text
stringlengths 0
136
|
---|
بهوپال د هندوستان پښتانه |
00011953 ۲ 9٧ |
دوست محمد خان ٧۳۲ |
غوښتنو سره سم له خپلې سیمې هندوستان ته ورغلی و او په ډيلي |
کې يې یوه اسلامي مدرسه پرانستې وه دی يې له ځانه سره خپل |
کورته بوتلو ډوډۍ یې ورله ورکړه ها و کله چې د هغه ساه صورت پر |
ځای شو . نو دوست محمد ورته خپل مشکل وویلو دی نږدې یو کال |
د ملا جمالي په کور کې پاتې شو |
ملا جمالي د بدخشان اوسېدونکی و او په ډیلي کې د ده د مدرسې |
او دینی تعليم له کبله ډېرو خلکو پېژندلو هغه وخت مغول پاچا |
اورنګزېب د اتيا کالو و او زیاتره به د ملک په جنوب کې په جنګونو |
بوخت و. په جنوب کې د ده زامنو پخپلو کې ناندرۍ اېرۍ وهلې چې |
د پلار ر تر مړينې وروسته به یې څوک پر تخت کښېني اورنګزېب ته |
وفاداره د ده واليان چې افغان. ترک. هند او د مرکزي اسيا |
اوسېدونکي وو د خپل قدرت د ساتلو لپاره ځان - ځان ته لګيا وو |
مغول سلطنت په ټوټې کېدو و او هر چا غوښتل چې په راتلونکي کې |
د واکدارۍ لپاره سمه لاره غوره کړي. په دې وخت کې اروپايي |
ملکونو هم اندازه لګولې وه چې هند یو مهم ځای دی او د دو له خوا |
هم تجارتي او سفارتې ډلې پرله پسې راروانې وې چې خپلې اغېزې |
قوي کړي. انګرېز خو د ايسټ انډیا کمپنۍ دفترونه په مدراس او |
بنګال کې ښه پاخه جوړکړي وو. د حيد رآباد او اودهه غوندې نوابيو |
کې يې پوځ هم ساتلی و په دې وخت کې دوست محمد خان چې د |
تیرا غرونو کې يې ژوند کړی و. د هند د هغه وخت کلتور ته سترګې |
وازې نیولې وې دغه وخت ډیلی د بېلا بېلو قامونو او کلتورونو په |
ورګډېدو ډېر پرمختللی ښار و. هر ډول هنرمندان. لیکوال. شاعران |
او عالمان دلته راټول وو. خو دوست محمد خان ددغه يوه کال په |
موده کې له ملا جمالي نه ډېره زده کړه وکړه له ژبې پرته يې د |
بهوپال د هندوستان پښتانه |
00011953 ۲ 9٧ |
دوست محمد خان ۳٣ |
بېلابېلو مذهبونو کلتورونو او د دو د اخلاقو مطالعه او مشاهده |
کوله او ځان به یې ورته برابرولو. دی به مشاعرو ته ورتللو . د لوبو او |
س ځغاستې په سیالیو کې به یې ونډه اخیستله او د نظام الدین په |
درګاه کې به یې قوالي اورېدله . |
خو له دي هرڅه سره له هغه خپل هدف هېر نه وو... د مغول په پوځ |
کې نوکري اوس هم دده ارمان وو. ملا جمالي هڅه وکړه چې دوست |
محمدخان دینی زده کړو ته پام وکړي او د ده غوندي عالم شي. خو |
دوست محمد خان دا نه غوښتل. نو اخر ملا جمالي ورته يو اس او |
پېنځه اشرفۍ ورکړې چې ځان په مغول پوځ کې ورګډ کړي. هغه |
وخت د اورنګزېب د وسله تون مشر میر فضل الله و |
په ۱۷۰۴ کې دوست محمد ځان خپل لومړي مسلکي جنګ ته |
حاضر شو. دا جنګ په ګواليار کې د بندیل کنډ سیمه کې و. ددې |
ځای والي تردي بېګ له پاچا بغاوت کړی و او هم د ده د مخنيوي |
لپاره د مغول پوځ ورواستول شو. دوست محمد په لومړۍ دسته کې |
شامل و. خو ډېر ژر مغول پوځ په ګونډو شو. د تردي بېګ قومندان |
کاشکوخان نومېده او سخت جنګیالی سړی و... دوست محمدخان د |
تورې ګوزا رونه وخوړل او ټپي هم شو. چې ویې لیدل د ده پوځ په |
بدحال کې دی. . نو فیصله یې وکړه قومندان ته ځان ورسوي ده خپله |
نېزه راواخیسته او په هغه هاتي يې یرغل وکړ چې کاشکوخان پرې |
سپورو. خو د هغه ساتونکيو | وهاتیوان ورباندې ګوزارونه وکړل |
دوست محمدخان په دې هم بې حوصلې نه شو او ځپلې حملې يې |
جاري وساتلې. دی په ځپلې روزنامچې کې کاړي |
یو وخت هاتي دی په خپل خړتم کې ونیولو خو ده ترې ځان ن خلاص کړ |
او د خړتم په مټ لوړ وروخوت او په یو ګوزار یې کاشکوخان ووژ |
بهوېال د هندوستان پښتانه |
00011953 ۲ 9٧ |
-٢٣۴٣۰- دوست محمد خان |
د قومندان په وژنه د تردي بېګ پوځ وارخطا شو او د مغول پوځ |
ماتې په بري واوښته. اورنګزېب ته خبر ورکړی شو او ورسره د دوست |
محمدخان د مېړانې کيسه هم ډیلي ته ورسېده. میرفضل الله هغه |
خپل دربار ته وروغوښت او تابيا یې وکړه چې اورنګزېب یې وویني |
په ٧۷۰۵ کې اورنګزېب ١٢ کاله د مرهټه وو سره له جنګونو |
وروسته بېرته ډیلي ته راغلۍ دوست محمدخان اوس د ۳٣ کالو و |
دی په خپله روزنامچه کې کاږي |
يوه ورڅ دده لښکر د مغول باچا د معاینې لپاره اورنګ آباد ته |
وروغوښتل شو. دی ليکي که څه هم اورنګزېب پاچا ډېر زوړ او |
ستړی ښکارېده ولې دده شخصیت داسې و . چې دی پرې اغېزمن |
شو. اورنګزېب پر ټولو عسکرو | و د دوی پر قومندانانو یو ځغلنده |
نظر واچاوه| و بيا یې سترګې پر دوست محمدخان ابسار رې شوې. پر |
ده يې غر وکړ: "ې ځوان روهيله راوړاندې شه | وماته ځان حاضر |
که" |
بيا ده فضل الله ته مځ ورواړاوه او ورته ويې ويل چې دا ځوان |
ښکلی. قوي او د اوچتې کور رنۍ ښکاري. د دې خبرې تابيا يې وکړه |