q_id
stringlengths 5
6
| subreddit
stringclasses 3
values | url
stringlengths 4
110
| sinhala_question
stringlengths 4
346
| sinhala_answer
stringlengths 10
10.9k
| english_question
stringlengths 4
300
| english_answer
stringlengths 14
12.1k
|
|---|---|---|---|---|---|---|
2idv02 | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/2idv02/when_a_woman_who_has_had_her_womb_transplanted/ | ගර්භාෂය බද්ධ කළ කාන්තාවකට දරුවෙකු ලැබුණු විට, දරුවා ඇගේ DNA හෝ අවයව දායකයාගේ DNA බෙදා ගනීවිද? | ගර්භාෂය [ගර්භාෂය](_URL_1_) ලෙසද හැඳින්වේ. මෙය කලලරූපය වර්ධනය වන ඉන්ද්‍රිය වන නමුත් එය දරුවාගේ ජානමය සංයුතියට දායක නොවේ. කලලයක් නිර්මාණය වන්නේ ශුක්‍රාණු සහ ඩිම්බ එකතු වීමෙන්. බිත්තර [ඩිම්බ කෝෂ](_URL_2_) තුළ නිර්මාණය කර ගබඩා කෙරේ. [ගර්භාෂය බද්ධ කිරීමෙන් පසු සාර්ථකව දරුවෙකු ලැබූ කාන්තාව](_URL_0_) හට ඩිම්බ කෝෂ ක්‍රියාත්මක විය. දරුවා ජානමය වශයෙන් ඇයගේ ඩිම්බ කෝෂවලින් (සහ ඇගේ සැමියාගේ ශුක්‍රාණු) බිත්තරයක් බද්ධ කළ ගර්භාෂය තුළ තැන්පත් කරන ලද කළල නිර්මාණය කිරීමට භාවිතා කරන ලදී (In Vitro fertilization). | When a woman, who has had her womb transplanted, has a child, will the child share her DNA or the DNA of the organ donor? | The womb is also called the [uterus](_URL_1_). This is the organ in which the fetus develops, but it does not contribute to the genetic make up of the child. A fetus is created by the combination of sperm and egg. Eggs are created and stored in the [ovaries](_URL_2_).
The [woman who just successfully had a child after a womb transplant](_URL_0_) had functioning ovaries. The child is genetically hers as an egg from her ovaries (and her husband's sperm) was used to create embryos which were implanted in the transplanted womb (In Vitro fertilization). |
aqmzrr | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/aqmzrr/why_did_bayonets_mostly_replace_pikes_as_an/ | 17 වන ශතවර්ෂයේ අවසානය වන විට බයිනෙත්තු බොහෝ දුරට අශ්වාරෝහක විරෝධී ආයුධයක් ලෙස පයික් වෙනුවට ආදේශ කළේ ඇයි? | මුල් නූතන යුගය -- 16 වන අග සහ 17 වන ශතවර්ෂයේ ආරම්භය බොහෝ විට "මිලිටරි විප්ලවයේ" කාලය ලෙස හැඳින්වේ, එය මයිකල් රොබට්ස්ගේ 1955 දේශනය හා සම්බන්ධ වූ යෙදුමකි. ජෙෆ්රි පාකර් සහ අනෙකුත් අය වඩාත් උද්‍යෝගිමත් ප්‍රකාශයන් ගැන හොඳ කරුණු මතු කර ඇති අතර, මිලිටරි විප්ලව තර්කයේ හරය නොවෙනස්ව පවතී - 1750 දී හමුදාවන් 1600 දී කළාට වඩා බෙහෙවින් වෙනස් විය. මෙම වෙනස්කම් වලින් වහාම පැහැදිලිව පෙනෙන දෙය නම් පයික් යුධ පිටියෙන් බොහෝ දුරට අතුරුදහන් වී ඇත මෙම වෙනස සඳහා සමහර හේතු වඩාත් වැදගත් ලෙස මතකයට නැඟේ: 1. මස්කට් සහ පයික් සෑදීමට සියලුම මස්කට් සෑදීමට වඩා අඩු ගිනි බලයක් ඇත. බයිනෙත්තු සහිත මස්කට් පයික් වලට වඩා අඩු හැකියාවක් ඇත, නමුත් එය ප්රමාණවත් වන අතර "ප්රමාණවත් + වැඩි ගිනි බලයක්" "දිගු ළඟා සහ අඩු ගිනි බලයක් ඇති සමහර පයික් වලට" වඩා හොඳය 2. ඒකාබද්ධ මස්කට් සහ පයික් සෑදීමට අණ දීමේ අභියෝග ස්පාඤ්ඤ *ටර්සියෝ* ඉතා, ඉතා සංකීර්ණ වූ අතර, ඉහළ නිපුණතා සහ පුහුණුවක් අවශ්‍ය විය. මස්කටියර්ස් වෙඩි තැබීමේ ස්ථානයට ගෙන ඒම අභියෝගයක් විය. මස්කට් සහ පයික් ආකෘතීන් දක්ෂ වෘත්තීය සොල්දාදුවන්ගේ පළාත වූ නමුත් හමුදාවන් විශාල වී අඩු පළපුරුදු මිනිසුන් බඳවා ගැනීමත් සමඟ අඩු සංකීර්ණ ආකෘතීන්ට ප්‍රිය විය. 3. ගිනි අවි ක්‍රමානුකූලව ගුණාත්මක බවින් වැඩි දියුණු වූ අතර හමුදාවන් ඒවා භාවිතා කිරීමට වඩා හොඳ විය. තරමක් සියුම්, මිල අධික සහ ගුප්ත ආර්කිබස් ගිනි බලයෙන් පටන් ගෙන වඩාත් පහසුවෙන් නිෂ්පාදනය කළ, ආර්ථිකමය සහ විශ්වාසදායක මස්කට් දක්වා පරිණාමය විය: ගිනි බලය වඩා හොඳ වූ අතර පයික් එසේ නොවීය. ධ්‍රැවීය ඇලෙක්සැන්ඩර්ගේ *සාරිස්සා* 4 ට වඩා බොහෝ සෙයින් වෙනස් වූ අතර, ගිනි බලයේ හැකියාවෙන් වැඩි වන බව පහසුවෙන් අවබෝධ විය. මස්කට් සහ පයික් ආකෘතීන් තුළ, ගිනි බලය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම සහායක බලයක්, සතුරාට හිරිහැර කිරීමේ සහ ආරෝපණය කිරීමේ ක්‍රමයක් වන නමුත් තීරනාත්මක පහරක් බලවේගයන්ගේ ගැටීමෙන් ලබා දෙනු ඇතැයි යන සංකල්පය විය. 18 වන සහ 19 වන සියවස්වල හමුදා තවමත් අතින් පහරවල් එල්ල කළ නමුත්, ඔවුන් සාමාන්යයෙන් තවත් බොහෝ වට ප්‍රහාර එල්ල කළ අතර එය සිදුවීමට පෙර වෙඩි බලයෙන් සතුරාට වඩා විශාල හානියක් සිදු කළහ. බොහෝ ආකෘතීන් කිසි විටෙකත් සතුරා වෙත ළඟා නොවී බිඳී ගියේය, නැතහොත් වෝටර්ලූ හි නැපෝලියන්ගේ ආරක්ෂකයා මෙන්, ගිනි බලය නිසා ඇති වූ පාඩු වලින් ලේ වැගිරීම් සහ සෙලවෙන අතර අවසානයේ සතුරා වෙත ළඟා වන විට ඔවුන්ට ඉතිරිව තිබුණේ සුළු කම්පන කාර්යක්ෂමතාවයකි. 5. ගිනි බලය වැඩිදියුණු වූ විට, අශ්වාරෝහකයන්ගෙන් එල්ල වූ තර්ජනය අඩු විය. අශ්වයන් විශාල ඉලක්කයක් වන අතර, 18 වන සියවසේ අවසානය වන විට, අශ්වාරෝහකයන්ට හොඳින් සාදන ලද චතුරස්රයක් බිඳ දැමීමට බොහෝ දුරට නොහැකි විය -- නැපෝලියන් යුද්ධවලදී, මතකය නම්, එය සිදු වූයේ එක් වරක් පමණි, 1812 දී ගාර්ෂියා හර්නාන්ඩස්ගේ ගැටුමේදී/සටනේදී. . ඔවුන් බොහෝ විට විය. අශ්වාරෝහක හමුදාවට සූදානම් නොවූ පාබල හමුදාව පුදුම කිරීමට හෝ ඵලදායි වීමට කැඩී බිඳී යාමට සිදු විය-- සූදානම් කළ පාබල හමුදාවට එරෙහිව, 16 වන සහ 17 වන සියවස් වලදී ඔවුන් ක්රමයෙන් අඩු ඵලදායී බවට පත් විය. මූලාශ්‍ර: ["මිලිටරි විනය පිළිබඳ වෛද්‍යවරු": තාක්ෂණික ප්‍රවීණතාවය සහ මුල් නූතන යුගයේ ස්පාඤ්ඤ සොල්දාදුවාගේ සුසමාදර්ශය](_URL_3_) [ප්‍රංශ හමුදාවේ උපායික පරිණාමය, 1560-1660](_URL_4_) [ක්ලෝස් ඇණවුම : බටහිර සටන් සංස්කෘතිය](_URL_1_) [මයිකල් රොබට්ස්- මිලිටරි විප්ලවය, 1560-1660](_URL_0_) ["මිලිටරි විප්ලවය," 1560-1660--මිථ්‍යාවක්ද?](_URL_2_) | Why did bayonets mostly replace pikes as an anti-cavalry weapon by the end of the 17th century? | The early modern period-- the end of the 16th and beginning of the 17th century is often referred to as a time of "military revolution", a term associated with Michael Roberts' 1955 lecture of the same name. While Geoffrey Parker and others have raised good points about some of the more exuberant claims, the core of the military revolution argument remains intact-- armies in 1750 looked very different than they did in 1600.
The most immediately obvious of these changes was that the pike had largely disappeared from the battlefield
Some reasons for this change spring to mind as most important:
1. A musket and pike formation has much less firepower than an all musket formation. The musket with bayonet is less capable than the pike, but it's adequate, and "adequate + more firepower" is better than "some pikes with a longer reach and less firepower"
2. The challenges of commanding a combined musket and pike formation like the Spanish *tercio* were very, very complex, requiring a high degree of skill and training. Getting musketeers to firing position was a challenge. The musket and pike formations were the province of skilled professional soldiers, but as armies got bigger and recruited less experienced men, less complex formations were favored.
3. Firearms steadily improved in quality, and armies got better at using them. Starting from the rather finicky, expensive and esoteric arquebus firepower evolved to much more easily manufactured, economical and reliable muskets: firepower got better, while pikes didn't. It was readily understood that firepower was increasing in capability, whereas polearms were little different from Alexander's *sarissa*
4. As firepower increased in efficacy, fewer battles were decided by melee. In the musket and pike formations, the notion had been that firepower was essentially an auxiliary force, a way of harassing and attriting the enemy, but that the decisive blow would be delivered by the collision of forces. 18th and 19th century forces did still come to blows hand to hand, but they typically fired many more rounds and did far more damage to the enemy by firepower before that happened. Many formations broke without ever having reached the enemy, or like Napoleon's Guard at Waterloo, were so bloodied and shaky from losses due to firepower that they had little shock effectiveness left when they finally reached the enemy.
5. As firepower improved, the threat from cavalry diminished. Horse are big targets, and by the end of the 18th century, cavalry was largely unable to break a well formed square-- in the Napoleonic wars, if memory serves, that happened only once, at the skirmish/battle of Garcia Hernandez in 1812. If bayonets and firepower were good enough to ward off cavalry, that was good enough; and they were most of the time. Cavalry had to surprise unprepared infantry, or run down broken formations to be effective-- against prepared infantry, they became progressively less effective in the 16th and 17th centuries.
Sources:
["Doctors of the Military Discipline": Technical Expertise and the Paradigm of the Spanish Soldier in the Early Modern Period](_URL_3_)
[Tactical Evolution in the French Army, 1560-1660](_URL_4_)
[Close Order and Close Quarter: The Culture of Combat in the West](_URL_1_)
[Michael Roberts- The Military Revolution, 1560-1660](_URL_0_)
[The "Military Revolution," 1560-1660--a Myth?](_URL_2_) |
5kvvq3 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/5kvvq3/eli5_since_there_is_a_color_that_is_all_colors/ | සියලු වර්ණ සංයෝජනය වූ වර්ණයක් ඇති බැවින්, සියලු ගන්ධයන් ඒකාබද්ධ වූ සුවඳක් තිබේද, එය කුමන ආකාරයේ සුවඳක් වේද? | > සියලු වර්ණවල වර්ණය අනුව මම කළු යන්නට යොමු කරන්නේ මෙය සියලු වර්ණ තරංග (දෘශ්‍ය ආලෝකය) ඔබේ ඇසට පරාවර්තනය වන විට ඔබ දකින වර්ණය වන බැවිනි. ඔබ අදහස් කරන්නේ සුදු මිස කළු නොවේ. සුදු ආලෝකය යනු දෘශ්‍ය ආලෝකයේ සියලුම තරංග ආයාමයන් වේ (හෝ, අවම වශයෙන්, ඔබට දැනෙන මට්ටම් තුනේ සමාන මට්ටම්). විවිධ රසායනික අන්තර්ක්‍රියා වල එකතුවක් වන බැවින් සුවඳ තරමක් වෙනස් වන අතර අපගේ නාසයේ ඊට වඩා බොහෝ වෙනස් සුවඳ ප්‍රතිග්‍රාහක ඇත. දිවේ රස ප්‍රතිග්‍රාහක පහක් ද ඇත, නමුත් රසයට සාමාන්යයෙන් උෂ්ණත්වය, රළු බව සහ වයනය, කහට ගතිය, තෙතමනය වැනි දේ ඇතුළත් වන අතර, ඒ සියල්ල යමක් රස වන ආකාරය සඳහා දායක වේ. රස පහේම (පැණිරස, ලුණු, ඇඹුල්, තිත්ත සහ උමාමි) සංකලනයක් වූ පමණින් සුදු ආලෝකය සුදු ලෙස සලකන ආකාරයෙන් තනි දෙයක් ලෙස රස විඳින්නේ නැත. එය හුදෙක් පැණි රස, ලුණු, ඇඹුල්, තිත්ත සහ උමමි දෙයක් ලෙස රස වනු ඇත. ලෙමනේඩ් ඇඹුල් හා පැණිරස වන්නේ කෙසේද යන්න වැනි. | since there is a color that is all colors combined, is there a scent that is all scents combined, and what would it smell like? | > By color of all colors I'm referring to black since this is the color you see when all waves of color (visible light) are reflected back to your eye.
You mean white, not black. White light is all wavelengths of visible light (or, at least, equal levels of the three you do sense).
Scents are a bit different, since they're a combination of various chemical interactions, and there are far, far more different scent receptors in our noses.
There's also five taste receptors on the tongue, but flavour typically also includes things like temperature, roughness and texture, astringency, moistness, and so on, which all contribute to how something tastes. Just being a combination of all five tastes (sweet, salty, sour, bitter, and umami) isn't going to taste like a single thing the way white light is perceived as white. It's just going to taste like a sweet, salty, sour, bitter, and umami thing. Kind of like how lemonade is sour and sweet. |
1ttcsf | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1ttcsf/eli5_the_process_of_photo_restoration/ | ඡායාරූප ප්රතිෂ්ඨාපන ක්රියාවලිය | ඉරිතැලීම් සහ නැමීම් සුපරීක්ෂාකාරීව සැඟවීම මගින් ඉවත් කරනු ලැබේ, එක්කෝ ඒවා මත අතින් පින්තාරු කිරීම හෝ ඒවා මත අසල ඇති වයනය පිටපත් කිරීම. නැතිවූ කොටස් තීන්ත ආලේප කර ඇත. ඡායාරූපයේ වියැකී ගිය කොටස් සරලව ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කරනු ලබන්නේ පවතින වර්ණය ලබාගෙන ඒවා වර්ධක කිරීමෙනි (ශබ්දය වැඩි කිරීම වැනි). මේ සඳහා උපකාරී වන ජනප්රිය ඡායාරූප සංස්කරණ මෘදුකාංග Photoshop හි මෙවලම් තිබේ (සුව කිරීමේ බුරුසුව, ක්ලෝන මුද්දර සහ විවිධ ගැලපුම් ස්ථර) | the process of photo restoration | Cracks and folds are removed by carefully hiding them, either hand-painting over them, or simply copying nearby textures over them. Missing parts are painted.
Faded parts of the foto are simply restored by taking the color that are present, and amplifying them (like turning up the volume).
There are tools in the popular photo editing software Photoshop that help with this (healing brush, clone stamp, and various adjustment layers) |
77jb19 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/77jb19/eli5_how_do_bacteria_think/ | බැක්ටීරියා සිතන්නේ කෙසේද? | මෙහි ජීව විද්යාව පිළිබඳ බරපතල, මූලික වැරදි අවබෝධයක් ඇත. ඔබ සිතුවිලි යනු කුමක්දැයි මම නොදනිමි, නමුත් ඒවා සැබවින්ම ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියට, "ක්‍රියාවන්" හෝ බැක්ටීරියා වලට සම්බන්ධ නොවේ. ඇත්තටම සරල රසායනික ප්‍රතික්‍රියාවකින් පටන් ගනිමු. ඔබ ෙබ්කිං සෝඩා සහ විනාකිරි මිශ්ර කරන විට, එය සම්භාව්‍ය විද්‍යා සාධාරණ ගිනි කන්දක් බවට පත් කරයි. මෙම රසායනික ද්‍රව්‍ය දෙක මිශ්ර කිරීමෙන් පෙණ ඇතිවේ. මෙම ක්රියාවලිය සම්බන්ධ සිතුවිලි නොමැත. එය සිදු වන්නේ, ඔබ ඒවා අතහැර දැමූ විට අයිස් දිය වන ආකාරය හෝ දේවල් බිමට වැටෙන ආකාරය වැනි ය. ජීවී දේත් එහෙමයි, එකම *මාර්ගය* වඩාත් සංකීර්ණයි. බොහෝ බැක්ටීරියා වලට ජාන ඇති අතර ඒවා විභව ධාරකයකට ඇතුළු වූ විට ක්‍රියාත්මක වේ. ඔබේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියට ඒවා වෙත ළඟා විය නොහැකි වන පරිදි ඔබේම සෛලවලට බැක්ටීරියා ඇලී සිටීමට උපකාර කිරීම හෝ භෞතිකව එය වටා පලිහක් සෑදීම වැනි දේ කරන අණු නිපදවීමට ජානවලට හැකිය. කිසිම අදහසක් සම්බන්ධ නැහැ. | how do bacteria think? | There is a grievous, fundamental misunderstanding of biology here. I don't know what you think thoughts are, but they are really not at all related to the immune system, performing "actions," or bacteria.
Let's start with a really simple chemical reaction. When you mix baking soda and vinegar, it makes the classic science fair volcano. Mixing these two chemicals causes foam to form. There are no thoughts related to this process. It just happens, like how ice melts or things fall down when you let go of them.
Living things are like that too, only *way* more complicated. Lots of bacteria have genes that, when they enter a potential host, are turned on. The genes can produce molecules that do things like help the bacteria stick to your own cells to infect them, or physically form a shield around it so your immune system can't reach them. There's no thought involved. |
1xu04i | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1xu04i/eli5_does_the_weatherenvironment_determine_the/ | කාලගුණය/පරිසරය අපේ පෞරුෂයේ වර්ධනය තීරණය කරනවාද? | [John Grohol, PSY.D වෙතින්](_URL_0_): මම පසුගිය දිනක බ්ලොගයක් බ්‍රවුස් කරමින් සිටි අතර “කාලගුණය අපගේ මනෝභාවයට එතරම් බලපෑමක් නොකරන” බව පර්යේෂණ පෙන්නුම් කරන බවට යෝජනා කරන දින නොකළ (මෑත?) ඇතුළත් කිරීමක් දුටුවෙමි. ප්‍රවේශය මෑත කාලීන අධ්‍යයනයක් (Denissen et al., 2008) මත දැඩි ලෙස රඳා පැවතියේ මනෝභාවය සහ කාලගුණය අතර සහසම්බන්ධයක් පවතින නමුත්, එය කුඩා එකක් බවයි (සාම්ප්රදායික ප්‍රඥාව යෝජනා කළ හැකි තරම් විශාල නොවේ). ප්‍රවේශය තනිකරම සහ සම්පූර්ණයෙන්ම එක් අධ්‍යයනයකින් උපුටා දක්වයි. මම මෙම පර්යේෂණ ක්ෂේත්‍රය ගැන හුරුපුරුදුය, එබැවින් ප්‍රවේශයේ නිගමන ටිකක් සරල බව මට පෙනී ගිය අතර ඇත්ත වශයෙන්ම මෙම මාතෘකාවට සාධාරණයක් ඉටු නොවේ. මෙම ප්‍රදේශය තුළ සාධාරණ පර්යේෂණ ප්‍රමාණයක් ඇත (බ්ලොගයේ සඳහන් 3 හෝ 4 අධ්‍යයනවලට වඩා වැඩි), සහ මම සිතන්නේ සමස්ත සාක්ෂි ප්‍රමුඛතාවයෙන් පෙනී යන්නේ කාලගුණය ඔබේ මනෝභාවයට “කුඩා බලපෑමක්” වඩා වැඩි යමක් ඇති කළ හැකි බවයි. කාලගුණය අපගේ මනෝභාවයන්ට සුළු බලපෑමක් ඇති කළ හැකි බවට බ්ලොග් ප්‍රවේශයේ නිගමනය සමහර පෙර පර්යේෂණ සනාථ කරයි. නිදසුනක් වශයෙන්, Hardt & Gerbershagen (1999) වසර 5 ක කාලයක් පුරා රෝහලකට පැමිණි නිදන්ගත වේදනා රෝගීන් 3,000 ක් දෙස බැලුවේය. පර්යේෂකයන් විසින් රෝගීන්ට මානසික අවපීඩන ප්‍රශ්නාවලියක් පුරවා, පසුව ප්‍රතිඵල විශ්ලේෂණය කළහ. මානසික අවපීඩනය සහ වසරේ කාලය හෝ දෛනික හිරු එළිය අතර කිසිදු සම්බන්ධයක් ඔවුන් සොයා ගත්තේ නැත. නමුත් පර්යේෂකයන් මානසික අවපීඩනය පමණක් පරීක්ෂා කර ඇති අතර, විෂයයන් පිටත කොපමණ කාලයක් ගත කළේද යන්න මැන බැලුවේ නැත (සමහර අය යෝජනා කර ඇති කරුණක් කාලගුණය අපට කෙතරම් බලපාන්නේද යන්න කෙරෙහි බලපායි). වෙනත් පර්යේෂණයන් ඉතා වෙනස් චිත්රයක් පින්තාරු කරයි. හොවාර්ඩ් සහ හොෆ්මන් (1984) විසින් විශ්ව විද්‍යාල සිසුන් 24 දෙනෙකු අඛණ්ඩව දින 11ක් පුරා ඔවුන්ගේ මනෝභාවය (මනෝභාවය පිළිබඳ ප්‍රශ්නාවලියක් පිරවීමෙන්) නිරීක්ෂණය කර ඇත. විශේෂයෙන් ආර්ද්‍රතාවය සම්බන්ධයෙන් (කාලගුණයේ අංගයක් සෑම විටම මනිනු නොලැබේ) කාලගුණය සමඟ සහසම්බන්ධිත මනෝභාවයට සැලකිය යුතු බලපෑමක් ඔවුන් සොයා ගත්හ: ආර්ද්‍රතාවය, උෂ්ණත්වය සහ හිරු එළිය පැය ගණන මනෝභාවයට විශාලතම බලපෑමක් ඇති කළේය. ඉහළ මට්ටමේ ආර්ද්‍රතාවය සාන්ද්‍රණයේ ලකුණු අඩු කරන අතරම නිදිමත වාර්තා වැඩි කරයි. උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම කාංසාව සහ සංශයවාදී මනෝභාවයේ ලකුණු අඩු කළේය. [...] ශුභවාදී ලකුණු සැලකිය යුතු ලෙස පුරෝකථනය කිරීමට හිරු එළියේ පැය ගණන සොයා ගන්නා ලදී. හිරු එළියේ පැය ගණන වැඩි වන විට, ශුභවාදී ලකුණු ද වැඩි විය. [...] මානසික අවපීඩනය සහ කාංසාව පරිමාණයන් පිළිබඳ මනෝභාවයන් කිසිදු කාලගුණික විචල්‍යයක් මගින් පුරෝකථනය කර නොමැත. සෑන්ඩර්ස් සහ බ්‍රිසෝලාරා (1982) විසින් විද්‍යාල සිසුන් 30 දෙනෙකුගෙන් කරන ලද තවත් අධ්‍යයනයකින් ද එවැනිම සොයාගැනීම් සොයා ගන්නා ලදී - අධික ආර්ද්‍රතාවය ජවය, උද්‍යෝගය සහ සෙනෙහස නොමැතිකම සඳහා පුරෝකථනයක් විය. නමුත් ඔබට මෙම අධ්‍යයනයන් කුඩා හෝ නියෝජන නොවන සාම්පල (විද්‍යාල සිසුන්) ලෙස ඉවත දැමිය හැක. ස්විට්සර්ලන්තයේ Basle City හි සිසුන් 16,000ක් පිළිබඳ Faust et al. (1974) අධ්‍යයනයට එරෙහිව එම තර්කය ඉදිරිපත් කිරීම ඔබට අපහසු වනු ඇත. වඩාත්ම ශක්තිමත් අධ්යයනය සැලසුම් කර නොතිබුණද, පර්යේෂකයන් සොයාගෙන ඇත්තේ ගැහැනු ළමයින්ගෙන් තුනෙන් එකක් සහ පිරිමි ළමයින්ගෙන් පහෙන් එකක් යම් යම් කාලගුණික තත්ත්වයන්ට අහිතකර ලෙස ප්‍රතිචාර දක්වන බවයි. වාර්තා වූ රෝග ලක්ෂණ අතර දුර්වල නින්ද, කෝපාවිෂ්ඨත්වය සහ ඩිස්ෆෝරික් (අවපීඩිත) මනෝභාවය ඇතුළත් විය. ඉහළ ආර්ද්‍රතාවය ඇතැම් මනෝභාවයන් සමඟ සම්බන්ධ වී ඇති බව ඔබ දුටුවේ නම්, තාපය සහ විවිධ ආකාරයේ මිනිස් හැසිරීම්, විශේෂයෙන් ආක්‍රමණශීලීත්වය අතර සම්බන්ධය විමර්ශනය කළ හොඳ පර්යේෂණ කණ්ඩායමක් ද ඇති බව ඇසීම ගැන ඔබ පුදුම නොවනු ඇත (උදාහරණයක් ලෙස බලන්න. , Rotton & Cohn, 2004; Anderson, 1987; උණුසුම සහ ප්‍රචණ්ඩත්වය අතර කෙතරම් ශක්තිමත් සම්බන්ධතාවයක් පවතින්නේද යන්න පිළිබඳව යම් විවාදයක් පවතින අතර, මෙය 1970 ගණන්වල සිට පර්යේෂණවලට භාජනය වෙමින් පවතින සම්බන්ධතාවයකි. මෙම අවස්ථාවෙහිදී, සබැඳියක් තිබේද, සම්බන්ධතාවය කෙතරම් ශක්තිමත්ද සහ හරියටම පෙනෙන්නේ කෙසේද යන්න ප්රශ්නයක් නොවේ (සහ එය දවසේ වේලාව වැනි වෙනත් සාධක මගින් මැදිහත් වී තිබේද යන්න). කාලගුණය ඔබට සෘණාත්මකව සහ ධනාත්මකව බලපෑ හැකිය Keller සහ ඔහුගේ සගයන් (2005) මනෝභාවයන්, පුද්ගලයෙකුගේ චින්තනය සහ කාලගුණය අතර සම්බන්ධය පරීක්ෂා කිරීම සඳහා වෙනම අධ්‍යයන තුනකදී සහභාගිවන්නන් 605 දෙනෙකුගේ ප්‍රතිචාර පරීක්ෂා කළහ. ඔවුන් සොයාගත්තේ: [...P]සුදුසු කාලගුණය (ඉහළ උෂ්ණත්වය හෝ බැරෝමිතික පීඩනය) ඉහළ මනෝභාවය, වඩා හොඳ මතකය සහ වසන්ත සමයේ පිටත ගත කරන කාලය වැඩි වන විට ''පුළුල්'' සංජානන විලාසය හා සම්බන්ධ වේ. වසරේ වෙනත් කාලවලදී මනෝභාවය සහ කාලගුණය අතර සමාන සම්බන්ධතා නිරීක්ෂණය නොකළ අතර ඇත්ත වශයෙන්ම උණුසුම් කාලගුණය ගිම්හානයේ අඩු මනෝභාවය සමඟ සම්බන්ධ විය. මෙම ප්‍රතිඵල සෘතුමය බලපෑම්කාරී ආබාධ පිළිබඳ සොයාගැනීම්වලට අනුකූල වන අතර, ශීත ඍතුවේ දී මිනිසුන්ට එවැනි කාලගුණික තත්ත්වයන් අහිමි වී ඇති බැවින් ප්‍රසන්න කාලගුණය මනෝභාවය වැඩිදියුණු කරන අතර වසන්තයේ දී සංජානනය පුළුල් කරයි. ඉතින් Denissen et al. (2008) කාලගුණය විසින් අපව වඩාත් ධනාත්මක මනෝභාවයකට ඔසවා තැබීමට සාමාන්‍ය හැකියාවක් සොයා නොගන්නා ලදී (ඉහත හොවාර්ඩ් සහ හොෆ්මන් සහ කෙලර්ගේ සොයාගැනීම් දෙකටම පටහැනිව), කාලගුණය අපගේ මනෝභාවයන්ට අහිතකර ලෙස බලපෑ හැකි බව පර්යේෂකයන් සොයා ගත්හ. වර්තමාන අධ්‍යයනයේ එම බලපෑම කුඩා වූවත්, එය වෙනත් අධ්‍යයන රාශියක (ඉහත සඳහන් කර ඇති සමහරක්) එම බලපෑමම තහවුරු කරයි. එය දෙස බැලීමට තවත් ක්‍රමයක් නම් ඩෙනිසන් සහ සගයන් විසින් පූර්ව පර්යේෂණ තහවුරු කර ඇති අතර එමඟින් මිනිසුන්ගේ මනෝභාවයන් සහ චිත්තවේගයන් නියත වශයෙන්ම කාලගුණයට බලපෑ හැකිය. ඒ සම්බන්ධයේ ශක්තිය පුද්ගලයාගෙන් පුද්ගලයාට වෙනස් වෙනවා. නමුත් අධ්‍යයනයක සැලසුම දත්ත තුළ මෙම සම්බන්ධතාවය සොයා ගැනීමට උත්සාහ කිරීම සමඟ බොහෝ දේ කළ යුතුය. ඩෙනිසන්ගේ නිර්මාණය හොඳ වුවත්, එය මෝඩකමක් නොවීය. එහි ගැටලු අතර නියැදියේ කාන්තා නියෝජනය (89%), විකෘති සහ පක්ෂග්‍රාහී නියැදියක් යෝජනා කිරීම සහ ප්‍රතිචාර අනුපාතය ඇතුළත් වේ, සහභාගිවන්නන් අධ්‍යයනයේ සැලසුමට අවශ්‍ය සමීක්ෂණ සංඛ්‍යාවෙන් සාමාන්යයෙන් අඩක් ඉදිරිපත් කරයි. වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, දත්ත ලෝකයේ වඩාත්ම ශක්තිමත් නොවිය හැකිය (විශාල සාම්පල ප්‍රමාණය තිබියදීත්). එබැවින්, සමාවන්න, ඔව්, කාලගුණය අපගේ මනෝභාවයන්ට බලපාන බව පෙනේ. තවද එම බලපෑම බරපතල විය හැක. සෘතුමය බලපෑමේ ආබාධය (SAD) නම් සැබෑ තත්වයට වඩා මේ සඳහා සාක්ෂි සොයන්න එපා. SAD සංලක්ෂිත වන්නේ ශීත ඍතුවේ දී උෂ්ණත්වය අඩු වන විට සහ දින කෙටි වන විට ඇතිවන දුක සහ මානසික අවපීඩනය වැනි හැඟීම් ය. මෙම විශේෂිත මානසික අවපීඩනය බොහෝ විට අධික ලෙස ආහාර ගැනීම හෝ නිදා ගැනීම සහ බර වැඩිවීම සමඟ සම්බන්ධ වේ. පිරිමින්ට වඩා කාන්තාවන් ශීත බ්ලූස් වලින් පීඩා විඳීමට දෙගුණයක් හෝ තුන් ගුණයක් වැඩිය. SAD යනු හුදෙක් “සංස්කෘතිකව සම්ප්‍රේෂණය වූ අදහසක්” නම් (බ්ලොගය පර්යේෂකයන් යෝජනා කරන පරිදි උපුටා දක්වයි), එවිට සෑම මානසික ව්‍යාකූලතාවයක්ම එක් ප්‍රමාණයකට හෝ වෙනත් මට්ටමකට වේ. නව පර්යේෂණය පෙර සොයාගැනීම් වලට පරස්පර දත්ත කිහිපයක් සපයයි. තවද එවැනි නොගැලපීම් ඇති වූ විට, පිළිතුර වන්නේ කාරණය සමථයකට පත් කිරීම නොව, ගොස් තවත් පර්යේෂණ පැවැත්වීමයි. එබැවින් ඩෙනිසන්ගේ අධ්‍යයනයෙන් සැබවින්ම පෙන්නුම් කරන්නේ සබැඳියේ ප්‍රබලතාවය වඩා හොඳින් තීරණය කිරීම සඳහා තවත් පර්යේෂණ අවශ්‍ය වන අතර එය විවිධ භූගෝලීය කලාපවල (සහ රටවල) මිනිසුන්ට බලපාන්නේද යන්නයි. ඉතින් නැහැ, කාලගුණය ඔබේ මනෝභාවයට බලපාන බව ඔබ සිතන්නේ නම් ඔබට පිස්සු නැත. වසර 40 කට ආසන්න පර්යේෂණවලින් පෙනී යන්නේ ශක්තිමත් සම්බන්ධයක් ඇති බවයි. සහ සමහර පුද්ගලයන් තුළ සැලකිය යුතු සෘතුමය ගැටළු ඇති විය හැකි එකක්. | does the weather/environment determine the development of our personality? | [From John Grohol, PSY.D](_URL_0_): I was browsing a blog the other day and saw an undated (recent?) entry suggesting that research shows that “weather has little effect on our mood.” The entry relied heavily on a recent study (Denissen et al., 2008) that shows that although a correlation between mood and weather does exist, it’s a small one (not nearly as large as conventional wisdom might suggest). The entry quotes almost exclusively and entirely from the one study.
I’m familiar with this area of research, so I found the entry’s conclusions a little simplistic and not really doing justice to this topic. There’s a fair amount of research in this area (more than the 3 or 4 studies mentioned in the blog), and I think the overall preponderance of evidence suggests that weather can have more than just a “little effect” on your mood.
Some previous research confirms the blog entry’s conclusion that weather may have little effect on our moods. For instance, Hardt & Gerbershagen (1999) looked at 3,000 chronic pain patients who came to a hospital over a 5-year period. The researchers had patients fill out a depression questionnaire, and then analyzed the results. They found no correlation between depression and the time of the year, nor the amount of daily hours of sunshine. But the researchers only examined depression, and didn’t measure how much time subjects spent outside (a factor that some have suggested might influence how much the weather impacts us).
Other research paints a very different picture.
Howard and Hoffman (1984) had 24 college students keep track of their mood (by filling out a mood questionnaire) over 11 consecutive days. They found a significant effect on mood correlated with the weather, especially with regards to humidity (a component of weather not always measured):
Humidity, temperature, and hours of sunshine had the greatest effect on mood. High levels of humidity lowered scores on concentration while increasing reports of sleepiness. Rising temperatures lowered anxiety and skepticism mood scores. [...]
The number of hours of sunshine was found to predict optimism scores significantly. As the number of hours of sunshine increased, optimism scores also increased. [...]
Mood scores on the depression and anxiety scales were not predicted by any weather variable.
Another study by Sanders and Brizzolara (1982) on 30 college students also found similar findings — that high humidity was a predictor for lack of vigor, elation, and affection.
But you may dismiss these studies as small, or on unrepresentative samples (college students). You’d have a harder time making that argument against Faust et al.’s (1974) study on 16,000 students in Basle City, Switzerland. Although not the most robust study designed, the researchers nonetheless found that nearly one-third of the girls and one fifth of the boys responded negatively to certain weather conditions. Symptoms reported included poor sleep, irritability, and dysphoric (depressed) mood.
If you noticed that higher humidity is associated with certain mood states, you won’t be surprised to hear there is also a good body of research that has investigated the link between heat and different types of human behavior, especially aggression (see, for example, Rotton & Cohn, 2004; Cohn & Rotton, 2005; Anderson, 1987; etc.). While there’s some debate as to how strong a relationship exists between heat and violence, this is a relationship that been undergoing research since the 1970s. At this point, it’s not in question whether a link exists, just how strong and what the relationship exactly looks like (and whether it’s mediated by other factors, like time of day).
The Weather Can Affect You Negatively and Positively
Keller and his colleagues (2005) examined 605 participants responses in three separate studies to examine the connection between mood states, a person’s thinking and the weather. They found that:
[...P]leasant weather (higher temperature or barometric pressure) was related to higher mood, better memory, and ‘‘broadened’’ cognitive style during the spring as time spent outside increased. The same relationships between mood and weather were not observed during other times of year, and indeed hotter weather was associated with lower mood in the summer.
These results are consistent with findings on seasonal affective disorder, and suggest that pleasant weather improves mood and broadens cognition in the spring because people have been deprived of such weather during the winter.
So while Denissen et al. (2008) found no general ability for the weather itself to lift us into a more positive mood (contrary to both Howard & Hoffman and Keller’s findings above), the researchers did find that the weather can impact our moods negatively. And while that effect in the present study was small, it confirms the same effect found in a multitude of other studies (some of which are mentioned above).
Another way to look at it is that Denissen and colleagues confirmed prior research that showed that people’s moods and emotions can definitely be affected by the weather. The strength of that relationship varies from person to person. But a study’s design has a lot to do with trying to find this relationship in the data. And while Denissen’s design was good, it wasn’t foolproof. Its problems include the over-representation of women in the sample (89%), suggesting a skewed and biased sample, and the response rate, with participants submitting on average half the number of surveys needed by the study’s design. In other words, the data may not be the most robust in the world either (despite the large sample size).
So, sorry, yes, weather does appear to impact our moods. And that effect may become serious. Look no further for evidence of this than the very real condition called Seasonal Affective Disorder (SAD). SAD is characterized by feelings of sadness and depression that occur in the winter months when the temperatures drop and the days grow short. This specific form of depression is often associated with excessive eating or sleeping and weight gain. Women are twice to three times more likely to suffer from the winter blues than men. If SAD is merely a “culturally transmitted idea” (as the blog quotes the researchers as suggesting), then so is every mental disorder to one extent or another.
The new research provides some contradictory data to previous findings. And when such discrepancies arise, the answer is not to conclude the matter settled, but to go and conduct more research. So what Denissen’s study really shows is that more research is needed to better determine the strength of the link, and whether it affects people in different geographical regions (and countries).
So no, you’re not crazy if you think your mood is affected by the weather. Nearly 40 years of research suggests there’s a strong link. And one that, in some people, can lead to significant seasonal problems. |
27irwn | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/27irwn/how_important_was_the_transfer_of/ | දෙවන ලෝක සංග්‍රාමයේදී සහචරයින් සෝවියට් සංගමය වෙත ලබා දුන් උපකරණ / ප්‍රාග්ධනය මාරු කිරීම කෙතරම් වැදගත් ද? සෝවියට් සංගමය එය මත යැපෙනවාද? | ආයුබෝවන්! තවත් අදාළ ප්රශ්නයක් නම්, ෆින්ලන්තයට එරෙහි අඛණ්ඩ යුද්ධයේදී මිත්‍ර පාක්ෂික ඇඟලුම් සැපයීම සෝවියට් හමුදාවේ සටන් ශක්තියට කෙතරම් බලපෑවාද? ෆින්ලන්තය සටන් විරාමයකට යාමට බල කිරීමට එක් ප්‍රධාන හේතුවක් වූයේ අඛණ්ඩ යුද්ධයේදී භාවිතා කළ ප්‍රයෝජනවත් උපකරණ මූලික වශයෙන් එක්සත් ජනපදය විසින් සපයන ලද මිලිටරි ආම්පන්න බව මම කතන්දර අසා ඇත්තෙමි. | How important was the transfer of equipment/capital that the allies gave to the USSR during World War 2? Was the USSR dependent on it? | Hello!
