text
stringlengths
2
31k
— Арбан наймантнай хараагүй дээрэ даа!
Та юрэнь дэмы Һанаагаа бү зобогты.
Лүү басагантнай үглөөгүүр эртэ ерэхэ.— Перрон г) хооhорбо.
Георгий тамхяа гаргаба..
Тэрэ дарыдань хоёр шумууhан залуу хүбүүд ерэжэ, гал аhаахыень хүлеэн, нөhэдынгөо папиросуудые гаргабад.— Залуу хүбүүн, — гэжэ Георгий зуруулаа аhаа- жа, ахашагайнь нюурые гэрэлтүүлэн хандаба, —1 Перрон — түмэрхаргын станци дээрэхп, хажуудань поездын тог- тодог площадка. тээшэ папиросоо барижа тонгойхынгоо урда тээ мэн- дэшэлхэ ёhотой байгаат, юун бэ гэхэдэ, бидэ таитай парк со о танилсаа hэмди, тэндэ та шэнэ хаш аагай хабтагайнуудые ехэ оролдосотойгоор эбдэжэ байгаа hэмнэйт.
Танине М ихаил Квакин гэдэг аабза?
Тиимэ бэшэ гү?Тэрэ хүбүүн хамараараа шииганаад, гэдэргээ суха- ришаба, тиихэлээрнь Георгий зуруулаа унтараажа, Ольгые тохоногhоонь абаад, гэр тээшэвь абаашаба.Тэдэнэй нэгэ бага саашаа ошоhон хойно нүгөө- хүбүүниивь жажалжархиhан папиросоо шэхэндээ хаб- шуулаад, hаланаар асууба:— Энэ иимэ пропагандист үшөе хаанаhаа олдоо- гээшэб?
Эндэхи гү?— Эндэхи, — гэжэ Квакин дурагүйгөөр харю усаба.
— Энэш Тимка Гараевай абгань.
Тимкые баряа hаа, даа, тэрээниие наншахал ёhотой.
Тэрэш өөртөө ком- пани эмхидхээ, тиигээд тэдэвэр, харааниинь, манай урдаhаа зүрихэ хэбэртэй ха.Тиигэжэ байтараа тэдэ хоёр платформын үзүүртэ- хи фонарь доро модо тулаhаар гэшхүүр уруу буужа ябаhан, буурал толгойтой, наhатай болоhон джентль- мевипе ]) хара:кархпбад.Тэрэнь энэ нютагай hуурин хүн, доктор Ф. Г. Колокольчиков байба.
Тэдэ хоёрнай тэрээнэй хойноhоо- гуйлдэжэ ошобо, тиихэдээ зуруултай гүт гэжэ шан- гаар асуунад.
Гэбэшье, тэдэнэй түхэл шарай ба дуу абяаниинь үнөөхи джевтльмендэ огто hайшаагдаба- гүй, юун бэ гэхэдэ, гэдэргээ эръежэ, гэшүүhэрхэг мо- доороо занаад, томоотойгоор ябаhан тээшээ ябашаба.Женя Московско вокзал дээрэhээ абадаа телеграмма эльгээжэ үрьдэбэгүй, тиимэ дээрэhээ дачна поезд- hoo 6yy]iaap hууринай почто бэдэрхэ гэжэ шиидэбэ.Хуушанай парк соогуур хонхо сэсэгүүдые суглуул- жа ябатараа өөрөө мэдэнгүй садаар хүреэлэгдэhэн хоёр улицын бэлшэр дээрэ гарашаба, тэдэ улицануу- дайнь хооhон байhан түхэлынь хэрэгтэй газарhаан огто ондоо газарта хүрэжэ ерэhыень эли харуулжа байба.?)
Д ж ентльм ен—господин.9 Өерhөөн холо бэшэ газарта хэрзэгьт зүрюу яиаае хараал шэрээлтэйгээр эбэрhээнь шэрэжэ ябаhан бишы- хан шуран солбон басага харажархиба.— Хүндэтэ нүхэр, hайн хүн боложо хэлыш, эндэ- hээ хайшан гэжэ гючто ошохо ёhотойб? — гэжэ Женя тэрээндэ хашхарба.'Гэбэшье, ямааниинь даб гэжэ, эбэрээ мушхаад, парк соогуур аhан шадалаараа харайжа ябашаба, тэрэ басаган хойноhоонь бархирhаар талииба.
