text
stringlengths 0
889
|
|---|
सैन्धवस्य वधार्थं हि पराक्रान्तं पराक्रमी |
नवेरिष्र श्रमिश्य त्तः शृष्तसाम्यां प्रहत्य वयात् ॥ १३॥ |
पुय पर पूर्वो थक २ दण्ड समना चा ।श्रपनी २ जाति, दश) प श्रौ शति |
अप्रैषीद राजपुत्री मां सुरा हारीं तवान्तिकम |
अयुद्धेनैव विजयं वर्धयेद वसुधाधिपः |
न पापैर्युज्यते योगी नरके न विपच्यते ॥ |
एक देसी ्रत्शाल्ञ बनववि निस मे एक दवार रौर वारे शरोर चार कमरे, पस्तु छो |
कथं च सदृशीं भार्यां गान्धारीं धर्मचारिणीम |
चिररात्रेप्सितं कामं तद भवान कर्तुम अर्हति |
आत्मविक्रय तुल्यास ताः शाश्वता विद्धि कौशिक |
चकार निर्णयं सर्वं कर्मणावाप्यते नृभिः । |
अगस्त्याश्रमम आसाद्य दुर्जयायाम उवास ह |
अवाद्यन्तान्तरिक्षे च भेर्यस तूर्यानि चाभिभॊ |
जानासि हि यथादृष्ट्वा चीराजिनधरान वने |
तत्फलं समवाप्नोति नरः कृष्णं प्रणम्य च ॥ |
बहुत्वान मम कार्याणां तथा पार्थस्य पार्थिव |
तान पूजयस्व सततं दानेन परिचर्यया |
एतौ च पुरुषव्याघ्राव अश्विनाव इव सॊदरौ |
यदि च स्थिर-मूल-त्वात् क्षार-दग्धं न शीर्यते । |
[गावह] |
जयद्रथं सॊमदत्तम अश्वत्थामानम एव च |
धर्मकामार्थ संपन्नॊ वाच्यम अत्रानृतं न वा |
कालेन गच्छता तौ तु सप्तवर्षौ बभूवतुः ॥ |
वासुदेव जिताम आशां यथासौ वयजयत परभुः |
[व] |
परियं चिकीर्षता भरातुः कर्णस्य च जनार्दन |
अभिप्रेतानि सर्वाणि भवन्ति कृतकर्मणाम |
कुम्भकर्णॊ महातेजा राघवं वाक्यम अब्रवीत |
यॊ ऽसौ वयक्तत्वम आपन्नॊ निर्ममे च पितामहम |
तत्र गच्छन्ति राजानॊ राजपुत्राश च सर्वशः |
साधु साध्व इति काकुत्स्थं सर्वभूतान्य अपूजयन |
गन्धान उच्चावचांश चान्यांस तत्र दत्त्वाथ भूमिपम |
भीष्मद्रॊणौ हतौ शरुत्वा किं नु जीवामि संजय |
गावल्गणिर इदं धीमान महार्थं वाक्यम अब्रवीत |
इत्य उक्तस तव अब्रवीद राजा तम उत्तङ्कं पुनर वचः |
राजा हि धर्मकुशलः परथमं भूतिलक्षणम |
अन्यॊन्यम अभिवर्तन्ते पुरुषाधिष्ठिताः सदा |
रक्ताक्षाः सुमहाकाया नीलाञ्जनचयॊपमाः |
न घातयेयुः परदरं कुर्वाणास तुमुले सति |
ततः स्नेह-दिनेहोक्तं तस्याचारं समादिशेत् । |
उदयन हि महाशैलान मेरॊर इव दिवाकरः |
अक्षौहिण्यॊ दशैका च तव पुत्रस्य भारत |
वासं कुलेषु जन्तूनां दुःखं विज्ञाय भारत |
श्रीशुक उवाच |
जिगीषन्तॊ नरव्याघ्राः पूर्वं विनिकृता युधि |
यदुपासनया ब्रह्मन्योगिनो मलमात्मनः |
क्षीराब्धिः सर्वतो विप्राः पुष्कराख्येन वेष्टितः ॥ |
एवमादीनि चान्यानि निर्दिशेद्रसतो भिषक् ॥ |