Another related question, how much did the supply of Allied apparel affect the combat strength of the Soviet army during the continuation war against Finland? I've heard anecdotes that one of the key reasons Finland was forced into an armistice was that the useful equipment used in the continuation war was primarily US -supplied military gear |
cndd9x | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/cndd9x/what_advancements_allowed_aerial_warfare_to/ | ශතවර්ෂයක් ඇතුළත ත්‍රිත්ව ගුවන් යානාවල සිට නිරවද්‍ය ඩ්‍රෝන යානා දක්වා විකාශනය වීමට ගුවන් යුද්ධයට ඉඩ දුන් දියුණුව මොනවාද? | ඔබට වඩාත් නිශ්චිතව පැවසීමට අවශ්‍ය විය හැකිය - අද අප දකින ආකාරයේ සටන් ගුවන් යානා සඳහා ගණන් කළ නොහැකි තාක්ෂණික දියුණුව දායක වී ඇත. අපි ඉලෙක්ට්‍රොනික උපකරණ (වර්තමානයේ ප්‍රහාරක ගුවන් යානා නිර්මාණයේ වැදගත්ම කොටස වන) සහ ආයුධ නොසලකා හැරියහොත්, වැඩිදියුණු කිරීමේ විශාලතම ක්ෂේත්‍ර වන්නේ එන්ජින් සහ ප්‍රචාලනය, වායුගතික සැලසුම් සහ ද්‍රව්‍ය වේ. මම දේවල් පිළිබඳ පුළුල් දළ විශ්ලේෂණයක් කිරීමට උත්සාහ කරමි - ඔබට මා විස්තාරනය කිරීමට අවශ්‍ය විශේෂිත යමක් තිබේ නම් මට දන්වන්න. & #x200B; පළමු ලෝක යුද්ධයේදී ප්‍රසිද්ධියට පත් වූ ට්‍රිප්ලේන් - Sopwith Triplane සහ Fokker Dr.I - භයානක ලෙස සරල ගුවන් යානා විය. ඒවා බොහෝ දුරට තටු වැනි තීරණාත්මක ප්‍රදේශවලට ව්‍යුහාත්මක ආධාරකයක් සැපයීම සඳහා ගුවන් යානය වටා විහිදෙන කම්බි සහිත ලී රාමුවක් මත දිගු කරන ලද කැන්වස් වලින් සාදන ලදී. ව්‍යුහාත්මක සහාය බයිප්ලේන් සහ ට්‍රිප්ලේන් පිරිසැලසුම් පිටුපස ඇති රියදුරු හේතුව වනු ඇත, මන්ද පියාපත් වයර් සහ නූල්වලින් එකිනෙක වෙන් කළ හැකි බැවිනි. ගුවන් තීරු - පියාපත්වල හරස්කඩ - ඉතා ප්‍රාථමික වූ අතර, බොහෝ විට ගුවන් තීරු හැඩැති ලී රාමුවක මුදුනේ දිග හරින ලද කැන්වස් තට්ටුවකින් පමණක් සමන්විත විය. එන්ජින් මෙම මෝස්තරවල වඩාත්ම භයානක ලක්ෂණය විය හැකිය - පළමු ලෝක යුද්ධයේදී ජනප්රිය වූ භ්‍රමණ එන්ජින් සවි කර ඇත්තේ ඒවා ප්‍රචාලකය සමඟ කරකැවෙන ආකාරයට ය. ගුවන් රාමුවේ ඉතා සැහැල්ලු ඉදිකිරීම් සමඟ ඒකාබද්ධව, යානයේ ඉදිරිපස ඇති ප්‍රචාලකය හා සමාන වේගයෙන් කැරකෙන එන්ජිම රාත්තල් සිය ගණනක් භයානක ගයිරොස්කොපික් බලපෑම්වලට තුඩු දුන් අතර එමඟින් යානය අඩු වේගයකින් පාලනය කිරීම ඉතා අපහසු විය. ප්‍රචාලනය යන මාතෘකාවේදී, එකල ප්‍රචාලක සරල ස්ථාවර තණතීරු ප්‍රචාලක වූ අතර සෑම විටම පාහේ තල දෙකකි. & #x200B; ඉදිරියට යන විට, මෙම ගුවන් යානාවල සෑම අංගයක්ම වැඩිදියුණු වනු ඇත. වඩා හොඳ ව්‍යුහාත්මක සැලසුම් සහ ද්‍රව්‍ය මගින් පියාපත් ප්රමාණවත් තරම් ඝන ලෙස සාදා ඇත්නම් අඩු වයර් සහ නූල් හෝ මොනොප්ලේන් මෝස්තර සහිත සරල බයිප්ලේන් ව්‍යුහයන්ට ඉඩ සලසයි. නව ද්‍රව්‍ය මෙයට දායක විය, විශේෂයෙන් ඩුරලුමින් ලෙස හැඳින්වෙන ඇලුමිනියම් මිශ්ර ලෝහය, ගුවන් යානා ව්‍යුහවල ලෝහ භාවිතය ශක්‍ය කරයි. පළමු සම්පූර්ණ ලෝහ ගුවන් යානය - Junkers JI - පළමු ලෝක යුද්ධයේදී දර්ශනය වූ අතර ඇත්ත වශයෙන්ම එය මොනොප්ලේන් එකක් විය, නමුත් ලෝහමය ඉදිකිරීම් කැන්වසයට යටින් ඇති ලී ව්‍යුහය ලෝහ නල සමඟ ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීමෙන් බහුලව දක්නට ලැබේ. ලෝක යුද්ධයේ දී සියලුම ලෝහ මෝස්තර සාමාන්‍ය දෙයක් බවට පත් විය, නමුත් පාලක පෘෂ්ඨයන් බොහෝ විට වෙනත් ආකාරයකින් සම්පූර්ණ ලෝහ මෝස්තරවල පවා කැන්වස් ආවරණ රාමු ලෙස පැවතුනි. NACA (ඇමරිකාවේ NASA ට පූර්වගාමියා) වැනි කණ්ඩායම් ගුවන් තීරු, එන්ජින් කව්ලිං සහ වෙනත් විවිධ වායුගතික ලක්ෂණ සැලසුම් කිරීමේදී විශාල පර්යේෂණ ප්‍රමාණයක් කරමින් වායුගතික නිර්මාණය විශාල ලෙස වැඩිදියුණු විය. ප්‍රචාලනයේ නව වර්ධනයන් මෙම නව වායුගතික වර්ධනයන්ගෙන් උපරිම ප්‍රයෝජන ගැනීමට ඉංජිනේරුවන්ට ඉඩ සලසයි. අන්තර් යුධ සමය හරහා, එන්ජින් සැලකිය යුතු ලෙස බලවත් වූ අතර, සමහර විට වඩාත් විවේචනාත්මකව, සැලකිය යුතු ලෙස වඩා විශ්වාසදායක විය. WW1 සහ මුල් අන්තර් යුධ සමය තුළ, විශාල බහු-එන්ජින් ගුවන් යානා සඳහා පියාසර කිරීමේදී සේවා කළ හැකි එන්ජින් තිබීම සාමාන්‍ය දෙයක් විය (WW1 හි භාවිතා කරන ලද බොහෝ Riesenflugzeug ජර්මනිය බලන්න). WW2 එන්න, කෙසේ වෙතත්, එවැනි විශේෂාංගයක් ගුවන් යානා වල අසා නැත - එන්ජින් දිගු විඳදරාගැනීමේ ගුවන් ගමන් සඳහා පවා විශ්වාසදායක විය. Fokker Dr.I 1917 දී 110 hp භ්‍රමණ එන්ජිමක් සවි කළ අතර යුද්ධය අවසානයේ ප්‍රමුඛතම ගුවන් යානා එන්ජිම වූයේ ඇමරිකානු 400hp ලිබර්ටි එන්ජිම වන අතර 1939 වන විට ප්‍රහාරක එන්ජින් 1,000 hp පන්තියේ - DB 601, Rolls-Royce Merlin, සහ Hispano-Suiza 12Y. යුද්ධය අවසන් වන විට, Wasp Major වැනි එන්ජින් 4,000 hp දක්වා තල්ලු විය. එකතු කරන ලද එන්ජින් බලය මෙන්ම ප්‍රචාලක සැලසුම වැඩිදියුණු කිරීම ද වැදගත් ය. විචල්‍ය-තාර ප්‍රචාලක අන්තර් යුධ සමයේදී සාමාන්‍ය දෙයක් බවට පත්වන අතර, ප්‍රචාලකයේ තාරතාව ගුවන් යානයේ වේගය, වායු ඝනත්වය සහ ප්‍රචාලකයේ RPM වැනි සාධකවලට ගැලපීමට ඉඩ සලසයි. ප්‍රචාලනයේ මෙම වර්ධනයන්හි අවසාන ප්‍රතිඵලය වූයේ ගුවන් යානා වේගවත් වීමටත් - වඩා සැලකිය යුතු ලෙස - බර වීමටත් හැකි වීමයි. & #x200B; අපි පශ්චාත් යුධ යුගයට පැමිණි පසු, නව සාධක කිහිපයක් වැදගත් වේ. WW2 අතරතුර ගුවන් යානාවල වැඩිවන වේගය, ඒවායේ කාර්ය සාධනයේ අන්තයේ දී සුපර්සොනික් පියාසැරියට එරෙහිව ගුවන් යානා තල්ලු කිරීම දැක ඇති නමුත්, ඉන්ජිනේරුවන්ට ට්‍රාන්ස්සොනික් පියාසැරියක් නිර්මාණය කිරීමට සැබවින්ම හැකියාව ලැබුණේ WW2 ට පසුව නොවේ. සුපර්සොනික් පියාසැරි න්‍යාය බොහෝ දුරට අන්තර් යුධ සමය තුළදී හඳුනාගෙන තිබුණද, සුපර්සොනික් ගුවන් යානා සඳහා අවශ්‍ය ට්‍රාන්ස්සොනික් පියාසැරිය පිළිබඳ අවබෝධය WW2 න් පසුව දක්වා වර්ධනය නොවීය. swept wings, conically-cambered delta wings, and area-ruling වැනි වර්ධනයන් තව දුරටත් අධිවේගී පියාසර කිරීමට දායක වනු ඇති අතර සුපර්සොනික් ගුවන් යානා වලින් පිටත යෙදුම් ඇත (අපි නවීන ගුවන් යානා සමඟ දකින පරිදි). නව ප්‍රචාලනය ද පියාසර පැතිකඩ විශාල ලෙස වෙනස් කළේය. උන්නතාංශය වැඩි වන විට පිස්ටන් එන්ජින් සහ ටර්බයින යන දෙකෙහිම බලය අහිමි වේ, නමුත් ටර්බයින ඉහළ උන්නතාංශ සඳහා වඩාත් සුදුසු බව ඔප්පු වූයේ ඒවායේ වැඩි බලය/තෙරපුම් ප්‍රතිදානයට ස්තුති වන්නටය. ජෙට් එන්ජින් බොහෝ යෙදුම් සඳහා ප්‍රචාලක ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලද අතර, ප්‍රචාලක ඉතිරිව ඇති තැන, ඒවා බොහෝ විට turoprops මගින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී - ඵලදායී ලෙස ජෙට් ටර්බයිනයකින් බල ගැන්වෙන ප්‍රචාලකයක් - වඩාත් සංයුක්ත සහ සැහැල්ලු පැකේජයක් තුළ වඩා බලවත් බලාගාරයක් සැපයීම සඳහා. & #x200B; කෙසේ වෙතත්, එතැන් සිට, පුදුම සහගත ලෙස විශාල දේවල් සැලැස්ම තුළ සුළු වශයෙන් වෙනස් වී ඇත. දශක කිහිපයක ප්‍රගතිය බොහෝමයක් වන්නේ වායුගතික විශ්ලේෂණය සඳහා සුපිරි පරිගණක භාවිතා කරමින් පරිමිත-මූලද්‍රව්‍ය-විශ්ලේෂණය (සුළං උමං සමඟ), ව්‍යුහයන් සහ බලාගාර වැඩිදියුණු කරන නව ද්‍රව්‍ය සහ ඉලෙක්ට්‍රොනික (දෘඪාංග සහ මෘදුකාංග යන දෙකම) ගුවන් රාමු වල හැකියාවන් වැඩිදියුණු කිරීමයි. | What advancements allowed aerial warfare to evolve from triplanes to precision drones within a century? | You may want to be more specific - countless technological advancements have contributed to the kind of combat aircraft we see today. If we ignore electronics (which nowadays are arguably the most important part of combat aircraft design) and armament, the biggest areas of improvement are engines and propulsion, aerodynamic design, and materials. I'll try to do a broad overview of things - let me know if there's anything specific you want me to elaborate on.
& #x200B;
The triplanes made famous in WW1 - the Sopwith Triplane and Fokker Dr.I - were alarmingly simple aircraft. They were largely made of canvas stretched over a wood frame with wires spanning around the aircraft to provide structural support to critical areas like the wings. Structural support would be the driving reason behind the biplane and triplane layouts, as the wings could be braced off of eachother with wires and struts. Airfoils - the cross-section of the wing - were very rudimentary, often consisting of just a single layer of canvas stretched over the top of an airfoil-shaped wood frame. Engines were perhaps the most terrifying feature of these designs - the rotary engines popular during WW1 were mounted in such a way that they spun with the propeller. Combined with the very light construction of the airframe, the several hundred pounds of engine spinning at the same speed as the propeller on the front of the plane led to dangerous gyroscopic effects that made the aircraft very difficult to control at low speeds. On the topic of the propulsion, propellers of the time were simple fixed-pitch propellers and almost always two-bladed.
& #x200B;
Going forward, every aspect of these aircraft would be improved upon. Better structural design and materials would allow for simpler biplane structures with fewer wires and struts or even monoplane designs if the wings were made thick enough. New materials contributed to this, particularly the aluminum alloy known as Duralumin, which would make the use of metal in aircraft structures feasible. The first all-metal aircraft - the Junkers J I - appeared during WW1 and in fact was a monoplane, but metal construction would catch on more commonly by replacing the wood structure underneath the canvas with metal tubing. All-metal designs would become the norm during WW2, although control surfaces often remained canvas-covered frames even in otherwise all-metal designs. Aerodynamic design massively improved, with groups like NACA (predecessor to America's NASA) doing huge amounts of research in the design of airfoils, engine cowlings, and various other aerodynamic features. New developments in propulsion would allow engineers to make the most of these new aerodynamic developments. Through the interwar period, engines became significantly more powerful and, perhaps more critically, significantly more reliable. During WW1 and the early interwar period, it was common for large multi-engined aircraft to have the engines serviceable in flight (see many of the Riesenflugzeug Germany used in WW1). Come WW2, however, such a feature is unheard of on aircraft - engines were reliable enough for even long endurance flights. Whereas the Fokker Dr.I mounted a 110 hp rotary engine in 1917 and the one of the premier aircraft engines at the end of the war was the American 400hp Liberty engine, fighter engines by 1939 were of the 1,000 hp class - the DB 601, Rolls-Royce Merlin, and Hispano-Suiza 12Y. By the end of the war, engines like the Wasp Major were pushing to nearly 4,000 hp. Just as important as added engine power was improved propeller design. Variable-pitch propellers would become commonplace in the interwar period, allowing the pitch of the propeller to be tailored to factors like the speed of the aircraft, air density, and RPM of the propeller. The ultimate result of these developments in propulsion was that aircraft were able to become faster and - more significantly - heavier.
& #x200B;
Once we get to the postwar era, some new factors become important. The increasing speed of aircraft during WW2 had seen aircraft pushing up against supersonic flight at the extremes of their performance, but it wouldn't be until after WW2 that engineers were really capable of designing for transonic flight. The theory of supersonic flight had largely been figured out during the interwar period, but the kind of understanding of transonic flight necessary for supersonic aircraft wasn't developed until after WW2. Developments like swept wings, conically-cambered delta wings, and area-ruling would further contribute to high-speed flight, and would have applications outside of supersonic aircraft (as we see with modern airliners). New propulsion also drastically changed flight profiles. Both piston engines and turbines lose power as altitude increases, but turbines proved more suited to high altitudes thanks to their greater power/thrust output. Jet engines replaced propellers for most applications, and where propellers remained, they were most often replaced by turoprops - effectively a propeller powered by a jet turbine - to provide a more powerful powerplant in a more compact and lighter package.
& #x200B;
From there, however, surprisingly little has changed in the grand scheme of things. Most of the advances for several decades have been the introduction finite-element-analysis using supercomputers for aerodynamic analysis (alongside wind tunnels), new materials improving structures and powerplants, and electronics (both hardware and software) improving capabilities of airframes. |
10c5it | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/10c5it/what_would_happen_if_a_nuclear_weapon_was/ | න්‍යෂ්ටික බලාගාරයක් අසල හෝ වෙනත් න්‍යෂ්ටික අවියක් අසල න්‍යෂ්ටික අවියක් පුපුරුවා හැරියහොත් කුමක් සිදුවේද? | එකම සැබෑ වෙනස වනුයේ පිපිරුම අතරතුර විකිරණශීලී ද්‍රව්‍ය ව්‍යාප්ත වීමෙන් ඇති වන වැටීම සහ විකිරණ වැඩි වීමයි. අනෙක් ද්‍රව්‍ය දාම ප්‍රතික්‍රියාවක් සැකසීමට අවශ්‍ය තීරණාත්මක පීඩන/උෂ්ණත්වයන් සාක්ෂාත් කර නොගන්නා අතර එය පිපිරීමෙන් වායුගෝලයට ගසාගෙන යනු ඇත. | What would happen if a nuclear weapon was detonated next to a nuclear power plant or next to another nuclear weapon? | The only real difference would be the increased fallout and radiation from the spread of radioactive material during the explosion. The other material wouldn't achieve the critical pressures/temperatures required to set off a chain reaction and it would just get blown into the atmosphere by the blast. |
2lngen | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/2lngen/is_time_quantized_on_extremely_small_quantum/ | ඉතා කුඩා (ක්වොන්ටම්) පරිමාණයන් මත කාලය ප්‍රමාණකරණය කර තිබේද? | අප දන්නා පරිදි සහ අපගේ වර්තමාන ආකෘති අනුව කාලය අඛණ්ඩව පවතී. ප්ලාන්ක් පරිමාණය වටා මෙන් ඉතා කුඩා පරිමාණයෙන් කාලය ක්වොන්ටම් ගුරුත්වාකර්ෂණය පිළිබඳ යෝජිත ආකෘති කිහිපයක් ඇත, නමුත් එම පරිමාණයන් වෙත ප්‍රවේශ වීමට අවශ්‍ය පර්යේෂණාත්මක නිරවද්‍යතාවයක් අපට නොමැත, එබැවින් දැනට අපට නිශ්චිතව දැනගත නොහැක. | Is time quantized on extremely small (quantum) scales? | As far as we know, and according to our current models, time is continuous. There are some proposed models of quantum gravity where time is quantized at very small scales, like around the Planck scale, but we lack the experimental accuracy needed to access those scales, so as of now we can't know for sure. |
8btc3j | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/8btc3j/eli5_why_does_the_air_from_my_table_fan_feel_cold/ | මගේ මේස රසිකයාගේ වාතය සීතල වන්නේ ඇයි? | දහඩිය සාධකයක් විය හැකිය (වාෂ්පීකරණය ඔබව සිසිල් කරයි, ඇත්ත වශයෙන්ම). කෙසේ වෙතත්, වඩාත් පොදුවේ, වාතය ඔබේ ශරීර උෂ්ණත්වයට වඩා බෙහෙවින් අඩු බැවින්, ඔබ විනාඩියකට වැඩි වාතයට නිරාවරණය වන තරමට, සිසිලන බලපෑම වැඩි වේ. ඔබේ ශරීරය බාහිර උෂ්ණත්වය වටහා නොගනී, නමුත් පරිසරය සමඟ තාප හුවමාරුවේ වේගය සහ දිශාව. ශරීර උෂ්ණත්වයට වඩා අඩු වාතය එවිට ඔබව සිසිල් කරයි. වාෂ්පීකරණය සහ දහඩිය නිසා ශරීර උෂ්ණත්වයට ඉහළින් ඇති වාතය තවමත් ඔබව සිසිල් කරයි. කෙසේ වෙතත්, ශරීර උෂ්ණත්වය ආසන්නයේ තෙත් බල්බ උෂ්ණත්වයක් සහිත වාතය (එය මූලික වශයෙන් ඔබට දහඩිය සමඟ ළඟා විය හැකි උෂ්ණත්වය) අවසානයේ මාරාන්තික වන අතර එය වේගයෙන් ගලා යන තරමට ඔබ මිය යයි. | why does the air from my table fan feel cold? | Sweat can be a factor (evaporation cools you, of course).
However, more commonly, it's because the air is far below your body temperature, so the more air per minute you're exposed to, the more cooling effect there is. Your body doesn't perceive external temperature, per se, but the rate and direction of heat exchange with the environment.
Air below body temperature then will always cool you. Air above body temperature will still cool you because of evaporation and sweat. However, air with a wet bulb temperature (that's basically the temperature you can reach with sweating) near body temperature is eventually fatal and the more it flows the faster you die. |
2smsp6 | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/2smsp6/eli5paying_a_copay_instead_of_full_deductible/ | සම්පූර්ණ අඩුකිරීම් වෙනුවට පිටපතක් ගෙවීම. | ඔබේ ප්‍රතිපත්තිය පිටපත් ගෙවීම අදාළ වන විට සහ අඩු කළ හැකි දේ අදාළ වන විට ඔබට කියනු ඇත. සෑම ප්‍රතිපත්තියක්ම පාහේ වෙනස් බැවින් ඔබ එහි පරීක්ෂා කළ යුතුය. ඒ සමඟම, සාමාන්යයෙන් සාමාන්‍ය පැමිණීම් (වාර්ෂික භෞතික විද්යාව, OB/GYN පැමිණීම්, ආදිය) වැනි දේවලට පිටපත් ගෙවීම පමණක් අවශ්‍ය වන අතර, ඔබේ අඩු කළ හැකි සඳහා නියමිත කාලසටහන් නොකළ හදිසි අවස්ථා ගණන. | paying a copay instead of full deductible. | Your policy will tell you when the copay applies, and when the deductible applies. You need to check there, as almost every policy is different.
With that said, typically things like normal visits (annual physicals, OB/GYN visits, etc.) only require the copay, while unscheduled emergency count against your deductible. |
580yf0 | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/580yf0/in_battlefield_1_the_military_phonetic_alphabet/ | යුධ පිටියේ 1 හි මිලිටරි ශබ්ද හෝඩිය අද අප දන්නා පරිදි තරමක් වෙනස් වේ (ඇල්ෆා වෙනුවට ඇපල්, බ්‍රාවෝ වෙනුවට බටර්, ආදිය). එය අද තිබෙන තත්ත්වයට වෙනස් කළේ කවදාද? එය වෙනස් කළේ ඇයි? එසේත් නැතිනම් Battlefield හි අනුවාදය ඓතිහාසික යථාර්ථය මත පදනමක් නොමැතිද? | ඔව්, මෙය ඉතිහාසය මත පදනම් වේ. බ්‍රිතාන්‍යයන් ශබ්ද අක්ෂර මාලාවේ විවිධ අනුවාද හරහා ගිය අතර WWI කාලපරිච්ඡේදය තුළ එය ඇත්ත වශයෙන්ම ඇපල්, බටර්, චාලි, ඩෆ් යනාදිය විය. [වගුව මෙතැනින්](_URL_0_) උච්චාරණ හෝඩියේ වෙනස්කම් සහ උච්චාරණය කිරීමේ දුෂ්කරතා හේතුවෙන් සමහර වචන, WW2 ට පසු, අලුතින් පිහිටුවන ලද ජාත්‍යන්තර සිවිල් ගුවන් සේවා සංවිධානය (ICAO) නව ශබ්ද අක්ෂර මාලාවක් කෙටුම්පත් කරන ලදී, එය නේටෝ හෝඩිය ලෙස නිතර හඳුන්වනු ලැබේ, මන්ද NATO එහි සියලුම හමුදා සඳහා එය සම්පුර්ණයෙන්ම භාවිතා කළ පළමු ප්‍රධාන සංවිධානවලින් එකකි. [ඉතිහාසය ICAO වෙතින්](_URL_1_) | In Battlefield 1 the military phonetic alphabet is quite a bit differnt as we know it today (Apples instead of Alpha, Butter instead of Bravo, etc). When was it changed into what it is today? Why was it changed? Or does Battlefield's version have no basis on historical reality? | Yes, this is based in history. The British went through numerous versions of the phonetic alphabet and during the WWI period, it was indeed Apples, Butter, Charlie, Duff, etc. [Tables here](_URL_0_)
Due to issues with differences in the phonetic alphabet, and difficulty in pronouncing certain words, after WW2, the newly formed International Civil Aviation Organization (ICAO) drafted up a new phonetic alphabet, which is frequently called the NATO alphabet as NATO was one of the first major organizations to adopt it in full for all of its militaries. [History here from ICAO](_URL_1_) |
1ed443 | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1ed443/eli5_what_exactly_do_the_brackets_mean_when_used/ | මෙවැනි සම්මුඛ සාකච්ඡා වලදී භාවිතා කරන විට වරහන් හරියටම අදහස් කරන්නේ කුමක්ද: "[අපට] බාගත කිරීම සම්බන්ධයෙන් සමාජ ආකල්ප වෙනස් කිරීමට අවශ්‍යයි." | එය දිගු උපුටා දැක්වීමක් කෙටි කිරීමට මාර්ගයකි. උදාහරණයක් ලෙස, මුල් උපුටා දැක්වීම නම්: "අපි විශ්ව විද්‍යාලයේ, බුද්ධිමය දේපල හිමියන් සහ ටෙලිකොම් සපයන්නන් යන දෙඅංශයෙන්ම හවුල්කාරිත්වය හරහා, හොඳම ප්‍රවේශය බාගත කිරීම සම්බන්ධයෙන් සමාජ ආකල්ප වෙනස් කිරීම බව හැඟේ." එබැවින් වරහන් තුළ ඇති දේවල් වාක්‍යයේ පළමු කොටසේ සාරය පෙන්නුම් කරයි, නමුත් එය සෘජු උපුටා දැක්වීමක් නොවන බව පැහැදිලි කරයි. | what exactly do the brackets mean when used in interviews like this: "[we want to] change social attitudes toward downloading." | It is a way to shorten a longer quote. For example, if the original quote was:
"We at the university, through partnership with both the intellectual property holders and the telecom providers, feel the best approach is to change social attitudes towards downloading."
So the stuff in brackets shows the gist of the first part of the sentence, but makes it clear it is not a direct quote. |
5qdh99 | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/5qdh99/when_did_europeans_figure_out_that_certain_birds/ | ඇතැම් පක්ෂීන් සංක්‍රමණිකයන් බව යුරෝපීයයන් සොයා ගත්තේ කවදාද සහ කුරුල්ලන් සංක්‍රමණය වූයේ කොතැනටදැයි ඔවුන් සිතුවේද? ඊට පෙර ශීත ඍතුවේ දී කුරුල්ලන් ගියේ කොහේදැයි ඔවුන් විශ්වාස කළාද? | ස්වාභාවික ඉතිහාසයේ ප්ලිනි ද එල්ඩර් ක්‍රි.ව පළමු සියවසේ කුරුල්ලන්ගේ සංක්‍රමණය ගැන හොඳින් දන්නා බව පෙනේ. ඉන්දියාවේ නැගෙනහිරින් දොඹකර පියාසර කරන බව ඔහු ප්‍රකාශ කරයි: > ඔවුන් ගමන් කරන පත්‍රිකා විශාල විය යුතුය, ඒවා නැගෙනහිර මුහුදේ සිට පැමිණෙන බව පමණක් සලකා බැලුවහොත්. නමුත් කොස්සන් එන්නේ කොහෙන්දැයි ඔහු දන්නේ නැත: > මේ වනතුරුත් කොක්කු එන්නේ කුමන ස්ථානයෙන්ද, අප හැර ගිය විට ඔවුන් යන්නේ කොතැනටද යන්න තහවුරු කර නොමැත. කිසිදු සැකයක් තිබිය නොහැකි නමුත්, දොඹකර මෙන්, ඔවුන් ඉතා විශාල දුර සිට පැමිණෙන්නේ, දොඹකර අපගේ ශීත, කොක්ක අපේ ගිම්හාන, අමුත්තන්. ඔහු සිතන්නේ ගිලින්නන් එතරම් දුරකට සංක්‍රමණය නොවන බවයි: > කොකු නොගැසූ කුරුල්ලන් අතර මාංශ භක්ෂක එකම පක්ෂියා වන ගිලින, ශීත මාසවලදී ද පිටත්ව යයි. නමුත් එය යන්නේ අසල්වැසි රටවලට පමණි, කඳුකරයේ හිරු බැස යෑම් සොයමින්; සමහර විට ඒවා හිස් හා තරමක් නොගැලපෙන ස්ථාන වල දක්නට ලැබේ. … සහ දකුණේ නොව උතුරේ ශීත ඍතුවට හිමිකම් කියයි: > ශීත ඍතුවේ දී ඔවුන් ආහාර සොයන ස්ථානවල ඔවුන් බොහෝ විට දැක ගත හැකිය: එබැවින් ශීත ඍතුවේ දී, විශේෂයෙන් ම, බොහෝ විට දක්නට ලැබේ ජර්මනියේ. පාත්තයින් සහ හංසයන් සංක්‍රමණය වන බව ද ප්ලිනි පෙන්වා දෙන අතර, V-සාදනය පියාසර කිරීම පහසු කරන බව පවා දනී. > රංචු, ලක්ෂ්‍යයක් සාදමින්, විශාල ආවේගයක් සමඟ ගමන් කරයි, ඇත්ත වශයෙන්ම, අපගේ ලිබර්නියානු හොට සහිත ගැලීවල ආකාරය අනුව; ඔවුන් පුළුල් පෙරමුණක් ඉදිරිපත් කරනවාට වඩා පහසුවෙන් වාතය වෙන් කිරීමට ඔවුන්ට හැකි වන්නේ එසේ කිරීමෙන් ය. පියාසැරිය ක්‍රමක්‍රමයෙන් පසුපසින් විශාල වේ, බොහෝ දුරට කූඤ්ඤයක ස්වරූපයෙන්, විශාල මතුපිටක් සුළඟට ඉදිරිපත් කරයි, එය ඔවුන් ඉදිරියට තල්ලු කරයි; පසුපස යන අය පෙරට යන අයට බෙල්ල තබති, ප්‍රමුඛ පක්ෂීන් වෙහෙසට පත් වූ විට පසුපසට වැටේ. ප්ලිනි ඇත්ත වශයෙන්ම සමහර කුරුල්ලන් ඔවුන්ගේ සංක්‍රමණය හෝ සංක්‍රමණ නොවන මත වර්ගීකරණය කරයි, එය ඔබට [පොත X](_URL_0_) තුළ දැකිය හැකිය.
| When did Europeans figure out that certain birds were migratory and where did they think the birds migrated to? Where did they believe the birds went in winter before that? | Pliny the Elder in Natural History seems well aware of bird migration in the first century AD. He claims cranes fly from the east of India:
> The tracts over which they travel must be immense, if we only consider that they come all the way from the Eastern Sea.
But he doesn’t know where storks come from:
> Up to the present time it has not been ascertained from what place the storks come, or whither they go when they leave us. There can be no doubt but that, like the cranes, they come from a very great distance, the cranes being our winter, the storks our summer, guests.
He thinks swallows don’t migrate that far:
> The swallow, the only bird that is carnivorous among those which have not hooked talons, takes its departure also during the winter months; but it only goes to neighbouring countries, seeking sunny retreats there on the mountain sides; sometimes they have been found in such spots bare and quite unfledged.
…and claims the thrush winters in the north, not the south:
> they are often to be seen in places where they seek their food during the winter: hence it is that in winter, more especially, the thrush is so often to be seen in Germany.
Pliny also points out that geese and swans migrate, and interestingly even knows the V-formation makes for easier flying.
> The flocks, forming a point, move along with great impetus, much, indeed, after the manner of our Liburnian beaked galleys; and it is by doing so that they are enabled to cleave the air more easily than if they presented to it a broad front. The flight gradually enlarges in the rear, much in the form of a wedge, presenting a vast surface to the breeze, as it impels them onward; those that follow place their necks on those that go before, while the leading birds, as they become weary, fall to the rear.
Pliny actually categorises some birds on their migration, or non-migration, which you can see in [Book X](_URL_0_).
|
6gzxh8 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/6gzxh8/eli5_how_does_a_plant_know_how_old_it_is/ | ශාකයක් එහි වයස කීයදැයි 'දන්නේ' කෙසේද? | ඒක නැහැ. සතුන් වයසට යන ආකාරයට ශාක වයසට යන්නේ නැත. ඒවායේ ව්‍යුහය එහි කාර්යයන් ඉටු කිරීමට නොහැකි තරම් විශාල හා දැවමය වීම නිසා ඔවුන් වයසට යාමේ රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරයි, නමුත් ඔවුන්ගේ වැඩෙන සෛල එය මුලින්ම පැළ වූ විට වඩා දැන් පැරණි නොවේ. වසර සිය දහස් ගණනක් නොව දස දහස් ගණනක් තිස්සේ ක්ලෝනීකරණය කරන ලද ශාක සහ යමක් මරා දැමුවහොත් මිස සදාකාලිකව ජීවත් විය හැකි වෙනත් ශාක තිබේ. | how does a plant 'know' how old it is? | It doesn't. Plants don't age the way animals do. They show symptoms of aging as their structure becomes too large and woody to carry out its functions, but their growing cells are no older now than they were when it first sprouted. There are plants that have been cloning themselves for tens if not hundreds of thousands of years, and other plants that could live forever unless something kills them. |
4kp12u | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/4kp12u/eli5_different_types_of_alcohol_i_just_got_a_job/ | විවිධ වර්ගයේ මත්පැන්. මට තීරුබදු රහිත රැකියාවක් ලැබුණි, මට ඉක්මනින් බිඳවැටීමේ පාඨමාලාවක් අවශ්‍යයි! | පුළුල් අර්ථයකින්, **වියළි** යනු **පැණි** යන්නෙහි ප්‍රතිවිරුද්ධයයි. පැණිරස ඇල්කොහොල් යනු එයයි - පැණිරසයි. වියළි යනු වචනාර්ථයෙන් පැණිරස නොමැතිකමකි, අවශ්‍යයෙන්ම එහි රසයක් නොවේ. වියළි සහ පැණිරස බොහෝ විට වයින් සහ ජින් විස්තර කිරීම සඳහා අනෙකුත් මධ්යසාර අතර භාවිතා වේ. **වයින්** පැසුණු මිදි වලින් සාදා ඇත. එය රතු, සුදු හෝ රෝස (උච්චාරණය "ro-ZAY") විය හැකි අතර එම කණ්ඩායම් තුළ pinot noir, zinfandel සහ chardonney වැනි ප්‍රභේද රාශියක් ඇත. වයින් සාමාන්යයෙන් කෙලින්ම පරිභෝජනය කරයි (එකතු කිරීම් නොමැත). කාමර උෂ්ණත්වයේ දී රතු බීමත් වන අතර සුදු සාමාන්යයෙන් සිසිල් වේ. "ෂැම්පේන්" සාමාන්යයෙන් දීප්තිමත් (කාබනීකෘත) සුදු වයින් සඳහා කෙටි යෙදුමක් ලෙස භාවිතා කරයි. ඔබට දීප්තිමත් රෝස හෝ දීප්තිමත් රතු පැහැයක් ද ලබා ගත හැකිය, නමුත් දෙවැන්න අසාමාන්ය ය. **ජින්** යනු පෙරන ලද ජුනිපර් බෙරි වලින් සාදන ලද පැහැදිලි මත්පැන් වර්ගයකි. එය ඉතා ශාකසාර හා මල් සහිත වන අතර වියළි හෝ පැණිරස විය හැකිය. එය මාටිනි (ජින්+වර්මවුත්, සහ බොහෝ විට ඔලිව්), ටොම් කොලින්ස් (මූලික වශයෙන් ජින්+ලෙමනේඩ්) සහ ජින් සහ ටොනික් (බොහෝ විට දෙහි සහිත) ඇතුළු කොක්ටේල් සඳහා ජනප්‍රියයි. මිනිසුන් බොහෝ විට ජින් කෙළින් බොන්නේ නැත. **විස්කි** යනු පැසුණු ධාන්ය මධ්යසාර වර්ග ගණනකි. ඔවුන් කටුක හා දුම් පානය කිරීමට නැඹුරු වන අතර, බොහෝ විට ටිකක් පුළුස්සා දමයි. **රයි** යනු රයි වලින් සාදන ලද විස්කි වර්ගයක් වන අතර **බර්බන්** ඉරිඟු වලින් සාදා ඇත. **මෝල්ට් විස්කි** මෝල්ට් (අර්ධ වශයෙන් ප්‍රරෝහණය වූ) බාර්ලි වලින් සාදා ඇත. විස්කි සරල කාමර උෂ්ණත්වයේ දී ("නියම") හෝ අයිස් මත ("පාෂාණ මත") කෙලින්ම පරිභෝජනය කළ හැකි අතර, විස්කි ඇඹුල් (විස්කි+ලෙමන්+සීනි) සහ මැන්හැටන් වැනි කොක්ටේල් සඳහාද බොහෝ විට භාවිතා වේ. (විස්කි+වර්මූත්+තිත්ත). **රම්** යනු මොලැසස් වලින් සාදන ලද ආසවනය කළ මධ්‍යසාරයකි. එය පැණිරස හා කුළුබඩු සහිත වන අතර කොක්ටේල් සහ සමහර විට ආහාර පිසීම සඳහා ඉතා ජනප්රිය වේ. එය පැහැදිලි හෝ අඳුරු විය හැක. **වොඩ්කා** යනු ධාන්ය ධාන්ය හෝ අර්තාපල් වලින් සාදන ලද පැහැදිලි ආසවනය කළ මධ්‍යසාරයකි. හොඳ වොඩ්කා වල ඇල්කොහොල් රසය හැරුණු විට ඉතා කුඩා රසයක් ඇත. මෙය කොක්ටේල් සඳහා ඉතා ජනප්රිය මෙවලමක් බවට පත් කරයි, මන්ද ඔබට රසකාරක සටන් නොමැතිව ඕනෑම දෙයක් සමඟ එය මිශ්ර කළ හැකිය. වොඩ්කා මත්පැන් පානය කරන තරමට මධ්‍යස්ථයි. **බ්‍රැන්ඩි** යනු ඇත්ත වශයෙන්ම වෙනත් මධ්යසාර වලින් සාදන ලද මධ්‍යසාරයකි. ඔබ වයින් (එය පැසුණු) ගෙන බ්‍රැන්ඩි ලබා ගැනීම සඳහා එය ආසවනය කරන්න. කොක්ටේල් සඳහා උච්චාරණය හෝ ආකලන ලෙස හැර, තවදුරටත් ඉතා ජනප්රිය නොවේ. **Tequila** යනු අග්ගිස් ශාකයෙන් සාදන ලද ආසවනය කළ මධ්‍යසාරයකි. රම් මෙන් එය සැහැල්ලු හෝ අඳුරු විය හැකි අතර පැණිරස හා කුළුබඩු සහිත වේ. රම් සඳහා මෙන්ම, එය කොක්ටේල් සඳහා ජනප්රිය වේ. ඒක රම් වගේ රසක් නෑ, මතක තියාගන්න. මෙතෙක් ඔබ වඩාත් ජනප්රිය ටෙකීලා කොක්ටේල් එක මාගරිටා (ටකීලා+ත්‍රිත්ව තත්ත්පර+පැඟිරි යුෂ, බොහෝ විට ලුණු දැමූ දාරයක් සහිත වීදුරුවක අයිස් සමඟ) බව ඔබ දන්නවා ඇති. සංස්කරණය කරන්න: තව දුරටත් එකතු කිරීමට මම සංස්කරණය කරන්නම්. | different types of alcohol. i just got a job at a duty free, and i need a crash course quick! | In a broad sense, **dry** is the opposite of **sweet**. Sweet alcohols are just that- sweeter. Dry is literally a lack of sweetness, not necessarily a taste on its own. Dry and sweet are often used to describe wine and gin, among other alcohols.
**Wine** is made from fermented grapes. It can be red, white, or rose (pronounced "ro-ZAY") and there are numerous varieties within those groups, such as pinot noir, zinfandel, and chardonney. Wine is usually consumed straight (no additions). Red is drunk at room temperature, while white is usually chilled. "Champagne" is usually used as a shorthand for sparkling (carbonated) white wine. You can also get sparkling rose, or sparkling red, but the latter is uncommon.
**Gin** is a clear liquor made from distilled juniper berries. It's very herby and floral, and can be dry or sweet. It's popular for cocktails, including the martini (gin+vermouth, and often olives), Tom Collins (basically gin+lemonade) and the gin & tonic (often with lime). People don't often drink gin straight.
**Whiskey** is any number of fermented grain alcohols. They tend to be bitter and smoky, and often burn a little. **Rye** is a type of whiskey made with rye, and **bourbon** is made with corn. **Malt whiskey** is made from malted (partly germinated) barley. Whiskey can be consumed straight, either at plain room temperature ("neat") or over ice ("on the rocks"), and is also often used for cocktails, such as the whiskey sour (whiskey+lemon+sugar) and the Manhattan (whiskey+vermouth+bitters).
**Rum** is a distilled alcohol made from molasses. It's sweet and spicy, and is very popular for cocktails, and sometimes cooking. It can be clear or dark.
**Vodka** is a clear distilled alcohol that is made from cereal grains or potatoes. Good vodka ideally has very little taste, other than the taste of alcohol. This makes it a very popular tool for cocktails, because you can mix it with almost anything without the flavors fighting. Vodka is about as neutral as an alcohol gets.
**Brandy** is alcohol made from... other alcohol, actually. You take wine (which is fermented) and then distill that to get brandy. Not very popular anymore, except as an accent or additive to cocktails.
**Tequila** is a distilled alcohol made from the agave plant. Like rum it can be light or dark, and is sweet and spicy. Likewise to rum, it's popular for cocktails. It doesn't taste that much like rum, mind you. The most popular tequila cocktail by far, you'll likely know, is the margarita (tequila+triple sec+citrus juice, often with ice in a glass with a salted rim).
EDIT: I'll edit to keep adding more. |
27v7ix | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/27v7ix/eli5_how_does_a_park_like_disneyland_know_when/ | ඩිස්නිලන්තය වැනි උද්‍යානයක් සියල්ලෝම උද්‍යානයෙන් ඉවත් වූ විට දන්නේ කෙසේද? | ඔවුන්ට ඇත්ත වශයෙන්ම උද්‍යානය නඩත්තු කරන 600 ක පමණ කාර්ය මණ්ඩලයක් ඇත. කවුරුහරි දාලා ගියා නම් අල්ලගන්නවා. | how does a park like disneyland know when everyone has left the park. | They actually have an after hours crew of around 600 that maintain the park. If someone were left behind, they'd be caught. |
3c1c63 | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/3c1c63/what_was_the_first_democracy_where_over_50_of_the/ | ජනගහනයෙන් 50% කට වැඩි පිරිසකට ඡන්දය දිය හැකි පළමු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය කුමක්ද? | ඔබ අදහස් කරන්නේ "වැඩිහිටි ජනගහනයෙන් 50% කට වැඩි පිරිසකට ඡන්දය දිය හැකි තැන" ද? බොහෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටවල වැඩිහිටි ජනගහනයෙන් අඩකට ආසන්න ප්‍රමාණයක් කාන්තාවන් වන බැවින්, පුළුල් වැඩිහිටි ඡන්ද බලය සහ කාන්තා ඡන්දදායකයින් යන දෙකම මුලින්ම තිබුණේ කුමන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයටද යන්න ඔබේ ප්රශ්නය නැවත ප්‍රකාශ කළ හැකිද? එය 1893 දී නවසීලන්තයේ බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිතය වනු ඇත, ඉන්පසු 1894 දී දකුණු ඕස්ට්‍රේලියාවේ යටත් විජිතය සහ පසුව 1903 දී ඕස්ට්‍රේලියාවේ පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලය (තවදුරටත් යටත් විජිතයක් නොවේ). | What was the first democracy where over 50% of the population could vote? | Do you mean "where over 50% of the adult population could vote"?