Ж еня хараа- шалба: боро хараан боложо байна, тойроод хүнүүд харагданагүй.
Тиигээд хэнэйшьеб нэгэ боро үнгэтэй хоёр дабхар дачын хаалга нээгээд, ябаган харгыгаар крыльцо тээшэнь ошобо.— Һайн улад боложо хэлыт, эндэhээ хайшан гээд почто ошохоб? — гэжэ үүдыент, нээнгүй, шангааршье hаа тон зулгыгаар асууба.Харюу үгтэбэгүй.
Ж еня байд гээд, бодожо үзэбэ, тиигээд үүдыевь нээжэ, коридор соогуур таhалгадань оробо.
Эзэдынь гэртээ үгы байба.
Тиихэлээрнь абир- таад, газааш аа гараха гэжэ, гэдэргээ эрьебэ, энэ үедэнь стол дороhоо нэгэ томо сайбар шара нохой шэмээгүй- хэнөөр мүлхин гаража ерэбэ.
Тэрэ нохойнь мэгдэы абиртаhан Жениие анхаралтайгаар хаража, удаань аалиханаар хэрхирээд, үүдэндэ замьтень хаагаад хэб- тэшэбэ.— Ш и яагаа тэнэгбши! — гэжэ Ж еня хургануудаа арбайлган хашхарба.
— Би хулгайш ан бэшэб!
Б и танайхиhаа юушье абаагүй бшууб.
Энэ хадаа манай байрын түлхюур.
Энэш абадаа эльгээхэ гэhэн телеграммам.
Минии аба — командир юм.
Ш амда ойлгосо- Т О Й гү?Нохойнь дуугай хэбтэнэ, хүдэлнэгүй.
Тэрэ hамбаан- да Ж еня нээлгээтэй сонхо тээшэ hэмээхэнээр дүтэлжэ байха зуураа үргэлжэлүүлнэ:— Зай теэд!
Хэбтэнэ гуш ?
Хэбтэ хари...
Ехэ hайн нохой байнаш...
Харахада иимэ сэсэн, зохид.Гэбэшье, тэрэ зохид нохойнь Ж ениин сонхын коло- додо хүрэхэтэй сасуу hүртэйгөөр хэрхирэн бодошобо, Ж еня ухаа алдаhан бэеэрээ диван дээрэ hүрэжэ гараад, хүлөө дороо хээд hуушаба.— Я агаа гайхалтай юм, — гэжэ уйлажархин алдаад10 хэлэбэ.
— Ши харин дээрмэшэд ба шпионуудые баршни, би хадаа... хүн гээшэб.
Тиимэ!
— Тиигээд тэрэ нохой- до хэлээ харуулба.
— Тэнэг!Ж еня түлхюур телеграмма хоёроо столой эрмэг дээрэ табижархиба.
Эзэдэйнь ерэхые хүлеэхэ ушартай «болобо.Теэд нэгэ час үнгэрбэ, хоёрдохинь...
Харанхы боло- шобо.
Нээлгээтэй сонхоорнь паровозуудай холын гудо- гууд, нохойнуудай хусаха, волейбол ой бүмбэгэ сохи- хо дуулдана.
Хаанашьеб гытараар нааданад.
Ганса эндэл, энэ боро дачын шадар, хуу баран шэмээгүй ба намдуу байба.Диванай шэрүүн хажуу түшэлгэ дээрэ толгойгоо табяад.
Ж еня уйлажархиба.Күүлдэнь бүхөөр унташаба даа.Женя аяар үглөө болоhон хойно hэрибэ.Сонзын саана бороодо угаагдаhан үдхэн гоё наб- ша намаа ш ууяна.
Дүтэхэнэ худагай мөөр хахинана.
Нэгэ тээ түлеэ хюрөөдэнэ, теэд эндэ, энэ дач ада, урдынхяараа аали намдуу.Мүнөө Жениин толгой доро зөөлэн арhан подушка хээтэй, хүлынь хүнгэхэн простынягаар хуш аатай байба.
