. Мұндай ұйымдар біртұтас және прогрессивті қоғам құруда қоғамдастықтың қатысуы мен білім берудің маңыздылығын көрсетеді. | 140,439 | query: ҚР Ұлттық қауіпсіздік комитетіне қарасты қандай негізгі нысандар мен ведомстволар бар? |
en | passage: At the end of the 19th century and the beginning of the 20th century, the city of St. Petersburg served as a major educational center for Kazakh youth. At this time, A. Bukeikhanov (Forestry Institute), Mukhamedzhan Tynyshpaev (Railway Transport Institute), H. Dosmukhamedov, S. Asfendiyarov (Medical Academy), B. Karataev, Zh. Dosmukhamedov, M. Shokai (St. Petersburg University) in the national liberation movement The figures who left an indelible mark were educated. Kazakh youth also studied in Istanbul and Cairo universities.
A large part of the Kazakh intelligentsia consisted of graduates of gymnasiums, medical schools, and seminaries for teacher training. This group includes Ahmet Baitursynuly, M. Dulatov, M. Zhumabaev, Zh. Aimautov, S. There were many big personalities like Toraygyrov and Gumar Karashev.
The fact that a certain part of the Kazakh youth studied in large centers, directly involved in political events, and being under the influence of Russian democracy did not affect the improvement of their public attitude and the increase of their political activity.
Involvement in political activities is not a phenomenon that belongs only to students studying in big cities. Paying attention to the political events taking place in the society, getting involved in the affairs of various political circles was also a characteristic of young people studying in local centers such as Ombi, Semipalatinsk, and Ural. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=102929" | Political parties in Kazakhstan | 357 | 142,695 | What impact did studying in major educational centers have on Kazakh youth during the late 19th and early 20th centuries? | Kazakh youth educated in St. Petersburg, Istanbul, and Cairo played significant roles in the national liberation movement. | Kazakh intelligentsia | passage: During the same period, another segment of the population, primarily rural communities, experienced a different trajectory. While urban areas saw a surge in educational opportunities and political engagement among the youth, rural areas faced significant challenges. These included economic hardships, limited access to education, and a lack of exposure to broader political movements. Despite these obstacles, some rural leaders emerged, often self-taught or influenced by traveling scholars, but their impact was more localized and less documented compared to their urban counterparts. The rural-urban divide became increasingly pronounced, with urban centers becoming hubs of progressive thought and activism, while rural areas lagged behind in terms of social and political development. This disparity had lasting effects on the region's overall progress, influencing everything from economic policies to cultural practices. Efforts to bridge this gap were sporadic and often met with resistance from traditionalists who feared the loss of their way of life. Nonetheless, the seeds of change sown in the cities eventually began to spread, albeit slowly, into the countryside, leading to gradual shifts in societal norms and structures. | 204,382 | query: What impact did studying in major educational centers have on Kazakh youth during the late 19th and early 20th centuries? |
ru | passage: Большинство насекомых используют для полета две пары крыльев (бабочки, стрекозы, воробьи и др.), некоторые виды используют только заднюю пару (жуки и др.). Брюшко многолопастное, у некоторых видов 11 лопастей. Ног в брюшке нет, но их остатки сохранились в виде рудимента (яйцекладущий орган или жало, у самцов — половой орган). Мускулатура насекомых только поперечно-полосатая. Число мясистых волокон достигает 1,5—2 тысяч. Сокращение мышц тесно связано с мозгом и происходит под влиянием сократительного белка актомиозин, который выделяется из мышц. Пищеварительная система насекомых состоит из передней, средней, задней кишок и слюнных желез. По своему рациону они бывают фитофагами (пожирателями растений), плотоядными, питающимися соком растений, некрофагами (пожирателями падали), сапрофагами (пожирающими трупы других животных), кровососами и т. д. делится на Насекомые вдыхают атмосферный воздух с помощью системы трахей (гортани), а у водных личинок развивается вторичная трахея или кутикулярные жабры. Температура тела насекомых нестабильна, поэтому они относятся к группе холоднокровных животных.
Кровообращение развито слабо. Оно состоит из сердца и спинной аорты. Разделено на несколько камер. Эти камеры сокращаются в одном направлении и скользят кровь (гемолимфу) от спины к аорте. Гемолимфа течет из аорты в полость головы, оттуда в грудь и брюшко и снова в сердце. Мочевыделительная система - мальпигиевы сосуды. Это транспортирует воду и растворенные вещества, необходимые организму, в гемолимфу, а невсосавшиеся вещества поступают в заднюю кишку и выводятся через анус. Нервная система состоит из мозга, гипофарингеального ганглия и брюшной нервной системы. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=72627 | Шибын-ширкейлер | 496 | 106,116 | Каковы основные компоненты дыхательной системы насекомых? | Насекомые дышат с помощью трахейной системы, которая включает в себя крошечные трубочки, называемые трахеями, которые доставляют кислород непосредственно к клеткам. | трахеальная система | passage: При обсуждении анатомии животных важно отметить, что у млекопитающих кровеносная система гораздо сложнее, чем у насекомых. Млекопитающие обладают четырехкамерным сердцем, которое эффективно разделяет оксигенированную и дезоксигенированную кровь, обеспечивая оптимальную доставку кислорода по всему телу. Левая сторона сердца обрабатывает богатую кислородом кровь, поступающую из легких, перекачивая ее через системный кровоток для снабжения тканей и органов. Между тем, правая сторона управляет дезоксигенированной кровью, возвращающейся из этих областей, отправляя ее в легкие для повторной оксигенации. Эта эффективная система поддерживает высокие метаболические потребности теплокровных существ, таких как люди, собаки и кошки. Кроме того, у млекопитающих хорошо развита дыхательная система с легкими, которые ритмично расширяются и сокращаются для облегчения газообмена. Альвеолы в легких обеспечивают огромную площадь поверхности для диффузии кислорода и углекислого газа, поддерживая баланс, необходимый для клеточного дыхания. В отличие от насекомых, млекопитающие также имеют сложную эндокринную систему, которая регулирует различные функции организма посредством гормонов, вырабатываемых такими железами, как щитовидная железа, надпочечники и гипофиз. Эти гормоны играют важную роль в метаболизме, росте, развитии и реакциях на стресс, способствуя общему здоровью и приспособляемости видов млекопитающих. | 42,451 | query: Каковы основные компоненты дыхательной системы насекомых? |
en | passage: Nichtemyu is a river in Russia. It flows through the territory of the Republic of Komi, Nenets Autonomous Okrug. The mouth of the river is located 69 km from the left bank of the Sin River. The length of the river is 22 km.
## Data of the water register
According to the Russian state water register, it belongs to the Dvinsk-Pechorsk watershed region, the river's hydrological part is the Usa river. River tributary — Usa, river basin — Pechora.
* Code of the water body in the state water register — 03050200112103000071668
* Code of hydrological survey (GZ) — 103007166
* Code of the water basin — 03.05.02.001
* GZ volume number — 03 \< > * Issuance according to ГЗ — 0
## Sources
## External links
* Ministry of Natural Resources and Ecology of the Russian Federation Archived on May 26, 2015. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=173911 | Ничтемъю | 213 | 206,754 | What is the length of the Nichtemyu River and where does it flow? | The Nichtemyu River, which is 22 km long, flows through the Republic of Komi and Nenets Autonomous Okrug in Russia. | Nichtemyu River | passage: The Zuyevka River, not to be confused with the Nichtemyu, is another significant waterway in Russia, specifically flowing through the Krasnoyarsk Krai region. This river has a considerably longer course, stretching over 450 kilometers before it joins the Yenisei River. Unlike the Nichtemyu, which is relatively short and less known, the Zuyevka plays a crucial role in local transportation and fishing activities. Its basin covers a vast area rich in natural resources, including timber and minerals, contributing significantly to the regional economy. Despite its importance, the Zuyevka faces environmental challenges such as pollution from industrial runoff and deforestation along its banks. Conservation efforts are ongoing to protect the river’s ecosystem and ensure sustainable use of its resources. The river also holds cultural significance for indigenous communities who have lived alongside it for generations, relying on it for their livelihoods and traditional practices. In contrast to the detailed documentation available for the Nichtemyu, information about the Zuyevka can sometimes be sparse, especially regarding historical data and specific ecological studies. | 57,607 | query: What is the length of the Nichtemyu River and where does it flow? |
ru | passage: Уж обыкновенный жёлтый (лат. Natrix natrix) — вид водяных змей. В основном распространён в водоёмах Европы. Обитает в западных и восточных районах Европы, на берегах рек, озёр и болот в Алакольской котловине и южном районе Прибалхашья. Тело довольно крупное, длиной более 1 м, по обеим сторонам головы хорошо видны крупные пятна яркой окраски. Активен в течение восьми месяцев в году. За один сезон откладывает 6-18 яиц. На охоту обычно выходит поздно или ночью. Питается рыбой, земноводными, мелкими птицами и грызунами. Змея неядовита, поэтому укусить человека не опасна, но поедает мальков рыб и причиняет вред.
## Смотреть больше
* Желтоголовые змеи
* Змеи
## Фотографии
* \ <> *
## Источники
## Внешние ссылки
* Хищники и земноводные в Европе
* Хищники и земноводные
* BBC Nature | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=33366 | Обыкновенная желтая змея | 239 | 49,510 | Каковы среда обитания и рацион обыкновенного желтого ужа? | Обыкновенный желтый уж, научное название которого Natrix natrix, обитает в различных водных средах по всей Европе и питается в основном рыбой, земноводными, мелкими птицами и грызунами. | уж уж уж | passage: Европейская зеленая ящерица (Lacerta viridis) — вид ящериц, обитающий на большей части территории Центральной и Юго-Восточной Европы. Эта рептилия предпочитает такие места обитания, как открытые леса, скалистые местности и сады, где она может греться на солнце и легко находить укрытие. У ящерицы тонкое тело, длина которого обычно достигает 20–30 сантиметров, включая хвост. Окраска варьируется от ярко-зеленой до коричневато-зеленой, часто с темными пятнами или полосами вдоль спины и боков. В период размножения у самцов на горле и животе появляются синие пятна, которые они используют для привлечения самок. Эти ящерицы ведут дневной образ жизни и наиболее активны в солнечные дни, когда температура теплая. Они питаются в основном насекомыми, пауками, улитками и иногда растительным материалом. В отличие от обыкновенной желтой змеи, европейская зеленая ящерица не представляет никакой угрозы для местных популяций рыб, поскольку не потребляет их. Вместо этого ее присутствие вносит положительный вклад в экосистему, контролируя популяции насекомых. Усилия по сохранению европейской зеленой ящерицы направлены на сохранение естественной среды обитания и сокращение вмешательства человека, что гарантирует этим прекрасным созданиям дальнейшее процветание в их родных ареалах. | 124,937 | query: Каковы среда обитания и рацион обыкновенного желтого ужа? |
kk | passage: Сәкеннің озық ізденістерінің нәтижесі, қазақ поэзиясындағы жаңашылдық үлгісі. Сан ғасырлар бойы әдебиетіміздің қайнар бұлағы болған поэма жаңа дәуірде өзіндік сипат ала бастады. Өмір шындығы, көбінесе сюжетсіз айтылатын дидактикалық музыка Абайдан кейінгі көркемдік даму барысында эпикалық көлемге жетті. Соның нәтижесінде кәсіби поэзияның бейне жасау бағыты кеңейді. Түрлі көркемдік тәсілдер тоғысты, Сәкен Сайфуллин өлеңдерінде өмір шындығы өршіл романтика арқылы жарқырайды. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=31249" | Сейфуллин Сәкен | 128 | 46,110 | Сәкен Сайфуллин қазіргі қазақ поэзиясына қандай әсер етті? | Сәкен Сайфуллин шығармашылығы қазақ поэзиясында реализмді романтизммен ұштастырған елеулі эволюцияны көрсетті. | Қазақ поэзиясының эволюциясы | passage: Талқыланған әдеби жетістіктерден айырмашылығы, мәдени мұраның тағы бір аспектісі дәстүрлі қолөнерді қамтиды. Мысалы, кілем тоқу өнері әлемнің әртүрлі аймақтарында ғасырлар бойы айтарлықтай өзгеріссіз қалды. Бұл қолөнер практикалық мақсаттарға ғана қызмет етіп қоймайды, сонымен қатар қауымдастықтарда терең символдық мәндерді де қамтиды. Бұл кілемдерде қолданылатын әрбір өрнек пен түс тарихи оқиғалар, жергілікті мифтер немесе тіпті күнделікті өмір сценарийлері туралы әңгімелер айта алады. Кейбір мәдениеттерде арнайы дизайн үйлену тойлары немесе діни рәсімдер сияқты ерекше жағдайларға арналған. Бұл күрделі бөлшектерді жасауға қатысты әдістер көбінесе ұрпақтан-ұрпаққа беріледі, бұл дағдылар уақыт өте келе жоғалып кетпеуін қамтамасыз етеді. Дегенмен, олардың маңыздылығына қарамастан, бұл қолөнер индустрияландыру мен тұтынушылық қалаулардың өзгеруіне байланысты заманауи әлемде қиындықтарға тап болады. Оларды сақтау шаралары мемлекеттік қолдау, білім беру бағдарламалары және халықаралық деңгейде мойындалуды қамтиды. Дегенмен, бұл дәстүрлердің тұрақтылығы белгісіз болып қала береді, өйткені өскелең ұрпақтар экономикалық қысымға тап болған кезде мұндай еңбекті қажет ететін тәжірибелерді сақтаудың құндылығын түсіну қиынға соғуы мүмкін. | 7,985 | query: Сәкен Сайфуллин қазіргі қазақ поэзиясына қандай әсер етті? |
kk | passage: Сәулебек Асылханов (1949 ж.т.), актер, режиссер. Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері (1998). 1966 М. Әуезов атындағы Қазақ драма театры жанындағы актерлік студия, 1974. Құрманғазы атындағы Алматы мемлекеттік консерваториясын бітірген. 1975 жылы Қазақ драма театрында дипломдық жұмыс ретінде Әуезовтің «Айман – Шолпан» комедиясын қойды. Талдықорғандағы жаңа театрды ұйымдастыруға араласқан Т. Ахтановтың «Әке мен бала», «Күшік күйеу», Қ.Мұхамеджановтың «Қайдасың, Қайдарбек» (Ш.Айтматовтың «Армысың, ақ кеме» повесі бойынша) т. б. сахналанды. Әуезовтің «Түнгі түн» пьесасы – режиссердің ізденістерін көрсететін пьеса.
## Дереккөздер | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=70210" | Сәулебек Асылханов | 203 | 102,243 | Сәулебек Асылханов шығармашылық жолында қандай елеулі шығармаларға жетекшілік етті? | Сәулебек Асылханов Әуезовтің «Айман – Шолпан» және Ш. Айтматов хикаясы. | Сәулебек Асылханов | passage: Бақыт Кенжейбаев (1952 ж.т.), композитор, дирижер. Қазақстанның халық әртісі (1995). Бақыт музыкалық жолын ерте бастады, қазақтың дәстүрлі аспаптарына деген қызығушылық танытты. Алматы консерваториясына түскенге дейін Астана музыка колледжінде оқып, оркестр дирижері мамандығын үздік бітірді. Бақыт бүкіл шығармашылық жолында қазақ музыкасын ұлттық және халықаралық деңгейде насихаттауға арнады. Ол 1998 жылы Қазақстанның Ұлттық филармония оркестрін құрып, 2010 жылға дейін оның бас дирижері қызметін атқарды. Оның жетекшілігімен оркестр Нью-Йорктегі Карнеги Холл және Берлин филармониясы сияқты беделді орындарда өнер көрсетіп, халықаралық деңгейде танылды. Бақыт қазақтың дәстүрлі әуендерін қазіргі классикалық формалармен үйлестіре отырып, көптеген шығармалар жазды. Оның ең танымал композициясы «Дала рухы» 2017 жылы Астанада өткен ЭКСПО көрмесінің ашылу салтанатына тапсырыс берген. Бақыт өзінің музыкалық үлесінен бөлек, жас музыканттар мен композиторларды қолдау үшін Бақыт Кенжейбаев атындағы қор құрып, білім берудегі күш-жігерімен танымал. Қор қазақтың музыкалық дәстүрін жалғастыруды қамтамасыз ете отырып, шәкіртақы, шеберлік сыныптары мен орындаушылық мүмкіндіктер береді. Қиыншылықтарға, соның ішінде қаржылық шектеулерге және бюрократиялық кедергілерге қарамастан, Бақыт қазақ музыкасын жаһандық аудиторияға қолжетімді ету жөніндегі көзқарасына берік. | 163,539 | query: Сәулебек Асылханов шығармашылық жолында қандай елеулі шығармаларға жетекшілік етті? |
en | passage: The Civil Code of the Republic of Kazakhstan (CRAK) is the main source of civil law, the main document of civil laws. General section in 1995, special section in 1999. entered into force. The total consists of 1124 articles. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=29186 | Civil Code of the Republic of Kazakhstan | 54 | 41,129 | What is the primary legal document governing civil matters in Kazakhstan? | The Civil Code of the Republic of Kazakhstan serves as the fundamental document for civil legislation. | Civil Code | passage: The Constitution of the Republic of Kazakhstan is often mistaken for the main source of civil law; however, it primarily outlines the basic principles of governance, rights, and freedoms of citizens. It was adopted in 1995 through a national referendum and has been amended several times to adapt to the evolving political and social landscape of the country. Unlike the Civil Code, which focuses specifically on civil matters such as contracts, property rights, and family law, the Constitution provides a broader framework that underpins all other legislative acts. It establishes the separation of powers among the executive, legislative, and judicial branches, ensuring a system of checks and balances essential for democratic governance. Additionally, it enshrines fundamental human rights and freedoms, including freedom of speech, religion, and assembly, which are crucial for the protection of individual liberties and the promotion of a vibrant civil society. | 34,171 | query: The Civil Code of the Republic of Kazakhstan serves as the fundamental document for civil legislation. |
en | passage: Valandovo is the center of Valandovo community in the Republic of Macedonia. The city is located near the southeastern border of the country, on the right bank of the Anska River, in the historical and geographical territory of Boimiya. The name of Valandovo is mentioned for the first time in 1349 in the gift certificate of King Stefan Dušan. However, the name of the city is written as Alavandov, not Valandov. Gradually, this name is forgotten and a new name is used instead.
According to the 2002 census, the number of city residents was equal to 4402 people. He also determined the number of representatives of other nationalities in the city:
* Macedonians: 4279
* Serbs: 58
* Turks: 26
* Gypsies: 13
* Vlachs: 1 \ <> * Bosniaks: 1
* others: 24
## Sources | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=157159 | Валандово | 196 | 194,675 | What is the historical significance of the name Valandovo? | The name Valandovo was first recorded in 1349 in a document by King Stefan Dušan. | Valandovo | passage: Kumanovo is another significant town in the Republic of Macedonia, situated in the northeastern part of the country. It serves as the administrative center of Kumanovo Municipality and has a rich history dating back to ancient times. The area around Kumanovo has been inhabited since prehistoric times, evidenced by numerous archaeological findings that suggest the presence of various civilizations over millennia. During the Ottoman Empire's rule, Kumanovo experienced considerable growth and development, becoming an important trade and craft center. In more recent history, particularly during the 20th century, Kumanovo played a crucial role in several key events, including the Ilinden Uprising and the Macedonian struggle for independence. Today, it is known for its diverse population, vibrant cultural scene, and economic activities centered around agriculture, manufacturing, and services. The city boasts a mix of traditional and modern architecture, reflecting its complex past and ongoing evolution. Notable landmarks include the Church of St. Nicholas, which dates back to the 19th century, and the Kumanovo Fortress ruins, remnants of medieval fortifications that once protected the town. Despite facing challenges such as economic transitions and demographic changes, Kumanovo continues to thrive as a vital urban center in northern Macedonia. | 216,990 | query: What is the historical significance of the name Valandovo? |
ru | passage: Мухамеджан Майбасарулы Ускенбаев (1854-1921) - известный певец. Исполнитель песен Абая и Шакарима, музыкант, поэт и артист. Племянник Мухамеджана Абая. Он сын младшего брата Кунанбая от матери Токал. Жена Мухамеджана по имени Катипа родила Толеутая и Насибалу. Мухамеджан рос со страстью к пению с ранних лет. Особенно со своим другом Амиром Кудайбердиулы он создал дружбу. Амирмен Мухамеджан предавался развлечениям изо дня в день и иногда приводил к разрушению страны. Кунанбай, который был оскорблен этим, настоятельно предупредил их и запретил им. После смерти своего друга-певца Амира, который был оскорблен этим, он переехал в Сыбанджак, Кызылмолу в Наймане. Мухамеджан гулял в Кызыл-моле, выразил свою внутреннюю обиду и послал приветствие стихотворением. Услышав приветствие, Абай послал человека и отправил Мухамеджана обратно в страну. С тех пор он был близок к Абаю и видел многое из нравов и воспитания поэта. Он является автором песен «Бес Карагер», «Кайран Жастык», а также «Кулькайнар», «Сары Бел», которая вошла в первый сборник «Антология казахских песен». Мухамеджан пел «Ескендир» Абая, «3 сына» Акылбая и «Медгат-Касым» Магауии. Тело Мухамеджана было похоронено на семейном кладбище Кунанбая Хаджи в Акшоке.
## Источники | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=69862 | Мухамеджан Майбасаравыл Ускенбаев | 402 | 101,375 | Кем был Мухамеджан Майбасарулы Ускенбаев и каков его вклад в казахскую музыку? | Мухамеджан Майбасарулы Ускенбаев — известный казахский певец, музыкант и поэт, известный исполнением песен Абая и Шакарима. | Мухамеджан Ускенбаев | passage: В другой части Казахстана жила еще одна выдающаяся личность по имени Сакен Сейфуллин, родившийся в 1896 году. В отличие от Мухамеджана Майбасарулы Ускенбаева, Сакен был в первую очередь известен своими литературными произведениями, а не музыкальными талантами. Сейфуллин сыграл значительную роль в развитии современной казахской литературы и журналистики. Он был одним из основателей Казахской коммунистической партии и был ее секретарем. Его политическая карьера была отмечена усилиями по содействию образованию и грамотности среди казахского народа, выступая за создание школ и библиотек в сельских районах. Несмотря на многочисленные проблемы, включая периоды цензуры и репрессий во время правления Сталина, Сейфуллин продолжал много писать и публиковаться. Его произведения часто отражали темы национальной идентичности, социальной справедливости и борьбы с угнетением. Некоторые из его известных публикаций включают сборники рассказов, такие как «Белая степь» и «Красный путь», которые стали классикой казахской литературы. Помимо своей писательской деятельности, Сейфуллин также занимался переводом важных произведений русской и европейской литературы на казахский язык, тем самым обогащая культурный ландшафт региона. На протяжении всей своей жизни он оставался преданным идеалам прогресса и просвещения, оставив после себя наследие, которое продолжает вдохновлять поколения казахских писателей и интеллектуалов. | 224,484 | query: Мухамеджан Майбасарулы Ускенбаев — известный казахский певец, музыкант и поэт, известный исполнением песен Абая и Шакарима. |
kk | passage: Тымель-Кы — Ресейдегі өзен. Ямало-Ненецк автономиялық округі, Краснояр өлкесінің жер учаскелері арқылы ағып өтеді. Өзен сағасы Пеляжья тармағының сол жағалауынан 4 км қашықтықта орналасқан. Өзеннің ұзындығы 28 км.
## Су тізілімінің мәліметі
Ресей мемлекеттік су тізілімінің мәліметтері бойынша Төменгі Обь су алабы аймағына жатады, өзеннің гидрологиялық бөлігі Таз өзені болып табылады. Өзен саласы — Саласы жоқ, өзен арнасы — Таз.
Ресей Федерациясының су ресурстары жөніндегі федералдық агенттігі дайындаған құрғақшылыққа сәйкес Ресей Федерациясының аумағын аймақтарға бөлуге арналған геоақпараттық жүйенің деректеріне сәйкес:
* Қазақстандағы су объектісінің коды. мемлекеттік су тізілімі — 15050000112115300069589
* Гидрологиялық зерттеулер коды (GZ) — ## Дереккөздер Сыртқы сілтемелер
* Ресей Федерациясы Табиғи ресурстар және экология министрлігі Мұрағаттандырылған 26 мамыр 2015 ж. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=161056 | Тымель-Қы | 214 | 198,597 | Тымел-Қы өзенінің географиялық орны мен ұзындығы қандай? | Ресейде орналасқан Тымель-Кы өзенінің ұзындығы 28 шақырымды құрайды және Ямало-Ненецк автономиялық округі мен Красноярск өлкесі арқылы ағып өтеді. | Таймел-Ки | passage: Серебрянка - Ресейдегі тағы бір көрнекті өзен, ең алдымен өзінің тыныш сұлулығымен және тарихи маңызымен танымал. Ресейдің еуропалық бөлігінде орналасқан ол әдемі ландшафттарды, соның ішінде қалың ормандар мен кең жазықтарды аралап өтеді. Салыстырмалы түрде 28 километрге жететін Тымель-Кыдан айырмашылығы, Серебрянка 150 шақырымнан асады, бұл барлау мен зерттеу үшін кеңірек жолды ұсынады. Оның суы таза және әртүрлі экожүйені қолдайды, бұл оны қоршаған ортаны зерттеушілер мен табиғат әуесқойлары арасында сүйікті етеді. Өзен бассейнінде балықтардың, құстардың және сүтқоректілердің әртүрлі түрлері мекендейді, бұл аймақтың биоәртүрлілігіне айтарлықтай үлес қосады. Сонымен қатар, Серебрянка жергілікті ауыл шаруашылығында маңызды рөл атқарады, егінді суаруды қамтамасыз етеді және жақын маңдағы елді мекендердің өмір сүруін қамтамасыз етеді. Төменгі Обь су алабы аймағына немесе Таз өзенінің гидрологиялық бөлігіне кірмейтініне қарамастан, Серебрянка оны маңызды табиғи ресурсқа айналдыратын өзінің бірегей сипаттамаларына ие. Ол Ресейдегі өзендер мен су объектілерінің күрделі желісін көрсететін басқа су шаруашылығы аймағына жіктеледі. Өзен сонымен қатар жергілікті фольклор мен дәстүрлерде ерекше орын алатын мәдени құндылыққа ие, бұл аймақтың мұрасын одан әрі байытады. | 194,342 | query: Таймел-Ки |
en | passage: Upper Babalar is a village in the Kuyurgazin district of Bashkortostan, belonging to Yakshimbet village council. On January 1, 2009, the population was 149 people. Postal code — ?, OKATO code — ?.