Since in most democracies approximately half the adult population are women, your question can be re-phrased as which democracy first had both, broad adult suffrage and women voters? That would be the British colony of New Zealand in 1893, followed by the colony of South Australia in 1894 and then the Commonwealth of Australia (no longer a colony) in 1903. |
ecyvny | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/ecyvny/what_of_the_era_of_biblical_judges_is/ | පුරාවිද්‍යාත්මක හෝ පාඨමය සාක්ෂි මගින් සනාථ කෙරෙන බයිබලීය විනිශ්චයකරුවන්ගේ යුගය ගැන කුමක් කිව හැකිද? | බයිබලයේ නිරූපණය කර ඇති සිදුවීම්වල ඓතිහාසික නිරවද්‍යතාවය බයිබලයේ පොත් සහ බෙදීම් අනුව වෙනස් වේ. සාමාන්යයෙන්, බයිබලානුකුල කථාවක් අතීතයට වඩා ඈතට යන තරමට, එම කතාවට ඉතිහාසය තුළ කිසියම් පදනමක් තිබේ නම්, කතාවේ විස්තර සාවද්‍ය විය හැකිය. නිදසුනක් වශයෙන්, ක්‍රි.පූ. 597 දී II වන නෙබුචඩ්නෙසර් යටතේ බබිලෝනිවරුන් විසින් ජෙරුසලම ආක්‍රමණය කිරීම ප්‍රශ්න නොකළ ඓතිහාසික සත්‍යයකි, එය හෙබ්රෙව් බයිබලයේ පොත් කිහිපයක් පුරා විස්තර කෙරෙන සිදුවීමක් මෙන්ම බැබිලෝනිවරුන් විසින්ම විස්තර කර ඇත. ටෝරා/පංච පුස්තකයේ (උත්පත්ති, නික්මයාම, ලෙවී කථාව, ගණන් සහ ද්විතීය කථාව) සිද්ධීන් බයිබලය විස්තර කරන ආකාරයට සිදු නොවූ බවට බොහෝ දුරට එකඟ වේ. කෙසේ වෙතත්, සඳහන් කළ යුතු කරුණ නම්, පංච පුස්තකයේ කථා නිරූපණය කර ඇති පරිදි සිදු නොවූවත්, පංච පුස්තකයේ බොහෝ කථා සැබෑ ලෝකයේ සිදුවීම් මත පදනම් වූ මිථ්‍යා කථා විය හැකි බවයි. නිදසුනක් වශයෙන්, ආබ්‍රහම්ගේ චරිතය සඳහා පුරාවිද්‍යාත්මක සාක්ෂි නොමැත, කෙසේ වෙතත්, ආබ්‍රහම්ගේ ගමන, උත්පත්ති පොතේ විස්තර කර ඇත්තේ මෙසපොතේමියාවේ ("කල්දිවරුන්ගේ ඌර්") සිට කානාන් දේශය දක්වා වූ ගමනක් ලෙසය. පුරාවිද්‍යාත්මක සාක්ෂි මගින් මෙසපොතේමියාවේ සිට කානාන් දක්වා සංක්‍රමණය වූ අමෝරිවරුන් අතර සමාන සංක්‍රමණ රටා පෙන්නුම් කර ඇත. මෙම සංක්‍රමණ රටා පිළිබඳව බයිබලානුකුල කතුවරුන්ට යම් ආකාරයක අවබෝධයක් තිබූ නමුත් ඒබ්‍රහම් කතාවේ පසු සංස්කරණයක් බව න්‍යායාත්මක වේ. විනිශ්චයකරුවන්ගේ පොත ක්‍රිස්තියානි පැරණි ගිවිසුමේ ඓතිහාසික පොත් අංශයේ තැන්පත් කර ඇත (ඉතිහාස පොත් යනු ජෝෂුවා සිට එස්තර් දක්වා වූ පොත්, හෙබ්රෙව් බයිබලයේ/TaNaKh හි, විනිසුරුවන් Nevi'im (අනාවැකි පොත්) තුළ තබා ඇත) විනිශ්චයකරුවන් යනු ජෝෂුවා හි ඉදිරිපත් කරන ලද ආඛ්‍යානයේ අඛණ්ඩ පැවැත්මකි. ජෝෂුවා යටතේ ඊශ්‍රායෙල්වරුන් කානානය අත්පත් කර ගැනීම පිළිබඳ විස්තරය විශාල ශාස්ත්‍රීය සංශයවාදයට ලක්ව ඇත. වර්තමාන පුරාවිද්‍යාත්මක සාක්ෂිවලින් පෙනී යන්නේ ඊශ්‍රායෙල්වරුන් කානාන් දේශය බලහත්කාරයෙන් අත්පත් කර ගන්නවා වෙනුවට, ඔවුන් පරම්පරා ගණනාවක් පුරා දේශයට ඒකාබද්ධ වූ බවයි. ජෝෂුවා උත්පත්ති කථාවට සමාන වන්නේ බොහෝ විට ඉදිරිපත් කරන ලද කථාවල ඉතිහාසය පිළිබඳ මිථ්‍යා කථා අඩංගු නම්, ජෝෂුවාහි විස්තර කර ඇති පරිදි කානාන් යටත් කර ගැනීම දේශය පාලනය කරන කානානිවරුන් සංක්‍රමණය වීමේදී වරින් වර සිදු වූ කුඩා පරිමාණ කැරලි වල නාට්‍යමය නිරූපණයක් විය හැකිය. ඉශ්රායෙල්වරුන්. රජවරුන් 2 සහ වංශකතා 2 හි විස්තර කර ඇති රජවරුන් කිහිප දෙනෙකු සැබෑ චරිත ලෙස හඳුනාගෙන ඇත (ඊශ්‍රායෙල්හි ඔම්රි, යූදාහි ජොෂියා සහ යූදාහි සෙදෙකියා වැනි), නමුත් පෙර රජවරුන්ගේ පැවැත්ම (1 රජවරුන් වැනි, සහ විශේෂයෙන් 1 සැමුවෙල් සහ 2 සැමුවෙල්) වඩාත් මතභේදාත්මක ය. සැමුවෙල්ගේ පොත් ඊශ්‍රායලය විස්තර කරන්නේ සිරියාවේ සිට ඒදොම් දක්වා (ඒදොම් ජෙරුසලමට දකුණින්) එක්සත් රාජාණ්ඩුවක් ලෙසයි. කෙසේ වෙතත්, හෙබ්රෙව් බයිබලය හැරුණු විට, ඊශ්‍රායලයේ එක්සත් රාජධානියේ ප්‍රධාන මූලාශ්‍ර නොමැත, න්‍යායගත කර ඇත්තේ ඩේවිඩ්, ඔහු සිටියේ නම්, මුළු ඊශ්‍රායලයේම රජු වීමට වඩා, බොහෝ දුරට පාලනය කළ ගෝත්‍රික රජෙකු විය හැකි බවයි. බයිබලානුකුල වාර්තාවේ දක්වා ඇති මානයන්ට වඩා කුඩා බිම් කොටස. පසුකාලීන ජුදා රජවරුන් විසින් ඩේවිඩ්ගේ කතාව ප්‍රවර්ධනය කරනු ලැබුවේ ඔවුන්ගේ පාලනය වලංගු කිරීමට (යූදාහි රජවරුන් තමන් "දාවිත්ගේ වංශයේ" කොටසක් ලෙස සැලකීමට) සහ ඩේවිඩ් ලෙස ඊශ්‍රායලයේ උතුරු රාජධානිය පාලනය කළ හැකි බවට අනුමාන කර ඇත. , සියල්ලට පසු, මුළු ඊශ්‍රායලය මෙන්ම එවකට යූදාව පාලනය කළ බව කියනු ලැබේ. ඊශ්‍රායලයේ පළමු රජවරුන්ගේ වාර්තාව මෙන්, විනිශ්චයකරුවන්ගේ පොත ඊශ්‍රායලය යම් ආකාරයක එකමුතුවක් ලෙස ඉදිරිපත් කරයි. විනිශ්චයකරුවෙකු විස්තර කරන සෑම විටම, ඔවුන් නිශ්චිත ගෝත්‍රය විනිශ්චය කරන බව කිසිවිටෙක විස්තර නොකෙරේ, නමුත් ඊශ්‍රායලය, ඊශ්‍රායලයේ පළමු විනිසුරුවරයා බවට පත් වූ ඔත්නියෙල් පිළිබඳ කතාවේ, එය සඳහන් වන්නේ “ඔහු \[ඔත්නියෙල්\] ඊශ්‍රායලය විනිශ්චය කළේය” (විනිශ්චයකරුවන් 3:10, NRSV). විනිශ්චයකරුවන්ගේ කාලය ඊශ්‍රායලය රජවරුන් විසින් පාලනය කරනු ලැබුවේ මන්ද යන්නට පෙරවදනක් ලෙසින් පෙනී යයි, විනිශ්චයකරුවන් කිහිප ආකාරයකින් රජවරුන් විසින් වෙනස් කරනු ලැබේ 1. විනිශ්චයකරුවන් තෝරාගනු ලබන්නේ දෙවියන් වහන්සේ විසිනි: ඊශ්‍රායලයේ රාජවංශයක් ජනාකීර්ණ ජනතාව අතර ජනප්‍රියත්වය නැති වූ සෑම අවස්ථාවකම, කිංග්ස් සහ වංශකතා පොත්වල ඔවුන් පෙරලා දමන ආකාරය ගැනත්, නව රජ පෙළපතක් බලයට පත් වන ආකාරය ගැනත් සඳහන් වේ. විනිශ්චයකරුවන් තීරණය කරනු ලබන්නේ වත්මන් පාලකයා පෙරලා දැමීමෙන් හෝ ජනප්‍රියත්වය ලබා ගැනීමෙන් නොව, දෙවියන් වහන්සේ විසින්ම තෝරා ගන්නා ලද පිරිමින් (සහ කාන්තාවන්, ඩෙබොරා නම් වූ විනිසුරුවන් අතර සිටි) වීමෙනි. 2. විනිශ්චයකරුවන් පාලනය කළේ පරම්පරාගත පාලනයකින් නොවේ: විස්තර කර ඇති විනිශ්චයකරුවන් එකිනෙකා හා එකම පවුලකට අයත් නොවේ, විනිශ්චයකරුවන් දෙවියන් වහන්සේව නිරූපණය කරන්නේ ඊශ්‍රායලය විනිශ්චය කළ යුත්තේ කවුරුන්ද යන්න පවුල් සබඳතා සහ පෙළපත් මත පදනම්ව නොව, නමුත් දෙවියන් වහන්සේ සුදුසු යැයි සලකන අය විසිනි. විනිශ්චය කරන්න. 1 සාමුවෙල් ඊශ්‍රායෙලයේ අවසාන විනිශ්චයකරු වූ සාමුවෙල්ගේ අත් හැරීමත්, ඊශ්‍රායෙලයේ පළමු රජු වූ සාවුල්ගේ රාජාභිෂේකයත් සමඟ විනිශ්චයකරුවන්ගේ කාලය අවසන් වීම ගැන කියයි. රජවරුන් විනිශ්චයකරුවන්ට වඩා වෙනස් ය, විනිශ්චයකරුවන් දෙවියන් වහන්සේ විසින් තෝරාගත් ධර්මිෂ්ඨ නායකයන් ලෙස නිරූපණය කර ඇති අතර, යූදාහි රජවරුන් කිහිප දෙනෙකු සහ උතුරු ඊශ්‍රායෙලයේ සියලුම රජවරුන් පව්කාරයන් ලෙස විස්තර කෙරේ. නැවතත්, විනිශ්චයකරුවන්ගේ සංඛ්‍යා සැබෑ ඓතිහාසික චරිත මත පදනම් වූවක් නම්, විනිශ්චයකරුවන්ගේ පොතේ සඳහන් වන පරිදි ඔවුන් මුළු කානාන් දේශයම පාලනය කරනු ඇතැයි සිතිය නොහැක, විශේෂයෙන් ඊශ්‍රායෙල්වරුන් කානාන් දේශයට ඇතුළු වූ පොදුවේ පිළිගත් කාල පරිච්ඡේදය සලකා බලන විට (ක්‍රි.පූ. 1250 පමණ වේ. ) සහ බයිබලානුකුල කාලානුක්‍රමය (ක්‍රි.පූ. 1500-1000 පමණ) භාවිතා කරන විට විනිශ්චයකරුවන් සිදු වූ විට එය සසඳන්න. මගේ පිළිතුර බොහෝ දුරට සමපේක්ෂන බව පෙනේ නම් සමාවෙන්න, පංච පුස්තකයේ සිදුවීම් බයිබලය විස්තර කරන ආකාරයට සිදු නොවූ බව විද්වතුන්ට බොහෝ දුරට විශ්වාස වුවද, ඊශ්‍රායලයේ විනිශ්චයකරුවන් සහ රජවරුන් අතර කාලසීමාව වඩාත් අවිනිශ්චිත වන අතර එය උණුසුම් වේ. විවාද කළා. මූලාශ්‍ර "ABC 5 (ජෙරුසලම් ක්‍රොනිකල්)." *Livius*, 2017 ජූලි 26, [_URL_4_](_URL_4_). "හෙබ්රෙව් බයිබලයේ පුරාවිද්යාව." *PBS*, Public Broadcasting Service, 18 නොවැම්බර් 2008, [_URL_3_](_URL_3_). ඇස්ට්ල්, සින්තියා. "ආබ්‍රහම්ගේ කතාව ගැන පුරාවිද්‍යාත්මක සාක්ෂි තිබේද?" *ආගම් ඉගෙන ගන්න*, ආගම් ඉගෙන ගන්න, 4 මැයි 2019, [_URL_1_](_URL_1_). ඩෙවර්, විලියම් ජී. "පුරාවිද්යාව සහ ඊශ්‍රායෙල් 'ආක්‍රමණය'." *W.Dever පුරාවිද්යාව සහ ජයග්‍රහණය ABD*, [_URL_5_](_URL_0_). "දාවිත් සහ සලමොන්ගේ නගරය." *ඩේවිඩ් සහ සොලමන්: මිථ්‍යාව හෝ යථාර්ථය*, [_URL_6_](_URL_6_). එන්සයික්ලොපීඩියා බ්‍රිටැනිකා හි සංස්කාරකවරුන්. "කානාන්." *Encyclopædia Britannica*, Encyclopædia Britannica, Inc., 11 ඔක්. 2019, [_URL_2_](_URL_2_). | What of the era of Biblical Judges is corroborated by archeological or textual evidence? | The historical accuracy of events portrayed in the Bible change depending on the books and division of the Bible. Generally, the farther back in the past a Biblical story takes place, the more likely it is the details of the story are inaccurate if the story has any basis in history at all. For example, the invasion of Jerusalem by the Babylonians under Nebuchadnezzar II in 597 BC is an unquestioned historic fact, it is an event recounted throughout several books in the Hebrew Bible, as well as being chronicled by the Babylonians themselves. Whereas the events in the Torah/Pentateuch (Genesis, Exodus, Leviticus, Numbers, and Deuteronomy) are largely agreed to have not happened in the way the Bible describes them. What is worth noting, however, is that though the stories of the Pentateuch did not happen as they are portrayed, it is likely that many of the stories of the Pentateuch are mythologized accounts loosely based off of real world events. For example, there is no archaeological evidence for the figure Abraham, Abraham’s journey, though, is described in Genesis as a journey from Mesopotamia (“Ur of the Chaldeans”) to the land of Canaan. Archaeological evidence has shown similar migration patterns among the Amorites, who likewise migrated from Mesopotamia to Canaan. It is theorized the Biblical authors had some kind of awareness to these migration patterns, but that Abraham was a later edition to the story.
The Book of Judges is placed in the Historical Books section of the Christian Old Testament (The Historical Books are the books from Joshua to Esther, in the Hebrew Bible/TaNaKh, Judges is placed within the Nevi'im (prophetic books)) Judges is a continuation of the narrative presented in Joshua. The description of the Israelites under Joshua taking over Canaan has been under great academic skepticism. Current archaeological evidence suggests that rather than the Israelites taking over Canaan by force, they integrated into the land over the span of many generations. If Joshua is like Genesis in that the stories presented often contain mythologized accounts of history, then it is possible the conquest of Canaan as described in Joshua may be dramatized renditions of small scale revolts that sporadically happened during the transition of the Canaanites controlling the land to the Israelites.
Several of the kings described in 2 Kings and 2 Chronicles have been identified as real figures (such as Omri of Israel, Josiah of Judah, and Zedekiah of Judah), but the existence of the earlier kings (such as in 1 Kings, and especially in 1 Samuel and 2 Samuel) is much more controversial. The books of Samuel describe Israel as being a united monarchy from Syria to Edom (Edom being south of Jerusalem). Apart from the Hebrew Bible, however, there are no major sources of the United Kingdom of Israel, what has been theorized is that David, if he existed, rather than being the king of all Israel, was likely a tribal king who controlled a much smaller portion of land than the dimensions given in the Biblical account. It has been speculated that the story of David was promoted by later kings of Judah to validate their rule (the kings of Judah saw themselves as being part of the “House of David”), and to potentially control the northern Kingdom of Israel as David, after all, was said to have ruled all Israel as well as what was then Judah.
Much like the account of the first kings of Israel, the Book of Judges presents Israel as a sort of unity. Whenever a judge is described, they are never described as judging the specific tribe they are from, but Israel, in the story of Othniel becoming the first judge of Israel, it is stated “and he \[Othniel\] judged Israel” (Judges 3:10, NRSV). The judges period appears to serve as a sort of prologue as to why Israel was ruled by kings, the judges are contrasted by kings in a few ways
1. The judges are chosen by God: Whenever a dynasty in Israel lost popularity with the populous, the books of Kings and Chronicles tells of how they would be overthrown, and a new dynasty of kings would take over. The judges are described as being determined not by overthrowing the current ruler, or gaining popularity, but by being men (and women, as Deborah was among the judges named) handpicked by God Himself.
2. The judges did not rule by hereditary rule: The judges described did not belong in the same family as each other, Judges portrays God as choosing who should judge Israel not based on familial ties and lineages, but by those God sees as worthy to judge.
1 Samuel tells of the end of the period of judges with the abdication of Samuel the final judge of Israel, and the coronation of Saul the first king of Israel. The kings are contrasted with the judges, the judges are depicted as righteous leaders chosen by God, whereas several of the kings of Judah and all of the kings of Northern Israel are described as sinful. Again, if the figures in Judges were based on actual historical figures, it is unlikely they would have ruled the whole land of Canaan as the Book of Judges implies, especially when one considers the commonly accepted time period the Israelites entered Canaan (circa 1250 BC) and compare it to when Judges would have taken place when using Biblical chronology (circa 1500-1000 BC).
Apologies if much of my answer seems speculative, though scholars are pretty much certain that the events in the Pentateuch did not happen in the way the Bible describes it, the time period between the judges and kings of Israel is much more uncertain, and is hotly debated.
Sources
“ABC 5 (Jerusalem Chronicle).” *Livius*, 26 July 2017, [_URL_4_](_URL_4_).
“Archeology of the Hebrew Bible.” *PBS*, Public Broadcasting Service, 18 Nov. 2008, [_URL_3_](_URL_3_).
Astle, Cynthia. “Is There Archaeological Evidence About the Story of Abraham?” *Learn Religions*, Learn Religions, 4 May 2019, [_URL_1_](_URL_1_).
Dever, William G. “Archaeology and the Israelite 'Conquest'.” *W.Dever Archaelogy & Conquest ABD*, [_URL_5_](_URL_0_).
“The City of David and Solomon.” *David and Solomon: Myth or Reality*, [_URL_6_](_URL_6_).
The Editors of Encyclopaedia Britannica. “Canaan.” *Encyclopædia Britannica*, Encyclopædia Britannica, Inc., 11 Oct. 2019, [_URL_2_](_URL_2_). |
57u2i3 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/57u2i3/eli5_why_not_everybody_is_capable_of_moving_their/ | සෑම කෙනෙකුටම ඔවුන්ගේ කන් සහ අනෙකුත් ශරීර කොටස් චලනය කිරීමට හැකියාවක් නැත්තේ ඇයි? | ඒවායින් සමහරක් පුහුණුවීම් නොමැතිකම සහ ඔබට හැකි බව අවබෝධ කර ගැනීම නිසා ය. නිදසුනක් වශයෙන්, භෞත චිකිත්සාව මිනිසුන්ට විද්යුත් උත්තේජනය භාවිතයෙන් දුර්වල වූ හෝ ක්ෂය වූ මාංශ පේශි සොයා ගැනීමට උපකාර කරයි, එවිට ඔබට ඒවා සොයාගෙන ඒවා නැවත භාවිතා කිරීමට ඉගෙන ගත හැකිය. ඒ නිසා තනි ඇහි බැම උස්සන්න පුළුවන් අය සඳහා, එය පුහුණුවීම් සමඟ පැමිණේ. ඔබේ කන් සොලවා ගැනීම වැනි දෙයකට, සෑම කෙනෙකුටම එය කළ නොහැක. ශබ්දයට ප්‍රතිචාර වශයෙන් අපගේ කන් චලනය කළ හැකි කාලයේ සිටම එයට වගකිව යුතු මාංශ පේශි බොහෝ මිනිසුන් තුළ දක්නට ලැබේ. ඔවුන් අත්හදා බැලීම් කළේ ශබ්දය සෑම කෙනෙකුගේම එම මාංශ පේශි සක්‍රීය කරන බව උද්දීපනය කරන නමුත් ඉතා ස්වල්ප දෙනෙකුට ඇත්ත වශයෙන්ම එම මාංශ පේශි සමඟ ඔවුන්ගේ කන් චලනය කළ හැකිය, මන්ද ඒවා සාමාන්යයෙන් ක්රියා නොකරයි. ජාන විද්‍යාවට සමාන තවත් මාංශ පේශි කිහිපයක් ඇති බව මට විශ්වාසයි. | why not everybody is capable of moving their ears and other body parts? | Some of it is due to lack of practice and realizing you can. Physical therapy for instance helps people locate weakened or atrophied muscles using electrical stimulation so you can find them and learn to use them again.
So for those that can raise a single eyebrow or whatnot, it comes with practice.
For something like wiggling your ears, not everyone can do that. The muscles responsible for that are vestigial in many people, from the time that we could move our ears in response to sound. They did experiments highlighting that sound does activate those muscles in everyone, but very few could actually move their ears with said muscles, because they usually just don't work. I'm sure there are a few other muscles that are similar as far as genetics go. |
197pyz | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/197pyz/how_did_imperial_germany_treat_its_minorities/ | අධිරාජ්‍ය ජර්මනිය එහි සුළු ජාතීන්ට සැලකුවේ කෙසේද? | මට බොහෝ දුරට හුරු පුරුදු වන්නේ සුළුතර පැත්තේ දේවල් මිස ජර්මානු පැත්තෙන් නොවේ. නමුත් අධිරාජ්‍ය ජර්මනිය මෙම යුගයේදී අනෙකුත් රටවල් සමඟ ඔවුන්ගේ යුදෙව්වන් නිදහස් කර ඔවුන්ට දේශපාලන අයිතිවාසිකම් ලබා දුන්නේය. මෙය (බුද්ධත්වයත් සමග) යුදෙව් ආගමේ, විශේෂයෙන්ම ප්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යාපාරයේ නව ආගමික ව්‍යාපාර ඇති කළේය. මෙහි ප්‍රතිඵලය වූයේ යුදෙව්වන් තමන්ව "මොසෙයික් ඇදහිල්ලේ ජර්මානුවන්" (ඔවුන්ගේ අසල්වැසියන්ට සමාන ජාතිකත්වය සහ වාර්ගිකත්වය, නමුත් වෙනත් ආගමක්) ලෙස නැවත හඳුනා ගැනීමට උත්සාහ කිරීමයි. මෙයින් අදහස් කළේ අධිරාජ්‍ය ජර්මනියේ යුදෙව්වන් ජර්මානු සමාජයට අර්ථාන්විතව සහභාගී වූ බවයි, එය එකල යුරෝපයේ තරමක් අලුත් විය (නමුත් යුරෝපයේ දළ වශයෙන් එම කාලය තුළ සිදුවෙමින් පවතී). ජර්මානු යුදෙව්වන් සංස්කෘතික වශයෙන් වඩාත් ජර්මානු වීමට පටන් ගත් අතර බටහිර යීඩිෂ් වෙනුවට උසස් ජර්මානු ආදේශ කිරීමට පටන් ගත්හ. [මෙම පුද්ගලයා](_URL_1_) මෙයට යෝජකයෙකුට හොඳ උදාහරණයකි. ජර්මානු රජය විසින් මෙය කොතරම් දුරට දිරිමත් කර ඇත්දැයි මම නොදනිමි, නමුත් ඔවුන් යුදෙව්වන් නිදහස් කළේ මා සිතන ආකාරයටයි. එබැවින් ඔවුන්ට අවශ්‍යයෙන්ම අවශ්‍ය වූයේ යුදෙව්වන් ඔවුන්ගේම කණ්ඩායමක් ලෙස නොව ජර්මානුවන්ගේ උප කණ්ඩායමක් බවට පත් කිරීමට ය. ඇත්ත වශයෙන්ම, පෙන්ඩලය අවසානයේ අනෙක් පැත්තට පැද්දුණු අතර, 1900 ගණන්වල මුල් භාගයේදී යුදෙව් චින්තකයින් අතර පැවති ද්විත්ව දර්ශන වූයේ යුදෙව්වන් ජාතිකවාදී ව්‍යාපාරවල (ඔවුන්ගේ පදිංචි රටවල ජාතික අනන්‍යතාවය පිළිගනිමින්) කොටසක් විය යුතුද යන්නයි. යුදෙව් නොවන ජාතිකවාදීන් බව සලකන්න. සමහර විට මෙයට විරුද්ධ විය) නැතහොත් සියොන්වාදය නම් යුදෙව් ජාතිකවාදී ව්‍යාපාරයක් වර්ධනය කරයි. විවිධ සිදුවීම් සහ ඒත්තු ගැන්වෙන ලේඛකයින් අවසානයේ දී දෙවැන්නා ප්‍රමුඛ වීමට හේතු විය, නමුත් අධිරාජ්‍ය ජර්මනියේ මෙම අදහස් දෙකම බොහෝ දුරට පැවති අතර පළමුවැන්න ප්‍රමුඛ විය. සංස්කරණය කරන්න: මූලාශ්‍ර සහ වැඩි විස්තර සඳහා [මෙහි](_URL_2_) සහ [මෙතන](_URL_0_) බලන්න | How did Imperial Germany Treat its Minorities? | I'm mostly familiar with things from the minority-side of things, not the German side. But Imperial Germany did emancipate its Jews, giving them political rights, along with other countries during this era. This (along with the enlightenment) produced new religious movements in Judaism, particularly the Reform movement. The result of this was that Jews tried to re-identify themselves as "Germans of the Mosaic faith" (the same nationality and ethnicity as their neighbors, but a different religion). This meant that Jews in Imperial Germany were meaningfully participating in German society, which at the time was fairly new in Europe (but was occurring at roughly the same time in Europe). German Jews started to be more German culturally, and started replacing Western Yiddish with High German. [This guy](_URL_1_) is a good example of a proponent of this.
I really don't know to what extent this was encouraged by the German government, but given that they emancipated the Jews I imagine it was. So they essentially wanted to incorporate the Jews into being a sub-grouping of Germans, rather than a group on their own. Of course, the pendulum ultimately swung the other way, and in the early 1900s the dualling philosophies among the Jewish thinkers were whether Jews ought to be part of nationalist movements (adopting the national identity of their countries of residence. Note that non-Jewish nationalists sometimes opposed this) or develop a Jewish nationalist movement, namely Zionism. Various events and convincing writers caused the latter to become dominant in the end, but in Imperial Germany the two views were very much both present, with the former being dominant.
edit: See [here](_URL_2_) and [here](_URL_0_) for sources and more information |
3kseu2 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/3kseu2/eli5_why_is_fords_stock_30_significantly_cheaper/ | ford's stock (~$30) nissan's stock (~$1,100) ට වඩා සැලකිය යුතු තරම් ලාභදායී වන්නේ ඇයි? | තනි කොටස්වල මිල සමාගමේ සමස්ත වෙළඳපල වටිනාකම තරම් අදාළ නොවේ. කොටස්වල මිල ඉහළ යාමේදී බොහෝ සමාගම් විසින් සිදු කරනු ලබන කොටස් බෙදීම් ඇති කිරීමෙන් කොටස් මිල පහතට ගෙන යා හැකිය. | why is ford's stock (~$30) significantly cheaper than nissan's stock (~$1,100)? | Prices of individual shares are not as relevant as the overall market cap of the company. Share prices can be driven downward by having stock splits, which most companies do when the per share price becomes high. |
1r3vm4 | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/1r3vm4/what_discoveries_in_the_natural_sciences_physics/ | ස්වාභාවික විද්‍යාවන්හි (භෞතික විද්යාව, රසායන විද්යාව, ජීව විද්යාව) සොයාගැනීම් ඉතිහාසයේ ගමන් මගට පැහැදිලි සහ නාටකාකාර බලපෑම් ඇති කර තිබේද? | භෞතික විද්‍යාවේදී මම විදුලිය සටහන් කරමි, විද්යුත් චුම්භක න්‍යාය (එය ගුවන්විදුලියට ඉඩ සලසයි) සමහරවිට වෙනම සොයාගැනීමක් විය හැක. වාෂ්ප එන්ජිම ද පැහැදිලි එකකි, නැතහොත් ඔබ න්‍යායට කැමති නම් ඔබට තාප ගති විද්යාව පැවසිය හැකිය - නමුත් යෙදුම් පැත්ත පැහැදිලිවම මෙහි පළමු විය. අභ්‍යන්තර දහන එන්ජිම මෙන්ම රසායන විද්‍යාවට ද සෙවනැලි මෙය ඉංජිනේරු විද්යාව ලෙස සැලකිය හැකි යැයි මම අනුමාන කරමි. ප්‍රාග් ඉතිහාසය වෙත ආපසු යාම, ඔබට ලීවරය තිබේ! නැතහොත්, සාමාන්යයෙන්, යාන්ත්රික වාසිය, හෙල්ල විසි කරන්නා, දුන්න, හරස් දුන්න සහ කැටපෝලයට ඉඩ සලසයි. රසායන විද්යාව: වෙඩි බෙහෙත් සමහර විට විවාදාත්මක විය හැකි අතර, එය නවීන විද්‍යාවට පෙර හොඳින් සොයා ගෙන ඇත. ප්රතිජීවක ඖෂධ, ඔබ එය ජීව විද්යාව ලෙස සැලකිය හැකි වුවද. ප්ලාස්ටික්, අනේ පුතේ. රබර් කිරි නැති කොන්ඩම් ඇත්තෙන්ම නරකයි. ජීව විද්යාව: ප්‍රවේණි ඉංජිනේරු විද්යාව - ඔබේ තේරීම ගන්න: සියලුම නවීන ධාන්ය වර්ග සහ ගව අභිජනන නිර්මාණය කළ හරස් අභිජනනය සහ කපා දැමීම සමඟ පැරණි තාලයේ වර්ගය, නැතහොත් මිනිසුන් උමතු වන ආකාරයේ පයිප්ප භාවිතා කරයි. දෙවැන්න මෙතෙක් බොහෝ දුරට ව්‍යාජ අනතුරු ඇඟවීමක් විය හැකිය. පෙති! (රසායන විද්යාව විය හැකිද?) දුම් රහිත කුඩු නොමැතිව මැෂින් තුවක්කු ඇත්තෙන්ම ප්‍රායෝගික නැත - කළු කුඩු වල අවශේෂ ඉතා ඉක්මනින් එය නරක් කරයි - නමුත් මෙය ඔබට අවශ්‍ය සමාජ වෙනසක් ලබා දෙයිදැයි මම නොදනිමි; ඕනෑම අවස්ථාවක එය ඉතා වක්ර වේ. | What discoveries in the natural sciences (Physics, Chemistry, Biology) have had evident and dramatic impacts on the course of history? | In physics I would note electricity, and electromagnetic theory (which allows radio) is perhaps a separate discovery. The steam engine is also an obvious one, or if you prefer theory you could say thermodynamics - but the applications side was clearly first here. I guess this could also be considered engineering, as could the internal combustion engine, which also shades into chemistry. Going back into prehistory, you have the lever! Or, more generally, mechanical advantage, which allows the spear thrower, the bow, the crossbow, and the catapult.
Chemistry: Gunpowder is perhaps debatable, being discovered well before modern science per se. Antibiotics, although you could consider it biology. Plastics, oh boy. Condoms without latex really suck.
Biology: Genetic engineering - take your pick: The old-fashioned kind with crossbreeding and culling that created all the modern cereals and cattle breeds, or the kind that people get hysterical about that uses pipettes. The latter is perhaps mostly a false alarm so far. The Pill! (Possibly chemistry?) Machine guns are not really practical without smokeless powder - the residue of black powder will foul it very quickly - but I don't know if this gives you the social change you want; at any rate it's pretty indirect. |
17xbjk | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/17xbjk/eli5_how_a_doubleblind_study_works_and_why_it_is/ | ද්විත්ව අන්ධ අධ්‍යයනයක් ක්රියා කරන්නේ කෙසේද සහ එය එතරම් විශ්වාසදායක ලෙස සලකන්නේ ඇයි | ද්විත්ව අන්ධ අධ්‍යයනයක් යනු විද්‍යාඥයා හෝ සහභාගිවන්නන් අධ්යයනය කුමක් දැයි නොදන්නා විටය. නව ඖෂධයක බලපෑම පිළිබඳව අධ්යයනය කරන පර්යේෂකයන් අප සතුව ඇති බව පවසන්න. A කාණ්ඩයට ඖෂධය ලැබෙනු ඇති අතර, B කණ්ඩායමට ප්ලේසෙබෝ ලැබෙනු ඇත. එය ඇත්තේ කාටදැයි පරීක්ෂණ කණ්ඩායම්වල කිසිවෙකු දන්නේ නැත. පර්යේෂකයන් දන්නේ නම්, කුමන ඖෂධයක් තිබේද යන්න, ඔවුන් අහම්බෙන් වැරදි සොයාගැනීම් වාර්තා කළ හැකිය. A කාණ්ඩයේ නියම ඖෂධය ඇති බව ඔවුන් දන්නා නිසා, A කණ්ඩායම හොඳින් අධ්යයනය කළ බව වාර්තා කරයි. පර්යේෂකයන් මෙය කරන්නේ යටි සිතින්. ප්ලේසෙබෝ ඇත්තේ කුමන කණ්ඩායමටදැයි පර්යේෂකයන් නොදන්නේ නම්, ඔවුන්ට මෙම වැරැද්ද කළ නොහැක. ද්විත්ව අන්ධ අධ්‍යයන වඩාත් විශ්වාසදායක වන්නේ එබැවිනි. | how a double-blind study works, and why it is considered so reliable | A double blind study is when neither the scientist nor the participants know what the study is about.
Say that we have researchers studying the effects of a new drug. group A will receive the drug, and group B will get a placebo. No one in the test groups know who has which.
If the researchers know who has what drug, they may accidentally report false findings. Because they know that group A has the real drug, they report that group A did well in the study. The researchers do this subconsciously.
If the researchers do not know which group has the placebo, they cannot make this mistake. This is why double blind studies are more reliable. |
8sa19r | askscience | https://www.reddit.com/r/askscience/comments/8sa19r/why_is_the_fine_structure_constant_called_fine/ | සියුම් ව්‍යුහය නියත "සියුම් ව්‍යුහය" ලෙස හඳුන්වන්නේ ඇයි? | පරමාණුක වර්ණාවලි දළ, සියුම් සහ අධි සූක්ෂම ව්‍යුහයක් ඇත. දළ ව්‍යුහය ඉලෙක්ට්‍රෝන භ්‍රමණයේ බලපෑම් සඳහා කිසිදු දීමනාවක් නොමැතිව, Schrodinger සමීකරණයට සාපේක්ෂ නොවන විසඳුම් නිසා ඇති වන ශක්ති මට්ටම්වලට අනුරූප වේ. සියුම් ව්‍යුහය සාපේක්ෂතාවාදී බලපෑම් සහ ඉලෙක්ට්‍රෝන භ්‍රමණය සහ කක්ෂීය කෝණික ගම්‍යතාවය අතර අන්තර්ක්‍රියා සැලකිල්ලට ගනිමිනි. මෙය එසේ නොමැති නම් තනි ශක්ති මට්ටම් සමීප පරතරය ඇති ඒවාට බෙදීමේ බලපෑමක් ඇති කරයි. මෙම මට්ටම් - සහ එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස වර්ණාවලි රේඛා - සමීපව පරතරය ඇති බැවින් එය සියුම් ව්‍යුහය ලෙස හැඳින්වීමට හේතු වේ. න්‍යෂ්ටිය සමඟ අන්තර්ක්‍රියා හේතුවෙන් අතිවිශිෂ්ට ව්‍යුහය ඊටත් වඩා කුඩා බලපෑමක් වේ. සියුම් ව්‍යුහයේ නියතයට එම නම ලබා දුන්නේ එය සියුම් ව්‍යුහ නිවැරදි කිරීම් වල ප්‍රමාණය ගණනය කිරීමේ සමීකරණවල දිස්වන බැවිනි. | Why is the fine structure constant called "fine structure"? | Atomic spectra have gross, fine and hyperfine structure.
The gross structure corresponds to the energy levels which result from non-relativistic solutions to the Schrodinger equation, with no allowance for the effects of electron spin.
Fine structure results from taking account of relativistic effects, and of interactions between electron spin and orbital angular momentum. This has the effect of splitting what would otherwise be single energy levels into closely spaced ones. It is the fact that these levels - and hence the resulting spectral lines - are closely spaced that leads to it being referred to as fine structure.
Hyperfine structure is an even smaller effect due to interactions with the nucleus.
The fine structure constant was given that name because it appears in the equations for calculating the size of fine structure corrections. |
uc90a | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/uc90a/what_happens_when_a_charged_particle_moves_faster/ | ආරෝපිත අංශුවක් ද්‍රව්‍යයක ආලෝකයේ වේගයට වඩා වේගයෙන් චලනය වන විට කුමක් සිදුවේද? (චෙරෙන්කොව් විකිරණ) | එම මාධ්‍යයේ ආලෝකයට වඩා වේගයෙන් ප්‍රචාරණය වන තරංග පෙරමුණක් ජනනය කිරීමට අංශුව "උත්සාහ කරයි". එය සිදු විය නොහැකි බැවින්, ඒ වෙනුවට ඔබට ඉහළ බලශක්ති විමෝචනයක් ලැබේ. | What happens when a charged particle moves faster than the speed of light in a material? (Cherenkov radiation) | The particle is "trying" to generate a wavefront that is propagating faster than light could in that medium. Since that can't happen, you get higher energy emissions instead. |
d6pscg | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/d6pscg/how_did_tobacco_come_to_japan_in_the_19th_century/ | 19 වන සියවසේදී ජපානයට දුම්කොළ පැමිණියේ කෙසේද? | ජපානයට දුම්කොළ මුලින්ම පැමිණියේ කෙසේදැයි හරියටම නොදනී. 16 වන ශතවර්ෂයේ මැද සිට අග දක්වා, නැගෙනහිර ආසියාවේ සහ අග්නිදිග ආසියාවේ දුම්කොළ ව්‍යාප්ත විය, බොහෝ විට විවිධ මාර්ග හරහා: පෘතුගීසි නැවියන් / යුරෝපයෙන් හෝ බ්‍රසීලයෙන් වෙළෙන්දන්, ලන්දේසි නැවියන් / වෙළඳුන්, ස්පාඤ්ඤ නාවිකයන් / මෙක්සිකෝවේ සහ පිලිපීනයේ වෙළෙන්දන්. , සහ අරාබි සහ ඉන්දියානු නාවිකයින්/වෙළෙන්දන්. එකක් හෝ කිහිපයක් (සහ බොහෝ විට එය බහු මාර්ග හරහා විය), දුම්කොළ 16 වන සියවසේ නැගෙනහිර සහ SE ආසියානු සමුද්‍ර ලෝකය පුරා ප්‍රසිද්ධ විය. නමුත් 16 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී එය චීනයේ සහ ජපානයේ වගා කරන ලදී. 16 වැනි සියවසේ ජපානයේ තේ උත්සවය ද නැඟී ඇත. ජපානයේ තේ වලට දැනටමත් දිගු ඉතිහාසයක් තිබී ඇති අතර එය චීනයෙන් හඳුන්වා දී 9 වන සියවසේ මුල් භාගයේ ජපානයේ වගා කර ඇත. තේ උත්සවයේ සම්භාව්‍ය තේ, *මැච්ච* කුඩු වලින් සාදන ලද, 12 වන සියවසේදී චීනයට පැමිණි අතර, එය බෞද්ධ පූජකයන් විසින් පානය කරන ලදී. එය 13 වන සියවසේ සමුරායි පන්තියට ව්‍යාප්ත වූ අතර 14 වන සියවසේ ජනප්රිය විය. තේ පානය හුදු තේ පානයට පටහැනිව, තේ උත්සවය 16 වන සියවසේදී හඳුනාගත හැකි නවීන ස්වරූපයක් ගන්නා අතර, පළමු පිළිගත් තේ ගුරුවරුන් විසින් මෙම හැඩයට ගෙන එන ලදී. සමහර විට මෙම තේ ගුරුවරුන්ගෙන් වඩාත් ප්‍රසිද්ධ සහ බලගතු පුද්ගලයා දුම් පානය කළ රිකියු විය හැකි අතර තේ උත්සවයට දුම්කොළ දුම්පානය හඳුන්වා දෙන්නට ඇත. තේ උත්සවයේ කොටසක් ලෙස දුම්පානය ජපානයේ සංස්කෘතික ප්‍රභූ කවයන් තුළ දුම්පානය ව්‍යාප්ත කිරීමට උපකාරී විය. රිකියු වගකිව යුතු නම්, තේ උත්සවයට දුම්පානය ඇතුළත් කිරීම ඔහුගේ මරණයට පෙර 1591 දී සිදු විය. ජපානය ඒ වන විටත් SE Asia වෙත 1634 වන විට දුම්කොළ අපනයනය කරමින් සිටි අතර, ඒ වන විට නිෂ්පාදනය හොඳින් ස්ථාපිත විය. ජපානයට දුම්කොළ හඳුන්වාදීමේ කෙටි සාරාංශයක් සඳහා, බලන්න * Barnabas Tatsuya Suzuki, "ජපානයේ දුම්කොළ සංස්කෘතිය", Sander L. Gilman සහ Zhou Xun හි 76-83 pp, *Smoke: A Global History of Smoking*, ප්‍රතිචාරය, 2004. වැඩිදුර පරිච්ඡේද ජපානයේ සහ නූතන ජපානයේ Edo Period දුම්පානය ගැන සාකච්ඡා කරයි. * බෙනඩික්ට්, කැරොල්, *Golden-Silk Smoke: A History of Tobacco in China, 1550-2010*, University of California Pres, 2011 යන ග්‍රන්ථවල නැගෙනහිර ආසියාවේ දුම්කොළ පිළිබඳ මුල් ඉතිහාසය පිළිබඳ සාකච්ඡාවක් ද ඇත. මෙම පොත් දෙකෙහිම, කැපී පෙනෙන එක් දෙයක් නම්, ජපානයේ හෝ චීනයේ දුම්කොළ හඳුන්වාදීමේ විස්තර ගැන අපි එතරම් නොදන්නා බවයි. අපට හොඳ සාක්ෂි ඇති කාලය වන විට, එය දැනටමත් එහි ඇති අතර දුම් පානය කර ඇත. | How did Tobacco come to Japan in the 19th century? | It isn't known exactly how tobacco first came to Japan. In the mid-to-late 16th century, tobacco was spreading in East Asia and South-East Asia, probably through multiple routes: Portuguese sailors/traders from Europe or Brazil, Dutch sailors/traders, Spanish sailors/traders from Mexico and the Philippines, and Arab and Indian sailors/traders. By one or more (and most likely it was through multiple routes), tobacco was known around the East and SE Asian maritime world in the 16th century. But the early 16th century it was being grown in China and Japan.
The 16th century also saw the rise of the tea ceremony in Japan. Tea already had a long history in Japan, having been introduced from China and grown in Japan in the early 9th century. The classic tea of the tea ceremony, made with *matcha* powder, arrived in China in the 12th century, and was drunk by Buddhist priests. It spread to the samurai class in the 13th century, and was popular in the 14th century. The tea ceremony, as opposed to merely drinking tea, was assuming a recognisably modern form in the 16th century, brought into this shape by the first recognised tea masters. Perhaps the most famous and influential of these tea masters was Rikyū, who smoked, and might have introduced smoking tobacco to the tea ceremony. Smoking as part of the tea ceremony did help spread smoking in cultured elite circles in Japan. If Rikyū was responsible, the inclusion of smoking in the tea ceremony took place before his death in 1591.
Japan was already exporting tobacco to SE Asia by 1634, so production was well-established by then.
For a brief summary of the introduction of tobacco to Japan, see
* Barnabas Tatsuya Suzuki, "Tobacco culture in Japan", pp 76-83 in Sander L. Gilman and Zhou Xun, *Smoke: A Global History of Smoking*, Reaktion, 2004. Further chapters discuss Edo Period smoking in Japan, and also modern Japan.
There is also discussion of the early history of tobacco in East Asia in
* Benedict, Carol, *Golden-Silk Smoke: A History of Tobacco in China, 1550-2010*, University of California Press, 2011.
In both of these books, one thing that stands out is that we don't know much about the details of the introduction of tobacco in either Japan or China. By the time we have good evidence, it's already there, and being smoked. |
2xijbz | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/2xijbz/eli5why_are_there_still_living_fossils_that_have/ | වසර මිලියන 100 කින් යන්තම් පරිණාමය වූ "සජීවී පොසිල තවමත් පවතින්නේ ඇයි? | යම් විශේෂයක් තවමත් ඔවුන්ගේ පරිසරයට ඉතා හොඳින් ගැලපේ නම් සහ අවසානයේ නව විශේෂයක් හැඩගැන්වීම සඳහා ප්‍රයෝජනවත් විකෘති මාලාවක් නොපැමිණේ නම්, එම විශේෂය එලෙසම පවතී. | why are there still "living fossils that have barely evolved in 100s of millions of years? | If there's a species is still quite a good fit for their environment and no string of beneficial mutations come up to eventually mold a new species, the species just sort of stays the same. |
3463ba | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/3463ba/are_there_any_animals_that_can_see_microwaves/ | මයික්‍රෝවේව් දැකිය හැකි සතුන් සිටීද? | ක්ෂුද්‍ර තරංගවල තරංග ආයාමය සෙන්ටිමීටර 12ක් පමණ වන නිසා ඔබට අවශ්‍ය වන්නේ ඒ තරම් විශාල දඬු/කේතු ඇති සතෙක් නේද? සමහර විට නිල් තල්මසුන් හෝ වෙනත් දෙයක්. ආලෝකය ටෙරාහර්ට්ස් 500 පරාසයේ ඇත, මයික්‍රෝවේව් සිය ගණනින් mhz පරාසයක පවතී. ඒක තමයි විශාලත්වයේ වෙනසක නියෝග. | Are there any animals that can see microwaves? | the wavelength of microwaves is about 12 centimeters, so you'd need an animal that had rods/cones that big, right? maybe a blue whale or something.
light is in the 500 terahertz range, microwaves are in the hundreds of mhz range. That's orders of magnitude difference. |
1peopq | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1peopq/eli5how_was_tim_tebow_so_successful_in_college/ | ටිම් ටෙබෝ විද්‍යාලයේදී එතරම් සාර්ථක වූ නමුත් එන්එෆ්එල් හි සාර්ථක වූයේ කෙසේද? | NFL යනු වඩාත් තරඟකාරී ලීගයකි. ඔහු විද්‍යාලයේ විශිෂ්ටයෙකු වූ පමණින් ඔහුට NFL මට්ටමින් තරඟ කිරීමට අවශ්‍යයෙන්ම හැකි වනු ඇතැයි අදහස් නොවේ | how was tim tebow so successful in college but not in the nfl? | The NFL is a much more competitive league. Just because he was great in College doesn't mean he will necessarily be able to compete at the NFL level |
9s35e7 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/9s35e7/eli5_how_are_westerners_chinese_name_decided_ans/ | වෙස්ටර්නර්ගේ "චීන" නම තීරණය කරන්නේ කෙසේද? | ඔව් බොහෝ දුරට ශබ්දමය. මාර්ක් වැනි සාමාන්‍ය නම් සාමාන්යයෙන් 马克 (Mah-Ker) ලෙස පරිවර්තනය කර ඇති අතර පෝල් 保罗 (Bao-Luo) වෙත පරිවර්තනය වේ. පොදු නොවන නම් සඳහාද එයම අදාළ වේ... නමුත් ප්‍රසිද්ධ ppl සඳහා තීරණය කරන්නේ කවුරුන්ද යන්න මට විශ්වාස නැත. | how are westerner's "chinese" name decided ans given? | Yep mostly phonetic. Generic names such as Mark is normally translated to 马克 (Mah-Ker) while Paul is translated to 保罗 (Bao-Luo). Same thing applies for names that aren't common as well...but im not sure who decides for the famous ppl oops |
1zj7no | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/1zj7no/what_was_the_known_world_for_asian_people_in/ | පුරාණ කාලයේ, රෝම යුගයේ ආසියාවේ මිනිසුන් සඳහා "දන්නා ලෝකය" කුමක්ද? | හැන් චීන ජාතිකයන් හොඳ මුදලක් දැන සිටි නමුත් බොහෝ දුරට මිථ්‍යාවෙන් වැසී ඇත. මෙන්න ඓතිහාසික ලේඛන ලැයිස්තුවක්: _URL_0_ ජෝන් හිල් විසින් පරිවර්තනය කරන ලද ඒවා හොඳම වේ. නැඟෙනහිර අධිරාජ්‍යයේ ප්‍රධාන නගර සඳහා විස්තර සහ නම්, ප්‍රාථමික අපනයන, කැපී පෙනෙන වෘක්ෂලතා, රෝම දේශපාලන ක්රමය පිළිබඳ සම්පූර්ණයෙන්ම විකාර වාර්තා සහ යනාදිය ඇත. ජපන් ජාතිකයින්, අඩුම තරමින් හීයන් යුගය තරම් ප්‍රමාද වී, චීනය, කොරියාව සහ මධ්‍යම ආසියාවෙන් ඔබ්බට ලෝකය ගැන දැන සිටියේ ඉතා අල්ප වශයෙනි. එක් ලේඛකයෙකු ජපානයේ සිට චීනයට යාත්‍රා කරමින් සිටියදී පර්සියාවේදී ඔහුගේ චරිතය නැව මුහුදුබත් වී ඇත, එය ඔබට අදහසක් ලබා දිය යුතුය. | What was the "known world" for Asian people in ancient times, roman times, etc. ? | The Han Chinese knew a decent amount, but largely shrouded in myth. Here is a list of historical documents:
_URL_0_
The ones translated by John Hill are the best. There are descriptions and names for the chief cities of the Eastern empire, primary exports, notable flora, some not entirely nonsensical reports about the Roman political system, and so on.