Үнөөхи нохойнь үгы.Тиимэ хадаа, hүни эндэ хүн ерээ ха юм даа!Ж еня hуга харайжа бодоод, үhөө гэдэргэнь хаяба, буршалдаhан сарафанаа доошонь дараад, стол дээрэ- hээ түлхюурээ, ябуулагдаагүй телеграммаяа абажа, зугадаха гэжэ шиидэбэ.Тиихэлээрээ стол дээрэ хэбтэ11эн нэгэ хуудаhан саарhа харажархиба, тэрээн дээрэ том о о? хүхэ каран- дашаар бэшээтэй байба:„Басаган, эндэhээ гаража ошоходоо үүдээ шангаар хаагаарай.“ Доронь „Тимур" гэhэн гар табилга байба.„Тимур?
Тимур гэжэ хэн гээшэб?
Энэ хунтэй уул- ;’ ,ажа, баяр хүргэхэ хэрэгтэй байгаал д а а “.Женя зэргэлээ таhалга уруу хаража үзэбэ.
Тэндэнь бэшэгэй стол, тэрээн дээрэнь бэхын прибор, пепель- ницэ, багахан гэрэл байба.
Баруун гар тээнь, арhан автомобильна крагын (бээлэйн) хажууда.хуушан, долор- шонхой револьвер хэбтэбэ.
Мүн тэндэнь холторшоhон11 ба хаха зурагдашаhаы гэртэй турецкэ hэлмэ байна.
Ж еня түлхюур телеграмма хоёроо табяад, hэлмыень гараараа барижа туршаба, тиигээд гэр сооhоонь hуга- лаад, толгой дээрээ ургэжэ баряад, гэрэлдэ хараба.Түхэл шарайнь шэрүүн, hүртэй боложо үзэгдэбэ.
Иимээр портредээ абхуулаад, карточкаа hургуулидаа абаашаа hаа ямар hайн ха бэлэй!
Хэзээ нэгэтэ абамни фронтдо абаашаhан юм гэжэ худалаар хэлэжэрхихэдэ болохо hэн байна.
Зүүн гартаа револьвер барижа болохо байгаа.
Вот нигээд.
И игээ хада үшөө дээрэ байха.
Нидхээ хаhа соонь зангидаад. уралаа жэмыгээд, гэрэл уруу шагаагаад, шабхыень даражархиба.Таhалга соонь нэрьеэн болошобо.
Утаан сонхонуу- дыень бүрүүл болгожорхибо.
Стол дээрэхи гэрэлынь пепельнице дээрэ унаба.
Түлхюур телеграмма хоёроо стол дээрэвь орхёод, таhалгаhаа харайн гаража, энэ гайхалтай ба аюултай гэрhээ холодон гүйбэ.Хайшаншье гэжэ ерэhэнээ мэдэнгүй Ж еня мүрэнэй эрьедэ гарашаhан байба.
Мүнөө Ж енидэ московски байрывъ түлхюуршье' телеграммынь квитанцишье, телеграммань өөроөшье үгы.
Мүнөө иигээд байхадаа Ольгодо хуу хөөрэжэ үгэхэ уш артай болобо: нохойтухай, хооhон дачада хоноhон тухайгаа, турецкэ hэлмэ тухай, эсэстэнь тэрэ буудалга тухай — бара- нииень.
М уул байна!
Аба гэртээ байгаа Iiaa ойлгохо hэн.
Ольга ойлгохогүй даа, Ольга харин сухалдаша- ха гү, али уйлажашье орхиходоо болохо.
Тэрэнь юунhаэшье доро.
Женя өөрөөшье уйлажа ш адахабш уу.
Ольгын уйлахые харахадаа хододоо телеграфна столб дээрэ, үндэр модон дээрэ гү, али гэрэй оройн труба дээрэ гараш аха дураниинь хүрэдэг hэн.Зори г орохын туда Женя уhанда оймобо, тиигээд аалиханаар дачаяа бэдэржэ ошобо.Ж ениин крыльцо өмдэ гараж а ябахада Ольга кухни соо примусээ носожо байба.