## Demography
Population dynamics:
## Sources
## External links
\ <> * Council of Municipal Education of the Republic of Bashkortostan. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=133392" | Supreme Grandfathers | 85 | 172,189 | What is the population of Upper Babalar as of January 1, 2009? | Upper Babalar has a population of 149 people according to the 2009 census. | population | passage: Lower Babalar is a fictional village located in the imaginary region of Zuyurgazin within the Republic of Bashkortostan. This village, unlike its counterpart Upper Babalar, does not belong to any specific village council but operates independently under a unique administrative structure. As of December 31, 2008, the estimated population was only 75 individuals, significantly lower than that of Upper Babalar. The postal code for Lower Babalar is 456789, while the OKATO code remains unassigned due to its unofficial status. Despite its small size, Lower Babalar boasts a rich cultural heritage and is known for its annual festival celebrating traditional crafts and local cuisine. The festival attracts visitors from across the republic, contributing to the village's economy and fostering community spirit. In terms of education, children from Lower Babalar attend schools in neighboring villages, as there are no educational institutions within the village itself. However, plans are underway to construct a primary school to serve the growing needs of the young population. Environmental conservation is also a priority in Lower Babalar, with ongoing initiatives to protect the natural landscape and promote sustainable living practices among residents. | 161,903 | query: What is the population of Upper Babalar as of January 1, 2009? |
ru | passage: Псыган-Су (Аксыра) — река в России. Протекает по территориям Республики Северная Осетия — Алания, Республики Кабардино-Балкария. Устье реки расположено в 23 км от левого берега реки Деменюк. Длина реки — 25 км.
## Сведения Водного регистра
По данным Российского государственного водного регистра относится к региону Западно-Каспийского водораздела, водохозяйственная часть реки — от впадения в Терек реки Урух до впадения в нее реки Малка. Приток реки — Нет рукава, бассейн реки — реки Каспийского моря, водораздел между реками Терек и Волга.
По данным геоинформационной системы районирования территории Российской Федерации по уровню засушливости, подготовленной Федеральным агентством водных ресурсов России:
* Код водного объекта в государственном водном реестре — 07020000412108200004102
* Код гидрологического исследования (ГЗ) — ## Источники Внешние ссылки
* Министерство природных ресурсов и экологии Российской Федерации Архивировано 26 мая 2015 г. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=161186 | Псыган-Су (филиал Деменюки) | 265 | 198,711 | Какова длина и местонахождение реки Псыган-Су (Аксыра)? | Река Псыган-Су (Аксыра) имеет длину 25 км и протекает по территории Северной Осетии-Алании и Кабардино-Балкарии в России. | Псыган-Су | passage: Река Дон, не путать с Псыган-Су, является еще одной важной рекой в России, которая имеет гораздо большую длину и играет важную роль в экономической деятельности страны. Беря начало на Среднерусской возвышенности, Дон простирается более чем на 1870 километров, что делает его одной из крупнейших рек в Европе. Он протекает в основном через юго-запад России, в конечном итоге впадая в Азовское море. Исторически Дон был жизненно важен для торговли и транспорта, выступая в качестве ключевого маршрута, соединяющего внутренние регионы с Черным морем и далее. По своему течению река проходит через несколько важных городов, включая Воронеж, который известен своим богатым культурным наследием и промышленным значением. Бассейн реки Дон поддерживает разнообразные экосистемы и методы ведения сельского хозяйства, внося значительный вклад в местную экономику и биоразнообразие. Продолжаются усилия по охране окружающей среды реки от загрязнения и деградации, вызванных урбанизацией и промышленной деятельностью. | 149,599 | query: Река Псыган-Су (Аксыра) имеет длину 25 км и протекает по территории Северной Осетии-Алании и Кабардино-Балкарии в России. |
en | passage: the Tama clan is described. An example of the song sung by Muryn Zhyrau was published in the collections "Batyrlar Zhyr" (1989, volume 5), N. Kenzheguly's version "Kaneki, tilim, syuleshi" (1992, book 1). The genealogical nature of the song prevails, the main characters are Orak and Mamai batyrs born from Musakhan's godmother Karaulek. A Kalmyk khan named Kozan abducts the boy Orak and Mamai from where they were playing. Khiva Khan Bozoglan, who came to attack Kozan, was captured. Kozan's daughter Karakhan brings food, clothes, candles to the | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=44631 | Orak - Mom | 164 | 66,783 | What is the significance of the Tama clan in the context of the songs and stories passed down through generations? | The Tama clan plays a crucial role in the oral traditions of the region, particularly through the songs that detail their lineage and heroic deeds. | Tama Clan | passage: In contrast to the Tama clan's narrative, let us explore the history of another significant group in Central Asia, the Uzbeks. The Uzbek people have a rich and diverse cultural heritage that spans centuries, influenced by various empires and civilizations. One notable aspect of Uzbek culture is its intricate textile arts, especially silk weaving, which has been practiced for generations. Cities like Bukhara and Samarkand became renowned centers for these crafts, attracting traders and artisans from across the Silk Road. The Uzbek language, belonging to the Turkic family, also reflects this historical diversity, incorporating elements from Persian, Arabic, and Russian due to periods of conquest and trade. Traditional Uzbek music, known as Shashmaqam, combines classical and folk styles, often performed during festive occasions or important social gatherings. This musical tradition, much like the Tama clan's songs, serves to preserve and transmit cultural values and historical narratives. However, unlike the specific focus on genealogy and heroism found in the Tama clan's songs, Uzbek music tends to emphasize themes of love, nature, and spiritual enlightenment. Additionally, the political landscape of Uzbekistan has seen numerous transformations, from being part of the Timurid Empire to becoming a Soviet republic and eventually an independent nation in 1991. Each era has left its mark on the country's identity, contributing to a complex tapestry of cultural practices and beliefs. | 213,415 | query: The Tama clan plays a crucial role in the oral traditions of the region, particularly through the songs that detail their lineage and heroic deeds. |
kk | passage: Напони ( ағылш. Naponee ) — Небраска штатының Франклин округіне жататын АҚШ қаласы.
Қала тұрғындарының саны 132 адамды құрайды. Алып жатқан жер аумағы 0,6 км² шамасында. FIPS коды 31-33565.
## Сыртқы сілтемелер
* АҚШ-тың барлық қалаларының статистикасы
* АҚШ санақ бюросы.
Үлгі: Небраска штаты | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=182121" | Напони, Небраска | 76 | 215,068 | Небраска штатындағы Напони қаласының халқы қанша? | Напонейде 132 халық тұрады. | Напони | passage: Небраскадағы ең үлкен қала Омаха Напони сияқты кішігірім қалалардан мүлдем айырмашылығы бар. Елорда тұрғындарының саны 900 000-нан асатын Омаха экономикалық белсенділіктің, мәдени іс-шаралардың және білім беру мекемелерінің қызу орталығы болып табылады. Қала 147 шаршы мильден астам аумақты алып жатыр, бұл оны штаттағы көптеген басқа қауымдастықтарға қарағанда айтарлықтай үлкен етеді. Әртүрлі экономикасымен танымал Омахада миллиардер Уоррен Баффет басқаратын Berkshire Hathaway сияқты ірі корпорациялар орналасқан, ол қаланы өзінің үйі деп атайды. Қаланың жанданған өнер сахнасы көптеген галереяларды, театрларды және музыкалық орындарды қамтиды, бұл келушілер мен тұрғындарды қызықтыратын бай мәдени гобеленге үлес қосады. Сонымен қатар, Омаха бірнеше жоғары оқу орындарымен мақтана алады, соның ішінде Омахадағы Небраска университеті мен Крейтон университеті жергілікті қоғамдастық пен аймақтық дамуда маңызды рөл атқарады. Напонимен салыстырғанда әлдеқайда үлкен қала орталығы болғанына қарамастан, Омаха өзінің Орта-Батыс құндылықтары мен күшті қауымдастық сезімі арқылы Небрасканың кішігірім қалаларымен ортақ жіпті бөліседі. | 109,713 | query: Напони |
ru | passage: И. Есенберлин написал около сорока лирических произведений. Он написал «Рассказы и повести» К. Д. Ушинского (1945), М. Жулявского о жизни вьетнамцев. Он перевел на казахский язык роман Жулявского «Кызыл Дария» (1956). Есенберлин награжден орденом Трудового Красного Знамени и медалями.
## Исторические романы
Произведениями Есенберлина, которые знаменуют его настоящую литературную позицию, являются его исторические романы «Кахар», «Алмазный меч», «Занталас».
Исторические романы — это романы, воссоздающие важные события прошлой истории и рассказывающие их в художественном ключе. В историческом романе писатели не ограничиваются пересказом истории, а уделяют внимание постановке моральных, психологических и культурных вопросов.
В своей исторической трилогии писатель И. Есенберлин описывает историю казахского государства в XV-XIX веках. ярко описывает упорную борьбу за независимость. Он показывает многочисленные трудности, внутренние противоречия, человеческие отношения, их поступки и поступки, единство, традиции и обычаи борьбы с внешними врагами. , создает художественные образы многих исторических деятелей.
Роман «Алмазный меч» - XV в. может дать много информации о событиях, причем сохранен хронологический порядок событий. Вот почему его можно назвать романом-хроникой. Поскольку это роман-хроника, в нем преобладает последовательность многих исторических событий - закономерность жанра. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=43210 | Ильяс Эсенберлин | 363 | 64,458 | Какой значительный вклад внес И. Есенберлин в казахскую литературу своими историческими романами? | В исторических романах И. Есенберлина «Кахар», «Алмазный меч», «Занталас» ярко изображена история казахского государства с XV по XIX вв. | Эсенберлин исторические романы | passage: Хотя И. Есенберлин известен своими переводами и историческими романами, другой выдающейся фигурой казахской литературы того же периода был А. Байтурсынов, сыгравший решающую роль в развитии современного казахского литературного языка и образования. Байтурсынов был лингвистом, педагогом и общественным деятелем, внесшим значительный вклад в стандартизацию казахского алфавита и грамматики. Его усилия сыграли важную роль в продвижении грамотности и использовании казахского языка в школах и публикациях. В отличие от Есенберлина, который больше фокусировался на исторических повествованиях, работа Байтурсынова охватывала более широкий спектр образовательных реформ и лингвистических исследований. Он также редактировал несколько газет и журналов, которые служили платформами для распространения знаний и укрепления национального самосознания среди казахского народа. Несмотря на политические репрессии и многократные аресты, Байтурсынов продолжал выступать за сохранение и развитие казахской культуры и идентичности. Его наследие продолжает влиять на современную казахскую литературу и образование, делая его ключевой фигурой в интеллектуальной истории страны. | 154,141 | query: Эсенберлин исторические романы |
ru | passage: ### Пополнение института
С годами преподавательский состав института пополнялся старшими преподавателями с научными званиями, возросли материально-технические и учебно-методические возможности, тем самым окрепла образовательная база орды и стала расширяться ее сфера деятельности.
После окончания войны в связи с увеличением числа учебных заведений, домов культуры, библиотек республике потребовались высокообразованные специалисты, и в институте помимо педагогических специальностей были открыты библиотечное и вокально-музыкальное отделения, которые впоследствии стали отдельными факультетами.
Большую роль в успехе музыкального факультета сыграл известный композитор Б. Байкадамов. В составе кафедры работали пианистка-концертмейстер В.С. Пирогова, специалисты по теории музыки Б.М. Жусипалиев, А. Абдикаримов, член Союза композиторов Казахстана У. Байдильдаев, Д.Б. Ботпаев, И.К. Кереев, А.Ф. Славопицкая, А. Бапи, З.А. Попова и др.
Организованный Е. Хасангалиевым в 1968 году вокально-инструментальный ансамбль «Айгуль» под руководством Марата Балтабаева в семидесятые-восьмидесятые годы стал лауреатом Всесоюзной молодежной премии, международных и республиканских конкурсов.
В его составе Г. Карамолдаева, А. Исагулова, Д. Ергалиева, М. Жунисова, С. Узакбаева, А. Арыкова, К. Омарова, Р. Алисова, М. Ыскакова, З. Алибекова. был известен публике с давних времен.
### Известные люди нашей страны среди его выпускников | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=29133 | Казахский национальный женский педагогический университет | 413 | 40,950 | Какой значительный вклад внес Институт в культурную и образовательную сферу после войны? | После войны институт расширил сферу своей деятельности, открыв новые факультеты, такие как библиотечное дело и вокально-музыкальный факультет, что внесло значительный вклад в удовлетворение культурных и образовательных потребностей республики. | Расширение института | passage: Несмотря на трудности, с которыми пришлось столкнуться в послевоенный период, многие учреждения боролись за поддержание своей деятельности. Например, местному техническому колледжу становилось все труднее привлекать квалифицированных преподавателей и студентов. Из-за экономических ограничений колледжу пришлось сократить количество предлагаемых курсов, сосредоточившись в первую очередь на базовой профессиональной подготовке, а не на расширении в новых областях, таких как музыка или библиотечное дело. Это ограничение препятствовало развитию более разнообразной и квалифицированной рабочей силы, что имело решающее значение для восстановления и роста региона. Кроме того, отсутствие государственной поддержки и финансирования еще больше усугубило эти проблемы, что привело к снижению качества предоставляемого образования. Многие студенты, окончившие это учреждение в это время, сообщили, что чувствовали себя неподготовленными к рынку труда, не имея как практических навыков, так и теоретических знаний, которые можно было бы получить с помощью более комплексной учебной программы. Ситуация усугублялась тем фактом, что многие потенциальные студенты предпочитали искать возможности в других местах, либо переезжая в более крупные города, где были доступны лучшие образовательные возможности, либо выбирая альтернативные карьерные пути вообще. | 95,429 | query: Какой значительный вклад внес Институт в культурную и образовательную сферу после войны? |
kk | passage: Ю-Яха — Ресейдегі өзен. «Ямало-Ненецк» АҚ жер учаскелері арқылы өтеді. Өзен сағасы KAR/PUR/383/50 орналасқан. Өзеннің ұзындығы 13 км.
## Су тізілімінің ақпараты
Ресей мемлекеттік су тізілімінің мәліметтері бойынша Төменгі Обь су алабы аймағына жатады, өзеннің гидрологиялық бөлігі Пур. Өзен саласы — Саласы жоқ, өзен арнасы — Пур.
Ресей Федерациясының су ресурстары жөніндегі федералдық агенттігі дайындаған құрғақшылыққа сәйкес Ресей Федерациясының аумағын аймақтарға бөлуге арналған геоақпараттық жүйенің деректеріне сәйкес:
* Қазақстандағы су объектісінің коды. мемлекеттік су тізілімі — 15040000112115300058937
* Гидрологиялық зерттеу коды (ГЗ) — 115305893
* Су алабы коды — 15.04.00.001
* ГАЖ көлемінің саны — 15
ГАЖ — 3
## Дереккөздер
## Сыртқы сілтемелер
* Ресей Федерациясы Табиғи ресурстар және экология министрлігі Мұрағаттандырылған 26 мамыр 2015 ж. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=154075 | Юй-Яха | 230 | 191,517 | Ресейдегі Ю-Яха өзенінің ұзындығы қанша? | «Ямало-Ненецк» АҚ аймағынан ұзындығы 13 км Ю-Яха өзені ағып өтеді. | Ю-Яха | passage: Еділ Еуропадағы ең ұзын өзендердің бірі болып табылады, ұзындығы 3530 шақырымнан асады. Ол Ресейдің мәдени, тарихи және экономикалық өмірінде шешуші рөл атқарады. Теңіз деңгейінен шамамен 225 метр биіктіктегі Валдай төбелерінен бастау алған Еділ Ресейдің орталық бөлігінен өтіп, Каспий теңізіне құяды. Өзен бассейні шамамен 1 380 000 шаршы шақырым аумақты алып жатыр, бұл оны Еуропадағы ең үлкен етеді. Еділ өз бойымен көптеген қалаларды, соның ішінде Нижний Новгород, Қазан және Самара сияқты маңызды өнеркәсіп орталықтарын басып өтеді. Өзеннің маңыздылығы тасымалдаудан асып түседі; ол кең ауқымды ауылшаруашылық қызметін, балық шаруашылығын және электр энергиясын өндіруді қолдайды, әсіресе Волгоград бөгеті сияқты гидроэлектрлік бөгеттер арқылы. Өзінің маңыздылығына қарамастан, Еділ экологиялық қиындықтарға, соның ішінде өнеркәсіптік қалдықтар мен қалалық ағынды суларға байланысты ластану мен экологиялық деградацияға тап болады. Өзеннің экожүйесін сақтау және болашақ ұрпақтар үшін тұрақты пайдалануды қамтамасыз ету үшін табиғатты қорғау жұмыстары жалғасуда. | 89,833 | query: «Ямало-Ненецк» АҚ аймағынан ұзындығы 13 км Ю-Яха өзені ағып өтеді. |
ru | passage: которое отличается от других возможных равновесных состояний по своим физическим свойствам. состояние равновесия (см. Термодинамическое равновесие). Иногда неравновесное метастабильное состояние вещества также называют Фазой (метастабильная фаза). Переход вещества из одной фазы в другую называется фазовым переходом. Он зависит от качественных изменений свойств материала. Например, газообразное, жидкое и кристаллическое состояния вещества различаются характером движения структурных частиц (атомов, молекул) и наличием или отсутствием упорядоченной структуры. Различные кристаллические Фазы отличаются друг от друга типом | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=41481" | Фаза | 135 | 61,545 | Что отличает различные фазы вещества при фазовом переходе? | Переход вещества из одной фазы в другую влечет за собой существенные изменения свойств материала. | фазовый переход | passage: В отличие от концепции фаз и их переходов, давайте рассмотрим динамику в пределах стабильной экосистемы. Экосистема состоит из различных биотических и абиотических компонентов, которые взаимодействуют сложным образом для поддержания баланса. Эти взаимодействия включают хищничество, конкуренцию, мутуализм и доступность ресурсов. Каждый вид играет определенную роль, например, первичные производители, такие как растения, которые преобразуют солнечный свет в энергию посредством фотосинтеза, потребители, которые питаются этими производителями или другими организмами, и редуценты, которые разлагают мертвую органику, возвращая питательные вещества обратно в окружающую среду. Со временем экосистемы могут претерпевать изменения из-за естественных процессов, таких как сукцессия, когда одно сообщество постепенно заменяет другое, или из-за антропогенных изменений, таких как вырубка лесов, загрязнение и изменение климата. Понимание этой динамики помогает экологам предсказывать, как экосистемы могут реагировать на внешнее давление, и разрабатывать стратегии сохранения и управления. | 114,987 | query: фазовый переход |
en | passage: Sanatorium im. Chekhova is a village in the Alsheev District of Bashkortostan, belonging to the Vozdvizhen Rural Council. On January 1, 2009, the population was 202 people. Postal code — ?, OKATO code — ?.
## Demography
Population dynamics:
## Sources
## External links
\ <> * Council of Municipal Education of the Republic of Bashkortostan. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=130626" | Sanatorium named after Chekhov | 89 | 169,337 | What is the population of Sanatorium im. Chekhova as of January 1, 2009? | The village of Sanatorium im. Chekhova has a population of 202 people according to the 2009 census. | Sanatorium im. Chekhova | passage: Kazanlak is a town in central Bulgaria, located in Stara Zagora Province, not far from the capital city of Sofia. It serves as the administrative center of Kazanlak Municipality. Known for its unique Thracian treasures, including the famous Kazanlak Tomb, which dates back to the 4th-3rd centuries BC, the area attracts many tourists interested in ancient history and archaeology. The tomb features exceptionally well-preserved wall paintings that depict scenes from Thracian mythology and daily life, making it one of the most significant cultural landmarks in Bulgaria. In addition to its historical significance, Kazanlak is also renowned for its rose oil production. The region around the town is part of the Valley of Roses, where roses have been cultivated since the 17th century. Each year, during early June, the Rose Festival takes place here, celebrating the harvest with parades, competitions, and traditional Bulgarian music and dance performances. Despite being a small town, Kazanlak boasts several other attractions such as the Museum of Roses, which showcases the history and importance of rose cultivation in the area, and the Ethnographic Museum, offering insights into local traditions and crafts. Furthermore, the natural beauty surrounding Kazanlak provides ample opportunities for outdoor activities like hiking and bird watching. | 75,132 | query: What is the population of Sanatorium im. Chekhova as of January 1, 2009? |
en | passage: * In 2015 - Zh. New performance of Bizet's opera "Carmen". It was the first production of classical opera in the "Modern" style and was a different decision as a new direction in modern directing. The premiere of the ballet "Legends of the Great Field" took place this year. The music was composed by a group of the best representatives of the school of composers of Kazakhstan.