The Japanese, at least as late as the Heian period, knew very little about the world beyond China, Korea, and Central Asia. One writer has his character shipwrecked in Persia while sailing from Japan to China, which should give you an idea. |
332i1t | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/332i1t/eli5_whats_the_clicky_noise_when_shaking_some/ | සමහර වර්ගයේ aerosol කෑන් සොලවන විට ඇති වන 'ක්ලික්' ශබ්දය කුමක්ද? | තීන්ත කලවම් කිරීම සඳහා කෑන් තුළ ඇති ලෝහ කිරිගරුඬ | what's the 'clicky' noise when shaking some types of aerosol cans? | Metal marble in the can to help stir the paint |
1mkv61 | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/1mkv61/how_was_erotic_literature_received_by_the_public/ | 17 වැනි සියවසේදී කාමුක සාහිත්‍යය මහජනතාවට ලැබුණේ කෙසේද? |
හේයි! මගේ ක්ෂේත්රයේ ප්රශ්නයක්! පළමුව, 'ශෘංගාරාත්මක සාහිත්‍යය' (නිවැරදි යෙදුම ඉතා හොඳින් භාවිතා කිරීම) ප්‍රථම වරට මුද්‍රණය කරන ලද්දේ 1490 ගණන්වල අග භාගයේදීය, මෙම ක්ෂේත්රයේ පුරෝගාමියා වූයේ ඇත්ත වශයෙන්ම, Pietro Aretino ය. කෙටි පිළිතුර නම්... මොන මහජනතාවද? මහජනතාවට විශාල වශයෙන් කියවීමට නොහැකි විය. 18 වැනි සියවසේ (1700 ගණන්වල) එය වඩාත් පුළුල් ලෙස පැතිර ගියද, කියවීම තවමත් බොහෝ දුරට ඉහළ පන්තිවලට සීමා වී තිබූ අතර, එඩ්මන්ඩ් කර්ල් වැනි පොත් වෙළෙන්දන් කාමුක සහ මතභේදාත්මක පොත් විකුණමින් ජීවිකාව ගෙන යන ආකාරය ඔබ දකිනවා. කෙසේවෙතත්, 1600 ගණන්වල, එනම් දහහත්වන සියවසේදී, ඇත්ත වශයෙන්ම 'පොදු' කියවීමක් තිබුණේ නැත. (එංගලන්තයේ) ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද බොහෝ දේ ලතින් සහ ඉතාලි භාෂාවෙන් විය, ඒවායින් බොහොමයක් Aretino ගේ කෘති නැවත මුද්‍රණය කර ඇත. මෙම යුගයේ වඩාත් ප්‍රසිද්ධ කෘති කිහිපයක් ලියා ඇත, එනම් *නාෂේගේ ඩිල්ඩෝ*, සහ *ද ස්කූල් ඔෆ් සිකුරු* (1680). කෙසේ වෙතත්, දහහත්වන සියවසේ (නැවතත්, එංගලන්තයේ) ඉතිරිව ඇත්තේ කාමුක අත්පිටපත් ය. මෙම අත්පිටපත් අතිශයින්ම සිත් ඇදගන්නා සුළු අයිතම විය. ඔබට ඒවා කණ්ඩායම් සටහන් පොත් ලෙස සිතිය හැකිය. මෙයින් අදහස් කරන්නේ සමහර විට පිරිමි විද්‍යාල සිසුන් පිරිසක් (සහ මෙම අත්පිටපත් බොහෝ දුරට විශ්ව විද්‍යාල ලේඛනවල නොවෙනස්ව දක්නට ලැබේ) සහ පුද්ගලයන් සෑම කෙනෙකුටම කියවීමට විවිධ දේ ඒවායේ ලියා ඇති බවයි. සමහර දේවල් කාමුකයි, සමහර දේවල් නැහැ. නිදසුනක් වශයෙන්, දිගු කාව්‍ය කාව්‍යයක් සමඟින් "ක්වෙන්ටේ (කන්ට්) පිරිසිදු කිරීම" සඳහා වට්ටෝරුවක් තිබිය හැකිය. වෙනත් අත්පිටපතක් පිටපත් කරන ලද ලිපියක්, දේශපාලන උපහාසයක් සමඟ හැන්ගෝවර් සුව කිරීමේ වට්ටෝරුවක් තිබිය හැකිය. යුගයේ අවසානය වන විට, කාරණයෙන් පසුව පටුන පැනවීමට පටන් ගත්තද, ඒවාට සැබෑ සංවිධානයක් හෝ අනුකූලතාවයක් නොතිබුණි. ශෘංගාරාත්මක අත්පිටපත් අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම 'සාහිත්‍ය' නොවීය, මන්ද ඒවාට අනුකූලතාවයක් නොතිබුණි. කෙසේ වෙතත්, ඒවා කාමුක 'කතිකාවක්' විය. මම මෙයින් අදහස් කරන්නේ කාමුක දර්ශන සමාජ දියත් කිරීමට භාවිතා කළ හැකි බවයි. ආගමික හෝ දේශපාලන විවේචන. මෙයින් වඩාත් ප්‍රචලිත වන්නේ චාල්ස් II පිළිබඳ රොචෙස්ටර්ගේ සැටිර් (උපහාසය) විය හැකිය, එහි ඔහු මෙසේ කියයි: "බ්‍රිතාන්‍යයේ' දූපතේ, බොහෝ කලක සිට ප්‍රසිද්ධ වැඩුණු / ක්‍රිස්තියානි ලෝකයේ හොඳම කූඹියෝ බෝ කිරීම සඳහා, / එහි රජ කරයි, සහ ඔහ්! ඔහු රජ වී සමෘද්ධිමත් වේවා, / ජීවත්ව සිටින පහසුම රජු සහ හොඳම මිනිසා." සහ රජතුමා ඉතා කාර්යබහුල මගුලක් සහ රාජ්‍ය කටයුතු අධීක්ෂණය කිරීමට තරම් කාර්යබහුල නොවන බවට චෝදනා කිරීමට කාමුක කථිකාවක් භාවිතා කරයි. | How was Erotic Literature received by the public in the 17th Century? |
Hey! A question on my field!
First, 'erotic literature' (very good use of the correct term) was first printed in the late 1490's, the pioneer in the field being Pietro Aretino, of course.
The short answer is... What public?
The public, by and large could not read. Reading was still mostly limited to the upper classes, though it becomes much more widespread in the 18th century (1700's), and you see booksellers like Edmund Curll making a living selling erotic and controversial books. In the 1600's however, the seventeenth century, there was not really a reading 'public.'
Most of what was published (in England) was in Latin and Italian, many of them reprints of Aretino's works. Some of the more famous works were written in this era, like *Nashe's Dildoe*, and *The School of Venus* (1680).
What does survive from the seventeenth century (again, England), however, are erotic manuscripts. These manuscripts were absolutely fascinating items. You could think of them as group-notebooks. What this means is that maybe there would be a group of male college students (and these manuscripts are mostly found intact in University records), and individuals would write various things in them for everyone to read. Some things erotic, some things not. For example, there may be a recipe for "cleaning the quente (cunt)" alongside a long erotic poem. Another manuscript might have a recipe for curing a hangover alongside of a copied letter, a political satire. There was no real organization or coherence to them, although towards the end of the era, tables of contents began to be imposed after the fact.
Erotic manuscripts were essentially not 'literature' as they had a lack of coherence to them. They were, however, erotic 'discourse.' What I mean by this is that pornography might be used to launch social. religious, or political criticism.
The most famous of these might be Rochester's Satyr (Satire) on Charles II, in which he says:
"In th' isle of Britain, long since famous grown/ For breeding the best cunts in Christendom,/ There reigns, and oh! long may he reign and thrive, / The easiest King and best-bred man alive." and uses erotic discourse to accuse of the King of being too busy fucking and not busy enough overseeing the affairs of state. |
7v6gog | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/7v6gog/eli5_how_do_airlines_get_your_checked_luggage_on/ | කෙටි නැවතීමක් ඇති විට ගුවන් සමාගම් ඔබේ පරීක්ෂා කළ ගමන් මලු නිවැරදි ගුවන් යානයට ලබා ගන්නේ කෙසේද? | ඔබ ගොඩක් පියාසර කරන්නේ නම්, Spirit ගුවන් සේවයේ LA වෙත පියාසර කිරීම සෑම විටම A2 ගේට්ටුවෙන් පිටත් වන බව ඔබට පෙනේ. ඔබ සිදු කරන බොහෝ සම්බන්ධතා එකම ගුවන් සමාගම සමඟ වේ. ගොඩබෑමකදී බෑග් හසුරුවන කොල්ලෝ බෑග් වර්ග කරති. බොහෝමයක් දේශීය ගමන් මලු පිකප් වෙත යති. ඉතිරි බොහෝමයක් ගේට්ටුව අසලට යයි. වාහක ට්‍රක් රථයක් ඔබගේ ගමනාන්තය වෙත ගුවන් යානයක් ගමන් කරන ගේට්ටුව වෙත ඔවුන් ධාවනය කරයි. ඔබ ඔබේ මාර්ගයේ වාහකයන් වෙනස් කරන්නේ නම්, සාමාන්යයෙන් ඔබ පැමිණෙන ගේට්ටුව අසල ඔබේ පරීක්ෂා කළ බෑගය එනතෙක් බලා සිටින ලෙසත්, ගමන් මලු හසුරුවන්නන්ට ගේට්ටුව සහ පියාසර කිරීම සොයා ගැනීමට ගුවන් තොටුපළ හරහා පැහැදිලිව රිය පැදවිය නොහැකි බැවින් ඔබේ ඊළඟ ගුවන් ගමනට ගේට්ටුව පරීක්ෂා කරන ලෙසත් කියනු ලැබේ. වෙනත් ගුවන් සමාගමක්, නමුත් ඔබට පුළුවන්. | how do airlines get your checked luggage on the right plane when there is a short layover? | If you fly a lot you notice the flight to LA on Spirit airlines always leaves from gate A2 for example. Most connections you make are with the same airline. The guys handling the bags at a landing sort the bags. Most are headed to the local baggage pickup. Most of the remaining ones are headed to a gate close by. A carrier truck runs those over to the gate where a flight is headed to your destination. If you are changing carriers along your route you are usually told to wait for your checked bag at the gate where you arrive and gate check onto your next flight as baggage handlers can't go driving clear across the airport to find the gate and flight on another airline, but you can. |
3c4e58 | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/3c4e58/when_and_where_did_the_concept_of_paper_money/ | "කඩදාසි මුදල්" සංකල්පය ආරම්භ වූයේ කවදාද (සහ කොහෙද) | ඔබට පරීක්ෂා කිරීමට අවශ්‍ය විය හැකිය: - [අද අප සතුව ඇති "කඩදාසි මුදල්" භාවිතා කරන මුදල් පද්ධතිය ආරම්භ වූයේ කවදාද?](_URL_0_) - [කඩදාසි මුදල් සඳහා මුල්ම දින මොනවාද?](_URL_1_) - [ඔවුන් ව්‍යාජ මුදල් සම්පාදනය වැළැක්වූයේ කෙසේද? හොලෝග්‍රෑම්, ප්‍රතිදීප්ත තීන්ත සහ ක්ෂුද්‍ර මුද්‍රණය වැනි නවීන දේවල් වලට පෙර කඩදාසි මුදල්?](_URL_2_) | When (and where) did the concept of "paper money" began? | You might want to check out:
- [When did the Monetary system using "paper money" we have today start?](_URL_0_)
- [What are the earliest dates for paper money?](_URL_1_)
- [How did they prevent counterfeiting of paper money before modern things like holograms, fluorescent ink, and microprinting?](_URL_2_) |
sbaut | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/sbaut/how_do_optical_illusions_appear_to_be_moving/ | දෘශ්‍ය මිත්යාවන් චලනය වන බව පෙනෙන්නේ කෙසේද? | මම දෘශ්‍ය මිත්යාවන් නිර්මාණය කරන කලාකරුවෙක්. මෙම විශේෂිත ආකාරයේ මිත්‍යාව ක්‍රියාත්මක වීමට විශාල හේතුව වන්නේ රේඛා වල අගය ඇසට යොමු වීමයි. අනෙකුත් චලනය වන මිත්යාවන් රේඛාවල ඝණකම සමඟ ඉදිරිදර්ශනය බල කළ හැක. එය [මෙම සුප්‍රසිද්ධ මිත්‍යාව](_URL_0_) හි පෙන්වා ඇති මූලධර්මයම වන නමුත් බොහෝ සරල කර ඇත. ඒක බැලුවොත් එක පැත්තකින් සුදු පාටයි අනිත් පැත්තෙන් කළු පාටයි පේනවා. ඔබ චිත්‍රයේ එක් කොටසකට අවධානය යොමු කරන විට, ඔබේ දර්ශනයේ ප්‍රදේශය ඉතා කුඩා වන අතර ඔබේ මොළය ඒ වෙනුවට එම ස්ථානයේ තිබිය යුතු යැයි සිතන දේ පනවයි. එය සමාන නමුත් හරියටම කැමරා රාක්කයක නාභිගත කරන කාචය මෙන් නොවේ. විශාල වෙනස වන්නේ ඔබේ මොළය ද එය දැකිය යුතු යැයි සිතන දේ අන්තර් සම්බන්ධිත කිරීමයි. | How do optical illusions appear to be moving? | I'm an artist who creates optical illusions. The big reason this particular type of illusion works is because the value of the lines lead the eye. Other moving illusions can force the perspective with the thickness of the lines. It is the same principle shown in [this famous illusion](_URL_0_) but much simplified. If you look at that one you can see the white color on one side and the black on the other. When you focus on one part of the drawing, your area of view is much smaller and your brain then imposes what it thinks should be in that place instead. It's similar but not quite exactly like the lens of a camera rack focusing. The big difference is that your brain also interpolates what it thinks it should be seeing. |
6fyoxo | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/6fyoxo/are_their_any_instances_where_a_historian_has_run/ | ඉතිහාසඥයෙකු එක්සත් ජනපදයේ හෝ වෙනත් ස්ථානයක රාජ්‍ය නිලයක් සඳහා ඉදිරිපත් වූ අවස්ථා තිබේද? | හිටපු කථානායක Newt Gingrich කොංග්‍රසයට තේරී පත්වීමට පෙර බටහිර ජෝර්ජියා විද්‍යාලයේ ඉතිහාසය පිළිබඳ සහකාර මහාචාර්යවරයෙකි. | Are their any instances where a historian has run for public office in the US or elsewhere? | Former speaker Newt Gingrich was an assistant professor of history at West Georgia College before being elected to Congress. |
2f8c1r | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/2f8c1r/eli5_why_are_deer_extremely_sensitive_to_even_the/ | මුවන් නිශ්ශබ්ද ශබ්දවලට (කොළ මලකඩ) පවා අතිශයින් සංවේදී වන්නේ ඇයි? | සමහර විට ඔවුන්ට මෝටර් රථය ඇසුණත් එය බොහෝ දුරින් ඇති බව සිතිය හැකි නිසා ඔවුන් එය ගණන් ගන්නේ නැත. එයාලට ඒක ඇහෙනවා වගේ, අඩි 100ක් ඈතින් ඉඳලා හිතනවා වෙලාවට මට හැප්පෙන්න කාර් එකට පැයට සැතපුම් 70ක වේගයෙන් යන්න බෑ කියලා, ඒ නිසා මම මේ පාර හරහා දුවනවා. | why are deer extremely sensitive to even the quietest sounds (rustling leaves), but run out in front of cars like they don't hear them? | Maybe they hear the car but think it's farther away so they don't care. Like they hear it, 100 feet away and think the car can't possibly travel at 70 mph to hit me in time, so I'll just run across this road. |
214eu8 | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/214eu8/if_two_galaxies_collided_would_there_be_collisions/ | මන්දාකිණි දෙකක් එකිනෙක ගැටුනහොත් ගැටීමක් සිදුවේද? | ඒක ඇත්තටම ඇත්ත. තරු අතර අවකාශය ඇත්තෙන්ම විශාලයි. | If two galaxies collided, would there be collisions? | It's really true. The space between stars is really quite large. |
49dyw6 | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/49dyw6/where_can_i_go_to_research_famine_persecution_and/ | ජර්මානු එක්සත් වීම (~1870s) කාලය තුළ සාගත, පීඩා සහ ඩයස්පෝරාව පිළිබඳ පර්යේෂණ කිරීමට මට යා හැක්කේ කොතැනටද? | අමතර ප්රශ්නය (mod overlords විසින් අවසර දෙනු ලැබුවහොත්, එසේ නොවේ නම් කරුණාකර මකන්න): ලෝක යුද්ධ දක්වා ඇති වූ ප්‍රතිඵලය ගැන පමණක් මෙය නොබලන හොඳ ඉංග්‍රීසි භාෂා පොතක් මේ පිළිබඳ තිබේද? | Where can I go to research famine, persecution, and diaspora around the time of German Unification (~1870s). | Additional question (if permitted by mod overlords, please delete if not): is there a good english language book on this that does not look at this purely in reference to the lead up to the world wars? |
51tzo1 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/51tzo1/eli5_why_are_chip_bags_so_loud/ | චිප් බෑග් මෙතරම් ශබ්ද කරන්නේ ඇයි? | ඒ ඔවුන් බෑග් සෑදීමට භාවිතා කරන ප්ලාස්ටික් වර්ගය නිසාය. ඔක්සිජන් වලට නිරාවරණය වූ විට චිප්ස් ඉක්මනින් පරණ වන නිසා, ඔබ ඒවා විවෘත කරන තෙක් ඒවා නැවුම්ව තබා ගැනීමට aa අධික ඝනත්ව ප්ලාස්ටික් භාවිතා කර වායුවකින් ඇසුරුම් කරයි (නයිට්‍රජන් වර්ගය කුමක්ද? ඔවුන් භාවිතා කරන ප්ලාස්ටික් වර්ගය දැඩි බැවින් එය ගෙන යන විට ක්‍රින්ක්ලි ශබ්දයක් ඇති කරයි. එය උපකාර කිරීමට බලාපොරොත්තු වෙනවා | why are chip bags so loud? | Its because of the type of plastic that they use to make the bags. Because chips go stale rather quickly when exposed to oxygen they use a a high density plastic and pack them with gas(not sure what kind nitrogen?) To keep them fresh until you open them. The type of plastic they use is stiff so it makes a krinkley noise when moved. Hope that helps |
20kpti | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/20kpti/do_we_have_any_primary_sources_which_explicitly/ | IIවන එඩ්වඩ් සමලිංගිකයෙකු බවට පැහැදිලිව චෝදනා කරන ප්‍රාථමික මූලාශ්‍ර අප සතුව තිබේද නැතහොත් මෙම න්‍යාය පදනම් වී ඇත්තේ ව්‍යාජ සහ අනුමාන මතද? | 1320 ගණන්වල සිවිල් යුද්ධ සමයේ ලියූ නිර්නාමික වංශකතාකරුවෙකු මෙසේ ලිවීය: > ...ඔහු දෙස බැලූ විට රජුගේ පුත් [පියර්ස් ගැවෙස්ටන්] වහාම ඔහු කෙරෙහි එතරම් ආදරයක් ඇති වූ අතර ඔහු ස්ථාවර ගිවිසුමකට එළඹී තමාටම බැඳී සිටියේය. අන් සියලු මනුෂ්‍යයන් ඉදිරියේ ඔහු සමඟ නොබිඳිය හැකි ප්‍රේමයේ බැඳීමකින්, තදින් ඇදී ගොස් ගැටයකින් සවි කර ඇත. එඩ්වඩ්ගේ චරිතාපදාන රචකයාගේ [JRS Phillips](_URL_0_) විසින් මේ පිළිබඳ නූතන විනිශ්චය වන්නේ: > එවැනි අදහස් ඔවුන්ගේ සම්බන්ධතාවය නියත වශයෙන්ම ලිංගික වූ බවට නූතන උපකල්පනයට හේතු වී ඇත. කෙසේ වෙතත්, මේ සඳහා සාක්ෂි බොහෝ දුරට පැහැදිලි නැත. IIවන එඩ්වඩ් ගැන වංශකතාකරුවන්ගේ ප්‍රකාශයන් සමහරක් සමලිංගිකත්වය හෝ ද්වීලිංගිකත්වය හඟවන ලෙස අර්ථ දැක්විය හැකි වුවද, ඒවායින් බොහොමයක් බොහෝ කලකට පසුව හෝ සතුරුකමේ ප්‍රතිඵලයක් හෝ මේ දෙකේ එකතුවක් වන අතර, එබැවින් මුහුණත වටිනාකමින් පිළිගත නොහැකිය. | Do we have any primary sources which explicitly accuse Edward II of being a homosexual or is this theory based on innuendo and conjecture? | An anonymous chronicler writing during the civil wars of the 1320s, wrote that:
> ...upon looking on him [Piers Gaveston] the son of the king immediately felt such love for him that he entered into a covenant of constancy, and bound himself with him before all other mortals with a bond of indissoluble love, firmly drawn up and fastened with a knot.
The modern judgement on this by Edward's biographer [J. R. S. Phillips](_URL_0_) is that:
> Such comments have led to the modern assumption that their relationship was definitely sexual. The evidence for this, however, is far from clear. While some of the chroniclers' remarks about Edward II can be interpreted as implying homosexuality or bisexuality, too many of them are either much later in date or the product of hostility, or a combination of the two, and thus not acceptable at face value. |
1ol505 | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1ol505/eli5_the_difference_between_standard_deviation/ | සම්මත අපගමනය, සම්මත දෝෂය සහ විචලනය අතර වෙනස. | සම්මත අපගමනය සහ සම්මත දෝෂය යන දෙකම විචල්‍යයේ කාර්යයන් වේ, එබැවින් අපට ප්‍රථමයෙන් විචලනය තේරුම් ගැනීමට උත්සාහ කිරීමෙන් ආරම්භ කළ හැක. විචලනය යනු ව්‍යාප්තියක "ව්‍යාප්තිය" බුද්ධිමය වශයෙන් මනිනු ලබන දෙයකි. එය ඔබේ නියැදියේ සාමාන්‍ය ලකුණු මත ඔබේ බෙදාහැරීමේ මධ්‍යන්‍යයෙන් කොපමණ දුරක් වේ දැයි යන්නයි, එහිදී අපි "කොපමණ දුරින්" යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ "වර්ග දුර" යන්නයි. දැන් මෙම වර්ගයේ දේවල් සඳහා වර්ග දුර භාවිතා කිරීමට හේතු රාශියක් ඇත, උදාහරණයක් ලෙස එය *ආකලන* (එනම්, var(X+Y) = var(X)+var(Y) සහසම්බන්ධ නොවන X සඳහා සහ Y). මෙය සම්මත අපගමනය සමඟ අපට නොලැබෙන දෙයකි. කෙසේ වෙතත්, විචලනය නියත c සඳහා රේඛීය සිතියමක් නොවේ, var(c*X) = c^2 * var(X) සහ var(c*X) = c*var(X) නොවේ. විචලනයේ වර්ගමූලය වන සම්මත අපගමනය සමඟ අපට මෙය ලබා ගත හැක. මෙම සංඛ්‍යාලේඛනයට එවිට ඔබගේ දත්තවලට සමාන ඒකක ඇති බැවින් මෙම පරිමාණ දේපල ප්‍රයෝජනවත් විය හැක, එබැවින් ඒකක දැන් අනුකූල වන බැවින් අපට "සාමාන්යයෙන් බැහැර සම්මත අපගමන සංඛ්‍යාව" වැනි දේවල් පැවසිය හැක. අවසාන වශයෙන්, සම්මත දෝෂය සාමාන්යයෙන් නිර්වචනය කරනු ලබන්නේ නියැදියකින් අර්ථ දක්වා ඇති සංඛ්‍යාලේඛනයක සම්මත අපගමනය ලෙස ය. උදාහරණයක් ලෙස, නියැදි මධ්‍යන්‍යයේ සම්මත දෝෂය යනු නියැදි ප්‍රමාණයේ වර්ගමූලයෙන් බෙදූ ජනගහන සම්මත අපගමනයයි, මන්ද නියැදි මධ්‍යන්‍යයේ විචලනය නියැදි ප්‍රමාණයෙන් බෙදූ ජනගහන විචලනයයි. සම්මත දෝෂ ද ප්‍රයෝජනවත් වන්නේ ඒවාට ඔබේ නියැදියේ මූලද්‍රව්‍ය හා සමාන ඒකක තිබීම සහ බොහෝ විට සංඛ්‍යාන පරීක්ෂණ පදනම් වන්නේ දී ඇති සංඛ්‍යාලේඛනයකින් ලක්ෂ්‍යයක් සම්මත දෝෂ කීයක් තිබේද යන්න වටා ය. | the difference between standard deviation, standard error and variance. | Standard deviation and standard error are both functions of the variance, so we can start by trying to understand the variance first.
The variance is something that, intuitively, measures the "spread" of a distribution. It is how far away on average points from your sample will be from the mean of your distribution, where we say "how far away" in this case means "squared distance." Now there are a whole host of reasons for using the squared distance for this type of thing, an example being that it is *additive* (i.e., var(X+Y) = var(X)+var(Y) for uncorrelated X and Y). This is something we don't get with standard deviation.
However, the variance is not a linear map in that for a constant c,
var(c*X) = c^2 * var(X)
and not
var(c*X) = c*var(X).
We can get this with the standard deviation, which is the square root of the variance. This scale property can be useful because this statistic will then have the same units as your data, so we can say things like "Z number of standard deviations away from the mean" as the units are now consistent.
Finally, the standard error is typically defined as the standard deviation of a given statistic defined from a sample. For example, the standard error of the sample mean is the population standard deviation divided by the square root of the sample size, since the variance of the sample mean is the population variance divided by the sample size. Standard errors are also useful in that they have the same units as elements of your sample, and often statistical tests are based around how many standard errors a point is from a given statistic. |
21satt | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/21satt/how_rockets_like_the_saturn_5_the_soyuz_and_the/ | සෙනසුරු 5, සෝයුස් සහ අභ්‍යවකාශ x රොකට් වැනි රොකට් ඉහළට හා කෙළින් පවතින ආකාරය. eli5. | ඒවා දියත් කිරීමට පෙර, ඒවා පලංචියක් සමඟ රඳවා තබා ඇත. දියත් කිරීමෙන් පසු, බලය පාලනය කර යොමු කරනු ලබන්නේ ඔවුන් වැඩි වශයෙන් ගමන් කරන දිශාව ඉහළට වන පරිදි, දිශාව වෙනස් කිරීම සඳහා තුණ්ඩවල ඉතා සුළු ගැලපීම් සමඟිනි. | how rockets like the saturn 5, the soyuz, and the space x rocket stay pointed up and straight. eli5. | Before they launch, they're held in place with scaffolding.
After launch, the force is controlled and directed such that up is the direction they mostly go in, with very minor adjustments in the nozzles to change direction. |
1loxza | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1loxza/eli5_how_can_houses_in_detroit_be_on_sale_for_a/ | ඩිට්‍රොයිට් හි නිවාස ඩොලරයකට විකිණීමට ඇත්තේ කෙසේද? | එය කුලියට දෙන්නේ කාටද? ඒ ගෙවල්වල සමහර වෙලාවට වතුර වගේ මූලික දේවල් නැහැ. එයින් අදහස් වන්නේ ඔබ ඒ සඳහා මුදල් ආයෝජනය කළ යුතු බවයි. ඉතින් ඒක ඇත්තටම ඩොලරයක් නෙවෙයි. එම අසල්වැසි ප්‍රදේශවල මුදල් ආයෝජනය කිරීම කළ හැකි තරම් වටින්නේ නැති නමුත් විකිණීමක් සිදු නොවේ. | how can houses in detroit be on sale for a dollar? | Rent it to who? Those houses sometimes don't have basics like running water. Which means you need to invest money into it. So it's really not a dollar. And investing money in those neighborhoods just may not be worth the possible but likely no sale. |
1xxeb0 | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1xxeb0/eli5_math_constants/ | ගණිත නියතයන්. | අපි ඒවා සොයා බැලුවේ අපි දේවල් සොයා බැලීමේදී පමණයි. Pi ගන්න; මිනිසුන් කව සහ ඒවායේ අනුපාත විමර්ශනය කරන විට, සෑම කවකම පරිධිය සෑම විටම එහි විෂ්කම්භය මෙන් 3 ගුණයක් පමණ වන බව යමෙක් දුටුවේය. 'එය සිත්ගන්නා සුළුය' (සියලු ප්‍රධාන සොයාගැනීම් වලින් 99%කට පෙර වචන!) සහ තවත් පරීක්ෂණ මගින් π සෑම විටම හරියටම 3.14159265 බව සොයා ගැනීමට හේතු විය. ඔබ අත්හදා බලන විට නියතයන් සොයා ගන්නා අතර එක් දෙයක් වැඩි කිරීම වෙනත් දෙයක පුරෝකථනය කළ හැකි වැඩි වීමක් ඇති කරයි. උල්පතක්, උදාහරණයක් ලෙස: ඔබ හැන් උල්පතකින් බර කළහොත්, ඔබ වැඩි බරක් එකතු කරන තරමට වසන්තය දිගු වේ. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඔබ බර දෙගුණ කරන විට, ඔබ දිගු කිරීම දෙගුණ කරයි. මෙයින් අදහස් කරන්නේ ඔබට දිගුව පැටවීමට සමානුපාතික වන බවත්, දිගුව = නියතය x බර බවත් පැවසිය හැකිය. මෙම අවස්ථාවේ දී සෑම වසන්තයකම වෙනස් නියතයක් ඇත - නමුත් සමහර විට අපි සමහර නියතයන් සියලු තත්වයන් යටතේ සමාන බව සොයා ගනිමු, එබැවින් අපට ප්ලාන්ක්ගේ නියත, ගුරුත්වාකර්ෂණ ක්ෂේත්‍ර නියත යනාදිය ඇත. | math constants. | We just found them as we investigated things.
Take Pi; when people were investigating circles & their proportions, someone noticed that every circle's circumference was always about 3 times it's diameter. 'That's interesting' (the words preceding 99% of all major discoveries ever!) and so more investigations led to the discovery that π is actually always exactly 3.14159265.... etc. for every possible circle.
Constants are discovered when you experiment and increasing one thing ways leads to a predictable increase in something else. A spring, for example: if you Han weights off a spring, the spring stretches more the more weight you add. In fact, when you double the weight, you double the stretch. This means you can say that extension is proportional to load, and so extension = a constant x the load. In this case every spring has a different constant - but sometimes we discover that some constants are the same under all circumstances, and so we have Planck's constant, gravitational field constant etc. |
15nn84 | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/15nn84/eli5_why_wont_my_graphics_card_run_certain_games/ | මගේ ග්‍රැෆික් කාඩ්පත සමහර ක්‍රීඩා ධාවනය නොකරන්නේ ඇයි? | නව ග්‍රැෆික් කාඩ්පත් නව විශේෂාංග සමඟ පැමිණේ, පැරණි ඒවාට සහය නොදක්වයි. ක්‍රීඩාවක් එහි නොමැති කාඩ්පතෙන් විශේෂාංගයක් ඉල්ලන්නේ නම්, එය බොහෝ විට අත්හැරීමට ඉඩ ඇත.
| why wont my graphics card run certain games? | Newer graphics cards come with new features, which the old ones don't support. If a game requests a feature from the card which it doesn't have, it'll likely give up.
|
1d8jnp | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/1d8jnp/how_strongly_does_the_iq_bell_curve_correlate/ | IQ සීනුව වක්‍රය ජයග්‍රහණ සමඟ කෙතරම් තදින් සම්බන්ධ වේද? | [මෙන්න](_URL_0_) පාසල් ජයග්‍රහණ සඳහා ප්‍රමිතිගත පරීක්ෂණ ලකුණු වලට Piaget IQ පරීක්ෂණ සම්බන්ධ කිරීමට උත්සාහ කරන පත්‍රිකාවක් සහ කුඩා අතිච්ඡාදනය සොයා ගනී. [මෙම](_URL_2_) අධ්යයනය ප්‍රකාශ කරයි > බුද්ධියට සහ පෞරුෂ පරිමාණයන්ට හෝ සාධකවලට එරෙහිව සාර්ථක ක්‍රියාමාර්ග ප්රතික්ෂේප කළ විට, පෞරුෂය මගින් පැහැදිලි කරන ලද විචල්‍යතාවයෙන් ඔබ්බට බුද්ධිය ගණන් නොගත්තේය. කෙසේ වෙතත්, [මෙය](_URL_1_) වෙනත් ප්‍රවර්ධන සාධක සඳහා පාලනය කරන විට, එය සාර්ථකත්වය පිළිබඳ පුරෝකථනය කළ හැකි නමුත්, ඉතා නිශ්චිත තත්වයන් තුළ පමණක් සහ ජීවන ප්‍රතිඵල (රැකියාවක් ලබා ගැනීම, වෘත්තියක් ලබා ගැනීම, වැටුප් අනුපාතය) පෙන්නුම් කරන බව පෙනේ. IQ මගින් බලපෑම/බලපෑම්, IQ මත බොහෝ දුරට රඳා නොපවතී. | How strongly does the IQ bell curve correlate with achievement? | [Here's](_URL_0_) a paper that attempts to relate Piaget IQ tests to standardized test scores for school achievement, and finds little overlap.
[This](_URL_2_) study states > When success measures were regressed against intelligence and personality scales or factors, intelligence did not account for variance beyond that explained by personality.
However, [this one](_URL_1_) seems to indicate that it can be predictive of success, but only in very specific circumstances and that life outcomes (getting a job, getting a career, rate of pay), when controlled for other promotional factors that influence/are influenced by IQ, aren't largely dependent on IQ. |
2sz1e7 | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/2sz1e7/eli5how_bad_does_the_situation_have_to_be_for_a/ | පුද්ගලයෙකුට වෙනත් රටකින් සරණාගතභාවය ලබා ගැනීම සඳහා තත්වය කෙතරම් නරක විය යුතුද? සහ තර්ජනය කෙතරම් විදහා දැක්විය යුතුද? (සාක්ෂි) | මායිම වෙත ගොස්, ඔබම හැරී, සරණාගතභාවය සඳහා අයදුම් කරන්න. නඩු විභාගය අතරතුර ඔබට තාවකාලික රැඳීමක් ලබා දෙනු ඇත. ඔබේ ජීවිතය බේරා ගැනීම සඳහා දේශසීමා පැනීමේ අවශ්‍යතාවය ඔබට ප්‍රදර්ශනය කළ හැකි නම්, ඔබට ස්ථිර පදිංචිය ලබා දෙනු ඇත. | how bad does the situation have to be for a person to seek asylum from another country? and how demonstrable does the threat have to be? (proof) | Hop the border, turn yourself in, and apply for asylum. You'll be granted temporary stay during the trial. If you can demonstrate the need of jumping the border to save your life, you will be granted permenant residency. |
eeum9m | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/eeum9m/eli5_why_does_the_solar_system_get_drawn_like_a/ | සෞරග්‍රහ මණ්ඩලය ග්ලැට් තැනිතලාවක් මෙන් ඇදෙන්නේ ඇයි? සියලුම ග්‍රහලෝක එකම සිරස් මට්ටමේද? ඒවා නම් අපි උඩට ගියොත් මොකද වෙන්නේ? | > සියලුම ග්‍රහලෝක එකම සිරස් මට්ටමේද? ඔව් > උඩට ගියොත් මොකද වෙන්නේ? මුකුත් නෑ ඔයා උඩට යන්න. ඔබ බලාපොරොත්තු වන්නේ මොනවද? සිවිලිමකට ගැහුවද? | why does the solar system get drawn like a glat plain? are all the planets on the same vertical level? if they are, what happens if we go up? | > Are all the planets on the same vertical level?
Yes
> what happens if we go up?
Nothing, you just go up. What do you expect? Hit a ceiling? |
3y2uh1 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/3y2uh1/eli5_biologically_we_have_evolved_to_have/ | ජීව විද්‍යාත්මකව අප පරිණාමය වී ඇත්තේ කාබෝහයිඩ්‍රේට අපගේ ප්‍රධාන ශක්ති ප්‍රභවය ලෙසයි. සෞඛ්‍ය හා ආහාර පාලනයේදී ඔවුන් එතරම් තහනම් වන්නේ ඇයි? | කාබෝහයිඩ්‍රේට් ඉතා හොඳ ශක්ති ප්‍රභවයක් වන අතර එයින් අදහස් වන්නේ ඔබේ දෛනික කැලරි අවශ්‍යතා ලබා ගැනීම සඳහා ඒවායින් වැඩි ප්‍රමාණයක් අනුභව කිරීමට අවශ්‍ය නොවන බවයි. ඔබේ ආමාශය මූලික වශයෙන් නම්‍යශීලී බෑගයක් වන අතර එය ආහාර දිරවීමට පැය කිහිපයක් ගත වන විට ඔබට ආහාර පුරවා ගත හැකි බැවින්, ඔබ කාබෝහයිඩ්‍රේට් සමඟ බෑගය පුරවන්නේ නම්, ඔබට සාමාන්යයෙන් දහනය කළ හැකි ප්‍රමාණයට වඩා බොහෝ කැලරි ප්‍රමාණයක් පරිභෝජනය කරයි. | biologically we have evolved to have carbohydrates as our main source of energy. why are they such a taboo in the health and dieting scene? | Carbohydrates are a very good source of energy which means that you don't have to eat much of them to get your daily calorie needs. Since your stomach is basically a flexible bag which you can stuff with food whilst it spends a few hours digesting, if you fill the bag with carbohydrates you will consume far more calories than you will generally be able to burn. |
6xr9o2 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/6xr9o2/eli5_how_to_differentiate_nuclear_blasts_from/ | භූමිකම්පා වලින් න්‍යෂ්ටික පිපිරීම් වෙන්කර හඳුනා ගන්නේ කෙසේද? | භූමිකම්පා sinusoidal සහ logarythmic වේ.. බෝම්බ 1 තරංගයක් සාදන අතර පසුව කුඩා දෝංකාර දක්නට ලැබේ. | how to differentiate nuclear blasts from earthquakes | Earthquakes are sinusoidal and logarythmic.. bombs make 1 wave and then small echoes are seen. |
eyx3o1 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/eyx3o1/eli5_how_were_prescription_glasses_made/ | නවීන තාක්ෂණය සොයා ගැනීමට පෙර බෙහෙත් වට්ටෝරු නිවැරදිව සාදන ලද්දේ කෙසේද? | ඔබ අපේක්ෂා කරන නවීන තාක්ෂණය කුමක්ද? ගෝලාකාර කාච මීට වසර 500 කට පෙර සම්පූර්ණයෙන්ම තාක්ෂණයේ හැකියාවන් තුළ විය. ඊට කලින් අපි ඇත්තටම කන්නාඩිවලින් කරදර කළේ නැහැ. එසේම බෙහෙත් වට්ටෝරු නොතිබුණි. එවැනි වීදුරු ධනවතුන්ට තරමක් සීමා විය. | how were prescription glasses made accurately before the invention of modern technology? | What modern technology do you envision? Spherical lenses were entirely within the abilities of technology 500 years ago. Prior to that we didn't really bother with glasses.
Also prescriptions sure didn't exist. Such glasses were fairly limited to the wealthy. |
23eg35 | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/23eg35/what_makes_great_man_theory_rocksuck_ie_what_are/ | මහා මිනිසාගේ න්‍යාය ගල්වන්නේ / උරා බොන්නේ කුමක් ද? (එනම් ප්‍රධාන වර්තමාන ඓතිහාසික පරිවර්ථන භාවිතයන් මොනවාද?) | එබැවින් මූලික වශයෙන්, පසුගිය වසර 50 තුළ ඉතිහාසය "ශ්‍රේෂ්ඨ මනුෂ්‍ය ඉතිහාසය" හෝ වඩාත් නිශ්චිතව 19 වැනි සියවසේ අගභාගයේ සහ 20 වැනි සියවසේ මුල් භාගයේ ඉතා ජනප්රිය වූ සම්මත දේශපාලන-මිලිටරි ඉතිහාසයෙන් සංස්කෘතික/සමාජ ඉතිහාසය දෙසට ගමන් කර ඇත. සංස්කෘතික හා සමාජ ඉතිහාසය අතර වෙනස ඉතා සිහින් ය, නමුත් මූලික වශයෙන් ඔවුන් දෙදෙනාම මිනිසුන්ගේ ඉතිහාසය අධ්යයනය කරති. අතරමැදි පියවරක් මාක්ස්වාදී ඉතිහාසය හෝ "නිර්ධන පංතිය" පිළිබඳ අධ්යයනය ලෙස හැඳින්වූ අතර, එය (කොණ්ඩයක් කපා, ඇඳුමක් ඇඳගෙන, චේගුවේරා ටී ෂර්ටය එළියට විසි කළේය. ෆකින් විකුණයි.) " පහළ සිට" ඉතිහාසය. මූලික වශයෙන්, හතර දෙනාම ඇත්ත වශයෙන්ම උත්සාහ කළේ "මහා මිනිසුන්" ජයග්‍රහණයෙන් පිටතට යන විට අනෙක් සියල්ලන් කරන්නේ කුමක්ද යන්න සොයා ගැනීමටය. සංස්කෘතික/සමාජ ඉතිහාසය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, ඔවුන් සැබවින්ම ප්‍රවණතා, අත්දැකීම් සහ කණ්ඩායම් තේරුම් ගැනීමට උත්සාහ කරයි. සමාජ ඉතිහාසඥයින් ප්‍රධාන වශයෙන් බලන්නේ එම ප්‍රවණතා සහ සාර්ව මට්ටමේ නිගමන සඳහා වන අතර, ඒවා කුඩා කණ්ඩායම්වලට (සාමාන්යයෙන්) ගැළපෙන පරිදි බැහැර කළ හැකිය. OTOH, සංස්කෘතික ඉතිහාසය අවධානය යොමු කරන්නේ "ක්ෂුද්‍ර ඉතිහාසය", හෝ ඇත්ත වශයෙන්ම කුඩා කතා, විග්නේට් සහ මිනිසුන්ගේ කථා, ස්ථාන, සම්ප්‍රදායන්, චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර හෝ වෙනත් සැබවින්ම අද්විතීය දේවල් ය. මෙම කථා පසුව එම ස්ථානයේ, එම අවස්ථාවේ දී සමාජයට විශාල සම්බන්ධයක් බවට ඔතා ඇත. ඇත්ත වශයෙන්ම, සංස්කෘතික ඉතිහාසය සැබවින්ම ඉතිහාසය "අත්අඩංගුවට ගෙන" ඇති බවත්, ඇත්ත වශයෙන්ම එය බොහෝ ඉතිහාසඥයින් සඳහා ප්‍රමුඛ, ආධිපත්‍යවාදී, ක්‍රමවේදයක් බවත් මම තරමක් කියමි. නැත්නම් එය මගේ පාසලේ ය, සමහර විට බාහිර ලෝකය කෙබඳුදැයි කීමට අපහසුය. පාසල් සමහර ආකාරවලින් echo-chambers වැනිය. මෙම ක්රමය ප්‍රායෝගිකව කියවීමට, උත්සාහ කිරීමට සහ දැකීමට විශිෂ්ට පුද්ගලයෙක් වන්නේ Natalie Zemon Davis ය. ඇය සතුව රචනා එකතුවක් ඇත (*මුල් නූතන ප්‍රංශයේ සමාජය සහ සංස්කෘතිය*), එය මුල් නූතන ප්‍රංශ ජීවිතයේ විශේෂිත කණ්ඩායම්, චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර ආදිය විස්තර කරන රචනා 8 ක් වන අතර ඒවා මහා ප්‍රංශ සංස්කෘතියට සහ නවීන සමාජයට සම්බන්ධ කරයි. . උදාහරණයක්: ඇය ලියොන්හි ජර්නිමන් මුද්‍රණ යන්ත්‍ර ගැන එක් රචනයක් ඇත. මෙම මුද්‍රණකරුවන් විසින් Griffarions (මම හිතන්නේ* මම එය නිවැරදිව උච්චාරණය කළා) කණ්ඩායමක් පිහිටුවා ගත්හ, එය එක්තරා ආකාරයක වෘත්තීය සමිතියක් විය. මෙම "යුනියන්" පසුව සියලු රෙපරමාදු භක්තිකයන් කෝප කරමින්, පත්රව මරා දමා, අපාය මතු කරමින් නගරය වටා ගියේය. ඔවුන් ලියොන්හි බලයට පත්වීමත් සමඟ විරෝධතාකරුවන් ඔවුන්ව පන්නා දැමුවා. එම රචනය සැබවින්ම සංස්කෘතික ඉතිහාසය යනු කුමක්දැයි පෙන්වයි: මම කුඩා මාතෘකාවක් ගෙන, එය විස්තරාත්මකව ගවේෂණය කර, පසුව එය විශාල හා වඩා අර්ථවත් දෙයකට සම්බන්ධ කරමි. මට සංස්කෘතික ඉතිහාසය හා විශේෂයෙන්ම දැන් විනය තුළ ඇති එහි සංඛ්‍යාලේඛන සමඟ ඇති ප්‍රධාන ගැටලුව (නැවතත්, මම එහි සිටින තැන) එහි *ඉතා බලවත් ය. ඉස්සර "මහ මිනිස්සු" සහ පොඩි කොල්ලෝ අතර සමබරතාවයක් තිබුණේ නැහැ. දැන් වෙනත් ආකාරයකින් සමතුලිතතාවයක් නොමැති අතර "සාම්ප්රදායික" යුරෝපීය ඉතිහාසය ගැන කතා කිරීමට කිසිවෙකුට අවශ්‍ය නැත. ඔබ සැබවින්ම ආදරය කරන්නේ නම්, ලිංගික ඉතිහාසය, සහ වික්ටෝරියානු කාන්තාවන්ගේ ලිංගික හැසිරීම් ගැන ලිවීම ඇත්තෙන්ම ඔබේ මෝටර් රථය ක්‍රියාත්මක වන්නේ නම් එය විශිෂ්ටයි. මෙම ක්රමවේදය තුළ, ඔබ හොඳින් කරනු ඇත. මම, මම යුද්ධයට කැමතියි. සහ ටැංකි. සහ උපාය මාර්ගය. මම "සිතියම මත රේඛා" ආකාරයේ පුද්ගලයෙකි. මට ඇත්තටම Bismarck, Molktes සහ Marshall ගැන කතා කරන්න ඕන. නමුත් දැන් ජනප්රිය ඉතිහාසය එය නොවේ, එබැවින් සමහර විට මට "ක්ෂුද්‍ර-සංස්කෘතික-ඉතිහාස" පක්ෂයෙන් ඉවත් වී ඇති බවක් දැනේ. ඒ නිසා දේවල්වල වර්තමාන දිශාව සමඟ එය මගේ විශාල විවේචනයයි. ඒ හා මගුල් පශ්චාත් නූතනවාදී පාසලයි. සිරාවටම. ඒ ගොල්ලන්ට කෙලවන්න. එසේම, ඔබගේ දක්ෂතාවය ජපන් ඉතිහාසය බව මම දකිමි. මම මගේ ආසියානු ඉතිහාස ලේඛනයට සම්බන්ධ නැත, නමුත් ස්වදේශික ආසියානු ඉතිහාසඥයින් ඔවුන්ගේම විශේෂිත ඉතිහාස ලේඛන භාවිතා කරන බව මට හොඳටම විශ්වාසයි. එංගලන්තය වැනි අනෙකුත් ඇන්ග්ලෝෆෝන් රටවලට, යුරෝපයේ ඉතිරි ප්‍රදේශවලට හෝ *ආසියාවට* මම දැන් කී දේ අදාළ කර ගැනීමට උත්සාහ කිරීමට ප්රමාණවත් ගැටලු තිබේ. > වර්තමාන ඓතිහාසික භාවිතය තුළ විවිධ "කඳවුරු" යටපත් කර ඇති ඥානාන්විත න්‍යායන් මොනවාද? මම මෙයට පිළිතුරු දෙන්නෙමි, එහි තේරුම මා දන්නේ නම්. | What makes Great Man theory rock/suck? (i.e. What are the major current historical interpretive practices?) | So basically, history in the last 50 years has moved from the "Great Man History", or more specifically the standard politico-military histories that were oh so popular during the late 19th and early 20th centuries, towards cultural/social history.
