text
stringlengths
0
136
په ۱۹۴۵ کښې زمونږ د بعضې ممبرانو په زړه کې دا خيال
پيدا شو چې زمونږ په صوبه کې وزارت ښه دی که مونږ
وزارت واخيستو نو د نورو کارونو نه علاوه دا سیاسي
قيدیان چې د درې کالو نه را په دېخوا په جېلخانه کې پراته
دي هم رها شي.زمونږ د اسمبلۍ په ممبرانو کې بعضې کسان د
حکومت او وزارت ډېر شوقیان وو. دوی سول نافرماني کولو
ته تيار نه وو. رېډونه يې کولی نه شول. دوی ځپل کارونه کول
او خدايي خدمتګار په چپاوونو کې څه مړه. څه قيدیان او څه
زخميان شولء نو خلکو دوی ته ښه نه کتل ځکه چې دوی
پخپله هم کار کولو ته تيار نه وو. او نور يې هم کار ته نه
٧۱
زما ژوند او جد و جهد 1 :
پرېښودل. تر دې چې لعلي زما زوی يې هم چپاو کولو ته نه
پرېښوده.دوی چې د وزارت جوړولو کوشش شروع که.نو د
یک ه توت په کېمپ کې ساقي صاحب او کېمپ کمانډر سالار
شېر علي خان د دوی مخالفت شروع كړو او ډاکټر صاحب يې
هم د ځانه سره هم خيال که. دوی د اسمبلۍ ځپل ټول ممبران د
صوبې نه يکه توت کېمپ له د اجلاس دپاره راوغوښتل چې
دوی د ځانه سره د وزارت په جوړولو کې متفق کړي.ځو هغوی
چې به راتلل نو ساقي صاحب به پوهول دغه اجلاس هم
ناکاميابه شو .اخر چې ساقي صاحب تيراه ته لاړو نو دوی ته
ميدان ځالي شو. ډاکټر صاحب يې رضا که .او ګاندهي جي له
يې وفد ولېړه او هغه ته يې وويل چې د صوبه سرحد حالات د
نور هندوستان نه مختلف دي.زمونږ د تحريک په وزارت کې
فايده ده او سیاسي قيدیان به هم رها کړو .هغه وويل چې په
دې مسئله کې د باچاخان سره خبرې وکړئ. نو بيا يې ماله د
هریپور چېل له وفد راولېږه او دا ټوله قيصه يې راته وکړه. ما
ورته وويل چې زه د ورپسې وزارت په حق کې نه يم چې پوره
اختيار ورسره نه وي داسې وزارت قوم او تحریک ته د فايدې
په ځای نقصان رسوي. پاتې شو د سیاسي قيدیانو د رهايۍ
خبره نو زمونږ فکر مه کوئ. مونږ په جېل کې تنګ شوي نه
يو دوی لاړل او څو ورځې پس خبر شوم چې دوی وزارت جوړ
که. څه سیاسي قيدیان رها شول او څه يې په جېل کې پاتې
شول زما رهايي چې راغله نو ما ويل چې څو پورې ټول
سیاسي قيدیان رها شوي نه وي زه نه ووځم دوی بيا ماله
راغلل او راته يې وويل چې په دوی حکومت سختې دفعې
۲٢
۳-۳ تت تت
زما ژوند او جد و جهد .
لګولې دي مونږ کوشش کوو او څو ورځو کې به رها شي خو ته
اوس راووځه.نو زه را ووتمء زه نا جوړه وم زه چې په جېلځانه
کې يواځې يم. نو ناجوړه کېږم. نو دغو ورځو کې ګاندهي جي
په بمبۍ کې و.
د بمبۍ تگ:
هغه ماته وليکل چې بمبۍ ته راشه »زه چې به هر کله بمبۍ
يا سېواګرام ته تلمه نو یوه شپه به مې ډيلي کې د ګاندهي جي
زوی دیويداس سره کوله د هغه ښځه د راجاګوپال اچاريه لور
وه.دوی به زما ډېر خاطر او دارمدار کولو.ما ځو به اکشثر سفر
په تهرډ کلاس کې کولو نه په رېل کې به زه ډېر په عذاب شوم
دلته به مې ارام وکړو.
سباله بمبۍ ته لاړم. ګاندهي جي د برلا په کور کې و. زه هم
هلته لاړم او هغه سره اوسېدم. يوه ورځ يې د عدم تشده بحث
شروع کړونو ما ورته ووې چې ګاندهي جي تا خو د ډېرې
مودې نه په هندوستان کې د عدم تشدد سبق ورکړی دی. او
زما خو ډېره لږٍه موده وشوه چې پښتنو ته مې دا سبق شروع
کړی دی ما سره هغومره ذریعې اوکارکنان نشته څومره چې
تاسو سره دي. ته وګوره چې د ۲ کال په جنګ کې
هندوستان کې څومره تشدد وشو لیکن په صوبه سرحد کې
باوجود د انګرېزانو د ډېر ظلم او اشتعال پښتنو تشدد ونه
کړو.حالانکه هندوستان سره د تشدد هغومره سامان هم نشته
څومره چې پښتنو سره دی. د دې په ځواب کې ګاندهي جي
ووې چې عدم تشد د د بزدل سړي کار نه دی دا د يو بهادر سړي
۳٣۳
زما ژوند او جد و جهد
کار دی او پښتانه د هندوستانیانونه زيات بهادران دي. دغه
وجه ده چې هغوی تشدد ونه کړو.
يوه ورځ زه د ګاندهي جي سره ناست وم چې يو سړی راغشی
چې د دوو پيسو جامې به يې اغوستې وې» جېب ته يې لاس
کړ اوګاندهي جي ته يې نوټونه پېش کړل. هغه ورته وويل څو
دي؟ ده ورته وويل چې اويا زره دي. هغه ورته وويل چې يو
لک يې که هغه لاړ او په سباله يې يو لک روپۍ راوړې. دغه
شان ګاندهي جي خپل سکتر ډيسائي ته وويل چې د بمبۍ
خلکو ته وواه چې د هریجنو دپاره لس لکه روپۍ ماله
راکړئ. دلته د ده سره درې کسان ناست وو هغوی ډيسایی ته
وويل چې د بمبۍ خلکو ته اپيل مه کوه. يو ورته وويل چې
دوه نیم لکه روپۍ به زه درکړم» بل ورته وويل چې دوه نیم لکه
به زه درکړم او درېم ورته وويل چې دوه نیم لکه به زه درکړم.
تاسو له يو بل سړی په کار دی نو ستاسو دا ضرورت به پوره
شي. دغه شان په ابتدا کې چې ګاندهي جې د ازادۍ کيسه
شروع کړه د قوم نه يې يو کروړ روپۍ وغوښتې. نو قوم ورله د
کروړ نه زياتې ورکړې. او چې ده به د قومي خدمت دپاره يو