## Theater founders and singers
Composers E.G. Brusilovsky, A. Zhubanov, M. Tolebaev, L. Hamidi, director J. Shanin, singers K. Zhandarbekov, K. Bayseyitov, K. Bayseyitova, M. Erzhanov, G. Kurmangaliyev, U. Turdykulova, dancer Sh. Zhienkulova, etc. founded the national opera music. Later V.Yu. Zhdanov, Yu.L. Rutkovsky directed, artist A.I. Nenashev, conductor F.A. Kuzmich, choirmaster A.V. It was Preobrazhensky. In the 1940s, Rishat and Musilim Abdullinder, S. Abzhanov, A. Umbetbaev, Sh. Beisekova, B. Dosymzhanov, R. Musabekova, A. Musabekov, etc. singer-artists joined. In the theater A.V. Seleznev, Yu.P. Kovalev, D.T. Ballet masters like Abirov, I.I. Zak, G.N. Conductors like Dogashev worked fruitfully. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=54054 | Kazakh Opera and Ballet Theater | 371 | 81,321 | What significant changes were introduced to the performance of Bizet's opera 'Carmen' in 2015? | In 2015, a new performance of Bizet's opera 'Carmen' marked the first production in the 'Modern' style, representing a novel approach in contemporary directing. | Bizet Carmen Modern | passage: In 2015, a major renovation project began at the National Opera House, aiming to restore its original architectural grandeur while integrating state-of-the-art technology for enhanced acoustics and stage effects. This project, which lasted several years, involved a team of international architects and engineers who meticulously studied the building’s historical blueprints and consulted with cultural heritage experts to ensure that every detail was preserved or restored authentically. During this period, the opera house hosted a series of outdoor performances and community events to keep the arts accessible to the public, including free concerts, workshops, and exhibitions showcasing the history of the venue and its impact on local culture. The renovation also included the installation of advanced lighting systems, improved seating arrangements, and the creation of new spaces for rehearsals and educational programs. Once completed, the renovated opera house reopened with a gala event featuring performances by renowned artists from around the world, celebrating not only the building’s rebirth but also the enduring spirit of artistic innovation and collaboration. | 127,219 | query: In 2015, a new performance of Bizet's opera 'Carmen' marked the first production in the 'Modern' style, representing a novel approach in contemporary directing. |
kk | passage: ## Ұлттық-мемлекеттік құрылыс тарихы және Қазақ АКСР-нің құрылуын зерттеу
Кеңестік тарихнамада мемлекеттік құрылыстың социалистік принциптеріне негізделген «қазақ жерін біріктіру» проблемасы бойынша кең материалдар берілді. . Қазақстандық зерттеушілер ұлттың дамуы мен ұлттық мемлекет құрудың маркстік-лениндік методологиясына негізделген қазақ мемлекеттілігінің қалыптасуының тарихи процесін әлеуметтік таптық қарама-қайшылық жағдайында көрсете білді. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=195789" | Кеңестік кезеңдегі Қазақстан тарихы | 112 | 223,799 | Қазақ мемлекеттілігінің тарихнамасына маркстік-лениндік әдістеменің әсері қандай болды? | Кеңестік тарихнама қазақ мемлекетінің құрылуына социалистік принциптерге мән беру арқылы айтарлықтай әсер етті. | Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы | passage: Кеңестік көзқарастан айырмашылығы, батыс тарихшылары қазіргі Қазақстан мемлекетінің қалыптасуындағы жергілікті халықтардың қозғалысы мен сыртқы геосаяси факторлардың рөлін жиі атап өтеді. Бұл әңгімелер тек таптық күреске немесе социалистік идеологияға назар аудармай, 20 ғасырдың басында күрделі халықаралық қатынастарды басқарған жергілікті көшбасшылардың төзімділігі мен бейімделгіштігін көрсетеді. Мысалы, большевиктердің бақылауына қарсы шыққан баспашылар қозғалысы аймақты басқарудың түпкілікті құрылымына ықпал еткен маңызды күш ретінде қарастырылады. Сонымен қатар, Қытай мен Ресей сияқты көрші елдердің ықпалы Қазақстанға айналатын аумақтағы саяси және экономикалық өзгерістерде шешуші рөл атқарды. Бұл кеңірек көзқарас мәдени, діни және этникалық динамикаларды қоса алғанда, кеңестік тарихнамалық көзқараста кейде назардан тыс қалған әсерлердің әртүрлі жиынтығын қамтиды. | 35,048 | query: Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы |
en | passage: West, "P. He published a collection of poems under the pseudonym Vostok. He writes about his days in the camp. However, in 1961, ChKR was arrested by the State Security Agency for that. However, it will be released with the intervention of the world community. British philosopher Bertrand Russell was particularly influential. Works: Russia and Latinism. O zadakhakh nochevnikovedenya: (why Scythians and Gunny should be interesting for Russian:). - Prague: Evraz. book publishing house, 1928 Continent of Eurasia. M.: Agraf, 1997 | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=89490" | Savitsky Pyotr Nikolaevich | 136 | 125,215 | What significant works did P. West publish under the pseudonym Vostok? | P. West, writing under the pseudonym Vostok, published a collection of poems reflecting his experiences in the camp. | Vostok | passage: East, known by the alias Vost, compiled a series of short stories that were never officially recognized or published during his lifetime. Despite his efforts to remain anonymous, East's work garnered attention within underground literary circles, where it was often discussed but rarely seen. In contrast to P. West, East faced no legal repercussions for his writings; instead, he lived a relatively quiet life, occasionally contributing to local newspapers under various pseudonyms. His most notable unpublished manuscript, titled 'The Shadows of the Steppes,' delved into the mystical and historical aspects of ancient nomadic tribes, drawing parallels between their cultures and modern societal structures. This manuscript, though not widely read, influenced a small group of dedicated followers who saw in East’s work a profound connection to the land and its people. Unlike the interventions made on behalf of P. West, East’s supporters remained largely silent, preferring to keep his identity and work shrouded in mystery. Despite the lack of public recognition, East’s legacy lives on through the few copies of 'The Shadows of the Steppes' that have been circulated among enthusiasts of obscure literature. | 22,414 | query: Vostok |
ru | passage: Обматывание мужчины 5 слоями белой ткани, женщины 7 слоями, несовершеннолетних 3 слоями белой ткани. Мужчина надевает тюрбан, рубашку (до колен), пододеяльник, сухую ткань и одеяло. Женщина надевает кимешек, сали, нижнюю рубашку (платье), нагрудник, нагрудник, нагрудник, накидку и одеяло. Для несовершеннолетних, для мальчиков: шапку, рубашку, одеяло. Для девочек: одежду, платья, одеяла. Рубашка и рубашки вырезаются по размеру лица и шеи. Для мужчин есть два слоя одежды. Когда один слой замачивается в воде, чтобы не показывать интимную часть, его стирают и ополаскивают, поливая водой несколько частей спереди. Затем его оборачивают сухой тканью. Что касается женщин, он закрывает свои интимные части нитепритягивателем. Во время общих работ одежду загробного мира складывают изнутри наружу, и в конце ее отпаривают в трех местах: на голове, на талии и на ногах.
## Источники
## Внешняя ссылка
* [Из молодежного журнала «Иле» КНР. Автор: Абсамат Токтасынулы] | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=199520 | Кебиндеу | 297 | 226,931 | Каковы особые требования к одежде для закутывания людей в традиционных обрядах погребения? | Согласно традиционным обычаям погребения, мужчин закутывают в пять слоев одежды, включая тюрбан и одеяло, а женщин одевают в семь слоев, например, в кимешек и накидку. | традиционная погребальная одежда | passage: Обсуждая современные похоронные практики, бальзамирование стало стандартной процедурой во многих западных странах, особенно в Соединенных Штатах. Этот процесс включает удаление телесных жидкостей и газов, за которым следует инъекция консервантов, таких как формальдегид, для замедления разложения. Затем тело очищают, укладывают и часто подвергают косметической обработке, чтобы оно выглядело более естественно во время прощания или похорон в открытом гробу. Семьи могут выбирать различные типы гробов, начиная от простых деревянных ящиков и заканчивая сложными металлическими гробами, украшенными личными памятными вещами. В некоторых случаях семьи выбирают кремацию, которая подразумевает сжигание тела при высоких температурах до тех пор, пока не останется только пепел. Этот пепел можно хранить в урнах, рассеивать в значимых местах или даже использовать для создания уникальных мемориалов, таких как алмазы или коралловые рифы. Экологические проблемы также привели к росту зеленых захоронений, когда тела хоронят в биоразлагаемых контейнерах без использования бальзамирующих химикатов, что обеспечивает более естественное возвращение в землю. Каждый метод отражает различные культурные ценности и личные предпочтения в отношении смерти и памяти. | 32,573 | query: традиционная погребальная одежда |
ru | passage: Турсын-хан (полное имя Турсын-Мухаммед-хан, 1562 - 1627) - казахский хан, правитель Ташкента в 1613-1627 годах. правитель. Сын Джалим-султана. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=44094" | Пусть хан встанет | 48 | 65,852 | Кем был Турсын-хан и чем он известен? | Турсын-хан, родившийся в 1562 году и умерший в 1627 году, был значимой фигурой в истории Центральной Азии как казахский хан, правивший Ташкентом. | Турсын Хан | passage: Борат Сагдиев, вымышленный персонаж, созданный Сашей Бароном Коэном, стал одной из самых узнаваемых фигур в комедии за последние два десятилетия. Родившийся в небольшой деревне в Казахстане, Борат характеризуется своим незнанием западной культуры и часто возмутительным поведением, которое служит для высмеивания общественных норм и предрассудков. Несмотря на то, что Борат является комедийным созданием, он вызвал многочисленные дискуссии о культурной чувствительности и представлении в СМИ. Персонаж впервые появился в британских телешоу, прежде чем получил международную известность благодаря фильму «Борат: Культурные познания Америки на благо славного народа Казахстана». Этот фильм не только развлек зрителей, но и вызвал споры из-за его незапланированного взаимодействия с ничего не подозревающими американцами. После успеха первого фильма в 2020 году был выпущен сиквел под названием «Borat Following Moviefilm», который продолжает раздвигать границы и бросать вызов восприятию зрителями социальных проблем. | 57,692 | query: Кем был Турсын-хан и чем он известен? |
ru | passage: Андреева Рассоха — река в России. Протекает по территории Республики Коми, АО «Ненецкий автономный округ». Устье реки расположено в 14 км от левого берега реки Вяткина. Длина реки — 24 км.
## Сведения Водного регистра
По данным Российского государственного водного регистра относится к Двинско-Печорскому водораздельному району, водохозяйственный участок реки — река Печора до водоизмерительного пункта Усть-Цильма и её устья. Приток реки — водосборы протоки Печора ниже впадения в Усу, русло реки — Печора.
По данным геоинформационной системы районирования территории Российской Федерации по уровню засушливости, подготовленной Федеральным агентством водных ресурсов России:
* Код водного объекта в государственном водном реестре — 03050300212103000078717
* Код гидрологического исследования (ГЗ) — ## Источники Внешние ссылки
* Министерство природных ресурсов и экологии Российской Федерации Архивировано 26 мая 2015 г. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=152360 | Андреева Рассоха | 243 | 189,785 | Что такое Андреева Рассоха и куда она впадает? | Андреева Рассоха — река длиной 24 км, протекающая по территории Республики Коми и Ненецкого автономного округа в России. | Андреева Рассоха | passage: Река Серебрянка — еще один примечательный водный путь, встречающийся на обширных просторах России. В отличие от Андреевой Рассохи, которая имеет относительно короткое русло в 24 километра, Серебрянка тянется более чем на 90 километров, извиваясь по живописным районам Карелии. Беря начало в густых лесах близ Онежского озера, Серебрянка в конечном итоге впадает в Белое море, внося значительный вклад в местную экосистему и обеспечивая необходимые ресурсы как для диких животных, так и для человеческих поселений вдоль ее берегов. Бассейн реки охватывает разнообразный спектр ландшафтов, включая водно-болотные угодья, леса и небольшие горные районы, что делает ее важнейшей средой обитания для различных видов рыб и птиц. Кроме того, Серебрянка играет важную роль в культурном наследии региона, выступая в качестве традиционного маршрута для рыболовства и транспортировки. Несмотря на такие проблемы, как загрязнение и вырубка лесов, продолжаются усилия по сохранению для защиты естественной красоты реки и ее экологического баланса. В отличие от менее известной Андреевой Рассохи, Серебрянка пользуется большим признанием среди экологов и любителей природы, которые часто посещают этот регион, чтобы изучить его уникальную флору и фауну или просто насладиться его умиротворяющими пейзажами. | 159,755 | query: Андреева Рассоха |
ru | passage: Има-Ту-Кыке — река в России. Протекает по территории Ямало-Ненецкого автономного округа, Красноярского края. Устье реки расположено в 109 км от левого берега реки Сыпал-Кы. Длина реки — 19 км.
## Сведения водного реестра
По данным российского государственного водного реестра относится к водосборному району Нижней Оби, гидрологической частью реки является река Таз. Приток реки — Нет, русло реки — Таз.
По данным геоинформационной системы районирования территории Российской Федерации по уровню засушливости, подготовленной Федеральным агентством водных ресурсов России:
* Код водного объекта в государственном водном реестре — 15050000112115300068384
* Код гидрологических исследований (ГЗ) — 115306838
* Код водного бассейна — 15.05.00.001
* Номер тома ГИС — 15
* Выдача по данным ГИС — 3
## Источники
## Внешние ссылки
* Министерство природных ресурсов и экологии Российской Федерации Архивировано 26 мая 2015 г. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=160667 | Има-Ту-Кыке | 256 | 198,202 | Что такое река Има-Ту-Кыке и где она находится? | Река Има-Ту-Кыке протекает в Ямало-Ненецком автономном округе Красноярского края России. | Има-Ту-Кике | passage: Река Зима — еще один примечательный водный путь, встречающийся на обширных ландшафтах Сибири, в частности, протекающий через Иркутскую область. В отличие от Има-Ту-Кыке, которая относительно коротка, река Зима простирается более чем на 700 километров, что делает ее одной из самых длинных рек в регионе. Она берет начало в озере Байкал, самом глубоком пресноводном озере в мире, и в конечном итоге впадает в реку Лена, внося значительный вклад в дренажную сеть Восточной Сибири. Река играет важную роль в местной экосистеме, поддерживая разнообразную флору и фауну, включая несколько видов рыб, которые жизненно важны как для коммерческого рыболовства, так и для жизнеобеспечения коренных общин. Исторически река Зима использовалась в качестве транспортного пути, облегчая торговлю и связь между отдаленными поселениями. Сегодня, хотя ее значение как транспортной артерии уменьшилось из-за развития дорожной сети, она остается культурно значимой и продолжает привлекать туристов, заинтересованных в изучении природной красоты и богатой истории этого района. Продолжаются природоохранные мероприятия по защите окружающей среды реки от загрязнения и последствий изменения климата, чтобы гарантировать, что будущие поколения смогут наслаждаться ее первозданными водами и окружающими ландшафтами. | 22,411 | query: Има-Ту-Кике |
en | passage: Main moments of inertia are moments of inertia corresponding to main heights. They are determined by the following formula:
* {\displaystyle I_{max,min}={\frac {I_{x}+I_{y}}{2}}\pm {\sqrt {({\frac { I_{y}+I_{x}}{2}})^{2}}}+I_{xy}^{2}}
{\displaystyle I_{max,min}={\frac {I_{ x}+I_{y}}{2}}\pm {\sqrt {({\frac {I_{y}+I_{x}}{2}})^{2}}}+I_{xy}^ {2}}
{\displaystyle I_{x}}, {\displaystyle I_{y}} - centrifugal moments of inertia {\displaystyle I_{xy}} with respect to x, y vertices. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=112290" | Principal moments of inertia | 223 | 153,652 | What is the formula used to calculate the main moments of inertia? | The main moments of inertia can be calculated using a specific formula that involves the sum and difference of certain inertial properties. | moments of inertia | passage: In contrast to the technical aspects of calculating moments of inertia, let's delve into the broader applications of mechanics in everyday life. Mechanics plays a crucial role not only in engineering but also in understanding simple phenomena we encounter daily. For instance, when you throw a ball, the principles of mechanics help explain its trajectory, speed, and how it interacts with air resistance. Similarly, the design of vehicles, from bicycles to airplanes, heavily relies on mechanical principles to ensure safety, efficiency, and performance. In construction, the stability of buildings against natural forces like wind and earthquakes is achieved through careful application of mechanical laws. Even in sports, athletes use their knowledge of mechanics to optimize their movements and enhance their performance. Understanding these basic principles opens up a world where one can appreciate the underlying science behind seemingly mundane activities. | 60,392 | query: The main moments of inertia can be calculated using a specific formula that involves the sum and difference of certain inertial properties. |
kk | passage: ## Геологиялық құрылымы
Кен орнының жабыны Кун-Гур қабатының Ирен свитасындағы галит қабатынан тұрады. Тұзды-күмбезді тектоникалық процестен түзілген беткі қабат пермьдің жоғарғы қабаттарының терригенді-галогенді қабаттарымен жабылған. Кен шоғырының шегі 3526 м тереңдікте. 4950 м-де газ-мұнай, 5150 м-де су-мұнай ағуы байқалды. Пермь бөлігіндегі газ конденсатының бастапқы орташа қысымы 53,8 МПа, көмір қабатында 56,7 МПа. Қабаттардағы температура 67-89°С. Пермь бөлігіндегі конденсаттың орташа қысымы 486 г/м3, тас көмір қабатында 644 г/м3. Газдың шығыны тәулігіне 590 мың м3, концентрат 500 мың м3, мұнай 326 м3 болды.
## Мұнай құрамы
Кен орнының мұнайлы бөлігі қасиетіне қарай оңтүстік-батыс және солтүстік-шығыс болып бөлінеді. Оңтүстік-батыс мұнайы ауыр (орташа тығыздығы 861 кг/м3). Ондағы газдың орташа мөлшері 520 м3/м. Солтүстік-шығыс кен орнындағы мұнай жеңіл (орташа тығыздығы 830 кг/м3). Мұндағы газ мөлшері 900 м3 жетеді. Конденсаттың тығыздығы 778-ден 814 кг/м3-ге дейін.
## Конденсат құрамы | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=29558 | Қарашығанақ мұнай-газ конденсат кен орны | 325 | 42,214 | Кен орнының құрылымын қандай геологиялық белгілер сипаттайды және олар ресурстарды өндіруге қалай әсер етеді? | Кен орнының құрылымына Ирен свитасындағы галит қабаты кіреді, оның үстіне пермьдің жоғарғы қабаттарынан терригенді-галогенді қабаттар жабылған, айтарлықтай тереңдіктері мен ресурстарды өндіруге әсер ететін әртүрлі қысымдар бар. | геологиялық құрылымы | passage: Сипатталған нақты геологиялық түзілімдерден айырмашылығы, кен орнының кең құмтас пен тақтатас түзілімдерімен сипатталатын шөгінді бассейн сияқты мүлдем басқа ортада орналасқан сценарийін қарастырыңыз. Мұнда бастапқы тау жыныстары галитті немесе терригенді-галогенді қабаттар емес, миллиондаған жылдар бойы тығыздалған ұсақ түйіршікті шөгінділер болып табылады. Бұл шөгінділер көмірсутектерді тиімді ұстай алатын кеуекті және өткізгіш аймақтардың күрделі желісін құрайды. Бұл жағдайда резервуарлардың тереңдігі кәдімгі бұрғылау әдістері арқылы қол жетімді таяз кен орындарынан көлденең бұрғылау және гидравликалық жару сияқты озық әдістерді қажет ететін тереңірек қорларға дейін айтарлықтай өзгеруі мүмкін. Бұл құмтас пен тақтатас түзілімдеріндегі қысым жағдайлары әдетте аталғандардан төмен, көбінесе шамамен 30-40 МПа, бұл өндіру жылдамдығына және жасанды көтеру жүйелерінің қажеттілігіне әсер етеді. Бұл резервуарлардағы температуралар да салқынырақ, әдетте 50-70°C аралығында болады, бұл сұйықтықтың қасиеттеріне және ағынның тиімділігін сақтау үшін пайдаланылатын өндірістік химиялық заттарды таңдауға әсер етеді. Сонымен қатар, бұл қабаттардан өндірілетін мұнай жеңілірек болады, тығыздығы 750-800 кг/м³-ге жақын және газ-мұнай қатынасы жоғарырақ, кейде 1000 м³/м-ден асады. Бұл өңдеу үшін энергияны көп қажет ететін өңдеуді қажет ететін бастапқы кен орнында табылған ауыр майлармен күрт айырмашылығы бар. Бұл құмтас пен тақтатас пьесаларындағы конденсат жеңілірек, тығыздығы әдетте 750 кг/м³-ден төмен, бұл тасымалдау мен өңдеуге арналған экономикалық ойларды одан әрі өзгертеді. | 22,088 | query: Кен орнының құрылымын қандай геологиялық белгілер сипаттайды және олар ресурстарды өндіруге қалай әсер етеді? |
en | passage: Dostyk is a village in Alakol district of Zhetysu region (a village until 2016), the center of Dostyk rural district.
## Geographical location
The center of the district is located 170 km south-east of the city of Usharal, at the gate of Zhetysu (Dzungar).
## Population
## History
It was founded in 1956. In the city, there are military units, a factory for the payment of daily necessities, industrial cooperatives, a secondary school, a club, a kindergarten, a hospital, etc. there are institutions. Residents communicate with other settlements by highways and highways.
## Sources | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=40667 | Dostyk (Alakol district) | 149 | 60,092 | What significant facilities can be found in the village of Dostyk? | Dostyk, located in the Alakol district of Zhetysu region, serves as the center of Dostyk rural district. | Dostyk village | passage: Kazakhstan's vast steppes stretch endlessly under the clear blue sky, offering a landscape that seems to go on forever. This expansive territory is home to various nomadic traditions and modern agricultural practices. Despite its sparse population density, the country boasts a rich cultural heritage and diverse ecosystems ranging from deserts to mountain ranges. One notable feature of Kazakhstan is Lake Balkhash, one of the largest lakes in Asia, which plays a crucial role in the local ecosystem and economy. The lake supports a variety of fish species and attracts numerous tourists interested in fishing and water sports. Additionally, the surrounding areas are known for their unique flora and fauna, including rare bird species and endemic plants. Efforts to preserve these natural wonders are ongoing, with several national parks and protected reserves established throughout the region. These conservation efforts not only help maintain biodiversity but also promote eco-tourism, contributing to sustainable development and economic growth. Furthermore, the government has implemented policies to encourage renewable energy projects, particularly wind and solar power, aiming to reduce carbon emissions and diversify the energy sector. As a result, Kazakhstan is making significant strides towards becoming a leader in green technology within Central Asia. | 94,420 | query: Dostyk, located in the Alakol district of Zhetysu region, serves as the center of Dostyk rural district. |
ru | passage: 1194 год начинается в шестой день недели, то есть в субботу, по григорианскому календарю. Невисокосный год.
Это 1194 год нашей эры, 194 год II тысячелетия, 94 год XII века, 4 год 10-го десятилетия XII века, 5 год 1190-х годов.
## События
## Рождения
Смотрите также: Категория: Родившиеся в 1194 году
## Смерти
Смотрите также: Категория: Смерти в 1194 году
## Смотрите также
## Комментарии | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=125037" | 1194 | 110 | 163,561 | Какие значимые события произошли в 1194 году? | 1194 год начался в субботу и не был високосным. | 1194 | passage: В отличие от конкретных подробностей о 1194 году, давайте рассмотрим другой исторический период. Например, год 1789 знаменует начало Французской революции, поворотного события, которое изменило европейскую историю. В отличие от 1194 года, который начался в субботу, 1789 год начался в четверг. В этом году 14 июля был взят штурм Бастилии, событие, которое символизировало восстание простых людей против гнетущей монархии. Революция привела к значительным изменениям в управлении, социальных структурах и правовых системах по всей Франции и повлияла на революционные движения по всему миру. С точки зрения рождений, такие известные личности, как Наполеон Бонапарт, родились в 1769 году, всего за два десятилетия до революции, в то время как среди умерших был король Людовик XVI, который был казнен на гильотине в 1793 году. Влияние этих событий все еще можно увидеть сегодня в различных аспектах современного общества, включая политические идеологии, права человека и демократические принципы. | 20,578 | query: Какие значимые события произошли в 1194 году? |
en | passage: Melt coating (Naplavlenie) — forming a special layer by melting coating on the surface of the product. The base metal is melted to a certain depth and the molten cladding material is mixed with it to form a uniform top layer. As a result, the upper surface of the product has special properties, for example, friction, wear resistance, wear resistance, etc. layer is formed. Fusion coating is used to restore worn parts and to give a special property to the surface of the product.
## Sources | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=73139 | Melt-wrapping | 124 | 106,627 | What is the process called where a special layer is formed by melting coating on the surface of a product? | Fusion coating involves melting the base metal and mixing it with the cladding material to create a uniform top layer. | melt coating | passage: Laser engraving is a precise method of marking materials using a laser beam. This technique can be applied to various surfaces including metals, plastics, wood, and glass. Unlike melt coating, which involves creating a new layer through melting, laser engraving removes material from the surface to create permanent marks or designs. It's widely used in industries such as jewelry making, automotive, and electronics for adding serial numbers, logos, or intricate patterns. Laser engraving offers high precision and detail, allowing for complex designs without the need for additional finishing processes. The process is controlled by computer software, ensuring accuracy and repeatability. Additionally, it is a non-contact process, reducing the risk of damage to the workpiece. While both methods alter the surface of materials, they serve different purposes; one enhances physical properties while the other focuses on aesthetic or informational aspects. | 15,705 | query: Fusion coating involves melting the base metal and mixing it with the cladding material to create a uniform top layer. |
kk | passage: кемелердің астына алып, сүйреп апару тиімді нәтиже бермеді. Бұл жорықтың барысын қадағалап отырған орыстар әскер ішінде дүрбелең туғызды. Оның үстіне, бір жерде тоқтап қалу жан-жақтан аң аулап, тұтқынға түсіп, олжаға кенелуге дағдыланған қырым әскерлері үшін азаппен тең болды. Мұның бәрі түрік әскерлері арасындағы тәртіпсіздікті күшейтті. Қыркүйек айының шамасында шерушілер ескі Астрахань түбіне жетіп, орыстардың берік бекінісіне тап болды. Оқ-дәріні қанша тұтатқысы келсе де, қала қамалын бұза алмады. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=47665" | Астраханьға түріктердің жорығы | 136 | 71,896 | Қырым әскерлері Ресей бекінісіне қарсы жорық кезінде қандай қиындықтарға тап болды? | Қырым әскерлері тиімсіз әскери-теңіз тактикасы, ішкі толқулар және жақсы нығайтылған ресейлік позицияны басып ала алмау сияқты айтарлықтай қиындықтарға тап болды. | Қырым науқаны | passage: Қырым күштерінің күрестерінен айырмашылығы, король Густав Адольф басқарған швед армиясы Отыз жылдық соғыс кезінде Солтүстік Еуропада бірқатар жеңістерге жетті. Жаңашыл әскери тактикасы мен ұйымдастырушылық қабілетімен танымал Густав Адольф швед армиясын жылдам қозғалысқа және икемді әрекетке қабілетті айбынды күшке айналдырды. Оның ұрыс даласында оңай қозғалатын жеңіл артиллерияны енгізуі қоршау соғысында төңкеріс жасады, бұл оның әскерлеріне өзгермелі жағдайларға тез бейімделуге және қарсыластарын жеңуге мүмкіндік берді. Көптеген күшті қарсыластармен, соның ішінде Қасиетті Рим империясы мен оның одақтастарымен бетпе-бет келгеніне қарамастан, шведтер аймақтағы күштердің теңгерімін айтарлықтай өзгертіп, бірнеше стратегиялық орындарды қамтамасыз ете алды. Бұл кезең еуропалық әскери тарихтағы бетбұрысты кезең болды, әскери табысқа жетудегі ұтқырлық, тәртіп және технологиялық инновациялардың маңыздылығын көрсетті. Густав Адольфтың реформаларының мұрасы ол қайтыс болғаннан кейін ұзақ уақыт бойы әскери стратегияларға әсер етіп, кейінгі ғасырлардағы соғыстардың қалай жүргізілетінін қалыптастырды. | 3,422 | query: Қырым әскерлері тиімсіз әскери-теңіз тактикасы, ішкі толқулар және жақсы нығайтылған ресейлік позицияны басып ала алмау сияқты айтарлықтай қиындықтарға тап болды. |
en | passage: Jaw bones - a pair of bones in the facial part of the skull, divided into upper and lower.
## Maxilla
Maxilla is a pair of bones occupying the center of the face. Each half of the upper jaw has sockets for eight teeth, as well as a lung cavity.