The difference between cultural and social history is pretty goddamn slim, but basically they both study the history of people. An intermediate step was called Marxist history, or the study of the "proletariat", and that got cleaned up to (it got a haircut, put on a suit, and threw out its Che Guevara t-shirt. Fuckin' sellout.) "bottom up" history. Basically, all four really tried to figure out what everybody else was doing when the "Great Men" went out a'conquer-in.
In the case of Cultural/Social history, they really try to understand trends, experiences, and groups. Social historians look mainly for those trends and macro-level conclusions, which can be extrapolated down to fit smaller groups (usually). OTOH, cultural history focuses on "microhistories", or really small tales, vignettes, and stories of people, places, traditions, rituals, or other really unique things. These stories are then wrapped up into a larger connection to society in that place, at that time.
Actually, I would kinda say that Cultural history has really "taken over" history, and its really now the dominant, hegemonic, methodology for most historians. Or it is at my school, its hard to tell what the outside world is like sometimes. Schools are like echo-chambers in some ways.
A great person to read, to try and see this method in practice is Natalie Zemon Davis. She has a collection of Essays (*Society and Culture in Early Modern France*), which is 8 essays that detail specific groups, rituals, etc. of early modern French life, and then connect them to great French Culture, and also modern society. An example: She has one essay about Journeyman printers in Lyons. These printers formed a group, the Griffarions (I *think* I spelled that right), which was sort of a trade union. This "union" then went around the town pissing off all the Protestants, killing scabs, and raising hell. The protestants kicked them out following their rise to power in Lyons. That essay really shows what Cultural History is: I take a small topic, explore it in detail, then connect it to something larger and more meaningful.
The major problem I have with cultural history, and especially its stats in the discipline now (again, where Im at in it) is its *too* powerful. Before, there was no balance between the "great men" and the little guys. Now theres no balance the other way, and nobody wants to talk "traditional" European history. Thats great if you really love, say, sexual history, and writing about the sexual mores of Victorian women really gets your motor running. In this methodology, youll do well. Me, I like War. And Tanks. And Strategy. Im a "lines on the map" kind of guy. I really want to talk about Bismarck, and the Molktes, and Marshall. But thats not the history thats popular right now, so sometimes I feel left out of the whole "micro-cultural-history" party. So thats my big criticism with the current direction of things. That and the fucking post-modernist school. Seriously. Fuck those guys.
Also, I notice your flair is Japanese history. Im not up on my Asian historiography, but Im pretty sure that native Asian historians are likely practicing their own specific kinds of historiography. There is enough trouble trying to apply what Ive just said to other Anglophone countries like England, let alone the rest of Europe, or *Asia*.
> what sort of epistemic theories underpin different "camps" in current historical practice?
I would answer this, if I knew what it meant. |
7ys5qf | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/7ys5qf/eli5_is_there_any_way_jerking_off_can_result_in/ | යම් අවස්ථාවක දී වඳ භාවයට හේතු විය හැකි ක්‍රමයක් තිබේද? | වඳභාවය, නැත, කිසිසේත්ම නොවේ. නමුත් සැබෑ ලිංගිකත්වයට වඩා වෙනස් ආකාරයේ උත්තේජනයකට ඔබ පුරුදු වුවහොත් එය මෘදු බෙලහීනතාවයට හේතු විය හැක. | is there any way jerking off can result in infertility at some point? | Infertility, no, not at all.
But it can result in a mild case of impotence, if you get used to a different kind of stimulation than actual sex provides. |
27puxs | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/27puxs/eli5_why_are_there_chechens_fighting_in_the/ | ඔවුන් මුලින් චෙචන් යුද්ධවලදී රුසියානුවන්ට එරෙහිව සටන් කරන විට, නැගෙනහිර යුක්රේනයේ රුසියානු හිතවාදී පැත්තේ චෙච්නියානුවන් සටන් කරන්නේ ඇයි? | ඔවුන් කරන්නේ රුසියානු (සහ චෙචන්) රජයෙන් ගෙවන දේය. දැන් චෙච්නියාව පාලනය කරන්නේ රුසියානු රූකඩයක් වන අතර ඔහු මුදල් ගොඩක් ලබා ගන්නා අතර පුටින් ඔහුගෙන් ඉල්ලා සිටින ඕනෑම දෙයක් කරයි. චෙච්නියානුවන් සහ වෙනත් ප්‍රදේශවලින් රුසියානුවන් නොවන්නේ ඇයි? මම හිතන්නේ ඒවා මිළ අඩුයි සහ අරමුණ සඳහා වඩා හොඳ කුසලතා ඇති බවයි. | why are there chechens fighting in the pro-russian side in eastern ukraine, when they originally were fighting against the russians in the chechen wars? | They do what they are paid for by Russian (and Chechen) government.
For now Chechnya is governed by Russian puppet who gets loads of money and will do anything Putin asks him to do.
Why Chechens and not Russian from other regions? I guess they are cheaper and have better skills for purpose. |
2gu28k | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/2gu28k/eli5why_do_i_see_rusty_looking_spots_on_the/ | පදික වේදිකාවේ සහ පාරේ මලකඩ සහිත ලප මා දකින්නේ ඇයි? | කොන්ක්‍රීට් වල සවි කර ඇති ශක්තිමත් කරන රිබාර් හෝ වානේ දැලක් මලකඩ ගසයි. | why do i see rusty looking spots on the sidewalk and road? | The reinforcing rebar or steel mesh encapsulated in the concrete is rusting. |
15zlwt | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/15zlwt/what_are_the_negative_effects_of_a_low_carbhigh/ | අඩු කාබෝහයිඩ්‍රේට්/අධික මේද ආහාරයේ අහිතකර බලපෑම් මොනවාද? | හොඳින්. LCHF-ආහාර වේලක් තුළ සිදු වන්නේ ඔබ මේදය දහනය කිරීමට ඔබේ ශරීරයට බල කිරීම සහ මේදය පමණි. ඔබ මේදය පරිවෘත්තීය කරන විට සිදු වන්නේ [කීටෝන ශරීර](_URL_0_) නිපදවීම, කීටෝසිස් තත්ත්වයකට මග පාදයි. කීටෝන සිරුරු * මොළයට සහ අනෙකුත් සෛලවලට බලශක්ති ප්‍රභවයක් ලෙස භාවිතා කළ හැකිය, කුසගින්නෙන් පෙළෙන විට මෙන්ම LCHF-ආහාර වේලෙහිදීද. වර්ණාවලියේ දෙපැත්තේම සාක්ෂි තිබේ. මගේ පෞද්ගලික මතය නම්: සමබරව කන්න, නිවැරදිව කන්න. ඔබට ව්යාධිජනක තත්වයක් නොමැති නම් ඔබේ ආහාර වේලෙහි එක් කොටසක් කපා දැමීම අනවශ්යය. | What are the negative effects of a low carb/high fat diet? | Well.
What happens during a LCHF-diet is that you force your body to burn fat, and only fat. What happens when you metabolize fat is that [ketone bodies](_URL_0_) as produced, leading to a state of ketosis. Ketone bodies *can* be used as an energy source by the brain and other cells, as in the case during starvation as well as LCHF-diets.
There is evidence on both sides of the spectrum. My own personal opinion is: Eat balanced, eat right. Cutting out one part of your diet is unnecessary unless you have a pathological condition. |
70px4n | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/70px4n/eli5_from_a_business_standpoint_what_are_the/ | ව්‍යාපාරික දෘෂ්ටි කෝණයකින්, සේවකයින්ට සතිපතා, සතිපතා, මසකට දෙවරක් සහ මාසිකව ගෙවීමේ ප්‍රතිලාභ සහ අවාසි මොනවාද? | සතිපතා හෝ සෑම සතියකම පදනමක් මඟින් මෙහෙයුම් සරල කළ හැකිය: ගෙවීම් කාල සීමාවන් එක් දිනක් අවසන් වන බව සියලු දෙනා දන්නා අතර, දින දර්ශන දිනය නොසලකා චෙක්පත් සතියේ වෙනත් දිනයක ලියා ඇත. මාසික හෝ ද්වි-මාසික පදනමක් සමඟ එය අවුල් කළ හැකිය, මන්ද වැටුප් කාල සීමාවන් සහ වැටුප් සැකසීම සෑම විටම සතියේ එකම දිනයට සමගාමී නොවිය හැකි නමුත් සේවකයින්ට සාමාන්යයෙන් මාසික වන අයවැය කැරකෙන වියදම් සඳහා උපකාරී වේ. | from a business standpoint, what are the benefits and disadvantages of paying employees weekly, biweekly, twice a month, and monthly? | A weekly or every-other week basis can simplify operations: everyone knows that pay periods close one day, and checks are written on another day of the week, regardless of the calendar date.
A monthly or bi-monthly basis can screw with that, as pay periods and payroll processing may not concurrent with the same day of the week every time, but helps employees budget revolving expenses, which are typically also monthly. |
1urayr | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1urayr/eli5if_the_universe_is_expanding_so_rapidly_why/ | විශ්වය මෙතරම් ශීඝ්‍රයෙන් ප්‍රසාරණය වන්නේ නම්, දේශීය වශයෙන් අපට දෘශ්‍යමාන වෙනසක් නොපෙනෙන්නේ ඇයි? | මක්නිසාද යත් විශ්වය ඉතා විශාල වන අතර අප ඉතා කුඩා බැවිනි. | if the universe is expanding so rapidly, why do we see no visible change locally? | Because the universe is so huge and we're so small. |
2u0osd | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/2u0osd/why_are_gases_more_soluble_in_cold_liquid_but/ | වායූන් සීතල ද්‍රවයේ වඩා ද්‍රාව්‍ය වන්නේ ඇයි, නමුත් ඝන ද්‍රව්‍ය උණුසුම් ද්‍රවයේ වඩා ද්‍රාව්‍ය වන්නේ ඇයි? | මෙතන විවිධ දේවල් 2ක් වෙනවා. පළමු වායූන් ද්රවයක දිය වේ. සාමාන්යයෙන් වායුමය ද්‍රව්‍යයක ද්රවයක රැඳී සිටීමට ඇති හැකියාව චාලක ශක්තිය මත රඳා පවතී. සමතුලිතතාවය දැඩි ලෙස වායූන් රැඳී සිටින වායූන්ට අනුග්රහය දක්වන බව මතක තබා ගන්න. අධික උෂ්ණත්වවලදී, බොහෝ චාලක ශක්තියක් ඇති අතර, වායූන් ඉතා ඉක්මනින් ආරම්භය ලබා ගනී. ද්රවයක දියවී ඇති ඝන ද්‍රව්‍යවල එය සමතුලිතතාවය ගැන... එය ඕනෑම ආකාරයකින් යා හැක. ද්‍රාව්‍ය-ද්‍රාව්‍ය බන්ධන බිඳීමෙන් ශක්තිය මුදා හැරේ. ද්‍රාව්‍ය-ද්‍රාව්‍ය බන්ධන සෑදීමට ශක්තිය අවශ්‍ය වේ. ද්‍රාවණය-ද්‍රාවණය + ද්‍රාවකය + තාපය1 < ---> ද්‍රාව්‍ය-ද්‍රාවකය + ද්‍රාවණය + තාපය 2. තාපය2> තාපය1 නම්, ඉහළ උෂ්ණත්වයක් සමතුලිතතාවය ද්‍රාව්‍ය-ද්‍රාව්‍ය (ද්‍රාවකයේ අඩු ද්‍රාව්‍ය) දෙසට තල්ලු කරයි. එහෙම වෙන්නේ කලාතුරකින්. දැන් ඔබට සම්පූර්ණ ද්‍රාව්‍යතාව ද්‍රාව්‍ය අනුපාතය සමඟ පටලවා නොගන්නා බවට වග බලා ගන්න. යමක් දියවන වේගය පද්ධතියේ ද්‍රාව්‍යයේ සහ චාලක ශක්තියේ මතුපිට ප්‍රමාණය මත රඳා පවතී. ඔබේ කවුන්ටරයේ පැල්ලමක් පිරිසිදු කිරීම ගැන සිතන්න. පැල්ලම ඉක්මනින් ඉවත් කරන: මෘදු ස්ක්‍රබ් කිරීම (අඩු චාලක ශක්තිය) හෝ දැඩි ලෙස ස්ක්‍රබ් කිරීම (ඉහළ චාලක ශක්තිය). සංස්කරණය කරන්න: මම දැන් පහත සබැඳිය වළලනු දුටුවෙමි. එක් බිම් කැබැල්ලක් ජලයේ O2 සහ CO2 ද්‍රාව්‍යතාව පෙන්වයි. CO2 O2 ට වඩා බෙහෙවින් වැඩි ය (සරල ස්කන්ධ වෙනස මගින් විස්තර කළ හැකි ප්‍රමාණයට වඩා බෙහෙවින් වැඩි ය). මෙහි එක් ගාමක බලවේගයක් වන්නේ CO2 හි ස්ථිර ඩයිපෝලයක් තිබීමයි (එය තරමක් ආරෝපණය වේ - Os සහ + මධ්‍යම C මත). ජලය සහ CO2 යන දෙකම ධ්‍රැවීය වීම යන්නෙන් අදහස් වන්නේ H2O හි අර්ධ ආරෝපණ මගින් CO2 ද්‍රාවණයේ රඳවා තබා ගැනීමයි. අනෙක් අතට O2 යනු සම න්‍යෂ්ටික ඩයැටම් එකකි... ඒ කියන්නේ O2 අණුවක Os 2 අතර ඕනෑම සුළු ආරෝපණ වෙනසක් ඉතා දුර්වල සහ සංක්‍රාන්ති වේ... ඒ වගේම මගේ ජෙනර රසායන විද්‍යාඥයින් හැමවිටම ලන්ඩන් විසුරුමේ භයානක බලය මෙයයි. තේරුම් ගැනීමට දඟලන්නට විය. එය ඉලෙක්ට්‍රෝන අතර සුළු අසමතුලිතතාවයක් නිසා ඇති වන අතර එය විද්යුත් ස්ථිතික ක්‍රියාව හරහා ඉක්මනින් නිවැරදි වේ. | Why are gases more soluble in cold liquid, but solids are more soluble in warm liquid? | There are 2 different things going on here. First gasses dissolved in a liquid. The ability of a normally gaseous substance to remain in a liquid is dependent on the kinetic energy. Remember that the equilibrium STRONGLY favors gasses staying gasses. At high temperatures, there is so much kinetic energy that gasses get the boot fairly quickly.
In solids dissolved in a liquid, it is about equilibrium... and it can go either way. Breaking solute-solute bonds releases energy. Forming solute-solvent bonds requires energy. Solute-Solute + solvent + heat1 < --- > solute-solvent + solute + heat 2. If heat2 > heat1, a high temperature will push the equilibrium back toward solute-solute (less soluble in solvent). That's rarely the case.
Now make sure you don't get total solubility confused with dissolution RATE. The rate at which something dissolves is dependent on surface area of the solute and kinetic energy of the system. Think about cleaning a stain off of your counter. Which removes the stain faster: gentle scrubbing (low kinetic energy) or vigorous scrubbing (high kinetic energy).
Edit: I just saw the link buried below. One of the plots shows the solubility of O2 and CO2 in water. CO2 is much higher than O2 (much higher than can be described by simple mass difference). One of the driving forces here is that CO2 has a permanent dipole (it is slightly charge - on the Os and + on the central C). Water and CO2 both being polar means that CO2 is being held in solution by the partial charges on the H2O. O2, on the other hand is a homonuclear diatom... which means any slight charge difference between the 2 Os of a molecule of O2 is very weak and transient... and this is that dreaded London dispersion force that my gen chem students always struggled to understand. That is caused by a slight imbalance between electrons and it quickly rights itself via electrostatic action. |
aiayrb | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/aiayrb/eli5_why_does_room_temperature_coffee_taste_cold/ | . කාමර උෂ්ණත්වයේ කෝපි 'සීතල' රස නමුත් කාමර උෂ්ණත්වයේ කිරි 'උණුසුම්' රස වන්නේ ඇයි? | ඔබ බොන බොහෝ කෝපි කාමර උෂ්ණත්වයට වඩා උණුසුම් බැවින්, ඔබ කෝපි හැඟෙනු ඇතැයි ඔබ අපේක්ෂා කරන දෙයට සාපේක්ෂව කාමර උෂ්ණත්වයේ ඇති කෝපි සීතලක් දැනෙනු ඇත. නමුත් අපි සාමාන්යයෙන් කිරි බොන්නේ ශීතකරණයෙන් ඒ නිසා කාමර උෂ්ණත්වයකදී එය ඔබ බලාපොරොත්තු වන ප්‍රමාණයට වඩා උණුසුම් වේ. කෝපි සාමාන්යයෙන් උණුසුම් වීමට හේතුව ධාන්ය වලින් නිසි ලෙස ප්‍රසාදය ලබා ගැනීමට උණු වතුර අවශ්‍ය වන අතර කිරි සාමාන්යයෙන් සීතල වීමට හේතුව ඔබට එය දිගු කාලයක් තබා ගත හැකි බැවිනි. | . why does room temperature coffee taste ‘cold’ but room temperature milk tastes ‘warm’? | Because most coffee you drink is hotter than room temperature, so in comparison to what you expect the coffee to feel like, a coffee at room temperature would feel cold.
But we usually drink milk from the refrigerator so when it's a room temperature it's hotter than what you expect.
And the reason why coffee is usually hot is because you need hot water to properly get the favour out of the grains and the reason why milk is usually cold is because you can keep it longer that way. |
6wp7v7 | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/6wp7v7/how_did_china_come_to_have_so_many_massively/ | චීනයට මෙතරම් විශාල ජනාකීර්ණ නගර ඇති වූයේ කෙසේද? | මතක තබා ගත යුතු එක් දෙයක් නම් පරිපාලන සීමාවන් චීනයේ එක්සත් ජනපදයට වඩා වෙනස් ලෙස ක්රියා කරන බවයි. නාගරික පරිපාලන ඒකකවලට සාමාන්යයෙන් නගරයක බොහෝ තදාසන්න ප්‍රදේශ සහ පිටස්තර ග්‍රාමීය ප්‍රදේශද ඇතුළත් වේ. චොංකිං නාගරික ප්‍රදේශයට ත්‍රී ගෝර්ජස් වේල්ල දැමීම සඳහා දකුණු කැරොලිනාවේ ප්‍රමාණයේ චොංකිං මෙයට වඩාත්ම ආන්තික උදාහරණයයි. කෙසේ වෙතත්, අනෙකුත් චීන නාගරික ප්‍රදේශ පවා ඔවුන්ගේ ඇමරිකානු සගයන්ට වඩා විශාල ය. ඇත්ත වශයෙන්ම, චීන රජය එහි නගර කුඩාව තබා ගැනීමට සක්‍රීයව උත්සාහ කරයි. නගරාන්තර අධිවේගී දුම්රිය සඳහා ආයෝජනය කිරීමෙන් විශාල නාගරික සමූහකරණය සහ චීන ප්‍රතිපත්ති බොහෝමයක් ගැන එංගල්ස්ට ප්‍රබල අදහස් තිබුණි, සහ ගෘහ ලියාපදිංචි කිරීමේ පද්ධතියේ ක්‍රියාකාරිත්වය සැලසුම් කර ඇත්තේ නගර විශාල වීම වැළැක්වීම සඳහා ය. මේ තුළ සාර්ථකත්වය මිශ්ර වේ. | How did China come to have so many massively populated cities? | One thing to keep in mind is that administrative boundaries work differently in China than in the United States. Municipal administrative units usually include most of the suburbs of a city, and some of the outlying rural areas as well. The most extreme example of this is Chongqing which is the size of South Carolina in order to put the Three Gorges Dam into the Chongqing urban area. However, even other Chinese municipal areas are much larger than their American counterparts.
In fact, the Chinese government is actively trying to keep it's cities small. Engels had strong views about vast urban agglomeration, and much of Chinese policies, from it's investments in intercity high speed rail, and the operation of the household registration system is designed to keep cities from getting too big. The success in this is mixed at best. |
9nfqv8 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/9nfqv8/eli5_how_does_viewing_violence_affect_peoples/ | ප්‍රචණ්ඩත්වය බැලීම මිනිසුන්ගේ මානසික සෞඛ්‍යයට බලපාන්නේ කෙසේද? | ඇත්ත වශයෙන්ම එහි සහසම්බන්ධයක් ඇති බව මට විශ්වාස නැත. ප්‍රචණ්ඩත්වය නැරඹීමෙන් යම් ආකාරයක මානසික සෞඛ්‍ය ගැටලුවකට දැනටමත් නැඹුරු වී ඇති පුද්ගලයින්ට බලපෑම් කළ හැකිය. | how does viewing violence affect people's mental health? | I’m not sure there is really a correlation there. More likely people already predisposed to some kind of mental health problem can be affected by viewing violence. |
1kr8rk | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/1kr8rk/what_caused_the_united_states_to_have_the_highest/ | බටහිර රටවල් අතරින් වැඩිම ළදරු මරණ අනුපාතය එක්සත් ජනපදයට ඇති වීමට හේතුව කුමක්ද? | [කොංග්‍රස් පර්යේෂණ සේවාව](_URL_3_) උපත් පිළිබඳ අසමගි වාර්තාගත කිරීම් අපගේ නරක ළදරු මරණ අනුපාතිකයට (IMR) හේතුව විය හැකිද යන්න විමර්ශනය කළ අතර එය ප්‍රතිඵල සම්පූර්ණයෙන් පැහැදිලි කිරීමට ~~ඇත්ත වශයෙන්ම බලපාන්නේ නැත~~ බව සොයා ගන්නා ලදී. (නොගැලපෙන පටිගත කිරීම් වලින් යම් බලපෑමක් ඇත, නමුත් විශාල පරතරය පැහැදිලි කිරීම වැදගත් නොවේ). ඕනෑම සංවර්ධිත ජාතියක අඩුම ආයු අපේක්ෂාවන්ගෙන් එකක් අපට ඇති අතර එම සංඛ්‍යාලේඛනය පිළිබඳව ඇත්ත වශයෙන්ම කිසිදු මතභේදයක් නොමැත. බොහෝ දුරට හේතුව අපට දුර්වල සෞඛ්‍ය සේවා පද්ධතියක් තිබීමයි. ඉහළ ළදරු මරණ බොහෝ විට එකම දෙයකින් සිදු වේ. විවිධ සෞඛ්‍ය ආරක්ෂණ සැලසුම් ඇති පුද්ගලයින්ගේ IMR දෙස බැලීම සිත්ගන්නා කරුණකි. "පෞද්ගලික රක්‍ෂණයට ඇතුළත් වූ කාන්තාවන්ට උපදින ළදරුවන් සඳහා IMR අඩුම බව පර්යේෂකයන් සොයාගෙන ඇති අතර, මෙඩිකේඩ් සඳහා ලියාපදිංචි වූ කාන්තාවන් සඳහා IMRs වැඩි වන අතර, අනාරක්ෂිත කාන්තාවන්ට උපත ලබන ළදරුවන් සඳහා IMR ඉහළම වේ." එබැවින් මූලික වශයෙන් අපගේ IMR අනෙකුත් බොහෝ රටවලට වඩා නරක වීමට මූලික හේතුව අපගේ පුරවැසියන්ට ඉතා හොඳ සෞඛ්‍ය සේවාවක් ලබා නොදීම බව පැවසීම ආරක්ෂිත විය හැකිය. සබැඳි: _URL_0_ _URL_3_ _URL_1_ _URL_2_ TL;DR දුර්වල සෞඛ්‍ය රැකවරණය සෑම සෞඛ්‍ය මෙට්‍රික් එකකම පාහේ නරකම කාර්ය සාධනය එක්සත් ජනපදයට ඇති කරයි. අපි සජීවී උපත් වෙනස් ලෙස සටහන් කරන නිසා නොවේ. සංස්කරණය: නොමඟ යවන සුළු ව්‍යවහාරයක් වෙනස් කරන ලදී. එය පෙන්වා දීම ගැන /u/ruotwocone වෙත ස්තූතියි. සංස්කරණය 2: වාර්ගික විවිධත්වය පිළිබඳ ප්රශ්නය එකම CRS අධ්යයනය මගින් පරීක්ෂා කරන ලද අතර එය විශේෂයෙන් සැලකිය යුතු සාධකයක් නොවන බව ද පෙන්වා දීමට කැමැත්තෙමි. අවශ්‍යයෙන්ම එකම සොයාගැනීම් සහිත CDC සබැඳියක් ඇතුළත් කර ඇත. | What caused the United States to have the highest infant mortality rate among western countries? | The [Congressional Research Service](_URL_3_) investigated whether inconsistent recording of births could be the cause of our bad infant mortality rates (IMR) and found that it does not ~~really affect~~ fully explain the results. (There is some effect from the inconsistent recording, but it isn't significant to explain the large gap).
We also have one of the lowest life expectancies of any developed nations and there isn't really any controversy about that statistic. The most likely reason is because we have a poor health care system. High infant mortality is most likely caused by the same thing.
One interesting thing to look at is the IMR of people with different health care plans. "Researchers have found that IMRs are the lowest for infants born to women enrolled in private insurance, that IMRs are higher for women enrolled in Medicaid, and that IMRs are highest for infants born to women who were uninsured."
So basically it is probably safe to say that the primary reason that our IMR is worse than most other countries is that we don't provide very good health care to our citizens.
Links:
_URL_0_
_URL_3_
_URL_1_
_URL_2_
TL;DR Poor health care causes the US to have some of the worst performance in almost every health metric. It is not because we are recording live births differently.
EDIT: Changed a misleading paraphrase. Thanks to /u/ruotwocone for pointing that out.
EDIT 2: I'd also like to point out that the issue of racial diversity was examined by the same CRS study and also found it to not be a particularly significant factor. Included a CDC link with essentially the same findings. |
zlek9 | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/zlek9/what_was_the_general_sentiment_felt_by_wwii/ | WWII ප්‍රවීණයන්ට වියට්නාමය, කොරියානු යුද්ධය සහ එම යුද්ධවලින් ආපසු ගෙදර එන ප්‍රවීණයන් කෙරෙහි ඇති වූ පොදු හැඟීම කුමක්ද? | ඔස්ට්‍රේලියානු වියට්නාමයේ පශු වෛද්‍යවරුන් සමඟ කතා කරමින්, බොහෝ දෙනෙකුට ඔවුන්ගේ දේශීය RSL වලට ඇතුළත් වීම ප්රතික්ෂේප කරන ලදී, බොහෝ දෙනෙකුට WW2 පශු වෛද්‍යවරුන් විසින් වියට්නාමයට 'සැබෑ යුද්ධයක් නොවේ' යැයි පැවසූ අතර, ඔවුන්ට ලැබුණු ප්‍රබලම හෙලාදැකීම ප්‍රවීණයන්ගෙන් විය. මට ප්‍රබන්ධයක් හැර වෙනත් මූලාශ්‍රයක් තිබුණා නම් හොඳයි; මේ අය මගේ පන්තියට කතා කරන්න ආපු RSL වල අය, ඒ නිසා මම ඔවුන්ව විශ්වාස කරන්න පෙලඹෙනවා. | What was the general sentiment felt by WWII veterans towards Vietnam, the Korean War, and the veterans returning home from those wars? | Purely anecdotal
Speaking to Australian Vietnam vets, many were denied admission to their local RSL's, many were told Vietnam 'wasn't a real war' by WW2 vets, and that the strongest condemnation they received was from veterans. I wish I had a source other than anecdote; these were guys from RSL's who came to talk to my class, so I'm inclined to believe them. |
4wi7qe | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/4wi7qe/when_world_war_2_ended_why_did_german_soldiers/ | දෙවන ලෝක යුද්ධය අවසන් වූ විට, ජර්මානු සොල්දාදුවන්ට සෝවියට් සංගමයට වඩා බටහිර සහචරයින්ට යටත් වීමට අවශ්‍ය වූයේ ඇයි? | 1941 දී සෝවියට් සමාජවාදී සමූහාණ්ඩුව ආක්‍රමණය කිරීමේ සිට ජර්මානු සෝවියට් සිරකරුවන්ට සැලකීම බිහිසුණු වූ බැවින්, ඔවුන් කුසගින්නෙන් පෙළෙන තෙක්, රෝගවලට ගොදුරු වන තෙක් හෝ සරළව ඝාතනය කරන තෙක් කම්බි කොටුවල තබා තිබීම හේතු කිහිපයක් විය (අවුෂ්විට්ස්හිදී ගෑස් ප්‍රහාරයට ලක් වූ පළමු වින්දිතයින් අතර රුසියානු හමුදා භටයන් විය) . නැඟෙනහිර පෙරමුණෙන් කාර්තුවක් ලබා නොදීම නිසා එය ඉල්ලා සිටිය නොහැකි විය. සෝවියට් සමාජවාදී සමූහාණ්ඩුවේ වාඩිලාගෙන සිටි ප්‍රදේශවල සිදු කරන ලද දෙයින් පසුව, වෙර්මාච්ට් සොල්දාදුවන් රුසියානු පළිගැනීම්වලට බිය වූ අතර, අල්ලා ගැනීම යනු ඔවුන් අතින් වෙඩි නොතැබීම නම්, සයිබීරියානු ගුලාග්හි බලහත්කාරයෙන් ශ්‍රමය සඳහා යන බව දැන සිටියහ. බොහෝ දෙනෙක්, ඔවුන් දිවි ගලවා ගත්තේ නම්, 50 ගණන් වන තෙක් නිදහස් කරනු ලැබුවේ නැත. බටහිර මිත්‍ර පාක්ෂිකයින්ගෙන් PoWs සැලකීම - සංසන්දනාත්මකව කිවහොත් - ජර්මානු PoWs සම්බන්ධයෙන් ඔවුන් සැලකූ ආකාරයටම වඩා යහපත් විය, දෙපාර්ශවයේම ම්ලේච්ඡත්වයේ සිදුවීම් තිබුණද, ඔවුන් PoWs සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීම පිළිබඳ ජිනීවා සම්මුතියට නාමිකව අනුගත විය (සෝවියට් සංගමය එසේ නොකළේය. අත්සන් කරන්නෙකු). [352nd Volksgrenadier](_URL_0_) හි අණදෙන නිලධාරියෙකු MIA පිරිමි හය දෙනෙකුගේ පවුල්වලට මෙසේ ලිවීය, *"අපට විරුද්ධ ඇමරිකානුවන් සාධාරණ ලෙස සටන් කර ඇත, ඔවුන් ජර්මානු සිරකරුවන්ට හොඳින් සැලකූ අතර ඔවුන්ට පෝෂණය කර ඇත. ඔබේ සැමියා PoW නම්, ඔබ එසේ කරනු ඇත. රතු කුරුසය හරහා ඔහු ගැන ආරංචියක් ලැබෙනු ඇත."* වහල්භාවය දරාගත හැකි රාජ්‍යයක් යැයි යෝජනා කිරීම නිසා එය ඔහුට පක්ෂය සමඟ කරදරයක් විය. මෙය නැගෙනහිර පෙරමුණ හා සසඳන්න, එහිදී රතු හමුදාව විසින් අල්ලා ගන්නා ලද කාලකණ්ණි සිරකරුවන් ස්ටාලින් අශ්වයෙකු වන *Stalinpferd* ලෙස හඳුන්වනු ලැබීය. | When world war 2 ended, why did German soldiers want to surrender to the western allies rather than the Soviet union? | Couple of reasons, since the invasion of the USSR in 1941 German treatment of Soviet prisoners had been horrendous, kept in wire enclosures until they starved, succumbed to disease, or were simply summarily executed (among the first victims gassed at Auschwitz were Russian PoWs). With no quarter given on the Eastern Front it could hardly be asked. Wehrmacht soldiers rightly feared Russian vengeance, after what had been done in the occupied territories of the USSR, and knew that capture would mean heading for forced labor in Siberian gulags, if they were not shot out of hand. Many, if they survived, weren't released until the '50s.
Treatment of PoWs from the western allies was - comparatively speaking - much better, as was their treatment of German PoWs, although there were incidents of brutality on both sides they nominally adhered to the Geneva Conventions on treatment of PoWs (to which the USSR was not a signatory). A commander of the [352nd Volksgrenadier](_URL_0_) wrote to the families of six men MIA, *"The Americans opposite us have been fighting fairly, they have treated German prisoners well and fed them. If your husband is a PoW, you will probably receive news of him through the Red Cross."* It got him in trouble with the party for suggesting that captivity was a tolerable state.
Compare this to the Eastern Front, where the wretched prisoners taken by the Red Army were known as *Stalinpferd*, a Stalin horse. |
52zhep | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/52zhep/eli5_why_havent_we_come_up_with_an_easier_way_to/ | ඇයි අපි එවරස්ට් කඳු මුදුනට යාමට පහසු ක්‍රමයක් සොයා නොගත්තේ? | ඔවුන්ට එහි යාමට අවශ්‍ය හේතුව *එය භයානක හා දුෂ්කර හා ජීවිතයට තර්ජනයක් වන බැවිනි. ඔවුන් එහි ඉහළට යන්නේ දර්ශනයක් දැකීමට සහ ටැන් එකක් ලබා ගැනීමට නොවේ. කෙසේ වෙතත්, එම උන්නතාංශයේ සිටගෙන සිටීම බරපතල ලෙස ජීවිතයට තර්ජනාත්මක බලපෑම් ඇති කරයි. කඳු නගින්නන්ට එයින් බේරීමට සති ගණනක් පුරුදු විය යුතුය. එය පහසු කිරීම යන්නෙන් අදහස් වන්නේ මිනිසුන් යාමට සූදානම් වීම අඩු වනු ඇති අතර එය වඩාත් භයානක වනු ඇති බවයි. එසේම, මෙම ප්‍රදේශය ස්වභාව රක්ෂිතයක් වන අතර අවට ජීවත් වන ජනතාවට විශාල සංස්කෘතික හා ආගමික වැදගත්කමක් දරයි. එය වටා ආරාම සහ සිද්ධස්ථාන ඇති අතර එවරස්ට් හි බොහෝ ප්‍රදේශ ටිබෙට් සහ ඉන්දියානු බුද්ධාගමේ වඩාත් වැදගත් ස්ථාන ලෙස සැලකේ. ඊට උඩින් එවරස්ට් එක කොච්චර දුරස්ථද කියන එකත් ප්රශ්නයක්. එය නල ජලය, විදුලිය ආදියෙන් සැතපුම් ගණනාවක් දුරින් පිහිටා ඇත. | why haven't we come up with an easier way to get to the top of mount everest? | The reason they want to go there is *because* it is dangerous and difficult and life threatening. They aren't going up there for the view and to get a tan.
Regardless, standing at that altitude has seriously life threatening effects. Climbers need to acclimate for weeks to be able to survive it. Making it easier would mean people would be less prepared to go, and probably make it even more dangerous.
Also, the area is a nature preserve and of great cultural and religious importance to the people who live nearby. There are monasteries and shrines around it and many areas on Everest are considered some of the most important sites of Tibetan and Indian Buddhism.