श्रीकृष्ण उवाच |
तत्र तद्युद्धमभवच्छङ्करेण सुरद्विषाम् ॥ |
जयॊतिर जवाला सुमहती जगाम तरिदिवं तदा |
गच्छ गच्छ दरुतं पार्थ धरुवॊ ऽदय विजयॊ मम |
तान दरक्ष्यसे कितवान संनिविष्टान; इत्य आगतॊ ऽहं नृपते तज जुषस्व |
रक्षितः परमेष्वासैः कृपप्रभृतिभी रथैः |
तं गच्छ पुरुषव्याघ्रं वयपनीयेह किल्बिषम |
परबभौ जवलमानेव दिव्या दिव्येन वर्चसा |
रुजन् १ प्रमृणन् ॥२॥ |
वाससां तु परदानेन सवदारनिरतॊ नरः |
कामं मध्ये समुद्रस्य लङ्केयं दुष्प्रधर्षणा |
[प] |
परश्नम एतं मया पृष्टॊ भगवान अग्निसंभवः |
तयोर्वाक्यमुपश्रुत्य मयोक्ते ते उभे अपि ॥ |
इतिहासॊपवेदाश च नयायः कृत्स्नश च वर्णितः |
यो ददाति द्विजश्रेष्ठ तत्र यत् पुण्यमाप्नुयात् ॥ |
श्लैष्मिके कटु-रूक्षोष्णं विमिश्रं सांनिपातिके ॥ |
इदं शुक्लकृतं तीर्थमाशिषां यापकं नृणाम् |
कदलीस्तम्भवामोरूः शशाङ्कवदना तथा ॥ |
खुराग्रपातैरत्यर्थं दारयन्धरणीतलम् ॥ |
यन मया समनुष्ठेयं बरह्मर्षे तद उदाहर |
तस्य कर्तारम अपि मां विद्ध्य अकर्तारम अव्ययम |
तस्याः शक्रसमः पुत्रो जायते नात्र संशयः ॥ |
बडिशः सु-नताननः विस्तारे द्व्य्-अङ्गुलं सूक्ष्म-दन्तं सु-त्सरु-बन्धनम् । |
आहुत्यन्तरदानाय हविर्द्रव्यं करे ऽग्रहीत् । |
उवास च कषपाम एकां परब्भाते साब्रवीच च तम |
सर्वधर्मेषु च रतस तं देवा बराह्मणं विदुः |
बह्व अन्नपानसंयुक्तः सुसमृद्धगुनान्वितः |
संस्तूयमाना मुनिभिर्मरुद्भिः ॥ |
पुरुषॊ ऽभवद युधि शरेष्ठ तन मे बरूहि पितामह |
कपिलं पराहुर आचार्याः सांख्या निश्चित निश्चयाः |
ऐह लौकिकम एवैतद उताहॊ पारलौकिकम |
ग्रहणी-पाण्डु-कुष्ठार्शः-शोफ-शोषोदर-ज्वरान् । |
सरवद्भिः कषतजं गात्रैः परस्रवद्भिः समन्ततः |
निवारयाम आस बलाद अनुपत्य विशां पते |
विप्लुते नरलॊके ऽसमिंस ततॊ बरह्म ननाश ह |
न वर्गस्था बरवीम्य एतत सवपक्ष परपक्षयॊः |
संश्रुतं च मया पूर्वं ददानीत्य अविचारितम |
ब्रह्मोवाच |
भीष्मॊ ऽबरवीन महाराज धार्तराष्ट्रम इदं वचः |
दुन्दुभिर्मेघनिर्घोषान् मुहुर्मुहुरथाकरोत् ॥ |
पञ्चवर्षसहस्राणि जना जीवन्त्यनामयाः ॥ |
संप्राप्तम अवमानं यस तेजसा न परमार्जति |
ततः स तॊयदॊ भूत्वा नीलः सेन्द्रायुधॊ दिवि |
एष मार्गो विशालोऽत्र न केनाप्य नुगम्यते । |
येन विद्धॊ वामदेवः शयीत; संदश्यमानः शवभिर आर्तरूपः |
एषा सा दृश्यते सीते किष्किन्धा चित्रकानना |
वाक्येन तेन हि तदा तं जनं पुरुषर्षभः |
वासुदेव मतं चैतन मम चैवार्जुनस्य च |