Хүнэй ябахые абяар- хаад, Ол 1»га гэдэргээ эрьежэ, Ж ениин урдаhаа дуугай- гаар, хоротойгоор гэтээд байшаба.— Оля, сайн! — гэжэ Ж еня гэшхүүрэй дээдэ таб- сан дээрэ гэшхэхэ зуураа миhэлзэхые оролдон хэлэбэ.— О ля, ши хараахагүй гүш?12 — Хараахаб! — гэжэ Ольга дүүгээ шэртэн байжа хэлэбэ.— Зай, хараагыш даа, — гэжэ Ж еня номгоноор зүб- шөөрбэ.—Мэдэнэ гүш, ехэ гайхалтай ушарал, тон ур- шагтай ябадал болошоо!
Оля, ши нидхэнүүдээ бү татагалзуула, тиимэ аймшагтай юумэ үгы, би миин лэ байрынгаа түлхюур гээгээб. абадаа телеграмма эль- гээнгүй байшооб.Ж еня гансата хуу баранииень хэлэжэрхихэ гэжэ. шодөө шабхаад, амяа абаба.Гэбэшье, энэ үедэ гэрэйнь урдахи хаалга түрд гэжэ нээгдэбэ.
Хашаа уруунь хуу носоргоно аhаша- hан, hаглагар ямаан гүйжэ ороод, эбэрээ доошонь гудылгаад, сад уруу гүйжэ ябашаба.
Хойноhоонь үнөөхи Женидэ танил, хүл нюсэгэн басаган хашхаран гүйжэ оробо.Энэ ушарые ашаглажа, Ж еня мүнөөхи аюултай хөөрөөгөө таhалдуулаад, тэрэ ямаа үлдэжэ гаргахаяа сад уруу гүйшэбэ.Ж еня тэрэ басагые ямаанайнгаа эбэрhээ баряад, хүндөөр амилжа байхадань хүсэбэ.— Басаган, ши юушье гээгээгүй гү ш ? — гэжэ тэрэнь ям аагаа залгаа забдагүй үдьхэлжэ байха зуураа Жениhээ шүдөө зуун асууба.— Үгы, — гэжэ Ж еня hайн ойлгонгүй хэлэбэ.— Энэ хэнэйб?
Ш инии бэшэ гү? — гээд московско байрынь түлхюур харуулба.— Минии, — гэжэ Ж еня терраса тээшэ айнгяар харааш алта зуураа шэбэнэн харюусаба.— Түлхюур, бэшэг, квитанцияа аба, телеграммаш эльгээгдэнхэй, — гэжэ тэрэ басаган мүн түргэнөөр ба шүдөө зуунгяар хэлэбэ.Саарhан боодол Жениин гарта барюулжархёод. ямаагаа нюдаргаараа сохибо.Ямааниинь хаалга тээшэ харайба, хойноhоонь мү- нөөхи хүл нюсэгэн басаган хадхуурта ургамалнууд ба халаахайнууд соогуур hүүдэр шэнги сэхэ хиидэн ябашаба.
Тэдэнэр хаалгын саана орожо, гансата үгы бол ошобо.Ямаае сохёо бэшэ, харин өөрыень сохёо гэhэн юм13 шэнги, Женя мүрөө хабшажархиба, тиигээд саарhан боолтыень задалба.— Энэ түлхюурни.
Энэ хадаа телеграфна квитанци.
Иимэ хадаа, хэн нэгэн телеграммыемни абада ябуу- лаа ха юм даа.
Теэд хэм?
Аhаа, энэ бэшэг байна.Энэ ииаэдээ юун гээшэб?Тэрэ бэшэг соонь томоор хүхэ карандаш аар иигэжэ бэшээтэй байба:.Басаган, гэртээ хэнhээшье бү ай.
Хуу ёhо журам- даа, намhаа хэншье юушье мэдэхэгуй.“ Доронь "Тимур “ гэжэ гараа табиhан байба.Ж еня тэрэ бэшэгыень дуураш аhан юм шэнги ааляар кармандаа хэжэрхибэ.