On top of that there is the issue of just how *remote* Everest is. It is many, many miles away from running water, electricity, etc. |
2l2etx | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/2l2etx/why_were_the_islamchristian_preachers/ | ඉස්ලාම් දහම ඉන්දියාවට ගැඹුරට විනිවිද යාමට ක්‍රිස්තියානි දේශකයන් අසාර්ථක වූයේ ඇයි? | ඔබ විවිධ ප්‍රශ්න 2ක් අසන බව පෙනේ. 1.) "ඉන්දියාවේ ආගමට හරවා ගැනීමේදී ඉස්ලාම් සහ ක්‍රිස්තියානි ආගම අසාර්ථක වූයේ ඇයි" සහ 2.) "ඒක දේවවාදී ආගමකින් හින්දු ආගම සම්පූර්ණයෙන්ම තුරන් නොකළේ මන්ද." මේවා එකිනෙකට වෙනස් කරුණු දෙකක් වන අතර, යමක් * සිදු නොවූයේ ඇයි දැයි ඉතිහාසඥයින්ට හරියටම පැහැදිලි කළ නොහැකි බව මම මුලින්ම කියමි. එය අපගේ හැකියාව තුළ නොවේ, නමුත් මම ඔබ සමඟ අදාළ තීක්ෂ්ණ බුද්ධිය බෙදාගන්නම්. එක් දෙයක් නම්, ඔබේ පළමු ප්රශ්නය පදනම් වී ඇත්තේ නරක පදනමක් මත ය. ඉස්ලාම් සහ ක්‍රිස්තියානි ආගම් දෙකම ඉන්දියාවට විනිවිද යාමට සමත් විය. අද වන විට, ගෝලීය මුස්ලිම් ජනගහනයෙන් දළ වශයෙන් 1/3 ක් ඉන්දියානු උප මහද්වීපයේ හෝ එම උරුමයට අයත් වේ. ඉන්දියානු උපමහාද්වීපය, මක්නිසාද යත්, ඔබ බොහෝ විට දන්නා පරිදි, බ්‍රිතාන්‍ය රාජ්‍යයට පෙර ඒකාබද්ධ ඉන්දියානු ජාතියක් නොතිබුණි. විවිධ ස්වාධීන දේශපාලන වල උප මහාද්වීපයක් පමණි. හින්දුස්ථානි රෙදිපිළිවල කොටසක් ලෙස ඔවුන්ට බොහෝ විට සංස්කෘතික අවබෝධයක් තිබුණද, ඔවුන් සියල්ලෝම ප්‍රායෝගිකව එකිනෙකින් ස්වාධීන ජාතීන් විය. මෝගල්ගේ මෞර්ය වැනි අධිරාජ්‍යයන් කිහිපයකින් එකක් යටතේ එක්සත් වූ විට පවා, මෙම ජාතීන් එකිනෙකාව එකම මිනිසුන් ලෙස නොදකිනු ඇත. ඉස්ලාම් හෝ ක්‍රිස්තියානි ආගම පැමිණීමට පෙර, මේ සියල්ල ද ධාර්මික සම්ප්‍රදායක් යටතට වැටෙන්නට ඇත- හින්දු හෝ බුද්ධාගම. කෙසේ වෙතත්, වසර දහස් ගණනක් වේගයෙන් ඉදිරියට යන අතර, නූතන පකිස්තානය සහ බංග්ලාදේශය (ඉන්දියාවේ ප්‍රමුඛතම ප්‍රාන්ත 2 කින් මතු වූ) කිසිසේත්ම පවතින්නේ ඉස්ලාම් ඉන්දියාවට කෙතරම් ගැඹුරට විනිවිද ගියේද යන්න හේතුවෙනි. එය එසේ වුවද, ඉන්දියානු ජනරජය තවමත් ලෝකයේ 2 වන විශාලතම මුස්ලිම් ජනගහනයේ නිවහන විය හැකිය. මේ දේවල් එහෙම තියෙද්දි ඉන්දියාවට ඉස්ලාම් ආගමට රිංගන්න බැරි උන හැටි මට පේන්නෙ නෑ. ක්‍රිස්තියානි ධර්මය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, එය ඉන්දියාවේ ප්‍රචලිත නොවීම අඩු වන අතර, ඉන්දියාව ක්‍රිස්තියානුවන් විසින් පාලනය කරන ලද කාලයද ඉන්දියාව මුස්ලිම්වරුන්ගේ පාලනය යටතේ පැවති කාලයට වඩා සැලකිය යුතු තරම් අඩු ය. එසේ වුවද, [අද නැඟෙනහිර ඉන්දියාවේ ප්‍රාන්ත ඇමරිකානු දකුණට වඩා ඒක පුද්ගල ක්‍රිස්තියානි ප්‍රජාවක් ඇත](_URL_0_), ක්‍රිස්තියානි ආගම ඉන්දියානු ජනරජයේ 3 වැනි විශාලතම ආගම වේ. ඉතින්, නැවතත්, මම එය 'අසාර්ථක' ලෙස හැඳින්වීමෙන් නවතිමි. නමුත් ඔබේ ඊළඟ ප්‍රශ්නයට හැරවීමට මෙය හොඳ කරුණකි. හින්දු ආගම සහමුලින්ම නැති නොකළේ ඇයි? ඇත්තම කිව්වොත් මට මේ ප්‍රශ්නයට උත්තර දෙන්න බැහැ. කාටවත් පුළුවන් කියලා දන්නේ නැහැ. නමුත් එක දෙයක් බලන්න, මෙතරම් මුස්ලිම්වරුන් (අරාබි ලෝකයෙන් අඩක් පමණ) වාසය කළත්, ඉන්දියානු ජනරජයේ මුස්ලිම් ජනගහනය සමස්ත ජනගහනයෙන් 14% ක් පමණක් වන ආකාරය බලන්න. ඉන්දියාව විශාලයි. භූගෝලීය හා ජනවිකාස යන දෙඅංශයෙන්ම සහ ස්වභාවිකව මෙම ඉඩම් කෙතරම් පරිපුර්ණ ලෙස අන්‍යාගමනය කර ඇත්ද යන්න කෙරෙහි මෙය බලපා ඇත. ඇත්ත වශයෙන්ම, සංසන්දනාත්මක ජනගහනයක් සහිත එක් සාර්ව කලාපයක් පමණක් ඇත, චීනය, සහ එම කලාපීය මනස ඔබ ඒකදේවවාදය මුළුමනින්ම පිළිගෙන නැත. කෙසේ වෙතත් සලකා බැලිය යුතු තවත් කරුණක් නම්, හින්දු ආගම එක්තරා අර්ථයකින් බ්‍රිතාන්‍යයන් විසින් නිර්මාණය කරන ලද්දකි. මම මෙයින් අදහස් කරන්නේ රාජ්‍යට පෙර මධ්‍යගත හෝ විශ්වීය 'හින්දු' ආගමක්/අනන්‍යතාවයක් නොතිබූ බවයි. තාමත් නැහැ. ඒ වෙනුවට, උප මහාද්වීපයට ආවේණික වූ, ප්‍රදේශයෙන් කලාපයට වෙනස් වන සම්ප්‍රදායන් සිය ගණනක් විය. බ්‍රිතාන්‍යයන් මේ සියල්ල ගෙන ඒවා සියල්ල අල්ලා ගන්නා යෙදුමක් යටතේ කොටස් කර ඇත: හින්දු ආගම. මෙයට පෙර, ඇත්ත වශයෙන්ම විශ්වීය හින්දු අනන්‍යතාවයක් හෝ ජාතිකත්වය පිළිබඳ හැඟීමක් නොතිබුණි, ඉන්දියානු රාජ්‍යයන් එකිනෙකා විවිධ ජාතීන් සහ ජාතීන් ලෙස දුටු ආකාරය පිළිබඳ පෙර විවරණයට ආපසු යමින්. තිබුනා නම්, ඉතා කුඩා මුස්ලිම් සුළුතරයකට 'හින්දු' සුපිරි බහුතරයක් මෙතරම් කාලයක් පාලනය කිරීමට නොහැකි වනු ඇත. ඒ වෙනුවට, ඉන්දියාවේ ඉස්ලාමීය පාලනය මෙන්ම ඉන්දියාවේ ඉස්ලාමය පැතිරීම රාජ්‍ය පදනමින් සිදු විය. කිසිවකු මුළු ඉන්දියාවම එක ජාතියක් හෝ දේශයක් ලෙස යටත් කර ගැනීමට/පරිවර්තනය කිරීමට නොගිය අතර විරසක වූ ජාතීන් සමූහයක ප්‍රදේශයක් ලෙස (සහ නිවැරදිව). උදාහරණයක් ලෙස මෙය එක්සත් ක්‍රිස්තියානි පෙරමුණකින් ප්රතික්ෂේප කරන ලද යුරෝපයට ඔටෝමාන් ආක්‍රමණය සමඟ සංසන්දනය කරන්න. ඒ භෞතික ගැටුමත් සමග මුස්ලිම් එදිරිව ක්‍රිස්තියානි මතවාදී බව අවබෝධ විය. ඉන්දියාවේ මෙය සැමවිටම සිදු නොවීය. මේ හේතුව නිසා, එකවර ඉන්දියාව යටත් කර ගැනීමට/පරිවර්තනය කිරීමට ව්‍යාපාරයක් හෝ තල්ලුවක් නොතිබුණි. එය හුදෙක් අසා නැති, එක හුස්මට "ආසියාව" හෝ "අප්‍රිකාව" යටත් කර ගැනීමට/පරිවර්තනය කිරීමට උත්සාහ කිරීමේ අදහසට සමාන වන්නට ඇත. ඉතින් මේකේ ප්‍රතිඵලයක් විදියට ඉස්ලාම් රාජ්‍යයෙන් රාජ්‍යයට, 'ජාතියෙන් ජාතියට' අසංවිධානාත්මකව අඩු වැඩි වශයෙන් ව්‍යාප්ත වන බව අපට පෙනෙනවා. එබැවින් මගේ අදහස නම්, "ඉන්දියාවේ විශාල වශයෙන් ඉස්ලාම් පැතිරීමට" එරෙහිව "බෙංගාලයේ / පන්ජාබ් / සින්ද් / හයිද්‍රාබාද් / දෙමළ / කේරලයේ ඉස්ලාමයේ ව්‍යාප්තිය" අනුව ඔබ එය දෙස බැලුවහොත්, ඔබට වඩා හොඳ රාමුවක් ඇත. මුස්ලිම් ජයග්‍රාහකයින් විසින්ම එය දුටු ආකාරය අවබෝධ කර ගැනීම. තවද මේ සම්බන්ධයෙන් සමහර ජාතීන්/කලාප/ප්‍රාන්ත සම්පූර්ණයෙන්ම ඉස්ලාමය විසින් ගිල ගන්නා ලදී. ඒ සියල්ල ඉදිරිදර්ශනය ගැන ය. එය ඔබගේ ප්‍රශ්නයට සම්පුර්ණයෙන්ම පිළිතුරු නොදෙන්නේ නම් මට කණගාටුයි, නමුත් හින්දුසිම් ඉන්දියාවෙන් සම්පූර්ණයෙන්ම තුරන් නොකළේ මන්දැයි යන්නට තනි පිළිතුරක් ඇතැයි මම නොසිතමි. නමුත් සාරාංශයක් ලෙස, හින්දුස්ථානි ශිෂ්ටාචාරයේ ඇදහිය නොහැකි විශාලත්වය සහ පරිමාණය සාධකයක් වූ බව මට විශ්වාසයි. නමුත් ඉදිරිදර්ශනය පිළිබඳ කාරණය සමඟින්, ඉස්ලාම් සහ ක්‍රිස්තියානි යන දෙකම ඇත්ත වශයෙන්ම අවම වශයෙන් යම් ප්‍රමාණයකට ඉන්දියාවට සාර්ථකව විනිවිද ගිය බව මතක තබා ගන්න. මූලාශ්‍ර: අනෙකා සටහන් කිරීම, ස්වයං සටහන් කිරීම: පූර්ව යටත් විජිත ඉන්දියාවේ හින්දු-මුස්ලිම් අනන්‍යතා සින්තියා ටැල්බට් සංසන්දනාත්මක අධ්‍යයන සමාජය සහ ඉතිහාසය වෙළුම. 37, අංක 4 (ඔක්., 1995), පි. 692-722 කේම්බ්‍රිජ් විශ්වවිද්‍යාල මුද්‍රණාලය [මෙහි කියවන්න](_URL_2_) හින්දු ආගම සොයා ගත්තේ කවුද? ඩේවිඩ් එන්. ලොරෙන්සන් සමාජය සහ ඉතිහාසය පිළිබඳ සංසන්දනාත්මක අධ්යයනය, වෙළුම. 41, අංක 4 (ඔක්., 1999), පි. 630-659 කේම්බ්‍රිජ් විශ්වවිද්‍යාල මුද්‍රණාලය [මෙහි කියවන්න](_URL_1_) පෙනින්ටන්, බ්‍රයන්. හින්දු ආගමේ සොයාගැනීම: බ්‍රිතාන්‍යයන්, ඉන්දියානුවන් සහ යටත් විජිත බෙංගාලයේ ආගම ගොඩනැගීම. New York: Oxford UP, 2005. මුද්‍රණය කරන්න. කිං, රිචඩ්. පෙරදිගවාදය සහ ආගම: පශ්චාත් යටත් විජිත වාදය, ඉන්දියාව සහ "ද මිස්ටික් ඊස්ට්" නිව් යෝර්ක්: රවුට්ලෙජ්, 1999. මුද්‍රණය කරන්න. | Why were the Islam?Christian preachers unsuccessful in penetrating the religion deep into India? | You seem to be asking 2 different questions. 1.) "Why were Islam and Christianity unsuccessful in getting converts in India" and 2.) "Why wasn't Hinduism completely eradicated by a monotheistic religion." These are two different things, and let me first say that Historians can't exactly explain why something *didn't* happen. That's not within our capacity, but I'll gladly share some relevant insight with you.
For one thing, your first question is based on a bad premise. Islam and Christianity were both successful in penetrating India. As of today, roughy 1/3 of the global Muslim population either lives in the Indian Subcontinent or is of that heritage. Indian subcontinent because, as Im sure you are probably aware, prior to the British Raj there was no cohesive Indian nation. Just a sub-continent of various independent polities. While they most likely had a cultural understanding of being a part of the Hindustani fabric, they were all in practice nations independent of each other. Even when united under one of several Empires such as the Maurya of Mughal, these nations would not have seen each other as the same people. Prior to the advent of Islam or Christianity, these would all have also fallen under a Dharmic tradition- either Hinduism or Buddhism. Anyways, fast forward a couple thousand years, and the modern States of Pakistan and Bangladesh (which emerged from 2 of India's most prominent states) exist at all because of how deeply Islam penetrated India. And even with that being the case, the Indian Republic is still most likely home to the 2nd largest Muslim population in the world. I can't see how Islam failed to penetrate India with these things being the case. As far as Christianity, while it is less prevalent in India, so too is the amount of time that India was under rule by Christians significantly less than the time India was under the rule of Muslims. Even then, [there are states in East India today that are more Christian per capita than the American South](_URL_0_), with Christianity being the 3rd largest religion in the Indian Republic. So, again, i would stop short of calling that 'unsuccessful'.
But this is a good point to pivot to your next question. Why didn't Hinduism get eradicated completely? Truthfully, I cant answer this question. Dont know that anyone can. But for one thing, look at how despite being home to so many Muslims (almost half the Arab World even), the Muslim population of the Indian Republic is only 14% of the overall population. INDIA IS HUGEEEEEEE. Both geographically and demographically, and naturally this has had an effect on how thoroughly these lands have been proselytized. In fact, there is only one macro-region with a comparable population, China, and that region mind you hasn't totally adopted monotheism either.
Another point of consideration though, is that Hinduism was in a sense created by the British. What I mean by this is, prior to the Raj, there was no centralized or universal 'Hindu' religion/identity. There still isn't. Rather, there were hundreds of Dhramic traditions that were indigenous to the sub-continent, traditions that would vary wildly from region to region. The British took all of these and compartmentalized them under a catch-all term: Hinduism. Prior to this, there really was not a universal Hindu identity or sense of nationhood, going back to the earlier commentary on how the Indian states saw each-other as different nations and peoples. If there was, a tiny Muslim minority would not have been able to rule the 'Hindu' super-majority for so long, no way. Rather, the Islamic rule of India as well as the spread of Islam in India happened at a state by state basis. No one went in looking at the whole of India as one nation or land to conquer/convert but rather a region of a bunch of disjointed nations (and rightfully so). Contrast this for example with the Ottoman incursions into Europe, which was rebuffed with a united Christian front. It was understood that that was a Muslim vs Christian ideological alongside the physical conflict. This was not always the case in India.
For this reason, there wasn't a campaign or push to conquer/convert India all at once. That would have been akin to the notion of trying to conquer/convert "Asia" or "Africa" in one breath, simply unheard of. So as a result of this, we can see that Islam spread more or less in an unorganized manner from state to state, 'nation to nation'. SO my point is, if you look at it in terms of "the spread of Islam in Bengal/Punjab/Sindh/Hyderabad/Tamil/Kerala" as opposed to "the spread of Islam in India at large", you have a better framework of understanding how the Muslim conquerers themselves saw it. And in this regard, some nations/regions/states were fully engulfed by Islam. Its all about perspective.
Im sorry if that doesn't fully answer your question, but I don't think there is any single answer to why Hindusim wasn't completely eradicated in India. But in summary, Im sure the incredible size and scale of Hindustani civilization was a factor. But alongside the point about perspective, keep in mind that both Islam and Christianity in fact did successfully penetrate India, at least to some extent.
Sources:
Inscribing the Other, Inscribing the Self: Hindu-Muslim Identities in Pre-Colonial India
Cynthia Talbot
Comparative Studies in Society and History
Vol. 37, No. 4 (Oct., 1995), pp. 692-722
Cambridge University Press
[Read Here](_URL_2_)
Who Invented Hinduism?
David N. Lorenzen
Comparative Studies in Society and History, Vol. 41, No. 4 (Oct., 1999), pp. 630-659
Cambridge University Press
[Read here](_URL_1_)
Pennington, Brian. The Invention of Hinduism: Britons, Indians, and Construction of Religion in Colonial Bengal. New York: Oxford UP, 2005. Print.
King, Richard. Orientalism and Religion: Post-Colonial Theory, India and "The Mystic East" New York: Routledge, 1999. Print. |
35jeiw | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/35jeiw/eli5_why_does_david_cameron_want_to_scrap_the/ | ඩේවිඩ් කැමරන්ට මානව හිමිකම් පනත ඉවත් කර එය "බ්‍රිතාන්‍ය අයිතිවාසිකම් පනත" ආදේශ කිරීමට අවශ්‍ය වන්නේ ඇයි? | _URL_1_ > ස්ට්‍රැස්බර්ග් සභාවට කළ කතාවක දී කැමරන් මහතා කියා සිටියේ උසාවි තීන්දු නිසා මානව හිමිකම් නීති පිළිබඳ සමස්ත සංකල්පයම "විකෘති" සහ "අපකීර්තියට පත්" වීමේ අනතුරේ පවතින බවයි. > "අපගේ ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් වන විදේශීය ජාතිකයන් සම්බන්ධයෙන් අපට සැබෑ ගැටළුවක් තිබේ," ඔහු පැවසීය. > **"අද ප්රශ්නය වන්නේ ඔබට අවසානයේ ඔබේ රටේ ජීවත් වීමට අයිතියක් නැති, ඔබට ඒත්තු ගැන්වෙන - සහ ඒත්තු ගැන්වීමට හොඳ හේතු ඇති - එනම් ඔබේ රටට හානියක් කිරීමට හැකි කෙනෙකු සමඟ අවසන් විය හැකි වීමයි. නමුත් තත්වයන් තිබේ. ඔබට ඒවා අත්හදා බැලිය නොහැකි, ඔබට ඔවුන්ව රඳවා තබා ගත නොහැකි අතර ඔබට පිටුවහල් කළ නොහැක." ඔවුන් ආරක්ෂා කිරීමට නීතිගරුක පුරවැසියන්." > **ජෝර්දානයේ සාධාරණ නඩු විභාගයක් නොලැබේ යැයි බියෙන් රැඩිකල් ඉස්ලාමීය පූජක අබු කටාඩා පිටුවහල් කළ නොහැකි බවට මානව හිමිකම් පිළිබඳ යුරෝපීය අධිකරණය තීන්දු කිරීමෙන් සතියකට පසුව කැමරන් මහතාගේ ප්‍රකාශය පැමිණ ඇත.** ඔහු විශ්වාස කරන්නේ HRA දුරදිග ගොස් තර්ජනය කරන බවයි. එක්සත් රාජධානියේ ජාතික ආරක්ෂාව. එබැවින් ඔහුට අවශ්‍ය වන්නේ මානව හිමිකම් ක්‍රියාත්මක කිරීමට ය, නමුත් තවමත් රට සුරක්ෂිතව තබා ගැනීමට.. ඔහුගේ ඇස් හමුවේ. ඔබ ඔබේ රටේ සිටින ත්‍රස්තවාදීන් හඳුනන නමුත්, එක්සත් රාජධානියේ කිසිදු නීතියක් උල්ලංඝනය නොකළ අය විය හැකිය. ඒ සමඟ ඔබට ඔවුන් පිටුවහල් කළ නොහැක, මන්ද ඔවුන්ගේ අපරාධ සම්බන්ධයෙන් ඔවුන්ට අවශ්‍ය රටවල "සාධාරණ" නඩු විභාගයක් ලබා ගත නොහැකි බැවිනි. එබැවින් ඔබ ත්‍රස්තවාදීන් ඔබේ භූමියේ තබාගෙන, උසාවිවලින් සහ පිටුවහල් කිරීමෙන් ආරක්ෂා කරයි. මෙය HRA සහ UK ආරක්ෂා කිරීම සම්බන්ධයෙන් ඔහු දකින නොගැලපීම් පිළිබඳ එක් උදාහරණයක් පමණි. ඔහුට අවශ්‍ය වන්නේ යුරෝපා සංගමයෙන් පාලනය ආපසු ගැනීමට සහ එවැනි තත්ත්වයන් හසුරුවන්නේ කෙසේද යන්න තීරණය කිරීමට එක්සත් රාජධානියට ඉඩ දීමයි. _URL_0_ > “මෙය මැග්නා කාර්ටා ලියූ රටයි, යුරෝපය ෆැසිස්ට්වාදයෙන් මුදා ගැනීම හෝ යුද්ධයේදී ලිංගික ප්‍රචණ්ඩත්වයට එරෙහිව අද චෝදනාවට නායකත්වය දෙන මානව හිමිකම් වෙනුවෙන් නැවත නැවතත් පෙනී සිටි රටයි. > “මට එය ඉතා පැහැදිලිව කියන්නට ඉඩ දෙන්න: මෙම ගැටලුව සම්බන්ධයෙන් අපට ස්ට්‍රාස්බර්ග් හි විනිසුරුවන්ගෙන් උපදෙස් අවශ්‍ය නොවේ. > "ඉතින් දිගුකාලීනව, ඊළඟ මැතිවරණයෙන් පසු සම්මුතිවාදී රජයක් සමඟ, මේ රටට නව බ්‍රිතාන්‍ය අයිතිවාසිකම් පනතක් අපේ පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත කර ගැනීමට ලැබෙනු ඇත, එය අපගේ සාරධර්ම මත මුල් බැස ගනී." | why does david cameron want to scrap the human rights act and replace it with "the british bill of rights"? | _URL_1_
> In a speech to the Strasbourg assembly, Mr Cameron said the whole concept of human rights laws was in danger of becoming "distorted" and "discredited" because of the court's decisions.
> "We do have a real problem when it comes to foreign national who threaten our security," he said.
> **"The problem today is that you can end up with someone who has no right to live in your country, who you are convinced – and have good reason to be convinced – means to do your country harm. And yet there are circumstances in which you cannot try them, you cannot detain them and you cannot deport them."**
> "So having put in place every possible safeguard to ensure that (human rights) rights are not violated, we still cannot fulfil our duty to our law-abiding citizens to protect them."
> **Mr Cameron's comments come just a week after the European Court of Human Rights ruled that radical Islamic cleric Abu Qatada cannot be deported for fear he will not get a fair trial in Jordan.**
He believes the HRA goes too far and threatens the national security of the UK. So he wants to put in place human rights, but still keep the country safe.. in his eyes. You can have known terrorists in your country, but who have not violated any UK laws. And with that you cannot deport them because they cannot receive a "fair" trial in their wanted countries for their crimes. So you just keep terrorists on your soil, protected from the courts and deportation. This is just one example of the inconsistencies he sees with the HRA and protecting the UK. He wants to take control back from the EU and allow the UK to determine how to handle such situations.
_URL_0_
> “This is the country that wrote Magna Carta, the country that time and again has stood up for human rights, whether liberating Europe from fascism or leading the charge today against sexual violence in war.
> “Let me put it very clearly: We do not require instruction from judges in Strasbourg on this issue.
> “So at long last, with a Conservative government after the next election, this country will have a new British Bill of Rights to be passed in our Parliament, rooted in our values.” |
a0zh3g | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/a0zh3g/in_a_period_of_twelve_years_germany_went_from_an/ | වසර දොළහක කාලයක් තුළ ජර්මනිය නැගී එන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ සිට අවසානයේ ජන සංහාරයක් සිදු කළ ආඥාදායකත්වයකට ගියේය. කෙසේද? | පළමු ලෝක යුද්ධයෙන් ජර්මනිය පරාජයට පත් වූ විට (1918 දී) එය අවුල් සහගත කාල පරිච්ඡේදයක් ඇති කළ අතර එය අවසානයේ හිට්ලර් වෙත ගෙන යනු ඇත. පරාජය විප්ලවීය තත්වයක් ඇති කළ අතර කයිසර්ට බලයෙන් පහ කිරීමට සිදුවිය. නව සහ ඉතා අස්ථායී ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් නිර්මාණය විය - වයිමර් ජනරජය. ජර්මනියේ ආර්ථිකය සහ සමාජය යුද්ධයෙන් විනාශ වී ඇති අතර ජයග්‍රාහී මිත්‍ර බලවතුන් විසින් අත්සන් කිරීමට බල කරන ලද සාම ගිවිසුම (වර්සායිල් ගිවිසුම ලෙස හැඳින්වේ) මගින් මෙය බෙහෙවින් උග්‍ර විය. වර්සායිල්ස් ජර්මනියට මිත්‍ර බලවතුන්ට විශාල වන්දි ගෙවීමට බල කරන අතර තරමක් භූමි ප්‍රදේශයක් අත්හැරීමට සහ එහි හමුදාව සීමා කිරීමට බල කළේය. මෙම ගිවිසුම ආර්ථික වශයෙන් හානිදායක වූ අතර දේශපාලනික වශයෙන් අවමන් සහගත වූ අතර ජර්මනිය තුළ විශාල අමනාපයක් ඇති කළේය. එක් අවස්ථාවක, ජර්මනියට වන්දි ගෙවීමට නොහැකි වූ විට, ප්‍රංශය රටේ කොටසක් පවා අත්පත් කර ගත්තේය. මුදල් සම්පූර්ණයෙන්ම කඩා වැටුණු අතර මිනිසුන්ට පාන් මිලදී ගැනීම සඳහා සාප්පුවට වීල්බැරෝ රැගෙන යාමට සිදුවිය. එබැවින් නව වයිමර් ජනරජය සෑම විටම ඉතා අස්ථායී විය. 1918-1923 දක්වා කොමියුනිස්ට් විප්ලව 3 ක් සහ අන්ත දක්ෂිනාංශය විසින් කුමන්ත්‍රණ 2 ක් උත්සාහ කරන ලදී (එයින් එකක් හිට්ලර් විසින් මෙහෙයවන ලදී). 20 දශකයේ මැද භාගයේදී වයිමර් ජනරජය ස්ථාවර වීමට සමත් වූ අතර, මෙය වයිමර් ජර්මනියේ "ස්වර්ණමය යුගය" ලෙස හැඳින්වෙන (එය වසර කිහිපයක් පමණක් පැවතුනි) නිර්මාණය කළේය. එය එක්සත් ජනපදයෙන් විශාල ණය ලබා ගැනීමෙන් ස්ථාවරත්වයක් ලබා ගත් අතර එය වන්දි ගෙවීමට භාවිතා කළ හැකිය. නමුත් 1929 දී වෝල් ස්ට්‍රීට් කඩාවැටීම සිදු වූ අතර, මෙම ආර්ථික මූලෝපාය බිඳ වැටුණු අතර, පළමු ලෝක යුද්ධයට වඩා දරුණු ආර්ථික කඩාවැටීමකට ජර්මනියට බල කෙරුනි. මහා අවපාතයෙන් වැඩිම බලපෑමක් එල්ල වූ රට ජර්මනියයි. විරැකියාව 25% ක් පමණ වූ අතර සමස්ත ආර්ථිකයම කඩා වැටෙමින් තිබුණි. මෙම තත්වය අන්ත වම (ප්‍රධාන වශයෙන් කොමියුනිස්ට් පක්ෂය නියෝජනය කරයි) සහ අන්ත දක්ෂිනාංශය (ප්‍රධාන වශයෙන් නාසි පක්ෂය නියෝජනය කරයි) යන දෙකෙහිම ජනප්‍රියත්වය ඉහළ යාමට හේතු වූ අතර එය දෙකම තත්වයට විප්ලවීය විසඳුම් යෝජනා කළේය. නාසීන් යනු අන්ත ජාතිකවාදී, ෆැසිස්ට් පක්ෂයක් වූ අතර එය ඉතා කුඩා පක්ෂයක් (හිට්ලර් මුලින්ම සම්බන්ධ වන විට සාමාජිකයින් 40 ක් පමණ සිටි) සිට විශාල දේශපාලන බලවේගයක් දක්වා වර්ධනය වී ඇත. හිට්ලර් තුළ ඔවුන්ට ඉතා ආකර්ෂණීය නායකයෙකු සිටි අතර නව ප්‍රචාරක ක්‍රම සහ ප්‍රචාරණ ක්‍රම අනුගමනය කළහ. ඔවුන් ආර්ථිකය තුළ දැවැන්ත රජයේ මැදිහත්වීමක් සඳහා තර්ක කළ අතර, ඔවුන් සක්‍රීයව වැඩ නිර්මාණය කිරීමෙන් (රූස්වෙල්ට් පසුව එක්සත් ජනපදයේ කරන පරිදි) විරැකියාව අවසන් කරන බවට පොරොන්දු විය. ඔවුන් ජාතික හැඟීම්වලට ද ආයාචනා කළහ. ඔවුන් Versailles ගිවිසුම හෙළා දුටු අතර එය නීත්‍යානුකූල නොවන බවත් ඔවුන් එය සම්පූර්ණයෙන්ම ප්රතික්ෂේප කරන බවත් තර්ක කළහ. ඔවුන් විවෘතව තර්ක කළේ ජර්මනිය පුළුල් කිරීමටත්, ගිවිසුමෙන් ලබාගත් භූමි ප්‍රදේශය ආපසු ලබා ගැනීමටත්, ජර්මානු ආර්ථිකය තවදුරටත් ගොඩනැගීමට උපකාර වන නැගෙනහිරින් වැඩි ඉඩක් (ලෙබෙන්ස්රාම්) දිනා ගැනීමටත් අවශ්‍ය බවයි. ජර්මානුවන්ට පළමු යුද්ධය පමණක් අහිමි වී ඇත්තේ, ඔවුන් කියා සිටියේ, ඔවුන් යුදෙව්වන් සහ කොමියුනිස්ට්වාදීන් විසින් පාවා දී ඇති නිසා රට තුළ සිට රට අඩපණ කළ සහ තවමත් එසේ කරමින් සිටින බැවිනි. මෙම තර්ක මහජන ආකර්ෂණය දිනාගත් අතර නාසීන් මැතිවරණවලදී ඉතා හොඳින් ක්රියා කළේය. 1930 මැතිවරණයේ දී නාසීන් 3% සිට 19% දක්වා ඡන්ද ප්‍රතිශතයක් දක්වා දෙවන පක්ෂය බවට පත් විය. කොමියුනිස්ට් පක්‍ෂයත් හොඳට කරලා 13%ක් විතර ගත්තා, එයාලා තුන්වැනි පාර්ශ්වය. එබැවින් ජර්මනියේ සාම්ප්රදායික පාලක පක්ෂවලට ඔවුන්ගේ බහුතරය අහිමි වූ අතර අභ්‍යන්තර වෙනස්කම් හේතුවෙන් අඛණ්ඩව බිඳ වැටෙමින් පවතින අස්ථාවර සභාග ආණ්ඩු වලට බල කෙරුනි. මේ කිසිම රජයකට ආර්ථික අර්බුදයට විසඳුම් සොයන්න බැරි වුණා. දැන් වයිමාර් දේශපාලන ක්රමය ක්‍රියාත්මක වන ආකාරයට පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමයක් තිබූ අතර ආණ්ඩුව මෙහෙයවනු ලැබුවේ චාන්සලර්වරයකු (අගමැතිවරයකු වැනි) විසිනි. නමුත් බොහෝ දුරට චාරිත්‍රානුකූල විය යුතු නමුත් හදිසි අවස්ථාවකදී භාවිතා කළ හැකි බලතල ඇති ජනාධිපතිවරයෙක් ද සිටියේය. මේ අවස්ථාවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ හින්ඩන්බර්ග් නම් වූ මිනිසෙකි, ඉතා වයස්ගත මිනිසෙක්, ඔහු පළමු ලෝක යුද්ධයේදී ජර්මානු හමුදාවේ ප්‍රධානියා වූ නිසාත්, යුද වීරයෙකු ලෙසත් පෙනී සිටි නිසා ජනප්රිය වූ ගතානුගතිකයෙකි. හින්ඩන්බර්ග් දැන් ඔහුගේ අධිකාරිය භාවිතා කර සුළුතර ආණ්ඩුවලට නායකත්වය දීමට සම්ප්‍රදායික පක්ෂවලින් චාන්සලර්වරුන් පත් කර ඔවුන්ට හදිසි බලතල ලබා දුන්නේ ඔවුන්ට පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය නොමැති වුවද නියෝගයෙන් පාලනය කළ හැකි බැවිනි. කෙසේ වෙතත් මෙය තවමත් අර්බුදය නතර නොකළ අතර නාසි පක්ෂය වඩ වඩාත් ජනප්රිය වෙමින් පවතී. 1932 මැයි මාසයේදී හින්ඩන්බර්ග් පාර්ලිමේන්තුවේ කිසිදු සහයෝගයක් නොමැති (ඔහුට පක්ෂයක් පවා නොතිබූ) චාන්සලර් ලෙස කොන්සර්වේටිව් ෆ්‍රාන්ස් වොන් පැපන් පත් කළ අතර දින තුනකට පසු ඉල්ලා අස්විය. ඉන්පසුව 1932 ජූලි මැතිවරණයේදී නාසීන් විශාලතම පක්ෂය බවට පත් වූයේ ඔවුන්ගේ සහය දෙගුණයකින් පමණ වැඩිකරගෙන 38%ක පමණ ඡන්ද ප්‍රමාණයක් දිනාගනිමිනි. නොවැම්බර් 32 පාර්ලිමේන්තුව බෙදී ගිය නිසා තවත් මැතිවරණයක් පැවති අතර නාසීන් නැවතත් විශාලතම පක්ෂය බවට පත් විය (ඔවුන් ප්‍රධාන වශයෙන් කොමියුනිස්ට්වාදීන්ට 4% ක් පමණ අහිමි වුවද). මේ අවස්ථාවේ දී වාමාංශය තවමත් නාසීන්ට වඩා ශක්තිමත් නමුත් ඔවුන් සහයෝගයෙන් කටයුතු කළ නොහැකි පක්ෂ දෙකකට බෙදී ගියේය - සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පක්ෂය සහ කොමියුනිස්ට් පක්ෂය. නාසීන් ෆැසිස්ට් ආඥාදායකත්වයක් ගොඩනැගීමට විවෘතව කැපවී සිටි නමුත් දැන් ඔවුන්ගේ සහභාගීත්වයෙන් තොරව කිසිදු ගතානුගතික රජයක් ගැන සිතීම දුෂ්කර වී ඇත. දැන් Franz Von Pappen සැලැස්මක් සකස් කර හින්ඩන්බර්ග්ට ඒත්තු ගැන්වීමට උත්සාහ කළේය. ඔවුන්ට හිට්ලර් චාන්සලර් ලෙස පත් කළ හැකි බවත්, වාමාංශය තලා දැමීමට ඔහු භාවිතා කළ හැකි බවත්, නමුත් ඔහුව පාලනය කළ හැකි බවත් ඔහු විශ්වාස කළේය. ඔවුන් හිට්ලර්ට යම් බලයක් ලබා දුන්නොත්, ගතානුගතිකයින්ට ඔහුගේ ඉල්ලීම් මධ්‍යස්ථ කර ඔහුව තම පාලනයට නතු කර ගත හැකි බව ඔහු සිතුවේය. ඔහු හිට්ලර්ව බරපතල ලෙස අවතක්සේරු කළේ ඔහු උගත්, ඉහළ පන්තියේ ස්වභාවික නායකයෙකු වූ නිසාත්, හිට්ලර් නූගත් වංචාකාරයෙකු ලෙසත් ඔහු දුටු බැවිනි. මුලදී, හිට්ලර්ට පෞද්ගලිකව වෛර කළ සහ ඔහුව රජයට ගෙන ඒමට ඔහුව විශ්වාස නොකළ හින්ඩන්බර්ග්ව ඒත්තු ගැන්වීමට ඔහුට නොහැකි විය. නමුත් 1933 ජනවාරි වන විට වොන් පැපන් හිට්ලර් චාන්සලර් පත් කිරීමට හින්ඩන්බර්ග්ව පොළඹවා ගත්තේය. මෙය අර්ධ වශයෙන් පෙලඹවූයේ පුද්ගලික චේතනාවන් සහ ඔහුගේ රජය විනාශ කළ බව සිතූ ඔහුගේ හිටපු මිතුරන්ගෙන් පළිගැනීමේ ආශාවයි. එබැවින් හිට්ලර් 1933 දී චාන්සලර් ලෙස පත් කරන ලදී. මුලදී එය සභාග ආන්ඩුවක කොටසක් වූ අතර බහුතරයක් වූයේ Von Pappen (උපකුලපති බවට පත් වූ) වැනි කොන්සර්වේටිව් ය. නමුත් හිට්ලර් සහ නාසීන් ඉක්මනින් ඔවුන්ව කොන් කර, ප්‍රධාන ආයතන (පොලිසිය වැනි) පාලනය කර ගනිමින්, මර්දනකාරී නීති මගින් මිනිසුන්ට චෝදනා නොමැතිව අත්අඩංගුවට ගැනීමට ඉඩ සලසයි. 1933 පෙබරවාරි මාසයේදී, හිට්ලර් චාන්සලර් ලෙස නම් කර මාසයකට පසුව, ඔහුගේ ආඥාදායකත්වය ගොඩනැගීමට ඔහුට බෙහෙවින් ඉවහල් වූ සිදුවීමක් සිදුවිය. කොමියුනිස්ට් සටන්කාමියෙක් ජර්මන් පාර්ලිමේන්තුවට ගිනි තැබුවා. හිට්ලර් තර්ක කළේ මෙය කොමියුනිස්ට් විප්ලවයක් සඳහා වන සංඥාවක් ලෙසින් අදහස් කළ අතර පොදුවේ කොමියුනිස්ට් පක්ෂයට දොස් පැවරීමට මහජන විරෝධය භාවිතා කළේය (සැබෑවේදී කොමියුනිස්ට් පක්ෂයට ගින්නට කිසිදු සම්බන්ධයක් නැත). ඔහු කොමියුනිස්ට් පක්ෂය අපරාධ කරන හදිසි නියෝගයක් සම්මත කිරීමට හින්ඩන්බර්ග්ට ඒත්තු ගැන්වීය. මෙය නාසීන්ට ඔවුන්ගේ එක් ප්‍රධාන තරඟකරුවෙකු (කොමියුනිස්ට්වාදීන් තුන්වන පාර්ශ්වයක් විය) විනාශ කිරීමටත්, එක රැයකින් ජර්මානු පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය වීමටත් ඉඩ ලබා දුන්නේය. මාර්තු මාසයේදී හිට්ලර් සක්‍රීය කිරීමේ පනත සම්මත කළ අතර එමඟින් ඔහුට හදිසි බලතල ප්‍රදානය කරන ලද අතර, මූලික වශයෙන් ඒකාධිපතියෙකු ලෙස ආඥාවක් මගින් පාලනය කිරීමට ඔහුට අවස්ථාව ලබා දුන්නේය. මේ වන විට හිට්ලර්ගේ බලය සම්පූර්ණ විය. සමාජවාදීන්, කොමියුනිස්ට්වාදීන් සහ වෘත්තීය සමිති අපරාධ කරමින් වාමාංශය විනාශ කිරීමට ඔහු කොන්සර්වේටිව් භාවිතා කළේය. නමුත් වාමාංශය විනාශ වූ පසු විරුද්ධත්වයක් නොතිබූ අතර ඔහුව නැවැත්වීමට ගතානුගතිකයින්ට කිසිවක් කළ නොහැකි විය. ජර්මනියේ අවසාන ස්වාධීන බල ප්‍රභවය වූයේ හින්ඩන්බර්ග් නමුත් 1934 දී ඔහු මිය ගියේය. ඉන්පසුව හිට්ලර් ජනාධිපතිවරයාගේ භූමිකාව අහෝසි කර චාන්සලර් සහ ජනාධිපතිගේ භූමිකාව ඒකාබද්ධ කරන රීච්ස්ෆුරර් ලෙස පත් කළේය. ඔහු දැන් මූලික වශයෙන් විරුද්ධත්වයෙන් තොරව පාලනය කළ අතර නාසි ආඥාදායකත්වය ගොඩනැගීමට නිදහස් විය. | In a period of twelve years, Germany went from an emerging democracy to a dictatorship that eventually committed genocide. How? | When Germany was defeated in the First World War (in 1918) it caused a period of chaos which would eventually lead to Hitler. The defeat created a revolutionary situation and forced the Kaiser out of power. A new and very unstable democracy was created- the Weimar Republic. Germany's economy and society had been devastated by the war and this was greatly exacerbated by the peace treaty which it was forced to sign by the victorious allied powers (called the Versailles Treaty). Versailles forced Germany to pay huge reparations to the allied powers and also to give up quite a bit of territory and to limit its army. The treaty was economically damaging and politically humiliating and created huge resentment within Germany. At one point, when Germany could not afford to pay reparations, France even occupied part of the country. The currency totally collapsed and people literally had to take wheelbarrows of money to the shop to buy bread. So the new Weimar republic was always very unstable. There were 3 attempted communist revolutions from 1918-1923 and 2 attempted coups by the far right (one of them led by Hitler).
In the mid 20s the Weimar republic was able to stablize itself, and this created what is called the "golden age" of Weimar Germany (which only lasted a few years). It achieved stability by taking huge loans from the US which it could then use to pay the reparations. But in 1929 the Wall Street Crash happened, and this economic strategy was shattered forcing Germany into an even more terrible economic collapse than after WW1. Germany was the country most affected by the Great Depression. Unemployment was around 25% and the entire economy was collapsing. This situation caused a rise in popularity for both the far left (represented mainly by the Communist Party) and the far right (represented mainly by the Nazi party) which both proposed revolutionary solutions to the situation.
The Nazis were an extreme nationalist, facist party which had grown from being a really tiny party (of about 40 members when Hitler first joined) to a huge political force. In Hitler they had a very charismatic leader and adopted new methods of campaigning and propaganda. They argued for massive government intervention in the economy and promised that they would end unemployment by actively creating work (as Roosevelt would later do in the US). They also appealed to national sentiment. They condemned the Versailles treaty and argued that it was illegitimate and that they would entirely reject it. They openly argued that they wanted to expand Germany, win back the territory taken from it by the treaty and win more space (Lebensraum) in the east which would help build the German economy further. The Germans had only lost the first war, they claimed, because they had been betrayed by Jews and Communists who had undermined the country from within and were still doing so now. These arguments gained mass appeal and the Nazis did very well in elections. In the 1930 election the Nazis rose from about 3% to around 19% of the vote becoming the second party. The Communist Party also did well and got about 13%, they were the third party.
So as a result the traditional ruling parties of Germany lost their majority and were forced into increasingly unstable coalition governments which kept collapsing due to internal differences. None of these governments could find any solution to the economic crisis. Now the way the Weimar political system worked, there was a parliamentary system and the government was headed by a Chancellor (like a prime minister). But there was also a president who was meant to be mostly ceremonial but had powers which could be used in an emergency. The president at this time was a man called Hindenburg, a very old man, a conservative who was popular because he had been the head of the German army in WW1 and was seen as a war hero. Hindenburg now used his authority and appointed chancellors from the traditional parties to head minority governments and gave them emergency powers so they could rule by decree even though they did not have a majority in parliament.
This still did not stop the crisis however and the Nazi party was becoming more and more popular. In May 1932 Hindenburg appointed a conservative Franz Von Pappen to be chancellor who had almost no support in parliament (he did not even have a party) and resigned after only three days prompting new elections. Then in the July 1932 election The Nazis became the largest party almost doubling their support and winning around 38% of the vote. There was another election because parliament was so split in November 32 and the Nazis again became the largest party (although they lost around 4% mainly to the Communists). At this point the Left Wing were still stronger than the Nazis but they were split into two parties who could not collaborate- The Social Democratic Party and The Communist Party. The Nazis were openly committed to building a fascist dictatorship but it now became difficult to imagine any conservative government without their participation. Now Franz Von Pappen developed a plan and tried to convince Hindenburg. He believed that they could appoint Hitler as chancellor, use him to crush the left wing, but control him. He thought that if they gave Hitler some power, the conservatives could make him moderate his demands and bring him under their control. He seriously underestimated Hitler in part because he was an educated, upper class natural leader whereas he saw Hitler as an uneducated impostor. At first, he could not persuade Hindenburg who personally hated Hitler and did not trust him to bring him into the government. But by January 1933 Von Pappen persuaded Hindenburg to appoint Hitler chancellor. This was partly motivated by personal motives and Von Pappen's desire for revenge against his former friends who he thought had destroyed his government.
So Hitler was appointed Chancellor in 1933. At first it was part of a coalition government and the majority were conservatives like Von Pappen (who became Vice Chancellor). But Hitler and the Nazis quickly marginalized them, gaining control of the key institutions (like the police) and pushing through repressive legislation allowing people to arrested without charge. Then in February 1933, only a month after Hitler had been named chancellor, an event happened which helped him greatly in building his dictatorship. A communist militant set fire to the German Parliament. Hitler argued that this was intended as the signal for a Communist revolution and used the public outcry to blame the Communist Party in general (in reality the Communist Party had nothing to do with the fire). He persuaded Hindenburg to pass an emergency decree criminalizing the Communist Party. This allowed the Nazis to destroy their one major competitor (the communists were the third party) and to become, overnight a majority in the German parliament. In March Hitler passed the Enabling Act which granted him emergency powers allowing him to rule by decree, essentially as a dictator. By this point Hitler's power was complete. He used the conservatives to destroy the Left Wing- criminalising the socialists, communists and trade unions. But once the left wing was destroyed there was no opposition and the conservatives themselves could do nothing to stop him.
The last independent source of power in Germany was Hindenburg but in 1934 he died. Hitler then abolished the role of president and appointed himself Reichsfuhrer, which combined the role of Chancellor and President. He now ruled basically unopposed and was free to build the Nazi dictatorship. |
49zbxr | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/49zbxr/why_has_there_never_been_widely_known/ | කැනඩාව සහ එක්සත් ජනපදය අතර කිසිදා (පුළුල් ලෙස දන්නා?) භූ දේශපාලන ගැටුමක් නොතිබුනේ ඇයි? | එම විස්තරයේ යමක් ඇති ඕනෑම වේලාවක, බ්‍රිතාන්‍යය සැමවිටම පෙළඹවීම විය. කැනඩාවේ තත්වය තුළ එහි අසල්වැසියා සමඟ රණ්ඩුවකට යාමෙන් එය අධෛර්යමත් කරන කරුණු කිහිපයක් තිබේ. 1.) එක්සත් ජනපදයට සාපේක්ෂව කැනඩාවේ සෑම විටම ජනගහන හිඟයක් පවතී. අඩු මිනිසුන් යනු කර්මාන්තය, පර්යේෂණ සහ, වඩාත්ම වැදගත් ලෙස, හමුදාව සඳහා සම්පත් අඩු වේ. එය බහු වාර්ෂිකව ඉක්මවා ඇත. 2.) එය එක්සත් ජනපද වෙළඳාමට තීරණාත්මක වන වෙළඳ මාර්ග පාලනය නොකරයි. මහා විල් හැර, කැනඩාවට කිසි විටෙක වෙළඳ රේඛාවක් කපා හැරීමට භූගෝලීය වාසියක් නොතිබුණි. 2b.) කැනඩාව නවීන හමුදාවකි, නමුත් අනෙකුත් බොහෝ ජාතීන්ට මෙන්, එක්සත් ජනපද නාවික හමුදාවට ගැලපෙන නාවික හමුදාවක් නොමැත. ඔවුන් වෙරළ තීරයක් හරහා බලය ප්‍රක්ෂේපණය කිරීමට යන්නේ නම්, ඔබ සීමා කිරීමට උත්සාහ කරන පුද්ගලයින් සමඟ ඔබට ඇඟිලි ගැසීමට හැකි විය යුතුය. 3.) කැනේඩියානු දේශසීමා, හමුදාකරණයෙන් තොර, ඔබට සැලසුම් ලබා දීමෙන් තොරව රඳවා තබා ගත නොහැක. දේශසීමාවේ ඕනෑම පැත්තකට එම මායිම දිගේ අසාධාරණ ඒකක සංඛ්‍යාවක් යෙදවීමට සිදුවේ. 4.) එක්සත් ජනපදය සහ කැනඩාව ඉතා සමාන උරුමයක් බෙදා ගනී. බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිතවාදයේ නිෂ්පාදනයක්, "දේශසීමා උරුමයක්" සහ එකිනෙකා හොඳින් දන්නා ජනතාවක් මිත්‍රශීලී කොන්දේසි මත සංස්කෘතිය. උදාහරණයක් ලෙස, NHL මායිමේ දෙපස කණ්ඩායම් ඇත. අනෙකා සැබෑ සතුරෙකු ලෙස පෙන්වීමට බොහෝ ප්‍රචාරක වැඩ අවශ්‍ය වන තරමට අපේ සංස්කෘතීන් එකිනෙකට බැඳී ඇත. මට ඔළුව උඩ ඉඳන් හිතන්න පුළුවන් ඒවා විතරයි. | Why has there never been (widely known?) geopolitical conflict between Canada and the United States? | Anytime there has been something of that description, Britain was always the motivator.
