text
stringlengths
0
136
کې ښځه نشي واکمنه کېدای ددې په ځواب کې به قدسیې د برتانيا
د ملکې ویکټوريه مثال ورکاوه چې د دومره لوی سلطنت د واکمنې
په حيث انګرېزانو ته د منلو وړ ده نو ولې بيا په دې وړوکې نوابۍ
کې د ښځې واکمني نه مني. په ‎۱۸۴۱١‏ کې ویلکینسن مړ شو. نو د
هغه پر ځای د انګریزانو استازی هېنري ټریوليان په بهوپال کې
وټاکل شو :
نوي استازي له نژدې نه په بهوپال کې حالات وڅارل د دواړو غاړو
خبرې يې واورېدې نو په خپل رپورټ کې يې وليکل چې دوی د
جهانګیر په ملاتړ یوه ډېره غلطه تګلاره يا پاليسي خپله کړې ده ده
وار په وار جهانګیر ته د هغه کمزورۍ په ګوته کړې او د اصلاح
غوښتنه یې ترې وکړه
په ۱۸۴۴ کې جهانګیر د پښته ورګي په ناروغۍ اخته شو او ډېر
ژر يې حالت خراب شو ځپل مرګ ورته نزدې ښکاره شو او خپلې
مېرمنې ته یې ليک ورواستولو د خپلې پخوانۍ مینې واسطه يې
ورکړه او ورته یې وویل: که هغې ورسره ګډ ژوند کولی نو ده به د -
بهوبال ‏ د هندوستان پښتانه ..-- : 80
00011953 ۲ 9٧
د قدسیې بېګم واکمني ‎۷٧٧‏
‏ښه نواب په توګه حکومت کړی وای. د هغه لور شاهجهان بېګم اوس
د شپږو کالو وه
سکندر ر بېګم چې د دا لیک تر لاسه کړ. نو هغې ځپل خاوند وبښلو
د خپل قتل سازش یې هم هېر کړ | و له خپلې لور ر سره یو ځای له اسلام
نګره بهوپال ته روانه شوه.
دې نژدې يوه اوونۍ د خاوند له کټ سره تېره کړه ' هغه د خپلې
ماشومې لور په ليدو ډېره خوشاله و ځو د اونۍ په پای کې د
جهانګیر پلار او د هغه ماما له سکندر ربېګم نه غوښتنه وکړه چې له
دې ځايه دې ولاړه شي. د جهانګیر د ژوند ور روستۍ شېبې وې او
امیر محمد په دې پوهېدو که سکندر بېګم د جنازې پر وخت هلته
موجوده وي نو د نوابۍ دعوه به وکړي. همدغه وجه وه چې خپله نږور
او لمسۍ یې په زوره له ماڼۍ وویستلې مور او لور دواړه په سرو
سترګو په ګاډي کې کښېناستې خو نیمايي لاره کې خبرې شوې چې
جهانګیر ساه ورکړه.
د هغه د مرګ سره سمدلاسه امیر محمد انګرېزانو ته دا ولیکل چې
جهانګیر نارينه اولاد نه لري او حکومت د نارینه وو کارو. نو ځکه د
نوابۍ حقدار او د خپل زوی وارث دی. دده له دې د عوې سره د
اورکزیو په کورنۍ کې د دوست محمد نور لمسي هم راپورته شول او
د خپل حق غوښتنه یې کوله. قدسیې بېګم یو واري بيا د خپلې لور د
حق لپاره نوي استازي ته ليک ورواستاوه .د انګرېزانو له لیکنو
دا سې ښکاري چې دوی هغه وخت کې سره له دې چې د انګلستان او
ټول هند واکمنه ملکه ويکټوريا وه خو په بهوپال کې يې د يوې
مسلمانې ښځې واکمني نه پرېښوده. دوی د نوابۍ لپاره د قدسیې
بېګم د د ورور موعېز پوځدارخان پلوي کوله
بهوپال ‏ د هندوستان پښتانه
000163 1٨۴6
‏د فد سيې بېګم و‎
- ۷۳۲- اکمني
په ۱۸۴۵ کې دوی اعلان وکړ چې د بهريال نوايه به اوه کلنه
ماشومه شاهجهان بېګم وي چې د خپل پلار وارثه ده
دا چې هغه د اوو کالو ماشومه وه. نو ځکه د هغې پر ځای د
قدسیې بېګم تر ټولو کشر ورور موعېز پوځدا رخان به د هغې لپاره
فیصلې کوي یانې عملا پوځدار خان واکمن و. خو سکند ربېګم به د
خپلې لور سرپرسته وي او پوځدار به په حکومتي معاملو کې له هغې
نه مشورې اخلي له دې فیصلې سره د امیرمحمد او د هغه د پلويانو
دعوو ته د پای ټکی کېښودل شو. .خو د قدرت او حکومت تږي
امیرمحمد په دې فیصلې بيا تورې ته لاس کړ لښکر يې جوړ کړ او
بغاوت یې اعلان کړ خو په دې نه پوهېده چې اوس د هغه مقابله له
ښځې سره نه بلکې انګرېزانو سره وه په یوه معمولي جنګ کې يې
ماتې وخوړه او ګرفتار شو انګرېزانو دی په بندي ځانه کې واچاوه او
هم هلته نهه کاله وروسته په ۱۸۵۴ کې مړ شو. قدسیه بېګم له خپلې
لور او لمسۍ سره لکه د فاتح په ۱۸۴۵ کې د نوابۍ ګاډي کې یو
واري بيا بهوپال ښار ته ورداخله شوه د سړک دواړو غاړو ته خلک
ددې د هرکلي لپاره راوتلي وو
په شاهي ماڼۍ کې د سکندر بېګم او د پوځدارخان تر سیوري
لاندې حکومتي کارونه پيل شول. خو انګرېزانو ته ډېر ژر اندازه
وشوه چې په یوه تېکه کې دوې تورې نه ځايېږي. سکندر انګرېزانو ته
وليکل: دا کار کول غواړي خو اختيار نه لري. انګرېزانو همدا خبره
معلومه کړه او پوځدارخان یې له خپلې دندې لرې کولو ته اړ کړ
پرپزریر
بهوپال ‏ د هندوستان پښتانه
00011953 ۲ 9٧
دل ت : ك
د سکندر بېګم نوابي
بهوپال ‏ د هندوستان پښتانه