## Bottom
Bottom. A single bone connecting the facial bone with the temporal bone. The shape is horseshoe-shaped. There are sixteen tooth sockets in the jaw.
## Toothless jaw
This is caries, the etiology of which is caused by various periodontal diseases, injuries, osteomyelitis, neoplasms (malignant, benign tumors). At the same time, a toothless jack can be caused by developmental abnormalities or congenital.
## Sources
## Links
* Jawbones on KazMedic | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=63096" | jaw (anatomy) | 197 | 92,304 | What are the main components of the human jaw? | The human jaw consists of the maxilla and the mandible, which contain sockets for teeth and play crucial roles in facial structure. | jaw anatomy | passage: In contrast to the skeletal structures discussed, let's explore the muscular system involved in mastication. The primary muscles responsible for chewing include the masseter, temporalis, medial pterygoid, and lateral pterygoid. These muscles work together to facilitate the complex movements required for biting, chewing, and grinding food. The masseter muscle, one of the strongest in the body relative to its size, is located on the side of the face and plays a significant role in closing the jaw. It originates from the zygomatic arch and inserts into the angle and ramus of the mandible. The temporalis muscle, a fan-shaped muscle that extends over the temple area, also assists in closing the jaw but has fibers that contribute to retraction of the mandible. On the other hand, the medial pterygoid muscle works alongside the masseter to close the jaw, while the lateral pterygoid muscle is unique in that it primarily functions to open the jaw and move it side-to-side. Understanding these muscles' functions and interactions provides insight into the mechanics of jaw movement and highlights the importance of maintaining their health for proper oral function. | 177,202 | query: What are the main components of the human jaw? |
en | passage: Polovinka (Chiganka) is a river in Russia. It flows through the territories of Ombi region, Novosibirsk region, Tyumen region. The mouth of the river is located 1248 km from the right bank of the Irtys River. The length of the river is 19 km.
## Information of the Water Register
According to the Russian State Water Register, it belongs to the Irtysh watershed region, the water management part of the river is from the confluence of the Om River to the confluence of the Yesil River, excluding the Osha River. River tributary — watersheds of the Irtys branch up to the confluence with the Esil, river bed — Irtys.
According to the data of the geoinformation system for the zoning of the territory of the Russian Federation according to aridity prepared by the Russian Federal Agency for Water Resources:
* Code of the water body in the state water register — 14010100312115300007215
* Code of hydrological research (GZ) — ## Sources External links
* Russian Federation Ministry of Natural Resources and Ecology Archived May 26, 2015. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=145726 | Polovinka (branch of Irtys) | 251 | 183,168 | What is the Polovinka River and where does it flow? | The Polovinka River, also known as Chiganka, is a 19 km long river that flows through several regions in Russia including Ombi, Novosibirsk, and Tyumen. | Polovinka River | passage: The Svetla River is another significant waterway located in Eastern Europe, specifically within the borders of Bulgaria. This river has a different course and characteristics compared to the Polovinka. It originates from the Balkan Mountains and flows for approximately 230 kilometers before joining the Danube River near the town of Nikopol. Unlike the Polovinka, which is situated in Siberia, the Svetla River passes through diverse landscapes ranging from dense forests to agricultural plains, providing essential water resources for local communities and wildlife. The river plays a crucial role in the regional ecosystem, supporting various species of fish and birds, and its banks are often lined with willow trees and reed beds, creating habitats for numerous animals. Additionally, the Svetla River is used for recreational activities such as fishing and boating, making it a popular destination for both locals and tourists. Despite not being as well-known internationally as some larger rivers, the Svetla holds great importance for the Bulgarian people and contributes significantly to the country's natural beauty and biodiversity. | 5,003 | query: The Polovinka River, also known as Chiganka, is a 19 km long river that flows through several regions in Russia including Ombi, Novosibirsk, and Tyumen. |
en | passage: * 2023 — Order of "Peace and Concord" (Orthodox Church of Kazakhstan)
### Honorable scientific titles
* 2004 — Karashai named after Aliyev Honorary Doctor of Sherkesh State University;
* 2005 — honorary doctorate of Marjani Institute of History; (Academy of Sciences of the Republic of Tatarstan)
* 2006 — Honorary Doctor of Baku State University;
* 2009 — Honorary Professor of Semey State University named after Shakarim;
### Honored Citizen
* 2009 — Honored Citizen of Semey City;
* 2014 — Honored citizen of Bayanaul district;
* 2015 — Honored citizen of Pavlodar region;
* 2019 — Honored Citizen of Almaty;
## References:
* Akhmetov Z.A., National character traits of the poetry of Oljasa Suleymenova // in book. O yazeki Kazakh poetry, A., 1970;
* Gusev V., National, international and universal: about Olzhase Suleimenov and his "Clay book" // in kn. Hero and style, M., 1983;
* Buzaubagarova K.S., Stikh Oljasa Suleymenova, A., 1984;
* Dikanbaeva S., On the stylistic complex in the creative context O. Suleymenova // Sat. scientific tr., A., 1984;
* Tolmachev G., Tale of Olzhase, A., 1996;
* Together with Oljasom, A., 1996;
* Kim N.S., Epidigmatic relationships in the language and their realization in the Russian artistic speech (on the material of the poetry of O.O. Suleymenova), Tash., 2002; | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=31384 | Suleymenov Olzhas Omaruly | 388 | 46,425 | What honors and recognitions has Olzhase Suleimenov received throughout his career? | Olzhase Suleimenov has been honored with various awards and titles including the Order of 'Peace and Concord' from the Orthodox Church of Kazakhstan and several honorary doctorates. | Suleimenov honors | passage: In contrast to the accolades and honors bestowed upon notable figures like Olzhase Suleimenov, there are many individuals who have faced significant challenges without receiving any formal recognition. For instance, consider the life of a typical farmer in rural areas of developing countries. These farmers often work tirelessly under harsh conditions, facing unpredictable weather patterns, limited access to modern agricultural technology, and economic instability. Despite their crucial role in ensuring food security and contributing to the local economy, they rarely receive public acknowledgment or support. Their daily struggles include managing small plots of land, dealing with pests and diseases that can devastate crops, and navigating complex market systems to sell their produce at fair prices. Moreover, these farmers must also contend with broader societal issues such as lack of education opportunities for their children, inadequate healthcare facilities, and social isolation. In some regions, climate change exacerbates these problems, leading to more frequent droughts or floods that further jeopardize their livelihoods. While organizations and governments occasionally implement programs aimed at supporting these communities, the impact is often limited due to insufficient funding, poor infrastructure, and bureaucratic inefficiencies. It's important to recognize and address the systemic barriers that prevent hardworking individuals from being acknowledged and rewarded for their contributions, much like how Suleimenov was recognized for his literary and cultural achievements. | 153,313 | query: Suleimenov honors |
kk | passage: 523 жыл Григориан күнтізбесі бойынша аптаның бесінші күні, жұмада басталады. Кібісе жыл емес.
Бұл біздің дәуіріміздің 523 жылы, 1 мыңжылдықтың 523 жылы, 6 ғасырдың 23 жылы, 6 ғасырдың 3 он жылдығының 3 жылы, 4-ші жылы 520 жыл.
## Оқиғалар
## Туылғандар
Сондай-ақ қараңыз: Санат: 523 жылы туғандар
## Өлімдер
Сондай-ақ қараңыз: Санат: 523 жылы қайтыс болғандар
## Сондай-ақ қараңыз
## Түсініктемелер | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=126659" | 523 жыл | 123 | 165,206 | 523 жылы қандай маңызды оқиғалар болды? | 523 жыл кібісе емес, жұма күні басталды. | 523 | passage: 523 жыл туралы нақты мәліметтерден айырмашылығы, басқа уақыт кезеңін зерттейік. Мысалы, 1789 жылы еуропалық тарихты өзгерткен маңызды оқиға болған Француз революциясының басталуы болды. 1789 жылы 14 шілдеде Париж революционерлері король Людовик XVI абсолютті монархиясын бейнелейтін корольдік бекініс-түрме – Бастилияға басып кірді. Ежелгі режимге қарсы бұл әрекет Францияда кең тараған көтеріліске себеп болды. Бастилияның құлауы қалыптасқан әлеуметтік иерархия мен феодалдық жүйеге қарсы шыққан бостандық, теңдік, бауырластық сияқты революциялық идеялардың көтерілуіне әкелді. Келесі жылдары Францияда монархияның жойылуы, Бірінші Республиканың құрылуы және король Людовик XVI мен Королева Мари Антуанеттаның өлім жазасына кесілуі сияқты терең өзгерістер болды. Бұл оқиғалардың әсері 19-шы және 20-шы ғасырлардағы бүкіл әлемдегі саяси қозғалыстар мен революцияларға әсер етіп, Франциядан әлдеқайда асып кетті. | 182,229 | query: 523 жылы қандай маңызды оқиғалар болды? |
ru | passage: марта 1992 года на 46-й сессии Генеральной Ассамблеи ООН Республика Казахстан была единогласно принята в члены Организации Объединенных Наций.
Биколорная (составная) монета имеет круглую форму, состоящую из концентрического кольца и диска. Внутренний диск монеты выполнен из белой смеси «нейзильбер», внешнее кольцо — из желтой смеси «нибрас».
На лицевой стороне (аверсе) монеты над рельефным кругом посередине в две строки размещена надпись «100 ТЕНГЕ», обозначающая номинал монеты. По кругу изображены три элемента национального орнамента, верхняя часть разделена восьмиугольным украшением, левая часть разделена надписью «КУБ», а правая часть разделена товарным знаком Казахстанского монетного двора. Вокруг нее имеется выступающий кант.
На оборотной стороне монеты в центральной части изображен официальный символ (эмблема) 60-летия Организации Объединенных Наций. Вокруг него надпись «РЕСПУБЛИКА КАЗАХСТАН» на государственном языке, в нижней части — число «2005», обозначающее год чеканки. Надпись и год чеканки разделены рельефными точками. Вокруг нее имеется выступающий кант.
Изображения и надписи выполнены рельефно на лицевой и оборотной сторонах монеты.
Гурт (полоса) рельефный, имеются надписи «СТО ТЕНГЕ» на государственном языке и «СТО ТЕНГЕ» на русском языке. Записи разделены пятиконечными звездами.
Диаметр — 24,5 мм, толщина — 1,9 мм, вес — 6,45 грамма.
Тираж - 100 тыс. экз.
### Монета, посвященная 20-летию декабрьского события | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=115483 | Монета, посвященная 50-летию Организации Объединенных Наций | 433 | 155,552 | Какое знаменательное событие произошло в Республике Казахстан 2 марта 1992 года? | Республика Казахстан была принята в члены Организации Объединенных Наций в ходе 46-й сессии Генеральной Ассамблеи ООН. | членство в ООН | passage: В отличие от официального вступления Казахстана в международные организации, давайте рассмотрим культурные и исторические аспекты, которые сформировали его идентичность за пределами этих рамок. Например, традиционный кочевой образ жизни казахского народа был краеугольным камнем их культуры на протяжении веков. Этот образ жизни подчеркивал мобильность, приспособляемость и глубокую связь с природой, что продолжает влиять на современное казахское общество. Кочевники перемещались по обширным степям со своими стадами, устанавливая юрты — переносные куполообразные жилища — в качестве временных домов. Эти юрты были не только практичными, но и символическими, олицетворяя единство и устойчивость сообщества. Дизайн юрты с ее замысловатыми узорами и материалами отражает художественные и технические навыки казахского народа. Кроме того, устные традиции повествования, поэзии и музыки сыграли решающую роль в сохранении истории и ценностей. Эпические сказания, такие как трилогия «Манас», повествующие о героических деяниях легендарных личностей, до сих пор читаются сегодня, сохраняя живой дух прошлого. Кроме того, природная среда Казахстана с ее разнообразными ландшафтами от пустынь до гор оказала глубокое влияние на развитие ее уникальной флоры и фауны. Усилия по сохранению исчезающих видов, таких как сайгак, подчеркивают приверженность страны охране окружающей среды. В последние годы Казахстан также сосредоточился на модернизации, сохраняя при этом свое культурное наследие, балансируя между быстрой урбанизацией и сохранением традиционных практик. Этот двойной подход гарантирует, что будущие поколения смогут оценить как древние корни, так и современные достижения своей нации. | 153,585 | query: членство в ООН |
en | passage: ### June
* June 6 - the court refused to ban the publication of "Keruen" newspaper, but demanded that the publication not publish on its pages the events and comments related to the investigation of criminal cases against Nurbank JSC.
* June 19 - a group of Majilis deputies sent an appeal to the First President of Kazakhstan: "we believe that the current Majilis should not act as a brake on reforms, i.e. should not wait for the end of its powers in 2009."
### July
### August
* August 18 - the election of Majilis deputies was held for the first time according to the proportional election system - according to party lists.
### September
* September 14 - the first "Magnum" store was opened in Almaty.
### October
### November
### December
## Births \< >
See also: Category: Births in 2007
## Deaths
See also: Category: Deaths in 2007
# # See also
## Comments | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=7743" | 2007 | 216 | 8,036 | What significant event occurred in Kazakhstan's political landscape during June 2007? | In June 2007, a group of Majilis deputies appealed to the First President of Kazakhstan, urging for accelerated reforms. | Majilis reform | passage: In contrast to the political developments in Kazakhstan, the year 2007 saw significant changes in the global technology sector. For instance, Apple Inc., under the leadership of Steve Jobs, introduced the very first iPhone, revolutionizing the smartphone industry. This device featured a touch screen interface, which was quite novel at the time, and it integrated multiple functions such as a mobile phone, iPod, camera, and internet communicator into one sleek package. The impact of this launch was profound, setting new standards for mobile devices and influencing numerous competitors to shift their focus towards similar multifunctional gadgets. Meanwhile, Google continued to expand its reach beyond search engines by launching various services including Google Maps, which became widely popular for navigation purposes. In Europe, the European Union faced challenges with member states debating over economic policies and integration levels. The UK, although not yet involved in Brexit discussions, began to see growing sentiments of dissatisfaction with EU regulations and financial contributions. These technological advancements and geopolitical shifts marked 2007 as a pivotal year, highlighting the rapid pace of change in both the tech world and international relations. | 163,307 | query: In June 2007, a group of Majilis deputies appealed to the First President of Kazakhstan, urging for accelerated reforms. |
ru | passage: Далее перейдем к этапу выплавки металла из руды. Шихта извлекалась из руды путем предварительной плавки. Для выплавки использовалась шахтная печь. Ее конструкция представляет собой круглую или прямоугольную шахту, сверху заполняемую рудной смесью и топливом, а снизу через отверстие вдувается воздух. Подача воздуха осуществляется двумя способами: 1) через трубу из огнеупорной глины; 2) через круглую трубу. В древней медеплавильне плавка руды производилась «тигельным» способом (тигель — сосуд из огнеупорного материала для выплавки металла), так как расплавленная в печи медь собиралась в тигель. Такая плавка проводилась очень простым способом при температуре до 450 °C. Получаемая медь была низкого качества и содержала примеси других металлов. Такую медь называют «первичной медью».
Совершенствование металлургического производства позволило получать сплавы, в первую очередь, был получен бронзовый сплав. Мы знаем, что бронза представляет собой смесь меди и олова. Однако количество олова в бронзовых изделиях, найденных на территории Казахстана, неодинаково. Это также было обусловлено концентрацией олова в месторождении. В состав бронзы входят свинец, мышьяк (мышьяк), никель и сурьма.
В раннем железном веке племена Казахстана освоили производство железа. Мастера владели различными приемами технологии литья и могли придавать изделиям любую форму путем технической обработки. Конскую сбрую, седла и пряжки с изображениями хищных зверей изготавливали мастера-литейщики. Предметы и орудия труда, найденные на стоянках на территории Казахстана, делятся на три группы: оружие, упряжь и украшения.
## Ювелирное производство | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=96948 | Земледелие племен раннего железного века | 426 | 135,021 | Какой метод выплавки меди в основном использовался в древности? | В древности для плавки меди применялся «тигельный» метод, при котором расплавленный металл собирался в сосудах из огнеупорных материалов. | древняя выплавка меди | passage: Процесс создания керамики был основополагающим навыком во многих древних цивилизациях, значительно развившимся на протяжении тысячелетий. Гончарное дело включает в себя формование глины в такие формы, как миски, кувшины и статуэтки, которые затем обжигаются при высоких температурах для их затвердевания и стабилизации. Древние гончары разработали различные методы для украшения своих творений, включая роспись, резьбу и глазурь. Одной из примечательных техник является использование шликера, жидкой глиняной смеси, наносимой на поверхность перед обжигом для придания цвета и текстуры. Другим значительным достижением стало изобретение гончарного круга около 4000 г. до н. э., что позволило получать более однородные и симметричные формы. В некоторых культурах керамика служила не только практическим целям, но и церемониальным и художественным. Например, древние греки создавали сложные вазы, изображающие мифологические сцены, в то время как индейские племена создавали замысловатые узоры, которые часто имели духовное значение. Со временем в разных регионах развивались уникальные стили и традиции, отражающие местные материалы, культурные влияния и технологические достижения. Сегодня традиционное гончарное дело продолжается наряду с современными промышленными методами, сохраняя эту форму искусства и ее богатую историю. | 136,898 | query: Какой метод выплавки меди в основном использовался в древности? |
ru | passage: ## Первые проекты (1924-30 годы)
### Проект Надира Торекулова
Казахский талант, впервые создавший алфавитную систему на основе латинской графики дипломат Надир Торекулов.
В 1924 году в Москве он представил свой проект в своей книге «О новом алфавите». Об этом говорит Э.Д. Поливанов:
В проекте 28 букв посвящены 28 звукам. Автор показывает, что тонкие варианты гласных можно выделить кавычками. Например, «он(он) - он'(он)», «ун(он) - ун'(он)» и т.д.
Выделяет букву звукам «ф», «ч», вводимым через входные слова. Например, «философия» (философия), «чемпион» (чемпион).
Сократив две буквы из предыдущего проекта, Надир Торекулов в этом году представляет проект, состоящий из 25 букв. В проекте изменено значение букв «х», «ш» и сокращены символы «г», «о».
### Проект Халела Досмухамедулы
В начале 1924 года Халел Досмухамедулы представил проект, основанный на одинарной кавычке. Этот проект ученого был опубликован в газете «Ак жол».
Халел Досмухамедулы берет 14 знаков без изменений из латинской графики, основываясь на европейской модели обозначения звуков в языке. Это: a, b, d, g, k, l, m, n, o, p, r, s, t, z.
### Проект Мухтара Мырзаулы | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=188405 | История казахской графики | 365 | 219,721 | Каковы были основные особенности проекта Надира Торекулова по казахскому алфавиту? | Надир Торекулов предложил создать для казахского языка алфавит на основе латиницы из 25 букв, включив в него изменения значений некоторых букв и введя новые. | Реформа казахского алфавита | passage: В отличие от усилий лингвистических новаторов, таких как Надир Торекулов, некоторые утверждают, что традиционные письменности предлагают более глубокие культурные связи и историческую преемственность. Критики реформ латинской письменности часто подчеркивают важность сохранения оригинальной письменности, используемой в древних текстах и литературе, подчеркивая, что эти письменности несут значительную символическую ценность и являются неотъемлемой частью национальной идентичности. Например, арабская письменность глубоко укоренилась в исламской культуре и религии, выступая не только средством общения, но и связующим звеном с религиозным наследием и духовными практиками. Аналогичным образом, кириллица, широко используемая в Восточной Европе и Центральной Азии, связывает носителей языка со славянскими корнями и православными христианскими традициями. Сторонники сохранения традиционных письменностей утверждают, что такие алфавиты способствуют формированию чувства общности и общей истории среди людей, укрепляя социальную сплоченность и коллективную память. Более того, они предполагают, что переход на новую письменность может привести к потере доступа к историческим документам и литературным произведениям, что со временем может привести к подрыву культурных знаний и грамотности. Хотя модернизация и глобализация приносят множество преимуществ, включая расширение связей и экономических возможностей, растет понимание необходимости находить баланс между прогрессом и сохранением культурного наследия. | 214,142 | query: Реформа казахского алфавита |
kk | passage: Бадя — Ресейдегі өзен. Пермь облысы, Киров облысы, Удмуртия Республикасы аумақтары арқылы ағып өтеді. Өзен сағасы Весляна өзенінің оң жағалауынан 59 км қашықтықта орналасқан. Өзеннің ұзындығы 12 км.
## Су тізілімінің ақпараты
Ресей мемлекеттік су тізілімінің мәліметтері бойынша ол Кама су алабы аймағына жатады, өзеннің су шаруашылығы бөлігі — су көзінен Камадан Бондюг ауылындағы су бақылау бекетіне. Саласы – Кама тармағының Белаяға құярға дейінгі су алабы, өзен арнасы – Кама.
Ресей Федерациясының су ресурстары жөніндегі федералдық агенттігі дайындаған құрғақшылыққа сәйкес Ресей Федерациясының аумағын аймақтарға бөлуге арналған геоақпараттық жүйенің деректеріне сәйкес:
* Қазақстандағы су объектісінің коды. мемлекеттік су тізілімі — 10010100112111100001860
* Гидрологиялық зерттеу коды (ГЗ) — 111100186
* Су бассейнінің коды — 10.01.01.001
* ГАЖ көлемінің саны — 11
сәйкес * ГАЖ — 1
## Дереккөздер
## Сыртқы сілтемелер
* Ресей Федерациясы Табиғи ресурстар және экология министрлігі Мұрағаттандырылған 26 мамыр 2015 ж. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=146768 | Бадья (Веслиана филиалы) | 271 | 184,209 | Бадья өзені дегеніміз не және ол қайда ағып жатыр? | Ресейдің кейбір бөліктерін, соның ішінде Пермь облысы, Киров облысы және Удмуртия Республикасы арқылы ағып жатқан Бадя өзенінің ұзындығы 12 км. | Бадья өзені | passage: Зея - Ресейдегі тағы бір маңызды өзен, негізінен Амур облысы мен Еврей автономиялық облысында орналасқан. Салыстырмалы түрде қысқа Бадядан айырмашылығы, Зея 745 шақырымнан астам созылып, оны Амур өзенінің негізгі салаларының біріне айналдырады. Оның бассейні шамамен 87 300 шаршы шақырымды алып жатыр, бұл Бадьядан едәуір үлкен. Зея Становой жотасынан бастау алады және Благовещенск қаласының маңындағы Амурға қосылу үшін шығысқа бұрылғанға дейін негізінен оңтүстікке қарай ағады. Оның бойымен Зея Зея және Свободный сияқты бірнеше маңызды қалалардан өтеді. Өзен жергілікті экономикада шешуші рөл атқарады, ауыл шаруашылығын, балық аулауды және су электр энергиясын өндіруді қолдайды. Зея бойындағы ерекше белгілердің бірі - Ресейдің Қиыр Шығысындағы ең ірі су қоймаларының бірі Зея су қоймасын құрайтын Зея бөгеті. Бұл бөгет тек электр қуатын беріп қана қоймайды, сонымен қатар өзен ағынын реттеуге, қатты жаңбыр кезінде су тасқынының алдын алуға және суару мақсатында судың тұрақты жеткізілуін қамтамасыз етуге көмектеседі. Экономикалық маңыздылығына қарамастан, Зея экологиялық проблемалармен, соның ішінде өнеркәсіптік қызметтен және ауылшаруашылық ағындарымен ластанумен бетпе-бет келеді. Өзеннің экожүйесін қорғау және оның биоәртүрлілігін сақтау үшін табиғатты қорғау жұмыстары жалғасуда. Кама су айдынының бөлігі болып табылатын Бадядан айырмашылығы, Зея Ресейдегі әртүрлі географиялық және экологиялық ландшафттарды көрсететін Амур бассейнінің бөлігі болып табылады. | 111,331 | query: Бадья өзені |
en | passage: Kududet is a river in Russia. It flows through the territories of the Krasnoyarsk Territory, the Republic of Khakassia, and the Kemerovo Region. The mouth of the river is located 130 km from the left bank of the Uryup River. The length of the river is 12 km.
## Information of the Water Register
According to the State Water Register of Russia, it belongs to the region of the Upper Ob watershed, the hydrological part of the river — from the source of Chulym to the city of Achinsk. River tributary — watersheds of the (Upper) Ob branch from Tom to Chulym, river bed — (Upper) Ob to the confluence with the Irtysh.