In Canada's position there are a few things discouraging it from picking a fight with its neighbor.
1.) Canada has always had a population dearth relative to the United States. Less people means less resources for industry, research, and, most importantly, the military. It has been perennially outnumbered.
2.) It does not control trade routes that are critical to US trade. With the exception of the Great Lakes, Canada has never had the geographic advantage to just sever a trade line.
2b.) Canada is a modern military, but like many other nations, does not have the Navy to match the US Navy. If they are going to project power over a coastline, you have to be able to go toe-to-toe with the people you are trying to restrict.
3.) The Canadian border, de-militarized as it is, is near impossible to hold without giving you plans. Either side of the border would have to deploy an unreasonable number of units along that border.
4.) The US and Canada share a very similar heritage. A product of British colonialism, a "frontier legacy", and a people who know each others culture well enough on friendly terms. For instance, the NHL has teams from both sides of the border. Our cultures are inter-twined enough that making the other seem like a true enemy would take a lot of propaganda work.
Those are all I can think of off the top of my head. |
5elczb | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/5elczb/is_it_true_that_a_lot_of_oldtimey_sailors_couldnt/ | බොහෝ පැරණි නාවිකයින්ට පිහිනීමට නොහැකි වූ බව ඇත්තද? | මෙය පුළුල් ප්රශ්නයක් වන අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස නිශ්චිත සංඛ්‍යාලේඛන හිඟයක් ඇත, නමුත් බොහෝ දුරට යුරෝපීය (සහ දිගුකාලීනව මුල් ඇමරිකානුවන්) නැවියන් සාපේක්ෂව දුර්වල පිහිනුම් ක්‍රීඩකයින් බවට සාධාරණ එකඟතාවයක් ඇති බව පෙනේ. අවම වශයෙන් 19 වන ශතවර්ෂයේ බොහෝ කාලසීමාව තුළ, එපමනක් නොව, "ස්නානය" (අවශ්‍ය නම්, අවශ්‍ය නම්, නැගී සිටීමට හැකි වූ සහ සාපේක්ෂව ජනප්රිය වූ ජලයට යෑමේ මූලික අර්ථය) සහ "පිහිනීම" අතර පැහැදිලි වෙනසක් ඇත. "(එනම් නැගී සිටීමට නොහැකි වූ විවෘත ජලයේ තේරුම, එය එසේ නොවේ.) බලධාරීන් කිහිප දෙනෙකු පිහිනීමට හැකි නැවියන් ප්‍රමාණය තක්සේරු කිරීමට උත්සාහ කර ඇත. සමස්තයක් වශයෙන් ගත් කල, 1900 තරම් අගභාගයේදී නැවියන්ගෙන් ඉහළ ප්‍රතිශතයක් - සැලකිය යුතු අඩකට වඩා - පිහිනීමට නොහැකි වූ බව එකඟ වී ඇති බව පෙනේ. * Nicholas Orme, ඔහුගේ *Arly British Swimming, 55 BC සිට AD 1719* දක්වා අදහස් දක්වමින්, බ්‍රිතාන්‍යයේ මුල් පිහිනීම බොහෝ දුරට පොකුණු සහ ගංගාවලට සීමා වූ අතර, කිසි විටෙක මුහුදේ සිදු නොකළ බව; මෙම පරිචය "සම්පූර්ණ කාන්තා ලිංගයම පාහේ බැහැර කර ඇත" (p.107). ඔහු "විද්‍යාත්මක" පිහිනුම්වල සාපේක්ෂ ප්‍රමාද වර්ධනය සහ ජලයේ කාර්යක්ෂමතාව උපරිම කිරීමට ගත් උත්සාහයන් ද ප්‍රයෝජනවත් ලෙස සාකච්ඡා කරයි, 17 වන සියවස දක්වා අවම වශයෙන් පැති ආඝාතය ලබා ගත හැකි වේගවත්ම ආඝාතය ලෙස සලකනු ලැබූ බවත්, නවීන පහරවල් සොයා නොගත් බවත්, පිහිනන්නන් බවත් සඳහන් කරයි. සාමාන්යයෙන් "ඔවුන්ගේ මූලික ප්‍රචාලන පහරවල කාර්යක්ෂමතාව සහ වේගය දුර්වලයි." * 17 වන සියවසේ මුල් භාගයේ ලන්දේසි නාවිකයින් හත් දෙනෙකුගෙන් එක් අයෙකුට පමණක් පිහිනීමට හැකි වූ බව ගණන් බලා ඇත (Mike Dash, *Batavia's Graveyard* p.110) * Little, *The Buccaneer's Realm* හි, කැරිබියන් දූපත් වල, පිහිනීම බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් ආදිවාසීන් අතර පොදු හැකියාවක් වූ අතර, "බොහෝ සුදු ජාතිකයන් ... පීනමින් හා කිමිදුණා, යුරෝපීය නාවිකයින්ට පිහිනීමට නොහැකි ය යන මතය අසත්‍ය විය. කෙසේ වෙතත්, එක් කපිතාන්වරයා නිරීක්ෂණය කළේ 'අපේ සාමාන්‍ය නාවිකයින් කෙතරම් දුර්වලදැයි' ජෙනරල් වේ.' මුහුදට වැටුණු යුරෝපීයයන් සාමාන්යයෙන් දියේ ගිලී මිය යයි, ඔවුන් තුවාලයකින් තොරව වතුරට ගොඩ බැස්සද, සාමාන්‍ය නාවිකයින් හය දෙනෙකුගෙන් එක් අයෙකුට පමණක් පිහිනීමට හැකි විය. * කොම්ප්ටන්, *Why Sailors Cant Swim* p.18 හි සඳහන් කරන්නේ, 1910 දී සමකාලීන පුවත්පතක් ඇස්තමේන්තු කළේ එක්සත් ජනපද නාවික හමුදාවේ නාවිකයින් 40% කට පිහිනීමට නොහැකි බවයි. මෙය එසේ වීමට හේතු ලෙස, ඔවුන් බොහෝ විට සංස්කෘතිය සහ භූගෝලය ඒකාබද්ධ කරයි. "ශිෂ්ට" සුදු මිනිසුන් සතු ස්වභාවික කුසලතාවයක් ලෙස නොසැලකීම සහ එම තත්ත්වය (සහ සමච්චල් කිරීමට ඇති බිය) මෙහි සාධකයක් වූ නිසා එය අවම වශයෙන් අර්ධ වශයෙන් සිදු වූ බව පෙනේ. *Haunts of the Black Masseur: The Swimmer as Hero* හි චාල්ස් ස්ප්‍රෝසන් ඉන්දියාවේ බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිතවාදීන් උණුසුම් කාලගුණය නොතකා පිහිනීමට ඇති අකමැත්ත ගැන අදහස් දක්වයි - "ඉංග්‍රීසි ජාතිකයන් ජෝර්ජ් බෝරෝගේ ශික්ෂා පදය හදවතට ගෙන ඇතුවාක් මෙන් විය. මහත්මයා පිහිනීමෙන් වැළකිය යුතුය, 'පිහිනීම සඳහා ඔබ නිරුවතින් සිටිය යුතුය, සහ බොහෝ මෘදු මිනිසුන් ඔහුගේ ඇඳුම් නොමැතිව පෙනෙන්නේ කෙසේද.'" එලෙසම බ්ලැක්මෝර්, ඔහුගේ *Manifest Perdition: Shipwreck Narrative and the Disruption of Empire* හි, pp.91 -2, තර්ක කරන්නේ "ජලයේ ඇති මනුෂ්‍ය ස්වරූපය... ශිෂ්ට/ම්ලේච්ඡ ද්විමයවාදය පෙරදැරි කරයි... මක්නිසාද යත්, ප්‍රසාරණවාදී චින්තනයේ දී, 'ම්ලේච්ඡ' හැකියාව යනු 'ම්ලේච්ඡ' කුසලතාවයකි" - යුරෝපීය නාවිකයින්ට වඩා පහළ වූ සහ ඔවුන් බලාපොරොත්තු වූ එකක් ඔවුන් වෙනුවෙන් ඉටු කිරීමට මිනිසුන්. බ්ලැක්මෝර් ලන්දේසි නාවිකයෙකු වන Jan van Linschoten ගේ *ඉටිනරි* (C16th අග) උපුටා දක්වයි, එය මෙම සන්දර්භය තුළ ඉස්ලාමය සමඟ "ආසාදනය වූ" අරාබි පිරිමින් කෙතරම් ප්‍රයෝජනවත් විය හැකිද යන්න අවධාරණය කරයි. යුරෝපීය මහත්වරුන් පිහිනන තැන්, එය සාමාන්යයෙන් පුද්ගලිකව පැවති අතර ඔවුන් කාන්තාවන්ට හෝ ඔවුන්ගේ සමාජ පහත් පුද්ගලයින්ට නොපෙනේ. ස්ප්‍රෝසන් වෙනත් අමුතු සංස්කෘතික ස්පර්ශක රාශියක් ගවේෂණය කරන අතර, රූපට් බෲක් යෞවනයේ සැමරුමක් ලෙසත්, ගොතේ නිදහසේ සහ සුන්දරත්වයේ ප්‍රකාශයක් ලෙසත්, බැරන් කොර්වෝ ඔහුගේ සමලිංගිකත්වයේ ප්‍රකාශනයක් ලෙසත් පිහිනූ බව සඳහන් කරමින්, කිසිදු සාක්ෂියක් නොමැති බව ද සැලකිය යුතු කරුණකි. බටහිර මූලාශ්‍රවල මිනිසුන් පිහිනීමට ඉගෙන ගත්තේ පූර්වාරක්ෂාවක් ලෙස හෝ දහනවවන සියවස දක්වා එය ප්‍රයෝජනවත් කුසලතාවක් ලෙස සැලකූ බැවිනි. එසේ පැවසුවහොත්, පිහිනීමට හැකි අය සහ පිහිනීමට නොහැකි අය තීරණය කිරීමේදී අවස්ථාව සහ කොන්දේසි අවම වශයෙන් විශාල කාර්යභාරයක් ඉටු කළ බව මම අනුමාන කරමි. එක් පැහැදිලි කරුණක් නම් ආරක්ෂිතව පිහිනීම ඉගැන්වීම සඳහා පහසුකම් සහ කොන්දේසි හිඟ වීමයි. පිහිනුම් තටාක නොමැති වීම සහ සීතල සහ ආරාධිත නොවන දේශීය ජලය, යුරෝපීයයන් කැරිබියන් දූපත් වල ප්‍රදේශවාසීන්ට වඩා පිහිනීමට ඇති හැකියාව අඩු ඇයි දැයි පැහැදිලි කිරීමට උපකාරී වේ (සහ ඩාර්සි, ඔහුගේ *The People of the Sea*, p.31, a ඕෂනියාව පිළිබඳ පොතේ, ඒ හා සමානව, පිහිනීමේ හැකියාව ෆීජියන් අතර, රට අභ්‍යන්තරයේ හොඳින් ජීවත් වූ අය අතර පවා සාමාන්‍ය දෙයක් බව සටහන් කරයි). Bruseth and Turner, *From a Watery Grave* හි, p.116, "පිහිනීම අද පවතින විනෝදාස්වාද ක්‍රීඩාව නොවන බව" අඩුව ආරෝපණය කරයි. | Is it true that a lot of old-timey sailors couldn't swim? | This is a broad questions, and as a result there's a lack of definitive statistics, but there seems to be a fair degree of consensus that for the most part European (and by extension early American) sailors were comparatively poor swimmers. For much of the period at least into the 19th century, moreover, a clear distinction was drawn between "bathing" (which essentially meant going into water where it was possible to stand, if need be, and which was relatively popular) and "swimming" (meaning in open water where it was not possible to stand, which was not.)
Several authorities have attempted estimates of the proportion of sailors who could swim. Overall, it seems to be agreed that as late as 1900 a high proportion of sailors – significantly more than half – were not able to swim.
* Nicholas Orme, in his *Early British Swimming, 55 BC to AD 1719*, comments that early swimming in Britain was confined largely to ponds and rivers, and almost never done in the sea; the practice also "virtually excluded the whole female sex" (p.107). He also usefully discusses the relatively late development of "scientific" swimming and efforts to maximise efficiency in the water, noting that up to the 17th century at least side-stroke was considered the fastest stroke available, modern strokes had not been invented, and swimmers in general were "weak in the efficiency and speed of their basic propulsive strokes."
* It's estimated that only about one in seven Dutch sailors in the first half of the 17th century could swim (Mike Dash, *Batavia's Graveyard* p.110)
* Little, in *The Buccaneer's Realm*, notes that, in the Caribbean, swimming was a common ability among the indigenous peoples of the West Indies and adds that "many whites ... swam and dived, and the notion that European sailors could not swim was false. Nonetheless, one captain observed 'how deficient our common seamen in general are.' Europeans who fell overboard generally drowned, even if they landed uninjured in the water.... Perhaps only one in four to one in six common sailors could swim."
* Compton, in *Why Sailors Can't Swim* p.18, notes that a contemporary newspaper estimated in 1910 that 40% of US Navy sailors could not swim.
As to the reasons why this was so, they probably combine culture and geography. It seems it was at least in part because the skill was not regarded as a natural one for "civilised" white men to possess, and that status (and fear of ridicule) was a factor here. In *Haunts of the Black Masseur: The Swimmer as Hero,* Charles Sprawson comments on the disinclination of British colonists in India to swim, despite the hot weather - "It was as though the English had taken to heart George Borrow's precept that a 'gentleman' should avoid swimming, 'for to swim you must be naked, and how would many a genteel person look without his clothes.'" Similarly Blackmore, in his *Manifest Perdition: Shipwreck Narrative and the Disruption of Empire*, pp.91-2, argues that "the human form in water... foregrounds the civilized/barbaric binarism... because natatorial ability is, in expansionist thinking, a 'barbaric' skill" - one that was beneath European sailors and which they expected other people to perform for them. Blackmore cites the Dutch navigator Jan van Linschoten's *Itinerary* (late C16th), which stresses how useful Arab men "infected" with Islam could be in this context. Where European gentlemen swam, it was generally in private and where they were not likely to be seen by either women or by their social inferiors.
While Sprawson also explores lots of other odd cultural tangents, noting that Rupert Brooke swam as a celebration of youth, Goethe as a declaration of freedom and beauty, and Baron Corvo as an expression of his homosexuality, it's also rather noticeable that there's almost no evidence in western sources for people learning to swim as a precaution or because it was seen as a useful skill until some way into the nineteenth century.
That said, I would guess that opportunity and conditions played at least as much a part in determining who could and who could not swim. One obvious factor is that facilities and conditions for teaching swimming safely were lacking. No swimming pools, and cold and uninviting local waters, probably help to explain why Europeans were less likely to be able to swim than the locals on Caribbean islands (and Darcy, in his *The People of the Sea*, p.31, a book about Oceania, similarly notes that the ability to swim was commonplace among Fijians, even those who lived well inland). Bruseth and Turner, in *From a Watery Grave*, p.116, attribute the deficiency to the fact that "swimming was not the recreational sport that it is today." |
rhdxu | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/rhdxu/so_whats_the_upper_limit_on_manmade_global_warming/ | එසේනම් මිනිසා විසින් සාදන ලද ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාමේ ඉහළ සීමාව කුමක්ද? | විද්‍යාඥයින් වඩාත් කනස්සල්ලට පත්වන කරුණ නම් දේශගුණය තුළ ධනාත්මක ප්‍රතිපෝෂණ පුඩුවක් ගැනයි, එහිදී ඔබ යම් තුණ්ඩයක් පසු කළහොත් ඔබට උණුසුම් වීමක් ඇත. මම දේශගුණ විශේෂඥයෙක් නොවෙමි, නමුත් ධනාත්මක ප්‍රතිපෝෂණ පුඩුවක් ඉහළ සීමාව තරමක් ඉහළ තබයි. මෙන්න මගේ හිස මුදුනෙන් සෑදූ ව්‍යාජ උදාහරණයක් - යම් උෂ්ණත්වයකදී කියන්න, හුණුගල් වල ඇති CO2 (CaCO3) එය තවදුරටත් හුණුගල්වල නොසිටීමට කැමති බවත් වායුමය තත්වයක සිටීමට කැමති බවත් තීරණය කරයි. ඉන්පසුව, අපගේ CO2 මෙම අවස්ථාව දක්වාම උෂ්ණත්වය ගනී යැයි කියමු - එවිට CO2 ගෝලීය හුණුගල් ප්‍රභවයන්ගෙන් ගලා ඒමට පටන් ගනී, එවිට අපට වැඩි උණුසුමක් ඇති අතර එය පලායන ධනාත්මක ප්‍රතිපෝෂණ පුඩුවක් ඇත. මේ වගේ දේවල් ගැන අනාවැකි කියන්න අමාරුයි නමුත් අපි ආරක්ෂා වෙන්න ඕනේ :D. සංස්කරණය කරන්න: මෝඩ වීම ස්ථිරයි. | So what's the upper limit on man-made global warming? | The thing scientists are most worried about is a positive feedback loop in the climate, where if you pass some tipping point, you have runaway warming. I'm not a climate expert, but a positive feedback loop would put the upper limit quite high.
Here's a fake example made up off the top of my head - say at some temperature, the CO2 in limestone (CaCO3) decides it prefers not to be in limestone anymore and prefers to be in a gaseous state. Then, lets say our CO2 takes the temperature right up to this point - then CO2 starts pouring out of the global sources of limestone and then we have more heating and its a runaway positivefeedback loop. It's hard to predict these kinds of things but we want to be safe :D.
Edit: Fixed being stupid. |
by3gs6 | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/by3gs6/how_were_the_anarchistsyndicalist_or/ | සිවිල් යුද්ධයට පෙර සහ අතරතුර ස්පාඤ්ඤයේ අරාජකවාදී/සින්ඩිකල්වාදී (හෝ පොදුවේ රිපබ්ලිකන් ගැති) ප්‍රදේශ පාලනය වූයේ කෙසේද? සටන්කාමීන් කිසියම් නීතියක් ක්‍රියාත්මක කළේද හෝ පැනවූවාද? ඔවුන් තම තමන්ගේ ප්‍රජාවන්ට පොලිසිය කළාද? | සිවිල් යුද්ධයට පෙර පාලනය උපක්‍රමශීලී ය. ඇත්ත වශයෙන්ම පහසු පිළිතුර නම්, ස්පාඤ්ඤ සිවිල් යුද්ධය පුපුරා යාමට පෙර ස්පාඤ්ඤ රජය (වම හෝ දකුණ බලයේ සිටියත්) තවමත් ක්‍රියාත්මක වූ නිසා සැලකිය යුතු අරාජකවාදී (හෝ වෙනත් වාමාංශික) සිටින ප්‍රදේශ පාලනය වෙමින් පැවතීමයි. රජය විසින්. එය අරාජිකවාදී කොමියුනයක් බව ප්‍රකාශ කිරීමෙන්, ප්‍රාදේශීය ඉඩම් හිමියන් අත්පත් කර ගෙන බදු ගෙවීම නැවැත්වීමෙන් ගමකට ගැලවිය හැකි දෙයක් නොවේ - මෙය සිදුවීම නැවැත්වීමට මූලික වශයෙන් සිවිල් ආරක්ෂකයින් සිටි අතර, මේ ආකාරයේ දේවල් මැඩලීමට තරමක් ම්ලේච්ඡ හා කාර්යක්ෂම විය. කෙසේ වෙතත්, විසිවන සියවසේ මුල් භාගයේ ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ස්පාඤ්ඤ රාජ්‍යය බොහෝ විට නොතිබිය හැකි ප්‍රමාණය ගැන මෙය පැහැදිලි කරයි. ඇත්ත වශයෙන්ම, ස්පාඤ්ඤ අරාජකවාදය මෙතරම් ප්‍රබල වූයේ මන්දැයි මා දැක ඇති එක් ඒත්තු ගැන්වෙන තර්කයක් නම්, කතෝලික පල්ලිය හැරුණු විට ග්‍රාමීය ස්පාඤ්ඤයේ ප්‍රයත්න දරන්නේ ඔවුන් පමණක් වීමයි - ඔවුන් ප්‍රාදේශීය සංවිධාන, පුස්තකාල සහ අධ්‍යාපන පහසුකම් පිහිටුවන ලද්දේ බොහෝ කලකට පෙරය. එවැනි සේවාවන් සැපයීමට රජය දැඩි උත්සාහයක් ගත්තේය. ඉතින්, මේ අර්ථයෙන්, 'ආණ්ඩුව' යනු ටිකක් මිශ්ර බෑගයකි - රජයට පාලනය කළ හැකි නමුත්, අරාජිකවාදීන් විශේෂයෙන් ප්‍රබල වූ බොහෝ ක්ෂේත්‍රවල පාලනයේ බොහෝ 'සාමාන්‍ය' කාර්යයන් ඉටු කළේ නැත. විශේෂයෙන්ම පූර්ව-රිපබ්ලිකන් ස්පාඤ්ඤයේ, මෙය පූජක විරෝධී හැඟීමේ ප්‍රධාන ධාවකයක් විය - සියලු අභිප්‍රායන් සහ අරමුණු සඳහා, ග්‍රාමීය ස්පාඤ්ඤයේ බොහෝ ප්‍රදේශවල සැබවින්ම පැවති ස්පාඤ්ඤ රාජ්‍යයේ එකම ආයතනය පල්ලියයි. මෙයින් අදහස් කළේ පල්ලියේ ආයතන සහ නියෝජිතයන් නොවැළැක්විය හැකි ලෙස දේශපාලනීකරණය වී ඇති අතර අනෙකුත් යුරෝපයේ බොහෝ ප්‍රදේශවල නොදන්නා ආකාරයට දේශපාලන ප්‍රචණ්ඩත්වය සඳහා නීත්‍යානුකූල ඉලක්කයන් ලෙස සැලකේ. සිවිල් යුද්ධය පුපුරා යාමෙන් පසුව සහ ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන් බොහෝ විට 'ස්පාඤ්ඤ විප්ලවය' දියත් කිරීමෙන් පසුව මෙම පින්තූරය පැහැදිලිවම වෙනස් වේ. මෙම විප්ලවය බෙහෙවින් කැපී පෙනෙන්නේ, සහභාගිවන්නන් පාර්ලිමේන්තුව වැනි රජයේ විශාල ආයතන ගැන සැලකිල්ලක් නොදක්වන අතර, එය සාමාන්යයෙන් පෙර පරිදිම පැවතුනි (මුල් සති හා මාසවල සිදුවීම් කෙරෙහි වැඩි බලපෑමක් නොමැතිව වුවද), නමුත් දේශීය ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කළේය. නිෂ්පාදන මාධ්‍යයන් මෙන්ම, විශේෂයෙන්ම බාර්සිලෝනාහි බැරැක්ක, අවි ගබඩා සහ දුරකථන හුවමාරු වැනි රජයේ වඩාත් ක්‍රියාකාරී අංශ. මෙය ඇත්ත වශයෙන්ම, විප්ලවවාදීන්ගේ දෘෂ්ටිවාදී මනාපයන් පිළිබිඹු කරයි. නමුත් නොවැළැක්විය හැකි ප්‍රතිඵලයක් වන්නේ විවිධ කණ්ඩායම්වල ක්‍රම සහ අරමුණු ඉතා පුළුල් ලෙස වෙනස් වූ නිසා ස්පාඤ්ඤ විප්ලවයේ ඒකීය අත්දැකීමක් ගැන කතා කිරීම ඉතා අපහසු වීමයි. ඉතින්, කැටලෝනියාව වගේ මේ විප්ලවීය ක්රියාවලිය ඉඩම් සහ කර්මාන්ත ශාලා එකතු කිරීමේදී වැඩියෙන්ම ගිය තැනක් දිහා බැලුවත්, ස්පාඤ්ඤයේ සමහර කොටස් සමජාතීය ලෙස අරාජික වුණා වගේ නෙවෙයි. නිදසුනක් වශයෙන්, සමහර ස්ථානවල සමාජවාදී සහ අරාජකවාදී සාමූහික ගොවිපලක් තිබිය හැකිය. මෙම සාමූහිකයන් අතර පවා, පරිමාණයේ විශාල විචලනයන් (එක් සාමූහිකයක වැසියන් 5,000 ක්, තවත් 50 ක්) සහ සන්දර්භය (විවිධ භෝග, ස්ථාන, දේශගුණය, නීති ආදිය) විය. පුළුල් ලෙස කිවහොත්, ප්‍රාදේශීය වෘත්තීය සමිතිකරුවන් (UGT, CNT හෝ දෙකම) විසින් සාමූහික පිහිටුවා ගන්නා ලද අතර, විවිධ වර්ගයේ නිෂ්පාදන (බෝග, ගව ආදී) සිට පරිපාලනය දක්වා නව ව්‍යවසායයේ විවිධ අංශ කළමනාකරණය කිරීම සඳහා නියෝජිතයන් පත් කරන ලද අතර නියෝජිතයින් එක්ව පිහිටුවා ගන්නා ලදී. සාමාන්‍ය සභාවක්, බොහෝ විට සාමූහිකයේ කම්කරුවන්ගේ (කාන්තාවන් ඇතුළුව නොවේ) මහා සභාවකට වගකිව යුතු ය, ඒවා සමහර විට නිතිපතා පිහිටුවා මාර්ගෝපදේශක භූමිකාවක් ඉටු කරන ලද අතර සමහර විට දිනකට අඩුවෙන් අවිධිමත් රැස්වීම් විය කාර්යභාරය. කුඩා වතු හිමියන් සඳහා සාමූහිකයට සම්බන්ධ වීම නාමිකව ස්වේච්ඡාවෙන් සිදු වූවක් (සහ බොහෝ දෙනෙක් ඇත්ත වශයෙන්ම එසේ කිරීමට තෝරා ගත්හ), නමුත් යම්කිසි බලහත්කාරයක් සම්බන්ධ වී ඇති අතර ස්වාධීනව සිටි අයට කිසිවකු සේවයේ යෙදවීමට ඉඩ නොදීම වැනි සීමා කිරීම් ද තිබෙන්නට ඇත. මෙම සාමූහිකයන් ඔවුන්ගේ මූලික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මූලධර්මවලට කෙතරම් දුරට සත්‍යව සිටියේද, නැතහොත් ප්‍රාදේශීය ඒකාධිපතියන්ගේ කුඩා රාජ්‍යයන් බවට පත් වූයේද යන්න වඩාත් දුෂ්කර ප්‍රශ්නයකි, එය අනිවාර්යයෙන්ම පුළුල් මතවාදී විවාදවලින් කිලිටි වී ඇත. තනි පුද්ගල සාමූහිකයන් ද, ස්වභාවිකව, විචල්‍ය ලෙස සාර්ථක වූ අතර, ඇතැමුන් දෝෂ දර්ශනයට ලක් වූ අතර, තවත් සමහරක් භාණ්ඩ හා නිෂ්පාදන රැස්කර ගැනීමෙන් ලාභ ලැබීමට උත්සාහ කළ ස්වයං-උනන්දුවක් ඇති පුද්ගලයින්ගේ සහභාගීත්වය විය. ඒ හා සමානව, සාමූහිකකරණයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස නිෂ්පාදනය වැඩි වූවාද නැද්ද යන්න දේශීය සන්දර්භයන් සහ සාධක මත රඳා පැවතීම මෙන්ම කෘෂිකාර්මික අංශය මත යුද්ධයේ පුළුල් පීඩනය මත රඳා පවතී. ඔබේ ප්‍රශ්නයට අනුව නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීම පිළිබඳ මා සතුව අඩු සෘජු තොරතුරු ඇති අතර, එය මෙම චිත්‍රය ද පිළිබිඹු කරයි යැයි මම සැක කරමි - දේශීය වශයෙන් සාමූහිකකරණය ක්‍රියාත්මක වන ආකාරය අනුව නීති සහ නීති වෙනස් ලෙස ස්ථාපිත කර බලාත්මක කිරීමට ඉඩ ඇත. මිලීෂියාවන් ද තරමක් මිශ්ර මල්ලක් විය. මුල් සිවිල් යුද්ධයේ ප්‍රධාන වශයෙන් නාගරික සටන් වලදී බොහෝ විට අසංවිධානාත්මක සහ ව්‍යාකූල විරුද්ධවාදීන්ට එරෙහිව ඔවුන් හොඳින් ක්රියා කළ අතර, වඩාත් සාම්ප්රදායික යුද්ධවලට මාරුවීම ඔවුන්ගේ පුහුණුව, උපකරණ සහ සංවිධානයේ ඌනතාවය හෙළිදරව් කළ අතර, අධික පාඩු හා අවසානයේ මිලීෂියාවන් විධිමත් කිරීම සිදු විය. සාම්ප්රදායික හමුදා ඒකක. අවම වශයෙන් න්‍යායාත්මකව, අරාජකවාදී මිලීෂියා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආයතන විය යුතු විය. කැටලෝනියාවේ පිහිටුවන ලද ආදිතම අරාජකවාදී මිලීෂියාවන්ගෙන් එකක් වන Durruti තීරුව, එක් ඉතිහාසඥයෙකු විසින් විස්තර කරන ලද්දේ: > අරාජකවාදී පදනමක් මත සංවිධානය වී, මිනිසුන් දස දෙනෙකුගෙන් සමන්විත කණ්ඩායමක්, කණ්ඩායම් දහයක් *සෙන්චූරියක්*, සියල්ලෝම ඔවුන්ගේ නායකයින් තෝරා පත් කර ගත් අතර, පස් දෙනෙක් කණ්ඩායම් සහ *agrupación*. මෙම ආයතනවල නායකයින් විසින් තීරුවේ යුද කමිටුව පිහිටුවා ගත් අතර, මිලීෂියාව සමඟ පැමිණි නිලධාරීන් කිහිප දෙනෙකුගෙන් සමන්විත තාක්ෂණික හමුදා කවුන්සිලයේ තීරණ අනුමත කිරීමට සිදු විය. මූලික සූත්‍රය වෙනස් වුවද, මේ ආකාරයෙන් නියෝජිතයන් තෝරා ගැනීම සාමාන්‍ය දෙයක් බව පෙනේ. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නායකයින් තෝරා පත් කර ගැනීමෙන් ඔබ්බට ගියේය. සමහර අරාජකවාදී සටන්කාමීන් රාත්‍රියේදී කැණීම් කිරීම හෝ බැරැක්කවලට සීමා වීම වැනි තේරුමක් නැති මිලිටරිවාදයක් ලෙස පෙනෙන දෙයට සහභාගී වීම ප්රතික්ෂේප කළහ. මිලිටරි නියෝග, විශේෂයෙන් මුල් මාසවල, බොහෝ විට සෘජු විධානවලට වඩා ඒත්තු ගැන්වීමේ තර්ක සහ සාධාරණීකරණයන් ලෙස ලියා ඇත, දෙවැන්න ප්‍රතිපත්තිමය වශයෙන් ප්රතික්ෂේප කළ හැකි බව දැන සිටීමෙනි. එහෙත් සාමූහිකකරණයේ දී මෙන්ම, මෙහි ක්‍රීඩාවේ සුළු අනුකූලතාවයක් හෝ විධිමත් බවක් නොතිබූ අතර සමහර අරාජකවාදී තීරු කොල්ලකරුවන්ට වඩා තරමක් හොඳ වූවාට සැක නැත. මෙයින් අදහස් කළේ ප්‍රාදේශීය මිලීෂියාව කවුරුන්ද යන්න මත පදනම්ව, ඔබ අපේක්ෂා කළ හැකි යුක්තිය පිළිබඳ ප්‍රමිතීන් සැලකිය යුතු ලෙස වෙනස් වනු ඇති බවයි - සහ ඔබේ අපරාධය දේශපාලනික එකක් නම්, ප්‍රතිපත්තිගරුක අය පවා ප්‍රචණ්ඩත්වය භාවිතා කිරීමට පසුබට නොවනු ඇත. කොමියුනිස්ට්වාදය සමඟ ගැටුම පිළිබඳ ඔබේ අවසාන ප්රශ්නය වෙනත් පණුවන් ටින් එකකි, එය මම පහතින් ඉදිරියට ගෙන යන්නෙමි! | How were the anarchist/syndicalist (or pro-Republican in general) areas of Spain governed before and during the civil war? Did the militias enforce or enact any laws? Did they police their respective communities? | Governance before the civil war is tricky. The easy answer, of course, is that the Spanish government (whether the left or right was in power) was still in place prior to the outbreak of the Spanish Civil War, so areas with significant anarchist (or other leftist) presence were being governed by the government. It's not like a village could get away with declaring itself to be an anarchist commune, expropriate the local landlords and stop paying taxes - the Civil Guards existed basically to stop this happening, and were fairly brutal and efficient at stamping this kind of thing out. This does however gloss over the extent to which the Spanish state could often be rather absent in rural areas in the early twentieth century. Indeed, one convincing argument I've seen made about why Spanish anarchism became so strong was that they were the only ones actually making an effort in rural Spain aside from the Catholic Church - they set up local organisations, libraries and education facilities long before the government made any serious effort to provide these kind of services. So, in this sense, 'governance' is a bit of a mixed bag - the government could exert control, but weren't performing many of the 'normal' functions of governance in many of the areas that the anarchists were particularly strong. Particularly in pre-Republican Spain, this was a key driver of anti-clerical feeling - for all intents and purposes, the Church was the only institution of the Spanish state that was actually present across much of rural Spain. This meant that Church institutions and representatives were inevitably politicised, and seen as legitimate targets for political violence in a way that was just about unknown across much of the rest of Europe.
This picture obviously changes after the outbreak of the civil war, and the launch of what is often called the 'Spanish Revolution' in response. This revolution is quite distinctive, as participants were not that concerned with the big institutions of government like parliament, which generally continued to exist as before (albeit without much influence over events in the early weeks and months), but concentrated on seizing local land and means of production, as well as more functional aspects of government like barracks, armouries and telephone exchanges, particularly in Barcelona. This reflected, of course, the ideological preferences of the revolutionaries. But an inevitable result is that it's very hard to speak of a singular experience of the Spanish Revolution, as the methods and aims of different groups varied so widely.
So, even looking at somewhere like Catalonia where this revolutionary process went the furthest in collectivising land and factories, it wasn't like parts of Spain became homogenously anarchist. Some locales, for instance, might have both a socialist and an anarchist collective farm. Even among these collectives, there was a great deal of variance in scale (one collective might have 5,000 inhabitants, another 50) and context (different crops, locations, climate, rules etc). Broadly speaking, collectives were established by local trade unionists (UGT, CNT or both), and delegates were appointed to manage various aspects of the new enterprise, from different types of production (crops, cattle etc) to administration, and the delegates together formed a general council, often responsible in turn to a general assembly of the collective's workers (not, I suspect, including the women), which were sometimes regularly consituted and played a guiding role, and sometimes were irregular gatherings with less of a day to day role. Joining collectives was nominally voluntary for smallholding farmers (and many did indeed choose to do so), but there may have been some coercion involved, and restrictions placed upon those who remained independent, such as not allowing them to employ anyone. How far these collectives remained true to their basic democratic principles, or became small fiefdoms of local dictators, is a more difficult question that is inevitably tainted by wider ideological debates. Individual collectives were also, naturally, variably successful, with some seeing defections, others the participation of self-interested individuals who sought to profit from accumulating goods and produce. Similarly, whether or not production increased as a result of collectivisation tended to rest on local contexts and factors, as well as the wider pressures of the war on the agricultural sector. While I have less direct information about law enforcement as per your question, I suspect it reflects this picture as well - rules and laws would likely have been established and enforced differently, depending on how collectivisation proceeded locally.
The militias themselves were also a bit of a mixed bag. While they did well against often disorganised and confused opponents in the mainly urban battles of the early civil war, the transition to more traditional warfare exposed their lack of training, equipment and organisation, leading to heavy losses and eventually the regularisation of the militias into more traditional military units. In theory at least, the anarchist militias were supposed to be democratic entities. The Durruti Column, one of the earliest anarchist militias formed in Catalonia, was described by one historian as being:
> organised on an anarchist basis, with ten men forming a group, ten groups a *centuria*, all electing their leaders, and five groups an *agrupación*. The leaders of these bodies formed the war committee of the column, which had to approve the decisions of the Technical Military Council, consisting of the few officers who accompanied the militia.
Though the basic formula varied, the election of delegates in this manner appears to have been common. Democracy went beyond the election of leaders. Some anarchist militias refused to participate in what was seen as pointless militarism, such as drilling or being confined to barracks at night. Military orders, particularly in the early months, were often written more as persuasive arguments and justifications than as direct commands, in the knowledge that the latter might be refused on principle. Yet as with collectivisation, there was little conformity or regularity at play here, and some anarchist columns were doubtless little better than bandits. This meant that depending on who the local militia were, the standards of justice you might expect would vary considerably - and if your crime was a political one, even the most principled would not hesitate to use violence.
Your last question about the conflict with communism is a whole other can of worms, which I'll continue below! |
u9rhs | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/u9rhs/questions_for_hitler/ | හිට්ලර්ට ප්‍රශ්න?
| හොඳයි, ආරම්භ කිරීමට, හිට්ලර් 1933 දී ජර්මනියේ චාන්සලර් විය: ඔහු 1933 දී සංදර්ශනය පවත්වාගෙන යමින් සිටියේය. ඔබට 1920 ගණන්වලදී ඔහු සමඟ කතා කිරීමට අවශ්‍ය බව පෙනේ, එසේ නම්: 1923 බියර් හෝල් පුට්ච් ගැන පර්යේෂණ කරන්න - එය ඔහුගේ පළමු දෙයයි. බලය සඳහා අල්ලා, නමුත් අවසානයේ එය අසාර්ථක විය. ඔහුගේ හාස්‍යජනක ලිහිල් සිර දඬුවමක් විඳිමින් සිටියදී, ඔහු Mein Kampf ලිවීය. නැගී එන නාසි පක්ෂය ගැන - ඔහු එයට කිරීමට අදහස් කරන්නේ කුමක්දැයි මම ඔහුගෙන් ඇසීමට ඉඩ ඇත. පළමුවන ලෝක යුද්ධයේ අවසානය සහ වයිමර් ගැන ඔහුට හැඟෙන ආකාරය ගැන ඔහුගෙන් විමසන්න - ඔහුට මේවා ගැන දැඩි හැඟීම් තිබුණි. ජාතිය සහ අරගලය ගැන ඔහුගෙන් අසන්න - ඒවා නාසි මතවාදයේ මුල් ගල විය. | Questions for Hitler?
| Well, to start, Hitler was chancellor of Germany in 1933: he was running the show in 1933. You want to talk to him in the 1920s, it seems, so:
Do some research on the Beer Hall Putsch of 1923 - that's his first grab for power, but it was ultimately unsuccessful. And while serving his ridiculously lenient jail sentence, he wrote Mein Kampf. I might ask him about the up-and-coming Nazi Party - what he plans to do with it. Ask him about the end of World War I and how he feels about Weimar - he had very strong feelings about these. Ask him about race and struggle - those were the cornerstones of Nazi ideology. |
3hbjit | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/3hbjit/im_no_expert_of_either_but_there_seem_to_be_some/ | මම මේ දෙකෙහිම ප්‍රවීණයෙක් නොවෙමි, නමුත් පැරණි ලතින් සහ ග්‍රීක අතර -us/-os සහ -um/-on ending වැනි සමහර ප්‍රධාන සමානකම් ඇති බව පෙනේ. ඔවුන්ට "මම" සඳහා එකම වචනය පවා ඇත. එක්කෝ ජනතාව එකම දෙය දුටු අතර ඔවුන්ගේ භාෂා පොදු මූලාශ්‍රයකින් පැමිණිය හැකි යැයි සැක කළාද? | ~~ඔබ සඳහන් කරන්නේ කුමන "වෙනත් මිනිසුන්"දැයි මට විශ්වාස නැත. නූතන වාග් විද්‍යාඥයින් විශ්වාස කරන්නේ ඔවුන් දෙදෙනාම ඉන්දු-යුරෝපීය භාෂා පවුලට අයත් වන අතර එබැවින් පොදු භාෂාමය මුතුන් මිත්තෙකු සිටින බවයි. [මෙම ලිපිය](_URL_0_) බොහෝ විට ඔබ උනන්දු වනු ඇත | I'm no expert of either, but there seem to be some key similarities between Ancient Latin and Greek, like the -us/-os and -um/-on endings. They even have the same word for "I." Did either peoples notice the same thing and suspect that their languages could have come from a common source? | ~~I'm not sure which "other people" you are referring to.~~ The Romans thought that Latin was a dialect of Greek. Modern linguists believe that they are both part of the Indo-European language family and therefore have a common linguistic ancestor. [This article](_URL_0_) will probably interest you |
7ubyqa | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/7ubyqa/blown_up_army_sizes_in_xerxes_march_on_greece/ | Xerxes හි පුපුරවා හරින ලද හමුදා ප්‍රමාණය ග්‍රීසියේ පාගමන | හායි! මම මෙම ප්‍රශ්නයට [මෙහි](_URL_0_) ලබා දුන් පිළිතුර ඔබට රසවිඳිය හැක. මගේ අදහස නම් අප මෙම සංඛ්‍යා ගැන "ඇත්ත හෝ අසත්‍ය" යන අර්ථයෙන් අඩුවෙන් සිතිය යුතු අතර "ලිඛිත වාර්තා නොමැති ලෝකයක පිළිගත හැකි හෝ විශ්වාස කළ නොහැකි" යන අර්ථයෙන් වැඩි යමක් සිතිය යුතු බවයි. ඔහුගේම කාර්යයේ සන්දර්භය තුළ, හෙරොඩෝටෝස් ඔහුගේ සංඛ්‍යා සාධාරණීකරණය කිරීමට බොහෝ උත්සාහයක් ගත් අතර, ඔහුගේ ප්‍රේක්ෂකයින්ගේ ඇස් හමුවේ විශ්වාසනීයත්වය නැති නොකර පහත් කිරීමට ඔහුට නොහැකි විය. | Blown up army sizes in Xerxes march on Greece | Hi! You might enjoy the answer I gave to this question [here](_URL_0_). My view is that we need to be thinking about these numbers less in terms of "true or false" and more in terms of "plausible or implausible in a world without written records". In the context of his own work, Herodotos made a lot of effort to justify his numbers, which he probably couldn't have lowered without losing credibility in the eyes of his audience. |
4tkmne | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/4tkmne/eli5does_mutually_assured_destruction_ie_nuclear/ | අන්‍යෝන්‍ය වශයෙන් සහතික කළ විනාශය (එනම් න්‍යෂ්ටික අවි) ජාතීන් එකිනෙකාට එරෙහිව යුද්ධ කිරීමට බාධා කරයිද? | අපි බලමු. ඔබ සටනක් ආරම්භ කරන්නේ ඇයි? ඔයාට ඕන වෙන කොල්ලෙක් ලග තියෙන දෙයක්. මොන හේතුවක් නිසාවත් ඔයා ඇත්තටම ඒ මිනිහට වෛර කරනවා. තවත් හේතු කිහිපයක් තිබේ, නමුත් සංකල්පය සමාන වේ. දැන් ඔය මිනිහාට ගැහුවොත් ක්ෂණිකව මරලා හරි දරුණු විදියට රිද්දන දෙයක් ඒ මිනිහා ගාව තියෙනවා නම්, ඔයා ඉක්මනට එයාව ඩිසේබල් කරත් ඔයා ඔය රණ්ඩුව පටන් ගන්නේ නැහැ. ඔබට ලබා ගැනීමට අවශ්‍ය දේ ඔබට භාවිතා කිරීමට නොහැකි වනු ඇති අතර ඔබේ වෛරය මත ක්රියා කිරීම ඔබේ ජීවිතයට වඩා අඩු වටිනාකමක් ඇත. කිසිම තාර්කික තීරණ ගන්නෙකු විරුද්ධවාදියෙකුට පහර දීමට තීරණය නොකරනු ඇත, ඔහු උත්සාහ කළහොත් නියත වශයෙන්ම ඔහුව විනාශ කළ හැකිය (ඔහුගේ ප්‍රතිවාදියාට මෙය කිරීමට ඉඩ දෙන ඕනෑම දෙයක් මඟ හැරීමට හෝ අක්‍රීය කිරීමට ඔහුට ක්‍රමයක් නොමැති නම්). ප්‍රහාරයක් දියත් කිරීමෙන් ඔබට කිසිවක් දිනා ගත නොහැකි බව න්‍යෂ්ටික අවි හොඳින් සහතික කරයි. #සංස්කරණය: ඔබේ ප්‍රශ්නයේ දෙවන කොටස ගැන: විශ්වාසදායක ආරක්ෂක පද්ධතියක් වැනි තමාගේම විනාශය වැලැක්වීමේ මාර්ගයක් හෝ ප්‍රතිවිරුද්ධ ජාතිය දියත් කළ නොහැකි තරම් ඉක්මනින් අක්‍රිය කිරීමේ ක්‍රමයක් කවුරුන් හෝ දියුණු කරන තෙක් එය දිගටම කරගෙන යනු ඇත. | does mutually assured destruction (ie. nuclear weapons) deter nations into waging war against each other? | Lets see. Why would you start a fight?