Удаань мүрөө тэниилгээд, hанаа амараар Ольгодоо ошобо.Ольга мүн тэндээ, аhаагдаагүй примусэйнгээ х а жууда, нюдөөрөө уhа гүйлгэшоод байба.Оля! — гэжэ Ж еня гасалантайгаар дуугарба.
— Б и шоглооб.
Ш и юунэй түлөө намда уурланаш даа?
Би бүхы квартираяа сэбэрлээд, сонхонуудаа аршааб, яhала оролдоолби, бүхы аршуулнуудаа, бүхы полнуудаа угаагааб.
Маа, энэ түлхюурнай, энэ абын телеграммын квитанци.
Б айл даа, би шамайе таалаhуу.
Мэдэнэ гүш, би шамдаа ехэ дуратайб!
Д уратай гүш, би шинии14 дуранда гэрэй орой дээрэhээ халаахай уруу харай- hvy?Ольгын алибаа юумэ хэлэжэ харюусахыень хүяеэн- гүй Ж еня хүзүүндэнь аhашаба.— Тиимэ ааб даа... теэд би hанаагаа зобоо бшууб,— гэжэ Ольга еүхэрэлтэйгөөр хэлэжэ оробо.
— Ходод шамда ушар удхагүй шоглоон...
Намда аба хэлээ юм....
Табил даа, Женя!
Ж енька, гарни еула керосин!
Ж енька, иижэ байхынгаа орондо кастрюли соогоо hү хээд,. примус дээрээ табил даа!— Б и . .. шоглонгүйгөөр ябаха ар гам үгы, — гэжэ- Ж еня Ольгынгоо умывальнигай хаж ууда байха зуура. гүбэд гэбэ.Күтэй кастрю лияа примус дээрэ түрд байса табяад,. карман соохи бэшэгээ барижа үзөөд, Ж еня асууба:— Оля, бурхан бии юм гү?— Үгы юм, — гэжэ харюусаад, Ольга толгойгоо умывальник дороо тодобо.— Хэн бии юм?— К ала саашаа! — гэжэ Ольга дураа гутангяар харюусаба.
— Хэншье үгы!/(Сеня дуугай байд гээд, асууба.— Оля, Тимур гэжэ хэн бэ?— Тэрэш бурхан бэшэ, дунда зуунжэлнүүдэй үеын историдо тиимэ нэгэ сухалтай, дохолон хаан бии юм,— гэжэ нюур, гараа мылэдэжэ байха зуураа Ольга дурата дурагүйгеөр харюусаба.— Хэрбээ дунда зуунжэлнүүдэй үеын, сухалтай хаан бэшэ hаа хэн бэ?— Тиигээ hаа мэдэнэгүйб.
Арила саашаа!
Ш амда тэрэ Тимур юуштэ юм?— Юуштэ юм гэхэдэ, би тэрэ хүндэ ехэ дуратай хаб гэжэ hананам.— Хэндэ? — гээд Ольга ойлгожо ядан, мылын хөе- hэн болошонхой шоураа дяэшэнь болгобо.
— Ш и юу тэндэ гүбэржэ, элдэб юумэ hанаашалжа байнаш, хүндэ нюураа угааха амар заяа үгэхэгүй.
Б айза хүлеэ, аба ерэхэ, тиихэдээ шинии дурлалые тайлбарилжа үгэхэ- даа.— Аба ерэхэдээ яаха юм! — гэжэ Ж еня гаш уудал- тайгаар урмашан дуугарба.
— Аба ерээшье хадаа ойро15 зуура ерэхэ даа.
Тэрэш, теэд, гансаарданги ба шоод- бори хүниие муушалжа байхагүйл даа.— Энэ ши гансаарданги ба шоодборй гээшэ гүш ?— гэжэ Ольга этигэмжэгүйгөөр асууба.
— Эх, Женька., ойлгоногүйб, ямар хүн гээшзбши, хэнээ hажаанги хүн агшабши!Тиихэдэнь Женя толгойгоо ганхуулжа, ялагар чай- нигай хажуу талада өөрынгөө нюурые хаража байха зуураа омогтойгоор, бодомжолонгүйгөөр харюусаба:— Абаяа.
Гансал абаяа.