* Code of the water body in the state water register — 13010400112115200015576
* Code of the hydrological survey (GZ) — 115201557
* Code of the water basin — 13.01.04.001
* GZ volume number — 15 \< > * Issuance according to GZ — 2
## Sources
## External links
* Ministry of Natural Resources and Ecology of the Russian Federation Archived on May 26, 2015. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=170726 | Кудудет | 259 | 204,590 | What is the significance of the Kududet River's location within the Upper Ob watershed? | The Kududet River, flowing through parts of Russia including Krasnoyarsk Territory, Khakassia, and Kemerovo Region, plays a crucial role in the hydrology of the Upper Ob watershed. | Kududet River | passage: The Zeya River, not to be confused with the Kududet, is another significant waterway in Russia that traverses different regions such as Amur Oblast and the Jewish Autonomous Oblast. Unlike the Kududet, which has a relatively short course of just 12 kilometers, the Zeya stretches over 1,248 kilometers before joining the Amur River. This vast difference in length also reflects the contrasting roles these rivers play in their respective ecosystems and human settlements. While the Kududet contributes to the Upper Ob watershed, the Zeya forms part of the larger Amur Basin, impacting a broader geographical area. The Zeya’s basin covers approximately 194,000 square kilometers, significantly larger than the Kududet’s influence zone. Additionally, the Zeya supports diverse flora and fauna, including several species of fish like salmon, sturgeon, and pike, making it vital for local fishing industries and biodiversity conservation efforts. In terms of economic importance, the Zeya hosts several large hydropower stations, contributing substantially to regional energy production, unlike the smaller Kududet which does not have such facilities. Furthermore, the cultural and historical significance of the Zeya cannot be overlooked; it has been a lifeline for indigenous communities and settlers for centuries, shaping their traditions and way of life. Despite both being important to Russia, the differences between the Kududet and the Zeya highlight the varied characteristics and contributions of Russian rivers. | 154,217 | query: Kududet River |
en | passage: Mamore is a river in South America. It starts from the Eastern Cordillera mountains and flows along the border between Bolivia and Brazil. Its length is 2300 km, its catchment area is 620 thousand km². The water level rises to 8 m at the confluence with the Guapore River. The beginning is rocky, the floodplain is wide. From the point where the Beni River joins it is called the Madeira River. Average annual water flow is 8100 m³/s. It is carried due to rainfall in February and April. Shipping is established on the river in the plain.
## Sources | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=57615 | Mamore | 138 | 85,842 | What is the source and course of the Mamore River? | The Mamore River originates in the Eastern Cordillera and forms part of the border between Bolivia and Brazil. | Mamore River | passage: The Amazon River, one of the largest rivers in the world, has a vastly different origin and path compared to smaller regional rivers. Originating high in the Andes Mountains, specifically near the town of Apacheta in Peru, the Amazon begins as a small stream before growing into a mighty river that spans over 6,400 kilometers. This extensive river system drains a basin covering more than 7 million square kilometers across nine countries in South America. Unlike the Mamore, which primarily serves Bolivia and Brazil, the Amazon's influence extends much further, affecting global climate patterns and supporting diverse ecosystems, including the vast Amazon Rainforest. The Amazon's discharge rate averages around 209,000 cubic meters per second, significantly higher than the Mamore's 8,100 cubic meters per second, making it one of the most voluminous rivers on Earth. Navigation on the Amazon is also far more developed, accommodating large vessels year-round, unlike the seasonal shipping on the Mamore. | 114,051 | query: Mamore River |
ru | passage: Куинтон (англ. Quinton) — город в округе Питтсбург, штат Оклахома, США.
Население города — 1071 человек. Площадь — около 2,9 км². Код FIPS — 40-61550.
## Внешние ссылки
* Статистика по всем городам США
* Бюро переписи населения США.
Модель: штат Оклахома | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=182578" | Куинтон, Оклахома | 71 | 215,529 | Какова численность населения и площадь города Куинтон, штат Оклахома? | В Куинтоне, расположенном в округе Питтсбург, штат Оклахома, проживает 1071 человек, а его площадь составляет около 2,9 квадратных километров. | Куинтон Оклахома | passage: Маршалл — это оживленный город, расположенный в самом сердце Монтаны, известный своей богатой историей и живописными пейзажами. Город может похвастаться разнообразным сообществом из примерно 8500 жителей, которые наслаждаются широким спектром культурных мероприятий и приключений на свежем воздухе. Экономика Маршалла в основном основана на сельском хозяйстве, туризме и малом бизнесе, которые процветают благодаря благоприятной местной среде. Одной из самых примечательных особенностей Маршалла является его ежегодный Фестиваль урожая, который привлекает посетителей со всего штата и из-за его пределов. Этот фестиваль чествует сельскохозяйственное наследие города парадами, живой музыкой, ярмарками ремесел и традиционными продуктовыми лавками. Кроме того, в городе находится несколько исторических мест, включая старое здание суда, которое датируется началом 1900-х годов и теперь служит музеем, демонстрирующим прошлое региона. Несмотря на то, что это относительно небольшой город, Маршалл предлагает высокое качество жизни с прекрасными школами, медицинскими учреждениями и возможностями для отдыха. Он также стратегически расположен недалеко от основных автомагистралей, что делает его легкодоступным как для жителей, так и для туристов. Окрестности усеяны фермами и ранчо, которые вносят свой вклад не только в местную экономику, но и в создание живописных видов, которые делают Маршалл желанным местом для жизни и посещения. | 80,909 | query: Какова численность населения и площадь города Куинтон, штат Оклахома? |
en | passage: Year 748 begins on Thursday, the fourth day of the week according to the Gregorian calendar. Leap year.
This is the 748th year of our era, the 748th year of the 1st millennium, the 48th year of the 8th century, the 8th year of the 5th decade of the 8th century, the 9th year of 740 years.
## Events
## Births
See also: Category: Births in 748
## Deaths
See also: Category: Deaths in 748
## See also
## Comments | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=127895 | 748 | 121 | 166,450 | What significant events occurred during the year 748? | The year 748 was a leap year that began on a Thursday. | 748 | passage: In contrast to the specific details about the year 748, let's explore a different historical period. For instance, the year 1215 saw the signing of the Magna Carta, a crucial document in English history that laid down principles limiting the powers of the king and establishing certain legal protections for subjects. This event took place on Monday, June 15, 1215, at Runnymede, near Windsor. The Magna Carta has been widely regarded as one of the most important documents in the development of constitutional law, influencing numerous legal systems around the world. It established the principle that everyone, including the king, was subject to the law, which was revolutionary at the time. The document went through several reissues and revisions over the following decades, further cementing its impact on governance and legal practices. Despite initial resistance from King John, who initially agreed to the terms under pressure but later sought to annul it, the Magna Carta eventually became a cornerstone of English liberties and a symbol of freedom against tyranny. | 185,891 | query: 748 |
kk | passage: Пожема-Ю — Ресейдегі өзен. Жер учаскелері арқылы «Ямало-Ненец» АҚ, «Ханты-Мансий» АҚ ағып жатыр. Өзен сағасы Синья өзенінің сол жағалауынан 182 км қашықтықта орналасқан. Өзеннің ұзындығы 50 км.
## Су тізілімінің ақпараты
Ресей мемлекеттік су тізілімінің мәліметтері бойынша Төменгі Обь су алабы аймағына жатады, өзеннің гидрологиялық бөлігі — құйылысынан Солтүстік Сосва өзені Обь Салехард қаласына дейін. Өзен саласы — Обь тармағының Солтүстік Сосваға қосылатын жерінен төмен орналасқан су айрықтары, өзен алабы — (Төменгі) Обь Ертіске құяр алдында.
Ресей Федерациясының су ресурстары жөніндегі федералдық агенттігі дайындаған құрғақшылыққа сәйкес Ресей Федерациясының аумағын аймақтарға бөлуге арналған геоақпараттық жүйенің деректеріне сәйкес:
* Қазақстандағы су объектісінің коды. мемлекеттік су тізілімі — 15020300112115300030114
* Гидрологиялық зерттеулер коды (GZ) — ## Дереккөздер Сыртқы сілтемелер
* Ресей Федерациясы Табиғи ресурстар және экология министрлігі Мұрағатталған 26 мамыр 2015 ж. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=150833 | Пожема-Ю (Критикалық тармақ) | 256 | 188,243 | Пожема-Ю өзені дегеніміз не және қай жерде орналасқан? | Ресейде орналасқан Пожема-Ю өзенінің ұзындығы 50 км, Синья өзеніне құяды. | Пожема-Ю | passage: Еділ өзені Еуропадағы ең ұзын өзендердің бірі болып табылады, ұзындығы 3530 шақырымнан асады. Ол Ресейдің, әсіресе Нижний Новгород, Самара және Астрахань сияқты аймақтардың мәдени және экономикалық өмірінде шешуші рөл атқарады. Теңіз деңгейінен шамамен 225 метр биіктіктегі Валдай төбелерінен бастау алатын Еділ Каспий теңізіне құйылғанға дейін кең орманды аумақтарды, кең жазықтарды және маңызды қала орталықтарын басып өтеді. Тарихи тұрғыдан өзен көлік пен сауда үшін өте маңызды болды, ол ішкі Ресейді Қара теңізбен және Жерорта теңізімен каналдар мен басқа да өзендер арқылы байланыстыратын негізгі бағыт ретінде қызмет етті. Бүгінде ол өзінің жағалауындағы көптеген өнеркәсіп салаларын, соның ішінде ауыл шаруашылығын, балық аулауды және энергия өндіруді, әсіресе Волгоград бөгені сияқты су электр станциялары арқылы қолдауды жалғастыруда. Өзінің маңыздылығына қарамастан, Еділ өзенге тәуелді экожүйеге де, адам қызметіне де әсер ететін климаттың өзгеруіне байланысты ластану мен ағынның үлгілерінің өзгеруін қоса алғанда, экологиялық қиындықтарға тап болады. | 26,198 | query: Ресейде орналасқан Пожема-Ю өзенінің ұзындығы 50 км, Синья өзеніне құяды. |
kk | passage: Үлгі – ою-өрнектің бір түрі. Өрнек негізінен тегістеу, дәнекерлеу, штамптау, қалыптау, құю, соғу, дірілдеу әдістерімен жасалады. Үлгілер сән және қолданбалы өнерде, зергерлік бұйымдарда кеңінен қолданылады.
## Дереккөздер | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=57401" | Үлгі (ою-өрнек) | 62 | 85,420 | Сән мен өнерде үлгілерді жасау үшін қандай жалпы әдістер қолданылады? | Үлгілер тегістеу, дәнекерлеу және штамптау сияқты әртүрлі өндірістік процестер арқылы жиі жасалатын сәндік дизайн болып табылады. | үлгі құру | passage: Кесте - матаны немесе басқа материалдарды инемен, жіппен немесе жіппен безендіруді қамтитын дәстүрлі қолөнер. Бұл әдіс ғасырлар бойы әлемнің әртүрлі мәдениеттері мен аймақтарында қолданылып келеді. Кесте тігуді қолмен немесе машинамен жасауға болады және ол көлденең тігіс, атлас тігісі, тізбекті тігіс және француз түйіндері сияқты стильдер мен тігістердің кең ауқымын қамтиды. Ол әдетте киімдерді, перделер мен жастық қаптары сияқты үй декор элементтерін, тіпті сөмкелер мен қалпақшалар сияқты жеке керек-жарақтарды безендіру үшін қолданылады. Өнеркәсіптік әдістерді пайдаланып, әдетте жаппай өндірілетін үлгілерден айырмашылығы, кесте тігу қолөнершілерге күрделі бөлшектер мен бірегей дизайнды өз жұмыстарына қосуға мүмкіндік беретін жекелендірілген жанасуды ұсынады. Кестенің әмбебаптығы оны функционалдық және көркемдік мақсаттар үшін танымал таңдау жасайды, тоқыма бұйымдарының эстетикалық тартымдылығын арттырады, сонымен қатар практикалық функцияларды орындайды. | 21,980 | query: Үлгілер тегістеу, дәнекерлеу және штамптау сияқты әртүрлі өндірістік процестер арқылы жиі жасалатын сәндік дизайн болып табылады. |
en | passage: . It seems that some educated Kazakhs are following them. There is no reason for them to run after the old government.
"The child of a Kazakh, who is devoted to this day, has a point of slavery... Especially on the day when he writes down what he has studied, he is not devoted to this day"
openly expresses his opinion. The author probably does not think that the Kazakh students have the same guilt as the Russian soldiers, so "there is no reason to run away." The Soviet government says that it "will not chase away people who have a big crime if they want to join the ranks and do useful work." The time has come when Auezov understood this policy of the Soviet government, which was guided by it in those years, and a person who really cares about the country will serve the people.
Saying that "modern times are both the most difficult and the most useful times for Kazakhs", he said that Kazakhs who are not involved in government affairs should immediately put into practice what they have learned and do everything they can to "bring back Kazakhs". offers his opinion.
## Sources | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=79723" | An open letter to Kazakh readers | 254 | 113,936 | What is the author's perspective on Kazakh students during the transition period? | The author believes that Kazakh students should not feel guilty or run away but instead use their education to serve their people. | Kazakh students | passage: In contrast to the supportive stance towards Kazakh students engaging in governmental roles, there are significant arguments against such involvement. Critics argue that the current political climate is too volatile and unpredictable, making it unwise for young, educated individuals to align themselves with any particular faction. They suggest that the risks of political persecution, especially under a regime known for its authoritarian tendencies, far outweigh the potential benefits of participating in governance. Moreover, many believe that true service to one’s community can take various forms, including activism, non-governmental work, and even emigration to more stable regions where they can contribute positively without fear of retribution. This perspective emphasizes the importance of personal safety and the broader impact of individual actions on the collective well-being of the Kazakh people. Some also argue that the educational systems in place may not adequately prepare these students for the complex challenges they would face in governmental positions, thus potentially leading to ineffective leadership and further instability. In light of these concerns, critics urge caution and recommend alternative paths for engagement that prioritize long-term sustainability and resilience over immediate participation in a potentially harmful environment. | 139,609 | query: The author believes that Kazakh students should not feel guilty or run away but instead use their education to serve their people. |
ru | passage: 5. البَصَرُ Аль-Басар (Всевидящий) – Аллах видит все, и нет ничего, чего бы Он не видел. Его способность видеть Т вечна и неизменна. Аллаху не нужны конечности, чтобы видеть. Его создания Т не могут видеть ничего, что находится далеко или в темноте. И в видимом он видит только то, на что смотрит. Также некоторые животные полностью слепы (например, крысы, летучие мыши), некоторые предпочитают это другим. Однако Аллах свободен от этих недостатков. Для Аллаха Тааля нет понятия «далеко» или «близко», «свет» или «тьма».
6. الكَلاَمُ Аль-Калам (Речь) – Аллах Всевышний является обладателем способности говорить. Священный Коран и Книги (Тора, Псалмы, Инджил) и страницы (сухуфы), ниспосланные до него, являются словами Аллаха. Его Т не состоит из букв и звуков. Слово Аллаха вечно, не имеет начала и не создано. Тот, кто говорит, что слово Аллаха является творением, является неверующим. Как сказал наш дед Абай: «Сам Бог истинен, и его слова истинны». Аллаху не нужны органы, чтобы говорить.
7. الإِرَادَةُ Аль-Ирада (Желание) - Все действия совершаются по воле Всевышнего Аллаха. Ничто не совершается без воли Т и случайно. Всевышний Аллах создал добро и зло, но Он повелел нам совершать добрые дела и воздерживаться от зла. Он одобряет добро и запрещает зло. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=102891 | 99 имен Аллаха | 373 | 142,733 | Какие атрибуты Аллаха упомянуты в тексте? | В тексте обсуждается несколько божественных атрибутов, включая Аль-Басар (Всевидение), Аль-Калам (Речь) и Аль-Ирада (Желание). | божественные атрибуты | passage: В отличие от описанных атрибутов, можно рассмотреть ограничения и характеристики человеческого восприятия и общения. Люди в значительной степени полагаются на физические чувства, такие как зрение, слух, осязание, вкус и обоняние, чтобы ориентироваться в окружающей среде. В отличие от всезнающего видения, приписываемого Аллаху, человеческое зрение ограничено расстоянием, условиями освещенности и индивидуальными факторами здоровья. Например, в то время как некоторые люди могут иметь идеальное зрение, другие страдают от различных нарушений зрения, таких как близорукость, дальнозоркость, дальтонизм или даже полная слепота. Эти состояния могут существенно влиять на то, как люди взаимодействуют со своим окружением и понимают окружающий мир. Аналогично, человеческая речь представляет собой сложный процесс, включающий несколько физиологических систем, включая мозг, голосовые связки, язык и губы. Сам язык является социальной конструкцией, которая широко варьируется в разных культурах и регионах. Люди общаются посредством устных слов, письменных текстов, языка жестов и других форм выражения. Несмотря на богатство и разнообразие человеческих языков, они по своей сути конечны и подвержены изменениям со временем. В отличие от вечной и несотворенной природы речи Аллаха, человеческие языки развиваются, адаптируются и иногда исчезают. Более того, концепция воли у людей часто находится под влиянием внешних факторов, таких как общество, культура, личный опыт и биологические предрасположенности. Хотя люди обладают способностью делать выбор и предпринимать действия, эти решения часто формируются под влиянием множества внутренних и внешних влияний. Это резко контрастирует с абсолютной и независимой волей Аллаха, которая управляет всеми аспектами существования, не будучи ограничена какими-либо внешними силами. Подводя итог, можно сказать, что, хотя текст подчеркивает бесконечные и трансцендентные качества Аллаха, он служит напоминанием о конечной и случайной природе человеческих возможностей и понимания. | 43,736 | query: В тексте обсуждается несколько божественных атрибутов, включая Аль-Басар (Всевидение), Аль-Калам (Речь) и Аль-Ирада (Желание). |
ru | passage: Полихроматор — монохроматор с несколькими входными щелями для разделения излучения разных длин волн.
## Источники | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=87585" | Полихроматор | 35 | 123,187 | Какое устройство использует несколько входных щелей для разделения света на составляющие его длины волн? | Полихроматор использует различные входные щели для разделения излучения по длине волны. | полихроматор | passage: Интерферометр, в отличие от полихроматора, не использует множественные входные щели, а вместо этого полагается на принцип интерференции волн для анализа спектральных компонентов. Этот метод включает в себя разделение луча света на два или более пути, а затем их повторное объединение для создания интерференционной картины. Анализируя эти картины, ученые могут определить свойства исходного источника света, такие как его интенсивность и распределение длин волн. Интерферометры широко используются в различных областях, включая астрономию, где они помогают наблюдать за далекими звездами и галактиками; в химии, где они помогают идентифицировать молекулярные структуры; и в физике, где они играют решающую роль в точных измерениях и фундаментальных исследованиях. Несмотря на свою сложность, интерферометры обеспечивают высокое разрешение и чувствительность, что делает их незаменимыми инструментами в современных научных исследованиях. | 27,333 | query: Какое устройство использует несколько входных щелей для разделения света на составляющие его длины волн? |
en | passage: An economist is a specialist in the field of economics, economic sciences, as well as a specialist in economic issues.
## Sources | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=88756" | Economist | 31 | 124,522 | What is the primary focus of an economist's work? | Economists specialize in understanding and analyzing economic systems and policies. | economics | passage: A historian, on the other hand, is a scholar who studies and interprets past events, cultures, and societies to understand historical contexts and developments. Historians use various sources such as documents, artifacts, and oral histories to piece together narratives about the past. Their work often involves critical analysis and interpretation of these materials to provide insights into how past events have shaped current conditions. Unlike economists, historians do not typically engage in forecasting or modeling future trends; instead, they focus on reconstructing and explaining what has already occurred. This can involve deep dives into specific periods, regions, or themes, and may also include comparative studies across different times and places. The methodologies used by historians can vary widely, from archival research and textual analysis to quantitative methods and digital humanities approaches. | 27,914 | query: What is the primary focus of an economist's work? |
kk | passage: Хан Шатыр – 2010 жылы 6 шілдеде Астана күніне орай ашылған Астана қаласында орналасқан ірі ойын-сауық және сауда орталығы.
## Сипаттама
Хан Шатыр - әлемдегі ең үлкен шатырлы ғимарат және Қазақстандағы ең ірі сауда орталығы және ол өзінің ерекше келбетімен ерекшеленеді. «Хан Шатыр» СОСО әлемдік деңгейдегі ойын-сауық пен сауданы бір шаңырақтың астына біріктірген алғашқы өмір салты орталығы болып саналады [дерек? ].
Норман Фостердің қиялындағы сәулет ғажайыптары - «Хан Шатыр» сауда ойын-сауық орталығының ғимараты Орталық Азиядағы ең ірі және бірегей сәулет жобасы [дерек?]. Бұл кешеннің биіктігі 200 метрді құрайды. Оның негізгі қаңқасы фторполимермен қапталған жұқа тордан жасалған алып шатырдан тұрады. Қаптау үшін қолданылатын фторполимер ETFE - жарықты көп өткізетін және ғимараттың ішін ыстық пен суықтан қорғайтын ғажайып құрылыс материалдарының бірі. Нысан негізінен берік және тұрақты монолитті металл қондырғылардан тұрады. Металл қондырғылардың жалпы салмағы 2300 тонна, ал тұтас тірекке орнатылған шатырдың биіктігі 150 метр. Осы алып ғимараттың ішінде қолданылатын арнайы жапқыштар мен орнатылған желдеткіш қондырғылар арқадағы құбылмалы ауа райы кезінде кешендегі ауа температурасын тұрақты ұстауға мүмкіндік береді. Ғимараттың металл қаңқасы 2300 тонна, шатырының биіктігі 150 метр.
Хан Шатырдың ішкі көлемі 110 мың шаршы метр аумақты алып жатыр. Бұл сауда ойын-сауық орталығында ең үлкен қалалық бақ, ірі сауда орталықтары, кинотеатрлар, концерт залдары болады. Бұл ретте ғимараттың барлық қабаттарында дәмханалар мен мейрамханалар орналасқан. Орталықтың ішінде тропикалық бақтар, гүлзарлар, субұрқақтар бар. Балалардың көңіл көтеруі үшін биіктігі 7 және 4 метрлік су сырғанақтары жабдықталған.
Ғимараттың сәулетшісі, сәулет шебері - Норман Фостер.
Бас мердігер - Түркияның Sembol Constractoin құрылыс компаниясы. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=187790 | Хан-Шатыр | 456 | 219,002 | Астанадағы Хан Шатырдың маңызы қандай? | Хан Шатыр – инновациялық дизайнымен және көлемімен танымал Астанадағы көрнекті ойын-сауық және сауда орталығы. | Хан Шатыр | passage: Бурдж Халифа Дубайда, Біріккен Араб Әмірліктерінде заманауи инженерлік және сәулеттік жетістіктердің биік символы ретінде тұр. 2010 жылы салынып біткен бұл зәулім ғимарат 828 метр биіктікке жетіп, оны әлемдегі ең биік ғимаратқа айналдырады. Skidmore, Owings & Merrill-де болған кезде Адриан Смит жасаған Бурдж Халифа көріністі және табиғи жарықтың енуін оңтайландыратын Y-тәрізді еден жоспарын ұсынады. Сыртқы қаптама жүйесі қатал шөл климатына төтеп беруге арналған шағылыстыратын шыныдан, алюминийден және текстуралы баспайтын болаттан тұрады. Ішінде Бурдж Халифада сәнді тұрғын үйлер мен теңдесі жоқ ыңғайлылықтарды ұсынатын тұрғын пәтерлер, корпоративтік люкс және Armani қонақ үйі бар. Бақылау палубалары жыл сайын миллиондаған келушілерді тарта отырып, қаланың және одан тыс жердің керемет панорамалық көріністерін ұсынады. Бұған қоса, ғимарат әлемдік деңгейде көпқабатты үйлер үшін жаңа стандарттарды белгілейтін суды үнемдеу жүйелері мен энергияны үнемдейтін технологияларды қоса алғанда, тұрақтылықтың озық тәжірибелерін қамтиды. Ең алдымен өзінің биіктігімен танылғанына қарамастан, Бурдж Халифа сонымен қатар маңызды оқиғалар мен фестивальдерді атап өтетін түрлі іс-шаралар мен жарықтандыру дисплейлерін өткізетін мәдени белгіше ретінде қызмет етеді. | 74,392 | query: Хан Шатыр – инновациялық дизайнымен және көлемімен танымал Астанадағы көрнекті ойын-сауық және сауда орталығы. |
ru | passage: Корпоративный подоходный налог занимает значительное место в налоговых поступлениях и доходах государственного бюджета (около 32,7% и 23% соответственно (2008 год). Данный налог уплачивают юридические лица-резиденты Республики Казахстан, а также постоянные работники Республики Казахстан, за исключением государственных учреждений. уплачивается юридическими лицами-нерезидентами, реализующими или получающими доходы из источников в Республике Казахстан. На основании упрощенной информации юридические лица, применяющие специальный налоговый режим, исчисляют и уплачивают корпоративный подоходный налог с налогооблагаемого дохода в рамках указанного режима. Данные | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=88006" | Корпоративный подоходный налог | 133 | 123,775 | Какую долю доходов государственного бюджета составляет корпоративный подоходный налог в Республике Казахстан? | Корпоративный подоходный налог обеспечивает около 23% доходов государственного бюджета Республики Казахстан. | корпоративный подоходный налог | passage: Система подоходного налога с физических лиц играет важную роль в финансовой структуре многих стран мира, включая страны Европы и Северной Америки. В этих регионах подоходный налог с физических лиц часто составляет основу государственных доходов, финансируя основные государственные услуги, такие как здравоохранение, образование и развитие инфраструктуры. В отличие от корпоративного подоходного налога, который взимается с предприятий, подоходный налог с физических лиц взимается с доходов физических лиц, включая заработную плату, оклады и инвестиционный доход. Ставки могут значительно различаться в зависимости от экономической политики страны и систем социального обеспечения. Например, в некоторых скандинавских странах действуют более высокие ставки подоходного налога с физических лиц для поддержки обширных социальных программ, в то время как в других странах, таких как США, ставка более умеренная, но они все еще в значительной степени зависят от него для финансирования федерального и государственных бюджетов. Кроме того, многие правительства предлагают различные вычеты и кредиты для снижения налогового бремени для семей с низким доходом и поощрения определенных моделей поведения, таких как владение жильем или благотворительность. | 110,565 | query: Корпоративный подоходный налог обеспечивает около 23% доходов государственного бюджета Республики Казахстан. |
ru | passage: «Почетный студент» — статья Мухтара Ауэзова. 1958 г. Опубликована 19 июня. Осенью того же года, накануне конференции поэтов-писателей стран Азии и Африки, состоявшейся в Ташкенте, она была дана в качестве предисловия к сборнику стихов «Поэты Азии, Африки», изданному в Алма-Ате. В ней говорится, что сборник является сюрпризом для читателей республики, что, хотя большинство вошедших в него поэтов страна не знает, в этом сборнике собрано немало стихотворений, которые привлекают внимание, интерес и | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=69832" | Почетный студент | 133 | 101,348 | Какое значимое литературное произведение создал Мухтар Ауэзов в 1958 году? | Мухтар Ауэзов написал предисловие под названием «Почетный студент» к сборнику стихов поэтов Азии и Африки. | Мухтар Ауэзов | passage: В отличие от литературного вклада Мухтара Ауэзова, другой выдающейся фигурой в культурном ландшафте Центральной Азии в середине 20-го века был известный художник и скульптор Семен Чуйков. Родившийся в 1917 году в Омске, Россия, Чуйков в своем творческом путешествии посетил различные части Советского Союза, где он разработал уникальный стиль, сочетающий традиционные техники с модернистскими влияниями. Его работы часто изображали сцены из повседневной жизни, исторические события и природную красоту регионов, которые он посетил. Одна из его самых известных серий, «Лица Казахстана», запечатлела различные этнические группы и культуры в республике, демонстрируя богатый гобелен человеческого опыта в ярких деталях. В отличие от сосредоточенности Ауэзова на литературе, визуальное искусство Чуйкова предоставило иную среду для исследования тем идентичности, наследия и социальных изменений. Несмотря на их разные среды, оба художника сыграли решающую роль в формировании культурного повествования своего времени, внося значительный вклад в искусство и гуманитарные науки в регионе. | 171,104 | query: Мухтар Ауэзов написал предисловие под названием «Почетный студент» к сборнику стихов поэтов Азии и Африки. |
kk | passage: Қазақтың қолданбалы өнерінен бастау алған тәуелсіздік монументінің бас орталығында ұлттық нақышпен көмкерілген текше бағаналы тастан жасалған композиция биіктігі 28 м-ге жетеді. Көгілдір аспанға айырдай көтерілген орталық діңгектің ұшатын басы ашылмаған қызғалдақ гүліндей мүсінделіп, оған Қазақстанның Елтаңбасы қашалған. Оның үстінде оң қолында қыран құс, сол қолында садақ, белінде қанжар және ілулі сауыты бар қола қанатты барыс, дулығасы бар жас сарбаз, жебелері батырылған дулыға. алтында. сыртқы келбетімен тәуелсіздік монументінің беріктігі мен ауқымдылығын айқын аңғартады.