You want something that other guy has.
You really hate that guy for whatever reason.
A couple of other reasons exist, but the concept is the same.
Now, if that guy has something that will instantly kill or severely hurt you if you attack him, even if you disable him quickly, you wouldn't start that fight.
You won't be able to use that thing you wanted to have and having acted on your hate is probably less valuable then your life.
No rational decisionmaker would decide to attack an opponent who can with near certainty annihilate him if he tried (unless he has a way to circumvent or disable whatever allows his opponent to do this).
Nuclear weapons make pretty sure that you can't win anything by launching an attack.
#EDIT:
About the second part of your question: It would continue to do so until someone develops a way to prevent his own destruction like a reliable defense system or a way to disable the opposing nation so quickly that it can't launch. |
1jg6fe | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1jg6fe/eli5can_someone_explain_the_chandraskhar_limit_in/ | යමෙකුට චන්ද්‍රස්කාර් සීමාව සරල පාරිභාෂිතයෙන් පැහැදිලි කළ හැකිද? | තාරකාවක ජීවිත කාලය තුළ, හරය තුළ විලයනය මගින් නිර්මාණය වන සියලු තාප ශක්තියෙන් ඇති වන බාහිර පීඩනය එම ස්කන්ධයෙන් නිර්මාණය කරන ලද ගුරුත්වාකර්ෂණ බලයට එරෙහිව තාරකාවේ පරිමාව රඳවා තබා ගනී. තාරකාවක් එහි න්‍යෂ්ටික විලයන ඉන්ධන සැපයුම භාවිතා කරන විට, අවසන් අවස්ථා ගණනාවක් ක්‍රීඩා කළ හැකි අතර, එය සිදුවන්නේ කුමක්ද යන්න සාමාන්යයෙන් තාරකාවේ ස්කන්ධය මත රඳා පවතී. විය හැකි අවසාන ප්රතිඵලවලින් එකක් වන්නේ සුදු වාමන ලෙස හැඳින්වෙන දෙයක්. විලයනය වසා දමා ඇති අතර එමඟින් තාප පීඩනය නතර වන අතර ගුරුත්වාකර්ෂණය හේතුවෙන් තරුව හැකිලීමට පටන් ගනී. මෙය දිගටම පවතින අතර [ඉලෙක්ට්‍රෝන පරිහානිය පීඩනය](_URL_0_) ලෙස හඳුන්වන යමක් එය නවත්වන තෙක් තාරකාව වඩ වඩාත් ඝනත්වයට පත්වේ. දිගු කතාව කෙටියෙන් කිවහොත්, ක්වොන්ටම් මට්ටමින්, ස්කන්ධය ඊටත් වඩා ඝනත්වයකින් එකට කඩා වැටීමට ප්‍රතිරෝධී වන අතර, මෙම ප්‍රතිරෝධයේ බලය ඉලෙක්ට්‍රෝන පරිහානිය පීඩනය ලෙස හැඳින්වේ. එබැවින් සුදු වාමනක දී ඉලෙක්ට්‍රෝන පරිහානියේ පීඩනය තාරකාව නිශ්චිත පරිමාවක රඳවා තබා ගන්නා අතර, වෙනත් සැලකිය යුතු ආකාශ වස්තූන් එයට බලපාන්නේ නැතැයි උපකල්පනය කළහොත්, සුදු වාමන විශ්වයේ යම් ආකාරයකට එල්ලී ඇති අතර, එහි අවශේෂ තාපය සෙමෙන් පිට කරයි. නමුත් එය සිදුවන්නේ බොහෝ තරු වලට පමණි. සමහර තරු වලට එතරම් ස්කන්ධයක් ඇති අතර, එතරම් ගුරුත්වාකර්ෂණයක් ඇති කරයි, එම අභ්‍යන්තර කඩා වැටීම ඉලෙක්ට්‍රෝන පරිහානිය පීඩනයට වඩා ප්‍රබල වේ. එම ස්කන්ධ ප්‍රමාණය චන්ද්‍රස්කර් සීමාව ලෙස හැඳින්වේ. මිය යන තාරකාවකට එම සීමාවට වඩා වැඩි ස්කන්ධයක් තිබේ නම්, එය සුදු වාමන අවධිය පසුකර සංකෝචනය වී නියුට්‍රෝන තාරකාවක් වෙතට හෝ සමහර විට ක්වාක් තරුවක් වෙතට (ඒවා තිබේදැයි අපට විශ්වාස නැත) හෝ කළු පැහැයට පවා ගමන් කරයි. එය ප්රමාණවත් තරම් විශාල නම් සිදුරක්. | can someone explain the chandraskhar limit in simplistic terminology? | During a star's lifetime, the outward pressure exerted from all of the thermal energy being created by fusion in the core holds the volume of the star up against the force of gravity created by all of that mass. When a star uses up its nuclear fusion fuel supply, there's a number of end scenarios that can play out, and which one happens generally depends on the mass of the star.
One of the possible end results is something called a white dwarf. The fusion has shut down, and so that thermal pressure stops, and the star begins to contract due to gravity. This continues and the star gets increasingly dense until something called [electron degeneracy pressure](_URL_0_) stops it. Long story short, at a quantum level, mass resists getting smashed together even denser, and the force of this resistance is called Electron degeneracy pressure.
So in a white dwarf, electron degeneracy pressure holds the star at a particular volume, and assuming no other significant celestial bodies influence it, the white dwarf just sort of hangs out in the universe, slowly radiating away all its residual heat.
But that only happens to most stars. Some stars have so much mass, and create so much gravity, that that inward collapsing is stronger than electron degeneracy pressure. That amount of mass is called the Chandraskhar Limit. If a dying star has more mass than that limit, then it'll contract past the white dwarf stage, and proceed on to a neutron star, or maybe a quark star (we're not sure if those exist), or even a black hole if it's massive enough. |
17ovps | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/17ovps/eli5_how_is_it_possible_that_we_can_have_orgasms/ | කිසිදු ශාරීරික උත්තේජකයකින් තොරව අපගේ නින්දේ දී අපට සුරාන්තය ලබා ගත හැක්කේ කෙසේද? | අවදිව සිටියදීද ඔබට ශාරීරික උත්තේජක නොමැතිව සුරාන්තයට පත් විය හැක. | how is it possible that we can have orgasms in our sleep, without any physical stimuli? | You can orgasm without physical stimuli while awake as well. |
7a0e3t | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/7a0e3t/the_great_war_african_theatre_literature/ | මහා යුද්ධය: අප්‍රිකානු නාට්‍ය සාහිත්‍යය? | Hew Strachan ඔහුගේ "පළමු ලෝක යුද්ධය" වෙළුම 1 හි අප්‍රිකාවට මුහුණ දෙයි. ඔබට එම කොටස් Amazon හි එක් ඒකකයක් ලෙස මිලදී ගත හැකි බව මම විශ්වාස කරමි. ඔහු ආරම්භ කිරීමට හොඳ තැනක් වනු ඇත. මම නිර්දේශ mining සහ එතනින් යන්න. | The Great War: African Theatre Literature? | Hew Strachan tackles Africa in his "The First World War," volume 1. I believe you can buy those sections as one unit on Amazon. He'd be a good place to start. I suggest mining the references and going from there. |
3p1b04 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/3p1b04/eli5_how_dubsteprap_artists_can_manipulate_the/ | ඩබ්ස්ටෙප්/රැප් කලාකරුවන්ට තමන්ට අවශ්‍ය ආකාරයට බීට්/සවුන්ඩ් ලබා ගැනීමට පරිගණකය/සින්තේසයිසර් හැසිරවිය හැක්කේ කෙසේද? | හොඳයි, ඔවුන් ශබ්ද තරංග වැඩි කිරීමට නිර්මාණය කර ඇති විශේෂිත වැඩසටහන් භාවිතා කරයි. එය ආරම්භ වූයේ එවැනි ශබ්ද නිපදවීම සඳහා භෞතික උපාංගයේ සත්‍ය පරිපථය වෙනස් කිරීමෙනි, දැන් ඔබට වචනාර්ථයෙන් ලේයර් ලූප් දමා කම්මැලි මගුලක් නම් Play ඔබන්න. | how dubstep/rap artists can manipulate the computer/synthesizer to get the beat/sound the way they want it? | Well they use specific programs designed to augment sound waves. It started out with having the change the actual circuitry of the physical device to produce such sounds, now you can literally just layer loops and press play, if your a lazy fuck. |
1v050e | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1v050e/eli5_when_i_shower_and_someone_runs_water_i/ | මම ස්නානය කරන විට සහ යමෙකු ජලය ගලා යන විට, මම කැටි වේ. හෝටල්? 100ක් වැස්ස, එහෙම ප්රශ්නයක් නෑ. | හෝටල්වල හාස්‍යජනක ටැංකි රහිත ජල තාපක ඇති අතර එමඟින් බොහෝ ගෘහස්ථ ජල තාපක මෙන් විශාල ජල ටැංකියක් ඒවා රඳවා නොගනී. ඔබේ නිවස පැරණි නම්, එය හොඳින් ජලනල සවි කර නොමැති අතර/හෝ ඔබට කුඩා/අකාර්යක්ෂම ජල තාපකයක් තිබේ. | when i shower and someone runs water, i freeze. hotels? 100's of showers, no such problem. | Hotels have ridiculous tankless water heaters that flash heat water in-line, so they don't retain a huge tank of water like most household water heaters. If your house is older, it probably isn't plumbed very well and/or you have a small/inefficient water heater. |
2s2krf | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/2s2krf/question_about_north_american_arrow_heads/ | උතුරු ඇමරිකානු ඊතල හිස් පිළිබඳ ප්රශ්නය. | ස්වභාවික තඹ සොයා ගත හැකි ප්‍රදේශ වල නුගට් සීතල ස්වදේශිකයන් විසින් ඊතල තුඩ ඇතුළු විවිධ මෙවලම් බවට පත් කරන ලදී. මෙයින් එක් ප්‍රදේශයක් මහා විල් ආශ්‍රිතව පිහිටා තිබූ අතර එය පැරණි තඹ සංකීර්ණය ලෙස හැඳින්වේ. ඇලස්කාවේ සහ යුකොන් හි තඹ ඊතල සහ වෙනත් මෙවලම් ද භාවිතා කරන ලදී. තඹ භාවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම රඳාපවතින්නේ උණු කිරීමට අවශ්‍ය නොවන ස්වභාවිකව ලැබෙන තඹවල ඇති බව මතයි. | Question about North American arrow heads. | In areas where natural copper could be found the nuggets were cold worked by natives into a variety of tools including arrowheads. One of these areas was located around the Great Lakes and is called the Old Copper Complex. Copper arrowheads and other tools were also used in Alaska and the Yukon.
The use of copper was completely dependent on the availability of naturally occurring copper that did not need to be smelted. |
7tqo02 | askscience | https://www.reddit.com/r/askscience/comments/7tqo02/why_can_extreme_hot_weather_cause_mass_power/ | අධික උණුසුම් කාලගුණය මහා විදුලිය ඇනහිටීම් / අවහිර කිරීම් ඇති කළ හැක්කේ ඇයි? | ප්‍රධානම හේතුව තමයි හැමෝගෙම වායු සමීකරණ ෆුල් බ්ලාස්ට් එකෙන් ක්‍රියාත්මක වෙන නිසා තාප තරංග වලදි විදුලිය භාවිතය වැඩියි. දෙවන අඩු වැදගත් හේතුවක් තිබේ, එනම් පොසිල ඉන්ධන සහ න්‍යෂ්ටික බලාගාර උණුසුම් කාලගුණය තුළ අඩු කාර්යක්ෂමතාවයක් ඇති බවයි. ඔවුන් නැවත බලාගාරය තුළට ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කිරීම සඳහා ඔවුන්ගේ වාෂ්ප නැවත ජලයට සිසිල් කිරීමට පිටත වාතය සහ/හෝ ජලය භාවිතා කරන අතර එය උණුසුම් දිනකදීද ක්රියා නොකරයි. ඇත්ත වශයෙන්ම, පිටත වාතය උණුසුම් වන විට තාප එන්ජින් (බලාගාරය) සහ ශීතකරණ (වායු සමීකරණ) යන දෙකෙහිම හැකි උපරිම කාර්යක්ෂමතාව නරක වන බව පවසන තාප ගති විද්‍යාවේ ප්‍රමේයයක් ඇති බව පෙනේ. _URL_0_ | Why can extreme hot weather cause mass power outages/blackouts? | The main reason is that electricity usage is highest during heat waves, because everyone's air conditioning is running at full blast.
There's a second less important reason, which is that fossil fuel and nuclear power plants are less efficient in hot weather. They use outside air and/or water to cool their steam back to water to recycle back into the plant, and that doesn't work as well on a hot day.
In fact, it turns out there's a theorem of thermodynamics that says that the maximum possible efficiency of both heat engines (power plant) and refrigerators (air conditioners) is worse when the outside air is warmer.
_URL_0_ |
1ohck4 | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1ohck4/eli5_modern_sociology_claims_that_race_is_a/ | නූතන සමාජ විද්යාව කියා සිටින්නේ ජාතිය යනු කිසිදු ජීව විද්‍යාත්මක පදනමකින් තොර සමාජ නිර්මිතයක් බවයි. එසේ නම්, අධිකරණ වෛද්‍ය විද්යාව ක්රියා කරන්නේ කෙසේද, නැතහොත් මානව විද්‍යාත්මක ඩීඑන්ඒ පදනම් වූ සංක්‍රමණ අධ්යයනය කරන්නේ කෙසේද? | > ජාතිය පදනම් කරගත් මූල්‍ය ආධාරවලින් රජය ගැලවෙන්නේ කෙසේද? (තහවුරු කිරීමේ ක්‍රියාව) එය සමාජ නිර්මාණයකි, නමුත් එම ප්‍රජාවන්ට සිදු වූ හානිය සමාජීය වූ අතර තවමත් සැබෑ ය. අපි කියමු අපි "ABCers" ප්‍රවර්ගයක් සෑදුවෙමු, ඔබ එහි කොටසක් බව පැවසුවෙමු, එබැවින් ඔබ අපයෝජනයට ලක්විය යුතුය. එම ප්‍රවර්ගයට තාර්කික පදනමක් නොමැති වුවද, එම කණ්ඩායමට ඇතුළත් වීමෙන් ඇති වූ හානියට ඔබ තවමත් මුහුණ දී ඇති බව හඳුනාගෙන ඇත. කණ්ඩායමට සම්පූර්ණයෙන්ම විද්‍යාත්මක පදනමක් නොතිබිය හැකිය, නමුත් මිනිසුන් එය කළ ආකාරයටම සැලකූ අතර, ස්ථිර ක්‍රියාව යනු අදටත් පවතින එම හානිවලින් සමහරක් සමතුලිත කිරීමට උපකාරී වන උත්සාහයකි. ජාතිවාදය පවතින තාක් කල්, ජාතියේ බලපෑම විශ්ලේෂණය කිරීම වටී. කෙටියෙන් කිවහොත්, ජාතිය සමාජ නිර්මිතයක් වුවද, එය තවමත් සමාජ නිර්මිතයක්, එනම් එය සමාජයට බලපාන අතර, එහි ඓතිහාසික බලපෑම තවමත් අදාළ වේ. | modern sociology claims that race is a social construct devoid of any biological foundation. if so, how does forensic science work, or anthropological dna-based migrational studies? | > how does the government get away with race-based financial aid? (affirmative action)
It's a social construct, but the harm done to those communities was social, and still real. Let's say we make up a category "ABCers", and said you were a part of it, so you should be abused. Even if that category doesn't have any rational basis, you are still recognized as having faced the harm that came with being placed in that group.
The group might not have a completely scientific basis, but people treated it like it did, and affirmative action is an effort to help balance out some of those harms that still linger today. As long as racism exists, it's worth analyzing the impact race has.
In short, even though race is a social construct, it's still a social construct, which means it impacts society, and it's historical impact is still relevant. |
fhhp61 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/fhhp61/eli5_why_do_things_we_do_on_the_internet_begin/ | අපි අන්තර්ජාලයේ කරන දේවල් අන්තර්ජාලය සඳහා "i" වෙනුවට "e-" වලින් ආරම්භ වන්නේ ඇයි? | "e-" යනු "ඉලෙක්ට්‍රොනික" යන්නයි. නිතිපතා තැපෑල භෞතික කඩදාසි මත යවනු ලැබේ, නමුත් "විද්යුත් තැපෑලෙන්" යවනු ලැබේ. එය "ඊ (ඉලෙක්ට්‍රොනික්) තැපෑල" වේ. | why do things we do on the internet begin with "e-" instead of "i" for internet? | "e-" stands for "electronic".
Regular mail is sent on physical paper, but "e-mail" is sent *electronically*. It's "e(lectronic) mail". |
3j0was | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/3j0was/how_did_cups_become_a_symbol_for_victory/ | කුසලාන ජයග්‍රහණයේ සංකේතයක් වූයේ කෙසේද? | හායි! මේ පිළිබඳ වැඩිදුර තොරතුරු සඳහා සෑම විටම ඉඩ ඇත, නමුත් ඔබට මෙම පෙර පළ කිරීම ආරම්භ කළ හැක * [කුසලාන බොහෝ විට කුසලාන වන්නේ ඇයි?](_URL_0_) - ඔබට පසු විපරම් ප්‍රශ්න ඇත්නම් /u/TheJucheisLoose සහ /u/ConventionalAlias වෙතින් ප්‍රතිචාර දක්වයි මෙම අගුලු දැමූ පළ කිරීම, ඔවුන්ගෙන් මෙහි අසන්න සහ ඔවුන්ගේ පරිශීලක නාමය ඇතුළත් කිරීමෙන් අදාළ පරිශීලකයා පිටුව කරන්න | How did cups become a symbol for victory? | hi! always room for more info on this, but you can get started on this earlier post
* [Why are trophies often cups?](_URL_0_) - featuring responses from /u/TheJucheisLoose and /u/ConventionalAlias
if you have follow-up questions on this locked post, ask them here & page the relevant user by including their username |
357wnj | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/357wnj/eli5_if_i_leave_the_milky_way_am_i_immediately_in/ | මම ක්ෂීරපථය හැර ගියහොත්, මම වහාම වෙනත් මන්දාකිණියකද නැතහොත් තෝරා ගැනීමට විවිධ මන්දාකිණි සහිත අවකාශයේ විශාල හිස් කොටසකද? | මන්දාකිණි අතර කිසිදු පදාර්ථයක් නොමැති විශාල හිස් අවකාශයන් ඇත. සමහර විට අඳුරු පදාර්ථ හැර, නමුත් අපට තවමත් එය හොඳින් තේරෙන්නේ නැත | if i leave the milky way, am i immediately in another galaxy or in a big empty part of space with different galaxies to choose from? | There are large empty spaces between galaxies that have almost no matter in them at all. Except maybe dark matter, but we still don't understand that well |
d1io73 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/d1io73/eli5_why_cant_doctors_diagnose_cte_in_a_living/ | වෛද්‍යවරුන්ට ජීවත්ව සිටින පුද්ගලයෙකුගේ cte රෝග විනිශ්චය කළ නොහැක්කේ ඇයි? | මක්නිසාද යත් CTE වලට සම්බන්ධ යැයි සිතන භෞතික පරිහානිය නිරීක්ෂණය කළ හැක්කේ මරණ පරීක්ෂණවලදී පමණි. නියුරෝන ක්‍රියාකාරීත්වය හෝ රසායනික ක්‍රියාවලි සඳහා සොයන නිත්‍ය මොළයේ ස්කෑන් කිරීම එය ඇත්ත වශයෙන්ම පහසුවෙන් හෝ ස්ථිර ලෙස නොපෙන්වයි. ඉතා අවදානම් ශල්‍යකර්මයක් තුළ පර්යේෂණ හෝ රෝග විනිශ්චය අරමුණු සඳහා ජීවමාන පුද්ගලයෙකුගේ හිස් කබල විවෘත කිරීම සදාචාරාත්මක කමිටුවකට තරමක් දුෂ්කර විකිණීමකි. | why can't doctors diagnose cte in a living person? | Because the physical degeneration thought to be involved in CTE can only be observed in autopsies. It doesn't really show readily or conclusively is regular brain scans which look for neuron activity or chemical processes. Cracking open a living person's skull soley for research or diagnosis purposes in a very risky surgery is a rather tough sell for an ethical comittee. |
tkkr5 | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/tkkr5/eli5_if_clouds_are_water_in_a_gaseous_state_arent/ | වලාකුළු යනු වායුමය තත්වයක ජලය නම් (ඒවා නොවේද?), ඒවා තාපාංක උෂ්ණත්වයට වඩා වැඩි නොවන්නේ සහ වාෂ්ප වන ජලය උතුරන්නේ ඇයි? | මම මෙය 5YO මට්ටමේ අවබෝධයක් ලබා ගැනීමට උත්සාහ කරමි. මතකද දෙසැම්බර් මාසේ එලියට ගියාම හුස්ම පේනවා නේද? ඒ ජල වාෂ්ප විය. ඔබ තුළ ඇති ජලය උනු නොවීය. එය එසේ නම්, ඔබ උනු වීමට ඉඩ තිබුණි, අපට එය සිදු වීමට අවශ්‍ය නැත. මතකද ග්‍රීෂ්ම ඍතුවේදී ඒ සීතල වතුර බටය සහ ඒ මත ජල බිංදු ඇති බව ඔබට දැනුනා. නළය සීතලයි, නමුත් එය මත සීතල වතුර බිංදු විය. ඊට පස්සේ සරත් ඍතුවේ මම ඔබව කඳවුරු බැඳගෙන යන විට සහ මම ඔබව මාළු බාන්නට අවදි කරන විට වැවට ඉහළින් මීදුම ඔබ දුටුවා. නිදි මල්ලෙන් එලියට බහින්න බැරි තරම් සීතලක් තිබුනත් ඔයා මීදුම දැක්කා. වලාකුළු එකම ආකාරයකින් ක්රියා කරයි. සීතල වාතය ජල වාෂ්ප රඳවා තබා ගත හැකිය. ඔබ හොඳ විද්‍යාලයකට ඇතුළු වන තෙක් බලා සිටීමට සිදු වන හේතු නිසා, උණුසුම් වාතයට වැඩි ජල වාෂ්ප රඳවා ගත හැකිය. කාරණය නම් ජල වාෂ්ප සීතල ප්‍රදේශවල එකට රැඳී සිටීමට අවශ්‍ය වීමයි. මෙම ජල වාෂ්ප ප්රමාණවත් තරම් වාතය පිරී ගියහොත් ඔබට වලාකුළු පෙනෙනු ඇත. වාතය උණුසුම් වන තරමට වලාකුළු සාමාන්යයෙන් ඉහළ විය යුතුය. වායුගෝලීය පීඩනය සහ තාපය මාරු කිරීම ගැන ඔබට ඔබේ මවගෙන් ඇසීමට සිදුවනු ඇති බොහෝ දේ තවමත් තිබේ, නමුත් ඇයි එසේ නොවන්නේ, එය මව්වරුන්ගේ දිනයයි. මම උදේ ආහාරය හදද්දී ඇයව අවදි කරන්න. | if clouds are water in a gaseous state (aren't they?), why aren't they at a greater than boiling temperature, and is evaporating water boiling? | Let me try to put this in a 5YO level of understanding.
Remember when it was December and you went outside and you could see your breath? That was water vapor. The water inside you was not boiling. If it was, you would have been boiling, and we don't want that to happen.
Remember in the summer when you felt that cold water pipe and there was water droplets on it? The pipe was cold, but there was cold water drops on it.
Then in the fall when I took you camping and you saw the mist over the lake when I woke you up to go fishing. You saw the mist even though it was too cold for you to get out of your sleeping bag.
Clouds work the same way. The cold air can hold water vapor. For reasons that will have to wait until you get into a good college, warm air can hold more water vapor. The thing is that the water vapor wants to hang out together in colder areas. If the air gets full enough of this water vapor, you see clouds. The warmer the air is, the higher the clouds will have to be, usually.
There is still a lot of stuff about atmospheric pressure and transference of heat that you will have to ask your mother about, but why not, it's Mother's Day. Go wake her up while I make breakfast. |
yzhh1 | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/yzhh1/eli5_is_x86_software_made_for_32bit_os_or_64bit/ | x86 මෘදුකාංගය 32-bit os හෝ 64-bit සඳහා සාදා තිබේද? | එය හුදෙක් x86 යැයි පවසන්නේ නම් එය බොහෝ විට 32-bit විය හැකිය. එය තවමත් හොඳින් ක්‍රියාත්මක වනු ඇත, නමුත් ඔබට වෙනත් හේතුවක් නොමැති නම්, ඔබ සාමාන්යයෙන් x86_64 ලෙස ලේබල් කළ යුතු 64-bit අනුවාදය ලබා ගත යුතුය. | is x86 software made for 32-bit os or 64-bit? | If it just says x86 then it is probably 32-bit. It will still work just fine, but unless you have a reason otherwise, you should typically get the 64-bit version, which should be labeled x86_64. |
ep4rxl | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/ep4rxl/eli5_what_is_the_simplest_way_to_explain_gauss/ | ගෝස් නියමය සහ එය භාවිතා කරන ආකාරය පැහැදිලි කිරීමට සරලම ක්රමය කුමක්ද? (වීජ ගණිතය පදනම් වූ භෞතික විද්යාව) කල්තියා ඔබට ස්තුතියි | මායිම දිගේ ඇති විද්යුත් ක්ෂේත්‍රය දෙස බැලීමෙන් සංවෘත අවකාශයක කොපමණ ආරෝපණයක් වේද යන්න ඔබට පැවසිය හැකිය. | what is the simplest way to explain gauss' law and how its used? (algebra based physics) thank you in advance | You can tell how much charge is in an enclosed space by looking at the electric field along the boundary. |
27pz6g | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/27pz6g/was_the_sherman_tank_a_name_resented_by_us/ | ෂර්මන් ටැංකිය WWII සමයේදී දකුණේ සිට පැමිණි එක්සත් ජනපද සොල්දාදුවන් විසින් අමනාප වූ නමක්ද? | මෙම ප්රශ්නය අදාළ නොවේ නම්, මෝඩ් ඉවත් කිරීමට නිදහස් වන්න. M3 Lee, M3 Stuart, M3 Grant සහ M4 Sherman යන අන්වර්ථ නාමයන් ලබා දී ඇති විට, යුනියන් සහ කන්ෆෙඩරේට් පොදු නම් ටැංකිවලට හෝ ඒ සඳහා නවීන ආයුධ සඳහා ලබා දුන්නේ ඇයි? | Was the Sherman tank a name resented by US soldiers from the south during WWII? | If this question isn't relevant, feel free to remove mods.
Given the nicknames M3 Lee, M3 Stuart, M3 Grant, and M4 Sherman, why were Union and Confederate general names given to tanks, or any modern weapons for that matter? |
31n4fd | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/31n4fd/do_we_really_know_anything_about_mayan_warfare/ | ඇත්තටම අපි මායාවරුන්ගේ යුද්ධ ගැන යමක් දන්නවාද? | මායා වාර්තා මගින් අපට විවිධ හමුදා ප්‍රයත්නවල ස්වභාවය (සහ හැකි අභිප්‍රේරණ) පිළිබඳව හොඳ පෙනුමක් ලබා දේ. අපි ටිකක් බලමු. * Palenque සහ Calakmul යනු දකුණු මෙක්සිකෝවේ Tabasco කලාපයට මදක් දකුණින් පිහිටි නිරන්තර තරඟකාරී නගර රාජ්‍ය යුගල දෙකකි. ක්‍රිස්තු වර්ෂ 608 දී පමණ, Ajen Yol Mat විසින් නායකත්වය දුන් Palenque විසින් එහි පාලනය ඊසාන දෙසට, Calakmul දෙසට පුළුල් කිරීමට පටන් ගත්තේය. "සර්ප ස්වාමිවරුන්" ලෙස හැඩගැසුණු කලක්මුල්හි පාලකයෝ මෙය එතරම් කාරුණිකව සැලකුවේ නැත. ලෝඩ් ස්ක්‍රෝල් සර්පයා ක්‍රි.ව. 610 දී පළිගත් අතර මාස ගනනාවක් (මායා ක්රියා පදය වචනාර්ථයෙන් "පොර" වේ) ඔහු පැලෙන්ක් වෙත යන ගමනේ නගර නෙරපා හරින ලදී. මෙම සටන් වලදී, Ajen Yol Mat සහ සහෝදරයා/දෙවන අණදෙන නිලධාරි ජනාබ් පාකල් වැඩිමහල්ලා ඝාතනය කරන ලද අතර, Palenque එහි අඳුරුතම දිනයන් වනු ඇත. * මෙම කරදරකාරී කාල පරිච්ෙඡ්දය තුළ, 603 දී, K'inich Janaab' Pakal 1 ("පළමු පූජනීය මල් පලිහ") නම් සගයෙක් උපත ලැබීය. බොහෝ රාජකීයයන්ගේ ඉහත සඳහන් කළ මරණ අනුප්‍රාප්තිකය සඳහා මීළඟ හොඳම අපේක්ෂකයා ලෙස ඔහුව අත්හැරියේය, එය මාතෘ පාරම්පරික ඉල්ලීමක් වුවද. ඔහුගේ මව, Ix Sak K'uk', 615 සිට යුව රජුට හැකියාව ලැබෙන තෙක් ඵලදායී ලෙස පාලනය කළාය. K'nicich Janaab' Pakal 1 වසර 68ක් පාලනය කරමින්, එහි වඩාත් ආකර්ෂණීය ස්මාරක ඉදි කරමින්, සහ, ඇත්ත වශයෙන්ම, සාර්ථක හමුදා මෙහෙයුම් ක්‍රියාත්මක කරමින්, Palenque හි ශ්‍රේෂ්ඨතම පාලකයා බවට පත් වනු ඇත. 650 දී පමණ ජනාබ් පාකාල් විසින් පලෙන්ක්වේ උතුරු හා නැගෙනහිර මායිම් යළි තහවුරු කිරීමට පටන් ගත්තේය. නැවතත්, Calakmul පිස්සු වැටී, Palenque දෙසට ගමන් කළේය, 654 දී එය නැවත වරක් "කොරවමින්". නමුත් එය පෙර පරිදිම පහරක් නොවූ අතර, Palenque ඉක්මනින් ප්‍රතිප්‍රහාර එල්ල කර, Calakmul හි මිත්‍ර නගරය Pomona අල්ලාගෙන, එහි නායකයින් බිලිදී, සාමාජිකයෙකු ස්ථාපනය කළේය. සිංහාසනයේ පැලෙන්කේගේම රාජවංශයේ එස්. *පාලෙන්ක්වේ නිරිත දෙසින් පිහිටි Yaxchilan, පාලකයන්ගේ සම්පූර්ණ කාලසටහනක් ස්ථාපිත කළ පළමු ස්ථානවලින් එකකි. කෙසේ වෙතත්, එක් විෂමතාවයක් කැපී පෙනේ. එක් පාලකයෙකු වූ Shield Jaguar 1 741 දෙසැම්බර් 1 වන දින මිය ගියේය. මීළඟ පාලකයා 752 මැයි 3 වන දින දක්වා සිංහාසනයේ අසුන් නොගනු ඇත. මෙම පුද්ගලයා IV වන බර්ඩ්-ජගුවාර් ලෙස හැඳින්වූ අතර, "Lady Eveningstar" හි සූර්යයා විය. , කුතුහලයෙන් යුතුව, ඔහුගේ ප්‍රවේශය තෙක් වාර්තාවල කොතැනකවත් නොපෙන්වයි. කුතුහලකයා පවා: අපි දන්නවා Eveiningstar ආර්යාව Calakmul හි සහ Shield Jaguar 1 ගේ ද්විතීයික බිරිඳ, බොහෝ විට දේශපාලන විවාහයක් විය හැකිය. නමුත් ෂීල්ඩ් ජගුවාර් රැජිනගේ බිරිඳ Xoc ආර්යාව ඇදහිය නොහැකි තරම් ජනප්රිය සහ බලවත් කාන්තාවක්; ඇගේ පුතා පාලනය නොකළ යුත්තේ ඇයි? හොඳයි, අපි Bird Jaguar IV ගේ ක්‍රියාකාරකම් දෙස බැලුවහොත්, ඔහු දැවැන්ත ප්‍රචාරණයක් සිදු කරමින් සිටි බව පැහැදිලිය: ඓතිහාසික දර්ශන තුළට ඔහුව ඇතුල් කිරීම, ඔහු සහ ඔහුගේ මව වැදගත් පුද්ගලයින් සමඟ චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර කරන ආකාරය සහ ඔහුගේ සියලු වර්ගවල සතුරන් අල්ලා ගන්නා ආකාරය පිළිබඳ ඡායාරූප. . කුරුළු ජගුවාර් IV ගේ නම නිතර නිතර මාතෘකා ගණනාවක් අනුගමනය කරයි: "රාජ්‍ය ආභරණ සහිත හිස් කබලේ කැප්ටර්", "අල්ලා ගත් 20 දෙනාගේ" සහ "අජ් යූක් හි කැප්ටර්". (තරමක් පොදු සම්ප්‍රදායක්) ඔහු බොහෝ හමුදා ව්‍යාපාර මෙහෙයවීමට පෙර ඔහුගේ පාලන සමයේ ආරම්භයේ සිටම මෙම මාතෘකා භාවිතා කරයි. සහ Yaxchilan ගේ ප්‍රතිවාදියා වන Piedras Negras හිදී, 741 සහ 752 අතර කාලයේ අල්ලා ගත් වංශාධිපතියෙකු පෙන්වන සෙල්ලිපියක් අපට හමු වේ, බොහෝ වංශවත් අය Xoc ආර්යාවගේ අතුරුදහන් වූ පුත්‍රයා ලෙස සලකති. මෙය එකට එකතු කරන්න, අප සතුව සම්භාව්‍ය මායා *ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස්* පින්තූරයක් තිබේ: ඉතා සාර්ථක රජෙකුගේ මරණයෙන් පසු අනුප්‍රාප්තිකය සඳහා තරඟ කරන රැජින, සහෝදරයන් සහ සමහර අවස්ථාවාදී අසල්වැසියන්. ඔබට පෙනෙන පරිදි, සම්භාව්‍ය මායා පහත් බිම්වල හමුදා ප්‍රයත්නයන් බොහෝ විට දේශපාලනික විය. රාජධානි භූමිය සහ අවට කුඩා නගර කෙරෙහි බලපෑම මත තරඟ කරමින් සිටියහ. අනුප්‍රාප්තිය අවිනිශ්චිත වූ විට වංශාධිපතියන් සිංහාසන සඳහා තරඟ කළහ. සෑම අවස්ථාවකදීම, ජයග්‍රාහකයින් වැදගත් පුද්ගලයින් වහල්භාවයට ගෙන ගොස් ඔවුන්ව පූජා කරමින්, පසුව "කැප්ටර්" යන මාතෘකා වලින් සැරසී සිටියහ. | Do we really know anything about Mayan warfare? | Maya records do give us a good look at the nature of (and possible motivations for) a variety of military endeavors. Let's take a look at a few.
* Palenque and Calakmul were two of the many pairs of constantly competing city states, located just south of the Tabasco region in southern Mexico. Sometime around 608 AD, Palenque, led by Ajen Yol Mat, began expanding it's control to the northeast, towards the direction of Calakmul. Calakmul's rulers, who styled themselves "snake lords," did not take very kindly to this. The Lord Scroll Serpent retaliated in 610 AD and for months sacked (the Mayan verb is literally "axed") cities on his route to Palenque itself. In these battles, Ajen Yol Mat and and brother/second in command Janab' Pakal the Elder were killed, and Palenque would be in its darkest days.
* During this troublesome period, in 603, a fellow named K'inich Janaab' Pakal 1 ("Sacred Flower Shield the First") was born. The aforementioned deaths of so many royals left him as the next best candidate for succession, even if it was a matrilineal claim. His mother, Ix Sak K'uk', effectively ruled from 615 until the young king was capable. K'nicich Janaab' Pakal 1 would become Palenque's greatest ruler, reigning 68 years, constructing its most impressive monuments, and, of course, executing successful military campaigns. Around 650, Janaab' Pakal began reasserting Palenque's northern and eastern frontiers. Yet again, Calakmul got cranky and marched towards Palenque, "axing" it once more in 654. But it was not the same degree of blow as before, and Palenque quickly retaliated, capturing Calakmul's allied city Pomona, sacrificing its leaders, and installing member
s of Palenque's own dynasty on the throne.
* Yaxchilan, to the southwest of Palenque, was one of the first sites to have a mostly complete timeline of rulers established. One anomaly, though, sticks out. One ruler, Shield Jaguar 1, died on December 1, 741. The next ruler would not be seated on the throne until May 3, 752. This man called himself Bird-Jaguar IV, was the sun of a "Lady Eveningstar," and, curiously, appears nowhere in the records until his accession. Even curioser: we know that Lady Eveiningstar was from Calakmul and a secondary wife of Shield Jaguar 1, most likely a political marriage. But Shield Jaguar's Queen consort, Lady Xoc, was an incredibly popular and powerful woman; why should her son not rule? Well, if we look at Bird Jaguar IV's activities, it's clear that he was purveying an enormous amount of propaganda: inserting himself into historical scenes, showing him and his mother alongside important individuals doing rituals, and comminsioning images of him capturing all varieties of enemies. Bird Jaguar IV's name is also frequently followed by numerous titles: "Captor of Lord Jeweled Skull," "He of 20 Captives," and "Captor of Aj Uk." (A rather common tradition) He uses these titles from the very beginning of his reign, before he could have led many military campaigns. And over at Piedras Negras, a rival of Yaxchilan, we find an inscription showing a captured noble from between 741 and 752, a noble many consider to be the missing son of Lady Xoc. Put this together, and we have a picture of a Classic Maya *Game of Thrones*: queens, brothers, and some opportunist neighbors vying for succession after the death of a highly successful king.
As you can see, military efforts in the Classic Maya lowlands were often quite political. Kingdoms were competing over land and influence over surrounding, smaller towns. Nobles were competing for thrones when succession was unsure. And in each situation, the victors were taking important figures captive and sacrificing them, and then gracing themselves with titles of "Captor." |
1v6dhe | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/1v6dhe/why_was_north_vietnam_able_to_field_such_a/ | ඇමරිකානුවන් පිටත්ව යන විට දකුණට පහසුවෙන්ම දුවන මෙතරම් දැවැන්ත හමුදාවක් ඉදිරිපත් කිරීමට උතුරු වියට්නාමයට හැකි වූයේ ඇයි? ඔවුන්ව අල්ලා ගැනීමට තරම් දක්ෂ හෝ විශාල හමුදාවක් දකුණට නොතිබුණේ ඇයි? | පිරිසිදු සංඛ්‍යාවෙන් දකුණු වියට්නාමයේ හමුදාව උතුරේ හමුදාවට සමාන විය. කෙසේ වෙතත් 73 දී ඔවුන් මුහුණ දුන් උපායශීලී තත්ත්වය මීට වඩා වෙනස් විය නොහැක. උතුරට එහි භූමියේ හොඳ පාලනයක්, ස්ථාවර අණදෙන ව්‍යුහයක් සහිත පළපුරුදු හමුදාවක් සහ තමන් ගමන් කරන කලාපවල විශාල ආධාරකයක් තිබුණි. දකුණට ඒ සියල්ල අඩු විය. උතුරු වියට්නාමය සහ දකුණු වියට්නාමය අතර ඇති වෙනස, එය යුද්ධයේ යෙදී සිටි ප්‍රාන්ත දෙකක් නොව සිවිල් යුද්ධයක් බව සඟවයි, සිවිල් වැසියන්ට දේශසීමා දෙපස මිශ්ර පක්ෂපාතීත්වයක් ඇත*. 1973 වන විට දකුණු වියට්නාමයේ ක්‍රියාත්මක වූ කොමියුනිස්ට් පෙලගැසුනු හමුදා විශාල සංඛ්‍යාවක් උතුරු වියට්නාම ජාතිකයන් වූ බව සත්‍යයක් වුවද, ගැටුමේ පළමු දශකය කාම්බෝජ-ලාඕසයට දකුණින් පිහිටි ප්‍රදේශවල අක්‍රමවත් ගැටුම්වල නිරත වූ දෙපාර්ශ්වයේම දකුණු වියට්නාම සටන්කරුවන් විසින් සංලක්ෂිත විය. දේශසීමා, සහ උතුරු-දකුණු දේශසීමා කලාපවල තරමක් සාම්ප්රදායික යුද්ධයක්. දකුණු වියට්නාමයේ මෙම අඛණ්ඩ නියැලීමේ ප්‍රතිඵලය උතුරට වඩා දකුණු වියට්නාමයේ (ගැටුමේ දෙපාර්ශවයේම) තුවාල ලැබූ සංඛ්‍යාවට වඩා විශාල සංඛ්‍යාවක් ඇති කිරීමට හේතු වූ අතර, එය වඩා පුළුල් පරාසයක බඳවා ගැනීම් (ක්‍රියාකාරීව ආලය කිරීම ඇතුළුව) භාර ගන්නා හමුදාවක් බවට පත් විය. වියට්-නොවන කොංග්‍රසය පෙළගැසුණු මිලීෂියා/යුධ නායකයන්). මෙම අඛණ්ඩ ගරිල්ලා ගැටුමෙන් අදහස් වූයේ ඇමරිකානුවන් ඉවත් වන විට දකුණු වියට්නාමයේ සැලකිය යුතු කොටස් සයිගොන්හි රජයේ සෘජු පාලනයට යටත් නොවූ බවයි. *63 කුමන්ත්‍රණය උතුරු වියට්නාමයේ සයිගොන් රජයට සැලකිය යුතු සහයෝගයක් ලබා දීමේ අවසානය දුටු නමුත් ඊට පෙර සිටම සමාජ ස්ථරයේ සෑම කණ්ඩායමක්ම ඔවුන්ගේ සහය ලබා ගත් අතර ඔවුන් විසින් ඔවුන්ගේ නීත්‍යානුකූලභාවය ගොඩනඟා ගත් වාචාල කතාවලින් අදහස් වූයේ උතුරේ පක්ෂපාතීත්වයයි. දකුණේ වාමාංශිකයින්ට වඩා සංක්‍රමණය වීමට / පලා යාමට ඉඩ ඇත. | Why was North Vietnam able to field such a massive army that easily over-ran the south when the Americans left? Why did the south not have a more capable or large enough army to hold them off? | In pure numbers the Army of South Vietnam was of a similar size to that of the North. However the tactical position they were faced with in 73 could not have been more dissimilar. The North had good control of it's territory, an experienced army with a stable command structure, and a large groundswell of support in the regions it was moving into. The South lacked all of those. The distinction between North Vietnam and South Vietnam hides the fact that it was not two states at war, but a civil war, with civilians having mixed loyalties on both sides of the border*.
While by 1973 it is true that a large number of the communist aligned troops operating in South Vietnam were North Vietnamese the first decade of the conflict was characterised by South Vietnamese fighters on both sides engaging in irregular conflict in the areas south of the Cambodia-Laos border, and a somewhat more conventional war in the North-South border regions.
The result of this continuous engagement in South Vietnam resulted in a far greater number of casualties of in South Vietnam (both sides of the conflict) than in the North, leading to an Army that was accepting a far wider range of recruits (including actively courting non-Viet Cong aligned militia/warlords). This ongoing guerilla conflict also meant that by the time the Americans withdrew there were significant portions of South Vietnam that were not under direct control of the Government in Saigon.
*The 63 coup saw the end of any significant support for the Saigon Government in North Vietnam, but even before that the social strata each group drew their support from as well as the rhetoric by which they constructed their legitimacy meant that loyalists in the North were more likely to migrate/flee than leftists in the South. |
4ghjrd | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/4ghjrd/eli5_i_often_hear_how_states_around_the_country/ | ගුරු හිඟය නිසා රට පුරා ප්‍රාන්ත රක්තපාත වන ආකාරය මට නිතර අසන්නට ලැබේ, ගුරුවරුන්ට වැඩි ඉල්ලුමක් නැත්තේ ඇයි? | ගුරුවරුන් අවශ්‍ය සිසුන්ගේ පැත්තෙන් ඉල්ලුමක් තිබෙනවා. නමුත් සාම්ප්රදායික ලෙස ගුරුවරුන් අවතක්සේරු කිරීමට නැඹුරු වන ප්‍රාන්තවල අයවැය නිසා හිඟය ඇති වේ. | i often hear how states around the country are hemorrhaging due to the lack of teachers, why isn't there a greater demand for teachers? | There is a demand in terms of students who need teachers. But the lack is due to the budgets of the states, who tend to undervalue teachers, as is traditional. |