text
stringlengths 0
136
|
|---|
00019653 6 |
-٧۷۴- د سکندر بېګم واکمني |
په ٧٢ جولای. ۱۸۴۷ کې د بهوپال په يوه ځانګړي رابلل شوي |
دربار کې د انګرېزانو استازي جې- ډي کنینګم د خپل حکومت له |
خوا اعلان وکړ چې سکندر ر بېګم به د بهوپال د نوابۍ سرپرسته او د |
خپلې نهه کلنې لور شاهجهان له خوا واکمنه وي. په دې اعلان سره د |
هغې د ١٢ کالو د نوابۍ دوره پیل شوه. لومړیو دیارلسو کالو کې دا |
د خپلې لور شاهجهان سرپرسته وه او وروسته اته کاله یې خپله واک |
سم ې |
سکندر بېګم اوس د ۷ کالو وه دا په وجود او شخصیت کې د |
خپلې مور قد سیې بېګم په څېر وه. د خپلې مور غوندې يې د ژوند |
ښې شېبې په کورنيو سازشونو. جنګونو او ځان ساتلو کې تېرې |
شوې وې. له وړوکوالي نه پوهېده چې پر اوږٍو به یې دروند پېټی |
اېښودل کېږٍي. دې په ماشوموالې کې د اس سپرلي. د تورې او نېزې |
وهل او د غشي ویشتلو تربيه اخېستې وه. د خپلې مور قدسیې بېګم |
په نوابۍ کې دې د پوځي ډلګيو مشري کوله او پوځي مهماتو کې به |
پخپله هم شریکه وه دا هم د خپلې مور په شان د عقيدې ټینګه |
مسلمانه وه. خو پرده به یې نه کوله. په بهوپال کې دننه به یې مخ نه |
پټاو. خو کله چې به په سفر تله نو د ورېښمو سپینه بورقه به يې |
اغوستله. او د هغې له پاسه به یې د مرغلرو تاج هم اېښودلو. دې ډېر |
ساده ژوند تېرولو. خو په رسمي مراسمو او دربار کې لکه د نارینه |
نوابانو غوندې په دبدبه اورعب کښېناستله له خپلو درباريانو سره |
به یې په سخته لهجه خبرې کولې او هېچا ددې په حضور کې سترګې |
نشوې اوچتولی |
بهوپال د هندوستان پښتانه |
00065١ 661٨ |
د سکندر بېګم واکمني 0 |
د سکندر بېګم لومړی مهم کار دا و. چې هغې د بهوپال د پوځ |
کنډکونه رسمي کړل. له دې وړاندې به د اورکزیو د کورنۍ ځانانو د |
خپلو ډلګیو مشري کوله او نظم به په کې نه و |
سکندر بېګم په لومړي ځل د پوځيانو د معاش سيسټم معرفي کړ |
د دوی لپاره یې بارکونه جوړکړل د سپرو او د پلي لښکر ډلګۍ یې |
بېلې کړې او يوه منظمه توپخانه يې بر ابره کړه. د سرکاري وسلو د |
ثبت او ساتنې لپاره یې بېل وسله تون جوړکړ. هغې په خپله د پوځي |
رسم ګزشت پرېډ) معاینه کوله ددې دويم کار رداو . چې د بهوپال |
مځکې یې کچ کړې بهوپال یې په دريو اننظامي برخو وويشلو چې |
هرې برخې کې يوويشت ولسوالۍ وې. د هرې ولسوالۍ حدونه یې |
وټاکل او په لومړي ځل د بهوپال په سرحدونو د نښې ستنې ودرول |
شوې. |
د هرې يوې ولسوالۍ يو ولسوال يا ناظم او عامل وټاکل شو او |
دوی ته به معاش ورکول کېده. د مالیې راټولو لپاره یې ۵۰ سپاره او |
۰ پلي افسران وټاکل. د خپلې نوابۍ په لومړي ی وکال کې دننه هغې |
د بهوپال ۳۰ لکه روپۍ پور پرې کړ. چې زياتره پیسې ددې خاوندد |
خپلو خرڅونو لپاره اخیستې وې. |
دې د لومړي ځل لپاره د پولیس نظام هم جوړکړ. چې لرې پرتې |
سیمې به يې اداره کولې. ددې برسېره يې د ګمرک «محصول او |
استخباراتو څانګې رامنځ ته کړې چې دې ته به يې د مځکو د |
حاصلاتو او د عامو خلکو د مشکلاتو خبرونه راوړل دعدلیې نوی |
سیسټم يې معرفي کړ. . چې په کې قاضیان او وکیلان يې له بهوپاله |
بهر له نورو سیمو راوغوښتل ددې هدف دا و چې خلکو سره انصاف |
وشي. د عدالت او قاضي د فیصلې پر ضد د اپيل حق هم خلکو ته |
بهوپال د هندوستان پښتانه |
9۷ ۲ ۲ 0001963 |
د |
سک رګم واکمني |
ورکړی شو. قوانين يې داسې جورکړل چې د هندو او مسلمان د |
دواړو خیال په کې ساتل کېده. |
د سکندر بېګم په نوابۍ کې په بهوپال کې د لومړي ځل لپاره خپله |
سیکه جوړه شوه او د ډاک «پوست نظام معارفي کړی شو چې له |
بهوپاله بهر يې هم دفترونه لرل دې د لومړي ځل لپاره د محاسبې |
مشر وټاکلو. چې د ټولو ادارو حساب کتاب وګوري او د فساد او |
رشوت مخه ونیول شي. د هغې اصلاحات په دریو څانګو کې شوي |
وو سیاست. تعلیم او حکومت. |
په بهوپال کې لومړۍ ولسي جرګه یا مجلس ددې په وخت کې جوړ |
شو چې د یوه ټاکلي پارلمان دنده یې پر مخ بیوله. په دې پارلمان کې |
بېلا بېلو مذهبونو او د سیمو خلک چې پکې سپین ږیرې. تعلیم |
یافته. بې تعليمه مذهبي| و مسلکي هر ډول کسان شامل وو دې |
شورا به قوانین جوړول او پر ستونزو به یې ازاد بحث کاوه. چې هغه |
وخت یو ډېر پر مختللی ګام و. دغې شورا د بیان د | زادۍ قانون جوړ |
کړ او په ډېرو رايو سره ومنل شو.دې شورا له ۱۸۴۷ نه تر ۱۸۲۴ |
پورې ۱۳۴ قوانین جوړ کړي وو. |
د تعليم په ډګر کې يې نه یوازې د هلکانو او نجونو ښوونځي جوړ |
کړل. بلکې له یمن او سعودي عربستان نه يې استاذان او عالمان |
راوبللء چې د نواب کورنۍ ښځو او سړیو ته به يې د قرآن او حدیث |
درس ورکاوه. د استاذانو د هستوګنې لپاره وړیا ځایونه جوړشول او |
له دې پرته ورته مځکې او نغدې پیسې هم ورکول کېدې. د سکندر |
بېګم په امیرانو کې یو تن مولوي جمال الدين نوميده چې د هغې د |