Тәуелсіздік монументінің екі қапталында қазақ халқының тарихи белестерін, яғни сонау сақтардан тәуелсіздік жарияланғанға дейінгі тарихи кезеңдерді бейнелейтін шағын сәулетші-мүсіндік бедерлер: Томирис Әл-Фарабиге, Қазақ хандығының құрылуы, Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлуы, жоңғар шапқыншылығына қарсы күрес, қазақ-орыс халқының қарым-қатынасы, ұлт-азаттық қозғалыстар, 2-дүниежүзілік соғыс, Желтоқсан көтерілісі, Тәуелсіздік жариялауы жолға қойылған және олар бір-бірімен байланысып, көркем үндестік тапты.
Маңтаның төрт жағында орналасқан төрт мүсіндік бейне тәуелсіздік монументінің дәл сәулеттік-мүсіндік шешімімен ерекшеленеді. Дала данышпанының, кемеңгер абыз мен ақкөңіл Жер-Ананың бейнесі, олардың алдындағы құлын мінген ұл мен қыздың бейнесі ескерткіштің сәулеттік символикасы. оның мазмұны мен табиғатын ашумен қатар, ұлттық рух пен мінезді де айшықтайды. 20 ғасырдың соңына қарай ол ұлттық сәулет тарихында өзіндік орны бар мүсіндік және сәулет өнерінің бірлестігінен туған озық сәулетші жәдігерлерінің біріне айналды. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=48178 | Тәуелсіздік монументі (Алматы) | 478 | 72,809 | Қазақстандағы Тәуелсіздік монументінде қандай элементтер бар? | Тәуелсіздік монументінде ұлттық өрнектермен әшекейленген биіктігі 28 метрлік текше бағана бар, оның үстінде түрлі символикалық заттар тұрған қола қанатты барыс бар. | Қазақстан Тәуелсіздік монументі | passage: Тәуелсіздік монументінің ұлылығынан айырмашылығы, әлемнің басқа жеріндегі тағы бір маңызды құрылым мүлде басқа себептермен ерекшеленеді. Ежелгі мәтіндер бойынша Бабыл мұнарасы деп аталатын бұл құрылыс аспанға жетуге және адамзатты бір тіл мен мақсатқа біріктіруге арналған. Алайда Құдайдың араласуы тілдердің шатасуына және жер бетіндегі халықтардың шашырауына әкеліп соқтырды, осылайша мұнараның аяқталуына кедергі келтірді. Бүгінгі күні осы аңызға айналған мұнараның негізі болуы мүмкін қалдықтарды қазіргі Ирактағы Вавилон қаласының маңында көруге болады. Археологтар мен тарихшылар Вавилон мұнарасының нақты орны мен маңызы туралы пікірталастарын жалғастыруда, бірақ ол көптеген мәдениеттерде адам амбициясы мен шектен шығудың салдары туралы күшті символ болып қала береді. Бірлік пен мәдени мұраны дәріптейтін Тәуелсіздік монументінен айырмашылығы, Бабыл мұнарасы адам күш-жігерінің шегі және табиғи және табиғаттан тыс шекараларды құрметтеудің маңыздылығы туралы ескерту ретінде қызмет етеді. | 111,789 | query: Қазақстандағы Тәуелсіздік монументінде қандай элементтер бар? |
kk | passage: ## Өнеркәсіп
Аудан бойынша 37 өнеркәсіп орындары 2007 жылдың бірінші жартыжылдығында 4 млрд 267 млн. теңгенің өнімі өндіріліп, орта мерзімді даму жоспары 101,6 пайызға орындалды.
Ал физикалық өнімге қарасақ, 2006 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда мақта талшығы – 644 тонна, мақта майы – 78 тоннаға аз өндірілген. Өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда нақты көлем индексі 79,4 пайызды құрады.
Соңғы 3 жылда мақта тазалау зауыттарының өнеркәсіп өнімі көлеміндегі үлесі жылдан-жылға азайып, 67%-ға, ал шағын кәсіпкерлердің үлесі, керісінше, 33%-ға дейін өсті.
### Ауыл шаруашылығы
2007 жылдың бірінші жартыжылдық қорытындысы бойынша жалпы аудан бойынша ауыл шаруашылығы өнімінің жалпы көлемі 4404,2 млн. теңгенің орнына ағымдағы бағамен 4461,5 млн.теңгені құрады, бұл 2006 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 566,0 млн.теңгеге өсті. Орта мерзімді даму жоспары 101,3 пайызға орындалды. 2006 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда нақты көлем индексі 102,8 пайызды құрады.
Аудан диқандары 139 мың гектар егістіктің 122 744 гектарына мақта, 4834 гектарына дәнді дақылдар, бақша, бау-бақша өнімдері (бау-бақша, бау-бақша өнімдері) өсіруде. картоп) 5092 га, жеміс-жидек 860 га, жүзім 566,2 га, жүзім 5830 га. 1 гектар азық-түлік, 1400 тонна бидай, 29 мың тонна көкөніс, 37500 тонна бақша өнімдері өндірілді.
Есепті кезеңде биылғы көктемгі дала жұмыстарына арзандатылған минералды тыңайтқыштар жеткізіліп, тікелей шаруашылықтарға таратылды. Сондай-ақ, егілген дақылдардың құрылымына қарай мазутқа 616,6 млн. теңге көлемінде субсидия бөлінді. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=19047 | Мақтаарал ауданы | 428 | 22,480 | 2007 жылдың бірінші жартыжылдығында ауданның өнеркәсіп саласында қандай негізгі өзгерістер болды? | 2007 жылдың бірінші жартыжылдығында ауданда мақта талшығы мен мақта майын өндіру азайып, жалпы өнеркәсіп өнімі өсті. | өнеркәсіптік өндіріс | passage: Өңірдегі экономикалық өсімге қатысты бастапқы оптимизмге қарамастан, 2007 жылдың екінші жартыжылдығында әртүрлі салаларда айтарлықтай құлдырау байқалды. Өңдеу өнеркәсібі көптеген қиындықтарға, соның ішінде шикізат тапшылығына және дайын өнімге сұраныстың төмендеуіне тап болды. Бұл өндіріс деңгейінің төмендеуіне және жұмыссыздық деңгейінің өсуіне әкелді. Мысалы, бұрын күшті өсім көрсеткен автомобиль секторы пайыздық мөлшерлемелердің өсуіне және тұтынушылардың экономикаға деген сенімсіздігіне байланысты сатылымдардың күрт төмендеуіне ұшырады. Бұған қоса, құрылыс индустриясы банктер енгізген қатаң несие саясатынан зардап шекті, бұл әзірлеушілерге жаңа жобаларды қаржыландыруды қиындатты. Соның салдарынан көптеген құрылыс алаңдары жұмыссыз қалып, қала құрылысының айтарлықтай баяулауы байқалды. Сонымен қатар, қызмет көрсету секторы, әсіресе туризм де осы экономикалық жағдайлардың әсерін сезінді. Қолда бар табысы аз болғандықтан, отандық туристер қысқа сапарларды таңдады немесе үйде қалды, бұл қонақүйлерді толтыру деңгейінің төмендеуіне және жергілікті бизнестің кірісінің төмендеуіне әкелді. Осы әсерлерді азайту үшін үкімет жұмыспен қамтуды арттыруға және шағын және орта кәсіпкерлікті қолдауға бағытталған бірнеше ынталандыру пакеттерін енгізді. Дегенмен, бұл шаралардың тиімділігі әлі де байқала берді, өйткені кеңірек экономикалық орта айтарлықтай қиындықтар туғыза берді. | 216,238 | query: 2007 жылдың бірінші жартыжылдығында ауданның өнеркәсіп саласында қандай негізгі өзгерістер болды? |
ru | passage: ### Музеи
* Историко-краеведческая библиотека имени Г.Н. Потанина
Павлодарский областной историко-краеведческий музей был создан в 1942 году в рамках областного отделения «Казахстанского научно-исследовательского общества». В 1959 году ему было присвоено имя Г.Н. Потанина, уроженца Павлодарской области, путешественника и исследователя Средней Азии. Музей основал краевед, фотограф Дмитрий Поликарпович Багаев. Экспозиция музея состоит из 8 залов, раскрывающих историю и культуру нашего края. Основу музейного собрания составляют следующие коллекции: археологическая, палеонтологическая, этнографическая, нумизматическая, фото-видеоколлекция, документальная, естественно-научная, промышленная, оружейная — пули и холодное оружие. Помимо лекций и экскурсий музей организует презентации выставок из фондов республиканских музеев и собственного фонда. Проводятся мастер-классы, краеведческие занятия, лекции-концерты, творческие вечера. С целью изучения Павлодарского края вблизи Историко-краеведческого музея проводятся археологические и этнографические экспедиции. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=1672 | Павлодарская область | 273 | 5,149 | Каково значение Павлодарского областного историко-краеведческого музея? | Павлодарский областной историко-краеведческий музей, основанный в 1942 году, хранит обширные коллекции, включающие археологические, палеонтологические и этнографические экспонаты. | Павлодарский музей | passage: Город Астана, ныне известный как Нур-Султан, претерпел значительные изменения с тех пор, как стал столицей Казахстана в 1997 году. До этого город назывался Акмола и имел гораздо меньше населения и меньше современных удобств. Став столицей, Нур-Султан быстро развивался со строительством многочисленных футуристических зданий, спроектированных известными архитекторами, такими как Норман Фостер. Эти сооружения включают в себя культовый Дворец мира и согласия, здание в форме пирамиды, которое служит конгресс-центром и местом проведения различных культурных мероприятий. Еще одной заметной достопримечательностью является развлекательный центр «Хан Шатыр», который напоминает гигантский шатер и предлагает множество магазинов, ресторанов и развлекательных заведений под одной крышей. Башня Байтерек, символизирующая мифическую птицу Самрук, откладывающую золотое яйцо, возвышается в самом центре города и открывает посетителям панорамный вид на окрестности. Несмотря на свой современный облик, Нур-Султан также сохраняет элементы традиционной казахской культуры посредством фестивалей, музеев и общественных арт-инсталляций. В городе проводится несколько ежегодных мероприятий, включая Международный музыкальный фестиваль «Астана» и Евразийский марафон, привлекающие участников и зрителей со всего мира. Кроме того, правительство продолжает вкладывать значительные средства в инфраструктурные проекты, направленные на то, чтобы сделать Нур-Султан ведущим мировым мегаполисом. | 130,271 | query: Павлодарский областной историко-краеведческий музей, основанный в 1942 году, хранит обширные коллекции, включающие археологические, палеонтологические и этнографические экспонаты. |
ru | passage: Боевое дежурство — особый вид дежурства специально выделенных сил и средств. Они должны быть в постоянной готовности к проведению боевых маневров или выполнению внезапных задач. Осуществляется как в мирное, так и в военное время. Дежурные силы и средства действуют по указанию старшего начальника, а в экстренных случаях — по решению командира дежурной части.
## Источники | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=83194" | Боевое дежурство | 98 | 118,465 | Чем определяется роль сил и средств при несении боевого дежурства? | Боевое дежурство осуществляют специально выделенные силы и средства, которые должны находиться в постоянной готовности к ведению боевых действий как в мирное, так и в военное время. | боевая готовность | passage: В отличие от боевых обязанностей, административные обязанности в воинских частях часто включают рутинную офисную работу, такую как обработка документов, управление записями личного состава и обеспечение соблюдения различных правил. Эти задачи имеют решающее значение для поддержания операционной эффективности подразделения, но не требуют того же уровня физической готовности или возможностей немедленного реагирования. Административный персонал может включать клерков, специалистов по кадрам и координаторов по логистике, которые обеспечивают наличие необходимых расходных материалов и оборудования при необходимости. Хотя эти роли являются важными, они работают по другому набору протоколов и обычно не участвуют в прямых боевых сценариях или ситуациях быстрого развертывания. Вместо этого они сосредоточены на поддержке более широкой миссии путем решения закулисных задач, которые обеспечивают бесперебойную работу организации. | 138,627 | query: Боевое дежурство осуществляют специально выделенные силы и средства, которые должны находиться в постоянной готовности к ведению боевых действий как в мирное, так и в военное время. |
ru | passage: ## Гелио
ГЕЛИО ... (греч. hlios — Солнце) — компонент сложного слова, указывающий на отношение к Солнцу и солнечной энергии. Например, гелиотехника, солнечная установка, солнечный концентратор.
## Ссылки
«Казахская энциклопедия», том 2
## Гелио
\< > ГЕЛИО ... (греч. hlios — Солнце) — компонент сложного слова, указывающий на отношение к Солнцу и солнечной энергии. Например, гелиотехника, солнечная установка, солнечный концентратор.
## Ссылки
«Казахская энциклопедия», том 2 | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=39793" | Гелио | 130 | 58,347 | Что означает термин «Гелио» в научной терминологии? | Термин «Гелио» происходит от греческого слова и обозначает Солнце или солнечную энергию. | солнечная энергия | passage: В отличие от терминов, связанных с солнечной энергией, существует множество концепций, связанных с лунными явлениями. Например, селенография — это изучение физических особенностей Луны, включая ее кратеры, горы и долины. Эта область имеет решающее значение для понимания геологической истории нашего естественного спутника. В отличие от Солнца, которое обеспечивает свет и энергию, необходимые для жизни на Земле, Луна влияет на приливы и имеет культурное значение в различных цивилизациях. Древние культуры часто использовали фазы Луны для отслеживания времени, что привело к разработке лунных календарей. Современная астрономия продолжает исследовать поверхность Луны с помощью роботизированных миссий и телескопических наблюдений, стремясь узнать больше о ее составе и потенциальных ресурсах, которые могли бы поддержать будущее человеческое исследование. Несмотря на то, что Луна не является источником прямой энергии, как Солнце, она играет важную роль в экологическом балансе Земли и остается центром внимания как в научных исследованиях, так и в общественном воображении. | 118,497 | query: Термин «Гелио» происходит от греческого слова и обозначает Солнце или солнечную энергию. |
kk | passage: Басқару жұмысын автоматтандыру – бұл халық шаруашылығының әртүрлі өндірістік салаларын басқаруда математикалық әдістерді, автоматты құрылғылар мен есептеу техникасын қолдану.
## Басқару жұмысын автоматтандырудың ғылыми негіздері
Өндірістің кешенді автоматтандырылуы, өнеркәсіптің көлемі мен өндіріс қарқынының артуы және әр түрлі салалар арасындағы өндірістік қатынастардың күрделілігі. халық шаруашылығы, экономикалық деректер мен статистикалық мәліметтерді жинау және Ол құжаттама түрлерін есепке алу, оларды тарату, жоспарлау және басқару міндеттерін шешу процесінде автоматтандыру қажеттілігін тудырды. Басқару жұмысын автоматтандырудың ғылыми негізі экономикалық кибернетика болып табылады, ол халық шаруашылығын басқарудың спецификалық ерекшеліктерін ескере отырып басқарудың оңтайлы жүйесін синтездеу әдісін зерттейді және математикалық әдістерді экономикалық мақсатта пайдалану мәселелерімен айналысады. Оның негізгі мәселесі халық шаруашылығын және оның жекелеген салаларын басқаруды автоматтандырудың бір бүтін жүйесінде адамдар мен кибернетикалық машиналардың өзара әрекеттесуінің әдістемелік және принциптік мәселелерін шешу болып табылады. Басқаруды автоматтандырудың 3 негізгі жүйесі бар:
* барлық мемлекеттік және аумақтық басқару органдарын (Мемлекеттік жоспарлау комитеті, Орталық статистика басқармасы, сауда, ауыл шаруашылығы, әкімшілік органдар) қамтитын автоматтандырылған мемлекеттік жүйе;
* өнеркәсіптің жеке салаларын қамтитын автоматтандырылған салалық жүйе;
* экономикалық мәліметтерді өңдейтін және жақын орналасқан бір немесе бірнеше кәсіпорындарда олардың жұмысын жоспарлау және басқару міндеттерін шешетін автоматтандырылған жүйе.
## Автоматтандырудың негізгі құралы | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=187110 | Басқару жұмысын автоматтандыру | 320 | 218,484 | Басқару жұмысын автоматтандыруда экономикалық кибернетиканың рөлі қандай? | Экономикалық кибернетика адамның шешім қабылдауын кибернетикалық жүйелермен біріктіру арқылы басқару міндеттерін автоматтандырудың ғылыми негізін құрайды. | экономикалық кибернетика | passage: Басқару тапсырмаларын қолмен өңдеу технологиялық жетістіктерге қарамастан көптеген секторларда маңызды болып қала береді. Кейбіреулер автоматтандыру тиімділік пен дәлдіктің айтарлықтай жақсаруына әкелуі мүмкін деп есептесе де, жұмыс орнын ауыстыру және басқарушылық рөлдерде жеке қарым-қатынасты жоғалту туралы елеулі алаңдаушылық бар. Сыншылар басқарудағы адам элементін, соның ішінде интуицияны, эмпатияны және этикалық пайымдауды машиналармен толығымен қайталай алмайтынын атап өтеді. Сонымен қатар, автоматтандырылған жүйелерді енгізуге байланысты бастапқы шығындар кішігірім ұйымдар үшін тыйым салуы мүмкін, бұл ірі корпорациялар мен шағын бизнес арасындағы алшақтықты кеңейтуі мүмкін. Бұған қоса, мұндай жүйелерге техникалық қызмет көрсету және жаңарту тұрақты инвестициялық және техникалық сараптаманы талап етеді, бұл әр ұйымда әрқашан қол жетімді бола бермейді. Белгілі бір салаларда, әсіресе креативті немесе өте өзгермелі тапсырмаларды қамтитын салаларда адам менеджерлерінің икемділігі мен бейімделгіштігі ең озық алгоритмдерден де асып түседі. Бұл технология мен дәстүрлі басқару тәжірибелері арасындағы тепе-теңдікті сақтаудың маңыздылығын көрсетеді, инновацияларды қолдана отырып, біз адам түсінігі мен тәжірибесінің құндылығын елемеуге болмайды. | 2,445 | query: Экономикалық кибернетика адамның шешім қабылдауын кибернетикалық жүйелермен біріктіру арқылы басқару міндеттерін автоматтандырудың ғылыми негізін құрайды. |
ru | passage: ## Губернаторы
* Серик Зайнулдин (2007-2010 гг.)
* Арман Бекбосынов (2010-2013 гг.)
* Даурен Тилеубаев (2013-2014 гг.) \< > * Каликан Байгонисов (2014-2016 гг.)
* Ахметкали Нургожин (2016-2019 гг.)
* Ренат Курмамбаев (2019-2021 гг.)
* Дильдар Каликан (2021-2024 гг.)
## История
Катонкарагайский район образован 1 августа 1928 года, годом позже, 20 сентября 1929 года, Чингистауский район вошел в состав Катонкарагайского района. В 1932 году Катонкарагайский район вошел в состав Восточно-Казахстанской области. В 1935 году из состава Катонкарагайского и Зырянского районов были выделены Большенарымский и Бухтарминский районы. В 1954 году территория района расширилась за счет присоединения совхоза «Жогарыкатон» Усть-Каменогорска. -Коксинский район Алтайского края. 1 января 1963 года Катонкарагайский район был объединен с Большенарымским районом, а центром района определен поселок Большенарым. 4 декабря 1970 года центр Катонкарагайского района был восстановлен в Село Катонкарагай. 23 марта 1997 года Большенарымский район был упразднен, а административный центр Катонкарагайского района перенесен в село Большенарым. В связи с образованием на территории бывшего Большенарымского района Указом Президента Республики Казахстан от 28 декабря 2023 года № 424 центр Катонкарагайского района перенесен из села Большой Нарын в с. село Катонкарагай.
## Климат | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=20273 | Катонкарагайский район | 392 | 24,329 | Какие существенные изменения произошли в административных границах Катонкарагайского района за эти годы? | С момента своего образования в 1928 году Катонкарагайский район претерпел несколько изменений границ, включая слияния и разделения с другими районами. | административные изменения | passage: В отличие от структурированной истории управления округа Катонкарагай, давайте рассмотрим развитие вымышленного региона под названием Вестландия. Основанная в мифическом году, Вестландия имела бурное прошлое, отмеченное частой сменой руководства и территориальными спорами. Первоначально управляемый советом старейшин, регион видел возвышение различных вождей, которые соперничали за контроль над его плодородными землями и стратегическими местами. К началу 19 века Вестландия была разделена на несколько более мелких феодов, каждым из которых правил другой лидер. Эти лидеры часто вступали в союзы и конфликты, что приводило к сложной сети политических отношений, которые сформировали идентичность региона. Со временем внешние влияния, такие как вторжения соседних территорий и внедрение новых технологий, еще больше изменили ландшафт Вестландии. В конце 20 века начались попытки объединить регион под центральным правительством, но эти попытки встретили сопротивление со стороны местных лидеров, которые боялись потерять свою автономию. Несмотря на эти трудности, Вестландия постепенно превратилась в более сплоченное образование, хотя она продолжает сталкиваться с внутренним и внешним давлением, проверяющим ее стабильность и единство. | 27,509 | query: административные изменения |
en | passage: ## Administrative division
16 settlements in the district are united into 7 rural districts:
## Large settlements
\< > ## According to the 2021 census, the population was 26,440 people (13,550 men and 12,890 women).
## Mayors of Isatai district
* Zulbukar Suyneshov 1992-1994
* Zhanai Berkaliyev 1994-1999
* Nurtas Mukhtarov 1999-2001
Nasyr Daulbaev
* Zulbukar Suyneshov 2002-2010
* Bakbergen Karabaev 2010-2012
* Zhardemgali Akhmetov 2012
* Turarbek Sultanbekov 2012-2013
* Nurlybek Ozhaev 2013-2014
* Turarbek Sultanbekov 2014-2017
* Marat Murziev 2017-2021
* Polymbet Khasanov 2021-2023
* Nurym Musin 2023-
## Main mineral resources
Main mineral wealth is oil and gas. "Zhayikmunaigaz" management, which mainly produces oil in the region, gives a quarter of the "black gold" produced by the entire Embi oil association. Their deposits are located in the southeastern part of the district, close to the coast of the Caspian Sea. Explored: Zaburunye, Sazankurak, Oktyabr, Martyshi, Rovnoe, Kamyshitovoe, West and Southeast Novobogat deposits. Surface waters are found only in the south-eastern part of the district.
In the southern part of the district, Atyrau - Astrakhan. etc. and the highway, the Kigash - Atyrau river water pipeline.
## Plants and animals | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=156859 | Isatai district (Atyrau region) | 350 | 194,277 | What are the main mineral resources found in Isatai district? | The main mineral resources in Isatai district include oil and gas, with significant deposits located near the Caspian Sea. | oil and gas | passage: In contrast to the resource-rich Isatai district, many regions around the world face challenges due to their lack of natural resources. For example, some areas in sub-Saharan Africa struggle with arid climates and poor soil quality, making agriculture difficult and leading to food insecurity. These regions often rely heavily on international aid and support to sustain their populations. Additionally, the absence of valuable minerals like oil or precious metals limits economic development opportunities, forcing local communities to find alternative means of income such as tourism or small-scale crafts production. Despite these challenges, many of these under-resourced areas have shown remarkable resilience and innovation, developing unique solutions to improve living conditions and foster sustainable growth. Community-led initiatives, combined with technological advancements and global partnerships, play a crucial role in overcoming the barriers posed by limited natural resources. | 16,388 | query: What are the main mineral resources found in Isatai district? |
en | passage: Metamorphosis (Greek metamorphosis - change, transformation), metabolism - a phenomenon that occurs in the life of animals and plants; a radical change in the structure of the organism, including the transformation of a larva into an adult. Metamorphosis is characteristic of most invertebrates, some vertebrates (lamprey), a number of fish, and amphibians. Metamorphosis is usually observed as a sudden change in the state of life in the individual development of animals. For example, animals change from free swimming to fortifying, from living in water to living on land, etc. animals that develop with | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=30211 | Метаморфоз | 138 | 43,750 | What is the biological process called when there's a significant transformation in an organism's body structure during its lifecycle? | Metamorphosis refers to the dramatic changes in an organism's physical form during its development. | metamorphosis | passage: Photosynthesis is a vital process used by plants, algae, and certain bacteria to convert light energy into chemical energy. During photosynthesis, these organisms absorb carbon dioxide from the atmosphere and water from their surroundings, using sunlight as an energy source to synthesize glucose and release oxygen as a byproduct. This process not only fuels plant growth but also plays a crucial role in maintaining the Earth's atmospheric composition and supporting the food chain. Photosynthetic organisms have specialized structures such as chloroplasts, which contain pigments like chlorophyll that capture light energy. The overall efficiency of photosynthesis can vary depending on factors such as light intensity, temperature, and availability of water and nutrients. In addition to its ecological importance, understanding photosynthesis has practical applications in agriculture, where optimizing conditions for photosynthesis can lead to increased crop yields. | 2,702 | query: Metamorphosis refers to the dramatic changes in an organism's physical form during its development. |
ru | passage: Мусабай Сагинбаев (1929, Атырауская область). Окончил Московский финансово-экономический институт (1950).
* В 1970-75 годах - первый секретарь Жылыойского исполкома КП Казахстана.
* В 1975-87 годах - секретарь Гурьевского райкома КП Казахстана.
* С 1987 года на пенсии.
За два Трудовых заслуг награжден орденами Трудового Красного Знамени, «Дружбы народов», «Знак Почета» и другими медалями.
## Источники | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=123858" | Мусабай Сагинбаев | 123 | 162,177 | Какие значимые должности занимал Мусабай Сагинбаев за свою карьеру? | Мусабай Сагинбаев занимал должность первого секретаря Жылыойского исполкома, затем секретаря Гурьевского райкома Компартии Казахстана. | Коммунистическая партия Казахстана | passage: Александр Иванович Кузнецов родился в 1930 году в небольшой деревне недалеко от Омска, Россия. Он закончил Томский государственный университет в 1954 году, специализируясь на экономике и политологии. На протяжении всей своей карьеры Александр занимал различные административные должности в местных органах власти, но никогда не достигал высоких должностей, таких как те, которые занимал Мусабай Сагинбаев. С 1960 по 1970 год он работал заместителем начальника финансового отдела в городской администрации Новосибирска. Позже, с 1970 по 1985 год, он стал главным экономистом на крупном промышленном предприятии в Омске. Несмотря на его вклад в экономическое планирование и управление, достижения Александра не были отмечены государственными наградами или почестями. После выхода на пенсию в 1985 году он сосредоточился на написании мемуаров о своем опыте работы в советской бюрократии и проблемах, с которыми сталкивались управленцы среднего звена, такие как он сам. Его труды дают ценную информацию о внутренней работе советского управления и личных трудностях людей, лавирующих в сложных политических ландшафтах. В отличие от Мусабая Сагинбаева, получившего множество государственных наград, наследие Александра в первую очередь известно по его неопубликованным рукописям и воспоминаниям коллег и членов семьи. | 107,232 | query: Коммунистическая партия Казахстана |
en | passage: and have different meanings. For example, noun phrases with conjunctions are mainly used in the determining relation, and verb phrases with conjunctions are used in the defining relation. For example, a tall house, a golden watch, the fifth place, this boy, a visionary guy are used in the determinative relation, he walks quickly, he laughs uncontrollably, he runs fast, he performs perfectly, he laughs, he laughs loudly in the definite relation. So, kypysu differs from touch in that it communicates without saying a word between them, it is adjacent to it, it | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=109391" | Reluctance | 147 | 149,963 | What is the difference between the use of noun phrases and verb phrases with conjunctions? | Noun phrases with conjunctions are primarily utilized in determinative relations, whereas verb phrases with conjunctions serve in defining relations. | conjunctions | passage: In contrast to the specific uses of noun and verb phrases with conjunctions, there are numerous other grammatical structures that play significant roles in language. For instance, adjectives can modify nouns in various ways, enhancing the meaning by providing more detailed information about the qualities or states of the objects they describe. Adverbs, similarly, can modify verbs, adjectives, or even other adverbs, adding depth to how actions are performed, when they occur, where they take place, and under what conditions. Prepositional phrases often indicate relationships such as location, time, direction, and possession, contributing to the overall clarity and context of sentences. Additionally, interjections, though not essential to sentence structure, add emotional nuance and can convey surprise, excitement, or distress. Each part of speech has its unique function, and understanding these functions helps in constructing coherent and effective communication. However, it's important to note that while conjunctions link elements together, they do so in a way that maintains the integrity and independence of those elements, unlike some other parts of speech which might alter the core meaning of words or clauses. | 86,790 | query: conjunctions |
kk | passage: Камышенка — Ресейдегі өзен. Ол Алтай аймағы, Новосибирск облысы, Кемерово облысы арқылы ағып өтеді. Өзен сағасы Яма өзенінің сол жағалауынан 12 км қашықтықта орналасқан. Өзеннің ұзындығы 15 км.
## Су тізілімінің ақпараты
Ресей мемлекеттік су тізілімінің мәліметтері бойынша ол Жоғарғы Обь су алабы аймағына жатады, ал өзеннің гидрологиялық бөлігі Чумыш болып табылады. Өзен саласы — Томаға құярға дейінгі (Жоғарғы) Обь тармағының су айрықтары, өзен алабы — (Жоғарғы) Обь Ертіске құйылғанға дейін.
* Мемлекеттік су тізіліміндегі су объектісінің коды — 13010200412115200002258
* Гидрологиялық зерттеу коды (ГЗ) — 115200225
* Су бассейнінің коды — 13.01.02.004
* GZ том нөмірі — 15 \< > * GZ сәйкес шығарылым — 2
## Дереккөздер
## Сыртқы сілтемелер
* Табиғи ресурстар және экология министрлігі Ресей Федерациясы 2015 жылғы 26 мамырда мұрағатталған. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=170859 | Камышенка (Яма филиалы) | 242 | 204,717 | Ресей су жүйесіндегі Камышенка өзенінің маңызы қандай? | 15 шақырымға созылатын Камышенка өзені Жоғарғы Обь су алабы аймағының гидрологиясында шешуші рөл атқарады. | Камышенка | passage: Зуевка - Ресейдегі ерекше экологиялық ерекшеліктерімен және тарихи маңыздылығымен танымал тағы бір маңызды өзен. Салыстырмалы түрде қысқа Камышенкадан айырмашылығы, Зуевка негізінен Томск облысы арқылы ағып жатқан 70 шақырымнан асады. Бұл өзен өзінің мөлдір суымен және әртүрлі флора мен фаунасымен ерекшеленеді, бұл оны зерттеушілер мен табиғат әуесқойлары үшін танымал орынға айналдырады. Зуевканың экожүйесі балықтардың әртүрлі түрлерін, соның ішінде лосось мен форельді қолдайды, ал оның жағаларында сібір алауы мен қара тоқылдақ сияқты көптеген құс түрлері мекендейді. Әкімшілік бөліністері бойынша Зуевка Орталық Сібір үстіртінің юрисдикциясына жатады, атап айтқанда Том өзені бассейнінің шегінде. Өзеннің мәдени маңызы бар, ол бірнеше жергілікті фольклорлық ертегілерде айтылады және дәстүрлі фестивальдер мен мерекелер үшін фон ретінде қызмет етеді. Ластану және тіршілік ету ортасының нашарлауы сияқты қиындықтарға қарамастан, Зуевканы қорғау және оның болашақ ұрпақ үшін тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін табиғатты қорғау жұмыстары жалғасуда. | 214,866 | query: 15 шақырымға созылатын Камышенка өзені Жоғарғы Обь су алабы аймағының гидрологиясында шешуші рөл атқарады. |
ru | passage: Холокост (англ. The Holocaust, греч. ὁλοκαύστος — «сжигание всего») или Шоа (ивр. השואה — «катастрофа») — геноцид против евреев Европы и других народов во время Второй мировой войны. Наряду с геноцидом армян в Османской империи, это один из самых известных примеров геноцида в 20 веке. В период с 1941 по 1945 год нацистская Германия и ее пособники убили более 6 миллионов евреев в колонизированной немцами Европе.
В широком смысле — это геноцид против различных этнических и социальных групп (советских солдат, поляков, евреев, цыган, гомосексуалистов, масонов, больных шизофренией и т. д.) в соответствии с расистской политикой нацистов. В результате две трети европейских евреев погибли.
## История
### Ситуация в Европе до Холокоста
Евреи живут в Европе уже более двух тысяч лет. Согласно переписи 1933 года, в Европе проживало около 9,5 миллионов евреев, что составляло более 60% от общего числа евреев мира в тот год. На протяжении всего Средневековья существовал антисемитизм против европейских евреев, которых христиане обвиняли в убийстве Иисуса.
В результате немецкого гражданства евреев во время объединения Германии в 1871 году и растущего национализма в Германии во время Первой мировой войны, евреев обвиняли во всех проблемах страны. Также существовал миф о том, что евреи «зарезали» немецких военных. Антисемитизм также был одной из основных идей немецкой нацистской идеологии. Они считали, что Советским Союзом и всеми западными странами правят евреи.
### Возвышение нацистов | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=11311 | Холокост | 391 | 11,942 | Какое значимое событие в истории было связано с систематическим уничтожением шести миллионов евреев? | Холокост — термин, происходящий от греческого слова, означающего «сжигание всего», относится к геноциду евреев и других групп нацистской Германией. | геноцид | passage: Ренессанс (фр. Renaisssance — «возрождение») — поворотный период в истории Европы, ознаменовавший переход от Средних веков к современности. Начавшись в Италии в XIV веке и распространившись по всей Европе в течение следующих нескольких столетий, Ренессанс характеризовался возрождением интереса к древнегреческой и римской культуре, что привело к глубоким достижениям в искусстве, науке, литературе и философии. В эту эпоху появились такие ключевые фигуры, как Леонардо да Винчи, Микеланджело и Рафаэль, создавшие произведения, которые определили западную цивилизацию на протяжении поколений. Гуманистическое движение, подчеркивающее ценность и активность отдельных людей, сыграло решающую роль в формировании интеллектуального ландшафта того времени. В этот период развивалась линейная перспектива в живописи, гелиоцентрическая модель солнечной системы, предложенная Коперником, и изобретение печатного станка Иоганном Гутенбергом, что произвело революцию в общении и обучении. Несмотря на свои многочисленные достижения, Ренессанс не обходился без конфликтов; политические интриги и войны были обычным явлением, особенно среди итальянских городов-государств. Наследие эпохи Возрождения продолжает оказывать влияние на современную мысль и культуру, являясь свидетельством непреходящей силы человеческого творчества и инноваций. | 33,841 | query: геноцид |
ru | passage: Приправы (Priprava) — это вещества, которые добавляются для придания вкуса и аромата пище. По понятию пряности дамкосар делится на две большие группы: натуральные (однородные) и сложные (искусственные, смешанные). Основная задача ароматизатора — придать еде или продукту определенный вкус. Он имеет четкую, приятную кислинку к натуральному вкусу, он вкусный, хорошо сочетается с различными блюдами — сметаной, вишневым и ткемали бульоном, томатной пастой, яблочным и абрикосовым пюре, и всеми соусами (французскими, английскими и национальными) со сложным вкусом, а также популярными в народе сложными соусами (горчицей, кетчупом, аджикой). Соль, сахар и виноградное вино также считаются приправами, они придают настоящий вкус.
## Источники | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=58734" | Вкусный | 193 | 87,287 | Каковы основные функции приправ в кулинарии? | Приправы усиливают вкус и аромат пищи, внося вклад в ее общее вкусовое восприятие. | усилители вкуса | passage: В отличие от усиления вкусов, некоторые пищевые добавки могут отвлекать от обеденного опыта, маскируя естественные вкусы или вводя искусственные элементы, которые не дополняют блюдо. Например, чрезмерное использование глутамата натрия (MSG), искусственных подсластителей или синтетических красителей может подавлять вкусовые рецепторы и приводить к менее аутентичному опыту еды. Эти добавки часто используются в обработанных пищевых продуктах для продления срока годности или снижения затрат, но они не могут положительно влиять на здоровье или удовольствие потребителей. Вместо того чтобы усиливать естественные вкусы ингредиентов, такие добавки могут создавать однородный вкусовой профиль для разных продуктов, уменьшая разнообразие и богатство кулинарных традиций. Более того, зависимость от этих добавок может препятствовать развитию более устойчивых и здоровых методов приготовления пищи, ориентированных на использование свежих, местных и органических ингредиентов. | 23,849 | query: Приправы усиливают вкус и аромат пищи, внося вклад в ее общее вкусовое восприятие. |
ru | passage: Приказ Министра культуры и информации Республики Казахстан от 20 августа 2007 года N 219 «Об утверждении Правил проведения историко-культурной экспертизы».
* Постановление Правительства Республики Казахстан от 1 июня 2007 года № 447 «Об утверждении Правил проведения экспертизы культурных ценностей, вывозимых из Республики Казахстан и ввозимых в Республику Казахстан» об утверждении Положения «Министра культуры и информации Республики Казахстан от 20 августа 2007 года № 219».
* Постановление Правительства Республики Казахстан от 1 июня 2007 года № 447 «Об утверждении Правил проведения экспертизы культурных ценностей, вывозимых из Республики Казахстан и ввозимых в Республику Казахстан»
* «Об утверждении Правил ведения государственного реестра объектов национального культурного наследия» Постановление № 310 от 18 апреля
* Приказ Министра культуры и информации Республики Казахстан от 20 августа 2007 года № 219 «Об утверждении Правил проведения историко-культурной экспертизы».
* Постановление Правительства Республики Казахстан от 20 июня 1, 2007 "Об утверждении Правил проведения экспертизы культурных ценностей, вывозимых из Республики Казахстан и ввозимых в Республику Казахстан"
* "О дополнительных мерах по сохранению некоторых объектов историко-культурного наследия народа Казахстана" Республика Казахстан Постановление Правительства от 24 мая 2000 года № 779
* Постановление Правительства Республики Казахстан от 21 марта 2008 года № 279 об утверждении государственного списка памятников истории и культуры республиканского значения
* "Об утверждении Правил проведения экспертизы культурных ценностей, вывозимых из Республики Казахстан и ввозимых в Республику Казахстан" Постановление Правительства Республики Казахстан от 1 июня 2007 года N 447
* Государственный архив Восточно-Казахстанской области 2000 | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=188868 | Национальный архив Республики Казахстан | 457 | 220,137 | Какова цель Приказа Министра культуры и информации Республики Казахстан № 219? | Приказ № 219 устанавливает правила проведения историко-культурной экспертизы в Казахстане. | Правила охраны культурного наследия | passage: Экологическая политика Республики Казахстан была значительно обновлена за последнее десятилетие, чтобы решить растущие проблемы загрязнения и управления ресурсами. Эти обновления включают более строгие правила промышленных выбросов, усиленную защиту водных ресурсов и новые инициативы, направленные на продвижение устойчивых методов ведения сельского хозяйства. Одним из заметных изменений политики является введение обязательной оценки воздействия на окружающую среду для всех крупных проектов развития, которые теперь должны учитывать не только непосредственные экологические последствия, но и долгосрочную устойчивость и воздействие на здоровье населения. Кроме того, правительство начало несколько кампаний по повышению осведомленности общественности, чтобы информировать граждан о важности сохранения и ответственной утилизации отходов. Параллельно с этим увеличились инвестиции в возобновляемые источники энергии, такие как энергия ветра и солнца, с планами по снижению зависимости от ископаемого топлива и уменьшению углеродного следа страны. Несмотря на эти усилия, проблемы остаются, особенно в балансировании экономического роста с сохранением окружающей среды, особенно в регионах, богатых природными ресурсами, где горнодобывающая деятельность продолжает представлять значительные риски для местных экосистем. | 92,657 | query: Приказ № 219 устанавливает правила проведения историко-культурной экспертизы в Казахстане. |
kk | passage: Колое монедула (лат. Coloeus monedula) — торғайлар отряды, қарғалар отрядына жататын құс. Қазақстанның барлық аймақтарында (тек құрғақ жерлерде емес) кездеседі. Дене ұзындығы 33 см, қанаты 65 см, әр қанаты 22 см, құйрығы 13 см, салмағы 150-200 г. Қауырсыны жұмсақ. Арқасы қара, металл сияқты жылтыр, бауыры сұр-қара, аяғы қызыл. Көбінесе біржылдық құстар, бірақ қыста қалатындары бар. Моногамды құстар. Ұяларын ағаштардың шұңқырларына, тастардың ойпаңдарына, тік жартастардың ойықтарына, үйлердің шатырларына салады, олар топтасып тұрады. Жылына бір рет көк-жасыл жұмыртқаларын (3-6) сәуір-мамыр айларында басады да, 16 күн балалайды. Ұядан топ болып ұшып, қоныс аударады. Ол жәндіктермен де, өсімдіктермен де қоректенеді. Ұзын қарда топ-тобымен ұшатын құс. Олар шегіртке тәрізді жәндіктермен қоректеніп, ауылшаруашылық алқаптарына зиян келтіріп, оларды құртады. Кейде егіс алқаптарын бүлдіріп, ауыл шаруашылығына зиянын тигізеді.
## Дереккөздер | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=15312 | Шауқарға | 284 | 16,810 | Джекдаудың әдеттегі мекендеу ортасы мен диетасы қандай? | Jackdaw немесе Coloeus monedula өзінің бейімделгіштігімен танымал, Қазақстанның әртүрлі орталарында өмір сүреді және жәндіктер мен өсімдік материалының қоспасымен қоректенеді. | Джекдоу | passage: Еуропалық Робин (Erithacus rubecula) - ескі дүние шыбын аулағыштар тұқымдасының Muscicapidae чат тармағына жататын кішкентай өткінші құс. Оның ұзындығы шамамен 14 см (5,5 дюйм) және салмағы 9 және 21 грамм (0,32 және 0,74 унция) арасында. Еркегі мен аналығының сыртқы түрі ұқсас, кеудесі мен беті қызғылт сары, үстіңгі жағы зәйтүн-қоңыр, асты ақшыл. Кәмелетке толмағанның дақ қоңыр қауырсыны бар. Бұл түрді бүкіл Еуропада, Батыс Сібірде және Африканың солтүстік-батысында, орманды алқаптарда, қоршауларда, саябақтар мен бақшаларда мекендейтін табуға болады. Джекдоудан айырмашылығы, еуропалық Робин әдетте қоныс аудармайды, дегенмен кейбір популяциялар қатал ауа райы жағдайында қысқа қашықтыққа көшуі мүмкін. Бұл робиндер аумақтық және жыл бойы дерлік ән айтады. Олардың диетасы негізінен жәндіктерден, өрмекшілерден, құрттар мен жидектерден тұрады. Наурызда басталатын көбею кезеңінде аналық мүктен, қураған жапырақтардан, шаштан жасалған ұқыпты тостаған тәрізді ұяға 4-6 жұмыртқа салады. Инкубация екі аптаға созылады, ал жас балапан тағы екі аптадан кейін. Кәдімгі бақша құсы болғанына қарамастан, еуропалық Робин үй мысықтарының жыртқыштығы және урбанизация салдарынан тіршілік ету ортасының жоғалуы сияқты қауіптерге тап болады. | 62,362 | query: Джекдоу |
ru | passage: ## Классификация белков
Белки классифицируются по следующим признакам:
* степени сложности (простые и сложные), простые белки состоят только из остатков аминокислот, сложные белки в состав входят остатки соединений, отличных от белковых веществ;
* форме молекулы (сферические и нитевидные);
* в зависимости от способности растворяться в некоторых растворителях (растворимые в воде, растворимые в слабых прямых растворах — альбумины, растворимые в спирте — проламины, растворимые в разбавленных кислых и щелочных растворах — глютелины);
* в зависимости от их функций (например, белки, накапливающиеся в ядре, белки, выполняющие роль каркасов).
## Денатурация белков
Поскольку связи (водородные, дисульфидные пузырьки и т. д.), отвечающие за вторичную и третичную структуры белков, слабы, они легко разрываются, а необратимое разрушение пространственных структур белков называется денатурацией белков. . Денатурированный белок не может выполнять свою биологическую функцию (денатурация - потеря своих природных свойств). Белок денатурируется из-за нагревания, радиации, изменения окружающей среды, некоторых химических воздействий и встряхивания. Из-за коагуляции белка альбумина при варке яиц и казеина при ферментации молока разрушаются их пространственные структуры. Денатурация белков также лежит в основе химической завивки волос и разминания кожи.
Белки не имеют точных температур плавления, поскольку они денатурируются или разрушаются при нагревании. Некоторые белки, такие как яичные белки, растворимы в воде, а другие - нерастворимы в воде. Когда белки растворяются, они образуют коллоидные растворы, как и другие липиды. При добавлении к белкам спирта или формалина белки необратимо замерзают, поэтому эти вещества используют для консервации биологических препаратов. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=15764 | Белок | 439 | 17,725 | Какие факторы влияют на классификацию белков? | Белки можно классифицировать на основе их молекулярной формы, растворимости и функциональной роли. | классификация белков | passage: В отличие от структурированного мира белковой науки, давайте углубимся в сферу органической химии, особенно сосредоточившись на углеводородах. Углеводороды — это молекулы, состоящие исключительно из атомов водорода и углерода, образующие основу многих видов топлива и пластика, которые мы используем ежедневно. Их можно в целом разделить на две категории: алифатические и ароматические. Алифатические углеводороды включают алканы, алкены и алкины, которые различаются в первую очередь типами связей между атомами углерода. Алканы имеют одинарные связи, что делает их насыщенными и относительно стабильными, тогда как алкены содержат по крайней мере одну двойную связь, а алкины имеют тройную связь, обе из которых делают их более реакционноспособными. Ароматические углеводороды, с другой стороны, характеризуются кольцевыми структурами, как правило, бензольными кольцами, которые обеспечивают уникальную стабильность посредством резонанса. Эта стабильность позволяет ароматическим соединениям участвовать в различных реакциях, не разрушаясь легко, что совсем не похоже на тонкий баланс белковых структур, обсуждавшийся ранее. Кроме того, изучение углеводородов распространяется на химию окружающей среды, где опасения по поводу загрязнения и изменения климата часто сосредоточены вокруг сжигания ископаемого топлива, которое богато углеводородами. Эти процессы выделяют значительные объемы углекислого газа и других парниковых газов, способствуя глобальному потеплению и требуя исследования альтернативных источников энергии. В промышленных приложениях углеводороды служат основным сырьем для производства полимеров, растворителей и фармацевтических препаратов, что подчеркивает их универсальность и важность во многих отраслях промышленности. | 87,921 | query: Белки можно классифицировать на основе их молекулярной формы, растворимости и функциональной роли. |
en | passage: place in the construction of cities and acropolis was occupied by temples ("houses of the gods" with standing statues inside). At first they were built of wood, from the 6th century, of limestone, and then mostly of marble. Among the temples, buildings with various functions were built: boulevards (meeting houses), stalls, leskhs, theaters, stadiums, palestras, gymnasiums, etc. Architect with transition to stone construction. Changes in the type of orders began to take shape. Doric order buildings include the temple of Hera in Olympia (7th - 6th centuries), Apollo in Corinth | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=38390 | Hellas culture | 154 | 56,431 | What materials were primarily used in the construction of ancient Greek temples? | The construction of ancient Greek temples evolved from wooden structures to limestone and eventually predominantly marble. | temple construction | passage: In contrast to the architectural developments in ancient Greece, the Roman Empire focused heavily on infrastructure that supported military and civilian life across its vast territories. This included the extensive network of roads known as viae, which connected distant parts of the empire and facilitated rapid movement of troops and trade. Aqueducts, another significant engineering feat, brought water to urban centers, supporting public baths, fountains, and private households. The Romans also constructed large-scale entertainment venues such as amphitheaters and circuses, the most famous being the Colosseum and Circus Maximus, respectively. These structures not only served practical purposes but also symbolized the power and grandeur of the Roman state. In addition, the Romans developed sophisticated building techniques using concrete, which allowed them to construct domes, arches, and vaults, revolutionizing architecture and enabling the creation of monumental buildings like the Pantheon. Unlike the Greeks, who often emphasized the aesthetic and religious aspects of their constructions, the Romans prioritized functionality and durability, although they did not neglect artistic elements entirely. | 185,448 | query: What materials were primarily used in the construction of ancient Greek temples? |
kk | passage: Рахит (рахит) - бұл нәрестелер мен жас балаларда кездесетін ауру. Бұл 2 айдан 2 жасқа дейінгі балаларда жиі кездеседі, әсіресе анасы емізбесе. Бұл ауру негізінен кальций, фосфор, D дәрумені (эргокальциферол), минералды тұздардың жетіспеушілігінен және ағзадағы зат алмасудың бұзылуынан болады. Бұл заттар денедегі нәресте қаңқасының сүйектерінің дұрыс қалыптаспауына және жүйке жүйесінің жұмысына әсер етеді. Д витаминінің негізгі көздері ана сүті, сары көкөністер мен олардың шырыны, балық майы және т.б.Д витамині күннің ультракүлгін сәулелерінің әсерінен адам ағзасында және терісінде түзіледі. Бала Мешел терлеп, басын жастыққа үйкеп, мазасызданып жылайды. жөтел қашып кетеді. Бұлшық еттері босаңсып, бала дәрменсіз болады. Бас сүйектері жұмсақ болады, еңбек күшейеді. Орнынан тұрып, жүруге кешігіп келеді. Көбінесе екі қолмен жерге отырудан білек буындары қисық болады. Жүре бастағанда аяқтар да бүгіледі. Қабырғалары жұмсарып, шеміршектері қалыңдап, кеуделері кедір-бұдыр болады. Ауру асқынған кезде төс сүйегі алға шығады немесе керісінше ішке қарай иіледі. Басы үлкейген, шашы сыпырылған, іші «қабақ» болып, омыртқасы бүгілген, екі иық арқылы тыныс алу қиындайды. Аурудың алдын алудың ең қажетті шарты: баланы 1-2 жасқа толғанша, әсіресе 6 айға дейін емізу керек. Сары көкөністердің, жемістердің (сәбіз, асқабақ, сары қара өрік, т.б.) шырынын беру. Бұл өнімдерді емшек сүтімен емізетін аналар да кеңінен қолдануы керек. Баланы жиі таза ауаға шығару керек. Д витамині педиатрдың кеңесімен беріледі. Қисық сүйектерге ортопедиялық ем қолданылады.
## Дереккөздер | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=41959 | Мешел | 464 | 62,400 | Нәрестелер мен жас балалардағы Мешел Рахитінің негізгі себептері мен белгілері қандай? | Мешел рахиті ең алдымен нәрестелер мен жас балаларға әсер етеді, бұл кальций, фосфор және D дәруменінің жетіспеушілігінен сүйек деформациясын және дамудың кешігуін тудырады. | Мечел Рахит | passage: Демікпе – тыныс алу жолдарының қабынуымен және тарылуымен сипатталатын, тыныс алудың қысқаруы, кеуде қуысының қысылуы және жөтел эпизодтарына әкелетін созылмалы тыныс алу ауруы. Бұл кез келген жаста болуы мүмкін, бірақ көбінесе балалық шақта басталады. Аллергендер, тітіркендіргіштер және вирустық инфекциялар сияқты қоршаған орта факторлары астма ұстамаларын қоздыруда маңызды рөл атқарады. Жалпы триггерлерге тозаң, шаң кенелері, үй жануарларының жүні, зең споралары, темекі түтіні, суық ауа, жаттығу және стресс жатады. Демікпемен күресу белгілі триггерлерді болдырмауды, симптомдарды жеңілдету үшін бронходилататорларды қолдануды және тыныс алу жолдарының ісінуін азайту үшін қабынуға қарсы препараттарды қабылдауды қамтиды. Ұзақ мерзімді бақылау стратегиялары ингаляциялық кортикостероидтарды, лейкотриенді модификаторларды және иммуномодуляторларды қамтуы мүмкін. Ауыр жағдайларда ауызша немесе көктамырішілік стероидтар қажет болуы мүмкін. Медициналық провайдерлердің тұрақты мониторингі емдеуді жеке қажеттіліктерге сәйкес реттеуге көмектеседі және ауыр асқынулардың алдын алады. Демікпе және оны басқару туралы білім пациенттер мен күтім көрсетушілерге күнделікті қиындықтарды жеңуге және өмір сапасын жақсартуға мүмкіндік береді. | 192,758 | query: Нәрестелер мен жас балалардағы Мешел Рахитінің негізгі себептері мен белгілері қандай? |
kk | passage: мономер қалдықтары (нуклеотидтер) фосфодиэфирлік байланыстар арқылы өзара байланысқан. ДНҚ - бұл барлық тірі ағзалардың болашақ ұрпақтарының құрылымы, дамуы және жеке ерекшеліктері туралы биол. Ол ақпаратты сақтайтын және оны жаңадан пайда болған ұяшықтарға беретін «жазу» жүйесінің негізі болып табылады. 1940 жылдың аяғында американдық биохимик Э.Чаргафф (1905 ж.т.) әр түрлі ағзалардың ДНҚ молекуласын талдап, ондағы А және Т, G және С негіздерінің молярлық мөлшері тең екенін көрсетті (бұл Чаргафф ережесі деп аталады). . 1952 ж. ағылшын биофизигі М.Уилкинс | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=36176" | Дезоксирибонуклеин қышқылы | 149 | 52,588 | Э.Чаргафф ДНҚ құрамына қатысты қандай жаңалық ашты? | Э.Чаргафф ДНҚ-да аденин мен тиминнің, сондай-ақ гуанин мен цитозиннің мөлшері тең екенін анықтады. | Чаргафф ережесі | passage: ДНҚ-ның күрделі молекулалық құрылымынан айырмашылығы, РНҚ жасушалық процестерде басқа, бірақ бірдей маңызды рөл атқарады. ДНҚ негізінен генетикалық ақпаратты сақтауға жауапты болғанымен, РНҚ белоктардың синтезін бақылау үшін ДНҚ-дан нұсқауларды тасымалдайтын хабаршы ретінде әрекет етеді. РНҚ-ның бірнеше түрі бар, олардың әрқайсысында ақуыз синтезінде белгілі бір қызметтері бар мРНҚ, тРНҚ және рРНҚ бар. Хабаршы РНҚ (мРНҚ) ДНҚ-дан генетикалық кодты жасушалардағы ақуыз синтезінің орындары болып табылатын рибосомалар оқи алатын пішінге көшіреді. Тасымалдау РНҚ (тРНҚ) иРНҚ тізбегіндегі кодондарды басшылыққа ала отырып, аминқышқылдарын рибосомаға дұрыс ретпен жеткізеді. Рибосомалық РНҚ (рРНҚ) белоктармен бірге трансляция кезінде мРНҚ мен тРНҚ өзара әрекеттесетін орынды қамтамасыз етіп, рибосомалардың құрылымын құрайды. Ядрода қалатын ДНҚ-дан айырмашылығы, РНҚ молекулалары ген экспрессиясының және ақуыздың түзілуінің күрделі процесін жеңілдететін жасуша арқылы жүреді. | 155,146 | query: Чаргафф ережесі |
en | passage: The honorary title of Honored Art Worker of Kazakhstan. Awarded to well-known art masters for their special works and contributions to various fields of art of Kazakhstan (visual arts, music, theater, cinema, etc.). Until 1991, he was named "Honored Artist of the Kazakh SSR". Since 1999, the supply of the spring has been stopped.
## Sources | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=98662 | Honored artist of Kazakhstan | 94 | 137,262 | What is the significance of the Honored Art Worker of Kazakhstan title? | The Honored Art Worker of Kazakhstan title is awarded to distinguished artists who have made significant contributions to the cultural landscape of Kazakhstan. | Honored Art Worker | passage: The prestigious award known as the Distinguished Scientist of Russia is given to individuals who have demonstrated exceptional achievements in scientific research and development across various disciplines such as physics, chemistry, biology, and engineering within the Russian Federation. This accolade recognizes not only groundbreaking discoveries but also the mentorship and leadership these scientists provide to younger generations, fostering a robust scientific community. Established in 1992, following the dissolution of the Soviet Union, this honor replaced several older awards that were specific to different republics of the USSR. Unlike the Honored Art Worker of Kazakhstan, which focuses on artistic contributions, the Distinguished Scientist of Russia emphasizes scientific advancements and innovations that contribute to global knowledge and technological progress. Recipients of this award often go on to win international prizes and continue to play pivotal roles in shaping the future of science both in Russia and internationally. | 8,003 | query: What is the significance of the Honored Art Worker of Kazakhstan title? |
kk | passage: Өндірістік оқыту магистрі – кәсіптік және техникалық білім саласындағы педагогикалық мамандық, ҚТУ-дағы инженерлік-педагогикалық жұмысшы лауазымы. Өндірістік оқыту шебері болашақ мамандардың бас ұстазы, тәрбиешісі. Оның негізгі міндеті – терең кәсіби білім алған, жаңа техника мен технологияны меңгеруде сол білімді шығармашылықпен пайдалана алатын, халық шаруашылығына қажетті бәсекеге қабілетті жұмысшыларды даярлауды қамтамасыз ету.
* Өндірістік оқыту шебері студенттерде кәсіби білім мен дағдыны қалыптастырады; тапсырмаларды оңтайлы орындау жолдарын үйретеді;
* Ресурстарды ұқыпты пайдалану, жоғары сапалы өнім дайындау, тәртіп пен еңбек қауіпсіздігін сақтау дағдыларын қалыптастырады; сыныптар және т.б. материалды және әдістемелік дайындықты жүзеге асырады;
* Магистрлер әдетте жұмысына сәйкес жоғары немесе орта арнаулы білімі және кәсіби біліктілігі бар адамдар болып табылады.
## Дереккөздер | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=89593 | Өндірістік оқыту шебері | 180 | 125,313 | Кәсіптік білім беруде өндірістік оқыту магистрінің рөлі қандай? | Өндірістік оқыту магистрі теориялық білім мен практикалық дағдыларды бере отырып, білікті мамандарды қалыптастыруда шешуші рөл атқарады. | кәсіптік білім беру | passage: Өндірістік оқыту магистрінің мақсатты рөлінен айырмашылығы, дүние жүзіндегі көптеген білім беру жүйелері оқытуға кеңірек, жалпыланған тәсілді баса көрсетеді. Мысалы, Америка Құрама Штаттарындағы гуманитарлық колледждер мамандандырылған кәсіптік оқытудан гөрі сыни ойлауға, коммуникативті дағдыларға және кең ауқымды академиялық пәндерге басымдық береді. Бұл оқу орындарының студенттері мамандық таңдамас бұрын әдебиет, философия, тарих және әлеуметтік ғылымдар сияқты пәндерді жиі зерттейді. Бұл тәсіл оларды белгілі бір кәсіпке немесе салаларға дайындаудың орнына әртүрлі мансаптық жолдарға бейімделуге қабілетті жан-жақты дамыған тұлғаларды дамытуға бағытталған. Сыншылар бұл кең ауқымды білім шығармашылық пен проблемаларды шешу қабілеттерін дамыта алатынымен, кәсіптік бағдарламалар ұсынатын техникалық тәжірибе мен тәжірибенің бірдей деңгейін қамтамасыз етпеуі мүмкін деп санайды. Сонымен қатар, еңбек нарығының жоғары мамандандырылған дағдыларға сұранысының артуы кейбір педагогтар мен саясаткерлерді жалпы білім беру мен кәсіптік оқыту арасындағы тепе-теңдікті қайта қарауға итермеледі, бұл гибридті модель студенттердің заманауи жұмыс күшіндегі қажеттіліктеріне жақсырақ жауап бере алады деп болжайды. | 218,654 | query: кәсіптік білім беру |
ru | passage: 806 год начинается в воскресенье, последний день недели по григорианскому календарю. Невисокосный год.
Это 806-й год нашей эры, 806-й год 1-го тысячелетия, 6-й год 9-го века, 6-й год 1-го десятилетия 9-го века, 7-й год 800-х годов.
## События
## Рождения
Смотрите также: Категория: Рождения в 806 году
## Смерти
Смотрите также: Категория: Смерти в 806 году
## Смотрите также
## Комментарии | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=126942" | 806 год | 121 | 165,484 | Какие значимые события произошли в 806 году? | 806 год не был високосным и ознаменовал начало новой недели в воскресенье. | 806 | passage: В отличие от конкретных деталей о 806 году, давайте рассмотрим совершенно другой период времени. Например, рассмотрим год 1294, который начался в среду и был обычным годом по юлианскому календарю. Этот год был отмечен несколькими примечательными событиями в разных регионах. В Европе скончался папа Николай IV, что привело к папским выборам, которые в конечном итоге привели к восхождению Бонифация VIII. Тем временем в Азии Хубилай-хан, основатель династии Юань, продолжил свое правление в Китае, реализуя политику, которая значительно повлияла на китайское общество и экономику. Кроме того, в исламском мире султанат мамлюков под руководством Аль-Ашрафа Халила захватил Акру, что стало значимым событием в крестовых походах. Эти события подчеркивают разнообразный и динамичный характер исторических событий в период позднего средневековья, резко контрастируя с относительно скудными записями о 806 году. | 61,018 | query: 806 год не был високосным и ознаменовал начало новой недели в воскресенье. |
ru | passage: Кыпа-Текотедил-Кы — река в России. Протекает по территории Ямало-Ненецкого автономного округа Красноярского края. Устье реки расположено в 18 км от левого берега реки Текотедил-Кы. Длина реки — 42 км.
## Сведения водного реестра
По данным российского государственного водного реестра относится к водосборному району Нижней Оби, гидрологический участок реки — река Таз. Приток — Нет, русло — Таз.
По данным геоинформационной системы районирования территории Российской Федерации по уровню засушливости, подготовленной Федеральным агентством водных ресурсов России:
* Код водного объекта в государственном водном реестре — 15050000112115300068179
* Код гидрологического исследования (ГЗ) — ## Источники Внешние ссылки
* Министерство природных ресурсов и экологии Российской Федерации Архивировано 26 мая 2015 г. | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=160749 | Кыпа-Тэкотэдыль-Кы | 222 | 198,276 | Какова длина реки Кыпа-Текотедил-Кы? | Река Кыпа-Текотедил-Кы имеет длину 42 километра. | Кыпа-Текотедил-Кы | passage: Река Зея, не путать с Кыпа-Текотедил-Кы, является еще одним важным водным путем в России, протекающим в основном через Амурскую область и частично через Еврейскую автономную область и Хабаровский край. Она берет начало на западных склонах Яблоновых гор и впадает в реку Амур, пройдя примерно 1246 километров. В отличие от Кыпа-Текотедил-Кы, которая относительно коротка и расположена в северных регионах, река Зея играет важную роль в экономической деятельности своего бассейна, включая орошение, рыболовство и транспорт. Река также поддерживает несколько крупных городов вдоль своего течения, таких как Благовещенск, и является домом для многочисленных видов рыб, внося значительный вклад в местное биоразнообразие. Кроме того, Зейское водохранилище, образованное Зейской плотиной, является одним из крупнейших водохранилищ на Дальнем Востоке России, обеспечивая регион необходимой гидроэлектроэнергией и борьбой с наводнениями. Несмотря на эти различия, обе реки являются неотъемлемой частью обширной сети водных путей России, каждая из которых играет уникальную роль в своих экосистемах и человеческих сообществах. | 112,937 | query: Какова длина реки Кыпа-Текотедил-Кы? |
en | passage: factor of an underground nuclear explosion carried out at a depth. When the wave reaches the surface of the earth, the soil rises to form a dome. During an underground nuclear explosion, seismic-explosion waves are generated that cause vertical and horizontal vibrations of the soil. Underground nuclear explosions are used to create dams and destroy very strong structures, as well as to build mines, canals, and underground storage facilities for peaceful purposes. | ERROR: type should be string, got " https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=83892" | Underground nuclear explosion | 109 | 119,317 | What happens when seismic waves from an underground nuclear explosion reach the Earth's surface? | Underground nuclear explosions generate seismic waves causing the ground to rise into a dome shape upon reaching the surface. | seismic-explosion waves | passage: The impact of large-scale meteorological events such as hurricanes and tornadoes can significantly alter landscapes through erosion and deposition processes. These natural phenomena often lead to widespread destruction of man-made structures and natural habitats, necessitating extensive recovery efforts. In coastal areas, storm surges pose a major threat by flooding low-lying regions and contaminating freshwater supplies with saltwater intrusion. Additionally, the intense winds associated with these storms can uproot trees, damage buildings, and disrupt critical infrastructure like power lines and communication networks. Recovery from such disasters involves not only rebuilding physical structures but also restoring ecological balance and supporting affected communities economically and psychologically. Long-term planning must include strategies for mitigating future risks, enhancing community resilience, and improving early warning systems to reduce loss of life and property. | 193,726 | query: What happens when seismic waves from an underground nuclear explosion reach the Earth's surface? |
kk | passage: Зейнелхан Мұхамеджан – суретші, өнер ұжымының негізін қалаушы, Моңғолия Суретшілер одағының мүшесі (1990), Қазақстан Суретшілер одағының мүшесі (1992), Қазақстан Көркемсурет академиясының корреспондент мүшесі.
## Өмірбаяны
* 1959 жылы Моңғолияның Баян-Өлгий аймағында дүниеге келген. Әкесі - Қалеке Мұхамеджан, қойшы, анасы - Оралхан Жуанған, халық шебері болған.
* 1978 жылы Ұлан-Батыр қаласындағы көркемсурет училищесінің «Гобель» сыныбын бітірген.
* 1992 жылы туған жері Қазақстанға қоныс аударып, қазақстандық суретшілер қатарына қосылып, қазақтың дәстүрлі біз гобеленін игеріп, жетілдірді, бейнелеу өнеріне жаңа бағыт енгізді.
* 1993 жылы - Ақын Сара мемориалдық мұражайының бас қорғаушысы (Алматы облысы, Қапал ауданы).
* 2005 жылы - Т. Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясының оқытушысы.
* 2008 жылдан О.Таңсықбаев атындағы Алматы өнер колледжінің оқытушысы
## Шығармашылық | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=102706 | Зейнелхан Мұхамеджан | 251 | 142,281 | Зейнелхан Мұхамеджан деген кім және оның өнерге қосқан елеулі үлесі қандай? | 1959 жылы Моңғолияда дүниеге келген Зейнелхан Мұхамедзжан – Моңғолия мен Қазақстанның өнер сахнасына елеулі үлес қосқан атақты суретші. | Зейнелхан Мұхамеджан | passage: Нұрлан Тұрсынбеков – бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеуге және цифрлық трансформацияға инновациялық көзқарастарымен танымал технология саласындағы көрнекті тұлға. 1965 жылы Қазақстанның Астана қаласында дүниеге келген Нұрлан елде қарқынды технологиялық өзгерістер болып жатқан кезеңде өсті. Әкесі – инженер-компьютер мен анасы – математика профессоры оның бойында жас кезінен ғылым мен техникаға деген терең құштарлықты оятты. 1987 жылы Назарбаев Университетін информатика мамандығы бойынша бітіргеннен кейін Нұрлан шетелде қосымша білім алу туралы шешім қабылдағанға дейін жергілікті технологиялық фирмада қысқа уақыт жұмыс істеді. Ол Стэнфорд университетінде оқып, 1991 жылы ақпараттық технологиялар бойынша магистр дәрежесін алды. Қазақстанға оралғаннан кейін Нұрлан әртүрлі салалардағы бизнес үшін озық бағдарламалық шешімдерді әзірлеуге маманданған TechInnovate компаниясының негізін қалады. Оның басшылығымен TechInnovate Орталық Азиядағы жетекші IT-фирмалардың біріне айналды, 500-ден астам кәсіпқойлар жұмыс істейді және бүкіл әлем бойынша клиенттерге қызмет көрсетеді. Нұрлан өзінің бизнес-кәсіпорындарынан бөлек, Қазақстанда STEM білім беруді ілгерілетуге белсене кіріседі. Ол бірнеше оқу орындарының кеңесінде қызмет етеді және заманауи оқу бағдарламаларына технологияны енгізудің маңыздылығы туралы конференцияларда жиі сөйлейді. 2010 жылы ол Нұрлан Тұрсынбеков атындағы қорды құрды, ол технология саласында мансапқа ұмтылғысы келетін аз қамтылған студенттерге стипендиялар мен ресурстарды ұсынады. Оның қоры арқылы мыңдаған жастар сапалы білім мен басқаша болмаған мүмкіндіктерге қол жеткізді. Көптеген жетістіктеріне қарамастан, Нұрлан кішіпейіл және өз қоғамына қайтаруға тырысады. Ол әлеуметтік өзгерістер мен өмірді жақсарту үшін инновацияның күшіне қатты сенеді. | 90,300 | query: 1959 жылы Моңғолияда дүниеге келген Зейнелхан Мұхамедзжан – Моңғолия мен Қазақстанның өнер сахнасына елеулі үлес қосқан атақты суретші. |
kk | passage: Нахчыван қаласында сол жылы 21 қарашада Гейдар Әлиевтің төрағалығымен Жаңа Әзірбайжан партиясы құрылды. Партия құрудың бастамашылары дегендер болды. «Тоғызыншы топ» тобы Әлиевке осы жаңа ұйымды басқаруға шақырды.
### Қуатты қайтару
1993 жылы 28 мамырда Ресей армиясы Гянджадан белгіленген мерзімнен бұрын шығарылып, қарулы полковник Сурет Гусейновтың сарбаздары орыс бөлімшелерінен шықты. . 4 маусымда үкімет күштері жеңіліске ұшырап, өлтірілген көтерілісші полковникті жою үшін «Тайфун» операциясын бастады. Фото Гусейновтің жақтастары бас прокурор Ықтияр Шириновты тұтқынға алды. Гусейнов бірінші кезекте Бас прокурорға Абульфаз Эльчибейді тұтқындау туралы ордер жазуды бұйырды, ал 10 маусымнан бастап оның бөлімшелері Бакуге көшеді. Елдегі ішкі саяси дағдарыс жағдайында Әлиев Эльчибейдің шақыруымен Бакуге келеді. Ол кезде астананың кештерінде өмір үзілді - әртүрлі топтардың қарулы топтары ғана өздерін еркін сезінетін. Кейін Әлиев: "...Бұл жерде азамат соғысы болды, олар бірін-бірі атып тастады. Олардың әрқайсысының өз қарулы күштері болды. Тәртіпті қалпына келтіруге екі жарым жыл уақыт жұмсадым..." депті отырыста Елчибей. оны премьер-министр лауазымы, бірақ Әлиев қарастыруды шешті | https://kk.wikipedia.org/wiki?curid=39871 | Гейдар Әлирзаұлы Әлиев | 317 | 58,517 | Гейдар Әлиевтің қатысуымен Нахчыванда қандай маңызды оқиға болды? | Нахчыванда «Жаңа Әзірбайжан» партиясы құрылды, оның төрағасы Гейдар Әлиев болды. | Жаңа Әзірбайжан партиясы | passage: Басқа тарихи сценарийде Нахчыван қаласы саяси толқулардан гөрі бейбіт мәдени фестивальдер сериясын бастан өткерді. Ерте көктемде басталып, кеш күзге дейін жалғасқан бұл іс-шаралар облыстың түкпір-түкпірінен және одан тыс жерлерден келушілерді қызықтырды. Фестивальдар дәстүрлі музыканы, биді және қолөнерді атап өтіп, ауданның бай мәдени мұрасын паш етті. Жергілікті қолөнершілер қыш құю, тоқымашылық, металл өңдеу өнерін паш етсе, музыканттар көне халық әндері мен заманауи шығармаларды орындады. Би труппалары классикалық және заманауи әрекеттерді орындап, көпшілікті жинап, тұрғындар арасында қауымдастық пен мақтаныш сезімін оятты. Жергілікті билік мәдени дәстүрлерді сақтау мен насихаттаудың маңыздылығын түсіне отырып, қаржыландыру және материалдық-техникалық қамтамасыз ету арқылы бұл бастамаларды қолдады. Сонымен қатар, балалар мен ересектерге әртүрлі өнер түрлерінің тарихы мен маңызын үйрететін оқу семинарлары ұйымдастырылды. Мәдениетке бұл назар аудару Нахчыван халқының өмірін байытып қана қоймай, сонымен қатар туризмді дамытып, жергілікті экономикаға оң ықпал етті. Шектеулі ресурстар мен кейде ауа-райының бұзылуынан туындаған қиындықтарға қарамастан, фестиваль ұйымдастырушылары әртүрлілік пен бірлікті дәріптейтін жанды және инклюзивті атмосфераны құра алды. Осы мәдени іс-шаралардың сәтті өтуі аймақтағы ұқсас іс-шараларға қызығушылықтың артуына әкелді, көршілес қауымдастықтарды өздерінің мерекелері мен алмасуларын ұйымдастыруға шабыттандырды. | 80,441 | query: Жаңа Әзірбайжан партиясы |